POLYESTER/VİSKON ELYAF KARIŞIMLARINDA RENK DEĞERLERİNİN YENİ BİR ALGORİTMA GELİŞTİRİLEREK TAHMİN EDİLMESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "POLYESTER/VİSKON ELYAF KARIŞIMLARINDA RENK DEĞERLERİNİN YENİ BİR ALGORİTMA GELİŞTİRİLEREK TAHMİN EDİLMESİ"

Transkript

1 (REFEREED RESEARCH) POLYESTER/VİSKON ELYAF KARIŞIMLARINDA RENK DEĞERLERİNİN YENİ BİR ALGORİTMA GELİŞTİRİLEREK TAHMİN EDİLMESİ THE PREDICTION OF THE COLOUR VALUES IN THE POLYESTER/VISCOSE FIBRE BLENDS BY A NEWLY DEVELOPED ALGORITHM Yalçı YEŞİL Çukurova Üiversitesi Tekstil Mühedisliği Bölümü Emel Ceyhu SABIR Çukurova Üiversitesi Tekstil Mühedisliği Bölümü emelc@cu.edu.tr ÖZET Farklı reklerdeki lifler harmada öce karıştırılarak farklı bir boyama efekti (melaj rek) sağlaır. Bu karışımlarda karşılaşıla e büyük problemlerde birisi, isteile melaj regi verecek elyaf karışım oraı doğru tahmi edilememesidir. Bu çalışmada, elyaf karışımlarıı regii tahmi etmek içi siyah ve beyaz rekli visko ve polyester elyafı farklı oralarda karıştırılarak 84 adet melaj rekli şerit umuesi elde edilmiştir. Bu karışımları ölçüle rek değerleri CIELab 1976 (D65 illumiat ve o stadart gözlemci) birimide ifade edilmiştir. Rek tahmii içi tristimulus rek eşleme algoritmasıda Stears-Noechel modeli esas alımıştır. Bu modeldeki M değerleri, karışım oraları ile Stears-Noechel modelideki foksiyo arasıda lieer bağlatıları oluşturulduğu yei bir metot geliştirilerek elde edilmiştir. Ölçüle rek değerleri ile hesaplaa rek değerleri arasıdaki ortalama rek farklığı 0.98 CIELab birimi olarak bulumuştur. Bu souç lif karışımlarıda Stears-Noechel modelii rek eşlemede kullaılabileceğii göstermektedir. Aahtar Kelimeler: Melaj, Reflektas, Visko, Polyester, Rek, Stears-Noechel. ABSTRACT Fibres i differet colours are mixed prior to bledig i order to obtai differet dyeig effect (melage colour). Oe of the biggest problems ecoutered i these mixtures, is the difficulty of estimatio of exact ratio of fibre bled to obtai desired mélage colours. I this study, to predict the fibre bled colour, 84 pieces of mélage colour bad sample were obtaied by bledig of differet proportio black ad white Viscose ad Polyester fibres. Measured colour values of these bleds were expressed i CIELab 1976 uits (D65 illumiat ad o stadard observer). Stears-Noechel model i a tristimulus colour matchig algorithm was based o for colour predictio. M values i this model (the empirical costat i the Stears-Noechel model), were obtaied by developig a ew method through the liear correlatios betwee various bledig ratios ad Stears-Noechel fuctio. Average colour differece betwee measured colour values ad calculated colour values was foud to be 0.98 CIELab uits. This result shows that Stears-Noechel model ca be used i colour matchig i fibre bleds. Key Words: Mélage, Reflectace, Viscose, Polyester, Colour, Stears-Noechel. Received: Accepted: GİRİŞ Bir tekstil ürüüü tüketicide satı alma isteği uyadırmasıda e öemli etkeleri başıda rek ve dese gelmektedir. Rekler modaya bağlı olarak çok hızlı bir şekilde değişmektedir. Tüketiciler tekstil üreticilerde çok değişik rekler istemektedirler. Tekstil sektörüde sıkça kullaıla ve öemli bir yere sahip ola melaj rek çalışmaları farklı efektleri edeiyle ve geiş kullaım alaıyla ö plaa çıkmaktadır. Melaj, değişik reklerdeki elyafı karışımı ile elde edile, belirsiz çok tolu efekt çeşididir. Bu tür karışımlarda karışımdaki boyamış lifleri oraıı tahmi etmek öemlidir. Kubelka-Muk teorisi, kumaşları rek oralarıı tahmi edilmeside birçok farklı ticari yazılım uygulamalarıda geiş bir şekilde kullaılmaktadır. Fakat melaj rekli lifleri regii tahmiide bu teori ile isteile souçlar alıamamaktadır (1). Bu edele bu kouda birçok bilimsel araştırma yapılmıştır. Asplad ve Zhou (2), 8 farklı yolla hazırladıkları 50/50 oralarıda siyah ve beyaz rekli polyester elyaf karışımıı regii elyaf karıştırma yötemie bağlı olup olmadığıı tahmi etmeye çalışmışlardır. Çalışmalarıda Stears Noechel modelii esas almışlar ve M deeysel sabitii olarak bulmuşlardır. Iverizzi ve arkadaşları (3), çalışmalarıda Friele s teorik modelii esas ala 0.2 Tex iceliğide 17 adet pamuk elyafı karışımı kullaarak elyaf regii tahmi etmeye çalışmışlar ve çoğulukla rek farklılığıı ( E) 1 de büyük bulmuşlardır. Theveet ve ark. - ları (4), eğirme sorası rek değişimii tahmi etmek içi yapay siir ağı kullamışlar ve başarılı bir model kurmuşlardır. Iverizzi ve arkadaşları (5), 0.2 Tex iceliğide 13 farklı rekte pamuk TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20 241

2 elyafı kullaarak 234 adet karışım hazırlamışlar. Stears Noechel modelideki M sabitii dalgaboyua bağlı olarak tespit etmişler ve hazırladıkları karışımları %27 sii E 1 olduğuu belirtmişlerdir. Rog ve Feg (6), çalışmalarıda 54 adet visko karışım hazırlamışlardır. Çalışmalarıda Stears Noechel modelii kullamışlar ve M deeysel sabitii hesaplamak içi yei bir yötem öermişlerdir. Bu yötemle M sabitii 0.09 olarak bulmuşlar ve sabit bir değer olarak kullamışlardır. Ölçüle ve hesaplaa rek değerleri arasıdaki ortalama rek farklılığıı 0.69 CIELab birimi olarak hesaplamışlardır. Rog ve arkadaşları (7), çalışmalarıda 36 adet üç rekli ve 12 adet de 4 rekli visko karışım hazırlamışlardır. Bu karışımları rek tahmiide Stears Noechel modelii esas almışlar ve M sabitii 0.09 olarak hesaplamışlardır. Üç rekli karışımlarda ölçüle ve hesaplaa rek değerleri arasıdaki ortalama rek farklılığıı 0.56 CIELab birimi, dört rekli karışımlarda ise 1.02 CIELab birimi olarak hesaplamışlardır. Souçlar modeli bu karışımlar içi elyaf oralarıı tahmi edebileceğii göstermektedir. Stears-Noechel modelide, elyaf karışımlarıda regi e iyi tahmi edebilecek M katsayısıı hesaplamak içi öceki çalışmalarda farklı yötemler geliştirilmiştir. Rog (7) M katsayısıı medya aalizie göre hesaplamıştır. Iverizzi ve arkadaşları (3) ise M katsayısıı doğrusal olarak Deklem 1 de görüldüğü gibi dalgaboyua bağlı olduğuu belirtmişlerdir. 1 M = ( ) (1) 00 Bu çalışmada, Stears-Noechel modeli kullaılarak melaj rekli karışımları tristimulus ölçüm algoritması kurulmuştur. Bu algoritma, siyah ve beyaz rekli Visko, Polyester ve Polyester- Visko karışımlarıda oluşa toplam 84 adet şerit umuesii rek karışım oralarıı tahmi etmek içi kullaılmıştır. Ölçüm souçları CIELab 1976 rek farkı formülleri kullaılarak test edilmiştir. Çalışmada, öcelikle siyah ve beyaz polyester ve visko elyafı farklı oralarda karıştırılarak 84 adet şerit elde edildi ve her birii rek ölçümleri yapıldı. Daha sora siyah ve beyaz polyester ve visko elyafıı rek ölçümü yapıldı ve Stears Noechel modeli ile farklı karışımlar içi rek değerleri hesapladı. Bu modelde kullaıla M değeri içi özel bir hesaplama algoritması geliştirilmiştir. Rek değerleri CIELab 1976 (D65 illumiat ve o stadart gözlemci) birimide ifade edildi. Çalışmada, ölçüle ve hesaplaa rek değerleri arasıdaki fark icelemiştir Stears Noechel Modeli Stears ve Noechel 1944 de yayıladıkları araştırmada, ice yü karışımları içi bir model geliştirmişlerdir (Deklem 2, 3, 4). Bu modeldeki sabit M değerii 0.15 olarak bulmuşlardır (6). 1 R F ( R) = (2) [ M ( R 0.01) ] = F ) ( Rmix, ) xif( Ri, i (3) xi = 1 (4) i Burada, R reflektas (fraksiyo (odalıklı) ciside, örek %R=15 ise, R=0.15 dir), R mix, hazırlaa rekli karışımı dalgaboyua göre reflektası, x i i ici elyafı karışım oraı (fraksiyo ciside), M boyutsuz sabittir. Aşağıdaki deklem bu çalışmada, iki rekli karışım içi kullaılacak hipotezi varsayımıdır. F R mix ) = x F( R ) + x F( ) (5) ( R2 Ayrıca karışımdaki elyaf oralarıı toplamı 1 e eşit olmalıdır. x + x 1 (6) 1 2 = 1.2. M katsayısıı Hesaplaması Bu çalışmada M katsayısıı hesaplamak içi farklı bir yötem geliştirilmiştir. Deklem 2 deki M değerie ile 2 değerleri arasıda adımlama ile değiştirilip Deklem 2 ve Deklem 5 de yerie koarak iterasyo yaparak hesaplama yapılmıştır (Toplam hesaplama). Daha sora %x karışım oraı F(R) ve %x karışım oraı F(R mix ) arasıda lieer bağlatılar oluşturulmuştur. Bu bağıtılarda her iki deklem içi e yüksek korelasyou olduğu ve RSS (Residual Sum of Squares) leri ortalamasıı e küçük olduğu M değeri geçerli M değeri olarak tespit edilmiştir Tristimulus Değerlerii Hesaplaması Regi sayısal olarak ifade edebilmek içi ışık kayağı, cisim ve gözlemcii sayısal olarak taımlaması gerekmektedir. Işık kayağı, Spektral Eerji Dağılımı (SED) değerleri ile cisme ait özellik, % Reflektas değerleri ile ve gözlemciye ait özellik de Stadart Gözlemcii rek eşleme foksiyoları (rek hassasiyet değerleri) ile taımlamıştır (8). 780 X = k E x R (7) Y = k E y R (8) Z = k E z R (9) 380 Burada, X, Y, ve Z: Regi tristimulus değerleri x, y ve z : Stadart gözlemci değerleri (sabit) E : Işık kayağıı SED değerleri (sabit) R : Reflektas değeridir (Fraksiyo ciside) k : Normalizasyo faktörüdür. 0 k = () E y idisi, bu değerleri dalgaboyua bağımlı olarak değiştiğii göstermektedir CIELab Sistemi CIE (Commissio Iteratioale de I Eclairage, Uluslararası Aydılatma Komisyou) 1976 yılıda X, Y ve Z tristimulus değerleride hesaplaa L*, a* ve b* şeklideki üç koordiatı bulua ve CIELab sistemi olarak adladırıla bir sistemi taımlamıştır (9). L* parlaklığı, a* kırmızılık-yeşilliği, b* sarılık-maviliği, ötral oktada uzaktaki bir okta ola C*, regi doyguluğuu (calılığıı), döme açısı h ise regi touu ifade etmektedir. 1 * 3 L = 116(Y / Y ) 16 Y/Y > (11) a * [ ] = 500 ( X / X ) 1 3 ( ) 1 3 Y / Y X/X > (12) [( Y / Y ) 3 ( ) 3 ] 1 1 Z / Z * b = 200 Z/Z > (13) Y/Y değerlerii ya eşit veya daha az olması durumuda aşağıdaki formül geçerlidir: L* = 903.3(Y/Y ) Y/Y (14) 242 TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20

3 a* ve b* değerlerii hesaplaması X/X, Y/Y ve Z/Z i ya eşit veya daha az olması durumuda aşağıdaki formüller yardımıyla yapılır: a* = 500[f(X/X ) f(y/y )] (15) 1.5. Rek Farklılıklarıı Hesaplaması CIELab birimleri ciside rek farklılıkları, aşağıdaki formül yardımıyla hesaplamaktadır (): 2. MATERYAL VE YÖNTEM 2.1. Materyal Çalışmada materyal olarak visko ve polyester elyaf çeşitleri kullaılmıştır. Tablo 1 de bu lifleri özellikleri verilmiştir. b* = 200[f(Y/Y ) f(z/z )] (16) Burada, Δ E = ( ΔL* ) + ( Δa* ) + ( Δb * ) 2 (20) Tablo 1. Numue elyaf özellikleri f(x/x ) = 7.787(X/X ) + 16/116 X/X (17) Burada, farklılığı göstermektedir. Özellik Siyah Beyaz Siyah Beyaz Visko Visko Polyester Polyester f(y/y ) = 7.787(Y/Y ) + 16/ Hesaplama Algoritması İcelik dtex dtex 2.8 dtex 1.6 dtex Y/Y (18) Bu çalışmadaki tüm hesaplamalar Uzuluk 40 mm 40 mm 38 mm 38 mm f(z/z ) = 7.787(Z/Z ) + 16/116 Z/Z (19) Microsoft VB 6.0 programıda yazılmıştır. Stears Noechel modelideki M sabit değerii hesaplaması içi X, Y ve Z, ölçümde kullaıla ışık kayağıı tristimulus değerleridir ve sabittir (8). Şekil 1 deki algoritma, rek farklılığıı hesaplaması içi ise Şekil 2 deki algoritma kullaılmıştır. Şekil 1. M değerii hesaplaması TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20 243

4 2.2. Elyaf Karışımlarıı Hazırlaması Elyaf karışımları Mikrotoz Çer- Çöp Aaliz Üitesi (Microdust ad Trash Aalyser with Rotor Attachmet SDL MDTA 3) cihazıda yapılmıştır. Homoje bir rek elde etmek içi lifler makiada 3 kez geçirilmiştir. Her bir elyaf karışımı ağırlığı 5 gramdır. Visko, Polyester ve Visko-Polyester siyah-beyaz reklerde %5 (0, 5,,, 0) aralıklarla karıştırılarak toplam 84 adet rekli cer şeridi elde edilmiştir (Tablo 2) Reflektas Ölçümleri Mikrotoz Çer- Çöp Aaliz Üiteside elde edile 84 adet melaj rekli cer şeridii reflektaslarıı ölçümü içi Miolta 3600 D spektrofotometresi seçilmiştir. 30 oktada reflektas değerleri ( m arasıda her bir m de) kaydedildi. Reflektasa Şekil 2. Rek farklılığıı hesaplaması Tablo 2. Elyaf karışım oraları (%) 1. Harma 2. Harma 3. Harma 4. Harma No BP SV No SP BV No SP BP No SV BV B: Beyaz, S: Siyah, P: Polyester, V: Visko 244 TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20

5 parlaklık bileşei (specular compoet) dâhil edilmiştir. Ölçümlerde örek temsilide hassas davraılmıştır. Öreği ölçüm süresice sıkı olmaya kabarık lif kullaılmıştır. Yeterli hassasiyeti sağlamak içi spektrofotometredeki e büyük ölçüm alaı ola 25.4 mm seçilmiştir. Deeyde kapak ya da umueyi tutturmak içi cam kullaılmamıştır. Ölçüle bütü umueler içi farklı bölgelerde e az okuma, rek farklılığı <0.2 CIELab 1976 (D65 ışık kayağı ve o lik gözlemci) olaa kadar rastgele ve dikkatli bir şekilde alımıştır. Ölçüle değer ile daha öce ölçüle değerleri ortalamaları arasıdaki rek farklılığı 0.2 de (CIELab 1976) büyük ola ölçümler değerledirilmeye alımamıştır ve kala diğer değerler doğru reflektas değerleri olarak kaydedilmiştir. 3. SONUÇLAR Çalışmada, Stears Noechel deklemi ile e uygu soucu elde edebilmek içi Şekil 1 de verile algoritma kullaılarak her bir karışım içi her dalgaboyuda ayrı bir M katsayısı hesaplamıştır (Tablo 3). Tablo 3. Hesaplaa M Değerleri Dalgaboyu KARIŞIMLARIN M DEĞERLERİ Dalgaboyu KARIŞIMLARIN M DEĞERLERİ (m) BP/SV SP/BV SP/BP SV/BV (m) BP/SV SP/BV SP/BP SV/BV B: Beyaz, S: Siyah, P: Polyester, V: Visko 11 Ölçüle M=Değişke M=0.1 % Reflektas M=0.15 M= Dalgaboyu, m Şekil 3. %50 Beyaz Polyester - %50 Siyah Visko karışımda farklı M katsayıları ile hesaplaa reflektas değerleri M katsayılarıı her dalgaboyuda sabit olarak alıması durumuda (örek olarak %50 Beyaz Polyester - %50 Siyah Visko karışımıda), yapıla hesaplamalar soucu elde edile reflektas değerleri Şekil 3 de verilmiştir. Bu karışımda hesaplaa M katsayılarıa e yakı değerler ola 0.1, 0.15 ve 0.2 değerleri sabit M katsayıları olarak belirlemiştir. Ölçüle reflektas değerlerii e iyi karşılaya değerler, her dalga boyuda farklı bir M katsayısı kullaılarak yapıla hesaplamalarda alımıştır. Rek farklılıkları CIELab 1976 (D65 illumiat ve o stadart gözlemci) formülü kullaılarak hesaplamıştır. Ölçüle rek değerleri ile Çizelge 3 deki M katsayıları kullaılarak Stears Noechel deklemi ile hesaplaa rek değerleri arasıdaki rek farklılıkları ( E) karışım cisie göre Tablo de gösterilmiştir. Ayrıca L*, a*, b*, C* ve h gibi rek bilgileri de verilmiştir. TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20 245

6 % Karışım Oraı Tablo 4. Beyaz Polyester Siyah Visko karışımıda rek farklılığı Ölçüle Rek Değerleri Rek Değerleri ve Rek Farklılığı Hesaplaa Rek Değerleri L* a* b* C* h L* a* b* C* h E % Karışım Oraı Tablo 5. Siyah Polyester Beyaz Visko karışımıda rek farklılığı Ölçüle Rek Değerleri Rek Değerleri ve Rek Farklılığı Hesaplaa Rek Değerleri L* a* b* C* h L* a* b* C* h E 246 TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20

7 % Karışım Oraı Tablo 6. Siyah Polyester Beyaz Polyester karışımıda rek farklılığı Ölçüle Rek Değerleri Rek Değerleri ve Rek Farklılığı Hesaplaa Rek Değerleri L* a* b* C* h L* a* b* C* h % Karışım Oraı Tablo 7. Siyah Visko Beyaz Visko karışımıda rek farklılığı Ölçüle Rek Değerleri Rek Değerleri ve Rek Farklılığı Hesaplaa Rek Değerleri L* a* b* C* h L* a* b* C* h E E TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20 247

8 Tablo 8. Elyaf karışımlarıı ölçüle ve hesaplaa rek değerleri arasıdaki ortalama bağıl hata yüzdeleri Karışım Adı Rek Farklılıkları Ortalama Hata Yüzdeleri L* a* b* C* H E PV_BS PV_SB PP_SB VV_SB P: Polyester V: Visko S: Siyah B: Beyaz % Reflektas Karışım Oraı (% Siyah Polyester) Şekil 4. Beyaz Polyester Siyah Visko karışımıda ölçüle ve hesaplaa reflektas değerleri arasıdaki ilişki % Reflektas Çizelge de rek farklılıklarıı çok küçük olduğu ve hesaplaa rek değerlerii ölçüle rek değerlerie yakı olduğu görülmektedir. Elyaf karışımlarıda ölçüle ve hesaplaa rek değerleri arasıdaki farklılıkları daha iyi alaşılabilmesi içi rek değerii (L*, a* b*, C* ve h) arasıdaki ortalama bağıl hata yüzdesi Tablo 8 de verilmiştir. R Ölçüle R Hesaplaa Dört harma karışımıda da rek touu açıldığı, kırmızıda yeşil rege doğru ve mavide sarı rege doğru kaydığı tespit edilmiştir. Ayrıca ölçüle rege göre regi doyguluğuu arttığı görülmektedir. Ortalama rek farklılığı Beyaz Polyester Siyah Visko karışımlarıda 1.25 CIELab birimi, R Ölçüle Karışım Oraı (% Beyaz Polyester) R Hesaplaa Şekil 5. Siyah Polyester Beyaz Visko karışımıda ölçüle ve hesaplaa reflektas değerleri arasıdaki ilişki % Reflektas R Ölçüle Karışım Oraı (% Beyaz Polyester) R Hesaplaa Şekil 6. Siyah Polyester Beyaz Polyester karışımıda ölçüle ve hesaplaa reflektas değerleri arasıdaki ilişki % Reflektas R Ölçüle R Hesaplaa Karışım Oraı (%Beyaz Visko) Şekil 7. Siyah Visko Beyaz Visko karışımıda ölçüle ve hesaplaa reflektas değerleri arasıdaki ilişki Siyah Polyester Beyaz Visko karışımlarıda 0.63 CIELab birimi, Siyah Polyester Beyaz Polyester karışımlarıda 0.9 CIELab birimi, Siyah Visko Beyaz Visko karışımlarıda ise 1.16 CIELab birimidir. Ölçüle ile tahmi edile toplam rek değerleri arasıdaki ortalama fark E = CIELab birimidir. Tekstil edüstriside geel olarak E = 1 i altıdaki değerler kabul edilebilir, üstüdeki değerler ise kabul edilemez olarak değerledirilmektedir. Karışımları %78.2 ide rek farklılığı E=1 i altıdadır. E, siyah polyester / beyaz visko (PV_SB) ve siyah polyester / beyaz polyester (PP_SB) karışımlarıda 1 i altıda çıkmıştır. Buu edei her iki karışımda da diğer elyafa göre kalı siyah polyester elyafı kullaılması olabilir. E kötü souçlar (e yüksek rek farklılığı değerleri) düşük oralı karışımlarda alımıştır. Düşük oralı karışımlarda tam olarak homoje bir karışım sağlaamadığı görülmektedir. Spektrofotometrik eğri eşleme işlemleride hesaplamalar, presip olarak materyal tarafıda ışığı e fazla emildiği dolayısıyla yasıma değerlerii e düşük olduğu dalgaboylarıdaki spektral değerler esas alıarak yapılmaktadır. Bu çalışmada, karışımlardaki yasıma değerlerii e düşük olduğu dalga boyları ve deklemde kullaıla M değerleri aşağıdaki gibidir. Beyaz Polyester Siyah Visko (BP/SV) karışımlarıda 400 m M = Siyah Polyester Beyaz Visko (SP/BV) karışımlarıda 680 m M = Siyah Polyester Beyaz Polyester (SP/BP) karışımlarıda 670 m M = 0.89 Siyah Visko Beyaz Visko (SV/BV) karışımlarıda ise 400 m M = TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20

9 Karışımları bu dalgaboylarıdaki ölçüle ve Stears Noechel deklemi ile hesaplaa reflektas değerleri ile karışım oraları arasıdaki ilişki Şekil 4-7 de gösterilmiştir. Tablo 9. Şekil 4-7 deki ölçüle ve hesaplaa reflektas eğrilerii lieer korelasyo katsayısı Numue Korelasyo Katsayısı BP/SV SP/BV SP/BP SV/BV B: Beyaz, S: Siyah, P: Polyester, V: Visko Tablo 9 da Şekil 4-7 deki ölçüle ve hesaplaa reflektas eğrileri arasıdaki korelasyo katsayıları verilmiştir. Burada katsayıları 1 değerie çok yakı olduğu görülmektedir. Bu souçlar Stears Noechel deklemi içi hesaplaa M katsayılarıı Deklem 4 deki hipotez içi uygu olduğuu göstermektedir. 4. DEĞERLENDİRME Bu çalışmada Stears-Noechel modelii esas ala bir spektrofotometrik rek eşleme algoritması öerilmiştir. Bu algoritma 84 adet melaj karışımı regii tahmi etmede kullaılmıştır. Stears-Noechel modelideki M değeri karışımı so regie bağlıdır. Öceki çalışmalar geellikle tek M değeri hesaplaarak yapılmıştır. Bu çalışmada ise her karışım içi ve her dalgaboyu içi ayrı ayrı M değeri hesaplamıştır. Ölçüle rek değerleri ve deliştirile algoritmaya göre hesaplaa rek değerleri arasıdaki rek farklılıkları hesaplaarak CIELab 1976 da (D65 ışık kayağı ve o lik gözlemci) ifade edilmiştir. Ortalama rek farklılığı 0.98 CIELab tır. Bu souç, Stears Noechel modelide bu algoritmaı melaj karışımlarıda rek eşleme içi yeterli doğrulukta tahmileme yapabileceğii göstermektedir. KAYNAKLAR / REFERENCES 1. Doald, M., 1997, Recipe Predictio for Textile, Colour Physics for Idustry, Society of Dyers ad Colourists, Secod Editio, ISBN , p Asplad, J.R., Zhou, M., 2000, The Ifluece of Bledig o Color Appearace of Black&White Fiber Bleds, Textile Chemist ad Colorist & America Dyestuff Repoter, Vol. 32. No., Philips-Iverizzi, B., Dupot, D., Caze, C., 2002, Formulatio of Colored Fiber Bleds From Friele s Theoretical Model, Color Research ad Applicatio, Vol.27, No:3, p Theveet, L., Dupot, D., Joll-Desodt, A.M., 2002, Modelig Color Chage After Spiig Process Usig Feedforward Neural Networks, Color Research ad Applicatio, Vol.28, No:1, p Philips-Iverizzi, B., Dupot, D., Jolly-Desodt, A-M., Caze, C., 2002, Color Formulatio by Fiber Bledig Usig the Stears-Noechel Model, Color Research ad Applicatio, Vol.27, No:2, p Rog, L.I., Feg, G.U., 2006, Tristimulus algorithm of colour matchig for precoloured fibre bleds based o the Stears-Noechel model, Coloratio Techology, Vol. 122, No. 2, p Rog, L., Yag, S., Feg, G., Weı, P., 2009, A Spectrophotometric Color Matchig Algorithm for Precolored Fiber Bleds, Color Research ad Applicatio, Vol.34, No:2, p Öer, E., 2001, Ölçüle Reflektas Değerleride Tristimulus Değerlerii Hesaplaması, Tekstil Edüstriside Rek Ölçümü, Marmara Üiversitesi, ISBN: , Yayı No: 672, İstabul, s Dura, K., 2001, CIELab Rek Sistemi, Tekstilde Rek Ölçümü ve Reçete Çıkarma, E.Ü. Tekstil ve Kofeksiyo Araştırma-Uygulama Merkezi Yayıı, No.17, İzmir, s Xi, J.H., Lam, Y.M., NG, S.M., 2001, Colorimetric Mathematical Model i Predictability of Fabric Colour After Post-Fiishig Treatmets, Proceedigs of the 6th, Asia Textile Coferece, ATC-6, August, Hog-Kog. Bu araştırma, Bilim Kurulumuz tarafıda iceledikte sora, oylama ile saptaa iki hakemi görüşüe suulmuştur. Her iki hakem yaptıkları icelemeler soucuda araştırmaı bilimselliği ve suumu olarak Hakem Oaylı Araştırma vasfıyla yayımlaabileceğie karar vermişlerdir YILINA ABONE OLMAYI UNUTMAYINIZ TEKSTİL ve KONFEKSİYON 3/20 249

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ Yalçın YEŞİL MELANJ ELYAF KARIŞIMLARINDA RENK DEĞERLERİNİN YENİ BİR ALGORİTMA GELİŞTİRİLEREK TAHMİN EDİLMESİ TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

Detaylı

AKIŞKAN BORUSU ve VANTİLATÖR DENEYİ

AKIŞKAN BORUSU ve VANTİLATÖR DENEYİ AKIŞKA BORUSU ve ATİLATÖR DEEYİ. DEEYİ AMACI a) Lüle ile debi ölçmek, b) Dairesel kesitli bir borudaki türbülaslı akış şartlarıda hız profili ve eerji kayıplarıı deeysel olarak belirlemek ve literatürde

Detaylı

AÇIK ĐŞLETME BASAMAKLARI TENÖR KONTROLÜNDE JEOĐSTATĐSTĐKSEL TAHMĐN MODELĐ SEÇĐMĐ

AÇIK ĐŞLETME BASAMAKLARI TENÖR KONTROLÜNDE JEOĐSTATĐSTĐKSEL TAHMĐN MODELĐ SEÇĐMĐ Eskişehir Osmagazi Üiversitesi Müh.Mim.Fak.Dergisi C.XXI, S., 2008 Eg&Arch.Fac. Eskişehir Osmagazi Uiversity, Vol..XXI, No:, 2008 Makalei Geliş Tarihi : 2.02.2007 Makalei Kabul Tarihi : 23.03.2007 AÇIK

Detaylı

NİĞDE İLİ RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ WIND ENERGY POTENTIAL OF NIGDE PROVINCE

NİĞDE İLİ RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ WIND ENERGY POTENTIAL OF NIGDE PROVINCE Niğde Üiersitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi, Cilt 1, Sayı, (1), 37-47 NİĞDE İLİ RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ Uğur YILDIRIM 1,* Yauz GAZİBEY, Afşi GÜNGÖR 1 1 Makie Mühedisliği Bölümü, Mühedislik Fakültesi,

Detaylı

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ FİER RAGG IZGARA TAANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ Lale KARAMAN 1 N. Özlem ÜNVERDİ Elektroik ve Haberleşme Mühedisliği ölümü Elektrik-Elektroik Fakültesi Yıldız Tekik Üiversitesi, 34349, eşiktaş, İstabul 1

Detaylı

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı 18 22 Nisa 2011, Akara ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

Detaylı

ÇOKLU DOĞRUSAL REGRESYON KULLANARAK FARKLI YAKITLARIN YANMA PARAMETRELERİNİN TAHMİNİ

ÇOKLU DOĞRUSAL REGRESYON KULLANARAK FARKLI YAKITLARIN YANMA PARAMETRELERİNİN TAHMİNİ ÇOKLU DOĞRUSAL REGRESYON KULLANARAK FARKLI YAKITLARIN YANMA PARAMETRELERİNİN TAHMİNİ Ahmet KESKİN 1 Mehmet ŞEN 1 Alaatti Osma EMİROĞLU 2* 1 Abat İzzet Baysal Üiversitesi, Bolu Meslek Yüksekokulu, Motorlu

Detaylı

ŞEKER PANCARI KÜSPESİ KARBOKSİMETİL SELÜLOZUNUN GÖRÜNÜR VİSKOZİTESİNE SICAKLIK VE KONSANTRASYONUN ETKİSİ

ŞEKER PANCARI KÜSPESİ KARBOKSİMETİL SELÜLOZUNUN GÖRÜNÜR VİSKOZİTESİNE SICAKLIK VE KONSANTRASYONUN ETKİSİ ŞEKER PACARI KÜSPESİ KARBOKSİMETİL SELÜLOZUU GÖRÜÜR VİSKOZİTESİE SICAKLIK VE KOSATRASYOU ETKİSİ Hasa TOĞRUL, urha ARSLA Fırat Üiversitesi, Mühedislik Fakültesi, Kimya Mühedisliği Bölümü-ELAZIĞ ÖZET Şeker

Detaylı

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası, 5. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı, 5 8 Mart 5, Akara. TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordiatlarıı Gri istem ile Tahmi Edilmesi Kürşat Kaya *, Levet Taşcı,

Detaylı

MACH SAYISININ YAPAY SİNİR AĞLARI İLE HESAPLANMASI

MACH SAYISININ YAPAY SİNİR AĞLARI İLE HESAPLANMASI V. ULUSAL HAVACILIK VE UZAY KONFERANSI UHUK-014-065 8-10 Eylül 014, Erciyes Üiversitesi, Kayseri MACH SAYISININ YAPAY SİNİR AĞLARI İLE HESAPLANMASI İlke TÜRKMEN 1 Erciyes Üiversitesi, Kayseri Seda ARIK

Detaylı

İSTATİSTİKSEL TAHMİNLEME VE HİPOTEZ TESTİ

İSTATİSTİKSEL TAHMİNLEME VE HİPOTEZ TESTİ İSTATİSTİKSEL TAHMİNLEME VE HİPOTEZ TESTİ Bu bölümdeki yötemler, bilimeye POPULASYON PARAMETRE değeri hakkıda; TAHMİN yapmaya yöelik ve, KARAR vermekle ilgili, olmak üzere iki grupta icelemektedir. Parametre

Detaylı

YENĐ BĐR ADAPTĐF FĐLTRELEME YÖNTEMĐ: HĐBRĐD GS-NLMS ALGORĐTMASI

YENĐ BĐR ADAPTĐF FĐLTRELEME YÖNTEMĐ: HĐBRĐD GS-NLMS ALGORĐTMASI Uludağ Üiversitesi ühedislik-imarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı, 008 YENĐ BĐR ADAPĐF FĐLRELEE YÖNEĐ: HĐBRĐD GS-NLS ALGORĐASI Sedat ĐRYAKĐ * eti HAUN ** Osma Hilmi KOÇAL ** Özet: Bu makalede, adaptif

Detaylı

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi Makie Tekolojileri Elektroik Dergisi Cilt: 8, No: 4, 011 (75-80) Electroic Joural of Machie Techologies Vol: 8, No: 4, 011 (75-80) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.tekolojikarastirmalar.com e-issn:1304-4141

Detaylı

CİLALI ve PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA SÜRTÜNME KATSAYILARININ İNCELENMESİ

CİLALI ve PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA SÜRTÜNME KATSAYILARININ İNCELENMESİ İLALI ve PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA SÜRTÜNME KATSAYILARININ İNELENMESİ (*) Mehmet Ardıçlıoğlu, (**) Ahmet Bilgil, (*) Özgür Öztürk (*) Erciyes Üiversitesi, İşaat Müh., Böl., Kayseri (**) Niğde Üiversitesi,

Detaylı

İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA THE OPERATING CHARACTERISTIC CURVE AND A CASE STUDY

İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA THE OPERATING CHARACTERISTIC CURVE AND A CASE STUDY Süleyma Demirel Üiversitesi Vizyoer Dergisi Suleyma Demirel Uiversity The Joural of Visioary İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA ÖZET Yrd. Doç. Dr. Halil ÖZDAMAR 1 İstatistiksel kalite kotrol

Detaylı

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi 3 Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteı Yötemi Bu yötem bir izdüşüm tekiğie dayaır ve yalış pozisyo olarak isimledirile matematiksel tekiğe yakıdır. Buradaki düşüce f() çizgisi üzerideki bilie iki oktada

Detaylı

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme SAYISAL ÇÖZÜMLEME Saısal Çözümleme SAYISAL ÇÖZÜMLEME 8. Hafta İNTERPOLASYON Saısal Çözümleme 2 İÇİNDEKİLER Ara Değer Hesabı İterpolaso Doğrusal Ara Değer Hesabı MATLAB ta İterpolaso Komutuu Kullaımı Lagrace

Detaylı

HARMONİK DİSTORSİYONUNUN ÖLÇÜM NOKTASI VE GÜÇ KOMPANZASYONU BAKIMINDAN İNCELENMESİ

HARMONİK DİSTORSİYONUNUN ÖLÇÜM NOKTASI VE GÜÇ KOMPANZASYONU BAKIMINDAN İNCELENMESİ HARMONİK DİSORSİYONUNUN ÖLÇÜM NOKASI VE GÜÇ KOMPANZASYONU BAKIMINDAN İNCELENMESİ Celal KOCAEPE Oktay ARIKAN Ömer Çağlar ONAR Mehmet UZUNOĞLU Yıldız ekik Üiversitesi Elektrik-Elektroik Fakültesi Elektrik

Detaylı

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstabul Ticaret Üversitesi, 25-27 Kasım 2005 İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME Tamer EREN

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahmileme ve Hipotez Testlerie Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üiversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

Obje Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi ile Tokat İli Uydu Görüntüleri Üzerinde Yapısal Gelişimin İzlenmesi

Obje Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi ile Tokat İli Uydu Görüntüleri Üzerinde Yapısal Gelişimin İzlenmesi Obje Tabalı Sııfladırma Yötemi ile Tokat İli Uydu Görütüleri Üzeride Yapısal Gelişimi İzlemesi İlker GÜNAY 1 Ahmet DELEN 2 Mahmut HEKİM 3 1 Gaziosmapaşa Üiversitesi, Mühedislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi,

Detaylı

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ TAHVİL DEĞERLEMESİ Doç. Dr. M. Mee DOĞANAY Prof. Dr. Ramaza AKTAŞ 1 İçerik Tahvil ve Özellikleri Faiz Oraı ve Tahvil Değeri Arasıdaki İlişki Tahvili Geiri Oraı ve Vadeye Kadar Geirisi Faiz Oraı Riski Verim

Detaylı

İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERE İLİŞKİN HİZMET KALİTESİ TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERE İLİŞKİN HİZMET KALİTESİ TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM 17 Şubat 01 CUMA Resmî Gazete Sayı : 807 TEBLİĞ Bilgi Tekolojileri ve İletişim Kurumuda: İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERE İLİŞKİN HİZMET KALİTESİ TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,

Detaylı

Termik Üretim Birimlerinden Oluşan Çevresel-Ekonomik Güç Dağıtım Probleminin Genetik Algoritma Yöntemiyle Çözümü

Termik Üretim Birimlerinden Oluşan Çevresel-Ekonomik Güç Dağıtım Probleminin Genetik Algoritma Yöntemiyle Çözümü ermik Üretim Birimleride Oluşa Çevresel-Ekoomik üç Dağıtım Problemii eetik Algoritma Yötemiyle Çözümü Celal YAŞAR, Serdar ÖZYÖN, Hasa EMURAŞ 3, Mühedislik Fakültesi, Elektrik-Elektroik Müh. Bölümü, Dumlupıar

Detaylı

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2 LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ SABİT NOKTA İTERASYONU YÖNTEMİ Bu yötemde çözüme gitmek içi f( olarak verile deklem =g( şeklie getirilir. Bir başlagıç değeri seçilir ve g ( ardışık

Detaylı

BOSSA DIŞ GİYİM İŞLETMESİNDE FASON İPLİK İMALATI TERMİN SÜRELERİNE ALTI SIGMA ARAÇLARI İLE İSTATİSTİKSEL YAKLAŞIM

BOSSA DIŞ GİYİM İŞLETMESİNDE FASON İPLİK İMALATI TERMİN SÜRELERİNE ALTI SIGMA ARAÇLARI İLE İSTATİSTİKSEL YAKLAŞIM 1 BOSSA DIŞ GİYİM İŞLETMESİNDE FASON İPLİK İMALATI TERMİN SÜRELERİNE ALTI SIGMA ARAÇLARI İLE İSTATİSTİKSEL YAKLAŞIM İbrahim ÖRGERİN ÖZET Bu çalışmada, BOSSA Dış Giyim İşletmeleri nde fason iplik imalatı

Detaylı

İZMİR İLİNDEKİ ELLİ YATAKLI BİR OTEL İÇİN GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ ISITMA VE ABSORBSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNİN TEORİK İNCELENMESİ

İZMİR İLİNDEKİ ELLİ YATAKLI BİR OTEL İÇİN GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ ISITMA VE ABSORBSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNİN TEORİK İNCELENMESİ _ 163 İZMİR İLİNDEKİ ELLİ YATAKLI BİR OTEL İÇİN GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ ISITMA VE ABSORBSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNİN TEORİK İNCELENMESİ Emi Fuad KENT İbrahim Necmi KAPTAN ÖZET Bu çalışmada güeş eerjisi destekli

Detaylı

BASAMAK ATLAYARAK VEYA FARKLI ZIPLAYARAK İLERLEME DURUMLARININ SAYISI

BASAMAK ATLAYARAK VEYA FARKLI ZIPLAYARAK İLERLEME DURUMLARININ SAYISI Projesii Kousu: Bir çekirgei metre, metre veya 3 metre zıplayarak uzuluğu verile bir yolu kaç farklı şekilde gidebileceği ya da bir kişii veya (veya 3) basamak atlayarak basamak sayısı verile bir merdivei

Detaylı

KİMYASAL DENGE (GİBBS SERBEST ENERJİSİ MİNİMİZASYONU) MODELLEMESİ

KİMYASAL DENGE (GİBBS SERBEST ENERJİSİ MİNİMİZASYONU) MODELLEMESİ KİMYASAL DENGE (GİBBS SERBEST ENERJİSİ MİNİMİZASYONU) MODELLEMESİ M. Turha ÇOBAN Ege Üiversitesi, Mühedislik Fakultesi, Makie Mühedisliği Bölümü, Borova, İZMİR Turha.coba@ege.edu.tr Özet: Kimyasal degei

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ 4. HAFTA ISF44 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE GETİRİ ÇEŞİTLERİ Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Paraı Zama Değeri Paraı Zama Değeri Yatırım

Detaylı

ON THE TRANSFORMATION OF THE GPS RESULTS

ON THE TRANSFORMATION OF THE GPS RESULTS Niğde Üiversitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi, Cilt 6 Sayı -, (00), 7- GPS SONUÇLARININ DÖNÜŞÜMÜ ÜZERİNE BİR İNCELEME Meti SOYCAN* Yıldız Tekik Üiversitesi, İşaat Fakültesi, Jeodezi Ve Fotogrametri Mühedisliği

Detaylı

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ Mustafa ÖZDEMİR İ. Cem PARMAKSIZOĞLU ÖZET Düya çapıda rekabeti ö plaa çıktığı bu gükü şartlarda, e gelişmiş ürüü, e kısa sürede, e ucuza üretmek veya ilk yatırım ve işletme

Detaylı

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr İSTATİSTİK 2 Tahmi Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI aysecagli@beyket.edu.tr İstatistik yötemler İstatistik yötemler Betimsel istatistik Çıkarımsal istatistik Tahmi Hipotez testleri Nokta tahmii Aralık

Detaylı

YAPISAL ELEMANLARIN TİTREŞİM FREKANSLARININ ANALİZİ İÇİN ÜÇ BOYUTLU TIMOSHENKO KİRİŞ ELEMANI

YAPISAL ELEMANLARIN TİTREŞİM FREKANSLARININ ANALİZİ İÇİN ÜÇ BOYUTLU TIMOSHENKO KİRİŞ ELEMANI 2. Türkiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası YAPISAL ELEMANLARIN TİTREŞİM FREKANSLARININ ANALİZİ İÇİN ÜÇ BOYUTLU TIMOSHENKO KİRİŞ ELEMANI ÖZET: O. Soydaş 1 ve A. Sarıtaş 2 1 Doktora Öğrecisi, İşaat

Detaylı

DENEYĐN AMACI: Bu deneyin amacı MOS elemanların temel özelliklerini, n ve p kanallı elemanların temel uygulamalarını öğretmektir.

DENEYĐN AMACI: Bu deneyin amacı MOS elemanların temel özelliklerini, n ve p kanallı elemanların temel uygulamalarını öğretmektir. DENEY NO: 7 MOSFET ÖLÇÜMÜ ve UYGULAMALARI DENEYĐN AMACI: Bu deeyi amacı MOS elemaları temel özelliklerii, ve p kaallı elemaları temel uygulamalarıı öğretmektir. DENEY MALZEMELERĐ Bu deeyde 4007 MOS paketi

Detaylı

GENEL YÜK VEKTÖRLERİ İLE ÇOK MODLU İTME ANALİZİ (GENEL İTME ANALİZİ)

GENEL YÜK VEKTÖRLERİ İLE ÇOK MODLU İTME ANALİZİ (GENEL İTME ANALİZİ) . Türkiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloi Koferası - Ekim ODTÜ ANKARA ÖZET: GENEL YÜK VEKTÖRLERİ İLE ÇOK MODLU İTME ANALİZİ (GENEL İTME ANALİZİ) F.S. Alıcı, K. Kaatsız ve H. Sucuoğlu Araştırma Görevlisi,

Detaylı

BOBİNLEME İŞLEMİNİN İPLİK TÜYLÜLÜĞÜNE ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

BOBİNLEME İŞLEMİNİN İPLİK TÜYLÜLÜĞÜNE ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 2002 BOBİNLEME İŞLEMİNİN İPLİK TÜYLÜLÜĞÜNE ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Şükriye ÜLKÜ * Sunay ÖMEROĞLU Özet: Bu çalışmada bobin

Detaylı

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR www.tekolojikarastirmalar.com ISSN:34-44 Makie Tekolojileri Elektroik Dergisi 7 () 35-4 TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR Makale Polivili Klorür (Pvc) Malzemeleri Sıcaklığa Bağlı Titreşim Özelliklerii Đcelemesi

Detaylı

MAK312 ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME OTOMATİK KONTROL LABORATUARI 1. Elektriksel Ölçümler ve İşlemsel Kuvvetlendiriciler

MAK312 ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME OTOMATİK KONTROL LABORATUARI 1. Elektriksel Ölçümler ve İşlemsel Kuvvetlendiriciler MAK32 ÖLÇME ve DEĞELENDİME OTOMATİK KONTOL LABOATUAI Elektriksel Ölçümler ve İşlemsel Kuvvetlediriciler AMAÇLA:. Multimetre ile direç, gerilim ve akım ölçümleri, 2. Direç ölçümüde belirsizlik aalizii yapılması

Detaylı

TOPLAM KOLESTEROL, LDL, HDL VE TRİGLİSERİT SEVİYELERİNİN YAŞA GÖRE DEĞİŞİMİNİN DEĞİŞİK REGRESYON MODELLERİYLE İNCELENMESİ

TOPLAM KOLESTEROL, LDL, HDL VE TRİGLİSERİT SEVİYELERİNİN YAŞA GÖRE DEĞİŞİMİNİN DEĞİŞİK REGRESYON MODELLERİYLE İNCELENMESİ T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLAM KOLESTEROL, LDL, HDL VE TRİGLİSERİT SEVİYELERİNİN YAŞA GÖRE DEĞİŞİMİNİN DEĞİŞİK REGRESYON MODELLERİYLE İNCELENMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ EMRE DİRİCAN

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları Alteratif üretim

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. KM 482 Kimya Mühendisliği Laboratuarı III

GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. KM 482 Kimya Mühendisliği Laboratuarı III GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENİSLİĞİ BÖLÜMÜ KM 482 Kimya Mühedisliği Laboratuarı III eey No : 2-a eeyi adı : Kesikli istilasyo eeyi amacı : a) Kolodaki basıç kaybıı belirlemek,

Detaylı

3. TEKNE FORM PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ

3. TEKNE FORM PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ . TEKNE FOR ARAETREERİNİN EİRENESİ Kovasiyoel gemi formlarıı performası büyük ölçüde ekesit alaları ve dizay su hattı eğrilerii formua bağlıdır. u edele bu eğrileri taımlaya blok katsayısı (), orta kesit

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ 8. HAFTA ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ PORTFÖY YÖNETİMİ II Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr Geleeksel Portföy Yaklaşımı, Bu yaklaşıma göre portföy bir bilim değil,

Detaylı

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. KULLANILAN ŞEKİLLERİN VE NOTLARIN TELİF HAKKI KİTABIN YAZARI VE BASIM EVİNE AİTTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ Ekoometri: Sözcük

Detaylı

BİLİMSEL BİLGİ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARLA ÜRETİLİR. İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLERE BİLİMSEL ARAŞTIRMA TAMAMLANDIĞINDA DEĞİL, DAHA PLANLAMA

BİLİMSEL BİLGİ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARLA ÜRETİLİR. İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLERE BİLİMSEL ARAŞTIRMA TAMAMLANDIĞINDA DEĞİL, DAHA PLANLAMA BRADFORD HILL BİLİMSEL BİLGİ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARLA ÜRETİLİR. İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLERE BİLİMSEL ARAŞTIRMA TAMAMLANDIĞINDA DEĞİL, DAHA PLANLAMA AŞAMASINDA BAŞVURULMALIDIR. 2 BİLİMSEL MAKALELERDE YAPILAN

Detaylı

NORMAL DAYANIMLI BETONLARDA DAYANIM KÜR SÜRESİ-ULTRASES HIZI-YÜZEY SERTLİĞİ BAĞINTILARI

NORMAL DAYANIMLI BETONLARDA DAYANIM KÜR SÜRESİ-ULTRASES HIZI-YÜZEY SERTLİĞİ BAĞINTILARI NORMAL DAYANIMLI BETONLARDA DAYANIM KÜR SÜRESİ-ULTRASES HIZI-YÜZEY SERTLİĞİ BAĞINTILARI Y.Müh. M.Selçuk GÜNER K.T.Ü Rize Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Dr.Müh. Caa GİRGİN Yapı Merkezi Holdig, AR-GE

Detaylı

AFYONKARAHİSAR İLİ YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİ. Ziya DEMİRKOL 1 Mehmet ÇUNKAŞ 2

AFYONKARAHİSAR İLİ YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİ. Ziya DEMİRKOL 1 Mehmet ÇUNKAŞ 2 S.Ü. Müh. Bilim ve Tek. Derg., c.2, s.1, 2014 Selcuk Uiv. J. Eg. Sci. Tech., v.2,.1, 2014 ISSN: 2147-9364 (Elektroik) AFYONKARAHİSAR İLİ YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİ Ziya DEMİRKOL 1 Mehmet ÇUNKAŞ 2

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI µ µ içi Güve Aralığı ALTERNATİF İTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMAI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları

Detaylı

Ki- kare Bağımsızlık Testi

Ki- kare Bağımsızlık Testi PARAMETRİK OLMAYAN İSTATİSTİKSEL TEKNİKLER Prof. Dr. Ali ŞEN Ki- kare Bağımsızlık Testi Daha öceki bölümlerde ölçümler arasıdaki ilişkileri asıl iceleeceğii gördük. Acak sıklıkla ilgileile veriler ölçüm

Detaylı

Özet. Giriş. 1. K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon., 2. K.Ü. Artvin Orman Fakültesi, Artvin.

Özet. Giriş. 1. K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon., 2. K.Ü. Artvin Orman Fakültesi, Artvin. Deniz Kıyılarında Biriken Katı Atık Maddelerin Örnekleme Yoluyla Tür ve Miktar Olarak Belirlenmesine İlişkin Bir Çalışma ( Trabzon Beşirli Deresi Küçük Yoroz Burnu Arası ) 1 Hasan Zeki KALAY, 1 Sezgin

Detaylı

DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkanı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ

DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkanı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkaı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ ARAŞTIRMADA PLANLAMA VE ÇÖZÜMLEME (03-09 Ocak 014 Y.ÇELİK) Araştırma Süreci (The research

Detaylı

ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ

ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ İSTATİSTİKSEL TAHMİNLEME VE İSTATİSTİKSEL YORUMLAMA TAHMİNLEME SÜRECİ VE YORUMLAMA SÜRECİ ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ ÖRNEKLEME VE ÖRNEKLEME ÖRNEKLEME DAĞILIMLARI VE ÖRNEKLEME DAĞILIMLARI Yorumlama

Detaylı

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI The Turkish Olie Joural of Educatioal Techology TOJET July 2005 ISSN: 106521 volume Issue Article 16 BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI Yard. Doç. Dr. Bahadti RÜZGAR Marmara

Detaylı

KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Altı Sigma Yalı Koferasları (9- Mayıs 8) KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Serka ATAK Evre DİREN Çiğdem CİHANGİR Murat Caer TESTİK ÖZET Ürü ve hizmet kalitesii

Detaylı

OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3

OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3 The Joural of Academic Social Sciece OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜİK EĞİTİMİ 3 ÖET Ece KARŞAL 1 Tüli MALKOÇ 2 Bu çalışmada, Okul öcesi döem işitme egelli çocuklara müzik eğitimi verilmiş

Detaylı

4/4/2013. Ders 8: Verilerin Düzenlenmesi ve Analizi. Betimsel İstatistik Merkezsel Eğilim Ölçüleri Dağılım Ölçüleri Grafiksel Gösterimler

4/4/2013. Ders 8: Verilerin Düzenlenmesi ve Analizi. Betimsel İstatistik Merkezsel Eğilim Ölçüleri Dağılım Ölçüleri Grafiksel Gösterimler Ders 8: Verileri Düzelemesi ve Aalizi Betimsel İstatistik Merkezsel Eğilim Ölçüleri Dağılım Ölçüleri Grafiksel Gösterimler Bir kitlei tamamıı, ya da kitlede alıa bir öreklemi özetlemekle (betimlemekle)

Detaylı

EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI DEĞERLENDİRMESİ AÇIKLAMA NOTLARI VE VARSAYIMLAR

EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI DEĞERLENDİRMESİ AÇIKLAMA NOTLARI VE VARSAYIMLAR EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI DEĞERLENDİRMESİ AÇIKLAMA NOTLARI VE VARSAYIMLAR 2015 yılı fo getrs 02/01/2015-04/01/2016 tarhl brm pay değerler kullaılması le hesaplamıştır. 2015 yılı karşılaştırma ölçütü getrs

Detaylı

İki Serbestlik Dereceli Mekanizmalarla İşlev Sentezinde Tasarım Noktalarının Eşit ve Çebişev Aralıklandırması ile Seçiminin Karşılaştırılması

İki Serbestlik Dereceli Mekanizmalarla İşlev Sentezinde Tasarım Noktalarının Eşit ve Çebişev Aralıklandırması ile Seçiminin Karşılaştırılması Uluslararası Katılımlı 7. Makia Teorisi Sempozyumu, İzmir, -7 Hazira 05 İki Serbestlik Dereceli Mekaizmalarla İşlev Setezide Tasarım oktalarıı Eşit ve Çebişev Aralıkladırması ile Seçimii Karşılaştırılması

Detaylı

EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI DEĞERLENDİRMESİ AÇIKLAMA NOTLARI VE VARSAYIMLAR

EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI DEĞERLENDİRMESİ AÇIKLAMA NOTLARI VE VARSAYIMLAR EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI DEĞERLENDİRMESİ AÇIKLAMA NOTLARI VE VARSAYIMLAR 2013 yılı fo getrs 02/01/2013-02/01/2014 tarhl brm pay değerler kullaılması le hesaplamıştır. 2013 yılı karşılaştırma ölçütü getrs

Detaylı

Bileşik faiz hesaplamalarında kullanılan semboller basit faizdeki ile aynıdır. Temel formüller ise şöyledir:

Bileşik faiz hesaplamalarında kullanılan semboller basit faizdeki ile aynıdır. Temel formüller ise şöyledir: 1 BİLEŞİK FAİZ: Basit faiz hesabı kısa vadeli(1 yılda az) kredi işlemleride uygulaa bir metot idi. Ayrıca basit faiz metoduda her döem içi aapara sabit kalmakta olup o döem elde edile faiz tutarı bir soraki

Detaylı

Enflasyon nedir? Eşdeğer hesaplamalarında enflasyon etkisini nasıl hesaba katarız? Mühendislik Ekonomisi. (Chapter 11) Enflasyon Nedir?

Enflasyon nedir? Eşdeğer hesaplamalarında enflasyon etkisini nasıl hesaba katarız? Mühendislik Ekonomisi. (Chapter 11) Enflasyon Nedir? Elasyo ve Nakit Akışlarıa Etkisi (Chapter 11) TOBB ETÜ Örek 2015 Yılıda Çocuğuuzu Üiversiteye Gödermei Maliyeti Ne Kadar Olacak? 2005 yılıda 1 yıllık üiversite masraı $17,800. Elasyo edeiyle üiversite

Detaylı

MATBAA DA SAATLİK MALİYET SİSTEMİ VE UYGULANMASI

MATBAA DA SAATLİK MALİYET SİSTEMİ VE UYGULANMASI MATBAA DA SAATLİK MALİYET SİSTEMİ VE UYGULANMASI Hayri Ünal*, Özgül Yaman** * Marmara Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Matbaa Eğitimi Bölümü, İstanbul ** İstanbul Aydın Üniversitesi, Anadolu BİL

Detaylı

Öğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı

Öğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı Öğreci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı SORU 1. a) Ekoomii taımıı yapıız, amaçlarıı yazıız. Tam istihdam ile ekoomik büyüme arasıdaki ilişkiyi açıklayıız. b) Arz-talep kauu edir? Arz ve talep asıl artar

Detaylı

M Ü H E N D İ S L E R İ Ç İ N S AY I S A L YÖ N T E M L E R

M Ü H E N D İ S L E R İ Ç İ N S AY I S A L YÖ N T E M L E R İ H S A N T İ M U Ç İ N D O L A P C İ, Y İ Ğ İ T A K S O Y M Ü H E N D İ S L E R İ Ç İ N S AY I S A L YÖ N T E M L E R P U B L I S H E R O F T H I S B O O K Copyright 13 İHSAN TİMUÇİN DOLAPCİ, YİĞİT AKSOY

Detaylı

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler.

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler. OLASILIK VE İSTATİSTİK DERSLERİ ÖZET NOTLARI İstatistik: verileri toplaması, aalizi, suulması ve yorumlaması ile ilgili ilkeleri ve yötemleri içere ve bu işlemleri souçlarıı probabilite ilkelerie göre

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ YER GÖZLEM UYDULARINDA YANSITICI ve YANSIMA ENGELLEYİCİ OPTİK KAPLAMALAR Nurca YANARCAN DOĞAN FİZİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA Her

Detaylı

Normal Dağılımlı Bir Yığın a İlişkin İstatistiksel Çıkarım

Normal Dağılımlı Bir Yığın a İlişkin İstatistiksel Çıkarım Normal Dağılımlı Bir Yığı a İlişi İstatistisel Çıarım Bir üretici edi ürüleride, piyasadai 3,5 cm li vidalarda yalıca boyları 3,4 cm ile 3,7 cm aralığıda olaları ullaabilmetedir. Üretici, piyasadai bu

Detaylı

BÜYÜME VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

BÜYÜME VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ BÜYÜME VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Yrd. Doç. Dr. Erdal Demirha Afyo Kocatepe Üiversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Özet Bu çalışma Türkiye de 1990 yılıı ilk çeyreğide

Detaylı

Regresyon ve Korelasyon Analizi. Regresyon Analizi

Regresyon ve Korelasyon Analizi. Regresyon Analizi Regresyo ve Korelasyo Aalz Regresyo Aalz Regresyo Aalz Regresyo aalz, aralarıda sebep-souç lşks bulua k veya daha fazla değşke arasıdak lşky belrlemek ve bu lşky kullaarak o kou le lgl tahmler (estmato)

Detaylı

BÜKME. Malzemenin mukavemeti sınırlı olduğu için bu şekil değişimlerini belirli sınırlar içerisinde tutmak zorunludur.

BÜKME. Malzemenin mukavemeti sınırlı olduğu için bu şekil değişimlerini belirli sınırlar içerisinde tutmak zorunludur. BÜKME Bükme işlemi bükme kalıpları adı verilen ve parça şekline uygun olarak yapılmış düzenlerle, malzeme üzerinde kalıcı şekil değişikliği meydana getirme olarak tarif edilebilir. Bükme olayında bükülen

Detaylı

Hipotez Testleri. Parametrik Testler

Hipotez Testleri. Parametrik Testler Hipotez Testleri Parametrik Testler Hipotez Testide Adımlar Bir araştırma sorusuu belirlemesi Araştırma sorusua dayaa istatistiki hipotezleri oluşturulması (H 0 ve H A ) Hedef populasyoda öreklemi elde

Detaylı

İstatistik Yöntemleri ve Hipotez Testleri

İstatistik Yöntemleri ve Hipotez Testleri Sağlık Araştırmalarında Kullanılan Temel İstatistik Yöntemleri ve Hipotez Testleri Yrd. Doç. Dr. Emre ATILGAN BİYOİSTATİSTİK İstatistiğin biyoloji, tıp ve diğer sağlık bilimlerinde kullanımı biyoistatistik

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN VE MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 7 Sayı: 3 s. 1-21 Ekim 2005

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN VE MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 7 Sayı: 3 s. 1-21 Ekim 2005 DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN VE MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 7 Sayı: 3 s. -2 Ekim 2005 FRAKTAL GÖRÜNTÜ SIKIŞTIRMADA HASH FONKSİYONLARINA DAYANAN YENİ BİR SINIFLANDIRMA YÖNTEMİ (A NEW CLASSIFICATION METHOD

Detaylı

HARMONİK VE SIÇRAMA İÇEREN ELEKTRİK GÜÇ ŞEBEKESİ GERİLİM İŞARETİNE KİLİTLENMENİN YİNELENEN EN KÜÇÜK KARELER METODUYLA İNCELENMESİ

HARMONİK VE SIÇRAMA İÇEREN ELEKTRİK GÜÇ ŞEBEKESİ GERİLİM İŞARETİNE KİLİTLENMENİN YİNELENEN EN KÜÇÜK KARELER METODUYLA İNCELENMESİ P AM U K K A L E Ü N İ V E R S İ E S İ M Ü H E N D İ S L İ K F A K Ü L E S İ P A M U K K A L E U N I V E R S I Y E N G I N E E R I N G F A C U L Y M Ü H E N D İ S L İK B İ L İM L E R İ D E R G İS İ J O

Detaylı

Diferansiyel Gelişim Algoritmasının Valf Nokta Etkili Konveks Olmayan Ekonomik Güç Dağıtım Problemlerine Uygulanması

Diferansiyel Gelişim Algoritmasının Valf Nokta Etkili Konveks Olmayan Ekonomik Güç Dağıtım Problemlerine Uygulanması 6 th Iteratioal Advaced Techologies Symposium (IATS ), 6-8 May 0, Elazığ, Turkey Diferasiyel Gelişim Algoritmasıı Valf Nokta Etkili Koveks Olmaya Ekoomik Güç Dağıtım Problemlerie Uygulaması S. Özyö, C.

Detaylı

Geçerliliği olasılık esaslarına göre araştırılabilen ve karar verebilmek için öne sürülen varsayımlara istatistikte hipotez denir.

Geçerliliği olasılık esaslarına göre araştırılabilen ve karar verebilmek için öne sürülen varsayımlara istatistikte hipotez denir. BÖLÜM 4. HİPOTEZ TESTİ VE GÜVEN ARALIĞI 4.1. Hipotez Testi Geçerliliği olasılık esaslarına göre araştırılabilen ve karar verebilmek için öne sürülen varsayımlara istatistikte hipotez denir. Örneklem dağılımlarından

Detaylı

Robot Navigasyonunda Potansiyel Alan Metodlarının Karşılaştırılması ve Đç Ortamlarda Uygulanması

Robot Navigasyonunda Potansiyel Alan Metodlarının Karşılaştırılması ve Đç Ortamlarda Uygulanması Robot Navigasyouda Potasiyel Ala Metodlarıı Karşılaştırılması ve Đç Ortamlarda Uygulaması Eyüp Çıar 1 Osma Parlaktua Ahmet Yazıcı 3 1, Elektrik-Elektroik Mühedisliği Bölümü, Eskişehir Osmagazi Üiversesi,

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ .4.26 5. HAFTA ISF44 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ Mekul Kıymet Yatırımlarıı Değerlemesi Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Temel Değerleme Modeli Mekul Kıymet Değerlemesi

Detaylı

Türkiye deki Ateşli Silahlar ile İşlenmiş Suçlar ve İlgili İstatistikler

Türkiye deki Ateşli Silahlar ile İşlenmiş Suçlar ve İlgili İstatistikler Kitap Bölümü DERMAN Türkiye deki Ateşli Silahlar ile İşlenmiş Suçlar ve İlgili İstatistikler Hüseyin Candan Giriş Şiddet yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline gelirken, bunda siyasal, psikolojik, kültürel

Detaylı

DALGACIK DÖNÜġÜMÜ ĠLE ARK OCAĞI AKIM VE GERĠLĠM HARMONĠK ANALĠZĠ

DALGACIK DÖNÜġÜMÜ ĠLE ARK OCAĞI AKIM VE GERĠLĠM HARMONĠK ANALĠZĠ DALGACIK DÖNÜġÜMÜ ĠLE ARK OCAĞI AKIM VE GERĠLĠM HARMONĠK ANALĠZĠ G. Gülde Köktürk Hacer Şekerci Öztra Dokz Eylül Üiversitesi Dokz Eylül Üiversitesi glde.koktrk@de.ed.tr hacer.oztra@de.ed.tr Özet : B çalışma,

Detaylı

ARAZİ KOŞULLARINDA FARKLI ÇİMENTO ÇEŞİTLERİ İLE ÜRETİLEN BETONLARIN BASINÇ DAYANIMLARININ VE ELASTİSİTE MODÜLLERİNİN BELİRLENMESİ

ARAZİ KOŞULLARINDA FARKLI ÇİMENTO ÇEŞİTLERİ İLE ÜRETİLEN BETONLARIN BASINÇ DAYANIMLARININ VE ELASTİSİTE MODÜLLERİNİN BELİRLENMESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 25, 18(3), 365-376 ARAZİ KOŞULLARINDA FARKLI ÇİMENTO ÇEŞİTLERİ İLE ÜRETİLEN BETONLARIN BASINÇ DAYANIMLARININ VE ELASTİSİTE MODÜLLERİNİN BELİRLENMESİ Kea BÜYÜKTAŞ

Detaylı

Isparta İlindeki Atmosferde Bulunan Kükürt dioksit (SO2) ve Partikül Madde (PM) Konsantrasyonunun Çoklu Doğrusal Regresyon Yöntemi İle Modellenmesi

Isparta İlindeki Atmosferde Bulunan Kükürt dioksit (SO2) ve Partikül Madde (PM) Konsantrasyonunun Çoklu Doğrusal Regresyon Yöntemi İle Modellenmesi Süleyma Demirel Üiversitesi Fe Bilimleri Estitüsü Dergisi Suleyma Demirel Uiversity Joural of Natural ad Applied Sciece 17(1), 95-108, 2013 Isparta İlideki Atmosferde Bulua Kükürt dioksit () ve artikül

Detaylı

ÜSTEL VE Kİ-KARE DAĞILIMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SİMULASYON İLE ÜRETİLEN RANDOM SAYILARLA GÖSTERİLMESİ

ÜSTEL VE Kİ-KARE DAĞILIMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SİMULASYON İLE ÜRETİLEN RANDOM SAYILARLA GÖSTERİLMESİ C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı, 3 97 ÜSTEL VE Kİ-KARE DAĞILIMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SİMULASYON İLE ÜRETİLEN RANDOM SAYILARLA GÖSTERİLMESİ Yalçı KARAGÖZ Cumhuriyet Üiversitesi

Detaylı

6. BÖLÜM VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYLARI

6. BÖLÜM VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYLARI 6. BÖLÜM VEKTÖR LARI -BOYUTLU (ÖKLİT) I Taım: Eğer pozitif bir tam sayı ise sıralı -sayı, gerçel sayılar kümesideki adet sayıı (a 1, a 2,, a ) bir dizisidir. Tüm sıralı -sayılarıı kümesi -boyutlu uzay

Detaylı

TAHMİNLEYİCİLERİN ÖZELLİKLERİ Sapmasızlık 3.2. Tutarlılık 3.3. Etkinlik minimum varyans 3.4. Aralık tahmini (güven aralığı)

TAHMİNLEYİCİLERİN ÖZELLİKLERİ Sapmasızlık 3.2. Tutarlılık 3.3. Etkinlik minimum varyans 3.4. Aralık tahmini (güven aralığı) 3 TAHMİNLEYİCİLERİN ÖZELLİKLERİ 3.1. Sapmasızlık 3.. Tutarlılık 3.3. Etkilik miimum varyas 3.4. Aralık tahmii (güve aralığı) İyi bir tahmi edici dağılımı tahmi edilecek populasyo parametresie yakı civarda

Detaylı

SBE 601 ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ

SBE 601 ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ SBE 601 ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNÜN SAPTANMASI ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Ergu Karaağaoğlu H.Ü. Tıp Fakültesi Biyoistatistik ABD ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNÜN SAPTANMASI

Detaylı

VİDEO MODEL DESTEKLİ ÖĞRETİMİN GİTAR PERFORMANSINA ETKİSİ* THE EFFECT OF MODEL AIDED TEACHING ON GUITAR PERFORMANCE

VİDEO MODEL DESTEKLİ ÖĞRETİMİN GİTAR PERFORMANSINA ETKİSİ* THE EFFECT OF MODEL AIDED TEACHING ON GUITAR PERFORMANCE VİDEO MODEL DESTEKLİ ÖĞRETİMİN GİTAR PERFORMANSINA ETKİSİ* THE EFFECT OF MODEL AIDED TEACHING ON GUITAR PERFORMANCE Ali ERİM **, Sadık YÖNDEM*** ** Abat İzzet Baysal Üiversitesi, Eğitim Fakültesi Güzel

Detaylı

Üç Boyutlu Bilgisayar Grafikleri

Üç Boyutlu Bilgisayar Grafikleri 1. Üç Boyutlu Nese Taımlama Yötemleri Bilgisayar grafikleride üç boyutlu eseleri taımlamak içi birçok yötem geliştirilmiştir. Hagi taımlama yötemi avatajlı olduğu üç boyutlu uygulamaı amaç ve gereksiimleri,

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ BEBEĞİN ATEŞİ YÜKSELDİKÇE RENK DEĞİŞTİREN BEBEK TULUMU

ÖZEL EGE LİSESİ BEBEĞİN ATEŞİ YÜKSELDİKÇE RENK DEĞİŞTİREN BEBEK TULUMU ÖZEL EGE LİSESİ BEBEĞİN ATEŞİ YÜKSELDİKÇE RENK DEĞİŞTİREN BEBEK TULUMU HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ : Ayça TEKELİ DANIŞMAN ÖĞRETMEN : Pınar ÇALIK ÖZBAY İZMİR 2016 İÇİNDEKİLER 1.Proje özeti...2 2.Projenin amacı...2

Detaylı

Veri nedir? p Veri nedir? p Veri kalitesi p Veri önişleme. n Geometrik bir bakış açısı. n Olasılıksal bir bakış açısı

Veri nedir? p Veri nedir? p Veri kalitesi p Veri önişleme. n Geometrik bir bakış açısı. n Olasılıksal bir bakış açısı Veri edir? p Veri edir? Geometrik bir bakış açısı p Bezerlik Olasılıksal bir bakış açısı p Yoğuluk p Veri kalitesi p Veri öişleme Birleştirme Öreklem Veri küçültme p Temel bileşe aalizi (Pricipal Compoet

Detaylı

REGRESYON DENKLEMİNİN HESAPLANMASI Basit Doğrusal Regresyon Basit doğrusal regresyon modeli: .. + n gözlem için matris gösterimi,. olarak verilir.

REGRESYON DENKLEMİNİN HESAPLANMASI Basit Doğrusal Regresyon Basit doğrusal regresyon modeli: .. + n gözlem için matris gösterimi,. olarak verilir. 203-204 Bahar REGRESYON DENKLEMİNİN HESAPLANMASI Basit Doğrusal Regresyo Basit doğrusal regresyo modeli: y i = β 0 + β x i + ε i Modeli matris gösterimi, y i = [ x i ] β 0 β + ε i şeklidedir. x y 2 gözlem

Detaylı

DENEY 4 Birinci Dereceden Sistem

DENEY 4 Birinci Dereceden Sistem DENEY 4 Birici Derecede Sistem DENEYİN AMACI. Birici derecede sistemi geçici tepkesii icelemek.. Birici derecede sistemi karakteristiklerii icelemek. 3. Birici derecede sistemi zama sabitii ve kararlı-durum

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKUZ EYÜ ÜİVERSİTESİ FE BİİMERİ ESTİTÜSÜ YAYII KÜTEİ SİSTEMERİ YÜKSEK MERTEBEDE KESME DEFORMASYOU TEORİSİ DİFERASİYE QUADRATURE (DQM) VE DİFERASİYE TRASFORMASYO (DTM) YÖTEMERİ KUAIARAK DİAMİK AAİZİ Yusuf

Detaylı

Avrupa da UEA Üyesi Ülkelerin Mesken Elektrik Fiyatlarının Vergisel Açıdan İncelenmesi

Avrupa da UEA Üyesi Ülkelerin Mesken Elektrik Fiyatlarının Vergisel Açıdan İncelenmesi Avrupa da UEA Üyesi Ülkelerin Mesken Elektrik Fiyatlarının Vergisel Açıdan İncelenmesi Esra AKGÜL* *Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, ETK Uzman Yardımcısı, Ankara/TÜRKİYE (Aralık 214) ÖZET Çalışmada,

Detaylı

METAL MATRİSLİ DAİRESEL DELİKLİ KOMPOZİT LEVHALARDA ARTIK GERİLMELERİN ANALİZİ

METAL MATRİSLİ DAİRESEL DELİKLİ KOMPOZİT LEVHALARDA ARTIK GERİLMELERİN ANALİZİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K Bİ L İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 1999 : 5 : -3 : 141-146

Detaylı

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects Uşak Üiversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/2, 89-101 Yatırım Projeleride Kayak Dağıtımı Aalizi Bahma Alp RENÇBER * Özet Bu çalışmaı amacı, yatırım projeleride kayak dağıtımıı icelemesidir. Yatırım

Detaylı

Türk kamu ihale kanununda fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alındığı ihale için tedarikçinin çoklu teklif hazırlama stratejisi

Türk kamu ihale kanununda fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alındığı ihale için tedarikçinin çoklu teklif hazırlama stratejisi İstabul Üiversitesi İşletme Fakültesi Dergisi Istabul Uiversity Joural of the School of Busiess Cilt/Vol:43, Sayı/No:1, 2014, 55-69 ISSN: 1303-1732 - www.ifdergisi.org 2014 Türk kamu ihale kauuda fiyat

Detaylı

Makine Öğrenmesi 1. hafta

Makine Öğrenmesi 1. hafta Makine Öğrenmesi 1. hafta Temel Terimler Danışmanlı Danışmansız Öğrenme Veri Hazırlama Çapraz Geçerlik Aşırı Eğitim 1 Makine Ögrenmesi Nedir? Makine Öğrenmesi, verilen bir problemi probleme ait ortamdan

Detaylı

Çanakkale İli Belediye Sınırları İçerisindeki Peyzaj Alanlarında Sulama Sistemlerinin Projelenmesi ve İşletilmesindeki Hatalar

Çanakkale İli Belediye Sınırları İçerisindeki Peyzaj Alanlarında Sulama Sistemlerinin Projelenmesi ve İşletilmesindeki Hatalar Atatürk Üiv. Ziraat Fak. Derg. 37 (1), 81-90, 2006 ISSN 1300-9036 Çaakkale İli Belediye Sıırları İçerisideki Peyzaj Alalarıda Sulama Sistemlerii Projelemesi ve İşletilmesideki Hatalar Kürşad DEMİREL Murat

Detaylı