lköretim Müfredat Laboratuvar Okullar le Dier lköretim Okullarnn Örencilerinin Akademik Baarlarnn Karlatrlmas*

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0:5-5 (00) lköretim Müfredat Laboratuvar Okullar le Dier lköretim Okullarnn Örencilerinin Akademik Baarlarnn Karlatrlmas* dris "ahin** ÖZET Bu çalmayla, bir okul gelitirme projesi olan Müfredat Laboratuvar Okulu (MLO) uygulamasnn, ilkö"retim düzeyinde akademik baar açsndan de"erlendirilerek, bu okullarda ö"renci baarsnn nasl oldu"unun, MLO olmayan okullarn ö"rencilerinin akademik baarsndan farkl olup olmad"nn ve ö"rencilerin akademik baarsnn okulun bulundu"u sosyoekonomik çevreye göre anlaml bir farkllk gösterip göstermedi"inin ortaya konulmas amaçlanmtr. Aratrmada, MLO larn ve MLO olmayan okullarn Lise Giri Snav nda (LGS) ve Ortaö"retim Kurumlar Snav nda (OKS) elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk bulunmamtr. Buna karn, okulun bulundu"u sosyoekonomik düzeye göre, hem MLO larn hem de MLO olmayan okullarn, LGS de ve OKS de elde ettikleri baar oranlar arasnda orta-üst sosyoekonomik düzeyde bulunan okullarn lehine önemli bir farkllk bulunmutur. Anahtar Kelimeler: Müfredat Laboratuar Okulu, Etkili okul, Akademik baar ABSTRACT This study aims to discern the achievement levels of students at Curriculum Laboratory Schools at the primary school level, and whether their achievement varies significantly in comparison with that in other schools and in terms of the socio-economic status of the environment. The research has yielded no significant differences between the students of curriculum laboratory schools and those of other schools in terms their scores in the High School Entrance Exam (LGS in Turkish) and in the Secondary Education Institutions Exam (OKS in Turkish). However, significant differences have been found between the achivement of the students of both curriculum laboratory schools and of other schools in the High School Entrance Exam and in the Secondary Education Institutions Exam in favor of the those in middle and high income environments. Keywords: Curriculum Laboratory School, Effective school, Academic success Okullarn varlk nedeni, çocuklar yaama ve yaamda üstlenecekleri rollere hazrlamaktr. Ne yazk ki, geleneksel e"itim sistemleri bu ilevi yeterince yerine getirememekte [1], sosyal sorumluluk ve özgüven gereksinimi bakmndan, ö"rencilere baarl bir kiilik kazandrmada baarsz olmaktadr []. Bu nedenle, bir taraftan mevcut okullar iyiletirmek ve gelitirmek amacyla okul gelitirme çalmalar yaplrken, di"er taraftan da alternatif okul modelleri gündeme gelmektedir. Alanyaznda e"itimle ve okula ilgili tartmalarn, Coleman n 1 da gerçekletirdi"i, E"itimde Frsat Eitli"i çalmasyla yo"unlat" gözlenmektedir. Bu çalmada e"itimin niteli"ine ilikin çkt olarak ö"rencilerin standart testlerle belirlenen baar düzeyi alnmtr. Girdiler ise saysal olarak ölçülebilen, okulla ve ö"renciyle ilgili birçok de"ikeni içermitir. Bu rapor, genel olarak aile ve sosyoekonomik statü ile ilgili de"ikenlerin ö"renci baarsn belirledi"ini, okul ile ilgili * Bu makale, yazarn Dokuz Eylül Üniversitesi, E"itim Bilimleri Enstitüsü nde yapt" @lkö"retim Müfredat Laboratuvar Okullarnn Okul Gelitirme Süreci Açsndan @ncelenmesi adl doktora tezine dayal olarak hazrlanmtr. ** @dris Bahin, Ar.Gör.Dr.,DEU Buca E"itim Fakültesi, @zmir, idris.sahin@deu.edu.tr. 5

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0(00) etkenlerin ö"renciler ve ö"rencilerin baars üzerindeki etkisinin, okul d etkenlerle karlatrld"nda çok düük düzeyde kald"n ve fark yaratmad"n göstermektedir [,,5,,7,,,10]. Coleman n elde etti"i bu sonuçlar, 10 l ve 170 li yllarda politikaclar, aratrmaclar ve e"itimciler tarafndan büyük ölçüde benimsenmitir. Coleman n aratrmasnda sosyal eitsizlik, yoksulluk ve e"itimö"retimde ayrmclk, ö"rencilerin ö"renme düzeyinin yetersizli"ini belirlemede temel ö"eler olarak belirlenmitir. Dolaysyla ö"renmenin gelitirilmesi, bu sosyal koullarn düzeltilmesini gerektiriyordu. Ö"rencilerin ö"renme sonuçlarna ilikin farkllklar açklamada ö"rencinin ait oldu"u sosyal snf; ailenin geliri, okul için harcama, baar gereksinimi ve farkl ö"renme modelleri, okul olanaklar, ö"retmen maa, hatta ö"retim programndan bile çok daha önemli bulunmutur [7]. Ayn ekilde @ngiltere de Jencks ve arkadalar, Coleman n ulat" sonuçlara benzer sonuçlara ulamtr. Ayrca @ngiltere de gerçekletirilen çok sayda sosyolojik ve ayn zamanda e"itimsel aratrmann bulgusu ABD deki sonuçlara benzer bulunmutur [,,10,]. Örenci Baars ve Etkili Okul Coleman n aratrma sonuçlar ve bu sonuçlar destekleyen aratrma sonuçlarna kar çkan aratrmaclar tarafndan 170 lerden balayarak pek çok aratrma yaplmtr. Bu aratrmalarda ayn özelliklere sahip olan okullardan, bir okulu di"erlerinden ayran özelliklerin neler oldu"u belirlenmeye çallmtr. Bu aratrmalarda benimsenen model, akademik baarnn ölçülmesidir. Bu aratrmalarda, okullar baarl-baarsz ya da iyi-kötü olarak karlatran yüzeysel niteleyici desenler kullanlmtr. Etkili okul aratrmalarnn temel bulgusu; bir çocu"un e"itim ö"retimdeki ilerlemesini, aile geçmiinden çok daha güçlü bir ekilde okulun etkiledi"i dir. Aratrmalardan ulalan sonuçlara dayanlarak etkili olduklar ileri sürülen okullara özgü, bir dizi faktör belirlenmitir [1]. Etkili okul aratrmalarnn çok snrl sayda ölçülebilir niteli"i kabul etti"i, genellikle kolayca eriilebilir veriyi kulland", okul ve ö"renci baarsna odakland", bu yüzden de neden-sonuç çkarsamasnn olmad" öne sürülmütür. Bu aratrmalarn savladklarnn gerçekli"inin kantlanabilirli"i, deneysel eksiklikleri ve yöneldikleri zeminler 10 lerin balarndan itibaren eletirilmitir [,1]. Etkili okul çalmalarna yöneltilen en önemli eletiri; bu çalmalarda çocu"un ait oldu"u sosyal snfn etkisinin pek dikkate alnmamas, baka bir deyile çocu"un okuldaki baarsnda sosyal snfn etkisinin gözard edilmesidir []. Milli Eitimi Gelitirme Projesi MLO Modeli Milli E"itimi Gelitirme Projesinin üç temel amacndan biri; ö"renci baarsnn artrlmas dr [1]. Dünya Bankas deste"iyle, 1-15 ö"retim ylnda uygulamaya konan Müfredat Laboratuvar Okulu (MLO) Modeli, ö"renci baarsn artrmaya yönelik olarak yaplacak çalmalarda ö"renci merkezli okulu esas almakta ve e"itimde kaliteyi sa"layarak ö"renci baarsn artrmay amaçlamaktadr. Modelde öngörülen ö"renci merkezli e"itim, paylamc yönetim anlay ve ibirli"ine dayal çalma sistemi ile planl ve sürekli geliim anlaynn benimsenmesine [15] karn; Türkiye e"itim sisteminin (TES) kat merkeziyetçi yaps; yöneticilerin geleneksel, bürokratik tutum ve davranlar ve örgüt iklimi gözönüne alnd"nda uygulamann önemli sorunlarla karlamas olasdr. MLO modelinde, gelitirilen ö"retim programlarnn; yeni e"itim, ö"retim ve yönetim yaklamlarnn sistem geneline yaygnlatrlmasndan önce denenece"i ve teknolojik gelimelerin e"itime yanstlaca" öngörülmütür [1]. Baz aratrmaclar ise TES in yapsnda köklü de"iim ve dönüüm olmadan birtakm uygulamalarla e"itimde demokratikleme, sistemin yap ve ileyi sorunlarnn çözülmeyece"ini [17] ileri sürmektedir. Aratrmann Amac Okulun temel görevi, ö"renciye bilimsel ve nitelikli e"itim vermektir. Okul bu görevi yerine getirmeye çalrken, genel olarak politik, ekonomik ve kültürel ortamdan kaynaklanan birtakm güçlüklerle karlamaktadr. Bu güçlüklere okullarn yaplaryla ve ileyileriyle ilgili güçlükler de eklenince, okullar temel ilevlerini yeterince yerine getirememektedir. Bu güçlükleri amak, sistem düzeyinde politik, ekonomik ve kültürel yaklamlarn gözden geçirilmesini gerektirdi"i kadar; okulun bilimsel ve nitelikli bir e"itim verebilecek biçimde donatlmasn, okulda çalanlarn niteliklerinin gelitirilmesini ve ö"renmeyi 5

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0(00) destekleyen scak bir ortamn yaratlmasn da zorunlu klmaktadr. Bu ba"lamda aratrmann amac; MLO uygulamasnn, ilkö"retim düzeyinde, akademik baar açsndan de"erlendirilerek bu okullarda ö"renci baarsnn nasl oldu"unu, MLO olmayan okullarn ö"renci baarsndan farkl olup olmad"n ve ö"renci baarsnn okulun bulundu"u sosyoekonomik çevreye göre anlaml bir farkllk gösterip göstermedi"ini ortaya koymaktr. Bu amaçlara dayal olarak aa"daki problemlere yant aranmtr. Problemler 1. @lkö"retim MLO larn ortaö"retim kurumlarna giri snavlarnda (00 LGS ve 005 OKS) elde ettikleri baar oranlar, MLO olmayan okullarn elde ettikleri baar oranlarna göre önemli bir farkllk göstermekte midir?. MLO larn ve MLO olmayan Okullarn ortaö"retim kurumlarna giri snavlarnda (00 LGS ve 005 OKS) elde ettikleri baar oranlar bulunduklar çevrenin sosyoekonomik düzeyine göre önemli bir farkllk göstermekte midir? (Ortaö"retim kurumlarna giri snav 005 ylna kadar Lise Giri Snav (LGS) 005 ten itibaren Ortaö"retim Kurumlar Snav (OKS) olarak adlandrlmaktadr.) YÖNTEM Aratrma, var olan durumu oldu"u ekliyle betimlemeyi amaçlad" [1] için tarama modelindedir. Bu model nicel aratrma yöntemleri kullanlarak çallmtr. Aratrmada veri olarak 00 LGS ve 005 OKS sonuçlar kullanlmtr. Evren ve Örneklem Aratrma evrenini, @zmir Büyükehir Belediyesi snrlar içerisinde yeralan Karyaka, Bornova ve Konak ilçelerindeki ilkö"retim okullar oluturmaktadr. Aratrma örneklemine belirlenirken ilkö"retim MLO larn bulunduklar çevrenin sosyoekonomik özellikleri dikkate alnmtr. Bu okullarn bulunduklar çevrenin sosyoekonomik özelli"ini belirlemek için de, okulun bulundu"u yerin @zmir Defterdarl" tarafndan belirlenen Asgari arsa ve arazi metre kare birim de"erleri ve okul yöneticilerinin görüleri dikkate alnmtr. Bu 1 MLO nun bulunduklar sokak ya da caddenin arsa metre kare birim de"erlerinin aritmetik ortalamasyla ( X =1), standart sapmalar (Ss=5) arasndaki farkn büyüklü"ü ve da"lmn homojenlik göstermemesi nedeniyle okullar, sosyoekonomik özelli"e göre alt ve orta-üst olarak iki grupta toplanmtr. Bu gruplama, arsa metre kare birim de"eri yüksek olan yerlerdeki okullarn yöneticilerinin, bu okullara devam eden ö"rencilerin kentin çok farkl kesimlerinden geldikleri; daha çok orta sosyoekonomik gelir düzeyine sahip olan velilerin çocuklar olduklar; okulun bulundu"u üst sosyoekonomik çevreden ö"rencilerin a"rlkl olarak bu okullara devam etmedikleri bilgisiyle desteklenmitir. Saylan bu nedenlerle, okullarn alt ve orta-üst olarak iki sosyoekonomik gruba ayrlmas daha nesnel bulunmutur. Buna uygun olarak, okullarn bulunduklar yer dikkate alnarak çok aamal ve amaçl örneklem seçim teknikleri tercih edilmitir. Amaçl örneklemede, aratrmac, kimlerin örnekleme seçilece"i konusunda kendi tercihini ortaya koyar ve aratrmann amacna en uygun olanlar örneklem olarak tercih eder. Bu örnekleme yönteminde kiiler kümeler halinde seçilir. Bu yaklamn avantaj, deneklerin seçimi ile aratrmacnn önceki bilgi ve becerilerini kullanmasdr [1]. MLO lar ile MLO olmayan okullarn baarsn karlatrabilmek amacyla, örnekleme MLO seçildikten sonra, bu okullarn yönetici ve ö"retmenlerinden alnan bilgilere dayanlarak, bu okullara sosyoekonomik düzey olarak ede"er ve mesafe olarak en yakn MLO olmayan okul seçilmitir. Veri Çözümleme Aratrmada, veri olarak ortaö"retim kurumlarna giri snavnn 00 ve 005 yl sonuçlar kullanlmtr. Verilerin analizinde, okullarn bu snavda elde ettikleri baar oranlar arasnda anlaml bir farkllk olup olmad"n test etmek için t-testi yaplmtr. Bu çalmada 00 snav için LGS, 005 snav için OKS kullanlmaktadr. BULGULAR VE YORUM MLO lar ile MLO olmayan okullarn LGS de ve OKS de elde ettikleri baar durumlar Tablo 1 de verilmektedir. 5

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0(00) Tablo 1 LGS ve OKS Sonuçlarna Göre MLO larn ve MLO Olmayan Okullarn Baar Durumu Gruplar LKÖ=RETM OKULLARI Snava giren Örenci Say Sfr Puan Alan Örenci Kazanan Örenci Says Oran (Baar) LGS OKS LGS % OKS % LGS % OKS % Behit Cesur (MLO) 7 7 1 1 1 15 Alt SED deki Okullar Behit Fehmi Bey Zafer (MLO) Çimentepe Malazgirt (MLO) Ömer Seyfettin V. Baha Pars (MLO) 5 1 7 5 7 50 75 1 7 0 15 1 1 5 1 1 17 1 7 1 0 15 1 17 1 5 50 1 Behitler 10 0 0 0 1 Orta-üst SED deki Okullar Karyaka (MLO) Ankara Salih @gören (MLO) Meliha Özakat Güzelyal (MLO) Müdafa-i Hukuk H.B.Eczacba (MLO) Murat Reis 77 1 1 1 1 5 07 17 10 1 1 7 1 71 10 15 1 5 5 7 5 1 5 1 0 7 1 7 1 55 1 17 0 5 51 5 7 Tablo 1 de görüldü"ü gibi LGS de, 7 MLO nun 5 tanesinin elde etti"i baar oran, MLO olmayan okullarn elde ettikleri baar oranndan daha yüksek iken, iki okulda ise MLO olmayan okullarn baar oran daha yüksektir. Vedide Baha Pars @lkö"retim Okulu 00 ylnda mezun vermedi"i için LGS sonuçlar yoktur. MLO larn ve MLO olmayan okullarn LGS de elde ettikleri baar oranlar arasnda anlaml bir farkllk olup olmad"n test etmek için t-testi yaplmtr. Bu testi yapabilmek için Vedide Baha Pars @lkö"retim okulunun LGS sonuç oranna MLO larn elde ettikleri baar oranlarnn aritmetik ortalamas de"er olarak verilmitir. Tablo 1 de görüldü"ü gibi, OKS de MLO dan 5 tanesinin elde etti"i baar oran, MLO olmayan okullarn elde ettikleri baar oranndan daha yüksektir. Üç okulda ise MLO olmayan okullarn baar oran daha yüksektir. MLO lar ile MLO olmayan okullarn LGS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk olup olmad"n test etmek için yaplan t-testi sonuçlar Tablo de verilmektedir. 55

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0(00) Tablo MLO larn ve MLO Olmayan Okullarn LGS de Elde Ettikleri Baar Oranlarna Göre t- Testi Sonuçlar Gruplar n X Ss Sd t Önem denetimi MLO,,1 1,7 Fark önemsiz MLO olmayan 1,50 10, Toplam 1 Tablo de görüldü"ü gibi, MLO larn, LGS de elde ettikleri baar oranlarnn aritmetik ortalamas ( X =0,), MLO olmayan okullarn elde ettikleri baar oranlarnn aritmetik ortalamasndan ( X =1,50) daha yüksektir. Yaplan t-testi sonucuna göre, MLO lar ile MLO olmayan okullarn 00 LGS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk yoktur, ( t (1) =,7). Bu bulgu, Çalo"lu nun [0], MLO daki beinci snf ö"rencilerinin Cumhuriyet e Nasl Kavutuk? ünitesiyle ilgili bilgi ve becerilerinin normal ilkö"retim okullarndaki ö"rencilerin bilgi ve becerilerinden çok farkl olmad" bulgusuyla paralellik göstermektedir. Okulun bulundu"u sosyoekonomik düzeye (SED) göre, MLO ve MLO olmayan alt SED de bulunan okullar ile orta-üst SED de bulunan okullarn LGS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk olup olmad"n test etmek için yaplan t-testi sonuçlar Tablo te verilmektedir. Tablo Okulun Bulunduu Sosyoekonomik Düzeye Göre MLO ve MLO Olmayan Alt SED de Bulunan Okullar le Orta-Üst SED de Bulunan Okullarn LGS Baar Oranlarna Göre t-testi Sonuçlar Gruplar N X Ss Sd t Önem denetimi Alt SED Okullar 1,75 5,5 1-7,1 p<,000 Orta-üst SED Okullar 1,,0 Fark önemli Toplam 1 p<0,01 Tablo te görüldü"ü gibi, okulun bulundu"u sosyoekonomik düzeyine göre, MLO ve MLO olmayan alt SED de bulunan okullarn LGS de elde ettikleri baar oranlarnn aritmetik ortalamas ( X =1,75), orta-üst SED deki okullarn elde ettikleri baar oranlarnn aritmetik ortalamasndan ( X = 1,) daha düüktür. Okulun bulundu"u sosyoekonomik düzeye göre, MLO ve MLO olmayan alt SED de bulunan okullar ile orta-üst SED de bulunan. okullarn LGS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk vardr, (t (1) = - 7,1). Gruplarn aritmetik ortalamalarna bakld"nda, farkll"n orta-üst SED deki okullarn lehine oldu"u görülmektedir. MLO ve MLO olmayan okullarn OKS de elde ettikleri baar oranlar (Tablo 1) arasnda önemli bir farkllk olup olmad"n test etmek için yaplan t-testi sonuçlar Tablo te verilmektedir. 5

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0(00) Tablo MLO ve MLO Olmayan Okullarn OKS de Elde Ettikleri Baar Oranlarna Göre t-testi Sonuçlar Gruplar N X Ss Sd t Önem denetimi MLO 0,50,5 1,51 Fark önemsiz MLO olmayan,00 1, Toplam 1 Tablo te görüldü"ü gibi, MLO larn OKS de elde ettikleri baar oranlarnn aritmetik ortalamas ( X = 0,50), MLO olmayan okullarn elde ettikleri baar orannn aritmetik ortalamasndan ( X =,00) daha yüksektir. Yaplan t-testi sonucuna göre, MLO lar ile MLO olmayan okullarn OKS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk yoktur, (t (1) =,51). Okulun bulundu"u SED e göre, MLO ve MLO olmayan alt SED de bulunan okullar ile orta-üst SED de bulunan okullarn OKS de elde ettikleri baar oranlar (Tablo 1) arasnda önemli bir farkllk olup olmad"n test etmek için yaplan t-testi sonuçlar, Tablo 5 te verilmektedir. Tablo 5 Okulun Bulunduu Sosyoekonomik Düzeye Göre, MLO ve MLO Olmayan Alt SED de Bulunan Okullar le Orta-Üst SED de Bulunan Okullarn OKS Baar Oranlarna Göre t-testi Sonuçlar Gruplar N X Ss Sd t Önem denetimi Alt SED Okullar,, 1 -,07 p< 0,001 Orta-üst SED Okullar,1,5 Fark önemli Toplam 1 p<0,01 Tablo 5 te görüldü"ü gibi, okulun bulundu"u SED e göre, hem MLO hem de MLO olmayan alt SED deki okullarn OKS de elde ettikleri baar oranlarnn aritmetik ortalamas ( X =,), orta-üst SED deki okullarn elde ettikleri baar orannn aritmetik ortalamasndan ( X =,1) daha düüktür. Okulun bulundu"u SED e göre, hem MLO hem de MLO olmayan alt SED deki okullar ile orta-üst SED deki okullarn OKS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk vardr, (t (1)=-,07). Gruplarn aritmetik ortalamalarna bakld"nda, farkll"n orta-üst SED de bulunan okullarn lehine oldu"u görülmektedir. SONUÇLAR VE ÖNERLER MLO lar ile MLO olmayan okullarn LGS de ve OKS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk bulunmamtr. Buna karn, okulun bulundu"u sosyoekonomik düzeye göre, MLO ve MLO olmayan alt sosyoekonomik düzeyde bulunan okullar ile orta-üst sosyoekonomik düzeyde bulunan okullarn, hem LGS de hem de OKS de elde ettikleri baar oranlar arasnda önemli bir farkllk bulunmutur. Bu farkllk her iki snavda da orta-üst SED de bulunan okullarn lehinedir. Yani orta-üst sosyoekonomik düzeydeki çevrede bulunan okullarn ö"rencilerinin baar oran daha yüksek bulunmutur. Okul gelitirme çalmalarndaki nihai hedefin ö"renci baarsnn artrlmas olmasna karn, MLO uygulamas yaplan okullarn ö"rencilerinin akademik baarlarnn, di"er okullarn ö"rencilerinin akademik baarlarna göre artmad" anlalmaktadr. Bu bulgu, Coleman ve arkadalarnn, okulun, ö"renciler ve ö"rencilerin baarlar üzerinde bir farkllk oluturdu"u, ancak bu farkll"n, okul d etkenlerle karlatrld"nda çok düük düzeyde kald" ve ö"rencinin ait oldu"u sosyal snfa göre de"iti"i [,7,,,10,,] bulgusuyla örtümektedir. 57

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0(00) Ö"rencilerin ö"renmeleri üzerinde çeitli etmenlerin etkisinin oldu"u bilinmektedir. Bu aratrmada elde edilen sonuçlara göre, okullarn baarsndaki belirleyici de"ikenin, okulun bulundu"u çevrenin sosyoekonomik düzeyi, yani; çocu"un ailesinin ait oldu"u sosyal snf ve yaad" aile ortam oldu"u anlalmaktadr. Kukusuz, okulun bulundu"u çevrenin sosyoekonomik düzeyi yükseldikçe göreli olarak velinin de e"itim düzeyi yükselmekte, daha bilinçli, e"itime daha fazla önem veren velilerle karlalmaktadr. Bu velilerin çocuklarnn e"itimine daha fazla önem vermesi, çocu"a daha fazla ders araç-gereçleri sa"lamas, çocu"u evde planl ve düzenli çalmas için yönlendirmesi, etüde, kursa veya dershaneye göndermesi, özel ders aldrtmas, okula destek vermesi ve daha fazla kaynak sa"lamas gibi etmenler, baardaki farkll" yaratan nedenler olarak görülebilir. Bununla birlikte, ö"renci baarsnda okulun bulundu"u çevrenin sosyoekonomik düzeyinin belirleyici etken olmas, toplumda hem genel anlamda var olan e"itim eitsizli"ini hem de üst okullara devam etmede frsat ve olanak eitsizli"ini pekitirecektir. Bu nedenle alt sosyoekonomik çevrede yeralan okullarn ya da bu okullarn ö"rencilerinin baarsn arttrmak amacyla, bu okullarn ve ö"rencilerinin hem maddi olarak, hem de sosyal ve kültürel etkinliklerle desteklenmesi, e"itimde olanak eitsizli"inin azaltlmas bakmndan önem tamaktadr. KAYNAKLAR 1. Açkgöz, K.Ü. Aktif Örenme. @zmir: E"itim Dünyas Yaynlar, (00).. Glasser, W. Baarszln Olmad Okul. @stanbul: Beyaz Yaynlar. (Çev: Kvlcm Teksöz), (1).. Beare, H., Caldwell, B.J. ve Millikan, R.H. Creating an Excellent School Some New Management Techniques. Routledge. London: Fifth Published, (1).. Carbo, F. J. School Improvement Strategies and Trends in Academic Performance at the Elementary School Athens, Georgia. (Yaymlanmam Doktora Tezi), (000). 5. Contine, T. ve Christensen,D.D. Effective Schools and School Climate. Educational Systems Associates, Inc., ABD, Nebraska, (1).. Karip, E. ve Köksal, K. Etkili E"itim Sistemlerinin Gelitirilmesi Eitim Yönetimi, (), 5-57, (1). 7. Sergiovanni, T. J. The Principalship A Reflective Practice Perspective. Boston: Allyn and Bacon. Third Edition, (15).. Silver, H. Good Schools, Effective Schools: Judgements and Their Histories. Cassell. London, (1).. Biman, M. Eitimde Mükemmellik Aray: Etkili Okullar. Ankara: PEGEM A Yaynlar, (00). 10. Verdis, A., Kriemadis, T. ve Pashiardis, P. Historical, Comparative and Statistical Perspectives of School Effectivenes Research: Rethinking Educational Evaluation in Greece The International Journal of Educational Management. 17 () 155-15, (00).. Doyle, J. L. ve Wells, S. Social Class and the Effective School Paradigm International Journal of Educational Management. (), 15-1, (17). 1. Mortimore, P., Mortimore, J. ve Thomas, H. Managing Associate Staff Innovation in Primary and Secondary Schools. Paul Chapman Publishing Ltd. London, (1). 1. Huber, S. G. Dovetailing School Effectiveness and School mprovement. ICSEI. (1). 1. MEB. MLO Müfredat Laboratuvar Okullar Modeli. Ankara: Milli E"itim Basmevi, (15). 15. MEB. Müfredat Laboratuvar Okullar MLO Modeli. Ankara: Milli E"itim Basmevi.. basm,(1). 1. MEB. Müfredat Laboratuvar Okullar MLO Modeli. Ankara: Milli E"itim Basmevi. Düzeltilmi. basm, (00). 17. Duman, A. Yerinden Yönetim mi, Yoksa Yerelleme mi? Kuram ve Uygulamada Eitim Yönetimi. (1), 7-, (1). 1. Karasar, N. Bilimsel Aratrma Yöntemi: Kavramlar, lkeler, Teknikler. Ankara: A Aratrma Danmanlk Ltd.,. basm, (1). 1. Balc, A. Sosyal Bilimlerde Aratrma Yöntem, Teknik ve lkeler. Ankara: Özel Yayn, (15). 0. Çalo"lu, M. Normal @lkö"retim Okullar ile Müfredat Laboratuar Okullarnda Okutulan Cumhuriyet e Nasl Kavutuk Ünitesinin Ö"rencilere Kazandrd" Bilgi ve Beceri Etkilili"i Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yaymlanmam Yüksek Lisans Tezi), (00). 5

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eitim Fakültesi Dergisi 0:5-5 (00)