r Son yiuarda uluslararasi ticarette hammadde kitligi nedmii ile sikintilar



Benzer belgeler
TRANSPORT PROBLEMI için GELIsTIRILMIs VAM YÖNTEMI

~m\iwi~ - -- Sizin yednize biz yapabm. Çünkü biz isimizde çok iyiyiz. -- t. i t

Calculating the Index of Refraction of Air

ARASTIRMA BEYAZ.. ESYA.. SEKTÖRÜNDE TOPLAM. KALITE YONETIMI UYGULAMALARI: BIR ARASTIRMA

Çok Parçalı Basınç Çubukları

T.C BARTIN iı ÖZEL idaresi PLAN PROJE YATIRIM VE inşaat MÜDÜRlÜGÜ ...,

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular

BOYUT ÖLÇÜMÜ VE ANALİZİ

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU

5.3. Tekne Yüzeylerinin Matematiksel Temsili

Sistemde kullanılan baralar, klasik anlamda üç ana grupta toplanabilir :

Ağaç ve Ahşap ile ilgili diğer yürürlükteki Standardlar

;BiiioiRilER KiTAIBI

MESLEKi EGiTiMDE HizMET ici EGiTiM

T.C BARTIN il ÖZEL idaresi YAZı işleri MÜDÜRLÜGÜ. TEKliF SAHiBiNiN

ENDÜSTRİYEL BİR ATIK SUYUN BİYOLOJİK ARITIMI VE ARITIM KİNETİĞİNİN İNCELENMESİ

WATTPILOTE ÖLÇME VE KONTROL SİSTEMLERİ.

malat Teknolojileri Dr.-Ing. Rahmi Ünal

Manyetizma Testlerinin Çözümleri. Test 1 in Çözümü

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

T.C. Adana Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü. YAKLAŞıK MALİYETE ESAS FORM ... MÜESSESESİNE

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının

AĞIR BİR NAKLİYE UÇAĞINA AİT BİR YAPISAL BİLEŞENİN TASARIMI VE ANALİZİ

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon

T.C BARTIN u ÖZELiDARESi PLANPROJEYATIRIMVE inşaatmüdürlügü. TEKLiF MEKTUBU. TEKliF SAHiBiNiN ...

= P 1.Q 1 + P 2.Q P n.q n (Ürün Değeri Yaklaşımı)

ANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF

GENEL DESTEK PROGRAMI. B R NC Amaç, Kapsam, Dayanak ve

2.7 Bezier eğrileri, B-spline eğrileri

MAK 311 ISI GEÇİŞİ YARIYIL SONU SINAVI

a IIR süzgeç katsayıları ve N ( M) de = s 1 (3) 3. GÜRÜLTÜ GİDERİMİ UYGULAMASI

indeks ,-..m:.-~-... ~--~i ~-~... i ~ Reklam Koordinasyon Hakan BIROL Gôrsel Yônetim & Teknik Hizmetler A&B Haber Merkezi iç Mimar Se/ma i!.~.. ~ ...

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır.

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Mukavemet I Vize Sınavı (2A)

Toplam Eşdeğer Deprem Yükünün Hesabı Bakımından 1975 Deprem Yönetmeliği İle 2006 Deprem Yönetmeliğinin Karşılaştırılması

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

ZKÜ Mühendislik Fakültesi - Makine Mühendisliği Bölümü ISI VE TERMODİNAMİK LABORATUVARI Sudan Suya Türbülanslı Akış Isı Değiştirgeci Deney Föyü

ANKARA UNION OF TRADESMEN AND CRAFTSMEN CHAMBERS

CSP-FRESNEL KOLLEKTÖR SİSTEMLİ ELEKTRİK TESİSLERİ ÜRETİMARAÇLARI VE DEMİRBAŞ İHTİYAÇLARI. Adedi Tanımı Birim fiyatı (EURO) Tutarı (EURO)

dir. Bir başka deyişle bir olayın olasılığı, uygun sonuçların sayısının örnek uzaydaki tüm sonuçların sayısına oranıdır.

( ) 3.1 Özet ve Motivasyon. v = G v v Operasyonel Amplifikatör (Op-Amp) Deneyin Amacı. deney 3

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI

Ercan Kahya. Hidrolik. B.M. Sümer, İ.Ünsal, M. Bayazıt, Birsen Yayınevi, 2007, İstanbul

IŞIĞIN KIRILMASI. 1. Ortamların kırılma indisleri n K. , n M. , n L. arasındaki ilişki aşağıdaki gibidir. > n L. > n K. n M. > n M. n L. n K.

Ağaç işleme makinaları. Quality Guide. Takımın değeri

YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Cilt:13 Sayı:1 Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. MANİSA

BÖLÜM II D. YENİ YIĞMA BİNALARIN TASARIM, DEĞERLENDİRME VE GÜÇLENDİRME ÖRNEKLERİ ÖRNEK 20 İKİ KATLI YIĞMA KONUT BİNASININ TASARIMI

'm'm~m ELECO'2008. l~j,';1. i islemleri i 3 kez Gelistirilen Alt Izgaralama Teknigi Ile FDTD Simülasyonu

SU İHTİYAÇLARININ BELİRLENMESİ. Suİhtiyacı. Proje Süresi. Birim Su Sarfiyatı. Proje Süresi Sonundaki Nüfus

Fizik 101: Ders 15 Ajanda

GÜNEŞ ENERJİLİ BİR SULAMA SİSTEMİNDE BOOST KONVERTERDEN BESLENEN ARM SÜRÜCÜ SİSTEMİNİN ANALİZİ

T.C. KEÇiÖREN BELEDİYE BAŞKANLIGI Mali Hizmetler Müdürlüğü BAŞKANLIK MAKAMINA

ELM201 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ

Tarihi: KATAGORİ KIRILIMI

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON

Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)

AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ RAPORU

Tarihi: KATAGORİ KIRILIMI DMO KATALOG KOD NO ÜRÜN ADI ORJİNAL ÜRÜN KODU (P/N) ÜRÜNÜN MARKASI / MODELİ ÜRÜNE AİT RESİM

AFYON-ÇAY/SEKA.KURULUŞU ATIKSU ARITMA StSTEMtNtN KİRLiLtK PARAMETRELERt YÖNÜNDEN IN.CELENMESt

bir yol oluşturmaktadır. Yine i 2 , de bir yol oluşturmaktadır. Şekil.DT.1. Temel terimlerin incelenmesi için örnek devre

Belirtilen kapasitede son kata aittir

ASLI GiBiOiR işbu fotokopi, Odamızda mevcut. T.O.B.B.'nce onaylı aslından çeldlmtştıı KAPASITE RAPORU. MAYIS?JltO

ε ph Özgül fiziksel ekserji [kj/kg]

T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 1 ÇOKLU ISI DEĞİŞTİRİCİSİ DENEYİ

ÇATALAĞZI TERMİK SANTRAL KATI FOSİL YAKITI KIRILMA DAVRANIŞININ KARIŞTIRMALI DEĞİRMEN VE BİLYALI DEĞİRMENDE KARŞILAŞTIRILMASI

6. NORMAL ALT GRUPLAR

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

REDÜKTÖR-VARYATÖR SANAY VE T CARET A..

Erzurum Đlinde Buğday, Arpa ve Çavdarda Girdi Talebi Araştırması

ÜRÜN BİLGİ FORMU (EK-4) Sıra No:

1- KERESTE ÜRETİMİ: A)Tomruk Kesim Kapasitesi

16. Dörtgen plak eleman

OLASILIĞA GİRİŞ. Biyoistatistik (Ders 7: Olasılık) OLASILIK, TIP ve GÜNLÜK YAŞAMDA KULLANIMI

. ÖZEL DAR ARTNAME. Bu bölüm, elektrik özel artnamesinde bulunan tüm alt bölümlere uygulanacak temel prensipleri belirler.

ÜRÜN BİLGİ FORMU (EK-4) Sıra No: 4. Tarihi: KATAGORİ KIRILIMI DMO KATALOG KOD NO MASA TAKIMI NMOL 3001 TEKNİK ÖZELLİKLER

FLYBACK DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI VE ANALİZİ

BİR UN FABRİKASINDA HEDEF PROGRAMLAMA UYGULAMASI

REDÜKTÖR-VARYATÖR SANAY VE T CARET A..

Çok Parçalı Basınç Çubukları

ELEKTRİK DEVRELERİ. Devreden geçen akım, Devreden geçen akım, ampermetresi i = 4A okur. ampermetresi ise 2A i gösterir. olur. A 1

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8

YÜKSEK LİsANS VE DOKTORA PROGRAMLARI

Temmuz 2001 YIL:8 SAYi: TL " 'i II

ÜRÜNE AİT TEKNİK ÖZELLİK FORMU (EK-4) KATAGORİ KIRILIMI YOK YOK YOK ASMA L APARATI YOK YOK. DMO nun belirlediği toleranslar

ENERJİ. Isı Enerjisi. Genel Enerji Denklemi. Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyon Kocatepe Üniversitesi 2007

TRANSFORMATÖRLER BÖLÜM 7. Alıştırmalar. Transformatörler. Sınıf Çalışması

* Metal Matkap Uçları * Pleksi Freze Takımları * Gravür Freze Takımları * Mdf Ahşap Freze Takımları

DAĞITIM STRATEJİLERİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK MODEL OLUŞTURMA: BİR TÜRK FİRMASI ÜZERİNE ÖRNEK UYGULAMA

TÜRKİYE DE YOKSULLUK PROFİLİ VE GELİR GRUPLARINA GÖRE GIDA TALEBİ

ALTERNATİF AKIM DEVRE YÖNTEM VE TEOREMLER İLE ÇÖZÜMÜ

Standart Model (SM) Lagrange Yoğunluğu. u, d, c, s, t, b. e,, Şimdilik nötrinoları kütlesiz Kabul edeceğiz. Kuark çiftlerini gösterelim.

Asimetri ve Basıklık Ölçüleri Ortalamalara dayanan (Pearson) Kartillere dayanan (Bowley) Momentlere dayanan asimetri ve basıklık ölçüleri

ÇOK BĐLEŞENLĐ DAMITMA KOLONU TASARIMI PROF. DR. SÜLEYMAN KARACAN

Montaj Kılavuzu CEPHE.

BAYINDIRLIK LER BRM FYAT ANALZLERNDEK GÜCÜ VERMLLKLERNN RDELENMES. M.Emin ÖCAL, Ali TAT ve Ercan ERD Ç.Ü., naat Mühendislii Bölümü, Adana / Türkiye

1.c. BoGAZ1Ç1 ÜNIVERSITES! MÜHENDtSLIKFAKÜLTESt Insaat MOhendisligi Bölümü

İTİRAZLARINIZI TARİHİNE KADAR İDAREYE BİLDİRMENİZ GEREKMEKTEDİR.

MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ. SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ

PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA DEBİ HESABI İÇİN ENTROPY YÖNTEMİNİN KULLANILMASI

Antalya Đlinde Serada Domates Üretiminin Kâr Etkinliği Analizi

Transkript:

""'" :AR<\STIRMARESEARCH / '/ - E LI LE Prof Dr Ahmet KURTOGLU/ Ars Gör Sat Dündar SOFUOGLU (I ÜOrman Fakültes Orman Edüstr Mühendslg Bölümü) r Son yuarda uluslararas tcarette hammadde ktlg nedm le skntlar görülmeye basunmstr Bu nedenle konstrüksyon ve bçmlendrmede malzeme ekonoms konusu önem kazanmaktadr 1 844, ' re e ' '" ẹ ẹ The artcle "The Rate of Wastes In ProeesslngHardwoof! Materlals' and TheReducton Precautlons" Is wrften by Prof Dr Ahmet Kurtoglu and Unl Lec Salt DOndar Sofuoglu from Istanbul Unversty Forestf)' Faculty Forestf)' Engneerng Branch "''"' ' 8 ė, ọ <00 ' ẹ alzeme ekonoms denlnce hammaddenn kend özellklerneve ürünün kullanm amacna uygun, olarakve tasarruflubrsekldeslenmesve kullanllablmesi hammadde özejklerne uygun/uktan se mevcut malzemenn öze/- Jk/erndengens ölçüde ve dogru seklde yararlanlablmesanlaslmaktadr [13] Kullanmamacna uygunluk, hammaddenn öze/ kullanm steklerne uygun olarak seçlme zorunlulugunu fade etmektedr Tasarruflu seklde kullanmdan se kullanlan malzeme tüketmnn azaltlmas, ancak ürünün kullanm degernn düsürülmemes anlaslmaktadr Malzeme ekonoms hususuna tna gösterlmes le oldukça büyük oranda malzeme tüketmnde tasarruf, ürünün fonksyonel emnyetnde yükselme ve daha uzun süre kullanlablme olanag saglanmaktadr Orman ürünler ve moblya sanaynn çestl alt dallarnda grdlern çnde odun hammaddesnn pay : Kereste + Parke de; % 75, Ambalaj da % 83, Levha ürünlernde, % 84, Mob!ya da % 76 olarak belrlenms olup, bu yüksek br grd orann olusturmaktadr [) 3] Üretmde çestl ölçekl moblya sletmelernde temel grdlern toplam malyet çndek paylar asagdak gb belrlenmstr [13] Çzelge 1: Temel grdlern farkl ölçektek sletmelerdek oranlar (13) _ Temel Grdler K9çük Ölçekl Orta Ölçekl B9yük Ölçekl Isletmeler Isletmeler Isletmeler Hammaddeve Malzemeler 45-50 35-40 25-35 sçlk 40-45 30-35 20-30 Genel Üretm ve Yönetm 10 25-30 35-45 Gderler : MOBLYA DEKORASYON Dergs : Say: 86 Eylül -Ekm 2008 ẹ, - - '-'--' 202 _J

"- --c: - 203 Masfagaç malzemenn bçlme ve slenmesnde tomruktan son ürün e/- desne kadar üretmn her asamasnda çok sayda nedenden kaynaklanan fre/er olusmaktadr Bu frelern en aza ndrgenmes gerek ülke ekonoms gerekse sletme ekonoms bazndan büyük faydalar saglayacaktr Kereste endüstrsnde yaplan slem yuvarlak odunun genellkle testereler vastasylaön görülenboyutlarda bçlmesdr Bu slem srasnda testere talas, kir/ntl,kapak, keresteck, takoz ve skarta malolarak smlendrlenartklar olusmaktadr Bunlarn br ksm örnegn kapak tahta/ar çtalara veya daha nce tahtalara bçlerek degerlendrleblr Dgerler baska endüstrnn hammaddesn olustururlarsa da kereste endüstrs çn artk veya zayat olarak kabul edlmektedr Keresteden son ürün eldesnde se yne ayn seklde son ürünün üretmnde kullanlan malzemeler dsnda kalan ksmlar zayat olaral< kabul edlmektedr Ancak ana ürünün üretmnden arta kalan bu ksmlar baska amaçlar (yakacak vb) çn kullanlablmektedr Agaç malzemenn bçlme ve slenmesnde zayat mktarn tespt etmek amacyla çestl çalsmalar yaplms o/up üretmde malzeme vermllgne etk eden faktör/ern çok fazla olmasndan dolay çok farkl deger/ern e/- de edldg görülmektedr [17J Bu sunumda agaç malzemenn s/enmes le lglfre oranlarna degnldkten sonra, fre oran/arn azaltmak çn alnablecek önlemlere degnlecektr 1 MAsF AGAÇ MALZEMENNsçLME VE SLEMES Masfagaç malzemenn bçlmeve slenmesnde tomruktan son ürün eldesne kadar üretmn her asamasnda çok sayda nedendenl<aynaklanan freler meydana gelmektedr Masf agaç malzemenn bçme ve slenmesnde tomruktan son ürünün eldesne kadark üretmlerde genelde asagdak gb b, s aksl gerçeklesmektedr $ekl 1'de masf agaç malzemenn bçme ve senmesndek s safhalar gösterlmektedr Tomruk Kereste Kesme slem Boyuna-Enne Planyalama Kalnlk ve Profl verme Eleman Masf odunun Boyuna ve enne brlestrlmes Taslak Dört köse Düzgün malzeme Düz Profl verlms Montaja Hazr Eleman RESEARCHEImI3 Sekl 1 Masf agaç malzemenn bçme ve slenmesnde s safhalar (11) / F MOBLYA DEKORASYON Dergs Say: 86 Ey/ü/- Ekm 2008 / " --'-'--

':ARASTIRMAsCRESEARCH DklAgaç %1-00 OOL > J} Keres1 ksm m==:> Kereste %237 OOC=:> Son Ürün %184 %7 Kütük % 14 Oal ve benzer %7 Yakacak odun %37 Levha Endüstrsnde degerlendrlen ksm %42 Testere talas (%12) % 16 Kuruma pay (% 45) %31 Levha endüstrsnde degerlendrlen (%9) %10 Yakacak odun (%3) %16 Faydal kapal< tahtalar (%45) %67 %28 Ksa parçalar %07 Testere talas % 16 Freze talas Sekl 2 Fscher'n SANKEY dyagramna göre tüm agacn son ürüne gelnceye kadar degerlendrlme oranlar (891415) 1 1 Agaç Malzemede Bçme ve sleme Seldller Bçme tomrugun çestl yöntemlerle keslerekkereste halne getrlmesslemdr Kereste TS 1485 ve TS 697'de odunlarn bçlmes,keslmesveya yarlmas ve yontu/mas suretyle elde edlen parça olarak tanm/anmaktadr Tomruk genelolarak keskn kess, przma I<ess, ayna" ke- ss ve dyagram kess olmak üzere dört fardr seklde bçieblmektedr [61: Keskn kess: Tomruklarn katrak maknelernde bçlmesnde uygulanan kess sekl olup, tomruk br defada tahta ve kalaslara bçlmektedr Çkan tahta ve kalaslarn kenarlar yuvarlak olup, k kenar paralel düzgün tahtalar elde etmek çn yan alma maknelernde dare testerelerle yanlar alnmaldr Przma kess: Tomruk k defa katraktan geçmektedr Brnc kesste tomruktan k kapak tallas/ b<,erek brbrne paralel kyüzlü br przma e/- de edlmtedr Bu yüz/erden br knc kess çn yatak olarak kullanlmaktadr Przmann bçlmes ya ayn katrakta knc kess le ya da bundan sonra konan knc br katrakla gerçek- Jestrlr Ayna" kess: Brkaç farkl aynal kess sekl bulunmaktadr Örnegn bu kess çn tomruk katral<larda veya özellkle sert testere maknelernde önce 4 est ksma bölünür Daha sonra her br çeyrek ksm öz snlarna para/e olarak bçlr Bundan dolay öz sn/ar parlak levhalar (aynaekar) seklnde görülür Dyagram kess: Be/rl sparslere göre öze/ dyagramlar çzlerek buna göre yaplan kesslere dyagram kess denmektedr Agaç ma/zemede sleme denlnce; agaç malzemenn düzgün br yüzey elde etmek amacyla yüksek hzla ça/san makne ve aletler le slenmesdr Agaç malzemenn slenmes; genellkle planyalama, frezeleme, tornalama, lamba ve zvana açma, delme, zmparalama gb slemler kapsamaktadr [10,12] Planyalarna: Bçmeden sonra her türlü amaç çn yüzeyn düzeltlmesn sag/ayan slem faalyet/erdr Kaba planyalama ve son planyalama olmak üzere 2 çest planyalama sözkonusuc dur Tornalama: Muhteme/en odun s/eme faalyetlernn en esklerndendr Tornalama le çestl moblya elemanlar le araç gereç kabzalar, makara, bobn, tahtadan yap/ms sofra takmlar, spor esyalar, oyuncak vs yaplmaktadr Torna tezgahnn bast tek mll tpler oldugu brm zamanda çok sayda torna/ama slem yapan tpler de bulunmaktadr Delme: Genellkle moblya ve dogramaclkta vda, kavela ve agaç çv/ern kullanlmas çn gerekl delklern açlmasnda faydalanlmaktadr Bugün kullan/an baz agaç delme matkaplar eskden kullanlan matkap- Iardan fazla degsk degldr Tek mll el b tmel önceden delmebelrlenen makne/er dernlk oldugu g- ve '/ '> '" J! %',' OJ, 1), "n 'I MOBLYA DEKORASYON Dergs Say: 86 Eylül - Ekm 2008 -- n-'-- _n- -- -'- -- 204

o Alnms ARASTIRMA RESEARCH Çzel ge 2 gne Yaprakl Tomruklarn Keresteye Bçlmeler Srasnda Olusan Yanlar Kereste Kayp ve Randman Oranlar (8,9,18) Kay'p Randman Göknar ve Ladn Çam ve Sedr Oranlar En az En çok En az En çok Kayp 28 45 35 55 Randman 55 72 45 65 / "/ - açda, ayn zamanda çok sayda delme $lemyapablen delme otomatlar da bulunmaktadr Lamba Zvana Açma: Lamba ve zvanalar çok uzun zamandan ber agaç malzeme konstrüksyonlarnn brle$trlmesndekullanlmaktadreskden zvana yapmnda elaletler kullanlrkenbugün modern moblyj endüstrsnde bu js çok çabuk ve ttz olarak gerçeklestren makne/er (lamba zvana açma maknes, morsa) bu- Junmaktadr Frezeleme (Sekl Verme): Gens ölçüde moblya ve dograrraclkta kullan/maktadr Çestl kullanm amaçlar çn degsk özellkte freze makneler (yatay, dkey) bulunmakta- dr Uygulamada daha çok alslms tek mll sekl verme makneler kullanlmaktadr Zmparalama: Moblya parçalarnn ve dger fabrkasyon ürünlernn tamamlanmasnda br $ kademes olarak yüzeydek bçak zlernn kaldrlmas le boyama, vernkleme ve dger btrme $lemlernn uygulanmas çn yüzeyn hazrlanmasnda kullanlmaktadr Zmparalama ayrca moblya/arn tamamlanms baz parçalarn haff uyumsuzluklarn (kap ve çekmecenn yüz ve kenarlarnda yapldg gb) gdermek çn uygulanmaktadr Agaç malzemenn kusursuz br $eklde $leneblmes çn odunun özellkle büyüme özellklernn göz önünde tu- Çzelge 4 Katrakla Bçlen Çam Tomruklarnda Kereste Randman (4) Çap Boy Randman Çap Boy Randman (cm) (metre) (%) (cm) (metre) (%) 23 4 5783 42 4 6353 24 4 5526 43 4 5282 25 4 5969 44 4 6315 27 4 5851 47 4 6253 27 4 6026 48 4 6339 29 4 5909 49 4 6246 31 4 6026 52 4 6207 31 4 5860 53 4 6383 33 4 5964 53 4 6190 36 4 6068 56 4 6131 37 4 5976 56 4 6243 37 4 5906 57 4 6258 Kayp oranlar (%) Artk adlar Göknar ve Ladn Çarn ve Sedr En az En çok En-az En çok Testere talas 15 18 15 20 Krnt 6 10 8 12 Kapak 4 8 8 12 Keresteck 1 2 1 3 Takoz 2 4 2 5 skarta mal - 2 1 3 Toplam 28 45 35 55 tulmas gerekmektedr Bu slemlerde çestl anatomk yönlerdek drenç, elastkyet rutubet mktar le sertlk mktarlarndak farkllklar le özgül agrlk, brm mesafedek yllk halka says, yaz odunu katlm oran, çapraz lf/lkgb özellklern etks büyüktür Agaç malzemenn farkl anatomk yönlerde slenmesnde deg$klkler bulunmaktadr Örnegn, lflere paralel yönde, lf/ere dk yöne göre %40 daha kolay sleme saglanablmektedr [12] Agaç malzemenn slenmesnde ta/a$- I (p/anya/ama, frezeleme, tornalama vs), tala$sz (kaplama kesme vs) kes$ sekller bulunmaktadr Ayrcason y/- larda lazer I$lnl, su sn, damant testere, kama ve kzgn tel le kes$gb alternatf yöntemler bulunmaktadr 2 MAsF AGAÇ MALZEMENN sçlme SLENMESNOEK FRE ORANLARI Masf agaç malzemenn VE bç/me ve slenmesndek fre oranlar le lgl yaplan baz çalsma/ar ve sonuçlar asagda özetlenmektedr o o Sankey dyagramna göre keslen br agacn ancak %23,Tlk br ksm kereste ve % 18,4'ü son ürün halne gelmektedr: % 81' se artktr [J5] Tüm agaç hacmne oranla verlen bu deger/ere, "agacn ancak % 184'ü degerlendrlmektedr" seklnde 1 -, t c 1 - ; Jt; ;;j @ j '1, O) -MOBLYA DEKORASYON Dergs Say: 86 Eylül - Ekm 2008 206 --- -_0_-

Bmt1 RESEARCH Orman n v!joe=:=:> Orman artklar (%20) Yuvarlak Odun (%80) anlaslmamaldr Çünkü, sek 2'dek Fscher' n SANKEYDyagram'ndan da görüleceg üzere, "artk" olarak ntelenen ksmlarndan farkl kullanm alanlarnda yararlanma olanag bulunmaktadr Ancak bu artklar az gelsms ülkelerde halen yakacak olarak kullanlmaktadr Gelsms ülkelerde se yonga, lf levha ve selüloz endüstrsnde degerlendrlmektedr Fscher'e göre br agacn degerlendrls su sekldedr Langendorf ve arkadasarna göre se kerestelk tomrugun bçlmes lgl asagdak degerler verlmektedr [14J: Kereste: % 71 Testere Talas: % 12 Kuruma pay: % 4 Degerlendrleblen dger artklar: % 13 Kurz' a göre se, Ana ürün: % 42 Testere ta/as: % 12 Kapaktahtas: % 8 Takaz: % 3 Yakacak odun: % 12 Yan ürün: % 23 Top/am kereste randman % 65 olarak tespt edlmstr [14J, Brncl sleme 001 :> lmala Artklan (%30) n Kerese (%50) kncl nn D I, ' I k kb sleme uu --/ ma a Art ar (%20) (Kuçu oyularaa) I %30 Odun (Ger dönüsüm olarak) Sekl 3 Masf agaç malzemenn brncl ve kncl üretmndek artk mktarlan (2) Yuvarlak Odur\ 0 Kereste Fabrkas ]q[ Artk %40 j 0 Kereste %60 0 Daha Sonrak Safhada q [ sleme 0 malat %30 Artk %30 r Toplam Artk %70! 2J Sekl 4 Tomruktan pencere çerçeves üretmne kadar artk mktarlar (2,3) LI J MOBLYA DEKORASYON Dergs Say: 86 Eylül - Ekm 2008 208 -- _-,-"-----

" :1 ARASTIRMA" RESEARCH -,; ' TS 654' e göre gne yaprakl tomruklarn keresteyebçlmeler srasnda olusan yanlar alnms kereste kayp ve randman oranlar Çzelge 2'de verlmektedr Çzelge' den de göruleceg gb, gne yaprakl agaç m21/zemedetomruklarn bçlmesnd genelolarak %30-40 odunhammaddesnn artkolarak ortaya çkmasna engel olunamamaktadr Verm le kayp oran arasnda ters br arant vardr Artklaraz gelsmsve gelsmekte olan ülkelerde çogunlukla enerj üretm veya snma amaçlaryla yak/lrken, gelsms ülkelerde entegre tesslerde yonga ve lf levha ürünlerne dönüstürülmekte veya kagt hamuru eldesnde kullanlmaktadr Çzelge 5: Agaç slernde Boyut Tolerans Degerler (12) AT: Agaç Malzeme Toleransar Snr Agaç slernde Toleranslar (mm) Degerler AT AT AT AT AT AT" AT AT AT AT AT mm 6 10 15 25 40 60 100 160 250 400 400 1 3 006 01 015 025 04 06 3 " 10 007 012 018 03 05 07 14 22 35 10 30 008 014 021 035 055 085 30 100 01 017 026 045 07 105 2 31 5 8 100 250 012 02 031 05 08 125 250 500 014 024 036 06 095 145 24 38 6 10 15 500 1000 024 042 07 115 17 28 45 7 11 18 1000 2500 036 054 09 145 215 36 57 9 14 23 2500 5000 046 07 115 185 28 46 74 115 19 29 5000 10000 245 365 61 98 155 24 39 10000 25000 92 147 23 37 58 TS 654 (Mart j 975)' te se baz gne yaprakl tomruklarn yanlar alnms kerestelere bçlmesnde olusan art/klarn mktarlar agaç cnslerne göre verlmstr (Çzelge 3) rfan Gürsu ve Erol Öktem tarafndan yaplan "Asl Agaç Türlermzn BIÇkl Sanaynde (Sert ve Katrak Testerelerde) Çap Kademelerne Göre Rahdmanlarnn ve Mklarn Saptanmasna IlsknArastrmalar" sml çalsma/arnda Çzelge 4'de belrtlen sonuçlar elde edlmstr[4j Görüldügü gb fre oranlar le lgl çalsmalar daha çok tomrugun bçlmes ve kereste elde edlmes le lgldr Ancak daha önce belrtldggb keresteden son ürün eldesnde de yne ortaya kaçnlmazseklde özellkleson ürünün tpne ve seklne bagl olarak freler de kaçnlmazolmaktadr Sek 3'de se yne Frühwald tarafn- dan yaplan br çalsmadamasfagaç ; ",\' " = a' ""'$ j MOBLYA DEKORASYON Dergs Say: 86 Eylül - Ekm 2008 210 - "_- --, ---

:'RASTIRMA RESEARCH / '/ - Çzelge 6: Agaç Malzeme Tolerans Snflar ve Kullanm Alanlar (12) Ölçü aeter ve makne elemanlar le radyo ve televzyon AT 6-10 moblyalar gb yüksek uyum hassasyet steyen slerde kullanlan agaç malzemeler çn uygulanan toleranslar AT 15 Elemanlarnn degstrlmesnde hassasyet aranan moblyalarn üretmnde kullanlan agaç malzemeler çn uygulanan toleranslar Elemanlarnn brlestrlmesnde, dger lgl parçalara herhang br AT 40 etks olmayan masa tablas ve raf dernlg gb ksmlar çn uygulanan toleransar AT 60 Ahsap yaplar ve kaba odun slemedek toleranslar AT 100, AT160, AT250, AT 400, AT630 se daha az hassas agaç slernde uygulanmaktadr malzemenn bçme ve slenmesylelgl ormandak dkl haldek agacn son ürün halne gelene kadar geçrdg evreler ve meydana gelen artklar gösterlmstr Malzemenn Boyut Snflar sleme hassasyet snflar ve toleranslar (mm) (mm) 1 2 2a 3 3a 4 4a 5 1-10 013 025 037 05 075 10 15 20 10-18 015 03 045 06 09 12 18 24 18-30 018 035 052 07 105 14 21 30 30-50 02 04 06 08 12 16 24 32 50-80 023 04 067 09 135 18 27 36 80-120 025 05 075 10 15 20 30 40 120-260 03 06 09 12 18 24 36 50 260-500 035 07 095 14 21 28 42 60 500-800 04 08 103 16 25 32 51 70 800-1250 05 10 15 20 30 40 60 80 1250-2000 06 12 18 24 36 48 72 100 2000-3150 07 14 21 28 42 57 84 120 MOBLYA DEKORASYON Dergs Say: 86 Eylül - Ekm 2008 $ekl4'de se Fruhwald tarafndan yaplan tomruktan önce kereste daha sonra se pencere üretm çn fre oranlar sematk olarak gösterlmektedr Bu çalsmada yuvarlak odun (tomruk)'dan son ürün (masf agaç malzemeden elde edlms pencere)'ye kadar geçen süreç çndekartk olarak belrtlen masf agaç malzemeler % olarak verlmstr[2,3) Frühwald' n çalsmasnda tomruktan son ürün olan pencere çerçeves üre- - o- r ---, 212 )""

Iv!d Dclrc0rnes; '* '<CT-::':e " $ 1} <1\ $ ve _'m'',,_- 2 MOBLYA DEKORASYON EytDt m Ekm

-,,' 1 2'1 Masf Malzemenn n"""", u"" ""- h -/ '<ancnman nannde Üç özellder 2:<5

-,"'-'-""""""""-"" Kerestede atanan özeuuder kdldsevô :sct:k:ç" uvgun lorfrljklann eör;:kc- etkemekteltr U\UIT oncf' onen,lfqf erkfemektc- I::ter le' 2,1 fre tgrnalarnô \fe cap- S- 2:5 """""""-"""" "--" " MOBLYA Sav< DEKORASYON

"""""""""""""'-"-"' ""_'-"""""""'_""""''_"m"_ """"'' " -''m',"""""","""'- '-"-'-' m w fre 3FREORANLARN AZAlTtt1AKçN AUNAB ÖNLEMLER Harnrnadee olan en az fre k Artlklar: dc [)1cre'" cn a \'e \/0' $j<'7;ek:f YI aos1ndan son derece {)nefrlcj" Bun dan lertlen neden 'erc DC3nlann azah" Ön" ajnaö!r fabrka!arr )L,' :;crresj,,c!(: m W"-',,,' ""-""'W'-"- """""""""'-""'-"" DEKORASYON EyD: E!!n

ler'' olarak RESEARCH,A,yacmalzemenn slenmesnde Sc- sçmeee tenms ok:ujurnuz (,uslslann yannda fre oranlar le brlkte yüzey sleme kaltes de ön plana çkmacadr rndzemenn ke ordnan daha önce behrtldj9b bklmesne g6re da13 dusük olup Sekl 3ve Sek 41 ancak son ürün kaltesr; docfudan etkçn malzemerm slerne kalecsn erkleyen fakrör!ern kesnlke afo edlmcnes aynca standart larda belrtken rolerans Snr mur!a/c mas,art olmaktadf,asagh:jakes$ kal!tesn etk'eyen 5ernL1e tdefms dejedenne Ge ksaca 31Kess Kaltesn Etkeyen Faktörler ) Makne \fe Kesme Ale,len Durumu, 2 'vakndenn KesSçn ve Ca$rnlmaS, 3) H-:rmTdCkeOdununun Sec;rm 'fe OzeWklen'(jlr 1- MaKne ve Kesme,AJerennrn Durumu dj Scak tljrunün $cçm!, t)! dj Maknelern elemanunnn mek:nk durumu ve bdr-- m 2- Ntknelenn Kesl$!cn -te (d!slnlmds Kes!) a(() t Kes!$ dern'j, c Scak I-HZ,mre hz brm mes'fedek; t,c:r, z! say, ; j-- d Odun rurutc,! r) Ozcü! C lz,' b,nm mc$dtedck nalkd $::J1'6yaz GdL:nu k:r:nn uran d '",fwk,cekme ocunu! 2; M 2D/30 CAD/CA1\J1 program CA"t bo"",,; "4"",ooe he<'!"ldu CNC ",>k""""", """" """""'"""'" gm? 'TIl'!'<ort="rn:> d"""",erew'" ;k"",;> """1e"'"!,-""" "P""'z:>5)""'" oos::,,!: {yernv;rm" 1""""",""""",;" m"",,""m "'e """""""""?>" "",,;e, k"d""p burd""" 3 bo"""';1jyn"'! ;;"4rur>>lm;ve ",!"b;'n" "'kmb," ;1<"$1"'" ""$th'>g",!""",j" m"",m"n k" Yd p'ml,-mk ra ">m""" ""at"'! M""""'Jt,"",,,,,zl orl&wr",hf'ff\" f-kl ve kcjy k,p", """""" Sc"AI;>-,,"k<>r Ag"> 1eme 'çj" W<xxJ',Vork"'g M<=rn",,;m "" M M""""" "'" om >"""" IÇ" S",n" L",",' "" ' "" """, " ;>",Nmg A"FP kp 'fe pb,r," d"""""';m Alph;,WlnOocr '1""l""-,,, """"',,, >" ",um, oa;çbc'" ER? ;ot"g""'" >JY""""",""a'S<= """'" k;0o, "'", 4,"" k"",,'h ve"'f"' U, OOj""';""""';"'Yon "'"$ ",yüdü '$ "","'4"" 1>"""""Yho""" "CI"""'"";en-m "If'" ""m""-cl",, ",km "b-,;uqb,me V"",,; &'",k +'n" I"P""!:"""""-'"'"""d" k"",",ud:d"", N",j, ten b"""fw 1'S'\;'"blm,v<d"yö;lm" "",,'T',p,";"'Ce", y""",,cc C;,;d", }"fb":,:etg" SC"t a"""""m;",,'wooc,!"k,bdem S"'","" 8"""",,;," Ma"CMb,çc"",k AES B""",-< h,! a"w '", tum CNC m"""",!,,j C-GW DArGE CADU, AR,fsOUDyDA 1"0AtNILt JD )(Y?::PO!NTS,?RO E SOLID EC'GE "'!'IT"""""'" do"" "-,,,",Ie'" """""n"",,! Ao"",c",,2D Ap""",= RW'f Aph-K,"" -"<v""" Re'te" Ap'oo,"'O ;>p""""" S :k," p", ;;,;m,h"y"onn'zc """,ç, VnvfU ', numaral program 32 Agaç slernde Boyut Tolerans Degerler Standartlarda boyut Snr be!ytden :g:(rnalze:'-- menn kullanm alanlan ICn[jellrlenmlsrr S;nf deçeder re"rk re5"""cje 'fer""'" IanOJ :,rw ne kac:!ar n veren (x)sluk dan! cja c kaear m;:lzenk'nn venlen rurubet rnn rolerdn,; deqerer; ;:JS<lçj;dak redr çersnde Zn verlen rekorans rnk malzemet1er ecnl;:;nn kuann dn h Tk f;1rkl olmakradr kabn tp ljr 217 -------------- MOBLYA DEKORASYON Dergs Say': 86 Eyuf - Ekm 2DO8

: ':5 "1, <,I a s :j '1 h (' ",' '3 :1 " ;1:' c' r S :j ::;' CD 3 : ]j' c,:; < f0 :;J ::5 e;r\; t2'r ; "'" r? ;;1,:;' rx :] 'J -<>to', 11) b Çl oj :1 ' (Ü n " ::s ::; (Ü

,'y - ;je hem kereste hem daha fdzla son eke olarak az te c;ara faza tr <,Han,latJI"rektcve danj Kullanlacak olan j":>arcauzunluklan tam fre kesnlk s asarnaar;(}rja -""- 2K!<X"'" Crmar, LHl1,,?(hn'G! fc:;nomca! and L:Go9U on Re<:y"rg [nefqy, Market rtrd;c!wf)$ :, ","-s,agaç rdt'""m?n ;J1çk Sanaynde :S",: ve Katem"""",e Go,,' Rand,mana""n ve ArtLH,nn :Hr1T'2a,', Qrn;:nok 'Va,trma (m::üsü Yayr;!an 'X"f0St'" fred$tn$ Oe;:!"ev",',$::g,bJ Jr,,:;,s,:ee, Or- nk on;j", 0'0 7 K"""""", """"tunünu "",g-yo-b,wc""p,z f'j,wfr<:mk" C'1;"'"",m n>?"", \Q;nnn F1m }",w', P,c-H (::S,bxr, ettff'=y""" F'p",E"""" Amn parçt:;r, stoka " K!Hm," ma!em", m)"'t'"""bhrünz k,-",mcnc "",kmgmm,dn,k,g""":",,,bwrj""z pbd"""""y"pbhr;pz " :-hrme'"n Ö;" 'N' 'ra!"r' ' "",he> m,/);",m< K,A"z0< patçda k"mr 0"' b";h:bl;"""z R"""kc"k,nrçd" ",gere py bw"kb:!r$fg", $" fo"ü"" gore k""m :,"?"bb',;,n! Kes,m :,atay dk,,:, ""ya "'n,bn }Ü"""-"0 M"::J cam, pb',k"e ga;,vh;jar oo:ruk """",br" kub""",,,zy"'"' h",;;rdnm aynlnk k"",m,,!;rk; pan""":r,,,,! % "n doln JJf1""; 8USSHATo AtaERT NN'::MAZlAHCLlMA sen aesslhortagco;s,;dhacenderen?s400j Ürem,nd" Op,1;;"asyon 0?f!rnf! 'nwen!!e" F?n B"'m?f [;0;;::010 h:an,)u: 'ZOG3 n ljf Enc;';:t; 0kh,nd'",q! Bo,;,"u L, [\e5 Nen!" ve Ra0d,manr Ettkve" fdk ' "'"-""""--"'--"""'", MOBlYA DEKORASYON 3ay; 36 Eyff;l, Ekm