M fc Genelge No: Değerleme ve İstatistik Müdürlüğü İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI İstinye 80860 titan bul Tel : (0212) 298 21 00 Faks:(0212)298 25 00 İstanbul, 15 Ocak 1997 Konu: Baz/Referans Fiyatlarının Belirlenme Yöntemi Hk. İlgi : 30 Ocak 1995 tarih ve 10 sayılı Değerleme ve İstatistik Müdürlüğü Genelgesi. Sayın Üyemiz, Sermaye artırımları ve temettü ödemelerinde hisse senetlerinin baz/referans fiyatlarının belirlenme yönteminin Borsa Yönetim Kurulu'nun 14.01.1997 tarihli toplantısında kabul edilen son şekli yazı ekinde bulunmaktadır. Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim. Saygılarımla, İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI BAŞKANLIĞI Tuncay ARTUN Başkan Ek: 5 sayfa. EYA/HT
1/5 TANIMLAR F ey Fe F y SERMAYE ARTIRIMLARI VE TEMETTÜ ÖDEMELERİNDE HİSSE SENETLERİNİN BAZ/REFERANS FİYATLARININ BELİRLENME YÖNTEMİ - Mevcut ve artan sermayeyi temsil eden hisse senetlerinin ortak baz fiyatı. - Mevcut sermayeyi temsil eden eski hisse senedinin baz fiyatı. = Sermaye artırımı nedeniyle verilen yeni hisse senedinin baz fiyatı. Fb = Rüçhan hakkı kullanılmış, bedelsiz hakkı üzerinde hisse senedinin baz fiyatı. F k = Yeni pay alma kuponunun referans fiyatı. F ağ = Sermaye artırımı ve/veya temettü ödemesi öncesi en son seanstaki ağırlıklı ortalama fiyat. n l = Bedelsiz hisse alma oranı. n 2 = Rüçhan hakkı kullanma oranı. T = 1.000 TL nominal değerli bir hisse senedine nakit olarak ödenen temettü. R - 1.000 TL nominal değerli bir hisse senedinin rüçhan hakkı kullanma fiyatı. Baz fiyat : Bir hisse senedinin bir seans süresince işlem görebileceği en üst ve en alt fiyat limitlerinin belirlenmesinde esas teşkil edenfiyattır.formüllerde bulunan fiyatın en yakın fiyat adımına yuvarlanması ile elde edilir. Referans fiyatı : Bir hisse senedinin ve/veya yeni pay alma kuponunun işlem görebileceği en üst ve en alt fiyat limitlerinin belirlenmesinde esas teşkil etmeyen, fiyat tescili yapılıncaya kadar üyelerce referans değer olarak kullanılması amaçlanan fiyattır. 1 - Temettü Ödemelerinde Baz Fiyatın Belirlenme Yöntemi I - Temettünün tamamının nakit olarak dağıtılması: a) Tedavülde yeni hisse senedi bulunmuyorsa, baz fiyat, en son ağırlıklı ortalama fiyattan nakit olarak ödenen temettü bedeli çıkarılarak bulunur. b) Tedavülde yeni hisse senedi de bulunuyorsa, eski hisse senedinin en son ağırlıklı ortalama fiyatından nakit olarak ödenen temettü bedeli düşüldükten sonra bulunacak fiyatı ile yeni hisse senedinin en son ağırlıklı ortalama fiyatının, eski ve yeni hisse senetlerinin sermaye içindeki paylarına göre ağırlıklı ortalamasının alınmasıyla bulunur. Bu durumda baz fiyat: Baz Fiyat (Eski hisse adedi * (Eski hissenin en son ağırlıklı ortalama fiyatı - Nakit Temettü)) + (Yeni hisse formülüne göre hesaplanır. adedi * Yeni hisse senedinin en son ağırlıklı ortalama fiyatı) Eski hisse adedi + Yeni hisse adedi
2/5 II - Temettünün tamamının hisse senedi olarak dağıtılması: Temettünün hisse senedi olarak dağıtılması, bedelsiz sermaye artırımı olarak değerlendirilir ve baz fiyat, 2-A-I-b ve 2-B-I-b şıklanndaki formüllerde T=0 yazılmak suretiyle ve 2-A-I-e, 2-B- I-h şıklanna göre hesaplamr. III - Temettünün kısmen nakit, kısmen hisse senedi olarak dağıtılması: Temettünün nakit olarak dağıtılan kısmı nakit temettü ödemesi, hisse senedi olarak dağıtılan kısmı da bedelsiz sermaye artırımı olarak dikkate alınır ve baz fiyat, sermaye artırımlarında baz/referans fiyatların belirlenme yöntemi 2-A-I-b, 2-A-I-e ve 2-B-I-b, 2-B-I-h şıklanndaki formüllere göre hesaplanır. 2 - Sermaye Artırımlarında Baz/Referans Fiyatların Belirlenme Yöntemi A - Kayıtlı Sermaye Sisteminde Olan Şirketlerde I - Ortakların rüçhan haklarını tamamen veya kısmen kullanması durumunda, a) Bedelsiz ve/veya nakit sermaye artırım işlemlerinin başladığı gün, mevcut hisse senetlerinin nakit temettüleri daha önceki bir tarihte ödenmiş ise; b) Bedelsiz ve/veya nakit sermaye artırım işlemlerinin başladığı gün, mevcut hisse senetlerinin nakit temettüleri de ödeniyorsa; F ey
3/5 c) Bedelsiz ve/veya nakit sermaye artırım işlemlerinin başladığı gün, mevcut hisse senetlerine nakit olarak ödenecek temettü oranı belli ve ileri bir tarihte ödenecekse; F ağ + I1 2 R-T F e = + T, F y = F e -T, F k =(F y -R)xn 2 =(F e -T-R)xn 2 ı +ÎİJ +n 2 d) Bedelsiz ve/veya nakit sermaye artırım işlemlerinin başladığı gün, mevcut hisse senetlerine nakit olarak ödenecek temettü oram belli değil ve ileri bir tarihte ödenecekse, eski, yeni hisse senetleri ve yeni pay alma kuponlarının fiyatı, fiyat oluşuncaya kadar serbest bırakılır. e) Hisse senedinin "Nakit temettü, bedelli ve bedelsiz haklan üzerinde" fiyatı nominal değerinin altındaysa veya nakit temettü kuponu kesilmiş ve bedelsiz hakkı kullanılmış olarak hesaplandığında nominal değerinin altına düşüyorsa, baz fiyatın tespitinde, rüçhan hakkı kullanma oranı ve değeri hesaba katılmaz ve baz fiyat yukarıdaki formüllerde n 2 = 0 yazılarak belirlenir. II - Bedelli sermaye artırımlarında ortakların, rüçhan haklarının tamamen kısıtlanarak piyasa fiyatından birincil piyasada halka arz edilmesi durumunda; a) Rüçhan haklarının tamamen kısıtlanarak Borsa'da halka arzına başlandığı gün mevcut hisse senetlerinin en son ağırlıklı ortalama fiyatı o günün ikincil piyasa işlemlerinde baz fiyat olarak alınır. b) Rüçhan haklan tamamen kısıtlanarak bedelli artınm ile birlikte bedelsiz artınm ve/veya temettü ödemesi de yapılıyorsa, ikincil piyasada baz fiyat, temettü ödeme tarihine göre I- b, c, d şıklanndaki formüllerde n 2 = 0 yazılarak belirlenir.
4/5 B - Esas Sermaye Sisteminde Olan Şirketlerde I - Bedelli sermaye artırımlarında ortakların rüçhan haklarını tamamen veya kısmen kullanması durumunda; a) Rüçhan hakkı kullanımının başladığı gün, mevcut hisse senetlerinin nakit temettüleri daha önceki bir tarihte ödenmişse, mevcut hisse senedinin "bedelsiz haklan üzerinde" baz fiyatı; F b = r F^ + n R ı xo+no, Fk= r F *ı +n 2 R i x n 2 L \+n x +n 2 J L ı + ıij + n 2 J b) Rüçhan hakkı kullanımının başladığı gün, mevcut hisse senetlerinin nakit temettüleri de ödeniyorsa, mevcut hisse senedinin "bedelsiz haklan üzerinde" baz fiyatı; [ Fas + IUR-TT I" F a» + n 9 R-T ~î * x(i + nı), F * = -Ü-J R ı + ıij + n 2 J L ı + ntj + n 2 J c) Rüçhan hakkı kullanımının başladığı gün mevcut hisse senetlerine ödenecek nakit temettü miktarı belli, ancak, sermaye artırımından sonra ödeneceği durumda, mevcut hisse senedinin "bedelsiz haklan üzerinde" baz fiyatı: [ F ag + n 9 R -T "I T F a» + n? R -T T 8 2 x(l +n,) + T, F * = J L J R * n 2 ı + rij + n 2 J L ı + ıij + n 2 J d) Rüçhan hakkı kullammmın başladığı gün mevcut hisse senetlerine ödenecek nakit temettü oram belli değil ve ileri bir tarihte ödenecekse, mevcut hisse senedinin "bedelsiz haklan üzerinde" fiyatı ve yeni pay alma kuponlannın fiyatı, fiyat oluşuncaya kadar serbest bırakılır. e) Sermaye artınmı nedeniyle bastınlan hisse senetlerinin dağıtılmasına başlandığı gün, mevcut hisse senetlerinin nakit temettüleri daha önceki bir tarihte ödenmiş ve artan sermayenin tescili aynı yıl içinde yapılmışsa, F r ey = 1 +IİJ
5/5 f) Sermaye artırımı nedeniyle bastırılan hisse senetlerinin dağıtılmasına başlandığı gün, mevcut hisse senetlerine nakit olarak ödenecek temettü miktarı belli, ancak hisse senetlerinin dağıtımından sonra ödenecekse, F b -T F e = +T, F y = F e -T 1 + Il g) Sermaye artırımı nedeniyle bastırılan hisse senetlerinin dağıtılmasına başlandığı gün mevcut hisse senetlerine nakit olarak ödenecek temettü miktarı belli değilse ve daha sonraki bir tarihte ödenecekse eski ve yeni hisse senetlerinin fiyatları, fiyat oluşuncaya kadar serbest bırakılır. h) Hisse senedinin "Nakit temettü, bedelli ve bedelsiz haklan üzerinde" fiyatı nominal değerinin altındaysa veya temettü kuponu kesilmiş ve bedelsiz hakkı kullanılmış olarak hesaplandığında nominal değerinin altına düşüyorsa, bu durumda, baz fiyatın tespitinde rüçhan hakkı kullanma oranı ve değeri hesaba katılmaz ve baz fiyat yukandaki formüllerde n 2 = 0 yazılarak belirlenir. II - Bedelli sermaye artırımlarında ortakların rüçhan haklarının tamamen kısıtlanarak piyasa fiyatından birincil piyasada halka arz edilmesi durumunda; a) Rüçhan haklannm tamamen kısıtlanarak halka arzına başlandığı gün mevcut hisse senetlerinin en son ağırlıklı ortalama fiyatı o günün ikincil piyasa işlemlerinde baz fiyat olarak alınır. b) Rüçhan haklan tamamen kısıtlanarak yapılan bedelli bir sermaye artmmı ile birlikte bedelsiz bir sermaye artmmı da yapılıyorsa; birincil piyasa işlemlerinin başladığı gün, mevcut hisse senetlerinin en son ağırlıklı ortalama fiyatı ikincil piyasada baz fiyat olarak alınır. Bastınlan hisse senetlerinin dağıtılmasına başlandığında; bedelsiz sermaye artıranını temsil eden hisse senetlerinin temettü haklarının olup olmadığı ve temettü ödeme tarihine göre, baz fiyat I-e,f,g şıklanna göre sadece bedelsiz oranı dikkate alınarak hesaplanır. Şirketlerin birleşme, bölünme, devir alma/alınma ve yukanda belirtilen durumlann dışında, hisse senetlerinin baz/referans fiyatlan Borsa Başkanlığı tarafından belirlenir ve duyurulur.