Finans Modülü Mikro Yazılımevi A.Ş.

Transkript

1 1

2 FİNANS MODÜLÜ 1. FİNANS MODÜLÜ NE GİRİŞ Kartlar Kartlar Menüsü Yardım Tuşları Banka Banka Tanıtım Kartı Detaylar Son Durum Dönemsel Son Durum Butonu: Muhasebe Kodları Banka Hareket Föyü Kasa Kasa Tanıtım Kartı Kasa Hareket Föyü Satıcılar Müşteriler Diğer Cariler Personel Personel Tanıtım Kartı Personel Adres ve Telefon Bilgileri Personel Kimlik Bilgileri Personel Nüfus Bilgileri Personel Yardım Bilgileri Personel Prim Bilgileri Özel Alacak Entegrasyonları Kodları Personel Hareket Föyü Demirbaş Demirbaş Tanıtım Kartı Fatura Bilgileri: Muhasebe Kodları: Devir Bilgileri Butonu: Yeniden Değerleme Seçimi: İşletme Defteri Hesabı Tanımlama: Demirbaş Hareket Föyü Çek Müşteri Çek Kartı Bunları biliyor musunuz? Firma Çek Kartı Senet Müşteri Senet Kartı Firma Senet Kartı Ödeme Emir Ve Sözleri Müşteri Ödeme Sözü Firma Ödeme Emri Havale Emir Ve Sözleri Müşteri Havale Sözü Firma Havale Emri Sorumluluk Merkezleri Tanıtım Kartı

3 1.2 Evraklar Evraklar Menüsü Yardım Tuşları Nakit İçin Detay Bilgiler Çek İçin Detay Bilgiler Senet İçin Detay Bilgiler Bunları Biliyor Musunuz? Butonlar (Form Kayıt, Form Sil, Statik ve Dinamik Alan Fontları Değiştirme) Özellikler Koordinat Göstergesi Sayfa Çizgileri Döküm Sayısı Genel Veriler Sayfa Ayarları Şablon Dosya Adı Alt Toplam Seç Alt Toplam Değiştir Forma Statik, Dinamik, DB Statik, DB Dinamik Mesaj ve Resim Alanı Ekleme Evraklardan Muhasebeye Entegre Tahsilat Tahsilat Makbuzu Müşteriden Tahsilat Makbuzu Bunları Biliyor Musunuz? Satıcıdan Tahsilat Makbuzu Diğer Cariden Tahsilat Makbuzu Çek Giriş Bordrosu Normal Çek Giriş Bordrosu Çeklerde Kara Liste Kontrolü Müşteriden Çek Giriş Bordrosu Satıcıdan Çek Giriş Bordrosu Diğer Cariden Çek Giriş Bordrosu İade Çek Giriş Bordrosu Müşteriden İade Çek Giriş Bordrosu Satıcıdan İade Çek Giriş Bordrosu Diğer Cariden İade Çek Giriş Bordrosu Karşılıksız İade Çek Giriş Bordrosu Müşteriden Karşılıksız İade Çek Giriş Bordrosu Satıcıdan Karşılıksız İade Çek Giriş Bordrosu Diğer Cariden Karşılıksız İade Çek Giriş Bordrosu Senet Giriş Bordrosu Normal Senet Giriş Bordrosu Müşteriden Senet Giriş Bordrosu Satıcıdan Senet Giriş Bordrosu Diğer Cariden Senet Giriş Bordrosu İade Senet Giriş Bordrosu Müşteriden İade Senet Giriş Bordrosu Satıcıdan İade Senet Giriş Bordrosu Diğer Cariden İade Senet Giriş Bordrosu 80 3

4 Protestolu Senet İade Bordrosu Müşteriden Protestolu Senet İade Bordrosu Satıcıdan Protestolu Senet İade Bordrosu Diğer Cariden Protestolu Senet İade Bordrosu Portföydeki Çek-Senet Karşılığı Nakit Tahsilatlar Portföydeki Çek Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu Portföydeki Karşılıksız Çek İçin Nakit Tahsilat Makbuzu Portföydeki Senet Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu Bunları Biliyor Musunuz? Portföydeki Protestolu Senet Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu Gelen Havale Döviz Alış Belgesi Önemli Not: Önemli Not: Açıklama Açıklama Müşteri Ödeme Sözü Kapatma Bordrosu Kasa Tahsilat Fişi Ödeme Tediye Makbuzu Müşteriye Tediye Makbuzu Bunları Biliyor Musunuz? Satıcıya Tediye Makbuzu Diğer Cari Tediye Makbuzu Çek Çıkış Bordrosu Normal Çek Çıkış Bordrosu Müşteriye Çek Çıkış Bordrosu Satıcıya Çek Çıkış Bordrosu Diğer Cariye Çek Çıkış Bordrosu Verilen Firma Çeklerinin Toplu Dökümü İade Çek Çıkış Bordrosu Müşteriye İade Çek Çıkış Bordrosu Satıcıya İade Çek Çıkış Bordrosu Diğer Cariye İade Çek Çıkış Bordrosu Karşılıksız Çek İade Bordrosu Müşteriye Karşılıksız Çek İade Bordrosu Satıcıya Karşılıksız Çek İade Bordrosu Diğer Cariye Karşılıksız Çek İade Bordrosu Bankada Tahsildeki Çek İade Çıkış Bordrosu Müşteriye Tahsildeki Çek İade Bordrosu Satıcıya Tahsildeki Çek İade Bordrosu Diğer Cariye Tahsildeki Çek İade Bordrosu Bankada Teminattaki Çek İade Çıkış Bordrosu Müşteriye Teminattaki Çek İade Bordrosu Satıcıya Teminattaki Çek İade Bordrosu Diğer Cariye Teminatta Çek İade Bordrosu Senet Çıkış Bordrosu Normal Senet Çıkış Bordrosu Müşteriye Senet Çıkış Bordrosu 102 4

5 Satıcıya Senet Çıkış Bordrosu Diğer Cariye Senet Çıkış Bordrosu İade Senet Çıkış Bordrosu Müşteriye Senet İade Çıkış Bordrosu Satıcıya Senet İade Çıkış Bordrosu Diğer Cariye Senet İade Çıkış Bordrosu Protestolu İade Senet Çıkış Bordrosu Müşteriye Protestolu Senet İade Bordrosu Satıcıya Protestolu Senet İade Bordrosu Diğer Cariye Protestolu Senet İade Bordrosu Giden Havale Döviz Satış Belgesi Önemli Not: Önemli Not: Açıklama Açıklama Çekimiz Karşılığı Nakit Ödeme Senedimiz Karşılığı Nakit Ödeme Bunları Biliyor Musunuz? Firma Ödeme Emri Kapatma Bordrosu Kasa Ödeme Fişi Kasa Masraf Fişi Dekont Borç Dekontu Alacak Dekontu Virmanlar Grup Şirketleri Arası Virman Dekontu ve Grup Şirketlerden Gelen Virmanları Yükle Önemli Not: Çek Transferleri Portföydeki Çek Kasaları Arası Transfer Bordrosu Karşılıksız Portföydeki Çek Kasaları Arası Transfer Portföydeki Çek Kasası- Karşılıksız Portföydeki Çek Kasası Senet Transferleri Portföydeki Senet Kasaları Arası Transfer Bordrosu Protestolu Portföydeki Senet Kasaları Arası Transfer Portföydeki Senet Kasası Protestolu Portföydeki Senet Kasası Banka Nakit Bankadan Kasaya Nakit Çekme Makbuzu Kasadan Bankaya Nakit Yatırma Makbuzu Giden Havale Gelen Havale Çek Takas Takasa Çek Çıkış Bordrosu Takas Çek Ödeme Bordrosu Takasdan Karşılıksız Çek İade Bordrosu Takasdan Çek İade Bordrosu 122 5

6 Teminat Teminata Çek Çıkış Bordrosu Teminat Çek Ödeme Bordrosu Teminatdan Karşılıksız Çek İade Bordrosu Teminatdan Çek İade Bordrosu Verilen Firma Çeki Ödeme Bordrosu Mevduat Hesabına Geçmiş Karşılıksız Çek İade Bordrosu Senet Tahsil Tahsile Senet Çıkış Bordrosu Tahsile Senet Ödeme Bordrosu Tahsilden Protestolu Senet İade Bordrosu Tahsilden Senet İade Bordrosu Teminat Teminata Senet Çıkış Bordrosu Teminat Senet Ödeme Bordrosu Teminatdan Protestolu Senet İade Bordrosu Teminatdan Senet İade Bordrosu Verilen Firma Senedi Ödeme Bordrosu Mevduattan Hesabına Geçmiş Protestolu Senet İade Bordrosu Havale İşlemleri Giden Havale Gelen Havale Müşteri Havale Sözü Kapatma Firma Havale Emri Kapatma Bankadan Müşteri Ödeme Sözü Kapatma Bankadan Firma Ödeme Emri Kapatma Kredi Kredi Virman Fişi Kredi Kabul Fişi Bankalarla Bilgi Alışverişi Garanti Bankasına Veri Gönderimi Garanti Bankasın dan Veri Alımı İktisat Bankasına Veri Gönderimi İktisat Bankasın dan Veri Alımı Garanti Bankası`na Veri Gönderimi (Yeni) Garanti Bankası`ndan veri alımı (Yeni) Türk Ekonomi Bankası`na Veri Gönderimi Türk Ekonomi Bankası`ndan Veri Alımı Faturalar Müşteriye Açık Kesilen Kur Farkı Satış Faturası Müşteriye Açık Kesilen Vade Farkı Satış Faturası Açılış Fişleri Hesap Açılış Fişi Önemli Not! Kredi Kartı Açılış Fişi Çek Açılış Fişleri Portföydeki Çekler Açılış Fişi Karşılıksız Portföydeki Çekler Açılış Fişi

7 Verilen Firma Çekleri Açılış Fişi Tahsildeki Çekler Açılış Fişi Teminattaki Çekler Açılış Fişi Ciro Edilmiş Çeklerin Açılış Fişi Senet Açılış Fişleri Portföydeki Senetler Açılış Fişi Protestolu Portföydeki Senetler Açılış Fişi Verilen Firma Senetleri Açılış Fişi Tahsildeki Senetler Açılış Fişi Teminattaki Senetler Açılış Fişi Ciro Edilmiş Senetler Açılış Fişi RAPORLAR Cari Cinsi-Karşı Cari Cinsi Kavramları Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri Kod Filtreleri Durum Filtreleri Genel Kayıt Filtreleri Yardımcı Tablo Filtreleri Yaz Boz Tahtası Filtreleri Yapılacak Tahsilat ve Tediyeler Yapılacak Tahsilatlar Müşterilerden Yapılacak Tahsilat Raporu Satıcılardan Yapılacak Tediyeler Raporu Müşterilere Satıcılara Banka Banka Bakiye Durum Raporu Banka Hareket Raporu Banka Ekstresi Kasa Kasa Bakiye Durum Raporu Kasa Hareket Raporu Kasa Ekstre Raporu Kasa Tahsilat ve Ödeme Raporu Kasa Özet Tahsilat Ve Ödeme Durum Raporu Satıcı Müşteri Diğer Cari Diğer Cari Bakiye Durum Raporu Diğer Cari Hareket Raporu Diğer Cari Hesap Ekstresi Personel Personel Durum Raporu Personel Hareket Raporu Personel Hesap Ekstresi Çek-Senet Raporları Müşteri Çekleri Genel Amaçlı Müşteri Çekleri Dökümü Genel Amaçlı Müşteri Çekleri Dökümü (İlk Poz.Cari Seçimli)166 7

8 Pozisyonlarına Göre Portföydeki Müşteri Çekleri Dökümü Ciro Edilmiş Müşteri Çekleri Dökümü Tahsildeki Müşteri Çekleri Dökümü Teminattaki Müşteri Çekleri Dökümü Karşılıksız Portföydeki Müşteri Çekleri Dökümü Karşılıksız İade Edilmiş Müşteri Çekleri Dökümü Kısmen Ödenmiş Müşteri Çekleri Dökümü Ödenmiş Müşteri Çekleri Dökümü Yaşlandırma Raporu Portföydeki Müşteri Çekleri Yaşlandırma Raporu Tahsildeki Müşteri Çekleri Yaşlandırma Raporu Teminattaki Çekleri Yaşlandırma Raporu Müşteri Çekleri Reeskont Raporu Geç Ödenmiş Müşteri Çekleri Valör Firma Çekleri Müşteri Senetleri Firma Senetleri Müşteri Ödeme Sözleri Firma Ödeme Emirleri Müşteri Havale Sözleri Firma Havale Emirleri Çek-Senet, Emir, Söz ve Kredi Kartı Durum Raporu Özel Raporlar Kur Hareketleri Raporu Tarih Aralıklı Döviz Kurları Raporu Genel Hareket Raporu ANALİZLER Satıcı Alış-Ödeme Analizi Satıcı Vade Farkı Özeti Günlük Hareket Analizi Müşteri Risk Müşteri Risk Yaşlandırma Raporu Müşteri Bakiye-Ciro-Risk-Teminat Karşılaştırma Raporu Detaylı Müşteri Bakiye-Ciro-Risk-Teminat Karşılaştırma Raporu Müşteri Risk - Risk Tavanı ve Kredi-Kredi Tavanı Karşılaştırma Raporu Satış-Tahsilat Analizi Müşteri Vade Farkı Özeti Günlük Hareket Analizi Satıcı Prim Tablosu Stok Detaylı Satıcı Prim Tablosu Çek-Senet Çek Durum Tablosu Müşteri Çekleri Durum Tablosu Firma Çekleri Durum Tablosu Senet Durum Tablosu Müşteri Senetleri Durum Tablosu

9 Firma Senetleri Durum Tablosu Emir ve Söz Durum Tablosu Kredi Kartı Durum Tablosu LİSTELER Kartlar Satıcılar Müşteriler Diğer Cariler Çek Senet Emir ve Söz Diğer Fihristler Banka Fihristi Kasa Fihristi Personel Fihristi Demirbaş Fihristi Cari Grup Fihristi Bölge Fihristi Sorumluluk Merkezleri Fihristi Ziyaret Takip Fihristi Evraklar Tahsilat ve Tediyeler Dekont Banka Faturalar Açılış Fişi GRAFİKLER Grafik Ayarları Dosya Menüsü Ayarlar Menüsü Yazıcı Menüsü Butonlar Dönemlere Göre Kasa Girişleri Grafiği Dönemlere Göre Kasa Çıkışları Grafiği Müşteri Senetleri Grafiği Müşteri Çekleri Grafiği Firma Senetleri Grafiği Firma Çekleri Grafiği Nakit Akış Proforma Nakit Akış Raporu Konsolide Proforma Nakit Akış Raporu Finansal Durum Konsolide Finansal Durum Konsolide Proforma Nakit Akış Parametreleri ÖDEME İŞLEMLERİ Ödeme Listesi Hazırlama Ödeme Listesi Raporu Ödeme Düzenleme Ödeme Bordrosu Hazırlama Ödeme Listesi Parametreleri

10 FİNANS MODÜLÜ NE GİRİŞ FİNANS modülü ile ilgili detaylı açıklamalarımıza geçmeden önce, programınız hakkında bazı genel bilgiler vermek istiyoruz. FİNANS modülü, tüm finansal hareket girişlerinin yapıldığı, hareket girişlerinden derlenerek hazırlanan raporlar, analizler ve ekstrelerin alındığı modülümüzdür. FİNANS modülü ile yapılacak işlemler 8 ana başlık altında toplanmıştır. Aşağıda bunlara ilişkin kısa açıklamalar bulacaksınız. Kartlar; Bu bölümden, finansal hareketlerde işlem gören tüm gerçek ya da tüzel kişilerin (kasa, banka, müşteri, satıcı, personel ve diğer cariler) programa tanıtımları yapılacaktır. Yukarıda sıraladığımız gruplara ait kartlar açılmadığı sürece FİNANS modülünüz ile hiç bir işlem yapamazsınız. Örneğin banka kartları açılmazsa, bankalar ile ilgili hiç bir işlem yapılamaz. Aynı şekilde müşteri ve satıcı kartları açılmazsa, ne fatura kesilebilir, ne de diğer hareket girişleri yapılabilir. Kartlar menüsünde yer alan diğer seçenek, senet ve çek kartlarıdır. Bu programlardan bilgi girişleri yapılmaz. Sadece, biraz sonra açıklayacağımız evrak girişleri referans alınarak, herhangi bir çek veya senedin durumları izlenebilir. Evraklar; Tüm finansal hareket girişleri bu bölümden yapılır. Evraklar da kendi aralarında tahsilat evrakları, ödeme evrakları, dekontlar, bankalar, faturalar ve açılış fişleri olmak üzere gruplara ayrılmıştır. Bu gruplar da kendi içlerinde dallara ayrılır. Örneğin tahsilat yapacaksanız, bu menüye girip, farklı tahsilat evraklarından (tahsilat makbuzu, çek giriş bordrosu, senet giriş bordrosu, gelen havale vb.) dilediğinizi seçebilirsiniz. Raporlar; Bu bölümde, evraklar bölümünden girilen hareketlerin detaylı raporları alınır. Raporlar bölümü de, tıpkı evraklarda olduğu gibi gruplara ayrılır. Tahsilat-tediye raporları, kasa raporları, banka raporları gibi. Analizler; Hareketlere ilişkin değişik analiz sonuçlarının alındığı bölümdür. 10

11 Dökümler; Hareket gören tüm cari hesaplar ile ilgili kart bilgileri ve hareket evraklarına ait bilgileri bu bölümden listeleyebilirsiniz. Grafikler; kasa, çek ve senet hareketlerinin grafik şeklinde dökümlerinin alındığı bölümdür. Ödeme işlemleri; satıcılara yapılacak ödeme listelerinin hazırlandığı ve bu ödemelerle ilgili raporların alındığı bölümdür. Evet, FİNANS modülünüzün bölümlerini sizlere kısaca tanıtmaya çalıştık. Artık FİNANS modülü ile yapılacak işlemleri detaylı olarak açıklamaya başlayabiliriz. Kartlar FİNANS modülünüzün ana menüsünde yer alan ilk seçenek kartlardır. Bu bölümden, finansal işlemlerde hareket gören tüm gerçek veya tüzel kişilerin modülünüze tanıtımı yapılacaktır. Örneğin çalıştığınız bankaların, müşteri ve satıcı firmalarınızın, kasaların, personellerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Kartlar menüsünden ilgili tanımlamalar yapıldıktan sonra, artık finansal işlemleriniz için evrak girişleri yapmaya başlayabilirsiniz. Kartlar Menüsü Yardım Tuşları FİNANS modülünüzün tüm bölümlerinde, programınızı kullanırken size yol göstermesi amacı ile hazırlanmış yardım tuşları vardır. Hangi programlarda hangi yardım tuşlarını kullanabileceğinizi Ctrl+Y tuşlarına basarak görüntüleyebilirsiniz. Bu bölümde kartlar menüsünde yer alan programlara ait yardım tuşları açıklanmaktadır. TAB (Sonraki Alan) : <TAB> tuşu ile, imlecin bulunduğu bilgi giriş alanından, bir sonraki bilgi giriş alanına geçebilirsiniz. Series 9000 New Tech modüllerinde TAB ve ENTER tuşu aynı amaçla kullanılabilir. (Onay) : <ENTER> tuşu ile bilgi girişi yapılan satır onaylanarak, bir sonraki giriş alanına geçilir. Series 9000 New Tech modüllerinde TAB ve ENTER tuşu aynı amaçla kullanılabilir. SHIFT+TAB ( Önceki Alan) : <SHIFT> ve <TAB> tuşlarına birlikte basarak, bulunduğunuz bilgi giriş alanından bir önce yer alan bilgi giriş alanına geçebilirsiniz. ESC (ÇıkıĢ): <ESC> tuşuna basarak veya close(x) butonunu tıklayarak kart ekranlarını kapatabilirsiniz. <ESC> tuşu veya close(x) butonu ile programdan çıkmanız halinde girdiğiniz bilgiler silinecektir. Yalnız kart ekranlarında yer alan pencerelerden (örneğin detaylar, son durum, fiyatlar, birimler pencereleri gibi) <ESC> tuşuna basarak -bilgileriniz silinmedençıkabilirsiniz. ALT+E (Yeni Kart) : <ALT+E> tuşlarına birlikte basarak ya da ekranın alt tarafındaki Yeni butonunu tıklayarak, bir önceki menüye dönmeden, ekrandaki kartı boşaltıp, sonra yeni bir kart çağırabilirsiniz. Eğer ekrandaki kart üzerinde herhangi bir değişiklik yaptıysanız, ALT+E tuşlarına basmanız halinde bu değişiklikler kaybolacaktır. Bu nedenle önce kartı kaydedip, daha sonra bu tuşları kullanmanız gerekir. ALT+Y (Tekst Data): <ALT+Y> tuşlarına birlikte basarak, ekranınızdaki kartın cinsine göre aklınıza gelebilecek her türlü detayın girilebileceği bir editör ekranına ulaşacaksınız. 11

12 Örneğin banka kartındaysanız bankalar ile ilgili, satıcı kartındaysanız satıcı firmalar ile ilgili dilediğiniz kadar tekst girebilirsiniz. Tıpkı bir not defteri gibi kullanabileceğiniz bu ekrana bilgilerinizi girdikten sonra, <ALT+S> tuşlarına basarak bunları kayıt etmelisiniz. Daha sonra gerek duyulduğunda, yine <ALT+Y> tuşlarına basarak tekst datanızı görüntüleyebilirsiniz. Dilerseniz, imleci ekranınızın sağ üst köşesindeki (Y) kutusunun üzerine getirip bir kez tıklatarak da bu ekrana ulaşabilirsiniz. ALT+O (Önceki Kart): <ALT+O> tuşlarına birlikte basarak veya kart ekranlarının alt tarafında yer alan Once butonunu tıklayarak ekranda bulunan karttan bir önce girilmiş olan kartı çağırabilirsiniz. ALT+S (Kart Sakla): <ALT+S> tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sakla butonunu tıklayarak, kartlarınızı bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın alt tarafında; Evet Kaydedebilirsin Hayır Kaydetme şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, girişlerinizi bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilmek için, evet kaydedebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, kayıt işleminden vazgeçtiyseniz, hayır kaydetme butonunu kliklemeniz yeterli olacaktır. <ALT+S> tuşları ile kayıt etmediğiniz kartlarınızı tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız. ALT+D (Ġlave Alanlar): <ALT+D> tuşları hem F10 ekranlarında hem de normal giriş programlarında kullanılabilir (kartlar, evraklar gibi). ALT+D tuşları ile, ekranınızda yer alan program her ne ise, o program için ilave giriş alanları yaratabilirsiniz. Başka bir deyişle, ekranınızda şu anda müşteri tanıtım kartı açık bulunuyor. Eğer müşteri tanıtım kartında şunu da girebileceğim bir alan olsaydı diyorsanız, bu alanı kendiniz ilave edebilirsiniz. Bunun için; öncelikle ALT ve D tuşlarına birlikte basınız. Karşınıza özel alanlar başlıklı bir pencere gelecektir. Şimdi, ilave edeceğiniz alanlara ait bazı özelliklerin tanımlanması gerekir. Bunun için <F6> tuşuna basmalısınız. Özel alanlar ekranınız üzerine aşağıdaki bir pencere açılacaktır. Şimdi ilave edilecek alanlara ait tanımlamaları yapmaya başlayabiliriz. Bunun için; Alan Adı alanına, ilave etmek istediğiniz alan ismini girmelisiniz. Örneğin, kuruluş yılı, firma sahibi vb. Alan Tipi: Bu alana gelindiğinde, 4 seçenekten oluşan bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada sizden istenilen, biraz önce ilave ettiğiniz alana, ne tür bilgi girileceğini belirlemenizdir. Eğer ilave alanınıza; Düz yazı şeklinde giriş yapacaksanız String veya Word ü Sadece rakam girecekseniz Real i Sadece tarih girecekseniz Date i seçmelisiniz. Alan tipini de seçtikten sonra (başka ilave edeceğiniz alan yoksa),<alt+s> tuşlarına basarak yaptığınız tanımlamaları kayıt etmelisiniz. <ALT+S> tuşları ile kayıt işlemini yaptıktan sonra, ilave ettiğiniz alan isimlerinin yer aldığı özel alanlar başlıklı bir önceki ekrana ulaşacaksınız. Artık, ilave edilen alanlara girişlerinizi yapabilirsiniz. 12

13 ALT+C (Kopyala): ALT+C tuşlarına bastığınızda veya kart ekranlarının alt tarafında görülen CKopyala butonunu tıkladığınızda, ekranınızda boş olarak yer alan herhangi bir karta (stok, müşteri, satıcı, kasa, banka vb.), en son karta ait bilgiler kopyalanır. Örneğin ekranınızda boş bir müşteri tanıtım kartı var. Bu kart üzerinde ALT+C tuşlarına basarsanız, en son girilen müşteriye ait bilgiler boş karta kopyalanacaktır. Kart kopyalama ile mükerrer bilgileri tekrar girmekten kurtulup, sadece değişken bilgileri düzelterek girişlerinizi hızlandırabilirsiniz. ALT+G (Kayıt Hikayesi): ALT+G tuşları hem F10 ekranlarında, hem de normal giriş programlarında kullanılabilir. ALT+G tuşları ile o anda kart ile ilgili bazı kayıt bilgilerini öğrenmeniz mümkündür. Örneğin o kaydı kim, ne zaman girmiş, en son kim değiştirmiş? gibi. ALT+G tuşlarına birlikte bastığınızda karşınıza bir pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan bilgiler şunlardır; Kayıt No: Ekranınızdaki kaydın kayıt sıra numarasıdır. Örneğin bu alanda 5 görüyorsanız, ilgili evrak 5. sıradadır. Başka bir ifade ile, ekranınızdaki evraktan önce girilmiş 4 evrak daha vardır. Yaratan Kullanıcı Id: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının kodudur. Kayıt ID: Ekranınızdaki kaydın kayıt ID numarasıdır. Örneğin bu alanda 5 görüyorsanız, ilgili evrak 5. sıradadır. Başka bir ifade ile, ekranınızdaki evraktan önce girilmiş 4 evrak daha vardır. Adı Soyadı: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/Saat: Ekranınızdaki kaydın girildiği tarih ve saattir. Son DeğiĢtiren Kullanıcı Id: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının kodudur. Adı Soyadı: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/Saat: Ekranınızdaki kaydın en son değiştirildiği tarih ve saattir. Özel Kod1-2-3: İlgili kayıt için girilen özel kodlardır. Kayıt hikayesi ekranı üzerinde yardımcı tablo butonunu tıklayarak ilave alanlar penceresine, yaz-boz tahtası butonunu tıklayarak aklınıza gelebilecek her türlü notun kaydedileceği bir ekrana ve tüm veriler butonunu tıklayarak da ekranınızda açık olan kart ile ilgili bütün veri giriş alanlarının kod ve uzunlukları ile birlikte yer aldığı bir pencereye ulaşabilirsiniz. ALT+L (Kart Ġptal): <ALT+L> tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sil butonunu tıklayarak, girmiş olduğunuz kartınızı iptal edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın üzerinde Evet Silebilirsin Hayır Silme 13

14 şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, kartınızı iptal edebilmek için, evet, silebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, yani kartınızı silmekten vazgeçtiyseniz, hayır, silme butonunu kliklemelisiniz. ALT+N (Sonraki Kart): <ALT+N> tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sonra butonunu tıklayarak, ekranda bulunan karttan (stok-banka-kasa...vb.) bir sonra girilmiş olan kartı ekrana getirebilirsiniz. F3 (Kart No): Girmiş olduğunuz her karta programınız tarafından birer kart numarası verilmektedir. Dilerseniz <F3> tuşuna basıp kart numarasını girerek, ilgili kart numarada kayıtlı finans kartını ekrana getirebilirsiniz. F10 (Yardımcı Tablo): Müşteri-satıcı-stok-banka-kasa-personel kodlarını tam olarak hatırlayamadığınız zamanlarda, ilgili kod giriş alanlarında <F10> tuşuna basarsanız, bu cari hesaplarınızın kod ve isimleri ile birlikte yer aldığı bir yardım penceresine ulaşabilirsiniz. Bu pencere üzerinde <Aşağı/Yukarı ok> veya <PgUp/PgDn> tuşlarını kullanarak, dilediğiniz kodun üzerine gelip <ENTER> tuşuna bastığınızda, seçmiş olduğunuz kodu ilgili alana taşıyabilirsiniz. Eğer mouse kullanıyorsanız, imleci satır sonu butonuna getirip bir kez tıklatmanız, sizi yine aynı yardım ekranına ulaştıracaktır. Eğer mouse kullanıyorsanız, imleci satır sonu butonuna getirip bir kez tıklatmanız, sizi yine aynı yardım ekranına ulaştıracaktır. Banka Kartlar menüsünde yer alan ilk seçenek bankadır. Bu bölümden, çalıştığınız tüm bankaların FİNANS modülüne tanıtımları yapılacak, banka föyü ile tüm banka işlemlerini tek bir ekrandan görebilecek, değişiklik ve hareket girişleri yapacaksınız. Banka Tanıtım Kartı Çalıştığınız tüm bankaların FİNANS modülüne tanıtıldığı bölümdür. Banka tanıtım kartına girdiğinizde aşağıdaki ekran ile karşılaşacaksınız. Şimdi bankalarınızı programa nasıl tanıtacağınızı adım adım açıklamaya çalışalım. Kodu: Çalıştığınız tüm bankalara maksimum 10 dijit uzunluğunda alfanümerik kodlar vermelisiniz. Hareket girişlerinde ve raporlarda bankalarınızı bu kodlar ile takip edeceksiniz. TCMB Banka Kodu: Çalıştığınız bankanın TCMB kodunu bu alana girmelisiniz. Kod girişi için F10 yardım ekranından yada satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak ekrandan yararlanabilirsiniz. 14

15 TCMB ġube Kodu: TCMB banka kodu alanındaki seçiminize göre programınız, ilgili bankanın şube kodunu bu alana otomatik getirecektir. TCMB Ġl Kodu: TCMB Banka Kodu alanındaki seçiminize göre; ilgili bankanın bulunduğu ilin kodu,bu alana otomatik olarak yansıyacaktır. Adı: Kartını girmekte olduğunuz bankanın adı bu alana girilecektir. ġubesi: Çalıştığınız bankanın hangi şubesine ait kart açıyorsanız, ilgili şube adını bu alana giriniz. Hesap No: İlgili bankadaki hesabınızın numarasını bu alana giriniz. Hesap No: İlgili bankadaki müşterinizin hesap numarasını bu alana girebilirsiniz. Hesap Tipi: Bu alanda satır sonu butonu tıklandığında 2 seçenekten oluşan bir pencere ile karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, ilgili bankadaki hesabınızın mevduat hesabı mı, kredi hesabı mı? olduğunu belirtmenizdir. Hesap tipini seçiniz. Hesap Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak ulaşacağınız hesap cinsleri ilgili bankadaki hesabınızın tipine göre farklılık gösterecektir. İlgili bankadaki hesabınız mevduat hesabıysa mevduat cinslerini, kredi hesabıysa kredi cinslerini içeren pencereler açılacaktır. Bu pencerelerden hesap cinsini seçmelisiniz. Döviz Cinsi: 9000 NT serisinde dolayısıyla FİNANS modülünde tüm hareketlerinizi aynı anda 3 farklı döviz cinsiyle takip edebilirsiniz (Bkz. KUR9000 NT/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Bunlardan ilk ikisi ana döviz ve alternatif dövizdir. Bu iki döviz cinsi tüm modülleri kapsar. Üçüncü döviz cinsi orijinal dövizdir. Orijinal döviz, her modülün kartlar bölümünden girilir ve sadece giriş yapılan karta aittir. Orijinal döviz girilirse o banka ile ilgili girilen tüm hareketleri raporlarda kendi para biriminde inceleyebilirsiniz. Örneğin şirketiniz için seçilen ana döviz TL (Türk Lirası). Demek ki tüm modüllerdeki hareket girişleri TL bazında yapılacaktır. Ancak bazı bankalardaki hesabınız USD (Amerikan Doları) hesabı. Bu durumda bu tür bankaların hareketlerini kendi para birimi ile de raporlarda izleyebilmeniz için orijinal döviz girmeniz gerekir. İşte ilgili bankadaki hesabınızın orijinal döviz cinsi girişi bu alana yapılacaktır. Nakit AkıĢta Gözardı Edilecek: Finans modülünün analizler bölümünde istediğiniz tarih aralığında gerçekleşen veya gerçekleşecek finansal hareketleri, hareketlerin kaynağı olan evrak ve cari hesap bilgileriyle birlikte listeleyen, bu hareketler sonucunda firmanızın nakit fazlası veya nakit eksiğini gösteren nakit akış raporları yer almaktadır. Tanımlamakta olduğunuz bankanın bu raporlarda yer almamasını, başka bir ifade ile nakit akışta göz ardı edilmesini istiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak evet- seçimi yapmalısınız. Aynı Bankada Çek Tahsil Süresi: Tanıtımını yaptığınız bankaya ait takasa gönderilen çeklerin tahsil edileceği süreyi bu alana girebilirsiniz. BaĢka Bankada Çek Tahsil Süresi: Tanıtımını yaptığınız bankaya, farklı bankalardan gönderilen çeklerin tahsil edileceği süreyi de bu alana girebilirsiniz. 15

16 Evet, banka kartına ilk etapta yapılacak girişler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Şimdi sıra ekranınızın sağ tarafında yer alan 4 butona ilişkin açıklamalarımıza geldi. Bu butonlara mouse ile 2 kez tıklatarak veya <ALT> tuşu ile birlikte ilgili butonun farklı renkteki harfini girerek ulaşabilirsiniz (örneğin <ALT+T gibi). Detaylar Banka kartında yer alan ilk buton ile, kartını girmekte olduğunuz bankaya ait vade farkı, kredi ve risk tavanları girişlerini yapacaksınız. Detay parametrelerinin neler olduğu aşağıda açıklanmıştır; Vade Farkı alanına, ilgili bankanın vade farkları için uyguladığı faiz oranını, Kredi Tavanı alanına, ilgili bankanın size tanıdığı kredi tutarını, Risk Tavanı alanına, ilgili bankanın size tanıdığı risk tavanını girebilirsiniz. Banka detay bilgilerini girdikten sonra <ESC> tuşuna basarak veya close(x) butonunu tıklayarak banka kartına geri dönebilirsiniz. Son Durum Banka kartında yer alan bir diğer buton, ilgili bankanın son durum (tabloyu aldığınız andaki) borç-alacak ve bakiye tutarlarını ana alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre göstermektedir. Banka son durumu karşınıza ilk geldiğinde değerler ana döviz bazında olacaktır. Dilerseniz bu tabloyu alternatif döviz ve varsa orijinal döviz bazında da alabilirsiniz. Bunun için tablonun üst bölümünde yer alan ilgili butonları tıklamanız gerekir (dövizli takip için Bkz.KUR9000 NT/Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Dönemsel Son Durum Butonu: Banka kartının bu butonu, ilgili bankanın son durumunu tanımlı olan dönemler bazında göstermektedir. <ALT+R> tuşlarına bastığınızda, dönemler bazında banka son durum tablosu karşınıza gelecektir. Tablo ekrana ilk geldiğinde değerler ana döviz cinsi bazındadır. Üst bölümdeki butonlardan ilgili olanını tıklayarak bankanın dönemsel son durumunu alternatif veya orijinal döviz cinsleri bazında alabilirsiniz. Muhasebe Kodları Muhasebe kodları butonunu tıklayarak, banka hareketlerinin muhasebeye entegre edilmesi için ilgili muhasebe hesap kodlarını girebilirsiniz. Tabii ki daha önce MUHASEBE modülünden ilgili hesapların açılmış olması gerekir. Banka Muh. Kodu: İlgili bankanın, ilgili şubesi ile işlem yapıldığında hangi muhasebe hesabının çalışacağını bu alana girmelisiniz. Muhasebe hesap kodlarının bir listesini <F10> tuşuna basarak ya da satır sonu butonlarını tıklayarak görüntüleyip seçim yapabilirsiniz. Verilen Çek Muh. Kodu: İlgili bankaya çek verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Tahsil Edilen Çek Muh. Kodu: İlgili bankadan çek tahsil edildiğinde çalışacak muhasebe hesabının kodu bu alana girilecektir. 16

17 Tahsil Edilen Senet Muh. Kodu: İlgili bankadan senet tahsil edildiğinde çalışacak muhasebe hesabının kodunu bu alana giriniz. Teminat Çek Muh. Kodu: İlgili bankaya teminat için çek verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Teminat Senet Muh. Kodu: İlgili bankaya teminat için senet verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. MüĢteri Krd. Kartı Muh. Kodu: İlgili bankada müşterilerinize ait kredi kartları için hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Firma Krd. Kartı Muh. Kodu: Bu alana da ilgili bankada firmanıza ait kredi kartları için çalışacak muhasebe hesabının kodunu girmelisiniz. MüĢteri Havale Sözü Muh. Kodu: İlgili bankaya müşteriniz tarafından havale sözü verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Firma Havale Emri Muh. Kodu: İlgili bankaya firmanız tarafından havale emri verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Yukarıda açıklamaya çalıştığımız muhasebe hesap kodlarının girişi, firmanızdaki muhasebe sistemine göre farklılık gösterebilir. Örneğin bir bankanın her şubesi için ayrı ayrı verilen çekler hesabı açıp, bu hesapları banka kartından girebilirsiniz veya bir bankanın tüm şubelerindeki hesaplarınız için tek bir verilen çekler hesabı tanımlayabilirsiniz. Evet, banka kartına ilişkin açıklamalarımız yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Bu bölümden çıkmadan önce, girdiğiniz bilgileri <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmeyi unutmayınız. Banka Hareket Föyü Banka föyünün açıklamalarına geçmeden önce, föy hakkında kısaca bilgi vermek istiyoruz. Föy hemen hemen bütün kart menülerinde yer alan bir programdır. Örneğin kasa kartı menüsünde kasa föyü, satıcı kartı menüsünde satıcı föyü bulunur. Ancak föy ile yapılacak işlemler her kartın cinsine göre farklılık gösterir. Kasa föyünde sadece kasalar ile ilgili işlem yapılabilir. Kısacası föy; evraklar bölümünden girilen hareketlere tek bir ekrandan ulaşıp, hareket girmeye olanak tanımaktadır. Banka föyü; bankaların tüm hareketlerine anında ulaşıp, gerektiğinde hareket girişleri de yapılabilen bir programdır. Bir banka föyü örneği aşağıda görülmektedir. Şimdi föyün nasıl kullanılacağını açıklamaya çalışalım; banka föyüne girildiğinde yapılacak ilk işlem, föyü çağrılacak bankanın kodunu girmektir. İlgili banka kodunu kodu alanına giriniz. Banka kodlarını <F10> listesinden yada satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden de seçebilirsiniz. Kod girişi yapıldıktan sonra bankanın adı bir alt satıra otomatik olarak gelecek ve sıra o banka föyünde sorumluluk merkezi seçip seçmeyeceğinizi belirlemeye gelmiştir. Eğer sorumluluk merkezi seçimli alanında -evet- seçimi yaparsanız, bir alt satırda otomatik olarak açılacak pencereden sorumluluk merkezi/merkezlerini seçebilirsiniz. Bu durumda ilgili bankanın sadece seçtiğiniz sorumluluk 17

18 merkezi/merkezlerinden kaynaklanan hareketleri listelenecektir. Seçmiş olduğunuz sorumluluk merkezini değiştirmek yada başka bir sorumluluk merkezinden gerçekleşen hareketleri görmek istediğinizde ekranınızın üst yarısında yer alan Srm Mrk. Seçimi butonunu tıklamalısınız. Böylece karşınıza gelecek ekrandan istediğiniz sorumluluk merkezini seçebilmeniz dolayısıyla hareketlerini incelemekte olduğunuz sorumluluk merkezini programdan çıkmadan değiştirebilmeniz mümkün olacaktır. Evet son olarak ilgili bankanın hangi hesap grubuna ait (mevduat mı, verilen çekler veya tahsildeki çekler mi? vb.) hareketlerinin listelenmesini istiyorsanız, banka hesap grubu alanında satır sonu butonunu tıklayarak ilgili grubu seçebilirsiniz. Banka mevduat, verilen çekler gibi. Bu girişlerden sonra bankanın hangi döviz cinsi ile çalıştığı, mevduat devri ve seçilen hesap grubuna ait dönem başından itibaren içinde bulunduğunuz güne kadar gerçekleşen tüm hareketleri ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bankanın sadece sizin istediğiniz tarihler arasındaki hareketlerini görüntülemek isterseniz, föy tarih aralığını değiştirmeniz gerekir. Tarih aralığı <ALT+T> tuşları ile değiştirilir. Föy ekranınızın üst bölümünde yer alan devreden alanları, ilgili bankanın, girilen tarih sınırlarında ki devreden borç veya alacak tutarlarını ana, alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre gösterir. Örneğin tarih sınırları olarak girilmişse, devreden alanlarında den devreden ana, alternatif ve orijinal döviz cinsine göre borç ya da alacak tutarı yer alacaktır. Föy ekranınızın en alt bölümünde ise ilgili bankanın, girdiğiniz tarihler arasındaki borç-alacak tutarları ile bakiyeleri, ana, alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre ayrı ayrı sıralanacaktır. Banka föyünün tablo kısmındaysa, o bankanın tüm hareket özetleri yer alır. Bunlar aşağıda açıklanmıştır; No: Hareketlere ilişkin program tarafından verilen sıra numaralarıdır. Tarih: Banka hareketlerinin tarihleridir. Evrak No: Banka hareketlerinin girildiği evrak numarasıdır. Evrak Tipi: Banka hareketlerinin girildiği evrak tipidir. Evrak tipleri, genellikle o evraka ulaşmak için açılan menülerin baş harflerinin birleşiminden oluşmuştur. Örneğin F.C.O kısaltması o evrakın firma çek ödeme olduğunu, T.C.C takas çek çıkış olduğunu, B.P.Y kısaltması o evrakın bankaya nakit para yatırma olduğunu gösterir. 18

19 Hareket Cinsi: İlgili satırdaki hareketin cinsidir (nakit, müşteri çeki, firma çeki, müşteri senedi, dekont gibi). Normal/Ġade: İlgili satırdaki hareketin normal giriş-çıkış hareketi mi, iade amaçlı yapılan giriş-çıkış hareketi mi olduğunu bu alanda görebilirsiniz. Borç/Alacak: İlgili evraktan girilen hareketin bankayı borçlandırdığını veya alacaklandırdığını bu alanda görebilirsiniz. Toplam (Ana Döviz Cinsine Göre): Banka ile ilgili olan hareketin ana döviz cinsine göre tutarıdır. Toplam (Alternatif Döviz Cinsine Göre): Banka ile ilgili olan hareketin alternatif döviz cinsine göre tutarıdır. Toplam (ORJ Döviz Cinsine Göre): Banka ile ilgili olan hareketin orjinal döviz cinsine göre tutarıdır. Belge No: İlgili satırdaki harekete ilişkin evrakın belge numarasıdır. Açıklama: İlgili harekete ilişkin evraktan girilen açıklamadır. Sorumluluk Merkezi Kodu-Adı: İlgili satırdaki hareketin hangi sorumluluk merkezinden kaynaklandığını bu alanlarda görebilirsiniz. Kilitli: Evrak giriş programlarında (faturalar, çek-senet bordoları, tahsilat makbuzları vb.) CTRL+L tuşları evrak kilitleme fonksiyonunu yerine getirir. Evrak kilitlendikten sonra, hiç bir kullanıcınız o evrak üzerinde işlem yapamaz. İlgili satırdaki hareket evrakının kilitli olup olmadığını ise bu kolonda görebilirsiniz. Evet, tablo bölümünde hangi bilgilerin yer aldığını açıklamaya çalıştık. Dilerseniz, tabloda yer alan herhangi bir evraka bu ekrandan ulaşıp değişiklik yapabilirsiniz. Bunun için, ilgili evrak satırına gelip <ALT+D> tuşlarına basmanız veya detaya in butonunu iki kez tıklatmanız gerekir. Örneğin evrak tipi F.C.O olan bir hareket satırında ALT+D tuşlarına basarsanız, firma çek ödeme evrakı bilgileri ile birlikte karşınıza gelir. Gerekli değişiklikleri yapıp bu evrakı kayıt ettiğinizde, yaptığınız değişiklikler föydeki tabloya da yansıyacaktır. Föy ile yapılacak işlemleri yukarıda açıklamaya çalıştık. Eğer başka bir bankanın föyünü incelemek isterseniz, <ALT+B> tuşlarına basmanız veya mouse ile başka föy butonunu tıklatmanız gerekir. Böylece ekranınız boşalacak ve başka banka kodu seçmenize olanak tanınacaktır. Ekranınızdaki bankadan bir sonraki bankanın föyünü incelemek için sonraki butonunu, bir önceki banka föyünü incelemek içinse önceki butonunu tıklamanız yeterlidir. Föy ekranından çıkmak için esc tuşuna basmanız veya close (x) butonunu tıklamanız gerekir. Kasa 9000 NT serisinde finansal hareketlerin kaynağı olan nakit, çek ve senetler için ayrı ayrı kasalar tanımlanmakta, tanımlı olan bu kasalar muhasebe hesaplarına bağlanmaktadır. Yapılan her türlü hareket, ilgili kasa seçilerek sadece o kasaya işlenir. Örneğin tahsilat makbuzu ile çek tahsil ettiyseniz, bu makbuzda aldığınız çek bedelinin hangi kasaya gireceği 19

20 seçilecektir. Eğer tahsilat makbuzunda çek kasasından farklı bir kasa tipi seçmek isterseniz, program bu girişinizi kabul etmeyecek ve doğru kasanın seçilmesini bekleyecektir. Aynı şekilde nakit bir ödeme yaptıysanız, ilgili ödeme de nakit kasasına işlenecektir. Ayrıca satıcı ve müşteri carilerinin açık hesaplarını, ödeme ve tahsilat yapılıncaya dek geçici bir süre kapatabilmek amacıyla verilen ödeme emirleri kasası ile müşteri ödeme sözleri kasası tanımlayabilmenizde mümkün olacaktır. Kartlar menüsünün bu bölümünden, finansal hareketlerin kaynağı olan nakit, çek ve senetleriniz ve bunların farklı durumları için kasa tanımlamaları yapılacak, kasa föyü sayesinde kasa ile ilgili tüm hareketlere ulaşıp değişiklik ve hareket girişleri yapabileceksiniz. Kasa Tanıtım Kartı Yukarıda da belirttiğimiz gibi, 9000 NT serisinde nakit, çek ve senetleriniz için ayrı ayrı kasalar tanımlanmaktadır. Tüm tahsilat ve ödemelerde, bu bölümde tanımlanacak kasalar seçilerek hareket sonlandırılır. Başka bir ifade ile, eğer tanımlanması zorunlu olan kasalar girilmemişse, FİNANS modülünüzde yer alan evraklar ile herhangi bir işlem yapmanız mümkün değildir. Şimdi kasa tanımlamalarının nasıl yapılacağını adım adım açıklamaya çalışalım. Kasa Tipi: FİNANS modülüyle çalışmalarınız sırasında 8 ayrı kasa tipine ihtiyaç duyacaksınız. Bunlar; 1. Nakit kasası: Nakit girişçıkışları için, 2. Çek kasası: Çek girişçıkışları için, 3. Karşılıksız çek kasası: Alınan veya verilen çeklerin karşılıksız çıkması durumda, 4. Senet kasası: Senet girişleri için, 5. Verilen senet kasası: Senet çıkışları için, 6. Protestolu senet kasası: Protesto edilen senetler için 7. Verilen ödeme emirleri kasası: Satıcı firmalar ile olan açık hesapların, ödeme yapılıncaya dek geçici bir kasaya ödeme yapılmış gibi kaydedip, hesabı kapatabilmek için kullanılacaktır. 8. Müşteri ödeme sözleri kasası: Müşterilerin açık hesaplarını, tahsilat yapılıncaya dek geçici bir kasaya tahsilat yapılmış gibi kaydedip, hesabı kapatabilmek için kullanılacaktır. Bu 8 ayrı kasa tipi için gerekli tanımlamaları yapmak durumundasınız. Kasa tiplerini (özellikle nakit kasasını) çoğaltma imkanınız vardır. Örneğin TL nakit kasası, USD nakit kasası gibi. Şimdi ilk kasa tipini seçiniz. Kasa Kodu: Tanımlamakta olduğunuz kasanız için maksimum 10 dijitten oluşan alfanümerik bir kod vermelisiniz. 20

21 Kasa Ġsmi : Kartını girmekte olduğunuz kasanın adı bu alana girilecektir. Örneğin çek kasası, nakit $ kasası gibi. Kasa Muhasebe Kodu: İlgili kasa ile işlem yapıldığında hangi muhasebe hesabı (kasa hesabı) çalışacaksa, ilgili hesap kodunu bu alana giriniz. Kasa muhasebe hesaplarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Kasa Döviz Cinsi: İlgili kasa ile yapılan giriş-çıkışlarda hangi döviz cinsi geçerli olacaksa, döviz cinsini bu alanda belirteceksiniz. Örneğin kasa tipiniz nakit kasası. Ancak nakit kasasını da kendi içinde TL kasası, dolar kasası, mark kasası gibi gruplara ayırdınız. Bu durumda mark kasasını tanımlarken döviz cinsi mark, dolar kasasını tanımlarken dolar olmalıdır (Bkz. KUR9000 NT/Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Nakit AkıĢta Göz Ardı Edilecek: Finans modülünün analizler bölümünde istediğiniz tarih aralığında gerçekleşen veya gerçekleşecek finansal hareketleri, hareketlerin kaynağı olan evrak ve cari hesap bilgileriyle birlikte listeleyen, bu hareketler sonucunda firmanızın nakit fazlası veya nakit eksiğini gösteren nakit akış raporları yer almaktadır. Tanımlamakta olduğunuz kasaya ait hareketlerin bu raporlarda yer almamasını, başka bir ifade ile nakit akışta göz ardı edilmesini istiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak evet- seçimi yapmalısınız. Evet, kasa tanıtım kartına girilecek bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Eğer siz de girişlerinizi bitirdiyseniz, kartınızı <ALT+S> tuşları ile kayıt etmeyi unutmayınız. Kasa Hareket Föyü Kasa föyü; seçilen kasanın tüm hareketlerine anında ulaşıp, gerektiğinde hareket girişleri de yapılan bir programdır. Tüm menülerde yer alan föyler aynı mantık ile çalışır. Föy ile ilgili geniş açıklamalar banka föyü bölümünde verildiği için, burada tekrar açıklanmayacaktır. Satıcılar Kartlar menüsünün bu bölümünden, çalıştığınız satıcı firmaların programınıza tanıtımları yapılacaktır. Satıcı tanımlamaları temel olarak 3 aşamadan oluşur; Birincisi genel tanıtım, ikincisi adres bilgilerinin tanıtımı ve üçüncüsü de yetkili bilgilerinin tanıtımıdır. Bu bölümde ayrıca herhangi bir satıcı firmanın tüm hareketlerini görebileceğiniz, gerekirse hareket girişleri de yapabileceğiniz föyler ile satıcı firmalardan gelen faturalar ve bu firmalara yaptığınız ödemeler ile istediğiniz faturayı kapatabileceğiniz hesap kapama programı, cari grup, bölge tanıtım ve ziyaret takip kartları da yer almaktadır. Satıcı tanımlamaları ile ilgili açıklamalar kitabınızın SATIN ALMA modülüne ayrılan bölümünde verilmiştir. Bu yüzden FİNANS modülünde aynı açıklamaları tekrar vermiyoruz. Müşteriler Kartlar menüsünün bu bölümünden, çalıştığınız tüm müşteri firmaların programınıza tanıtımları yapılacaktır. Müşteri tanımlamaları da satıcı tanımlamaları gibi 3 aşamadan oluşmuştur. Bunlar; müşteri genel bilgilerinin girildiği tanıtım kartı, adreslerin girildiği adres kartı, müşteri firmalardaki yetkili kişilerin girildiği yetkili kartıdır. Ayrıca herhangi bir müşteri firmanın tüm hareketlerini görebileceğiniz, gerekirse hareket girişleri de yapabileceğiniz föyler, müşteri firmalara kesilen faturalar ve bu firmalardan yaptığınız 21

22 tahsilatlar ile istediğiniz faturayı kapatabileceğiniz hesap kapama programı, cari grup, bölge tanıtım ve ziyaret takip tanıtım kartları da yer almaktadır. Müşteri kartlarına ait açıklamalarımız kitabınızın SATIŞ modülüne ayrılan bölümünde verilmiştir. Bu yüzden FİNANS modülünde aynı açıklamaları tekrarlamıyoruz. Diğer Cariler Kartlar menüsünde şimdiye kadar açıklamaya çalıştığımız hiç bir gruba girmeyen fakat hareket gören, yani para transferi yapılan kişi ya da kuruluşları diğer cari olarak adlandırıyoruz. Örneğin holding bünyesinde bulunan her bir şirket diğer caridir. Çünkü bu firmalar ne müşteri, ne de satıcı konumundadırlar. Ancak holding ile parasal alış verişleri de vardır ve dolayısıyla programa tanıtılmak zorundadır. İşte bu şirketleri diğer cari sıfatıyla programa tanıtabilirsiniz. Şirket ortakları da diğer cari sıfatıyla programa tanıtılabilir. Çünkü şirketin ortaklarıyla da para alış-verişi vardır ve bu kişi ya da kurumlar ne müşteri, ne de satıcı statüsündedirler. Dolayısıyla diğer cari olarak programa tanıtılırlar. Diğer carilerin programa tanıtılması da tıpkı satıcı veya müşteri tanımlamaları gibidir. Yalnız bunlar için adres ve yetkililerin girileceği programlar yoktur. Adres bilgileri direkt olarak karttan girilmektedir. Diğer programlar, diğer carilerin hareketlerini görebileceğiniz hareket föyü, hesap kapama, cari grup ve bölge tanıtım programları bu bölümde de bulunmaktadır. Programda yapacağınız tüm girişler satıcı ve müşteri kartlarıyla aynı alanları kapsadığı için tekrar açıklamıyoruz. Personel Kartlar menüsünün bu bölümünden personellerinize ait kartlar girilecek ve personel hareketleri föy yardımı ile izlenebilecektir. Personel Tanıtım Kartı Bu programdan personellerinizi (gerekirse satış ve satın alma elemanları olarak ayırarak) tüm detay bilgileri ile birlikte programınıza tanıtacaksınız. Personellerinizi satış ve satın alma elemanı olarak ayırmak, bu personellere prim verilmesi ve fatura ve irsaliyelerde ilgili (satışı veya satın almayı gerçekleştiren) elemanların seçilebilmesi açısından önem taşımaktadır. Program girdiğinizde personel tanıtım kartının ana ekranı ile karşılaşacaksınız. Personellere ilişkin girilebilecek diğer bilgi alanlarına ekranın üst bölümündeki butonları tıklayarak ulaşacaksınız. Aşağıda personel tanıtım kartının ana ekranına (ilk butona) ait bir örnek görülmektedir. Şimdi personellerinizi programa nasıl tanıtacağınızı hep birlikte incelemeye başlayalım. Kodu: Personel sicil bilgileri dosyasının bu ilk değişkeni programın verimli ve amaca uygun kullanılması açısından önem taşır. 25 dijit uzunluğa sahip bu alana rakam ve/veya harf girilebilir. Kodu aynı olan birden fazla personel kaydı olamaz. Bu alan yeni girilen bir personele kart açarken kod girmek için ya da varolan bir personel kaydını ekrana çağırmak için kullanılabilir. Dosyada kaydı bulunan personelin kodunu girdiğinizde bununla ilgili kayıt karşınıza geleceğinden bu kodu başka bir personele daha vermek ancak varolan kaydı sildikten sonra mümkün olur. 22

23 Personel kodu sayesinde bu personel sicil kartlarını önceki ve sonraki kayıt (ALT+O: önceki kart, ALT+N: sonraki kart) tuşları kullanılarak ardışık tarama yapılabilir. Bu özelliklerinden dolayı program personel kodu olmayan bir kaydı kabul etmeyecektir. Kod değişkeni sadece istenilen personele ulaşma, personeli sıralama, gruplandırma gibi işlemlerde kolaylık sağlamakla kalmaz aynı zamanda firmanızın işleyişine uygun çıktılar almanıza olanak verir. Bu yüzden personeli kodlarken firmada kullanılan ücretlendirme sistemine ait tüm evraklar göz önüne alınmalıdır. Adı Soyadı : Elli karakterlik bu alan personelin ad ve soyadına ayrılmıştır. SSK Sicil No: Bu alana, personellerin SSK sicil numaraları girilecektir. On sekiz dijit uzunluğundaki sicil numarası personel kayıtlarının kontrolünde kullanabileceğiniz ikinci bir koddur. SSK Sicil numarası da personel kodu gibi kayıtlara ulaşmada kullanılabilir. Sicil numarası doğru girilen bir personele ait kayıt ekrana gelecektir. Bu özelliğinden ötürü aynı sicil numarasına sahip birden fazla kayıt olamaz. Sicil numarasını girmeden bu alanı geçmeye çalışırsanız, programınız sizi uyaracak ve ekranınızda; Sonra gireceğim ġimdi gireceğim şeklinde butonlar belirecektir. Sicil numarasını girmeden girişlerinize devam etmek isterseniz, sonra gireceğim butonunu kliklemeniz gerekir. Bu durumda imleç bir alt satırda konumlanacaktır. Eğer sicil numarasının girileceği alana geri dönmek isterseniz, bu durumda şimdi gireceğim butonunu kliklemelisiniz. Tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan pencereden tanıtım kartını girmekte olduğunuz elemanınızın ne iş yaptığını programınıza tanıtacaksınız. Satış ve satın alma ile görevli personellerinizin görev tiplerini girmeniz, sipariş fişinden faturaya dek hareketleri hangi elemanın verdiğini takip etmek ve -varsa- bu elemanlara prim hesaplatabilmek açısından önem taşımaktadır. Örneğin satış faturası keserken, o satışı gerçekleştiren elemanınızın kodunu faturadan seçebilirsiniz. Departman Kodu: Bu alanda, kartını girmekte olduğunuz personelin hangi departmana bağlı olduğunu belirteceksiniz. Firmanızda PER9000 NT Personel Yönetim Paketini 23

24 kullanıyorsanız, bu programdan yapılan departman tanımlamalarına F10 tuşunu kullanarak ulaşabilir, ilgili personelinizin hangi departmana bağlı olduğunu seçebilirsiniz. ĠĢ Grubu: Bu alan personelin yaptığı işin statüsünün belirtildiği yerdir. Satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere açılacaktır. İşletmeniz bünyesinde PER9000 NT Personel Yönetim Paketini kullanıyorsanız, bu alana girilen bilgiler verilen sosyal yardımların bu gruplara göre farklılık içerdiği durumlarda önem kazanır. Bir firmada sosyal yardımlardan yararlanma konusunda farkları olan gruplar varsa, personelin yer aldığı grubun belirtileceği yer bu alandır. GiriĢ Tarihi: Personelin işe girdiği tarihin girildiği alandır. PER9000 NT yi kullanan firmalar için bu alana girilen bilgi sabit bir sicil bilgisi olmaktan öte, personelin tasarruf teşvik fonunun, kıdem ve ihbar tazminatlarının hesaplanmasında kullanılan önemli bir bilgidir. ÇıkıĢ Tarihi: Bu alan personelin işten çıktığı tarihi gösterir ve PER9000 NT yi kullanan firmalarda personellerin kıdem ve ihbar tazminatı hesaplarında da kullanılır. ÇıkıĢ Sebebi: Bu alana ilgili personel işten ayrılmış ise ayrılma sebebi çok kısa olarak girilebilir. Döviz Cinsi: Bu alanda ilgili personelin maaşını hangi para birimi ile aldığı girilecektir. Satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza çıkacak olan para birimlerini gösteren listeden ilgili personeliniz için para birimini seçebilirsiniz. Cari Muhasebe Kodu: Bu alanda ilgili personelinizin tahakkuk kesinleştirme işleminden sonraki hesaplarının hangi muhasebe kodu altında görüneceğini F10 penceresinden seçeceksiniz. Entegre Grubu: Firmanızda PER9000 NT Personel Yönetim Paketini kullanıyorsanız, bu alana sicil kartını girmekte olduğunuz personelinizin hangi muhasebe grubuna bağlı olduğu girilecektir. Muhasebe grup girişi için, satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza gelecek ekrandan da faydalanabilirsiniz. Kıdem Tarihi: Bu alan, işe giriş tarihi ile kıdem tazminatının hesaplatılacağı tarih farklı olan personeller için kullanılacaktır. Dolayısıyla tanıtımını yaptığınız personel için kıdem tazminatının hangi tarihten itibaren hesaplatılacağını bu alana girmelisiniz. Örneğin X ve Y adında iki tane firma sahibi olduğunuzu düşünelim. X firmanızda çalışmakta olan PER001 kodlu personelinizin, Y firmanızda çalışmasına karar verdiniz, bu durumda PER001 kodlu personelin Y firmasına geçişinde, kıdem tazminatında herhangi bir değişikliğin olmaması için kıdem tarihi alanına X firmasında çalışmaya başladığı tarihi girmelisiniz. Böylece ilgili personeliniz şirket değiştirmiş olmasına rağmen, kıdem tazminatı sizinle çalışmaya başladığı ilk günden itibaren hesaplatılabilecektir. Personel tanıtım kartı ekranında yapmanız gereken ilk girişler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Dikkat ederseniz ekranınızın sağ tarafında Fotoğraf adı altında bir bölüm görülmektedir.şimdi sizlere bu bölümle ilgili açıklamada bulunmak istiyoruz. Bu bölüme tanıtımını yaptığınız personele ilişkin resim yükleyebilmeniz mümkündür. Bunun için öncelikle yapmanız gereken Fotoğraf alanında mouse göstergenizin sağ tuşuna basmak olmalıdır. Bu işlem sonrasında ekranınızın üzerine yükle, sil, tara ve göster seçeneklerinin 24

25 yer aldığı bir menü açılacaktır. Bu menüden yükle seçeneğini seçerek, sisteminizde kayıtlı olan personelinizin resmini bu bölüme getirebilirsiniz. Tara seçeneği, scaneri olan kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Dolayısıyla bu seçenekle sacanerdan taradığınız personelinizin resmini anında bu bölüme getirebileceksiniz. Sil seçeneği yüklediğiniz resimleri silmek için göster seçeneği de, ilgili resmi orijinal boyutlarda görüntüleyebilmek için kullanılacaktır. Ana kart üzerinde görünen alanlar yukarıda açıklamalarımızdan ibarettir. Şimdi sıra ekranın üst bölümünde yer alan butonların açıklamalarına geldi. Personel Adres ve Telefon Bilgileri Personel adres ve telefon bilgileri butonunu tıkladığınızda ekranın görüntüsü değişecek ve bu yeni ekrandan personelinize ait ikametgah adresinin girişini yapacaksınız. Şimdi bu ekranda yer alan alanları tek tek açıklayalım. Adres: Kartta iki satır olarak yer alacak adres alanına ilgili personelin ikametgah adresi girilmelidir. Posta Kodu: İlgili personelin posta kodu bu alana girilmelidir. Ġlçe: İlgili personelin bağlı olduğu ilçedir. Ġl: İlgili personelin bulunduğu ildir. Ülke: İlgili personelin bulunduğu ülkedir. Tel Ülke Kodu: İlgili personelin bulunduğu ülkenin milletlerarası telefon kodudur. Tel Bölge Kodu: İlgili personelin bulunduğu ilin bölge kodudur. Tel No1-2: İki satır olarak ayrılmış bu alana personelin telefon no sunu girebilirsiniz. Faks No: İlgili personelin varsa faks numarası bu alana girilmelidir. Modem No: İlgili personelin varsa modem numarası bu alana girilmelidir. Personel Kimlik Bilgileri Bu bölümden personelinizin kimlik bilgilerini gireceksiniz. Şimdi bu ekranda yer alan alanları tek tek inceleyelim. ÇalıĢma Tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan pencereden ilgili personelin çalışma tipini seçebilirsiniz. Pazarlama, imalatçı gibi. Tahsili: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan pencereden ilgili personelin tahsil durumunu seçeceksiniz. Mesleği: Bu alana ilgili personelin mesleği girilecektir. Görevi: Bu alana ilgili personelin firmadaki görevi girilecektir. PER9000 NT yi kullanan firmalar personeller için görevleri tanımladılarsa, bu alanda F10 tuşuna bastığınızda 25

26 tanımlamış olduğunuz görevler isimleri ve kodlarıyla beraber liste halinde karşınıza gelecektir. Buradan da ilgili personelin görevi seçilebilir. Dili: Bu alana ilgili personelin lisanı girilecektir. Sakatlık Derecesi: Personelin sakatlık derecesinin tanımlandığı bu alana girilecek bilgi satır sonu butonu tıklanarak açılan pencereden seçilir. Göçmen Kodu: Personelin göçmen olup olmadığı bu alanda belirtilecektir. Görev Kodu: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak olan pencereden ilgili personelin görev kodu seçilir. SGK Kodu: İlgili personelin bağlı bulunduğu sigorta kurumu bu alanda seçilecektir. EĢ Ġsmi: Kartı girilen personel evli ise eşinin ismi bu alanda yerelmalıdır. EĢi Ücretli: İlgili personelin eşinin çalışıp çalışmadığı bu alanda belirtilmelidir. Çocuk Adedi: İlgili personelin çocuğu varsa çocuk sayısı bu alana girilmelidir. Bu alan, personellerine çocuk yardımı veren firmalar için önem taşır. Okul Öncesi, Ġlk, Orta, Lise, Yüksek: Personellerine çocuk yardımı veren firmalar, bu yardımı çocukların tahsil derecelerine göre gruplara ayırdılarsa, bu alanlara ilgili personelin her tahsil derecesindeki çocuk sayısı girilmelidir. Personel Nüfus Bilgileri İlgili satırdaki personelinize ait nüfus cüzdanı bilgilerinin girileceği bölümdür. Uyruğu: İlgili personelin uyruğu bu alana girilecektir. Cinsiyeti: İlgili personelin cinsiyeti bu alanda satır sonu butonu tıklanarak açılacak pencereden seçilecektir. PER9000 NT yi kullanan firmalar bu alandaki cinsiyet seçimini doğru yapmaması durumunda program SSK aylık bildirgesi dökümünü doğru olarak hesaplamayacaktır. Medeni Hal: İlgili personelin medeni hali bu alanda açılacak olan pencereden seçilecektir. Dini: İlgili personelin dini bu alana girilecektir. Baba Adı: İlgili personelin baba adı bu alana girilecektir. Ana Adı: İlgili personelin ana adı bu alana girilecektir. Doğum Tarihi: İlgili personelin doğum tarihi gün/ay/yıl formatında bu alana girilecektir. Doğum Yeri: İlgili personelin doğum yeri bu alana girilecektir. Kan Grubu: İlgili personelin kan grubu bu alanda satır sonu butonu tıklanarak açılacak pencereden seçilecektir. 26

27 Seri No: İlgili personelin nüfus cüzdan seri numarası bu alana girilecektir. Ġl: İlgili personelin nüfusa kayıtlı olduğu il bu alana girilecektir. Ġlçe: İlgili personelin nüfusa kayıtlı olduğu ilçe bu alana girilecektir. Mahalle: İlgili personelin varsa nüfusa kayıtlı olduğu mahalle ismi bu alana girilecektir. Köy: İlgili personelin varsa nüfusa kayıtlı olduğu köy ismi bu alana girilecektir. Cilt No: İlgili personelin nüfus cüzdan cilt numarası bu alana girilecektir. Sayfa No: İlgili personelin nüfus cüzdan sayfa numarası bu alana girilecektir. Kütük Sıra No: İlgili personelin kütük sıra numarası bu alana girilecektir. Askerlik Cüzdan No: İlgili personelin erkek olması ve askerlik yapmış olması durumunda askerlik cüzdanı numarası bu alana girilecektir. VeriliĢ Nedeni: İlgili personele nüfus cüzdanının veriliş nedeni bu alana girilecektir. Verildiği Nüfus Ġdaresi: İlgili personele nüfus cüzdanını veren nüfus dairesinin ismi bu alana girilecektir. VeriliĢ Tarihi: İlgili personele nüfus cüzdanının verildiği tarih bu alana girilecektir. Cüzdan Kayıt No: İlgili personelin nüfus cüzdanı kayıt numarası bu alana girilecektir. Personel Yardım Bilgileri Bu bölümden personelinizin aldığı yardımları, her bir yardım satırında var seçimini yaparak belirleyeceksiniz. Bu pencerede görülen alanların bordroya yansıyabilmesi için, bu alanları var olarak seçmek yeterli değildir. Daha önceden PER9000 NT/Sistem/Şirket Parametreleri/Sosyal Yardım Tanımlarından Var olarak seçilecek alanların hangi gruplara ve meblağ olarak ne miktarda olacağı girilmelidir. Bu yapılmadığı taktirde sosyal yardımların Var olarak seçilmesi herhangi bir anlam ifade etmez. Personel Prim Bilgileri Personel tanıtım kartında personel prim bilgileri butonuna bastığınızda, firmanız bünyesindeki satış elemanlarınız için prim miktar veya yüzde girişleri yapabileceksiniz. Prim girişleri, ya satılan ürün miktarı üzerinden sabit bir fiyat, ya toplam satış tutarı üzerinden belirli bir yüzde, ya da hem sabit fiyat hem de yüzde olabilir. Örnek: X satış elemanı adedi TL dan 3 adet satış yaptığında; Sabit Prim Miktarı: Sattığı ürün başına TL prim hakkı varsa, x 3 = TL Sabit Prim Yüzdesi: Satış tutarı üzerinden %5 prim hakkı varsa, 27

28 x %5 = TL prim almaya, Hem sabit fiyat, hem de prim yüzdesi girilmişse, = TL prim almaya hak kazanır. Bu ekranda görülen stok prim oranı çarpanı, her bir stok için ayrı ayrı oranlarda prim hesaplanması durumunda kullanılacaktır. Stok tanıtım kartından her bir stok için değişik yüzdeler girerek prim hesaplanmasını sağlayabilirsiniz. Stok kartlarından girilen bu stokun satışları üzerinden verilecek prim personellere göre değişecekse, bu alana ilgili personelin stok üzerinden alacağı prim oranı çarpanını girebiliriniz. Örneğin stoklarınızın prim oranları %5- %10 gibi rakamlarda. Ancak kartını girmekte olduğunuz personelin bu prim oranının tamamı üzerinden prim almasını istemiyorsunuz. Bu durumda bu alana gelerek stok kartındaki yüzdenin ne kadarının bu personel için hesaplanacağını girebilirsiniz. Örneğin %5 -%10 gibi rakamların tamamı değil yarısı kadar prim verilecekse, bu alana 50 girişini yapabilirsiniz. Özel Alacak Entegrasyonları Kodları Bu bölümde personellerinizden yapılacak bir takım kesintilerin tanımları yer almaktadır. Her bir personele özel olan bu kesintileri (sendika aidatı, borç taksiti, icra taksiti, kredi taksiti, avans, izin avansı, ikramiye avansı, yakacak avansı,bayram avansı, yardım sandığı, fon kesintisi, ceza, geçen yuvarlama, ters bakiye, diğer 1,2,3, askerlik borçlanması kesintileri) ayrı ayrı muhasebe hesaplarında izlemek için, bu ekranda yer alan her bir kesinti cinsi için çalışacak muhasebe hesabının kodunu tek tek girmelisiniz. Muhasebe hesap kodları MUHASEBE modülünden açıldıktan sonra, "muhasebe kodu" alanında F10 tuşuna basılarak seçilebilir. Basamaklı Prim Tablosu Personellerinize yapmış oldukları satış cirolarına göre basamaklı prim vermeniz mümkündür. Bu sistemde personelin satış cirosuna önce en küçük basamaktaki prim yüzdesi uygulanır, daha sonra cirodan bu basamağın tavanı çıkarılarak, kalan ciro üzerinden ikinci basamağın primi hesaplanır. Bu pencereden 5 basamaklı prim tanımlanabilir. Basamaklı prim tanımlamaları için yapılması gereken girişler ciro tavanları ve bu tavanlara göre verilecek prim yüzdelerini girmekten ibarettir. Örnek: Ciro Tavanı Prim Yüzdesi (%) % % % % %20 Yukarıdaki örneğimizde kartını girmekte olduğumuz personelimizin 100 milyon ciro tavanına kadar olan satışları için %5, 500 milyona kadar olan satışları için %10, 1 milyara kadar olan satışları için %12, 2 milyara kadar olan satışları için %15 ve 10 milyara kadar olan satışları için %20 prim verileceği tanımlanmıştır. Personelimizin 1 milyar satış yaptığını varsayarsak, basamaklı prim sistemine göre alacağı prim tutarı şöyle hesaplanacaktır; Basamaklı prim hesabında önce en küçük ciro tavanına bakılır ve bu tavana göre hak edilen prim hesaplanır. 28

29 Satış cirosu x prim yüzdesi (ilk basamağın) = 1. Basamak Prim Tutarı x 0.05 = Personelimiz basamaklı prim tablosunun ilk basamağından 50 milyon prim hakkı kazanmış ve satış tutarı 1 milyar olduğuna göre 2. basamaktan da prim almaya hak kazanmıştır. Ancak ikinci basamaktan prim hesaplamadan önce, personelin kalan cirosu bulunacaktır. Başka bir ifade ile ikinci basamağı prim hesabı kalan ciro üzerinden yapılacaktır. Kalan ciro; Satış Tutarı Ciro Tavanı (prim hesabına giren ciro tavanı) formülü ile bulunur. Personelimizin 1 milyarlık satış yaptığı ve 100 milyonluk ilk basamaktan hesaplandığına göre kalan ciro, yani ikinci basamak priminin hesaplanacağı ciro = olacaktır. Buna göre ikinci basamaktan almaya hak kazandığı prim; Kalan Ciro x prim yüzdesi (2. basamağın) = 2. Basamak Prim Tutarı x 0.10 = Şimdi 3. basamaktan prim alabilmesi için kalan cironun yeterli olup olmayacağına bakalım. Kalan Ciro Ciro Tavanı (prim hesabına giren ciro tavanı) = Kalan Ciro = Personelimizin daha 400 milyon tutarında cirosu kalmıştır ve dolayısı ile 3. basamaktan da prim alacaktır. Üçüncü basamaktan alacağı prim; Kalan Ciro x prim yüzdesi (3. basamağın) = 3. Basamak Prim Tutarı x 0.12 = Personelimizin 3. basamaktan alacağı prim tutarı 48 milyon liradır. Bu yönteme göre alacağı toplam prim tutarı ise; 1. Basamak Prim + 2. Basamak Prim +3 Basamak Prim = Toplam Prim = Personelimiz 1 milyarlık satışı karşılığında, yukarıdaki ciro tavanları ve prim yüzdelerine göre 188 milyon prim almaya hak kazanmıştır. Böylece bir personelimiz için yapılması gereken tüm tanımlamaları ve bilgileri programımıza girmiş olduk. Personel tanıtım kartına girişleriniz bittikten sonra bilgilerinizi <Alt+S> tuşları ile kayıt etmeyi unutmayınız. Personel Hareket Föyü Bu program ile personellerinizin borç ve alacak hareketlerini tek bir ekran sayfasından inceleyebileceksiniz. Örneğin personellerinize kasa ödeme fişi ile yapmış olduğunuz ödemeler, kasa tahsilat fişi ile almış olduğunuz ödemeler, gönderilen ve gelen havaleler ile gerçekleşen hareketler bu bölümden inceleyebileceğiniz hareket bilgilerindendir. Personel hareket föyü ile personellerinizin tahakkuk bilgilerine, kesintilerine ulaşamazsınız. Burada sadece Finans modülünden gerçekleşen personel hareketleri listelenir. Tüm menülerde yer 29

30 alan föyler aynı mantık ile çalışır. Föy ile ilgili geniş açıklamalar banka föyü bölümünde verildiği için, burada tekrar açıklanmayacaktır. Demirbaş Kartlar menüsünün bu bölümünden sabit kıymetlerinizin programa tanıtımları yapılacak ve sabit kıymetlerin hareket özetlerini içeren demirbaş föyü incelenebilecektir. DemirbaĢ Tanıtım Kartı Kartlar menüsünün bu bölümünden bütün sabit kıymetlerinizin programınıza tanıtımları yapılacak, amortisman hesaplaması için gerekli olan oran ve tutarlar girilecektir. İlgili programı seçtiğinizde karşınıza gelecek ekran aşağıdaki gibi olacaktır. Şimdi sabit kıymet girişlerinin nasıl yapılacağını incelemeye başlayalım. Kodu: Sabit kıymetlerinizi bu programdan takip edebilmek için, öncelikle her sabit kıymete maksimum 10 dijit uzunluğunda alfanümerik bir kod vermelisiniz. Bu alana da şu anda tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin kodu girilecektir. Ġsmi: Tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin ismini bu alana giriniz. Açıklama: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, açıklamanızı bu alana girebilirsiniz. Döviz Cinsi: 9000 NT serisinde dolayısıyla da FİNANS modülünde tüm hareketlerinizi aynı anda 3 farklı döviz cinsiyle takip edebilirsiniz (Bkz. KUR9000 NT/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Bunlardan ilk ikisi ana döviz ve alternatif dövizdir. Bu iki döviz cinsi tüm modülleri kapsar. Üçüncü döviz cinsi orijinal dövizdir. Orijinal döviz, her modülün kartlar bölümünden girilir ve sadece giriş yapılan karta aittir. İşte kartını girmekte olduğunuz sabit kıymete ait hareketler ana döviz haricinde başka bir döviz cinsiyle gerçekleşecekse, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden ilgili döviz cinsini seçmelisiniz. KDV: İlgili sabit kıymetiniz hangi KDV oranına tabi ise, bu alanda karşınıza gelecek pencereden KDV oranını seçiniz. 30

31 Birim : İlgili sabit kıymetinizin birimi bu alanda belirtilecektir. Fatura Tarihi: Tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinize ait faturanın tarihi bu alana girilmelidir. Zimmet Yeri: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin zimmet yerini bu alana girebilir veya F10 listesinden seçebilirsiniz. Zimmet yerleri MUHASEBE Modülü/A.T.İ.K menüsünden tanımlanmış olmalıdır. Grup Kodu: Sabit kıymetlerinizi özelliklerine göre belirli gruplar altında toplayabilirsiniz. Örneğin taşıtlar, gayrimenkuller, bilgisayarlar gibi. Grup tanımlamaları MUHASEBE Modülü/A.T.İ.K menüsünden yapılmaktadır. Eğer bu bölümden grup tanımlamaları yaptıysanız, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin hangi gruba bağlı olduğunu bu alana girebilir veya F10 listesinden seçebilirsiniz. Amortisman Hesap ġekli: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda amortisman hesap şekillerini içeren küçük bir pencereyle karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin amortismanın hangi yöntemle hesaplanacağını seçmenizdir. Amortisman hesap şekillerine ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir; 1-Normal amortisman: Amortisman hesap şekli olarak normal amortismanı seçerseniz, sabit kıymetinizin mal bedeli üzerinden, biraz sonra vereceğiniz amortisman oranını dikkate alınarak, her sene bu oranda amortisman ayrılacaktır. Bu hesaplama işlemi, sabit kıymetinizin mal bedeli kadar amortisman ayrılınca sona erecektir. Örneğin tutarında bir sabit kıymetiniz var. Bu sabit kıymetinize cari amortisman yöntemi ile, %20 oranında amortisman ayırmak istiyorsunuz. Bu durumda programınız aşağıdaki gibi bir hesaplama yapacaktır; Ayrılan Amortisman yıl x 0.20 = yıl x 0.20 = yıl x 0.20 = yıl x 0.20 = yıl x 0.20 = TOPLAM tarihi itibari ile yürürlüğe giren geçici vergi uygulamasına göre amortisman hesaplamaları yıllık değil, ilgili çalışma yılına ait 3 er aydan oluşan toplam 4 dönem itibari ile yapılmaktadır. Başka bir ifade ile, ilgili yıl için biraz sonra gireceğiniz amortisman oranı 4 e bölünecek ve 4 dönem için ayrı ayrı amortisman hesaplanacaktır. Yukarıdaki örneğimize göre bir yıl için hesaplanan amortisman TL idi. Bu tutarın geçici vergi dönemlerine isabet eden kısmı şu şekilde hesaplanır; Ayrılan Amortisman dönem x 3/12 = dönem x 3/12 = dönem x 3/12 =

32 4. dönem x 3/12 = TOPLAM Yukarıdaki örneğimizde, TL tutarındaki sabit kıymetimizin bir yılı için her dönem TL tutarında amortisman ayrılmıştır. 4. Dönem sonunda o yıl için ayrılan toplam amortisman, karttan girilen orana yani %20 ye ulaşmıştır. 2- Azalan bakiyeler: Amortisman hesap şekli olarak azalan bakiyeler seçildiğinde, öncelikle amortisman oranının iki katı uygulanacak ve ilgili sabit kıymetiniz için önceki dönem ayrılmış olan amortisman tutarı maliyet bedelinden çıkarılacak ve kalan değer üzerinden, amortisman hesaplanacaktır. Yukarıdaki örneğimizden yararlanarak konuyu açıklamaya çalışırsak; TL tutarında bir demirbaşınıza azalan bakiyeler yöntemi ile ve yıllık %20 oranında amortisman uygulanacaktır. Yöntem azalan bakiyeler seçildiği için, otomatik olarak bu oran 2 ile çarpılacaktır (%20x2=%40). Azalan bakiyelerde (başka bir adıyla hızlandırılmış amortismanda) formül yıllık amor. oranı x 2 dir. Ancak bulunacak yeni oran %40 ı geçemez. Örneğin yıllık amortisman oranı %15 ise, azalan bakiyeler yöntemi seçildiğinde %15x2=%30 uygulanacaktır. Yıllık amortisman oranı %25 ise, %25x2=%50 olduğu halde, kanuna göre bu oran %40 ı geçemeyeceği için %40 uygulanacaktır. Şimdi bu yönteme göre bir örnek verelim; Ayrılan Amortisman yıl x 0.40 = yıl = x 0.40 = yıl = x 0.40 = yıl = x 0.40 = yıl = = Yukarıdaki örneğimizde son yılda kalan tutarın tamamı amortisman olarak ayrılmıştır tarihi itibari ile yürürlüğe giren geçici vergi uygulamasına göre amortisman hesaplamaları yıllık değil, ilgili çalışma yılına ait 3 er aydan oluşan toplam 4 dönem itibari ile yapılmaktaydı. Azalan bakiyeler yöntemi için verdiğimiz örneğimizdeki ilk yılın amortisman tutarı TL, ikinci yılın amortisman tutarı TL idi. Bu tutarların geçici vergi dönemlerine isabet eden kısmı şu şekilde hesaplanır; 1. YIL DÖNEMLERE GÖRE DAĞILIM 1. dönem x 3/12 = dönem x 3/12 = dönem x 3/12 =

33 4. dönem x 3/12 = TOPLAM YIL DÖNEMLERE GÖRE DAĞILIM 1. dönem x 3/12 = dönem x 3/12 = dönem x 3/12 = dönem x 3/12 = TOPLAM ve 4. yılların dönemlere göre dağılımları da aynı şekilde yapılacaktır. Amortisman oranı: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için hangi oranda amortisman ayırmak istiyor iseniz, bu alana ilgili amortisman yüzdesini girmelisiniz. Gayri menkul mü?: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere açılacak ve tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin emlak olup olmadığının belirtilmesi istenecektir. Evet-hayır seçeneklerinden ilgili olanını tıklayarak gerekli tanımlamayı yapınız. Kıst Amortismana Tabi mi?: 1994 yılında çıkarılan bir kanun ile bu ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobiller Kıst Amortismana tabi tutulmuştur. Kıst amortisman uygulamasında 1994 ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobillerde, alım yılı için amortismanın tamamı değil, alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı hesaplanır (31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde tamamı hesaplanır). Kıst Amortismanı bir örnek yardımıyla şöyle açıklayabiliriz; Cinsi: Binek Otomobil Maliyeti: TL Amort. Hesap Yöntemi ve Oranı: Normal %20 Bu verilere göre ve ve olmak üzere iki ayrı alım yılı için amortisman hesaplamaları şöyle olacaktır; Alım Yılı Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı Yukarıdaki örneğimizde, kıst amortisman uygulamasına göre 31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde, alındıkları yıl için de amortismanın tamamı hesaplanacağından, her yıl aynı tutarda amortisman ayrılmıştır. Şimdi de alınan binek otomobil için yapılan amortisman hesaplamasını inceleyelim. Alım Yılı Olduğunda 33

34 Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı Bu örneğimizde alım tarihi idi. Kıst Amortisman uygulamasına göre amortisman hesaplaması binek otomobilin alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı olarak hesaplanması gerektiğinden, ilk yıl için sadece (10, 11 ve 12 aylar olmak üzere) 3 aylık hesaplama yapılmıştır. Binek otomobilin alındığı yıl için ayrılması gereken kalan tutar, en son yılın amortismanına eklenmiştir ( TL). Bu tutarı ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman olarak nitelendiriyoruz. Evet, bu açıklamalarımızdan sonra, bu alanda tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz binek otomobil ise, bu sabit kıymetin kısıt. amortismana tabi olup olmayacağı belirtilecektir. Ġzdeğer DüĢümü?: Amortisman hesaplama şekli olarak cari amortismanı seçtiyseniz, sabit kıymetinizin mal bedeli kadar amortisman ayrılınca, artık bu sabit kıymetinizi demirbaş raporunda göremezsiniz. Eğer amortismanı tamamlanmış dahi olsa bu sabit kıymeti raporlarda görmek istiyorsanız, 1 TL gibi sembolik bir tutar kalan değer ayırmalısınız. İşte bu kalan değeri iz değer düşümü olarak adlandırıyoruz. Bu alanda sizden istenilen, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymet için iz değer düşümü olup olmayacağını belirlemenizdir. Ġz değer düģüm değeri: İz değer düşümünün ne olduğunu yukarıda açıkladık. Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için iz değer düşümü olacaksa, yani yukarıdaki alanda var seçimini yaptıysanız, bu alanda iz değer düşüm değerini girmeniz gerekmektedir. İz değer düşüm değeri olarak herhangi bir rakam girebilirsiniz. Yen. değerleme: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz yeniden değerlemeye tabii olacaksa, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden var seçeneğini tercih etmelisiniz. Hangi yıllarda yeniden değerleme yapılacağıysa, <ALT+M> tuşlarıyla çağırılacak ekrandan girilecektir. Evet, demirbaş kartına ilk aşamada girilmesi gereken bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Şimdi ekranınızın sağ tarafındaki butonlardan yararlanarak, sabit kıymetinize ilişkin diğer bilgileri girmeye başlayalım. Fatura Bilgileri: Sabit kıymetinize ilişkin fatura bilgilerini girebilmek için <ALT+T> tuşlarına basmanız ya da mouse ile fatura bilgileri butonunu iki kez tıklatmanız gerekmektedir. Bu işlemden sonra erkanınızın üzerine bir pencere açılacaktır. Şimdi sabit kıymet fatura bilgilerinin neler olduğunu incelemeye başlayalım; Fatura Tarihi-Seri No-Sıra No: Sabit kıymetinize ait faturanın tarihini, seri ve sıra numarasını bu alanlara girebilirsiniz. Miktar: Fatura miktarı bu alana girilebilir. 34

35 Maliyet bedeli: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin maliyet bedelini (yani bu sabit kıymeti alırken ödediğiniz bedeli) bu alana giriniz. Buraya gireceğiniz bedel, yukarıda girdiğiniz miktar kadar sabit kıymetin maliyet bedeli olmalıdır. Örneğin 5 adet masa aldıysanız, bu alana 5 adet masaya ödenen bedel (K.D.V. hariç) girilmelidir. Amortisman hesaplamalarında bu alana girilen maliyet bedeli dikkate alınacaktır. KDV Tutarı: Sabit kıymetinizi alırken ödediğiniz K.D.V. tutarını bu alana girmelisiniz. Sabit kıymet fatura bilgileri yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Bu butondaki girişlerimizi bitirdikten sonra <ESC> tuşu ile buradan çıkıp tekrar demirbaş tanıtım kartına dönebiliriz. Muhasebe Kodları: Sabit kıymetinize ilişkin muhasebe kodlarını girebilmek için <ALT+U> tuşlarına basmanız ya da mouse ile muhasebe kodları butonunu iki kez tıklatmanız gerekmektedir. Bu işlemden sonra ekranınız üzerine bir pencere açılacaktır. Şimdi bu ekranda yer alan bilgileri inceleyelim. DemirbaĢ Muh. Kodu : Tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin muhasebe kodunu bu alana girmelisiniz. BirikmiĢ Amort. Muh. Kodu : İlgili sabit kıymetiniz için ayrılacak amortisman tutarları hangi muhasebe hesabında izlenecek ise (257 li hesaplar olmalıdır), ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Yeniden Değerleme Muh. Kodu: İlgili sabit kıymetinizin yeniden değerleme tutarının kaydedileceği muhasebe hesap kodunu (522 li hesaplar olmalıdır) bu alana girmelisiniz. Amortisman Gideri Muh. Kodu: İlgili sabit kıymetiniz için ayrılan amortisman giderlerinin kaydedileceği muhasebe hesap kodunu (796 lı hesaplar gibi) bu alana girmelisiniz. Maliyet ArtıĢ Fonu Muh. Kodu: İlgili sabit kıymetinizin satışı söz konusu olduğunda, sabit kıymetin satıldığı yıldaki yeniden değerlenmiş son maliyetinden, ilk (orijinal) maliyeti çıkararak bulunan değer maliyet artış fonu hesabına (524 lü hesaplar) kaydedilebilir. Bu alana ilgili sabit kıymet için maliyet artış fonu hesabının kodu girilmelidir. (Bkz. Örnek:2) ATĠK SatıĢ Karı Muh. Kodu: İlgili sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda, satıştan elde edilen karın kaydedileceği muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir. (Bkz. Örnek:1). ATĠK SatıĢ Zararı Muh. Kodu: İlgili sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda, satıştan kaynaklanan zararın kaydedileceği muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir. (Bkz. Örnek:1). Yenileme Fonu Muh. Kodu: İlgili sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda, satıştan elde edilen kar satış karı hesabı yerine, bu sabit kıymetin ileri ki dönemlerde (3 yıl içinde) yenileceği düşünülerek yenileme fonu hesabına da kaydedilebilir. Bu işletmelerin tercihe bırakılmıştır. Eğer sabit kıymetinizin satışından elde edilecek kar yenileme fonuna aktarılacaksa, bu alana ilgili yenileme fonu hesabının muhasebe kodu girilmelidir (549 lu hesaplar). Aşağıda sabit kıymetinizin satışı söz konusu olduğunda çalışabilecek muhasebe hesaplarıyla ilgili örnekler yer almaktadır. ÖRNEK:1 35

36 Satın Alma tarihi : Cinsi : Makine Tutarı : TL Amortisman Yöntemi : Normal Amortisman Oranı : %20 Varsayılan Yeniden Değerleme Oranları: % % % %70 SatıĢ Tarihi : SatıĢ Bedeli : Tl Yukarıdaki verilere göre, Ocak 1995 de 1 milyara alınan makine, Ocak 1998 de 6 milyara satılmıştır. Bu makine için ve 1997 yılları olmak üzere 3 yıl amortisman ayrılmıştır. Bu örneğimizde yeniden değerleme yapılmadığını varsayıyoruz. Makine (253) Makine Alımı BirikmiĢ Amortisman (257) ( ) ( ) ( ) Yukarıdaki T cetveli örneklerine göre, 1 milyara alınan makine için 3 yıl toplam 600 milyon tutarında amortisman ayrılmıştır. Bu demirbaş 1998 yılında satıldığında önce satış karı hesaplanacaktır; İlk Maliyet - Birikmiş Amortisman = Son Maliyet = Satış Tutarı - Son Maliyet = Satış Karı = Satış karı TL olarak bulunduktan sonra; i) Satış karı ATĠK SatıĢ Karı Muh. Kodu kodu alanına girilecek hesaba (679 lu hesaplar) kaydedilebilir. Eğer satış sonrasında zarar ortaya çıkarsa, bu durumda çalışacak hesap ATĠK SatıĢ Zararı Karı Muh. Kodu alanına girilecek hesaptır (689 lu hesaplar). ii) Satış karı Yenileme Fonu Muh. Kodu alanına girilecek hesaba (549 lu hesaplar) kaydedilebilir. Eğer yenileme fonu hesabına kaydedilmiş ise, bu bedel bu hesapta 3 yıl süre ile 36

37 bekletilir. Üç yıl sonunda yenileme olmazsa bedel satış karına dönüşür. Üç yıl içinde yenileme olursa, 549 lu hesaptaki yenileme fonu, her yıl, yıllık amortisman miktarı kadar satış karına dönüşür. Buraya kadar olan açıklamalarımız ile ATĠK SatıĢ Karı, ATĠK SatıĢ Zararı ve Yenileme Fonu muhasebe hesaplarını açıklamaya çalıştık. Şimdi, sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda çalışacak hesaplardan bir diğeri olan Maliyet ArtıĢ Fonu hesabını açıklamaya çalışalım. ÖRNEK 2: Örnek 1 deki verilere göre, Ocak 1995 de 1 milyara alınan makine, Ocak 1998 de 6 milyara satılmıştır. Bu makine için ve 1997 yılları olmak üzere 3 yıl amortisman ayrılmıştır ve 1997 yılları olmak üzere de (sabit kıymetler için alındığı ve satıldığı yıllarda yeniden değerleme yapılmaz) 2 yıl yeniden değerleme oranları ile güncelleştirilmiş maliyeti hesaplamaya çalışalım; = x %80 = = x %100 = yılında alınan ve 1998 yılında satılan makinenin 1998 yılı itibari ile yeniden belirlenmiş tutarı TL dir. Bu durumda işletmeler makinenin satışı söz konusu olduğunda; Yeniden Belirlenmiş Mly. - Orijinal (İlk) Mly Formülünü uygulayarak, aradaki farkı ( ) Maliyet ArtıĢ Fonu (524) hesabına kaydedebilirler. Bu penceredeki girişlerimizi bitirdikten sonra bir sonraki butona geçebiliriz. Devir Bilgileri Butonu: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz içinde bulunduğunuz yıldan önce yıllarda alınmış ise, şu ana kadar bu sabit kıymet için amortisman ve yeniden değerleme hesapları yapılmış olmalıdır. İşte içinde bulunduğunuz yıldan bir önceki yıla ait devir bilgilerini programa girebilmek için <ALT+V> tuşlarına basmanız veya mouse ile devir bilgileri butonunu tıklatmanız gerekir. Sabit kıymetinizin devir bilgilerinin neler olduğu aşağıda açıklanmıştır. Devreden bilanço aktif değeri: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin bir önceki yıl itibariyle bilanço aktif değeri bu alana girilmelidir. Devreden birikmiģ amortisman: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için, bir önceki yıla ait birikmiş amortisman tutarının girileceği alandır. Devreden Y.D.F: Sabit kıymetiniz yeniden değerlemeye tabii ise, içinde bulunduğunuz yıldan bir önceki yıl itibariyle toplam yeniden değerleme tutarını bu alana girmelisiniz. Devreden Miktar: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin miktarında fatura tarihinden sonra bir değişiklik olduysa, bu alana bugüne devreden miktarı girmelisiniz. Emlak için devreden birikmiģ amortisman: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz emlak ise, bu alana emlağınızın önceki yıldan devreden amortisman tutarı girilmelidir. 37

38 Eksilen kısıtlıda devreden sanal birikmiģ amortisman: Devir bilgileri penceresinin bu ve bundan sonraki alanına, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetin binek oto olması durumunda giriş yapılacaktır. Sabit değer tanıtım kartının kıst amortisman alanındaki açıklamalarımızı hatırlayacak olursanız, 1994 ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobiller için kıst amortisman uygulaması getirilmiştir. Bu uygulamaya göre, 1994 ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobillerde, alım yılı için amortismanın tamamı değil, alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı hesaplanır (31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde tamamı hesaplanır). Şimdi kıst amortisman alanında verdiğimiz örnekten yararlanarak konuyu hatırlamaya çalışalım; ÖRNEK:1 Cinsi: Binek Otomobil Maliyeti: TL Amort. Hesap Yöntemi ve Oranı: Normal %20 Bu verilere göre ve ve olmak üzere iki ayrı alım yılı için amortisman hesaplamaları şöyle olacaktır; Alım Yılı Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı Yukarıdaki örneğimizde, kıst amortisman uygulamasına göre 31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde, alındıkları yıl için de amortismanın tamamı hesaplanacağından, her yıl aynı tutarda amortisman ayrılmıştır. Şimdi de alınan binek otomobil için yapılan amortisman hesaplamasını inceleyelim. Alım Yılı Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı (İlk yıldan son yıla aktarılan amortisman) Bu örneğimizde alım tarihi idi. Kıst Amortisman uygulamasına göre amortisman hesaplaması binek otomobilin alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı olarak hesaplanması gerektiğinden, ilk yıl için sadece (10, 11 ve 12 aylar olmak üzere) 3 aylık hesaplama yapılmıştır. Binek otomobilin alındığı yıl için ayrılması gereken kalan tutar, en son yılın amortismanına eklenmiştir ( TL). Bu tutarı ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman olarak nitelendiriyoruz. ÖRNEK: 2 Cinsi: Binek Otomobil 38

39 Maliyeti: TL Amort. Hesap Yöntemi: Azalan Bakiyeler Amort. Oranı: %20 x 2 = %40 Bu verilere göre ve ve olmak üzere iki ayrı alım yılı için amortisman hesaplamaları şöyle olacaktır; Alım Yılı Amor. Amor. Tabi Yıl Kalan Tarihi Kıymet Amort. Değer Alım Yılı Amor. Amor. Tabi Yıl Kalan Tarihi Kıymet Amort. Değer (İlk yıldan son yıla aktarılan amortisman) Azalan bakiyeler yöntemini uyguladığımız örnek-2 nin ilk bölümünde, kıst amortisman uygulamasına göre 31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde, alındıkları yıl için de amortismanın tamamı hesaplanacağından, her yıl ilgili hesaplama ile amortisman ayrılmıştır. Azalan bakiyeler yöntemini uyguladığımız örnek-2 nin ikinci bölümünde ise, idi. Kıst Amortisman uygulamasına göre amortisman hesaplaması binek otomobilin alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı olarak hesaplanması gerektiğinden, ilk yıl için sadece (10, 11 ve 12 aylar olmak üzere) 3 aylık hesaplama yapılmıştır ( TL). Binek otomobilin alındığı yıl için ayrılması gereken kalan tutar, en son yılın amortismanına eklenmiştir ( TL). Bu tutarı ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman olarak nitelendiriyoruz. Evet, bu açıklamalarımızdan sonra, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz kıst amortismana tabi bir binek otomobil ise, bu otomobil için ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman tutarını bu alana girebilirsiniz. Yukarıda sıraladığımız devir bilgileri girildikten sonra <ESC> tuşuna basarak bir önceki ekrana dönebilirsiniz. Yeniden Değerleme Seçimi: Bazı sabit kıymetlerin değerinde, alındıkları yıla göre artışlar gözlenebilir. Örneğin, gayri menkuller bu tür sabit kıymetlerdendir yılında aldığınız 10 milyar tutarında bir daire, 2002 yılında yine bu değerde olmayacak, değeri daha da artacaktır. İşte bunun gibi yıldan yıla 39

40 değeri artan sabit kıymetler için ayrılacak amortismanın da, değer artışına paralel olarak artırılması gerekir (bu kanunen getirilen bir zorunluluktur). Bu durumda yapılacak işlem, bu tür sabit kıymetlerin, her yıl yeniden değerlendirilmeleridir. Ancak, tarihi itibari ile yürürlüğe giren geçici vergi uygulamasına göre yeniden değerleme işlemleri yıllık değil, ilgili çalışma yılına ait 3 er aydan oluşan toplam 4 dönem itibari ile yapılmaktadır. Her bir dönemde uygulanacak yeniden değerleme oranlarının girişleri Muhasebe Modülü/ATİK/Yeniden Değerleme Oranları bölümünden yapılacaktır. Aşağıda bir örneğini gördüğünüz bu pencerede ise dönem numaraları yer almaktadır. Her dönem numarasının satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere açılacak ve o dönem için yeniden değerleme yapılıp yapılmayacağının belirtilmesi istenecektir (Var-Yok şeklinde). Siz bu pencerede sabit kıymetiniz için yeniden değerleme yapılacak dönemleri belirledikten sonra, programınız, yeniden değerleme oranları programından vermiş olduğunuz oranları ve biraz önce seçtiğiniz dönemleri dikkate alarak, gerekli hesaplamaları yapacaktır. İşletme Defteri Hesabı Tanımlama: Demirbaş tanıtım kartı ekranında yer alan bu buton, tanımlamış olduğunuz demirbaş kartlarının Mikbüro/İşletme defteri programı ile entegre çalışmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Bu bölümden, demirbaş kartlarınız için işletme defteri programından tanımlamış olduğunuz hesap kartlarını çağırabileceğiniz gibi, yeni işletme defteri hesabı da tanımlayabilmeniz mümkün olacaktır. Bu tanımlamalar yapılmadığı sürece demirbaş kartlarınızın işletme defteri programı ile entegre çalışabilmesi, dolaysıyla işletme defterleri dökümünü alabilmeniz mümkün değildir. Bu bölüme girildiğinde ekrana gelen görüntü aşağıdaki gibidir. Bu durumda sizden istenen, ilgili demirbaş kartınız için çalışacak işletme defteri hesabının kodunu, hesap kodu alanından seçmenizdir. Eğer tanımlı bir işletme defteri hesap kodu yok ise, aşağıdaki açıklamalarımız doğrultusunda yeni hesap kartı açabilirsiniz. Şimdi işletme defteri hesap kartlarının nasıl açılacağını açıklamaya çalışalım. Hesap Kodu: Bu alana, hesap kartını açmakta olduğunuz işletme defteri hesabının kodu girilecektir. Bu hesapların açılmasında dikkat edilecek en önemli nokta, bu hesapların seviye sırasına göre açılması gerektiğidir. Örneğin, bir ana hesabın altına önce o ana hesaba bağlı olan tali hesaplar açılacak, tali hesap girişi tamamlandıktan sonra muavin hesabın açılışına geçilecektir. Örneğin kodlu bir hesabın açılabilmesi için öncelikle 100 kodlu bir ana hesabın, daha sonra 25 kodlu bir muavin hesabın, en son olarak da 000 kodlu alt hesabın açılması gerekmektedir. Evet, hesap kodunun nasıl açılması gerektiğini bir örnek ile açıklamaya çalıştık. Bu açıklamalarımızı dikkate alarak, hesap kartını açmakta olduğunuz işletme defteri hesabınızın kodunu bu alana giriniz. Hesap Adı: Kodunu girdiğiniz muhasebe hesabının adı bu alana girilecektir. Tipi: Programınızda kullanabileceğiniz 8 ayrı hesap tipi vardır. Program sadece ana hesap tanımlamalarında bu alana girişe müsaade eder. Şayet girilen hesap alt hesap ise, ilgili hesabın türü bu alana otomatik olarak gelir. Hesap tiplerine ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir; 40

41 Mal Alış: Girilen hesabın bir mal alış hesabı olduğunu belirtir. Eğer işletme, kar haddi esasına tabi ise ve Parametreler/Asgari Kar Grupları ile ilgili tanımlamalar yapılmış ise, bu hesaba ilişkin kar haddi grubu da sorulacaktır. Genel Giderler: Tanımlanan hesabın bir genel gider hesabı olduğunu belirtir. İmalat Giderleri: Tanımlanan hesabın bir imalat gideri hesabı olduğunu belirtir. Eğer işletme Kar haddi esasına tabi ise ve Parametreler/Asgari Kar Grupları ile ilgili tanımlamalar yapılmış ise bu hesaba ilişkin kar haddi grubuda sorulacaktır. Demirbaş: İlgili hesabın bir demirbaş hesabı olduğunu belirtir. Defter dökümleri ve diğer döküm programlarından izlenebilir. Mal Satış: Girilen hesabın bir mal satış hesabı olduğunu belirtir. Eğer işletme Kar haddi esasına tabi ise ve Parametreler/ Asgari Kar Grupları ile ilgili tanımlamalar yapılmış ise bu hesaba ilişkin kar haddi grubu da sorulacaktır. Diğer Gelir: Girilen hesabın mal satış haricinde gelir getirebilecek bir diğer gelir hesabı olduğunu belirtir. Stoklar: Stoklar hesabı yıl içinde en fazla 2 kez çalışır. Birincisi; programı kullanmaya başladığınız dönemde elinizde mevcut stok değerinin girişidir. Bunun için gider hareket girişi programından stoklar hesabı çağırılarak eldeki stokların envanter değeri girilir. Bu girişten sonra açılış envanteri oluşacaktır. Stoklar hesabının çalıştığı ikinci durum; yıl sonlarında elde mevcut stok değerinin girilmesidir. Bunun için gelir hareket giriş programından stoklar hesabına yıl sonu stok envanter değeri girilir. Bu girişten sonra kapanış envanteri oluşturulur. Stoklar hesabı gelir ve gider hareket girişlerinden miktar ve birim fiyat olarak detaylandırılabilir. Yani bu programlardan parasal değerini girdiğiniz stoklar hesabını, miktar olarak da detaylandırabilirsiniz. Ancak bunun için Parametreler/Grup tanımlamaları programından ikinci sıraya stoklar adı altında bir grup tanımlamasının yapılması gerekmektedir. Demirbaş Amortismanı: Amortisman Raporunda görülen dönem amortismanı alanındaki değerin işletme hesabı özeti ekranına da yansıması için kullanılan bir hesap tipidir. Vergi Tipi : Bu alandan ilgili hesaba ilişkin vergi tipi seçilecektir. Bunun için satır sonu butonu tıklayıp açılacak pencereden uygun olan vergi tipini seçin. Vergilendirme Tipi : Bir üst satırda seçilen vergi tipinin ilgili hesap ile yapılan gelir ve/veya gider hareket girişlerinde meblağa dahil mi, meblağdan hariç mi, olduğu bu alanda seçilecektir. Kar Haddi Durumu: İşletmeniz kar haddi esasına tabi ise ve Parametreler/Asgari Kar Grupları programından ilgili tanımlamalar yapılmış ise, o anda girişi yapılan hesaba ilişkin kar haddi grubunu burada karşınıza gelecek pencereden seçmelisiniz. 41

42 Bir işletme defteri hesap kartı için girilmesi gereken bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Eğer siz de tüm girişlerinizi tamamladıysanız, hesap kartını ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydedebilirsiniz. Böylece tanıtımını yaptığınız demirbaş kartınız için çalışacak işletme defteri hesabını programa tanıtmış olduk. Bu durumda Esc tuşuna basarak Demirbaş tanıtım kartı ekranına geri dönebilirsiniz. Evet, demirbaş kartına girilmesi gereken bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Siz de sabit kıymetiniz ile ilgili girişlerinizi bitirdiyseniz <ALT+S> tuşlarına basarak yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak bilgilerinizi kaydediniz. DemirbaĢ Hareket Föyü Demirbaş hareket föyü, herhangi bir sabit kıymetin istediğiniz tarihler arasında gerçekleşen hareket özetlerine tek bir ekrandan ulaşıp, gerekirse bu hareketlerin kaynağı olan evraklara ulaşmanızı sağlayan bir programdır. Series 9000 New Tech programlarının SATIŞ ve SATIN ALMA modüllerinden açık ve kapalı demirbaş faturaları düzenlenebilmektedir. FİNANS modülünde de kapalı demirbaş faturası girilebilmektedir. Demirbaş hareket föyü ile, alım-satım işlemi gören sabit kıymetlerinizin tüm hareket özetlerini inceleyebilirsiniz. Şimdi demirbaş hareket föyün nasıl kullanılacağını açıklamaya çalışalım; föyde yapılacak ilk işlem, föyü çağrılacak sabit kıymetin kodunu girmektir. Sabit kıymetin kodu girildikten sonra, adı bir alt satıra otomatik olarak gelecektir. Şimdi sıra föye yansıyacak hareketler için sorumluluk merkezi sınırlaması getirip getirmeyeceğinizi belirlemeye gelmiştir. Eğer sabit kıymetinizin istediğiniz sorumluluk merkezlerinden gerçekleşen hareketlerini görüntülemek istiyorsanız, sorumluluk merkezi seçimli alanında -evet- seçimini yapıp, bir alt satırda otomatik açılacak pencereden sorumluluk merkezlerini space tuşu ile seçmelisiniz. Bu girişlerden sonra sabit kıymetinizin döviz cinsi dönem başından itibaren içinde bulunduğunuz güne kadar gerçekleşen tüm hareketleri ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Seçmiş olduğunuz sorumluluk merkezini değiştirmek yada başka bir sorumluluk merkezinden gerçekleşen hareketleri görmek istediğinizde ekranınızın üst yarısında yer alan Srm Mrk. Seçimi butonunu tıklamalısınız. Böylece karşınıza gelecek ekrandan istediğiniz sorumluluk merkezini seçebilmeniz dolayısıyla hareketlerini incelemekte olduğunuz sorumluluk merkezini programdan çıkmadan değiştirebilmeniz mümkün olacaktır. Sabit kıymetinizin sadece sizin istediğiniz tarihler arasındaki hareketlerini görüntülemek isterseniz de, föy tarih aralığını değiştirmeniz gerekir. Tarih aralığı <ALT+T> tuşları ile değiştirilir. Föy ekranınızın üst bölümünde yer alan devreden alanları, ilgili sabit kıymetin, girilen tarih sınırlarında ki devreden borç veya alacak tutarlarını ana, alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre gösterir. Örneğin tarih sınırları olarak girilmişse, devreden alanlarında den devreden ana, alternatif ve orijinal döviz cinsine göre borç ya da alacak tutarı yer alacaktır. Föy ekranınızın en alt bölümünde ise ilgili sabit kıymetinizin, girdiğiniz tarihler arasındaki borç-alacak tutarları ile bakiyeleri, ana, alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre ayrı ayrı sıralanacaktır. Demirbaş hareket föyünün tablo kısmındaysa, o sabit kıymetin hareket özetleri yer alır. Bunlar aşağıda açıklanmıştır; No: Hareket satırlarının sıra numaralarıdır. Tarih: Sabit kıymet hareketlerinin tarihleridir. 42

43 Evrak No: Sabit kıymet hareketlerinin girildiği evrak numarasıdır. Evrak Tipi: Sabit kıymet hareketlerinin girildiği evrak tipidir. Örneğin alış faturası, satış faturası gibi. Hareket Cinsi: İlgili satırdaki hareketin cinsi demirbaş faturası olacaktır. Normal/Ġade: Bu alanda, ilgili satırdaki hareketin normal bir giriş-çıkış hareketi mi, yoksa iade amacıyla gerçekleşen bir giriş-çıkış hareketi mi olduğu yer alacaktır. Borç/Alacak: İlgili satırdaki hareketin sabit kıymetinize borç olarak mı, alacak olarak mı etki ettiğini bu alanda görebilirsiniz. Örneğin bir çıkış satırını inceliyorsanız, bu satış faturası ile gerçekleşen bir hareket olacaktır ve sabit kıymetinize alacak olarak etki edecektir. Alacak meblağı ise hemen yan tarafta yer alacaktır. Toplam (Ana Döviz Cinsine Göre): İlgili satırdaki sabit kıymet hareketinin ana döviz cinsine göre toplam tutarıdır. Toplam (Alternatif Döviz Cinsine Göre): İlgili satırdaki sabit kıymet hareketinin alternatif döviz cinsine göre toplam tutarıdır. Toplam (ORJ Döviz Cinsine Göre): İlgili satırdaki sabit kıymet hareketinin orjinal döviz cinsine göre toplam tutarıdır. Belge No: İlgili satırdaki hareketin evraktan girilen belge numarasıdır. Örneğin satış faturası ile gerçekleşen bir hareket satırını inceliyorsanız, demirbaş satış faturası evrakından girilen belge numarası bu alanda görülecektir. Açıklama: İlgili satırdaki hareket için evraktan girilen açıklamadır. Sorumluluk Merkezi Kodu-Adı: İlgili satırdaki stok hareketi hangi sorumluluk merkezinden yapılmış ise, bu alanlarda sorumluluk merkezinin kod ve adı yer alacaktır. Kilitli: Evrak giriş programlarında (faturalar, çek-senet bordoları, tahsilat makbuzları vb.) CTRL+L tuşları evrak kilitleme fonksiyonunu yerine getirir. Evrak kilitlendikten sonra, hiç bir kullanıcınız o evrak üzerinde işlem yapamaz. İlgili satırdaki hareket evrakının kilitli olup olmadığını ise bu kolonda görebilirsiniz. Evet, tablo bölümde hangi bilgilerin yer aldığını açıklamaya çalıştık. Dilerseniz, tabloda yer alan herhangi bir evraka bu ekrandan ulaşıp değişiklik yapabilirsiniz. Bunun için, ilgili evrak satırına gelip <ALT+D> tuşlarına basmanız veya detaya in butonunu iki kez tıklatmanız gerekir. Örneğin evrak tipi satış faturası olan bir hareket satırında ALT+D tuşlarına basarsanız, demirbaş satış faturası bilgileri ile birlikte karşınıza gelir. Evet, föy ile yapılacak işlemleri yukarıda açıklamaya çalıştık. Eğer başka bir stokunuzun föyünü incelemek isterseniz, <ALT+B> tuşlarına basmanız veya mouse ile başka föy butonunu tıklatmanız gerekir. Böylece ekranınız boşalacak ve başka sabit kıymetin kodunu seçmenize olanak tanınacaktır. Önceki butonuna tıklayarak bir önceki sabit kıymete ait föyü, 43

44 sonraki butonuna tıklayarak da bir sonraki sabit kıymete ait föyü ekrana getirebilirsiniz. Föy ekranından çıkmak için <ESC> tuşuna basmanız yeterlidir. Çek Bu bölümden referans numarasını gireceğiniz herhangi bir çekin geçtiği tüm aşamalar (portföye alınışı, tahsile gönderilişi, tahsil edilişi vb.) satırlar halinde ve evrak detayları ile birlikte takip edilecektir. Bu bölüm müşteri ve firma çek kartı takipleri programlarından oluşmuştur. MüĢteri Çek Kartı Bu bölümden, referans numarasını gireceğiniz herhangi bir müşteri çekini, geçtiği tüm aşamalar ile birlikte takip edeceksiniz. Bir müşteri çek kartı örneği aşağıda görülmektedir. Şimdi müşteri çek kartında hangi bilgilerin bulunduğunu açıklamaya çalışalım. Çek Referansı: Kartını görmek istediğiniz müşteri çekinin referans numarasını bu alana girmelisiniz. Çek referans numaralarını <F10> listesinden de görebilirsiniz. Çek referans numarasını girdikten sonra, ilgili çeke ait tüm bilgiler ekranınıza gelecektir. Bunları biliyor musunuz? İmleci vade tarihi alanına getirip F9 tuşuna basarsanız, içinde bulunduğunuz güne en yakın vadeli çekler otomatik olarak karşınıza gelir. Kartını incelemek istediğiniz çeki bu ekrandan da seçebilirsiniz. Çek Banka No: Çekin ait olduğu banka numarasıdır. Vade Tarihi: Çekin vade tarihidir. Tutarı: Çekin tutarıdır. Döviz cinsi: Çekin alındığı kasanın (çek kasasının) kasa tanıtım kartından girilen orijinal döviz cinsidir. Ödenen: Çek tutarından -varsa- ödenen (tahsil ettiğiniz) bölümdür. Kalan: Çek tutarından ödenen tutar düşülerek bulunan kalandır. Portf. Kasa kodu: Bu alana, ekrandaki müşteri çekinin alındığı portföy kasa kodu otomatik olarak gelecektir. Aşağıda sıraladığımız alanlar, tahsilat makbuzu veya çek giriş bordosu programlarından ALT+D tuşlarına basılarak 44

45 geçilen detay bilgiler ekranından alınmıştır. Borçlu Adı: Çek borçlusunun adıdır. TCMB Banka Kodu, ġube Kodu ve Ġl Kodu: İlgili çekin ait olduğu bankanın TCMM kodu, şube kodu ve bulunduğu ilin kodu bu alanlarda yer alır. Banka: Çekin ait olduğu bankanın adıdır. ġube Adı: Banka şubesinin adıdır. Hesap No: Çek borçlusunun ilgili bankadaki hesap numarasıdır. Çek No: Çekinizin numarasıdır. Vergi Daire ve No: Çek girişi yapılırken (tahsilat makbuzu veya çek giriş bordrosundan), ALT+D tuşlarıyla ulaştığınız çek detay bilgileri ekranının açıklama alanına girilen bilgidir. ALT+D detay bilgiler ekranının açıklama alanına genellikle çek borçlusunun bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi numarası girildiğinden, bu alanın başlığı da vergi daire ve no olarak düzenlenmiştir. Çek kartının ilk bölümde yer alan bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. İkinci bölümde, çekinizin gördüğü tüm hareketler alt alta listelenecektir. Pozisyon: Çekin şu andaki pozisyonudur. Tarih: Çekinizin pozisyon tarihidir. Örneğin çekiniz portföyde ise portföye alınış tarihi, ödendi ise ödendiği tarihtir. Evrak No: Çek hareketinin girildiği evrak numarasıdır. Örneğin çek kartının ilgili satırındaki hareket tahsilde ise takas çek çıkış evrakından girilen evrak numarasıdır. C/H Kodu: Çeki aldığınız veya çıktığınız firma ya da kişiye ait cari hesap kodudur. C/H Ġsmi: Çeki aldığınız veya çıktığınız firma ya da kişiye ait cari hesap ismidir. Çek kartında yer alan bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Programdan çıkmak için <ESC> tuşuna basınız. Firma Çek Kartı Bu bölümden, kendi çek karnenizden kesilen çeklerin (firma çekleri) kartları görüntülenecektir. Kartta yer alan bilgiler müşteri çek kartıyla aynıdır. Tek fark, bu kartta firma çekinin ait olduğu banka kodu alanının bulunmasıdır. Senet Kartlar menüsünün bu bölümünden, referans numarasını gireceğiniz herhangi bir senet ile ilgili tüm hareketleri tek bir ekrandan takip edebileceksiniz. Başka bir ifade ile, referans numarasını 45

46 gireceğiniz herhangi bir senedin geçtiği tüm aşamalar (portföye alınışı, tahsile gönderilişi, tahsil edilişi vb.) satırlar halinde ve evrak detayları ile birlikte takip edilecektir. Bu bölüm müşteri ve firma senet takip kartı olarak 2 programdan oluşmuştur. MüĢteri Senet Kartı Bu bölümden, referans numarasını gireceğiniz müşteri senetlerinizi, geçtiği tüm pozisyonlar ve evrak detayları ile birlikte takip edebileceksiniz. Şimdi müşteri senet kartında hangi bilgilerin yer aldığını açıklamaya çalışalım. Senet Referans No: Kartını görmek istediğiniz müşteri senedinin referans numarasını bu alana girmelisiniz. Referans numaralarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Referans numarası girişinizden sonra, ilgili senedinize ait tüm bilgiler ekranınıza gelecektir. Vade Tarihi: Senedin vadesidir. Banka Ref. No: İlgili senedin girişi yapılırken (senet giriş bordrosu ile), ALT+D detay bilgiler ekranından girilen ve farklı amaçlara göre kullanılan numaradır (Bkz. Evraklar Yardım Tuşları/ALT+D Evrak Detayı). Tutarı: Senedin tutarıdır. Döviz Cinsi: Senedin alındığı (girdiği) kasanın orijinal döviz cinsidir (kasa tanıtım kartından girilen). Ödenen: Senet tutarından ödenen bölümdür. Kalan: Senet tutarından ödenecek bölümdür. Kasa Kodu: Bu alana, referans numarasını girdiğiniz senedin bulunduğu senet kasasının kodu otomatik olarak gelecektir. Borçlu Adı: Senet borçlusunun adıdır. Adres: Senet borçlusunun adresidir. ġehir: Senet borçlusunun bulunduğu şehirdir. Düzenleme Tarihi: Senedin düzenlendiği tarihtir. 46

47 Üzerindeki Pul: Senedin üzerindeki pul tutarıdır. Eksik Pul: Senedin üzerindeki pul eksikse, eksik olan pul tutarıdır. Vergi Daire Ve No: Senet borçlusunun vergi daire adı ve numarasıdır. Senet Takip Kartının ilk bölümde yer alan bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. İkinci bölümde, senedinizin gördüğü tüm hareketler alt alta listelenecektir. Pozisyon: Senedin pozisyonudur. Tarih: Senedin pozisyon tarihidir. Örneğin senediniz portföyde ise portföye alınış tarihi, ödendi ise ödendiği tarihtir. Evrak No: Senet hareketinin girildiği evrak numarasıdır. Örneğin senet kartının ilgili satırındaki hareket teminatta ise teminat senet çıkış evrakından girilen evrak numarasıdır. C/H Kodu: Senedi aldığınız veya çıktığınız firma ya da kişiye ait cari hesap kodudur. C/H Ġsmi: Senedi aldığınız veya çıktığınız firma ya da kişiye ait cari hesap ismidir. Evet, müşteri senet kartında yer alan bilgileri sizlere kısaca açıklamaya çalıştık. Bundan sonraki bölümümüzde firma senet kartının açıklamalarına geçilecektir. Firma Senet Kartı Bu bölümden, kendi senet koçanınızdan düzenlenen senetlerin (firma senetleri) takip kartları görüntülenecektir. Firma senet kartının müşteri senet kartından görünürde hiç bir farkı yoktur. Bu yüzden firma senet kartını tekrar açıklamıyoruz. Ödeme Emir Ve Sözleri Bu bölümde yer alan programlarla ilgili detaylı açıklamalarımıza geçmeden önce, ödeme emir ve sözlerine ilişkin kısa bir bilgi vermek istiyoruz. Satıcı firmalar ile olan açık hesaplarınızı ödemelerini yapıncaya kadar kapatmak ve hesaplarınızı ödeme yapılmış gibi kontrol etmek isteyebilirsiniz. Bu durumda yapmanız gereken satıcı firmaların hesaplarını geçici bir süre "ödeme emirleri kasasına kaydetmek olmalıdır. Bunun için ilgili kasanın Kasa Tanıtım Kartı programından daha önceden tanımlanmış olması gerekmektedir. Aynı şekilde müşteri firmaların açık hesaplarını da tahsilat yapılıncaya dek, müşteri ödeme sözleri kasasına kaydederek kapatabilmeniz mümkündür. Bunun için de yapılması gereken müşteri ödeme sözleri kasasının programa tanıtılmış olmasıdır. Böylece ileride yapılacak tahsilatlarınızın ve ödemelerinizin ne miktarda olduğunu programınızın Nakit Akış bölümünde yer alan raporlardan izleyebileceksiniz. Şimdi bu kısa açıklamadan sonra bu bölümde yer alan programları detayları ile birlikte incelemeye başlayabiliriz. MüĢteri Ödeme Sözü Bu bölümden, programınızın Evraklar/Tahsilat/Müşteriden Tahsilat Makbuzu, Satıcıdan Tahsilat Makbuzu, Diğer Cariden Tahsilat Makbuzu bölümlerinden programa girdiğiniz 47

48 müşteri ödeme sözlerine ilişkin evrakınızı detayları ile birlikte inceleyebileceksiniz. Şimdi müşteri ödeme sözü kartında hangi bilgilerin yer aldığını açıklamaya çalışalım. Tutarı: Müşteri ödeme sözünün tutarıdır. Referans No: Kartını görmek istediğiniz müşteri ödeme sözleri evrakının referans numarasını bu alana girmelisiniz. Referans numaralarını F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek listeden de seçebilirsiniz. Referans numarası girişinizden sonra, ilgili ödeme sözü evrakınıza ait tüm bilgiler ekranınıza gelecektir. Vade Tarihi: Müşteri ödeme sözünün vadesidir. Döviz Cinsi: Müşteri ödeme sözlerinin alındığı (girdiği) kasanın orijinal döviz cinsidir (kasa tanıtım kartından girilen). Ödenen: Ödeme sözleri tutarından ödenen bölümdür. Kalan: Müşteri ödeme sözleri tutarından ödenecek bölümdür. Borçlu Adı: Müşteri ödeme sözü evrakının hazırlandığı carinin adıdır. Vergi Dairesi: İlgili carinin bağlı olduğu vergi dairesinin adı ve numarasıdır. Kasa Kodu: Bu alana, referans numarasını girdiğiniz ödeme sözü emirlerinin bulunduğu kasasının kodu otomatik olarak gelecektir. Müşteri ödeme sözleri kartının ilk bölümünde yer alan bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. İkinci bölümde, ise müşteri ödeme sözlerinin gördüğü tüm hareketler alt alta listelenecektir. Pozisyon: Müşteri ödeme sözlerinin pozisyonudur. Tarih: Müşteri ödeme sözlerinin pozisyon tarihidir. Örneğin portföyde ise portföye alınış tarihi bu alanda yer alacaktır. Evrak No: Müşteri ödeme sözleri hareketinin girildiği evrak numarasıdır. C/H Kodu: Müşteri ödeme sözü evrakının hazırlandığı carinin adıdır. 48

49 C/H Ġsmi: Müşteri ödeme sözü evrakının hazırlandığı carinin adıdır. Evet, müşteri ödeme sözleri kartında yer alan bilgileri sizlere kısaca açıklamaya çalıştık. Bundan sonraki bölümümüzde firma ödeme emirleri kartının açıklamalarına geçilecektir. Firma Ödeme Emri Bu bölümden, programınızın Evraklar/Ödeme/Tediye Makbuzu/Müşteriye Tediye Makbuzu, Satıcıya Tediye Makbuzu, Diğer Cariye Tediye Makbuzu bölümlerinden programa girdiğiniz firma ödeme emirlerine ilişkin evraklarınızı detayları ile birlikte inceleyebileceksiniz. Program içerik ve işleyiş olarak bir önceki bölümde anlatmaya çalıştığımız müşteri ödeme sözü programı ile aynıdır. Aralarındaki tek fark, müşteri ödeme sözlerinin tahsilatlarla, firma ödeme emirlerinin ise ödemelerle ilgili olarak müşteri ödeme sözleri ve firma ödeme emirlerine ilişkin hareketleri listelemesidir. Bundan dolayı bu bölümü anlatma gereği duymuyoruz. Daha ayrıntılı bilgi için Bkz. Finans/Kartlar/ Ödeme Emir ve Sözleri/Müşteri Ödeme Sözü programı. Havale Emir Ve Sözleri Bu bölümde yer alan programlarla ilgili detaylı açıklamalarımıza geçmeden önce, havale emir ve sözlerine ilişkin kısa bir bilgi vermek istiyoruz. Müşteri satıcı veya diğer carilerinizin, firmanıza yapması gereken havale işlemlerini gerçekleştirinceye kadar yapılmış gibi kabul edip, hesaplarınızın kontrolünü bu şekilde yapabilirsiniz. Bu durumda Finans modülünüzün Evraklar/Tahsilat/Tahsilat makbuzu bölümünde yer alan programlardan tahsilat cinsi olarak müşteri havale sözünü seçmelisiniz. Aynı şekilde kendi göndereceğiniz havaleler içinde bankanıza havale emri verebilirsiniz. Bunun içinde finans modülünüzün Evraklar/Ödeme/Tediye makbuzu bölümünde yer alan programlardan tediye cinsi olarak firma havale emrini seçerek işlem yapmalısınız. Böylece ileride gelecek ve gidecek havalelerinizin ne miktarda olduğunu programınızın Analizler/Çek-senet ve nakit akış bölümlerinde yer alan raporlardan izleyebileceksiniz. Şimdi bu kısa açıklamadan sonra bu bölümde yer alan programları detayları ile birlikte incelemeye başlayabiliriz. MüĢteri Havale Sözü Bu bölümden, programınızın Evraklar/Tahsilat/Müşteriden Tahsilat Makbuzu, Satıcıdan Tahsilat Makbuzu, Diğer Cariden Tahsilat Makbuzu bölümlerinden programa girdiğiniz müşteri havale sözlerine ilişkin evrakınızı detayları ile birlikte inceleyebileceksiniz. Şimdi müşteri havale sözü kartında hangi bilgilerin yer aldığını açıklamaya çalışalım. Referans No: Kartını görmek istediğiniz müşteri havale sözleri evrakının referans numarasını bu alana girmelisiniz. Referans numaralarını F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek listeden de seçebilirsiniz. Referans numarası girişinizden sonra, ilgili ödeme sözü evrakınıza ait tüm bilgiler ekranınıza gelecektir. Vade Tarihi: Müşteri havale sözünün vadesidir. Tutarı: Müşteri havale sözünün tutarıdır. 49

50 Döviz Cinsi: Müşteri havale sözlerinin alındığı bankanın orijinal döviz cinsidir (banka tanıtım kartından girilen). Banka Ref. No: Müşteri havale sözlerinin alındığı bankanın ref numarasıdır. Ödenen: Müşteri havale sözleri tutarından ödenen bölümdür. Kalan: Müşteri ödeme sözleri tutarından ödenecek bölümdür. TCMM Banka Kodu, ġube kodu, il kodu: Müşteri havale sözlerinin alındığı bankanın tanıtım kartından girilen TCMM banka kodu, şube kodu ve il kodu bu alanda yer alır. Banka Adı, ġube Adı, Hesap No, Çek No, Vergi Dairesi ve No: Müşteri havale sözlerinin alındığı bankanın adı, şube adı, hesap numarası, vergi dairesi ve numarası bu alanlarda yer alır. Müşteri havale sözleri kartının ilk bölümünde yer alan bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. İkinci bölümde, ise müşteri havale sözlerinin gördüğü tüm hareketler alt alta listelenecektir. Pozisyon: Müşteri havale sözlerinin pozisyonudur. Tarih: Müşteri havale sözlerinin pozisyon tarihidir. Örneğin portföyde ise portföye alınış tarihi bu alanda yer alacaktır. Evrak No: Müşteri havale sözleri hareketinin girildiği evrak numarasıdır. C/H Kodu: Müşteri havale sözü evrakının hazırlandığı carinin adıdır. carinin adıdır. C/H Ġsmi: Müşteri havale sözü evrakının hazırlandığı Evet, müşteri havale sözleri kartında yer alan bilgileri sizlere kısaca açıklamaya çalıştık. Bundan sonraki bölümümüzde firma ödeme emirleri kartının açıklamalarına geçilecektir. Firma Havale Emri Bu bölümden, programınızın Evraklar/Ödeme/Tediye Makbuzu/Müşteriye Tediye Makbuzu, Satıcıya Tediye Makbuzu, Diğer Cariye Tediye Makbuzu bölümlerinden programa girdiğiniz firma havale emirlerine ilişkin evraklarınızı detayları ile birlikte inceleyebileceksiniz. Program içerik ve işleyiş olarak bir önceki bölümde anlatmaya çalıştığımız müşteri havale sözü programı ile aynıdır. Aralarındaki tek fark, müşteri havale sözlerinin tahsilatlarla, firma 50

51 havale emirlerinin ise ödemelerle ilgili hareketlerin gerçekleştirilebilmesidir. Bundan dolayı bu bölümü anlatma gereği duymuyoruz. Daha ayrıntılı bilgi için Bkz. Finans/Kartlar/ Havale emir ve sözleri/ Müşteri havale sözü programı. Sorumluluk Merkezleri Tanıtım Kartı Bu bölümden, işletmeniz bünyesinde yer alan tüm sorumluluk merkezlerinin programa tanıtımları yapılacaktır. Şimdi sorumluluk merkezi kavramını biraz açmak istiyoruz; sorumluluk merkezleri firmanızın gelir-gider merkezleridir ve firmadan firmaya değişiklik gösterebilir. Örneğin bir yapı inşaat firmasında şantiyeler sorumluluk merkezi olabilir. Eğer bu inşaat firması başka firmalar adına çalışıyorsa, çalıştıkları bu firmaları da sorumluluk merkezi olarak tanımlayabilirler. X inşaat firmasının halen yapımı devam eden 5 ayrı inşaatı varsa, bu inşaatlar için yapılan giderleri, inşaatı yaptıkları müşterilerini birer sorumluluk merkezi olarak tanıtıp, bu merkezlere atabilirler. Böylece yapılan giderler ve elde edilen gelirler kaynaklarından takip edilir. Büyük bir oteli düşündüğümüzdeyse, otelin mutfağı, casinosu, saunası veya havuzu sorumluluk merkezi olarak tanıtılabilir. Böylece yine yapılan giderler ve elde edilen gelirler ilgili sorumluluk merkezlerine bağlanarak, gelir ve giderler kaynaklarından takip edilebilir. Bu karttan tanımlanacak sorumluluk merkezleri bütün Series 9000 New Tech modüllerinde geçerli olacaktır. Örneğin mal alım işlemi için alış faturası girilirken, yapılan alımın hangi sorumluluk merkezi için yapıldığı, mal satışında satış faturası kesilirken hangi sorumluluk merkezi için satış yapıldığı girilebilecektir. Sorumluluk merkezlerini modülünüze tanıtabilmek için aşağıdaki bilgileri girmelisiniz. Merkez Kodu: Bu alana, kartını girmekte olduğunuz sorumluluk merkezlerine ilişkin maksimum 10 dijit uzunluğunda alfanümerik bir kod girmelisiniz. sorumluluk merkezinin adı bu alana girilecektir. Merkez Adı: Kodunu girdiğiniz Evet, sorumluluk merkezi kod ve isim girişinden sonra, girdiğiniz bilgileri <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak bilgisayarınızın sabit diskine kayıt etmelisiniz. Kayıt edilmeyen bilgilerinizi tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız. Evraklar FİNANS modülünüzün bu bölümünden, tüm finansal evrakların girişleri yapılacaktır. Yani bu bölümden müşteri ve satıcılarınıza tahsilat makbuzu, çek-senet, nakit vb. ödeme yapacak, aynı şekilde müşteri veya satıcılarınızdan ödemeler alacak, borç-alacak-virman dekontları girecek, bankaya nakit-çek-senet verebilecek veya bankadan alabilecek, fatura kesebileceksiniz. Evraklar bölümünde yer alan programlara ilişkin açıklamalarımıza geçmeden önce, hemen hemen bütün evraklarda ortak olan evrak numarası, evrak tarihi, belge numarası ve belge 51

52 tarihi alanlarını burada bir kez açıklamak istiyoruz. Aşağıda sıralanan bilgi giriş alanlarına evrak açıklamalarında bir daha yer verilmeyecektir. Evrak No : Evrak numarası firmanızın ihtiyaçlarına göre farklı şekillerde kullanılabilir. Örneğin evrak girişlerini yapan birden fazla elemanınız varsa, evrak no alanına bu elemanların isimleri veya isim kısaltmaları girilerek, her elemanın girdiği evraklar ayrı ayrı takip edilebilir. Ya da girilen evraklar üzerinde matbu bir numara varsa, bu numara da girilebilir. Evrak numaraları maksimum dört hane ve alfanümerik (A100, B200, ALİ vb.) olabilir. Evrak numarası girilip <TAB> tuşuna basıldıktan sonra, imleç hemen yan taraftaki alana gelecek ve ilgili evrakınızın (tahsilat-tediye makbuzları, dekontlar, kasa fişleri vb.) sıra numarası programınız tarafından otomatik olarak bu alana atanacaktır. Sıra numaraları, her evrak numarası için 1 den başlar. Örneğin evrak no alanına ALİ girilmişse, sıra numarası 1 olacaktır. Bu evrak kaydedilip, yeni bir evrak için yine ALİ girilirse, bu sefer sıra numarası 2 olacaktır. Bu alanda yer alan sıra numarasından, daha önce o evrak no altında kaç adet evrak girişi yapıldığını kolayca anlayabilirsiniz. Evrak Tarih: İlgili evrakın (dekontlar, kasa fişleri, faturalar vb.) bilgisayara girildiği tarihtir. Evrakın düzenlendiği tarihse belge tarihi olarak adlandırılmaktadır. Belge No: Evraklar üzerinde matbu olarak yer alan belge numaralarının girildiği alandır. Örneğin fatura üzerinde yer alan matbu numaralar bu alana girilebilir. Belge numaraları maksimum 8 hane ve alfanümerik olabilir. Belge Tarihi: Evrakların düzenlendiği tarihtir. Belge tarihi ile yukarıda açıklamaya çalıştığımız evrak tarihi karıştırılmamalıdır. Evrak tarihi, o evrakın bilgisayara girildiği tarih, belge tarihiyse o evrakın düzenlendiği tarihtir. Örneğin de düzenlenen bir tahsilat makbuzu de bilgisayara giriliyorsa, bu makbuzun tarihi , belge tarihiyse olmalıdır. Ancak bu alanların yukarıda açıkladığımız şekilde kullanılması bir zorunluluk değildir. Dilerseniz her iki tarihi de aynı girebilirsiniz. Evraklar Menüsü Yardım Tuşları FİNANS modülünüzün tüm bölümlerinde, programınızı kullanırken size yol göstermesi amacı ile hazırlanmış yardım tuşları vardır. Hangi programlarda hangi yardım tuşlarını kullanabileceğinizi <Ctrl+Y> tuşlarına basarak görüntüleyebilirsiniz. Bu bölümde evraklar menüsünde yer alan programlara ait yardım tuşları açıklanmaktadır. F4 (Üst Satırı Kopyala) : Evrak satırlarında hangi kolonun üzerinde <F4> tuşuna basarsanız, bulunduğunuz kolona bir üst kolonun bilgileri kopyalanacaktır. Örneğin stok kodu alanında F4 tuşuna basarsanız, bir üst satırdaki stok kodu bulunduğunuz alana kopyalanacaktır. F5 (Son Referans No): Firma çek veya senedi ödemesi yaparken referans no alanında F5 tuşuna basarsanız, ilgili çek veya senede otomatik olarak referans numarası verilecektir. ALT+D (Detay): FİNANS modülünüzün bütün evrak giriş bölümlerinde, evrak detay bilgilerinin girileceği pencereler yer alır. Evrak detayları, evraka konu olan ödeme veya tahsilat cinslerine göre (nakit-çek-senet,ödeme sözü, havale sözü, kredi kartı) farklılık 52

53 gösterir. Şimdi her bir kıymetli evrak cinsi için detay ekranında ye alan bilgileri incelemeye başlayalım Nakit İçin Detay Bilgiler Ödeme veya tahsilat cinsi nakit olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelir. Bu ekrandan girilebilecek bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Sorumluluk Merkezi Adı: Tahsil edilecek ödenecek nakde ilişkin sorumluluk merkezi veya adını bu alanlara girebilirsiniz. Eğer sorumluluk merkezi girilmiş ise, o zaman kod ve isim bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Koduveya kodunu evraktan ilgili KarĢı Hesap Döviz Kuru-Döviz Cinsi: Tahsil edilecek veya ödenecek nakde ilişkin çalışan karşı hesabın (ki bu kasa hesabıdır) o günkü döviz kuru ve döviz cinsi bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Dilerseniz günlük döviz kurunu bu alanda değiştirebilirsiniz. Adat Vadesi: Tahsil edilecek veya ödenecek nakit için adat hesaplamalarında geçerli olacak vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Muhasebe FiĢ Tarihi-Sıra No: Eğer kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrakın nakit satırını inceliyorsanız, bu evrakın muhasebede hangi tarih ve hangi sıra numaralı fiş oluşturduğunu bu alanlarda görebilirsiniz. Bu ekranda muhasebe fişine git tanımlı bir buton yer alır. Bu buton tıklandığında, eğer önceden kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrak inceleniyorsa ilgili muhasebe fişine ulaşabilirsiniz. Çek İçin Detay Bilgiler Ödeme veya tahsilat cinsi çek olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelir. Bu ekrandan girilebilecek bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Sorumluluk Merkezi Kodu-Adı: Tahsil edilecek veya ödenecek çeke ilişkin sorumluluk merkezi kodunu veya adını bu alanlara girebilirsiniz. Eğer sorumluluk merkezi evraktan girilmiş ise, o zaman ilgili kod ve isim bu alanlara otomatik olarak gelecektir. 53

54 Kasa-Banka Döviz Kuru-Döviz Cinsi: Tahsil edilecek veya ödenecek çekin atılacağı kasanın (firma çeki ise çekin ait olduğu bankanın) döviz kuru ve döviz cinsi bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Dilerseniz günlük döviz kurunu bu alanda değiştirebilirsiniz. Çek Sahibi: Eğer tahsilat evraklarında ALT+D ile çek detay bilgileri giriyorsanız, tahsil edilen çekin ilgili cari hesabın kendi çeki mi, müşterisinin çeki mi olduğunu bu alanda belirtebilirsiniz. Bu ayırım yapıldığında, risk raporlarını da kendi çeki ve müşteri çeki olarak ayrı toplamlar halinde görebilirsiniz. Eğer ödeme evraklarında ALT+D ile çek detay bilgileri giriyorsanız, bu durumda ödemenin kendi çekinizle mi (firma çeki) yoksa müşteri çeki ile mi yapıldığı evrakın cinsi kolonunda belirlenmektedir. Dolayısı ile ALT+D ekranına da bu bilgi otomatik olarak gelecektir. Banka No: Çekin ait olduğu bankaya bir numara verebilirsiniz. Banka numarası bu alana girilebilir. Borçlu Adı: Çek borçlusunun adını bu alana girebilirsiniz.. Açıklama: Çek ile ilgili belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa,açıklamanızı bu alana girebilirsiniz. TCMB Banka Kodu, TCMB ġube Kodu, TCMB Ġl Kodu: Çekin ait olduğu bankanın TCMM banka kodu, şube kodu ve il kodudur. Banka Adı: Çekin ait olduğu bankanın adıdır. ġube Adı: Banka şubesinin adıdır. Hesap No: Çek borçlusunun ilgili bankadaki hesap numarasıdır. Çek No: Çekinizin numarasıdır. KeĢide Yeri: Çekin düzenlendiği yer bu alana girilebilir. Adat Vadesi: Tahsil edilecek veya ödenecek çek için adat hesaplamalarında geçerli olacak vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Son Pozisyon: Çekinizin şu andaki pozisyonu bu alana otomatik olarak gelecektir. Eğer çeki yeni girdiyseniz ve henüz evrakı kaydetmediyseniz bu alanda herhangi bir pozisyon göremezsiniz. Bu durumda son pozisyonu görebilmek için evrakınızı kaydetmeli ve daha sonra tekrar çağırarak ALT+D ekranını incelemelisiniz. Muhasebe FiĢ Tarihi-Sıra No: Eğer kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrakın çek satırını inceliyorsanız, bu evrakın muhasebede hangi tarih ve hangi sıra numaralı fiş oluşturduğunu bu alanlarda görebilirsiniz. Bu ekranda muhasebe fişine git tanımlı bir buton yer alır. Bu buton tıklandığında, eğer önceden kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrak inceleniyorsa ilgili muhasebe fişine ulaşabilirsiniz. 54

55 Senet İçin Detay Bilgiler Ödeme veya tahsilat cinsi senet olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza bir sonraki sayfamızda gördüğünüz ekran gelir. Bu ekrandan girilebilecek bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Sorumluluk Merkezi Kodu-Adı: Tahsil edilecek veya ödenecek senede ilişkin sorumluluk merkezi kodunu veya adını bu alanlara girebilirsiniz. Eğer sorumluluk merkezi evraktan girilmiş ise, o zaman ilgili kod ve isim bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Kasa-Banka Döviz Kuru-Döviz Cinsi: Tahsil edilecek veya ödenecek senedin atılacağı kasanın döviz kuru ve döviz cinsi bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Dilerseniz günlük döviz kurunu bu alanda değiştirebilirsiniz. Senet Sahibi: Eğer tahsilat evraklarında ALT+D ile senet detay bilgileri giriyorsanız, tahsil edilen senedin ilgili cari hesabın kendi senedi mi, müşterisinin senedi mi olduğunu bu alanda belirtebilirsiniz. Bu ayırım yapıldığında, risk raporlarını da kendi senedi ve müşteri senedi olarak ayrı toplamlar halinde görebilirsiniz. Eğer ödeme evraklarında ALT+D ile senet detay bilgileri giriyorsanız, bu durumda ödemenin kendi senedinizle mi (firma senedi) yoksa müşteri senedi ile mi yapıldığı evrakın cinsi kolonunda belirlenmektedir. Dolayısı ile ALT+D ekranına da bu bilgi otomatik olarak gelecektir. Banka No: Senet ile ilgili herhangi bir bilgiyi bu alan girebilirsiniz. Örneğin senet bankaya tahsile verilecek ise, banka numarası bu alana girilebilir. Borçlu Adı: Senet borçlusunun adını bu alana girebilirsiniz. Borçlu Adresi: Senet borçlusunun adresi bu alana girilmelidir. Açıklama: Senet ile ilgili belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa,açıklamanızı bu alana girebilirsiniz. ġehir: Senet borçlusunun bulunduğu şehir bu alana girilebilir. Düzenleme Tarihi: Senedin düzenlendiği tarihi bu alana girebilirisiniz. Üzerindeki Pul: Senedin üzerindeki pul tutarı bu alana girilebilir. Eksik Pul: Senedin üzerindeki pul eksikse, eksik 55

56 olan pul tutarını bu alana girebilirsiniz. Protestolu Senet Masrafı 1-2: Protesto edilen bir senedin detay bilgisini giriyorsanız, bu alanlara protesto masrafını girebilirsiniz. Adat Vadesi: Tahsil edilecek veya ödenecek senet için adat hesaplamalarında geçerli olacak vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Son Pozisyon: Senedinizin şu andaki pozisyonu bu alana otomatik olarak gelecektir. Eğer senedi yeni girdiyseniz ve henüz evrakı kaydetmediyseniz bu alanda herhangi bir pozisyon göremezsiniz. Bu durumda son pozisyonu görebilmek için evrakınızı kaydetmeli ve daha sonra tekrar çağırarak ALT+D ekranını incelemelisiniz. Muhasebe FiĢ Tarihi-Sıra No: Eğer kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrakın senet satırını inceliyorsanız, bu evrakın muhasebede hangi tarih ve hangi sıra numaralı fiş oluşturduğunu bu alanlarda görebilirsiniz. Bu ekranda muhasebe fişine git tanımlı bir buton yer alır. Bu buton tıklandığında, eğer önceden kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrak inceleniyorsa ilgili muhasebe fişine ulaşabilirsiniz. Tahsilat cinsi müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü ve müşteri kredi kartı olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza gelecek ekran diğer tahsilat cinslerindeki olduğu gibidir. Bu ekranlardan gireceğiniz bilgiler için senet ve çek detay bilgiler ekranından yararlanabilirsiniz. ALT+R (Evrak Döviz Kuru): Tüm finansal evrakların döviz cins ve kurlarını görüntüleyebilmek ve günlük kurlar üzerinde sadece ilgili evraka bağlı olarak değişiklik yapabilmek için ALT+R tuşlarını kullanmalısınız. Evrak genel bilgilerinin girildiği bölümde bu tuşlara bastığınızda karşınıza küçük bir pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan alanlar aşağıda açıklanmıştır; Evrak Döviz Cinsi-Evrak Döviz Kuru: Evrakın düzenlendiği cari hesabınızın (bu bir satıcı firma, müşteri firma, banka vb. olabilir), tanıtım kartından girilen orijinal döviz cinsi ve o günkü döviz kurudur. Evraka girilen hareketler bu döviz cinsi ile değerlendirilir. Örneğin X satıcısından gelen bir faturayı giriyorsunuz. Bu satıcı ile olan alış-verişleriniz sürekli DM (Alman Markı) bazında yapılıyor. Dolayısı ile, satıcı tanıtım kartından da döviz cinsi DM olarak seçilmiş. Bu satıcınızdan gelen faturayı girerken, evrak döviz cinsi DM olacaktır. Evrak döviz kuru da DM nin o günkü kurudur. Eğer evrakınızın ilgili döviz cinsinin günlük kuru üzerinden değil de, sizin gireceğiniz bir kur üzerinden hesaplanmasını istiyorsanız, döviz kuru alanına ilgili değeri girebilirsiniz. Alternatif Döviz Cinsi-Alternatif Döviz Kuru: 9000 NT serisinde hareket girişleri 3 döviz cinsi ile birlikte takip edilebilir. Bunlardan birincisi ana döviz, ikincisi alternatif döviz, üçüncüsü de orijinal dövizdir. Aksi belirtilmediği takdirde tüm hareketler ana döviz cinsinden değerlendirilir. Ana döviz bazında girilen tüm hareketler, KUR9000 NT DEN seçilecek herhangi bir alternatif döviz cinsi bazında da izlenebilir. İşte bu alanda, çalışmakta olduğunuz 56

57 şirket için seçilmiş alternatif döviz cinsi ve o günkü döviz kuru yer almaktadır (Bkz. KUR9000 NT/Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). ALT+Q ( Satır Ġptal) : <ALT+Q> tuşlarına basarak, imlecin bulunduğu evrak satırını silebilirsiniz. Satır silme işlemi hiç bir uyarı mesajı verilmeden, direkt olarak yapılır. ALT+A (Satır Ara): Evrakta yer alan stoklardan herhangi birine kolay ulaşmak istiyorsanız, ALT+A tuşlarına basarak stokun hangi kod ile başladığını ve/veya isminde geçen herhangi bir kelimeyi girerek arama yaptırabilirsiniz. Programınız girdiğiniz kriterlere uyan ilk stoku bularak ışıklı bloğu o stok satırında konumlandıracaktır. ALT+K (Yazıcıya Dök) : <ALT+K> tuşlarına birlikte basarak, evrakınızı yazıcıya dökebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, karşınıza yazıcı ayarları başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranda sizden istenen evrak dökümünüz için yazıcı ayarlarını yapmanızdır. Şöyle ki, kağıt yönünü (yatay, dikey), kağıt tipini (normal sürekli form, A3, A4 gibi), evrakın renkli olarak basılıp basılmayacağını seçebilirsiniz. Yine bu ekrandan dos modunda döküm alabilmenizde mümkündür. Bunun için ekranınızın en alt bölümünde yer alan dos modunda döküm parametresini mouse göstergenizle tıklamalısınız. Bu işlem sonrasında ekranınızın üst bölümündeki görüntü değişecek ve sizden dökümünüz için uygun parametre girişleri yapmanız istenecektir. Yazıcı tanımlaması, evrakınız için çerçeve seçimi bu tanımlamalardan bir kaçıdır. Yazıcı ayarları ile ilgili tanımlamalarınızı yaptıktan sonra tamam butonuna basarak dökümünüzü alabilirsiniz. ALT+Z (Evrak Yaz) : Evraklar üzerinde <ALT+Z> tuşlarına basarak evrakınızı bir dosyaya yazdırabilirsiniz. Daha sonra bu evrakı <ALT+U> tuşları ile tekrar ekrana çağırmanız mümkündür. Bunun için sadece evrakın yazdırılacağı yol adının ve dosya adının belirlenmesi gerekir. Gerçi ALT+Z tuşlarına basıldığında hem yol adı hem de dosya adı otomatik olarak karşınıza gelecektir. Eğer evrakın yazdırılacağı yol veya dosya ismini değiştirmek isterseniz, karşınızdaki pencereden gerekli düzeltmeleri yapabilirsiniz. ALT+Z tuşları ile evrakların dosyaya yazdırılması, özellikle aynı tür evrakların sıklıkla işlem görmesi durumunda size kolaylık sağlayacaktır. Örneğin sürekli çalıştığınız bir müşterinize haftanın 4-5 günü irsaliyeli fatura kesiyorsunuz. Her seferinde aynı stoklar farklı miktarlarda sevk ediliyor. İşte bu durumda, müşteri firmanıza kesilen bir faturayı AL+Z tuşları ile dosyaya yazdırıp, daha sonraki işlemlerinizde bu dosyayı çağırarak sadece stok miktarlarını değiştirmeniz mümkündür. Böylece sayfalarca süren stok girişlerinden kurtulmuş olacaksınız. Bu örnek diğer finans evrakları için de geçerlidir. ALT+U ( Evrak Oku ): ALT+Z tuşları ile dosyaya yazdırılan evrakların tekrar ekrana çağırılabilmesi için ALT+U tuşları kullanılacaktır. Bkz. ALT+Z. ALT+C ( Sıra Çek-Senet Üret ): Eğer evraklarınıza meblağları aynı fakat vadeleri farklı birden fazla çek veya senet girişi yapıyorsanız, ilk çek veya senedinize ilişkin açıklamayı girip, meblağ girişini de yaptıktan sonra, meblağ alanında <ALT+C> tuşlarına basarak sıra senet-çek hazırlayabilirsiniz. Örneğin bir müşterinizden birer ay aralıklarla 6 adet senet aldınız. Bu senetlerin meblağları aynı. İşte bu durumda 6 adet senedi tek tek girmek yerine, Alt+C tuşları ile otomatik olarak hazırlatabilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda karşınıza parametreler başlıklı bir pencere açılacaktır. Parametre penceresine; 57

58 1- Kaç adet senet veya senet hazırlanacağını 2- Senetlerin veya çeklerin vadelerinin aylık mı? günlük mü? olacağını 3- Vade aralıkları sayısını (senetler aylıksa 1 ay aralıkla, 3 ay aralıkla gibi, günlükse 10 gün veya 25 gün aralıkla gibi) giriniz. Parametre girişleriniz tamamlandıktan sonra <F2> tuşuna basınız. Böylece girmiş olduğunuz parametreler doğrultusunda FİNANS modülünüz dilediğiniz kadar çek veya senedi otomatik olarak hazırlayacaktır. ALT+F (Form Hazırla) : Programlarımızda yer alan bütün evraklar için (irsaliyeler, faturalar, ambar fişleri, çek-senet bordroları vb.), o evrakların matbu formlarına uygun olarak form dizaynları yapabilirsiniz. Örneğin fatura formlarınız matbaadan baskılı olarak geliyor. Bu formalarda faturanın kesildiği cari hesabın adı, vergi dairesi ve numarası, faturada yer alan stok bilgileri farklı koordinatlarda yer alıyor. İşte matbu formunuz üzerine programdan girdiğiniz fatura bilgilerini oturtturabilmek için form dizaynı yapmanız gerekir. ALT+F tuşları her evrak programında yer alır ve o evraka özel form dizaynı yapmanıza olanak tanır. Evrakları bastığınız formlar matbuu değilse, başka bir ifade ile herhangi bir editör programından evrak formlarını kendiniz hazırlıyorsanız, programımızda yer alan evrakları hazırladığınız bu formlar üzerine de bastırabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken işlem, tasarladığınız form ismini ALT+F penceresindeki şablon dosya alanına girmektir (Bkz. Şablon Dosyası). Şimdi form tanımlamalarının nasıl yapılacağını açıklamaya başlayabiliriz. Form dizaynı yapacağınız evrak programı açıkken ALT ve F tuşlarına basınız. Karşınıza evrak form dosyasının default (otomatik atanan) ismini gösteren bir pencere gelecektir. Form isimleri, ekranınızda açık olan evrak ismi ile özdeştir. Örneğin faturalar için fatura.frm, irsaliyeler için irsaliye.frm, muhasebe fişleri için muhfis.frm gibi. Bir evrak cinsi için birden fazla form dizaynı yapacaksanız, bu durumda formlarınıza default isminin dışında isimler de verebilirsiniz. Örneğin toptan ve perakende faturalar için ayrı form dizaynları yapılacak ise, bu durumda toptan fatura için ayrı bir form ismi, perakende fatura için ayrı bir form ismi verilecek demektir. Bunları Biliyor Musunuz? Series 9000 New Tech ürünlerimizde her evrak formuna ayrı isimler verilip, bunların ALT+F tuşlarına basıldığında otomatik olarak görüntülenmesi sağlanabilir. Bunun için yapılması gereken işlem; KUR9000 NT programının Kuruluş/Diğer Tanımlar/Evrak Genel Açıklamaları programından, imleci form ismi verilecek evrak tanımın bulunduğu satıra getirip ALT+F tuşlarına basmaktır. Bu tuşlara basıldığında ekranda küçük bir pencere belirir ve ilgili evrak için form dizaynı yapılırken otomatik olarak gelmesi istenen isim bu pencereden girilir. Otomatik form isminin geleceği her evrak için ilgili girişler yapılıp ALT+S tuşları ile kaydedildikten sonra, bu form isimleri ilgili evrakların ALT+F pencerelerine otomatik olarak gelecektir. 58

59 Evrak form ismi girilip enter tuşuna basıldıktan sonra form dizaynını yapacağınız ekrana geçilecektir. Bu ekranın bir örneği aşağıda görülmektedir. ALT+F ekranını iki bölümde inceleyebiliriz. Ekranın sol tarafındaki bölüm kayıt ve silme işlemlerinin yapılacağı, statik ve dinamik alanlar ile ilgili fontların değiştirilebileceği, eklenen alanların koordinatlarının izlenebileceği, kısaca evrak formunun şekilsel ve içerik özelliklerinin tanımlanacağı araçlardan oluşmuştur. Ekranın sağ yarısı ise form dizaynının, başka bir ifade ile o evrakta yer alacak statik ve dinamik alanların, mesajların seçileceği, bunların form üzerinde istenilen konumlara taşınacağı bölümdür. Şimdi ekranın sol yarısından başlayarak evrak form tanımlamalarının nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım. Butonlar (Form Kayıt, Form Sil, Statik ve Dinamik Alan Fontları Değiştirme) ALT+F ekranının sol üst tarafında üç adet buton görülmektedir. Bunlardan ilki, tanımladığınız evrak formunu kaydetmenizi sağlar. Birinci buton tıklandığınızda, formunuza verdiğiniz ismi içeren küçük bir pencere belirir. Tanımladığınız formu bu isim ile kaydetmek için F2 tuşuna basmalısınız. Dilerseniz farklı bir isim vererek de formu kaydedebilirsiniz. Kayıt işlemi tamamlanınca otomatik olarak evrak ekranına geri dönülecektir. İkinci buton, hücresel bölgede yapılan tanımlamaları silmenizi sağlar. Silme işlemi herhangi bir uyarı mesajı verilmeden direkt olarak yapılır. Tanımlamalarınızı yanlışlıkla sildiyseniz, formu kaydetmeden çıkarak (close (x) butonunu tıklayarak) yaptığınız tanımlamaların gerçekten silinmesini önleyebilirsiniz. Zira silme işleminden sonra kayıt yapılırsa, form Üçüncü ikon ise, statik ve dinamik alanların font tipini ve büyüklüğünü değiştirmenize imkan verir. Üçüncü ikonu tıkladığınızda karşınıza aşağıdaki gibi bir pencere gelecektir. Bu pencereden windows ve Dos modunda dökümleriniz için statik ve dinamik alanlara yönelik istediğiniz font tipini seçebilmeniz ve font büyüklüğünü ayarlayabilmeniz mümkündür. DOS modunda dökümünüz için ekranınızın en alt bölümünde yer alan bu evrak dos modunda dökülsün parametresini işaretlemeniz için yeterli olacaktır. 59

60 Özellikler ALT+F ekranının sol yarısında, butonların hemen altında üç ayrı daha buton yer alır. Bunlar özellikler, alt toplam seç ve alt toplam değiştir butonlarıdır. Form hazırlama ekranına geçildiğinde aktif olan sayfa özelliklerdir. Bu bölümden evrak formunuz ile ilgili olarak hem şekilsel hem de içeriksel özellikler tanımlanacaktır. Şimdi yukarıdan aşağıda doğru bu özelliklerin neler olduğunu açıklamaya çalışalım. Koordinat Göstergesi Evrak formunuzda yer alacak statik ve dinamik alanların konumlarını ekranın sağ yarısında ve ilgili alanı mouse ile sürükleyerek belirleyebilirsiniz. Mouse ile istediğiniz konuma getirdiğiniz alanın koordinatları bu tabloya otomatik olarak yansıyacaktır. Seçili alanın formun kaçıncı kolonundan ve kaçıncı satırından başladığı, alanın genişliği ve varsa decimal uzunluğu bu tabloda yer alan bilgilerdir. Tablonun sol üst tarafında biraz önce sıraladığımız bu bilgilerin hangi alana ait olduğu, başka bir ifade ile statik veya dinamik (mesaj alanı da olabilir) alanın ismi yer alacaktır. Seçili alanların konumlarını mouse ile sürükleyerek belirleyebileceğiniz gibi, bunların konumlarını direkt olarak bu tabloya da girebilirsiniz. Başka bir ifade ile, seçilen alanın form üzerinde kaçıncı kolondan ve kaçıncı satırdan başlayacağını, genişliğinin ve varsa decimal uzunluğunun ne olacağı bu tablodan direkt olarak girilebilir. Yapılan girişlerin ekranın sağ yarısındaki ilgili alana uygulanabilmesi için, uygula butonunu tıklamanız gerekir. Sayfa Çizgileri ALT+F ekranının sağ yarısı, yatay ve dikey çizgilerin birleşmesi ile hücresel bir görünümdedir. Bu hücreler form üzerindeki alanlarının konumlarını belirlemede size yardımcı olmak amacıyla konulmuştur. Bilgisayar konfigürasyonu yeteri kadar hızlı olmayan kullanıcılarımız, form dizaynı yaparken hız ile ilgili sorunlar yaşayabilir. Bu durumda yatay, dikey ve her iki çizgi tipini kaldırıp, bilgisayarınızın biraz daha hızlanmasını sağlayabilirsiniz. Bu çizgileri kaldırmak için, ilgili çizgi tanımının sol tarafında yer alan kutucuğu bir kez klikleyerek, işaretinin kaldırılması gerekir. Yatay ve dikey çizgileri tekrar form üzerinde görebilmek için ilgili kutucuğu bir kez daha tıklayarak işaretini yeniden koymalısınız. Döküm Sayısı Tanımlamakta olduğunuz form ile basılacak evrakların döküm sayısı bu alanda belirtilecektir. Örneğin fatura formu tanımlıyorsunuz ve bu formun kullanılacağı her fatura iki kopya olarak basılıyor. Bu durumda döküm sayısı alanına da 2 rakamını girmelisiniz. Genel Veriler Tanımlamakta olduğunuz form kullanılarak basılacak evrakların bir takım içeriksel ve şekilsel özellikleri bu bölümden belirtilecektir. Formunuz için geçerli olmasını istediğiniz bir özellik varsa, bunu o satırın sol tarafındaki kutucuğu klikleyerek (boş olan kutucuk tıklandığında o kutucuk işareti ile doldurulacaktır) belirleyeceksiniz. Seçilen bir özellik iptal edilmek istendiğinde, tekrar ilgili kutucuğu tıklayarak işaretinin kaldırılmasını sağlamalısınız. Şimdi bu özelliklerin neler olduğunu açıklamaya çalışalım. Stok BirleĢtir: Bir evrakta yer alan birden fazla hareket toplanıp (birleştirilip), evrak formuna tek bir satır yazdırılması için bu satırın kutucuğunu kliklemelisiniz. bir faturada aynı stoktan 2 kez giriş yapılmış. Bu satırının halinde Örneğin stokların 60

61 sadece miktarları farklı. Bu durumda bu 2 stok kaleminin miktarları toplanarak, faturada tek bir satırda yer alması için bu kutucuğu kliklemelisiniz. Stok birleştirme işlemi sadece aynı stoklar için değil, kod yapısının belirli bir dijitine kadar aynı kodları içeren stoklara da uygulanabilir. Örneğin bir konfeksiyoncu firmanın stok kod yapısı şu şekilde oluşturulmuş; PT 101 BEJ 36 PT 101 BEJ 38 PT 101 KHV 36 PT 101 KHV 38 PT 101 LCT 36 PT 101 LCT 38 PT 101 SYH 36 PT 101 SYH 38 Bu stokların birim fiyatları aynı. Birim fiyatlar kod yapısının ilk 5 dijitine göre değişiyor ve yukarıda da görüldüğü gibi 8 stokun ilk 5 kodu aynı. Değişkenlik sadece fiyatları etkilemeyen renk ve beden kodlarında. İşte bu 8 stoku miktarları toplanarak, yapılan ıskonto veya masraflar varsa, bunların dağıtımı yapılarak faturaya tek bir satır halinde bastırabilirsiniz. Bunun için öncelikle yapılması gereken işlem, kuruluş programının Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Akış Parametreleri bölümünden dökümlerde birleştirme kod uzunluğu alanına, stok kod yapısındaki değişkenlik göstermeyen 5 rakamı girilmelidir. Daha sonra evrak formunun bu kutucuğu kliklenmelidir. Böylece fatura evrakında yer alan 8 stok, yazıcıdan döküm alınırken tek bir stok olarak basılacaktır. Tutarı Ġngilizce Yaz: Bu kutucuğu kliklerseniz, yazı ile yazdırılacak olan evrak tutarı (statik alanlardan biri olan yazı ile toplam alanı) İngilizce olarak yazdırılacaktır. Tutarı Türkçe Yaz (Orj. Döviz): Bu kutucuğu kliklerseniz, yazı ile yazdırılacak olan evrak tutarı (statik alanlardan biri olan yazı ile toplam alanı) türkçe olarak yazdırılacaktır. Toplu Evrak Dökümünde Mesaj: Ctrl+U tuşları ile toplu evrak dökümü yapılırken her bir evrak için mesaj giriş ekranına ulaşmak istiyorsanız, satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden -evet- seçmelisiniz (Bkz. Mesaj Dosyası). Alt Toplamlar Sabit Yerde: Evrak alt toplamlarının form üzerinde sabit bir yerde mi (belirlenecek statik alanın içinde sabit olarak mı), yoksa dinamik alanlardan (hareket satırlarından) hemen sonra mı yer alacağı bu alanda belirtilecektir. Uygulamada kullanıcılarımızın genel tercihi alt toplamların sabit yerde olmasından yanadır. Bu kutucuk kliklenmezse, başka bir ifade ile alt toplamlar sabit yerde seçimi yapılmazsa, evrak alt toplamları hareket satırlarının hemen sonunda yer alır. Örneğin 10 hareket satırından oluşan bir fatura formu bastırılırken alt toplamlar 11. satırdan itibaren yazdırılır. Bu durumda basılacak alt toplamların neler olacağı, alt toplam seç butonu tıklanarak belirlenecektir. Word e Gönder: Bu kutucuğu kliklerseniz, hazırlamış olduğunuz evrak formunu Word programına gönderebilirsiniz. Sayfa Ayarları Tanımlamakta olduğunuz evrak formu ile ilgili sayfa ayarlarını bu bölümden yapacaksınız. Sayfa ayarlarının maksimum değerleri 255 ve 90 dır. Bunun anlamı, formunuz üzerinde 255. kolona kadar tanımlama yapabilir ve bunların yazıcı dökümünü 61

62 alabilirsiniz demektir. Aynı şekilde bir forma 90 satır bilgi yazdırılabilir. Tabii ki bu değerler kullandığınız kağıt ebatları ve yazıcınız ile doğru orantılıdır. Geniş bir yazıcı ve kağıt kullanıyorsanız, programımızın maksimum değeri olan 255 kolona dek tanımlama yapabilirsiniz. Anacak dar bir yazıcıdan döküm alacaksanız, yazıcının basabileceği kolondan fazla bir tanımlama yapmanın anlamı yoktur. Form tanımlamaya başlarken, kullanacağınız kağıt ebatlarına göre kolon sayısını değiştirmeniz, kolon (sayfa) dışına taşan bir tanımlama yapmanızı engelleyecektir. Satır sayısı da aynı mantık ile düşünülmelidir. Örneğin ALT+F ekranına girdiğinizde maksimum kolon sayısı 240 görülüyor. Ancak siz 80 kolonluk bir tanımlama yapacaksınız ve kağıt ebatlarınız ancak 80 kolonu alabiliyor. İşte tanımlamalarınıza başlamadan önce kolon sayısını 80 olarak değiştirirseniz, sayfa dışına taşan bir tanımlama yapmanız da engellenmiş olacaktır. Zira hücresel alanın genişliği girdiğiniz kolon sayısına göre daraltılıp, genişletilecektir. Kolon veya satır sayılarını değiştirdikten sonra uygula butonunu tıklamanız gerekir. Şablon Dosya Adı Series 9000 New Tech ürünlerimizde evraklarınızı herhangi bir editör programından tasarımı yapılan formlar üzerine bastırmanız mümkündür. Örneğin firmanızda sipariş fişi, irsaliye ve fatura gibi evrakları matbaadan bastırmak yerine, bu evrakların şekilsel detaylarını herhangi bir editör programı yardımıyla kendiniz çizip, faturalarınızı bu şablon formlar üzerine yazdırmak istiyorsunuz. Faturalarda çıkmasını istediğiniz bilgileri, bunların konumlarını, biraz sonra açıklayacağımız şekilde ALT+F penceresinden belirlediniz. Şimdi ALT+F penceresinden yaptığınız tanımlamalar ile, hazırladığınız şablon dosyanın ilişkilendirilmesi gerekiyor. Başka bir ifade ile, şu an yapmakta olduğunuz form tanımının, hangi şablon dosya üzerine basılacağını belirtmek kalıyor. İşte ALT+F ekranının bu alanına, oluşturduğunuz şablon dosyanın adı girilecektir. Şablon dosyalar ile ilgili unutulmaması gereken önemli bir ayrıntı, oluşturduğunuz şablon dosyanın uzantısının.sbl olması ve bu dosyanın şirket dizini altında SYSTEM dizinine kaydedilmesidir. Örnek; C:\SERI9000\MIKRO\2002_1\SYSTEM\ORNEK.SBL. Yukarıda Series 9000 New Tech programlarımızın C sürücüsünde ve SERI9000 dizini altında yüklü olduğu görülmektedir. Çalıştığımız firma kodu MIKRO, çalışma yılımız ise 2002_1 yani 2002 in 1. dönemidir. Şablon dosyamızı da çalıştığımız şirket ve çalışma yılının altında bulunan SYSTEM dizinine uzantısı.sbl olarak kaydettik. ORNEK.SBL dosyamızı ve ALT+F penceresinden yaptığımız tanımlamaları kullanarak döküm alabilmek için de şablon dosya adı alanına dosyamızın adı olan ORNEK girişini yaptık. Mesaj Dosya Adı: ALT+F Form Hazırla yardım tuşu Series 9000 New Tech ürünlerimizin bütün evrak programlarında kullanılabilmektedir. Başka bir ifade ile, programlarımızda yer alan bütün evrak cinsleri için, o evraka özel formlar tanımlanabilmektedir. Form tanımlamaları yaparken, o evrak ile ilgili istenilen bütün detaylar da form üzerine çağırılabilmekte, başka bir ifade ile tanımlanmakta olan form aracılığı ile bastırılabilmektedir. Ancak kullanıcılarımızı tanımlı alanlar ile sınırlamamak için, her bir evrak formuna yazdırılabilecek serbest alanlar oluşturulmuştur. Bunları mesaj olarak adlandırıyoruz. Mesajları hem statik alanlara ayrılan bölümde hem de dinamik alanlara ayrılan bölümde dilediğiniz amaca göre kullanabilirsiniz. Örneğin yazı ile yekün yazdırılırken, yekünün başına bir mesaj atayıp, bu mesaj ile yekünden önce yalnız kelimesinin gelmesini sağlayabilirsiniz 62

63 (Yalnız üçyüzmilyon TL dir gibi). Her bir evrak formu için tanımlanabilecek mesaj sayısı 40 tır. Mesajların konumları ALT+F ekranından belirlenir. İçeriği ise, başka bir ifade ile konumları belirlenen her bir mesaj alanına hangi bilginin geleceği ise, evraklar yazıcıya gönderilirken otomatik olarak gelen mesajlar başlıklı pencereden girilir. Bu pencere yazıcıya her evrak gönderiminde otomatik olarak görüntülenmektedir. Eğer şu anda form tanımlamasını yaptığınız evrakta çıkacak mesajlar çoğunlukla aynı ise, bu mesajları her seferinde tekrar tekrar girmenize gerek yoktur. Bunun yerine, ilk evrakınızı yazıcıya yollarken çıkacak mesajları girip, daha sonra mesajlarınızı <ALT+S> tuşları ile kayıt edebilirsiniz. Kayıt işlemi yapılırken mesaj dosyasına bir isim verilmesi istenecektir. Dilerseniz mesaj ismi olarak programınızın otomatik olarak getireceği ismi kullanabilirsiniz. Dilerseniz mesaj dosyası ismini kendiniz girebilirsiniz. Mesaj dosyası kaydedildikten sonra, form düzenleme ekranının bu alanına kaydettiğiniz mesaj dosyasının adını giriniz. Böylece her evrak yazıcıya gönderildiğinde, bu alana girilen mesaj dosyasındaki mesajlar otomatik olarak görüntülenir ve onayladığınız takdirde basılır. Dilerseniz birden fazla mesaj dosyası da hazırlayabilirsiniz. Bu takdirde, evrakınızı yazıcıya gönderirken <F9> tuşu ile ilgili mesaj dosyasını programa yüklemeniz gerekir. Evrak Resmi: Bu bölüme evrakınıza ilişkin resim yükleyebilmeniz mümkündür. Bunun için öncelikle yapmanız gereken evrak resmi alanında mouse göstergenizin sağ tuşuna basmak olmalıdır. Bu işlem sonrasında ekranınızın üzerine yükle, sil, tara ve göster seçeneklerinin yer aldığı bir menü açılacaktır. Bu menüden yükle seçeneğini seçerek, sisteminizde kayıtlı olan evraklarınıza ilişkin resminizi bu bölüme getirebilirsiniz. Tara seçeneği, scaneri olan kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Dolayısıyla bu seçenekle sacanerdan taradığınız evrak resmini anında bu bölüme getirebileceksiniz. Sil seçeneği yüklediğiniz resimleri silmek için göster seçeneği de, ilgili resmi orijinal boyutlarda görüntüleyebilmek için kullanılacaktır. Alt Toplam Seç Evrak form dökümlerinde evrak alt toplamları alt toplamlar sabit yerde tanımlaması yapılmadığı sürece son hareket satırından (dinamik alandan) hemen sonra listelenir (Bkz. Genel Veriler/Alt Toplamlar Sabit Yerde). Eğer alt toplamlar sabit yerde tanımlaması yapıldıysa, hangi alt toplamların listeleneceği ve konumları kullanıcılar tarafından belirlenmelidir. Örneğin evrak ara toplamı, ıskonto yüzde ve/veya tutarları, evrak yekünü gibi alt toplam bilgileri kullanıcılar tarafından seçilir ve konumları belirlenir. Bu buton alt toplamlar sabit yerde tanımlamasının yapılmadığı durumlarda, dinamik alanlardan hemen sonra listelenecek alt toplam bilgilerinin nelerden oluşacağını tanımlamak amacıyla kullanılacaktır. Alt toplam seç butonu tıklandığında, bütün alt toplam bilgileri otomatik olarak seçili durumdadır. Dolayısı ile, eğer yazıcıya dökülecek evrakta bu alt toplamların tümü (tabii ki sadece değer olanları) varsa, dinamik alandan sonra hepsi basılacak demektir. Örneğin fatura evrakının dökümünü alacaksınız ve bu evraka 4 ıskonto, 3 masraf uygulanmış. Bu durumda dinamik alan bilgileri listelendikten hemen sonra, 1. ıskonto yüzdesi ve tutarı, 2. ıskonto yüzdesi ve tutarı, 3.ve 4. ıskonto yüzde tutarları ve aynı şekilde 1 den 4 e kadar masraf yüzde ve tutarları basılacak demektir. Ancak siz faturayı bastırırken ıskonto yüzdelerini değil, sadece tutarlarını bastırmak istiyorsunuz. İşte alt toplam seç butonuna bu noktada ihtiyacınız olacaktır. Bu butonu tıklayarak, evrak formunun alt toplamlarında çıkmasını istemediğiniz bilgilere ait kutucukları kliklemek suretiyle (kutucuklar kliklendiğinde işareti kalkacaktır) bunları formunuzdan çıkaracaksınız. 63

64 Alt toplamlar yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda belirlendikten sonra kayıt butonu tıklanarak kaydedilmelidir. Yaptığınız bu seçimleri bir başka evrak formunda da kullanmak isterseniz, yeni form üzerinde alt toplam seç bölümünü ekrana getirip, yükle butonunu kliklemelisiniz. Bu butonu kliklediğinizde bir pencere açılacak ve tanımlamakta olduğunuz forma hangi alt toplam seçimlerinin yükleneceğini belirlemeniz istenecektir. Bu durumda uzantısı.alt olan alt toplam dosyalarından ilgili olanını seçip,. aç butonuna basarak tanımlamakta olduğunuz yeni forma yükleyebilirsiniz. Alt Toplam Değiştir ALT+F ekranının sol tarafında yer alan son buton, alt toplamlarının tanımları üzerinde değişiklik yapmanıza imkan verecektir. Alt toplam tanımları firmadan firmaya farklılık gösterebilir. Örneğin programlarımızda ara toplam olarak geçen ifadeyi siz mal bedeli olarak kullanıyor olabilirsiniz. Veya 2.Iskonto Yüzdesi tanımı sizin için özel müşteri ıskontosu anlamına geliyor olabilir. İşte form tanımlamaları yaparken sıklılıkla kullandığınız terimleri görmek ve böylece tanımlamalarınızı daha seri bir şekilde yapmak istiyorsanız, bu bölümden alt toplam tanımlarını değiştirebilirsiniz. Alt toplam tanımlarını değiştirebilmek için imleci ilgili satıra getirip yeni tanımı girmeniz yeterlidir. Değiştireceğiniz tanımlar bittikten sonra, bu tanımları kaydetmelisiniz. Bunun için ekranın üst tarafında yer alan kayıt butonunu tıklamalısınız. Yaptığınız değişiklikler evrak form adı ve.alt uzantısı ile kaydedilecektir. Yaptığınız bu seçimleri bir başka evrak formunda da kullanmak isterseniz, yeni form üzerinde alt toplam değiştir bölümünü ekrana getirip, yükle butonunu kliklemelisiniz. Bu butonu kliklediğinizde bir pencere açılacak ve tanımlamakta olduğunuz forma hangi alt toplam değişikliklerinin yükleneceğini belirlemeniz istenecektir. Bu durumda uzantısı.alt olan alt toplam dosyalarından ilgili olanını seçip,. aç butonuna basarak tanımlamakta olduğunuz yeni forma yükleyebilirsiniz. Evet, ALT+F Form Hazırla ekranının sol yarısında yer alan butonları ve seçim yapılabilecek alanları açıklamaya çalıştık. Şimdi ekranın sağ yarısı ile ilgili açıklamalarımıza geçiyoruz. ALT+F ekranının sağ yarısı, yatay ve dikey çizgilerin birleşimi ile hücresel bir görünümdedir ve istenirse bu çizgiler kaldırılabilir (Bkz.Sayfa Çizgileri). Ekranın sağ yarısı üç bölüme ayrılmıştır ve bu bölümler koyu gri çizgi ile birbirinden ayırt edilebilir. Dinamik alan tanımlamaları sadece ikinci (ekranın ortasında) bölümde yapılabilir. Statik alanlar ve mesaj alanları her üç bölümde de kullanılabilir. Form tanımlamalarınıza statik alanları seçerek başlayabilirsiniz. Yani hücresel bölgenin birinci ve üçüncü bölümlerini tanımlayarak. Statik alanlar, form üzerinde yer alacak sabit bilgilerdir. Başka bir ifade ile bu alanların konumları belirlenir ve evrakta yer alan hareket satırları ne kadar az veya çok olursa olsun statik alanların konumları değişmez. Tanımlandıkları yerlere ilgili bilgiler gelir. Örneğin cari hesap kodu ve adı, evrak numarası, evrak no, gibi. Dinamik alan tanımlamaları statik alanların tam tersidir. Bu alanlara hareket bilgileri gelir ve bu hareket bilgileri değişkendir. Örneğin fatura formu tanımlıyorsunuz. Bir fatura 3,5, 10 ve 50 stok hareketinden oluşabilir ve bu hareket satırı her seferinde değişkenlik gösterir. Forma Statik, Dinamik, DB Statik, DB Dinamik Mesaj ve Resim Alanı Ekleme Şimdi evrak formunuza bir statik alan ekleyelim. Bunun için yapılması gereken ilk işlem, hücresel bölgenin üst tarafında yer alan Statik Alan Ekle butonunun tıklanmasıdır. Bu buton tıklandığında, 10 karakter genişliğinde bir kutucuk ekranın üst sol tarafına eklenecektir. Şimdi 64

65 yapmanız gereken işlem, bu alanı form üzerinde yer almasını istediğiniz bölgeye yerleştirmektir. Forma eklenen alanları istenilen yere taşımak için dört yol izleyebilirsiniz; 1- Mouse ile ilgili alanı tıklayarak seçip (alan seçildiğinde rengi değişecektir), daha sonra mouseun sol tuşunu basılı kalmak kaydıyla alanı istenilen yere sürükleyebilirsiniz. 2- Mouse ile ilgili alanı tıklayarak seçip (alan seçildiğinde rengi değişecektir), daha sonra ok tuşları yardımı ile (aşağı-yukarı-sol ve sağ ok tuşları) alanı istediğiniz yere getirebilirsiniz. 3- Mouse ile ilgili alanı tıklayarak seçip (alan seçildiğinde rengi değişecektir), daha sonra ALT+F ekranının sol tarafındaki (Bkz. Koordinat Göstergesi) kolon, satır, genişlik ve decimal uzunluğun belirlendiği tablodan bu alanın formun kaçıncı satır ve kaçıncı kolonundan başlayacağını girebilirsiniz. Satır ve kolon girişleri yapıldıktan sonra uygula butonuna basılarak alan ilgili konumuna yerleştirilebilir. Bunlara ek olarak statik alan ekle butonunu kullanmadan da istediğiniz hücreye statik alan ekleyebilirsiniz. Bunun için imleci statik alanın ekleneceği hücreye götürüp, çift tıklamanız gerekir. Seçtiğiniz statik alan form üzerinde olması gereken yere taşındıktan sonra sıra bu alanın genişliğini tanımlamaya gelecektir. Alanın genişliğini iki şekilde ayarlayabilirsiniz; 1- Mouse ile ilgili alanı tıklayarak seçip (alan seçildiğinde rengi değişecektir), daha sonra alanın dört tarafında belirecek noktalardan birinin üzerinde tıklayarak bunu sağa doğu çekebilirsiniz. Alan mouseu sürüklediğiniz bölgeye kadar uzayacaktır. 2- Mouse ile ilgili alanı tıklayarak seçip (alan seçildiğinde rengi değişecektir), daha sonra bir eliniz Shift tuşunda olmak kaydıyla sağa ok tuşuna basarak alanı uzatabilirsiniz. 3- Mouse ile ilgili alanı tıklayarak seçip (alan seçildiğinde rengi değişecektir), daha sonra ALT+F ekranının sol tarafındaki (Bkz. Koordinat Göstergesi) kolon, satır, genişlik ve decimal uzunluğun belirlendiği tablodan bu alanın genişliğini direkt olarak girebilirsiniz. Genişlik girildikten sonra uygula butonuna basılmalıdır. Seçtiğiniz statik alanın konumu ve genişliği belirlendikten sonra sıra bu alana hangi bilginin basılacağını belirlemeye gelmiştir. Bunun için mouseun sağ tuşu ile ilgili alanı klikleyiniz. Ekranınızda statik alan tanımlarının yer aldığı bir pencere belirecektir. Şimdi konumu ve genişliğini belirlediğiniz alana hangi bilgi gelecek ise, mouseu aşağı ve yukarı hareket ettirerek bu bilgili bulup, imleç üzerinde iken mouseun sağ tuşunu bırakınız. Daha önce statik yazan kutucuğunuzda seçtiğiniz alanın ismi belirecektir. Böylece evrak formumuz için ilk statik alanı tanımlamış olduk. ALT+F ekranında bütün statik, dinamik, db stasik, db dinamik ve mesaj alanları aynı mantık ile tanımlanır. Yalnız dinamik alan tanımlanırken Dinamik Alan Ekle butonuna basılır ve dinamik alan ekranın orta bölümünde konumlanır. Aynı şekilde olması gereken konumu, genişliği ve içereceği bilgi seçilir. Mesaj alanları ise Mesaj Ekle butonuna basılarak forma eklenir ve bu alanlar ilk anda birinci statik alan bölümünde yer alır. Eklenen mesaj alanı yukarıda anlatmaya çalıştığımız şekilde olması gereken yere taşınır. Mesaj alanlarına gelecek bilgiler yine mouseun sağ tuşu tıklanarak (Mesaj 1 den Mesaj 40 a kadar) seçilir. Tanımlanmakta olan evrak bastırılırken ekrana gelen mesajlar penceresinden, her bir mesaj tanımına gelecek mesajlar girilir (Bkz. Mesaj Dosyası). 65

66 Aşağıda örnek bir form dizaynı görülmektedir. Bu önek ekranın birinci bölümü statik alan, ikinci bölümü dinamik alan ve üçüncü bölümü açıklamalarımızdaki gibi yine statik alanlardan oluşmuştur. Ctrl+F (Senet-Çek Form Tanımla) : Çek-senet bordrolarında Ctrl+F tuşlarına basarak, senet veya çek bordrolarına uygun form tanımlayabilirsiniz. Form tanımlamaları ALT+F Form Hazırla yardım tuşu ile aynı mantıkta yapılır. Detaylı bilgi için Bkz. Alt+F Form Hazırla. Ctrl+O (C/H Bakiye Vade ve Tutarları): Tahsilat ve ödeme evraklarında Ctrl+O tuşlarına basıldığında, ilgili cari hesabın açık hesap bakiyesi (başka bir ifade ile kapanacak hesaplar) bakiyeyi oluşturan evrakların tarih, numara, evrak cinsi, vadesi ve evrak tutarı bilgileri ile birlikte görüntülenecektir. Ctrl+L(Evrak Kilitle) -Ctrl+A(Evrak Kilidi Aç): Series 9000 New Tech ürünlerindeki bütün evrak giriş programlarında (faturalar, tahsilat-tediye makbuzları, dekontlar vb.) CTRL+L tuşları evrak kilitleme fonksiyonu yerine getirir Bu fonksiyonu çalıştırmak için, kilitlemek istediğiniz evrak ekranınızdayken CTRL+L tuşlarına basmanız yeterlidir. Evrak kilitlendikten sonra, hiç bir kullanıcınız o evrak üzerinde işlem yapamaz. Evrak üzerinde tekrar işlem yapabilmek için CTRL+A tuşlarıyla evrak kilidinin açılması gerekir. Bu tuşlara basıldığında sizden şifre sorulacaktır. Evrak kilidini açan şifre, supervisor (SRV) şifresidir. Bu şifre girildikten sonra evrakınız üzerinde tekrar işlem yapabilirsiniz. 66

67 Ctrl+U (Toplu Evrak Dökümü): Ctrl+U tuşlarına birlikte basarak, birden fazla evrakı tek bir hareketle yazıcıya dökebilirsiniz. Örneğin fatura ekranı üzerinde bu tuşlara basarsanız, seri (evrak) numarasını ve ilk-son sıra numaralarını gireceğiniz faturalar art arda yazıcıya dökülecektir. Seri ve sıra numarası girişlerinden sonra <F2> tuşuna basarak işlem başlatılmaktadır. Ctrl+K (Bu Evrak Ġle Kapanan Hareketler): Programlarımızda hesap kapama işlemi otomatik olarak yapılır. Hesap kapamada ilk fatura önce kapanır veya ilk vade önce kapanır şeklinde iki yöntemden biri uygulanabilir. Herhangi bir değişiklik yapılmadığı sürece, default parametre ilk fatura önce kapanır olarak tanımlanmıştır. Dilerseniz bunu KUR9000 NT/Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Başlangıç Parametreleri programındaki otomatik hesap kapama şekli alanından değiştirebilirsiniz. Tahsilat ve ödeme evraklarında Ctrl+K tuşlarına basarsanız, ilgili evrak ile kapanacak olan hareketleri görüntüleyebilirsiniz. Bir tablo içindeki kapacak hareket bilgileri borç tarihi, evrak no, cinsi, vadesi, meblağı, alacak tarihi, evrak no, alacak cinsi, vadesi ve meblağından ibarettir. Ayrıca bu tablonun üst tarafında ödemelerdeki sapmayı gün olarak görebilirsiniz. Ctrl+B (Pazarlık FiĢi): Ctrl+B tuşları ile, satış işlemleriniz sonrasında, programınıza kendi belirleyeceğiniz parametreler dahilinde bir ödeme planı hazırlatıp, bu ödeme planını baz alarak satılan mala ilişkin senetleri otomatik olarak oluşturulabilirsiniz. CTRL+B tuşlarına bastığınızda karşınıza bir sonraki sayfamızda gördüğünüz ekran gelecektir. Şimdi bu ekranda gördüğünüz alanların neleri ifade ettiğini açıklamaya çalışalım. Faiz Oranı(%):Senet veya çekleriniz için vade farkına uygulanacak faiz oranıdır. Ekranda KUR9000 NT/Sistem/ Sistem ve Program Parametreleri/Program Başlangıç Parametreleri bölümünden girilen faiz oranı görülmektedir. Faiz oranı ekrandakinden farklı olacak ise gerekli düzeltmeyi yapınız. Malın PeĢin Fiyatı: Satışını yaptığınız malın peşin fiyatını bu alana giriniz. 67

68 Ödenen Nakit Değer: Bu alana gelecek nakit değer ödeme planınızı oluşturduktan sonra program tarafından hesaplanacaktır. Vade Farkı: Ödeme planı oluşturulduğunda otomatik olarak gelecektir. Toplam: Ödeme planı oluşturulduğunda bu alana, ödenen Nakit Değer ile Vade Farkının toplamı otomatik olarak gelecektir. PeĢinat Tarihi: Stok satışınıza ilişkin aldığınız peşinatın tarihini giriniz. PeĢinat Miktarı: Stok satışınıza ilişkin aldığınız peşinat miktarını bu alana giriniz. PeĢinat Kasası: Stok satışınıza ilişkin aldığınız peşinat miktarının gireceği kasayı, bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden seçmelisiniz. Vade Tipi: Bu alanda sizden istenen oluşturacağınız ödeme planının aylık mı yoksa günlük mü olduğunu belirtmenizdir. Dönem Uzunluğu: Bu alana da oluşturacağınız ödeme planının dönem uzunluğunu girmelisiniz. Örneğin vade tipi alanındaki seçiminiz aylık ise, ödeme planınızın kaç aylık aralıklarla oluşturulacağını bu alana girmelisiniz. Ġlk Taksit Tarihi: Bu alana vade tipi ve dönem uzunluğu alanında yaptığınız seçime göre ilk taksitin tarihi otomatik olarak gelecektir. Örneğin tarihinde vade tipi aylık, dönem uzunluğu 2 olan bir ödeme planı oluşturduğunuzu düşünelim. Bu durumda ilk taksitinizin tarihi olarak bu alana yazılacaktır. Taksit Bedeli: Taksitlerinizin bedelini bu alana giriniz. Taksit Sayısı: Stok satışınızın bedelini kaç taksitte tahsil edecekseniz ilgili sayıyı bu alana giriniz. Taksit bedeli veya taksit sayısından birini girmeniz ödeme planını oluşturmanız için yeterlidir. Taksit Cinsi: Bu alanda sizden istenen taksit cinsinizin ne olduğunu seçmenizdir. Müşteri senedi, müşteri çeki gibi. 68

69 Taksit Kasası: Taksitlerinize ilişkin alacağınız taksit miktarının gireceği kasayı, bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden seçmelisiniz. Girişlerinizi tamamladıktan sonra enter tuşuna yada F5 tuşuna basın, programınızın otomatik olarak oluşturacağı ödeme planı, ekranınızın sağ bölümünde yer alan tabloya yansıyacaktır. Bu aşamada F2 tuşuna basarak bu tablodaki senet yada çeklerinizin tahsilat makbuzu ekranına taşındığını göreceksiniz. Şimdi yapmanız gereken evrakınızı ALT+S tuşlarına basarak kayıt etmenizdir. Bu işlem sonrasında çek yada senetleriniz portföyde pozisyonuna geçecektir. Shift+F3 (E- posta ile gönder): Tahsilat makbuzu, sipariş, irsaliye, fatura irsaliyeli fatura gibi evraklarınızı.txt dosyası olarak e-posta ile gönderebilmeniz mümkündür. Bunun için yapmanız gereken ilgili evraklar üzerinde Shit+F3 tuşlarına birlikte basmak olmalıdır. Bu tuşlara bastığınızda, öncelikle bir mesaj ekranı ile karşılaşacaksınız. Evrakınızda yer almasını istediğiniz mesajı bu ekrandan girip <F2> tuşuna basarsanız Microsoft Outlook ekranına ulaşabilirsiniz. Bu aşamada yapmanız gereken ilgili evrakı göndereceğiniz kişilerin e-posta adresini girip gönder (send) butonuna basmak olmalıdır. Ctrl+Q (Evrak Döküm Açıklamaları): Evrakınız ile ilgili 10 satırdan oluşan açıklamanızı Ctrl+Q tuşları ile programa girebilirsiniz. Evrak döküm açıklamalarına o evrak için yapılan form tanımlamalarında yer verilmiş ise (ALT+F/Statik Bilgiler Penceresi), bu açıklamaları evrak formu dökümleri ile yazıcıdan da alabilirsiniz. Ctrl+P Bordro Düzenle: nüzün Evraklar/tahsilat, ödeme, banka, ve açılış fişleri menülerinden yaptığınız evrak girişlerinizi Ctrl+P tuşlarına basarak yazıcıdan alabilmeniz mümkündür. İlgili evraklar üzerinde (müşteri tahsilat makbuzu, çek giriş bordrosu, müşteri tediye makbuzu vb.) bu tuşlara bastığınızda karşınıza yazıcı ayarları başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen yazıcı ayarlarınızı yapmanız ve print butonu yardımıyla dökümünüzü yazıcıdan almanızdır. Ctrl+P Dekont Basım: Finans modülünüzün Evraklar/Dekont menüsünden yaptığınız evrak girişlerinizi Ctrl+P tuşlarına basarak yazıcıdan alabilmeniz mümkündür. İlgili evraklar üzerinde (Borç dekontu, Genel amaçlı virman dekontu, Portföydeki çek kasaları arası transfer bordrosu vb.) bu tuşlara bastığınızda karşınıza yazıcı ayarları başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen yazıcı ayarlarınızı yapmanız ve print butonu yardımıyla dökümünüzü yazıcıdan almanızdır. Evraklardan Muhasebeye Entegre FİNANS modülünden yapılan evrak girişleri muhasebeye anında entegre edilebilir. Ancak entegrasyon işlemi için yapılması gerekli bazı tanımlamalar vardır. Bunların neler olduğu KUR9000 NT /Muhasebe Parametreleri/Entegrasyon Parametreleri bölümünde geniş bir şekilde açıklanmıştır. Entegre çalışmak için yapılması gerekli tanımlamaların büyük bir çoğunluğu, her modülün kartlar menüsünde yer alan programlardan girilmektedir. Bu tanımlamalar yapıldıktan sonra, FİNANS modülünüzde evrakları kaydederken muhasebe fiş seçimi başlıklı bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu pencerede ilgili evrakın muhasebede hangi tarih ve numaralı fiş ile kaydedileceği, bu fişin yevmiye numarası ve fiş tipi yer almaktadır. Sizin yapmanız gereken işlem, sadece <F2> tuşuna basarak entegrasyon bilgilerini onaylamaktır. Böylece ilgili evrak muhasebedeki ilgili hesaplara işlenmiş olacaktır. Eğer birden fazla evrakı (örneğin gün içinde 69

70 girilen tüm tahsilat makbuzlarını) aynı muhasebe fişinde birleştirmek isterseniz, ilgili fişin numara ve tarihini bu ekrandan girebilirsiniz. Eğer KUR9000 NT/Muhasebe Parametreleri/Entegrasyon Parametreleri bölümünde yer alan entegrasyonda fiş sorulsun mu? alanı hayır- olarak seçilmişse, o zaman yukarıda sözünü ettiğimiz muhasebe fiş seçimi penceresi ile karşılaşmadan, bilgileriniz direkt olarak entegre edilecektir. Tahsilat Tahsilatlarınız ile ilgili tüm evrak girişleri bu bölümden yapılacaktır. Tahsilat evrakları 8 bölüm altında toplanmıştır. Şimdi bunları sıra ile incelemeye başlayalım. Tahsilat Makbuzu Müşteri ve satıcı firmalar ile diğer carilerinizden tahsilat makbuzu karşılığında aldığınız ödemeleri bu bölümden programa gireceksiniz. Müşteriden Tahsilat Makbuzu Müşteri firmalardan tahsilat makbuzu karşılığı aldığınız ödemeler bu bölümden girilecektir. Bir tahsilat makbuzu örneği aşağıda görülmektedir. Şimdi tahsilat makbuzuna girilecek bilgileri sıra ile açıklamaya çalışalım. MüĢteri Kodu: Tahsilat yaptığınız müşteri firmanın kodunu bu alana girmelisiniz. Müşteri kodunu <F10> listesinden de seçebilirsiniz. MüĢteri Ġsmi: Müşteri firma ismi, müşteri kodu girişinize göre bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi: Yukarıda kodunu girdiğiniz müşteri firmanın cari karttan girilen döviz cinsi bu alana otomatik olarak gelecektir. Cari döviz cinsi aynı zamanda evrak döviz cinsidir. Yani bu evraka girilen parasal değerler, bu alana gelecek döviz cinsiyle değerlendirilmelidir. Sorumluluk Merkezi: Düzenlenen tahsilat makbuzunun, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak yaptığınız tahsilatın cinsini seçmelisiniz. Tahsilat cinsleri nakit, müşteri çeki, müşteri senedi ve müşteri ödeme sözü müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı olmak üzere altı grupta toplanmıştır. 70

71 Bunları Biliyor Musunuz? Müşterilerinizin açık hesaplarını, kendilerinden alınan ödeme sözlerine göre, tahsilat yapılıncaya dek geçici bir kasaya tahsilat yapılmış gibi işleyebilirsiniz. Böylece ilgili müşterinin açık hesapları da ödeme sözü tutarı ile orantılı olarak kapatılır. Bunun için öncelikle tipi müşteri ödeme sözleri olan bir kasa tanımlamalısınız (Bkz. Kasa Tanıtım Kartı). Daha sonra tahsilat makbuzunun cinsi alanında yapılan tahsilatın cinsini müşteri ödeme sözü olarak seçip, ödenecek meblağı girmelisiniz. Evrak kayıt edildiğinde, müşterinizin açık hesap bakiyesi ödeme alınmış gibi işlem görerek kapatılacaktır. Referans: Eğer tahsilat cinsi çek, senet müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı ise bunlara ilişkin referans numarası FİNANS modülünüz tarafından otomatik bu alana atanacaktır. Referans numarası çek veya senetlerin takibi açısından önem taşımaktadır. Bugün bir müşterinizden aldığınız çek veya senedi yarın bir satıcı firmaya çıkmak gerekirse, bu işlem o çek veya senedin referans numarası girilerek yapılacaktır. Referans numarasının ilk iki hanesinde, tahsil ettiğiniz çek veya senede ilişkin MC (müşteri çeki), MS (müşteri senedi) ibareleri yer alır. Sonraki iki hanesinde içinde bulunduğunuz yılın son iki rakamı (örneğin 2002 yılındaysanız, 02 rakamı gibi) yer alacaktır. Bundan sonraki son 5 haneyse, tahsil edilen çek veya senetleri girdiğiniz sıraya göre verilmektedir (ref no: MC ). Müşteri ödeme sözünde ise referans numarası MO (müşteri ödeme) ile başlar. Sonraki iki hanesinde içinde bulunduğunuz yılın son iki rakamı yer alacaktır. Bundan sonraki son 5 haneyse ödeme sözlerini girdiğiniz sıraya göre verilmektedir (Ref no: MO ). Vade: Tahsilat cinsi çek, senet veya müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı ise, ilgili evrakların vade tarihleri bu alana girilecektir. Kasa-Banka Kodu: Kasa tanıtım kartı açıklanırken, tüm finansal hareketleriniz için, bu hareketlerin özelliklerine göre ayrı ayrı kasalar tanımlanacağını (örneğin çek kasası, senet kasası, nakit kasası gibi) ve her hareketin sadece ilgili kasaya atılabileceğini belirtmiştik. İşte bu alanda da, ilgili tahsilat bedelinin hangi kasaya kaydedileceği (tahsilat cinsine göre otomatik olarak) gelecektir. Örneğin çek tahsil ettiyseniz çek kasası, nakit tahsil ettiyseniz nakit kasasının kodu otomatik olarak gelecektir. Eğer tahsilat cinsine uygun kasa tanımlaması yapılmadıysa, imleç bu alandan ileriye gidemeyecek, dolayısı ile evrakın kaydına izim verilmeyecektir. Örneğin kasa tipi senet kasası olan bir kasa tanımlamadıkça, müşterinizden alınan senetlerin girişini yapamayacaksınız. Detay-Açıklama: Yaptığınız tahsilata ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Meblağ: Tahsil edilen meblağ bu alana girilmelidir. Sor. Merkezi Kodu - Adı: Bu alanlara tahsilat satırına ilişkin sorumluluk merkezi kodu veya adını giriniz. Sorumluluk merkezlerini <F10> listesinden de seçebilirsiniz. 71

72 Evet, tahsilat makbuzunun ilk satırına girişlerimizi tamamladık. Bu makbuza girilecek başka tahsilat kalemleri varsa, meblağ alanında <TAB> tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Ya da tahsilat makbuzunuzun ilgili satırına ilişkin detay bilgileri girebilirsiniz. Detay bilgiler yaptığınız tahsilatın cinsine göre (nakit-çek-senet) farklılık gösterecektir. Detay bilgileri girebilmek için, ilgili tahsilat satırı üzerinde iken <ALT+D> tuşlarına basmalısınız. Bu ekrandan girilecek bilgiler yardım tuşları bölümünde açıklanmıştır. Eğer gireceğiniz başka tahsilat kalemi yoksa, makbuzunuzu <ALT+S> tuşları ile kayıt etmelisiniz. Müşteriden tahsilat makbuzuna ait açıklamalarımıza son vermeden önce, ekranınızın alt satırlarında yer alan değerlerin neleri ifade ettiğini açıklayacağız. Ort. Gün: Tahsil edilen çek senet vb. vadesinin ortalama kaç güne geldiği bu alanda yer alacaktır. Bu alan, tahsilat makbuzuna girilen her çek veya senetten sonra, girdiğiniz çek veya senetlerin vadelerine göre tekrar hesaplanmaktadır. Ort. Tarih: Tahsil edilen çek senet vb. ortalama ödeme tarihi bu alanda yer alacaktır. Bu alan da ortalama günde olduğu gibi, girilen her çek veya senetten sonra, girdiğiniz çek veya senetlerin vadelerine göre tekrar hesaplanmaktadır. Toplam: Tahsilat makbuzunda yer alan tüm tahsilat kelemlerinin toplam tutarını bu alanda görebilirsiniz. Nakit: Tahsilat toplamının, ortalama tarihteki gerçek değeridir. Fark: Tahsil ettiğiniz çek ve senetlerinizin toplam tutarı ile nakit değeri arasındaki farktır. Satıcıdan Tahsilat Makbuzu Satıcı firmalarınızdan tahsilat makbuzu karşılığı aldığınız ödemeler bu bölümden girilecektir. Müşteriden yapılan tahsilat ile satıcıdan yapılan tahsilat girişleri arasında hiç bir fark yoktur. Tüm giriş alanları müşteriden tahsilat makbuzu ile aynıdır. Bu yüzden satıcı tahsilat makbuzunu açıklamıyoruz. 72

73 Diğer Cariden Tahsilat Makbuzu Diğer carilerinizden tahsilat makbuzu karşılığı aldığınız ödemeler bu bölümden girilecektir. Müşteriden yapılan tahsilat ile diğer carilerden yapılan tahsilat girişleri arasında hiç bir fark yoktur. Tüm giriş alanları müşteriden tahsilat makbuzu ile aynıdır. Bu yüzden diğer cari tahsilat makbuzunu açıklamıyoruz. Çek GiriĢ Bordrosu Evraklar menüsünün bu bölümünden, müşteri ve satıcı firmalar ile diğer carilerinizden alınan çeklerin, iade edilen çeklerin ve karşılıksız çıkıp iade edilen çeklerin girişleri yapılacaktır. Çek giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile müşteri tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tahsilat makbuzundan nakit-çek-senet ve müşteri ödeme sözleri olmak üzere 4 evrak cinsi girebildiği halde, bu bölümden sadece müşterilerden, satıcılardan ve diğer carilerden alınan müşteri ve firma çeklerinin girişleri yapılabilir. Bu yüzden çek giriş bordrolarını birer paragraf ile açıklamayı yeterli görüyoruz. Normal Çek Giriş Bordrosu Müşteri ve satıcı firmalarınız ile diğer carilerden alınan çeklerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Çeklerde Kara Liste Kontrolü... Kara listede yer alan cari hesaplardan ciro yoluyla (bir başka cariden ciro edilerek) çek girişleri yapılmasını engelleyebilirsiniz. Bunun için yapılacak ilk işlem; KUR9000 NT/Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Program Akış Parametreleri programından çeklerde kara liste parametresini -evet- olarak seçmenizdir. Daha sonra kara listedeki cari hesabın kartını çağırıp, cari hesap kilitli parametresini evet yapmalısınız. Bu durumda ilgili cari hesap hiç bir şekilde işlem göremeyecektir. Ancak bu cari, firmanızın da çalıştığı bir başka cari hesaba çek çıktıysa ve kara listede olmayan bu cari hesap ilgili çeki firmanıza ciro etmek isterse, program bu çekin girişine yine izin vermeyecektir. Dikkat ederseniz çeki alacağınız cari hesap kara listede olmamasına rağmen, program çek girişini engelleyecektir. Bunun için yapılması gereken son işlem, aldığınız bütün çekler için çek detaylarına asıl borçlunun ismini girmenizdir. Başka bir ifade ile, kara listede olmayan cari hesabınızdan çek alırken ALT+D tuşları ile detay bilgiler ekranına geçmeli ve borçlu ismi alanına çek borçlusunun ismini girmelisiniz. Eğer çek borçlusu kara listede olan cari hesabınız ise, program bu evrakın kaydına izin vermeyecektir. MüĢteriden Çek GiriĢ Bordrosu Müşteri firmalarınızdan alınan müşteri ve/veya firma çek girişlerinin yapılacağı programımızdır. Çek giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile müşteri tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tahsilat makbuzu ile nakit-çek-senet müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı olmak üzere 6 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece müşterilerden alınan müşteri veya firma çeklerinin girişleri yapılabilir. Müşteriden alınan çekleri girerken önce çek giriş bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. 73

74 Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, çekin alındığı müşteri firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç çek giriş bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan alınan çekin müşterinin kendi çek koçanından kestiği çek mi (firma çeki), yoksa müşterisinin çeki mi? olduğunu seçeceksiniz. Daha sonra çek referans numarası ilgili alana otomatik olarak atanacaktır. Aldığınız çekin vadesini, çek kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, çek tutarını ve bu çekin hangi sorumluluk merkezinden alındığını girdikten sonra evrakınızı kaydedebilirsiniz. Satıcıdan Çek GiriĢ Bordrosu Satıcı firmalarınızdan alınan müşteri ve/veya firma çek girişlerinin yapılacağı programımızdır. Çek giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile satıcı tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız satıcı tahsilat makbuzu ile nakit-çek-senet müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı olmak üzere 6 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece satıcılardan alınan müşteri veya firma çeklerinin girişleri yapılabilir. Satıcıdan alınan çekleri girerken önce çek giriş bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, çekin alındığı satıcı firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç çek giriş bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan alınan çekin satıcının kendi çek koçanından kestiği çek mi (firma çeki), yoksa müşterisinin çeki mi? olduğunu seçeceksiniz. Daha sonra çek referans numarası ilgili alana otomatik olarak atanacaktır. Aldığınız çekin vadesini, çek kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, çek tutarını ve bu çekin hangi sorumluluk merkezinden alındığını girdikten sonra evrakınızı kaydedebilirsiniz. Diğer Cariden Çek GiriĢ Bordrosu Diğer carilerden alınan müşteri ve/veya firma çek girişlerinin yapılacağı programımızdır. Çek giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile diğer cariden tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız diğer cariden nakit-çek-senet müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı olmak üzere 6 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece diğer carilerden alınan müşteri veya firma çeklerinin girişleri yapılabilir. Diğer carilerden alınan çekleri girerken önce çek giriş bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, çekin alındığı diğer carinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç çek giriş bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan alınan çekin diğer carinin kendi çek koçanından kestiği çek mi (firma çeki), yoksa müşterisinin çeki mi? olduğunu seçeceksiniz. Daha sonra çek referans numarası ilgili alana otomatik olarak atanacaktır. Aldığınız çekin vadesini, çek kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, çek tutarını ve bu çekin hangi sorumluluk merkezinden alındığını girdikten sonra evrakınızı kaydedebilirsiniz. İade Çek Giriş Bordrosu Daha önce müşteri, satıcı veya diğer carilere çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişilerce size iade edilen çeklerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen çekler portföyde pozisyon kodunda olacaktır. MüĢteriden Ġade Çek GiriĢ Bordrosu Daha önce müşterilerinize çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişi veya firmalarca size iade edilen çeklerinizi bu bölümden 74

75 programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri çekleri portföyde pozisyon kodunda, firma çekleri ise iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Müşterinizin iade ettiği çekleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade eden müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edilen çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek kendi çek koçanınızdan müşterinize kestiğiniz çek ise firma çeki, ciro ettiğiniz bir çek ise müşteri çeki seçilmelidir. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada Çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi, ciranta kodu ile ciranta adını (çeki size ciro edenin tipini kodunu ve adını), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak çekler için bu alan evet olarak değiştirilmelidir. Bunun için müşterinizin iade ettiği çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz çekleri evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Satıcıdan Ġade Çek GiriĢ Bordrosu Daha önce satıcılarınıza çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişi veya firmalarca size iade edilen çeklerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri çekleri portföyde pozisyon kodunda, firma çekleri ise iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Satıcınızın iade ettiği çekleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade eden satıcının kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edilen çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek kendi çek koçanınızdan satıcınıza kestiğiniz çek ise firma çeki, ciro ettiğiniz bir çek ise müşteri çeki seçilmelidir. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak ta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada Çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi, ciranta kodu ile ciranta adını (çeki size ciro edenin tipini kodunu ve adını), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak çekler için bu alan evet olarak değiştirilmelidir. Bunun için müşterinizin iade ettiği çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz çekleri evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu 75

76 çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Diğer Cariden Ġade Çek GiriĢ Bordrosu Daha önce diğer carilerinize çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişi veya firmalarca size iade edilen çeklerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri çekleri portföyde pozisyon kodunda, firma çekleri ise iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Diğer cariden iade çeklerin girişleri müşteri ve satıcıdan iade çek girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Karşılıksız İade Çek Giriş Bordrosu Çek giriş bordrosu menüsünün bu bölümünden, müşterilerinize, satıcılarınıza veya diğer carilerinize verdiğiniz çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, bu firmalardan size iade edilen çeklerin girişi yapılacaktır. Bu program; verilen çeklerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer çekler müşteri-satıcı veya diğer cariler tarafından bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. MüĢteriden KarĢılıksız Ġade Çek GiriĢ Bordrosu Daha önce müşterilerinize verdiğiniz çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, bu firmalardan size iade edilen çeklerin girişinin yapıldığı bölümdür. Bu program; verilen çeklerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer çekler müşteriler tarafından bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Karşılıksız çıktığı için müşterileriniz tarafından iade edilen çekleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar karşılıksız iade çek giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade eden müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan karşılıksız çıktığı için iade edilen çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek kendi çek koçanınızdan müşterinize kestiğiniz çek ise firma çeki, ciro ettiğiniz bir çek ise müşteri çeki seçilmelidir. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak ta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada Çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi, ciranta kodu ile ciranta adını (çeki size ciro edenin tipini kodunu ve adını), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak çekler için bu alan - evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinizin karşılıksız çıkıp iade ettiği çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz karşılıksız çekleri evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız 76

77 gereken işlem; karşılıksız iade edilen çekin hangi kasaya gireceğini (karşılıksız çek kasası) seçerek evrakınızı kaydetmektir. Bundan sonra ilgili çekiniz ödenmedi; portföyde pozisyon kodunda olacaktır. Satıcıdan KarĢılıksız Ġade Çek GiriĢ Bordrosu Daha önce satıcılarınıza verdiğiniz çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, bu firmalardan size iade edilen çeklerin girişinin yapıldığı bölümdür. Bu program; verilen çeklerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer çekler satıcılar tarafından bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Karşılıksız çıktığı için satıcılarınız tarafından iade edilen çekleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar karşılıksız iade çek giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade eden satıcının kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan karşılıksız çıktığı için iade edilen çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek kendi çek koçanınızdan satıcınıza kestiğiniz çek ise firma çeki, ciro ettiğiniz bir çek ise müşteri çeki seçilmelidir. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada Çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi, ciranta kodu ile ciranta adını (çeki size ciro edenin tipini kodunu ve adını), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak çekler için bu alan - evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için satıcınızın karşılıksız çıkıp iade ettiği çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz karşılıksız çekleri evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız gereken işlem; iade edilen çekin hangi kasaya gireceğini (karşılıksız çek kasası) seçerek evrakınızı kaydetmektir. Bundan sonra ilgili çekiniz ödenmedi;portföyde pozisyon kodunda olacaktır. Diğer Cariden KarĢılıksız Ġade Çek GiriĢ Bordrosu Daha önce diğer carilerinize verdiğiniz çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, bu firmalardan size iade edilen çeklerin girişinin yapıldığı bölümdür. Bu program; verilen çeklerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer çekler diğer cariler tarafından bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Diğer cariden karşılıksız iade çeklerin girişleri müşteri ve satıcıdan karşılıksız iade çek girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Senet GiriĢ Bordrosu Tahsilat evrakları menüsünün bu bölümünden, müşteri ve satıcı firmalar ile diğer carilerinizden alınan senetlerin, iade edilen senetlerin ve protesto edilerek firmanıza iade 77

78 edilen senetlerin girişleri yapılacaktır. Senet giriş bordroları, giriş alanları itibari ile müşteri tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tahsilat makbuzundan nakit, çek, senet ve müşteri ödeme sözü olmak üzere 4 evrak cinsi girebildiği halde, bu bölümden sadece müşterilerden, satıcılardan veya diğer carilerden alınan senetlerin girişleri yapılabilir. Bu yüzden senet giriş bordrolarını birer cümle ile açıklamayı yeterli görüyoruz. Normal Senet Giriş Bordrosu Müşteri ve satıcı firmalarınız ile diğer carilerden alınan senetlerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. MüĢteriden Senet GiriĢ Bordrosu Müşteri firmalarınızdan alınan müşteri ve/veya firma senet girişlerinin yapılacağı programımızdır. Senet giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile müşteri tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tahsilat makbuzu ile nakit-çek-senet müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı olmak üzere 6 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece müşterilerden alınan müşteri veya firma senetlerinin girişleri yapılabilir. Müşteriden alınan senetleri girerken önce senet giriş bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, senedin alındığı müşteri firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç senet giriş bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan alınan senedin müşterinin kendi senet koçanından kestiği senet mi (firma senedi), yoksa müşterisinin senedi mi? olduğunu seçeceksiniz. Daha sonra senet referans numarası ilgili alana otomatik olarak atanacaktır. Aldığınız senedin vadesini, senet kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, senet tutarını ve bu senedin hangi sorumluluk merkezinden alındığını girdikten sonra evrakınızı ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydedebilirsiniz. Satıcıdan Senet GiriĢ Bordrosu Satıcı firmalarınızdan alınan müşteri ve/veya firma senet girişlerinin yapılacağı programımızdır. Senet giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile satıcı tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız satıcı tahsilat makbuzu ile nakit-çek-senet müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı olmak üzere 6 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece satıcılardan alınan müşteri veya firma senetlerinin girişleri yapılabilir. Satıcıdan alınan senetleri girerken önce senet giriş bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, senedin alındığı satıcı firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç senet giriş bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan alınan senedin satıcının kendi senet koçanından kestiği senet mi (firma senedi), yoksa müşterisinin senedi mi? olduğunu seçeceksiniz. Daha sonra senet referans numarası ilgili alana otomatik olarak atanacaktır. Aldığınız senedin vadesini, senet kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, senet tutarını ve bu senedin hangi sorumluluk merkezinden alındığını girdikten sonra evrakınızı kaydedebilirsiniz. Diğer Cariden Senet GiriĢ Bordrosu Diğer carilerden alınan müşteri ve/veya firma senet girişlerinin yapılacağı programımızdır. Çek giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile diğer cariden tahsilat makbuzu ile aynıdır. Yalnız diğer cariden tahsilat makbuzu ile nakit-çek-senet müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü, müşteri kredi kartı olmak üzere 6 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece diğer carilerden alınan müşteri veya firma senetlerinin girişleri yapılabilir. Diğer carilerden alınan 78

79 senetleri girerken önce senet giriş bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, senedin alındığı diğer carinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç senet giriş bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan alınan senedin diğer carinin kendi senet koçanından kestiği senet mi (firma senedi), yoksa müşterisinin senedi mi? olduğunu seçeceksiniz. Daha sonra senet referans numarası ilgili alana otomatik olarak atanacaktır. Aldığınız senedin vadesini, senet kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, senet tutarını ve bu senedin hangi sorumluluk merkezinden alındığını girdikten sonra evrakınızı kaydedebilirsiniz. İade Senet Giriş Bordrosu Daha önce müşteri, satıcı veya diğer carilere çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadeleri veya meblağları kabul edilmeyip) bu kişilerce size iade edilen senetlerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bundan sonra ilgili senediniz portföyde pozisyon kodunda olacaktır. MüĢteriden Ġade Senet GiriĢ Bordrosu Daha önce müşterilerinize çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişi veya firmalarca size iade edilen senetlerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri senetleri portföyde pozisyon kodunda, firma senetleri ise iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Müşterinizin iade ettiği senetleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade senet giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade eden müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edilen senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen senet kendi senet koçanınızdan müşterinize kestiğiniz senet ise, firma senedi, ciro ettiğiniz bir senet ise müşteri senedi seçilmelidir. İade edilen senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak ta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senet iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinizin iade ettiği senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Satıcıdan Ġade Senet GiriĢ Bordrosu Daha önce satıcılarınıza çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişi veya firmalarca size iade edilen senetlerinizi bu bölümden 79

80 programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri senetleri portföyde pozisyon kodunda, firma senetleri ise iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Satıcınızın iade ettiği senetleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade senet giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade eden satıcının kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edilen senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen senet kendi senet koçanınızdan satıcınıza kestiğiniz senet ise firma senedi, ciro ettiğiniz bir senet ise müşteri senedi seçilmelidir. İade edilen senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak ta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senet iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için satıcınızın iade ettiği senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Diğer Cariden Ġade Senet GiriĢ Bordrosu Daha önce diğer carilerinize çıktığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişi veya firmalarca size iade edilen senetlerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri senetleri portföyde pozisyon kodunda, firma senetleri ise iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Diğer cariden iade edilen senetlerin girişleri müşteri ve satıcıdan iade senet girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Protestolu Senet İade Bordrosu Tahsilat menüsünün bu bölümünden, müşterilerinize, satıcılarınıza veya diğer carilerinize çıktığınız senetlerin protesto edilerek size geri gönderilmesi durumunda, bu firmalardan iade edilen senetlerin girişi yapılacaktır. Bu program; verilen senetlerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer senetler müşteri-satıcı veya diğer cariler tarafından bankaya verilmişse, bu durumda protestolu senetlerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Protestolu olarak iade edilen senetleri programa girerken, senedi iade eden müşteri (veya satıcı-diğer cari) firmanın kodunu ve iade edilen senedin referans numarasını girmeniz yeterlidir. Senet referans numarası girildikten sonra, o senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız gereken işlem; protesto edilerek iade edilen senedin hangi kasaya gireceğini seçerek (protestolu senet kasası) evrakınızı kaydetmektir. Bundan sonra ilgili senediniz protestolu; portföyde pozisyon kodunda olacaktır. 80

81 MüĢteriden Protestolu Senet Ġade Bordrosu Daha önce müşterilerinize verdiğiniz senetlerin protesto edilerek size geri gönderilmesi durumunda, bu firmalardan iade edilen senetlerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu program, verilen senetlerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer senetler müşteriler tarafından bankaya verilmişse, bu durumda protestolu senetlerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Protesto edilerek müşterileriniz tarafından iade edilen senetleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar protestolu iade senet giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade eden müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan protesto edilerek iade edilen senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen senet kendi senet koçanınızdan müşterinize verdiğiniz senetse firma senedi, ciro ettiğiniz bir senet ise müşteri senedi seçilmelidir. İade edilen senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden protestolu iade edilen senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senet iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinizin iade ettiği senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız gereken işlem; protestolu iade edilen senedin hangi kasaya gireceğini (protestolu iade alınan senet firma senedi ise senet kasası, müşteri senedi ise protestolu senet kasası) seçerek evrakınızı kaydetmektir. Bundan sonra ilgili senediniz ödenmedi;portföyde pozisyon kodunda olacaktır. Satıcıdan Protestolu Senet Ġade Bordrosu Daha önce satıcılarınıza verdiğiniz senetlerin protesto edilerek size geri gönderilmesi durumunda, bu firmalardan iade edilen senetlerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu program, verilen senetlerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer senetler satıcılar tarafından bankaya verilmişse, bu durumda protestolu senetlerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Protesto edilerek satıcılarınız tarafından iade edilen senetleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar protestolu iade senet giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade eden satıcı firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan protesto edilerek iade edilen senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen senet kendi senet koçanınızdan satıcınıza verdiğiniz senetse firma senedi, ciro ettiğiniz bir senet ise müşteri senedi seçilmelidir. İade edilen senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak ta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere 81

82 gelecektir. Bu pencereden protestolu iade edilen senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senet iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için satıcınızın iade ettiği senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız gereken işlem; protestolu iade edilen senedin hangi kasaya gireceğini (protestolu iade alınan senet firma senedi ise senet kasası, müşteri senedi ise protestolu senet kasası) seçerek evrakınızı kaydetmektir. Bundan sonra ilgili senediniz ödenmedi;portföyde pozisyon kodunda olacaktır. Diğer Cariden Protestolu Senet Ġade Bordrosu Daha önce diğer carilerinize verdiğiniz senetlerin protesto edilerek size geri gönderilmesi durumunda, bu firmalardan iade edilen senetlerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu program, verilen senetlerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer senetler diğer cariler tarafından bankaya verilmişse, bu durumda protestolu senetlerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Diğer cariden protestolu iade edilen senetlerin girişleri müşteri ve satıcıdan protestolu iade senet girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Portföydeki Çek-Senet KarĢılığı Nakit Tahsilatlar Portföyünüzde bulunan çek ve senetler borçlu kişi ya da firmalar tarafından elden nakit olarak ödenirse (yani banka yolu ile değil de direkt olarak firmanıza ödeme yapılırsa), tahsil ettiğiniz çek ve senetlerin girişlerini bu menüde yer alan programlardan yapacaksınız. Şimdi bu programların neler olduğunu sırasıyla inceleyelim. Portföydeki Çek Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu Portföyünüzde bulunan çekler borçlu kişi ya da firmalar tarafından elden nakit olarak ödenirse (yani banka yolu ile değil de direkt olarak firmanıza ödeme yapılırsa), elden tahsil ettiğiniz çeklerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Şimdi, portföydeki çek karşılığı yapılan nakit tahsilatların programa nasıl girileceğini açıklamaya çalışalım. 82

83 Kasa Kodu: Yaptığınız tahsilat bedelinin gireceği nakit kasasının kodu bu alana otomatik olarak gelecektir. Eğer birden fazla nakit kasası tanımlıysa, elden tahsil edilen çek bedelinin hangi kasaya gireceğini <F10> tuşu yardımı ile seçebilirsiniz. Kasa Adı: Kasa kodu girişinize göre kasa adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi: Yukarıda kodunu girdiğiniz kasanın tanıtım karttan girilen döviz cinsi bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi aynı zamanda evrak döviz cinsidir. Yani bu evraka girilen parasal değerler, bu alana gelecek döviz cinsiyle değerlendirilmelidir. Sorumluluk Merkezi: Düzenlenen evrakın, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir Referans: Portföyünüzde olup da elden tahsil ettiğiniz çekin referans numarasını bu alana girmelisiniz. Çek referans numaralarını F10 listesinden de seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere açılacaktır. Bu pencereden portföyünüzdeki çeklerin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çekin nakit tahsilat makbuzuna dahil olmayacağıdır. Portföyünüzdeki çekin nakit olarak tahsil edilebilmesi için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Nakit olarak ödenecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basıp, seçmiş olduğunuz çekleri evraka aktarabilirsiniz. Tahsil ettiğiniz çekin referans numarasını yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda girdikten sonra, o çeke ait vade, açıklama, meblağ ve hangi sorumluluk merkezi tarafından gerçekleştiğine ait bilgiler ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Eğer portföyünüzde olup 83

84 da elden tahsil ettiğiniz başka çekiniz varsa, bir alt satıra geçerek girişlerinize devam edebilirsiniz. Bu evraka girilecek başka çek yoksa, evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Portföydeki Karşılıksız Çek İçin Nakit Tahsilat Makbuzu Karşılıksız çıkarak portföyünüze geri gelen çeklerin elden tahsil edilmesi söz konusu ise, elden tahsil ettiğiniz karşılıksız çeklerin girişlerini bu programdan yapabilirsiniz. Program giriş alanları itibari ile bir önceki bölümde açıklamaya çalıştığımız portföydeki çek karşılığı nakit tahsilat makbuzu evrakı ile aynıdır. Bu makbuzda da öncelikle yapmanız gereken elden tahsil edilen meblağın girdiği nakit kasasının kodunu ve karşılıksız çekin referans numarasını girmek olmalıdır. Çek referans numarası girilince, o çek ile ilgili diğer bilgiler ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken evrakınızı Sakla butonu yardımıyla kaydetmektir. Portföydeki Senet Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu Portföyünüzde bulunan senetler borçlu kişi ya da firmalar tarafından elden nakit olarak ödenirse (yani banka yolu ile değil de direkt olarak firmanıza ödeme yapılırsa), tahsil ettiğiniz senetleri bu bölümden programa gireceksiniz. Programın çalışma şekli portföydeki çek karşılığı nakit tahsilat ile aynıdır. Bu yüzden tekrar açıklamıyoruz. Bunları Biliyor Musunuz? Portföydeki senet karşılığı nakit tahsilat programından parçalı senet tahsil edilebilmektedir. Örneğin tutarı 15 milyon olan senedinizin borçlusu ilk etapta ancak 10 milyonunu ödeyebiliyorsa, ilgili senedi referans numarası ile birlikte çağırıp, 15 milyon olan bedeli 10 milyon yaparak kaydedebilirsiniz. Kalan 5 milyon tutarı yine portföyünüzde senet olarak yer alacaktır. Senet kartından baktığınızda ödenen tutarı kısmen ödendi şeklinde göreceksiniz. Portföydeki Protestolu Senet Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu Protesto edilerek portföyünüze geri gelen senetlerin elden tahsil edilmesi söz konusu ise, elden tahsil ettiğiniz protestolu senetlerin girişlerini bu programdan yapabilirsiniz. Bunun için, elden tahsil edilen meblağın girdiği nakit kasasının kodunu ve protesto edilen senedin referans numarasını girmelisiniz. Senet referans numarası girilince, o senet ile ilgili diğer bilgiler ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken evrakınızı kaydetmektir. 84

85 Gelen Havale Firmanıza gelen havalelerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Bir havale evrakı örneği aşağıda görülmektedir. Şimdi gelen havalelerin programa nasıl girileceğini adım adım açıklamaya çalışalım. Banka Kodu: Havale hangi bankaya geldiyse, ilgili bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Banka kodunu <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Banka Adı: Banka ismi, banka kodu girişinize göre bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi: Yukarıda kodunu girdiğiniz bankanın tanıtım karttan girilen döviz cinsi bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi aynı zamanda evrakın da döviz cinsidir. Yani bu evraka girilen parasal değerler, bu alana gelecek döviz cinsiyle değerlendirilmelidir. Sorumluluk Merkezi: Gelen havalenin, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda 9 seçenekten oluşan küçük bir pencere ile karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, havalenin cari cinsini (müşteriden mi, satıcıdan mı, bankadan mı? vb.) seçmenizdir. İlgili seçiminizi yapınız. Hesap Kodu: Havaleyi gönderen firma-kişi ya da bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Hesap kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste, cinsi alanında yaptığınız girişe göre farklılık gösterecektir. Örneğin cinsi alanında müşteri seçtiyseniz müşteri kodları, banka seçtiyseniz banka kodları listelenecektir. Hesap kodu girişinden sonra, ilgili hesabın adı ekranınızın alt tarafına hesap adı alanına otomatik olarak gelecektir. Sorumluluk Merkezi: Havale hangi sorumluluk merkezi için geldiyse, ilgili sorumluluk merkezinin kodu bu alana girilecektir. Sorumluluk merkezi kodlarını F10 listesinden de seçebilirsiniz. Sorumluluk merkezi kodu girişinden sonra, ilgili sorumluluk merkezinin adı ekranınızın alt tarafına otomatik olarak gelecektir. Açıklama: Gelen havaleye ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Meblağ: Gelen havale miktarı bu alana girilmelidir. 85

86 Evet, gelen havale için ilk satıra girişimizi tamamladık. Bu evraka girilecek başka havaleler varsa, meblağ alanında <TAB> tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Eğer bu evraka gireceğiniz başka havale yoksa, evrakınızı ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Döviz AlıĢ Belgesi Programınızın bu bölümünden döviz alış belgesi düzenlenecektir. İhraç edilen malların bedelleri, iç ticaretten farklı olarak, yurtdışından gelen dövizlerle ödenmektedir. Bankaların gelen dövizleri TL na transferi sırasında düzenledikleri belgenin adı, Döviz alış belgesi dir. Başka bir ifade ile döviz alış belgesi aslında bir banka havale makbuzudur. Döviz işlemlerini düzenleyen ve kambiyo mevzuatı diye isimlendirilen Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu (T.P.K.K.K.); USD yi aşmayan GÇB tutarı için döviz getirme zorunluluğu ve dolayısıyla döviz alış belgesi düzenleme zorunluluğu koymamıştır. Bu gibi durumlarda, ihracatçı mal bedelini, elden alacağı dövizlerle de tahsil edebilir. Döviz alış belgesi almak zorunda olan ihracatçılar; yurtdışından getirdikleri dövizleri, döviz alış belgesi tarihindeki Döviz alış kuru üzerinden TL na çevirmek zorundadırlar. Döviz alış belgesinde bulunan alanların işlevleri ve bu alanlara nasıl bilgi girileceği, aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır. Önemli Not: Döviz alış belgesi ile ilgili önemli gördüğümüz birkaç konuyu sizlere aktarmak istiyoruz.. 1- İhracatçı mal bedelini ihracat kartındaki döviz cinsinden veya başka döviz cinsinden ödeyebilir. Bu durumda müşteri firmanın cari hesabının karışmaması için, tahsil edilen dövizin ve USD kurlarının günlük döviz kurları listesine kaydedilmesi gerekmektedir. 3- Yapılan her tahsilat mutlaka, bir ihracat kartına ve dolayısıyla Gümrük Çıkış Belgesine bağlanmalıdır. Tahsilatların ithalat kartına nasıl bağlanacağı; bölümün sonunda AÇIKLAMA-1 başlığı altında verilmiştir. ihracat bedelinin PEŞİN tahsil edilmesi durumunda, döviz alış belgesinin nasıl düzenleneceği ve ihracat kartına nasıl bağlanacağı; bölümün sonunda AÇIKLAMA-2 başlığı altında anlatılmıştır. Evet bu kısa hatırlatmadan sonra program ile ilgili açıklamalarımıza devam edebiliriz. Evrak No : Evrak numarası firmanızın ihtiyaçlarına göre farklı şekillerde kullanılabilir. Örneğin evrak girişlerini yapan birden fazla elemanınız varsa, evrak no alanına bu elemanların isimleri veya isim kısaltmaları girilerek, her elemanın girdiği evraklar ayrı ayrı takip edilebilir. Ya da girilen evraklar üzerinde matbu bir numara varsa, bu numara da girilebilir. Evrak numaraları maksimum dört hane ve alfa nümerik (A100, B200, ALİ vb.) 86

87 olabilir. Evrak numarası girilip ENTER tuşuna basıldıktan sonra, imleç hemen yan taraftaki alana gelecek ve ilgili evrakınızın (sipariş fişleri, irsaliyeler, faturalar, sevk fişleri vb.) sıra numarası programınız tarafından otomatik olarak bu alana atanacaktır. Sıra numaraları, her evrak numarası için 1den başlar. Örneğin evrak no alanına ALİ girilmişse, sıra numarası 1 olacaktır. Bu evrak kaydedilip, yeni bir evrak için yine ALİ girilirse, bu sefer sıra numarası 2 olacaktır. Bu alanda yer alan sıra numarasından, daha önce o evrak no altında kaç adet evrak girişi yapıldığını kolayca anlayabilirsiniz. Tarih: İlgili evrakın (sipariş fişleri, irsaliyeler, faturalar, sevk fişleri vb.) bilgisayara girildiği tarihtir. Belge No: Bu alan, döviz alış belgesi numarasının girildiği alandır. Her belge için mutlaka, (8) karakteri geçmeyecek şekilde rakamlardan ve/veya harflerden oluşan bilgi yada kod verilmelidir. Belge Tarihi: Evrakların düzenlendiği tarihtir. Belge tarihi ile yukarıda açıklamaya çalıştığımız evrak tarihi karıştırılmamalıdır. Evrak tarihi, o evrakın bilgisayara girildiği tarih, belge tarihiyse o evrakın düzenlendiği tarihtir. Örneğin 'de kesilen fatura 'de bilgisayara giriliyorsa, bu faturanın tarihi , belge tarihiyse olmalıdır. Ancak bu alanların yukarıda açıkladığımız şekilde kullanılması bir zorunlu değildir. Dilerseniz her iki tarihi de aynı girebilirsiniz. Banka Kodu: Aslıda bu alana, Banka kodu yerine Banka hesap kodu demek daha doğru olur. İhracatçının aynı veya değişik bankalarda çeşitli tipte hesapları olabilir (örneğin mevduat, döviz, ticari vs gibi) ve gelen dövizler, bu hesapların birine yada birkaçına alınabilir. Burada dikkat edilecek en önemli konu; hangi bankaya değil, hangi bankanın hangi hesabına döviz getirileceğinin sağlıklı saptanmasıdır. Bu açıklamalar doğrultusunda bu alana, döviz alış belgesini kesen bankanın kodu girilmelidir. Banka kodlarını F10 listesinden yada bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden seçebilirsiniz. Önemli Not: Bankalarınızı programa tanıtırken dikkat etmeniz gereken en önemli konu; hesaplarınız aynı bankanın aynı şubesinde bile olsa, ister TL, ister Döviz cinsinden olan tüm hesaplarınız için ayrı ayrı banka tanıtım kartı düzenlemelisiniz. Programınız, özellikle Döviz Alış ve Döviz Satış belgelerinin kesilmesi yada ihracat ve ithalat havaleleri yapılması sırasında; her bir hesabı ayrı bir bankaymış gibi algılamaktadır. Bu durumda olabilecek karışıklığı önlemek için aynı bankadaki farklı hesaplarınız için düzenleyeceğiniz kartların ayrı ayrı tanımlanması gerekmektedir. Bu durumda ortaya çıkabilecek karışıklığı önlemek için; banka kartınızı hazırlarken, Hesap no alanına; döviz cinsinin de yazılması, en sağlıklı yöntem olacaktır. Örneğin, / USD gibi. Banka Adı: Banka kodu alanında yaptığınız seçimlere göre; ilgili bankanın adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz Cinsi: Banka kodu alanında yaptığınız seçime göre; ilgili bankanın döviz cinsi, bu alana otomatik olarak gelecektir. 87

88 Sorumluluk Merkezi: Döviz alış belgesinin, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir Döviz alış belgesinin üst bölümünde yer alan alanların işlevleri ve bu alanlara nasıl bilgi girileceği hakkında, gerekli açıklamaları yaptıktan sonra; ekranınızın ikinci bölümüne yani döviz havale işlemlerinin yapıldığı tabloya geçebiliriz. Cinsi: Bu alanda, havalenin nereye yapıldığı belirtilecektir. Bunun için yapmanız gereken satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden Müşteri seçeneğini bu alana aktarmanızdır. Hesap Kodu: Biliyorsunuz ki, aynı firmaya farklı döviz cinsleri ile ihracat yaparsak; aynı firma adına her bir döviz cinsi için ayrı ayrı Müşteri firma tanıtım kartı açılıyordu. Bu alan, hangi müşteriden havale yapıldığını göstermektedir. F10 tuşuna basarak müşterilerin listesini çağırıp, ENTER tuşu ile müşteriyi tabloya aktarınız. Açıklama: Bu alana, gelen havale ile ilgili hatırlatıcı bilgiler yazabilirsiniz. Meblağ: Gelen havale miktarını bu alana yazınız. Açıklama-1 Gelen Döviz İhracat Kartına ve GÇB ye Saydırılma İşlemleri 1- Öncelikle Döviz alış belgesi üzerinde ALT+D tuşlarına yada evrakınızın alt bölümünde yer alan Detay başlıklı butonu mouse göstergenizle tıklayınız. Karşınıza Detay başlıklı bir ekran gelecektir. 2- Bu ekranın İthalat ve İhracat kodu alanına ilgili ihracat kartının kodunu girin. Kod girişi için F10 ekranından yada bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden faydalanabilirsiniz. 3- Bu ekranla ilgili işlemlerinizi tamamladıktan sonra ilgili ekranı, kapat butonunu tıklayarak kapatın evraka geri döneceksiniz. Bu aşamada yapmanız gereken girdiğiniz bilgileri ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydediniz. Açıklama-2 Ġhracat bedelinin peģin ödenmesi halinde; döviz alıģ belgesinin düzenlenmesi ve ihracat kartına saydırılma ĠĢlemleri Öncelikle döviz alış belgesinin üst bölümüne ait alanlara (Evrak seri no, tarihi, belge no, belge tarihi, banka kodu, adı ve döviz cinsi alanlarına) yukarıda anlattığımız şekilde girişlerinizi yapınız. ihracat bedelinin peşin ödenmesindeki en büyük farklılık, yapılan havalenin ihracat kartına bağlanmasından kaynaklanmaktadır. Çünkü, müşteri firmadan döviz alınmıştır ama henüz ihracat olmadığı için; gönderilen dövizin 88

89 bağlanacağı bir ihracat kartı da bulunmamaktadır. Örneğin; A müşteri firmasından, ileride yapacağınız ihracata karşılık önceden USD havale aldınız. Bu durumda döviz alış belgesinin ilk bölümüne ilişkin girişlerinizi yaptıktan sonra ekranınızın meblağ alanına USD yazdınız. Fakat ihracatınız henüz gerçekleşmediğinden bu meblağı herhangi bir ihracat kartına bağlayamadınız. Daha sonra bu havaleye karşılık USD tutarında ilk ihracatınızı, 1 Nolu ihracat kartı için gerçekleşmiş olduğunuzu varsayalım. Bu durumda yapmanız gereken ilk işlem, ilgili evraktaki USD yazan meblağı silip yerine USD yazmak olmalıdır. Daha sonra ekranınızın alt bölümünde yer alan Detay butonuna basıp açılacak ekranın İthalat-ihracat kodu alanına 1 nolu ihracat kartının kodunu girmelisiniz. Böylece ihracatınızı 1 nolu karta bağlamış olacaksınız. İşleminiz bununla bitmeyecektir. Çünkü USD nin tamamı için ihracat yapmadığınızdan geriye kalan USD içinde giriş yapmalısınız. Bunun için ekranınızın ikinci satırının meblağ alanına USD yazıp bu tutarı herhangi bir ihracat kartına bağlamayınız. Bu tutara karşılık yapacağınız diğer ihracatları da aynı şekilde evrakınıza girip ihracat kartına bağlayarak işlemlerinize devam edebilirsiniz. MüĢteri Ödeme Sözü Kapatma Bordrosu Programınızın Kartlar/Ödeme emir ve sözleri bölümünde de değindiğimiz gibi satıcı firmalar ile olan açık hesaplarınızı ödemelerini yapıncaya kadar kapatmak ve hesaplarınızı ödeme yapılmış gibi kontrol etmek isteyebilirsiniz. Bu durumda yapmanız gereken satıcı firmaların hesaplarını geçici bir süre "ödeme emirleri kasasına kaydetmenizdir. Bunun için ilgili kasanın Kasa Tanıtım Kartı programından daha önceden tanımlanmış olması gerekmektedir. Aynı şekilde müşteri firmaların açık hesaplarını da tahsilat yapılıncaya dek, müşteri ödeme sözleri kasasına kaydederek kapatabilmeniz mümkündür. Programınızın bu bölümünden de, sözü verilen müşteri ödeme sözlerinin gerçekleşmesi durumunda, kapatılma işlemi yapılacaktır. Müşteri ödeme sözü kapatma bordrosu için öncelikle evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar müşteri ödeme sözü kapatma bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile müşteri ödeme sözlerine ait kasanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan müşteri ödeme sözü kapatılacak evrakın referans numarasını girmeniz istenecektir. Referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden müşteri ödeme sözü evrakınıza ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu ödeme sözünün meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ciranta tipi ile ciranta kodunu (ödeme sözünün veren carinin tipini ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan ödeme sözleri bir pencere içinde listelenecek ve her bir ödeme sözü satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili ödeme sözü kapatılmayacak demektir. Kapatma işlemi yapılacak ödeme sözleri için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili ödeme sözleri üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Ödeme sözlerinizi bu şekilde belirledikten 89

90 sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz ödeme sözlerini evraka aktarabilirsiniz. Referans numarası girildikten sonra bu ödeme sözünün vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Böylece ilgili müşteri ödeme sözünüzün kapatılma işlemi tamamlanmış olacaktır. Kasa Tahsilat FiĢi Evraklar menüsünün bu bölümünden, firmanıza yapılan nakit ödemelerin girişleri gerçekleştirilecektir. Başka bir ifade ile, çalıştığınız cari gruplardan (müşteri, satıcı, personel vb.) nakit olarak tahsilat yaptığınızda, bu tahsilatlar kasa fişi ile belgelendirilecektir. Bir kasa fişi örneği aşağıda görülmektedir. Şimdi kasa fişinin nasıl girileceğini adım adım incelemeye başlayalım. Kasa Kodu: Yaptığınız tahsilat bedelinin gireceği nakit kasasının kodu bu alana otomatik olarak gelecektir. Eğer birden fazla nakit kasası tanımlıysa, elden tahsil edilen çek bedelinin hangi kasaya gireceğini <F10> tuşu yardımı ile seçebilirsiniz. Kasa Adı: Kasa kodu girişinize göre kasa adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi: Yukarıda kodunu girdiğiniz kasanın tanıtım karttan girilen döviz cinsi bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi aynı zamanda evrakın da döviz cinsidir. Yani bu evraka girilen parasal değerler, bu alana gelecek döviz cinsiyle değerlendirilmelidir. Sorumluluk Merkezi: Kasa fişinin, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada sizden istenilen, tahsilatın yapıldığı cari cinsini (müşteriden mi, satıcıdan mı, bankadan mı? vb.) seçmenizdir. İlgili seçiminizi yapınız. Hesap Kodu: Tahsilatın yapıldığı firma-kişi-personel vb. kodunu bu alana girmelisiniz. Hesap kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste, cinsi alanında yaptığınız girişe göre farklılık gösterecektir. Örneğin cinsi alanında müşteri seçtiyseniz müşteri kodları, banka seçtiyseniz banka kodları listelenecektir. Hesap kodu girişinden sonra, ilgili hesabın adı ekranınızın alt tarafına otomatik olarak gelecektir. 90

91 Sorumluluk Merkezi: Nakit tahsilat hangi sorumluluk merkezi için yapıldıysa, ilgili sorumluluk merkezinin kodu bu alana girilecektir. Sorumluluk merkezi kodlarını F10 listesinden de seçebilirsini. Sorumluluk merkezi kodu girişinden sonra, ilgili sorumluluk merkezinin adı ekranınızın alt tarafına otomatik olarak gelecektir. Açıklama: Kasa fişine ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Meblağ: Nakit tahsilat miktarı bu alana girilmelidir. Evet, kasa fişinin ilk satıra girişimizi tamamladık. Bu evraka girilecek başka tahsilat kalemleri varsa, meblağ alanında TAB tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Ya da kasa fişine ilişkin detay bilgileri görebilirsiniz. Detay bilgileri görebilmek için, ilgili satır üzerinde iken ALT+D tuşlarına basmalısınız. Eğer gireceğiniz başka tahsilat kalemi yoksa, evrakınızı ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Ödeme Ödemeleriniz ile ilgili tüm evrak girişleri bu bölümden yapılacaktır. Şimdi bu evrakların neler olduğunu sıra ile incelemeye başlayalım. Tediye Makbuzu Müşteri, satıcı ve diğer carilere tediye makbuzu ile yaptığınız ödemeleri bu bölümden gireceksiniz. Müşteriye Tediye Makbuzu Müşteri firmalara tediye makbuzu ile yaptığınız ödemeler bu bölümden girilecektir. Şimdi tediye makbuzuna girilecek bilgileri sıra ile açıklamaya çalışalım. MüĢteri Kodu: Ödeme yaptığınız müşteri firmanın kodunu bu alana girmelisiniz. Müşteri kodunu <F10> listesinden de seçebilirsiniz. MüĢteri Adı: Müşteri firma ismi, müşteri kodu girişinize göre bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi: Yukarıda kodunu girdiğiniz carinin tanıtım karttan girilen döviz cinsi bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi aynı zamanda evrakın da döviz cinsidir. Yani bu evraka girilen parasal değerler, bu alana gelecek döviz cinsiyle değerlendirilmelidir. Sorumluluk Merkezi: Tediye makbuzunun, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda 8 seçenekten oluşan küçük bir pencere ile karşılaşacaksınız. Sizden istenilen yaptığınız ödemenin cinsini seçmenizdir. Ödeme cinsleri nakit- müşteri çeki- firma çeki- müşteri senedi- firma senedi-firma ödeme emri olabilir. 91

92 Bunları Biliyor Musunuz? Müşterileriniz ile olan açık hesaplarınızı, firma ödeme emri ile, ödeme yapılıncaya dek geçici bir kasaya ödeme yapılmış gibi işleyebilirsiniz. Böylece ilgili satıcı ile olan açık hesaplarınız, ödeme emri tutarı ile orantılı olarak kapatılır. Bunun için öncelikle tipi firma ödeme emri olan bir kasa tanımlamalısınız (Bkz. Kasa Tanıtım Kartı). Daha sonra tediye makbuzunun cinsi alanında yapılan ödemenin cinsini firma ödeme emri olarak seçip, ödenecek meblağı girmelisiniz. Evrak kayıt edildiğinde, satıcınız ile olan açık hesap bakiyesi ödeme yapılmış gibi işlem görerek kapatılacaktır. Referans: Eğer ödeme cinsi çek, senet veya firma ödeme emri ise, bunlara ilişkin referans numarası FİNANS modülünüz tarafından otomatik bu alana atanacaktır. Referans numarası çek veya senetlerin takibi açısından önem taşımaktadır. Bugün bir müşterinizden aldığınız çek veya senedi yarın bir satıcı firmaya çıkmak gerekirse, bu işlem o çek veya senedin referans numarası girilerek yapılacaktır. Referans numarasının ilk iki hanesinde, tahsil ettiğiniz çek veya senede ilişkin MC (müşteri çeki), MS (müşteri senedi) ibareleri yer alır. Sonraki iki hanesinde içinde bulunduğunuz yılın son iki rakamı (örneğin 2002 yılındaysanız, 02 rakamı gibi) yer alacaktır. Bundan sonraki son 5 haneyse, tahsil edilen çek veya senetleri girdiğiniz sıraya göre verilmektedir (ref no: MC ). Firma ödeme emrinde ise referans numarası FO (firma ödeme emri) ile başlar. Sonraki iki hanesinde içinde bulunduğunuz yılın son iki rakamı yer alacaktır. Bundan sonraki son 5 haneyse ödeme sözlerini girdiğiniz sıraya göre verilmektedir (ref no: FO ). Referans: Eğer ödeme cinsi müşteri çek veya senediyse, ödenecek müşteri çek veya senedinin (bu çek veya senetlerin daha önce girişleri yapılmış olmalıdır) referans numarasını bu alana girmeniz gerekir. Firma ödeme emri ise, ödeme emrinin referans numarasını girmelisiniz. Referans numaralarını <F10> ekranından da seçebilirsiniz. Eğer ödemeyi firma çek veya senedi ile yapıyorsanız, referans numarası programınız tarafından bu alana otomatik olarak getirilecektir. Ödeme cinsi nakitse, imleç bu alanı geçerek kasa kodu alanında konumlanacaktır. 92

93 Vade: Ödemeyi müşteri çeki veya senedi ile yapıyorsanız, referans numarası girişinden sonra ilgili çekin, senedin veya firma ödeme emrinin vade tarihi bu alana otomatik olarak gelecektir. Firma çeki, firma senedi veya firma ödeme emri ile ödeme yapılıyorsa vade tarihini kendiniz girmelisiniz. Kasa-Banka Kodu: Ödemeyi müşteri çeki, veya senedi ile yapıyorsanız, referans numarası girişinden sonra ilgili çek veya senedin hangi kasadan ödeneceği bu alana otomatik olarak gelecektir. Firma çeki ile ödeme yapılıyorsa, çekin ait olduğu banka kodunu bu alana girmelisiniz (banka kodunu F10 listesinden de seçebilirsiniz). Nakit firma senedi ve firma ödeme emri ile ödenmesi durumunda, bu alana ödemenin yapılacağı kasa kodu otomatik olarak gelecektir. Eğer birden fazla nakit kasası senet kasası varsa veya ödeme emri kasası var ise, ilgili kasayı kendiniz seçmelisiniz. Detay-Açıklama: Müşteri çek veya senedi ile yapılan ödemelerde, ilgili çek veya senede ait açıklama bu alana otomatik olarak gelecektir. Nakit, firma çek veya senedi ile yapılan ödemelerdeyse, ilgili açıklamayı bu alana kendiniz girmelisiniz. Meblağ: Müşteri çek veya senedi ile yapılan ödemelerde, ilgili çek veya senet meblağı bu alana otomatik olarak gelecektir. Nakit, firma çek veya senedi ile yapılan ödemelerdeyse, ödeme meblağını bu alana kendiniz girmelisiniz. Sor. Merk. Kodu - Adı: Bu alanlara tediye işleminin hangi sorumluluk merkezinin onayı ile yapıldığını girebilirsiniz. Evet, tediye makbuzunun ilk satırına girişlerimizi tamamladık. Bu makbuza girilecek başka ödemeleriniz varsa, meblağ alanında <TAB> tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Ya da tediye makbuzunuzun ilgili satırına ilişkin detay bilgileri girebilirsiniz. Detay bilgiler yaptığınız ödeme cinsine göre (nakit-çek-senet) farklılık gösterecektir. Detay bilgileri girebilmek için, ilgili ödeme satırı üzerinde iken <ALT+D> tuşlarına basmalısınız. Bu ekrandan girilecek bilgiler yardım tuşları bölümünde açıklanmıştır. Eğer gireceğiniz başka ödeme yoksa, makbuzunuzu <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Müşteri tediye makbuzuna ait açıklamalarımıza son vermeden önce, ekranınızın alt satırlarında yer alan değerlerin neleri ifade ettiğini açıklayacağız. Ort. Gün: Ödenen çek ve senetlerin vadesinin ortalama kaç güne geldiği bu alanda yer alacaktır. Bu alan, tediye makbuzuna girilen her çek veya senetten sonra, girdiğiniz çek veya senetlerin vadelerine göre tekrar hesaplanmaktadır. Ort. Tarih: Ödenen çek veya senetlerin ortalama ödeme tarihi bu alanda yer alacaktır. Bu alan da ortalama günde olduğu gibi, girilen her çek veya senetten sonra, girdiğiniz çek veya senetlerin vadelerine göre tekrar hesaplanmaktadır. Toplam: Tediye makbuzunda yer alan tüm satırların toplam tutarını bu alanda görebilirsiniz. Nakit: Ödeme toplamının, ortalama tarihteki gerçek değeridir. Fark: Ödeme toplamı ile nakit değer arasındaki farktır. 93

94 Satıcıya Tediye Makbuzu Satıcı firmalara tediye makbuzuyla yaptığınız ödemeler programınızın bu bölümünden girilecektir. Müşteriye yapılan tediye ile, satıcıya yapılan tediye makbuzu girişleri arasında hiç bir fark yoktur. Tüm giriş alanları müşteriye tediye makbuzu ile aynıdır. Bu yüzden satıcı tediye makbuzunu tekrar anlatma gereği duymuyoruz. Ayrıntılı bilgi için Bkz. Müşteriye Tediye Makbuzu. Diğer Cari Tediye Makbuzu Diğer carilerinize tediye makbuzuyla yaptığınız ödemeler bu bölümden girilecektir. Müşteriye yapılan tediye ile, diğer carilere yapılan tediye girişleri arasında hiç bir fark yoktur. Tüm giriş alanları müşteriye tediye makbuzu ile aynıdır. Bu yüzden diğer cari tediye makbuzunu açıklamıyoruz. Çek ÇıkıĢ Bordrosu Ödeme evrakları menüsünün bu bölümünden, müşteri ve satıcı firmalar ile diğer carilerinize çek ile ödeme yapılacaktır. Çek çıkış bordroları, giriş alanları itibari ile müşteri tediye makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tediye makbuzunda hem nakit, hem senet hem de çek çıkışları aynı ekrandan yapılabildiği halde, bu bölümden sadece çek çıkışı yapılabilir. Bu yüzden çek çıkış bordrolarını kısaca geçmeyi yeterli görüyoruz. Normal Çek Çıkış Bordrosu Müşteri ve satıcı firmalarınız ile diğer carilerinize yaptığınız çek çıkışlarını bu bölümden programa girecek, ayrıca verdiğiniz firma çeklerinin toplu dökümünü bu bölümden alabileceksiniz. Şimdi bu programların çalışma şeklini sırasıyla incelemeye başlayabiliriz. MüĢteriye Çek ÇıkıĢ Bordrosu Müşteri firmalarınıza yaptığınız çek çıkışlarının girileceği programımızdır. Çek çıkış bordrosu, giriş alanları itibari ile müşteri tediye makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tediye makbuzu ile nakit, müşteri çeki, müşteri senedi, firma çeki, firma senedi, firma ödeme emri, firma havale emri ve firma kredi kartı olmak üzere 8 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece çıkışı yapılacak müşteri veya firma çeklerinin girişleri yapılabilir. Müşteriye çıkışı yapılan çekleri girerken önce çek giriş bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, çek çıkışı yapılan müşteri firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç çek çıkış bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan çıkışı yapılan çekin müşterinizin çeki mi yoksa firmanızın kendi çek koçanına ait çekimi olduğunu seçeceksiniz. Çıkışı yapılan çek firma çeki ise referans numarası programınız tarafından otomatik olarak atanacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken çıkışı yapılacak firma çekinin vadesini, çek kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, çek tutarını ve bu çekin hangi sorumluluk merkezinden çıktığını ilgili alanlara girmenizdir. Eğer müşterinize ait bir çekin çıkışı yapılacak ise bu durumda referans numarasını sizin girmeniz gerekmektedir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden müşterinize çıkışı yapılacak çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka 94

95 ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan Seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çekin çıkışı yapılmayacak demektir. Çıkışı yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Çıkışı yapılacak müşterilerinize ait çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Satıcıya Çek ÇıkıĢ Bordrosu Satıcı firmalarınıza yaptığınız müşteri ve/veya firma çek çıkışlarının girildiği programımızdır. Satıcıya çek çıkış bordrosu, giriş alanları itibari ile müşteriye ve satıcıya tediye makbuzu ile aynıdır. Yalnız satıcı tediye makbuzu ile nakit, müşteri çeki, müşteri senedi, firma çeki, firma senedi, firma ödeme emri, firma havale emri ve firma kredi kartı olmak üzere 8 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece satıcılarınıza çıkışı yapılan müşteri veya firma çeklerinin girişleri yapılabilir. Satıcıdan çek çıkışı yaparken önce çek çıkış bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, çekin çıktığı satıcı firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç çek çıkış bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan çıkışı yapılan çekin müşterinizin çeki mi yoksa firmanızın kendi çek koçanına ait çekimi olduğunu seçeceksiniz. Çıkışı yapılan çek firma çeki ise referans numarası programınız tarafından otomatik olarak atanacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken çıkışı yapılacak firma çekinin vadesini, çek kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, çek tutarını ve bu çekin hangi sorumluluk merkezinden çıktığını ilgili alanlara girmenizdir. Eğer müşterinize ait bir çekin çıkışı yapılacak ise bu durumda referans numarasını sizin girmeniz gerekmektedir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden satıcıya çıkışı yapılacak çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda - hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çekin çıkışı yapılmayacak demektir. Çıkışı yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Satıcınıza çıkışı yapılacak çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Diğer Cariye Çek ÇıkıĢ Bordrosu Diğer carilere çıkışı yapılan müşteri ve/veya firma çeklerinin girildiği programımızdır. Çek giriş bordrosu, giriş alanları itibari ile diğer cariye tediye makbuzu ile aynıdır. Yalnız diğer cariye tediye makbuzu ile nakit, müşteri çeki, müşteri senedi, firma çeki, firma senedi, firma ödeme emri, firma havale emri ve firma kredi kartı olmak üzere 8 evrak cinsi girilebildiği halde,, bu bölümden sadece diğer carilere çıkışı yapılacak müşteri veya firma çekleri girilecektir. Diğer carilere verilecek çekleri girerken önce çek giriş bordrosu evrakına ait 95

96 genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, çekin verileceği diğer carinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç çek çıkış bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan çıkışı yapılan çekin müşterinizin çeki mi yoksa firmanızın kendi çek koçanına ait çekimi olduğunu seçeceksiniz. Çıkışı yapılan çek firma çeki ise referans numarası programınız tarafından otomatik olarak atanacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken çıkışı yapılacak firma çekinin vadesini, çek kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, çek tutarını ve bu çekin hangi sorumluluk merkezinden çıktığını ilgili alanlara girmenizdir. Eğer müşterinize ait bir çekin çıkışı yapılacak ise bu durumda referans numarasını sizin girmeniz gerekmektedir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden diğer cariye çıkışı yapılacak çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çekin çıkışı yapılmayacak demektir. Çıkışı yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Diğer cariye çıkışı yapılacak çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Verilen Firma Çeklerinin Toplu Dökümü Programınızın bu bölümünden, müşteri ve satıcı carilerinize vermiş olduğunuz çeklerin toplu olarak dökümünü alabileceksiniz. Bunun için yapmanız gereken, programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekrandan döküme dahil olacak ilk ve son çeklerin referans numaralarını girmenizdir. Bu girişler sonrasında ekranınız üzerine mesajlar başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra karşınıza evrak form dosyasının default ismini gösteren (makbuz.frm) bir pencere açılacaktır. Bu dosya adını onayladığınızda dökümünüz için statik bilgileri tanımlayacağınız bir başka ekrana ulaşılacaktır. Bu ekrandan ilgili tanımlamaları yaparak istediğiniz referans numaraları arasında kalan çeklerinizi yazıcıya dökebilirsiniz. Form tanımlamasıyla ilgili ayrıntılı bilgiye Finans/Evraklar/Evrak Yardım Tuşları ALT+F tuşunun anlatıldığı bölümden ulaşabilirsiniz. İade Çek Çıkış Bordrosu Daha önce müşteri, satıcı veya diğer carilerden alıp portföyünüze girdiğiniz, ancak herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesini veya meblağını kabul etmeyip) iade edeceğiniz çeklerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Şimdi bu programların neler olduğunu sırasıyla inceleyelim. MüĢteriye Ġade Çek ÇıkıĢ Bordrosu Daha önce müşterilerinizden alıp portföyünüze girdiğiniz ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) iade edeceğiniz çeklerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri çekleri ödenmedi iade pozisyon kodunda olacaktır. 96

97 Müşterinize iade ettiğiniz çekleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade ettiğiniz müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek müşterinin kendi çekimi (firma çeki) yoksa müşterisinin (müşteri çeki) çekimi olduğunu seçmelisiniz. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz iade çeklerini evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Satıcıya Ġade Çek ÇıkıĢ Bordrosu Daha önce satıcılarınızdan alıp portföyünüze girdiğiniz ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) iade edeceğiniz çeklerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri çekleri ödenmedi iade pozisyon kodunda olacaktır. Satıcılarınıza iade ettiğiniz çekleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade ettiğiniz satıcı firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek satıcının kendi çekimi (firma çeki) yoksa müşterisinin (müşteri çeki) çekimi olduğunu seçmelisiniz. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için satıcılarınıza iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz iade çeklerini evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. 97

98 Diğer Cariye Ġade Çek ÇıkıĢ Bordrosu Daha önce diğer carilerinizden aldığınız ve herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) bu kişi veya firmalara iade edeceğiniz çeklerinizi bu bölümden programa gireceksiniz. Bu bölümden girilen müşteri çekleri ödenmedi iade pozisyon kodunda olacaktır. Diğer cariye iade çeklerin girişleri müşteri ve satıcıya iade çek girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Karşılıksız Çek İade Bordrosu Çek çıkış bordrosu menüsünün bu bölümünden, müşterilerinizden, satıcılarınızdan veya diğer carilerinizden alınan çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, karşılıksız çıkan çeklerin bu firmalara iadeleri yapılacaktır. Bu program; alınan çeklerin firmanız tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer çekler takip için bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Şimdi bu bölümde yer alan programları sırasıyla incelemeye başlayalım. MüĢteriye KarĢılıksız Çek Ġade Bordrosu Müşterilerinizden aldığınız çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, bu firmalara iade edeceğiniz çeklerin girişinin yapıldığı bölümdür. Bu program; alınan çeklerin firmanız tarafından elden takibi söz konusu olduğunda kullanılacaktır. Eğer çekler bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadelerini banka evrakları bölümünden yapmanız gerekmektedir. Karşılıksız çıktığı için müşterilerinize iade edeceğiniz çekleri girebilmek için, öncelikle evrak genel bilgilerini girmelisiniz. Bunlar karşılıksız iade çek giriş bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade edeceğiniz müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranınızın tablo bölümüne gelecek ve buradan karşılıksız çıktığı için iade edeceğiniz çekin müşterinizin kendi çeki mi (firma çeki), yoksa müşterisinin çeki mi (müşteri çeki) olduğunu seçmenizdir. İlgili seçiminizi yapınız. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden karşılıksız çıkıpta iade edilecek çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi alınacak çekler için bu alan - evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize karşılıksız çıkıpda iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz karşılıksız çekleri evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem; karşılıksız iade edilen çekin hangi kasaya gireceğini (karşılıksız çek kasası) seçerek evrakınızı kaydetmektir. Bundan sonra ilgili çekiniz ödenmedi; iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Satıcıya KarĢılıksız Çek Ġade Bordrosu 98

99 Daha önce satıcılarınızdan aldığınız çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, bu firmalara iade ettiğiniz çeklerin girişinin yapıldığı bölümdür. Bu program; alınan çeklerin firmanız tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer çekler bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Karşılıksız çıktığı için satıcılarınıza iade edeceğiniz çekleri girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar karşılıksız iade çek çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade edeceğiniz satıcının kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan karşılıksız çıktığı için iade edeceğiniz çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edeceğiniz çek satıcınız kendi çek koçanından kestiği çek ise firma çeki, müşterisinin bir çek ise müşteri çeki seçilmelidir. İade edilecek çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edeceğiniz çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için satıcınıza iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz çekleri evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız gereken işlem; iade edilen çekin hangi kasaya gireceğini (karşılıksız çek kasası) seçerek evrakınızı kaydetmektir. Bundan sonra ilgili çekiniz ödenmedi;iade edildi pozisyon kodunda olacaktır. Diğer Cariye KarĢılıksız Çek Ġade Bordrosu Daha önce diğer carilerinizden aldığınız çeklerin karşılıksız çıkması durumunda, bu firmalara iade edeceğiniz çeklerin girişinin yapıldığı bölümdür. Bu program; alınan çeklerin ilgili firmalar tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer çekler bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Diğer cariye karşılıksız çeklerin iade girişleri müşteri ve satıcıya karşılıksız çek iade girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Bankada Tahsildeki Çek İade Çıkış Bordrosu Çek çıkış bordrosu menüsünün bu bölümünden, müşterilerinizden, satıcılarınızdan veya diğer carilerinizden alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya tahsile gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü ilgili carilere iade etmeniz söz konusu olduğunda bu çeklerin iade girişleri bu bölümden yapılacaktır. Şimdi bu bölümde yer alan programları sırasıyla incelemeye başlayalım. MüĢteriye Tahsildeki Çek Ġade Bordrosu Bu bölümden, müşterilerinizden alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya tahsile gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü iade edilmesi söz konusu olduğunda ilgili çeklerin iade girişleri yapılacaktır. 99

100 Tahsile gönderdiğiniz müşteri çeklerinin iadelerini girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade ettiğiniz müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek müşterinin kendi çekimi (firma çeki) yoksa müşterisinin (müşteri çeki) çekimi olduğunu seçmelisiniz. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz iade çeklerini evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Çekiniz, sırasıyla portföyde, tahsilde ve ödenmedi iade edildi pozisyon kodunda hareket görecektir. Satıcıya Tahsildeki Çek Ġade Bordrosu Bu bölümden de, satıcılarınızdan alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya tahsile gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü iade edilmesi söz konusu olduğunda ilgili çeklerin iade girişleri yapılacaktır. Tahsile gönderdiğiniz satıcı firmalarınızın çeklerinin iadelerini girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade ettiğiniz satıcının kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek satıcınızın kendi çekimi (firma çeki) yoksa müşterisinin (müşteri çeki) çekimi olduğunu seçmelisiniz. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz iade çeklerini evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt 100

101 bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Çekiniz, sırasıyla portföyde, tahsilde ve ödenmedi iade edildi pozisyon kodunda hareket görecektir. Diğer Cariye Tahsildeki Çek Ġade Bordrosu Daha önce diğer carilerinizden alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya tahsile gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü iade edilmesi söz konusu olduğunda ilgili çeklerin iade girişleri yapılacaktır. Diğer cariye tahsildeki çek iade bordrosu girişleri müşteri ve satıcıya tahsildeki çek iade girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Bankada Teminattaki Çek İade Çıkış Bordrosu Çek çıkış bordrosu menüsünün bu bölümünden, müşterilerinizden, satıcılarınızdan veya diğer carilerinizden alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya teminat için gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü ilgili carilere iade edilmeleri söz konusu olduğunda bu çeklerin iade girişleri bu bölümden yapılacaktır. Şimdi bu bölümde yer alan programları sırasıyla incelemeye başlayalım. MüĢteriye Teminattaki Çek Ġade Bordrosu Bu bölümden, müşterilerinizden alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya teminata gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü müşterinize iade edilmesi söz konusu olduğunda ilgili çeklerin iade girişleri yapılacaktır. Teminata gönderdiğiniz müşteri çeklerinin iadelerini girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade ettiğiniz müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek müşterinin kendi çekimi (firma çeki) yoksa müşterisinin (müşteri çeki) çekimi olduğunu seçmelisiniz. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz iade çeklerini evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Çekiniz, sırasıyla portföyde, teminatta ve ödenmedi iade edildi pozisyon kodunda hareket görecektir. Satıcıya Teminattaki Çek Ġade Bordrosu 101

102 Bu bölümden, satıcılarınızdan alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya teminata gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü satıcılarınıza iade edilmesi söz konusu olduğunda ilgili çeklerin iade girişleri yapılacaktır. Teminata gönderdiğiniz satıcılarınıza ait çeklerinin iadelerini girebilmek için önce evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar iade çek çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeki iade ettiğiniz satıcının kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz çekin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen çek satıcınızın kendi çekimi (firma çeki) yoksa müşterisinin (müşteri çeki) çekimi olduğunu seçmelisiniz. İade edilen çekin cinsi belirlendikten sonra sıra bu çekin referans numarasını girmeye gelecektir. Çek referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize iade edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz iade çeklerini evraka aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra bu çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Çekiniz, sırasıyla portföyde, teminatta ve ödenmedi iade edildi pozisyon kodunda hareket görecektir. Diğer Cariye Teminatta Çek Ġade Bordrosu Daha önce diğer carilerinizden alıp portföyünüze girdiğiniz ve sonrasında bankaya teminata gönderdiğiniz çeklerin, herhangi bir nedenden ötürü iade edilmesi söz konusu olduğunda ilgili çeklerin iade girişleri yapılacaktır. Diğer cariye teminattaki çek iade bordrosu girişleri müşteri ve satıcıya teminattaki çek iade girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Senet ÇıkıĢ Bordrosu Müşteri ve satıcı firmalar ile diğer carilerinize yapılacak senet ödemeleri, herhangi bir nedenden dolayı almış olduğunuz senetlerin iadesi ile protestolu iade senetlerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Şimdi bu programların neler olduklarını sırasıyla inceleyelim. Normal Senet Çıkış Bordrosu Müşteri ve satıcı firmalarınız ile diğer carilerinize yaptığınız senet çıkışlarını bu bölümden programa gireceksiniz. MüĢteriye Senet ÇıkıĢ Bordrosu Müşteri firmalarınıza yaptığınız senet çıkışlarının girileceği programımızdır. Senet çıkış bordrosu, giriş alanları itibari ile müşteri tediye makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tediye 102

103 makbuzu ile nakit-müşteri çeki, müşteri senedi, firma çeki, firma senedi, firma ödeme emri, firma havale emri ve firma kredi kartı olmak üzere 8 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece çıkışı yapılacak müşteri veya firma senetlerinin girişleri yapılabilir. Müşteriye çıkışı yapılan senetleri girerken önce senet çıkış bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, senet çıkışı yapılan müşteri firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç senet çıkış bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan çıkışı yapılan senedin müşterinizin senedi mi yoksa firmanızın kendi senedi mi olduğunu seçeceksiniz. Çıkışı yapılan senet firma senedi ise referans numarası programınız tarafından otomatik olarak atanacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken çıkışı yapılacak firma senedinin vadesini, senet kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, senet tutarını ve bu senedin hangi sorumluluk merkezinden çıktığını ilgili alanlara girmenizdir. Eğer müşterinize ait bir senedin çıkışı yapılacak ise bu durumda referans numarasını sizin girmeniz gerekmektedir (bu senetlerin daha önce girişleri yapılmış olmalıdır). Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden müşterinize çıkışı yapılacak senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senedin çıkışı yapılmayacak demektir. Çıkışı yapılacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Çıkışı yapılacak müşterilerinize ait senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Satıcıya Senet ÇıkıĢ Bordrosu Bu bölümden satıcı firmalara yaptığınız senet çıkışları girilecektir. Senet çıkış bordrosu, giriş alanları itibari ile satıcı tediye makbuzu ile aynıdır. Yalnız müşteri tediye makbuzu ile nakit, müşteri çeki, müşteri senedi, firma çeki, firma senedi, firma ödeme emri, firma havale emri ve firma kredi kartı olmak üzere 8 evrak cinsi girilebildiği halde, bu bölümden sadece çıkışı yapılacak müşteri veya firma senetlerinin girişleri yapılabilir. Satıcıya çıkışı yapılan senetleri girerken önce senet çıkış bordrosu evrakına ait genel bilgileri gireceksiniz. Bunlar evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi, senet çıkışı yapılan satıcı firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç senet çıkış bordrosunun tablo kısmına inecek ve buradan çıkışı yapılan senedin müşterinizin senedi mi yoksa firmanızın kendi senedi mi olduğunu seçeceksiniz. Çıkışı yapılan senet firma senedi ise referans numarası programınız tarafından otomatik olarak atanacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken çıkışı yapılacak firma senedinin vadesini, senet kasasının kodunu, varsa açıklamanızı, senet tutarını ve bu senedin hangi sorumluluk merkezinden çıktığını ilgili alanlara girmenizdir. Eğer müşterinize ait bir senedin çıkışı yapılacak ise bu durumda referans numarasını sizin girmeniz gerekmektedir (bu senetlerin daha önce girişleri yapılmış olmalıdır). Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden satıcınıza çıkışı yapılacak senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 103

104 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senedin çıkışı yapılmayacak demektir. Çıkışı yapılacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Satıcı firmalarınıza çıkışı yapılacak senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Diğer Cariye Senet ÇıkıĢ Bordrosu Bu bölümden diğer carilerinize yaptığınız senet çıkışlarının girişleri yapılacaktır. İçerik olarak ve giriş alanları itibariyle müşteriye ve satıcıya senet çıkış bordrosu ile aynıdır. Bundan dolayı bu bölümü ayrıntılı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Detaylı bilgi için satıcıya ve müşteriye senet çıkış bordrosu bölümlerine başvurabilirsiniz. İade Senet Çıkış Bordrosu Daha önce müşteri, satıcı veya diğer carilerden alıp portföyünüze girdiğiniz, ancak herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesini beğenmeyip) iade edeceğiniz senetlerinizi bu bölümde yer alan programlarımızdan gireceksiniz. Şimdi bu programların işleyişlerini sırasıyla incelemeye başlayalım. MüĢteriye Senet Ġade ÇıkıĢ Bordrosu Müşterilerinizden almış olduğunuz fakat herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) iade etmeniz gereken senetlerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Bu bölümden girilen müşteri senetleri ödenmedi, iade pozisyon kodunda olacaktır. Müşterinize iade ettiğiniz senetleri için öncelikle evrak genel bilgilerini girmeniz gerekmektedir. Bunlar iade senet çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade edeceğiniz müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edeceğiniz senet müşterinizin kendi senedi mi (firma senedi), yoksa müşterisinin senedi mi (müşteri senedi) olduğunu belirlemelisiniz. İade edeceğiniz senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edeceğiniz senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan F başlıklı sütunda - H- (hayır) harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senedin iade edilmeyeceği demektir. İadesi yapılacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize iade edeceğiniz senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara 104

105 otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Satıcıya Senet Ġade ÇıkıĢ Bordrosu Satıcılarınızdan almış olduğunuz fakat herhangi bir nedenden ötürü (örneğin vadesi veya meblağı kabul edilmeyip) iade etmeniz gereken senetlerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Bu bölümden girilen senetler ödenmedi, iade pozisyon kodunda olacaktır. Satıcınıza iade ettiğiniz senetleri için öncelikle evrak genel bilgilerini girmeniz gerekmektedir. Bunlar iade senet çıkış bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade edeceğiniz satıcı firmanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan iade edeceğiniz senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edeceğiniz senet satıcınızın kendi senedi mi (firma senedi), yoksa müşterisinin senedi mi (müşteri senedi) olduğunu belirlemelisiniz. İade edeceğiniz senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak ta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden iade edeceğiniz senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan F başlıklı sütunda -H- (hayır) harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senedin iade edilmeyeceği demektir. İadesi yapılacak senetler için bu alan -E- (evet) olarak işaretlenmelidir. Bunun için satıcınıza iade edeceğiniz senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edilecek senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Diğer Cariye Senet Ġade ÇıkıĢ Bordrosu Bu bölüm, diğer carilerinizden almış olduğunuz senetlerin herhangi bir nedenden dolayı iade edilmesi durumunda kullanılacaktır. Programın içeriği ile giriş alanları yukarıda anlatmaya çalıştığımız müşteriye/satıcıya iade senet çıkış bordrosu ile aynıdır. Bundan dolayı bu bölümü ayrıntılı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Bilgi için bu programlarımızdan faydalanabilirsiniz. Protestolu İade Senet Çıkış Bordrosu Senet çıkış bordrosu menüsünün bu bölümünden, müşterilerinizden, satıcılarınızdan veya diğer carilerinizden aldığınız senetlerin vadesinde ödenmediği durumlarda, bu senetleri protesto ederek ilgili firmalara iade edeceksiniz. Bu program; alınan senetlerin firmanız tarafından elden takip edilmesi durumunda kullanılmaktadır. Eğer senetler takip için bankaya verilmişse, bu durumda karşılıksız çıkan senetleri iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Şimdi bu bölümde yer alan programları sırasıyla incelemeye başlayalım. MüĢteriye Protestolu Senet Ġade Bordrosu 105

106 Bu bölümden, müşterilerinizden aldığınız senetlerin vadesinde ödenmemesi durumunda, protesto ederek ilgili müşteri firmasına iade edeceksiniz. Yalnız bu programı, müşterilerinizde aldığınız senetleri elden takip etmek istemeniz durumunda kullanabileceksiniz, eğer senet takipleriniz bankalar aracılığı ile yapılıyor ise bu senetlerin iadeleri banka evrakları bölümümüzden yapılacaktır. Bu kısa hatırlatmadan sonra programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken protesto ederek müşterilerinize iade edeceğiniz senetler için evrak genel bilgilerini girmenizdir. Bunlar protestolu senet iade bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade edeceğiniz müşterinin kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan protesto edeceğiniz senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen senet müşterinizin kendi senedi ise firma senedi, müşterisinin senedi ise müşteri senedi seçilmelidir. İade edilen senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden protestolu iade edilen senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senet iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için müşterinize iade edeceğiniz senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ve hangi kasadan iade edileceği ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız gereken işlem evrakınızı ALT+S tuşları ile kaydetmektir. Bundan sonra ilgili senediniz ödenmedi; iade pozisyon kodunda olacaktır. Satıcıya Protestolu Senet Ġade Bordrosu Programınızın bu bölümünden de, satıcılarınızdan aldığınız senetlerin vadesinde ödenmemesi durumunda, protesto ederek ilgili satıcı firmasına iade yapılacaktır. Bu programı da, satıcılarınızdan aldığınız senetleri elden takip etmek istemeniz durumunda kullanabileceksiniz, eğer senet takipleriniz bankalar aracılığı ile yapılıyor ise bu senetlerin iadeleri banka evrakları bölümümüzden yapılacaktır. Bu kısa hatırlatmadan sonra programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken protesto ederek satıcılarınıza iade edeceğiniz senetler için evrak genel bilgilerini girmenizdir. Bunlar protestolu senet iade bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senedi iade edeceğiniz satıcının kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan protesto edeceğiniz senedin cinsini seçmeniz gerekecektir. İade edilen senet satıcınızın kendi senedi ise firma senedi, müşterisinin senedi ise müşteri senedi seçilmelidir. İade edilen senedin cinsi belirlendikten sonra sıra bu senedin referans numarasını girmeye gelecektir. Senet referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden protestolu iade edilen senedin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada senet no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun 106

107 anlamı, ilgili senet iade edilmeyecek demektir. İadesi yapılacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için satıcınıza iade edeceğiniz senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. İade edeceğiniz senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka aktarabilirsiniz. Senet referans numarası girildikten sonra bu senedin vadesi ve meblağı ve hangi kasadan iade edileceği ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada sizin yapmanız gereken işlem evrakınızı ALT+S tuşları ile kaydetmektir. Bundan sonra ilgili senediniz ödenmedi; iade pozisyon kodunda olacaktır. Diğer Cariye Protestolu Senet Ġade Bordrosu Daha önce diğer carilerinizden aldığınız senetleri protesto ederek geri göndermeniz durumunda, bu firmalara iade edeceğiniz senetlerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu program, aldığınız senetleri elden takip etmeniz durumunda kullanılmaktadır. Eğer senetleri bankaya verilmiş iseniz, bu durumda protestolu senetlerin iadeleri banka evrakları bölümünden yapılacaktır. Diğer cariye protestolu iade edilen senetlerin girişleri müşteriye ve satıcıya protestolu iade senet girişleri ile aynıdır. Detaylı bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Giden Havale Finans modülünüzün bu bölümünden gönderdiğiniz havalelerin girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken, ilgili evrak için evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile havalenin hangi bankaya gönderileceğini girmenizdir. Bu girişler sonrasında imleciniz tüm evrak girişlerimizde olduğu gibi ekranınızın tablo bölümünde konumlanacak ve göndereceğiniz havalenin cari cinsini seçmeniz beklenecektir. Cari cinsleri satıcıya, müşteriye, bankaya vb. seçenekler oluşmaktadır. Size uygun olan cari cinsini seçerek ekranınızın bir sonraki alanına geçebilirsiniz. Daha sonra seçtiğiniz cari cinsine uygun olarak hesap kodunu (cari cinsi müşteri ise, müşterinizin kodunu, satıcı ise satıcınızın kodunu), havalenin hangi sorumluluk merkezi tarafından gerçekleştirildiğini, havaleye yönelik açıklamanızı ve havale meblağınızı ilgili alanlara girmelisiniz. Bu girişler sonrasında ekranınızın alt bölümünde havaleyi gönderdiğiniz carinin adı ile sorumluluk merkezinizin adı otomatik olarak gelecektir. Gönderilecek havalenizi yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda girdikten sonra bilgilerinizi ALT+S tuşları ile yada ekranınızdaki Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Döviz SatıĢ Belgesi Programınızın bu bölümünden döviz satış belgesi düzenlenecektir. İthal edilen malların bedelleri, iç ticaretten farklı olarak, yurtdışına transfer edilen dövizlerle ödenmektedir. Bankaların döviz transferi sırasında düzenledikleri belgenin adı Döviz SatıĢ Belgesi dir. Kısaca ifade etmek gerekirse, döviz satış belgesi aslında bir banka havale makbuzudur. Döviz işlemlerini düzenleyen ve kambiyo mevzuatı diye isimlendirilen Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu (T.P.K.K.K.) USD yi aşmayan GGB tutarı için döviz transfer zorunluluğu ve dolayısıyla döviz satış belgesi düzenleme zorunluluğu koymamıştır. Bu gibi durumlarda ithalatçı, mal bedelini, elinde veya hesabında bulundurduğu dövizlerle de ödeyebilir. Döviz satış belgesi almak zorunda olan ithalatçılar, mal bedelinin TL karşılığını bankaya yatırırlar ve banka bu parayı, transfer (havale) tarihindeki Döviz satış kuru üzerinden dövize çevirerek yurtdışında ki satıcıya ödeme yapar. Döviz satış belgesinde 107

108 bulunan alanların işlevleri ve bu alanlara nasıl bilgi girileceği, aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır. Önemli Not: Döviz satış belgesi ile ilgili önemli gördüğümüz birkaç konuyu size aktarmak istiyoruz.. 1- İthalatçı mal bedelini, ithalat kartındaki döviz cinsinden veya başka döviz cinsinden ödeyebilir. Bu durumda satıcı firmanın cari hesabının karışmaması için, ödeme yapılan dövizin ve USD kurlarının günlük döviz kurları listesine kaydedilmesi gerekmektedir. 2- Yapılan her ödeme mutlaka, bir ithalat kartına ve dolayısıyla Gümrük Giriş Belgesine bağlanmalıdır. Ödemelerin ithalat kartına nasıl bağlanacağı; bölümün sonunda AÇIKLAMA-1 başlığı altında verilmiştir. 3- İthalat bedelinin PEŞİN ödenmesi durumunda, döviz satış belgesinin nasıl düzenleneceği ve ithalat kartına nasıl bağlanacağı AÇIKLAMA-2 başlığı altında anlatılmıştır. Evet bu kısa hatırlatmadan sonra programın anlatımına devam edebiliriz. Evrak No: Evrak numarası firmanızın ihtiyaçlarına göre farklı şekillerde kullanılabilir. Örneğin evrak girişlerini yapan birden fazla elemanınız varsa, evrak no alanına bu elemanların isimleri veya isim kısaltmaları girilerek, her elemanın girdiği evraklar ayrı ayrı takip edilebilir. Ya da girilen evraklar üzerinde matbu bir numara varsa, bu numara da girilebilir. Evrak numaraları maksimum dört hane ve alfa nümerik (A100, B200, ALİ vb.) olabilir. Evrak numarası girilip ENTER tuşuna basıldıktan sonra, imleç hemen yan taraftaki alana gelecek ve ilgili evrakınızın (sipariş fişleri, irsaliyeler, faturalar, sevk fişleri vb.) sıra numarası programınız tarafından otomatik olarak bu alana atanacaktır. Sıra numaraları, her evrak numarası için 1 den başlar. Örneğin evrak no alanına ALİ girilmişse, sıra numarası 1 olacaktır. Bu evrak kaydedilip, yeni bir evrak için yine ALİ girilirse, bu sefer sıra numarası 2 olacaktır. Bu alanda yer alan sıra numarasından, daha önce o evrak no altında kaç adet evrak girişi yapıldığını kolayca anlayabilirsiniz. Tarih: İlgili evrakın (sipariş fişleri, faturalar vb.) bilgisayara girildiği tarihtir. Belge No: Bu alan, döviz satış belgesi numarasının girildiği alandır. Her belge için mutlaka, (8) karakteri geçmeyecek şekilde rakamlardan ve/veya harflerden oluşan bilgi yada kod verilmelidir. Belge Tarihi: Evrakların düzenlendiği tarihtir. Belge tarihi ile yukarıda açıklamaya çalıştığımız evrak tarihi karıştırılmamalıdır. Evrak tarihi, o evrakın bilgisayara girildiği tarih, belge tarihiyse o evrakın düzenlendiği tarihtir. Örneğin 'de kesilen fatura 'de bilgisayara giriliyorsa, bu faturanın tarihi , belge tarihiyse olmalıdır. Ancak bu alanların yukarıda açıkladığımız şekilde kullanılması bir zorunluluk değildir. Dilerseniz her iki tarihi de aynı girebilirsiniz. Banka Kodu: Aslında bu alana, Banka kodu yerine Banka hesap kodu demek daha doğru olur. İthalatçının aynı veya değişik bankalarda çeşitli tipte hesapları olabilir (Örneğin, 108

109 mevduat, döviz, ticari vs gibi) ve döviz transferi bu hesapların birinden yada bir kaçından yapılabilir. Burada dikkat edilecek en önemli husus, hangi bankadan değil, hangi bankanın hangi hesabından döviz transfer edileceğinin sağlıklı saptanmasıdır. Bu doğrultuda bu alana, döviz satış belgesini kesen bankanın kodunu girmelisiniz. Banka kodlarını F10 listesinden yada bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden seçebilirsiniz. Önemli Not: Bankalarınızı programa tanıtırken dikkat etmeniz gereken en önemli konu; hesaplarınız aynı bankanın aynı şubesinde bile olsa, ister TL, ister Döviz cinsinden olan tüm hesaplarınız için ayrı ayrı banka tanıtım kartı düzenlemelisiniz. Programınız, özellikle Döviz Alış ve Döviz Satış belgelerinin kesilmesi yada ihracat ve ithalat havaleleri yapılması sırasında; her bir hesabı ayrı bir bankaymış gibi algılamaktadır. Bu durumda olabilecek karışıklığı önlemek için aynı bankadaki farklı hesaplarınız için düzenleyeceğiniz kartların ayrı ayrı tanımlanması gerekmektedir. Bu durumda ortaya çıkabilecek karışıklığı önlemek için; banka kartınızı hazırlarken, Hesap no alanına; döviz cinsinin de yazılması, en sağlıklı yöntem olacaktır. Örneğin, / USD gibi. Banka Adı: Banka kodu alanında yaptığınız seçimlere göre; ilgili bankanın adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz Cinsi: Banka kodu alanında yaptığınız seçime göre; ilgili bankanın döviz cinsi, bu alana otomatik olarak gelecektir. Sorumluluk Merkezi: Bu alan hakkında, MIS9000 NT programında ayrıntılı açıklama bulabilirsiniz. Döviz satış belgesinin üst bölümünde yer alan alanların işlevleri ve bu alanlara nasıl bilgi girileceği hakkında, gerekli açıklamaları yaptıktan sonra; ekranınızın ikinci bölümüne yani döviz havale işlemlerinin yapıldığı tabloya geçebiliriz. Cinsi: Bu alanda, havalenin nereye yapıldığı belirtilecektir. Bunun için yapmanız gereken satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden Satıcı seçeneğini bu alana aktarmanızdır. Hesap Kodu: Biliyorsunuz ki, aynı firmadan farklı döviz cinsleri ile ithalat yaparsak; aynı firma adına her bir döviz cinsi için ayrı ayrı Satıcı firma tanıtım kartı açılıyordu. Bu alan, hangi satıcıya havale yapıldığını göstermektedir. F10 tuşuna basarak satıcıların listesini çağırıp, ENTER tuşu ile satıcıyı tabloya aktarınız. Açıklama: Bu alana, yaptığınız havale ile ilgili hatırlatıcı bilgiler yazabilirsiniz. Meblağ: Yaptığınız havale miktarını bu alana yazınız. Açıklama-1 Yapılan Döviz Transferinin (Havalesinin), Ġthalat Kartına ve GGB ye Saydırılma ĠĢlemleri Öncelikle Döviz satış belgesi üzerinde ALT+D tuşlarına yada evrakınızın alt 109

110 bölümünde yer alan Detay başlıklı butonu mouse göstergenizle tıklayınız. Karşınıza Detay başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranın İthalat ve İhracat kodu alanına ilgili ithalat kartının kodunu girin. Kod girişi için F10 ekranından yada bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak pencereden faydalanabilirsiniz. Bu ekranla ilgili işlemlerinizi tamamladıktan sonra ilgili ekranı kapat butonunu tıklayarak kapatın evraka geri döneceksiniz. Bu aşamada yapmanız gereken girdiğiniz bilgileri ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydetmektir. Açıklama-2 Ġthalat bedelinin peģin ödenmesi halinde; döviz satıģ belgesinin düzenlenmesi ve ithalat kartına saydırılma ĠĢlemleri 1- Öncelikle döviz satış belgesinin üst bölümüne ait alanlara (Evrak seri no, tarihi, belge no, belge tarihi, banka kodu, adı ve döviz cinsi alanlarına) yukarıda anlattığımız şekilde girişlerinizi yapınız. 2- İthalat bedelinin peşin ödenmesindeki en büyük farklılık, yapılan havalenin ithalat kartına bağlanmasından kaynaklanmaktadır. Çünkü, satıcıya döviz gönderilmiştir ama henüz ithalat olmadığı için, gönderilen dövizin bağlanacağı bir ithalat kartı da bulunmamaktadır. Örneğin; X satıcı firmasına, ileride yapacağınız ithalata karşılık önceden USD havale ettiğinizi düşünelim. Bu durumda döviz satış belgesinin ilk bölümüne ilişkin girişlerinizi yaptıktan sonra ekranınızın meblağ alanına USD yazdınız. Fakat ithalatınız henüz gerçekleşmediğinden bu meblağı herhangi bir ithalat kartına bağlayamadınız. Daha sonra bu havalenize karşılık USD tutarında ilk ithalatınızı, 1 Nolu ithalat kartı için gerçekleşmiş olduğunuzu varsayalım. Bu durumda yapmanız gereken ilk işlem, ilgili evraktaki USD yazan meblağı silip yerine USD yazmak olmalıdır. Daha sonra ekranınızın alt bölümünde yer alan Detay butonuna basıp açılacak ekranın İthalat-ihracat kodu alanına 1 nolu ithalat kartının kodunu girmelisiniz. Böylece ithalatınızı 1 nolu karta bağlamış olacaksınız. İşleminiz bununla bitmeyecektir. Çünkü USD nin tamamı için ithalat yapmadığınızdan geriye kalan USD içinde giriş yapmalısınız. Bunun için ekranınızın ikinci satırının meblağ alanına USD yazıp bu tutarı herhangi bir ithalat kartına bağlamayınız. Bu tutara karşılık yapacağınız diğer ithalatları da aynı şekilde evrakınıza girip ithalat kartına bağlayarak işlemlerinize devam edebilirsiniz. Çekimiz KarĢılığı Nakit Ödeme Kendi çek karnenizden verilen çekleri banka yolu ile değil de elden nakit olarak ödeyecekseniz, ilgili ödeme işlemi için bu programı kullanacaksınız. Verdiğimiz firma çeklerini nakit ödeyebilmek için aşağıdaki alanlara giriş yapılması gerekir. Kasa Kodu: Çekin ödeneceği nakit kasasının kodu bu alana otomatik olarak gelecektir. Eğer birden fazla nakit kasası tanımladıysanız, bu durumda ilgili kasayı <F10> tuşu yardımı ile kendiniz seçmelisiniz. Kasa Adı: Kasa kodu girişinize göre kasa adı bu alana otomatik olarak gelecektir. 110

111 Döviz cinsi: Yukarıda kodunu girdiğiniz kasanın tanıtım karttan girilen döviz cinsi bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi aynı zamanda evrakın da döviz cinsidir. Yani bu evraka girilen parasal değerler, bu alana gelecek döviz cinsiyle değerlendirilmelidir. Sorumluluk Merkezi: İlgili evrakın, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir Referans: Elden nakit olarak ödeyeceğiniz çekin referans numarasını bu alana girmelisiniz. Referans numarasını bu alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden çekinize ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek elden ödenmeyecek demektir. Ödenecek çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için elden ödeyeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Çeklerinizi bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz çekleri evraka aktarabilirsiniz. Nakit olarak ödeyeceğiniz çekin referans numarasını girdikten sonra, o çeke ait vade, açıklama ve meblağ bilgileri ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Nakit olarak ödeyeceğiniz başka çekiniz varsa, <TAB> tuşuna basıp bir alt satıra geçerek girişlerinize devam edebilirsiniz. Bu evrak ile ödenecek başka çek yoksa, evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Senedimiz KarĢılığı Nakit Ödeme Kendi senet koçanınızdan verilen senetleri banka yolu ile değil de elden nakit olarak ödeyecekseniz, ilgili ödeme işlemi için bu programı kullanacaksınız. Programın çalışma şekli çekimiz karşılığı nakit ödeme ile aynıdır. Bu yüzden tekrar açıklamıyoruz. Bunları Biliyor Musunuz? Senedimiz karşılığı nakit ödeme programından parçalı senet ödenebilmektedir. Örneğin tutarı 15 milyon olan senedinizin ilk etapta ancak 10 milyonunu ödeyebiliyorsanız, ilgili senedi referans numarası ile birlikte çağırıp, 15 milyon olan bedeli 10 milyon yaparak kaydedebilirsiniz. Senet kartından baktığınızda ödenen tutarı kısmen ödendi şeklinde göreceksiniz. Senet bedelinin geri kalan tutarı ödeneceği zaman, ilgili senedi referans numarası ile çağırdığınızda gelecek meblağ 5 milyon olacaktır. Firma Ödeme Emri Kapatma Bordrosu Programınızın Kartlar/Ödeme emir ve sözleri bölümünde de değindiğimiz gibi satıcı firmalar ile olan açık hesaplarınızı ödemelerini yapıncaya kadar kapatmak ve hesaplarınızı ödeme yapılmış gibi kontrol etmek isteyebilirsiniz. Bu durumda yapmanız gereken satıcı firmaların hesaplarını geçici bir süre "ödeme emirleri kasasına kaydetmenizdir. Bunun için ilgili kasanın Kasa Tanıtım Kartı programından daha önceden tanımlanmış olması gerekmektedir. Aynı şekilde müşteri firmaların açık hesaplarını da tahsilat yapılıncaya dek, müşteri ödeme sözleri kasasına kaydederek kontrol edebilmeniz mümkündür. Programınızın bu bölümünden, firma ödeme emirlerinin gerçekleşmesi durumunda, kapatılma işlemi yapılacaktır. Firma 111

112 ödeme emri kapatma bordrosu için öncelikle evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar firma ödeme emri bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile firma ödeme emirlerine ait kasanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan firma ödeme emri kapatılacak evrakın referans numarasını girmeniz istenecektir. Referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden firma ödeme emrinize ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu firma ödeme emrinin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ciranta tipi ile ciranta kodunu (firma ödeme emrini veren carinin tipini ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan firma ödeme emirleri bir pencere içinde listelenecek ve her bir firma ödeme emri satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili firma ödeme emri kapatılmayacak demektir. Kapatma işlemi yapılacak firma ödeme emirleri için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili firma ödeme emirleri üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Firma ödeme emirlerinizi bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz firma ödeme emirlerini evraka aktarabilirsiniz. Referans numarası girildikten sonra bu firma ödeme emrinin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Böylece ilgili firma ödeme emrinin kapatılma işlemi tamamlanmış olacaktır. Kasa Ödeme FiĢi Ödeme evrakları menüsünün bu bölümünden, firmanızdan yapılan nakit ödemelerin girişleri gerçekleştirilecektir. Başka bir ifade ile, cari hesaplarınıza (müşteri, satıcı, personel vb.) nakit olarak kasa fişi ile ödeme yaptığınızda, bu ödemeler bu programdan belgelendirilecektir. Kasa fişinin giriş şekli Evraklar/Tahsilat/Kasa Tahsilat Fişi ile aynıdır. Birinde nakit olarak yapılan tahsilatlar, diğerindeyse ödemeler girilmektedir. Bu yüzden kasa fişini bu bölümde tekrar açıklamıyoruz. Kasa Masraf FiĢi Bu program ile, direkt olarak kasadan yapılan masraflarınızı belgeleyebilirsiniz. Bu programın kasa ödeme fişinden farkı; bütün masrafların tek bir evraktan seri bir şekilde girilebilmesidir. Bildiğiniz gibi kasa ödeme fişinde masraflar ile birlikte satıcılara, müşterilere, bankalara, personellere vb. yapılan bütün ödemeler girilebilmekteydi. Kasa masraf fişinde ise sadece masraf girişleri yapılacaktır. Dekont Evraklar menüsünün bu bölümünden, alım-satım işlemlerimiz sonucunda, vade farklarından ya da diğer özel durumlardan oluşan ve fatura, tahsilat-tediye fişleri gibi evraklardan girilemeyen borç ve alacak tutarlarının girişleri yapılacak, kasalar arası çek-senet transferleri gerçekleştirilecektir. Şimdi bu programları sıra ile incelemeye başlayalım. Borç Dekontu Firmanızın ödeme bölümünde yer alan evraklar dışında yaptığı borçlandırmalar bu bölümden borç dekontu ile girilecektir. Örneğin pul masrafı, vade farkı gibi. Bir borç dekontu örneği aşağıda görülmektedir. Borç dekontuna şu bilgiler girilecektir; 112

113 Cinsi: Borç dekontunun kesildiği cari cinsi (müşteri-satıcı-banka-hizmet-kasa-genel hesapdiğer cari, personel, demirbaş ve ithalat) bu alanda satır sonu butonu tıklanarak açılacak pencereden seçilecektir. Hesap Kodu: Borç dekontu kestiğiniz firma-kişi ya da bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Hesap kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste, cinsi alanında yaptığınız girişe göre farklılık gösterecektir. Örneğin cinsi alanında müşteri seçtiyseniz müşteri kodları, diğer seçtiyseniz diğer cari kodları listelenecektir. Hesap kodu girişinden sonra, ilgili hesabın adı ekranınızın alt tarafına otomatik olarak gelecektir. GK: Dekont ile borçlandıracağınız cari cinsi banka ise, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak banka hesap gruplarının yer aldığı (banka mevduat, verilen çekler, tahsildeki çekler vb.) bir pencereye ulaşabilirsiniz. Sizden istenilen, borç meblağının raporlarda hangi banka grubunda izlenmesini istediğinizi belirtmenizdir. Açıklama: Borç dekontunun ilgili satırındaki harekete ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Hizmet Kodu: Biraz önce kodunu girdiğiniz cari hesabınızı neye karşılık borçlandırıyorsanız, bu alana borcun kaynağına ilişkin hizmet kodunu girmelisiniz. Ödeme: Bu alana borç dekontunun ödeme planı girilecektir. Dilerseniz bu alanda <F10> tuşuna basarak, KUR9000 NT programında tanımlı olan ödeme planlarının bir listesini ekrana getirebilirsiniz. Eğer ödeme peşin olacaksa, bu alanı boş bırakarak <TAB> tuşu ile bir sonraki alana geçmeniz yeterli olacaktır. Meblağ: Dekontun ilgili satırına ilişkin borç meblağını bu alana girmelisiniz. Döviz: Dekontun ilgili satırındaki cari hesabın orijinal döviz cinsidir. 113

114 Sorumluluk Merkezi kodu: Borç dekontunun ilgili satırındaki hareket hangi sorumluluk merkeziyle ilişkili ise, bu alana ilgili sorumluluk merkezinin kodunu girebilirsiniz. Sorumluluk merkezi kodlarını <F10> penceresinden de seçebilirsiniz. Sorumluluk Merkezi Adı: Yukarıda kodunu girdiğiniz sorumluluk merkezinizin adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Sorumluluk merkezi girişini yaptıktan sonra <TAB> tuşuna basınız. İmleç bir alt satırda konumlanacaktır. Borç dekontuna başka hareket girecekseniz, yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda girişlerinize devam edebilirsiniz. Siz giriş yaptıkça, dekontunuzun alt tarafına bazı değerler atanacaktır. Bunlar; Ortalama Gün: Dekontunuzda yer alan hareket toplamlarının ortalama ödeme günüdür. Başka bir ifade ile ortalama vadesidir. Toplam: Toplam dekont tutarıdır. Borç dekontuna girişleriniz tamamlandıktan sonra, bilgilerinizi <ALT+S> tuşu ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Alacak Dekontu Evraklar/Tahsilat bölümünde yer alan evraklardan girilemeyen alacaklarınız, bu bölümden alacak dekontu ile girilecektir. Örneğin pul masrafı, vade farkı gibi. Alacak dekontu giriş alanları itibari ile borç dekontu ile aynıdır. Bu yüzden ayrıntılı olarak açıklama gereği duymuyoruz. Bilgi için borç dekontu ile ilgili açıklamalarımıza başvurabilirsiniz. Virmanlar Virman dekontları ile hesaplar arası borç-alacak transferi işlemi gerçekleştirilir. Burada girilecek hesaplardan biri alacaklı, diğeriyse borçlu olacaktır. Virman dekontunun borç veya alacak dekontundan tek farklı yanı, her hesap satırında, hesabın borçlu veya alacaklı olduğunun belirtilmesidir. Bunu belirleyeceğimiz sütunsa, açıklamadan hemen sonra yer alan B/A alanıdır. Bu bölümde ilki genel amaçlı olmak üzere müşteri-satıcı arası, bankalar arası, grup şirketleri arası kur farkı ve pos satış hasılat dağılım olarak 6 ayrı virman dekontu yer alır. Genel amaçlı virman dekontunda bütün cari cinslerini kullanabilirsiniz. Diğer dekontlarda ise, sadece tanımdaki cari cinsleri kullanılabilir. Örneğin müşteri-satıcı arası virman 114

115 dekontunda müşteri ve satıcı firmalar arasında virman yapılabilir. Bu dekontta banka, kasa, hizmet gibi diğer cari cinsleri seçilemez. Bankalar arası virman dekontunda sadece bankalar işlem görebilir. Kur farkı virman dekontu, sadece kur farklarını işlemek istediğiniz durumlarda kullanılabilir. Pos satış hasılat dağılım dekontu ise, poslardan gelen satış hasılatlarını ilgili cari cinlerine dağıtmak amacı ile kullanılabilir. Giriş alanları itibari ile aynı özelliklere sahip olan virman dekontlarından genel amaçlı virman dekontuna ait bir örnek yukarıda görülmektedir. Bu bölümde farklı olarak işlem yapacağınız tek virman programı Grup Ģirketleri arası virman dekontu dur. Dolayısıyla bu virman dekontuna ilişkin açıklamalarımız aşağıda ayrıntılı olarak verilmiştir. Grup Şirketleri Arası Virman Dekontu ve Grup Şirketlerden Gelen Virmanları Yükle Tek bir varlık olarak ele alınan bir grubun (holdingler yada bünyesinde farklı firmaların hesaplarını tutan şirketler bu gruplara örnek gösterilebilir.) bir bütün olarak finans durumlarını tek bir firma üzerinden yürütebilmeleri ve yapılan tüm finansal işlemlerin (ödemelerin yada alacakların) ilgili firmalara işlenmesini sağlayabilmeleri mümkündür. Konuyu bir örnekle açıklamaya çalışalım, A ve B adında iki firmanın sahibi olduğunuzu düşünelim. A firması üzerinde çalışırken, B firmanıza ait faturaların (elektrik, su, telefon vb.) programdan çıkmadan, (dolayısıyla B firması içine girmeden) ödemelerini yapmak ve bu ödemelere ilişkin bilgilerinde B firmasına aktarılmasını isteyebilirsiniz. Bunun için öncelikle yapmanız gereken, A firması içinde B firmanızı diğer cari olarak programa tanıtmanızdır. Aynı şekilde B firması içindede A firması diğer cari olarak tanıtılmalıdır. Bu tanımlamalar programınızın Finans/Kartlar/Diğer Cariler bölümden yapılmaktadır. Bu tanımlamaları yaparken diğer cari olarak tanıtmış olduğunuz kodun, firma tanıtım kartındaki şirket koduyla aynı olmasına dikkat etmelisiniz. Firmalarınızı bu şekilde programa tanıttıktan sonra Grup Ģirketleri arası virman dekontu programından, B firmanıza ait ödeme yada alacak girişlerinizi yapmaya başlayabilirsiniz. Bu virman dekontundan girilecek her hesap satırında, hesabın borçlu veya alacaklı olduğu belirtilmelidir. Dolayısıyla gireceğiniz hesap satırlarından birini, mutlaka diğer cari olarak seçip B firmanızın kodunu girmelisiniz. Diğer hesap satırlarında ise bütün cari cinslerini seçebilirsiniz (Müşteri, satıcı, banka, personel vb.). Burada dikkat edeceğiniz en önemli nokta, seçtiğiniz cari cinslerinin (satıcı, banka, müşteri, hizmet vb.) açıklama kolonuna, B firmanızda bu carilere karşılık çalışacak hesabın hangisi olacağını belirtmenizdir. Örneğin Banka hesabı çalışacak ise açıklama alanında, hesabın banka olduğu belirtilmeli ve ilgili bankanın kodu girilmelidir. 115

116 //B,BNK001// gibi bir giriş yapılmalıdır. Burada gördüğünüz B harfi hesabın banka olduğunu, BNK001 ise ilgili bankanın B firmasında ki kodunu belirtmektedir. Bu B harfi Müşteri hesapları için M, hizmet hesapları için H, Kasa için K Personel için P olarak yazılmak zorundadır. Evet bu açıklamalarımız doğrultusunda virman dekontunuza girişlerinizi tamamladıktan sonra ALT+S tuşlarına basın, karşınıza onay başlıklı bir başka ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen, bu ekrandan evrakı ilgili grup şirketlerine aktar butonunu tıklayarak bilgilerinizi kayıt etmenizdir. Daha sonra B firmasının içine girip Grup Ģirketlerden gelen virmanları yükle programını çalıştırmanızdır. Bu işlem sonrasında A firmasından girdiğiniz virman dekontlarının B firmasına aktarılmış olduğunu göreceksiniz. Bu aktarılan evrakları B firmasında iken Grup Ģirketleri arası virman dekontu programından da görebilirsiniz. Grup şirketleri arası virman dekontuna ilişkin örnek bir ekran aşağıda verilmiştir. Önemli Not: Grup Ģirketleri arası virman dekontu programına girişlerinizi yaparken, her firma için evrak serilerinin farklı olmasına dikkat edilmelidir. Böylece Grup Ģirketlerden gelen virman dekontunu yükle programını çalıştırdığınızda, firmalarınızdaki evrakların birbirine karışması engellenmiş olacaktır. Çek Transferleri Bu alt menüde yer alan programlar yardımı ile kasa tipleri aynı olmak kaydıyla kasalar arası çek transferleri yapılacaktır. Portföydeki Çek Kasaları Arası Transfer Bordrosu Bu program ile, portföydeki çek kasalarında bulunan çekleri, kasa tipi aynı olmak kaydıyla bir başka kasaya transfer edebilirsiniz. Örneğin firmanız bünyesinde 3 ayrı çek kasası tanımladınız. Başka bir ifade ile kasa tanıtım kartından kasa tipi çek kasası olan 3 kasa kartı açıldı. Bu kasalara portföye aldığınız çekler işleniyor. Ancak her bir çeki meblağlarına, vadelerine veya risk durumlarına göre (veya tamamen firmanıza özel bir gruplama olabilir) 3 kasadan birine girebiliyor. İşte bu program yardımı ile, birinci çek kasasına alınan bir çeki 3. çek kasasına transfer edebiliyorsunuz. Portföydeki çek kasaları arası transferi için öncelikle yapmanız gereken işlem, ilgili evrakın evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çeklerin transfer edileceği kasanın kodunu ilgili alanlara girmenizdir. Bu girişler sonrasında imleciniz ekranınızın referans alanında konumlanacak ve sizden transferi yapılacak çeke ilişkin referans numarasını girmeniz beklenecektir. Referans numarasını bu alana direk girebileceğiniz gibi bu alanda F10 tuşuna basarakta girebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden transferi yapılacak çeke ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan F başlıklı sütunda -H- (hayır) harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çekin transfer 116

117 edilmeyeceği demektir. Transferi yapılacak çekler için bu alan -E- (evet) olarak işaretlenmelidir. Bunun için transfer edeceğiniz çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Çeklerinizi bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz çekleri evraka taşıyıp sonrasında kaydetmelisiniz. Böylece ilgili çek bulunduğu kasadan alınarak evrakta seçtiğiniz yeni kasaya transfer edilecektir. Karşılıksız Portföydeki Çek Kasaları Arası Transfer Bu program ile, karşılıksız çek kasalarında bulunan çekleri, kasa tipi aynı olmak kaydıyla bir başka kasaya transfer edebilirsiniz. Programın çalışma şekli portföydeki çek kasaları arası transferi ile aynıdır. Bu yüzden bu programı ayrıntılı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Daha geniş bilgi için Portföydeki çek kasaları arası transferi bordrosu bölümüne başvurabilirsiniz. Portföydeki Çek Kasası- Karşılıksız Portföydeki Çek Kasası Portföydeki çek kasasında yer alan çeklerin karşılıksız çıkmaları durumunda bu çekleri karşılıksız çek kasasına transfer edebilirsiniz. Bu programın diğer çek transferi programlarından ayrılan en büyük özelliği kasa tipinin farklı olabilmesidir. Programın çalışma şekli portföydeki çek kasaları arası transfer ile aynıdır. Ayrıntılı bilgi için bu bölüme başvurabilirsiniz. Senet Transferleri Bu alt menüde yer alan programlar yardımı ile kasa tipleri aynı olmak kaydıyla kasalar arası senet transferleri yapılacaktır. Portföydeki Senet Kasaları Arası Transfer Bordrosu Bu program ile portföydeki senet kasalarında bulunan senetleri, kasa tipi aynı olmak kaydıyla bir başka kasaya transfer edebilirsiniz. Portföydeki senet kasaları arası transferi için öncelikle yapmanız gereken işlem, ilgili evrakın evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile senetlerin transfer edileceği kasanın kodunu ilgili alanlara girmenizdir. Bu girişler sonrasında imleciniz ekranınızın referans alanında konumlanacak ve sizden transferi yapılacak senede ilişkin referans numarasını girmeniz beklenecektir. Referans numarasını bu alana direk girebileceğiniz gibi bu alanda F10 tuşuna basarakta girebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden transferi yapılacak senede ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi) ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senedin transfer edilmeyeceği demektir. Transferi yapılacak senetler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için transfer edeceğiniz senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Senetlerinizi bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz senetleri evraka taşıyıp sonrasında kaydetmelisiniz. Böylece ilgili senet bulunduğu kasadan alınarak evrakta seçtiğiniz yeni kasaya transfer edilecektir. 117

118 Protestolu Portföydeki Senet Kasaları Arası Transfer Bu program ile protestolu senet kasalarında bulunan senetleri, kasa tipi aynı olmak kaydıyla bir başka kasaya transfer edebilirsiniz. Programın çalışma şekli portföydeki senet kasaları arası transfer ile aynıdır. Portföydeki Senet Kasası Protestolu Portföydeki Senet Kasası Portföydeki senet kasasında yer alan senetlerin protesto edilmeleri durumunda bu senetleri protestolu senet kasasına transfer edebilirsiniz. Senet transferleri menüsünde yer programlardan sadece bu programda kasa tipi farklı olabilmektedir. Programın çalışma şekli portföydeki senet kasaları arası transfer ile aynıdır. Banka Çalıştığınız bankalar ile ilgili tüm işlemlerinizi bu bölümden yapacaksınız. Örneğin bankaya nakit yatıracak veya bankadan nakit çekecek, takas veya teminata çek gönderecek, senet tahsil edecek, veya kredi alacaksınız. Şimdi banka bölümünde yer alan programlarımızın neler olduğunu ayrıntılı olarak incelemeye başlayalım Nakit Bankaya nakit yatırma ve bankadan nakit çekme işlemleri için bu bölümü kullanacaksınız. Bankadan Kasaya Nakit Çekme Makbuzu Bankadan nakit para çekme işlemleriniz için bu programı kullanacaksınız. Bankadan nakit para çekme işleminde programınıza aşağıdaki bilgileri vermeniz gerekir. Banka Kodu: Nakit çekme işlemi hangi bankadan yapıldıysa, ilgili bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Banka kodunu <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Banka Ġsmi: Banka ismi, banka kodu girişinize göre bu alana otomatik olarak gelecektir. Açıklama: Bankadan çekilen nakde ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa (örneğin nakit çekme işleminin ne sebeple yapıldığı gibi), ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Kasa Kodu: Bankadan çekilen nakdin hangi kasanıza girdiğini bu alanda belirteceksiniz. Kasa kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Meblağ: Bankadan çekilen nakit miktarı bu alana girilmelidir. Sorumluluk Merkezi kodu: Bankadan nakit çekme işlemi hangi sorumluluk merkeziyle ilişkili ise, bu alana ilgili sorumluluk merkezinin kodunu girebilirsiniz. Sorumluluk merkezi kodlarını <F10> penceresinden de seçebilirsiniz. Sorumluluk Merkezi Adı: Yukarıda kodunu girdiğiniz sorumluluk merkezinizin adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Bankadan nakit çekme ile ilgili girilecek bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Siz de girişlerinizi bitirdiyseniz, evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer 118

119 alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Kayıt işleminden sonra, ilgili bankadaki hesabınız girilen meblağ kadar düşecek ve bu meblağ ilgili kasanıza işlenecektir. Kasadan Bankaya Nakit Yatırma Makbuzu Bankaya nakit para yatırma işlemleriniz için bu programı kullanacaksınız. Bankaya nakit para yatırma, tıpkı nakit para çekme bölümünde olduğu gibi yapılmaktadır. Bu bölümde de öncelikle yapmanız gereken işlem, ilgili evrak için evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile hangi kasadan bankaya para yatıracağınızı belirtmenizdir. Bu işlemlerden sonra yatıracağınız paraya yönelik açıklamayı, hangi bankaya para yatıracağınızı, yatırılacak meblağı ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğunu evrakınızın tablo bölümüne girmelisiniz. Yapılacak en son işlem ise girilen bilgilerin ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonu tıklanarak kayıt edilmesidir. Tüm giriş alanları ve programın çalışma şekli bankadan nakit para çekme ile aynı olduğundan daha ayrıntılı bilgi için bu bölüme başvurabilirsiniz. Giden Havale Finans modülünüzün bu bölümünden gönderdiğiniz havalelerin girişleri yapılacaktır. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken, ilgili evrak için evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile havalenin hangi bankaya gönderileceğini girmenizdir. Bu girişler sonrasında imleciniz tüm evrak girişlerimizde olduğu gibi ekranınızın tablo bölümünde konumlanacak ve göndereceğiniz havalenin cari cinsini seçmeniz beklenecektir. Cari cinsleri satıcıya, müşteriye, bankaya vb. seçenekler oluşmaktadır. Size uygun olan cari cinsini seçerek ekranınızın bir sonraki alanına geçebilirsiniz. Daha sonra seçtiğiniz cari cinsine uygun olarak hesap kodunu (cari cinsi müşteri ise, müşterinizin kodunu, satıcı ise satıcınızın kodunu), havalenin hangi sorumluluk merkezi tarafından gerçekleştirildiğini, havaleye yönelik açıklamanızı ve havale meblağınızı ilgili alanlara girmelisiniz. Bu girişler sonrasında ekranınızın alt bölümünde havaleyi gönderdiğiniz carinin adı ile sorumluluk merkezinizin adı otomatik olarak gelecektir. Gönderilecek havalenizi yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda girdikten sonra bilgilerinizi ALT+S tuşları ile yada ekranınızdaki Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Gelen Havale Firmanıza gelen havalelerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Bir havale evrakı örneği aşağıda görülmektedir. Şimdi gelen havalelerin programa nasıl girileceğini adım adım açıklamaya çalışalım. Banka Kodu: Havale hangi bankaya geldiyse, ilgili bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Banka kodunu <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Banka Adı: Banka ismi, banka kodu girişinize göre bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi: Yukarıda kodunu girdiğiniz bankanın tanıtım karttan girilen döviz cinsi bu alana otomatik olarak gelecektir. Döviz cinsi aynı zamanda evrakın da döviz cinsidir. Yani bu evraka girilen parasal değerler, bu alana gelecek döviz cinsiyle değerlendirilmelidir. Sorumluluk Merkezi: Gelen havalenin, hangi sorumluluk merkezi tarafından (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) düzenlendiği bu alanda belirtilecektir 119

120 Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda 9 seçenekten oluşan küçük bir pencere ile karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, havalenin cari cinsini (müşteriden mi, satıcıdan mı, bankadan mı? vb.) seçmenizdir. İlgili seçiminizi yapınız. Hesap Kodu: Havaleyi gönderen firma-kişi ya da bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Hesap kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste, cinsi alanında yaptığınız girişe göre farklılık gösterecektir. Örneğin cinsi alanında müşteri seçtiyseniz müşteri kodları, banka seçtiyseniz banka kodları listelenecektir. Hesap kodu girişinden sonra, ilgili hesabın adı ekranınızın alt tarafına hesap adı alanına otomatik olarak gelecektir. Sorumluluk Merkezi: Havale hangi sorumluluk merkezi için geldiyse, ilgili sorumluluk merkezinin kodu bu alana girilecektir. Sorumluluk merkezi kodlarını F10 listesinden de seçebilirsiniz. Sorumluluk merkezi kodu girişinden sonra, ilgili sorumluluk merkezinin adı ekranınızın alt tarafına otomatik olarak gelecektir. Açıklama: Gelen havaleye ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Meblağ: Gelen havale miktarı bu alana girilmelidir. Evet, gelen havale için ilk satıra girişimizi tamamladık. Bu evraka girilecek başka havaleler varsa, meblağ alanında <TAB> tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Eğer bu evraka gireceğiniz başka havale yoksa, evrakınızı ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Çek Bankalar ile olan her türlü çek giriş ve çıkış işlemleri için bu bölümü kullanacaksınız. Takas Bankaya takasa (sizin adınıza takibinin yapılıp, vadesinde tahsil edilmek amacı ile) çek gönderme, takasta karşılıksız çıkan çeklerin iadeleri, takasa gönderilip banka tarafından tahsil edilen çeklerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. 120

121 Takasa Çek ÇıkıĢ Bordrosu Bankaya takasa çek gönderme işlemi için bu bölümü kullanacaksınız. Programa girdiğinizde karşınıza aşağıdaki ekran görüntüsü gelecektir. Banka Kodu: Hangi bankaya takas için çek gönderecekseniz, ilgili bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Banka Adı: Banka adı banka kodu girişinize göre bu alana otomatik olarak gelecektir. Referans: İlgili bankaya takasa gönderilecek çekin referans numarasını bu alan girmelisiniz. Referans numarasını bu alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden takasa gönderilecek çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre) meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çekin takasa gönderilmeyecek demektir. Takasa çıkışı yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Takasa gönderilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Referans numarası girişinden sonra takasa gönderilecek çekin vadesi, hangi kasadan çıktığı, açıklaması, meblağı ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Şimdi yapmanız gereken işlem, evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmektir. Kayıt işleminden sonra ilgili çekiniz tahsilde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Takas Çek Ödeme Bordrosu Takasa gönderdiğiniz çekler banka tarafından tahsil edilip hesabınıza geçtiğinde, tahsil edilen çeklerin girişleri bu programdan yapılacaktır. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken takas çek ödeme bordrosu için, evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çekin hangi bankaya takasa gönderildiğini girmek olmalıdır. Bu girişler sonrasında imleciniz evrakınızın referans alanında konumlanacak ve sizden, banka tarafından tahsil edilen çekin referans numarasını girmeniz istenecektir. Referans numarasını bu alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden banka tarafından 121

122 tahsil edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek evraka aktarılmayacak demektir. Banka tarafından tahsil edilip hesabınıza girişi yapılacak çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Takasa gönderip daha sonra tahsil edilen çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Bu girişlerden sonra evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Kayıt işleminden sonra çek bedeli ilgili bankadaki hesabınıza borç olarak kaydedilecektir. Takasdan KarĢılıksız Çek Ġade Bordrosu Takasa gönderilen çekler karşılıksız çıkıp banka tarafından size iade edildiğinde, iade aldığınız çeklerin girişlerini bu bölümden yapacaksınız. Programın çalışma şekli takasa çek çıkış bordrosu ile aynıdır. Yani karşılıksız çıkan çekin hangi bankadan iade edildiği ve o çekin referans numarası girilecek ve çeke ait diğer bilgiler programınız tarafından otomatik olarak ekranınıza getirilecektir. Daha sonra sizin yapmanız gereken işlem; iade alınan çekin hangi kasaya gireceğini (karşılıksız çek kasasını) seçip evrakı kaydetmektir. Kayıt işleminden sonra bu çekiniz ödenmedi; portföyde pozisyon kodu ile kayıtlarınızda yer alacaktır. Takasdan Çek Ġade Bordrosu Bankaya takasa gönderilen çeklerin banka tarafından size iade edilmesini istediğinizde bu programı kullanacaksınız. Programın çalışma çekli takasa çek çıkış ile aynıdır. İade almak istediğiniz çekin hangi bankaya takasa gönderildiğini ve bu çekin referans numarasını gireceksiniz. Referans numarası girişinizden sonra o çeke ait tüm bilgiler ekranınıza gelecek ve iade alınan çekin hangi kasaya (çek kasası) gireceğini seçeceksiniz. Daha sonra evrakınızı kaydetmelisiniz. Kayıt işleminden sonra bu çekiniz portföyde pozisyon kodu ile kayıtlarınızda yer alacaktır. Teminat Bankaya teminat olarak yapılan çek çıkışları, teminatta olan çeklerin karşılıksız çıkması durumunda iade alınması, teminattaki çeklerin banka tarafından iade edilmesi ve bu çeklerin ödendi durumuna gelmeleri bu bölümden programa girilecektir. Çeklerin bankaya takasa gönderilmeleri ile teminata verilmeleri programa giriş şekilleri itibari ile aynıdır. Yalnız takas ve teminattaki çeklerin durumları farklıdır. Takasa gönderdiğiniz çekleri dilerseniz geri alabilirsiniz. Ancak teminatta bu yoktur. Teminata verilen çekler, bankadan aldığınız kredinin karşılığıdır. Dolayısı ile bu çekleri dilediğiniz zaman geri alamazsınız. Ama banka teminata verdiğiniz çeki beğenmeyip (güvenmeyip) size iade edebilir. Takasa gönderilen ve teminata verilen çekler ayrı muhasebe hesaplarında tutulur. Teminata Çek ÇıkıĢ Bordrosu Teminat amacı ile bankaya çek çıkışı bu bölümden yapılacaktır. Şimdi programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekranda yer alan alanların neler olduğunu inceleyelim 122

123 Banka Kodu: Hangi bankaya teminat için çek gönderecekseniz, ilgili bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Banka Adı: Banka adı banka kodu girişinize göre bu alana otomatik olarak gelecektir. Referans: İlgili bankaya teminata gönderilecek çekin referans numarasını bu alan girmelisiniz. Referans numarasını bu alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden teminata gönderilecek çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek teminata gönderilmeyecek demektir. Teminata gönderilecek çekler için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Bankaya teminat için gönderilecek çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Referans numarası girişinden sonra teminata gönderilecek çekin vadesi, hangi kasadan çıktığı, açıklaması, meblağı ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Şimdi yapmanız gereken işlem, evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmektir. Kayıt işleminden sonra ilgili çekiniz teminatta pozisyon kodu ile takip edilecektir. Teminat Çek Ödeme Bordrosu Teminata verilen çekler ödendiğinde bu program kullanılacaktır. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken teminat çek ödeme bordrosu için, evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile çekin hangi bankaya teminat için gönderildiğini girmek olmalıdır. Bu girişler sonrasında imleciniz evrakınızın referans alanında konumlanacak ve sizden, banka ya teminat için verilen çekin referans numarasını girmeniz istenecektir. Referans numarasını bu alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden bankaya teminat için verdiğiniz çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek evraka aktarılmayacak demektir. Bankaya teminat verdiğiniz çekin ödendiğini belirtmek için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Teminata verip daha sonra ödediğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Referans numarası girişinden sonra teminata gönderilecek çekin vadesi, hangi kasadan çıktığı, açıklaması, meblağı ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Şimdi yapmanız gereken işlem, evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmektir. Kayıt işleminden sonra ilgili çekiniz ödendi pozisyon kodu ile takip edilecektir. 123

124 Teminatdan KarĢılıksız Çek Ġade Bordrosu Teminata verilen çekler karşılıksız çıkıp banka tarafından size iade edildiğinde, iade aldığınız çeklerin girişlerini bu bölümden yapacaksınız. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken, teminattan karşılıksız çek iade bordrosu için, evrak numarası ve tarihi belge numarası ve tarihi ile karşılıksız çeki iade eden bankanın kodunu girmek olmalıdır. Bu girişler sonrasında imleciniz evrakınızın referans alanında konumlanacak ve sizden ilgili çekin referans numarasını girmeniz beklenecektir. Referans numarasını bu alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden banka tarafından karşılıksız çıkıpta iade edilen çekin vadesine ilişkin tarih aralığını, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan F başlıklı sütunda -H- (hayır) harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek evraka aktarılmayacak demektir. İade edilen teminattaki çekler için bu alan - E- (evet) olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Banka tarafından karşılıksız çıktığı için iade edilen teminattaki çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Referans numarası girişinden sonra iade edilen çekin vadesi, hangi kasaya gireceği (karşılıksız çek kasası), açıklaması ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Eğer birden fazla karşılıksız çek kasası tanımladıysanız, iade edilen teminattaki çekin gireceği kasayı F10 listesinden seçebilirsiniz. Daha sora evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmeniz gerekir. Kayıt işleminden sonra ilgili çekiniz ödenmedi; portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Teminatdan Çek Ġade Bordrosu Teminata verilen çekler banka tarafından size iade edildiğinde (banka bu çeke güvenmeyip size iade ettiğinde) bu programı kullanacaksınız. Programın çalışma şekli diğer programlarla aynıdır. Yani teminattaki çekin hangi bankadan iade edildiği ve o çekin referans numarası girilecek ve çeke ait diğer bilgiler programınız tarafından otomatik olarak ekranınıza getirilecektir. Daha sonra iade aldığınız çekin hangi kasaya gireceğini (karşılıksız çek kasası) seçmelisiniz. Kasa seçiminden sonra evrakınızı kaydetmeniz gerekir. Kayıt işleminden sonra ilgili çekiniz ödenmedi; portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Verilen Firma Çeki Ödeme Bordrosu Bankadan firma çeki ödenmesi durumunda bu program kullanılacaktır. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken verilen firma çeki ödeme bordrosu için evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile ödemenin yapılacağı bankanın kodunu girmenizdir. Bu girişler sonrasında imleciniz hemen hemen tüm ödeme evrak girişlerimizde olduğu gibi evrakınızın referans alanında konumlanacak ve sizden ödemenin yapılacağı çekin referans numarasını girmeniz beklenecektir. (Tabii ki bu firma çekinin daha önce bir müşteri, satıcı vb. cari hesaba çıkışının yapılmış olması gerekir). Referans numarasını bu alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, F10 tuşuna basarak da seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden ödeyeceğiniz firma çekinin vadesine ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini (pozisyona göre yada çek no'ya göre), meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını 124

125 girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan F başlıklı sütunda -H- (hayır) harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili çek için ödeme yapılmayacak demektir. Ödemenin yapılacağı çeki belirtmek için bu alan -E- (evet) olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Ödeyeceğiniz firma çeklerini bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Çek referans numarası girildikten sonra, o çeke ait vade, açıklama meblağ ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu bilgileri ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken, evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmektir. Kayıt işleminden sonra ilgili çekiniz ödendi pozisyon kodu ile takip edilecektir. Mevduat Hesabına Geçmiş Karşılıksız Çek İade Bordrosu Takasa gönderilen çekler, banka tarafından tahsil edilmeden önce, tahsil edilmiş gibi mevduat hesabınıza (ödendi olarak) işlenmiş olabilir. Bu şekilde mevduat hesabına işlenen çekin karşılıksız çıkması durumunda, bu çek mablağının hesabınızdan düşülmesi gerekir. İşte bu işlem için mevduat hesabına geçmiş karşılıksız çek iade bordrosu programını kullanacaksınız. Mevduat hesabınızdan karşılıksız çıkan çekleri iade almak için; ilgili bankanın kodunu ve karşılıksız çıkan çekin referans numarasını girmelisiniz. Referans numarası girişinden sonra, karşılıksız çıkan çekin vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada ilgili çekin hangi kasaya alınacağını (karşılıksız çek kasası) girip evrakınızı ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydediniz. Bu işlemden sonra çek bedeli ilgili bankanın hesabına alacak olarak kaydedilecek ve böylece mevduattan düşülmüş olacaktır. Senet Bankalar ile olan her türlü senet giriş ve çıkış işlemleri için bu bölümü kullanacaksınız. Tahsil Senetlerin bankaya tahsile gönderilmesi, protesto olan senetlerin iade alınması, tahsile gönderilen senetlerin firmanız tarafından geri çekilmesi ve banka tarafından tahsil edilen senetler ile ilgili tüm evrak girişleri bu bölümden yapılacaktır. Tahsile Senet ÇıkıĢ Bordrosu Bankaya tahsile (sizin adınıza takibinin yapılıp, vadesinde tahsil edilmek amacı ile) senet gönderme işlemi için bu programı kullanacaksınız. Programın çalışma şekli diğer çek-senet evrak girişleri ile aynıdır. Yani, senedin tahsile gönderileceği bankanın kodu ile senedin referans numarası girilip evrak kaydedilir. Kayıt işleminden sonra ilgili senediniz tahsilde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Bu bölümün giriş alanları ile ilgili ayrıntılı bilgi için FİNANS/Evraklar/Çek/Takas/Takasa Çek Çıkış Bordrosu bölümüne başvurabilirsiniz. Tahsile Senet Ödeme Bordrosu Tahsile gönderilen senetleriniz banka tarafından tahsil edilip mevduat hesabınıza kaydedildiğinde, bu işlemi kayıtlarınıza geçirmek için tahsil senet ödendi programını kullanacaksınız. Tahsildeki senetlerin ödenmesi durumunda, ilgili bankanın kodu ile 125

126 senedinizin referans numarasını girmeniz yeterli olacaktır. Bu girişlerden sonra evrakınızı <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydetmelisiniz. Kayıt işleminden sonra ilgili senediniz ödendi pozisyon kodu ile takip edilecek ve senet meblağı ilgili bankadaki mevduat hesabınıza borç olarak kaydedilecektir. Bu bölümün giriş alanları ile ilgili ayrıntılı bilgi için FİNANS/Evraklar/Çek/Takas/ Takasa Çek Ödeme Bordrosu bölümüne başvurabilirsiniz. Tahsilden Protestolu Senet Ġade Bordrosu Bankaya tahsile gönderilen senetler vadesinde ödenmediği takdirde, banka tarafından protesto edilerek size iade edilir. İşte bu tür senetlerin girişleri için bu programı kullanacaksınız. Protestolu senetleri bankadan iade almak için, ilgili bankanın kodu ile, protestolu senedin referans numarasının girilmesi gerekir. Referans numarası girişinden sonra, senedin vadesi meblağı ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Şimdi protesto edilip de iade aldığınız senedin hangi kasaya gireceğini (protestolu senet kasası) seçip evrakınızı kaydetmelisiniz. Kayıt işleminden sonra ilgili senediniz portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Tahsilden Senet Ġade Bordrosu Tahsile gönderdiğiniz senetlerin banka tarafından size iade edilmesini istediğinizde bu programı kullanacaksınız. Senetlerinizi bankadan geri almak için, ilgili bankanın kodu ile senedinizin referans numarasını girmeniz gerekir. Bu girişlerden sonra senet bilgileri ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Şimdi yapmanız gereken işlem; tahsilden geri çektiğiniz senedin hangi kasaya gireceğini (senet kasası) seçmektir. Kasa seçimi yapılıp evrakınızı kaydettikten sonra, ilgili senediniz portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Teminat Bankaya teminat olarak verilen senet çıkışları, teminatta olan senetlerin banka tarafından protesto edilerek size iade edilmesi, teminattaki senetlerin banka tarafından iade edilmesi ve bu senetlerin ödendi durumuna gelmeleri bu bölümden programa girilecektir. Senetlerin bankaya tahsile gönderilmeleri ile teminata verilmeleri, programa giriş şekilleri itibari ile aynıdır. Yalnız tahsil ve teminattaki senetlerin durumları farklıdır. Tahsile gönderdiğiniz senetleri dilerseniz geri alabilirsiniz. Ancak teminatta bu yoktur. Teminata verilen senetler, bankadan aldığınız kredinin karşılığıdır. Dolayısı ile bu senetleri dilediğiniz zaman geri alamazsınız. Ama banka teminata verdiğiniz senedi beğenmeyip (güvenmeyip) size iade edebilir. Tahsile gönderilen ve teminata verilen senetler ayrı muhasebe hesaplarında tutulur. Teminata Senet ÇıkıĢ Bordrosu Teminat amacı ile bankaya senet çıkışı bu bölümden yapılacaktır. Teminat senet çıkışı için, senedin hangi bankaya teminata verileceği ve senet referans numarası girilmelidir. Bu girişlerden sonra ilgili senede ait vade, kasa kodu, açıklama, meblağ ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu durumda sizin yapacağınız işlem, sadece <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Kayıt işleminden sonra ilgili senediniz teminatta pozisyon kodu ile takip edilecektir. Teminat Senet Ödeme Bordrosu 126

127 Teminata verilen senetler ödendiğinde bu program kullanılacaktır. Teminat senet ödeme için, senedin hangi bankaya teminata verildiği ve referans numarası girilmelidir. Bu girişlerden sonra evrakınızı <ALT+S> tuşları ile kayıt etmelisiniz. Kayıt işleminden sonra ilgili senediniz ödendi pozisyon kodu ile takip edilecek ve banka mevduat hesabınıza borç olarak kaydedilecektir. Teminatdan Protestolu Senet Ġade Bordrosu Teminata verilen senetler banka tarafından protesto edilerek size iade edildiğinde, iade aldığınız senetlerin girişlerini bu bölümden yapacaksınız. Programın çalışma şekli diğer programlar ile aynıdır. Yani protesto edilen senedin hangi bankadan iade edildiği ve o senedin referans numarası girilecek, böylece senede ait diğer bilgiler programınız tarafından otomatik olarak ekranınıza getirilecektir. Daha sonra iade alınan senedin hangi kasaya gireceğini (protestolu senet kasası) belirleyeceksiniz. Son olarak evrakınızı <ALT+S> tuşları ile kaydetmeniz gerekir. Kayıt işleminden sonra ilgili senediniz karşılıksız, portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Teminatdan Senet Ġade Bordrosu Teminata verilen senetler banka tarafından size iade edildiğinde (banka bu senede güvenmeyip size iade ettiğinde) bu programı kullanacaksınız. Teminattaki senetleri bankadan iade almak için, senedin verildiği banka kodunu, senet referans numarasını ve senedin gireceği kasa kodunu (senet kasası) girip evrakınızı kayıt etmelisiniz. Kayıt işleminden sonra ilgili senediniz portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Verilen Firma Senedi Ödeme Bordrosu Müşteri, satıcı veya diğer carilere verdiğiniz firma senetlerini banka aracılığı ile ödeyecekseniz, senetler vadelerinde bankadan tahsil edildiği zaman, kendi kayıtlarınızda da ilgili senetleri ödendi konumuna getirebilmek için bu programı kullanacaksınız. Yani bankadaki senet ödemeleri ile kendi kayıtlarınızdaki senet bilgilerinizin birebir doğruluğunu sağlayacaksınız. Bu işlemi yapabilmek için, ödeme yapacağınız bankanın kodunu adını ve senedin referans numarasını ilgili alanlara girmeniz yeterlidir. Bu girişler sonrasında ödemesi yapılan senedin vadesi, açıklaması meblağ ve ilişkili olduğu sorumluluk merkezinin kodu ile adı otomatik olarak ekrandaki yerlerini alacaklardır. Böylece ödemesi yapılan senetlerinizin kayıtlarını programa işlemiş olacaksınız. Bu aşamadan sonra yapmanız gereken, evrakınızı <ALT+S> tuşlarına basarak yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydetmek olmalıdır. Mevduattan Hesabına Geçmiş Protestolu Senet İade Bordrosu Tahsile gönderilen senetler protesto edildiği halde bankadaki mevduat hesabınıza işlenmiş olabilir. Bu durumda, protestolu senedin mevduat hesabınızdan iade alınması (düşülmesi) gerekir. Bunu da mevduattan protestolu senet iadesi programından yapacaksınız. Mevduat hesabınızdan protestolu senetleri iade almak için; ilgili bankanın kodunu ve protestolu senedin referans numarasını girmeniz yeterlidir. Referans numarası girişinden sonra, protestolu senedin vadesi meblağı ve hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada senedin hangi kasaya alınacağını (protestolu senet kasası) girip evrakınızı kaydediniz. Bu işlemden sonra senet bedeli ilgili bankanın hesabına alacak olarak kaydedilecek ve böylece mevduattan düşülmüş olacaktır. Bu aşamada sizin yapmanız 127

128 gereken işlem evrakınızı ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydetmektedir. Havale ĠĢlemleri Bu bölümde yer alan programlar ile havale işlemlerinize yönelik giriş ve çıkış işlemleri yapılacaktır. Havale işlemleri menüsü 6 programdan oluşmaktadır. Şimdi bu programların neler olduklarını ayrıntılı olarak incelemeye çalışalım. Giden Havale Gönderdiğiniz havalelere ilişkin girişler bu bölümden yapılacaktır. Giden havale programını Finans/Kartlar/Evraklar/Banka/Nakit/Giden Havale bölümünde ayrıntılı olarak anlattığımız için bu bölümde anlatma gereği duymuyoruz. Gelen Havale Firmanıza gelen havalelerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Gelen havale programını Finans/Kartlar/Evraklar/Banka/Nakit/Gelen Havale bölümünde ayrıntılı olarak anlattığımız için bu bölümde anlatma gereği duymuyoruz. Müşteri Havale Sözü Kapatma Programınızın Kartlar/Havale emir ve sözleri bölümünde de değindiğimiz gibi Müşteri satıcı veya diğer carilerinizin, firmanıza yapması gereken havale işlemlerini gerçekleştirinceye kadar yapılmış gibi kabul edip, hesaplarınızın kontrolünü bu şekilde yapabilmeniz mümkün olmaktaydı. Programınızın bu bölümünden de, gerçekleşmiş olan havale sözlerinin kapatma işlemi yapılacaktır. Müşteri havale sözü kapatma bordrosu için öncelikle evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar müşteri havale sözü kapatma bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile müşteri havale sözlerine ait kasanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan müşteri havale sözü kapatılacak evrakın referans numarasını girmeniz istenecektir. Referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden müşteri havale sözü evrakınıza ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu havale sözünün meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ciranta tipi ile ciranta kodunu (havale sözünün veren carinin tipini ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan havale sözleri bir pencere içinde listelenecek ve her bir havale sözü satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili havale sözü kapatılmayacak demektir. Kapatma işlemi yapılacak havale sözleri için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili havale sözleri üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Havale sözlerinizi bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz havale sözlerini evraka aktarabilirsiniz. Referans numarası girildikten sonra bu havale sözünün vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Böylece ilgili müşteri havale sözünüzün kapatılma işlemi tamamlanmış olacaktır. Firma Havale Emri Kapatma 128

129 Programınızın bu bölümünden de gerçekleşmiş olan firma havale emirlerinin kapatılma işlemleri yapılacaktır. Programın çalışma şekli müşteri havale sözü kapatma programı ile aynıdır. Aralarındaki tek fark bu bölümden, firmanızın vermiş olduğu havale emirlerine ilişkin kapatma işleminin yapılacak olmasıdır. Başka bir ifade ile, programınızın tablo bölümünden firma havale emirlerinize ilişkin evrakları seçerek kapatma işlemlerinizi gerçekleştirmenizdir. Bankadan Müşteri Ödeme Sözü Kapatma Programınızın Kartlar/Ödeme emir ve sözleri bölümünde de değindiğimiz gibi satıcı firmalar ile olan açık hesaplarınızı ödemelerini yapıncaya kadar kapatmak ve hesaplarınızı ödeme yapılmış gibi kontrol etmek isteyebilirsiniz. Bu durumda yapmanız gereken satıcı firmaların hesaplarını geçici bir süre "ödeme emirleri kasasına kaydetmenizdir. Bunun için ilgili kasanın Kasa Tanıtım Kartı programından daha önceden tanımlanmış olması gerekmektedir. Aynı şekilde müşteri firmaların açık hesaplarını da tahsilat yapılıncaya dek, müşteri ödeme sözleri kasasına kaydederek kapatabilmeniz mümkündür. Programınızın bu bölümünden de, sözü verilen müşteri ödeme sözlerinin bankalar aracılığı ile gerçekleşmesi durumunda, kapatılma işlemi yapılacaktır. Müşteri ödeme sözü kapatma bordrosu için öncelikle evrak genel bilgilerini gireceksiniz. Bunlar müşteri ödeme sözü kapatma bordrosunun evrak numarası ve tarihi, belge numarası ve tarihi ile müşteri ödeme sözlerine ilişkin ödemenin yapıldığı bankanın kodu veya adıdır. Daha sonra imleç ekranın tablo bölümüne gelecek ve buradan müşteri ödeme sözü kapatılacak evrakın referans numarasını girmeniz istenecektir. Referans numarasını ilgili alana direkt olarak girebileceğiniz gibi, referans alanında F10 tuşuna basarakta seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden müşteri ödeme sözü evrakınıza ilişkin tarih aralığını, sıralama şeklini, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu ödeme sözünün meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ciranta tipi ile ciranta kodunu (ödeme sözünün veren carinin tipini ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan ödeme sözleri bir pencere içinde listelenecek ve her bir ödeme sözü satırının sol başında yer alan seçim başlıklı sütunda hayır ifadesini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili ödeme sözü kapatılmayacak demektir. Kapatma işlemi yapılacak ödeme sözleri için bu alan evet olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili ödeme sözleri üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Ödeme sözlerinizi bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, seçmiş olduğunuz ödeme sözlerini evraka aktarabilirsiniz. Referans numarası girildikten sonra bu ödeme sözünün vadesi ve meblağı ilgili alanlara otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken işlem ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak evrakınızı kaydetmektir. Böylece ilgili müşteri ödeme sözünüzün kapatılma işlemi tamamlanmış olacaktır. Bankadan Firma Ödeme Emri Kapatma Programınızın bu bölümünden de bankalar aracılığı ile gerçekleşmiş olan firma ödeme emirlerinin kapatılma işlemleri yapılacaktır. Programın çalışma şekli bankadan müşteri ödeme sözü kapatma programı ile aynıdır. Aralarındaki tek fark bu bölümden, firmanızın vermiş olduğu ödeme emirlerine ilişkin kapatma işleminin yapılacak olmasıdır. Başka bir ifade ile, programınızın tablo bölümünden firma ödeme emirlerinize ilişkin evrakları seçerek kapatma işlemlerinizi gerçekleştirmenizdir. 129

130 Kredi Banka işlemleri menüsünün bu bölümünden, bankadan kredi talebinizin kabul edilmesi durumunda ilgili kredi kabul evrakını düzenleyecek ve kredi hesabınızdan mevduat hesabınıza kredi virman yapacaksınız. Kredi Virman FiĢi Bankadaki kredi hesabından mevduat hesabına aktarılan paraların kapatılması gerektiğinde, başka bir ifade ile alınan kredinin geri ödemesi yapılması gerektiğinde bu programı kullanacaksınız. Bu program, mevduat hesabınızdan kredi hesabına para transferini gerçekleştirmektedir. Programa girdiğinizde öncelikle kredi virman fişinin seri ve sıra numaralarını, tarihini, belge numarasını ve tarihi girmelisiniz. Daha sonra banka kodu alanına kredi hesabınızın bulunduğu bankanın kodu girilmelidir. Kredi hesabının bulunduğu banka kodu girildikten sonra, imleç detay-açıklama alanına gelecektir. Belirtmek istediğiniz herhangi bir açıklama varsa, bunu bu alana girebilirsiniz. Daha sonra imleç banka mevduat kodu alanına gelecektir. Bu alana, kredi hesabından aktarım yapacağınız mevduat hesabına ait banka kodunu girmelisiniz. Son olarak da mevduat hesabına aktarılan meblağı ve sorumluluk merkezini de girdikten sonra evrakınızı ALT+S tuşları ile kaydetmelisiniz. Böylece girdiğiniz meblağ mevduat hesabınızdan kredi hesabınıza virman edilmiş olacaktır. Bu işlemden sonra banka hesap ekstresi aldığınızda, banka kredi hesabınızın girilen meblağ kadar borçlu, banka mevduat hesabının ise alacaklı olduğu görülecektir. Kredi Kabul FiĢi Bankalardan kredi talep etmeniz ve bu talebinizin kabul edilmesi durumunda, talep ettiğiniz kredi tutarının o bankadaki kredi hesabınıza işlenmesi gerekir. İşte kredinizin kabul edilmesi durumunda, Bankadaki kredi hesabınızdan, mevduat hesabına para transferi yapabilmek için bu programı kullanacaksınız. Kredi kabul, mevduat hesabınıza ilgili kredi tutarının işlenmesi anlamına gelir. Programa girdiğinizde öncelikle kredi kabul fişinin seri ve sıra numaralarını, tarihini, belge numarasını ve tarihi girmelisiniz. Daha sonra banka kodu alanına kredi hesabınızın bulunduğu bankanın kodu girilmelidir. Kredi hesabının bulunduğu banka kodu girildikten sonra, imleç detay-açıklama alanına gelecektir. Belirtmek istediğiniz herhangi bir açıklama varsa, bunu bu alana girebilirsiniz. Daha sonra imleç banka kredi kodu alanına gelecektir. Bu alana, kredi hesabından aktarım yapacağınız mevduat hesabına ait banka kodunu girmelisiniz. Son olarak mevduat hesabına aktarılan meblağı ve sorumluluk merkezini de girdikten sonra evrakınızı ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydetmelisiniz. Bu işlemden sonra banka hesap ekstresi aldığınızda, banka kredi hesabınızın girilen meblağ kadar alacaklı, banka mevduat hesabının ise borçlu olduğu görülecektir. Bankalarla Bilgi Alışverişi Banka menüsünün bu bölümünde yer alan programlar, firmaların kimi bankalarla doğrudan veri alış-verişi yapmaları sağlanmaktadır. Bazı firmalar bankalar ile olan hareketlerini firmalarında FİNANS modülünden girdikten sonra, bu hareketleri ilgili bankalara bir dosya ile topluca gönderme yolunu seçmektedirler. Bilgiler bankaların istediği formatta bir dosyaya kaydedilir ve bu dosya ilgili bankalara gönderilir. Veriler bankalara işlendikten sonra ve 130

131 firmaya geri gönderim gerektiğinde, firmalar bankaların gönderdikleri bu dosyaları veri alımı bölümlerinden kendi kayıtlarına update ederler. İşte bu menüde yer alan programlar bankalara veri gönderimi yapılacak, bu bankalardan gönderilen verilerin ise 9000 NT dosyalarına updateleri gerçekleştirilecektir. Şimdi bu programlardaki veri alışverişlerinin nasıl yapıldığını inceleyelim. Garanti Bankasına Veri Gönderimi Garanti bankası ile çalışan firmalar hareketlerini FİNANS modülünden girdikten sonra, bu bankaya bir dosya ile topluca gönderme işlemini gerçekleştirebilmek için Garanti Bankasına Veri Gönderimi programını kullanacaklardır. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken Garanti Bankasına gönderilecek hareketlere ilişkin tarih aralığını, müşterilere ait kod aralığı yada kod yapısını ilgili alanlara girmenizdir. Gönderilecek dosya adı programınız tarafından otomatik olarak dosya adı alanına gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken F2 tuşuna basarak işlemi başlatmanızdır. Garanti Bankasın dan Veri Alımı Garanti Bankası ile çalışan firmalar banka ile olan hareketlerini, Garanti Bankasına Veri Gönderimi programı ile bankaların istediği formatta dosyalara kaydedip ilgili bankaya gönderebilmektedirler. Bu veriler bankalara işlendikten sonra ve firmaya geri gönderim gerektiğinde, firmalar bankaların gönderdikleri bu dosyaları veri alımı bölümlerinden kendi kayıtlarına update ederler. İşte bu program yardımı ile Garanti Bankasından gönderilen verilerin program dosyalarına updateleri gerçekleştirilecektir. Ġktisat Bankasına Veri Gönderimi İktisat Bankası ile çalışan firmalar banka ile olan hareketlerini FİNANS modülünden girdikten sonra bu bankaya topluca göndermek isteyebilirler. İşte bu program ile hareketler, iktisat bankasının istediği formatta bir dosyaya kaydedilip ilgili bankaya gönderilecektir. Bu işlem için öncelikle yapılması gereken programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekrandan hareketlerin gönderileceği tarih aralığı ile bankanın kodunu girmenizdir. Gönderilecek dosyanın adı programınız tarafından otomatik olarak ilgili alana gelecektir. Bu aşamada F2 tuşuna basıp işlemi başlatabilirsiniz. Ġktisat Bankasın dan Veri Alımı İktisat Bankası ile çalışan firmalar banka ile olan hareketlerini, İktisat Bankasına Veri Gönderimi programı ile bankaların istediği formatta dosyalara kaydedip ilgili bankaya gönderebilmektedirler. Bu veriler bankalara işlendikten sonra ve firmaya geri gönderim gerektiğinde, firmalar bankaların gönderdikleri bu dosyaları veri alımı bölümlerinden kendi kayıtlarına update ederler. İşte bu program yardımı ile İktisat Bankasından gönderilen verilerin program dosyalarına updateleri gerçekleştirilecektir. Garanti Bankası`na Veri Gönderimi (Yeni) Garanti bankası ile çalışan firmalar hareketlerini girdikten sonra, bu bankaya bir dosya ile topluca gönderme işlemini gerçekleştirebilmek için bu programı da kullanabilirler. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken Garanti Bankasına gönderilecek hareketlere ilişkin tarih aralığını ve banka kodunu ilgili alanlara girmenizdir. Gönderilecek dosya adı 131

132 programınız tarafından otomatik olarak dosya adı alanına gelecektir. Bu aşamada yapmanız gereken F2 tuşuna basarak işlemi başlatmanızdır. Garanti Bankası`ndan veri alımı (Yeni) Garanti Bankası ile çalışan firmalar banka ile olan hareketlerini, Garanti Bankasına Veri Gönderimi (Yeni) programı ile bankaların istediği formatta dosyalara kaydedip ilgili bankaya gönderebilmektedirler. Bu veriler bankalara işlendikten sonra ve firmaya geri gönderim gerektiğinde, firmalar bankaların gönderdikleri bu dosyaları bu bölümden kendi kayıtlarına update ederler. İşte bu program yardımı ile Garanti Bankasından gönderilen verilerin program dosyalarına updateleri gerçekleştirilecektir. Türk Ekonomi Bankası`na Veri Gönderimi Türkiye Ekonomi Bankası ile çalışan firmalar banka ile olan hareketlerini FİNANS modülünden girdikten sonra bu bankaya topluca göndermek isteyebilirler. İşte bu program ile hareketler, Türkiye Ekonomi Bankasının istediği formatta bir dosyaya kaydedilip ilgili bankaya gönderilecektir. Bu işlem için öncelikle yapılması gereken programa girdiğinizde karşınıza gelecek ekrandan hareketlerin gönderileceği tarih aralığı ile bankanın kodunu girmenizdir. Gönderilecek dosyanın adı programınız tarafından otomatik olarak ilgili alana gelecektir. Bu aşamada F2 tuşuna basıp işlemi başlatabilirsiniz. Türk Ekonomi Bankası`ndan Veri Alımı Türkiye Ekonomi Bankası ile çalışan firmalar banka ile olan hareketlerini, Türk Ekonomi Bankası`na veri gönderimi programı ile bankaların istediği formatta dosyalara kaydedip ilgili bankaya gönderebilmektedirler. Bu veriler bankalara işlendikten sonra ve firmaya geri gönderim gerektiğinde, firmalar bankaların gönderdikleri bu dosyaları veri alımı bölümlerinden kendi kayıtlarına update ederler. İşte bu program yardımı ile Türkiye Ekonomi Bankasından gönderilen verilerin program dosyalarına updateleri gerçekleştirilecektir. Faturalar Finans modülünde yer alan fatura programları çoğunlukla kapalı faturalardır. Kapalı faturaların bedeli direkt olarak kasaya işlenir. Bu bölümde sadece vade farkı ve kur farkı faturalarını açık olarak düzenleyebilirsiniz NT serisi ürünlerde yer alan tüm faturalar, giriş alanları itibari ile aynı özellikleri içerir. Bu özellikleri müşteri veya satıcı kodu girişi, fatura bedelinin işleneceği kasanın girişi (yalnız kapalı faturalarda) ve faturaya konu olan mal ve hizmet detaylarının girişi şeklinde özetleyebiliriz. Müşteriye satış faturaları SATIŞ modülünde, satıcıdan alış faturaları ise SATIN ALMA modülünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Burada sadece Satış ve Satın alma modüllerinde yer almayan kur farkı ve vade farkı faturalarına kısaca değinilecektir. Müşteriye Açık Kesilen Kur Farkı Satış Faturası Müşterilerinizden kur farkından dolayı ortaya çıkan alacaklarınızı, Faturalar/Müşteriye Açık Satış/Kur Farkı bölümünden kur farkı faturası keserek belgelendireceksiniz. Kur farkı faturasının nasıl kesileceği aşağıda açıklanmıştır. C/H Kodu: Kur farkı faturası keseceğiniz müşterinizin kodunu bu alana girmelisiniz. Müşteri kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. 132

133 C/H Ġsmi: Müşteri kodu girişinize göre, ilgili cari müşterinizin ismi bu alana otomatik olarak gelecektir. Ödeme Planı: Faturanıza ilişkin ödeme planını bu alanda tanımlayacaksınız. Eğer KUR9000 NT /SİSTEM /Sistem ve Program Parametreleri /Ödeme Planları Tablosu bölümünde tanımlanmış ödeme planları varsa, <F10> tuşuna basarak bu ödeme planları görüntülenip seçim yapılabilir. Satıcı: Bu alana, ilgili kur farkı faturasını kesen satış elemanınızın kodunu girebilirsiniz. Satıcılar FİNANS modülünüzün Kartlar/Personel Tanıtım Kartı bölümünden tanımlanmaktadır. Hizmet Kodu: Kur farkı olarak açtığınız hizmet hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Hizmet kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Sorumluluk Merkezi: Kur farkı faturasının hangi sorumluluk merkezinden (veya hangi sorumluluk merkezinin onayı ile) kesildiği bu alana girilecektir. Açıklama: Faturada belirtmek istediğiniz herhangi bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Miktar: Kur farkı faturasında bu alanın herhangi bir fonksiyonu yoktur. TAB tuşuna basarak geçebilirsiniz. B. Fiyat: Bu alanı da TAB tuşuna basarak geçebilirsiniz. Tutarı: Müşterinize fatura edeceğiniz kur farkı tutarını bu alana girmelisiniz. Eğer girilecek başka kur farkı satırı yoksa, fatura üzerinden hesaplanacak ıskonto-masraf yüzde veya tutarlarını girmeye başlayabilirsiniz. Bunun için <ALT+T> tuşlarına basmanız gerekir. ALT+T-Iskonto ve masraf girişleri yardım tuşları bölümünde açıklanmıştır. Fatura ekranınızın en alt satırında vergi tablosu adlı bir buton vardır. <ALT+V> tuşlarına bastığınızda, faturanızda yer alan kur farkı hesabının K.D.V. oranı ve tutar üzerinden hesaplana K.D.V. görülecektir. Faturanıza girişleriniz bittiyse, sıra girdiğiniz bilgileri kayıt etmeye gelmiştir. Bunun için <ALT+S> tuşlarını basmanız yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklamanız gerekmektedir. Kayıt edilmeyen faturanızı tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız. Müşteriye Açık Kesilen Vade Farkı Satış Faturası Müşterilerinizin gecikmiş ödemelerinden kaynaklanan vade farklarını bu firmalara vade farkı faturası keserek belgelendireceksiniz. Vade farkı faturasını giriş alanları kur farkı faturası ile aynıdır. Bu yüzden tekrar açıklamıyoruz. Satıcı firmalara kesilen kur farkı ve vade farkı faturaları ile bunların iadeleri de giriş alanları itibari ile aynı özellikleri içermektedir. Bu yüzden tek tek açıklamıyoruz. 133

134 Açılış Fişleri Evraklar menüsünün son seçeneği açılış fişlerine ayrılmıştır. Bu bölümde açılış fişi evrakı ile birlikte, çek açılış fişleri ve senet açılış fişleri tanımlı iki alt menü yer alır. Çek açılış fişleri alt menüsünde bütün çek pozisyonlarına ait açılış fişi evrakları (açılış portföydeki çekler, açılış karşılıksız şekler vb.), senet açılış fişleri menüsünde ise bütün senet pozisyonlarına ait açılış fişi evrakları (açılış portföydeki senetler, açılış tahsildeki senetler vb.) yer alır. Bu programların işlevleri; 9000 NT serisi ile ilk defa tanışan kullanıcılarımızın, ellerindeki çek ve senetleri programa girebilmelerini sağlamaktır. Hesap AçılıĢ FiĢi Series 9000 New Tech ürünleri ile çalışmalarınıza başlamadan önce, daha önce manuel olarak takip ettiğiniz tüm müşterilerin, satıcıların, bankaların, hizmet hesaplarının, kasa hesaplarının, gider hesaplarının, personel hesaplarının ve bu sıraladığımız gruplardan hiç birine girmeyen diğer carilerin, demirbaş hesaplarınızın açılış bakiyelerinin girilmesi gerekmektedir. Bu bakiyeler girilmediği takdirde, programınızın hazırlayacağı raporlardan sağlıklı sonuçlar elde edemezsiniz. Yukarıda sıraladığımız grupların açılış bakiyeleri bu programdan girilecektir. Açılış fişinin nasıl girileceği aşağıda açıklanmıştır. Önemli Not! Açılış fişinden girilen bakiyeler sadece ticari bölümden (satış modülü, satın alma modülü, hizmet modülü vb.) sağlıklı sonuçların alınmasına etki eder. Muhasebe kayıtlarına herhangi bir etkisi yoktur. Programı yeni kullanmaya başladıysanız, MUHASEBE modülünden tüm satıcıların, müşterilerin, bankaların vb. açılış bakiyelerini ayrıca girmeniz gerekir. Programı bir önceki çalışma döneminde kullanmaya başladıysanız, yıl sonu devir işlemleri sonucunda açılış fişleri otomatik olarak oluşturulacaktır. Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılış bakiyesini gireceğiniz cari hesabın cinsini seçmeniz gerekir. Örneğin bu açılış fişine müşterilerinizin açılış bakiyeleri girilecekse, cari hesap cinsi müşteri, satıcıların açılış bakiyeleri girilecekse satıcı olmalıdır. Kodu: Açılış bakiyesini gireceğiniz firma-kişi ya da bankanın kodunu bu alana girmelisiniz. Hesap kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste, cinsi alanında yaptığınız girişe göre farklılık gösterecektir. Örneğin cinsi alanında müşteri seçtiyseniz, müşteri kodları, banka seçtiyseniz banka kodları listelenecektir. GK: Açılış bakiyesini girmekte olduğunuz cari hesabınızın cinsi bankaysa, bu alanda satır sonu butonunu tıklamalı ve açılış bakiyesinin ilgili bankanın hangi hesap grubuna (ticari mevduat hesabı, verilen çekler hesabı, tahsildeki senetler hesabı vb.) ait olduğunu seçmelisiniz. 134

135 Açıklama: Açılış fişinin ilgili satırına ait belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. B/A: Açılış bakiyesinin borç mu, alacak mı? olduğu bu alanda belirtilecektir. Ödeme: Açılış bakiyesine ilişkin ödeme planı bu alana girilebilir. Meblağ: Açılış mablağı bu alana girilmelidir. DVZ: Açılış meblağına ilişkin döviz cinsi bu alanda seçilebilir. Sorumluluk Merkezi Kodu: İlgili carinizin açılış meblağını girip enter tuşuna basınca, ekranınızdaki alanlar sola doğru kayacak ve sağ tarafta sorumluluk merkezi kodu başlıklı bir alan belirecektir. Bu alana, açılış bakiyesini girdiğiniz carinin hangi sorumluluk merkeziyle ilişkili olduğunu girebilirsiniz. Sorumluluk Merkezi Adı: Yukarıda kodunu girdiğiniz sorumluluk merkezinin adı bu alana otomatik olarak gelecektir. Bütün carilerin açılış bakiyeleri girildikten sonra fişinizi <ALT+S> tuşları ile kayıt etmeyi unutmayınız. Kredi Kartı AçılıĢ FiĢi Programınızın bu bölümünden kredi kartlarınızın açılış bakiyeleri girilecektir. Açılış fişinin nasıl girileceği aşağıda açıklanmıştır. Evrak No: Evrak numarası firmanızın ihtiyaçlarına göre farklı şekillerde kullanılabilir. Örneğin evrak girişlerini yapan birden fazla elemanınız varsa, evrak no alanına bu elemanların isimleri veya isim kısaltmaları girilerek, her elemanın girdiği evraklar ayrı ayrı takip edilebilir. Ya da girilen evraklar üzerinde matbu bir numara varsa, bu numara da girilebilir. Evrak numaraları maksimum dört hane ve alfanümerik (A100, B200, ALİ vb.) olabilir. Evrak numarası girilip <TAB> tuşuna basıldıktan sonra, imleç hemen yan taraftaki alana gelecek ve ilgili evrakınızın (tahsilat-tediye makbuzları, dekontlar, kasa fişleri vb.) sıra numarası programınız tarafından otomatik olarak bu alana atanacaktır. Sıra numaraları, her evrak numarası için 1'den başlar. Örneğin evrak no alanına ALİ girilmişse, sıra numarası 1 olacaktır. Bu evrak kaydedilip, yeni bir evrak için yine ALİ girilirse, bu sefer sıra numarası 2 olacaktır. Bu alanda yer alan sıra numarasından, daha önce o evrak no altında kaç adet evrak girişi yapıldığını kolayca anlayabilirsiniz. 135

136 Evrak Tarih: İlgili evrakın bilgisayara girildiği tarihtir. Evrakın düzenlendiği tarihse belge tarihi olarak adlandırılmaktadır. Belge No: Evraklar üzerinde matbu olarak yer alan belge numaralarının girildiği alandır. Örneğin fatura üzerinde yer alan matbu numaralar bu alana girilebilir. Belge numaraları maksimum 8 hane ve alfanümerik olabilir. Belge Tarihi: Evrakların düzenlendiği tarihtir. Belge tarihi ile yukarıda açıklamaya çalıştığımız evrak tarihi karıştırılmamalıdır. Evrak tarihi, o evrakın bilgisayara girildiği tarih, belge tarihiyse o evrakın düzenlendiği tarihtir. Örneğin 'de düzenlenen bir makbuz 'de bilgisayara giriliyorsa, bu makbuzun tarihi , belge tarihiyse olmalıdır. Ancak bu alanların yukarıda açıkladığımız şekilde kullanılması bir zorunluluk değildir. Dilerseniz her iki tarihi de aynı girebilirsiniz. Cinsi: Bu alanda sizden istenen, açılış bakiyesini gireceğiniz kredi kartının ait olduğu cari cinsini seçmenizdir. Bu alandan sadece satıcı müşteri ve diğer cari cinsi seçilebilecektir. Kodu: Kredi kartı açılış bakiyesini gireceğiniz satıcı, müşteri yada diğer carinin kodunu bu alana girmelisiniz. Hesap kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste, cinsi alanında yaptığınız girişe göre farklılık gösterecektir. Örneğin cinsi alanında müşteri seçtiyseniz, müşteri kodları, satıcı seçtiyseniz satıcı kodları listelenecektir. Sorumluluk Merkezi Kodu: Bu alana, açılış bakiyesini girdiğiniz carinin hangi sorumluluk merkeziyle ilişkili olduğunu girebilirsiniz. Referans: Referans numarası FİNANS modülünüz tarafından otomatik bu alana atanacaktır. Referans numarası kredi kartlarının takibi açısından önem taşımaktadır. Referans numarasının ilk iki hanesinde, karta ilişkin MK ibareleri yer alır. Sonraki iki hanesinde içinde bulunduğunuz yılın son iki rakamı (örneğin 2002 yılındaysanız, 02 rakamı gibi) yer alacaktır. Bundan sonraki son 5 haneyse, kredi kartlarını girdiğiniz sıraya göre verilmektedir (ref no: MK ). Vade: İlgili kredi kartının vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Kasa-Banka Kodu: Bu alana ilgili kredi kartının hangi banka ile ilişkili olduğu girilecektir. Banka kodlarını F10 tuşuna basarak ulaşacağınız ekrandan seçebilirsiniz. Detay-Açıklama: İlgili kredi kartına ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Meblağ: kredi kartının meblağı bu alana girilmelidir. Sor. Merk. Kodu - Adı: Bu alanlara kredi kartının ait olduğu bankaların ilişkili olduğu sorumluluk merkezinin kodu veya adı girilmelidir. Evet, ilk kredi kartı girişini tamamladık. Bu evraka girilecek başka kredi kartları varsa <TAB> tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Ya da ilgili kredi 136

137 kartına ilişkin detay bilgileri girebilirsiniz. Detay bilgileri girebilmek için, ilgili kredi kartı satırı üzerinde iken <ALT+D> tuşlarına basmalısınız. Bu ekrandan girilecek bilgiler yardım tuşları bölümünde açıklanmıştır. Eğer gireceğiniz başka kredi kartı yoksa açılış fişi evrakını <ALT+S> tuşları ile kayıt etmelisiniz. Çek AçılıĢ FiĢleri Açılış fişleri menüsünün bu bölümünden, 9000 NT serisi ile ilk defa tanışan kullanıcılarımız ellerindeki değişik pozisyonlarda bulunan çekleri programa gireceklerdir. Çek açılış fişleri portföydeki çekler, karşılıksız portföydeki çekler, verilen firma çekleri, tahsildeki çekler, teminattaki çekler ve ciro edilmiş çekler programlarından oluşmuştur. Şimdi bu programları incelemeye başlayalım. Portföydeki Çekler Açılış Fişi Çek açılış fişleri menüsünün ilk programı ile portföyünüzde bulunan çeklerin girişlerini yapacaksınız. Şimdi bu girişlerin nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım. Evrak genel bilgileri giriş alanlarını EVRAKLAR bölümünde açıkladığımız için burada tekrarlamıyoruz. Cinsi: Bu kolonda satır sonu butonunu tıklamalı ve biraz sonra gireceğiniz portföydeki çekin ait olduğu cari cinsini seçmelisiniz. Kodu: Bu alana portföyünüzdeki çekin ait olduğu cari hesabın kodu girilecektir. Cari kodunu F10 listesinden seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste C kolonunda seçtiğiniz cari cinsine göre farklılık gösterecektir. Örneğin müşterinizden aldığınız bir çeki giriyorsanız C kolonunda müşteri seçmiş olmanız gerekir ve bu alanda F10 tuşuna bastığınızda da müşteri kodlarının yer aldığı liste ile karşılaşacaksınız. Cari cinsini satıcı seçtiyseniz bu durumda F10 tuşuna bastığınızda satıcı kod ve isimlerini içeren liste ile karşılaşacaksınız. Şimdi portföyünüzde yer alan çekin ait olduğu cari hesap kodunu bu alana giriniz. Referans: Referans numarası FİNANS modülünüz tarafından otomatik bu alana atanacaktır. Referans numarası çek veya senetlerin takibi açısından önem taşımaktadır. Bugün bir müşterinizden aldığınız çek veya senedi yarın bir satıcı firmaya çıkmak gerekirse, bu işlem o çek veya senedin referans numarası girilerek yapılacaktır. Referans numarasının ilk iki hanesinde, çeke ilişkin MC (müşteri çeki) ibareleri yer alır. Sonraki iki hanesinde içinde bulunduğunuz yılın son iki rakamı (örneğin 2002 yılındaysanız, 02 rakamı gibi) yer alacaktır. Bundan sonraki son 5 haneyse, çekleri girdiğiniz sıraya göre verilmektedir (ref no: MC ). Vade: Portföyünüzde bulunan çekin vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Kasa-Banka Kodu: Kasa tanıtım kartı açıklanırken, tüm finansal hareketleriniz için, bu hareketlerin özelliklerine göre ayrı ayrı kasalar tanımlanacağını (örneğin çek kasası, senet kasası, nakit kasası gibi) ve her hareketin sadece ilgili kasaya atılabileceğini belirtmiştik. İşte bu alana ilgili çek bedelinin hangi kasaya kaydedileceğine ilişkin kasa kodu otomatik olarak gelecektir. 137

138 Detay-Açıklama: Portföyünüzdeki çeke ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Meblağ: Portföydeki çek meblağı bu alana girilmelidir. Sor. Merk. Kodu - Adı: Bu alanlara portföydeki çekinize ilişkin sorumluluk merkezi kodu veya adını girebilirsiniz. Evet, ilk portföydeki çekimizin girişini tamamladık. Bu evraka girilecek başka çekler varsa <TAB> tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Ya da ilgili çeke ilişkin detay bilgileri girebilirsiniz. Detay bilgileri girebilmek için, ilgili çek satırı üzerinde iken <ALT+D> tuşlarına basmalısınız. Bu ekrandan girilecek bilgiler yardım tuşları bölümünde açıklanmıştır. Eğer portföye gireceğiniz başka çekiniz yoksa açılış fişi evrakını <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmelisiniz. Karşılıksız Portföydeki Çekler Açılış Fişi Karşılıksız çıkıp portföyünüzde yer alan çeklerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu programdan girilen çekler portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Karşılıksız portföydeki çeklerin açılış fişine giriş şekli açılış portföydeki çekler ile aynıdır. Verilen Firma Çekleri Açılış Fişi Cari hesaplarınıza verilen firma çeklerinin (kendi çek koçanından kestiğiniz çeklerin) programa girişleri bu bölümden yapılacaktır. Firma çeklerinin açılış fişine giriş şekli açılış portföydeki çekler ile aynıdır. Yalnız burada kasa-banka kodu alanında çekin hangi bankanın çeki olduğunu da girmeniz gerekir. Tahsildeki Çekler Açılış Fişi Tahsildeki çeklerin açılışlarını bu program ile yapacaksınız. Tahsildeki çeklerin açılışlarını yapabilmek için bu çeklerin portföy açılışlarının yapılmış olması gerekir. Daha sonra çeklerin hangi bankada tahsilde olduğu ile çekin referans numarası girilecektir. Çekin referans numarasını bu alana direkt girebileceğiniz gibi F10 tuşundan da yararlanabilirsiniz. Referans alanında F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden tahsilde konumuna getireceğiniz çeklerin vadesine ilişkin tarih aralığını, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu çekin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (çeki size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan çekler bir pencere içinde listelenecek ve her bir çek satırının sol başında yer alan F başlıklı sütunda -H- (hayır) harfini göreceksiniz. Tahsilde olduğu belirtilecek çekler için bu alan -E- (evet) olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili çekler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Tahsilde konumuna getireceğiniz çekleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Daha sonra ALT+S tuşları ile evrak kaydedildiğinde, portföyde görülen çeklerin pozisyonları tahsilde olarak değiştirilmiş olacaktır. Teminattaki Çekler Açılış Fişi 138

139 Teminattaki çeklerin açılışlarını bu program ile yapacaksınız. Teminattaki çeklerin açılışları tahsildeki çek açılışları ile aynıdır. Önceden portföy açılışları yapılan çekler için hangi bankada teminatta olduğu ve çeklerin referans numarası girilip evrak kaydedilecektir. Ciro Edilmiş Çeklerin Açılış Fişi Ciro edilmiş olan çeklerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu programdan girilen çekler portföyde ciro edildi kodu ile takip edilecektir. Ciro edilmiş çeklerin açılış fişine giriş şekli açılış portföydeki çekler ile aynıdır. Senet AçılıĢ FiĢleri Açılış fişleri menüsünün bu bölümünden, 9000 NT serisi ile ilk defa tanışan kullanıcılarımız ellerindeki değişik pozisyonlarda bulunan senetleri programa gireceklerdir. Senet açılış fişleri portföydeki senetler, protestolu portföydeki senetleri, verilen firma senetleri, tahsildeki senetler teminattaki senetler ve ciro edilmiş senetler programlarından oluşmuştur. Şimdi bu programları incelemeye başlayalım. Portföydeki Senetler Açılış Fişi Senet açılış fişleri menüsünün ilk programı ile portföyünüzde bulunan senetlerin açılış fişine girişlerini yapacaksınız. Şimdi bu girişlerin nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım. Evrak genel bilgileri giriş alanlarını EVRAKLAR bölümünde açıkladığımız için burada tekrarlamıyoruz. Cinsi: Bu kolonda satır sonu butonunu tıklamalı ve açılacak pencereden biraz sonra gireceğiniz portföydeki senedinizin ait olduğu cari cinsini seçmelisiniz. Kodu: Bu alana portföyünüzdeki senedin ait olduğu cari hesabın kodu girilecektir. Cari kodunu F10 listesinden seçebilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste C kolonunda seçtiğiniz cari cinsine göre farklılık gösterecektir. Örneğin müşterinizden aldığınız bir senedi giriyorsanız C kolonunda müşteri seçmiş olmanız gerekir ve bu alanda F10 tuşuna bastığınızda da müşteri kodlarının yer aldığı liste ile karşılaşacaksınız. Cari cinsini satıcı seçtiyseniz bu durumda F10 tuşuna bastığınızda satıcı kod ve isimlerini içeren liste ile karşılaşacaksınız. Şimdi portföyünüzde yer alan senedin ait olduğu cari hesap kodunu bu alana giriniz. Referans: Referans numarası FİNANS modülünüz tarafından otomatik bu alana atanacaktır. Referans numarası çek veya senetlerin takibi açısından önem taşımaktadır. Bugün bir müşterinizden aldığınız senedi yarın bir satıcı firmaya çıkmak gerekirse, bu işlem o senedin referans numarası girilerek yapılacaktır. Referans numarasının ilk iki hanesinde, senede ilişkin MS (müşteri çeki) ibareleri yer alır. Sonraki iki hanesinde içinde bulunduğunuz yılın son iki rakamı (örneğin 2002 yılındaysanız, 02 rakamı gibi) yer alacaktır. Bundan sonraki son 5 haneyse, senetleri girdiğiniz sıraya göre verilmektedir (ref no: MS ). Vade: Portföyünüzde bulunan senedin vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Kasa-Banka Kodu: Kasa tanıtım kartı açıklanırken, tüm finansal hareketleriniz için, bu hareketlerin özelliklerine göre ayrı ayrı kasalar tanımlanacağını (örneğin çek kasası, senet 139

140 kasası, nakit kasası gibi) ve her hareketin sadece ilgili kasaya atılabileceğini belirtmiştik. İşte bu alana ilgili senet bedelinin hangi kasaya kaydedileceğine ilişkin kasa kodu otomatik olarak gelecektir. Detay-Açıklama: Portföyünüzdeki senede ilişkin belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, ilgili açıklamayı bu alana girebilirsiniz. Meblağ: Portföydeki senet meblağı bu alana girilmelidir. Sor. Merk. Kodu - Adı: Bu alanlara portföydeki senedinize ilişkin sorumluluk merkezi kodu veya adını girebilirsiniz. Evet, ilk portföydeki senedimizin girişini tamamladık. Bu evraka girilecek başka senetler varsa <TAB> tuşuna basarak bir alt satıra geçip girişlerinize devam edebilirsiniz. Ya da ilgili senede ilişkin detay bilgileri girebilirsiniz. Detay bilgileri girebilmek için, ilgili senet satırı üzerinde iken <ALT+D> tuşlarına basmalısınız. Bu ekrandan girilecek bilgiler yardım tuşları bölümünde açıklanmıştır. Eğer portföye gireceğiniz başka senediniz yoksa açılış fişi evrakını <ALT+S> tuşları ile kayıt etmelisiniz. Protestolu Portföydeki Senetler Açılış Fişi Protestolu olarak portföyünüzde yer alan senetlerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu programdan girilen senetler portföyde pozisyon kodu ile takip edilecektir. Protestolu portföydeki senetlerin açılış fişine giriş şekli açılış portföydeki senetler ile aynıdır. Verilen Firma Senetleri Açılış Fişi Cari hesaplarınıza verilen firma senetlerinin (kendi senet koçanınızdan düzenlediğiniz senetlerin) programa girişleri bu bölümden yapılacaktır. Firma senetlerinin açılış fişine giriş şekli açılış portföydeki senetler ile aynıdır. Tahsildeki Senetler Açılış Fişi Tahsildeki senetlerin açılışlarını bu program ile yapacaksınız. Tahsildeki senetlerin açılışlarını yapabilmek için bu senetlerin portföy açılışlarının yapılmış olması gerekir. Daha sonra senetlerin hangi bankada tahsilde olduğu ve referans numarası girilecektir. Senedin referans numarasını bu alana direkt girebileceğiniz gibi F10 tuşundan da yararlanabilirsiniz. Referans alanında F10 tuşuna bastığınızda karşınıza kriterler başlıklı bir pencere gelecektir. Bu pencereden tahsilde konumuna getireceğiniz senetlerin vadesine ilişkin tarih aralığını, meblağına ilişkin alt ve üst limitlerini (örneğin bu senedin meblağı 1 milyar ile 2 milyar arasında gibi), ve ciranta tipi ile ciranta kodunu (senedi size ciro edenin tipi ve kodunu), banka ve portföydeki kasa kodlarını girebilirsiniz. Girdiğiniz kriterlere uygun olan senetler bir pencere içinde listelenecek ve her bir senet satırının sol başında yer alan F başlıklı sütunda - H- (hayır) harfini göreceksiniz. Bunun anlamı, ilgili senet tahsilde konumuna getirilmeyecek demektir. Tahsilde olduğu belirtilecek senetler için bu alan -E- (evet) olarak işaretlenmelidir. Bunun için ilgili senetler üzerinde enter tuşuna basmalısınız. Tahsilde konumuna getireceğiniz senetleri bu şekilde belirledikten sonra F2 tuşuna basarak, evrakınıza aktarabilirsiniz. Daha sonra ALT+S tuşları ile evrak kaydedildiğinde, portföyde görülen senetlerin pozisyonları tahsilde olarak değiştirilmiş olacaktır. 140

141 Teminattaki Senetler Açılış Fişi Teminattaki senetlerin açılışlarını bu program ile yapacaksınız. Teminattaki senetlerin açılışları tahsildeki senet açılışları ile aynıdır. Önceden portföy açılışları yapılan senetler için hangi bankada teminatta olduğu ile senedin referans numarası girilecek ve evrak kaydedilecektir. Ciro Edilmiş Senetler Açılış Fişi Ciro edilmiş olan senetlerin girişlerini bu programdan yapacaksınız. Bu programdan girilen senetler portföyde ciro edildi kodu ile takip edilecektir. Ciro edilmiş sentlerin açılış fişine giriş şekli açılış portföydeki senetler ile aynıdır. RAPORLAR FİNANS modülündeki raporlardan ilki, yapılacak tahsilatlar ve tediyeler raporlarıdır. Bu raporlarda, müşteri ve satıcı firmalarınızdan yapacağınız tahsilatlarınız, müşteri ve satıcı firmalara yapmanız gereken ödemeleriniz ayrı ayrı listelenmektedir. Tahsilat ve tediye raporları haricinde, FİNANS modülündeki rapor programları ana 3 başlık altında incelenebilir. Bunlar; durum raporları, hareket raporları ve ekstrelerdir. Yukarıda sıraladığımız bu 3 rapor cinsi, bütün cari cinsleri için ayrı ayrı menülerde toplanmıştır. Yani banka-kasa-satıcı-müşteri-diğer cari-ve personeller için ayrı ayrı durum-hareket-ekstre dökümleri hazırlanmıştır. Satıcı raporlarına girdiğinizde, satıcılar için, müşteri raporlarına girdiğinizde müşteriler için durum-hareket-ekstre dökümleri alınacaktır. Şimdi bu 3 rapor cinsiyle alınacak dökümlerin içeriğini kısaca açıklamaya çalışalım: 1- Durum raporları: Durum raporları, vereceğiniz kod aralıkları veya kod yapısına dahil olan carilerinizin, ya son durum itibariyle, ya da gireceğiniz herhangi bir tarih itibariyle borcunu, alacağını ve borç veya alacak bakiyesini listelemektedir. Durum raporlarında carileri borçlandıran veya alacaklarından hareketlere ilişkin herhangi bir detay yer almaz. 2- Hareket raporları: Hareket raporları, hangi cari cinsi için rapor alıyorsanız, o cari cinsine dahil olan bütün cari hesapların hareketlerini, tarih sırasında, hareketin gerçekleştiği evrak bilgileri ve muhasebe fiş bilgileriyle birlikte listelemektedir. Başka bir ifadeyle, hareket raporlarında firmanızın bütün hareketleri cari cinslerine göre ayrı ayrı listelenmektedir. Örneğin müşteri hareket raporları alıyorsanız, dönem başından itibaren bütün müşterilerinizle gerçekleşen hareketler, satıcı hareket raporu alıyorsanız, bütün satıcı firmalarla gerçekleşen hareketler tarih sırasında listelenecektir. Hareket raporlarında, hareketin hangi cariye ait olduğunu öğrenmek için cari cinsi ve cari kodu alanlarına bakmanız gerekir. 3- Ekstreler: Ekstre dökümleri, hareket raporlarıyla benzer özellikleri taşır. Bu tür raporlarda, herhangi bir cari hesabınızın, istediğiniz tarihler arasındaki bütün hareketlerini, hareketi oluşturan evrak bilgileri ve muhasebe fiş bilgileriyle birlikte inceleyebilirisiniz. Hareket raporundan farklı olarak ekstrede sadece tek bir cari hesabın hareketlerini listeleyebileceksiniz. Satıcı ve müşteri cari cinsleri için hazırlanan ekstre dökümleri, diğer cari cinsleri için hazırlanan ekstrelerden daha detaylıdır. Örneğin satıcı ve müşteri hesap ekstreleri, stok ve sorumluluk merkezi bilgileriyle birlikte de listelenebilir. İkinci olarak, satıcı ve müşteriler 141

142 için vade farkı ve adat ekstresi de alınabilir. Bu 2 ekstreye ilişkin detaylı bilgiler ilgili bölümlerde verilmiştir. Finansal raporları açıklamaya başlamadan önce, özellikle hareket raporları ve ekstre dökümlerinde yer alan iki kolon başlığından söz etmek istiyoruz. Bunlar; cari cinsi ve karşı cari cinsidir. Cari Cinsi-Karşı Cari Cinsi Kavramları Cari kavramı; satıcı, müşteri, personel, kasa, banka, ve diğer carilerin tamamını içine almaktadır. Tüm finansal hareket girişlerinde 2 cari hesap çalışır. Örneğin müşteriden tahsilat makbuzu evrakında önce tahsilat yapılan müşteri kodunu, daha sonra tahsilat meblağının kaydedileceği kasa kodunu girersiniz. Gelen havale evrakında, önce havalenin geldiği bankanın kodu, daha sonra da havaleyi gönderen cari hesabın kodu (müşteri, satıcı, personel vb.) girilir. Ya da bankaya takas için çek çıkıyorsanız, önce çekin çıkıldığı banka kodunu, daha sonra da bu çekin hangi kasadan çıkıldığı girilir. Kısacası her evrak için 2 cari hesap çalışır. İşte evraklardan girilen ilk cari (evrak genel bilgileri bölümünden girilir) raporlarda cari cinsi olarak geçer. Evrakların hareket bölümünden girilen 2. cariyse karşı cari cinsidir. Finansal raporlarda cari cinsi ve karşı cari cinsinin yanında, bu carilerin kod ve isimleri de yer alır. Şimdi bir örnek daha vererek cari cinsi ve karşı cari cinsi kavramlarına ilişkin açıklamalarımızı bitiriyoruz; Banka hareket raporu aldığınızı ve bu raporun ilk satırında yer alan hareketin satıcıya çek çıkış bordrosu ile gerçekleştiğini varsayalım. Çek çıkışı yaparken önce çekin hangi satıcıya çıkıldığı girilir. Demek ki raporunuzda bu hareketin cari cinsi satıcı olacaktır. Daha sonra, eğer bu satıcıya firma çeki ödüyorsanız, çekin ait olduğu bankanın kodunu girersiniz. Bu durumda karşı cari cinsi banka olur. Bu hareket cari cinsi=satıcı, karşı cari cinsi=banka olarak banka hareket raporunda yer alır. Eğer bu satıcıya müşteri çeki çıkıyorsanız, bu durumda müşteri çekinin hangi kasadan çıkılacağı girilecektir. Dolayısı ile karşı cari cinsi kasa olacaktır. Ancak siz banka hareket raporu aldığınız için, bu hareketi raporunuzda göremeyecek, kasa hareket raporu veya satıcı hareket raporunda görebileceksiniz. Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri Rapor programlarının hemen hemen tümünde (buna analizler ve dökümler de dahildir), parametreler başlıklı ekranlar vardır. Bu ekranlardan, raporlarınızı alacağınız ortamı belirleyebilir (ekrana, yazıcıya veya dosyaya), kriterler verebilir, varsa özel parametreler girebilirsiniz. Rapor parametrelerine ilişkin tüm açıklamalar KUR9000 NT/Series 9000 NT Genel Özellikler/Program Türleri/Rapor Programları bölümünde verilmiştir. Bu parametrelerden kasa-banka-satıcı-müşteri-personel-diğer cariler için oldukça detaylandırılmış bir parametre cari hesap tarama kriteri ve filtreleridir. Kasa Tarama Kriteri ve Filtreleri Banka Tarama Kriteri ve Filtreleri Müşteri Tarama Kriteri ve Filtreleri Satıcı Tarama Kriteri ve Filtreleri Personel Tarama Kriteri ve Filtreleri Diğer Cari Tarama Kriteri ve Filtreleri CARİ HESAP TARAMA KRİTERİ VE FİLTRELERİ olarak adlandırılacaktır. 142

143 Oldukça geniş bir konu olan bu parametreleri her raporda tek tek vermek yerine, raporlar bölümünün başında bir kez vermeyi uygun bulduk. Aşağıda raporlarda yer alan cari hesap tarama kriteri ve filtreleri butonu açıklanmaktadır. Rapor parametreleri ekranında ALT+T tuşlarına basıldığında ya da cari hesap tarama kriteri ve filtreleri butonu tıklandığında, 7 butonun yer aldığı bir ekranla karşılaşacaksınız. Kod Filtreleri Bu ekrandaki ilk buton kod filtreleridir. ALT+K tuşlarına basıldığında ya da bu buton tıklandığında, parametreler ekranındaki bütün sıralama şekli kodlarına ilişkin kriterlerin girileceği başka bir ekranla karşılaşacaksınız. Bu ekrandan raporunuz için seçtiğiniz sıralama şekline göre kriterler girebilirsiniz. Örneğin sıralama şeklini temsilci kodu seçtiyseniz, bu ekranda temsilci kodu satırına inip, büyük eşit-küçük eşit ve kod yapısı kriterlerini girebilirsiniz. Alan Açıklaması Büyük Küçük Kod Tersi EĢit EĢit Yapısı Temsilci Kodu Tem05 Tem09 Hayır Yukarıdaki gibi bir giriş yapıldığında, temsilci kodu TEM05 e eşit ve bundan büyük, TEM09 a eşit ve bundan küçük olan cari hesaplar için ilgili bilgiler listelenir. Eğer ekranın yer alan tersi parametresini -evet- yaparsanız, bu durumda girdiğiniz kriterlerin tersi alınır. Yani temsilci kodu TEM05 den küçük olanlar ve TEM09 dan büyük olanlar listelenir. Durum Filtreleri Cari hesap tarama filtreleri ekranındaki ikinci buton durum filtreleridir. ALT+U tuşlarına bastığınızda ya da bu butonu tıkladığınızda, karşınıza durum filtrelerinin tanımlanacağı bir pencere gelecektir. MüĢteri-Satıcı-Diğer Cari Durum Filtreleri: Müşteri, satıcı ve diğer cariler için seçebileceğiniz durum filtreleri aşağıda açıklanmıştır. Etiket Basılsın: Raporunuzda yer alacak cari hesapları tanıtım kartının ALT+T Detaylar penceresinden girilen etiket basılsın parametresine göre sınırlayabilirsiniz. Örneğin bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden -evet- seçimini yaparsanız, 143

144 sadece adres etiketi basılacak olan satıcılarınız (veya müşterileriniz) raporunuzda yer alacaktır. Ödeme Cinsi: Raporunuzu, cari hesap kartlarının detaylar penceresinden girilen ödeme cinslerine sınırlandırabilirsiniz. Örneğin raporunuzda sadece cinsi haftalık olan veya sadece aylık olan satıcı ( müşteri) firmaların yer almasını sağlayabilirsiniz. için satır sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz ödeme cinsi seçeneklerinden olanlarını klikleyerek seçip, ENTER tuşuna basınız. ALT+T göre ödeme veya Bunun ilgili Ödeme Tercihi: Raporunuzu, cari hesap kartlarının ALT+T detaylar penceresinden girilen ödeme tercihlerine göre sınırlandırabilirsiniz. Örneğin raporunuzda sadece ödeme tercihi nakit olan veya sadece müşteri çeki olan satıcı ( veya müşteri) firmaların yer almasını sağlayabilirsiniz. Bunun için satır sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz ödeme tercihi seçeneklerinden ilgili olanlarını klikleyerek seçip, ENTER tuşuna basınız. Cari Hesap Kilitli: Raporunuzu, cari hesap kartlarının ALT+T detaylar penceresinden girilen cari hesap kilitli parametresine göre de sınırlandırabilirsiniz. Örneğin raporunuzda sadece kilitli olan cari hesapların yer almasını sağlayabilirsiniz. Bunun için satır sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz seçeneklerden ilgili olanlarını klikleyerek seçip, ENTER tuşuna basınız. Firma Hesabı: Raporunuzu, cari hesap kartlarının ALT+T detaylar penceresinden girilen firma hesabı parametresine göre de sınırlandırabilirsiniz. Örneğin raporunuzda sadece açık çalışan cari hesapların yer almasını sağlayabilirsiniz. Bunun için satır sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz seçeneklerden ilgili olanlarını klikleyerek seçip, ENTER tuşuna basınız. Kasa Ġçin Durum Filtreleri: raporunuza dahil edebilirsiniz. Kasa ile ilgili seçebileceğiniz durum filtreleri aşağıda açıklanmıştır. Kasa Tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden raporunuzu kasaların tiplerine göre sınırlandırabilirsiniz. Örneğin sadece nakit kasalarını, sadece çek kasalarını veya bütün kasa tiplerini Banka Ġçin Durum Filtreleri: Banka ile ilgili seçebileceğiniz durum filtreleri aşağıda açıklanmıştır. Hesap Tipi: Bankalar ile ilgili raporları, bankalardaki hesap tiplerine göre sınırlayabilirsiniz. Örneğin sadece mevduat hesapları veya sadece kredi hesapları rapora dahil edilebilir. Veya her iki hesap tiplerini de raporlara dahil edebilirsiniz. Bunun için satır sonu butonunu 144

145 tıklayarak görüntüleyeceğiniz seçeneklerden ilgili olanlarını klikleyerek seçip, ENTER tuşuna basınız. Mevduat Ġçin Hesap Cinsleri: Bankalar ile ilgili raporlarınızı, ilgili bankalardaki mevduat hesaplarının cinslerine göre de sınırlayabilirsiniz. Örneğin sadece vadeli tasarruf hesapları, sadece diğer mevduat hesapları raporlara dahil edilebilir. Bunun için satır sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz seçeneklerden ilgili olanlarını klikleyerek seçip, ENTER tuşuna basınız. Kredi Ġçin Hesap Cinsleri: Bankalar ile ilgili raporlarınızı, ilgili bankalardaki kredi hesaplarının cinslerine göre de sınırlayabilirsiniz. Örneğin sadece kısa vadeli açık kredi hesapları, sadece uzun vadeli açık kredi hesapları raporlara dahil edilebilir. Bunun için satır sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz seçeneklerden ilgili olanlarını klikleyerek seçip, ENTER tuşuna basınız. Personel Ġçin Durum Filtreleri: Personel ile ilgili seçebileceğiniz durum filtreleri aşağıda açıklanmıştır. Tipi: Personel raporlarını personellerinizin (satıcı-satın almacı veya diğer eleman) göre sınırlandırabilirsiniz. Örneğin raporunuzda satın almacı elemanları listeleyebilirsiniz. Bunun sonu butonunu tıklayarak görüntüleyeceğiniz seçeneklerden ilgili olanlarını klikleyerek seçip, tuşuna basınız. tiplerine sadece için satır ENTER ĠĢ Grubu: Personel raporlarını personellerinizin iş gruplarına (memur, işçi, <16 yaş, yön. kurul, sanatçı) göre sınırlandırabilirsiniz. Örneğin raporunuzda sadece memurları veya sadece işçileri listeleyebilirsiniz. İş gruplarından bir veya bir kaçını rapordan kaldırmak için satır sonu butonunu tıklamalı ve ilgili seçeneği kiliklemelisiniz. Durum filtreleri tanımlandıktan sonra esc tuşuyla bir önceki ekrana geri dönebilirsiniz. Genel Kayıt Filtreleri Raporlarınızı cari hesap kartlarının genel kayıt yapısına göre sınırlandırmak istiyorsanız, stok tarama kriteri ve filtreleri penceresinde ALT+G tuşlarına basmanız ya da genel kayıt filtreleri butonunu tıklamanız gerekir. Bildiğiniz gibi 9000 NT serisi ürünlerimizin kart ve evrak girişlerine ilişkin bir takım bilgiler genel kayıt yapısı adıyla saklanmakta ve bu bilgilere ilgili programlardan ALT+G tuşlarına basarak ulaşılmaktadır. Örneğin müşteri kartlarını baz aldığımızda, bu kartın genel kayıt yapısında kayıt no, şube no, kayıt ID, kullanıcı ID, tarih, saat gibi bir çok bilgiye ulaşırsınız. Genel kayıt yapısında hangi bilgilerin tutulduğuna ait açıklamalar KUR9000 NT/Series 9000 NT Genel Özellikler/İçeriksel Özellikler/F10 Yardım Pencereleri bölümünde verilmiştir. İşte genel kayıt filtreleri butonu yardımıyla, raporunuzda yer alacak müşteri (veya satıcı) firmaların genel kayıt yapılarına göre sınırlandırma imkanı bulacaksınız. Örneğin yaratan kullanıcı alanına yapacağınız girişler, sadece istediğiniz 145

146 kullanıcılarınız tarafından kartı açılan müşterilerinizin (veya satıcılarınızın) raporda yer almasını sağlayacaktır. Ya da online çalışıyorsanız, şube no alanına gireceğiniz kriterler, istediğiniz şubelerden kartı açılan müşterilerin (veya satıcıların) raporda yer almasını sağlayacaktır. Evet, genel kayıt filtrelerini bu şekilde açıkladıktan sonra diğer rapor filtrelerine geçebiliriz. Yardımcı Tablo Filtreleri 9000 NT serisi programların kart ve evrak girişlerinin yapıldığı bölümlerinde (stok kartı, satıcı kartı, tahsilat makbuzu, dekont) bilgi giriş alanlarına kullanıcıların ilaveler yapması mümkündür. Kartlarda direkt olarak ALT+D, evraklarda ise ALT+G genel kayıt yapısı ekranından ALT+D tuşuna basılarak ulaşılan ilave alanlar ekranında, karta veya evraka eklenecek alanlara ilişkin tanımlamalar yapılır, başlıklar girilir daha sonra da bu başlıklara bilgi girişi yapılır. Kartlar ve evraklar üzerinde yapılan bu işlemler direkt olarak görülmez. Sadece ALT+D tuşlarıyla ulaşılacak ekrandan izlenebilir. İşte müşteri (veya satıcı) tarama kriteri ve filtreleri ekranının bu butonu, kartlara yukarıda açıklamaya çalıştığımız ilave alan tanımlamalarının yapılması durumunda, bu tanımlamalara göre rapor almayı sağlamaktadır. Örneğin satıcı kartında ALT+D tuşlarına basarak 2 bilgi giriş alanı yarattınız. Bunlar, kuruluş tarihi ve firma sahibi. Daha sonra her bir satıcı firma için kuruluş tarihi ve firma sahibi bilgilerini bu ekrandan girdiniz. İşte raporunuz hazırlanırken bu iki ilave alana göre bir sınırlama yapmak isterseniz yardımcı tablo filtreleri butonunu tıklamanız gerekir. Bu buton tıklandığında, stok kartlarında yaratılan ilave alanlar bir pencere içinde ekrana gelecek ve bu alanlar için kriterler girmenize olanak tanınacaktır. Örneğin kuruluş tarihi den büyük olan satıcı firmaları raporunuza dahil edebilirsiniz. Yaz Boz Tahtası Filtreleri 9000 NT serisi programların kart ve evrak girişlerinin yapıldığı bölümlerinde (stok kartı, satıcı kartı, sipariş fişi, irsaliye, fatura) yaptığınız işlem ile ilgili aklınıza gelebilecek her türlü notun girilebileceği yaz-boz tahtası serbest alanları vardır. Kartlarda direkt olarak ALT+Y, evraklarda ise önce ALT+G tuşlarıyla genel kayıt yapısı ekranına geçip, daha sonra ALT+Y tuşlarıyla yaz-boz tahtasına ulaşabilirsiniz. Cari hesap tarama kriteri ve filtreleri ekranının bu butonu, kartlardaki yaz-boz tahtasındaki notlarınıza göre raporunuzu sınırlamanıza olanak tanımaktadır. Cari hesap tarama kriteri ve filtreleri ekranında AL+Y tuşlarına bastığınızda ya da yaz boz tahtası filtreleri butonunu tıkladığınızda karşınıza aranacak dizin ve tersi kolonlarından oluşan bir ekran gelecektir. Aranacak dizin alanına, raporunuzda yer alacak cari hesap firmalara ait notları girip, sadece kartında bu notlar olan stokların siparişlerini listeleyebilirsiniz. Filtre Sakla Yukarıda sıraladığımız butonlardan yaptığınız girişler ile ancak bir kez rapor alabilirsiniz. Bu filtreleri tekrar kullanarak rapor alabilmek için, tarama kriteri ve filtreleri ekranındaki filtre sakla butonunu tıklamanız veya ALT+S tuşlarına basmanız gerekir. Bu buton tıklandığında dosya adının girileceği bir pencere belirecektir. Bu pencereye filtreleriniz hangi isimle saklanacak ise, ilgili dosya ismini girip enter tuşuna basın. Artık bu dosya kullanılarak tanımlı filtreleri tekrar tekrar kullanabilirsiniz. Filtre Yükle Birden fazla rapor filtresi oluşturup, raporlarınızı her seferinde farklı filtrelerden yararlanarak alabilirsiniz. Birer isim verilerek saklanan bu filtrelerden istediğinizi seçmek için filtre yükle butonunu tıklamanız veya ALT+F tuşlarına basmanız gerekir. Bu buton tıklandığında tıpkı filtre sakla penceresinde olduğu gibi dosya adının girileceği bir pencere ile karşılaşacaksınız. 146

147 Bu pencereden, hangi filtre ile rapor almak istiyorsanız, ilgili filtre için verdiğiniz dosyayı çağırmalısınız. Dosya adlarını F10 tuşuyla da seçebilirsiniz. Cari hesap tarama kriteri ve filtreleri butonunun yer aldığı raporlarda aşağıda sıralayacağımız 3 parametre de otomatik olarak yer alır. Şimdi bu parametreleri açıklayalım. Sıralama ġekli: Rapor parametrelerinden yapacağınız ilk seçim sıralama şekli olacaktır. Raporunuzu satıcı (müşteri) firmaların kodlarından başka, bütün tanıtım kodlarına göre sıralama imkanına sahipsiniz. Örneğin kayıt numarası, temsilci kodu, sektör kodu, grup kodu bu sıralama şekillerinden bazılarıdır. Sıralama şeklini satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden seçeceksiniz. Tarama Ġlk Kod-Son Kod: Raporunuzda yer alacak cari hesaplarınızı kod veya tanıtım kod sınırları girerek sınırlayabilirsiniz. Örneğin sıralama şeklini sektör kodu seçtiyseniz, raporunuzda yer alacak satıcı (müşteri) firmaların hangi sektör kodları arasında olacağını belirleyebilirsiniz. Ya da sıralama şeklini temsilci kodu seçtiyseniz, raporunuzu sadece sizin gireceğiniz temsilci koduna sahip olan cari hesap firmalar için alabilirsiniz. İşte tarama ilk kod ve son kod alanlarına, sıralama şekline bağlı olarak raporunuzda yer alacak stokların ilk ve son kriterleri girilecektir. Bu alanlarda F10 listesinden yararlanabilirsiniz. F10 tuşuna bastığınızda karşınıza gelecek liste, sıralama şekli seçiminize göre değişecektir. Sıralama şeklini temsilci kodu seçtiyseniz, F10 listesinde temsilci kod ve isimleri yer alacaktır. Sıralama şekli sektör kodu seçilmiş ise, bu sefer F10 listesinde tanımlı olan bütün sektör kod ve isimlerini bulacaksınız. Tarama Kod Yapısı: Eğer tarama ilk kod ve son kod yerine, kod yapısı girmek istiyorsanız, raporunuzda yer alacak cari hesapların tanıtım kodlarına ilişkin kod yapısını bu alana girebilirsiniz. Örneğin sıralama şeklini sektör kodu seçtiyseniz, kod yapısına da sektör kodlarına ilişkin kod yapısı girmelisiniz. Kod yapısı ile ilgili geniş açıklamalar ve örnekler KUR9000 NT/Series 9000 NT Genel Özellikler/İçeriksel Özellikler bölümünde verilmiştir. Yapılacak Tahsilat ve Tediyeler Bu bölümden, müşteri ve satıcılarınızdan yapacağınız tahsilatların ve yine müşteri ve satıcılarınıza yapacağınız ödemelerin raporlarını alacaksınız. Yapılacak Tahsilatlar Müşteri ve satıcı firmalarınızdan yapılacak tahsilatların raporları bu bölümden alınacaktır. Müşterilerden Yapılacak Tahsilat Raporu Müşteri firmalarınızdan yapacağınız tahsilatlar bu bölümde listelenmektedir. Programa girdiğinizde parametreler başlıklı bir pencere ile karşılaşacaksınız. Sadece bu rapora özel parametreler aşağıda açıklanmıştır. Standart rapor parametreleri için Bkz. Raporlar/Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri. Günün Tarihi: İçinde bulunduğunuz günün tarihi programınız tarafından otomatik olarak bu alana getirilecektir. Bu alandaki tarih; içinde bulunduğunuz güne göre tahsilatlarınızın vadelerini hesaplamaya yaramaktadır. Yani raporunuzun herhangi bir satırındaki tahsilat 147

148 kalemini incelerken, bu tahsilatın kaç gün sonra yapılacağını da görebilirsiniz. Dilerseniz tarihi değiştirerek, tahsilat günlerinin istediğiniz herhangi bir tarihe olan uzaklığını listeleyebilirsiniz. Bakiye Tarihi: Yapacağınız tahsilatları bakiye tarihlerine göre sınırlamak istiyorsanız, bu alana raporunuzda yer alacak en son bakiye tarihini girebilirsiniz. Örneğin rapor aldığınız tarih Ancak raporunuzda bakiyeli tahsilatlarınızı görmek istiyorsunuz. Bu alana tarihini girdiğinizde, bu tarihten sonra doğan tahsilatlarınız raporunuzda yer almayacaktır. Örneğin içinde bulunduğunuz gün kesilen bir satış faturası yapılacak tahsilatlar raporunda görünmeyecektir. Çünkü bu hareketin bakiye tarihi den sonradır. Evrak Detayı: Tahsilat yapacağınız müşterilerinizin hangi evrak ile borçlandırıldığını, yani evrak detayını da görmek istiyorsanız, bu alanda evrak detaylı seçeneğini seçmelisiniz. Ġlk Vade/Son Vade: Tahsilat raporunuzda yer alacak ilk ve son vadeye ilişkin tarih aralığını bu alanlara girebilirsiniz. Ödeme Cinsi : Tahsilat raporunuzda sadece belirli ödeme tiplerinin listelenmesini istiyorsanız (örneğin haftalık ödeme yapan müşterilerin veya pazartesi günleri ödeme yapacakların tahsilatlarını listelemek istiyorsanız), bu alanda ilgili ödeme tipini seçebilirsiniz. Ödeme Günü: Ödeme tipi aylık veya haftalıksa, tahsilat raporunda ayın kaçıncı günü veya haftanın hangi günü? yapılacak tahsilatların listeleneceği bu alanda belirlenecektir. Sorumluluk Merkezi Detaylı: Raporunuzda sizi alacaklandıran hareketlerin hangi sorumluluk merkeziyle ilişkili olduğunu görmek istiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden -evet- seçimini yapmalısınız. Aksi halde, yani sorumluluk merkezi detayını görmek istemiyorsanız seçiminiz -hayır- olmalıdır. Sorumluluk merkezi detaylı rapor aldığınızda, müşterilerinizin bakiyelerinin hangi sorumluluk merkezlerinden kaynaklandığı ayrı ayrı dökümünüzde yer alacaktır. Sorumluluk Merkezleri: Sorumluluk merkezi detaylı alanında -evet- seçimi yaptıysanız imleç bu alanda konumlanacaktır. Bu aşamada satır sonu butonunu tıklayarak tanımlı olan bütün sorumluluk merkezlerini görüntüleyip, hangi sorumluluk merkezi/merkezlerinden kaynaklanan tahsilatları listeleyeceğinizi seçebilirsiniz. Alt Cariler İncelensin mi?: Piyasada bir ana toptancıya bağlı olarak çalışan müşteri firmalara satış yapıldığında, satılan malların faturaları malın satıldığı müşteri firmalara değil, bunların bağlı olduğu ana firmaya kesilebilmektedir. Örneğin MUS01, MUS02, MUS03 kodlarını verdiğiniz 3 ayrı müşteri firma ile çalışıyorsunuz. MUS02 ve MUS03 kodlu firmalar MUS01'e bağlı olarak çalışıyor. Siz malları MUS02 ve MUS03 firmalarına sevk ettiğiniz halde (irsaliyelerde), bu malların ödemelerini MUS01 firması yapıyor. İşte bu tür bir uygulama söz konusu olduğunda, MUS01 diğer 2 firmanın ana carisi demektir. MUS02 ve MUS03'e kesilen satış irsaliyelerini, MUS01 carisine kesilecek faturaya bağlayabilmek, başka bir ifade ile MUS01'e kesilecek faturaya F5 tuşu ile irsaliye çağırabilmek için ana cari tanımlaması yapmanız gerekir. Bunu müşteri tanıtım kartındaki ana cari alanına, kartını girmekte olduğunuz her bir müşteri firma için bağlı olduğu bir ana cari var ise, bu ana carinin kodunu gireceksiniz. İşte firmanızda bu tür bir uygulama söz konusu ise, raporunuzda alt carisi olan müşteri firmalar için alt cari hesap durumlarının da dikkate alınmasını, başka bir ifade ile alt 148

149 cari hesaplarının da ana cari hesapları altında toplanmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için bu alanda satır sonu butonunu tıklamalı ve -evet- seçimini yapmalısınız. Karşı Cari İncelensin mi?: Programlarımızda müşteri ve satıcı firmalar için ayrı kartlar tanımlanmakta ve bu firmaların hareketleri ayrı ayrı incelenmektedir. Örneğin şu anda raporunu almakta olduğunuz müşteri firma aynı zamanda sizin satıcınız ise, bu durumda SATIN ALMA modülünden bu firma için bir de satıcı kartı açmanız gerekir. Ancak yine de bu firma ile olan hareketleri (borç ve alacak hareketlerini) tek bir ekstre veya raporda göremezsiniz. İlgili firmaya yapılan satış hareketleri SATIŞ modülünden, bu firmadan yapılan alımlar ise SATIN ALMA modülünden incelenebilir. Bu şekilde hem müşteri hem de satıcı olarak çalıştığınız firmaların hareketlerini tek bir ekstrede veya raporda görebilmeniz için, müşteri firmanın aynı zamanda satıcınız olduğunu programa tanıtmalısınız. Bu tanımlamayı da, müşteri kartının ana satıcı kodu alanına, kartını girmekte olduğunuz müşteri firmanın SATIN ALMA modülünden açmış olduğunuz satıcı kodunu girerek yapacaksınız. Daha sonra SATIN ALMA modülünden ilgili satıcı firmanın kartını çağırıp, buradaki ana müşteri kodu alanına da firmanın müşteri firma olarak verilen kodunu girmelisiniz. Raporunuzun bu parametresi, yukarıda açıklamaya çalıştığımız şekilde hem müşteriniz hem de satıcınız olan firmaların durumları listelenirken, bu firmaların karşı cari hesaplarının da dikkate alınıp alınmayacağını belirlemek içindir. Eğer bu parametreyi -evet- seçerseniz, raporunuzda müşteri firmaların karşı cari kapsamındaki (yani satıcınız olarak) gerçekleşen hareketleri de dikkate alınacaktır. Örneğin müşteri firmanızın size 100 milyon borcu varsa, karşı cari incelensin mi parametresi -evet- yapıldığında, bu carinin satıcı olarak firmanızdan olan alacağı da incelenecek ve borç-alacak meblağları birbirinden mahsup edilerek, gerçek anlamda borç veya alacak bakiyesi bulunacaktır. Bu parametre -hayır- olarak bırakıldığında, hem müşteriniz hem de satıcınız olan firmaların sadece müşteri tarafındaki genel durumu dikkate alınarak raporda yer alacaktır. Parametreler ekranına girişleriniz tamamlandıktan sonra sıra döküm yeri tercihinizi belirlemeye gelmiştir. İlgili tercihinizi de belirlediğinizde FİNANS modülünüz yapılacak tahsilatlarınızı listeleyecektir. Tahsilat raporunu evrak detaylı aldıysanız, bu durumda her müşterinizden yapılacak tahsilatlar, o müşterinin borçlandırıldığı evrak cinsleri, evrak numaraları, tarihleri itibari ile alt alta listelenecektir. Evrak detaylı dökümde ilk satırda tahsilatlarınızın toplamına ilişkin bilgiler yer alır. Bundan sonraki satırlarda, toplam tahsilatı oluşturan her bir hareket alt alta yer alacaktır. Bir müşterinin tahsilatları listelendikten sonra araya bir çizgi çekilecek ve diğer müşterinin tahsilatları listelenecektir. Evrak detaysız alınan rapordaysa, bir müşteriden yapılacak tahsilat tek bir satırda listelenecektir. Bu müşteriden yapılacak tahsilat meblağı birden fazla hareketten oluşmuş olsa bile, hareketlerin kaynakları olan evrak bilgileri raporda yer almayacaktır. Raporunuzda; tahsilat yapılacak olan müşterilerinizin kod isim ve adrese bilgileri, bakiyeleri (yani ilgili müşteriden yapacağınız toplam tahsilat tutarı), hangi evrak cinsi ile borçlandığı (fatura, dekont vb.), ilgili evrakın numarası-tarihi-vadesi, borca karşılık düzenlenen evrakların tarihleri ile bu evrakların vadeleri arasında kaç gün olduğu, parametreler ekranından girdiğiniz günün tarihine göre yapacağınız tahsilata kaç gün kaldığı ve meblağ alanında yapacağınız tahsilat tutarı yer alır. Evrak detaylı döküm aldıysanız, meblağ alanındaki rakam sadece ilgili 149

150 satırdaki hareket karşılığında doğan alacağınızı gösterir. Yani bir müşteriden 3 farklı hareketle doğan alacağınız varsa, evrak detaylı dökümde bu 3 alacak meblağı ayrı ayrı satırlarda yer alacaktır. Eğer evrak detaysız döküm alıyorsanız, bu alandaki rakam ilgili müşterinizden yapacağınız toplam tahsilat tutarıdır. Satıcılardan Satıcı firmalardan yapacağınız tahsilatlar bu bölümden listelenecektir. Programın çalışma şekli ve raporda yer alan bilgiler müşteri tahsilat raporu ile aynıdır. Yalnız bu raporda listelenen tahsilatlar müşteri firmalardan değil, satıcı firmalardan yapılacaktır. Yapılacak Tediyeler Raporu Müşteri ve satıcı firmalara yapacağınız ödemelerin raporları bu bölümden alınacaktır. Tediye raporları 2 programdan oluşmuştur. Müşterilere Müşterilerinize yapacağınız ödemeler bu bölümde listelenmektedir. Rapor parametreleri ve rapor başlıkları müşteri tahsilat raporları ile aynıdır. Yalnız bu raporda yapacağınız tahsilatlar değil, ödemeleriniz listelenmektedir. Bu bölümle ilgili ayrıntılı bilgi için Bkz. Finans/Raporlar/Yapılacak Tahsilatlar ve Tediyeler/Yapılacak Tahsilatlar/Müşterilerden Yapılacak Tahsilat Raporuna başvurabilirsiniz. Satıcılara Bu program ile, satıcı firmalarınıza yapacağınız ödemelerin listesini alacaksınız. Rapor parametreleri ve rapor başlıkları müşterilerden yapılacak tahsilat raporu ile aynıdır. Banka Raporlar menüsünün bu bölümünden, çalıştığınız bankaların istediğiniz bir dönemdeki hesap durumlarını ve hareketlerini listeleyeceksiniz. Banka Bakiye Durum Raporu Banka durum raporu, çalıştığınız bankaların istediğiniz herhangi bir dönemdeki ve istediğiniz bir grubundaki (mevduat, tahsildeki senetler, verilen çekler vb.) borç-alacak ve bakiyelerini ana, alternatif ve orijinal döviz cinlerine göre listeleyen rapordur. Bu raporun en önemli özelliği, bankanızın borç ve alacak tutarlarını, raporu aldığınız güne ait döviz kurlarını baz alarak da listeliyor olmasıdır. Yani borç ve alacak toplamlarının kur değişimlerine göre nasıl değerlendiğini göstermesidir. Programa girdiğinizde öncelikle rapor parametrelerinin girileceği bir ekran ile karşılaşacaksınız. Sadece bu rapora özel parametreler aşağıda açıklanmıştır. Standart rapor parametreleri için Raporlar/Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri. Döküm Detayı: Raporunuzda yer alacak bankaların son hesap durumlarının mı, yoksa belirli bir tarihteki hesap durumlarının mı? listeleneceğini, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak ve açılacak pencereden seçebilirsiniz. 150

151 Tarih: Eğer banka raporunun döküm detayı belirli tarih ise bu alana bankalarınızın hangi tarihteki hesap durumlarının listeleneceğini girmelisiniz. Sorumluluk Merkezi Detaylı: Raporunuzda sorumluluk merkezi bilgilerinin çıkıp çıkmayacağı bu alanda belirtilecektir. Grup: Bankalar ile gerçekleşen hareketler raporlarda 6 ayrı grup altında toplanmıştır. Bunlar; 1- Banka mevduat 2- Verilen çekler 3- Tahsildeki çekler 4- Tahsildeki senetler 5- Teminata verilen çekler 6- Teminata verilen senetler gruplarıdır. Banka durum raporu, hareket raporu ve ekstresi bu 6 gruptan biri seçilerek alınır. Bu alanda sizden istenilen, kod aralığını veya kod yapısını girdiğiniz bankalardaki hangi hesap durumlarının (mevduat hesap durumlarının mı, tahsildeki senet tutarlarının mı? vb.) listeleneceğini seçmenizdir. Seçiminizi satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden yapabilirsiniz. Rapor parametreleri girilip döküm yeri seçildikten sonra banka durum raporunuz listelenecektir. Banka durum raporunda parametreler ekranından seçtiğiniz bankaların kod ve isimleri, banka tanıtım kartındaki muhasebe kodları, ana döviz cinsine göre toplam borç ve alacak tutarları ile bakiyeleri, alternatif döviz cinsine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, alternatif döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre ana döviz cinsinden borç alacak bakiye toplamları, bakiyeler arasındaki kur farkı, orijinal döviz cinslerine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, orjinal döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre borç alacak bakiyeleri toplamları ve kur farkı ayrı ayrı başlıklar halinde listelenecektir. Bu raporda yer alan tutarlar, döküm detayı parametresine göre ya bankaların son durum (rapor aldığınız andaki) borç-alacak ve bakiyeleri ya da girilen tarih itibari ile olan borç-alacak ve bakiyeleridir. Eğer sorumluluk merkezi detaylı rapor aldıysanız, ilgili bankaların hangi sorumluluk merkezlerinden borçlandığını veya alacaklandığını ayrıca görebilirsiniz. Banka Hareket Raporu İstediğiniz sorumluluk merkezlerinden gerçekleşen banka hareketlerinin, hareketlere ait evrak bilgileriyle birlikte listelendiği rapordur. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken, bankaların hangi grubundaki hareketlerinin listeleneceğini belirlemenizdir. Örneğin raporunuzda mevduat hareketlerini, verilen çek hareketlerini, tahsildeki senet hareketlerini, teminata verilen senet hareketlerini ayrı ayrı listeleyebileceğiniz gibi hepsini aynı rapor içinde de listeleyebilmeniz mümkündür. Bunun için banka grup no alanında satır sonu butonunu tıklayıp, açılacak olan pencereden size uygun olan seçeneklerin sol bölümündeki kutucukları mouse göstergenizle işaretlemelisiniz. İşaretli olan her seçenek rapora dahil edilmiş anlamındadır. İlgili seçeneğin raporunuzda yer almasını istemiyor iseniz bir kez daha üzerinde kliklemeniz yeterli olacak ve seçilmişlik kalkacaktır. Daha sonra raporunuzda hangi sorumluluk merkezinden gerçekleşen hareketleri görmek istediğinizi belirlemelisiniz. Bunun için de sorumluluk merkezlerine ait kod aralığı yada kod yapısını ekranınızdaki ilgili alanlara girmelisiniz. Rapor parametreleri ile ilgili girişlerinizi yaptıktan sonra raporunuz listelenecektir. Şimdi banka hareket raporunda yer alan her bir alanı sırayla açıklamaya çalışalım; 151

152 Tarih: Parametreler ekranından seçtiğiniz grup için gerçekleşen hareket tarihleridir. Örneğin parametreler ekranından tahsildeki çekler grubunu seçtiyseniz, bu alanda tahsile verilen çeklerin tarihleri yer alacaktır. Evrak Referans No: Harekete ilişkin düzenlenen evrakın referans numarasıdır. Tahsile verilen çekler grubu için döküm aldığınızı varsaydığımızda, bu alanda takas çek çıkış evrakından girilen evrak numarası yer alacaktır. Belge No: Evraktan girilen belge numarasıdır. Evrak Cinsi: İlgili satırdaki hareket için düzenlenen evrakın cinsidir. Tahsile verilen çekler için döküm aldığınızda, bu alanda evrak cinsi Tak.C.C-takas çek çıkış veya Tak.C.O-takas çek ödeme olacaktır. Hareket Cinsi: İlgili satırdaki hareketin cinsidir. Örneğin tahsildeki çekler grubu için döküm alındığında hareket cinsi müşteri çeki olabilir. Referans No-Vade: İlgili satırdaki hareketin cinsi çek veya senetse, bu evrakların referans numaralarıyla vadeleri bu alanda yer alacaktır. Açıklama: İlgili satırdaki harekete ilişkin evraktan girilen açıklamadır. Açıklamadan sonraki alanlara geçmeden önce, küçük bir noktayı tekrar hatırlatmak istiyoruz; RAPORLAR bölümünün başında da değindiğimiz gibi, tüm finansal hareket girişlerinde minimum 2 cari hesap çalışır. Örneğin müşteriden tahsilat makbuzu evrakında önce tahsilat yapılan müşteri kodunu, daha sonra tahsilat meblağının kaydedileceği kasa kodunu girersiniz. Gelen havale evrakında, önce havalenin geldiği bankanın kodu, daha sonra da havaleyi gönderen cari hesabın kodu (müşteri, satıcı, personel vb.) girilir. Ya da bankaya takas için çek çıkıyorsanız, önce çekin çıkıldığı banka kodunu, daha sonra da bu çekin hangi kasadan çıkıldığı girilir. Kısacası her evrak için 2 cari hesap çalışır. İşte evraklardan girilen ilk cari (evrak genel bilgileri bölümünden girilir) raporlarda cari cinsi olarak geçer. Evrakların hareket bölümünden girilen 2. cariyse karşı cari cinsidir. Şimdi rapor başlıklarına kaldığımız yerden devam edelim; Cari Cinsi: İlgili satırdaki banka hareketi için çalışan ilk cari hesabın cinsi bu alanda yer alacaktır. Banka hareket raporunda cari cinsi banka olacaktır. Cari Kodu: İlgili satırdaki hareket için çalışan ilk cari hesabın yani bankanın kodudur. Gr.:İlgili satırdaki hareketin hangi banka hesap grubundan gerçekleştiğini bu alanda göreceksiniz. Banka grup numaraları, rapor almadan önce karşınıza gelen parametreler ekranından seçilmektedir. Bu ekrandan banka mevduat haricinde hangi grubu yada grupları seçtiyseniz, raporunuzun grup numarası alanında ilgili numaralar yer alacaktır. Örneğin tahsildeki çekler grubunu seçtiyseniz, bankalara tahsile gönderilen çeklerin grup numarası 3 olacaktır. Teminata verilen senetleri seçtiyseniz grup numarası 6 olacaktır. Eğer banka mevduat grubunu seçtiyseniz, harekete ilişkin grup numarası kendi grubundan farklı olabilir. Çünkü mevduat grubunu etkileyebilen birden fazla hareket vardır. Örneğin ilgili satırdaki evrak cinsi takas çek ödendi ise, bu hareket banka mevduat grubu bazında alınan raporlarda 152

153 da görünecek fakat grup numarası 3 olacaktır. Ya da ilgili satırdaki hareket teminat çek ödendi ise, bu da mevduat hesabınızı etkileyecek ve raporunuzda kendi grup numarasıyla (4) yer alacaktır. KarĢı Cari Cinsi: İlgili satırdaki hareket için çalışan ikinci cari hesabın cinsidir. Örneğin banka mevduat grubunda rapor alıyorsunuz ve incelemekte olduğunuz satırdaki evrak cinsi N.P.Y yani bankaya nakit para yatırma. Bu hareket evrakında çalışan ilk cari banka, ikinci cari ise kasadır. Dolayısıyla cari cinsi banka, karşı cari cinsiyse kasa olacaktır. İlgili satırdaki evrak cinsi dekont olsaydı, karşı cari cinsi dekonttan seçilen hizmet olacaktı. KarĢı Cari Kodu: İlgili satırdaki hareket için çalışan ikinci cari hesabın kodudur (Bkz. Karşı Cari Cinsi). KarĢı Cari Ġsmi: İlgili satırdaki hareket için çalışan ikinci cari hesabın ismidir (Bkz. Karşı Cari Cinsi). Kr. Gr.: İlgili satırdaki hareket için çalışan karşı cari cinsi de banka ise, bu alanda hareketin bankadaki hangi hesap grubunu etkilediğine ilişkin grup numarası yer alacaktır. Örneğin incelemekte olduğunuz satırdaki evrak cinsi Tah.S.O-tahsil senet ödendi. Evrakta hem cari hem de karşı cari cinsi bankadır. Yani bu hareket bankadaki tahsildeki senetler grubundan banka mevduat grubuna yapılan bir para transferini göstermektedir. Dolayısıyla grup numarası 4-tahsildeki senetler, karşı grup numarasıysa 1-banka mevduat olacaktır. Çünkü tahsil edilen senet tutarı bankadaki mevduat hesabınıza geçmiştir. Eğer hareketin karşı cari cinsi bankadan farklıysa, karşı cari grup numarası sıfır (0) olacaktır. Sorumluluk Merkezi Kodu: İlgili satırdaki banka hareketinin hangi sorumluluk merkezinden gerçekleştiği bu alanda yer alır. Borç: İlgili satırdaki hareket bankayı borçlandırmışsa, borç tutarını bu alanda göreceksiniz. Alacak: İlgili satırdaki hareket bankayı alacaklandırmışsa, alacak tutarı bu alanda görülecektir. Muhasebe FiĢ Tipi-Tarihi-Sıra No: İlgili satırdaki hareket muhasebeye entegre edilmişse, bu harekete ilişkin muhasebede yaratılan fişin tipi, tarihi ve sıra numarası bu alanlarda görülebilir. Banka Ekstresi Banka ekstresiyle, çalıştığınız herhangi bir bankanın, istediğiniz tarihler arasında gerçekleşen hareketlerinin dökümü alınacaktır. Banka ekstresinin içeriği, banka hareket raporuyla hemen hemen aynıdır. Yalnız, hareket raporunda bütün bankaların hareketleri listelendiği halde, ekstrede sadece kodunu gireceğiniz tek bir bankanın hareketleri listelenir. Kasa Raporlar menüsünün bu bölümünden, tanımlı olan kasalarınızın belirli bir dönemdeki durumları ile yine bu kasaların hareketleri listelenecektir. 153

154 Kasa Bakiye Durum Raporu Kasa raporlarından ilki kasa bakiye durum raporudur. Bu rapor alındığında, FİNANS/Kartlar/Kasa Tanıtım Kartı bölümünde tanımlı olan tüm kasaların istediğiniz bir dönemdeki durumları ana, alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre, dilerseniz sorumluluk merkezi detayları ile birlikte listelenecektir. Bu raporun en önemli özelliği, kasalarınızın borç ve alacak tutarlarını, raporu aldığınız güne ait döviz kurlarını baz alarak da listeliyor olmasıdır. Yani borç ve alacak toplamlarının kur değişimlerine göre nasıl değerlendiğini göstermesidir. Programa girdiğinizde öncelikle rapor parametrelerinin girileceği bir ekran ile karşılaşacaksınız. Sadece bu rapora özel parametreler aşağıda açıklanmıştır. Standart rapor parametreleri için Raporlar/Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri. Döküm Detayı: Raporunuzda yer alacak kasaların son hesap durumlarının mı, yoksa belirli bir tarihteki hesap durumlarının mı? listeleneceğini, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak ve açılacak pencereden seçebilirsiniz. Tarih: Eğer kasa raporunun döküm detayı belirli tarih ise bu alana kasalarınızın hangi tarihteki hesap durumlarının listeleneceğini girmelisiniz. Sorumluluk Merkezi Detaylı: Raporunuzda sorumluluk merkezi bilgilerinin çıkıp çıkmayacağı bu alanda belirtilecektir. Rapor parametreleri girilip döküm yeri seçildikten sonra kasa durum raporunuz listelenecektir. Kasa durum raporunda tanımlı kasaların kodları, isimleri kasa tanıtım kartındaki muhasebe kodları, ana döviz cinsine göre toplam borç ve alacak tutarları ile bakiyeleri, alternatif döviz cinsine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, alternatif döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre ana döviz cinsinden borç alacak bakiye toplamları, bakiyeler arasındaki kur farkı, orijinal döviz cinslerine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, orjinal döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre borç alacak bakiyeleri toplamları ve kur farkı ayrı ayrı başlıklar halinde listelenecektir. Bu raporda yer alan tutarlar, döküm detayı parametresine göre ya kasaların son durum (rapor aldığınız andaki) borç-alacak ve bakiyeleri ya da girilen tarih itibari ile olan borç-alacak ve bakiyeleridir. Eğer sorumluluk merkezi detaylı rapor aldıysanız, ilgili kasaların hangi sorumluluk merkezlerinden borçlandığını veya alacaklandığını ayrıca görebilirsiniz. Kasa Hareket Raporu İstediğiniz sorumluluk merkezlerinden gerçekleşen kasa hareketlerinin, hareketlere ait evrak bilgileriyle birlikte listelendiği rapordur. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken, raporunuzda hangi sorumluluk merkezinden gerçekleşen hareketleri görmek istediğinizi belirtmenizdir. Bunun için de sorumluluk merkezlerine ait kod aralığı yada kod yapısını ekranınızdaki ilgili alanlara girmelisiniz. Rapor parametreleri ile ilgili girişlerinizi yaptıktan sonra raporunuz listelenecektir. Şimdi kasa hareket raporunda yer alan her bir alanı sırayla açıklamaya çalışalım; Tarih: Dönem başından itibaren gerçekleşen her bir kasa hareketinin tarihi bu alanda yer alacaktır. 154

155 Evrak Referans No: Harekete ilişkin düzenlenen evrakın referans numarasıdır. Örneğin ilgili satırdaki hareket çek giriş bordrosu evrakıyla gerçekleşmişse, bu alanda çek giriş bordrosundan girilen evrak numarası yer alacaktır. Belge No: Evraktan girilen belge numarasıdır. Evrak Cinsi: İlgili satırdaki kasa hareketi için düzenlenen evrakın cinsidir. Evrak cinsleri bu alanda kısaltmalar halinde görülecektir. Örneğin Ç.G.B-çek giriş bordrosu, N.P.Y-nakit para yatırma, Tak.C.C-takas çek çıkış evraklarının kısaltmalarıdır. Hareket Cinsi: İlgili satırdaki kasa hareketinin cinsidir. Örneğin çek, senet, nakit gibi. Referans No-Vade: İlgili satırdaki hareketin cinsi çek veya senetse, bu evrakların referans numaralarıyla vadeleri bu alanda yer alacaktır. Açıklama: İlgili satırdaki harekete ilişkin evraktan girilen açıklamadır. Cari Cinsi: İlgili satırdaki kasa hareketi için çalışan ilk cari hesabın cinsi bu alanda yer alacaktır. Örneğin ilgili satırdaki hareket müşteriden çek giriş bordrosuyla gerçekleşmiş olsun. Çek giriş bordrosuna önce çekin kimden alındığına ilişkin müşteri kodu girilir. Daha sonra da alınan gireceği kasa kodu seçilir. Böyle bir işlemde cari cinsi, evraktan ilk girilen cari cinsi, yani müşteridir. Daha geniş bilgi için Bkz. Raporlar bölümü. Cari Kodu: İlgili satırdaki kasa hareketi için çalışan ilk cari hesabın kodudur. Gr.:Bu alan sadece cari cinsi banka olması durumunda geçerlidir ve ilgili satırdaki hareketin bankanın hangi hesap grubundan gerçekleştiğini gösterir (Bkz. Raporlar/Banka/Banka Hareket Raporu/Gr.No alanı). Cari cinsi banka değilse, grup numarası sıfır (0) olacaktır. KarĢı Cari Cinsi: İlgili satırdaki hareket için çalışan ikinci cari hesabın cinsidir. Örneğin incelemekte olduğunuz satırdaki evrak cinsi N.P.Y yani bankaya nakit para yatırma. Bu hareket evrakında çalışan ilk cari banka, ikinci cari ise kasadır. Dolayısıyla cari cinsi banka, karşı cari cinsiyse kasa olacaktır. KarĢı Cari Kodu: İlgili satırdaki hareket için çalışan ikinci cari hesabın kodudur (Bkz. Karşı Cari Cinsi). KarĢı Cari Ġsmi: İlgili satırdaki hareket için çalışan ikinci cari hesabın ismidir (Bkz. Karşı Cari Cinsi). Kr. Gr.: Bu alan sadece karşı cari cinsinin banka olması durumunda geçerlidir ve ilgili satırdaki hareketin bankanın hangi hesap grubuna etki ettiğini gösterir (Bkz. Raporlar/Banka/Banka Hareket Raporu/Kr.Gr.No alanı). Karşı cari cinsi banka değilse, grup numarası sıfır (0) olacaktır. Borç: İlgili satırdaki hareket kasayı borçlandırmışsa, borç tutarını bu alanda göreceksiniz. Alacak: İlgili satırdaki hareket kasayı alacaklandırmışsa, alacak tutarı bu alanda görülecektir. 155

156 Muhasebe FiĢ Tipi-Tarihi-Sıra No: İlgili satırdaki hareket muhasebeye entegre edilmişse, bu harekete ilişkin muhasebede yaratılan fişin tipi, tarihi ve sıra numarası bu alanlarda görülebilir. Kasa Ekstre Raporu Kasa ekstresiyle, kodunu gireceğiniz herhangi bir kasanın, istediğiniz tarihler arasında gerçekleşen hareketlerinin dökümü alınacaktır. Kasa ekstresinin içeriği, kasa hareket raporuyla hemen hemen aynıdır. Yalnız, hareket raporunda bütün kasaların hareketleri listelendiği halde, ekstrede sadece kodunu gireceğiniz tek bir kasanın hareketleri listelenir. Kasa Tahsilat ve Ödeme Raporu Tahsilat ve ödeme raporu ile istediğiniz kasa tipinin istediğiniz tarih aralığındaki hareketlerini listeleyebilirsiniz. Yalnız bu raporda tüm kasalar yerine sadece kasa tipini seçmiş olduğunuz kasadan yapılan tahsilat ve ödemeleri listelenecektir. Programa girdiğinizde önce rapor parametrelerini gireceğiniz bir ekran ile karşılaşacaksınız. Bu ekrandan raporu alacağınız kasanın tipini, o kasa tipinde birden fazla kasa hesabı varsa, bunlara ilişkin kod aralığını ya da kod yapısını, listelenecek hareketlere ilişkin tarih aralığını ve bilgilerin hangi döviz cinsi ile listeleneceğini belirlemelisiniz. Parametre girişleri yapılıp döküm yeri seçildikten sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda yer alan bilgiler kasa hareket raporu ile aynıdır. Kasa hareket raporunda bütün kasa tiplerine bağlı bütün hareketler listelendiği halde, bu raporda tek bir kasa tipinden gerçekleşen hareketler listelenir. Bir de bu raporda borç-alacak kolonları yerine tahsilat ve tediye kolonları yer alır. Bu kolonlarda, ilgili kasalardan yapılan ödeme ve tahsilat tutarları yer alır. Kasa Özet Tahsilat Ve Ödeme Durum Raporu Bu rapor ile istediğiniz kasa tipinin (senet kasası, çek kasası vb.) giren çıkan devreden ve kalan miktarlarını istediğiniz tarih aralığında ve istediğiniz döviz cinsini baz alarak sorumluluk merkezi detayları ile birlikte inceleyebileceksiniz. Programa girdiğinizde karşınıza hemen hemen tüm rapor programlarımızda olduğu gibi parametreler başlıklı bir ekran gelecektir. Sadece bu rapora özel parametrelerle ilgili açıklamalarımızı aşağıda bulabilirsiniz. Standart rapor parametreleri için de Raporlar/Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri bölümüne bakabilirsiniz. Ġlk Tarih ve Son Tarih: Kasalarınızın ödeme ve tahsilat durumlarını incelemek istediğiniz tarih aralığını bu alanlara girmelisiniz. Sorumluluk Merkezi Detaylı: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza evet ve hayır seçeneklerinden oluşan küçük bir pencere açılacaktır. Raporunuzda sorumluluk merkezi bilgilerinin yer almasını istiyor iseniz bu alandaki seçiminiz evet aksi halde hayır olarak belirlenmelidir. Seçiminizi yaparak bir sonraki alana geçiniz. Döviz Takip Tipi: Bu alanda sizden istenen raporunuzda baz alacağınız döviz cinsini belirtmenizdir. Bunun için satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden döviz cinsini seçmelisiniz. Herhangi bir seçim yapmadan bu alanı geçer iseniz, ana döviz cinsi olarak tanımladığınız döviz cinsi baz alınacaktır. 156

157 Parametrelerle ilgili girişlerinizi yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda yaptıktan sonra raporunuz listelenecektir. Şimdi raporunuzda yer alan her bir başlığın ne olduğunu açıklamaya çalışalım. Kodu ve İsmi: Parametreler ekranından belirlediğiniz kod aralığında yer alan kasalarınızın kodu ve adıdır. Devreden: Parametreler ekranından girdiğiniz ilk hareket tarihine devreden (borç-alacak) miktarıdır. Giren: Parametreler ekranından girdiğiniz tarih aralığında kasalarınıza giren miktardır. Örneğin incelediğiniz kasa çek kasası ise çek kasasına giren çeklerin toplam miktarı bu alanda yer alır. Çıkan: Parametreler ekranından girdiğiniz tarih aralığında kasalarınızdan çıkan miktardır. Örneğin incelediğiniz kasa senet kasası ise bu kasadan çıkan senetlerin toplam miktarı bu alanda yer alır. Satıcı Raporlar menüsünün bu bölümünden, satıcı firmalarınıza ait hesap durum ve hareket raporları ile ekstre dökümleri alacaksınız. Bu bölümden alacağınız raporlara ilişkin açıklamalarımız Satınalma Modülünüzün Raporlar/Satıcı Raporları menüsünde detaylı olarak anlatılmıştır. Bundan dolayı bu bölümde, bu raporlara ilişkin açıklamalara yer verilmeyecektir. Bilgi için Satınalma modülümüzden yararlanabilirsiniz. Müşteri Raporlar menüsünün bu bölümünden, müşteri firmalarınıza ilişkin farklı detaylarda hazırlanan hesap durum ve hareket raporları ile ekstre dökümleri alacaksınız. Bu bölümden alacağınız raporlara ilişkin açıklamalarımız Satış Modülünüzün Raporlar/Müşteri Raporları menüsünde detaylı olarak anlatılmıştır. Bundan dolayı bu bölümde, bu raporlara ilişkin açıklamalara yer verilmeyecektir. Bilgi için Satış modülümüzden yararlanabilirsiniz. Diğer Cari Raporlar menüsünün bu bölümünden, diğer cariler olarak nitelendirdiğimiz ve müşteri, satıcı, banka, personel gruplarından hiç birine girmeyen cari hesapların durum ve hareket raporları alınacaktır. Diğer Cari Bakiye Durum Raporu Bu rapor, müşteri-satıcı-personel vb. gruplarından hiç birine girmeyip diğer cari olarak tanımladığınız cari hesaplarınızın, belirli bir dönem itibari ile borç-alacak ve bakiyelerini ana, alternatif ve orijinal döviz cinlerine göre listeleyen rapordur. Bu rapor diğer carilerinizin özet bilgilerini içerir. Bu raporun en önemli özelliği, diğer carilerinizin borç ve alacak tutarlarını, raporu aldığınız güne ait döviz kurlarını baz alarak da listeliyor olmasıdır. Yani borç ve alacak toplamlarının kur değişimlerine göre nasıl değerlendiğini göstermesidir. Programa girdiğinizde, rapor parametrelerinin girileceği bir ekran ile karşılaşacaksınız. Bu rapora özel 157

158 parametreler aşağıda açıklanmıştır. Diğer parametreler için Bkz. Raporlar/Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri. Döküm Detayı: Bu alanda satır sonu butonu tıklandığında küçük bir pencere açılacak ve ilgili raporunuzu son durum itibari ile mi yoksa belirli bir tarih itibari ile mi, almak istediğiniz sorulacaktır. Seçiminizi yapınız. Tarih: Eğer döküm detayı alanındaki tercihiniz belirli tarih ise, bu alana dökümünüzü hangi tarih itibari ile almak istediğinizi girmelisiniz. Eğer dökümünüzü son durum itibari ile almak istediğinizi belirtmişseniz, imleç bu alana gelmeden direkt olarak bir sonraki alanda konumlanacaktır. Sorumluluk Merkezi Detaylı: Raporunuzda sorumluluk merkezi detay bilgilerinin çıkıp çıkmayacağını bu alanda seçebilirsiniz. Eğer bu alanı evet olarak seçerseniz, bir diğer carinin hesap durumu listelendikten sonra araya bir çizgi çekilecek ve o diğer carinin borç-alacak bakiyesinin hangi sorumluluk merkezlerinden kaynaklandığı ayrıca listelenecektir. Hesap Durumu: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda yine bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu sefer sizden istenilen; ilgili raporunuzu tüm diğer carileriniz için mi, sadece bakiyesi olan diğer carileriniz için mi, sadece borçlu ya da alacaklı olan diğer carileriniz için mi, almak istediğinizi belirlemektir. Hesap durumunu i ilgili seçenek satırını klikleyerek yapınız. KarĢı MüĢteri/Satıcı değerlendirilecek: Programlarımızda müşteri ve satıcı firmalar için ayrı kartlar tanımlanmakta ve bu firmaların hareketleri ayrı ayrı incelenmektedir. Örneğin şu anda genel durum raporunu almakta olduğunuz müşteri firma aynı zamanda sizin satıcınız ise, bu durumda SATIN ALMA modülünden bu firma için bir de satıcı kartı açmanız gerekir. Ancak yine de bu firma ile olan hareketleri (borç ve alacak hareketlerini) tek bir ekstre veya raporda göremezsiniz. İlgili firmaya yapılan satış hareketleri SATIŞ modülünden, bu firmadan yapılan alımlar ise SATIN ALMA modülünden incelenebilir. Bu şekilde hem müşteri hem de satıcı olarak çalıştığınız firmaların hareketlerini tek bir ekstrede veya raporda görebilmeniz için, müşteri firmanın aynı zamanda satıcınız olduğunu programa tanıtmalısınız. Bu tanımlamayı da, müşteri kartının ana satıcı kodu alanına, kartını girmekte olduğunuz müşteri firmanın SATIN ALMA modülünden açmış olduğunuz satıcı kodunu girerek yapacaksınız. Daha sonra SATIN ALMA modülünden ilgili satıcı firmanın kartını çağırıp, buradaki ana müşteri kodu alanına da firmanın müşteri firma olarak verilen kodunu girmelisiniz. Genel amaçlı müşteri durum raporunun bu parametresi, yukarıda açıklamaya çalıştığımız şekilde hem müşteriniz hem de satıcınız olan firmaların durumları listelenirken, bu firmaların karşı cari hesaplarının da dikkate alınıp alınmayacağını belirlemek içindir. Eğer bu parametreyi evet- seçerseniz, raporunuzda müşteri firmaların karşı cari kapsamındaki (yani satıcınız olarak) gerçekleşen hareketleri de dikkate alınacaktır. Örneğin müşteri firmanızın size 100 milyon borcu varsa, karşı cari incelensin mi parametresi evet- yapıldığında, bu carinin satıcı olarak firmanızdan olan alacağı da incelenecek ve borç-alacak meblağları birbirinden mahsup edilerek, gerçek anlamda borç veya alacak bakiyesi bulunacaktır. Bu parametre hayır- olarak bırakıldığında, hem müşteriniz hem de satıcınız olan firmaların sadece müşteri tarafındaki genel durumu dikkate alınarak raporda yer alacaktır. 158

159 Bağlantılı Hesaplar değerlendirilecek: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza evet/hayır seçeneklerinden oluşan bir pencere gelecektir. Eğer raporunuzda seçtiğiniz carilerin bağlantılı olduğu alt cari hesap durumlarının da dikkate alınmasını, başka bir ifade ile alt cari hesaplarının da ana cari hesapları altında toplanmasını istiyor iseniz bu alandaki seçiminiz evet olmalıdır. (bkz. müşteri tanıtım kartı/ana cari kodu) Yukarıda sıraladığımız alanlara ilgili girişleri yapıp <ENTER> tuşuna bastıktan sonra, sıra döküm yeri tercihinizi belirlemeye gelmiştir. İlgili tercihinizi de belirledikten sonra FİNANS modülünüz raporunuzu listeleyecektir. U raporda diğer carilerin kod ve isimleri, tanıtım kartındaki muhasebe kodları, ana döviz cinsine göre toplam borç ve alacak tutarları ile bakiyeleri, alternatif döviz cinsine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, alternatif döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre ana döviz cinsinden borç alacak bakiye toplamları, bakiyeler arasındaki kur farkı, orijinal döviz cinslerine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, orjinal döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre borç alacak bakiyeleri toplamları ve kur farkı ayrı ayrı başlıklar halinde listelenecektir. Bu raporda yer alan tutarlar, döküm detayı parametresine göre ya diğer carilerin son durum (rapor aldığınız andaki) borç-alacak ve bakiyeleri ya da girilen tarih itibari ile olan borç-alacak ve bakiyeleridir. Eğer sorumluluk merkezi detaylı rapor aldıysanız, ilgili diğer carilerin hangi sorumluluk merkezlerinden borçlandığını veya alacaklandığını ayrıca görebilirsiniz. Diğer Cari Hareket Raporu İstediğiniz sorumluluk merkezlerinden gerçekleşen diğer carilerin hareketlerinin, hareketlere ait evrak bilgileriyle birlikte listelendiği rapordur. Programa girdiğinizde öncelikle yapmanız gereken, raporunuzda hangi sorumluluk merkezinden gerçekleşen hareketleri görmek istediğinizi belirtmenizdir. Bunun için de sorumluluk merkezlerine ait kod aralığı yada kod yapısını ekranınızdaki ilgili alanlara girmelisiniz. Rapor parametreleri ile ilgili girişlerinizi yaptıktan sonra raporunuz listelenecektir. Bu raporda, diğer carilerinizle gerçekleşen hareketlerin tarihleri, evrak referans ve belge numaraları, evrak cinsleri, hareket cinsleri, hareket cinsleri çek veya senetse, çek veya senedin referans numaraları ile vadeleri, açıklamaları, cari cins-kod ve isimleri, karşı cari cins-kod ve isimleri, hareketler muhasebeye entegre edilmişse muhasebede yaratılan fiş tipi-tarihi ve sıra numarası bilgileri yer alır. Diğer Cari Hesap Ekstresi Diğer carilerinizin istediğiniz tarihler arasındaki hareket dökümleri bu bölümden alınacaktır. Hesap ekstresi için aşağıdaki parametreleri girebilirsiniz; Tarama Ġlk Kod, Son Kod, Kod Yapısı: Hesap ekstresi alınacak ilk diğer cariye ait ilk kod son kod yada kod yapısını bu alanlara girebilirsiniz. Ġlk Tarih-Son Tarih: Ekstrede yer alacak hareketlerin hangi tarih aralığını kapsamasını istiyorsanız, bu alana ilk ve son hareket tarihlerini girebilirsiniz. Döviz Cinsi: Ekstrenin hangi döviz cinsiyle listelenmesini istiyorsanız, bu alanda karşınıza gelecek pencereden döviz cinsini seçiniz. Ġlk Sorumluluk Merkezi Kodu-Ġsmi: Diğer carilerinizin hangi sorumluluk merkezinden itibaren olan hareketlerini listelemek istiyorsanız, bu alana ilk sorumluluk merkezinin kodunu 159

160 girebilirsiniz. Kod giriş yapılınca, sorumluluk merkezinin ismi bir alt satıra otomatik olarak gelecektir. Son Sorumluluk Merkezi Kodu-Ġsmi: Diğer carilerinizin hangi sorumluluk merkezlerine kadar olan hareketlerini listelemek istiyorsanız, bu alana son sorumluluk merkezinin kodunu girebilirsiniz. Kod giriş yapılınca, sorumluluk merkezinin ismi bir alt satıra otomatik olarak gelecektir. Sorumluluk Merkezi Kod Yapısı: Ekstre için baz alınacak sorumluluk merkezlerini bu merkezlerin kod yapısını girerek de belirleyebilirsiniz. Sorumluluk merkezi kod yapısı bu alana girilmelidir. Bordrolar Tek Satır: FİNANS modülünden girilen tahsilat ve ödeme bordrolarının ekstrede tek satır halinde yer almasını istiyorsanız bu parametreyi -evet- olarak seçmelisiniz. Bu durumda bir bordro kaç satırdan oluşursa oluşsun, ekstrede tek bir satır halinde ve tutar toplamı olarak yer alacaktır. Aynı zamanda alt satırdaki detaylar ve hareket detayları parametreleri için seçim yapmanıza izin verilmeyecektir. Bordrolardaki her bir hareket satırını ekstrede ayrı ayrı görebilmek için parametre -hayır- seçilmeli ve alt satırlardaki parametrelerden detay şekillerini belirlemelisiniz. Detaylar: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda stok detaylı ve sorumluluk merkezi detaylı seçeneklerinden oluşan bir pencereyle karşılaşacaksınız. Sizden istenilen ekstre için detay şeklini seçmenizdir. Stok Detaylı: Ekstrenizi stok detaylı olarak alırsanız, diğer carilere sevk edilen stoklara ait kod, isim, miktar, birim fiyat, tutar ve ıskonto-masraf-vergi bilgileri de dökümünüzde yer alır. Sorumluluk Merkezi Detaylı: Ekstrenizi sorumluluk merkezi detaylı aldığınızda, bir diğer carinin hareketleri sorumluk merkezlerine göre ayrı ayrı tablolar halinde listelenir. Daha sonra diğer müşteri firmalar da bu şekilde listelenir. Stok ve Sorumluluk Merkezi Detaylı: Ekstrenizi stok ve sorumluluk merkezi detaylarıyla birlikte aldığınızda, diğer carilerin hareketleri sorumluluk merkezlerine göre ayrı ayrı tablolarda yer alacağı gibi, bu tablolarda diğer carilere verilen stok bilgileri de yer alacaktır. Detaylar penceresinden seçim yapabilmek için ilgili seçenek satırlarının sol taraflarındaki kutucukları birer kez kliklemeniz gerekir. Hareket Detayı: Bu parametre -evet- seçilirse, ekstrede yer alan hareketler, hareketin kaynağı olan evrak detayları ile birlikte listelenir. Yazıcıda Sayfa Atla: Hesap ekstresi yazıya dökülürken, her bir diğer carinin bilgileri listelendikten sonra sayfa atlanmasını istiyorsanız bu parametreyi -evet- seçmelisiniz. Nakil Bilgisi Dök: Bu alanda evet- seçimi yapmanız durumunda, biraz önce girdiğiniz ilk hareket tarihine devreden nakil bilgileri de (borç-alacak ve bakiye olmak üzere) listelenecektir. 160

161 Parametre girişlerinizi yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda tamamladıktan sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda aşağıdaki bilgiler yer alır. Tarih: Diğer cari hareketlerinin gerçekleştiği tarihlerdir. Evrak Ref. No: Diğer cari hareketlerinin gerçekleştiği evrakların seri ve sıra numaralarıdır. Belge No: Diğer cari hareketlerinin gerçekleştiği evraklara ait belge numarasıdır. Evrak Cinsi: Hareketlerin hangi evrak cinsi ile gerçekleştiği bu kolonda yer alacaktır (tahsilat makbuzu, dekont, havale vb.). Hareket Cinsi: Diğer cari hareketlerinin gerçekleştiği hareket cinsidir. Örneğin ilgili satırdaki hareketin evrak cinsi çek giriş bordrosu ise, hareket cinsi firma çeki veya müşteri çeki olabilir. Ref. No: İlgili satırdaki diğer cari hareketi çek ve senet ile gerçekleşmiş ise, bu alanda çek veya senede ilişkin referans numarası yer alacaktır. Vade: Hareketin vade tarihidir. Açıklama: İlgili satırdaki harekete ilişkin evraktan girilen açıklamadır. Sorumluluk Merkezi Kodu-Adı: İlgili satırdaki hareketin hangi sorumluluk merkezinden kaynaklandığını, başka bir ifade ile hareketin kaynağı olan sorumluluk merkezinin kodu ve adını bu kolonlarda görebilirsiniz. Borç: İlgili satırdaki hareket diğer cariyi borçlandırıyorsa, borç meblağı bu kolonda yer alacaktır. Alacak: İlgili satırdaki hareket diğer cariyi alacaklandırıyorsa, alacak meblağını bu kolonda görebilirsiniz. Borç Bakiye-Alacak Bakiye: Borç-alacak kolonlarının farkı, borç bakiye ya da alacak bakiye olarak bu kolonlara yansıyacaktır. Personel Raporlar menüsünün bu bölümünden, personellerinizin hesap durum ve hareket raporları ile ekstre dökümü alacaksınız. Personel Durum Raporu Bu rapor, personellerinizin belirli bir dönem itibari ile borç-alacak ve bakiyelerini ana alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre listelemektedir. Programa girdiğinizde öncelikle rapor parametrelerinin girileceği bir ekran ile karşılaşacaksınız. Rapor parametreleri genel amaçlı banka ve kasa bakiye durum raporu parametreleri ile aynıdır. Bu yüzden tekrar açıklamıyoruz. Rapor parametreleri girilip, döküm yeri seçildikten sonra raporunuz listelenecektir. Bu raporda personellerinizin kodları, isimleri, tanıtım kartından girilen 161

162 muhasebe kodları, ana döviz cinsine göre toplam borç ve alacak tutarları ile bakiyeleri, alternatif döviz cinsine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, alternatif döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre ana döviz cinsinden borç alacak bakiye toplamları, bakiyeler arasındaki kur farkı, orijinal döviz cinslerine göre borç alacak toplamları ve bakiyeleri, orjinal döviz cinsinin raporu aldığınız güne ait kuru, o kura göre borç alacak bakiyeleri toplamları ve kur farkı ayrı ayrı başlıklar halinde listelenecektir. Bu raporda yer alan tutarlar, döküm detayı parametresine göre ya bankaların son durum (rapor aldığınız andaki) borç-alacak ve bakiyeleri ya da girilen tarih itibari ile olan borç-alacak ve bakiyeleridir. Eğer sorumluluk merkezi detaylı rapor aldıysanız, ilgili bankaların hangi sorumluluk merkezlerinden borçlandığını veya alacaklandığını ayrıca görebilirsiniz. Personel Hareket Raporu Personel hareketlerinin, parametreler ekranından belirleyeceğiniz sorumluluk merkezlerine göre evrak detayları ile birlikte listelendiği rapordur. Programa girdiğinizde sizden sadece sorumluluk merkezi kod aralığını yada kod yapısını girmeniz istenir. Bu girişleri tamamlayıp döküm yerinizi de belirledikten sonra raporunuz listelenecektir. Bu raporda personellerinizin hareket tarihleri, evrak referans ve belge numaraları, evrak cinsleri, hareket cinsleri, hareket cinsleri çek veya senetse, çek veya senedin referans numaraları ile vadeleri, açıklamaları, cari cins-kod ve isimleri, karşı cari cins-kod ve isimleri, borç veya alacakları, hareketler muhasebeye entegre edilmişse muhasebede yaratılan fiş tipitarihi ve sıra numarası bilgileri ile parametreler ekranından girdiğiniz sorumluluk merkezlerinin kodları ayrı başlıklar halinde yer alır. Personel Hesap Ekstresi Personel ekstresiyle, kod aralığını gireceğiniz personellerinizin, istediğiniz tarihler arasında gerçekleşen hareketlerinin dökümü alınacaktır. Personel ekstresinin içeriği, personel hareket raporuyla benzer özellikleri taşır. Yalnız, hareket raporunda bütün personellerin hareketleri herhangi bir filtrelemeye izin verilmeden, tarih sırasında ve personel kodlarına göre karışık bir şekilde listelendiği halde, ekstrede sadece kod aralığını gireceğiniz personellerinizin hareketleri zengin filtrelerle süzülür ve personellere göre derlenerek listelenir. Personel Hesap Ekstresi parametreleri giriş alanları itibari ile diğer cari hesap ekstreleri ile aynıdır. Bu yüzden bu alanları tekrar açıklama gereği duymuyoruz, ayrıntılı bilgi için bu bölümlerden yararlanabilirsiniz. Raporunuzda personellerinizin borç ve alacak toplamları parametreler ekranından seçtiğiniz sorumluluk merkezleri bazında ve evrak detaylarıyla birlikte listelenecektir. Ayrıca her personele ait bilgiler ayrı ayrı listelenmektedir. Çek-Senet Raporları Raporlar menüsünün bu bölümünden, tüm çek-senet, müşteri ödeme sözleri, firma ödeme emirleri, müşteri havale sözleri, firma havale emirleri ve kredi kartları hareketlerinize ait detaylı dökümler alacaksınız. Şimdi bu bölümde yer alan programların neler olduklarını inceleyelim. MüĢteri Çekleri Bu bölümden, öncelikle müşteri çeklerinin bulunabileceği tüm pozisyonlar bazında detaylı raporları alınacaktır. Örneğin portföydeki müşteri çekleri, tahsildeki veya teminattaki müşteri 162

163 çekleri, karşılıksız çıkan müşteri çekleri ayrı ayrı raporlarda alınabileceği gibi, dilerseniz tüm pozisyonlardaki müşteri çeklerinizi tek bir rapordan da alabilirsiniz. Ayrıca geç ödenmiş müşteri çekleri ve reeskont raporu da bu bölümden alınabilecek raporlar arasındadır. Genel Amaçlı Müşteri Çekleri Dökümü Bu bölümden, tüm müşteri çeklerinizi -dilerseniz- pozisyon ayırımı olmaksızın tek bir rapordan alacaksınız. Yani, portföydeki, ciro edilmiş, tahsildeki veya karşılıksız çıkan çeklerinizi aynı anda izleyebileceksiniz. Genel amaçlı müşteri çekleri dökümünü parametre girişleri ile tamamen kendi ihtiyaçlarınıza uygun bir hale getirebilirsiniz. Örneğin raporunuzda yer alacak çeklere meblağ sınırları verebilir, sadece ödenen veya ödenmeyen çekleri listeleyebilirsiniz. Rapor parametrelerine ait detaylı açıklamalarımız aşağıda verilmiştir. Sıralama ġekli: Müşteri çekleri dökümünüzün sıralama şekli (çekler referans numaralarına göre mi, vade tarihlerine göre mi? listelenecek ) bu alanda satır sonu butonu tıklanarak açılacak pencereden seçilebilir. Referans Tarihi: Referans tarihi, çeklerinizin girişini yaptığınız tarih, bir başka ifade ile evrak tarihinizdir. Detaylı çek dökümünüz, bu alana gireceğiniz tarihten önce girişi veya çıkışı yapılmış çeklerinizi içerecektir. Şimdi, ekranda görüntülenen tarih ile referans tarihiniz arasında bir farklılık varsa, gerekli düzeltmeyi yaparak ilk vade tarihi alanına geçiniz. Ġlk Vade Tarihi: Detaylı çek dökümünüzün belirli bir vadeden başlayan müşteri çeklerini içermesini istiyorsanız, bu alana dökümünüzde yer alacak çeklerin başlangıç vadesini giriniz. Bir örnek vermek gerekirse; çek dökümünüzün vadesi olan çeklerden başlamasını istiyorsanız bu alana da tarihini girmelisiniz. Bu durumda FİNANS modülünüz vadesi ilgili tarihten önce olan çeklerinizi döküme dahil etmeyecektir. Son Vade Tarihi: Detaylı müşteri çekleri dökümünüzün belirli bir vadeye kadar olan çekleri içermesini istiyorsanız, bu alana son vade tarihini giriniz. Örnek vermek gerekirse; çek dökümünüzün vadesi olan çeklerde son bulmasını istiyorsanız bu alana da tarihini girmelisiniz. Bu durumda FİNANS modülünüz vadesi ilgili tarihten sonra olan çeklerinizi döküme dahil etmeyecektir. Meblağ Üst Sınır: Detaylı müşteri çekleri dökümünüzün belirli bir meblağa kadar olan çeklerinizi içermesini istiyorsanız, bu alana ilgili üst meblağınızı giriniz. Örnek vermek gerekirse; çek dökümünüzün meblağı TL ye kadar olan müşteri çeklerinizi içermesini istediğinizde, bu alana gireceğiniz meblağ üst sınırı da TL olacaktır. Bu durumda FİNANS modülünüz tutarı 90 milyondan fazla olan çekleri döküme dahil etmeyecektir. 163

164 Meblağ Alt Sınır: Detaylı çek dökümünüzün belirli bir meblağdan başlamasını istiyorsanız, bu alana ilgili meblağ alt sınırını giriniz. Örneğin dökümünüzde meblağı TL den az olan müşteri çeklerini görmek istemiyorsanız, bu alana gireceğiniz rakam da TL olacaktır. Pozisyon Detayı: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere açılacak ve detaylı çek dökümünüze ilişkin pozisyon detayını belirlemeniz istenecektir. Eğer pozisyon detayı olarak birinci seçeneği yani tüm pozisyonları seçerseniz, bu durumda çeklerinizin geçtiği tüm pozisyonlar döküme dahil edilecektir. Örnek vermek gerekirse; önce portföyünüze alınmış olan daha sonra ödenen bir müşteri çeki dökümünüzde her iki pozisyonda da izlenebilecektir. Eğer pozisyon detayı olarak ikinci seçeneği yani son pozisyonları seçmişseniz, bu durumda çekleriniz şu andaki pozisyonları ile dökülecektir. Örneğimizden yararlanırsak; önce portföye alınıp sonra da ödenen çekiniz sadece ödendi olarak dökümünüzde izlenecektir. Refno Ġlk-Son-Kod Yapısı: Eğer dökümü yapılacak çeklerinize referans numarasına göre bir sınırlama getirmek istiyorsanız, bu alanlara dökümünüzde yer alacak ilk ve son çekin referans numaralarını veya referans kod yapısını girebilirsiniz. Banka No Ġlk-Son-Kod Yapısı: Müşteri çek dökümünüzün belirli bankaların çeklerini içermesini istiyorsanız, bu alanlara ilk ve son banka numaralarını veya banka no kod yapısını girebilirsiniz. Borçlu Adı: Müşteri çek dökümünüzü çek borçlusunun adına göre sınırlandırmak istiyorsanız, bu alana ilgili borçlu adını giriniz. Bu durumda FİNANS modülünüz sadece girmiş olduğunuz borçluya ait olan çeklerinizi dökecektir. Banka-ġube-Çek No-Hesap No: Müşteri çek dökümü çekin ait olduğu banka koduna, şube ismine, çek numarasına veya banka hesap numarasına göre alabilirsiniz. Bunun için, bu alanlardan uygun olanına ilgili girişi yapınız. Örneğin sadece Levent şubesine ait müşteri çeklerini dökebilmek için şube alanına Levent girebilirsiniz. ġube Seçilsin mi? - ġube No: Şubeleriyle online çalışan firmalar, sadece belirli şubelerden girilen çekleri raporda görmek isterlerse, şube seçilsin mi parametresini -evet- seçip, şube no alanına da raporda hangi şubeden girilen çekleri görmek istiyorlarsa, ilgili şubenin kodunu girmelidirler. Müşteri çekleri dökümünüzün sınırlarını belirlediğiniz bu ekrandaki girişleriniz bittiğinde <F2> tuşuna basmalısınız. Bu tuşa bastığınızda karşınıza detaylı çek dökümü pozisyonları başlığı ile yeni bir ekran gelecektir. Eğer bir önceki parametre ekrandan pozisyon detayı parametresi tüm pozisyonlar olarak seçildiyse, bu durumda çeklerinizin bütün pozisyonları raporunuzda yer alacaktır. Örneğin bir müşteri çekini portföye aldınız, daha sonra bankaya takasa gönderdiniz ve 164

165 bir müddet sonra bu çek banka tarafından tahsil edildi. Bu durumda sadece bu çek 3 ayrı pozisyon koduyla (3 satır halinde) dökümünüzde yer alacaktır. Bunlar; portföyde, tahsilde ve ödendi pozisyonlarıdır. Ödendi, çekinizin son pozisyonu, tahsilde ve portföyde ise ara pozisyonlarıdır (ara pozisyon=son pozisyondan önceki tüm aşamalar). Bu ekrandan, çeklerinizin bazı pozisyonlarını dökümünüzden çıkarma imkanınız vardır. Şimdi detaylı çek raporu pozisyonlarını incelemeye başlayalım. Ekranınızın üçüncü kolonunda, çeklerinizin bulunabileceği pozisyon isimleri yer almaktadır. Bir ve ikinci kolonlardaysa, üçüncü kolonda yer alan pozisyonlar bir çekin ara veya son pozisyonu olması durumunda, bu çekleri dökümünüze alıp almayacağınız seçilecektir. Örneğin üçüncü kolonun ikinci satırında ciro edildi pozisyonu bulunur. Çekiniz şu anda ciro edilmiş ise, bu çekinizin son pozisyonu demektir. Eğer çekiniz ciro edildikten sonra başka bir hareket gördüyse (örneğin karşılıksız çıkıp iade alındıysa), bu durumda ciro edildi çekinizin ara opsiyonu olacaktır; Portföyde Ciro Edildi Portföyde Ara. Poz. Ara Poz. Son. Poz. İşte ara pozisyonu ciro edildi olan çekleri dökümünüzden çıkarmak için, ciro edildi satırının ilk kolonuna (Ara Poz.) gelip, şu anda -evet- olan parametreyi -hayır- yapmalısınız. Bu durumda ara pozisyonu ciro olan çekler dökümünüzde yer almayacaktır. Ama son pozisyonu ciro olan çekleri dökümünüzde görebilirsiniz. Çünkü ikinci kolonda (yani Son Poz. kolonunda) halen - evet- parametresi yer almaktadır. Yukarıda açıklamaya çalıştığımız şekilde çeklerinizin ara veya son pozisyonlarını dökümlerinizden çıkarabileceğiniz gibi, ara ve son pozisyonları tamamen dökümden çıkarmadan, tarih sınırları vererek sınırlayabilirsiniz. Örneğin; portföyünüzdeki bir çeki bankaya takasa gönderdiniz, bir müddet sonra bu çek banka tarafından tahsil edildi. Bu durumda çekinizin ara pozisyonları portföyde ve tahsilde olacaktır. Bu aşamada tahsilde satırına gelerek ara pozisyon başlangıç tarihine herhangi bir giriş yaparsanız, programınız girdiğiniz tarihten itibaren ara pozisyonu tahsilde olan çeklerinizi listeleyecektir. Ara pozisyon bitiş tarihine de giriş yaparsanız, bu durumda başlangıç ve bitiş tarihleri arasında ara pozisyonu tahsilde olan çekler listelenir. Tarih sınırlarını son pozisyonlar için de aynı şekilde girebilirsiniz. Evet, detaylı çek raporu pozisyonlarında -varsa- gerekli düzeltmeler yapılıp <F2> tuşuna basılmalıdır. Karşınıza döküm yerini seçeceğiniz ekran gelecektir. Döküm yerini de seçtikten sonra girdiğiniz parametreler doğrultusunda çekleriniz listelenecektir. Detaylı çek dökümün aşağıdaki bilgiler yer alır. Sıra No: Dökümünüzde yer alan çeklerin sıra numarasıdır. Referans No: İlgili satırdaki müşteri çekinin referans numarasıdır. Banka No: Evrak detay bilgiler ekranından girilen (ALT+D tuşları ile) ve farklı amaçlara göre kullanılabilen numaradır (Bkz. Kartlar Yardım Tuşları/ALT+D). Vade Tarihi: Çekin vade tarihidir. Meblağ: İlgili satırdaki çekin tutarıdır. 165

166 Orj. Döviz. Meblağı: İlgili satırdaki çekin orijinal döviz cinsine göre tutarıdır. Ödenen: İlgili satırdaki çekin ödenen tutarı bu alanda yer alır. Borçlu Adı: Çek borçlusunun adıdır. Açıklama: Çekinize ilişkin açıklamadır. Ġlk Pozisyon\C/H Kodu ve Adı: İlgili çekin ilk pozisyonunun hangi cari hesap ile gerçekleştiğidir. Son Pozisyon: İlgili satırdaki çekin şu andaki pozisyonudur. Tarih: Çekin girişini yaptığınız evrak tarihidir. Evrak No: Çekin girişini yaptığınız evrakın numarasıdır. C/H Kodu: Çekinizin girişini veya çıkışını yaptığınız cari hesabın (müşteri, satıcı, banka, kasa vb) kodudur. C/H Ġsmi: Çekin girişini veya çıkışını yaptığınız cari hesabın ismidir. Son Hareket Valör: İlgili satırdaki çekin girişini yaptığınız tarih ile, vade tarihi arasındaki gün sayısıdır. Değer: Çekin girişini yaptığınız gündeki değeridir. Fark: Çekinizin vadesindeki değeri ile bugünkü değeri arasındaki farktır. Reeskont Valör: Çek dökümü raporunuzu aldığınız tarih ile çekinizin vade tarihi arasındaki gün sayısıdır. Değer: Çekinizin döküm aldığınız tarihteki değeridir. Reeskont Faiz: Çekinizin vadesindeki değeri ile dökümün aldığınız gündeki değeri arasındaki farktır. Banka-ġube: Çekin ait olduğu bankanın ve banka şubesinin adıdır. Çek No: İlgili çekin üzerinde taşıdığı numaradır. Hesap No: Çek borçlusunun ilgili bankadaki hesap numarasıdır. ġube No: İlgili satırdaki çek hareketinin girildiği şubenin numarası bu kolonda görülebilir. Genel Amaçlı Müşteri Çekleri Dökümü (İlk Poz.Cari Seçimli) Bu rapor, bir önceki bölümde açıklamaya çalıştığımız Genel amaçlı müşteri çekleri raporu ile, ister işleyiş açısından isterse rapor başlıkları açısından hemen hemen aynıdır. Aralarında ki tek fark, bu raporun parametreler ekranında, İlk Pozisyon \C/H ilk kod, İlk Pozisyon \C/H son 166

167 kod, İlk Pozisyon \C/H kod yapısı parametrelerinin yer almasıdır. Dolayısıyla raporunuzu bu parametrelere yapacağınız girişler doğrultusunda müşteri çeklerinin ilk pozisyonlarının ait olduğu carilere yani çeklerin ilk müşterilerine göre sınırlayabileceksiniz. Kısacası bir önceki raporda tüm müşteri çeklerinizi pozisyon ayırımı olmaksızın tek bir raporda alabiliyorken, bu raporda müşteri çeklerinizin dökümü parametreler ekranından belirleyeceğiniz cariler sınırlamasında olacaktır. Diğer tüm parametre girişleri ve rapor başlıkları Genel amaçlı müşteri çekleri raporu ile aynıdır. Bundan dolayı biz bu raporu ayrıntılı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Daha geniş bilgi için Genel amaçlı müşteri çekleri dökümünden yararlanabilirsiniz. Pozisyonlarına Göre Bu bölümden, müşteri çeklerinin bulundukları pozisyonlara göre ayrı ayrı raporları alınacaktır. Portföydeki MüĢteri Çekleri Dökümü Bu rapor sadece portföyünüzde bulunan müşteri çeklerini içermektedir. Rapor parametreleri; çeklere ait sıralama şeklinin seçimi ve dökümünüzde yer alacak çeklere ait ilk ve son vade tarihlerinin girişi şeklinde özetlenebilir. Bu parametreler girilip, döküm yeri seçildikten sonra raporunuz listelenecektir. Rapor başlıkları genel amaçlı müşteri çekleri raporu ile aynıdır. Bu yüzden rapor başlıklarını tek tek açıklamıyoruz. Ciro EdilmiĢ MüĢteri Çekleri Dökümü Bu bölümden, sadece ciro edilen müşteri çeklerini listeleyeceksiniz. Rapor başlıkları genel amaçlı müşteri çekleri raporu ile aynıdır. Bu yüzden rapor başlıklarını tek tek açıklamıyoruz. Tahsildeki MüĢteri Çekleri Dökümü Tahsile gönderilen müşteri çeklerini bu bölümden listeleyeceksiniz. Rapor başlıkları için Bkz. Genel Amaçlı Müşteri Çekleri Dökümü. Teminattaki MüĢteri Çekleri Dökümü Teminata verilen müşteri çeklerinin listelendiği bölümdür. Rapor başlıkları için Bkz. genel amaçlı müşteri çekleri dökümü. KarĢılıksız Portföydeki MüĢteri Çekleri Dökümü Karşılıksız çıkıp portföyünüze geri aldığınız müşteri çekleri bu bölümde listelenmektedir. Rapor başlıkları için Bkz. Genel amaçlı müşteri çekleri dökümü. KarĢılıksız Ġade EdilmiĢ MüĢteri Çekleri Dökümü Karşılıksız çıkıp müşteri firmalara iade edilmiş çekleriniz bu bölümden listelenecektir. Rapor başlıkları için Bkz. genel amaçlı müşteri çekleri dökümü. Kısmen ÖdenmiĢ MüĢteri Çekleri Dökümü Bu bölümden tamamı değil de bir kısmının ödenmiş olduğu çeklerin dökümü alınacaktır. Rapor başlıkları için Bkz. Genel amaçlı müşteri çekleri dökümü. 167

168 ÖdenmiĢ MüĢteri Çekleri Dökümü Takasta veya teminatta olup da ödenen müşteri çekleri bu bölümden listelenecektir. Rapor başlıkları için Bkz. genel amaçlı müşteri çekleri dökümü. Yaşlandırma Raporu Müşteri çekleri raporlarının bu bölümünden, portföydeki, tahsildeki ve teminattaki müşteri çekleri parametreler ekranlarından girilecek periyotlara göre ilgili gün toplamları olarak listelenecektir. Portföydeki MüĢteri Çekleri YaĢlandırma Raporu Bu rapor, kod aralığını gireceğiniz çek kasalarında bulunan çeklerinizi, parametreler ekranından gireceğiniz tarih aralığına göre ve belirli bir analiz periyodunu baz alarak toplam tutarları ile listeleyecektir. Örneğin parametreler ekranından listelemek istediğiniz portföydeki çekler için vade tarihlerini girip, analiz periyodu alanına da 10 gün, periyot başlangıç tarihi olarak da tarihini girdiniz. Bu durumda portföydeki çekler den 10 ar gün geriye gidilerek taranacak ve her 10 günlük dilimde yer alan çek toplamları listelenecektir. Örnek; ve öncesi Vadesi geçmiş bakiye Vade tarihleri arasında ve 10 ar günlük periyotlar ile portföyde bulunan toplam çek tutarları listelendikten sonra, vadesi geçmiş bakiye ile bu sefer periyot başlangıç tarihinden ileri doğru 10 ar gün taranarak her 10 günlük dilimde yer alan çek toplamları listelenecektir. Yukarıdaki örneğimizden yararlanırsak; ve sonrası Vadesi gelecek bakiye Raporunuzun en son kolonunda ise portföyünüzde bulunan vadesi gelecek çek toplamı yer alacaktır. Şimdi rapor parametrelerinin açıklamalarına geçebiliriz; Kasa Ġlk Kod - Kasa Ġlk Ġsim: Raporunuz için baz alınacak ilk çek kasasının kod veya ismini bu alanlara girebilirisiniz. Kasa Son Kod - Kasa Son Ġsim: Raporunuz için baz alınacak son çek kasasının kod veya ismini bu alanlara girebilirisiniz. Kasa Kod Yapısı: Portföyünüzdeki çekleri çek kasalarına ilişkin kod yapısı girerek de sınırlayabilirsiniz. Bunun için bu alana kasa kod yapısını girmelisiniz. 168

169 Ġlk Vade Tarihi - Son Vade Tarihi: Müşteri çekleri yaşlandırma raporunda hangi vade tarihleri arasındaki çekler dahil edilecekse, bu alanlara ilk ve son vade tarihlerini girebilirsiniz. Periyot <gün>: Portföydeki müşteri çekleri için baz alınacak periyodu bu alana girmelisiniz. Portföyünüzdeki çekler bu alana girilen periyotlar ile toplanacaktır. Örneğin bu alana 10 rakamını girdiyseniz, portföydeki çekleriniz vadelerine göre 10 ar günlük dilimler hainde listelenecektir. Periyot BaĢlangıç Tarihi: Bu alana içinde bulunduğunuz günün tarihi otomatik olarak gelecektir. Eğer yaşlandırma raporunun farklı bir tarihten başlamasını istiyorsanız bu tarihi değiştirebilirsiniz. Yaşlandırma raporunuz bu alanda yer alan tarihten geriye doğru ve bu tarihten ileriye doğru periyot gün sayısına göre portföyünüzdeki çekleri listeleyecektir. Rapor parametreleri girilip döküm yeri seçildikten sonra portföydeki müşteri çekleri yaşlandırma raporunuz listelenecektir. Raporunuzda ilgili vade tarihlerine göre ve parametreler ekranından girdiğiniz periyotlarla portföyünüzde bulunan müşteri çekleri, vadesi geçmiş ve vadesi gelecek müşteri çekleri toplamları yer alacaktır. Tahsildeki MüĢteri Çekleri YaĢlandırma Raporu Kod aralığını gireceğiniz bankalarda tahsilde olan çeklerinizi, belirli bir analiz periyodu baz alınarak toplam değerleri ile birlikte listeleyen rapordur. Teminattaki Çekleri YaĢlandırma Raporu Kod aralığını gireceğiniz bankalarda teminatta olan çeklerinizi, belirli bir analiz periyodu baz alınarak toplam değerleri ile birlikte listeleyen rapordur. Müşteri Çekleri Reeskont Raporu Müşteri çek raporlarından dördüncü, müşteri çeklerinin vadelerinden önce tahsil edilmek istenmesi durumunda ne kadar reeskont faiz tahakkuk edeceğini ve bu faiz dikkate alınarak hesaplanan çeklerin tahsil günündeki değerini listelemektedir. Bu raporu alabilmek için reeskont hesaplamalarında baz alınacak referans tarihini (yani çekin hangi tarih itibari ile tahsil edilmek istendiğini) ve reeskont faiz oranını girmeniz gerekir. Parametre girişleri yapıldıktan sonra raporunuz hazırlanacaktır. Reeskont raporunda müşteri çeklerine ait referans numarası, banka, vade, meblağ gibi genel bilgiler, reeskont valör günü=(referans tarihi - vade tarihi), hesaplanan reeskont faiz tutarı ve çeklerin referans tarihinde (vadelerinden önceki tarihte) tahsil edilmesi durumundaki değerleri yer alacaktır. Geç Ödenmiş Müşteri Çekleri Valör Müşteri çek raporları menüsünün bu raporu, geç (vadesinden sonra) ödenmiş müşteri çeklerini listelemektedir. Bu raporda; geciken çek ödemesi sonucunda ne kadar valör kaybınız olduğu gün ve tutar olarak ayrıca listelenmektedir. Eğer vadesinden önce ödenen müşteri çekleri varsa, bunları da valör bilgileri ile birlikte raporunuzda izleyebilirsiniz. Valör kayıp raporu 169

170 alabilmek için, raporda baz alınacak ilk ve son vade tarihlerini girmeniz gerekir. Raporunuz, gireceğiniz ilk vade tarihinden son vade tarihine kadar olan çekleri tarayacaktır. Raporunuzda müşteri çeklerinin referans numaraları, ait oldukları banka kodu, çekin vadesi ve meblağı, çek borçlusunun adı, son pozisyonu (ödendi olacaktır), ödeme tarihi ve ödemeye ilişkin evrak detay bilgileri yer alır. Ayrıca; Son Hr. Valör alanında, çekin vadesi ile ödendiği tarih arasındaki gün, Değer alanından çekin ödendiği gündeki (vadesinde değil) değeri (yıllık faiz dikkate alınarak hesaplanmıştır), Fark alanında çekin vadesindeki değeri ile ödendiği günkü değeri arasında oluşan fark yer alacaktır. Geç ödenen çekler için fark eksi (-) çıkacaktır. Bu, sizin o çekten dolayı oluşan valör kaybınızdır. Eğer çek vadesinden önce ödendiyse, o zaman fark artı (+) çıkacak ve kazancınız olacaktır. Firma Çekleri Bu bölümden, firma çeklerinin (kendi çek koçanınızdan kestiğiniz çeklerin) bulunabileceği tüm pozisyonlar bazında raporlar alınacaktır. Örneğin ciro edilmiş veya teminattaki firma çekleri, ödenmiş firma çekleri ayrı ayrı raporlarda izlenebilecektir. Dilerseniz tüm pozisyonlardaki firma çeklerinizi tek bir rapordan da alabilirsiniz. Bu bölümden ayrıca ciro edilmiş firma çeklerini yaşlandırma raporu, reeskont raporu ve firma çeklerinin cari hesaplara göre dağılımını veren raporları da alabileceksiniz. Firma çek raporları, döküm alınış şekilleri ve içerikleri itibari ile müşteri çek raporları ile aynı özelliklere sahiptir. Bu yüzden firma çek raporlarını tek tek açıklamıyoruz. MüĢteri Senetleri Portföydeki, ciro edilen, tahsildeki, teminattaki, karşılıksız çıkıp portföye alınan, karşılıksız çıkıp müşteriye iade edilen veya ödenmiş müşteri senetlerinin dilerseniz tek bir raporda, dilerseniz ayrı ayrı raporlarda listelendiği bölümdür. Bu bölümden yaşlandırma raporları, reeskont raporu, geç ödenmiş müşteri senetleri valör kayıp raporu da alınabilir. Rapor alınış şekilleri ve içeriği müşteri çekleri raporları ile aynıdır. Yalnız bu bölümden müşteri çekleri değil, müşteri senetleri listelenmektedir. Firma Senetleri Bu bölümden, çeşitli pozisyonlardaki firma senetlerini ayrı ayrı raporlar halinde listeleyebilirsiniz. Rapor alınış şekilleri ve içeriği müşteri senetleri raporları ile aynıdır. MüĢteri Ödeme Sözleri Bu bölümden, müşteri ödeme sözlerinin bulunabileceği tüm pozisyonlar bazında raporlar alınacaktır. Örneğin portföydeki müşteri ödeme sözlerini, kısmen ödenmiş müşteri ödeme sözlerini ve tamamı ödenmiş müşteri ödeme sözlerini ayrı ayrı raporlarda inceleyebileceksiniz. Dilerseniz tüm pozisyonlardaki müşteri ödeme sözlerini tek bir rapordan da alabilirsiniz. Bu bölümden ayrıca reeskont raporu da alabileceksiniz. Müşteri ödeme 170

171 sözleri raporları, döküm alınış şekilleri ve içerikleri itibari ile müşteri çek raporları ile aynı özelliklere sahiptir. Bu yüzden müşteri ödeme sözleri raporlarını tek tek açıklamıyoruz. Firma Ödeme Emirleri Bu bölümden, firma ödeme emirlerinin bulunabileceği tüm pozisyonlar bazında raporlar alınacaktır. Örneğin ciro edilmiş firma ödeme emirlerini, kısmen ödenmiş firma ödeme emirlerini ve tamamı ödenmiş firma ödeme emirlerini ayrı ayrı raporlarda izleyebileceksiniz. Dilerseniz tüm pozisyonlardaki firma ödeme emirlerini tek bir rapordan da alabilirsiniz. Bu bölümden ayrıca reeskont raporu da alabileceksiniz. Firma ödeme emirleri raporları, döküm alınış şekilleri ve içerikleri itibari ile müşteri çek raporları ile aynı özelliklere sahiptir. Bu yüzden firma ödeme emirleri raporlarını tek tek açıklamıyoruz. MüĢteri Havale Sözleri Bu bölümden, müşteri havale sözlerinin bulunabileceği tüm pozisyonlar bazında raporlar alınacaktır. Örneğin tahsildeki müşteri havale sözlerini, kısmen ödenmiş müşteri havale sözlerini ve tamamı ödenmiş müşteri havale sözlerini ayrı ayrı raporlarda inceleyebileceksiniz. Dilerseniz tüm pozisyonlardaki müşteri havale sözlerini tek bir rapordan da alabilirsiniz. Bu bölümden ayrıca reeskont raporu da alabileceksiniz. Müşteri havale sözleri raporları, döküm alınış şekilleri ve içerikleri itibari ile müşteri çek raporları ile aynı özelliklere sahiptir. Bu yüzden müşteri havale sözleri raporlarını tek tek açıklamıyoruz. Firma Havale Emirleri Bu bölümden, firma havale emirlerinin bulunabileceği tüm pozisyonlar bazında raporlar alınacaktır. Örneğin ciro edilmiş firma havale emirleri, kısmen ödenmiş firma havale emirlerini ve tamamı ödenmiş firma havale emirlerini ayrı ayrı raporlarda inceleyebileceksiniz. Dilerseniz tüm pozisyonlardaki firma havale emirlerini tek bir rapordan da alabilirsiniz. Bu bölümden ayrıca reeskont raporu da alabileceksiniz. Firma havale emirleri raporları, döküm alınış şekilleri ve içerikleri itibari ile müşteri çek raporları ile aynı özelliklere sahiptir. Bu yüzden müşteri havale sözleri raporlarını tek tek açıklamıyoruz. Çek-Senet, Emir, Söz ve Kredi Kartı Durum Raporu Bu rapor ile tüm çek senet, ödeme emri, ödeme sözü ve kredi kartlarınızın durumlarını dönem başından itibaren aylara göre dağılımlarını inceleyebileceksiniz. Örneğin müşteri çeklerinizin mart ayında ne kadar miktarının tahsilde, ne kadarının teminat da yada ne kadarının iade edildiğini pozisyonlarına göre görebileceksiniz. Aynı şekilde senetlerinizin, müşteri ödeme sözlerinizin ve firma ödeme emirlerinizin durumlarını da inceleyebileceksiniz. Programa girdiğinizde sizden sadece döküm yerini seçmeniz istenecektir. Döküm yerini belirledikten sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzun cinsi alanında müşteri çekleri, müşteri senetleri, firma çekleri, firma senetleri, firma ödeme emirleri, müşteri ödeme sözleri vb. sıralandığını göreceksiniz. Hemen yan tarafta yani pozisyon alanında ise senet, çek ve ödeme emirlerinize ilişkin pozisyonlar yer alır. (Portföyde, ciro edildi, ödendi, teminatta, iade edildi vb.) Daha sonra ki alanlarda ise (müşteri senedi, müşteri çeki firma ödeme emri vb. evrakların bulundukları pozisyona göre dönem başı miktarları ve aylara göre dağılımları ayrı başlıklar halinde yanyana sıralanacaktır. 171

172 Özel Raporlar Raporlar menüsünün son seçeneği olan özel raporlar, tanımlı olan döviz kurlarına ait alış-satış tutarlarını ve kurlardaki değişim tutar ve yüzdelerini listelemektedir. Kur Hareketleri Raporu Series 9000 NT de her bir hareket 3 farklı döviz cinsi ile aynı anda takip edilebilir. Bunlar; ana döviz, alternatif döviz ve orijinal dövizdir. Ana döviz ve alternatif döviz tüm hareketleri kapsamaktadır. Orijinal döviz ise, her stok, cari (müşteri, satıcı, personel vb.) ve muhasebe hesabı için farklı olabilir. Orijinal döviz her modülün kartlar menüsünden girilmektedir. Dövizli takip için Bkz. Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri. Hareketlerin istenilen döviz cinsi bazında takip edilebilmesi için, her döviz cinsinin günlük alış-satış kurları girilmelidir. Kur girişleri programınızın Kur işlemleri/kur girişi bölümünden yapılır. İşte bu rapor, gün bazında döviz kurlarını, kurlardaki değişim tutar ve yüzdelerini listelemektedir. Kur raporunu alabilmek için; sadece ilgili döviz kurunu ve kurların listeleneceği tarih aralıklarını girmeniz gerekir. Döviz kuru seçiminden sonra raporunuz listelenecektir. Raporunuzda aşağıdaki bilgiler yer alır; Tarih: Kurların tarihleridir. Döviz AlıĢ: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki alış kurudur. DeğiĢim Miktarı: İlgili tarihteki döviz alış kuru, bu tarihten önce alınan kurlardan farklı ise, farklı olan en son kur ile arasındaki değişim tutarıdır. Örnek: Tarih Döviz AlıĢ DeğiĢ.Miktarı DeğiĢ.Yüzdesi Yukarıdaki örnekte tarihindeki USD döviz alış kuru TL dir de USD TL ye çıkmıştır. Bu günler arasında TL fark vardır. Bu fark tarihindeki USD nin değişim miktarıdır. Bu tutarın yüzde olarak karşılığıysa 0.21 oranı ile değişim yüzdesi alanında yer almaktadır. DeğiĢim Değeri: İlgili tarihteki döviz alış kuru, bu tarihten önce alınan kurlardan farklı ise, farklı olan en son kur ile arasındaki değişim yüzde oranıdır. Bkz. Değişim Miktarı. Döviz SatıĢ: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki satış kurudur. Efektif AlıĢ: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki efektif alış kurudur. Efektif SatıĢ: Parametreler ekranından seçtiğiniz döviz cinsinin, ilgili tarihteki efektif satış kurudur. 172

173 Tarih Aralıklı Döviz Kurları Raporu Series 9000 New Tech programlarında, işlemlerinizi istediğiniz döviz cinsi ile yürütebilmeniz mümkündür. Örneğin stoklarınızı USD (Amerikan Doları) veya DM (Alman Markı) bazında satabilir veya cari hesaplarınız ile olan işlemlerinizi istediğiniz döviz cinsi ile yürütebilirsiniz. Bunun için günlük döviz kurlarının programa girilmiş olması gerekir. Günlük kur girişleri de Series 9000 New Tech programlarının üst bölümünde yer alan Döviz Kurları butonu ile ulaşacağınız ekrandan yapılmaktadır. Ayrıca KUR9000 NT/Sistem/Kur İşlemleri/Kur girişi programından da günlük kurlarınızı programa girebilirsiniz. İşte bu rapor, istediğiniz tarih aralığındaki döviz kurlarını tek bir ekrandan görebilmenizi dolayısıyla bu değerlerin dökümlerini alabilmenize olanak tanımaktadır. Böylece istediğiniz tarih aralığındaki kur değişimlerini inceleyebilmeniz mümkün olacaktır. Programa girdiğinizde karşınıza, raporunuzu hangi tarihler aralığında almak istediğinizi soran bir parametre ekranı gelecektir. Şimdi ekranda gördüğünüz ilk tarih alanına kur raporunuzun hangi tarihten itibaren dökülmesini istiyorsanız o tarihi, son tarih alanına da, raporunuzun bitmesini istediğiniz tarihi yazın. Raporu alacağınız tarih aralığını belirleyip döküm yerini de seçtikten sonra, istediğiniz tarihlerdeki kurların değerleri karşınıza gelecektir. Raporunuz tarihler bazında listelenecektir. Yani girdiğiniz tarih aralığındaki ilk günün kurları listelendikten sonra diğer günlere ait kur değerleri de sırasıyla listelenecektir. Genel Hareket Raporu Bu rapor, dönem başından itibaren gerçekleşen bütün finansal hareketleri tarih sırasında, evrak detayları ve muhasebe detaylarıyla birlikte (muhasebede oluşan fişe ilişkin detay bilgiler) listelemektedir. Herhangi bir hareket raporu ile aynı başlıkları içeren bu raporun diğerlerinden farkı, cari ve hareket cinsi gözetmeksizin bütün finansal hareketleri listelemesidir. ANALİZLER FİNANS modülünüzün bu bölümünden, finansal hareketlerde işlem gören tüm gerçek ya da tüzel kişilere (kasa, banka, müşteri, satıcı, personel ve diğer cariler) ait analiz dökümleri alınacaktır. Satıcı Bu bölümünden, satıcı firmalarınıza ait farklı detaylarda analiz dökümleri alacaksınız. AlıĢ-Ödeme Analizi Analizler menüsünün bu programı ile, satıcı firmalarınızdan belirli tarihler arasında yapılan alımlarınız ve bu alımlara karşılık yapılan ödemeleri, ödeme cinsleri bazında tutar ve yüzde olarak alacaksınız. Bu analizi alabilmek için yapacağımız işlem; analize dahil edilecek satıcı firmaların kod yapısını girmek ve tarih sınırlarını belirlemektir. Bu girişleri yapıp <TAB> tuşuna bastıktan sonra, alış ve ödeme analizinizin sonuçları listelenecektir. Şimdi analizinizdeki alanların neler olduklarını incelemeye başlayalım. Fatura Tutarı: Yukarıda vermiş olduğunuz tarihler arasında satıcı firmalardan gelen faturaların toplam tutarıdır. 173

174 Adedi: İlgili tarihler arasında satıcı firmalardan gelen faturaların toplam adedidir. Nakit Ödeme Tutarı: Yukarıda belirtilen tarihler içinde ne kadarlık nakit ödeme yapıldığı bu alanda yer alacaktır. Yüzdesi: Nakit olarak yapılan ödeme tutarının, toplam ödemelerin yüzde kaçı olduğudur. Çek Ödeme Tutarı: Yukarıda belirtilen tarihler içinde yapılan ödemelerin ne kadarının çek olduğunu bu alanda görebilirsiniz. Yüzdesi: Çek ile yapılan ödeme tutarının, toplam ödemelerin yüzde kaçı olduğudur. Senet Ödeme Tutarı: Yukarıda belirtilen tarihler içinde yapılan ödemelerin ne kadarının senet olduğu bu alanda yer alacaktır. Yüzdesi: Senet ile yapılan ödeme tutarının, toplam ödemelerin yüzde kaçı olduğudur. Ödeme Toplamı: Bu alanda nakit, çek ve senet ile yapılan ödemelerin toplam tutarı yer alır. Ödeme Yüzdesi: Toplam ödemelerin, fatura toplamına olan oranıdır. Başka bir ifade ile, ilgili tarihler arasında satıcı firmalardan gelen faturaların yüzde kaçının ödendiğidir. Çek Ortalama Valör: Bu alanda ödeme yapılan çeklerin ortalama valör günü yer alacaktır. Çeklerin giriş tarihleri ile ödeme tarihleri arasındaki gün sayıları, çeklerin tutarları ile çarpılır. Bu işlem her çek için tek tek yapılır. Çıkan rakamlar toplanarak çeklerin toplam tutarına bölünür ve böylece çeklerin ortalama valörü bulunur. Senet Ortalama Valör: Bu alanda ödeme yapılan senetlerin ortalama valör günü yer alacaktır (Bkz. Çek Ortalama Valör). Ödeme Ortalama Valör: Bu bölümde nakit, çek ve senetlerden oluşan ödemelerin ortalamaları alınarak hesaplanan, ortalama valör yer alacaktır. Satıcı Vade Farkı Özeti Vade farkı; ödemenin olması gereken vadesi ile ödendiği vade arasındaki farkın, yıllık/aylık vade farkı yüzdesi ile çarpılarak bulunan paranın miktarındaki değişikliktir. Bu program satıcı firmalarınızın kapanan borç-alacak tutarlarını, vadesi geçmiş olan borç-alacak tutarlarını ve vadesi henüz gelmemiş olan borç-alacak tutarlarını hareket detayları olmaksızın, toplam değerleri ile birlikte ve vade tarihleri, vade farkı tutarları da dahil olmak üzere tablo formatında listeleyecektir. Vade farkı özetini satıcı vade farkı ekstresinden ayıran en önemli özellik, adından da anlaşılacağı üzere özet bilgilerden oluşmasıdır. Başka bir ifade ile bu programda satıcı firmayı borçlandıran ve alacaklandıran hareketleri hareket bazında tek tek ve evrak detayları ile göremezsiniz. Sadece kapanan, vadesi geçmiş ve vadesi gelmemiş ana başlıkları halinde borçalacak meblağları ve bunlara uygulanan vade farkları listelenir. 174

175 Vade farkı özeti için girilebilecek parametreler satıcı vade farkı ekstresi ile aynıdır. Bu yüzden burada tekrar açıklamıyoruz. Parametre girişleri tamamlandıktan sonra, ilk satıcınıza ait bilgiler ekrana gelecektir. Aynı zamanda ekranınızda sonraki cari ve çıkış seçeneklerinden oluşan bir mesaj tablosu belirecektir. Ekranınızdaki satıcı firmanın vade farkı özet bilgilerini inceledikten sonra, bir sonraki satıcıya geçebilmek için sonraki cari mesajını tıklamalısınız. Programdan çıkmak için çıkış mesajını tıklamanız yeterlidir. Vade farkı özetinin ilk bölümünde, bu tablodaki bilgilerin ait olduğu satıcı firmanın kodu ve ismi, tablodaki değerlerin hangi sorumluluk merkezinden kaynaklandığı, hesap kesim tarihi (hangi tarihe kadar olan hareketlerin vade farkı özetine dahil edildiği) ve kapanacak vade (vadesi geçmiş bakiye için planlanan hesap kapama tarihi) yer alacaktır. Tablonun ikinci bölümü kapanan hesaplara ayrılmıştır. Bu bölümde kapanan borç-alacak meblağları, bunların vadeleri, uygulanan vade farklarının vadesi (başka bir ifade ile satıcı firmanın alacağını hangi tarihte kapattığınız) yer alır. Üçüncü bölüm vadesi geçmiş borç-alacak meblağları, bunların vadeleri, uygulanan vade farkları ve vade farkı vadesi, başka bir ifade ile vadesi geçmiş alacak için planlanan kapama tarihi yer alır. Bir üst satırdaki vade farkı meblağı, bu tarih itibari ile hesaplanmıştır. Tablonun dördüncü bölümü vadesi henüz gelmemiş borç-alacak meblağları ve bunların vade tarihlerine ayrılmıştır. Tablonun son bölümünde satıcı firmanın toplam (vadesi geçmiş ve vadesi gelmemiş) borç ya da alacağı (alacaklı ise rakam (eksi) değerli olacaktır), bu alacakların ortalama vadesi, planlanan bakiye kapama tarihi itibariyle bakiye tutarı ve KDV tutarı yer alır. Günlük Hareket Analizi Günlük hareket analizi ile, firmanızın, gireceğiniz tarihler arasındaki toplam borç-alacak hareketlerini, hareket cinsleri bazında (nakit, müşteri çeki, müşteri senedi, toptan fatura, perakende fatura vb.) listeleme imkanı bulacaksınız. İlgili programı seçtiğinizde karşınıza tarihler başlıklı pencere gelecektir. Şimdi kaç günlük hareket tutarlarını görmek istiyorsanız, ilgili tarih aralıklarını girmelisiniz. Bu girişlerden sonra günlük hareket analizi listelenecektir. Günlük hareket analizinde hareket cinsleri ve ilgili tarihler arasında, ilgili hareket cinsleri ile borçlandığınız ve alacaklandığınız tutarlar yer alacaktır. Analizin ilk iki kolonunda yer alan borç ve alacak değerleri ana döviz cinsi bazındaki değerlerdir. Sonraki borç-alacak değerleri ise firmanız için seçtiğiniz alternatif döviz bazındaki değerleri gösterir. Müşteri Müşteri firmalarınıza ait farklı detaylarda analiz dökümlerini alacağınız bu bölüm 8 seçenekten oluşmuştur. Şimdi bu seçenekleri sıra ile inceleyelim. Risk Bu raporda; müşterilerinizden portföyünüze aldığınız ve veya satıcı firmalarınıza ciro ettiğiniz senet ve çeklerinizin, referans numaraları, vade tarihleri ve tutarları listelenmektedir. İlgili 175

176 programı seçtiğinizde, karşınıza parametreler başlıklı bir ekran gelecektir. Şimdi bu ekranda yer alan alanlara ne şekilde giriş yapacağınızı açıklamaya başlayalım. MüĢteri Kodu: Risk raporunu almak istediğiniz müşteri firmanızın kodu bu alana girilecektir. Müşteri firma kodlarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. MüĢteri Ġsmi: Müşteri firma kodu girişinize göre, müşteri firma ismi bu alana otomatik olarak gelecektir. Rapor Detayı: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda üç senekli bir menü açılacaktır. Sizden istenilen raporunuz için detay şeklini belirlemenizdir. Detay şekilleri aşağıda açıklanmıştır; Sadece müşteri detayları; bu seçenek tercih edildiğinde raporunuzda müşteri detay bilgileri (kod, isim, muhasebe kodları ve kartlardan girilen tanıtım kodları) yer alacaktır. Müşteri detayları ve grup toplamları; bu seçenek tercih edildiğinde, raporunuzda müşteri detayları ile birlikte, sıralama şekli alanında yaptığınız seçime göre, o gruba ait toplamlar da yer alacaktır. Örneğin sıralama şekli alanında grup seçimi yaptınız. Bu durumda raporunuz grup koduna göre sıralı olarak listelenecek, her bir gruba dahil müşteri detayları ile birlikte listelenirken, alt satırda da o gruba ait toplam tutarlar yer alacaktır. Sadece grup toplamları; raporunuzda müşteri detayları yer almayacak, sadece sıralama şekli alanındaki seçiminize göre, o gruba ait toplamlar yer alacaktır. Cirolanan Senet-Çek Vade Sonrası Risk Süresi alanına, ilgili müşteriden portföyünüze giriş yapılıp, daha sonra da ciro ettiğiniz senet ve çekler için bir risk süresi gireceksiniz. Program, bu alana girdiğiniz süreyi içinde bulunduğunuz günün tarihinden çıkaracak, ciro 176

177 edilen çek ve senetlerin vadeleri bu tarihten büyük ise risk raporunda yer alacaktır. Konuyu bir örnek yardımıyla açmaya çalışalım; de müşterinizden vadeli bir çek aldınız. Bu çeki de satıcı firmanıza ciro ettiniz. Şu an içinde bulunduğunuz günün tarihi ve risk raporu alıyorsunuz tarihli çekin müşterinin riskinde görünüp görünmemesi için şöyle bir hesaplama yapılacaktır. Günün Tarihi : Cirolanan Çek Vade Süresi: 10 Gün Baz Alınacak Değer : yani : İşte risk raporunuz ciro ettiğiniz bu müşteri çekinin vadesi ile, yukarıda bulduğumuz tarihi karşılaştıracak, eğer çekin vadesi bu tarihten büyük ise (ki örnekte büyüktür), müşterinin riskinde gösterecektir. Döviz Cinsi: Bu alanda sizden istenen raporunuzu almak istediğiniz döviz cinsini seçmenizdir. Parametreler ekranına girişleriniz tamamlandıktan sonra sıra, döküm yeri tercihinizi belirlemeye gelmiştir. Döküm yerini seçtikten sonra, ilgili müşteri firmanızdan alacaklı olduğunuz ve artık tahsili riske girmiş olan, senet ve çeklerinizi listeleyecektir. Şimdi rapor başlıklarını sıra ile incelemeye başlayalım. Tipi: Riskli olan alacağınızın tipidir (açık hesap, senet, çek gibi). Referans No : Riskli olan senet veya çekin referans numarasıdır. Vade: Riskli olan senet veya çekin vade tarihidir. Kendi Senedi: Riskli olan müşterinin kendi senediyse, bu senet tutarını bu kolonda görebilirsiniz. MüĢterisinin Senedi: Riskli olan müşterinin başka bir müşteriden ciro ettiği senetse, bu senet tutarını bu kolonda görebilirsiniz. Kendi Çeki: Riskli olan müşterinin kendi çek koçanından kestiği çek ise, çek tutarı bu kolonda yer alacaktır. MüĢterisinin Çeki: Riskli olan müşterinin bir başka müşteriden ciro ettiği çek ise, bu çek tutarını bu kolonda görebilirsiniz. Toplam: Müşterinin riskinde görünen senet ve çeklerin toplam tutarıdır. Ödeme Emri: Riskli olan müşterinin ödeme emri tutarını bu kolonda görebilirsiniz. Risk raporuna ilişkin açıklamalarımızı böylece tamamlamış oluyoruz. Bundan sonraki bölümde müşteri grubu için risk raporu incelenecektir. Müşteri Risk Yaşlandırma Raporu 177

178 Bu program ile, parametreler ekranından gireceğiniz tarih itibariyle müşterilerinizin aylara göre risk dağılımları listelenecektir. Risk dağılım raporu için bir önceki rapordan farklı olarak sadece bir başlangıç tarihi girmelisiniz. Programınız bu tarihten itibaren riskli olan çek ve senetlerinizi listeleyecektir. Şimdi rapor başlıklarının açıklamalarına geçiyoruz. MüĢteri Kodu-Adı: Müşterilerinizin kod ve isimleri bu kolonlarda yer alacaktır. Cinsi: Her bir müşteri satırında açık hesap, senet ve çek olarak 3 ayrı hareket cinsi görebilirsiniz. Bu kolon, raporunuzun bundan sonraki kolonlarında yer alan rakamların hangi hareket cinsine ait olduğunu belli edecektir. Aylar: Bir önceki ekrandan girdiğiniz tarihe göre hareket cinsinden sonra dönem isimleri yer alacaktır. Örneğin risk dağılım raporu için tarihini girdiyseniz, hareket cinsinden sonra Ocak 2002, Şubat 2002, Mart 2002, Temmuz 2002 şeklinde dönem isimleri göreceksiniz. Her bir dönem için risk teşkil eden senet ve çek tutarları bu kolonlarda yer alacaktır. Raporunuzun en alt satırında ilgili dönemde tahsili sizin için risk teşkil eden senet ve çeklerin toplam tutarları yer alır. Müşteri Bakiye-Ciro-Risk-Teminat Karşılaştırma Raporu Bu programdan müşterilerinizin tanıtım kartında yer alan bir takım bilgiler ile müşterileriniz ile olan ticari alışverişleriniz sonrasında oluşan hareketler karşılaştırılarak rapor edilecektir. Karttaki bilgiler; her müşteri için tek tek saptadığınız, müşterinin bakiyesi, ciro bilgileri, risk oranları ve ilgili müşteri için belirlediğiniz teminat tutarı bilgisidir. Karşılaştırılacak bilgi ise ilgili müşterinize yaptığınız satışlar sonrasında oluşan bakiye, ciro ve ilgili müşteriden yapılan senet ve çek tahsilatları neticesinde oluşan risk tutarıdır. Bu açıklamalardan sonra raporu incelemeye geçebiliriz. Programa girdiğinizde sizden, raporu alacağınız müşterilerinize ilişkin tarama kod aralığı yada kod yapısı girmeniz istenecektir. Bu girişler sonrasında raporunuz döküm yeri tercihinize göre listelenecektir. Bu raporda yukarıda da değindiğimiz gibi sizin cari tanıtım kartından girdiğiniz bilgiler ile alım-satım sonrası gerçekleşen bilgilerin karşılaştırması yapılacaktır. Şimdi raporda yer alan alanları tek tek inceleyelim. MüĢteri Kodu-Adı: İlgili satırdaki müşterinizin kodu ve adıdır. Toplam Ciro: İlgili satırdaki müşterinizin, dönem başından bugüne kadar yaptığı toplam cirosudur. KarĢılıksız Çek/Senet: İlgili satırdaki müşterinizden alınan ve karşılıksız çıkan çeklerin toplam tutarıdır. Oranı(%): Bir önceki satırda karşılıksız çıkan çek senet tutarının toplam cironun yüzde kaçını oluşturduğunu bu alanda görebilirsiniz. Açık Tanınan Kredi: Bu alana ilgili müşteriniz için açtığınız cari tanıtım kartının teminat bilgileri butonunda yer alan açık tanınan kredi alanına girdiğiniz tutar gelecektir. Banka Teminat Mektubu: Bu alana ilgili müşteriniz için açtığınız cari tanıtım kartının teminat bilgileri butonunda yer alan banka teminat mektubu alanındaki meblağ gelecektir. 178

179 Gayrimenkul Ġpoteği: Bu alana ilgili satırdaki müşteriniz için açtığınız cari tanıtım kartının teminat bilgileri butonunda yer alan gayrimenkul ipoteği alanına girdiğiniz değer gelecektir. Diğer Teminatlar: Bu alana ilgili müşteri için açtığınız cari tanıtım kartının diğer teminatlar butonundaki diğer teminatlar alanına girdiğiniz tutar gelecektir. ġahsi Kefalet: Bu alana ilgili müşteriniz için cari tanıtım kartının teminat bilgileri butonundan girdiğiniz sahsi kefalet tutarı gelecektir. Ortak Kefalet: Bu alana ilgili müşteriniz için cari tanıtım kartının teminat bilgileri butonundan girdiğiniz ortak kefalet tutarı gelecektir. Teminat Senetleri: Bu alana ilgili müşteriniz için açtığınız cari tanıtım kartındaki diğer teminatlar butonunda yer alan teminat senetleri alanına girdiğiniz tutar gelecektir. Diğer Teminatlar: Bu alana ilgili müşteri için açtığınız cari tanıtım kartının diğer teminatlar butonundaki diğer teminatlar alanına girdiğiniz tutar gelecektir. Toplam: Bu alanda açık kredi, teminat mektubu ve ipotek tutarlarının toplamı yer almaktadır. Açık SipariĢ : İlgili satırdaki müşterinizden aldığınız ve henüz karşılanmamış olan siparişlerin toplam tutarıdır. FaturalaĢmamıĢ Ġrsaliye: Bu alana ilgili satırdaki müşterinizin henüz fatura edilmemiş irsaliyelerinin meblağları toplam halinde gelecektir. Açık Hesap: İlgili satırdaki müşterinizin şu anki açık hesabının bakiyesidir. Ödenmeyen Çek-Senet: İlgili satırdaki müşterinizden aldığınız ancak henüz tahsil edilmemiş olan çek ve senetlerin toplam tutarları bu alanlarda yer alacaktır. Toplam Risk: İlgili satırdaki müşterinizin açık sipariş tutarları, faturalaşmamış irsaliye tutarları, açık hesap bakiyesi ve ödenmeyen çek senet tutarının toplanmasıyla bulunan riskidir. AĢan Tutar: İlgili satırdaki müşteriniz için cari karttan girilen kredi, teminat ve ipotek tutarlarının toplamıyla, risk toplamı arasındaki fark bu alana yansıyacaktır. Eğer toplam risk, toplam teminattan fazlaysa, bu alandaki rakam o müşterinin risk tavanını ne kadar aştığını gösterir. Eğer müşterinin toplam riski henüz toplam teminat tutarının altındaysa (yani risk yoksa), bu durumda bu alana herhangi bir rakam gelmez. Oran (%): Aşan tutarın yüzde olarak karşılığı, yani ilgili müşterinin kendisine tanınan toplam riski yüzde kaç aştığını bu alanda görebilirsiniz. Detaylı Müşteri Bakiye-Ciro-Risk-Teminat Karşılaştırma Raporu Bu raporun bir önceki rapordan tek farkı, parametreler ekranından raporu alacağınız müşterilerinize ilişkin Cirolanan Senet-Çek Vade Sonrası Risk Süresi alanlarının yer almasıdır. Dolaysıyla raporunuz için seçtiğiniz müşterilerden portföyünüze girişi yapılıp, daha sonra da ciro ettiğiniz senet ve çekler için bir risk süresi gireceksiniz. Program, bu alana 179

180 girdiğiniz süreyi içinde bulunduğunuz günün tarihinden çıkaracak, ciro edilen çek ve senetlerin vadeleri bu tarihten büyük ise raporunuzda yer alacaktır. Diğer giriş alanları ve rapor başlıkları Müşteri bakiye-ciro-risk-teminat karşılaştırma raporu ile aynıdır. Bundan dolayı bu raporda yer alan başlıkları tek tek açıklama gereği duymuyoruz. Müşteri Risk - Risk Tavanı ve Kredi-Kredi Tavanı Karşılaştırma Raporu Bu bölümde cari tanıtım kartından girdiğiniz o müşteri için belirlediğiniz kredi tavanı ile bakiye, risk tavanı ile müşteriniz ile olan ticari ilişkileriniz sonucu oluşan gerçek risk oranları karşılaştırılır ve rapor edilir. Bu raporun bir örneğini Programa girdiğinizde karşınıza parametreler ekranı gelecektir. Şimdi bu ekranda yer alan alanları hep beraber gözden geçirelim. Ġlk Kod-Son Kod: Risk raporunu almak istediğiniz müşteri kod aralığını bu alanlara gireceksiniz. Kod Yapısı: Sadece belirli kod yapısındaki müşteri firmaları raporunuza dahil etmek istiyorsanız, ilk kod-son kod alanlarını boş geçip bu alana raporunuza dahil edeceğiniz müşteri firmalara ilişkin kod yapısını girmelisiniz. Cirolanan Senet-Çek Vade Sonrası Risk Süresi alanına, ilgili müşteriden portföyünüze giriş yapılıp, daha sonra da ciro ettiğiniz senet ve çekler için bir risk süresi gireceksiniz. Program, bu alana girdiğiniz süreyi içinde bulunduğunuz günün tarihinden çıkaracak, ciro edilen çek ve senetlerin vadeleri bu tarihten büyük ise risk raporunda yer alacaktır. Konuyu bir örnek yardımıyla açmaya çalışalım; de müşterinizden vadeli bir çek aldınız. Bu çeki de satıcı firmanıza ciro ettiniz. Şu an içinde bulunduğunuz günün tarihi ve risk raporu alıyorsunuz tarihli çekin müşterinin riskinde görünüp görünmemesi için şöyle bir hesaplama yapılacaktır. Günün Tarihi : Cirolanan Çek Vade Süresi: 10 Gün Baz Alınacak Değer : yani : İşte risk raporunuz ciro ettiğiniz bu müşteri çekinin vadesi ile, yukarıda bulduğumuz tarihi karşılaştıracak, eğer çekin vadesi bu tarihten büyük ise (ki örnekte büyüktür), müşterinin riskinde gösterecektir. Parametreler girişinden sonra karşınıza döküm yeri tercihini yapacağınız ekran gelecektir. Buradaki seçiminizi de yaptıktan sonra, aşağıda bir örneğini göreceğiniz raporunuzun dökümü yapılacaktır. Şimdi bu raporda yer alan alanları sırayla açıklayalım. Kodu: Bu alana raporunuza dahil olan müşterilerinizin kodları gelecektir. Adı: Bu alana kodu alanında girdiğiniz müşterilerinizin isimleri gelecektir. Bakiye: Bu alanda ilgili satırdaki müşterinin şu andaki açık hesap bakiyesi yer alır. Bu alandaki rakam eksi (-) işaretli ise, müşterinin sizden olan alacağını gösterir. Artı olan rakamlar müşterinin size olan borcunu ifade etmektedir. 180

181 Kredi Tavanı: İlgili satırdaki müşteri için müşteri kartından girdiğiniz kredi tavanıdır. Fark (%): Bu alanda (+) veya (-) olmak üzere bir rakamla karşılaşacaksınız. Eğer bu alanda yer alan rakamın sol tarafında (-) işaretini görüyorsanız, bu ilgili müşterinin kendisine tanınan kredi tavanını doldurmaya ne kadar kaldığını ifade edecektir (yüzde olarak). Eğer rakam pozitif bir değeri gösteriyorsa bu; ilgili müşteri firmanızın kendisine tanınan kredi tavanını doldurup, ne kadar aştığı anlamındadır. Ödenmeyen Senet: İlgili satırdaki müşteriden portföyünüze aldığınız senetlerinin toplam tutarıdır. Ödenmeyen Çek: İlgili satırdaki müşteriden portföyünüze aldığınız çeklerin toplam tutarıdır. Toplam Risk: Bu alana ilgili satırdaki müşterinizin sizin için risk teşkil eden çek ve senet tutarlarının toplamı görülür. Risk Tavanı: Bu alanda o müşteri için müşteri kartından girilen risk tavanı yer almaktadır. Fark (%): Bu alanda (+) veya (-) olmak üzere bir rakamla karşılaşacaksınız. Eğer bu alanda yer alan rakamın sol tarafında (-) işaretini görüyorsanız, bu ilgili müşterinin kendisine tanınan riski (risk tavanını) doldurmaya ne kadar kaldığını ifade edecektir (yüzde olarak). Eğer rakam pozitif bir değeri gösteriyorsa bu; ilgili müşteri firmanızın kendisine tanınan risk tavanını doldurup, ne kadar aştığı anlamındadır. SatıĢ-Tahsilat Analizi Bu program ile müşteri firmalarınıza belirli tarihler arasında yapılan satışlarınız ve bu satışlara karşılık yapılan tahsilatların tutar ve yüzde olarak hesaplanmış dökümünü alacaksınız. Bu dökümü alabilmek için yapacağımız işlem; analize dahil edilecek müşteri firmaların kod yapısını girmek ve tarih sınırlarını belirlemektir. Bu girişler yapılıp, döküm yeri seçildikten sonra satış ve tahsilat tablosunun sonuçları ilgili alanlara yansıyacaktır. Şimdi bu alanları incelemeye başlayalım. Fatura Tutarı: Yukarıda vermiş olduğunuz tarihler arasında kesilmiş olan faturaların toplam tutarıdır. Adedi: İlgili tarihler arasında kesilen faturaların toplam adedidir. Nakit Tahsilat Tutarı: Yukarıda belirtilen tarihler ne kadarlık nakit tahsilat yapıldığı, tutar olarak bu çıkacaktır. Yüzdesi: Nakit olarak tahsilat tutarının, toplam tahsilatların yüzde kaçı bu alana yansıyacaktır. içinde satıra yapılan olduğu 181

182 Çek Tahsilat Tutarı: Yukarıda belirtilen tarihler içinde yapılan tahsilatların ne kadarının çek ile olduğunu bu alanda görebilirsiniz. Yüzdesi: Çek ile yapılan tahsilat tutarının, toplam tahsilatın yüzde kaçı olduğudur. Senet Tahsilat Tutarı: Yukarıda belirtilen tarihler içinde yapılan tahsilatların ne kadarının senet ile olduğunu bu alanda görebilirsiniz. Yüzdesi: Senet ile yapılan tahsilat tutarının, toplam tahsilatın yüzde kaçı olduğudur. Tahsilat Toplamı: Bu satır nakit, çek ve senetlerden oluşan tahsilatların toplamını içerir. Tahsilat Yüzdesi: Bu satırda toplam tahsilatın, fatura toplamına olan oranı yer almaktadır. Aynı zamanda bu satırdan faturaların hangi oranda ödendiği de anlaşılabilecektir. Çek Ortalama Valör: Bu alanda tahsil edilen çeklerin ortalama valör günü yer alacaktır. Çeklerin giriş tarihleri ile tahsilat tarihleri arasındaki gün sayıları, çeklerin tutarları ile çarpılır. Bu işlem her çek için tek tek yapılır. Çıkan rakamlar toplanarak çeklerin toplam tutarına bölünür ve böylece çeklerin ortalama valörü bulunur. Senet Ortalama Valör: Bu alanda tahsil edilen senetlerin ortalama valör günü yer alacaktır. Senetlerin giriş tarihleri ile tahsilat tarihleri arasındaki gün sayıları, senetlerin tutarları ile çarpılır. Bu işlem her senet için tek tek yapılır. Çıkan rakamlar toplanarak senetlerin toplam tutarına bölünür ve böylece senetlerin ortalama valörü bulunur. Tahsilat Ortalama Valör: Bu bölümde nakit, çek ve senetlerden oluşan tahsilatların ortalamaları alınarak hesaplanan, ortalama valör yer alacaktır. Satış ve tahsilat tablosuna ilişkin açıklamalarımızı böylece tamamlamış bulunuyoruz. Bulunduğunuz ekrandan çıkıp bir önceki menüye dönmek için herhangi bir tuşa basmanız yeterli olacaktır. MüĢteri Vade Farkı Özeti Vade farkı; ödemenin olması gereken vadesi ile ödendiği vade arasındaki farkın, yıllık/aylık vade farkı yüzdesi ile çarpılarak bulunan paranın miktarındaki değişikliktir. Bu program müşteri firmalarınızın kapanan borç-alacak tutarlarını, vadesi geçmiş olan borç-alacak tutarlarını ve vadesi henüz gelmemiş olan borç-alacak tutarlarını hareket detayları olmaksızın, toplam değerleri ile birlikte ve vade tarihleri, vade farkı tutarları da dahil olmak üzere tablo formatında listeleyecektir. Vade farkı özetini müşteri vade farkı ekstresinden ayıran en önemli özellik, adından da anlaşılacağı üzere özet bilgilerden oluşmasıdır. Başka bir ifade ile bu programda müşteri firmayı borçlandıran ve alacaklandıran hareketleri hareket bazında tek tek ve evrak detayları ile göremezsiniz. Sadece kapanan, vadesi geçmiş ve vadesi gelmemiş ana başlıkları halinde borç-alacak meblağları ve bunlara uygulanan vade farkları listelenir. Vade farkı özeti için girilebilecek parametreler müşteri vade farkı ekstresi ile aynıdır. Bu yüzden burada tekrar açıklamıyoruz. Parametre girişleri tamamlandıktan sonra, ilk müşterinize ait bilgiler ekrana gelecektir. Aynı zamanda ekranınızda sonraki cari ve çıkış seçeneklerinden oluşan bir mesaj tablosu belirecektir. Ekranınızdaki müşteri firmanın vade farkı özet bilgilerini inceledikten sonra, bir sonraki müşteriye geçebilmek için sonraki cari mesajını tıklamalısınız. Programdan çıkmak için çıkış mesajını tıklamanız yeterlidir. 182

183 Vade farkı özetinin ilk bölümünde, bu tablodaki bilgilerin ait olduğu müşteri firmanın kodu ve ismi, tablodaki değerlerin hangi sorumluluk merkezinden kaynaklandığı, hesap kesim tarihi (hangi tarihe kadar olan hareketlerin vade farkı özetine dahil edildiği) ve kapanacak vade (vadesi geçmiş bakiye için planlanan hesap kapama tarihi) yer alacaktır. Tablonun ikinci bölümü kapanan hesaplara ayrılmıştır. Bu bölümde kapanan borç-alacak meblağları, bunların vadeleri, uygulanan vade farklarının vadesi (başka bir ifade ile müşteri firmanın borcunu hangi tarihte kapattığı) yer alır. Üçüncü bölüm vadesi geçmiş borç-alacak meblağları, bunların vadeleri, uygulanan vade farkları ve vade farkı vadesi, başka bir ifade ile vadesi geçmiş borç için planlanan kapama tarihi yer alır. Bir üst satırdaki vade farkı meblağı, bu tarih itibari ile hesaplanmıştır. Tablonun dördüncü bölümü vadesi henüz gelmemiş borç-alacak meblağları ve bunların vade tarihlerine ayrılmıştır. Tablonun son bölümünde müşteri firmanın toplam (vadesi geçmiş ve vadesi gelmemiş) borç ya da alacağı (alacaklı ise rakam (eksi) değerli olacaktır), bu alacakların ortalama vadesi, planlanan bakiye kapama tarihi itibariyle bakiye tutarı ve KDV tutarı yer alır. Günlük Hareket Analizi Günlük hareket analizi ile, firmanızın gireceğiniz tarihler arasındaki borç-alacak hareketlerini, hareket tipleri bazında (nakit, çek, senet, fatura vb.) listeleme imkanı bulacaksınız. İlgili programı seçtiğinizde karşınıza tarihler başlıklı pencere gelecektir. Şimdi kaç günlük hareket tutarlarını görmek istiyorsanız, ilgili tarih aralıklarını girmelisiniz. Bu girişlerden sonra günlük hareket analiziniz listelenecektir. Günlük hareket analizinde hareket cinsleri (fatura, çek, dekont vb.) ve ilgili tarihler arasında, ilgili hareket cinsi ile borçlandığınız ve alacaklandığınız tutarlar yer alacaktır. Analizin ilk iki kolonunda yer alan borç ve alacak değerleri ana grup bazındaki değerlerdir. Sonraki borç-alacak değerleri ise firmanız için seçtiğiniz alternatif döviz bazındaki değerleri gösterir. Satıcı Prim Tablosu Bu bölümden, herhangi bir satış elemanınızın dilediğiniz tarihler arasında yaptıkları satışların toplam tutarını ve bu satışları karşılığında hak kazandıkları prim tutarını listeleyeceksiniz. Satıcı prim tablosu aşağıdaki tanımlamalar yapıldıktan sonra alınabilir; 183

184 1. FİNANS modülünün personel tanıtım kartı bölümünden ilgili satış elemanınızın eleman tipi satıcı eleman olarak tanımlanmış olması, bu elemanların satışlarından alacağı prim yüzde veya tutarının girilmiş olması, 2. Satış faturaları kesilirken, o satışı gerçekleştiren satış elemanının girilmiş olması gerekir. Yukarıda sıralanan girişler yapıldıktan sonra satıcı prim tablosu alınabilir. Bunun için; prim tablosunun alınacağı satış elemanının kodunu, hangi tarihler arasındaki satışlarına ilişkin primlerin listeleneceğini girmeniz gerekir. Parametre girişlerinden sonra tablonuz ekrana gelecektir. Satıcı prim tablosunda, ilgili satış elemanınızın kodu ve adı, parametreler ekranından girilen tarihler arasında yaptığı toplam satış tutarı ve yine bu tarihler arasındaki satışlarından almaya hak kazandığı prim tutarı yer alır. Stok Detaylı Satıcı Prim Tablosu Herhangi bir satış elemanınızın belirli tarihler arasında yaptığı toplam satış tutarını, almaya hak kazandığı prim tutarını ve bu prim hakkını hangi stokların satışından elde ettiğini (yani satışını yaptığı stokları) listeleyen rapordur. Dökümün alınış şekli ve içeriği yukarıda açıklamaya çalıştığımız satıcı prim tablosu ile aynıdır. Yalnız bu tabloda satışı yapılan stokların kod ve isimleri de yer alır. Çek-Senet Analizler menüsünün bu bölümünden, çek ve senetlerinizin bulundukları pozisyonlara ve ait oldukları dönemlere göre toplam değerlerini alacaksınız. Çek Durum Tablosu Bu bölümden, müşteri ve firma çeklerinin dönemler ve bulundukları pozisyonlar bazında toplamları görüntülenecektir. Müşteri Çekleri Durum Tablosu Bu program ile, KUR9000 NT/Sistem/Senet-Çek Vade Dönem Parametreleri bölümünde tanımlı olan dönemler bazında, tüm müşteri çeklerinizin pozisyonlarına (tahsilde, teminatta, iade edildi vb.) göre toplam değerlerini görüntüleyebilirsiniz. Programa girdiğinizde karşınıza çek durum tablosu ekranı gelecektir. Bu ekranda yapmanız gereken ilk işlem, hangi pozisyondaki çeklerinizin toplam değerini görmek istediğinizi belirlemenizdir. Bunun için ekranınızın üst bölümünde 184

185 gördüğünüz pozisyon alanında satır sonu butonunu tıklayın, karşınıza çeklerinizin durumlarına yönelik seçeneklerin yer aldığı bir pencere açılacaktır. İade edildi, portföyde, ciro edildi vb. çeklerinizin hangi pozisyonuna ait durumlarını görmek istiyor iseniz bu alandan seçiminizi yapıp ekranınızda yer alan göster butonunu tıklayın. Seçtiğiniz pozisyona göre çeklerinizin durumu tablonuzda ilgili döneme yansıyacaktır. Bu tabloyu yazıcıya dök butonu yardımıyla da dökümünü alabilmeniz mümkündür. Şimdi tablonuzda gördüğünüz diğer alanların neler olduğuna değinelim. Dönem: Dönem tanımlamalarınızı yaparken, girmiş olduğunuz her dönem için KUR9000 NT programınız tarafından verilen sıra numarasıdır. Dönem Adı: Dönem tanımlamaları yaparken, girmiş olduğunuz ay ve yılın birleşiminden oluşan dönem adıdır. Tutar: Seçtiğiniz pozisyona göre çeklerinizin tutarıdır. Çek durum tablosu, KUR9000 NT/SİSTEM Modülü/Senet-Çek Parametreleri/Senet-Çek Vade Dönem Parametreleri bölümünde tanımlı olan dönemler bazında hazırlanmıştır. Çek durumlarını farklı tarih aralıkları ile görmek isterseniz, ilgili bölümden dönem parametrelerini değiştirebilirsiniz. Çek durum tablosundan çıkmak için ESC tuşuna yada çıkış butonunu basmanız yeterlidir. Firma Çekleri Durum Tablosu Bu program ile, KUR9000 NT/Sistem/Senet-Çek Vade Dönem Parametreleri bölümünde tanımlı olan dönemler bazında, tüm firma çeklerinin toplam değerlerini görüntüleyebilirsiniz. Programın çalışma şekli müşteri çekleri durum tablosu ile aynıdır. Senet Durum Tablosu Bu bölümden, müşteri ve firma senetlerinin dönemler ve bulundukları pozisyonlar bazında toplamları görüntülenecektir. Müşteri Senetleri Durum Tablosu Bu program ile, KUR9000 NT/Sistem/Senet-Çek Vade Dönem Parametreleri bölümünde tanımlı olan dönemler bazında, tüm müşteri senetlerinin toplam değerlerini görüntüleyebilirsiniz. Programın çalışma şekli müşteri çekleri durum tablosu ile aynıdır. Firma Senetleri Durum Tablosu Tüm firma senetlerine ait toplamlarının dönemler ve pozisyonlar bazında yer aldığı tablodur. Programın çalışma şekli müşteri çekleri durum tablosu ile aynıdır. 185

186 Emir ve Söz Durum Tablosu Bu bölümde yer alan programlar ile müşterilerinizin ödeme sözleri, havale sözleri ve firmanızın ödeme emirleri ve havale emirlerine yönelik toplamlarını dönemlerine ve bulundukları pozisyonlara göre görüntüleyebileceksiniz. Programların çalışma şekli senet durum tablosu ve çek durum tablosu programları ile aynıdır. Bundan dolayı bu programları ayrıntılı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Daha geniş bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. Kredi Kartı Durum Tablosu Bu bölümde yer alan programlar ile müşterilerinizin kredi kartı durumları ile, firmanızın kredi kartı durumlarına yönelik toplamlarını dönemlerine ve bulundukları pozisyonlara göre görüntüleyebileceksiniz. Programların çalışma şekli senet durum tablosu ve çek durum tablosu programları ile aynıdır. Bundan dolayı bu programları ayrıntılı olarak anlatma gereği duymuyoruz. Daha geniş bilgi için bu bölümlere başvurabilirsiniz. LİSTELER Listeler; FİNANS modülünüzün kartlar ve evraklar bölümlerinden yapılan bilgi girişlerinin rapor formatında listelendiği bölümdür. Bu bölümden listelenecek bilgiler sadece sizin giriş yaptığınız bilgilerdir. Başka bir ifade ile dökümlerinizde herhangi bir hesaplama veya yorum yoktur. Kartlar FİNANS modülünüzün kartlar bölümünden yaptığınız bilgi girişlerinin rapor formatında listelendiği bölümdür. Bu bölümde yer alan dökümlerin içeriğine tek tek değinmeyeceğiz. Çünkü dökümlerde yer alan her bir başlık, o döküme ait kart açıklamalarında verilmiştir. Örneğin banka fihristi dökümü için banka tanıtım kartına, kasa fihristi dökümü için kasa tanıtım kartına başvurabilirsiniz. Satıcılar Bu bölümden satıcı firmalarınıza ait genel bilgiler, adres, yetkili fihristleri ile etiket dökümleri, mutabakat mektupları ve hesap kapama listesi alınacaktır. Geniş bilgi için kitabınızın SATIN ALMA modülüne ayrılan bölümünden Listeler sayfasına başvurabilirsiniz. MüĢteriler Müşteri firmalarınıza ait genel bilgiler, adres, yetkili fihristleriyle etiket dökümleri, mutabakat mektupları ve hesap kapama listesinin alınacağı bölümdür. Geniş bilgi için kitabınızın SATIŞ modülüne ayrılan bölümünde Listeler sayfasına başvurabilirsiniz. Diğer Cariler Diğer cari olarak adlandırdığımız cari hesaplarına ait sabit bilgilerin listelendiği ve hesap kapama listesinin alındığı bölümdür. 186

187 Çek Müşteri ve firma çeklerine ait özellikle son pozisyon bilgilerinin listelendiği bölümdür. Senet Müşteri ve firma senetlerine ait özellikle son pozisyon bilgilerinin listelendiği bölümdür. Emir ve Söz Müşteri ödeme sözü ve firma ödeme emirlerine ilişkin bilgilerin listelendiği bölümdür Diğer Fihristler Bu bölümden banka, kasa, personel, demirbaş, cari grup, bölge ve sorumluluk merkezlerine ilişkin kart bilgilerinin yer aldığı fihristleri listeleyeceksiniz. Banka Fihristi Banka tanıtım kartından kartlarını açtığınız bankaların tüm detay bilgilerini bu bölümden listeleyebilirsiniz. Banka fihristi alabilmek için; fihriste dahil edilecek bankalara ait kod aralığı ve kod yapısını girmeniz yeterlidir. Eğer fihristte tüm detay bilgilerin yer almasını istemiyorsanız, döküm yerini seçtiğiniz ekrandaki Parametre Değiştir/Kolon Ayarları bölümüne girerek ilgili tanımlamaları yapmalısınız. Kasa Fihristi Kasa tanıtım kartından kartlarını açtığınız kasaların tüm detay bilgilerini bu bölümden listeleyebilirsiniz. Personel Fihristi Personellerinize ait sabit bilgilerin listelendiği bölümdür. Demirbaş Fihristi Demirbaşlarınıza ait tüm sabit bilgilerin listelendiği bölümdür. Cari Grup Fihristi Satın alma, satış ve finans modüllerinden tanımladığınız cari gruplara ilişkin kod ve isim bilgilerinin listelendiği bölümdür. Bölge Fihristi Bölge tanımlamalarınıza ilişkin kod ve isim bilgilerinin listelendiği bölümdür. Sorumluluk Merkezleri Fihristi Sorumluluk merkezlerine ilişkin kod ve isim bilgilerinin listelendiği bölümdür. 187

188 Ziyaret Takip Fihristi Kartlar menüsünden müşteri ve satıcı firmalar için ziyaret takip kartları girilebilmektedir. Diğer listeler menüsünün bu bölümünden ziyaret takip kartından yapılan girişler listelenecektir. Evraklar FİNANS modülünüzün evraklar bölümünden yapılan bilgi girişlerinin toplu olarak listeleneceği bölümdür. Evrak dökümleri tahsilat ve tediye evrakları, dekontlar, bankalar, faturalar ve açılış fişleri bölümlerinden oluşmuştur. Hemen hemen tüm evrak dökümleri, evrakların numaralarına ve tarihlerine göre sıralı olmak üzere 2 farklı şekilde listelenir. Evrak dökümlerinde yer alan bilgilerse, sizin evraklardan girdiğiniz bilgilerin aynılarıdır. Başka bir ifade ile evrak dökümleri, bilgi girişlerinizin yalın haliyle listelenmesinden oluşmuştur. Bu dökümler üzerinde herhangi bir hesaplama ve yorum yoktur. Bu yüzden evrak dökümlerini ana başlıkları ile birer cümle halinde açıklamayı yeterli görüyoruz. Tahsilat ve Tediyeler FİNANS modülünüzde yer alan tahsilat ve tediye evraklarının dökümleri bu bölümden alınacaktır. Tahsilat evrakları bölümünden tahsilat makbuzlarının, çek giriş ve senet giriş bordrolarının, gelen havalelerin ve kasa tahsilat fişlerinin dökümleri ile tüm bu evrakların toplu olarak dökümlerini alabileceksiniz. Tediye evrakları bölümünden ise tediye makbuzlarının, çek ve senet çıkış bordrolarının, giden havalelerin ve kasa tediye ve kasa masraf fişlerinin dökümleri ile bu evrakların toplu olarak dökümlerini alacaksınız. Tüm bu evrak dökümlerini hem evrak numaralarına hem de tarihlerine göre sıralı olarak almanız mümkündür. Dekont Borç-alacak ve virman dekontlarına ait dökümler bu bölümden alınacaktır. Banka Bankalar ile olan nakit-çek-senet ve kredi işlemlerinize ait düzenlenen evraklarınızı bu bölümden toplu olarak listeleyebilirsiniz. Faturalar Mal satış, mal alış faturaları ile müstahsil faturalarının ve hal faturalarının evrak numaralarına ve tarih sıralamalarına göre toplu olarak listelendiği bölümdür. AçılıĢ FiĢi Açılış fişi evraklarının evrak numaralarına ve tarihlerine göre sıralı olarak listelendiği bölümdür. 188

189 GRAFİKLER Bu bölümden kasa, çek ve senet hareketlerini grafik şeklinde alacaksınız. Bu bölümdeki yer alan programlarla ilgili açıklamalarımıza geçmeden önce sizlere grafik ayarları ile ilgili bilgiler vermek istiyoruz. Grafik Ayarları Grafik ile ilgili standart parametre girişleri yapıldıktan sonra karşınıza gelecek pencerede hem grafiğiniz hem de üç ayrı menü yer alacaktır. Menülerin altında ise grafiğinizi yazıcıya göndermek, büyütüp küçültmek işlevlerini yerine getiren butonlar yer alır. Şimdi grafik penceresinde yer alan bu menü ve butonları kısaca inceleyelim; Dosya Menüsü Dosya menüsünde 3 seçenek yer alır. Bu menü seçenekleri, ekranda görülen grafiği çeşitli formatlarda kaydedebilmeniz içindir. Birinci seçenek grafiğinizi bitmap olarak (.bmp), ikinci seçenek windows meta olarak (.wmf), üçüncü seçenek ise geliştirilmiş meta (.emf) olarak kaydedecektir. Bu seçeneklerden ilgili olanını seçtikten sonra kayıt penceresi ile karşılaşacaksınız. Bu pencereden grafiğin kaydedileceği dizin seçilmeli ve grafiğiniz için dosya adı girilip kaydet veya save butonuna basılmalıdır. Ayarlar Menüsü Bu menüde 4 seçenek yer alır. Bu seçenekler, ekranda görülen grafiğinizin başlık ve dipnotlarını girmenize, grafik tipini değiştirmenize, grafik değerleri ile ilgili değişiklikler yapmanıza olanak tanıyacaktır. BaĢlıklar Seçeneği: Başlıklar seçeneğinde şu alt seçenekler yer alır; Başlık: Grafiğin üst bölümünde yer alan başlığı değiştirebilmek için bu seçeneğe girmeli ve karşınıza gelecek penceredeki eski başlık satırını silip yeni grafik başlığını girmelisiniz. Başlığın yazı tipini, fontunu ve rengini değiştirebilmek için font butonunu tıklamalısınız. Eksenin İsmi: Grafiğin eksenine açıklama girebilmek içindir. Alt Açıklama: Grafiğin alt bölümüne açıklama satırı ekleyebilmek için bu seçeneğe girmeli karşınıza gelecek penceredeki isim başlıklı alana açıklamanızı girip tamam butonunu tıklamalısınız. Grafik Tipi Seçeneği: Series 9000 New Tech size 7 ayrı grafik tipi sunmaktadır. Bu grafik tiplerinden dilediğinizi klikleyerek, ekranda görülen grafiğin tipini değiştirebilirsiniz. Değerler Seçeneği: Grafikte yer alan miktarsal ve tutarsal değerler için değişik görünüm şekillerini bu menüden seçebilirsiniz. Sayfa Ayarları Seçeneği: Ayarlar menüsünün bu seçeneği size, grafiğinizin görsel özelliklerini değiştirebilme imkanı verecektir. Şimdi bu ekrandan grafiğiniz için yapabileceğiniz görsel değişikliklerin neler olduklarını sıralayalım. 1. Ekranınızdaki resim ara butonunu tıklayarak grafiğinize arka plan resmi koyabilirsiniz. Bu resmin, grafiğinizin sadece eksen çizgilerinin bulunduğu alanı kapsamasını istiyor iseniz, eksenlerin içine yerleştir seçeneğinin başında yer alan kutucuğu işaretlemelisiniz. Aksi halde resminiz, grafiğinizin arka bölümünü tamamen 189

190 kaplayacaktır. Ayrıca bu resmin grafiğinize göre nasıl konumlanacağını yerleşim şekli bölümünden belirleyebilmeniz mümkündür. Arka plan resmini iptal etmek içinde resim yok seçeneğinin başındaki kutucuğu işaretlemeniz yeterli olacaktır. 2. Panel rengi butonunu tıklayarak grafiğinizin zemin rengini değiştirebilirsiniz, 3. Değerlerin renkleri butonunu tıklayarak grafiğinizdeki değerlere istediğiniz rengi verebilirsiniz. 4. Dağılımlı renk düzeni bölümünden grafiğinizin zemin rengi için, başlangıç ve bitiş renklerini belirleyebilir ve bu renk dağılımının nasıl olacağını (yukarıdan aşağıya, sağdan sola, merkezden dışa vb. şeklinde) dağılım şekli alanından seçebilirsiniz. Örneğin grafiğinizin başlangıç renginin mavi, bitiş renginin de beyaz olarak seçilmiş olduğunu, dağılım şeklinin de sağdan sola olarak belirtildiğini düşünelim. Bu durumda grafiğinizin zemin rengi sağdan mavi ile başlayıp solda beyaz renge doğru geçişli olarak değişecektir. Yalnız bu renk dağılımını belirleyebilmeniz için dağılımlı renk düzeni bölümünde gördüğünüz aktif kutucuğunun işaretlenmiş olması gerekmektedir. 5. Bu ekrandan, grafiğinize 3. boyut açıları verebilir böylece grafiğinizin yerleşim şeklini isteğinize bağlı olarak düzenleyebilirsiniz, ayrıca grafiğinizde göstermek istediğiniz değer sayısını da belirleyebilirsiniz. Yazıcı Menüsü Yazıcı menüsü 2 seçenekten oluşmuştur. Birinci seçenek olan ön inceleme bölümünden yazıcı seçimi yapabilir, sayfa kenar boşluklarını değiştirebilir, grafiğinizi yazıcıya gönderebilirsiniz. İkinci seçenek olan yazdır bölümünden ise grafiğiniz direkt olarak yazıcıya gönderilecektir. Butonlar Yazıcı butonu, grafiğin yazıcıya gönderilmesi, yaklaş butonu grafiği büyütme ve uzaklaş butonu da grafiği küçültme işlevlerini yerine getirir. Birden fazla sayfadan oluşan grafiklerde sayfalar arası geçiş yapabilmek için sayfa no altında yer alan kaydırma oklarını, serilerin yerlerini değiştirebilmek için de serileri yer değiştir altında yer alan kaydırma oklarını kullanabilirsiniz. Dönemlere Göre Kasa Girişleri Grafiği Kasa girişlerinin, KUR9000 NT/Sistem/Sistem Parametreleri/Dönem Parametreleri bölümünden tanımlı olan dönemler bazında gösterildiği grafiktir. İlgili programa girdiğinizde dönemlere göre kasa girişleri otomatik olarak ekrana gelecektir. 190

191 Dönemlere Göre Kasa Çıkışları Grafiği Kasa çıkışlarının KUR9000 NT/Sistem/Sistem Parametreleri /Dönem Parametreleri bölümünden tanımlı olan dönemler bazında gösterildiği grafiktir. Grafiğin alınış şekli ve yorumu dönemlere göre kasa girişleri grafiği ile aynıdır. Müşteri Senetleri Grafiği Müşteri senetlerinin vade tarihlerine göre gösterildiği grafiktir. Bu grafik için girebileceğiniz bazı kriterler vardır. Bunların neler olduğu FİNANS modülünüzün Raporlar/Çek- Senet/Müşteri Çekleri/Genel Amaçlı Müşteri Çekleri bölümünde açıklanmıştır. Müşteri Çekleri Grafiği Müşteri çeklerinin vade tarihlerine göre izlenebileceği grafiktir. Aşağıda tipi dilim grafik olan bir grafik örneği görmektesiniz. Firma Senetleri Grafiği Kendi senet koçanınızdan kesmiş olduğunuz senetlerin, KUR9000 NT programınızın Sistem/Sistem Parametreleri/Dönem Parametreleri bölümünden girdiğiniz dönemler bazında gösterildiği grafiktir. Firma Çekleri Grafiği Bu grafik ile, kendi çek karnenizden kesmiş olduğunuz çeklerinizi, KUR9000 NT programınızın Sistem/Sistem Parametreleri/Dönem Parametreleri bölümünden girdiğiniz dönemlere göre inceleyebileceksiniz. Nakit Akış Analizler menüsünün bu seçeneği, firmanızın/firmalarınızın nakit akışlarını izleyeceğiniz raporlardan oluşmuştur. Şimdi bu raporları incelemeye başlayalım. 191

192 Proforma Nakit Akış Raporu İstediğiniz tarih aralığında gerçekleşen veya gerçekleşecek finansal hareketleri, hareketlerin kaynağı olan evrak ve cari hesap bilgileriyle birlikte listeleyen, bu hareketler sonucunda firmanızın nakit fazlası veya nakit eksiğini gösteren rapordur. Programa girdiğinizde parametreler başlıklı bir ekran ile karşılaşacaksınız. Bu ekrandan girilebilecek parametreler aşağıda açıklanmıştır. Bu ekrandan, proforma nakit akışı için değerlemeye alınabilecek farklı hareket cinslerinden seçim yapacaksınız. Öncelikle içinde bulunduğunuz günün tarihini ve vadeli hareketler için değerlemeye alınacak son vade tarihini girmelisiniz. Daha sonra değerlemeye alınacak irsaliye ve sipariş tarih aralıklarını, geçmiş vadeli hareketlerin, banka ve kasa bakiyelerinin, karşılıksız çeklerin, protestolu senetlerin, eldeki çek ve senetlerin, ödenecek çek ve senetlerin, müşteri ödeme sözleri ve ödeme emirlerinin, müşteri c/h borçlarının, irsaliyeli ve siparişli borçlarının, satıcı c/h alacaklarının, irsaliyeli ve siparişli alacaklarının proforma nakit akışta değerlemeye alınıp alınmayacağını belirleyeceksiniz. Daha sonra raporunuzda hareket detaylarının yer alıp almayacağını ve hesap tipi, gün ve ay toplamlarının yer alıp almayacağını, senet çek tahsil gün sayısı ve hafta sonunun değerlendirilip değerlendirilmeyeceğini belirleyeceksiniz. Yukarıda sıraladığımız bu parametreler, nakit akış raporunu istenilen detayda alabilmenize olanak tanımaktadır. Aşağıda rapor başlıklarına ilişkin açıklamalarımızı bulacaksınız. Bu açıklamalarımızda, parametreler ekranındaki bütün seçimlerin -evet- olarak yapıldığı varsayılmıştır. Vade: Nakit akış hareketlerine ilişkin vade tarihleridir. referans kodları yer alacaktır. Hesap Kodu veya Referans No: Bu kolonda girdiğiniz tarih aralığında gerçekleşen nakit akışlarına ilişkin hesap kodu veya çek ve senetlere ait Örnek: Vade Hesap Kodu veya Referans No KAS FC Yukarıdaki örneğimizden, de KAS01 kodlu kasanın ve FC referans numaraları firma çekinin işlem gördüğü anlaşılmaktadır. 192

193 Açıklama: Bu kolonda girdiğiniz tarih aralığında gerçekleşen nakit akışlarına ilişkin hesap isimleri veya çek ve senetlere ait cari hesap kod ve isimleri yer alacaktır. Eğer günlük toplam parametreleri -evet- seçildiyse, her bir hesap tipinin o günkü toplam tutarına ilişkin bir açıklama da bu kolonda yer alır (örneğin Kasalar toplamı, Bankalar toplamı gibi). Nakit Giren: İlgili tarihte, her bir hesap tipine nakit giren para miktarıdır. Örneğin hesap kodu veya hesap adı kolonunda kasa hesabının kodunu görüyorsanız, bu kolonda o tarihte kasaya giren nakit miktarı yer alır. Banka kodunu görüyorsanız, bu kolonda bankadaki hesabınıza giren nakit miktarı yer alacaktır. Nakit Çıkan: İlgili tarihte, her bir hesap tipinden nakit çıkan para miktarıdır. Örneğin hesap kodu veya hesap adı kolonunda kasa hesabının kodunu görüyorsanız, bu kolonda o tarihte kasadan çıkan nakit miktarı yer alır. Firma çekinin referans numarasını görüyorsanız, bu kolonda ödenen firma çekinin tutarı yer alacaktır. Fark: Bu kolon ay toplamları satırı için geçerlidir ve nakit giren ve nakit çıkan satırlarının farkıdır. Nakit Fazlası: Her bir hesap tipi için, o gün oluşan nakit fazlasıdır. Nakit Eksiği: Her bir hesap tipi için, o gün oluşan nakit eksiğidir. Konsolide Proforma Nakit Akış Raporu Proforma nakit akış raporuyla aynı özellikleri taşıyan bu raporun en önemli farkı, çalıştığınız birden fazla firmanın nakit akışlarını tek bir raporda görebilmenize olanak vermesidir. Örneğin firmanızın değişik illerdeki şubelerinin hareketleri merkezde de ayrı birer firma ile aynı şekilde tutuluyor. Bu rapor yardımıyla, merkez ve şubelere ait firmalar tek tek seçilerek, bu firmaların nakit akışlarını raporda konsolide olarak izlemeniz mümkündür. Programa girdiğinizde nakit akışları konsolide olarak izlenecek firmaların seçileceği bir ekran ile karşılaşacaksınız. Bu ekrandaki şirket kodu alanına, raporunuzda izlenecek ilk şirketin kodunu girmelisiniz. Şirket kodlarını F10 listesinden de seçebilirsiniz. Daha sonra raporda yer alacak ikinci, üçüncü şirket kodları girilmelidir. Rapora dahil edilecek şirketler seçildikten sonra ALT+S tuşlarına basınız. Şimdi proforma nakit akış raporundaki parametreler ekranı karşınıza geldi. Bu ekrandan ilgili parametreleri girip döküm yerini seçtikten sonra raporunuz hazırlanacaktır. Rapor başlıkları proforma nakit akış ile aynıdır. Yalnız bu raporda listelenen bilgilerin hangi şirkete ait olduğunu belirten şirket kodu bilgisi de yer alır. Finansal Durum Nakit akış raporlarından üçüncüsü, istediğiniz tarihler arasındaki finansal hareketlerinizi, hareket tiplerine, cari hesaplara bağlı olarak borç-alacak ve bakiyeleriyle birlikte listelemektedir. Konsolide Finansal Durum Finansal durum raporuyla aynı özellikleri taşıyan bu raporun en önemli farkı, çalıştığınız birden fazla firmanın finansal durumlarını tek bir raporda görebilmenize olanak vermesidir. 193

194 Konsolide Proforma Nakit Akış Parametreleri Konsolide raporlarda hangi firmalara ait nakit akışlarının baz alınacağı bu programdan önceden belirlemeniz mümkündür. Programa girdiğinizde nakit akışları konsolide olarak izlenecek firmaların seçileceği bir ekran ile karşılaşacaksınız. Bu ekrandaki şirket kodu alanına, raporlarınızda izlenecek ilk şirketin kodunu girmelisiniz. Şirket kodlarını F10 listesinden de seçebilirsiniz. Daha sonra raporda yer alacak ikinci, üçüncü şirket kodları girilmelidir. Rapora dahil edilecek şirketler seçildikten sonra ALT+S tuşlarına basarak bu bilgileri kaydetmelisiniz. ÖDEME İŞLEMLERİ Bu menüden, satıcı firmalarınız için alacak bakiyelerinden veya adat bakiyelerinden yararlanarak ödeme listeleri hazırlayacak, bu listelerin raporunu alacak, ödeme listesindeki bilgilerden yararlanarak düzenleme işlemi yapacak ve son olarak da ödeme bordroları hazırlayacaksınız. Ödeme bordrosu; satıcı firmalarınıza yapılacak ödemeler için ilgili evrakları otomatik olarak hazırlayacaktır. Ödeme işlemleriyle ilgili bu kısa açıklamadan sonra, bu menüde yer alan programları incelemeye başlayabiliriz. Ödeme Listesi Hazırlama Ödeme işlemleri menüsünün ilk programı ödeme listesi hazırlamadır. Bu program, satıcı firmalarınızın alacak bakiyelerini (açık alacak vadelerinden veya adat bakiyelerinden yararlanarak) tarayacak, buna göre bir ödeme listesi hazırlayacaktır. Ödeme işlemlerinin diğer adımları bu listeden yararlanılarak işleyecektir. Programa girdiğinizde ödeme listesi için kriterlerin girileceği bir ekranla karşılaşacaksınız. Eğer ödeme listesini belirli kodlar arasında kalan satıcılarınız için sınırlandırmak istiyorsanız, ekranınızda yer alan cari tarama kriteri ve filtreleri butonunu tıklamanız veya ALT+T tuşlarına basmanız gerekir. Bu butona ilişkin açıklamalar Raporlar/Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri bölümünde verilmiştir. Rapora dahil edilecek satıcılar belirlendikten sonra bakiye tarihini girmeniz istenir. Yani ödeme listesi satıcı firmaların hangi tarihli bakiyelerinden başlanarak hazırlanacaksa, bu tarihi girmelisiniz. Daha sonra bakiye vade hesap şekli alanına gelip satır sonu butonu tıklandığında 2 seçenekli bir pencereyle karşılaşacaksınız; 1 Açık alacak vadelerinden 194

195 2 Adat bakiyelerinden Bu pencerede sizden istenilen, satıcı firmalarınızın bakiyelerine ilişkin vade hesaplama şeklini seçmenizdir. Birinci seçenek, evraklardan girilen vadeyi dikkate alır. Örneğin X satıcısının 30 gün vadeli 50 milyonluk faturası varsa, birinci seçenek tercih edildiğinde alacak vadesi evraktaki 30 gün olarak alınacaktır. İkinci seçenek olan adat bakiyelerinden seçildiğinde, çek ve senet evraklarının ALT+D erkanından girilen adat vadesi dikkate alınacaktır. İlk firma çek no alanına satıcı firmalara kesilebilecek ilk firma çekinin numarasını girebilirsiniz. Böylece tanıtım kartlarında ödeme tercihi firma çeki olan satıcı firmalar için ödeme düzenleme bölümüne otomatik olarak firma çekinin numarası atanabilecektir. Bu girişlerden sonra satıcı firmalarınız taranmaya başlayacaktır. Her bir satıcı firmanın kodu ve bakiyesi ekranın alt tarafından seri bir şekilde geçecektir. İşlem tamamlandığında ana menüye geri döneceksiniz. Programınızın hazırladığı listeyi bu menünün 2. programı olan ödeme listesi raporundan inceleyebilirsiniz. Ödeme Listesi Raporu Ödeme işlemleri menüsünün ikinci programı, biraz önce hazırladığınız ödeme listesinin raporunu vermektedir. Programa girdiğinizde öncelikle bakiye tarihini girmeniz istenir. Ödeme listesi hazırlarken girdiğiniz bakiye tarihini girdikten sonra raporda yer alacak satıcı firmalara ilişkin kod aralığı veya kod yapısını ve sıralama şeklini seçmelisiniz. Önceki bölümümüzde açıklamaya çalıştığımız ödeme hazırlama programı, hazırlanan her girilen bakiye dikkate alarak bir kaydeder. Bu son satırında yer dosya adı alanına önce girdiğiniz tarihi ile kayıtlı dosya adı otomatik gelecektir. Dilerseniz F10 basarak ilgili tarihte hazırlanmış başka bir dosyayı seçebilirsiniz. listesi listeyi tarihini dosyaya ekranın alan da, biraz bakiye olan olarak tuşuna Parametre girişleri tamamlanıp döküm yeri seçildikten sonra raporunuz listelenecektir. Bu raporda sizden alacağı olan satıcı firmalarınızın kodları, isimleri, girdiğiniz tarih itibariyle alacak bakiyeleri, bu bakiyenin ortalama vade tarihi ve cari firmanın ödeme tercihi yer alır. Ödeme tercihi, satıcı tanıtım kartının ALT+T-Detaylar penceresinden girilmekte ve o satıcı firmanın alacakları için tercih ettiği ödeme cinsini göstermektedir (nakit, müşteri çeki, firma çeki vb.). 195

196 Ödeme Düzenleme Ödeme işlemleri menüsünde yer alan bu program, satıcı firmalarınızın gireceğiniz bakiye tarihindeki alacaklarını ödeme listesinden yararlanarak ekrana getirip, otomatik ödeme bordroları hazırlamadan önce gerekli düzenlemeleri yapmanıza olanak tanır. Bu program ile ödeme düzenleme işlemlerine başlamadan önce, menünün son programı olan ödeme listesi parametreleri bölümünden gerekli tanımlamaları yapmalısınız. Programa girdiğinizde öncelikle bakiye tarihini girmeniz istenir. Yani ödeme düzenlemelerinde baz alınacak bakiye tarihi programa girilmelidir. Bakiye tarihi, ödeme listesi hazırlama programındaki bakiye tarihiyle de paralel olmalıdır. Başka bir ifadeyle, ödeme listesi hazırlanmadan, ödeme düzenleme işlemi yapmak mümkün olmaz. Örneğin bakiye tarihi için ödeme listesi hazırladıysanız, ödeme düzenlemelerini de sadece bu tarih için yapabilirsiniz. Bakiye tarihi girildikten sonra o tarihli ödeme listesine ait dosya adı bir alt satıra otomatik olarak gelecektir. Bu aşamada <TAB> tuşuna basarsanız, ekranınızın ikinci yarısına satıcı firmalarınıza ilişkin bakiye bilgileri yansıyacaktır. Bu ekranda satıcı firmaların kodları, bakiye tutarları, vade tarihi, ödenen tutar, ödenen vade ve ödeme cinsi başlıklı kolonlar görmektesiniz. İlk 3 kolona herhangi bir giriş yapılamaz. Bu kolonlar sadece bilgi içindir. Ödeme düzenleme işlemi için son 3 kolonu kullanacaksınız. Şimdi ödeme düzenlemenin nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım; Ödenen Tutar: Bu alanda, ilgili satırdaki satıcı firmaya ödenmesi gereken tutar yer alır. Bu tutar 2. kolondaki tutar ile aynıdır. Eğer bu satıcı firmaya ekranda görülen tutardan (ödeme listesindeki tutardan) farklı bir meblağ ödeyecekseniz, bu meblağı girebilirsiniz. Ödenecek tutar değişmeyecekse enter tuşuna basınız. Ödenen Vade: Bu alandaysa, ilgili satırdaki satıcı firmaya yapılacak ödemenin olması gereken vadesi görülmektedir. Eğer ödemeyi farklı bir vade ile yapacaksanız, vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Vade tarihi değişmeyecekse enter tuşuna basarak sonraki alana geçiniz. Ödeme Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza 7 ayrı ödeme cinsi tanımından oluşan bir pencere gelecektir. Sizden istenilen, biraz önce girdiğiniz vadedeki meblağı satıcı firmanıza ne şekilde ödeyecekseniz, ilgili ödeme cinsini seçmenizdir. Ödeme cinsi; Nakit seçilip F2 tuşuna basıldığında ekranınızın üzerine Kasa/Banka Kodu tanımlı küçük bir pencere açılır. Sizden istenilen nakit yapılacak ödemenin hangi kasadan çıkacağını, yani nakit kasasının kodunu girmenizdir. Kasa seçimini F10 tuşuyla da yapabilirsiniz. Kasa seçimi yapıldıktan sonra esc tuşuna basılmalıdır. 196

197 MüĢteri çeki seçilip F2 tuşuna basıldığında ekranınızın üzerinde referans no ve kasa/banka kodunun girileceği bir pencere gelecektir. Sizden istenilen, satıcı firmanıza ödenecek müşteri çekinin referans numarasını ve çek kasasının kodunu girmenizdir. Her iki alanda da F10 tuşundan yararlanabilirsiniz. Referans numarası ve kasa/banka kodu girildikten sonra esc tuşuna basılmalıdır. Firma çeki seçilip F2 tuşuna basıldığında ekranınızın üzerine kasa/banka kodu başlıklı bir pencere gelecektir. Sizden istenilen, ödemenin hangi banka çekiyle yapılacağını, yani banka kodunu girmenizdir. Ödeme listesi hazırlama bölümünden ilk firma çek numarasını girdiyseniz, çek numarası bu alana otomatik olarak gelecektir. Ödeme listesi bölümünden çek numarası girilmedi ise, o satıcı firmaya vereceğiniz firma çekinin numarasını bu alana kendiniz girmelisiniz. MüĢteri senedi seçilip F2 tuşuna basıldığında ekranınızın üzerinde referans no ve kasa/banka kodunun girileceği bir pencere gelecektir. Sizden istenilen, satıcı firmanıza ödenecek müşteri senedinin referans numarasını ve senet kasasının kodunu girmenizdir. Her iki alanda da F10 tuşundan yararlanabilirsiniz. Referans numarası ve kasa/banka kodu girildikten sonra esc tuşuna basılmalıdır. Firma senedi seçilip F2 tuşuna basıldığında ekranınızın üzerine kasa/banka kodu başlıklı bir pencere gelecektir. Sizden istenilen, firma senedi için senet kasasının kodunu girmenizdir. Bu alanda da F10 tuşundan yararlanabilirsiniz. Kasa/banka kodu girildikten sonra esc tuşuna basılmalıdır. Havale emri ve ödeme seçilip F2 tuşuna basıldığında ilgili kasa kodlarının seçileceği pencereler ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada F10 tuşundan da yararlanarak kasa kodunu girmelisiniz. Ödeme cinsi seçilip F2 tuşu ile detay tanımlamalar yapıldıktan sonra TAB tuşuna basılmalıdır. İmleç bir alt satırdaki satıcı firmanın ödenen tutar alanında konumlanacaktır. Şimdi bu satırdaki satıcı firma için ödeme düzenlemelerine başlayabilirsiniz. Ekrandaki bütün satıcılar için ödeme düzenlemeleri yapıldıktan sonra ALT+S tuşlarıyla bilgilerinizi kaydedip, programdan çıkabilirsiniz. Ödeme Bordrosu Hazırlama Bu program ile, ödeme düzenleme bölümünde yapılan tanımlamalar dikkate alınarak, satıcı firmalarınıza ilgili ödeme evrakları otomatik olarak hazırlanacaktır. Programa girdiğinizde öncelikle bakiye tarihini girmeniz istenir. Ödeme listesini hazırladığınız, düzenleme işlemini yaptığınız bakiye tarihini ilgili alana giriniz. Daha sonra sıra, otomatik olarak hazırlanacak evraklara ilişkin evrak tarihini girmeye gelmiştir. Evrak tarihi de girildikten sonra, bu evrakların seri numaraları ne olacaksa, ilgili seri numarasını girmeniz gerekir. Ödeme cinsi alanına gelip satır sonu butonu tıklandığında 8 ayrı ödeme cinsi bir pencere içinde karşınıza gelecektir. Otomatik ödeme evrakları hazırlama işlemi, hangi ödeme cinsi/cinsleri için yapılacaksa, ilgili seçimi yapmalısınız. Ödeme bordrolarını her bir ödeme cinsi için tek tek hazırlayabilirsiniz. Örneğin nakit, müşteri çeki ve firma çeki ödemeleri yapacaksınız. Ödeme cinsi olarak önce nakiti seçip, sadece nakit ödemelerin evrakını hazırlatabilir, daha sonra sırayla diğer ödeme cinsi evraklarını oluşturabilirsiniz. 197

198 Böylece her bir ödeme cinsiyle oluşacak evraklara farklı seri numaraları, evrak tarihleri verme imkanınız da doğar. Son olarak, hazırlanan ödeme bordrolarının yazıcıya dökülüp dökülmeyeceğini evrak dökülsün başlıklı alanda seçmeniz gerekir. Bu seçim de yapıldıktan sonra ödeme bordrolarınız hazırlanmaya başlayacaktır. Bu işlemden sonra ödeme cinslerine göre aşağıdaki evraklar oluşur; Nakit ödeme cinsi için ödeme bordrosu hazırlandığında, FİNANS/Evraklar/Ödeme/Tediye Makbuzu/Satıcı bölümünden bir tediye makbuzu oluşur. Bu makbuzun cinsi kolonu tabii ki nakittir. MüĢteri çeki ödeme cinsi için ödeme bordrosu hazırlandığında, FİNANS/Evraklar/Ödeme/Çek Çıkış Bordrosu/Normal Çek Çıkış Bordrosu/Satıcıya bölümünden bir çek çıkış bordrosu düzenlenir. Bu bordronun cinsi kolonu müşteri çekidir. Firma çeki ödeme cinsi için ödeme bordrosu hazırlandığında, FİNANS/Evraklar/Ödeme/Çek Çıkış Bordrosu/Normal Çek Çıkış Bordrosu/Satıcıya bölümünden bir çek çıkış bordrosu düzenlenir. Bu bordronun cinsi kolonu firma çekidir. Firma çekinin referans numarasını da program otomatik olarak verir. MüĢteri senedi ödeme cinsi için ödeme bordrosu hazırlandığında, FİNANS/Evraklar/Ödeme/Senet Çıkış Bordrosu/Normal Senet Çıkış Bordrosu/Satıcıya bölümünden bir senet çıkış bordrosu düzenlenir. Bu bordronun cinsi kolonu müşteri senedidir. Firma senedi ödeme cinsi için ödeme bordrosu hazırlandığında, FİNANS/Evraklar/Ödeme/Senet Çıkış Bordrosu/Normal Senet Çıkış Bordrosu/Satıcıya bölümünden bir senet çıkış bordrosu düzenlenir. Bu bordronun cinsi kolonu firma senedidir. Firma senedinin referans numarasını da program otomatik olarak verir. Ödeme Listesi Parametreleri Bu program, ödeme düzenleme bölümünden seçilebilecek her bir ödeme cinsinin hangi kasa veya bankadan işlem göreceğini tanımlamaya olanak vermektedir. Şöyle ki; ödeme düzenleme bölümünde, satıcı firmalarınızın alacak bakiyeleri vadeleri ile birlikte listeleniyordu. Bu bakiyenin tamamı veya bir kısmı için ödeme evraklarını otomatik olarak oluşturabiliyordunuz. Örneğin bir satıcı firmaya ödemeyi nakit yapıp, diğerine firma çeki verebiliyordunuz. Ödeme cinsleri seçildikten sonra, ödemelerin hangi kasadan veya bankadan yapılacağını da belirlemek gerekiyordu. İşte bu program, her bir ödeme cinsi için çalışacak kasa veya bankaları önceden programa tanıtmaya olanak vermektedir. Örneğin nakit ödeme cinsi için KAS01 kodlu nakit 198