POLİSOMNOGRAFİ İÇİN HASTANIN HAZIRLANMASI Dr.Ender Levent Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları A.D. İstanbul
Polisomnografi için hastanın hazırlanması Hasta, polisomnografi tetkiki için; saat 20.00 sularında uyku laboratuvarına kabul edilir, Protokol defterine kaydı yapılır, Hasta odasına yerleşip, pijamalarını giydikten sonra çekim için hazırlıklara başlanır. Teknisyen hastaya yapılacak işlemi anlatıp, nekadar süreceği konusunda bilgi verir.
Polisomnografi için hastanın hazırlanması
Polisomnografi için hastanın hazırlanması PSG öncesi en önemli bölüm, elektrotların ve sensörlerin yerleştirilmesidir. Her hastaya aynı standartta PSG kaydı sağlayabilmek için, Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi (AASM) tarafından 2007 yılında, yeni bir düzenleme yapılmış; standart polisomnografi uygulaması için gerekli olan elektrot ve sensörlerin yerleştirileceği bölgeler belirtilmiştir. Hekimin isteğine göre bu elektrot ve sensörlerin sayısı arttırılabilir yada azaltılabilir.
Uyku apnesi ve pozitif hava yolu basıncı (PAP) titrasyonunun saptanmasında kullanılan elektrotlar Elektroensefalografi (EEG) Elektrookulografi (EOG) Elektromiyografi (EMG) (çene ve her iki bacak için) Elektrokardiyografi (EKG) Mikrofon, (horlama kaydı için) Oro-nazal hava akımı probu (nazal kanül ve termistör) Göğüs ve karın solunum hareket kaydedici (pletismograf) Oksimetre (parmak ucu veya kulak memesi) Vücut pozisyon sensörü Video kaydı standart tetkik için gereklidir.
EEG elektrotlarının yerleştirilmesi EEG elektrotlarının yerleri uluslararası 10-20 sistemine göre belirlenir Altın elektrotlar tercih edilir. Elektrotların içine jel sürülüp, önceden alkol ile yağı giderilmiş kafa derisine bir spanç yardımıyla %4 lük collodium ile uygun şekilde yapıştırılır.
Uluslararası 10-20 sistemine gore elektroensefalografi (EEG) elektrotlarının yerleştirileceği noktalar
AASM 2007 düzenlemesine göre EEG EEG için, standart sistemde olmayan M1 (sol) ve M2 (sağ) mastoid elektrotları kullanılır. Frontal, santral ve oksipital bölgelerden örnek aktivite elde etmek için en az 3 EEG derivasyonu gereklidir. Ana derivasyonlar olarak; Yedek olarak F4-M1 F3-M2 C4-M1 C3-M2 O2-M1 O1-M2 derivasyonları kullanılabilir.
AASM 2007 düzenlemesine göre alternatif EEG kanalları Alternatif derivasyonlar Fz-Cz Cz-Oz C4-M1 Yedek olarak Fpz-Fz C3-Cz/C4 O1-Oz M2-M1
AASM 2007 düzenlemesine göre EOG
AASM 2007 düzenlemesine göre alternatif EOG
AASM 2007 düzenlemesine göre EMG Çene EMG kayıtları için üç elektrot gereklidir. Mandibulanın altındakiler üstündekilere refere edilecek şekilde üç elektrot yerleştirilir: Orta hatta mandibulanın alt kenarının 1cm üstü, Mandibulanın alt kenarının 2cm altı ve orta hattın 2cm sağı ve Üçüncü elektrot, mandibulanın alt kenarının 2cm altı ve orta hattın 2cm soluna yerleştirilir (alttakilerden biri yedek olarak kullanılır).
AASM 2007 düzenlemesine göre EKG Yeni düzenlemede EKG için tek kanalla (D II) çekim yeterli kabul edilmektedir. EKG elektrotları, sağ klavikula hizasında sternumun yanı ve sol göğüs duvarında 7. kosta hizasına yerleştirilir.
Her iki bacak için EMG Bacak hareketleri kaydı için, her iki bacağa, yüzeyel elektrotlar dikine ve simetrik olarak tibialis anterior kasının orta noktasına, 2-3cm aralıklı olarak yerleştirilir.
Her iki bacak için EMG
(Airflow) Solunum kaydı için; apne değerlendirilmesinde oronazal termal sensor, hipopne kaydı için nazal hava basınç transdüseri kullanılmalıdır.
Oronazal termal sensor
Oronazal termal sensor
Oronazal termal sensor
Kan oksijen doygunluğu kaydı için puls oksimetre
Kan oksijen doygunluğu kaydı için puls oksimetre
Göğüs ve karın solunum hareket kaydedici (pletismograf)
Göğüs ve karın solunum hareket kaydedici (pletismograf)
Mikrofon, (horlama kaydı için)
Polisomnografi için hastanın hazırlanması
Polisomnografi için hastanın hazırlanması
Kalibrasyon Elektrotların yerleştirilmesinden sonra kalibrasyon yapılır. Kalibrasyon sırasında kaydedilen sinyali vurgulamak ve istenmeyen sinyalin amplitüdünü azaltmak için filtreleme işlemi uygulanır. Daha sonra biyokalibrasyon işlemi yapılır. Biyokalibrasyon sırasında belli komutlar verilerek (Gözleri açıp kapama, sağa/sola/yukarı/aşağı bakma, göz kapaklarını kırpma, dişleri sıkma, nefes alıp verme, nefesi tutma, bacakları hareket ettirme) elektrotların sinyal iletimi kontrol edilir.
Biyokalibrasyon
Tüm bu işlemler tamamlandığında, hasta polisomnografi kaydına hazırdır
TEŞEKKÜRLER