Malign Glioma Tanılı Primer ve/veya Postoperatif Radyoterapi Alan Hastaların Retrospektif Sonuçları ve Farklı Prognostik İndekslerle Karşılaştırılması

Benzer belgeler
Eriflkin Glioblastoma Multiforme Tan l Hastalarda Radyoterapi Sonuçlar ve Prognostik Faktörler

Yüksek gradlı glial tümörlerde radyoterapi sonuçları ve prognostik faktörler: Metropolitan Hastanesi deneyimi

Glioblastoma Multiformede Tedavi Seçenekleri ve Yaşam Sürelerine Etkileri

Yüksek Gradlı Glial Tümörlerde Prognostik Faktörler ve Tedavi Sonuçlarımız: Tek Merkez Deneyimi

Glioblastoma Multiforme li Olgularda Postoperatif Radyoterapi ile Efl Zamanl Temozolomide Adjuvan Temozolomid lavesinin Tedavi Sonuçlar na Katk s

Santral Sinir Sistemi Rabdoid Teratoid Tümörü Radyoterapisi. Dr. Ayşe Hiçsönmez AÜTF Radyasyon Onkolojisi Nisan 2013

PROSTAT KANSERİNDE TEK ARK VE ÇİFT ARK İLE YAPILAN IMAT PLANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

T.C. BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYASYON ONKOLOJİSİ ANABİLİM DALI

GLİAL TÜMÖRLERDE POSTOP GÖRÜNTÜLEME

Lokal İleri Baş Boyun Kanserinde İndüksiyon Tedavisi mi? Eşzamanlı Kemoradyoterapi mi?

Ümmügül Üyetürk Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Tıp Fakültesi,İç Hastalıkları AD, Tıbbi Onkoloji BD, BOLU

KARACİĞER METASTAZLARINDA ROBOTİK STEREOTAKTİK BEDEN RADYOTERAPİSİ

Nazofarenks Kanseri Tedavisinde Üç Farklı İndüksiyon Rejiminin Retrospektif Değerlendirilmesi (CF vs DC vs DCF )

Yüksek Grade li Beyin Tümörü Tan s yla Radyoterapi Uygulanan Hastalarda Tedavi Sonuçlar : Retrospektif Değerlendirme

METASTATİK KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİ TANISI SAĞKALIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Jinekolojik Kanserli Hastaların Tedavisinde, Farklı Planlama Tekniklerinin Dozimetrik ve Radyobiyolojik Karşılaştırması

AKCİĞER TÜMÖRLERİNDE RE-İRRADYASYON. Prof. Dr. Mustafa Cengiz Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Radikal Prostatektomi Sonrası Yüksek Riskli Grupta RT: Erken mi Geç mi? Dr Şefik İğdem

REKTUM KANSERİNDE NEO / ADJUVAN RADYOTERAPİ. Ethem Nezih Oral İstanbul Üniversitesi İTF Rad Onk AD

Beyin Metastazı Yapmış Akciğer Kanserli Hastalarda İki Farklı Radyoterapi Şemasının Karşılaştırılması

Akciğer SBRT Planlama Ve Plan Değerlendirme. Fiz.Müh.Yağız Yedekçi Hacettepe Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi A.D

Araştırma. Geliş Tarihi: / Kabul Tarihi:

BÖLÜM 3 UZAK METASTAZLARA BAĞLI GELİŞEN KLİNİK SORUNLARA YAKLAŞIM

Evre III KHDAK nde Radyoterapi

PANKREAS KANSERLERİNDE

Nod-pozitif Meme Kanserinde Lenf Nodu Oranı Nüks ve Mortaliteyi Belirleyen Bağımsız Bir Prognostik Faktördür

Yüksek Dereceli Gliomada Radyoterapi Volumü ve Dier Prognostik Deikenlerin Genel Sakalıma Etkisi

YÜKSEK DERECELİ GLİAL TÜMÖR TEDAVİSİNDE GÜNCEL YAKLAŞIM. Dr. Melek Nur Yavuz Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD

Beyin tümörlü hastaların radyoterapi sonrası retrospektif değerlendirilmesi

Rejin Kebudi, Samuray Tuncer, Omer Gorgun, F. Betul Cakır, Sema Bay Büyükkapu, Inci Ayan, Gönül Peksayar, Fulya Yaman Ağaoğlu, Emin Darendeliler

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

REKTUM KANSERİNDE ADJUVAN NEOADJUVAN TEDAVİ YAKLAŞIMLARI. Prof Dr Gökhan Demir İstanbul Bilim Üniversitesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Tıbbi Radyofizik Bilim Dalı. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı

KONGRELERDEN ESİNTİLER. Dr. Serap Akyürek Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilimdalı

Coğrafi temel yaklaşım farklılıkları

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Evre I Seminom İzlem. Dr. Haluk Özen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı

Kemik metastazlarında reirradiasyon

NEOADJUVAN TEDAVİ SONRASI CERRAHİ İLE PATOLOJİK DOWNSTAGE (T0N0-T1-2N0) OLDUĞU TESPİT EDİLEN HASTALARDA BEKLENİLMEYEN OLDUKÇA İYİ SAĞKALIM

ERKEN EVRE SEMİNOM OLGUSU

Yinelemiş Yüksek Dereceli Beyin Tümörlerine Yaklaşım. Dr. Yıldız Yükselen GÜNEY Ankara Onkoloji E.A.H Radyasyon Onkolojisi Kliniği

T1 Glottik Larenks Kanserli Hastalarda, Farklı Tedavi Planlama Tekniklerinin Dozimetrik Değerlendirmesi ve TCP ile NTCP Açısından Karşılaştırması

Dr. Erkut ERKURT, Dr. Candaþ TUNALI, Dr. Fatma AKDOÐAN Çukurova Üniversitesi Týp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalý, ADANA.

DKIS: Radyoterapi. Dr. Melis Gültekin. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Safra Yolları Kanserlerinde SistemikTedaviler. Dr.M.Oktay TARHAN İzmir K.Ç.Ü. Atatürk E.A.H. Tıbbi Onkoloji Kliniği

İntrakranyal Yerleşimli Tümörlerin CyberKnife ile Tedavisinde Göz Lensi ve Tiroid Dozlarının Araştırılması

Performance of Cytoreductive Surgery and early postoperative intraperitoneal chemotherapy in a Gastric Carcinoma Patient with Huge Krukenberg tumor

A COMPARISON OF RADIOTHERAPY FRACTIONATION SCHEDULES IN THE PALLIATIVE TREATMENT OF BRAIN METASTASES

Dr. Metin ÖZKAN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji BD Kayseri. 5. TTOK-2014 Antalya

OLGU SUNUMU. Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi TÜD KUZEY MARMARA ŞUBESİ AYLIK BİLİMSEL TOPLANTISI

Yumuşak Doku Tümörlerinde Yeniden Işınlama. Dr.Cem ÖNAL Başkent Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi A.D.

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

Dr Dilşen Çolak Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Kliniği

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Cerrahi: Hangi Hastalara Prof. Dr. Sertaç İşlekel

Nazmiye Dönmez 1, Derya Yücel 1, Murat Okutan 1, Merdan Fayda 2, Musa Altun 2, Rasim Meral 2, Hatice Bilge 1

MİDE KANSERİ TEDAVİSİNDE RADYOTERAPİ UYGULAYALIM MI? Dr. Meltem Nalça Andrieu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD

Küçük Hücreli Dışı Akciğer Karsinomunda Neoadjuvant Kemoterapi

KÜRATİF TEDAVİ SONRASI PSA YÜKSELMESİNE NASIL YAKLAŞALIM? Doç. Dr. Bülent Akduman Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji A.D.

Yüksek evreli gliomlarda radyoterapiye eşlik eden temozolamid tedavisi ve psödoprogresyon kavramı

BEYIN METASTAZLARINDA RADYOCERRAHI. Dr. Faruk Zorlu Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anablim Dalı

MİDE ADENOKANSERİNDE NEOADJUVAN-ADJUVAN KEMOTERAPİ

Differansiye tiroid kanserinin standart tedavisi cerrahi rezeksiyon, radyoaktif iyot ve TSH süpresyonudur. Rezidüel, yinelemeli ya da nod tutulumu

RADYOTERAPIDE TEDAVI TEKNIKLERI VE KLINIK SONUÇLARA ETKISI

Prof. Dr. Yaşar BEDÜK Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim

Hodgkin lenfomalı hastaların klinik özellikleri ve tedavi sonuçlarının geriye dönük analizi: Tek merkez deneyimi

Cerrahi Dışı Tedaviler

Akciğer Kanserini Hangi Evrede Yakalıyor ve Nasıl Tedavi Ediyoruz?

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Mide Kanseri Tanısı Olan Hastalarda Lenf Nodu Tutulum Oranı ve Sağkalım İlişkisi

Rekürren/Metastatik Baş Boyun Kanserleri Tedavisinde Son Gelişmeler

FARKLI IN-VIVO DOZİMETRİ TEKNİKLERİ İLE FARKLI IMRT TEKNİKLERİNDE İNTEGRAL DOZ TAYİNİ

KOLOREKTAL KARSİNOMLU HASTALARDA PRİMER İLE METASTAZ ARASINDA KRAS DİSKORDANSI

Meme Kanserinde Reirradiasyon

Beyin Metastazlar nda Güncel Tedavi Yaklafl mlar

Adenoid Kistik Karsinomlar. Dr. Murat Çaloğlu Trakya Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi Ab.D., Edirne

Prostat Radyoterapisinde İntraprostatik Boost - SIB. Dr. Cem Önal Başkent Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi AD

LOKAL ILERI REKTUM TÜMÖRLERINDE

Soliter Senkron Kranial Metastazlı Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserli Olguda Kombine Rezeksiyonunun Sağkalıma Katkısı

Adrenokortikal Karsinom Tek merkezin 10 yıllık deneyimi

Evre 3 Küçük Hücreli Dışı Akciğer Karsinomu (KHDAK) ve etkin sistemik tedavi

RADYOTERAPİDE VOLÜM TANIMLAMALARI DR. FADİME AKMAN DEÜTF RADYASYON ONKOLOJİSİ

TÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY

SRC/SBRT Temel Eğitim Kursu. Kaan OYSUL - kaan@oysul.com

SEMİNOM-DIŞI TESTİS TÜMÖRLERİNİN TEDAVİSİNDE RADYOTERAPİ. Doç. Dr. Mert Saynak

Dünya Akciğer Kanseri Konferansı nın ardından. Akciğer Kanserinde 2015 te Yenilik Var Mı?

MESANE KORUYUCU YAKLAŞIM. Dr. Deniz Yalman Ege Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi A.D.

Erken Evre Mide Kanserine Yaklaşım. Adjuvan Kemoterapi. Prof. Dr. N. Faruk AYKAN İstanbul 2004

KHDAK IMRT sinde Tedavi Planlama Sistemlerinin Monte Carlo Yöntemi ile Karşılaştırılması

Pankreas Kanserli Hastalarımızın Genel Özellikleri ve Sağkalım Sonuçları

Dr. Ferah Yıldız Hacettepe Üni. Tıp Fak Radyasyon Onkolojisi ABD

(1) MESİ MEDİKAL A.Ş.- Akdeniz Üniversitesi Doktora Programı (2) ANTAKYA ÖZEL DEFNE HASTANESİ - Çukurova Üniversitesi Doktora Programı

Multidisipliner Konseyin Endokrin Hastalıkların Tanı Ve Tedavi Süreci Üzerine Etkisi

Geniş cerrahi rezeksiyonlara rağmen lokal ileri evrede GS %40-90 LRNüks ve buna bağlı olarak %80 ölüm 20.

SERVİKS KANSERİNDE RADYOTERAPİ

T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

Prof.Dr. Rian Dişçi İ.Ü.Onkoloji Enstitüsü Kanser Epidemiyolojisi ve Biyoistatistik Bilim Dalı

PEDİATRİK TÜMÖRLERDE İKİNCİ SERİ IŞINLAMA Dr. Ahmet Dirier Gaziantep Üniversitesi

Transkript:

ORİJİNAL ARAŞTIRMA Malign Glioma Tanılı Primer ve/veya Postoperatif Radyoterapi Alan Hastaların Retrospektif Sonuçları ve Farklı Prognostik İndekslerle Karşılaştırılması Uz.Dr. İlknur ALSAN ÇETİN, a Prof.Dr. Ufuk ABACIOĞLU, b Uz.Dr. Züleyha AKGÜN ÇETİNKAYA, c Doç.Dr. Beste Melek ATASOY, a Doç.Dr. Meriç ŞENGÖZ d a Radyasyon Onkolojisi AD, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, b Neolife Tıp Merkezi, İstanbul c Radyasyon Onkolojisi Bölümü, Erzurum Devlet Hastanesi, Erzurum d Radyoterapi Kliniği, Kozyatağı Acıbadem Hastanesi, İstanbul Ge liş Ta ri hi/re ce i ved: 12.07.2011 Ka bul Ta ri hi/ac cep ted: 16.11.2011 Ya zış ma Ad re si/cor res pon den ce: Uz.Dr. İlknur ALSAN ÇETİN Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi AD, İstanbul TÜRKİYE/TURKEY ilknurcet@gmail.com doi: 10.5336/medsci.2011-25461 Cop yright 2012 by Tür ki ye Kli nik le ri ÖZET Amaç: Bu çalışmada malign glioma (MG) tanılı hastaların retrospektif olarak değerlendirilmesi ve prognostik faktörlerinin farklı indekslerle karşılaştırılması amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Malign glioma tanılı primer ve/veya postoperatif radyoterapi (RT) uygulanan 204 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Median takip 9 (1-90) ay, median sağkalım 10 ay, bir yıllık sağkalım %42 idi. Hastaların %16 sı grad III anaplastik astrositoma, %84 ü ise grad IV glioblastoma multiforme idi. Hastaların 59 (%29) unda cerrahi operasyon stereotaktik biyopsi ile sınırlı iken, 59 (%29) unda subtotal, 86 (%42) sında gross total rezeksiyon yapılmıştı. Sağkalımı etkileyen prognostik faktörler tek ve çok değişkenli analizle test edildi. Bulgular: Tek değişkenli analizde; histoloji, yaş, RT öncesi Karnofsky performance status (prert KPS), operasyon öncesi (preoperatif) KPS, semptomların başlama zamanı, nöbet öyküsü, tümörün multisentrik olmaması, cerrahi rezeksiyonun tam olması ve RT dozu sağkalımı etkileyen faktörler olarak bulundu. Çok değişkenli analizde ise histoloji, yaş, semptomların başlama zamanı, cerrahi tip ve RT dozunun bağımsız prognostik faktörler olduğu tespit edildi. Kendi hastalarmızın verilerini Radiation Therapy Oncology Group Recursive Partitioning Analysis sınıflamasına göre sınıflandırdığımızda sağkalım grup 1 ve 3-6 için sırasıyla 70, 13, 11, 8 ve 3 ay; Medical Research Council prognostik indekse göre grup 1-5 için sırasıyla 24, 13, 9, 8 ve 4 ay; ve Dokuz Eylül Üniversitesi prognostik indeksine göre ise grup 1-3 için sırasıyla 13, 7 ve 5 ay idi (log-rank test p<0,0001). Sonuç: Malign glioma tanılı hastalarda tedavi seçeneği olarak uygulanan cerrahinin ve/veya radyoterapinin sağkalıma katkısı sınırlıdır. Bu tedavi modaliteleri ile birlikte ek tedavi modalitelerine ihtiyaç vardır. Tedavi kararını belirlemede prognostik gruplamalardan faydalanılmalıdır. Anahtar Kelimeler: Gliom; ölüm oranı ABSTRACT Objective: This study aimed to retrospectively evaluate malignant glioma (MG) patients and compare the prognostic factors with different indices. Material and Methods: A total of 204 patients diagnosed as malignant glioma and received primary and/or postoperative radiotherapy (RT) were retrospectively evaluated. Median follow up was nine months (1-90), median survival was 10 months, one-year survival rate was 42%. Of the patients, 16% had grade III anaplastic astrocytoma, 84% had grade IV glioblastoma multiforme. While surgical operation was limited with stereotactic biopsy in 59 (29%) patients, 59 (29%) underwent subtotal and 86 (42%) underwent gross total resection. Prognostic factors affecting survival were tested with univariate and multivariate analyses. Results: In univariate analysis, histology, age, prert Karnofsky performance status (KPS), preoperative KPS, onset time of symptoms, history of seizures, tumor s not being multicentric, complete surgical resection and RT dose were found to be the factors affecting survival. In multivariate analysis, histology, age, onset time of symptoms, surgery type and RT dose were detected as independent prognostic factors. When the data of our patients were classified according to Radiation Therapy Oncology Group Recursive Partitioning Analysis classification, the survival was 70,13,11,8, 3 months for groups 1 and 3-6, respectively; it was 24, 13, 9, 8 and 4 months for groups 1-5, respectively according to Medical Research Council prognostic index; and 13, 7 and 5 months for groups 1-3, respectively according to Dokuz Eylul University prognostic index (long rank test p<0.0001). Conclusion: As treatment options, contribution of surgery and/or radiotherapy to survival is limited when applied to patients diagnosed with malignant glioma. Additional treatment modalities are needed in addition to these treatment modalities. Prognostic classifications should be used for determination of the treatment. Key Words: Glioma; mortality :478-84 478

Radiation Oncology align gliomalı (MG) hastalar kötü prognoza sahiptir. 1-4 Malign gliomaların standart tedavisi cerrahi ve sonrasında radyoterapidir. 1,5-7 Sağkalım süresini uzatmak için farklı multimodaliter tedaviler geliştirilmiştir. 8-11 Glioblastomalarda radyoterapi sırasında ve sonrasında tedaviye temozolomid eklenmesi ile istatistiksel anlamlı sağkalım avantajı elde edilmiştir. 12 Tedavi öncesinde tedavi sonuçlarını tahmin etmek için prognostik faktörler ve sınıflamalar kullanılmaktadır. Yaş, cinsiyet, performans durumu, nörolojik semptomların varlığı ve süresi, tümör çapı ve yeri, orta hat şiftin varlığı, cerrahinin genişliği ve RT dozu, sıklıkla değerlendirilmiştir. 2-5,7-21 Curran ve ark.nın yüksek gradlı hastalar için geliştirdikleri RPA sınıflandırmasına göre belirledikleri prognostik faktörler, başka çalışmalarla da test edilmiştir. 16,19 RPA sınıflamasına dahil edilen prognostik faktörler; yaş, histoloji, Karnofsky Performans Skalası (KPS), mental ve nörolojik status, cerrahinin genişliği ve radyasyon dozudur. MG lerin diğer prognostik skorlama sistemini İngiliz beyin tümör çalışma grubu, Medical Research Council (MRC) geliştirmiştir. 11 MRC prognostik indeksinde yer alan dört ana değişken ise yaş, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) performans skoru, cerrahinin genişliği ve semptomların çıkış zamanıdır. Ülkemizden Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı nın çalışmasında bu değişkenler üç gruba ayrılmış olup bu gruplara yaş, histolojik grad, semptomların süresi, nöbet varlığı, operasyon öncesi KPS, tümör lokalizasyonu, tümör çapı, cerrahinin genişliği ve RT öncesi nörolojik performans statüsü (NPS) dahil edilmiştir. 17 Bu çalışmada Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı olarak kendi serimizde MG tanısı almış hastalarda prognostik faktörleri belirlemeyi ve bu belirlenen faktörleri literatürdeki mevcut skorlama sistemleri ile karşılaştırmayı amaçladık. GEREÇ VE YÖNTEMLER Alsan Çetin et al. Mart 1997 ile Aralık 2005 tarihleri arasında yüksek gradlı glioma tanılı 81 i kadın 123 ü erkek toplam 204 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Hastalara primer veya postoperatif radyoterapi uygulandı. Hastaların median yaşı 58 (18-84) yıl, median takibi 9 (1-90) ay idi. Hastaların %16 (33) sı grad III anaplastik astrositoma, %84 ü ise (171) grad IV glioblastoma multiforme idi. Tüm hastaların cerrahi öncesi bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezorans (MR) ile görüntülemesi mevcuttu. Hastaların %80 inin erken operasyon sonrası MR ları çekilmişti. Hastaların performans skorlaması; Karnofsky Performans Skalası (KPS) ve nörolojik performans statüsü (NPS) ile değerlendirildi. Buna göre operasyon öncesi (preoperatif) ve RT öncesi (prert KPS) skorları median 80 (30-100) idi. Median semptom süresi bir ay (1-120 ay) idi. Hastaların 51 (%25) inde nöbet öyküsü vardı. Tümör çapı median 4 cm (1-9 cm) ve multisentrik tümör oranı %12 (25) idi. Tümör yerleşimine göre 60 (%30) temporal, 50 (%24) pariyetal, 49 (%24) frontal, 16 (%8) oksipital, ve 29 (%14) diğerleri şeklindeydi. Hastaların 59 (%29) unda cerrahi operasyon stereotaktik biyopsi ile sınırlı iken, 59 (%29) unda subtotal, 86 (%42) sında gross total rezeksiyon yapılmıştı (Tablo 1). Tüm hastalarda radyoterapi; lineer hızlandırıcı (Saturn 42, GE) ile ve 6MV foton enerjisi kullanılarak uygulandı. Tüm hastalarda radyoterapi sırasında baş sabitleme maskesi kullanıldı. Tedavi alanı tümörün yerleşimine göre geniş alan (PTV1); tümör ve ödem alanına 2 cm, küçük alan (PTV2) ise tümöre 2 cm marj eklenerek belirlendi. Hedef hacim preoperatif beyin BT veya MR ile tespit edildi. Ödem alanı hemisferin 2/3 ünden fazla ise tedavi alanı tüm beyin seçildi. Tedavi alanının belirlenmesinde International Commission on Radiation Units and Measurements (ICRU) 50 ve 62 kullanılmıştır. Geniş alan 40-46 Gy, küçük alan 14-26 Gy ve total radyoterapi (RT) dozu medianı 60 Gy (6-72 Gy) idi. Hastalar, tüm beyin karşılıklı paralel iki alan, geniş alan karşılıklı iki alan veya üç alandan tedaviye alındı. Her hastaya 1 cm aralıklı aksiyal kesit taraması ile BT simulasyon ve planlama yapıldı. Hastaların tedavi planları GE Target 2 planlama sistemi kullanılarak yapıldı. En uygun izodoz (%95-107) dağılımı olan plan seçildi. Tedavi sonrası ilk radyolojik kontrol bir buçuk ay sonra yapıldı. Hastalar üç ayda bir klinik kontrol ve altı ayda bir radyolojik korelasyonla değer- 479

Alsan Çetin ve ark. Radyasyon Onkolojisi TABLO 1: Hasta ve tedavi özellikleri ve aylara göre sağkalım zamanları. Hasta sayısı Medyan SK 12 ay 24 ay 36 ay 60 ay (n) (ay) SK oranları (%) SK oranları (%) SK oranları(%) SKoranları(%) p Özellikler 204 % 10 42 10 9 9 (univaryan analiz) Cinsiyet K 81 40 11 40 16 14 11 0,59 E 123 60 10 37 7 7 7 Histoloji Grad III 33 16 31 64 51 45 45 <0,0001 Grad IV 171 83 9 34 4 2 0 Yaş <40 26 13 24 64 39 32 32 <0,0001 40-60 85 42 13 43 11 11 7 60 93 45 8 24 0 0 0 Pre-operatifKPS <70 56 28 7 23 3 3 3 0,0004 70 148 72 11 46 14 12 11 Pre-RT KPS <70 61 30 7 20 5 3 3 0,0085 70 143 70 12 48 13 13 12 Semptomsüresi 3 177 87 9 34 6 4 3 <0,0001 >3 27 13 18 62 40 40 40 Nöbet varlığı Evet 51 25 13 53 26 22 18 0,01 Hayır 153 75 9 37 4 4 4 Tümor çapı <5 117 57 11 42 10 8 8 0,7 5 87 43 9 34 11 11 8 Multipl Evet 25 12 7 21 5 5 5 0,04 Hayır 179 88 11 45 11 10 8 Lokalizasyon Frontal 49 24 9 37 11 11 11 0,08 Parietal 50 25 8 32 3 3 3 Temporal 60 29 10 37 8 8 8 Oksipital 16 8 11 34 0 0 0 Diğerleri 29 14 13 54 29 23 17 Cerrahi merkezi Üniversite 146 72 10 39 12 10 9 0,1 Diğerleri 58 28 10 37 6 6 6 Cerrahi tipi Biyopsi 59 29 7 14 3 3 3 <0,0001 Subtotal 55 28 11 42 5 2 2 Total eksizyon 90 43 13 54 21 21 18 RT alanı Tüm beyin +boost 21 10 8 32 16 11 11 0,3 Geniş alan +boost 183 90 11 39 9 9 8 RT doz <60 Gy 61 30 6 19 2 0 0 <0,0001 60 Gy 143 70 13 51 19 15 10 SK: Sağkalım; KPS: Karnofsky performance status; RT: Radyoterapi. lendirildi. Nörolojik progresyon olması durumunda radyolojik görüntüleme ve gerektiğinde manyetik rezonans spektroskopi (MRS) veya beyin Single Photon Emission Computerized Tomography (SPECT) gibi metabolik tetkikler yapıldı. Sağkalımı etkileyen prognostik faktörlerden yaş, cinsiyet, histoloji, semptomların başlama zamanı, nöbet varlığı, preoperatif ve postoperatif KPS, tümör çapı ve yerleşimi, tümörün multisentrik olması, cerrahi tipi ve RT alanlarının sağkalıma etkisi araştırıldı. Tek değişkenli analizde anlamlı çıkan faktörler çok değişkenli analizde değerlendirildi. İstatistiksel çalışma SPSS 10,0 programında yapıldı. Sağkalım süreleri Kaplan-Meier metodu ile ve güvenlik sınırı %95 olarak hesaplanmıştır. Hayatta kalma eğrileri Kaplan-Meier metodu ile çizdirilmiştir. Prognostik indekslerin grupları ile 480

Radiation Oncology sağkalım eğrileri arasında anlamlılık tek değişkenli analizde log-rank testiyle incelendi. Prognostik faktörlerin tek değişkenli analizinde anlamlı bulunan ya da anlamlılık düzeyine yakın bulunan faktörler Cox regresyon yöntemi kullanılarak değerlendirme yapıldı. Anlamlılık değeri olarak p<0,05 seçildi. BULGULAR Hastaların median sağkalımı 10 ay (1-64, median), median takibi 9 (1-90) ay idi. Tüm sağkalım oranları 6, 12, 24, 36 ve 60 ay için sırasıyla %73, %41, %12, %10 ve %7 idi (Şekil 1). Tek değişkenli analizde; grad III histoloji (p<0,0001), genç yaş (p<0,0001), prert KPS 70 (p=0,0085), preoperatif KPS 70 (p=0,0004), semptomların başlama zamanı 3 ay (p<0,0001), nöbet öyküsü olması (p= 0,01), Alsan Çetin et al. tümörün multisentrik olmaması (p=0,04), cerrahi rezeksiyonun tam olması (p<0,0001) ve RT dozunun 60Gy olması (p<0,0001) sağkalımı olumlu yönde etkileyen faktörler olarak bulundu (Tablo 1). Çok değişkenli analizde ise histoloji (p=0,01), yaş (p<0,0001), semptom başlama zamanı (p=0,01), cerrahi tip (p=0,02) ve RT dozunun (p=0,0001) bağımsız prognostik faktörler olduğu tespit edildi. Tüm hastaların verileri MRC prognostik indekse göre sınıflandırıldığında sağkalımdaki fark istatistiksel olarak anlamlı saptandı (log-rank test p<0,0001). Grup 1-5 hastalar için median sağkalım sırasıyla 24, 13, 9, 8 ve 4 ay idi. Grup 6 da hastamız yoktu (Şekil 2). Tüm hastaların verileri RPA prognostik indeksine göre değerlendirildiğinde median sağkalım süreleri grup 1 ve 3-6 için sırasıyla 70, 13, ŞEKİL 1: Aylara göre genel sağkalım eğrisi. ŞEKİL 2: Hastaların Medical Research Council grubuna göre Kaplan-Meier sağkalım eğrisi. ŞEKİL 3: Hastaların Radiation Therapy Oncology Group grubuna göre Kaplan-Meier sağkalım eğrisi. ŞEKİL 4: Hastaların DEÜ gruplamasına göre Kaplan-Meier sağkalım eğrisi. 481

Alsan Çetin ve ark. 11, 8 ve 3 aydı. Grup 2 de hasta yoktu. (log-rank testi p<0,0001) (Şekil 3). Dokuz Eylül Üniversitesinin prognostik skalası ile değerlendirildiğinde ise median sağkalım süreleri grup 1-3 için sırasıyla 13, 7 ve 5 aydı (log-rank test p<0,0001) (Şekil 4) (Tablo 2). TARTIŞMA Radyasyon Onkolojisi Curran ve ark.nın 1578 hastalarının veri analizi sonucu oluşturulan RPA sınıflamasında altı prognostik grup bulunmaktadır. 16 Prognostik faktörlerden yaş, histoloji, KPS, mental ve nörolojik status, cerrahinin genişliği ve radyasyon dozu dâhil edilmiştir. Geniş cerrahi uygulanması, radyoterapi dozunun 54.4 Gy nin üzerinde olması, RT ve kemoterapi (KT) uygulanması sağkalımı olumlu etkileyen faktörler olup, bunlar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. 16 Bizim çalışmamızda histoloji, yaş, semptomların başlama zamanı, cerrahi tip ile 60 Gy ve üzeri RT uygulanması çok değişkenli analizde anlamlı bulundu. İngiliz beyin tümör çalışma grubunun çalışmasında oluşturulan MRC indeksinde hastalar altı prognostik gruba ayrılmıştır. 11 Prognostik faktörlerden yaş, KPS, cerrahinin genişliği ve nöbet durumu dâhil edilirken, tümör gradı istatistiksel anlamlı bulunmadığı için prognostik indeks içine dâhil edilmemiştir. Akman ve ark.nın retrospektif analiz sonucu oluşturulan indeksinde hastalar iyi, orta ve kötü olmak üzere üç prognostik gruba ayrılmıştır. 17 MRC indeksine ek olarak prognostik faktörlerden tümör çapı, lokalizasyon, cerrahi ve RT öncesi NPS ayrıca tümör gradı dâhil edilmiştir. Bizim çalışmamızda tek değişkenli analizde farklı olarak tümörün multisentrik olmaması sağkalımı olumlu yönde etkileyen bir faktör olarak bulunmuştur. Prognostik indeksler hasta prognozunu saptamada ve çalışma protokolüne alınacak hastaları belirlemede kullanılır. 10,21 Mirimanoff ve ark.nın çalışmasında cerrahi sonrası RT ve eş zamanlı temozolomidin eklenmesi ve adjuvan temozolomidin uygulanması sonucu median sağkalım 28 ay olarak bulunmuştur. 20 RPA sınıflamasına göre üçüncü ve dördüncü gruplar için median sağkalım, RT ile kombine tedavi karşılaştırıldığında sırasıyla 21/15 ve 16/13 ay, aradaki fark ise istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Median sağkalım Curran ve ark.nın TABLO 2: Hastaların prognostik gruplara göre dağılımı ve sağkalım yüzdeleri. Prognostik grup Hasta sayısı MedyanSK Ay 12 ay SK(%) 24 ay SK(%) 36 ay SK(%) 60 ay SK(%) p RTOG I 18 70 87 80 71 61 II - III 16 13 73 24 24 10 <0,0001 IV 110 11 43 5 3 0 V 34 8 17 7 7 7 VI 26 3 11 0 0 0 MRC I 37 24 79 47 43 34 II 53 13 51 13 8 0 III 45 9 23 3 3 3 <0,0001 IV 49 8 34 10 9 9 V 20 4 6 0 0 0 DEÜ I 118 13 52 17 15 11 II 74 7 28 5 5 5 <0,0001 III 12 5 10 0 0 0 SK: Sağkalım, RTOG:, MRC: Medical Research Council, DEÜ: Dokuz Eylül Üniversitesi. 482

Radiation Oncology çalışmasında 11,3 ay, MRC ve Akman ve ark.nın araştırmasında 11 ay, bizim çalışmamızda ise 10 aydır. 11,16,17 Üçüncü ve dördüncü hasta grupları için bu süre sırasıyla 13 ve 11 ay olup, bunlar cerrahi ve/veya radyoterapi ile elde edilen sonuçlardır. Son zamanlarda temozolomidin RT ile ve sonrası adjuvan kullanımı standart tedavi olarak kabul edilmektedir. 12 Çalışmamızda median sağkalımın 10 ay olarak bulunması, eski hasta serisilerine, uygulanan tekniklere ve günümüzde standart kabul edilen temozolomidin kullanılmamasına bağlanabilir. SONUÇ Alsan Çetin et al. Malign glioma tanılı hastalarda uygulanan tedavi seçeneklerinden cerrahi ve radyoterapinin bu hastalarda sağkalıma katkısı sınırlıdır. Bu tedavi modalitelerine ek olarak başka tedavi modalitelerine ihtiyaç vardır. Farklı prognostik indekslerde kullanılan prognostik faktörler ve sonuçlar birbirine benzerdir. Hastanın prognozunu saptamak ve tedavi kararını belirlemek için prognostik indekslerden faydanılmalıdır. 1. Chang CH, Horton J, Schoenfeld D, Salazer O, Perez-Tamayo R, Kramer S, et al. Comparison of postoperative radiotherapy and combined postoperative radiotherapy and chemotherapy in the multidisciplinary management of malignant gliomas. A joint Radiation Therapy Oncology Group and Eastern Cooperative Oncology Group study. Cancer 1983;52(6):997-1007. 2. Walker MD, Green SB, Byar DP, Alexander E Jr, Batzdorf U, Brooks WH, et al. Randomized comparisons of radiotherapy and nitrosoureas for the treatment of malignant glioma after surgery. N Engl J Med 1980;303(23):1323-9. 3. Simpson JR, Horton J, Scott C, Curran WJ, Rubin P, Fischbach J, et al. Influence of location and extent of surgical resection on survival of patients with glioblastoma multiforme: results of three consecutive Radiation Therapy Oncology Group (RTOG) clinical trials. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1993; 26(2):239-44. 4. Walker MD, Alexander E Jr, Hunt WE, Mac- Carty CS, Mahaley MS Jr, Mealey J Jr, et al. Evaluation of BCNU and/or radiotherapy in the treatment of anaplastic gliomas. A cooperative clinical trial. J Neurosurg 1978;49(3):333-43. 5. Kristiansen K, Hagen S, Kollevold T, Torvik A, Holme I, Nesbakken R, et al. Combined modality therapy of operated astrocytomas grade III and IV. Confirmation of the value of postoperative irradiation and lack of potentiation of bleomycin on survival time: a prospective multicenter trial of the Scandinavian Glioblastoma Study Group. Cancer 1981; 47(4):649-52. KAYNAKLAR 6. Fine HA. The basis for current treatment recommendations for malignant gliomas. J Neurooncol 1994;20(2):111-20. 7. Brada M, Sharpe G, Rajan B, Britton J, Wilkins PR, Guerrero D, et al. Modifying radical radiotherapy in high grade gliomas; shortening the treatment time through acceleration. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1999;43(2):287-92. 8. Fulton DS, Urtasun RC, Shin KH, Geggie PH, Thomas H, Muller PJ, et al. Misonidazole combined with hyperfractionation in the management of malignant glioma. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1984;10(9):1709-12. 9. Keim H, Potthoff PC, Schmidt K, Schiebusch M, Neiss A, Trott KR. Survival and quality of life after continuous accelerated radiotherapy of glioblastomas. Radiother Oncol 1987;9 (1):21-6. 10. Groves MD, Maor MH, Meyers C, Kyritsis AP, Jaeckle KA, Yung WK, et al. A phase II trial of high-dose bromodeoxyuridine with accelerated fractionation radiotherapy followed by procarbazine, lomustine, and vincristine for glioblastoma multiforme. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1999;45(1):127-35. 11. Prognostic factors for high-grade malignant glioma: development of a prognostic index. A Report of the Medical Research Council Brain Tumour Working Party. J Neurooncol 1990; 9(1):47-55. 12. Stupp R, Mason WP, van den Bent MJ, Weller M, Fisher B, Taphoorn MJ, et al.; European Organisation for Research and Treatment of Cancer Brain Tumor and Radiotherapy Groups; National Cancer Institute of Canada Clinical Trials Group. Radiotherapy plus concomitant and adjuvant temozolomide for glioblastoma. N Engl J Med 2005;352 (10): 987-96. 13. Wood JR, Green SB, Shapiro WR. The prognostic importance of tumor size in malignant gliomas: a computed tomographic scan study by the Brain Tumor Cooperative Group. J Clin Oncol 1988;6(2):338-43. 14. A study of the effect of misonidazole in conjunction with radiotherapy for the treatment of grades 3 and 4 astrocytomas. A report from the MRC Working Party on misonidazole in gliomas. Br J Radiol 1983;56(669):673-82. 15. Burger PC, Vogel FS, Green SB, Strike TA. Glioblastoma multiforme and anaplastic astrocytoma. Pathologic criteria and prognostic implications. Cancer 1985;56(5):1106-11. 16. Curran WJ Jr, Scott CB, Horton J, Nelson JS, Weinstein AS, Fischbach AJ, et al. Recursive partitioning analysis of prognostic factors in three Radiation Therapy Oncology Group malignant glioma trials. J Natl Cancer Inst 1993;85(9):704-10. 17. Akman F, Cooper RA, Sen M, Tanriver Y, Kentli S. Validation of the Medical Research Council and a newly developed prognostic index in patients with malignant glioma: how useful are prognostic indices in routine clinical practice? J Neurooncol 2002;59(1):39-47. 18. Bleehen NM, Stenning SP. A Medical Research Council trial of two radiotherapy doses in the treatment of grades 3 and 4 astrocytoma. The Medical Research Council Brain Tumour Working Party. Br J Cancer 1991; 64(4):769-74. 483

Alsan Çetin ve ark. 19. Scott CB, Scarantino C, Urtasun R, Movsas B, Jones CU, Simpson JR, et al. Validation and predictive power of Radiation Therapy Oncology Group (RTOG) recursive partitioning analysis classes for malignant glioma patients: a report using RTOG 90-06. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1998;40(1):51-5. 20. Mirimanoff RO, Gorlia T, Mason W, Van den Bent MJ, Kortmann RD, Fisher B, et al. Radiotherapy and temozolomide for newly diagnosed glioblastoma: recursive partitioning analysis of the EORTC 26981/22981-NCIC CE3 phase III randomized trial. J Clin Oncol 2006;24(16):2563-9. Radyasyon Onkolojisi 21. Medical Research Council Brain Tumor Working Party. Randomized trial of procarbazine, lomustine, and vincristine in the adjuvant treatment of high-grade astrocytoma: a Medical Research Council trial. J Clin Oncol 2001; 19(2):509-18. 484