Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı:
46. Ulusal Psikiyatri Kongresi 7 Ekim 2010, İzmir Şizofreni Hastalarında Metabolik Sendrom ve Kardiyovasküler Risk Doç. Dr. A. Elif ANIL YAĞCIOĞLU Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD
Metabolik Sendrom Merkezi yağlanmadaa artış, lipid ve glukoz metabolizması ile ilgili bozukluklar, hipertansiyon En önemli sonuçları Tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar Metabolik Sendrom Correll ve ark., J Clin Psychiatry 2006 kardiyovasküler nedenlere bağlı ölüm x 3 artış tüm nedenlere bağlı ölüm x 2 artış Lakka ve ark., JAMA 2002
Metabolik Sendrom Ölçütleri Ölçüt ATP III / ATP IIIA IDF METABOLİK SENDROM Karın Çevresi (cm) Erkek Kadın Açlık Trigliserid (mg/dl) Açlık HDL Kolesterol (mg/dl) Erkek Kadın Kan Basıncı (mm/hg) Açlık Glukoz (mg/dl) Mevcut eğer: 5 ölçütten 3 tanesi karşılanıyorsa >102 >88 150 <40 <50 130/85 veya antihipertansif kullanıyorsa 110 veya insülin / hipoglisemik ilaç kullanıyorsa* Mevcut eğer: Karın çevresi ölçütü + 2 diğer ölçüt 94 80 150 <40 <50 130/85 veya antihipertansif kullanıyorsa 100 veya insülin / hipoglisemik ilaç kullanıyorsa ATP III: Amerikan Ulusal Kolesterol Eğitim Programı Üçüncü Erişkin Tedavi Protokolü (Adult Treatment Protocol of the National Cholesterol Education Program / NCEP), 2001 ATP III A: Uyarlanmış Erişkin Tedavi Protokolü (Adapted Adult Treatment Protocol), 2004 IDF: Uluslararası Diabet Federasyonu (International Diabetes Federation), 2005 * ATP IIIA için: 100 mg/dl veya insülin / hipoglisemik ilaç
Şizofrenide Erken Ölüm Şizofreni hastalarında yaşam süresi genel topluma göre %20 daha kısa Şizofrenide genel topluma göre ölüm oranları (meta analizler) Tüm ölümler x 1.5 (Avrup Tüm ölümler E:x 2.8, K: x 2.4 (İsveç) Kardiyovasküler nedenli ölümler x 2 E:x 2.3, K: x 2.1 Hennekens ve ark., Am Heart J 2005 pa, Kuzey Amerika, İsrail) Brown ve ark., Br J Psychiatry 2007 Osby ve ark., Schizophr Res 2000 Osby ve ark., Schizophr Res 2000 Saha ve ark. Arch Gen Psychiatry 2007
Şizofrenide Değiştirilebilen Kardiyovasküler Hastalık Risk Faktörlerinin Yaygınlığı ve Genel Toplumla Karşılaştırılması Risk Faktörü Yaygınlık Obesite %45 55 1.5 2 Sigara %50 80 2 3 Diyabet %10 15 2 Lipid Metabolizması Bozukluğu Şizofreni Hastalarında Göreceli Risk Hipertansiyon %19 58 2 3 %25 69 5 Metabolik Sendrom %37 63 2 3 De Hert ve ark., World Psychiatry 2009; Correll ve ark. J Clin Psychiatry 2006; De Hert ve ark., Eur Psychiatry 2009
Şizofrenide Kardiyovasküler Risk Faktörleri ve Kardiyovasküler Hastalık Yaygınlığı 1995 2006 Kanada 28.755 şizofreni hastası %80 2.281.636 kontrol KV Risk Faktörleri: Diyabet, hipertansiyon, dislipidemi Diyabet: Şizofreni > Kontrol Özellikle genç erkek ve kadınlarda KV Hastalık: Akut koroner sendrom, kronik iskemik kalp hastalığı, kalp yetmezliği, inme, aritmi Şizofreni %27 x Kontrol %17 Kadın cinsiyet şizofreni hastalarında KV risk açısından koruyucu değil %80 %70 %60 %50 %40 %30 %20 %10 %0 Şizofreni Erkek Şizofreni Kadın Kontrol Erkek Kontrol Kadın 20 29 30 39 40 49 50 59 60 69 >70 Bresee ve ark., Sch Res 2010
Kardiyovasküler Riskin Saptanması Genel toplum izlem çalışmalarına dayanan, çok değişkenli analiz teknikleriyle oluşturulmuş matematiksel olasılık modelleri Ölümcül (koroner ölüm, ani ölüm, inme, aortik anevrizma, kalp yetmezliği) veya ölümcül olmayan Risk Faktörü Yaş Cinsiyet Sigara Total Kolesterol HDL Kolesterol Sistolik Kan Basıncı Diyabet (anjina, MI, diğer koroner iskemi, konjestif kalp yetmezliği, intermittan klodikasyon veya periferal arteryel iskemi) koroner kalp hastalığı olaylarının insidansı bireysel risk faktörleriyle bağlantılı Framingham (30 74 yaş) 10 Yıl İçerisinde Koroner Kalp Hastalığı Riski + + + + + + + Wilson ve ark., Circulation 1998 SCORE (Systematic Coronary Risk Evaluation) (45 64 yaş) 10 Yıl İçerisinde Ölümcül Kardiyovasküler Hastalık (Mortalite) Riski + + + + +/ + Conroy ve ark., Eur Heart J 2003
Şizofrenide Metabolik Sendrom ve Kardiyovasküler Risk Çalışmaları Şizofrenide metabolik sendrom ve kardiyovasküler riski beraber inceleyen çalışmalar ABD Mc Evoy ve ark., Schizophr Res 2005; Goff ve ark., Schizophr Res 2005; Daumit ve ark., Schizophr Res 2008 (Clinical Trials of Antipsychotic Treatment Effectiveness Schizophrenia Trial CATIE ) Avrupa Bobes ve ark., Schizophr Res 2007; Arango ve ark. Schizophr Res 2008 (Cardiovascular, Lipid and Metabolic Outcomes Research in Schizophrenia Study CLAMORS ) Türkiye Yazıcı ve ark., Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 2010
CATIE: Metabolik Sendrom n=689 (CATIE), ABD 18 65 yaş Şizofreni (DSM IV) Yaş, ırk ve cinsiyet açısından eşleştirilmiş kontroller (National Health and Nutrition Examination Survey NHANES III) 50 59 yaş dışında tüm yaş gruplarında şizofreni hastalarında yaygınlık kontrollere göre fazla ATP III %40.9 ATP IIIA %42.7 Genel topluma göre metabolik sendrom şizofreni hastalarında daha fazla erkek hastalarda %85 kadın hastalarda %140 Erkek Yaşa Göre Metabolik Sendrom Yaygınlığı CATIE (%) NHANES (%) 20 29 yaş 27 7.8 30 39 yaş 43.9 12.3 40 49 yaş 39.8 24 50 59 yaş 30.5 36.2 60 69 yaş 55.6 33.3 Kadın 20 29 yaş 47.1 0 30 39 yaş 45.7 8.8 40 49 yaş 58.8 24.3 50 59 yaş 41.3 43.5 60 69 yaş 88.9 55.6 Mc Evoy ve ark., Schizophr Res 2005
CATIE:10 Yıllık Koroner Kalp Hastalığı Riski Karşılaştırması 5 kardiyak risk değişkeninden 4 ü şizofreni hastalarında kontrollere göre daha yüksek sigara kullanımı %68 x %35 diyabet %13 x %3 hipertansiyon %27 x %17 düşük HDL 43.7mg/dl x 49.3 mg/dl total kolesterol Framingham: 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski Şizofreni hastalarında kontrollere göre daha yüksek E %9.4 x %7.0 (%34 daha yüksek) K %6.3 x %4.2 (%50 daha yüksek) Goff ve ark., Schizophr Res 2005
CATIE:10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski Üzerine Antipsikotik Etkisi Birincil etki ölçütü: 10 Y l İçeris sindeki Framingham Koroner Kalp Hastal ğ (KKH) Riskindeki Değişim (18 ay veya tedavi kesimi) 10 Y n=1125 PERF Faz 1 RİS OLZ KTY ZİP Yıl İçindeki Koroner Kalp Hastalığı Riskinde Değişim Başlangıç KKHKH riski, tedavi süresi, demografik ve diğer KKH riskiyle ilişkili başlangıç ölçümleri açısından kontrol edilmiş (ANCOVA) OLZ KTY PERF 0.5 RİS ZİP 0.5 0.3 0.6 0.6 Daumit ve ark., Schizophr Res 2008
CLAMORS:Kardiyovasküler ve Metabolik Risk n=1452, İspanya 18 74 yaş Şizofreni, şizofreniform ve şizoaffektif bozukluk (DSM IV) En az 12 haftalık tedavi RİS, OLZ, KTY, ZİP, AMİS veya HAL Kontrol grubu yok Toplam Erkek Kadın p Metabolik Sendrom % Framingham ort. 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski SCORE ort. 10 Yıl İçerisindeki Ölümcül Kardiyovasküler Hastalık Riski 24.6 6.8 0.9 23.6 8.3 1.1 27.2 4.5 0.5.130 <.001 <.001 Bobes ve ark., Schizophr Res 2007
CLAMORS:Kardiyovasküler ve Metabolik Risk Metabolik sendrom, kardiyovasküler hastalık ve ölüm riski her iki cinste de yaş ile artıyor SCORE Framingham Metabolik Sendrom Çok Yüksek / Yüksek Risk % % <25 yaş 0.0 0.0 12.4 25 34 yaş 0.0 1.8 16.7 35 44 yaş 0.3 14.1 26.6 45 54 yaş 5.8 36.0 32.9 55 64 yaş 35.1 63.4 30.6 >65 yaş 81.6 56.6 35.2 Toplam 8.0 20.7 24.6 Bobes ve ark., Schizophr Res 2007
CLAMORS:Kardiyovasküler ve Metabolik Risk İspanyada şizofreni hastalarındaki metabolik sendrom yaygınlığı genel olarak diğer ülkelerdekine göre (ABD, Finlandiya, Kanada) daha düşük ancak aynı ülkede şizofrenisi olmayan >10 15 yaş bireylerin aralığında Bu fark daha düşük oranlardaki lipid metabolizması bozukluğu ile ilgili (Akdeniz diyeti?) Koroner kalp hastalığı riski (Framingham) CATIE bulgularına benzer (K %4.5 x % 6.3, E %8.3 x %9.4) 10 yıl içerisindeki ölümcül kardiyovasküler hastalık riski (SCORE) hastaların %8 inde çok yüksek / yüksek Bobes ve ark., Schizophr Res 2007
CLAMORS:Metabolik Sendromun Kardiyovasküler Riske Etkisi Metabolik sendromu olan hastalarda kardiyovasküler hastalık ve ölüm riski daha yüksek Framingham ort. 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski Çok Yüksek/ Yüksek ( %10) Framingham % SCORE ort. 10 Yıl İçerisindeki Ölümcül Kardiyovasküler Hastalık Riski Çok Yüksek/ Yüksek ( %3) SCORE % * Metabolik Sendrom MS* Olan MS Olmayan 11.4 5.3 <.001 44.2 12.9 <.001 1.3 0.7 <.001 6.6 2.8 <.001 p Arango ve ark. Schizophr Res 2008
Türkiye de Şizofreni ve Şizoaffektif Bozukluğu Olan Hastalarda Metabolik Sendrom Yaygınlığı Çalışma Örneklem n (Kadın/Erkek) Ort. Yaş (yıl) Ölçüt Yaygınlık (%) Kurt, Altınbaş, Alataş ve ark., Türkiye de Psikiyatri 2007 Cerit, Özten, Yıldız, Turk Psikiyatri Derg 2008 Böke, Aker, Sarısoy ve ark., Int J Psychiatry Med 2008 Güleç Öyekçin, Anadolu Psikiyatri Dergisi 2009 Öncü ve ark., Kinik Psikofarmakoloji Bülteni 2009 Kaya, Virit, Altındağ ve ark., Nöropsikiyatri Arşivi 2009 Yazıcı, Anıl Yağcıoğlu, Ertuğrul ve ark., Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 2010 Şizofreni Yatan Şizofreni/ Şizoaffektif Ayaktan Şizofreni Yatan Şizofreni/ Şizoaffektif Ayaktan Şizofreni Yatan Şizofreni/ Ayaktan Şizofreni/ Ayaktan & Yatan 296 (138/158) 55.2 IDF 19 100 (41/59) 34.7 ATP III ATP IIIA IDF 231 (57/174) 38.5 IDF 32 34 (24/10) 33.7 ATP III 35 71 87 (36/51) 34.4 ATP III ATP IIIA IDF 319 (178/141) 38.4 ATP III ATP IIIA IDF 21 34 41 34.7 IDF 21 ; 32 (AP Sayısı) 24 ; 27 (Ted. Dir.) 30 36 43 34 37 42
Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci, 2010 Haziran
Şizofrenide Metabolik Sendromun Yaygınlığı ve Klinik Özellikleri: Türkiye Örnekleminden Bulgular Yöntem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi,Psikiyatri AD Aralık 2004 Ocak 2007 arasındaa başvuran 319 ardışık hasta (ayaktan yatan) Şizofreni (DSM IV) Onam alınan hastalarda FM, laboratuar ve klinik değerlendirme Metabolik sendrom tanımı: ATP III, ATP IIIA, IDF Genel toplum verileri ile karşılaştırma METSTAR çalışması (n=4264) (Kozan ve ark., Eur J Clin Nutr 2007) 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski: Framingham puanlaması (Wilson ve ark., Circulation 1998)
Tüm Hasta Grubunda ve Metabolik Sendrom Varlığına Göre Hastaların Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri Tüm Grup Yaş, ort ±SS 38.4±12.44 41.1±12 36.5±12.3.001 Cinsiyet, n (%) Erkek Kadın 141 (% 44.2) 178 (% 55.8) Hastalık Başlangıç Yaşı, ort.±ss 25.4±10 Hastalık Süresi (yıl), ort.±ss 12.9±10.3 13.6±10.9 12.5±10.0.356 İlk Hastaneye Yatış Yaşı (yıl), ort.±ss 28.4±10.44 29.9±10.5 27.2±10.1.047 Antipsikotik Tedavi, n (%) Risperidon Olanzapin Klozapin Ketiyapin Ziprasidon Tipik antipsikotik 59 (% 18.5) 64 (% 20.1) 104 (% 32.6) 26 (% 8.2) 2 (%.6) 61 (% 19.1) Antipsikotik Tedavi Süresi (ay), ort.±ss 43.2±54.55 44.9±57.8 42±52.2.808 IDF MS Olan MS Olmayan p 60 (% 45.1) 73 (% 54.9) 81 (% 43.5) 105 (% 56.5).781 27.4±11.1 24.0±9.0.003 25 (% 19.1) 28 (% 21.4) 43 (% 32.8) 11 (% 8.4) 24 (% 18.3) 34 (% 18.4) 36 (% 19.5) 61 (% 33) 15 (% 8.1) 2 (% 1.1) 37 (% 20).889 n=32 (%10) düşük dozda ek antipsikotik kullanımı mevcut
Tüm Grup IDF MS Olan MS Olmayan p Beden Kitle İndeksi (kg/m 2 ), ort ±SS 28.9±19.9 30.2±5.8 27.9±25.6.344 Sigara Kullanımı, n (%) 144 (% 45.1) 62 (% 46.6) 82 (% 44.3).685 Ailede Şizofreni Öyküsü 145 (% 45.5) 61 (% 45.9) 84 (% 45.2).853 Ailede Çoğul Şizofreni Öyküsü 60 (%18.9) 28 (%21.1) 32 (% 17.2).368 Ailede Diyabet Öyküsü, n (%) 135 (% 42.5) 52 (% 39.4) 83 (% 44.6).353 Ailede Hipertansiyon Öyküsü, n (%) 204 (% 63.9) 80 (% 60.6) 124 (% 66.7).267 Ailede Lipid Metabolizması Bozukluğu Öyküsü, n (%) 135 (% 42.3) 47 (% 35.6) 88 (% 47.3).037 Ailede Koroner Kalp Hastalığı Öyküsü, n (%) 56 (%17.6) 20 (% 15.2) 36 (% 19.4).332 Ailede Obesite Öyküsü, n (%) 13 (% 4..1) 3 (% 2.3) 10 (% 5.4).168
Tüm Hasta Grubunda ve Cinsiyete Göre Metabolik Sendrom Yaygınlığı Ölçek Metabolik Sendrom, n (%) Tüm Örneklem (n=319) ATP III ölçütleri 109 (%34.2) ATP IIIA ölçütleri 118 (%37) IDF ölçütleri 133 (%41.7) Erkek (n=141) Kadın (n=178) p 39 (%27.7) 70 (%39.3).029 46 (%32.6) 72 (%40.4).151 60 (%42.6) 73 (%41.0).781 ATP III: Ulusal Kolesterol Eğitim Programının Erişkin Tedavi Protokolü (Adult Treatment Protocol of the National Cholesterol Education Program / NCEP) ATP III A: Uyarlanmış Erişkin Tedavi Protokolü (Adaptedd Adult Treatment Protocol) IDF: Uluslararası Diyabet Federasyonu (International Diabetes Federation)
Karşılanan Metabolik Sendrom Ölçütleri ATP III ölçütleri ATP IIIA ölçütleri IDF ölçütleri MS Olan MS Olmayan MS Olan MS Olmayan MS Olan MS Olmayan Karşılanan Ölçüt, n (%) Karın çevresi Kan basıncı Trigliserid HDL kolesterol Glukoz 100 (% 91.7) 73 (% 64.6) 85 (% 78) 72 (% 66.1) 40 (% 36.7) 111 (% 52.9) 40 (% 19) 49 (% 23.3) 37 (% 17.6) 13 (% 6.2) 104 (% 88.1) 77 (% 68.1) 91 (% 77.1) 76 (% 64.4) 65 (% 55.1) 107 (% 53.2) 36 (% 31.9) 43 (% 21.4) 33 (% 16.4) 35 (% 17.4) 133 (% 100) 86 (% 64.7) 100 (% 75.2) 80 (% 60.2) 73 (% 54.9) 159 (% 85.5) 27 (% 14.5) 34 (% 18.3) 29 (% 15.6) 27 (% 14.5) 1. Karın çevresi 2. Trigliserid 3. 4. Kan basıncı / HDL kolesterol 5. Glukoz Tüm grupta 134 hastada (%42) hipertg, 113 hastada (%34) hipertansiyon, 100 hastada (%31) hiperglisemi mevcut Tüm grupta 13 hasta (%4.1) antilipidemik, 20 (%6.3) antihipertansif ve 12 hasta (3.8%) antidiyabetik ilaç kullanmakta
ATP Ölçütlerine Göre Şizofreni Hastaları ve Genel Toplumda (METSTAR Çalışması)** Metabolik Sendrom Yaygınlığı 100 Metabolik Sendrom Yaygınlığı (%) 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 * 22 10 n=22 n=76 n=24 n=284 n=31 n=341 n=25 n=319 n=7 n=256 n=117 20 29 30 39 40 49 50 59 60 69 >70 Yaş Grupları Şizofreni Hastaları Genel Toplum *p=.0002 **Kozan O, Oguz A, Abaci A, Erol C, Ongen Z, Temizhan A, Celik S (2007) Prevalence of the metabolic syndrome among Turkish adults. Eur J Clin Nutr 61: 548 553.
ATP Ölçütlerine Göre Şizofreni Hastaları ve Genel Toplumda (METSTAR Çalışması) Erkeklerde Metabolik Sendrom Yaygınlığı Erkeklerde Metabolik Sendrom Yaygınlığı (%) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 * 22 11 n=11 n=66 n=6 n=126 n=12 n=137 n=8 n=118 n=2 n=97 n=47 20 29 30 39 40 49 50 59 60 69 >70 Yaş Grupları Şizofreni Hastaları Genel Toplum *p=.0162
ATP Ölçütlerine Göre Şizofreni Hastaları ve Genel Toplumda (METSTAR Çalışması) Kadınlarda Metabolik Sendrom Yaygınlığı Kadınlarda Metabolik Sendrom Yaygınlığı (%) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 * 23 10 n=11 n=59 n=18 n=158 n=19 n=204 n=17 n=201 n=5 n=159 n=70 20 29 30 39 40 49 50 59 60 69 >70 Yaş Grupları Şizofreni Hastaları Genel Toplum *p=.0039
Tüm Grup ve Metabolik Sendromu Olan/Olmayan Şizofreni Hastalarında 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski (Framingham puanı), ort ±SS* Tüm Grup MS Olan n=103 IDF MS Olmayan n=115 5.9±6.66 7.8±8.1 4.2±4.2 <.0001 p *Framingham puanı 218 hasta için hesaplanabilmiştir, yaş:30 74
Şizofreni Hastalarında Metabolik Sendromun Cinsiyete Göre 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski Üzerine Etkisi 40,0 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski (%) 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 2.4 Kadın Toplam * 4.9 Yaş kontrol edildiğinde Cinsiyet 6.8 Erkek Toplam ** 12.1 Metabolik Sendromu Olmayan Metabolik Sendromu Olan *p<.0001, **p=.002
Şizofreni Hastalarında Cinsiyetin 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski Üzerine Etkisi 25,0 10 Yıl İçerisindeki Koroner Kalp Hastalığı Riski (%) 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 3.6 Yaş kontrol edildiğinde * 9.3 n=115 n=103 1.3 4.9 * n=48 n=32 Toplam 30 39 2.9 9.0 * 7.0 13.4 ** 8.6 19.6 * n=34 n=37 n=26 n=27 n=7 n=7 40 49 50 59 60 69 Yaş Grupları Kadın Erkek *p<.0001 **p=.001
Şizofreni Hastalarında Metabolik Sendromun Yordayıcıları Olası yordayıcılar: Hastalık başlangıç yaşı Antipsikotik tipi Antipsikotik süresi Cinsiyet Yaş grupları Beden kitle indeksi Ailede şizofreni öyküsü Lojistik regresyon analizi (ileriye doğru seçimli) Tek yordayıcı hastalık başlangıç yaşı (B=0.034, OR:1.04, 95% CI=1.01 1.06, p=0.004)
Sonuç ATP III %21 35, ATP IIIA %34 36, IDF %32 43 Örneklemin 1/3 ündenn fazlasında metabolik sendrom mevcut ATP III %34, ATP IIIAA %37, IDF %42 Şizofreni hastalarındaa ATP ölçütleri ile dünyadaki diğer çalışmalara göre orta yükseklikte bir yaygınlık Saptanan yaygınlık Türkiye deki 4 çalışmanın bulgularıyla uyumlu a aralıkta (Cerit ve ark., Turk Psikiyatri Derg 2008; Böke ve ark., Int J Psychiatry Med 2008; Güleç Öyekçin, Anadolu Psikiyatri Dergisi 2009; Kaya ve ark., Nöropsikiyatri Arşivi 2009)
Çarpıcı bir bulgu Şizofreni hastalarındaa metabolik sendrom yaygınlığı genel topluma göre sadece 20 29 yaş grubunda daha yüksek ( x2) İleri yaşlarda sağ kalanlarda daha az metabolik sorun? (Cohn n ve ark., Can J Psychiatry 2004; Hagg ve ark., Int Clin Psychopharmacol 2006; Huang ve ark., Acta Psychiatr Scand 2009) Genel Türk toplumunda yüksek metabolik sendrom yaygınlığı (Kozan ve ark. Eur J Clin Nutr 2007) Türkiye deki diğer çalışmalarda da genel toplum karşılaştırmasında benzer yaygınlık (Güleç k (Cerit ve ark., Turk Psikiyatri Derg 2008; Kaya ve ark., Nöropsikiyatri Arşivi 2009) daha düşük yaygınlık Öyekçin, Anadolu Psikiyatri Dergisi 2009)
Türkiye de şizofreni hastalarında ve genel toplumda ATP ölçütlerine göre metabolik sendrom K>E karın çevresi belirleyici temel faktör Metabolik sendrom gelişiminde antipsikotik tipi ve süresi yordayıcı değil kesitsel desen, örneklem büyüklüğü? daha yüksek doz (KLZ, OLZ) kullanan örneklemde farklı sonuçlar? geç hastalık başlangıç yaşı yordayıcı az incelenmiş bir konu cut (Heiskanen ve ark. J Clin Psychiatry 2003; Bermudes ve ark. Psychosomatics 2006) benzer bulgular mevc
Şizofreni hastalarındaa 10 yıl içerisindeki koroner kalp hastalığıı riski Türkiye bulguları CATIE&CLAMORS bulguları benzer oranlarda K %3.6 x % 6.3 x %4.5 E %9.3 x %9.4 x %8.3 metabolik sendromu olan ve erkek hastalarda KV risk daha yüksek
Şizofreni hastalarında Türkiye de de dünyada olduğu gibi (Nasrallah ve ark. Schizophr Res 2006) antilipidemik, antihipertansif, antidiyabetik tedavi kullanımı çok düşük Metabolik ve kardiyovasküler hastalıklar yeterince saptanamamakta ve/veya müdahale edilememekte Ağır ruhsal bozukluğu olan hastalarda kardiyovasküler riskin standart bir biçimde ele alınması önemli Avrupa Psikiyatri Birliği Ağır Ruhsal Hastalığı Olan Bireylerde Kardiyovasküler Hastalık ve Diyabet Pozisyon Bildirisi (De Hert ve ark., Eur Psychiatry 2009)
Ağır Ruhsal Hastalığı Olan Bireylerde Kardiyovasküler Riski Ele Alma 1. gün 1. Öykü: Geçirilmiş hastalıklar, aile öyküsü, sigara kullanımı, egzersiz, diyet >12 ay AP tedavi alanlarda 2, 3 ve 4 yıllık tekrarla 6. hafta 12. hafta Yıllık İzleme Alınan /Tedaviye Başlanan Tüm Hastalarda 2. FM: TA, kilo, karın çevresi, beden kitle indeksi (BKİ) normal ise Tedavisiz hastada kardiyometabolik risk profiline göre AP seç 2, 3 ve 4 tekrarla İlk 6 haftada >%7 kilo alan hastalara dikkat et. Bu durumda AP seçimini gözden geçir. normal ise 2, 3 ve 4 tekrarla normal ise 2, 3 ve 4 tekrarla De Hert ve ark. Eur Psychiatry, 2009 3. Laboratuar: AKŞ ve açlık lipidleri (Total kolesterol, LDL, HDL, trigliserid) 2. ve/veya 3. adımdan 1 anormal bulgu 4. Öneri: Sigara bırakma, gıda seçenekleri, fiziksel aktivite en az 1 risk faktörü + AP seçimi:metabolik ve psikiyatrik açıdan gözden geçir Kardiyovasküler riski azaltmak için tedavi gerekebilir (konsültasyon) Kilo:BKİ 25 kg/m 2 Karın çevresi: E<102 cm K<88 cm olmalı DM olmayan hastalarda: Antihipertansif: TA 140/90 mmhg olması için Statinler:Total Kol. 190mg/dl; LDL 115mg/dl için DM olan hastalarda konsültasyon HbA 1c < %7 TA 130/80 mmhg Statinler:Total Kol. 175mg/dl; LDL 100mg/dl için
Metabolik sendrom yaygınlığının oldukça yüksek olduğu Türkiye de, özellikle genç (20 29 yaş) şizofreni hastaları metabolik sendrom ve kardiyovasküler hastalıklar açısından daha yüksek risk altında Şizofreni hastalarındaa metabolik sendrom ve kardiyovasküler hastalıklarla ilgili risk faktörleri hızla ele alınmalı İlişkili erken ölüm riski bu hasta grubunda genel topluma göre daha yüksek
Teşekkür Ederim