Varenikline Sefuroksim Eklenmesiyle Geliþen Bir Obsesif Kompulsif Bozukluk Olgusu



Benzer belgeler
Anksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar. Doç Dr Selim Tümkaya

Obsesif Kompulsif Bozukluk. Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5.

Nikotinik Asetilkolin Reseptörlerinin Farmakolojisi. Dr. Vahide Savcı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji AD

Dirençli obsesif kompulsif bozukluklu hastalarda tedaviye olanzapin eklenmesi 1

Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi,

17a EK 17-A ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ. ² Rahim Ýçi Araçlar - Ek 17-A²

Şizofreni tanılı hastada antipsikotiklerletetiklenen nonkonvulsif statusepileptikus olgusu

Akut Romatizmal Ateş, Sydenham Koresi ve Psikopatoloji

SİGARA BAĞIMLILIĞI Önleyici ve Tedavi Edici Yöntemler

ŞİZOFRENİ HASTALARINDA TIBBİ(FİZİKSEL) HASTALIK EŞ TANILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Olgularla Antibiyotikler ve Yan Etki Yönetimi Şanlıurfa Toplantısı 20 Kasım 2015

Obsesif Kompulsif Bozukluðun Biyolojisi

ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA CİNSEL SORUNLAR. Dr. Özay Özdemir

PSİKOFARMAKOLOJİ 3. Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Dikkat Eksikliği Hiperak vite Bozukluğu Olan Çocukların Serebral Kan Akımlarının Karşılaş rılması

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi

Depresyonda Güncel Tedaviler. Doç. Dr. Murat ERKIRAN

Aðrý tanýsý klinik olarak, DITI ile konulabilir

Açıklama Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar

VARENİKLİN KULLANIMINA BAĞLI İNTİHAR DÜŞÜNCESİ: OLGU SUNUMU

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi Trakya Üniversitesi 1999 Tıpta Uzmanlık Psikiyatri Anabilim Dalı Kocaeli Üniversitesi 2006

Streptokok Enfeksiyonu ile İlişkili OKB ve Tik Bozukluğu Olan

Varicella Zoster Ýnfeksiyonu Ardýndan Geliþen Bir Çocukluk Çaðý Obsesif-Kompülsif Bozukluk Olgusu

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 5 PSİKİYATRİ STAJ TANITIM REHBERİ

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler

SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİĞİMİZE BAŞVURAN CEZAEVİ HASTALARINDA BUPROPİON VE VARENİKLİN TEDAVİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy

2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru yanıt hayır olabilir mi?

TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu

Aile Hekimliðinde Genogram

100. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi, bipolar (manik depresif) bozukluğun tedavisinde öncelikli bir seçenek değildir?

ŞİZO-OBSESİF BOZUKLUK. Prof. Dr. Baybars Veznedaroğlu Antalya

OKB DE KOMORBİDİTENİN VARLIĞI TEDAVİYİ NASIL ETKİLER? Dr.Abdulkadir Tabo

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

DENEYSEL RATLARDA ATOMOKSETİN VE OMEGA 3 ÜN SERUM ÇİNKO VE BAKIR DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ. Prof. Dr. Mevlüt Sait KELEŞ

Obsesif kompulsif bozukluk tanısı konan bir grup hastada deksametazon supresyon testi 1

Obsesif Kompulsif Bozukluðun Belirti Daðýlýmýnýn ve Komorbiditesinin Çocuk ve Ergenler ile Eriþkinler Arasýnda Karþýlaþtýrýlmasý

ÇOCUK VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUKTA ARİPİPRAZOL KULLANIMI: OLGU ÖRNEKLERİ

Açıklama Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK

nikotinik reseptörler rler ve sigara Dokuz Eylül Üniversitesi kları AD. Sunum planı Bağı Nikotin bağı

Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi

Antipsikotik ilaçlar

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Tıpta Doktora Farmakoloji Marmara Üniversitesi 1989

Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu

Nöroloji servisine yatan hastalarda yüksek oranda psikiyatrik hastalıklar görülür. Prevalans %39-64 arasındadır.

Ağrı ve psikiyatrik yaklaşım. Prof.Dr.Aslı Sarandöl Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.

NİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ

Romatoid Artrit Tedavisinde MAP Kinaz İnhibitörleri MAP Kinase Inhibitors in Rheumatoid Arthritis Prof Dr Salih Pay 12 Mart 2011

YAYIN ATIF/ATIFLAR YAZAR/YAZARLAR. Sayf alar (1) 12(2 ) (2) (3)

Obsesif Kompulsif Bozukluðun Nörobiyolojisi

Polikistik Böbrek Hastalığında Yeni Tedavi Yaklaşımları

hükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar

Çekirdek belirtileri açýsýndan duygulaným alanýnda. Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme. Özet

Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci

SİGARADAN NASIL KURTULURUZ. Sibel Yurt

ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ. Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi. Figen Karadağ Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

Trikotilomanide Klinik Özellikler

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar

Antidepresanlar. Duygu durumu dengeleyici ilaçlar. Timoleptik ilaçlar

Obsesif kompulsif bozukluk, DSM-IV sınıflandırmasında. Obsesif kompulsif bozukluk hastalar nda sosyodemografik özellikler ve komorbidite

Paradoksal Disfaji Ardýndaki Geriyatrik Depresyon: Bir Olgu

Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix

Bipolarite ve İmpulsivite. Prof. Dr. Sermin Kesebir Üsküdar Üniversitesi, NPİstanbul Beyin Hastanesi

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.

OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU. Prof. Dr. Berna Özsungur Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD

ŞİZOFRENİDE HİSTAMİN. Dr. Özmen METİN Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD.

PSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ

HOŞGELDİNİZ. Dr. Dilek İnce Günal Nöroloji AD Öğretim Üyesi

Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu

ZOR HASTA YAKLAŞIM GÜLDEN ÇELİK

Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri

Klinik ve Subklinik Hipotiroidide Psikiyatrik Belirti Düzeyi ve Psikiyatrik Belirtilerin Tiroid Hormon Düzeyleri Ýle Ýliþkisi

Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Psikiyatride Şiddeti Önlemenin Klinik Önlemleri

Az sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme

düþürücü kullanmamak c-duruma uygun ilaç kullanmamak Ateþ Durumunda Mutlaka Hekime Götürülmesi Gereken Haller:

Obsesif-Kompulsif Bozukluk

MADDE BAĞIMLILIĞINDA TEMEL KAVRAMLAR

Streptokok Đnfeksiyonu Sonucu Gelişen Pediatrik Otoimmün Nöropsikiyatrik Hastalıklar (PANDAS)

SUNUM PLANI. Genel değerlendirme EKT TMU tdcs

Obsesif Kompulsif Bozuklukta. Beyin görüntüleme çal flmalar ndan. (OKB) un toplumdaki yayg nl n n. çal flmalar h zland rm flt r (1).

Dopamin, Dopaminerjik Sistem, İşlevleri ve Psikiyatrik Bozukluklarla İlişkisi

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Doktor TIP İÜ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Uzman PSİKİYATRİ İÜ CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ

Dr. Dursun Hakan Delibaş Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi 21. KES ( /Antalya)

Van Ýl Merkezi Lise Son Sýnýf Öðrencilerinde Obsesif Kompulsif Bozukluk Yaygýnlýðý

Risperidon Kullanýmýna Baðlý Pulmoner Tromboemboli: Olgu Sunumu

34

Emzirme Döneminde İlaç Kullanımına Dair Kanıta Dayalı Bireysel Risk Değerlendirme Raporu

ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Türkiz Verimer İletişim Bilgileri Adres

Tablo 2 Üniversitelerdeki Týpta Uzmanlýk Eðitim Dallarý ve Kontenjanlarý

Transkript:

OLGU SUNUMU Varenikline Sefuroksim Eklenmesiyle Geliþen Bir Obsesif Kompulsif Bozukluk Olgusu An Obsessive Compulsive Disorder Case Induced by Addition of Cefuroxime to Varenicline Arda Karagöl 1, Ali Çayköylü 2, Hatice Kýlýç 3, Yasemin Eren 4, Naci Özdemir 5 1 Uz.Dr., 2 Prof.Dr., 5 Dr., Atatürk Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri Kliniði, 3 Uz.Dr., Göðüs Hastalýklarý Kliniði, 4 Uz.Dr., Nöroloji Kliniði, Ankara ÖZET Vareniklin, gýda ilaç yönetimi (FDA) tarafýndan onaylanmýþ en son sigara býraktýrma ilacýdýr. α4 β2 alttipi nikotinik asetilkolinerjik reseptörlere parsiyel agonistik etki gösterir. Bu reseptörlere baðlanan vareniklin, nikotinden daha düþük bir aktivite ile bu reseptörleri stimüle eder (agonizma). Ayrýca nikotinin bu reseptörü stimüle etmesini de engeller (antagonizma). Dolayýsýyla mezolimbik dopaminerjik sistem de stimüle edilemez. Vareniklin, pazara sürüldükten sonraki gözlemler ve olgu raporlarý bu ilaçla ilgili potansiyel yan etkilerle ilgili kaygýlarýn doðmasýna neden olmuþtur. vareniklin, çeþitli psikiyatrik yan etkilere yol açabilmektedir. Sefuroksim, beyin omurilik sývýsý da dahil, tüm vücut sývýlarýna daðýlan bir antibiyotiktir. Sefuroksim ile çok nadiren görülen "nöbet" dýþýnda nörolojik bir yan etki bildirilmemiþtir. Yazýmýzda, varenikline sefuroksim eklenmesine baðlý olarak geliþtiði düþünülen bir obsesif kompulsif bozukluk (OKB) olgusunu sunduk. Vareniklinin, özellikle amigdala ve orbitofrontal korteksteki nikotinerjik tipteki kolinerjik reseptörleri düþük þiddette ancak sürekli bir þekilde (parsiyel agonizma ile) uyarmasý dopaminerjik stimülasyon oluþturmasý, nikotinerjik blokaj ile serotoninin alýnýmýný azaltýlmasý veya vareniklin ile sefuroksim arasýndaki ilaç etkileþimi OKB'yi tetiklemesi muhtemel mekanizmalardýr. Dolayýsýyla vareniklin alan hastalarda tedaviye baþlanmadan önce ve tedavinin devamýnda yapýlacak olan psikiyatrik deðerlendirmenin ve hastayý bu olasý yan etkilerle ilgili olarak bilgilendirmenin ve ilaç etkileþimlerinin önemine dikkat çekmek istedik. SUMMARY Varenicline is the latest smoking cessation medication approved by Food and Drug Administration (FDA). It is partially agonistic to the α4 β2 subtype nicotinic acetylcholinergic receptors. When varenicline is binded to these receptors, it stimulates them with a lower activity then nicotine (agonism). It also inhibits nicotines' activation on these receptors (antagonism). So the dopaminergic mezolymbic system can not be activated. Post marketing case reports, observations about vareniclin, caused some concerns about this pharmaceuticals potential side effects. Varenicline may cause some psychiatric side effects. Cefuroxim is an antibiotic that can pass all the body fluids including serebro spinal fluid. No neurological side effects noticed with cefoxitine except seizure which is very rarely seen. We presented an obsessive compulsive disorder which is induced by addition of cefuroxime to varenicline. It is possible that varenicline caused obsessive compulsive disorder by, activating nicotinergic type cholinergic receptors especially at amygdala and orbitofrontal cortex by partial agonism, dopaminergic stimulation, serotonergic reuptake inhibition by nicotinergic blockage and drug interaction with cefuroxime. We wanted to attract attention to the importance of psychiatric evaluation before and after the treatment, informing of patient about the possible psychiatric side effects and drug interaction. Key Words: Varenicline, cefuroxime, drug interaction, side effect, obsessive compulsive disorder. Anahtar Sözcükler: Vareniklin, sefuroksim, ilaç etkileþimi, yan etki, obsesif kompulsif bozukluk. () 120 Makalenin geliþ tarihi: 21.11.2012, Yayýna kabul tarihi: 25.04.2013

Varenikline Sefuroksim Eklenmesiyle Geliþen Bir Obsesif Kompulsif Bozukluk Olgusu GÝRÝÞ Vareniklin, FDA tarafýndan onaylanmýþ en son sigara býraktýrma ilacýdýr. α4 β2 alttipi nikotinik asetilkolinerjik reseptörlere parsiyel agonistik etki gösterir. Bu reseptörlere baðlanan vareniklin, nikotinden daha düþük bir aktivite ile bu reseptörleri stimüle eder (agonizma). Ayrýca nikotinin bu reseptörü stimüle etmesini de engeller (antagonizma). Dolayýsýyla mezolimbik dopaminerjik sistem de stimüle edilemez. Sigara içmeye neden olan ödül ve güçlendirme mekanizmasýnýn altýnda yatan yolaðýn bu olduðu düþünülmektedir (Cordero Erausquin 2000, Piciotto 1998, Tapper 2004, Coe 2005, CHANTIX 2006). Vareniklin; plasebo, bupropion ve nikotin replasman tedavilerine oranla daha yüksek sigara býraktýrma oranlarýna sahiptir (Mc Clure 2009). Ancak pazara sürüldükten sonraki gözlemler ve olgu raporlarý bu ilaçla ilgili potansiyel yan etkilerle ilgili kaygýlarýn doðmasýna neden olmuþtur. Vareniklin, çeþitli psikiyatrik yan etkilere yol açabilmektedir. Depresyon, ajitasyon, anksiyete bunlardan bazýlarýdýr (Mc Clure 2009). 2004-2009 arasýnda FDA'ya ilaç yan etkisi olarak bildirilen; cinayet, cinayet düþüncesi, fiziksel saldýrý ve cinsel taciz olaylarýna yol açan ilaçlar arasýnda da vareniklin birinci sýradadýr (Moore 2010). Bu "psikiyatrik bozukluklarla iliþkili olmasý muhtemel" adli durumlar için önceden psikiyatrik hastalýk öyküsünün olmasýnýn bir risk faktörü olup olmadýðý henüz net deðilken, bu yan etkilerle ilgili risk faktörleri de tam olarak bilinmemektedir. Sefuroksim, penisilin baðlayýcý proteinlere baðlanarak, peptidoglikan sentezindeki en son transpeptidasyon basamaðýný inhibe eder ve bu durum hücre duvarýnýn harabiyetiyle sonlanýr. Sefuroksim, beyin omurilik sývýsý da dahil, tüm vücut sývýlarýna daðýlýr. Sefuroksim ile çok nadiren görülen "nöbet" dýþýnda nörolojik bir yan etki bildirilmemiþtir. Biz burada, vareniklin kullanýmýna baðlý geliþtiði düþünülen bir obsesif kompulsif bozukluk olgusunu sunduk. Vareniklinin OKB tablosuna yol açma mekanizmasý çeþitli nikotinerjik tipteki kolinerjik reseptörlerin parsiyel agonizma ile nikotinden daha düþük þiddette ve sürekli olarak uyarýlmalarýna, dopaminerjik stimülasyona veya vareniklinin neden olduðu nikotinerjik blokaj ile serotoninin alýnýmýný azaltýlmasýna ve/veya sefuroksimle olan ilaç etkileþimine baðlanabilir. OLGU Hasta 55 yaþýnda, evli, üç çocuklu, erkek, emekli iþçi. Hasta yaklaþýk 43 yýldýr günde 1 paket sigara içmekte iken, sigara býrakma amacýyla bir sigara býraktýrma polikliniðine baþvurmuþ. Hastaya vareniklin 1x1 mg/ gün baþlanmýþ ve doz birinci hafta sonunda 2x1 mg/ güne çýkýlmýþ. Daha önceden diabetes mellitus (DM) ve kronik obstrüktif akciðer hastalýðý (KOAH) hastalýklarý olan hasta ayrýca bunlar için de gliklazid 30 mg, 4x1 tb/gün, pioglitazon HCl 30 mg/gün, budesonide ve formoterol 2x12 mikrog/gün, tiotropiyum bromür monohidrat 1x18 mcg/gün, salbutamol 2x12 mikrog/gün almaktaydý. Hastada vareniklin tedavisinin 43. Gününde elinde çýban çýkmýþ. Vareniklin tedavisinin 45. gününde hasta elindeki bu çýban için enfeksiyon hastalýklarý bölümüne baþvurmuþ ve bu enfeksiyonu için sefuroksim aksetil 500 mg 2x1 tb/ gün baþlanmýþ. Tedavisine bu antibiyotik eklendikten sonraki 5. gün civarýnda (vareniklin tedavisinin 50. gününde) hastada tuvaletten, banyodan tiksinme, kapýlarda, musluklarda pislik kaldýðý, ellerinin kirli olduðu düþünceleri geliþmeye baþlamýþ. Bu düþüncelerden dolayý hasta aþýrý el yýkamaya baþlamýþ. Hasta bu kirlilik düþünceleri ve aþýrý el yýkamalarýnýn, ilaçlara baðlý olabileceðini hiç düþünmemiþ ve ellerini aþýrý yýkadýðý için geliþen kuruma nedeniyle cildiye doktoruna baþvurmuþ orada ellerini aþýrý yýkadýðýný bildiren hasta psikiyatri bölümüne yönlendirilmiþ. Hastanýn psikiyatri bölümüne geldiðindeki þikayeti aþýrý el yýkama ve ellerinin kirli olduðu düþünceleri idi. Hasta psikiyatri bölümüne baþvurduðu sýrada vareniklin tedavisinin 55. günü idi ve yaklaþýk günde 50-60 defa ellerini yýkýyor ve her yýkama da yaklaþýk 1.5-2 dakika kadar sürüyordu. Hastanýn ifadesine göre bu durum hastayý gündelik iþlerini yapmasýný engellemeye ve insanlarla sosyal iletiþimini bozmaya baþlamýþtý. Bu durum hastanýn kendisine saçma geliyor ancak hasta bu kirlilik düþüncelerini ve el yýkamalarýný engelleyemiyormuþ. Gün içinde bazen 10 dakikada bir ellerini yýkadýðý oluyor ve sürekli huzursuz, iç sýkýntýlý 121

Karagöl A, Çayköylü A, Kýlýç H, Eren Y, Özdemir N. hissediyormuþ. Hasta bu tedaviyi alýrken sigarayý hiç býrakamamýþ ve aþýrý el yýkamalarý geliþtiði sýrada da (Vareniklin tedavisinin 50. gününde) 3-4 adet sigara içmeye devam ediyormuþ. Psikiyatrik muayenesinde, özbakýmý normal, yaþýnda gösteren yaþlý erkek hastaydý. Huzursuz görünüyordu. Duygudurumu anksiyeteli, irritabl idi. Affekt aralýðý daralmýþ, affekti uygun ve anksiyöz idi. Psikomotor hýz normal idi. Gerçeði deðerlendirmesi korunmuþ ve hastalýðýna karþý içgörüsü vardý. Dikkati normal idi. Algý bozukluðu saptanmadý. Anlýk, yakýn ve uzak bellek patolojisi yoktu. Konuþma miktarý azalmýþ ve konuþmasý amaca uygundu. Düþünce içeriðinde kirlilikle ilgili obsesyonlar vardý. Ýmpuls kontrolü normaldi. Zekasý normal izlenimi veriyordu. Hastanýn geçmiþinde obsesif kompulsif kiþilik özellikleri (titizlik, aþýrý temizlik, aþýrý vicdanlýlýk, cimrilik, katý ve inatçý olma vs.) veya obsesif kompulsif þikayetleri veya baþka bir psikiyatrik bozukluk öyküsü yoktu. Hastanýn ailesinde bilinen psikiyatrik veya nörolojik bir bozukluk yoktu. Hastanýn özgeçmiþinde önemli bir özellik yoktu. 1957 yýlýnda Ankara'da, evde, saðlýk personeli tarafýndan doðurtulmuþ, NSVY ile doðmuþ, doðumunda herhangi ek bir sorun olmamýþ. Doðumdan sonra yaklaþýk 2 sene anne sütü almýþ. Anne sütünün kesilmesine olumsuz bir tepkisi olmamýþ. Bebeklik ve ilk çocuklukta uzun süreli anne yoksunluðu yaþamamýþ. Annesi bebeðini severmiþ. Babasý da onu sever ancak duygularýný belli etmez daha mesafeli davranýrmýþ. Tuvalet eðitimini annesi vermiþ, süresi uzamamýþ, tuvalet eðitimine karþý anormal bir tepkisi olmamýþ.yürüme ve konuþmasýnda bir gecikme olmamýþ. Bebekliðinde genel olarak çok sakin, az aðlayan, gülen, mutlu bir bebekmiþ. Genel olarak çocukluðunu iyi olarak hatýrlýyor,çocukken mutlu olduðunu söylüyor. TEDAVÝ Psikiyatri polikliniðine gelen hasta Vareniklin'e baðlý OKB kabul edilerek ilacý kesildi. Varenikline baðlý OKB teþhisi psikiyatri uzmaný tarafýndan DSM IV-TR kriterleri sorgulanarak konuldu. Geldiði sýrada Yale Brown Obsesif Kompulsif Skalasý (YBOKS) puaný 28 idi. Vareniklin, tedavinin 55. gününde kesildi. Vareniklin kesildikten sonraki 10. günde YBOKS puaný 9'a geriledi. Ek tedavi verilmedi. Þu anda iþlevselliðinde ve sosyal iletiþiminde herhangi bir sorunu yok. Sefuroksim tedavisi ise 15 güne tamamlandýktan sonra kesildi. Hastada bu þikayetlerin geliþtiði süreç öncesi ve sonrasýnda DM ve KOAH için kullandýðý ilaçlarýnýn dozlarýnda herhangi bir deðiþiklik yapýlmamýþ veya bu hastalýklarý için yeni bir ilaç baþlanmamýþtý. Nöroloji konsültasyonu istenen hastanýn nörolojik muayenesi de normal sýnýrlar içindeydi. Hastanýn beyin MR'ý normal sýnýrlar içindeydi. Hastanýn beyaz küre (5 K/uL, N:4-11), Sedimentasyon (3 mm/st, N:0-20), ASO (15 IU/ml, N:0-199), CRP (1.52 mg/l, N:0-4.99), BUN (24mg/dl, N:10-48.5), Kreatinin (0.93 mg/dl, N :0.7-1.2), TSH (3.84 miu/ml, N: 0.27-4.2) deðerleri de normal sýnýrlarda idi. TARTIÞMA Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) patofizyolojisinde santral kolinerjik sistemlerin rol aldýðýna dair çeþitli bulgular vardýr. OKB'lilerde bir asetilkolinesteraz inhibitörü olan pridostigmin'e Büyüme hormonu (GH) yanýtý belirgin artmýþtýr (Lucey JV 1993). Ayrýca Seçici Serotonin Gerialým Ýnhibitörlerinden daha üstün bir anti obsesif olarak kabul edilen klomipramin de anti kolinerjik özelliðe sahiptir. Orbitofrontal korteks önemli miktarda kolinerjik lif alan bir beyin bölgesidir. OKB'lilerde orbitofrontal korteks hiperaktivitesi ve hipermetabolizmasý fonksiyonel görüntüleme, PET ve SPECT çalýþmalarýyla tekrar tekrar ortaya konmuþtur (Del Casale 2011, Nordahl 1989, Swedo 1989, Baxter 1987, Baxter 1989, Yüksel 2006, Carlsson 2000). Koþullanýlmýþ korku ve aversiyon (tiksinme) sürecinde merkezi bir role sahip olan ve orbitofrontal kortekse glutamaterjik lifler gönderen amigdala, beyindeki en yoðun kolinerjik innervasyona sahip yapýlardan birisidir (Carlsson 2000). OKB'de belirti uyarýmý ile amigdala aktive olmaktadýr (Yüksel 2006, Breiter 1996). 122

Varenikline Sefuroksim Eklenmesiyle Geliþen Bir Obsesif Kompulsif Bozukluk Olgusu Meynert'in bazal nükleusundaki kolinerjik nöronlar, dýþ ve iç uyaranlara karþý hiperaktif olabilir ve bu durum da orbital korteks, amigdala ve anterior singulattaki glutamaterjik nöronlarda aþýrý aktivasyona yol açýyor olabilir. Vareniklin tarafýndan bu bölgelerdeki (amigdala ve orbitofrontal korteks) nikotinerjik reseptörlerin nikotinden daha düþük þiddette ancak sürekli bir þekilde (parsiyel agonizma ile) uyarýlmasý (Taly 2009) OKB tablosunun oluþumunu tetiklemiþ olabilir. Bu duruma katkýda bulunmasý muhtemel bir diðer mekanizma ise ilaç etkileþimi olabilir, çünkü obsesyon ve kompulsiyonlar varenikline sefuroksim eklenmesinin 5.günü civarýnda çýkmýþtýr; dolayýsýyla bu olgumuzda bir diðer olasý önemli mekanizma da eliminasyon düzeyindeki ilaç etkileþimidir. Vareniklinin eliminasyonunda (klerensinde) renal sekresyon major yoldur ve %92'si idrar yolu ile atýlýr (Obach 2005). Sefuroksimin de % 50'si glomerüler filtrasyon, %50'si ise tübüler sekresyon ile elimine edilir. Vareniklin almakta olan hastaya sefuroksim baþlanmasýyla, vareniklinin tübüler sekresyonu inhibe edilmiþ olabilir. Bundan dolayý kandaki seviyesi hýzla artan vareniklin düzeyi de, obsesif kompulsif bozukluðu tetiklemiþ olabilir. Bir diðer olasý düzenek ise dopaminerjik mekanizmadýr. Vareniklinin α4β2 parsiyel agonizmasýnýn, dopaminerjik nöronlarý stimüle ederek sigara içme isteðini azalttýðý ve nikotin çekilme belirtilerini hafiflettiði düþünülmektedir. (D2-D3) Dopamin agonisti ile yapýlan kronik bir tedavinin OKB oluþturmada etkin olduðu gerçeði, dopaminin, OKB patofizyolojisinde önemli bir nörotransmitter olduðu teorisini güçlendirmektedir (Szechtman 1999, Szechtman 1998). Dolayýsýyla vareniklinin yaptýðý dopaminerjik stimülasyonun, OKB'yi tetiklemiþ olmasý da olasýdýr. Literatürde; klozapin, olanzapin, risperidon ve ketiyapinle bildirilen ilaca baðlý az sayýda OKB olgusu mevcuttur. Atipik antipsikotiklerin düþük dozlarda bile HT2 reseptör afiniteleri, D2 reseptör afinitelerine göre daha fazladýr. Bu ilaçlarýn obsesyonlarý kötüleþtirici etkileri anti serotonerjik özelliklerine baðlanmýþtýr (Ramasubbu 2000). Nikotinin, OKB tedavisinde olumlu etkiye sahip olduðunu bulan çeþitli çalýþmalar ve olgu sunumlarý vardýr (Lundberg 2004). Bu etki Nikotinin beynin çeþitli bölgelerinde Serotonin gerialýmýný arttýrmasýna baðlanabilir. Daha önceki çalýþmalarla gösterildiði gibi vareniklin, α4β2 reseptörleriyle potent olarak etkileþime geçerek esas olarak bu alt tip reseptörü inhibe eder (Rollema 2007, Rollema 2010) ve nikotin bu reseptörlere baðlanamaz. Dolayýsýyla vareniklinin neden olduðu nikotinerjik blokaj ile serotoninin alýnýmýný azaltmasý OKB'nin ortaya çýkmasýndaki bir diðer olasý mekanizma olabilir. Bazen Agrubu beta hemolitik streptokoksik farnejit sonrasýnda tik, obsesyon ve kompulsiyonlarla giden klinik tablolar geliþebilmektedir ve buna "Pediatric Autoimmune Neuropsychiatric disorders associated with streptokokal infections" yani "Streptokokal Enfeksiyonlarla iliþkili pediyatrik otoimmün nöropsikiyatrik bozukluklar" (PAN- DAS) denmektedir. "PANDAS" tanýsý, hastanýn yaþýnýn ileri olmasý, nörolojik herhangi bir belirtisinin olmamasý ve hastada A grubu beta hemolitik streptokokal (AGBHS) farenjit enfeksiyonunun olmamasý nedeniyle dýþlandý (Swedo ve ark. 1998).Ancak bununla birlikte çok nadiren de olsa literatürde eriþkin vakalar mevcuttur. Ayrýca PANDAS'ta semptomlarýn ortaya çýkýþý streptokokal akut enfeksiyondan "uzun" bir süre sonra, enfeksiyon düzeldikten sonra ortaya çýkar (Taylor 2005). Hastamýzda ise elindeki çýbanýn ortaya çýkýþýnýn 5. gününde, enfeksiyon henüz sürmekteyken obsesyon ve kompulsiyonlar ortaya çýkmýþtýr. Dolayýsýyla bu zamanlama da PANDAS tanýsýný dýþlamamýza neden olmuþtur. Ensefalitis letarjika, travma veya ensefalit sonrasý durumlar, bazal gangliyonlarýn toksik lezyonlarý, Parkinson hastalýðý, Sydenham Koresi, hipotiroidizm.temporal lob epilepsi gibi hastalýklarýn gidiþatýnda da obsesif kompulsif belirtiler görülebilir. Ancak hastanýn hikayesi (kafa travmasý öyküsünün olmamasý, akut romatizmal ateþ veya kore öyküsünün ve belirtilerinin olmamasý, yaþýnýn da bu hastalýk için uygun olmamasý) kan tiroid fonksiyon testleri deðerlerinin normal olmasý, nörolojik muayenesinin normal olmasý bizi bu tanýlardan uzaklaþtýrdý. 123

Karagöl A, Çayköylü A, Kýlýç H, Eren Y, Özdemir N. Sonuç olarak Vareniklin çeþitli psikiyatrik yan etkilere sahip bir ilaçtýr. Vareniklin alan hastalar her zaman psikiyatrik yan etkiler açýsýndan bilgilendirilmeli, herhangi bir ruhsal sýkýntý hissettiðinde psikiyatri doktoruna gitme konusunda cesaretlendirilmeli ve gerekirse psikiyatrik açýdan monitorize edilmelidir. Bunun en önemli nedeni daha önce psikiyatrik tedavi almamýþ hasta; psikiyatrik þikayetleri ve yan etkileri tanýmlamakta güçlük çekecektir. Yeni bir fenomenle karþýlaþýlýnca genellikle ilk tepki görmezden gelmek veya bilinen gerçeklerle "yakýn" açýklamalarda bulunmaktýr. Hastamýz da ellerindeki kurumalarýn nedeninin aþýrý sýcaklar veya alerji olabileceðini düþünmüþ ve cildiye doktoruna baþvurmuþtur Literatürde vareniklinle geliþen OKB olgusu yoktur. Olgumuz bu açýdan bir ilktir. Dolayýsýyla bir hastaya sigara býraktýrma amaçlý vareniklin gibi çok çeþitli psikiyatrik yan etkileri olabilen bir ilaç reçete ederken dikkatli olunmalýdýr. Vareniklinin çeþitli psikiyatrik yan etkileri olduðundan; tedaviye baþlanmadan önce ve tedavinin devamýnda yapýlacak olan psikiyatrik deðerlendirmenin ve hastayý bu olasý yan etkilerle ilgili olarak bilgilendirmenin ve ilaç etkileþimlerinin önemine dikkat çekmek istedik. Yazýþma adresi: Dr. Arda Karagöl, Atatürk Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri Kliniði, Ankara, ardakaragol@yahoo.com KAYNAKLAR Baxter LR, Phelps ME, Mazziotta JC ve ark.(1987) Local cerebral glucose metabolic rates in obsessive- compulsive disorder: a comparison with rates in unipolar depression and normal normal controls. Arch Gen Psychiatry, 44: 211-218. Baxter LR, Schwartz JM, Mazziotta JC ve ark. (1988) Cerebral glucose metabolic ratesin non depressed patients with obsessive compulsive disorder. Am J Psychiatry, 145:1560-1563. Breiter HC, Rauch SL, Kwong KK ve ark. (1996) Functional magnetic resonance imaging of symptom provocation in obsessive-compulsive disorder. Arch Gen Psychiatry, 53: 595-606. Cardoner N, Harrison BJ, Pujol J ve ark. (2011) Enhanced brain responsiveness during active emotional face processing in obsessive compulsive disorder, World J Biol Psychiatry, 12: 349-363. Carlsson ML (2000) On the role of cortical glutamate in obsessive-compulsive disorder and attention-deficit hyperactivity disorder, two phenomenologically antithetical conditions. Acta Psychiatr Scand, 102: 401-413. CHANTIX [Ýlaç prospektüsü] (2006) New York, NY: Pfizer Inc. Coe JW, Brooks PR, Vetelino MG, ve ark. (2005) Varenicline: an α4β2 nicotinic receptor partial agonist for smoking cessation. J Med Chem, 48:3474-3477. Cordero-Erausquin M, Marubio LM, Klink R, ve ark. (2000) Nicotinic receptor function: new perspectives from knockout mice. Trends Pharmacol Sci, 21:211-217. Del Casale A, Kotzalidis GD, Rapinesi C ve ark. (2011) Functional Neuroimaging in obsessive compulsive disorder, Neuropsychobiology, 64 (2): 61-85. Lucey JV, Butcher G, Clare AW ve ark. (1993) Elevated growth hormone responses to pyridostigmine in obsessive compulsive disorder: evidence of cholinergic supersensitivity. Am J Psychiatry, 150: 961-962. Lundberg S, Carlsson A, Norfeldt P ve ark. (2004) Nicotine treatment of obsessive-compulsive disorder. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry, 28:1195-1199. Mc Clure JB, Swan GE, Jack L ve ark. (2009) Mood, side effects and smoking outcomes among persons with and without probable lifetime depression taking varenicline, J Gen Int Medicine, 24:563-569. Moore TJ, Glenmullen J, Furberg CD (2010) Prescription drugs associated with reports of violence towards others, Plos one, 15:5. Nordahl TE, Benkelfat C, Semple WE ve ark. (1989) Cerebral glucose metabolic rates in obsessive-compulsive disorder.neuropsychopharmacology, 2: 23-28. Obach RS, Reed Hagen AE ve ark. (2005) Metabolism and disposition of varenicline, a selective alfa4 beta 2 acetylcholine receptor partial agonist, in vivo and in vitro. Drug Metab Dispos, 34:121-130. Picciotto MR, Zoli M, Rimondini R ve ark. (1998) Acetylcholine receptors containing the β2 subunit are involved in the reinforcing properties of nicotine. Nature, 391:173-177. Ramasubbu R, Ravindran A, Lapierre Y (2000) Serotonin and dopamine antagonism in obsessive compulsive disorder:effect of atypical antipsychotic drugs, Pharmacopsychiatry, 33:236-238. Rollema H, Chambers LK, Coe JW ve ark. (2007) Pharmacological profile of the α4 β2 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist varenicline, an effective smoking cessation aid. Neuropharmacology, 52: 985-994. Rollema H, Shrikhande A, Ward KM ve ark.(2010) Pre clinical properties of the α4 β2 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist varenicline,cytisine and dianicline translate to clinical efficacy for nicotine dependence. Br J Pharmacology, 160: 334-345. Swedo SE, Schapiro MB, Grady CL ve ark. (1989) Cerebral glu- 124

Varenikline Sefuroksim Eklenmesiyle Geliþen Bir Obsesif Kompulsif Bozukluk Olgusu cose metabolism in childhood- onset obsessive compulsive disorder. Arch Gen Psychiatry, 46:518-523. Swedo SE, Leonard HL, Garvey M ve ark. (1998) Pediatric Autoimmune Neuropsychiatric Disorders Associated with stertococcal Infections: Clinical Description of the first 50 cases. Am J Psychiatry, 155:264-271. Szechtman H, Sulis W, Eliam D (1998) Quinpirol induces compulsive checking behavior in rats: A potential animal model of obsessive compulsive disorder, Behavioral Neuroscience, 112: 1475-1485. Szechtman H, Culver K, Eliam D (1999) Role of dopamine in obsessive compulsive disorder : implications from a novel psychostimulant-induced animal model. Pol J Pharmacol, 51: 55-61. Taly A, Corringer PJ, Guedin D ve ark. (2009) Nicotinic receptors: allosteric transitions and the therapeutic targets in the nervous system. Nature Reviews Drug Discovery, 8:733-50. Tapper AR, McKinney SL, Nashmi R, ve ark. (2004) Nicotine activation of α4* receptors: sufficient for reward, tolerance, and sensitization. Science, 306:1029-1032. Taylor S (2005) Dimensional and subtype models of OCD. Concepts and controversies in Obsessive Compulsive Disorder, Jonathan S Abramowitz and Arthur C Houts (Ed). Springer Science and Business Media Inc, s.34. Yüksel N (Editör), 2006, Ruhsal Hastalýklar, 3.Baský, Ankara, NM Medikal & Nobel Týp Kitap Sarayý, 10. Bölüm yazar: Nevzat Yüksel, Anksiyete Bozukluklarý s.166. 125