POLİSOMNOGRAFİ. (Genel Prensipler, Temel Teknikler, Kayıt Protokolleri)

Transkript

1 POLİSOMNOGRAFİ (Genel Prensipler, Temel Teknikler, Kayıt Protokolleri) Uz. Dr. Hikmet Fırat SB Yıldırım Beyazıt Dışkapı Eğit it. ve Araş. Hastanesi Göğü öğüs Hastalıklar kları ve Tbc Kliniği & Uyku Bozuklukları Tanı - Tedavi Merkezi

2 1929 Berger TARİHÇE 1957 Dement & Kleitman 1968 Rechtschaffen & Kales 1974 Jerome Holland System for recording EEG (1926)

3 Polisomnografi (PSG) ; Uyku ile ilgili çeşitli bozuklukların laboratuvar ortamında kayıt yapılarak tesbit etmeye yarayan bir uygulama tekniğidir. idir. PSG; Zaman alıcı ve özel ekip gerektiren tanıda altın standart yöntemdir. Uyku epizotları Uykuda solunum bozuklukları CPAP / BiPAP titrasyonu MSLT Uykuda periyodik hareketler İnsomnia İmpotans

4 Uyku Laboratuvarı / Uyku Merkezi > 12 m 2 Optimum ısı havalandırma Klima Ses Yalıtımı (< 50 db), ışık düzeni Yalıtılmış kablolama sistemi Regüleli kesintisiz güç kaynağı Kapalı devre video görüntü / kayıt sistemi (infrared li 0 lüx ışıkta çekim yapabilen) Dayanıklı yatak Lavabo / tuvalet / banyo Teknisyen kontrol odası / düefon sistemi Uyku Bozuklukları eğitimi almış tıp doktoru /uyku teknisyeni

5

6

7

8

9

10

11

12

13 PSG Endikasyonları Uykudaki solunum bozukluklarında (USB) USB tanısında (Tanıklı apne, (± Horlama), Nedeni açıklanamayan GAUH ve /veya Pulmoner hipertansiyon ve /veya Polistemi ve /veya Hiperkapniyle birlikte seyreden alveolar hipoventilasyon varlığında) CPAP / BPAP titrasyonunda USB tedavisi için yapılacak cerrahi öncesi ve sonrasında Tedavi sonuçlarının/başarısının değerlendirilmesi ve takibinde (CPAP/BPAP, Ağız içi araç, cerrahi) Aşırı kilo alma / verme sonucu takip amaçlı.

14 PSG Endikasyonları Diğer Solunum hastalıklarında (USB semptomu varsa) Kalp yetmezlikli hastalarda optimal tedaviye rağmen özellikle noktürnal semptomların devam etmesi Nöromuskuler hastalık + uykuda solunum bozukluğu ortaya çıkt ktıysa (ör:als) Kronik Akciğer hastalıklarında ör:koah PSG rutin endike DEĞİLDİR. Uykuda Solunum bozukluklarında MSLT de rutin DEĞİLDİR.

15 PSG Endikasyonları Narkolepside (PSG + MSLT şart) Parasomni (komplike değil ve kazaya neden olmuyorsa endike değil, adli durumlarda opsiyonel) ve uyku ile ilişkili epilepsilerde RLS (endike değil) ve PLMS de İnsomni ile birlikte olan depresyonda (antidepresif ilaçların etkisini görmek için PSG ve MSLT önerilir) Sirkadiyen ritm bozukluklarında (Endike değil, aktigraf opsiyonel)

16 PSG Kimlere Yapılmamalı? Psikotik Deliriumlu Mental instabilitesi olan Febril İntoksikasyonlu Ağır sedasyon altındaki hastalar

17 PSG ÖNCESİ HAZIRLIKLAR Anket (Yakınmalar, Özgeçmiş, Eşlik eden hastalıklar, Kullandığı ilaçlar, Uyku alışkanlıkları vs) Fizik Muayene Gerekli görülen tetkikler (AKG, SFT, PA AC, AKŞ, Tiroid fonksiyon testleri, ferritin, konsültasyonlar, vs) PSG ortamının hastaya gösterilmesi Randevu günü banyo / traş / ojelerin silinmesi Alkol kafeinli içecekler içilmemeli, aşırı egzersizden kaçınmalı, gün içi uyku engellenmeli Hipnotik ilaçlar gün önceden kesilmeli

18 Kullanılmaması Gereken İlaçlar Barbitüratlar Benzodiazepinler Zolpidem Hipnotikler (genel) Antihistaminikler Kloral hidrat Amfetaminler Kafein içeren preparatlar Trisiklik antidepresanlar * Fenotiyazinler * Haloperidol * Öksürük kesiciler * Monoamin oksidaz inhibitörleri Psikoaktif ilaçlar (genel) * *Özel durumlarda umlar da kullanımına izin ver ilebilir

19 HASTANIN PSG YE HAZIRLANIŞI Hasta uyumu önemli Yapılacak işlem anlatılmalı Pijema / gecelik / eşofman Bilgisayar kaydı / kayıt numarası

20 PSG PARAMETRELERİ 1) EEG 2) EOG 3) Çene EMG 4) Bacak EMG 5) Hava akımı 6) Solunum Eforu (AASM 2007) 7) Oksijen Saturasyonu 8) Vücut Pozisyonu

21 DİĞER PARAMETRELER EKG Video (Sesli kayıt almalı) Özafagus Basınç Manometresi (opsiyonel opsiyonel) Transkutanöz CO2 / End Tidal CO2 (Opsiyonel Opsiyonel)

22 Hastanın Hazırlanması (Elektrodların Uygulanımı) EEG Altın elektrod (tercih) / karşılıklı elektrodlar aynı özellikli olmalıdır Jel / spanç / % 4 lük Collodion / Aseton İmpedans < 5000 Ω Uluslararası sistemi

23 Kullanılan Malzemeler

24 En Önemli Değişiklikler (AASM 2007) 3 noktadan uyku EEG kaydı: : (F4 F4 M1, C4 M1, O2 M1, Yedek : F3 M2, C3 M2, O1 M2) K kompleksler ve yavaş dalgalar frontalde, uyku iğcikleri santralde, alfa ritmi oksipitalde en iyi görüntülenir Yeni evre isimleri: W, N1, N2, N3, R 3 ve 4. dönemler N3 olarak bir arada

25 EEG F4 M1, C4 M1, O2 M1 Yedek : F3 M2, C3 M2, O1 M2

26 ALTERNATİF Fz Cz, Cz Oz, C4 M1 Yedek: Fpz C3, C3 O1, C3 M2

27 EEG (AASM 2007) Önerilen F4-M1 (A1) C4-M1 (A1) O2-M1 (A1) Yedek F3-M2 (A2) C3-M2 (A2) O1-M2 (A2) Alternatif FZ-CZ CZ-OZ C4-M1 Yedek FPZ-C3 C3-O1 C3-M2

28 EOG Sol Göz (E1) M2 Sağ Göz (E2 M2 ALTERNATİF E1 Fpz E2 - Fpz Sağ Sol Sağ Sol

29 EMG Çene EMG: M. Mentalis / M. Masseter Bacak EMG: M. Tibialis Anterior Kol EMG: M. Deltoideus

30 ÇENE EMG EMG kayıdı için 3 elektrod (1) Çene Orta hat 1 cm üstte (2) Orta hattın 2 cm sağ yanında ve 2 cm altta (3) Orta hattın 2 cm sol yanında ve 2 cm altta

31 Bacak EMG

32 EKG Sol 7. İnterkostal (meme altı) / sağ subklavikuler / sol subklavikuler

33 Solunum Thermistor / Thermocouple / Nasal kanül: Apne hipopne ayırımı yapılır Karın Göğüs Pletismograf (solunum eforu) Apne tipleri belirlenir

34 NAZAL / ORO NAZAL KANÜLLER

35 Thermistor (Air flow)

36 Piezo- elektrik Efor Kemerleri İndüktans Pletismografi

37 Diğer Kanallar Oksimetre (parmak ucu / kulak memesi) (% 40 ın altı gerçek değildir) Body Position Trakeal mikrofon

38 Özafagus balonu Diğer Kanallar CO 2 düzeyi (end tidal / transkutanöz) Özafagial ph meter Penil tumescence CPAP/BPAP basınç göstergesi Video kayıtı

39 JACK KUTUSU

40 Konfigürasyon (Ekranda görmek istediğimiz kanallar) İmpedans Ölçümü (Elektrodların sağlam ve geçirgenliğinin uygunluğu) Kalibrasyon (Cihaz / Biokalibrasyon)

41

42 Filtre

43 Polisomnografi Kanallarının Önerilen Kalibrasyon Değerleri*

44 Bio Kalibrasyon Hastaya sözlü komutlar verilerek yapılır Örneğin: Gözlerinizi sağa sola sola yukarı aşağı aşağı bakın Hafif orta orta ileri derece horlayın Bacaklarınızı gerdirin Sağa sola dönerek yatın vs vs

45 BioKalibrasyon

46 PSG kayıt hızı 10 mm / sn Epok (sayfa) 30 sn (tercih edilir) 50 Hz Notch filtre 6 8 saat kayıt En az 16 kanallı polisomnograf Skorlama : Manuel / Bilgisayar destekli / Otomatik PSG raporunun hazırlanmas rlanması Arşivleme (Dosya çıktısı / CD / DVD / EDF tipi kayıt)

47 Polisomnografik Kayıt Öncesi

48 CPAP Uygulaması

49 Polisomnografik Kayıt Örne rneği

50 Histogram Örneği

51 CPAP ile Tedavi Sonucu

52 SAYGILARIMLA