FİNANS YÖNETİMİ NE GİRİŞ...

Transkript

1 FİNANS YÖNETİMİ 1. FİNANS YÖNETİMİ NE GİRİŞ KARTLAR Kartlar menüsü yardım tuşları Banka tanıtım kartı (071500) Kasa tanıtım kartı (051000) Cari hesaplar Personel tanıtım kartı (041430) Cari personel tanıtım kartı (041440) Demirbaş tanıtım kartı (041140) Finansal sözleşme tanıtım kartı (199900) Ödeme emirleri tanıtım kartı (071100) Sorumluluk merkezleri tanıtım kartı (087500) Dağıtım anahtarları tanıtım kartı (087520) Kredi sözleşmesi tanıtım kartı (071650) FÖYLER Banka Hareket Föyü (071600) Kasa Hareket Föyü (051400) Cariler (041410, , , , , , , ) Personel Hareket Föyü (041435) Cari Personel Hareket Föyü (041436) Demirbaş Hareket Föyü (081200) Ödeme emirleri hareket föyleri Müşteri Çek Hareket Föyü (071470) Firma Çek Hareket Föyü (071473) Müşteri Senet Hareket Föyü (071471) Firma Senet Hareket Föyü (071472) Müşteri Ödeme Sözü Hareket Föyü (071474) Firma Ödeme Emri Hareket Föyü (071475) Müşteri Havale Sözü Hareket Föyü (071476) Firma Havale Emri Hareket Föyü (071478) Müşteri Kredi Kart Hareket Föyü (071477) Finansal sözleşme hareket föyü (199901) Kredi sözleşmesi hareket föyü (071654) Firma kredi kart hareket föyü (071479) EVRAKLAR Evraklar Menüsü Yardım Tuşları Evraklardan Muhasebeye Entegre Tahsilat Tahsilat Makbuzu (042110) Kasa Tahsilat Fişi (051100) Çek Giriş Bordrosu (072310) İade Çek Giriş Bordrosu (072315) Karşılıksız İade Çek Giriş Bordrosu (072430) Senet Giriş Bordrosu (072110) İade Senet Giriş Bordrosu (072115) Protestolu Senet İade Bordrosu (072230) Portföydeki Çek Karşılığı Nakit Kasa Tahsilat Makbuzu (073410) Portföydeki Çek Karşılığı Banka Hesabına Tahsilat Makbuzu (073420) Portföydeki Karşılıksız Çek İçin Nakit Tahsilat Makbuzu (073451) Vr. 15 (9000 Serisi)

2 Portföydeki Senet Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu (073310) Portföydeki Protestolu Senet Karşılığı Nakit Tahsilat Makbuzu (073450) Avans Tahsilat Makbuzu (078500) Gelen Havale (042310) Döviz Alış Belgesi (042320) Cari Hesap Ödeme Sözü Kapatma Bordrosu (073830) Ödeme Tediye Makbuzu (042210) Kasa Ödeme Fişi (051200) Kasa Masraf Fişi (051300) Çek Çıkış Bordrosu (072410) Cari personele çek çıkış bordrosu (072411) Personele çek çıkış bordrosu (072412) Portföyden iade çek çıkış bordrosu (072415) Karşılıksız portföyden iade çek çıkış bordrosu (072470) Tahsilden müşteriye karşılıksız çek iade bordrosu (072501) Teminattan müşteriye çek iade bordrosu (072492) Teminattan müşteriye karşılıksız çek iade bordrosu (072502) Verilen Firma Çeklerinin Toplu Dökümü (078310) Senet Çıkış Bordrosu (072210) Cari personele senet çıkış bordrosu (072211) Personele senet çıkış bordrosu (072212) Portföyden iade senet çıkış bordrosu (072215) Protestolu portföyden iade senet çıkış bordrosu (072270) Tahsilden müşteriye senet iade bordrosu (072493) Tahsilden müşteriye protestolu senet iade bordrosu (072503) Teminattan müşteriye senet iade bordrosu (072494) Teminattan müşteriye protestolu senet iade bordrosu (072504) Avans Ödeme Makbuzu (078510) Giden Havale (042410) Döviz Satış Belgesi (042420) Çekimiz Karşılığı Nakit Ödeme Makbuzu (073610) Senedimiz Karşılığı Nakit Ödeme (073510) Firma Ödeme Emri Kapatma Bordrosu (073840) Müşteri kredi kartı iade çıkış bordrosu (072505) Cari personel avans talep evrağı (047800) Dekont Borç Dekontu (043100) Cari Borç Dekontu (043150) Alacak Dekontu (043200) Cari Alacak Dekontu (043250) Virmanlar Genel Amaçlı Virman Dekontu (043300) Cari Hesaplar Arası Virman Dekontu (043310), Bankalar Arası Virman Dekontu (043320), Kasalar arası virman dekontu (043325), Kur Farkı Virman Dekontu (043330), Pos Satış Hasılat Dağılım Dekontu (043340), Grup Şirketler Arası Virman Dekontu Ve Grup Şirketlerden Gelen Virmanları Yükle ( ) Personel Tahakkuk Virman Dekontu (043341) Amortisman giderleştirme virman dekontu (043343) Çek Transferleri Portföydeki Çek Kasaları Arası Transfer Bordrosu (073302) Karşılıksız Portföydeki Çek Kasaları Arası Transfer (073304) Portföydeki Çek Kasası- Karşılıksız Portföydeki Çek Kasası (073306) Senet Transferleri Portföydeki Senet Kasaları Arası Transfer Bordrosu (073301)

3 Protestolu Portföydeki Senet Kasaları Arası Transfer Bordrosu (073303) Portföydeki Senet Kasası Protestolu Portföydeki Senet Kasası (073305) Banka Nakit Bankadan Kasaya Nakit Çekme Makbuzu (072510) Kasadan Bankaya Nakit Yatırma Makbuzu (072520) Giden Havale (042410) Gelen Havale (042310) Çek Takas Tahsile çek çıkış bordrosu (072710) Tahsildeki çek ödeme bordrosu (072740) Tahsilden karşılıksız portföye çek iade bordrosu (072720) Tahsilden portföye çek iade bordrosu (072730) Tahsilden müşteriye çek iade bordrosu (072491) Tahsilden müşteriye karşılıksız çek iade bordrosu (072501) Teminat Teminata çek çıkış bordrosu (072910) Teminattaki çek ödeme bordrosu (072940) Teminatdan karşılıksız portföye çek iade bordrosu (072920) Teminatdan portföye çek iade bordrosu (072930) Teminattan müşteriye çek iade bordrosu (072492) Teminattan müşteriye karşılıksız çek iade bordrosu (072502) Verilen Firma Çeki Ödeme Bordrosu (042500) Mevduat Hesabına Geçmiş Karşılıksız Çek İade Bordrosu (072750) Senet Tahsil Tahsile Senet Çıkış Bordrosu (072610) Tahsile Senet Ödeme Bordrosu (072640) Tahsilden protestolu portföye senet iade bordrosu (072620) Tahsilden portföye senet iade bordrosu (072630) Tahsilden müşteriye protestolu senet iade bordrosu (072503) Teminat Teminata Senet Çıkış Bordrosu (072810) Teminat Senet Ödeme Bordrosu (072840) Teminatdan protestolu portföye senet iade bordrosu (072820) Teminatdan portföye senet iade bordrosu (072830) Teminattan müşteriye protestolu senet iade bordrosu (072504) Verilen Firma Senedi Ödeme Bordrosu (042510) Mevduat Hesabına Geçmiş Protestolu Senet İade Bordrosu (072650) Havale İşlemleri Giden Havale (042410) Gelen Havale (042310) Cari Hesap Havale Sözü Kapatma (073880) Firma Havale Emri Kapatma (073881) Bankadan Müşteri Ödeme Sözü Kapatma (073850) Bankadan Firma Ödeme Emri Kapatma (073860) Kredi Kartları Ödeme İşlemleri Cari Hesap Kredi Kartı Ödeme (073870) Firma Kredi Kartı Ödeme (073871) Kredi Kredi Virman Fişi (073820) Kredi Kabul Fişi (073810) Faturalar Finansal Sözleşme Evrakları

4 Finansal Kiralama Yolu ile Sabit Kıymet Alım Sözleşmesi (066332) Açık Alınan Finansal Sözleşme Kira Faturası (066333) Kapalı Finansal Sözleşme Kira Faturası (066341) Kredi Sözleşmesi Evrakları Kredi sözleşmesi kabul fişi (071652) Kredi sözleşmesi taksit ödeme fişi (071653) Açılış Fişleri Hesap Açılış Fişi (043400) Ödeme emirleri açılış fişi (072001) YÖNETİM Kart Yönetimi Ödeme Emirleri Yönetimi (070006) Banka Kartları Yönetimi (070001) Kasa Kartları Yönetimi (070002) Cari Hesap Kartları Yönetimi (030010) Personel Kartları Yönetimi (070003) Personel Cari Kartları Yönetimi (070007) Demirbaş Kartları Yönetimi (070004) Kredi sözleşmesi izleme (071655) Kredi sözleşmesi taksitleri izleme (071656) Evrak Yönetimi Cari Hesap Hareket Evrakları Yönetimi (042140) Banka Hareket Evrakları Yönetimi (042141) Kasa Hareket Evrakları Yönetimi (042142) Gider Hareket Evrakları Yönetimi (042143) Hizmet Hareket Evrakları Yönetimi (042144) Demirbaş Hareket Evrakları Yönetimi (042145) OPERASYONLAR Müşteri Çeki Operasyonları Portföydeki Müşteri Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070100) Ciro Edilen Müşteri Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070101) Tahsildeki Müşteri Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070102) Teminattaki Tahsil Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070103) Portföydeki Karşılıksız Müşteri Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070104) Kısmen Ödenen Müşteri Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070105) Ödenen Müşteri Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070106) Müşteri Senetleri Operasyonları Portföydeki Müşteri Senetleri İle İlgili Operasyonlar (070110) Ciro Edilen Müşteri Senetleri İle İlgili Operasyonlar (070111) Tahsildeki Müşteri Senetleri İle İlgili Operasyonlar (070112) Portföydeki Karşılıksız Müşteri Senetleri ile İlgili Operasyonlar (070114) Teminattaki Müşteri Senetleri İle İlgili Operasyonlar (070113) Kısmen Ödenen Müşteri Senetleri İle İlgili Operasyonlar (070115) Ödenen Müşteri Senetleri İle İlgili Operasyonlar (070116) Firma Çek Operasyonları Ciro Edilen Firma Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070120) Kısmen Ödenen Firma Çekleri İle İlgili Operasyonlar (070121) Firma Senet Operasyonları Ciro Edilen Firma Senetleri İle İlgili Operasyonlar (070130) Kısmen Ödenen Firma Senetleri İlgili Operasyonlar (070131) Müşteri Kredi Kartları Operasyonları Banka tahsildeki müşteri kredi kartları ile ilgili operasyonlar (070135) Cari Hesap Borç-Alacak Eşleme Operasyonu (041450) RAPORLAR Cari Hesap Tarama Kriteri ve Filtreleri

5 1.6.2 Yapılacak Tahsilatlar Raporu (045110) Yapılacak Ödemeler Raporu (045210) Banka Raporları Banka Bakiye Durum Raporu (045958) Günlük Banka Hareket ve Bakiyeleri Raporu (046004) Banka Hareket Raporu (045530) Banka Ekstresi (044130) Kasa Kasa Bakiye Durum Raporu (045962) Günlük Kasa Hareket ve Bakiyeleri Raporu (046006) Kasa Hareket Raporu (045540) Kasa Ekstre Raporu (044140) Kasa Tahsilat ve Ödeme Raporu (047610) Kasa Özet Tahsilat Ve Ödeme Durum Raporu (047620) Cari Hesap Raporları Personel Raporları Personel Bakiye Durum Raporu (045964) Personel Hareket Raporu (045362) Personel Hesap Ekstresi (044161) Cari personel raporları Cari personel bakiye durum raporu (045966) Cari personel hesap ekstresi (044162) Ödeme emri raporları Müşteri Çekleri Genel amaçlı müşteri çekleri dökümü (074200) Genel amaçlı müşteri çekleri dökümü (ilk poz.cari seçimli) (074408) Pozisyonlarına Göre Portföydeki Müşteri Çekleri Dökümü (077110) Ciro Edilmiş Müşteri Çekleri Dökümü (077120) Tahsildeki Müşteri Çekleri Dökümü (077130) Teminattaki Müşteri Çekleri Dökümü (077140) Karşılıksız Portföydeki Müşteri Çekleri Dökümü (077150) Karşılıksız İade Edilmiş Müşteri Çekleri Dökümü (077160) Kısmen Ödenmiş Müşteri Çekleri Dökümü (077180) Ödenmiş Müşteri Çekleri Dökümü (077170) Yaşlandırma Raporu Portföydeki Cari Hesap Çekleri Yaşlandırma Raporu (049810) Tahsildeki Cari Hesap Çekleri Yaşlandırma Raporu (049820) Teminattaki Cari Hesap Çekleri Yaşlandırma Raporu (049830) Müşteri Çekleri Reeskont Raporu (078120) Geç Ödenmiş Müşteri Çekleri Valör Kayıp Raporu (078220) Firma Çekleri Müşteri Senetleri Firma Senetleri Müşteri Ödeme Sözleri Firma Ödeme Emirleri Müşteri Havale Sözleri Firma Havale Emirleri Müşteri Kredi Kartları Firma Kredi Kartları Ödeme Emirleri Durum Analizi (075570) Cari Hesap, Senet/Çek Ödeme Raporu (075580) Kur Raporları Sorumluluk Merkezi Bazında Genel Hareket Raporu (045363) Proje bazında genel hareket raporu (045365)

6 KDV Durum Raporu (025550) ANALİZLER Günlük Hareket Analizi (046410) Hareket Analiz Kübü (046411) Cari Hesap Risk Raporları Cari Risk Raporu (046311) Cari Risk Yaşlandırma Raporu (046341) Cari Bakiye-Risk-Teminat Karşılaştırma Raporu (046356) Detaylı Cari Bakiye-Ciro-Risk-Teminat Karşılaştırma Raporu (046355) Alış-Ödeme Analizi (046220) Satış-Tahsilat Analizi (046110) Cari Vade Farkı Özeti (046710) POS kredi kartları ciro analizi (075571) LİSTELER Kartlar Cari Hesaplar Çek Senet Ödeme Emir ve Sözleri Havale Emir ve Sözleri Kredi Kartları Diğer Fihristler Banka Fihristi (041810) Kasa Fihristi Dökümü (041820) Personel Fihristi Dökümü (041840) Demirbaş Fihristi Dökümü (041890) Cari Grup Fihristi Dökümü (041490) Bölge Fihristi Dökümü (041160) Sorumluluk Merkezleri Fihristi Dökümü (087510) Ziyaret Takip Fihristi Dökümü (049951) Evraklar Tahsilat ve Tediyeler Dekont Banka Faturalar Finansal Sözleşme Evrakları Açılış Fişi GRAFİKLER Grafik Ayarları Dönemlere Göre Kasa Girişleri Grafiği (048100) Dönemlere Göre Kasa Çıkışları Grafiği (048200) Müşteri Senetleri Grafiği (076100) Müşteri Çekleri Grafiği (076200) Firma Senetleri Grafiği (076300) Firma Çekleri Grafiği (076400) NAKİT AKIŞ Proforma Nakit Akış Raporu (071700) Konsolide Proforma Nakit Akış Raporu (071710) Nakit Akış Analiz Kübü (070005) Finansal Durum Raporu (071720) Konsolide Finansal Durum Raporu (071730) Konsolide Proforma Nakit Akış Parametreleri (071900)

7 Nakit Akış Bütçeleme Nakit Girişi Yönetimi (071741) Nakit Çıkışı Yönetimi (071742) ÖDEME İŞLEMLERİ Ödeme Listesi Hazırlama (049300) Ödeme Listesi Raporu (049400) Ödeme Düzenleme (049500) Ödeme Bordrosu Hazırlama (049600) Ödeme Listesi Parametreleri (049700) BANKALARLA BİLGİ ALIŞVERİŞİ Garanti Bankası Garanti Bankası'na Doğrudan Borçlandırma Veri Gönderimi (073910) Garanti Bankası'ndan Doğrudan Borçlandırma Akıbet Alımı (073920) Garanti Bankası'na Firma Ödeme Emri Gönderimi (073982) Garanti Bankası ndan Firma Ödeme Emri Akıbeti Alımı (073984) Garanti Bankası'na Takas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (073950) Garanti Bankası'ndan Takas/Teminat Akıbet Alımı (073960) Yapı Kredi Bankası Yapı ve Kredi Bankası'na doğrudan borçlandırma veri gönderimi (074064) Yapı ve Kredi Bankası'ndan doğrudan borçlandırma akıbet alımı (074065) Yapı ve Kredi Bankası'na Firma Ödeme Emri Gönderimi (073989) Yapı ve Kredi Bankası'ndan Firma Ödeme Emri Akıbeti Alımı (073991) Yapı ve Kredi Bankası'na Takas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (073990) Yapı ve Kredi Bankası'ndan Takas/Teminat Akıbet Bilgisi Alımı (073992) Türk Ekonomi Bankası TEB'e doğrudan borçlandırma veri gönderimi (074062) TEB'den doğrudan borçlandırma akıbet alımı (074063) TEB'e Takas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (073970) TEB'den Takas/Teminat Akıbet Bilgisi Alımı (073980) TEB'e Firma Ödeme Emri Gönderimi (073981) TEB'den Firma Ödeme Emri Akıbeti Alımı (073983) TEB'den telefon faturası bilgisi alımı (074050) Fortis Fortis'e doğrudan borçlandırma veri gönderimi (074060) Fortis'den doğrudan borçlandırma akıbet alımı (074061) Fortis'e Firma Ödeme Emri Gönderimi (073985) Fortis'den Firma Ödeme Emri Akıbeti Alımı (073987) Fortis'eTakas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (073986) Fortis'den Takas/Teminat Akıbet Bilgisi Alımı (073988) ING Bank ING Bank'a Firma Ödeme Emri Gönderimi (073993) ING Bank'tan Firma Ödeme Emri Akıbeti Alımı (073998) ING Bank'a Takas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (073995) ING Bank'tan Takas/Teminat Akıbet Bilgisi Alımı (073996) Akbank Akbank'a doğrudan borçlandırma veri gönderimi (074068) Akbank'tan doğrudan borçlandırma akıbet alımı (074069) Akbank takas/teminat çek bilgisi gönderimi (074011) Akbank takas/teminat akıbet bilgisi alımı (074012) Akbank firma ödeme emri gönderimi (074014) Akbank firma ödeme emri akıbeti alımı (074015) HSBC HSBC Firma Ödeme Emri Gönderimi (073963) HSBC Firma Ödeme Emri Akıbeti Alımı (073964) HSBC Takas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (073965)

8 HSBC Takas/Teminat Akıbet Bilgisi Alımı (073966) Koçbank Koçbank'a Takas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (073911) Koçbank'tan Takas/Teminat Akıbet Bilgisi Alımı (073912) Koçbank'a Firma Ödeme Emri Gönderimi (073913) Koçbank'tan Firma Ödeme Emri Akıbeti Alımı (073914) QNB Finansbank QNB Finansbank firma ödeme emri gönderimi (074106) QNB Finansbank firma ödeme emri akıbeti alımı (074107) Denizbank Takas/teminat çek bilgisi gönderimi (074101) Takas/teminat akıbet bilgisi alımı (074102) Firma ödeme emri gönderimi (074103) Firma ödeme emri akıbeti alımı (074104) Türkiye Finans Türkiye Finans'a Takas/Teminat Çek Bilgisi Gönderimi (074020) Vakıfbank Vakıfbank firma ödeme emri gönderimi (074108) Vakıfbank firma ödeme emri akıbeti alımı (074109) Vakıfbank takas/teminat çek bilgisi gönderimi (074110) Vakıfbank takas/teminat akıbet bilgisi alımı (074111) Vakıfbank doğrudan borçlandırma veri gönderimi (074066) Vakıfbank doğrudan borçlandırma akıbet alımı (074067) KuveytTürk KuveytTürk firma ödeme emri gönderimi (074112) KuveytTürk firma ödeme emri akıbeti alımı (074113) OdeaBank OdeaBank'a takas/teminat çek bilgisi gönderimi (074114) OdeaBank'dan takas/teminat akıbet bilgisi alımı (074115) OdeaBank'a firma ödeme emri gönderimi (074116) OdeaBank'dan firma ödeme emri akıbeti alımı (074117) Şekerbank Şekerbank firma ödeme emri gönderimi (073967) Şekerbank firma ödeme emri akıbeti alımı (073968) KREDİ HESAPLAMA ARACI (071651)

9 1. FİNANS YÖNETİMİ NE GİRİŞ FİNANS yönetimi ile ilgili detaylı açıklamalarımıza geçmeden önce, programınız hakkında bazı genel bilgiler vermek istiyoruz. FİNANS yönetimi, tüm finansal hareket girişlerinin yapıldığı, hareket girişlerinden derlenerek hazırlanan raporlar, analizler ve ekstrelerin alındığı yönetimimizdir. FİNANS yönetiminden yapılacak işlemlere ilişkin aşağıda kısa açıklamalar bulacaksınız. Kartlar; Bu bölümden, finansal hareketlerde işlem gören tüm gerçek ya da tüzel kişilerin (kasa, banka, personel ve cariler) programa tanıtımları yapılacaktır. Yukarıda sıraladığımız gruplara ait kartlar açılmadığı sürece FİNANS yönetimi ile hiç bir işlem yapamazsınız. Örneğin banka kartları açılmazsa, bankalar ile ilgili hiç bir işlem yapılamaz. Aynı şekilde cari kartları açılmazsa, ne fatura kesilebilir, ne de diğer hareket girişleri yapılabilir. Kartlar menüsünde yer alan diğer seçenek, değerli kâğıt kartları, finansal sözleşme kartlarıdır. Bu programlardan bilgi girişleri yapılmaz. Sadece, biraz sonra açıklayacağımız evrak girişleri referans alınarak, herhangi bir çek veya senedin durumları izlenebilir. V15 serisi ile birlikte birden fazla firma ile işlem yapan kullanıcılarımızın program içinde iken çalışmak istedikleri firmaları değiştirip aynı anda farklı firmalar için kayıt girişi yapabilmeleri mümkün duruma getirilmiştir. Firma değişimi de programın üst bölümünde yer alan Aktif Firma bölümünden gerçekleşecektir. Dolayısıyla finans bölümünden de tüm firmaları için kart tanımlamalarını tek bir ekrandan yapabileceklerdir. Örneğin tanımlayacakları bankaların, kasaların hangi firmaları için geçerli olacağını belirleyebileceklerdir. Yani şu banka şu nolu firmamın, şu kasada şu nolu firmamın tanımlamasını yapacaklardır. Bu tanımlamalar ışığında da başka firmanın bankası yada kasası ile işlem gerçekleştiremeyeceklerdir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda program tarafından hemen uyarılacaklar ve ilgili kartların işlem yapılan firma için geçerli olmadığı, hangi firmaya ait olduğu anında belirtilecektir. Yani programınızda bu detay göz önünde bulundurulacaktır. Evraklar; Tüm finansal hareket girişleri bu bölümden yapılır. Evraklar da kendi aralarında tahsilât evrakları, ödeme evrakları, dekontlar, bankalar, faturalar ve açılış fişleri olmak üzere gruplara ayrılmıştır. Bu gruplar da kendi içlerinde dallara ayrılır. Örneğin tahsilât yapacaksanız, bu menüye girip, farklı tahsilât evraklarından (tahsilât makbuzu, çek giriş bordrosu, senet giriş bordrosu, gelen havale vb.) dilediğinizi seçebilirsiniz. Raporlar; menüsünde, evraklar bölümünden girilen hareketlerin detaylı raporları alınır. Raporlar bölümü de, tıpkı evraklarda olduğu gibi gruplara ayrılır. Tahsilât-tediye raporları, kasa raporları, banka raporları gibi. Yönetim menüsünü oluşturan programlar ile bankaların, kasaların, personellerin demirbaşların tanıtım kartlarından girilen bilgileri ile bu kartların hareket föyleri ve hesaplara göre dağılımları detaylı olarak izlenir. Operasyonlar menüsünden değerli kâğıt olarak adlandırdığımız çek ve senetlerin tüm pozisyonları, ayrı ayrı programlar dahilinde incelenir, bunun yanı sıra farklı pozisyonlarda takip edilebilmelerine yönelik birçok işlemde gerçekleştirilir. Örneğin portföyde olan tahsil çekleri tek bir ekrandan hem incelenebilir hem de tek bir tuş yardımıyla bankaya tahsile gönderilebilir. Analizler; Hareketlere ilişkin değişik analiz sonuçlarının alındığı bölümdür. Dökümler; Hareket gören tüm cari hesaplar ile ilgili kart bilgileri ve hareket evraklarına ait bilgileri bu bölümden listeleyebilirsiniz. Grafikler; kasa, çek ve senet hareketlerinin grafik şeklinde dökümlerinin alındığı bölümdür. Ödeme işlemleri; carilere yapılacak ödeme listelerinin hazırlandığı ve bu ödemelerle ilgili raporların alındığı bölümdür. 9

10 Bankalarla bilgi alışverişi menüsü ise, siz kullanıcılarımıza hangi banka ile çalışıyor iseniz o bankaya ait ödemelerinizde programınızla bilgi alış verişi yapabilmenizi sağlayacaktır. Evet, FİNANS yönetiminin bölümlerini sizlere kısaca tanıtmaya çalıştık. Artık FİNANS yönetimi ile yapılacak işlemleri detaylı olarak açıklamaya başlayabiliriz. 1.1 Kartlar FİNANS yönetiminin ana menüsünde yer alan ilk seçenek kartlardır. Bu bölümden, finansal işlemlerde hareket gören tüm gerçek veya tüzel kişilerin yönetiminize tanıtımı yapılacaktır. Örneğin çalıştığınız bankaların, cari firmalarınızın, kasaların, personellerin girişleri bu bölümden yapılacaktır. Kartlar menüsünden ilgili tanımlamalar yapıldıktan sonra, artık finansal işlemleriniz için evrak girişleri yapmaya başlayabilirsiniz Kartlar menüsü yardım tuşları FİNANS yönetiminin tüm bölümlerinde, programınızı kullanırken size yol göstermesi amacı ile hazırlanmış yardım tuşları vardır. Hangi programlarda hangi yardım tuşlarını kullanabileceğinizi Ctrl+Y tuşlarına basarak görüntüleyebilirsiniz. Bu bölümde kartlar menüsünde yer alan programlara ait yardım tuşları açıklanmaktadır. ALT+E (Yeni Kart): ALT+E tuşlarına birlikte basarak ya da ekranın alt tarafındaki Yeni butonunu tıklayarak, bir önceki menüye dönmeden, ekrandaki kartı boşaltıp, sonra yeni bir kart çağırabilirsiniz. Eğer ekrandaki kart üzerinde herhangi bir değişiklik yaptıysanız, ALT+E tuşlarına basmanız halinde bu değişiklikler kaybolacaktır. Bu nedenle önce kartı kaydedip, daha sonra bu tuşları kullanmanız gerekir. ALT+Y (Tekst Data): ALT+Y tuşlarına birlikte basarak, ekranınızdaki kartın cinsine göre aklınıza gelebilecek her türlü detayın girilebileceği bir editör ekranına ulaşacaksınız. Örneğin banka kartındaysanız bankalar ile ilgili, cari kartındaysanız cari firmalar ile ilgili dilediğiniz kadar tekst girebilirsiniz. Tıpkı bir not defteri gibi kullanabileceğiniz bu ekrana bilgilerinizi girdikten sonra, ALT+S tuşlarına basarak bunları kayıt etmelisiniz. Daha sonra gerek duyulduğunda, yine ALT+Y tuşlarına basarak tekst datanızı görüntüleyebilirsiniz. Dilerseniz, imleci ekranınızın sağ üst köşesindeki (Y) kutusunun üzerine getirip bir kez tıklatarak da bu ekrana ulaşabilirsiniz. ALT+O (Önceki Kart): ALT+O tuşlarına birlikte basarak veya kart ekranlarının alt tarafında yer alan Once butonunu tıklayarak ekranda bulunan karttan bir önce girilmiş olan kartı çağırabilirsiniz. ALT+S (Kart Sakla): ALT+S tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sakla butonunu tıklayarak, kartlarınızı bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın alt tarafında; Evet Kaydedebilirsin Hayır Kaydetme Şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, girişlerinizi bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilmek için, evet kaydedebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, kayıt işleminden vazgeçtiyseniz, hayır kaydetme butonunu kliklemeniz yeterli olacaktır. ALT+S tuşları ile kayıt etmediğiniz kartlarınızı tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız. ALT+D (İlave Alanlar): ALT+D tuşları hem F10 ekranlarında hem de normal giriş programlarında kullanılabilir (kartlar, evraklar gibi). ALT+D tuşları ile ekranınızda yer alan program her ne ise, o program için ilave giriş alanları yaratabilirsiniz. Başka bir deyişle, ekranınızda şu anda banka tanıtım kartı açık bulunuyor. Eğer bank tanıtım kartında ah keşke şunu da girebileceğim bir alan olsaydı diyorsanız, bu alanı kendiniz ilave edebilirsiniz. Bunun için; öncelikle ALT ve D tuşlarına birlikte basınız. Karşınıza Veri tabanı alan tanımlamaları başlıklı bir ekran gelecektir. Şimdi, ilave 10

11 edeceğiniz alanlara ait bazı özelliklerin tanımlanması gerekir. Bunun için ekranda gördüğünüz Ekle butonunu tıklamalısınız. Kaşınıza Alan Editörü başlılığı altında küçük bir pencere açılacaktır. Şimdi ilave edilecek alanlara ait tanımlamaları yapmaya başlayabiliriz. Bunun için; ekranınızın Alan Adı alanına, ilave etmek istediğiniz alan ismini girmelisiniz. Alan Tipi: Bu alana gelindiğinde, 4 seçenekten oluşan bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada sizden istenilen, biraz önce ilave ettiğiniz alana, ne tür bilgi girileceğini belirlemenizdir. Eğer ilave alanınıza; Düz yazı şeklinde giriş yapacaksanız String Sadece rakam girecekseniz Real i Sadece tarih girecekseniz Date i seçmelisiniz. Alan tipini de seçtikten sonra Tamam butonuna basarak ilave ettiğiniz alan isimlerinin yer aldığı Veri tabanı alan tanımlamaları başlıklı bir önceki ekrana ulaşacaksınız. Eğer bu ekranda tanımlamış olduğunuz alanlardan herhangi birini silmek yada değişiklik yapmak istiyor iseniz, ilgili alan üzerine gelip, silmek için Sil butonuna değişiklik yapmak içinde Değiştir butonuna basmanız yeterli olacaktır. İlave edilecek alanlarınızı açıklamalarımız doğrultusunda belirledikten sonra, ekranınızın kapat butonuna basarak bu alanlara ilişkin değer girişlerini yapmaya başlayabilirsiniz. ALT+C (Kopyala): ALT+C tuşlarına bastığınızda veya kart ekranlarının alt tarafında görülen CKopyala butonunu tıkladığınızda, ekranınızda boş olarak yer alan herhangi bir karta (stok, cari, kasa, banka vb.), en son karta ait bilgiler kopyalanır. Örneğin ekranınızda boş bir cari tanıtım kartı var. Bu kart üzerinde ALT+C tuşlarına basarsanız, en son girilen cariye ait bilgiler boş karta kopyalanacaktır. Kart kopyalama ile mükerrer bilgileri tekrar girmekten kurtulup, sadece değişken bilgileri düzelterek girişlerinizi hızlandırabilirsiniz. ALT+G (Kayıt Hikayesi): ALT+G tuşları hem F10 ekranlarında, hem de normal giriş programlarında kullanılabilir. ALT+G tuşları ile o anda kart ile ilgili bazı kayıt bilgilerini öğrenmeniz mümkündür. Örneğin o kaydı kim, ne zaman girmiş, en son kim değiştirmiş? gibi. ALT+G tuşlarına birlikte bastığınızda karşınıza bir pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan bilgiler şunlardır; Kayıt No: Ekranınızdaki kaydın kayıt sıra numarasıdır. Örneğin bu alanda 5 görüyorsanız, ilgili evrak 5. sıradadır. Başka bir ifade ile, ekranınızdaki evraktan önce girilmiş 4 evrak daha vardır. Şube No: İlgili stoka ait birkaç şube var ise, kayıtlı olduğu numarayı bu alandan görebilirsiniz Kayıt ID: Ekranınızdaki kaydın programa girdiğiniz kaçıncı kayıt olduğunu bu alandan görebilirsiniz. Oluşturan Kullanıcı Id: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının kodudur. Kayıt ID: Ekranınızdaki kaydın kayıt ID numarasıdır. Örneğin bu alanda 5 görüyorsanız, ilgili evrak 5. sıradadır. Başka bir ifade ile, ekranınızdaki evraktan önce girilmiş 4 evrak daha vardır. Adı Soyadı: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/Saat: Ekranınızdaki kaydın girildiği tarih ve saattir. Son Değiştiren Kullanıcı Id: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının kodudur. Adı Soyadı: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/Saat: Ekranınızdaki kaydın en son değiştirildiği tarih ve saattir. 11

12 Özel Kod 1-2-3: İlgili kayıt için girilen özel kodlardır. Kayıt hikâyesi ekranı üzerinde yardımcı tablo butonunu tıklayarak ilave alanlar penceresine, yaz-boz tahtası butonunu tıklayarak aklınıza gelebilecek her türlü notun kaydedileceği bir ekrana ve tüm veriler butonunu tıklayarak da ekranınızda açık olan kart ile ilgili bütün veri giriş alanlarının kod ve uzunlukları ile birlikte yer aldığı bir pencereye ulaşabilirsiniz. Ayrıca bu ekrandaki Dosya ekleri butonunu çalıştırdığınız taktirde karşınıza Ekli dosyalar başlığında bir ekran çıkacaktır. Buraya ilgili kayda ilişkin bir veya birden fazla dosya ekleyebileceksiniz. Bunun yapılış amaçlarından birini örnek vererek açıklayalım; bildiğiniz gibi stok kartınızda ilgili stoğun tek bir resmini koyma imkânınız vardır ama stoğun teknik resmini veya başka boyutlardaki resimlerini de görmek isteyebilirsiniz. İşte devreye programımıza yeni eklenen Dosya ekleri seçeneği girmektedir. Verdiğimiz örnekleri çoğaltacak olursak, bu dosyaya stokunuzu ilgilendiren bir yazı (word dokümanı), excel dosyası da ekleyebilirsiniz. Bunlara benzer olarak ilgili kartı/evrağı vb. ilgilendiren dosyaları eklemek için, Ekli dosyalar başlığındaki ekrandan Yeni dosya ekle butonunu çalıştırmanız ve karşınıza çıkan ekrandan ilgili dosyayı seçmeniz yeterli olacaktır. Yeni dosya ekleme dışında; seçili dosyayı değiştirme, açma ve silme gibi işlemleri yapma özgürlüğüne de sahipsiniz. Bunun için ekrandaki Seçili dosyayı değiştir, Seçili dosyayı aç ve Seçili dosyayı sil seçeneklerini çalıştırmanız yeterli olacaktır. Ayrıca föy ve yönetim ekranından da, sıralanan evrak/kart satırında iken Alt+A yaparak hızlı bir şekilde ilgili ekli dosyaya erişebileceksiniz veya yukarda anlattığımız gibi yeni bir dosya ekleyebilecek/değiştirebilecek/silebilecek/açabileceksiniz. ALT+L (Kart İptal): ALT+L tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sil butonunu tıklayarak, girmiş olduğunuz kartınızı iptal edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın üzerinde Evet Silebilirsin Hayır Silme şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, kartınızı iptal edebilmek için, evet, silebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, yani kartınızı silmekten vazgeçtiyseniz, hayır, silme butonunu kliklemelisiniz. ALT+N (Sonraki Kart): ALT+N tuşlarına birlikte basarak veya ekranın alt tarafında görülen Sonra butonunu tıklayarak, ekranda bulunan karttan (stok-banka-kasa...vb.) bir sonra girilmiş olan kartı ekrana getirebilirsiniz. ALT+T (Tüm Alanlar): F10 ekranları da ALT+T tuşlarına bastığınızda, ilgili kayıt ile ilgili tüm alan adları (fieldlar) bir tablo şeklinde karşınıza gelir. Örneğin stok F10 ekranlarında bu tuşlara basarsanız, ilgili stok ile ilgili tüm alanlara, cari F10 ekranlarında basarsanız cariler ile ilgili tüm alanlara (kayıt, no, unvan, kod vb.) ulaşabilirsiniz. ALT+T ekranının alan adı başlıklı kolonunda ilgili kayıt ile ilgili tüm alan adları, bilgi başlıklı kolonda ise, her bir alan için girilen bilgiler yer alır. Örneğin; sat_unvan1 SATICI.01 Cari karttaki unvanı başlığının programda tanımlı alan adı sat_unvan1, F10 penceresindeki cari için bu alana girilen bilgi ise SATICI.01 dir. Ctrl+T (Kod Tamamla): Stok kodlarınız ardışık bir sıra takip ediyorsa (örneğin STK00001, STK00002 gibi), kod yapısının belirli bölümlerini girip, numara girişi yapılacak bölümünü Ctrl+T tuşları ile otomatik olarak getirebilirsiniz. Örneğin stok kodu alanına STK girip bu tuşlara basarsanız, ekranınızın alt tarafında evet, onaylıyorum hayır, onaylamıyorum şeklinde bir mesaj belirecektir. Evet, onaylıyorum mesajının üzerinde ENTER tuşuna basarsanız, programınız bir önceki stok 12

13 kodunu (stok kartının kart numarasını) referans alarak bu kodun sonuna sıra numarasını otomatik olarak verecek, yani stok kodunu tamamlayacaktır. Her yeni stokta bu numara birer artarak devam edecektir. F3 (Kart No): Girmiş olduğunuz her karta programınız tarafından birer kart numarası verilmektedir. Dilerseniz F3 tuşuna basıp kart numarasını girerek, ilgili kart numarada kayıtlı finans kartını ekrana getirebilirsiniz. F10 (Yardımcı Tablo): Cari-stok-banka-kasa-personel kodlarını tam olarak hatırlayamadığınız zamanlarda, ilgili kod giriş alanlarında F10 tuşuna basarsanız, bu cari hesaplarınızın kod ve isimleri ile birlikte yer aldığı bir yardım penceresine ulaşabilirsiniz. Bu pencere üzerinde Aşağı/Yukarı ok veya PgUp/PgDn tuşlarını kullanarak, dilediğiniz kodun üzerine gelip ENTER tuşuna bastığınızda, seçmiş olduğunuz kodu ilgili alana taşıyabilirsiniz. Eğer mouse kullanıyorsanız, imleci satır sonu butonuna getirip bir kez tıklatmanız, sizi yine aynı yardım ekranına ulaştıracaktır. Eğer mouse kullanıyorsanız, imleci satır sonu butonuna getirip bir kez tıklatmanız, sizi yine aynı yardım ekranına ulaştıracaktır. F10 yardım pencerelerinde gördüğünüz Genel işlemler ve Özel işlemler menüleri ile bu ekran üzerinde yer alan butonlarla ilgili açıklamalarımız için KUR9000 programının F10 Yardım pencereleri bölümünden yararlanabilirsiniz. F10 Pencerelerinde INSTERT tuşu: Series9000 programlarının stok, hizmet, cari, banka vb. tanıtım kartlarının kodu alanında F10 tuşuna bastığınızda her bir tanıtım kartına yönelik kayıtların listelendiği ekrana ulaşılmaktadır. Bu ekranda istediğiniz kaydın üzerine gelip INS tuşuna bastığınızda programınız otomatik olarak ilgili kayda ait kodun bir fazlasını yeni kayıt yapılacak şekilde ekranınıza getirecektir. Örneğin BNK001 kodlu banka kartınızın olduğunu varsayalım. İşte F10 ekranında bu banka kartının üzerine gelip INS tuşuna bastığınız da programınız, otomatik olarak BNK002 kodlu banka tanıtım kartınızı kodu alanına yazacaktır Banka tanıtım kartı (071500) Çalıştığınız tüm bankaların FİNANS yönetimine tanıtıldığı bölümdür. Banka tanıtım kartına girdiğinizde çalıştığınız bankaların tanıtımlarını yapacağınız bir ekran ile karşılaşacaksınız. Şimdi bankalarınızı programa nasıl tanıtacağınızı adım adım açıklamaya çalışalım. Kodu: Çalıştığınız tüm bankalara maksimum 25 dijit uzunluğunda alfa nümerik kodlar vermelisiniz. Hareket girişlerinde ve raporlarda bankalarınızı bu kodlar ile takip edeceksiniz. TCMB Banka Kodu: Çalıştığınız bankanın TCMB kodunu bu alana girmelisiniz. Kod girişi için F10 yardım ekranından yada satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak ekrandan yararlanabilirsiniz. TCMB Şube Kodu: TCMB banka kodu alanındaki seçiminize göre programınız, ilgili bankanın şube kodunu bu alana otomatik getirecektir. TCMB İl Kodu: TCMB Banka Kodu alanındaki seçiminize göre; ilgili bankanın bulunduğu ilin kodu, bu alana otomatik olarak yansıyacaktır. Adı: Kartını girmekte olduğunuz bankanın adı bu alana girilecektir. Şubesi: Çalıştığınız bankanın hangi şubesine ait kart açıyorsanız, ilgili şube adını bu alana giriniz. Firma no: Birden fazla firma ile işlem yapıyor iseniz bu alanda sizden istenen tanımlamakta olduğunuz bankanın hangi firmanız için geçerli olacağını belirtmenizdir. Dolayısıyla bu alana ilgili firmanın takip edildiği numara girilecektir. Bu alandan yapacağınız tanımlama ışığında da başka firmanın banka kartı ile işlem gerçekleştirilmesi mümkün olmayacaktır. Böyle bir durum söz konusu olduğunda da program tarafından hemen uyarılacak ilgili bankanın işlem yapılan firma için geçerli olmadığı ve bankanın bağlı olduğu firmanın farklı olduğu belirtilecektir. 13

14 Hesap No: İlgili bankadaki hesabınızın numarasını bu alana giriniz. Hesap No: İlgili bankadaki carinizin hesap numarasını bu alana girebilirsiniz. Hesap Tipi: Bu alanda satır sonu butonu tıklandığında 2 seçenekten oluşan bir pencere ile karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, ilgili bankadaki hesabınızın mevduat hesabı mı, kredi hesabı mı? Olduğunu belirtmenizdir. Hesap tipini seçiniz. Hesap Cinsi: Bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak ulaşacağınız hesap cinsleri ilgili bankadaki hesabınızın tipine göre farklılık gösterecektir. İlgili bankadaki hesabınız mevduat hesabıysa mevduat cinslerini, kredi hesabıysa kredi cinslerini içeren pencereler açılacaktır. Bu pencerelerden hesap cinsini seçmelisiniz. Döviz Cinsi: 9000 serisinde dolayısıyla FİNANS yönetiminde tüm hareketlerinizi aynı anda 3 farklı döviz cinsiyle takip edebilirsiniz (Bkz. KUR9000/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Bunlardan ilk ikisi ana döviz ve alternatif dövizdir. Bu iki döviz cinsi tüm yönetimleri kapsar. Üçüncü döviz cinsi orijinal dövizdir. Orijinal döviz, her yönetimin kartlar bölümünden girilir ve sadece giriş yapılan karta aittir. Orijinal döviz girilirse o banka ile ilgili girilen tüm hareketleri raporlarda kendi para biriminde inceleyebilirsiniz. Örneğin şirketiniz için seçilen ana döviz TL (Yeni Türk Lirası). Demek ki tüm yönetimlerdeki hareket girişleri TL bazında yapılacaktır. Ancak bazı bankalardaki hesabınız USD (Amerikan Doları) hesabı. Bu durumda bu tür bankaların hareketlerini kendi para birimi ile de raporlarda izleyebilmeniz için orijinal döviz girmeniz gerekir. İşte ilgili bankadaki hesabınızın orijinal döviz cinsi girişi bu alana yapılacaktır. Evet, banka kartına ilk etapta yapılacak girişler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Şimdi sıra ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz butonlara ilişkin açıklamalarımıza geldi. 1 Banka Detay Bilgileri Banka kartında yer alan ilk buton ile kartını girmekte olduğunuz bankaya ait vade farkı, kredi ve risk tavanları girişlerini yapacaksınız. Detay parametrelerinin neler olduğu aşağıda açıklanmıştır; Vade Farkı alanına, ilgili bankanın vade farkları için uyguladığı faiz oranını, Kredi Tavanı alanına, ilgili bankanın size tanıdığı kredi tutarını, Risk Tavanı alanına, ilgili bankanın size tanıdığı risk tavanını girebilirsiniz. Nakit Akışta Göz ardı Edilecek: Finans yönetiminin analizler bölümünde istediğiniz tarih aralığında gerçekleşen veya gerçekleşecek finansal hareketleri, hareketlerin kaynağı olan evrak ve cari hesap bilgileriyle birlikte listeleyen, bu hareketler sonucunda firmanızın nakit fazlası veya nakit eksiğini gösteren nakit akış raporları yer almaktadır. Tanımlamakta olduğunuz bankanın bu raporlarda yer almamasını, başka bir ifade ile nakit akışta göz ardı edilmesini istiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak -evet- seçimi yapmalısınız. Aynı Bankada Çek Tahsil Süresi: Tanıtımını yaptığınız bankaya ait takasa gönderilen çeklerin tahsil edileceği süreyi bu alana girebilirsiniz. Başka Bankada Çek Tahsil Süresi: Tanıtımını yaptığınız bankaya, farklı bankalardan gönderilen çeklerin tahsil edileceği süreyi de bu alana girebilirsiniz. Banka detay bilgilerini girdikten sonra <ESC> tuşuna basarak veya close(x) butonunu tıklayarak banka kartına geri dönebilirsiniz. 2 Mevduat Tiplerine Göre Durum Banka kartında yer alan bir diğer buton, ilgili bankanın son durum (tabloyu aldığınız andaki) borçalacak ve bakiye tutarlarını ana alternatif ve orijinal döviz cinslerine göre göstermektedir. Banka son 14

15 durumu karşınıza ilk geldiğinde değerler ana döviz bazında olacaktır. Dilerseniz bu tabloyu alternatif döviz ve varsa orijinal döviz bazında da alabilirsiniz. Bunun için tablonun üst bölümünde yer alan ilgili butonları tıklamanız gerekir (dövizli takip için Bkz.KUR9000/Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). 3 Dönemsel Durum Butonu: Banka kartının bu butonu, ilgili bankanın son durumunu tanımlı olan dönemler bazında göstermektedir. Bu butonu tıkladığınızda, dönemler bazında banka son durum tablosu karşınıza gelecektir. Tablo ekrana ilk geldiğinde değerler ana döviz cinsi bazındadır. Üst bölümdeki butonlardan ilgili olanını tıklayarak bankanın dönemsel son durumunu alternatif veya orijinal döviz cinsleri bazında alabilirsiniz. 4 Entegrasyon Kodları Muhasebe kodları butonunu tıklayarak, banka hareketlerinin muhasebeye entegre edilmesi için ilgili muhasebe hesap kodlarını girebilirsiniz. Tabii ki daha önce MUHASEBE yönetiminden ilgili hesapların açılmış olması gerekir. Banka Muh. Kodu: İlgili bankanın, ilgili şubesi ile işlem yapıldığında hangi muhasebe hesabının çalışacağını bu alana girmelisiniz. Muhasebe hesap kodlarının bir listesini <F10> tuşuna basarak ya da satır sonu butonlarını tıklayarak görüntüleyip seçim yapabilirsiniz. Verilen Çek Muh. Kodu: İlgili bankaya çek verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Tahsil Edilen Çek Muh. Kodu: İlgili bankadan çek tahsil edildiğinde çalışacak muhasebe hesabının kodu bu alana girilecektir. Tahsil Edilen Senet Muh. Kodu: İlgili bankadan senet tahsil edildiğinde çalışacak muhasebe hesabının kodunu bu alana giriniz. Teminat Çek Muh. Kodu: İlgili bankaya teminat için çek verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Teminat Senet Muh. Kodu: İlgili bankaya teminat için senet verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Müşteri Krd. Kartı Muh. Kodu: İlgili bankada müşterilerinize ait kredi kartları için hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Firma Krd. Kartı Muh. Kodu: Bu alana da ilgili bankada firmanıza ait kredi kartları için çalışacak muhasebe hesabının kodunu girmelisiniz. Müşteri Havale Sözü Muh. Kodu: İlgili bankaya müşteriniz tarafından havale sözü verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Firma Havale Emri Muh. Kodu: İlgili bankaya firmanız tarafından havale emri verildiğinde hangi muhasebe hesabı çalışacaksa, ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Yukarıda açıklamaya çalıştığımız muhasebe hesap kodlarının girişi, firmanızdaki muhasebe sistemine göre farklılık gösterebilir. Örneğin bir bankanın her şubesi için ayrı ayrı verilen çekler hesabı açıp, bu hesapları banka kartından girebilirsiniz veya bir bankanın tüm şubelerindeki hesaplarınız için tek bir verilen çekler hesabı tanımlayabilirsiniz. Evet, banka kartına ilişkin açıklamalarımız yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Bu bölümden çıkmadan önce, girdiğiniz bilgileri <ALT+S> tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kayıt etmeyi unutmayınız. 15

16 1.1.3 Kasa tanıtım kartı (051000) Programlarımızda finansal hareketlerin kaynağı olan nakit, çek ve senetler için ayrı ayrı kasalar tanımlanmakta, tanımlı olan bu kasalar muhasebe hesaplarına bağlanmaktadır. Yapılan her türlü hareket, ilgili kasa seçilerek sadece o kasaya işlenir. Örneğin tahsilât makbuzu ile çek tahsil ettiyseniz, bu makbuzda aldığınız çek bedelinin hangi kasaya gireceği seçilecektir. Eğer tahsilât makbuzunda çek kasasından farklı bir kasa tipi seçmek isterseniz, program bu girişinizi kabul etmeyecek ve doğru kasanın seçilmesini bekleyecektir. Aynı şekilde nakit bir ödeme yaptıysanız, ilgili ödeme de nakit kasasına işlenecektir. Ayrıca carilerin açık hesaplarını, ödeme ve tahsilât yapılıncaya dek geçici bir süre kapatabilmek amacıyla verilen ödeme emirleri kasası ile müşteri ödeme sözleri kasası tanımlayabilmenizde mümkün olacaktır. Kartlar menüsünün bu bölümünden, nakit, çek ve senetleriniz için ayrı ayrı kasalar tanımlanmaktadır. Tüm tahsilât ve ödemelerde, bu bölümde tanımlanacak kasalar seçilerek hareket sonlandırılır. Başka bir ifade ile eğer tanımlanması zorunlu olan kasalar girilmemişse, FİNANS yönetiminde yer alan evraklar ile herhangi bir işlem yapmanız mümkün değildir. Şimdi kasa tanımlamalarının nasıl yapılacağını adım adım açıklamaya çalışalım. Kasa tipi: FİNANS yönetimiyle çalışmalarınız sırasında 8 ayrı kasa tipine ihtiyaç duyacaksınız. Bunlar; 1 Nakit kasası: Nakit giriş-çıkışları için, 2 Çek kasası: Çek giriş-çıkışları için, 3 Karşılıksız çek kasası: Alınan veya verilen çeklerin karşılıksız çıkması durumda, 4 Senet kasası: Senet girişleri için, 5 Verilen senet kasası: Senet çıkışları için, 6 Protestolu senet kasası: Protesto edilen senetler için 7 Verilen ödeme emirleri kasası: Cari firmalar ile olan açık hesapların, ödeme yapılıncaya dek geçici bir kasaya ödeme yapılmış gibi kaydedip, hesabı kapatabilmek için kullanılacaktır. 8 Müşteri ödeme sözleri kasası: Müşterilerin açık hesaplarını, tahsilât yapılıncaya dek geçici bir kasaya tahsilât yapılmış gibi kaydedip, hesabı kapatabilmek için kullanılacaktır. Bu 8 ayrı kasa tipi için gerekli tanımlamaları yapmak durumundasınız. Kasa tiplerini (özellikle nakit kasasını) çoğaltma imkânınız vardır. Örneğin TL nakit kasası, USD nakit kasası gibi. Şimdi ilk kasa tipini seçiniz. Kasa kodu: Tanımlamakta olduğunuz kasanız için maksimum 25 dijitten oluşan alfa nümerik bir kod vermelisiniz. Kasa ismi: Kartını girmekte olduğunuz kasanın adı bu alana girilecektir. Örneğin çek kasası, nakit $ kasası gibi. Firma no: Birden fazla firma ile işlem yapıyor iseniz bu alanda sizden istenen tanımlamakta olduğunuz kasanın hangi firmanız için geçerli olacağını belirtmenizdir. Dolayısıyla bu alana ilgili firmanın takip edildiği numara girilecektir. Bu alandan yapacağınız tanımlama ışığında da başka firmanın kasası ile işlem gerçekleştirilmesi mümkün olmayacaktır. Böyle bir durum söz konusu olduğunda da program tarafından hemen uyarılacak ilgili kasanın işlem yapılan firma için geçerli olmadığı ve kasanın bağlı olduğu firmanın farklı olduğu belirtilecektir. Kasa muhasebe kodu: İlgili kasa ile işlem yapıldığında hangi muhasebe hesabı (kasa hesabı) çalışacaksa, ilgili hesap kodunu bu alana giriniz. Kasa muhasebe hesaplarını F10 listesinden de seçebilirsiniz. Kasa döviz cinsi: İlgili kasa ile yapılan giriş-çıkışlarda hangi döviz cinsi geçerli olacaksa, döviz cinsini bu alanda belirteceksiniz. Örneğin kasa tipiniz nakit kasası. Ancak nakit kasasını da kendi içinde TL kasası, dolar kasası, mark kasası gibi gruplara ayırdınız. Bu durumda mark kasasını 16

17 tanımlarken döviz cinsi mark, dolar kasasını tanımlarken dolar olmalıdır (Bkz. Kuruluş programı/sistem/muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Nakit akışta göz ardı edilecek: Finans yönetiminin analizler bölümünde istediğiniz tarih aralığında gerçekleşen veya gerçekleşecek finansal hareketleri, hareketlerin kaynağı olan evrak ve cari hesap bilgileriyle birlikte listeleyen, bu hareketler sonucunda firmanızın nakit fazlası veya nakit eksiğini gösteren nakit akış raporları yer almaktadır. Tanımlamakta olduğunuz kasaya ait hareketlerin bu raporlarda yer almamasını, başka bir ifade ile nakit akışta göz ardı edilmesini istiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak -evet- seçimi yapmalısınız. Evet, kasa tanıtım kartına girilecek bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Eğer siz de girişlerinizi bitirdiyseniz, kartınızı ALT+S tuşları ile kayıt etmeyi unutmayınız Cari hesaplar Kartlar menüsünün bu bölümünden, çalıştığınız cari firmaların programınıza tanıtımları yapılacaktır. Cari tanımlamaları temel olarak 3 aşamadan oluşur; Birincisi genel tanıtım, ikincisi adres bilgilerinin tanıtımı ve üçüncüsü de yetkili bilgilerinin tanıtımıdır. Bu bölümde ayrıca cari firmalardan gelen faturalar ve bu firmalara yaptığınız ödemeler ile istediğiniz faturayı kapatabileceğiniz hesap kapama programı, cari grup, bölge tanıtım ve ziyaret takip kartları da yer almaktadır. Cari tanımlamaları ile ilgili açıklamalar kitabınızın Satın alma ve Satış yönetimine ayrılan bölümünde verilmiştir. Bu yüzden FİNANS yönetiminde aynı açıklamaları tekrar vermiyoruz Personel tanıtım kartı (041430) Programınızın bu bölümünden mevcut personelinizin programa tanıtımlarını yapacak ve personelinize dair aklınıza gelebilecek her türlü bilginin kaydını gerçekleştirebileceksiniz. Çünkü programınız personelinize yönelik birçok detayı düşünmüş olup, vücut ölçüm bilgilerinden, ehliyet bilgi girişlerine, nüfus bilgilerinden kimlik bilgilerine kadar her ayrıntıyı saklayabileceğiniz yapıda tasarlanmıştır. Programda giriş yapacağınız ilk ekran Personel tanıtım kartı ekranı olacaktır. Dolayısıyla biz açıklamalarımızı bu ekrandan başlayarak sırasıyla her ekrana geçişler yaparak devam edeceğiz. Personel tanıtım kartı Kodu: Personel sicil bilgileri dosyasının bu ilk değişkeni programın verimli ve amaca uygun kullanılması açısından önem taşır. 25 dijit uzunluğa sahip bu alana rakam ve/veya harf girilebilir. Kodu aynı olan birden fazla personel kaydı olamaz. Bu alan yeni girilen bir personele kart açarken kod girmek için ya da var olan bir personel kaydını ekrana çağırmak için kullanılabilir. Dosyada kaydı bulunan personelin kodunu girdiğinizde bununla ilgili kayıt karşınıza geleceğinden bu kodu başka bir personele daha vermek ancak var olan kaydı sildikten sonra mümkün olur. Personel kodu sayesinde bu personel sicil kartlarını önceki ve sonraki kayıt (ALT+O: önceki kart, ALT+N: sonraki kart) tuşları kullanılarak ardışık tarama yapılabilir. Bu özelliklerinden dolayı program personel kodu olmayan bir kaydı kabul etmeyecektir. Kod değişkeni sadece istenilen personele ulaşma, personeli sıralama, gruplandırma gibi işlemlerde kolaylık sağlamakla kalmaz aynı zamanda firmanızın işleyişine uygun çıktılar almanıza olanak verir. Bu yüzden personeli kodlarken firmada kullanılan ücretlendirme sistemine ait tüm evraklar göz önüne alınmalıdır. Adı: Bu alana tanıtımı yapılan personelin adı girilmelidir. Soyadı: Bu alanda da programınız sizden personelinizin soyadı bilgisini girmenizi isteyecektir. 17

18 SGK Sicil No (TC. Kimlik): 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Uygulamaları gereği Ekim 2008 tarihinden itibaren personelin SSK numaraları yerine T.C. Kimlik numaraları kullanılacaktır. Dolayısıyla bu alana personelin T.C. kimlik numaraları girilecektir. Kullanıcılarımız bilgi amaçlı olarak personelin eski SSK numaralarını da bu ekranın Eski SGK Sicil No alanından görebileceklerdir. Kuruluş programına eklenen Personel SGK Sicil No/T.C. Kimlik No değişim işlemleri (099635) başlıklı ekran sayesinde Personel sicil kartları (111100) ekranının Personel Nüfus Bilgileri sayfasında T.C. Kimlik No'su tanımlı olan personelin kimlik numaralarının bu alana aktarabilmesi mümkündür. Başka şubeye personel transfer edilmesi (Personel SSK Değiştirme butonu) Kullanıcılarımızın şubeleri arasında personel transferlerini (giriş ve çıkışlarını) yani personelin farklı SSK şubesine geçişlerini basit bir şekilde yapabilmeleri mümkündür. Bu işlemin özellikle bir merkez ve birden fazla şube ile çalışan ve şubeleri arasında sürekli personel transferi yapan kullanıcılarımız için işlevsel olacağını düşünüyoruz. Personel transferi için öncelikle Personel tanıtım kartının çalıştırılması ve başka şubeye transfer edilecek personelin seçilerek çıkış işleminin (çıkış tarihinin) yapılması ve kayıt edilmesi gerekecektir, Daha sonrasında sıra, çıkışı yapılan personel için personel tanıtım kartında yer alan "Personel SSK değiştirme" butonunun çalıştırılmasına gelecektir. Amacımız ilgili personel için yeni personel kartı tanımlamalarının yapılmasıdır. Zaten bu ekranda da sizden, personelinizi hangi kodla yeni kart açacağınızı, çıkış tarihini, transfer edilen şubeye giriş tarihini, kıdem tarihini ve hangi SSK şubesine geçeceğini belirtmeniz istenecektir. Ekranla ilgili girişler tamamlandıktan sonra da F2 tuşuna basılarak bilgiler kayıt edilmelidir. Bu işlem sonrasında transfer edilen personel için farklı SSK şubesinde çalışmaya başladığına ait yeni personel kartı oluşmuş olacaktır. Transferi yapılan personele ait tüm ayrıntılarda İşe girenlerin tarih aralıklı dökümü (113361) İşten ayrılanların tarih aralıklı dökümü (113363) raporlarından izlenebilecektir. Bunun için yapılması gereken tek işlem de raporların parametreler ekranında yer alan "Rapor tipi" alanından Transfer yolu ile çıkış/giriş yapanları listele seçeneğinin seçilmesidir. Program personel bilgilerini tüm detaylarıyla sunacaktır. Önemli Not: Personel sicil numaralarının belirli kod yapısına göre tanımlanabilmesi Personel yönetiminin Sistem parametreleri/şirket parametreleri/genel parametreler (116111) programının Diğer parametreler sayfasında Personel sicil no kod yapısı başlığı altında bir parametre yer almaktadır. Bu düzenleme ile amacımız personelin sicil numaraları girilirken belirli kod yapısına bağlı olarak giriş yapılmasını zorunlu kılmak farklı kod girişini engellemektir. Firmanız için böyle bir zorunluluk getirmek istiyor iseniz bu alana istediğiniz kod yapısını tanımlamalısınız. Böyle bir zorunluluk olmayacak ise bu alana herhangi bir giriş yapmanıza gerek yoktur. Kod yapısı girerken Ayrım karakteri olarak (. nokta) Harf X Nümerik 0 Karakterlerini kullanabilirsiniz. Örneğin firmanızda şeklinde sadece rakamların yer aldığı 9 karakterlik bir kod yapısı varsa bu aşamada bu alana şeklinde bir giriş yapmanız yeterli olacaktır. Eğer sicil numaralarında harf kullanılıyor ise örneğin A şeklinde bir kod tanımı varsa bu aşamada bu alana X şeklinde giriş yapılmalıdır. Firma no: Birden fazla firma ile işlem yapıyor iseniz bu alanda sizden istenen tanımlamakta olduğunuz personelin hangi firmanızın personeli olduğunu belirtmenizdir. Dolayısıyla bu alana ilgili firmanın takip edildiği numara girilecektir. Bu alandan yapacağınız tanımlama ışığında da başka firmanın personeli ile işlem gerçekleştirilmesi mümkün olmayacaktır. Örneğin virman dekontu vb. düzenlenemeyecektir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda da program tarafından hemen uyarılacak ilgili personelin işlem yapılan firma için geçerli olmadığı ve bağlı olduğu firmanın farklı olduğu belirtilecektir. 18

19 Bağlı şube no: Bu alanda da sizden istenen tanımladığını personelin seçtiğiniz firmanın hangi şubesine mensup olduğunu belirtmenizdir. Bağlı cari personel kodu: Cari personel tanıtım kartı (041440) ile amacımız, programlarımızın ticari bölümü ile işlem yapan personelinizi (satıcı, satın almacı gibi) seri bir şekilde tanımlayabilmeniz dolayısıyla alış, satış ve finans yönetimine ait evraklar ile gerçekleştirecekleri hareketleri programa girip tüm ayrıntılarını izleyebilmenizdir. Bu kartın en önemli detayı tanımlayacağınız personelin bordrolu personeliniz olması gibi bir zorunluluğunun bulunmamasıdır. Böylece firma dışında sizin adınıza işlem yapan personeli de programa tanıtıp hareket girişleri yapabilecek hatta her hareketinin kaynağını ayrıntılı olarak inceleyebileceksiniz. Ne tutarda satış yaptığı, ne kadar iş avansı aldığı inceleyebileceğiniz detaylardan sadece bir kaçıdır. İşte bu alanda da sizden istenen tanımladığınız yani firmanızda bordrolu olarak çalışan personelin cari personel kartı var ise hangi karta bağlı olduğunu seçmenizdir. Böylece ilgili personelin hareketlerini her iki karta da bağlı olarak izleyebileceksiniz. Cari kartına git butonunu tıklayarak da Cari personel tanıtım kartı (041440) ekranından tanımlanan kartının ayrıntılarını görüntüleyebileceksiniz. Tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden tanıtım kartını girmekte olduğunuz elemanınızın ne iş yaptığını programınıza tanıtacaksınız. Programınız size satıcı eleman, satın almacı eleman ve diğer eleman olarak 3 seçenek sunacaktır. Departman kodu: Bu alanda, kartını girmekte olduğunuz personelin hangi departmana bağlı olduğunu belirteceksiniz. Eğer daha önceden Sistem/Şirket Parametreleri/Departman tanımı (116120) bölümünde firmanızın departmanlarını programınıza tanıttıysanız bu alanda iken F10 tuşuna bastığınızda ya da satır sonu butonunu tıkladığınızda bu departmanlar kodları ve isimleri ile beraber liste halinde karşınıza gelecektir. Böylece ilgili personelin hangi departmanda çalıştığını kolaylıkla seçme şansınız olacaktır. Bunun için F10 penceresindeyken ok tuşları ile ilgili departmanın üzerine gelip kliklemeniz yeterlidir. İş grubu: Bu alan personelin yaptığı işin statüsünün belirtildiği yerdir. Dolayısıyla programınız size her sektöre uygun olacak şekilde iş grubu tanımları sunacaktır. Bu aşamada size düşen tanımlamakta olduğunuz personelinizin çalıştığı işin grubunu belirtmenizdir. Bu alana girilen bilgiler verilen sosyal yardımların bu gruplara göre farklılık içerdiği durumlarda önem kazanır. Çalışma/Ekkazanç/Sosyal yardım tanımları (116112) programının Sosyal yardım öndeğerleri ekranını anlatırken Grup 1- Memur, Grup 2-İşçi, Grup 3-16 yaşından küçük işçiler, Grup 4-Yönetim kurulu üyeleri, Grup 5-Sanatçı, Grup-6 Arge, Grup-7 TUGS, Grup-8 in Bina görevlisine denk düştüğünü belirtmiştik. Eğer bir firmada sosyal yardımlardan yararlanma konusunda farkları olan gruplar varsa, personelin yer aldığı grubun belirtileceği yer bu alandır. Giriş tarihi: Personelin işe girdiği tarihin yazıldığı alandır. Bu alana girilen bilgi sabit bir sicil bilgisi olmaktan öte personelin tasarruf teşvik fonunun, kıdem ve ihbar tazminatlarının hesaplanmasında kullanılan önemli bir bilgidir. Tarih girişi için bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza gelecek takvim ekranından da faydalanabilirsiniz. Çıkış tarihi: Bu alan personelin işten çıktığı tarihi gösterir. PER9000 işten çıkan personelin kaydını silmez. Eğer kullanıcı personelin tanıtım kartını silmezse bu kayıt istenildiğinde başvurulmak üzere saklanır. Ancak çıkış tarihi girilen personelin kaydı çıkış tarihinden sonraki tarihlere puantaj yapılırken ya da döküm alınırken kullanıcının karşısına çıkmaz. Bu tarih aynı zamanda kıdem ve ihbar tazminatı hesaplarında da kullanılır. Bu alanda da, satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza gelecek takvim ekranından tarih girişi için faydalanabilirsiniz. Çıkış sebebi (seçimli): Bu alanda sizden istenen işten ayrılan personelinizin çıkış sebeplerinin hangi maddeye dayalı olarak gerçekleştiğini belirtmenizdir. Programınız size çıkış sebebi olarak birçok maddeyi hazır sunacaktır. Emeklilik, Kadın sigortalının evlenmesi vb. Eğer bu sebepler içinde herhangi birisi size uygun değil ise bu alanı hiçbiri olarak belirtip bir alt satırda yer alan Çıkış Sebebi alanına, işten ayrılmış personeliniz için ayrılma sebebini kendiniz girebilirsiniz. Bu alana girilen bilgi Ek-2 de kullanılacaktır. 19

20 Kıdem tarihi: Bu alan, işe giriş tarihi ile kıdem tazminatının hesaplatılacağı tarih farklı olan personel için kullanılacaktır. Dolayısıyla tanıtımını yaptığınız personel için kıdem tazminatının hangi tarihten itibaren hesaplatılacağını bu alana girmelisiniz. Örneğin X ve Y adında iki tane firma sahibi olduğunuzu düşünelim. X firmanızda çalışmakta olan PER001 kodlu personelinizin, Y firmanızda çalışmasına karar verdiniz, bu durumda PER001 kodlu personelin Y firmasına geçişinde, kıdem tazminatında herhangi bir değişikliğin olmaması için kıdem tarihi alanına X firmasında çalışmaya başladığı tarihi girmelisiniz. Böylece ilgili personeliniz şirket değiştirmiş olmasına rağmen, kıdem tazminatı sizinle çalışmaya başladığı ilk günden itibaren hesaplatılabilecektir. Döviz cinsi: Bu alanda ilgili personelin maaşını hangi para birimi ile aldığı girilecektir. Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza çıkacak olan para birimlerini gösteren listeden ilgili personeliniz için para birimini seçebilirsiniz. Eğer bu alanı TAB tuşu ile geçerseniz, programınız para cinsini TL olarak seçecektir. Cari muhasebe kodu: Bu alanda ilgili personelinizin tahakkuk kesinleştirme işleminden sonraki hesaplarının hangi muhasebe kodu altında görüneceğini belirleyeceksiniz. Muhasebe kod seçimi için F10 penceresinden yararlanacağınız gibi, satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza gelecek listeden de seçebilirsiniz. Entegre grubu: Bu alana, sicil kartını girmekte olduğunuz personelinizin hangi muhasebe grubuna bağlı olduğu girilecektir. Muhasebe grup girişi için, satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza gelecek ekrandan da faydalanabilirsiniz. Muhasebe gruplarıyla ilgili daha geniş bilgi için Bkz. Sicil İşlemleri/ Muhasebe grup ve kod tanıtımı (111300). Bölge kodu: Personelinizi bölgeler bazında ayırarak takip ediyorsanız, kartını girmekte olduğunuz personelin hangi bölgede yer aldığına ilişkin kodu bu alana girebilirsiniz. Bölge tanımlamaları programınızın Şirket Tanımlamaları/Bölge tanımlamaları yapılmaktadır. Sistem kullanıcı kodu: Bu alanda sizden istenen tanımlamakta oluğunuz personelinizin programa giriş yaptığında kullanmış olduğu sistem kodunun ne olduğunu girmenizdir. Bu alandan belirteceğiniz sistem koduna göre personelinizin programda birçok alan için yetkili olduğu belirtilmiş olacak aynı zamanda hangi koda sahip personelin hangi işlemi gerçekleştirdiği görülecektir. Örneğin iş başvurularının değerlendirirken, bu değerlemeyi yapan personel herhangi bir sistem koduna bağlanmamış ise ve bağlı olduğu sistem kodu ile programa giriş yapmamış ise personeli değerlendirebilmesi mümkün olamayacaktır. Personel tanıtım kartı ekranında yapmanız gereken ilk girişler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Dikkat ederseniz ekranınızın sağ tarafında Fotoğraf adı altında bir bölüm görülmektedir. Şimdi sizlere bu bölümle ilgili açıklamada bulunmak istiyoruz. Bu bölüme tanıtımını yaptığınız personele ilişkin resim yükleyebilmeniz mümkündür. Bunun için öncelikle yapmanız gereken Fotoğraf alanında mouse göstergenizin sağ tuşuna basmak olmalıdır. Bu işlem sonrasında ekranınızın üzerine yükle, sil, tara ve göster seçeneklerinin yer aldığı bir menü açılacaktır. Bu menüden yükle seçeneğini seçerek, sisteminizde kayıtlı olan personel resminizi bu bölüme getirebilirsiniz. Tara seçeneği, resim tarayıcısı olan kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Dolayısıyla bu seçenekle resim tarayıcısı taradığınız personelinizin resmini anında bu bölüme getirebileceksiniz. Sil seçeneği yüklediğiniz resimleri silmek için, göster seçeneği de, ilgili resmi orijinal boyutlarda görüntüleyebilmek için kullanılacaktır. Evet, fotoğraf alanı ile ilgili açıklamalarımızı da yaptıktan sonra şimdi sıra, personelinize ilişkin diğer tanımlamaların yani, personel ücret bilgileri, nüfus bilgileri, prim bilgileri vb. programa nasıl tanıtılacağı ile ilgili açıklamalara geldi. Bunun için ekranınızın üst bölümünde yer alan butonlar kullanılacaktır. Bu butonların hepsi ekranınızın üzerinde gözükmeyebilir. Bunun için yapmanız gereken, ekranınızın üzerindeki kaydırma okunu istediğiniz butona gelene kadar tıklamanızdır. Şimdi bu butonları sıra ile incelemeye başlayalım. 20

21 Personel adres ve telefon bilgileri Personel tanıtım kartı ekranında iken, personel adres ve telefon bilgileri butonunu tıkladığınızda karşınıza aşağıda görülen bir ekran gelecektir. Bu ekrandan ilgili personelinize ait ikametgâh adresinin girişini yapacaksınız. Şimdi bu ekranda yer alan alanları tek tek açıklayalım. Adres: Kartta iki satır olarak yer alacak adres alanına ilgili personelin ikametgâh adresi girilmelidir. Posta kodu: İlgili personelin posta kodu bu alana girilmelidir. İlçe: İlgili personelin bağlı olduğu ilçedir. İl: İlgili personelin bulunduğu ildir. Ülke: İlgili personelin bulunduğu ülkedir. Tel ülke kodu: İlgili personelin bulunduğu ülkenin milletlerarası telefon kodudur. Tel bölge kodu: İlgili personelin bulunduğu ilin bölge kodudur. Tel no 1-2: İki satır olarak ayrılmış bu alana personelin telefon no sunu girebilirsiniz. Faks no: İlgili personelin varsa faks numarası bu alana girilmelidir. Modem no: İlgili personelin varsa modem numarası bu alana girilmelidir. E-posta adresi: İlgili personelin varsa elektronik posta adresini bu alana girip satır sonu butonu tıklayarak mail gönderebilirsiniz. Personel kimlik bilgileri Tanıtımını yaptığınız personele ait kimlik bilgileri bu bölümden girilecektir. Bunun için ekranınızın personel kimlik bilgileri butonu üzerinde mouse göstergesini tıklayın, karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecektir. Şimdi bu ekranda personelinize ait özel bilgilerin yer aldığı alanları tek tek inceleyelim. Çalışma tipi: Bu alanda sizden istenen tanıtımını yaptığınız personelin çalışma tipini, Genel, imalatçı veya pazarlama olarak belirtmenizdir. Bu alanda yapacağınız seçime göre personelinize ilişkin işletme gider kodları tanımlanabilecektir. Tahsili: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden ilgili personelin tahsil durumunu seçeceksiniz. Okul kodu: Bu alanda açılacak pencereden ilgili personelin gittiği okul kodu seçilir. Okul bölüm kodu: Bu alanda açılacak pencereden ilgili personelin gittiği okulun bölüm kodu seçilir. Mesleği: Bu alana ilgili personelin mesleği girilecektir. Görevi: Bu alana ilgili personelin firmadaki görevi girilecektir. Daha önceden Sistem/Şirket Parametreleri/Görev Tanımları bölümünden firmanızdaki mevcut görevleri tanımladıysanız bu alanda F10 tuşuna bastığınızda tanımlamış olduğunuz görevler isimleri ve kodlarıyla beraber liste halinde karşınıza gelecektir. Buradan da ilgili personelin görevi seçilebilir. Dili: Bu alana ilgili personelin lisanı girilecektir. 21

22 Sakatlık derecesi: Personelin sakatlık derecesinin tanımlandığı bu alana girilecek bilgi açılan pencereden seçilir. Ayrıca bu alandan vergi indiriminden yararlanmayan personeliniz için de vergi indirim dışı seçeneğini seçmelisiniz. Göçmen kodu: Personelin göçmen olup olmadığı bu alanda belirtilecektir. Görev kodu: Bu alanda açılacak olan pencereden ilgili personelin görev kodu seçilir. SGK kodu: Bu alana ilgili personelin bağlı bulunduğu sigorta kurumu açılacak olan pencereden girilmelidir. Eş ismi: Kartı girilen personel evli ise eşinin ismi bu alanda yer almalıdır. Eşi ücretli: İlgili personelin eşinin çalışıp çalışmadığı bu alanda belirtilmelidir. Çocuk adedi: İlgili personelin çocuğu varsa çocuk sayısı bu alana girilmelidir. Bu alan, personeline çocuk yardımı veren firmalar için önem taşır. Okul öncesi, ilk, orta, lise, yüksek: Personeline çocuk yardımı veren firmalar, bu yardımı çocukların tahsil derecelerine göre gruplara ayırdılarsa, bu alanlara ilgili personelin her tahsil derecesindeki çocuk sayısı girilmelidir. Burada önemli bir noktayı hatırlatmakta fayda görüyoruz; çocuk yardımı ya çocuk sayısına göre, ya da çocukların tahsil derecelerine göre verilir. Yani çocuk sayısıyla ilgili girişlerinizi ya çocuk adedi alanına ya da okul öncesi, ilk, orta, lise yüksek alanlarına yapmalısınız (Bkz. Sistem parametreleri/şirket Parametreleri/Çalışma/Ekkazanç/ Sosyal yardım tanımları (116112) programının sosyal yardım detay tanımlamaları ekranı). Bağlı olduğu belge türü: Bu alanda yapılması gereken tanımlanan personelin hangi belge türüne bağlı olduğunun belirtilmesidir. Programınız bu alanda size birçok seçenek sunacaktır. Örneğin çalışanınız itibari hizmet uygulamasına tabi ise bu alandan yapılacak seçim Deniz basım, azot şeker (İtibari hizmet) seçeneğidir. Kapsam: Bu alanda sizde istenen tanıtımını yaptığınız personelin durumunu belirtmenizdir. Örneğin ilgili personel eski bir hükümlü ise bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden Esk.Hük. seçeneğini seçmelisiniz. Tabi olduğu kanun: Bu alanda sizden istenen, tanımladığınız personelin iş yerinizde hangi kanuna tabi olarak çalıştığını belirtmenizdir. Yani Hazine kanununa göre mi? olağan üstü hal kanununa göre mi? çalıştığının belirlendiği alandır. Bu ekranda yapılacak en son tanımlama personelin bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerine ait bilgilerin girişleridir. Programınız sınırsız sayıda aile bireyi tanımlayabilmenize imkân verecek yapıdadır. Özellikle çocuk sayısı fazla olan çalışanlarınız için istediğiniz kadar çocuk bilgisi girebileceksiniz. Bunun için ekranda yer alan Aile fertleri butonu kullanılacaktır. Bu butonu tıkladığınızda ulaşacağınız ekrandan, daha önceden tanımlanan personel aile bilgilerini izleyebileceğiniz gibi aynı zamanda yeni aile bireyi tanımlayabileceksiniz. Bunun için bu tablo üzerinde ALT+E tuşlarına basılacak ve açılacak tanımlama ekranından personele bağlı bireylerin girişleri yapılacaktır. Bu ekranda programınız sizden ilgili personelin, anne, baba, eş ve çocuklarının adını, soyadını, T.C kimlik numarasını, doğum tarihlerini doğum yerlerini, cinsiyetlerini, ücretli olarak çalışıp çalışmadığını, sakatlık derecesini ve tanımlanan bireylerle iletişime girebilmek amacıyla adres bilgilerini uygun şekilde girmenizi bekleyecektir. Daha sonra bu bilgiler, aile yakınları için programınızın Bildirgeler/ Sosyal Sigortalar Kurumuna Ait Bildirgeler/ Vizite kâğıdı ve sağlık belgesi bölümünden Personel eş-çocuğu için vizite kâğıdı ve Sağlık belgesi düzenlemek istediğinizde, seçtiğiniz aile bireyine bağlı olarak karşınıza gelecek ve bu evrakları seri bir şekilde düzenleyebilmenizi mümkün kılacaktır. Personelin bakmakla yükümlü olduğu anne, baba, eş ve 22

23 çocuklarının sakatlık durumları söz konusu ise bu ekrandan yapılacak seçime bağlı olarak personel sakatlık indirimden yararlanabileceklerdir. Çünkü aile fertleri için belirlenen sakatlık derecesi personelin gelir vergisi matrahının hesaplanmasında indirim olarak uygulanacaktır. Bu bölümde belirtmek istediğimiz bir başka detayda asgari geçim indiriminden yararlanacak aile fertlerinin nasıl tanımlanacağıdır ve daha sonraki yıllarda uygulanacak asgari geçim indirimine yönelik tanımlamalar için öncelikle yapılması gereken Yasal parametreler (116215) ekranından Asgari geçim indirimi uygulaması aktif parametresinin onaylanması sonrasında da uygulama için gerekli olan parametrelerin girilmesidir. Bu detaylar girildikten sonra bu ekrandan asgari geçim indiriminden yararlanacak aile bireyleri için ücretlimi parametresi değil olarak seçilecektir. Personel nüfus bilgileri Tanıtımını yaptığınız personelinize ait nüfus cüzdanı bilgilerinin girileceği ekrandır ve programınız sizden aşağıdaki bilgileri doldurmanızı isteyecektir. Uyruğu: İlgili personelin uyruğu bu alana girilecektir. Cinsiyeti: İlgili personelin cinsiyeti bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza gelecek pencereden seçilecektir. Bu alandaki cinsiyet seçiminin doğru yapılmaması durumunda program; SSK aylık bildirgesi dökümünü doğru olarak hesaplamayacaktır. Medeni hal: İlgili personelin medeni hali bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden seçilecektir. Dini: İlgili personelin dini bu alana girilecektir. Doğum tarihi: İlgili personelin doğum tarihi gün/ay/yıl formatında bu alana girilecektir. Tarih girişi için bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak takvim ekranından da faydalanabilirsiniz. Doğum yeri: İlgili personelin doğum yeri bu alana girilecektir. Kan grubu: İlgili personelin kan grubu bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden seçilecektir. Seri no: İlgili personelin nüfus cüzdan seri no su bu alana girilecektir. İl: İlgili personelin nüfusa kayıtlı olduğu il bu alana girilecektir. İlçe: İlgili personelin nüfusa kayıtlı olduğu ilçe bu alana girilecektir. Mahalle: İlgili personelin varsa nüfusa kayıtlı olduğu mahalle ismi bu alana girilecektir. Köy: İlgili personelin varsa nüfusa kayıtlı olduğu köy ismi bu alana girilecektir. Cilt no: İlgili personelin nüfus cüzdan cilt no su bu alana girilecektir. Sayfa no: İlgili personelin nüfus cüzdan sayfa no su bu alana girilecektir. Kütük sıra no: İlgili personelin kütük sıra numarası bu alana girilecektir. Veriliş nedeni: İlgili personele nüfus cüzdanının veriliş nedeni bu alana girilecektir. Verildiği nüfus idaresi: İlgili personele nüfus cüzdanını veren nüfus dairesinin ismi bu alana girilecektir. Veriliş tarihi: İlgili personele nüfus cüzdanının verildiği tarih bu alana girilecektir. 23

24 Cüzdan kayıt no: İlgili personelin nüfus cüzdanı kayıt numarası bu alana girilecektir. T.C. kimlik no: İlgili personelin T.C. kimlik numarası bu alana girilecektir. İlk soyadı: Tanıtımını yaptığınız personel bayan olup evli ise evlenmeden önceki ilk soyadı bilgisi bu alana girilecektir. İnternette T.C. kimlik no sorgulama butonu Nüfus ve Vatandaşlık İşleri İdaresinin T.C kimlik numarası sorgulama hizmetini ücretli hale getirmesinden dolayı, personel programımızın personel tanıtım kartı ekranından kaldırmak zorunda kaldığımız "T.C. kimlik no. sorgulama" özelliği, kullanıcılarımızdan gelen yoğun talepler doğrultusunda farklı bir yaklaşımla düzenlenerek personel kartlarımızda yeniden yerini almıştır. Kullanıcılarımız bu özellik sayesinde tanıtımını yaptıkları personelin kimlik bilgilerini ilgili sayfaya bağlanıp personel kartı nüfus bilgileri ekranına otomatik olarak aktarabileceklerdir. İnternetten T.C. Kimlik no. sorgulama butonu çalıştırıldığında öncelikle yapılması gereken, kimlik numarası sorgulanacak kişiye ait genel bilgilerin girilmesidir. Yani Hangi ilin hangi ilçesinde aranacağının seçilmesi, Kimlik bilgisi sahibinin adı ve soyadının girilmesi, T.C kimlik numarasının hangi detaya göre aranacağının seçilmesidir. Bu bölümdeki seçiminizin kişi bilgisi olması durumunda programınız sizden, ekranın anne adı, baba adı, doğum tarihi ve cinsiyeti alanlarına giriş yapmanızı bekleyecektir. Seçiminizin kayıt bilgisi olması durumunda da ekranın cilt no., aile sıra no. ve birey sıra no. alanlarına giriş yapmanız gerekecektir. Çünkü programınız seçimize bağlı olan bilgiler doğrultusunda aramasını gerçekleştirecektir. Bilgilerinizin doğrulanması amacıyla da ekranın resim doğrulama alanına da resimde sunulan sayıyı girmeniz gerekmektedir. Aksi durumda programınız işlemini gerçekleştirmeyecektir. Tüm girişlerinizi tamamladıktan sonra ekranın alt bölümünde yer alan T.C. Kimlik no. Sorgulama butonunu çalıştırarak aradığınız kişinin TC. Kimlik bilgilerini anında görüntüleyebilir, Bilgileri karta aktar butonu ile de ekranınıza yansıyan tüm bilgilerin otomatik olarak Nüfus bilgileri sayfasındaki uygun alanlara aktarılmasını sağlayabilirsiniz. Yapı dosyasını indir butonu ile de amacımız, T.C kimlik bilgilerinin doğrulanması ve Vatandaşlık İşleri İdaresi nin sayfasındaki değişikliklerin programımızda güncel kalmasına yönelik yapı dosyasının indirilmesidir. Nüfus bilgileri ile ilgili girişlerimizi de burada bitirdik. Şimdi personelinizin ücret durumuyla ilgili olan personel ücret bilgileri ekranına hangi bilgilerin girileceğini açıklayalım. Personel ücret bilgileri Bu ekrandan tanımlamakta olduğunuz personelin ücreti, sigortası, kesintileri vb. birtakım detay bilgileri girilecektir. Şimdi bu detayların neler olduklarını tek tek inceleyelim. Ücret tipi: Bu alan, personelin hangi zaman birimi ile ücretlendirildiğini belirttiğimiz alandır. İmleç bu alanda iken satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere karşınıza gelir. Bu pencereden personelin ücret tipini aylık, günlük ya da saatlik olarak belirlemelisiniz. Bu alana girilen bilgi başka bir deyişle personelin bir sonraki alanda girilecek ücretinin aylık, günlük ya da saatlik olduğunu belirtecektir. Hesap tipi: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza iki seçenekli bir pencere açılacaktır. Buradan ilgili personelinizin maaşının net üzerinden mi brüt üzerinden mi hesaplanacağına karar vereceksiniz. Buradaki seçiminiz doğrultusunda programınız diğer seçeneği otomatik olarak hesaplayacaktır. Yani bu alanda Brütten nete seçimini yapmanız durumunda ilgili personelin net maaşını programınız otomatik olarak hesaplayacaktır. Aynı şekilde Netten brüte seçimini yapmanız durumunda ise bu sefer brüt maaşı otomatik olarak hesaplayacaktır. 24

25 Ücret: Bu alanda yukarıda (Hesap tipi alanında) yaptığınız tercihi göz önünde bulundurarak ilgili personel için ücret girişi yapacaksınız. Yani yukarıda girdiğiniz hesap tipi Netten brüte ise, bu alana ilgili personel için karar verdiğiniz net ücreti, Brütten nete ise, ilgili personel için tespit edilmiş brüt ücreti girmek zorundasınız. Ücret girişini bu açıklamalarımızı dikkate alarak yapınız. Çalışma kodu: Farklı personel için farklı özelliklerde sosyal yardım ve ek kazanç tanımlaması yapılabilecektir. Bunun için çalışma kodu seçimini bu alandan yapabilirsiniz. Asgari ücretli: Bu alanda sizden istenen kartını girmekte olduğunuz personelin asgari ücretle çalışıp çalışmayacağını belirtmenizdir. Bu alanda yapacağınız seçime göre asgari ücretle çalışan personelinizin net ve brüt ücretlerini toplu olarak değiştirebilmeniz mümkün olacaktır. Sigorta şubesi: İlgili personelin bağlı olduğu sigorta şubesinin adı bu alana girilecektir. Fakat bunun için daha önceden bağlı bulunulan sigorta şubesinin/şubelerinin programa tanıtılmış olması gerekir. Bu tanıtım Sistem/Şirket Parametreleri/SSK Tanımları bölümünden yapılmalıdır. Tanımlanan SSK şubeleri daha sonra bu alanda bir liste halinde karşınıza gelecektir. Sigorta % grubu: Personelin hangi sigorta grubuna girdiğini gösteren alandır. İmleç bu alan da iken satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza çıkan küçük pencere seçilebilecek grupları gösterir. Bu pencereden personelin sigorta grubunu seçebilirsiniz. Personelin sigorta primleri burada seçilen grup için SSK Limit ve Oranları programında verilen yüzdeler üzerinden hesaplanacaktır. Eğer sicil kartı girişini yaptığınız personel emekli ise bu alandaki seçiminiz emekli olarak belirlenmelidir. Sendika durumu: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak olan pencereden personelinizin sendikalı olup olmadığını belirleyeceksiniz. Sendika: Bu alana ancak sendika durumu alanına ilgili personel için sendikalı demiş olmanız koşulu ile geçebilirsiniz. Çünkü buradan ilgili personelin bağlı olduğu sendika no su girilecektir. Fakat bu alana sendika no su girebilmek için daha önceden Sistem/Şirket Parametreleri/Sendika tanımları bölümünden ilgili sendikaları tanımlamış olmanız gerekmektedir. Tanımladığınız sendikalara programınız otomatik olarak birer numara verecek ve siz F10 tuşuna bastığınızda sendikalar bir liste halinde karşınıza gelecek böylece buradan ilgili personel için sendika seçimi yapabileceksiniz. Banka ödeme: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda yapılsın-yapılmasın şıklarından oluşan iki seçenekle karşılaşacaksınız. İlgili personelinize yapılacak ödemelerin banka aracılığıyla yapılmasını istiyorsanız yapılsın seçeneğini, istemiyorsanız yapılmasın seçeneğini seçmelisiniz. Hesap no: İlgili personelinizin banka hesap numarası bu alana girilecektir. Vergi dairesi: İlgili personelin, bağlı olduğu vergi dairesinin ismi bu alana girilecektir. Vergi kimlik no: İlgili personelin vergi kimlik numarasıdır. Vergi karne tarihi: İlgili personelin vergi karnesinin düzenlendiği tarihtir. Tarih girişi için satır sonu butonunu tıkladığınızda açılacak takvim ekranından da faydalanabilirsiniz. Özel not: Personel ücret bilgileri ile ilgili belirtmek istediğiniz özel bir notunuz varsa bu alana girebilirsiniz. Çalışma dönemi: Tanıtımını yaptığınız personel geçici olarak, yani belirli tarihler arasında sizinle çalışacak ise bu alan süreksiz aksi halde sürekli olarak belirtilmelidir. Muhtasar grup kodu: Bu alanda sizden istenen tanıtımını yaptığınız personelin hangi muhtasar grup koduna dolayısıyla vergi dairesine bağlı olduğunu seçmenizdir. Bu parametre, birden fazla şubesi olan firmalar için işlevsel olacaktır. Çünkü tanıtımı yapılan personel farklı farklı vergi dairesine bağlı olabilir. Bu durumda muhtasar beyanname dökümlerinin de farklı farklı vergi dairesine verilmesi 25

26 gerekecektir. Bunun için öncelikle programınızın Muhtasar beyanname grup tanımları (111910) programından personelin bağlı olacağı muhtasar grup kodları yani vergi daireleri tanıtılmalıdır. Bu tanımlamalar sonrasında istediğiniz vergi dairesine bağlı olan personel bu alandan yaptığınız seçim doğrultusunda dikkate alınacak ve muhtasar beyannamesi dökülecektir. Özel indirim: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza normal, kalkınmada öncelikli ve yok seçeneklerinin yer aldığı bir pencere açılacaktır. Bu aşamada sizden istenen tanıtımını yaptığınız personel normal olan özel indirime tabi ise bu alandan Normal seçeneğini, kalkınmaya öncelikli bölgede çalışıyor ise bu bölgeler için belirlenen indirimden yararlanabilmesi için kalkınmada öncelikli seçeneğini, herhangi bir indirime tabi değilse de yok seçeneğini seçmelisiniz. Bu alandan sonra sıra personelin firmadan alacağı yardım bilgilerinin tanımlamasına gelecektir. Bunların neler oldukları ve nasıl giriş yapılacağı tüm detaylarıyla aşağıda açıklanmıştır. Tasarruf teşvik kesilsin: Personelden ve işverenlerden yapılan yasal kesintilerden biri olan "tasarruf teşvik kesintileri" tarihinden itibaren uygulamadan kaldırılmış olup aynı tarihten itibaren "işsizlik sigortası" kesintileri uygulanmaya başlanmıştır. Bundan dolayı Yasal parametreler (116215) programının TTF parametreleri ekranında yer alan "tasarruf teşvik" başlıklı alan "yok" olarak işaretlenmeli. Personel Sicil Kartında yer alan "tasarruf teşvik" alanı aynen bırakılmalıdır (var olarak). Çünkü TTF oranları parametrelerden kaldırıldığı için, programınız TTF ile ilgili herhangi bir hesaplama yapmayacaktır. Dolayısı ile de personel sicil kartından bu konu ile ilgili ekstra bir düzeltme yapmaya gerek yoktur. Personel sicil kartlarından tasarruf teşvik ile ilgili parametrenin "var" olarak bırakılmasının bir nedeni de, ilerleyen günlerde personele geçmişe yönelik olarak tasarruf teşvik dökümlerinin verilebileceği düşüncesidir. Personel sicil kartlarından tasarruf teşvik parametresi "yok" olarak tanımlandığında, bu dökümleri almanız mümkündür. Tas. teşvik: Bu alan personelin tasarruf teşvik kesintisine tabii olup olmadığını belirtmek için kullanılır. Bu parametrenin başındaki kutucuk işaretlendiğinde personelin zorunlu tasarrufa tabii olduğu, işaretlenmediğinde de olmadığı tanıtılmış olacaktır. İlgili personel için seçiminizi bu açıklamalarımız doğrultusunda yapınız. Tasarruf teşvik hes. no: İmleç bu alana yukarıda Tasarruf Teşvik alanını işaretlemeniz durumunda gelecektir. Buradan ilgili personelin tasarruf teşvik hesap numarasını girmelisiniz. Ödenen tasarruf teşvik tutarı: Programınız içinde bulunduğunuz çalışma yılı için personele yapılacak nema ödemelerini hesaplayabilmektedir. Bunun için öncelikle Sistem Menüsü/Yasal Parametreler/Nema Oranları programından ilgili oran girişleri yapılmış olmalıdır. Daha sonra bu alana ilgili personel için şimdiye kadar ödenen (kümülâtif) tasarruf teşvik tutarı girilmelidir. Konut fonu: Bu alanda kaydı yapılan personel için konut fonu ödenip ödenmediği belirtilecektir. Eğer ilgili personel için konut fonu ödeniyorsa bu parametrenin başındaki kutucuk işaretlenmeli aksi durumda her hangi bir işlem yapılmamalıdır. Önce ödeme konut fonu ayı: İmleç bu alana yukarıda Konut Fonu alanının işaretlenmesi durumunda gelecektir. Bu alanda Konut fonu kesintisi olduğu durumda program onun firmada çalışmaya başladığı tarihten önce ödenen konut fonu aylarının sayısını soracaktır. Önceden ödenen konut fonu ayı alanı personel sicil kartının ilk sayfasında girilen Giriş Tarihi'ni taban alır. Bu tarihten önce personel için ödenen konut fonu ayları varsa bunların sayısı bu alana girilmelidir. Örneğin daha önce 6 ay başka bir işyerinde çalışmış ve konut fonu ödenmiş bir işçi için bu rakam 6'dır. Program ödenecek konut fonu rakamlarını konut fonu parametrelerini ve sicil kartında girilen bilgileri esas alarak kendiliğinden hesapladığı için bu alana girilecek bilgilerin doğru olması gerekir. İşsizlik sigortası: Personelden ve işverenden yapılacak işsizlik sigortası kesintisi tarihinden itibaren uygulanmaya başlamıştır. Dolayısıyla bu alanda personelin işsizlik sigortası kesintisine tabii olup olmadığı belirlenecektir. Bu parametrenin başındaki kutucuk işaretlenmiş ise 26

27 personelin işsizlik sigortası ödemesine tabii olduğu, işaretlenmemiş ise tabi olmadığı belirlenmiş olacaktır. Tanıtımını yaptığınız personel için seçiminizi bu açıklamalarımız doğrultusunda yapınız. Programda varsayılan olarak bu alan işaretli olarak karşınıza gelecektir. Vakıf kesintisi uygulansın: Firmanızda personel maaşlarından vakıf kesintisi yapılıyorsa ödenecek tutarın Genel parametreler (116111) programının Firma çalışma parametreleri bölümünde bulunan vakıf aidat tavanı alanına girilmesi gerekmekteydi. İşte firmanızca ödenecek vakıf aidatının, kartını girmekte olduğunuz personel için uygulanıp uygulanmayacağı bu alanda belirlenecektir. Eğer personeliniz için vakıf kesintisi uygulanacak ise bu parametreyi işaretlemeli aksi durumda da herhangi bir işlem yapmanıza gerek yoktur. Yol yardımı verilsin: İlgili personele yol yardımı yapılıyorsa, bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Yemek yardımı verilsin: İlgili personele yemek yardımı yapılıyorsa bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Yakacak yardımı verilsin: İlgili personele yakacak yardımı yapılıyorsa, bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Bayram yardımı verilsin: İlgili personele bayram yardımı yapılıyorsa, bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Çocuk yardımı verilsin: İlgili personele çocuk yardımı yapılıyorsa, bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Aile yardımı verilsin: İlgili personele aile yardımı yapılıyorsa, bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Maaşından ikramiye: Personelinize maaşı üzerinden ikramiye verilecekse, bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. İkramiye tahakkuk ettirilebilmesi için Sistem parametreleri/şirket Parametreleri/Çalışma/Ekkazanç/Sosyal yardım tanımları (116112) programından ikramiye aylarının ve yüzdesinin de girilmiş olması gerekir. Sinyority uygulamasına tabi: Sinyority uygulaması belli bir çalışma süresini dolduran personel için, belli bir oranda ilave maaş ödemesidir. Tanımladığınız personel için böyle bir uygulama söz konusu ise bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Bunun yanı sıra programınızın Çalışma/Ekkazanç/Sosyal yardım tanımları (116112) ekranında yer alan Sinyority uygulamaları sayfasından çalışma günlerinin alt ve üst sınırları ile oran tanımlamalarının ve Genel parametreler (116111) ekranının Diğer parametreler sayfasından da bu uygulama için kullanılacak yardım seçeneğinin belirtilmiş olması gerekir. İzin parası uygulamasına tabi: Bu uygulama ile de belli bir çalışma süresini dolduran personele ödenecek, ilave ikramiye tutarı anlatılmaktadır. Sinyority den farkı, "180 günde bir %XX maaş ödemesi" dir. Tanımladığınız personel için böyle bir uygulama söz konusu ise bu parametrenin başındaki kutucuğu işaretlemelisiniz. Bunun yanı sıra programınızın Çalışma/Ekkazanç/Sosyal yardım tanımları (116112) ekranında yer alan İzin parası uygulaması sayfasından izin parası hak ediş gününün, oranın ve ödemenin hak edişten kaç gün sonra yapılacağının ve Genel parametreler (116111) ekranının Diğer parametreler sayfasından da bu uygulama için kullanılacak yardım seçeneğinin belirtilmiş olması gerekir. Yukarıda açıkladığımız alanların bordroya yansıyabilmesi için, bu parametrelerin başındaki kutucukları işaretlemek yeterli değildir. Daha önceden Sistem parametreleri/şirket Parametreleri/ Çalışma/Ekkazanç/Sosyal yardım tanımları (116112) ekranında yer alan Sosyal yardım detay tanımlamalarından seçili olan parametrelerin hangi gruplara bağlı olduğu ve meblağ olarak ne 27

28 miktarda olacağı girilmelidir. Bu yapılmadığı taktirde yukarıda saydığımız alanların seçilmiş olması herhangi bir anlam ifade etmez. Detay bilgiler İdari amir kodu, idari amir adı, idari amir soyadı, teknik amir kodu, teknik amir adı, teknik amir soyadı ve organizasyon şemasında gizlensin alanları 9000 serisi kullanıcısı olup, aynı zamanda HR9000 İnsan kaynakları yönetimi programı ile işlem yapan kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Çünkü bu alandan girilecek bilgiler doğrultusunda organizasyon şemaları otomatik olarak oluşturulabilecek ve insan kaynakları yönetiminde yer alan İdari organizasyon şeması (121100) ve Teknik organizasyon şeması (121150) programlarımızdan tüm ayrıntılarıyla izleyebileceklerdir. Bu şemaların en önemli özelliği şirketin organizasyon yapısını görsel ortamda yaratabilmenize, şema üzerinden personelin pozisyonlarını değiştirebilmenize ya da bu şemalara yeni personel ekleyebilmenize ayrıcalık tanımasıdır. Dolayısıyla programınız bu alanlarda sizden, tanımlamakta olduğunuz personelin bağlı olduğu idari amir veya teknik amirin kodunu/adını isteyecektir. Eğer personelinizin organizasyon şemasında gösterilmesini istiyor iseniz organizasyon şemasında gizlensin alanında tercihinizi hayır şeklinde belirtmelisiniz. Diğer kimlik kart bilgileri Bu bölümden de kullanıcılarımız tanımlamakta oldukları personelin ehliyet, pasaport askerlik cüzdanı ve iş yeri kimlik kartlarına ait bilgilerini sistemlerine gireceklerdir. Bu ekrandaki bilgiler ilgili kartlardaki bilgilerle birebir aynı olup, sürücü ehliyet belge no, belge tarihi, sınıfı, veriliş tarihi, verildiği il, ilçe, ehliyet kart numarası, eğer personel erkek ise ve askerliğini yapmış ise askerlik cüzdan no, iş yeri kimlik kartı numarası, pasaportu var ise numarası ve geçerlilik tarihi gibi bilgilerden oluşmaktadır. Bunun yanı sıra kullanıcılarımız ilgili kimlik kartlarının görüntülerini de bu bölüme ekleyebileceklerdir. Bunun için görüntü yazan bölümde mouse un sağ tuşuna basıp açılacak ekrandan karşıdan yükle veya tara seçeneklerini seçmeleri ve istedikleri bölüme aktarmaları yeterli olacaktır. Yani personel resimlerinin eklenmesi ile aynı mantıkla çalışmaktadır. Personel beden ölçüleri Bu bölümün özellikle personeline kıyafet veren firmalar için işlevsel olacağını düşünüyoruz. Çünkü personelin beden ölçülerine ilişkin her türlü bilgiyi kayıt edebilecek ve gerekli olduğu zamanlarda bu ölçülerden yararlanarak kıyafet siparişinde bulunabileceklerdir. Bu amaçla programınız sizden, tanımladığınız her personelin, kilo, boy, gömlek, pantolon, etek bedenini, ayakkabı numarasını, şapka ve önlük bedenini girmenizi isteyecektir. Ayrıca bu ekranda diğer beden 1, diğer beden 2, diğer beden 3 alanları da mevcut olup her firma için özel olan beden ölçümleri de tanımlanabilecektir. Personel sicil kartı ile ilgili tüm girişlerimizi ve açıklamalarımızı bitirmiş olduk. Sicil Kartı ana ekranındayken ALT+S tuşu ile girdiğiniz tüm bilgileri bilgisayarınızın sabit diskine kaydetmeniz gerekmektedir. Unutmayınız ki burada girdiğiniz bilgileri kaydetmeden çıkmanız durumunda aynı bilgileri tekrar girmek zorunda kalırsınız. F9 (İsme göre personel seçimi) ve F8 (Koda göre personel seçimi): Bu tuşlar yardımıyla personel sicil kartları programının her sayfasından personelinizi seçebileceğiniz ekrana ulaşabileceksiniz. Böylece personel değiştirmek istediğinizde her seferinde personel tanıtım kartı ekranının ana sayfasına geçmenize gerek kalmayacaktır. Çünkü bu tuşlara bastığınızda personelinizin sıralandığı ekran karşınıza gelecek ve sizden sadece seçim yapmanız beklenecektir. ALT+E (Yeni kart): ALT+E tuşlarına birlikte basarak, bir önceki menüye dönmeden, ekrandaki sicil kartını boşaltıp, sonra yeni personele ait sicil kartını çağırabilirsiniz. Eğer ekrandaki kart üzerinde herhangi bir değişiklik yaptıysanız, ALT+E tuşlarına basmanız halinde bu değişiklikler kaybolacaktır. Dolayısı ile ALT+E tuşlarını değişiklik yaptığınız kartlar açıkken kullanmamanız gerekir. Bu tuşun asıl işlevi; kartları sadece incelemek amacı ile çağırmanız halinde, ESC tuşunu kullanarak programdan çıkıp yeniden programa girmenizi, dolayısı ile zaman kaybını engellemek içindir. ALT+Y (Tekst data): ALT+Y tuşlarına birlikte basarak, ekranda yer alan personelinize ilişkin, aklınıza gelebilecek her türlü detayın girilebileceği bir editör ekranına ulaşacaksınız. Tıpkı bir not 28

29 defteri gibi kullanabileceğiniz bu ekrana, yaptığınız işlem ile ilgili dilediğiniz bilgileri girebilirsiniz. tekst data ekranına bilgilerinizi girdikten sonra, ALT+S tuşlarına basarak bunları kayıt etmelisiniz. Daha sonra gerek duyulduğunda, yine ALT+Y tuşlarına basarak tekst datanızı görüntüleyebilirsiniz. Dilerseniz, mouse göstergesini ekranınızın sağ üst köşesindeki ( Y ) kutusunun üzerine getirip bir kez tıklatarak da bu ekrana ulaşabilirsiniz. Tekst datanızı yazıcıya dökmek için ALT+P tuşlarını kullanmalısınız. ALT+O (Önceki kart): ALT+O tuşlarına birlikte basarak, ekranda bulunan sicil kartından bir önce girilmiş olan kartı çağırabilirsiniz. ALT+S (Kart sakla): ALT+S tuşlarına birlikte basarak, kartlarınızı bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın alt tarafında; "Evet Kaydedebilirsin Hayır Kaydetme" Şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, girişlerinizi bilgisayarınızın sabit diskine kayıt edebilmek için, evet kaydedebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, kayıt işleminden vazgeçtiyseniz, hayır kaydetme butonunu kliklemeniz yeterli olacaktır. ALT+S tuşları ile kayıt etmediğiniz kartlarınızı tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız. ALT+D (İlave alanlar): ALT+D tuşları hem F10 ekranlarında hem de normal giriş programlarında kullanılabilir (kartlar, evraklar gibi). ALT+D tuşları ile ekranınızda yer alan program her ne ise, o program için ilave giriş alanları yaratabilirsiniz. Başka bir deyişle, ekranınızda şu anda personel tanıtım kartı açık bulunuyor. Eğer bu tanıtım kartında ah keşke şunu da girebileceğim bir alan olsaydı diyorsanız, bu alanı kendiniz ilave edebilirsiniz. Bunun için; öncelikle ALT ve D tuşlarına birlikte basınız. Karşınıza Veri tabanı alan tanımlamaları başlıklı bir ekran gelecektir. Şimdi, ilave edeceğiniz alanlara ait bazı özelliklerin tanımlanması gerekir. Bunun için ekranda gördüğünüz Ekle butonunu tıklamalısınız. Kaşınıza Alan Editörü başlılığı altında küçük bir pencere açılacaktır. Şimdi ilave edilecek alanlara ait tanımlamaları yapmaya başlayabiliriz. Bunun için; ekranınızın Alan Adı alanına, ilave etmek istediğiniz alan ismini girmelisiniz. Alan Tipi: Bu alana gelindiğinde, 4 seçenekten oluşan bir pencere ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada sizden istenilen, biraz önce ilave ettiğiniz alana, ne tür bilgi girileceğini belirlemenizdir. Eğer ilave alanınıza; Düz yazı şeklinde giriş yapacaksanız String Sadece rakam girecekseniz Real i Sadece tarih girecekseniz Date i seçmelisiniz. Alan tipini de seçtikten sonra Tamam butonuna basarak ilave ettiğiniz alan isimlerinin yer aldığı Veri tabanı alan tanımlamaları başlıklı bir önceki ekrana ulaşacaksınız. Eğer bu ekranda tanımlamış olduğunuz alanlardan herhangi birini silmek ya da değişiklik yapmak istiyor iseniz, ilgili alan üzerine gelip, silmek için Sil butonuna, değişiklik yapmak içinde Değiştir butonuna basmanız yeterli olacaktır. İlave edilecek alanlarınızı açıklamalarımız doğrultusunda belirledikten sonra, ekranınızın kapat butonuna basarak karşınıza gelecek ekrandan tanımlamış olduğunuz alanlara ilişkin değer girişlerini yapmaya başlayabilirsiniz. ALT+G (Kayıt hikâyesi): ALT+G tuşları hem F10 ekranlarında, hem de normal giriş programlarında kullanılabilir. ALT+G tuşları ile o anda kart ile ilgili bazı kayıt bilgilerini öğrenmeniz mümkündür. Örneğin o kaydı kim, ne zaman girmiş, en son kim değiştirmiş? gibi. ALT+G tuşlarına birlikte bastığınızda karşınıza bir pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan bilgiler şunlardır; Kayıt no: Ekranınızdaki kaydın (örneğin personel kartının) kayıt sıra numarasıdır. Örneğin bu alanda 5 görüyorsanız, ilgili personel 5. sıradadır. Başka bir ifade ile ekranınızdaki karttan önce girilmiş 4 personel kartı daha vardır. 29

30 Kayıt ID: Ekranınızdaki kaydın programa girdiğiniz kaçıncı kayıt olduğunu bu alandan görebilirsiniz. Oluşturan kullanıcı id: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının kodudur. Adı soyadı: Ekranınızdaki kaydı ilk giren kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/Saat: Ekranınızdaki kaydın girildiği tarih ve saattir. Son değiştiren kullanıcı id: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının kodudur. Adı soyadı: Ekranınızdaki kayıt üzerinde en son değişikliği yapan kullanıcının adı ve soyadıdır. Tarih/saat: Ekranınızdaki kaydın en son değiştirildiği tarih ve saattir. Özel kod 1-2-3: İlgili kayıt için girilen özel kodlardır. Kayıt hikâyesi ekranı üzerinde yardımcı tablo butonunu tıklayarak ilave alanlar penceresine, yaz-boz tahtası butonunu tıklayarak aklınıza gelebilecek her türlü notun kaydedileceği bir ekrana ve tüm veriler butonunu tıklayarak da ekranınızda açık olan kart ile ilgili bütün veri giriş alanlarının kod ve uzunlukları ile birlikte yer aldığı bir pencereye ulaşabilirsiniz. Ayrıca bu ekrandaki Dosya ekleri butonunu çalıştırdığınız taktirde karşınıza Ekli dosyalar başlığında bir ekran çıkacaktır. Buraya ilgili kayda ilişkin bir veya birden fazla dosya ekleyebileceksiniz. Bunun yapılış amaçlarından birini örnek vererek açıklayalım; bildiğiniz gibi stok kartınızda ilgili stokun tek bir resmini koyma imkânınız vardır ama stokun teknik resmini veya başka boyutlardaki resimlerini de görmek isteyebilirsiniz. İşte devreye programımıza yeni eklenen Dosya ekleri seçeneği girmektedir. Verdiğimiz örnekleri çoğaltacak olursak, bu dosyaya stokunuzu ilgilendiren bir yazı (Word dokümanı), Excel dosyası da ekleyebilirsiniz. Bunlara benzer olarak ilgili kartı/evrakı vb. ilgilendiren dosyaları eklemek için, Ekli dosyalar başlığındaki ekrandan Yeni dosya ekle butonunu çalıştırmanız ve karşınıza çıkan ekrandan ilgili dosyayı seçmeniz yeterli olacaktır. Yeni dosya ekleme dışında; seçili dosyayı değiştirme, açma ve silme gibi işlemleri yapma özgürlüğüne de sahipsiniz. Bunun için ekrandaki Seçili dosyayı değiştir, Seçili dosyayı aç ve Seçili dosyayı sil seçeneklerini çalıştırmanız yeterli olacaktır. Ayrıca föy ve yönetim ekranından da, sıralanan evrak/kart satırında iken Alt+A yaparak hızlı bir şekilde ilgili ekli dosyaya erişebileceksiniz veya yukarda anlattığımız gibi yeni bir dosya ekleyebilecek/değiştirebilecek/silebilecek/açabileceksiniz. ALT+L (Kart iptal): ALT +L tuşlarına birlikte basarak, girmiş olduğunuz sicil kartını iptal edebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, ekranınızın alt tarafında; "Evet Silebilirsin Hayır Silme" Şeklinde butonlar belirecektir. Bu aşamada, kartınızı iptal edebilmek için, evet, silebilirsin butonunu kliklemelisiniz. Aksi halde, yani kartınızı silmekten vazgeçtiyseniz, hayır, silme butonunu kliklemelisiniz. ALT+N (Sonraki kart): ALT+N tuşlarına birlikte basarak, ekranda bulunan sicil kartından bir sonra girilmiş olan personel sicil kartını ekrana getirebilirsiniz. 30

31 F3 (Kart no): Girmiş olduğunuz her sicil kartına programınız tarafından birer kart numarası verilmektedir. Dilerseniz F3 tuşuna basıp kart numarasını girerek, ilgili kart numaralı personelinizin tanıtım kartını ekrana getirebilirsiniz. F10 (Yardımcı tablo): Personel kodlarını tam olarak hatırlayamadığınız zamanlarda, kod girişi alanında F10 tuşuna basarsanız, tüm personelinizin kod ve isimleri ile birlikte yer aldığı bir yardım penceresine ulaşabilir, bu pencereden seçim yapabilirsiniz. ALT+C (kopyala): Boş personel tanıtım kartı üzerinde ALT+C tuşlarına basarak ya da ekranın alt tarafında görülen CKopyala butonunu tıklayarak, en son girmiş olduğunuz personele ait tüm bilgileri boş olan bu ekran üzerine kopyalayabilirsiniz. Böylece personel sicil kartı ile ilgili tüm girişlerimizi ve açıklamalarımızı bitirmiş olduk. Sicil Kartı ana ekranındayken ALT+S tuşu ile girdiğiniz tüm bilgileri bilgisayarınızın sabit diskine kaydetmeniz gerekmektedir. Unutmayınız ki burada girdiğiniz bilgileri kaydetmeden çıkmanız durumunda aynı bilgileri tekrar girmek zorunda kalırsınız Cari personel tanıtım kartı (041440) Bu kart ile amacımız, programlarımızın ticari bölümü ile işlem yapan personelinizi (satıcı, satın almacı gibi) seri bir şekilde tanımlayabilmeniz dolayısıyla alış, satış ve finans yönetimine ait evraklar ile gerçekleştirecekleri hareketleri programa girip tüm ayrıntılarını izleyebilmenizdir. Bu kartın en önemli detayı tanımlayacağınız personelin bordrolu personeliniz olması gibi bir zorunluluğunun bulunmamasıdır. Böylece firma dışında sizin adınıza işlem yapan personeli de programa tanıtıp hareket girişleri yapabilecek hatta her hareketinin kaynağını ayrıntılı olarak inceleyebileceksiniz. Ne tutarda satış yaptığı, ne kadar iş avansı aldığı inceleyebileceğiniz detaylardan sadece bir kaçıdır. Bunun yanı sıra bordrolu personeliniz olup da ticari bölümle işlem yapan personeliniz için de bu ekrandan kart açmanız gerekmektedir. Çünkü programlarımızın evrak ve kart ekranlarından girilen sorumlu, plasiyer, satıcı, satın almacı, ürün sorumlusu, temsilci kodu gibi detaylar bu ekrandan yapılacak tanımlamalara göre seçilecektir. Bu durumda olan personeli, bordrolu personel kartına bağlayarak personel yönetimindeki hareketleri ile de ilişkilendirebileceksiniz. Yani Personel tanıtım kartı (041430) ekranından cari personel olup olmadığını belirleyebileceksiniz. Programı çalıştırdığınızda öncelikle sizden tanımlayacağınız Personelin kodunu, adını ve soyadını girmeniz, Tipi alanından hangi görevle çalışacağını (satıcı, satın almacı, diğer eleman) belirtmeniz, Çalışmakta olduğu bankanın kodunu, şubesini ve hesap numarasını girmeniz, Daha sonrasında muhasebe kodları sayfasına ulaşıp, alacağı iş avansı, bordro avansı, maaşı, uzun ve kısa vadeli borç hesabına ilişkin çalışacak hesapların kodlarını girmeniz, Firmanız prim sistemine göre çalışıyor ise detay bilgiler ekranından tanımlamakta olduğunuz personelin alacağı primin ne şekilde hesaplanacağını belirtmeniz istenecektir. Prim girişleri, ya satılan ürün miktarı üzerinden sabit bir fiyat, ya toplam satış tutarı üzerinden belirli bir yüzde, ya da hem sabit fiyat hem de yüzde olabilir. En son girilecek ayrıntı ise basamaklı prim tablosu sayfasından tanımladığınız personelin ne kadarlık satış yaparlarsa ne oranda prim alabileceklerini sırasıyla belirtmenizdir. Girişler tamamladıktan sonra ALT+S tuşlarına basılarak bilgiler kayıt edilmelidir. Bu ekrana ait daha detaylı bilgi için Personel tanıtım kartı (041430) programına ait açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz Demirbaş tanıtım kartı (041140) Sabit kıymet tanıtım kartı; amortismana tabii iktisadi kıymetleriniz ile ilgili bütün detayların programa girilebilmesi için hazırlanmış bir tanıtım kartıdır. Bu bölümden sabit kıymetlerinize ilişkin fatura bilgileri, muhasebe hesap kodları, devir bilgileri, amortisman hesaplama şekli ve oranları gibi birçok 31

32 detay bilgi girilecektir. İlgili programı seçtiğinizde karşınıza gelecek ekran aşağıdaki gibi olacaktır. Şimdi sabit kıymet girişlerinin nasıl yapılacağını incelemeye başlayalım. Kodu: Sabit kıymetlerinizi bu programdan takip edebilmek için, öncelikle her sabit kıymete maksimum 25 dijit uzunluğunda alfa nümerik bir kod vermelisiniz. Bu alana da şu anda tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin kodu girilecektir. Sizlere bilgi amaçlı olarak bir hatırlatmada bulunmak istiyoruz. Bu alanda F10 tuşuna bastığınızda, karşınıza önceden tanımlamış olduğunuz atik kartlarının yer aldığı bir ekran gelecektir. İmlecinizi bu ekranda istediğiniz atik kartının üzerine getirip ALT+F10 tuşuna basar iseniz, ilgili kartın hareket föyüne ulaşabilirsiniz. İsmi: Tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin ismini bu alana giriniz. Açıklama: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, açıklamanızı bu alana girebilirsiniz. Firma no: Birden fazla firma ile işlem yapıyor iseniz bu alanda sizden istenen tanımlamakta olduğunuz sabit kıymet kartının hangi firmanız için geçerli olacağını belirtmenizdir. Dolayısıyla bu alana ilgili firmanın takip edildiği numara girilecektir. Bu alandan yapacağınız tanımlama ışığında da başka firmanın sabit kıymeti ile işlem gerçekleştirilmesi mümkün olmayacaktır. Böyle bir durum söz konusu olduğunda da program tarafından hemen uyarılacak ilgili sabit kıymetin işlem yapılan firma için geçerli olmadığı ve sabit kıymetin bağlı olduğu firmanın farklı olduğu belirtilecektir. Bağlı şube no: Bu alanda da sizden istenen tanımladığını sabit kıymetin seçtiğiniz firmanın hangi şubesine ait olduğunu belirtmenizdir. Döviz cinsi: Programlarımızda dolayısıyla da MUHASEBE modülünde tüm hareketlerinizi aynı anda 3 farklı döviz cinsiyle takip edebilirsiniz (Bkz. Kuruluş programı/muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). Bunlardan ilk ikisi ana döviz ve alternatif dövizdir. Bu iki döviz cinsi tüm modülleri kapsar. Üçüncü döviz cinsi orijinal dövizdir. Orijinal döviz, her modülün kartlar bölümünden girilir ve sadece giriş yapılan karta aittir. İşte kartını girmekte olduğunuz sabit kıymete ait hareketler ana döviz haricinde başka bir döviz cinsiyle gerçekleşecekse, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden ilgili döviz cinsini seçmelisiniz. K.D.V.: İlgili sabit kıymetiniz hangi K.D.V. oranına tabi ise, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden K.D.V. oranını seçiniz. Birim: İlgili sabit kıymetinizin birimi bu alanda belirtilecektir. Örneğin adet, metrekare gibi. Fatura veya sözleşme tarihi: Tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinize ait faturanın tarihi veya bu sabit kıymet finansal sözleşme ile alınmış ise, bu sözleşme evrakının tarihi bu alana girilmelidir. Zimmet yeri: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin zimmet yerini bu alana girebilir veya F10 listesinden seçebilirsiniz. Zimmet yerleri bu menünün zimmet kartı programından tanımlanmış olmalıdır. Zimmetlenen cari personel: Bu alanda istenen ilgili sabit kıymetin hangi cari personelin zimmetinde olduğunun belirtilmesidir. Amaç herhangi bir durum karşısında ilgili sabit kıymetin hangi personelin kontrolünde ve nerede olduğu bilgisinin kayıt altına alınabilmesidir. Grup kodu: Sabit kıymetlerinizi özelliklerine göre belirli gruplar altında toplayabilirsiniz. Örneğin taşıtlar, gayrimenkuller, bilgisayarlar gibi. Grup tanımlamaları bu menünün grup kartı programından tanımlanmış olmalıdır. Sorumluluk merkezi kodu: İlgili sabit kıymet kartının hangi sorumluluk merkezi tarafından tanıtıldığı bu alana girilebilir. Sorumluluk merkezleri programınızın Finans/Kartlar/Sorumluluk Merkezi Tanıtım Kartı bölümünden yapılmaktadır. Böylece tanıtımını yaptığınız kartla ilgili tüm muhasebeleşme işlemlerinde bu sorumluluk merkezini kullanabilirsiniz. 32

33 Proje kodu: Proje bazlı çalışan bir firma iseniz tanımlamakta olduğunuz demirbaş kartının hangi proje ile ilişkili olduğunu bu alandan seçebilirsiniz. Proje tanımlamaları programınızın Hizmet ve masraf yönetimi/proje tanıtım kartı bölümünden yapılmaktadır. Proje kapsamında çalışmayan firmaların bu alana herhangi bir giriş yapmalarına gerek yoktur. Amortisman hesap şekli: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda amortisman hesap şekillerini içeren küçük bir pencereyle karşılaşacaksınız. Sizden istenilen, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin amortismanın hangi yöntemle hesaplanacağını seçmenizdir. Amortisman hesap şekillerine ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir; 1-Normal amortisman: Amortisman hesap şekli olarak normal amortismanı seçerseniz, sabit kıymetinizin mal bedeli üzerinden, biraz sonra vereceğiniz amortisman oranını dikkate alınarak, her dönem bu oranda amortisman ayrılacaktır. Bu hesaplama işlemi, sabit kıymetinizin mal bedeli kadar amortisman ayrılınca sona erecektir. Örneğin lira tutarında bir sabit kıymetiniz var. Bu sabit kıymetiniz %20 amortisman ayrılarak kendini 5 senede amorti edecek. Normal amortisman yöntemi ile programınız aşağıdaki gibi bir hesaplama yapacaktır; Ayrılan Amortisman yıl 1.000x 0.20 = yıl x 0.20 = yıl x 0.20 = yıl x 0.20 = yıl x 0.20 = 200 TOPLAM tarihi itibari ile yürürlüğe giren geçici vergi uygulamasına göre amortisman hesaplamaları yıllık değil, ilgili çalışma yılına ait 3 er aydan oluşan toplam 4 dönem itibari ile yapılmaktadır. Başka bir ifade ile, ilgili yıl için biraz sonra gireceğiniz amortisman oranı 4 e bölünecek ve 4 dönem için ayrı ayrı amortisman hesaplanacaktır. Yukarıdaki örneğimize göre bir yıl için hesaplanan amortisman 200 TL idi. Bu tutarın geçici vergi dönemlerine isabet eden kısmı şu şekilde hesaplanır; Ayrılan Amortisman dönem 200 x 3/12 = dönem 200 x 3/12 = dönem 200 x 3/12 = dönem 200 x 3/12 = 50 TOPLAM 200 Yukarıdaki örneğimizde, TL tutarındaki sabit kıymetimizin bir yılı için her dönem 50 TL tutarında amortisman ayrılmıştır. 4. Dönem sonunda o yıl için ayrılan toplam amortisman, karttan girilen orana yani %20 ye ulaşmıştır. 2-Azalan bakiyeler: Amortisman hesap şekli olarak azalan bakiyeler seçildiğinde, öncelikle amortisman oranının iki katı uygulanacak ve ilgili sabit kıymetiniz için önceki dönem ayrılmış olan amortisman tutarı maliyet bedelinden çıkarılacak ve kalan değer üzerinden, amortisman hesaplanacaktır. Yukarıdaki örneğimizden yararlanarak konuyu açıklamaya çalışırsak; 1000 TL tutarında bir demirbaşınıza azalan bakiyeler yöntemi ile ve yıllık %20 oranında amortisman uygulanacaktır. Yöntem azalan bakiyeler seçildiği için, otomatik olarak bu oran 2 ile çarpılacaktır (%20x2=%40). Azalan bakiyelerde (başka bir adıyla hızlandırılmış amortismanda) formül yıllık amor. Oranı x 2 dir. Ancak bulunacak yeni oran %40 ı geçemez. Örneğin yıllık amortisman oranı %15 ise, azalan bakiyeler 33

34 yöntemi seçildiğinde %15x2=%30 uygulanacaktır. Yıllık amortisman oranı %25 ise, %25x2=%50 olduğu halde, kanuna göre bu oran %40 ı geçemeyeceği için %40 uygulanacaktır. Şimdi bu yönteme göre bir örnek verelim; Ayrılan Amortisman yıl x 0.40 = yıl = x 0.40 = yıl = x 0.40 = yıl = x 0.40 = 86,4 5. yıl ,4 = 129,6 129,6 = 129,6 Yukarıdaki örneğimizde son yılda kalan tutarın tamamı amortisman olarak ayrılmıştır tarihi itibari ile yürürlüğe giren geçici vergi uygulamasına göre amortisman hesaplamaları yıllık değil, ilgili çalışma yılına ait 3 er aydan oluşan toplam 4 dönem itibari ile yapılmaktaydı. Azalan bakiyeler yöntemi için verdiğimiz örneğimizdeki ilk yılın amortisman tutarı 400 TL, ikinci yılın amortisman tutarı 240 TL idi. Bu tutarların geçici vergi dönemlerine isabet eden kısmı şu şekilde hesaplanır; 1. YIL DÖNEMLERE GÖRE DAĞILIM 1. dönem 400 x 3/12 = dönem 400 x 3/12 = dönem 400 x 3/12 = dönem 400 x 3/12 = 100 TOPLAM YIL DÖNEMLERE GÖRE DAĞILIM 1. dönem 240 x 3/12 = dönem 240 x 3/12 = dönem 240 x 3/12 = dönem 240 x 3/12 = 60 TOPLAM ve 4. yılların dönemlere göre dağılımları da aynı şekilde yapılacaktır. Amortisman oranı: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için ayrılacak yıllık amortisman oranını bu alana girmelisiniz. Gayri menkul mü?: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda küçük bir pencere açılacak ve tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin emlak olup olmadığının belirtilmesi istenecektir. Gerekli tanımlamayı yapınız. Kıst Amortismana Tabi mi?: 1994 yılında çıkarılan bir kanun ile bu ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobiller Kıst Amortismana tabi tutulmuştur. Kıst amortisman uygulamasında 1994 ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobillerde, alım yılı için amortismanın tamamı değil, alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı hesaplanır (31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde tamamı hesaplanır). 34

35 Kıst Amortismanı bir örnek yardımıyla şöyle açıklayabiliriz; Cinsi: Binek Otomobil Maliyeti: TL Amort. Hesap Yöntemi ve Oranı: Normal %20 Bu verilere göre ve ve olmak üzere iki ayrı alım yılı için amortisman hesaplamaları şöyle olacaktır; Alım Yılı Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı Yukarıdaki örneğimizde, kıst amortisman uygulamasına göre 31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde, alındıkları yıl için de amortismanın tamamı hesaplanacağından, her yıl aynı tutarda amortisman ayrılmıştır. Şimdi de alınan binek otomobil için yapılan amortisman hesaplamasını inceleyelim. Alım Yılı Olduğunda Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı Bu örneğimizde alım tarihi idi. Kıst Amortisman uygulamasına göre amortisman hesaplaması binek otomobilin alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı olarak hesaplanması gerektiğinden, ilk yıl için sadece (10, 11 ve 12 aylar olmak üzere) 3 aylık hesaplama yapılmıştır. Binek otomobilin alındığı yıl için ayrılması gereken kalan tutar, en son yılın amortismanına eklenmiştir (150TL). Bu tutarı ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman olarak nitelendiriyoruz. Evet, bu açıklamalarımızdan sonra, bu alanda tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz binek otomobil ise, bu sabit kıymetin kısıt. Amortismana tabi olup olmayacağı belirtilecektir. İz değer Düşümü: Amortisman hesaplama şekli olarak normali amortismanı seçtiyseniz, sabit kıymetinizin mal bedeli kadar amortisman ayrılınca, artık bu sabit kıymetinizi demirbaş raporunda göremezsiniz. Eğer amortismanı tamamlanmış dahi olsa bu sabit kıymeti raporlarda görmek istiyorsanız, 1 TL gibi sembolik bir tutar kalan değer ayırmalısınız. İşte bu kalan değeri iz değer düşümü olarak adlandırıyoruz. Bu alanda sizden istenilen, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymet için iz değer düşümü olup olmayacağını belirlemenizdir. İz değer Düşümü Değeri: İz değer düşümünün ne olduğunu yukarıda açıkladık. Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için iz değer düşümü olacaksa, yani yukarıdaki alanda var seçimini yaptıysanız, bu alanda iz değer düşüm değerini girmeniz gerekmektedir. İz değer düşüm değeri olarak herhangi bir rakam girebilirsiniz. Yen. Değerleme: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz yeniden değerlemeye tabii olacaksa, bu alanda satır sonu butonunu tıklayarak karşınıza gelecek pencereden var seçeneğini tercih etmelisiniz. Hangi dönemlerde yeniden değerleme yapılacağıysa, ALT+M tuşlarıyla çağırılacak ekrandan girilecektir. 35

36 Muhasebe Grup Kodu: Ortak özellikleri bulunan bazı demirbaşlarınızı aynı muhasebe grupları altında toplayarak, bu demirbaşlarınıza ilişkin muhasebe hesap kodlarının otomatik olarak demirbaş tanıtım kartına taşınmasını sağlayabilir, amortisman raporlarını demirbaşların muhasebe hesap grupları bazında alabilirsiniz. Dolayısıyla bu alanda sizden istenen tanıtımını yaptığınız demirbaşın hangi muhasebe grubuna dahil olduğunu seçmenizdir. Bunun için öncelikle yapmanız gereken programınızın Sabit Kıymetler Yönetimi/Kartlar ve föyler menüsünde yer alan Sabit kıymet muhasebe grup ve kodları tanıtım kartı (199850) programından muhasebe gruplarınızı tanıtmanızdır. Evet, Sabit kıymet kartına ilk aşamada girilmesi gereken bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Şimdi ekranınızın üst tarafındaki butonlardan yararlanarak, sabit kıymetinize ilişkin diğer bilgileri girmeye başlayalım. Fatura Ve Sözleşme Bilgileri Butonu: Sabit kıymetinize ilişkin fatura bilgileri ve ilgili sabit kıymet leasing karşılığında alınmış ise leasing sözleşmesine ilişkin bilgiler bu bölümden programa tanıtılacaktır. Bunun için mousenuz ile fatura ve sözleşme bilgileri butonunu tıklatmanız gerekmektedir. Bu işlemden sonra ekranınızın üzerine aşağıda bir örneğini gördüğünüz pencere açılacaktır. Şimdi sabit kıymet fatura bilgilerinin neler olduğunu incelemeye başlayalım; Fatura veya sözleşme tarihi: Sabit kıymetinize ait faturanın tarihi veya bu sabit kıymet lesasing karşılığında alınmış ise leasing sözleşmesine ilişkin tarihi bu alana girilmelidir. Seri no-sıra no: Sabit kıymetinize ait faturanın veya sözleşmenin, seri ve sıra numarasını bu alanlara girebilirsiniz. Miktar: Fatura miktarı bu alana girilebilir. Maliyet bedeli: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin maliyet bedelini (yani bu sabit kıymeti alırken ödediğiniz bedeli) bu alana giriniz. Buraya gireceğiniz bedel, yukarıda girdiğiniz miktar kadar sabit kıymetin maliyet bedeli olmalıdır. Örneğin 5 adet masa aldıysanız, bu alana 5 adet masaya ödenen bedel (K.D.V. hariç) girilmelidir. Amortisman hesaplamalarında bu alana girilen maliyet bedeli dikkate alınacaktır. K.D.V. tutarı: Sabit kıymetinizi alırken ödediğiniz K.D.V. tutarını bu alana girmelisiniz. Sözleşme kodu: Sabit kıymetinizi leasing sözleşmesi karşılığında almış iseniz bu alana programınızın Finansal sözleşme tanıtım kartı bölümünden tanımladığınız finansal sözleşmenin kodunu girmelisiniz. Sabit kıymet fatura ve sözleşme bilgileri yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Bu butondaki girişlerimizi bitirdikten sonra ESC tuşu ile buradan çıkıp tekrar sabit değer tanıtım kartına dönebiliriz. Muhasebe Kodları Butonu Sabit kıymetinize ilişkin muhasebe kodlarını girebilmek için mouse ile muhasebe kodları butonunu tıklatmanız gerekmektedir. Bu işlemden sonra ekranınız üzerine aşağıda bir örneğini gördüğünüz pencere açılacaktır. Şimdi bu ekranda yer alan bilgileri inceleyelim. Demirbaş muh. kodu: Tanıtım kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin muhasebe kodunu bu alana girmelisiniz. Birikmiş amort. muh. kodu: İlgili sabit kıymetiniz için ayrılacak amortisman tutarları hangi muhasebe hesabında izlenecek ise (257 li hesaplar olmalıdır), ilgili muhasebe hesabının kodunu bu alana girmelisiniz. Yeniden değerleme muh. kodu: İlgili sabit kıymetinizin yeniden değerleme tutarının kaydedileceği muhasebe hesap kodunu (522 li hesaplar olmalıdır) bu alana girmelisiniz. 36

37 Amortisman gideri muh. kodu: İlgili sabit kıymetiniz için ayrılan amortisman giderlerinin kaydedileceği muhasebe hesap kodunu (796 lı hesaplar gibi) bu alana girmelisiniz. Maliyet artış fonu muh. kodu: İlgili sabit kıymetinizin satışı söz konusu olduğunda, sabit kıymetin satıldığı yıldaki yeniden değerlenmiş son maliyetinden, ilk (orijinal) maliyeti çıkararak bulunan değer maliyet artış fonu hesabına (524 lü hesaplar) kaydedilebilir. Bu alana ilgili sabit kıymet için maliyet artış fonu hesabının kodu girilmelidir. (Bkz. Örnek:2) A.T.İ.K satış karı muh. kodu: İlgili sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda, satıştan elde edilen karın kaydedileceği muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir. (Bkz. Örnek:1). A.T.İ.K satış zararı muh. kodu: İlgili sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda, satıştan kaynaklanan zararın kaydedileceği muhasebe hesap kodu bu alana girilmelidir. (Bkz. Örnek:1). Yenileme fonu muh. kodu: İlgili sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda, satıştan elde edilen kar satış karı hesabı yerine, bu sabit kıymetin ileri ki dönemlerde (3 yıl içinde) yenileceği düşünülerek yenileme fonu hesabına da kaydedilebilir. Bu işletmelerin tercihe bırakılmıştır. Eğer sabit kıymetinizin satışından elde edilecek kar yenileme fonuna aktarılacaksa, bu alana ilgili yenileme fonu hesabının muhasebe kodu girilmelidir (549 lu hesaplar). Amortisman gideri masraf kodu: Programlarımızda amortisman giderleri direk olarak muhasebe fişine yansıtılarak işlem görmektedir. Yapılan düzenleme ile amortisman giderlerinin masraf kartlarından takip edebilmesini mümkün duruma getirilmiş olup Amortisman giderleştirme virman dekontu (043343) nun da amortisman muhasebeleştirme işlemleri sonrasında otomatik olarak oluşabilmesi sağlanmıştır. İşte bu alanda yapılması gereken her bir sabit kıymet için çalışacak gider hesabının girilmesidir. (Eğer Sabit kıymet muhasebe grup kodu kullanılıyorsa, Sabit kıymet muhasebe grup ve kodları tanıtım kartı (199850)'dan Amortisman gideri masraf kodu alanına gerekli bilgiler girilerek, Kuruluş programında bulunan Sabit kıymet muhasebe grup kartlarındaki muhasebe kodlarını sabit kıymet kartlarına aktarma (099531) çalıştırılarak sabit kıymet kartları güncellenebilir.) Aşağıda sabit kıymetinizin satışı söz konusu olduğunda çalışabilecek muhasebe hesaplarıyla ilgili örnekler yer almaktadır. ÖRNEK:1 Satın Alma tarihi : Cinsi : Makine Tutarı : TL Amortisman Yöntemi : Normal Amortisman Oranı : %20 Varsayılan Yeniden Değerleme Oranları: 1995% % % %70 Satış Tarihi : Satış Bedeli : TL Yukarıdaki verilere göre, Ocak 1995 de 1 milyara alınan makine, Ocak 1998 de 6 milyara satılmıştır. Bu makine için ve 1997 yılları olmak üzere 3 yıl amortisman ayrılmıştır. Bu örneğimizde yeniden değerleme yapılmadığını varsayıyoruz. Makine (253) 37

38 Makine Alımı Birikmiş Amortisman (257) 200 ( ) 200 ( ) 200 ( ) 600 Yukarıdaki T cetveli örneklerine göre, 1 milyara alınan makine için 3 yıl toplam 600 TL tutarında amortisman ayrılmıştır. Bu demirbaş 1998 yılında satıldığında önce satış karı hesaplanacaktır; İlk Maliyet - Birikmiş Amortisman = Son Maliyet = 400 Satış Tutarı - Son Maliyet = Satış Karı =5.600 Satış karı TL olarak bulunduktan sonra; i) Satış karı ATİK Satış Karı Muh. Kodu kodu alanına girilecek hesaba (679 lu hesaplar) kaydedilebilir. Eğer satış sonrasında zarar ortaya çıkarsa, bu durumda çalışacak hesap ATİK Satış Zararı Karı Muh. Kodu alanına girilecek hesaptır (689 lu hesaplar). ii) Satış karı Yenileme Fonu Muh. Kodu alanına girilecek hesaba (549 lu hesaplar) kaydedilebilir. Eğer yenileme fonu hesabına kaydedilmiş ise, bu bedel bu hesapta 3 yıl süre ile bekletilir. Üç yıl sonunda yenileme olmazsa bedel satış karına dönüşür. Üç yıl içinde yenileme olursa, 549 lu hesaptaki yenileme fonu, her yıl, yıllık amortisman miktarı kadar satış karına dönüşür. Buraya kadar olan açıklamalarımız ile ATİK Satış Karı, ATİK Satış Zararı ve Yenileme Fonu muhasebe hesaplarını açıklamaya çalıştık. Şimdi, sabit kıymetin satışı söz konusu olduğunda çalışacak hesaplardan bir diğeri olan Maliyet Artış Fonu hesabını açıklamaya çalışalım. ÖRNEK 2: Örnek 1 deki verilere göre, Ocak 1995 de 1 milyara alınan makine, Ocak 1998 de 6 milyara satılmıştır. Bu makine için ve 1997 yılları olmak üzere 3 yıl amortisman ayrılmıştır ve 1997 yılları olmak üzere de (sabit kıymetler için alındığı ve satıldığı yıllarda yeniden değerleme yapılmaz) 2 yıl yeniden değerleme oranları ile güncelleştirilmiş maliyeti hesaplamaya çalışalım; 1996 = x %80 = = x %100 = yılında alınan ve 1998 yılında satılan makinenin 1998 yılı itibari ile yeniden belirlenmiş tutarı TL dir. Bu durumda işletmeler makinenin satışı söz konusu olduğunda; Yeniden Belirlenmiş Mly. - Orijinal (İlk) Mly Formülünü uygulayarak, aradaki farkı (2.600) Maliyet Artış Fonu (524) hesabına kaydedebilirler. 38

39 Serm.Ek.Gm.Sat.Kaz.Muh.Kodu: İlgili sabit kıymetleriniz için sermayeye eklenecek gayrimenkul satış kazancının muhasebe kodunu (529 lu hesaplar olmalıdır) bu alana girmelisiniz. Mali yıl Devir Bilgileri Butonu: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz içinde bulunduğunuz yıldan önce yıllarda alınmış ise, şu ana kadar bu sabit kıymet için amortisman ve yeniden değerleme hesapları yapılmış olmalıdır. İşte içinde bulunduğunuz yıldan bir önceki yıla ait devir bilgilerini programa girebilmek için ALT+V tuşlarına basmanız veya mouse ile devir bilgileri butonunu tıklatmanız gerekir. Ekranınız üzerine aşağıdaki gibi bir pencere açılacaktır. Sabit kıymetinizin devir bilgilerinin neler olduğu aşağıda açıklanmıştır. Devreden bilânço aktif değeri: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin bir önceki yıl itibariyle bilânço aktif değeri bu alana girilmelidir. Devreden birikmiş amortisman: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz için, bir önceki yıla ait birikmiş amortisman tutarının girileceği alandır. Devreden Y.D.F: Sabit kıymetiniz yeniden değerlemeye tabii ise, içinde bulunduğunuz yıldan bir önceki yıl itibariyle toplam yeniden değerleme tutarını bu alana girmelisiniz. Devreden miktar: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetinizin miktarında fatura tarihinden sonra bir değişiklik olduysa, bu alana bugüne devreden miktarı girmelisiniz. Emlak için devreden birikmiş amortisman: Kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz emlak ise, bu alana emlağınızın önceki yıldan devreden amortisman tutarı girilmelidir. Eksilen kısıtlıda devreden sanal birikmiş amortisman: Devir bilgileri penceresinin bu alanına, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetin binek oto olması durumunda giriş yapılacaktır. Sabit değer tanıtım kartının kıst amortisman alanındaki açıklamalarımızı hatırlayacak olursanız, 1994 ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobiller için kıst amortisman uygulaması getirilmiştir. Bu uygulamaya göre, 1994 ve bundan sonraki yıllarda alınan binek otomobillerde, alım yılı için amortismanın tamamı değil, alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı hesaplanır (31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde tamamı hesaplanır). Şimdi kıst amortisman alanında verdiğimiz örnekten yararlanarak konuyu hatırlamaya çalışalım; ÖRNEK:1 Cinsi: Binek Otomobil Maliyeti: TL Amort. Hesap Yöntemi ve Oranı: Normal %20 Bu verilere göre ve ve olmak üzere iki ayrı alım yılı için amortisman hesaplamaları şöyle olacaktır; Alım Yılı Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı Yukarıdaki örneğimizde, kıst amortisman uygulamasına göre 31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde, alındıkları yıl için de amortismanın tamamı hesaplanacağından, her yıl aynı tutarda amortisman ayrılmıştır. Şimdi de alınan binek otomobil için yapılan amortisman hesaplamasını inceleyelim. 39

40 Alım Yılı Amortisman Tarihi Yıl Amortismanı (İlk yıldan son yıla aktarılan amortisman) Bu örneğimizde alım tarihi idi. Kıst Amortisman uygulamasına göre amortisman hesaplaması binek otomobilin alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı olarak hesaplanması gerektiğinden, ilk yıl için sadece (10, 11 ve 12 aylar olmak üzere) 3 aylık hesaplama yapılmıştır. Binek otomobilin alındığı yıl için ayrılması gereken kalan tutar, en son yılın amortismanına eklenmiştir (150TL). Bu tutarı ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman olarak nitelendiriyoruz. ÖRNEK: 2 Cinsi: Binek Otomobil Maliyeti: TL Amort. Hesap Yöntemi: Azalan Bakiyeler Amort. Oranı: %20 x 2 = %40 Bu verilere göre ve ve olmak üzere iki ayrı alım yılı için amortisman hesaplamaları şöyle olacaktır; Alım Yılı Amor. Amor. Tabi Yıl Kalan Tarihi Kıymet Amort. Değer , ,6 129, Alım Yılı Amor. Amor. Tabi Yıl Kalan Tarihi Kıymet Amort. Değer , ,6 129, ,6 (İlk yıldan son yıla aktarılan amortisman) Azalan bakiyeler yöntemini uyguladığımız örnek-2 nin ilk bölümünde, kıst amortisman uygulamasına göre 31 Ocak tarihine kadar alınan binek otomobillerde, alındıkları yıl için de amortismanın tamamı hesaplanacağından, her yıl ilgili hesaplama ile amortisman ayrılmıştır. Azalan bakiyeler yöntemini uyguladığımız örnek-2 nin ikinci bölümünde ise, idi. Kıst Amortisman uygulamasına göre amortisman hesaplaması binek otomobilin alındığı aydan yıl sonuna kadar olan kısmı olarak hesaplanması gerektiğinden, ilk yıl için sadece (10, 11 ve 12 aylar olmak üzere) 3 aylık hesaplama yapılmıştır (100 TL). Binek otomobilin alındığı yıl için ayrılması gereken kalan tutar, en son yılın amortismanına eklenmiştir (300 TL). Bu tutarı ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman olarak nitelendiriyoruz. Evet, bu açıklamalarımızdan sonra, kartını girmekte olduğunuz sabit kıymetiniz kıst amortismana tabi bir binek otomobil ise, bu otomobil için ilk yıldan son yıla aktarılan amortisman tutarını bu alana girebilirsiniz. 40

41 Yukarıda sıraladığımız devir bilgileri girildikten sonra ESC tuşuna basarak bir önceki ekrana dönebilirsiniz. Yeniden Değerleme Seçimi: Bazı sabit kıymetlerin değerinde, alındıkları yıla göre artışlar gözlenebilir. Örneğin, gayri menkuller bu tür sabit kıymetlerdendir yılında aldığınız 10 milyar tutarında bir daire, 1999 yılında yine bu değerde olmayacak, değeri daha da artacaktır. İşte bunun gibi yıldan yıla değeri artan sabit kıymetler için ayrılacak amortismanın da, değer artışına paralel olarak artırılması gerekir (bu kanunen getirilen bir zorunluluktur). Bu durumda yapılacak işlem, bu tür sabit kıymetlerin, her yıl yeniden değerlendirilmeleridir. Ancak, tarihi itibari ile yürürlüğe giren geçici vergi uygulamasına göre yeniden değerleme işlemleri yıllık değil, ilgili çalışma yılına ait 3 er aydan oluşan toplam 4 dönem itibari ile yapılmaktadır. Her bir dönemde uygulanacak yeniden değerleme oranlarının girişleri ATİK menüsünün Yeniden Değerleme Oranları bölümünden yapılacaktır. Aşağıda bir örneğini gördüğünüz bu pencerede ise dönem numaraları yer almaktadır. Her dönem numarasının üzerine geldiğinizde, küçük bir pencere açılacak ve o dönem için yeniden değerleme yapılıp yapılmayacağının belirtilmesi istenecektir (Var-Yok şeklinde). Siz bu pencerede sabit kıymetiniz için yeniden değerleme yapılacak dönemleri belirledikten sonra, programınız, yeniden değerleme oranları programından vermiş olduğunuz oranları ve biraz önce seçtiğiniz dönemleri dikkate alarak, gerekli hesaplamaları yapacaktır. İşletme Defteri Hesabı Tanımlama: Sabit Kıymet tanıtım kartının ana ekranında yer alan bu buton, tanımlamış olduğunuz Sabit Kıymet kartlarının Mikbüro/İşletme defteri programı ile entegre çalışmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Bu bölümden, Sabit Kıymet kartlarınız için işletme defteri programından tanımlamış olduğunuz hesap kartlarını çağırabileceğiniz gibi, yeni işletme defteri hesabı da tanımlayabilmeniz mümkün olacaktır. Bu tanımlamalar yapılmadığı sürece demirbaş kartlarınızın işletme defteri programı ile entegre çalışabilmesi, dolaysıyla işletme defterleri dökümünü alabilmeniz mümkün değildir. Bu bölüme girildiğinde ekrana gelen görüntü aşağıdaki gibidir. Bu durumda sizden istenen, ilgili demirbaş kartınız için çalışacak işletme defteri hesabının kodunu, hesap kodu alanından seçmenizdir. Eğer tanımlı bir işletme defteri hesap kodu yok ise, aşağıdaki açıklamalarımız doğrultusunda yeni hesap kartı açabilirsiniz. Şimdi işletme defteri hesap kartlarının nasıl açılacağını açıklamaya çalışalım. Hesap kodu: Bu alana, hesap kartını açmakta olduğunuz işletme defteri hesabının kodu girilecektir. Bu hesapların açılmasında dikkat edilecek en önemli nokta, bu hesapların seviye sırasına göre açılması gerektiğidir. Örneğin, bir ana hesabın altına önce o ana hesaba bağlı olan tali hesaplar açılacak, tali hesap girişi tamamlandıktan sonra muavin hesabın açılışına geçilecektir. Örneğin kodlu bir hesabın açılabilmesi için öncelikle 100 kodlu bir ana hesabın, daha sonra 25 kodlu bir muavin hesabın, en son olarak da 000 kodlu alt hesabın açılması gerekmektedir. Evet, hesap kodunun nasıl açılması gerektiğini bir örnek ile açıklamaya çalıştık. Bu açıklamalarımızı dikkate alarak, hesap kartını açmakta olduğunuz işletme defteri hesabınızın kodunu bu alana giriniz. Hesap adı: Kodunu girdiğiniz muhasebe hesabının adı bu alana girilecektir. Tipi: Programınızda kullanabileceğiniz 4 ayrı hesap tipi vardır. Program sadece ana hesap tanımlamalarında bu alana girişe müsaade eder. Şayet girilen hesap alt hesap ise, ilgili hesabın türü bu alana otomatik olarak gelir. Hesap tiplerine ilişkin açıklamalar aşağıda verilmiştir; Genel giderler: Tanımlanan hesabın bir genel gider hesabı olduğunu belirtir. Demirbaş: İlgili hesabın bir demirbaş hesabı olduğunu belirtir. Defter dökümleri ve diğer döküm programlarından izlenebilir. Gelirler: Girilen hesabın mal satış haricinde gelir getirebilecek bir diğer gelir hesabı olduğunu belirtir. 41

42 Demirbaş amortismanı: Amortisman Raporunda görülen dönem amortismanı alanındaki değerin işletme hesabı özeti ekranına da yansıması için kullanılan bir hesap tipidir. Vergi tipi: Bu alandan ilgili hesaba ilişkin vergi tipi seçilecektir. Bunun için satır sonu butonu tıklayıp açılacak pencereden uygun olan vergi tipini seçin. Vergilendirme tipi: Bir üst satırda seçilen vergi tipinin ilgili hesap ile yapılan gelir ve/veya gider hareket girişlerinde meblağa dahil mi, meblağdan hariç mi, olduğu bu alanda seçilecektir. Bir işletme defteri hesap kartı için girilmesi gereken bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Eğer siz de tüm girişlerinizi tamamladıysanız, hesap kartını ALT+S tuşları ile yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak kaydedebilirsiniz. Böylece tanıtımını yaptığınız demirbaş kartınız için çalışacak işletme defteri hesabını programa tanıtmış olduk. Bu durumda Esc tuşuna basarak Demirbaş tanıtım kartı ekranına geri dönebilirsiniz. Evet, Sabit Kıymet kartına girilmesi gereken bilgiler yukarıda sıraladıklarımızdan ibarettir. Siz de sabit kıymetiniz ile ilgili girişlerinizi bitirdiyseniz ALT+S tuşlarına basarak yada ekranınızın alt bölümünde yer alan Sakla butonunu tıklayarak bilgilerinizi kaydediniz Finansal sözleşme tanıtım kartı (199900) Finansal kiralama (leasing) bir yatırım malının (sabit kıymetlerin), mülkiyeti finansal kiralama şirketinde kalarak (bankalar yada leasing firmaları), sözleşmeler dahilinde belirtilen taksitlerle kullanım hakkının alıcıya (kiracıya) verilmesi ve yine sözleşmede belirlenen değerler (taksitler) üzerinden alıcıya geçmesini sağlama yönetimidir. Böylece sabit kıymetlerin direk satın alınması yerine kiralanarak kullanılması, firmaların işletme sermayelerini diğer ihtiyaçlarını karşılanmasında önemli rol üstlenir. İşte bu bölümden, finansal kiralama ile sabit kıymet alımı yapacak firmaların (kiracıların) leasing sözleşmelerine yönelik girişleri yapılacaktır. Yani alınacak sabit kıymetlerin leasing taksitlerinin ne zaman ve ne miktarda ödeneceği belirlenecektir. Programa girdiğinizde karşınıza Finansal sözleşme tanıtım kartı başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu ekranda öncelikle sizden istenen, tanımlayacağınız sözleşme kartının hangi kod ve açıklama ile takip edileceğini aynı zamanda hangi firmanızın hangi şubesine ait olacağını belirtmenizdir. Bu durum özellikle birden fazla firma ile işlem yapan kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Çünkü programınız başka firmanın sözleşme kartı ile işlem gerçekleştirilmesine engel olacak ve bu konuyla ilgili sizi bilgilendirecektir. Sözleşme kartının işlem yapılan firma için geçerli olmadığını ve ilgili kartın bağlı olduğu firmanın farklı olduğunu söyleyecektir. Firma ve şube seçiminden sonra yapılması gereken, sözleşmede baz alınacak döviz cinsinin ve finansal kiralamanın (leasingin) hangi cariden yapılacağının belirtilmesidir. Bu belirlemeyle birlikte sırasıyla, ekranda gördüğünüz kısa ve uzun vadeli ertelenmiş finansal giderlerinin, finansman giderinin, kısa ve uzun vadede ki finansal kiralama borcunun hangi muhasebe kodu ile takip edileceği girilmelidir. Bu ekrandan belirlenecek en son parametre ise, tanımlamakta olduğunuz finansal sözleşmeye göre kiralanacak sabit kıymetin, kaç taksitle kapanacağının belirtilmesidir. Bunun için ekranınızdaki taksit sayısı alanına, ödemelerinize uygun olacak taksit adetini girip bilgilerinizi kaydetmelisiniz. Şimdi yapılması gereken kaydettiğiniz sözleşme kartını ekranınıza tekrar çağırıp taksit sayınıza göre ödemelerinizin tutarını ve faiz oranını oluşturmanızdır. Bunun içinde ekranınızın en alt bölümünde yer alan taksit tablosu butonunu tıklamanız gerekecektir. Bu işlem sonrasında karşınıza, taksit sayınıza bağlı olarak tutar girişi yapabileceğiniz Sözleşme tablosu gelecektir. Şimdi bu ekrandaki her bir başlığı tek tek açıklayalım. Taksit No: Bu alana kullanıcılarımızın manuel olarak giriş yapabilmeleri mümkün değildir. Bu bölümde sıralanan numaralar bir önceki ekrandan girilen taksit sayısına göre belirlenecektir. Yani taksit sayınız 2 ise bu alanda 2 satırlık taksit tutar girişi yapılacaktır. Vade: Bu alanda da sizden istenen finansal sözleşmenizdeki taksit tutarlarının ödeneceği vade tarihlerini girmenizdir. 42

43 Ana Para ve Faiz: Bu alanda da yapılması gereken finansal sözleşmenize göre ödeyeceğiniz taksit tutarlarının ne kadar olduğunu ve bu tutara uygulanacak faiz oranını girmenizdir. Uzun Vade: Bu alanda da yapılması gereken ödemelerin uzun vadeli mi yoksa kısa vadeli mi olduğunun belirtilmesidir. Fatura No: Girdiğiniz leasing taksitlerinin vadesi gelip ödenmeye başlayınca, ödemenin yapıldığı faturanın numarası bu alana otomatik olarak yansıyacaktır. Finansal kiralama faturaları programınızın Evraklar/ Finansal Sözleşme Evrakları/ Açık alınan finansal sözleşme kira faturası (66333) veya Kapalı alınan finansal sözleşme kira faturası bölümlerinden girilmektedir. Bunları Biliyor musunuz? Finansal sözleşme tanıtım kartından tanımladığınız sözleşmelere yönelik oluşturacağınız taksit tablosunda, karttan girdiğiniz taksit sayısına bağlı olarak, vadeleri farklı fakat meblağları aynı olan taksit tutarını aynı anda oluşturabilirsiniz. Bunun için ALT+C (Vade üret) yardım tuşumuz siz kullanıcılarımıza yardımcı olacaktır. Örneğin finansal sözleşmelerinizde taksit sayınızın 5 adet olduğunu düşünelim. Bu taksitlerin tutarları da aynı olsun. Öncelikle yapmanız gereken taksit tablosundan ilk taksitinize ilişkin bilgileri, yani vadesini, ana para ve faiz tutarını girmenizdir. Daha sonra imleciniz bir alt satıra geçince <ALT+C> tuşlarına basın. Karşınıza vade üret başlıklı bir pencere açılacaktır. Bu pencerede sizden istenen; 1- Kaç adet taksit vadesi hazırlanacağını, (bu alana girilecek adet, taksit sayısından fazla olamaz) 2- Finansal ödeme vadelerinin aylık mı? günlük mü? olacağını 3- Vade aralıkları sayısını (ödemeleriniz aylıksa 1 ay aralıkla, 3 ay aralıkla gibi, günlükse 10 gün veya 25 gün aralıkla gibi) giriniz. Parametre girişleriniz tamamlandıktan sonra <F2> tuşuna basınız. Böylece girmiş olduğunuz parametreler doğrultusunda finansal ödemelerinize ilişkin taksitleriniz vadeleriyle birlikte otomatik olarak oluşacaktır. Evet sözleşme tablosu ile ilgili girişlerinizi açıklamalarımız doğrulusunda tamamladıktan sonra ALT+S tuşlarına basarak bilgilerinizi kaydetmelisiniz. Kayıt edilmeyen her bilgiyi tekrar girmek zorunda kalacağınızı size önemle hatırlatmak istiyoruz. Evet finansal sözleşmemizi tamamladığımıza göre sabit kıymet alımlarını yapabiliriz. Bu konuyla ilgili detaylar programınızın Evraklar/Finansal Sözleşme Evrakları bölümünde verilecektir Ödeme emirleri tanıtım kartı (071100) Bu bölümden, referans numarasını gireceğiniz müşteri ve firma senetlerinizi, çeklerinizi, müşteri ödeme ve havale sözlerini, firma havale ve ödeme emirlerini, müşteri ve firma kredi kartı sliplerini tüm pozisyonlar ve evrak detayları ile birlikte takip edebileceksiniz. Yani bu programın en önemli özelliği, tek bir ekrandan istediğiniz ödeme emirleri hareketlerini inceleyebilmeniz ve evrak detayını görmenizdir. Ayrıca ödeme emirleri kartındaki bilgileri de değiştirme olanağınız vardır. Şimdi ödeme emirleri kartında hangi bilgilerin yer aldığını açıklamaya çalışalım. Tipi: Kartını görmek istediğiniz ödeme emrin tipini satır sonu butonundan seçebilirsiniz. Referans No: Kartını görmek istediğiniz ödeme emrin referans numarasını bu alana girmelisiniz. Referans numaralarını <F10> listesinden de seçebilirsiniz. Referans numarası girişinizden sonra, ilgili ödeme emrinize ait tüm bilgiler ekranınıza gelecektir. Bu bilgiler kısaca; ilgili ödeme emrinin vade tarihi, banka referans numarası, banka adı, hesap numarası, döviz cinsi, tutarı, ödeme emrinin ilk ve son hareket tarihi, ödeme emri sahibinin cari cinsikodu-adı, grubu vb. şeklindedir. Ayrıca ekrandaki Hareketleri gör butonundan da ilgili ödeme emrinizin hareket föyü görüntülenecektir. Böylece mevcut olan birden çok ödeme emri hareketlerine, karttaki bu bölümden de ulaşabileceksiniz. 43

44 Sorumluluk merkezleri tanıtım kartı (087500) Bu bölümden, işletmeniz bünyesinde yer alan tüm sorumluluk merkezlerinin programa tanıtımları yapılacaktır. Şimdi sorumluluk merkezi kavramını biraz açmak istiyoruz; sorumluluk merkezleri firmanızın gelir-gider merkezleridir ve firmadan firmaya değişiklik gösterebilir. Örneğin bir yapı inşaat firmasında şantiyeler sorumluluk merkezi olabilir. Eğer bu inşaat firması başka firmalar adına çalışıyorsa, çalıştıkları bu firmaları da sorumluluk merkezi olarak tanımlayabilirler. X inşaat firmasının halen yapımı devam eden 5 ayrı inşaatı varsa, bu inşaatlar için yapılan giderleri, inşaatı yaptıkları carilerini birer sorumluluk merkezi olarak tanıtıp, bu merkezlere atabilirler. Böylece yapılan giderler ve elde edilen gelirler kaynaklarından takip edilir. Büyük bir oteli düşündüğümüzdeyse, otelin mutfağı, casinosu, saunası veya havuzu sorumluluk merkezi olarak tanıtılabilir. Böylece yine yapılan giderler ve elde edilen gelirler ilgili sorumluluk merkezlerine bağlanarak, gelir ve giderler kaynaklarından takip edilebilir. Bu karttan tanımlanacak sorumluluk merkezleri bütün yönetimlerde geçerli olacaktır. Örneğin mal alım işlemi için alış faturası girilirken, yapılan alımın hangi sorumluluk merkezi için yapıldığı, mal satışında satış faturası kesilirken hangi sorumluluk merkezi için satış yapıldığı girilebilecektir. Sorumluluk merkezlerini tanıtabilmek için aşağıdaki bilgileri girmelisiniz. Merkez kodu: Bu alana, kartını girmekte olduğunuz sorumluluk merkezlerine ilişkin maksimum 10 dijit uzunluğunda alfanümerik bir kod girmelisiniz. Merkez adı: Kodunu girdiğiniz sorumluluk merkezinin adı bu alana girilecektir. Doğrudan üretim srm. merkezi mi?: MRPII-9000 programında, üretilen stokların maliyetlerinin sorumluluk merkezlerine göre dağıtılabilmesi mümkündür. Bunun için öncelikle sorumluluk merkezleri bu bölümden tanımlanmalı sonrasında da, Hizmet ve Masraf Yönetimi/Kartlar ve Reçeteler/Dağıtım anahtarları (087520) programından da hangi dağıtım anahtarı ile ilişkili olacağı belirlenmelidir. İşte bu alanda sizden istenen, tanımlanan sorumluluk merkezlerinin doğrudan üretim merkezi olup olmadığının evet/hayır seçenekleri ile belirtmenizdir. Maliyet dağıtım şekli: Bu alanda da sizden istenen, stok üretimlerine ilişkin maliyet dağıtımlarının 720 ve 730'lı hesaplar için tanıtım kartı ekranından belirtilen dağıtım anahtarına göre mi, yoksa bu merkez için bu ekrandan belirteceğiniz dağıtım anahtarına göre mi alınacağını seçmenizdir. Maliyet dağıtım anahtarı: Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda karşınıza süreye göre, miktara göre, alana göre, ağırlığa göre, hacme göre ve adam saate göre seçeneklerinin yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen tanımlamakta olduğunuz sorumluluk merkezinde stoklara ilişkin maliyet dağıtımlarında hangi seçeneğin baz alınacağını belirtmenizdir. Yani üretilen stokların ağırlıklarının mı? hacimlerinin mi? üretim sürelerinin mi? vb hangilerinin baz alınacağını seçmelisiniz. Satış fiyat liste no: Bu parametre ile amacımız, birden fazla sorumluluk merkezi ile çalışan kullanıcılarımızın her bir merkezi için, satışlarda kullanacakları fiyat kodunu belirlemeleri ve bu fiyatları otomatik olarak evraklarına yansıtmalarını sağlamaktır. Çünkü her bir sorumluluk merkezinin satış fiyatları bulundukları bölgelere göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu aşamada sizden beklenen tanımladığınız sorumluluk merkezinin stok satışlarında kullanacağı fiyat listesinin numarasını bu alana girmenizdir. Programınız sipariş, irsaliye ve fatura evrakı düzenlediğinizde öncelikle seçtiğiniz sorumluluk merkezi için fiyat kodunun girilip girilmediğine bakacak, eğer var ise evraka girilen stokların birim fiyatını bu alandan seçtiğiniz fiyat listesine göre getirecektir. Doğrudan üretim merkezi değilse dağıtım anahtarları kodu: Eğer tanımlamakta olduğunuz sorumluluk merkezi doğrudan üretim merkezi değilse, yani ekranınızın doğrudan üretim merkezi mi? alanı hayır olarak belirtilmiş ise bu alanda sizden istenen maliyet dağıtımlarında tanımladığınız sorumluluk merkezinin hangi dağıtım anahtarı ile ilişkili olacağını seçmenizdir. 44

45 Evet, sorumluluk merkezi ile ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra bilgilerinizi ALT+S tuşları ile bilgisayarınızın sabit diskine kayıt etmelisiniz. ALT+S tuşları ile kayıt edilmeyen bilgilerinizi tekrar girmek zorunda kalacağınızı lütfen unutmayınız Dağıtım anahtarları tanıtım kartı (087520) Dağıtım anahtarlarını; işletmede gider teşkil eden her türlü harekette, pay alan birimlerin bu gidere ne kadar katkılarının olduğunun belirlenmesi olarak düşünebiliriz. Gider dağılımları departmanlar bazında yapılabilir. Örneğin işletmenizde düzenli olarak ödenmekte olan elektrik, su, yol vb. giderler departmanların kullanım kapasitelerine bağlı olarak farklılık gösterecektir. Özellikle üretime yönelik firmalarda, satış departmanının kullanacağı elektrik ile üretim departmanının makinelerle olan işlevleri sonucunda, elektrik kullanımı doğal olarak farklılık gösterecektir. Bu durumda işletmeler, hizmet bölümünden girilen masraf faturalarında ki tutarların, hangi oranlar doğrultusunda departmanlara dağıtılacağını belirlemek dolayısıyla hangi departmanın, ne miktarda gider teşkil ettiğinin cevabını görmek isteyebilirler. İşte bu durumda, dağıtım anahtarları programından yararlanılacaktır. Çünkü bu programdan giderlerin departmanlara hangi oranda paylaştırılacağının girişleri yapılacaktır. İsterseniz konuyu bir örnekle pekiştirmeye çalışalım, işletmenizde herhangi bir gider hareketinin, %30'undan satış departmanının, %20'nden satınalma departmanının, % 50'sinden de diğer departmanların sorumlu olduğunu düşünelim. Bu gidere yönelik dağıtımların belirlenen oranlarda yapılabilmesi için öncelikle ilgili dağıtım anahtarının tanımlanması ve bu dağıtım anahtarından da departmanların (sorumluluk merkezlerinin) aldıkları payın girilmesi gerekecektir. Yani ilgili gider, departmanlara (sorumluluk merkezlerine) paylaştırılacaktır. Daha sonra bu tanımlamalar ışığında, programınızın Hizmet bölümden girilen masraf faturalarının tutarları, ilgili birimlere F5 tuşu yardımıyla otomatik olarak yansıtılabilecektir. Programlarımızda gider dağılımları yukarıda açıklamaya çalıştığımız gibi departmanlar bazında (sorumluluk merkezleri) olabileceği gibi, aynı anda gider cari hesaplarına ve sorumluluk merkezlerine de dağıtılabilir, hatta evraktan seçilecek Muhasebe hesaplarına ve sorumluluk merkezlerine göre de olabilir. Bu doğrultuda programınız size dağıtım anahtarı tipi olarak üç seçenek sunacaktır. Evet bu açıklamadan sonra dağıtım anahtarı ekranında gördüğünüz alanlara nasıl giriş yapılacağını açıklamaya çalışalım. Programı çalıştırdığınızda öncelikle sizden tanımlayacağınız dağıtım anahtarının tipini seçmeniz istenecektir. Yani işletme giderlerinin Gider cari hesaplarına ve sorumluluk merkezlerine göre mi dağıtılacağı, Muhasebe hesaplarına ve sorumluluk merkezlerine göre mi olacağı yada sadece sorumluluk merkezlerine göre mi dağıtılacağı seçilecektir. Bu belirlemeyle birlikte programınız sizden tanımlayacağınız dağıtım anahtarına ilişkin bir kod ve isim girişi yapmanızı bekleyecektir. Bu girişler tamamlandıktan sonra imleciniz evrakın hareket satırlarında konumlanacaktır. Şimdi bu bölümde gördüğünüz başlıkları açıklamaya çalışalım. Hesap Kodu: Bu alandan yapılacak seçim, dağıtım anahtarı tipi alanında yaptığınız seçime göre farklılık gösterecektir. Eğer tanımlamakta olduğunuz dağıtım anahtarı Gider cari hesaplarına ve sorumluluk merkezlerine göre olacaksa, bu aşamada bu alandan gider hesabının seçilmesi gerekecektir. Eğer dağıtım anahtarı tipi alanında ki tercihiniz Muhasebe hesaplarına ve sorumluluk merkezlerine göre ise, bu aşamada bu alandan muhasebe hesabının kodu seçilmelidir. Hesap Adı: Hesap kodu alanında yaptığınız seçime göre ilgili hesabın adı (masraf kodu veya muhasebe hesap adı) otomatik olarak bu alana gelecektir. Sorumluluk Merkezi Kodu ve adı: Bu alanlarda da sizden istenen, tanımlamakta olduğunuz dağıtım anahtarı ile giderlerin hangi departmanlara paylaştırılacağını seçmenizdir. 45

46 Puan: Bu alanda da yapılması gereken seçtiğiniz departmanların (sorumluluk merkezinin) dağıtım anahtarına göre gider dağılımından ne kadar pay alacağını belirtmenizdir. 10, 20 vb. Bu ekranla ilgili girişlerinizi tamamladıktan sonra bilgilerinizi ALT+S tuşlarına basarak kaydetmelisiniz. Daha sonra bu bilgiler doğrultusunda Hizmet menüsünden masraf faturalarının girişleri yapılacak ve tutarlar departmanlara yansıtılacaktır. Ayrıca MRPII programının, Direkt işçilik (720) giderlerini üretim sorumluluk merkezlerine dağıtma ve Genel üretim (730) giderlerini üretim sorumluluk merkezlerine dağıtma programları çalıştırılarak da üretim giderlerinin dağıtım anahtarlarından belirtilen sorumluluk merkezlerine dağıtılması sağlanacaktır. Masraf Faturalarında F5 Masraf Dağıtma tuşu Dağıtım anahtarlarından yapılan tanımlamaların, masraf faturalarına (Açık alınan masraf faturası vb), yansıtılması için F5 tuşu kullanılacaktır. Bunun için ilgili evrakların hareket girişlerinin yapıldığı bölümünde (herhangi bir giriş yapmadan) F5 tuşuna basmalısınız. Karşınıza masraf dağıtma başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranda sizden istenen, girmekte olduğunuz masraf faturasına hangi dağıtım anahtarındaki bilgilerin aktarılacağını seçmenizdir. Eğer giderler tek bir masraf koduna atanacaksa, bu aşamada ekranınızın tek hesaba dağıtılacak ise, masraf hesap Kodu alanından ilgili masraf hesabı seçilmelidir. Daha sonrada, evraka ilişkin vergi seçimi, açıklama girişi yapılmalıdır. En son girilecek parametre ise, evraka ilişkin tutarın dolayısıyla departmanlara dağıtılacak tutarın girişidir. Bu işlemler sonrasında evrakınıza dağıtım anahtarından belirttiğiniz dağılım oranlarına göre sorumluluk merkezlerine ait tutarlar hesaplanıp yansıyacaktır Kredi sözleşmesi tanıtım kartı (071650) Programlarımızda kullanıcılarımız; firmalarının ihtiyaçları doğrultusunda bankalar ile yapmış oldukları kredi sözleşmelerini detaylı olarak inceleyebileceklerdir. Çünkü programlarımız kredi sözleşmelerinin öncesi ve sonrasının kolaylıkla takip edebileceği şekilde yapılandırılmıştır. Sözleşme detaylarının hazırlanmasından, ödeme taksitlerinin oluşturulmasına ve ödemelerin gerçekleşmesine kadar her konuda yol gösterici olacak programda; hangi bankadan ne türde kredi kullanıldığı, ödeme tablolarının nasıl olduğu, hangi zaman diliminde ne tutarda ödemenin yapılacağı, toplamda ödenmiş kredi tutarlarının ne kadar olduğu, geri ödemenin ne kadar olacağı, erken ödeme yapılırsa ödeme indiriminin yapılıp yapılmayacağı gibi birçok soruya da anında cevap bulunabilecektir. Programın en önemli özelliği kredi taksit tablosunun otomatik oluşturulması ve ödemenin yapılacağı dekonta taksitlerin otomatik yansıtılmasıdır. Bu amaçla Finans yönetiminde, tanıtım kartından evrak girişine ve hareketlerin izlenmesine kadar birçok ekrana yer verilmiştir. Kredi takibi için yapılması gereken ilk adım, Kredi sözleşmesi tanıtım kartı (071650), ekranından kullanılacak krediye ilişkin bilgilerin girilmesi ve kredinin hangi sözleşme kodu ve ismiyle takip edileceğinin programa tanıtılmasıdır. Kredi tutarının aktarılacağı banka kodu, adı, kredi tipi, kredi tutarı, vade tipi, vade aralığı, taksit sayısı, döviz cinsi faiz tipi, faiz oranı ve muhasebe kodları girilecek bilgilerimizdendir. Ekranın en altında yer alan taksit tablosu ile de girilen kredi tutarı ve diğer bilgiler ışığında kredinin hangi taksit tutarı ve taksit sayısı ile hangi zamanda ödeneceği oluşturulacak ve bu bilgiler doğrultusunda da ödemeler zamanında yapılacaktır. Kısa süreli finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla kullanılan rotatif kredilerde taksit tablosunun oluşturulması zorunlu değildir. Kredi kabul fişi ile kredi girişi yapıldıktan sonra, kredi taksit ödeme fişi ile istenen herhangi bir zamanda istenen tutarda geri ödeme yapılabilir. Kredi sözleşmesine ilişkin kart tanımı yapıldıktan sonra kredi kabul fişi ile onaylama gerçekleştirilecek ve kredi tipine bağlı olarak ödeme dekontu ile taksitlerin ödemesi gerçekleştirilecektir. 46

47 1.2 Föyler Finans Yönetim menüsünün bu bölümü banka, kasa, personel, demirbaş, çek, senet, ödeme emri vb. değerli kartların hareket detaylarının izlenebileceği föy programlarından oluşmaktadır. Şimdi bu föylerin neler olduklarını ve nasıl kullanılacaklarını daha yakından incelemeye çalışalım Banka Hareket Föyü (071600) Banka hareket föyü, herhangi bir bankanızın istediğiniz tarihler arasında, istediğiniz sorumluluk merkezlerinden gerçekleşen hareket özetlerine tek bir ekrandan ulaşıp, gerekirse bu hareketlerin kaynağı olan evraklara ulaşmanızı sağlayan bir programdır. Banka hareketlerini hesap gruplarına (mevduat mı, verilen çekler veya tahsildeki çekler mi? vb.) göre sınırlayabilmeniz de pek tabii ki mümkündür. Bu föye yansıyacak hareketler; bankadan para çekme, bankaya para yatırma, bankalar arası virman dekontu evraklarından gerçekleşen hareketlerdir. Öncelikle belirtmek isteriz ki, yenilenen föy ekranları kullanıcılarımıza sınırsız hareket özgürlüğü sunmaktadır. Özellikle mouse'un sürükle bırak özelliğinin kullanılabiliyor olması ekran düzenlemelerinde siz kullanıcılarımıza büyük kolaylık sağlayacaktır. Ayrıca föy ekranlarında mouse'un sağ tuşuna basarak bir çok detaya tek bir tıklama ile ulaşabileceksiniz. Föye yansıyacak hareketler tamamen kullanıcının isteğine bağlı olarak düzenlenebilecektir. Şöyle ki; Hareket bilgilerinizi sorumluluk merkezlerine göre sınırlayabileceğiniz gibi sadece seçeceğiniz banka hesap grubundan gerçekleşen hareketleri listeleyebileceksiniz Banka kartlarına ilişlin hareketleri evrakların tipine yada evrak cinslerine göre sınırlamalar getirerek farklı detaylarda listeleyebileceksiniz. Örneğin evrak tipi sadece bankadan para çekme olan hareketleri listeleyebileceğiniz gibi, evrak cinsi nakit olanları listeleyebileceksiniz. Föyde yer alan kolon başlıklarından istedikleriniz için filtreleme yapabileceksiniz. Örneğin ana döviz cinsine göre alacak tutarı, 500 TL ve üzerinde olan banka hareketlerinin listelenmesini filtrelemeler yardımıyla yapabileceksiniz. Bu seçenekleri isteklere bağlı olarak çoğaltabilmemiz mümkündür. Bunun için yapılacak tek işlem, föy ekranındaki kolon başlıklarında satır sonu butonunu tıklayıp, açılacak pencereden size uyan seçenek ya da seçenekleri seçmenizdir. Evet, önemli gördüğümüz bu hatırlatmadan sonra banka hareket föyünün nasıl kullanılacağını açıklamaya çalışalım. Föyde yapılacak ilk işlem, föyü çağrılacak bankanın kodunu girmektir. Banka kodlarını F10 listesinden ya da satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden seçebilirsiniz. Banka kodu girildikten sonra o bankanın adı ilgili alana otomatik olarak gelecek ve imleciniz sorumluluk merkezleri alanında konumlanacaktır. Eğer bankanıza ilişkin hareketleri sorumluluk merkezlerine göre sınırlandırmak istiyor iseniz, bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden sorumluluk merkezi/merkezlerini seçebilirsiniz. Bu durumda ilgili bankanın sadece seçtiğiniz sorumluluk merkezi/merkezlerinden kaynaklanan hareketleri listelenecektir. Ayrıca banka hareketlerini banka hesap gruplarına (Banka mevduat, verilen çekler vb.) göre de sınırlayabilirsiniz. Bu aşamada yapmanız gereken banka hesap grubu alanından hareket detaylarını görmek istediğiniz hesap grubunu seçip enter tuşuna basmanızdır. Bunun yanı sıra bankanızın sadece sizin istediğiniz tarihler arasındaki hareketlerini görüntülemek isterseniz, ekranınızın üst bölümünde yer alan ilk tarih ve son tarih alanlarına size uyan tarih girişleri yapabilirsiniz. Burada sizlere önemli gördüğümüz bir detayı belirtmek istiyoruz. Programlarımızda yapılan düzenleme ile Yıllık tatil takvimi (092121) programımız kart, evrak, föy, yönetim, operasyon vb. ekranlarımızda bulunan tarih alanlarımız ile ilişkilendirilmiş olup, kullanıcılarımızın bu föy ekranının tarih alanlarında da dini ve resmi tatil günlerini görebilmeleri sağlanmıştır. Böylece ileriye yönelik evrak giriş ve çıkışı yapılırken tatil günleri dikkate alınabilecektir. Örneğin çek ile yapılacak bir ödemenin tatil gününe denk gelmesi engellenecektir. Resmi ve dini tatil günlerimiz takvim ekranlarımızda yeşil renkli olarak görüntülenecek, mouse'la bu tatil gününün üstüne gelindiğinde de bilgi amaçlı olarak ilgili tatilin tipi ve açıklaması belirtilecektir. Örneğin 29 Ekim günü için programınız size, Tipi: Resmi, Açıklama: Cumhuriyet bayramı, ifadesini sunacaktır. 47

48 Evet bu girişlerden sonra bankanızın hareket özetleri tablonuzun ikinci bölümüne yansıyacaktır. Föy ekranınızın üst bölümünde de seçilen bankanın devir, giren, çıkan ve kalan tutarlarının ne kadar olduğu ana, alternatif ve orjinal döviz cinslerine göre otomatik olarak görüntülenecektir. Banka kodu alanının hemen yanında yer alan sağa ve sola işaretli okları tıklayarak da, seçtiğiniz bankadan bir önceki veya bir sonraki bankanıza ait hareketleri ekranınıza getirebilirsiniz. Biz şimdi, ekranınızın ikinci yarısında sıralanan kolon başlıklarının neler olduklarını ve bu başlıkların bize sağlayacağı kolaylıklardan bahsetmek istiyoruz. Tarih: Banka hareketlerinin tarihleridir. Eğer bu hareketlere tarih sınırlaması getirmek istiyorsanız yani sadece sizin belirleyeceğiniz tarihteki hareketlerin görüntülenmesini istiyorsanız, bu alanda satır sonu butonunu tıklayıp, açılacak pencereden tarih seçimi yapabilirsiniz. Seri ve Sıra No: Listelenen banka hareketlerinin girildiği evrak numarasıdır. Dolayısıyla bankalara ilişkin hareketleri bu numaralara göre de sınırlayabilirsiniz. Bunun için de yapılacak işlem, istediğiniz alanda satır sonu butonunu tıklayıp, açılacak pencereden uygun evrak numarasını seçmenizdir. Evrak Tipi: Banka hareketlerinin girildiği evrak tipidir. Bankaya nakit para yatırma, takasa çek çıkış bordrosu vb. Banka hareketleri evrak tiplerine göre de sınırlandırılabilir. Bunun için de bu alanda satır sonu butonu tıklanmalı ve uygun hareket tipi seçilmelidir. Hareket Cinsi: İlgili satırdaki hareketin cinsidir (nakit, müşteri çeki, firma çeki, müşteri senedi, dekont gibi). Normal/İade: İlgili satırdaki hareketin normal giriş-çıkış hareketi mi, iade amaçlı yapılan giriş-çıkış hareketi mi olduğunu bu alanda görebilirsiniz. Kullanıcılarımız isterlerse bankaların sadece iade hareketlerini ya da sadece normal hareketlerini görüntüleyebilirler. Vade Tarihi, Vade Gün: İlgili satırdaki banka hareketinin vade tarihi ve vade günü bu kolonlarda listelenir. Örneğin bankadan gönderilen havalelerin vade tarihleri bu kolondan izlenebilir. Kullanıcılarımız sınırlamalarını bu kolonlara göre de yapabilirler. Borç/Alacak: İlgili evraktan girilen hareketin bankayı borçlandırdığını veya alacaklandırdığını bu alanda görebilirsiniz. Dolayısıyla hareketler borç ve alacak tutarlarına göre de sınırlandırılabilir. Yapılacak tek işlem ilgili kolonlarda satır onu butonunu tıklayıp borç yada alacak seçeneklerinden uygun olanını seçmektir. Ana Döviz Cinsine Göre Borç: Banka ile ilgili olan hareketin ana döviz cinsine göre borç tutarıdır. Ana Döviz Cinsine Göre Alacak: Banka ile ilgili olan hareketin ana döviz cinsine göre alacak tutarıdır. Toplam (Ana Döviz Cinsine Göre): Banka ile ilgili olan hareketin ana döviz cinsine göre toplam tutarıdır. Bundan sonra yer alan döviz kolonlarında ise, listelenen banka hareketlerinin alternatif ve orjinal döviz cinslerine göre toplam borç ve alacak tutarları ile toplam tutarları ve döviz cinsleri yer alacaktır. İsterlerse kullanıcılar bu kolon başlıklarına göre de hareket sınırlaması yapabilirler. Karşı Hesap Cinsi, Karşı Hesap Kodu ve Adı: İlgili satırdaki banka hareketinin gerçekleştiği yani bu hareketin ilişkili olduğu hesabın cinsi, kodu ve adı bu kolonlarda yer alır. Örneğin ilgili satırdaki hareket banka havalesi ise havalenin hangi cariye ait olduğunu bu kolondan görebilirsiniz. Sorumluluk Merkezi Kodu-Adı: İlgili satırdaki hareketin hangi sorumluluk merkezinden kaynaklandığını bu alanlarda görebilirsiniz. 48

49 Evet tablonuzda yer alan başlıklar hakkında kısaca bilgi verdikten sonra, şimdi ekranınızın üst yarısında yer alan kısa yol tuşlarının her birini tıkladığınızda, kolon başlıkları üzerinde mouse göstergesinin sağ tuşuna bastığınızda ve ekranınızın üst bölümünde yer alan Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı başlıklı menüleri seçtiğinizde karşınıza gelen seçeneklerin neler olduklarına Bunları biliyor musunuz? başlığı altında söz etmek istiyoruz. Bunları Biliyor musunuz? 1. Yukarıdaki açıklamalarımızda da belirttiğimiz gibi bankalarınıza ilişkin hareketleri tablonuzda yer alan başlıklara göre sınırlayabilmeniz mümkündür. Örneğin sadece sizin seçeceğiniz sorumluluk merkezlerinden gerçekleşen banka hareketlerini listeleyebilir yada istediğiniz banka hareketlerini görüntüleyebilirsiniz. Bunun için yapılacak tek işlem ilgili başlık alanında satır sonu butonunu tıklayıp karşınıza gelecek pencereden istediğiniz seçeneği seçmenizdir. Bunun yanı sıra bu pencerede yer alan özel seçeneği ile de föy ekranında ki kolonlar için filtreleme yapabileceksiniz. Örneğin belli tutardan fazla olan yada az olan banka alacaklarının listelenmesini sağlayabileceksiniz. 2. Tablonuzdan listelenen kolon başlıklarını kaldırabilir yada yeni kolon başlığı ekleyebilirsiniz. Örneğin listenizde Evrak Cinsi başlığının yer almasını istemiyorsunuz. Bu durumda yapılması gereken, mousenuzu ilgili başlığa getirip sol tuşuna sürekli basarak sağa-sola, yukarı-aşağıya doğru hareket ettirmektir. Bu işleme ilgili başlık üzerinde çarpı işareti görülünceye kadar devam edilmeli ve sonrasında da mouse bırakılmalıdır. Seçilen başlığın tablonuzdan kaldırıldığını göreceksiniz. Yeni kolon başlığı ekleyebilmek için de kolon başlıkları üzerinde mouseun sağ tuşuna basıp Alan seçicisi seçeneği seçilmelidir. Bu işlem sonrasında karşınıza bu tabloya özel, ekleyebileceğiniz başlıkların yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu ekrandan istediğiniz başlığı mousenuzun sürükle bırak özelliğini kullanarak istediğiniz bölüme ekleyebilirsiniz. Kolon başlıklarını ekleyip kaldırabileceğiniz bir başka yöntemse, ekranınızın kolon başlıklarının sıralandığı bölümün en başında yer alan Görünen kolonları seçmek için buraya tıklayın başlıklı butonu kullanmanızdır. Bu butonu tıkladığınızda banka hareket föyüne özel tüm başlıkların karşınıza geldiğini göreceksiniz. Bu bölümden tablonuzda listelenmesini istediğiniz başlıklar için başında yer alan seçilmişlik kutucuğunu işaretlemeniz, görüntülenmesini istemediğiniz başlıklar içinde seçilmişliği kaldırmanız yeterli olacaktır. Bu uygulamanın daha basit olacağı düşüncesindeyiz. 3. Görünüm başlıklı menüde yer alan seçenekler ile; banka hareketlerinizi seçeceğiniz kolon başlığına göre gruplayabileceksiniz. Bunun için öncelikle bu menüden kolon başlıklarına göre grupla seçeneğini seçmelisiniz. Bu seçimle birlikte, kolon başlıklarının üst bölümüne Bir sütuna göre gruplandırmak için, sütunun üst bilgilerini sürükleyin ifadesinin yer aldığı gruplama kutusu otomatik olarak açılacaktır. Bu aşamada yapmanız gereken banka hareketlerini hangi kolona göre gruplayacaksanız mousenuzla ilgili başlığı sürükleyip bu alana taşımazdır. Gruplama işlemini birden fazla kolon başlığı için yapabilmenizde mümkündür. Bu işlem sonrasında föy ekranınızın gruplama kutusunda gruplandırmanın hangi kolonlar için yapıldığı yazılır ve ekranınızın ikinci yarısına da ilgili kolon başlığı altında hareket detayları sıralanır. Bu menüyü oluşturan diğer seçenekler ile, grup toplamı alabilecek ve bu toplamların ekranınızda sürekli görünüp görünmeyeceğini sağlayabileceksiniz. Ayrıca tutar başlıkları için dip toplam alabileceksiniz. Bunun yanı sıra sadece sizin seçeceğiniz hareket satırlarına yönelik toplamlarda alabileceksiniz. Eğer ekranınızın görünümüne ilişkin herhangi bir değişiklik yapmışsanız bu değişiklikleri görünümü sakla seçeneğini seçerek kaydedebileceksiniz. Bu menüde yer alan seçeneklere ekranınızın üst yarısında yer alan kısa yol tuşları ile de ulaşabilirsiniz. 4. Aktarım Menüsünde yer alan seçenekler ile, seçili olan banka hareketlerinizi istediğiniz ortama (Excel, text, xml, html) aktarabilecek ve bu kayıtların aktarım özelliklerini (Aktarım sırasında hangi kayıtların aktarılacağı, tarih, saat, miktar vb kayıtların aktarımlarında excel tipinde olup olmayacakları, tekst ortamına aktarımlarda kolonlar arasında ayraçların nasıl olacağı vb.) belirleyebileceksiniz. 49

50 5. Yazıcı menüsünde yer alan seçenekler ile ekranınızda listelenen banka hareketlerinin yazıcıdan dökümlerini alabileceksiniz. Ayrıca döküm öncesinde, sayfa ve baskı ayarları yapabilecek, ön izleme seçeneği ile de dökümünüzün kağıt üzerinde nasıl görüntüleneceğini inceleyebileceksiniz. 6. Yönetim menüsünde yer alan bir çok seçenek, kartlar menüsü yardım tuşları bölümümüzde detaylı olarak anlatılmıştır. Bundan dolayı burada kısaca değinilecektir. Bu menüde yer alan seçenekler ve ekranınızın üst bölümünde gördüğünüz kısa yol tuşlarından bazıları ile, tabloda yer alan herhangi bir evraka ulaşıp üzerinde değişiklik yapabilirsiniz. Bunun için, ilgili evrak satırına gelip <ALT+K> tuşlarına basmanız veya bu menüde yer alan Detaya İn seçeneğini seçmeniz yeterlidir. Örneğin evrak tipi bankadan para çekme olan hareket satırında ALT+K tuşlarına basarsanız, ilgili bankanın bankadan kasaya nakit çekme makbuzuna ait bilgileri karşınıza gelir bu evrak üzerinde de ALT+D tuşlarına basarak bankanızın işlem gördüğü evrakın tüm detaylarını görebilirsiniz. Ayrıca bu menüden, imleciniz hangi kayıt üzerinde ise o kayıda özel olacak bilgilerin girileceği editör ekranına ulaşılacaktır. Seçili kayıtların ne zaman ve hangi kullanıcılar tarafından oluşturulduğuna ilişkin bilgileri de anında ekranınıza getirebileceksiniz. Bu menüde yer alan seçeneklere ekranınızın üst yarısında yer alan kısa yol tuşlarını tıklayarak da ulaşabilirsiniz. 7. Analiz menüsünde yer alan seçenekler ile bankanıza ilişkin bir çok yönetim ekranına tek bir tıklama ile ulaşabileceksiniz. Örneğin bankalarınızın ilişkili oldukları cari hesap yönetim ekranları ile karşı carilere ait yönetim ekranlarına anında ulaşabileceksiniz. 8. Bağlantı menüsünde yer alan seçenekler ile de bankalarınızın bağlantılı muhasebe fişi evrakını ekranınıza getirebileceksiniz. 9. Banka hareket föyünün sağlamış olduğu bir diğer kolaylık; kolon başlıkları üzerinde mouse göstergesinin sağ tuşuna bastığımızda karşımıza gelen seçeneklerdir. Şimdi bu seçenekler ile neler yapılacağına değinelim Artan Sıralama: Bu seçenek ile kolon başlıkları, alfabetik olarak baştan sona doğru veya küçükten büyüğe doğru sıralanır. Sıralama işlemi için kolon başlığını mousenuzla tıklamanız da yeterlidir. Azalan Sıralama: Bu seçenekle de kolonlar alfabetik olarak sondan başa doğru veya büyükten küçüğe doğru sıralanır. Bu Alana Göre Gruplandır: Bankalarınıza ilişkin hareket bilgilerini, ekranınızda bulunan herhangi bir kolona göre gruplayarak listeleyebileceğinizi Görünüm menüsü ile ilgili açıklamalarımızda belirtmiştik. Bu seçenek ile de, imleciniz hangi kolon üzerinde ise ilgili kolona göre gruplandırma otomatik olarak yapılacaktır. Dolayısıyla gruplandırmaya yönelik detaylar için Görünüm menüsü ile ilgili açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz. Gruplama Kutusu: Bu seçenek ile gruplandırma yapılacak kolon başlıklarının aktarılacağı gruplama kutusu aktif hale gelir. Dolayısıyla kolon başlıklarından gruplama yapılacak kolon yada kolonlar bu bölüme taşınacaktır. Dip Toplam: Bu seçenek ile, toplamı alınabilecek tüm kolonlar için yani miktar, bakiye, tutar vb. kolonlar için dip toplam alınabilecektir. Grup Toplamları: Bu seçenek ile de kolon başlıklarınızı gruplandırmış iseniz grupların toplamı alınır Bu Kolonu Kaldır: Bu seçenek, imleciniz hangi kolon üzerinde ise ilgili kolonun ekrandan kaldırılmasını sağlar. Bu seçeneği gereksiz bulduğunuz yada boş gelen kolonlarınız için kullanabilirsiniz. 50

51 Alan Seçicisi: Föy ekranlarından kolon başlıklarını kaldırabileceğiniz gibi yeni kolon başlıkları ekleyebilmenizde mümkündür. Bunun için öncelikle alan seçici seçeneği çalıştırılmalı ve karşınıza gelecek Özelleştirme başlıklı ekrandan da size uygun olan kolon başlıklarını mousenuzun sürükle bırak özelliğini kullanarak föy ekranına taşımalısınız. Hizalama: Bu seçenek ile, kolonlarda da sıralanan bilgilerinizi sağa, sola dayalı yada ortalı olarak hizalayabileceksiniz. En Uygun: Bu seçenek seçildiğinde imleciniz hangi kolon üzerinde ise programınız otomatik olarak ilgili kolon için en uygun genişliği belirleyecektir. Yani ilgili kolonu default genişliğe getirecektir. En Uygun (Tüm Kolonlar): Bu seçenek ile de tüm kolon başlıkları için programınız uygun kolon genişliğini verecektir Kasa Hareket Föyü (051400) Kasa föyü; seçilen kasanın tüm hareketlerine anında ulaşıp, gerektiğinde hareket girişleri de yapılan bir programdır. Dolayısıyla bu ekranda da kasalarınızın hareketlerini, istediğiniz başlığa göre sınırlayabileceksiniz. Örneğin evrak tipi başlıklı kolondan, hareketlerini incelemek istediğiniz kasanın sadece bankadan para çekme hareketlerini listeleyebilir ya da hareketlerinizi evrakların cinslerine göre detaylandırabilirsiniz. Program işleyiş ve içerik olarak banka hareket föyü ile hemen hemen aynı özellikleri taşır. Aralarındaki tek fark bu ekranda sadece kasalara yönelik detayların listelenmesidir. Föye yansıyacak bilgileri özetleyecek olursak; seçilen kasanın işlem gördüğü tarihler ve evrakların seri numarası, evrakın tipi, cinsi (nakit, çek vb.), ilgili hareketin normal bir hareket mi yoksa iade amaçlı mı düzenlendiği, vade tarihi ve günü, listelenen hareketlerde kasanın borç mu yoksa alacak hareketi mi olduğu, bu hareketlerin (alacak/borç) ana, alternatif ve orijinal döviz cinsine göre toplamları, kasaya karşılık çalışan karşı carinin cinsi, kodu, adı, bu hareketle ilişkili olan sorumluluk merkezlerinin kodu ve adı ayrı ayrı listelenir. Dolayısıyla banka hareket föyü bölümünde Bunları Biliyor musunuz başlığı altında değindiğimiz Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı menülerine ilişkin açıklamalarımız bu föy ekranı için de geçerlidir. Bu ekrana yönelik ayrıntılı bilgi için bu bölümden yararlanabilirsiniz Cariler (041410, , , , , , , ) Bu bölümde yer alan föy programları ile çalıştığınız cari firmaların tüm hareketlerini evrak detaylı olarak inceleyebileceksiniz. Bu doğrultuda programınız carilerinizin; sipariş hareketlerini, risk teşkil eden hareketlerini, satın alma şartı aşamasındaki hareketlerini ve konsinye hareketlerini inceleyebilmenize olanak tanıyacaktır. Cari föyleri ile ilgili açıklamalar kitabınızın SATIN ALMA ve SATIŞ yönetimine ayrılan bölümünde detaylı olarak verilmiştir. Bu yüzden FİNANS yönetiminde tekrar anlatma gereği duymuyoruz Personel Hareket Föyü (041435) Bu program ile personellerinizin borç ve alacak hareketlerini tek bir ekran sayfasından inceleyebileceksiniz. Örneğin personellerinize kasa ödeme fişi ile yapmış olduğunuz ödemeler, kasa tahsilat fişi ile almış olduğunuz ödemeler, gönderilen ve gelen havaleler ile gerçekleşen hareketler bu bölümden inceleyebileceğiniz hareket bilgilerindendir. Personel hareket föyü ile personellerinizin tahakkuk bilgilerine, kesintilerine ulaşamazsınız. Burada sadece Finans yönetiminden gerçekleşen personel hareketleri listelenir. Bu menüde yer alan föyler aynı mantık ile çalışır. Dolayısıyla banka hareket föyü bölümünde Bunları Biliyor musunuz başlığı altında değindiğimiz Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı menülerine ilişkin açıklamalarımız bu föy ekranı içinde geçerlidir. Bu ekrana yönelik ayrıntılı bilgi için bu bölümden yararlanabilirsiniz. 51

52 1.2.5 Cari Personel Hareket Föyü (041436) Bu program ile de kullanıcılarımız, Cari personel tanıtım kartı (041440) ekranından tanımlamış oldukları personellerinin gerçekleştirmiş olduğu tüm hareketleri detaylı olarak inceleyebileceklerdir. Bu ekrana da tıpkı Personel hareket föyü (041435) ekranında olduğu gibi nin Kasa ödeme fişi ile cari personellere yapılan ödemelerin detayları, Kasa Tahsilât Fişi ile cari personellerden yapılmış olan tahsilâtların detayları, aynı şekilde gelen ve giden havale evrakları ile gerçekleştirilen para hareketlerinin detayları, alınan avanslar vb. detaylar yansıyacaktır. Programın çalışma mantığı ve ekrandan izlenecek bilgiler Personel hareket föyü (041435) programı ile aynı olup aralarında ki temel fark bu programda sadece ve sadece cari personel olarak tanımı yapılmış personellerin hareketlerine yer verilmesidir. Dolayısıyla bu ekranı detaylı olarak anlatma gereği duymuyor daha geniş bilgi için Personel hareket föyü (041435) programına ait açıklamalarımızdan yararlanmanızı öneriyoruz Demirbaş Hareket Föyü (081200) Demirbaş hareket föyü, herhangi bir sabit kıymetin istediğiniz tarihler arasında gerçekleşen hareket özetlerine tek bir ekrandan ulaşıp, gerekirse bu hareketlerin kaynağı olan evraklara ulaşmanızı sağlayan bir programdır. Series 9000 programlarının SATIŞ ve SATIN ALMA yönetimlerinden açık ve kapalı demirbaş faturaları düzenlenebilmektedir. Dolayısıyla demirbaş hareket föyü ile, alım-satım işlemi gören sabit kıymetlerinizin tüm hareket özetlerini inceleyebileceksiniz. Bu ekranda da öncelikle sizden istenen, hareket özetleri incelenecek demirbaşı seçmeniz ve hareketlerin sorumluluk merkezlerine göre sınırlandırılıp sınırlandırılmayacağını belirtmenizdir. Bu erkandan da tarih aralığı verebilmeniz pek tabii ki mümkündür. Tüm bu girişler sonrasında seçilen demirbaşınızın alım ve satımına dair tüm hareketleri listelenecektir. Programın çalışma mantığı diğer föy ekranlarında olduğu gibidir. Dolayısıyla banka hareket föyü bölümünde Bunları Biliyor musunuz başlığı altında değindiğimiz Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı menülerine ilişkin açıklamalarımız bu föy ekranı için de geçerlidir. Bu ekrana yönelik ayrıntılı bilgi için bu bölümden yararlanabilirsiniz Ödeme emirleri hareket föyleri Bu bölümde yer alan programlar ile değerli kağıt olarak adlandırdığımız, Müşteri ve firma çeki, müşteri ve firma senetleri, müşteri ödeme sözü ve firma ödeme emri, müşteri havale sözü ve firma havale emri, müşteri ve firma kredi kartlarının, geçmiş olduğu tüm aşamaları evrak detaylı olarak tek bir ekrandan inceleyebileceksiniz. Her bir programın çalışma mantığı birbiri ile aynıdır. Aralarındaki tek fark bu programların ilgili olduğu karta yönelik hareketleri listelemesidir. Dolayısıyla biz bu bölümde sadece müşteri çek hareket föyünü detaylı olarak anlatıp diğerlerine birkaç cümle ile değinmeyi yeterli buluyoruz Müşteri Çek Hareket Föyü (071470) Bu bölümden, istediğiniz herhangi bir müşteri çekinin geçtiği tüm aşamaları -portföyde, ciro edilmiş, tahsilde gibi- durumlarını tek bir ekran üzerinden evrak detaylı olarak izleyebileceksiniz. Diğer föy ekranlarında olduğu gibi bu ekranda da listelenen hareketleri, istediğiniz başlığa göre sınırlayabilecek ve mousenuzu ekranınızın her bir alanında kullanabileceksiniz. Örneğin çek hareketlerinizi borçlu hesap cinsini baz alarak sınırlayabileceğiniz gibi pozisyonlarına göre de sınırlama getirebilirsiniz. Bunun için yapılacak tek işlem ilgili kolon başlığında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden uygun seçeneğin seçilmesidir. Bunun yanı sıra her bir hareketin ilişkili olduğu evraka anında ulaşacak hatta üzerinde değişiklik yapabileceksiniz. Müşteri çek hareket föyü programı çalıştırıldığında, öncelikle yapılması gereken, hareket özetleri incelenecek çekin belirlenmesidir. Bunun için ekranınızın kodu alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden istediğiniz müşteri çekini seçin. Bu işlem sonrasında ilgili çekin tüm detayları ile birlikte ekranınıza yansıdığını göreceksiniz. Nasıl mı? Öncelikle ekranınızın üst yarısına çekin tutarı ve bu tutara karşılık ödenen ve kalan tutarı gelecektir. Bu bilgilerin hemen yanında ise ilgili çekin 52

53 vadesi, döviz cinsi ve hangi pozisyonlardan geçtiği yazılacaktır. Ekranın ikinci yarısı ise, tamamen hareket detaylarına ayrılmıştır. Dolayısıyla seçilen çekin tüm hareketleri evrak detaylı olarak bu bölümden izlenecektir. Hangi tarihte hareket gördüğü, borçlu olan hesabın cinsi, kodu, adı -banka, kasa vb.- alacaklı olan hesabın cinsi, kodu, adı, çekin geçtiği tüm aşamalar yani pozisyonu - portföyde, tahsilde teminatta vb.-, çekin ödenen tutarı ile gecikme tutarı ayrı ayrı başlıklar halinde sıralanacaktır. Programın çalışma mantığı diğer föy ekranlarında olduğu gibidir. Dolayısıyla banka hareket föyü bölümünde Bunları Biliyor musunuz başlığı altında değindiğimiz Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı menülerine ilişkin açıklamalarımız bu föy ekranı içinde geçerlidir. Bundan dolayı bu ekranın kullanımını detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz daha geniş bilgi için Banka hareket föyü bölümden yararlanabilirsiniz Firma Çek Hareket Föyü (071473) Bu bölümden de, kendi çek karnenizden kesilen çeklerin (firma çekleri) geçtiği tüm aşamaları -ciro edildi, ödendi gibi- evrak detaylı olarak listelenecek hatta bu evraklara ulaşıp üzerinde değişiklik yapılabilecektir.. Diğer föy ekranlarında olduğu gibi bu ekranda da listelenen hareketleri, istediğiniz başlığa göre sınırlayabilecek ve mousenuzu ekranınızın her bir alanında kullanabileceksiniz. Örneğin çek hareketlerinizi borçlu hesap cinsini baz alarak sınırlayabileceğiniz gibi pozisyonlarına göre de sınırlama getirebilirsiniz. Bunun için yapılacak tek işlem ilgili kolon başlığında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden uygun seçeneğin seçilmesidir. Bunun yanı sıra her bir hareketin ilişkili olduğu evraka anında ulaşacak hatta üzerinde değişiklik yapabileceksiniz. Firma çek hareket föyü programı çalıştırıldığında, öncelikle yapılması gereken, hareket özetleri incelenecek çekin belirlenmesidir. Bunun için ekranınızın kodu alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden istediğiniz firma çekini seçin. Bu işlem sonrasında ilgili çekin tüm detayları ile birlikte ekranınıza yansıdığını göreceksiniz. Nasıl mı? Öncelikle ekranınızın üst yarısına çekin tutarı ve bu tutara karşılık ödenen ve kalan tutarı gelecektir. Bu bilgilerin hemen yanında ise ilgili çekin vadesi, döviz cinsi ve hangi pozisyonlardan geçtiği yazılacaktır. Ekranın ikinci yarısı ise, tamamen hareket detaylarına ayrılmıştır. Dolayısıyla seçilen çekin tüm hareketleri evrak detaylı olarak bu bölümden izlenecektir. Hangi tarihte hareket gördüğü, borçlu olan hesabın cinsi, kodu, adı -Banka, kasa vb.- alacaklı olan hesabın cinsi, kodu, adı, çekin geçtiği tüm aşamalar yani pozisyonu -ciro edildi, ödendi vb.-, çekin ödenen tutarı ile gecikme tutarı ayrı ayrı başlıklar halinde sıralanacaktır. Programın çalışma mantığı diğer föy ekranlarında olduğu gibidir. Dolayısıyla banka hareket föyü bölümünde Bunları Biliyor musunuz başlığı altında değindiğimiz Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı menülerine ilişkin açıklamalarımız bu föy ekranı içinde geçerlidir. Bundan dolayı bu ekranın kullanımını detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz daha geniş bilgi için Banka hareket föyü bölümden yararlanabilirsiniz Müşteri Senet Hareket Föyü (071471) Bu program ile de, istediğiniz herhangi bir müşteri senedinin geçtiği tüm aşamaları -portföyde, ödendi gibi- tek bir ekran üzerinden evrak detaylı olarak izleyebileceksiniz. Diğer föy ekranlarında olduğu gibi bu ekranda da listelenen hareketleri, istediğiniz başlığa göre sınırlayabilecek ve mousenuzu ekranınızın her bir alanında kullanabileceksiniz. Örneğin senet hareketlerinizi borçlu hesap cinsini baz alarak sınırlayabileceğiniz gibi pozisyonlarına göre de sınırlama getirebilirsiniz. Bunun için yapılacak tek işlem ilgili kolon başlığında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden uygun seçeneğin seçilmesidir. Bunun yanı sıra her bir hareketin ilişkili olduğu evraka anında ulaşacak hatta üzerinde değişiklik yapabileceksiniz. Müşteri senet hareket föyü programı çalıştırıldığında, öncelikle yapılması gereken, hareket özetleri incelenecek senedin belirlenmesidir. Bunun için ekranınızın kodu alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden istediğiniz müşteri senedini seçin. Bu işlem sonrasında ilgili senedin tüm detayları ile birlikte ekranınıza yansıdığını göreceksiniz. Nasıl mı? Öncelikle ekranınızın üst yarısına senedin tutarı ve bu tutara karşılık ödenen ve kalan tutarı gelecektir. Bu bilgilerin hemen yanında ise ilgili senedin vadesi, döviz cinsi ve hangi pozisyonlardan geçtiği yazılacaktır. Ekranın 53

54 ikinci yarısı ise, tamamen hareket detaylarına ayrılmıştır. Dolayısıyla seçilen senedin tüm hareketleri evrak detaylı olarak bu bölümden izlenecektir. Hangi tarihte hareket gördüğü, borçlu olan hesabın cinsi, kodu, adı -Banka, kasa vb.- alacaklı olan hesabın cinsi, kodu, adı, senedin geçtiği tüm aşamalar yani pozisyonu -portföyde, ödendi vb.-, senedin ödenen tutarı ile gecikme tutarı ayrı ayrı başlıklar halinde sıralanacaktır. Programın çalışma mantığı diğer föy ekranlarında olduğu gibidir. Dolayısıyla banka hareket föyü bölümünde Bunları Biliyor musunuz başlığı altında değindiğimiz Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı menülerine ilişkin açıklamalarımız bu föy ekranı içinde geçerlidir. Bundan dolayı bu ekranın kullanımını detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz daha geniş bilgi için Banka hareket föyü bölümden yararlanabilirsiniz Firma Senet Hareket Föyü (071472) Bu program ile de, istediğiniz herhangi bir firma senedinin geçtiği tüm aşamaları -ciro edildi, ödendi gibi- tek bir ekran üzerinden evrak detaylı olarak izleyebileceksiniz. Diğer föy ekranlarında olduğu gibi bu ekranda da listelenen hareketleri, istediğiniz başlığa göre sınırlayabilecek ve mousenuzu ekranınızın her bir alanında kullanabileceksiniz. Örneğin senet hareketlerinizi borçlu hesap cinsini baz alarak sınırlayabileceğiniz gibi pozisyonlarına göre de sınırlama getirebilirsiniz. Bunun için yapılacak tek işlem ilgili kolon başlığında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden uygun seçeneğin seçilmesidir. Bunun yanı sıra her bir hareketin ilişkili olduğu evraka anında ulaşacak hatta üzerinde değişiklik yapabileceksiniz. Firma senet hareket föyü programı çalıştırıldığında, öncelikle yapılması gereken, hareket özetleri incelenecek senedin belirlenmesidir. Bunun için ekranınızın kodu alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden istediğiniz firma senedini seçin. Bu işlem sonrasında ilgili senedin tüm detayları ile birlikte ekranınıza yansıdığını göreceksiniz. Nasıl mı? Öncelikle ekranınızın üst yarısına senedin tutarı ve bu tutara karşılık ödenen ve kalan tutarı gelecektir. Bu bilgilerin hemen yanında ise ilgili senedin vadesi, döviz cinsi ve hangi pozisyonlardan geçtiği yazılacaktır. Ekranın ikinci yarısı ise, tamamen hareket detaylarına ayrılmıştır. Dolayısıyla seçilen senedin tüm hareketleri evrak detaylı olarak bu bölümden izlenecektir. Hangi tarihte hareket gördüğü, borçlu olan hesabın cinsi, kodu, adı - Banka, kasa vb.- alacaklı olan hesabın cinsi, kodu, adı, senedin geçtiği tüm aşamalar yani pozisyonu -ciro edildi, ödendi vb.-, senedin ödenen tutarı ile gecikme tutarı ayrı ayrı başlıklar halinde sıralanacaktır. Programın çalışma mantığı diğer föy ekranlarında olduğu gibidir. Dolayısıyla banka hareket föyü bölümünde Bunları Biliyor musunuz başlığı altında değindiğimiz Görünüm, Aktarım, Yazıcı, Yönetim, Analiz ve Bağlantı menülerine ilişkin açıklamalarımız bu föy ekranı içinde geçerlidir. Bundan dolayı bu ekranın kullanımını detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz daha geniş bilgi için Banka hareket föyü bölümden yararlanabilirsiniz Müşteri Ödeme Sözü Hareket Föyü (071474) Bu bölümden seçeceğiniz herhangi bir müşteri ödeme sözünün geçtiği tüm aşamaları evrak detaylı olarak izleyebileceksiniz. Programın çalışma mantığı diğer föy ekranlarında olduğu gibidir. Aralarındaki tek fark bu bölümde değerli kağıt olarak adlandırdığımız sadece müşteri ödeme sözlerinin baz alınması dolayısıyla sadece bu evrakların listelenmesidir Firma Ödeme Emri Hareket Föyü (071475) Bu bölümden de, seçilecek herhangi bir firma ödeme emrinin geçtiği tüm aşamalar evrak detaylı olarak izlenecektir. Bu program da diğer föy ekranları ile aynı mantıkla çalışır. Tek farkı bu bölümde değerli kağıt olarak adlandırdığımız firma ödeme emirlerinin baz alınması dolayısıyla sadece bu evrakların listelenmesidir. 54

55 Müşteri Havale Sözü Hareket Föyü (071476) Müşteri havale sözlerinin evrak detaylı olarak izleneceği bu bölümde yapılacak tek işlem, program çalıştırıldığında hangi havale sözünün inceleneceğini seçmektir. Bunun için kodu alanında satır sonu butonunu tıklayıp açılacak pencereden ilgili evrakı seçmelisiniz. Bu işlem sonrasında seçilen havale sözünün tüm detayları ekrana yansıyacaktır. Programın çalışma mantığı diğer föy ekranlarında olduğu gibidir. Aralarındaki tek fark bu bölümde değerli kağıt olarak adlandırdığımız sadece müşteri havale sözlerinin baz alınmasıdır. Dolayısıyla bu programı detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz, daha geniş bilgi için Müşteri çek hareket föyü bölümündeki açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz Firma Havale Emri Hareket Föyü (071478) Bu bölümden de, seçilecek herhangi bir firma havale emrinin geçtiği tüm aşamalar evrak detaylı olarak izlenecektir. Bu program da diğer föy ekranları ile aynı mantıkla çalışır. Bundan dolayı bu programı detaylı olarak anlatma gereği duymuyoruz, daha geniş bilgi için Müşteri çek hareket föyü bölümündeki açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz Müşteri Kredi Kart Hareket Föyü (071477) Değerli kağıtlar serisinin bu bölümü, müşteri kredi kartlarının evrak detaylı olarak izlenebileceği föy ekranına ayrılmıştır. Program çalıştırıldığında yapılacak tek işlem hareket özetlerinin inceleneceği Müşteri kredi kartının seçilmesidir. Bu seçim doğrultusunda karta ait tüm detaylar föy ekranına yansıyacaktır. Bu program da diğer föy ekranları ile aynı mantıkla çalışır. Bundan dolayı bu programla ilgi bilgi için Müşteri çek hareket föyü bölümündeki açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz Finansal sözleşme hareket föyü (199901) Finansal sözleşme hareket föyü; girilecek tarih aralığında seçilen finansal sözleşmesinin tüm hareket özetlerine anında ulaşıp, gerektiğinde evrak detaylarını izleyebileceğiniz bir programdır. Bu ekrana finansal kiralama ile sabit kıymet alımının yapılacağı sözleşme evrakı ile taksit ödemelerinin yapıldığı fatura evrakına ilişkin tüm detaylar yansıyacaktır. Program çalıştırıldığında yapılması gereken; Hangi tarih aralığındaki finansal sözleşme detaylarının listeleneceğinin ilk tarih ve son tarih alanlarından girilmesi, Hangi finansal sözleşmeye ait hareketlerin izleneceğinin finansal sözleşme kodu veya finansal sözleşme adı alanından girilmesi, Finansal sözleşmeye ait hareketler sorumluluk merkezlerine göre sınırlandırılacak ise hangi sorumluluk merkezi onayı ile gerçekleşen sözleşmeye ait hareketlere yer verileceğinin sorumluluk merkezleri alanından seçilmesidir. Parametre seçimleri doğrultusunda istenen hareketler ekrana yansıyacaktır. Finansal sözleşme hareketlerinin gerçekleştiği tarih, evrak seri ve sıra numarası, evrakın tipi (alış faturası, finansal kiralama sözleşmesi), sorumluluk merkezi kodu, adı, hareketin borç mu alacak mı olduğu, ana döviz cinsine göre hareketin tipine bağlı olarak borç ve alacak tutarı, vadesi gibi birçok detay ekrana yansıyacaktır. Kullanıcılarımız istedikleri hareket satırları üzerinde konumlanıp Bağlantı ve Analiz menüsünde yer alan seçeneklerle ilgili hareketin evrak detayına ulaşabilirler. Örneğin bağlı olduğu evrak detayını, muhasebe fişini ve cari kartını görüntüleyebilirler. Program işleyiş ve içerik olarak diğer föy ekranlarımız ile aynı özellikleri taşımaktadır. Dolayısıyla bu föy ekranının kullanımına ilişkin daha detaylı bilgi için diğer föy ekranlarımıza ait açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz. Örneğin banka hareket föyü bu konuda size yok gösterici olacak açıklamalarımızdandır. 55

56 Kredi sözleşmesi hareket föyü (071654) Kredi sözleşmesi hareket föyü; girilecek tarih aralığında seçilen kredi sözleşmesinin tüm hareket özetlerine anında ulaşıp, gerektiğinde evrak detaylarını izleyebileceğiniz bir programdır. Bu ekrana bankalarla yapılan kredi sözleşmelerinin taksit ödemeleri ile kredi kabul fişlerinin detayları yansıyacaktır. Program çalıştırıldığında yapılması gereken; Hangi tarih aralığındaki kredi sözleşme detaylarının listeleneceğinin ilk tarih ve son tarih alanlarından girilmesi, Hangi kredi sözleşmesine ait hareketlerin izleneceğinin kredi sözleşme kodu veya kredi sözleşme adı alanından girilmesi, Kredi sözleşmesine ait hareketler sorumluluk merkezlerine göre sınırlandırılacak ise hangi sorumluluk merkezi onayı ile gerçekleşen kredi sözleşmesine ait hareketlere yer verileceğinin sorumluluk merkezleri alanından seçilmesidir. Parametre seçimleri doğrultusunda istenen hareketler ekrana yansıyacaktır. Bu ekranda kullanıcılarımız kredi sözleşmelerine ilişkin her ayrıntıyı izleyebileceklerdir. Bağlantı ve Analiz menülerinde sunulan seçenekler ile de istedikleri kredi sözleşmesi satırının evrak detayını görüntüleyebilir, muhasebe fişine ulaşarak incelemede bulunabilirler. Bu ekrana kredi sözleşmelerine ilişkin hareketlerin evrak numarası ve tarihi, evrak tipi, hangi sorumluluk merkezi ile ilişkili olduğu, vade tarihi ve günü, hareketin borç/alacak bilgisi, ana, alternatif ve orijinal döviz cinsine göre gerçekleşen borç/alacak hareketinin tutarı, harekete ilişkin çalışan karşı hesabın kodu, adı ve karşı hesabın ilişkili olduğu sorumluluk merkezinin kodu ve adı ayrı ayrı başlıklar halinde yer alacaktır. Program işleyiş ve içerik olarak diğer föy ekranlarımız ile aynı özellikleri taşımaktadır. Dolayısıyla bu föy ekranının kullanımına ilişkin daha detaylı bilgi için diğer föy ekranlarımıza ait açıklamalarımızdan yararlanabilirsiniz. Örneğin banka hareket föyü bu konuda size yok gösterici olacak açıklamalarımızdandır Firma kredi kart hareket föyü (071479) Bu bölümden de firma kredi kartları evrak detaylı olarak incelenebilecek hatta bu evraklara ulaşıp üzerinde değişiklik yapılabilecektir. Programın işleyişi ve çalışma mantığı diğer föy programlarında olduğu gibidir. 1.3 Evraklar FİNANS yönetiminizin bu bölümünden, tüm finansal evrakların girişleri yapılacaktır. Yani bu bölümden carilerinize tahsilat makbuzu, çek-senet, nakit vb. ödeme yapacak, aynı şekilde carilerinizden ödemeler alacak, borç-alacak-virman dekontları girecek, bankaya nakit-çek-senet verebilecek veya bankadan alabilecek, fatura kesebileceksiniz Evraklar Menüsü Yardım Tuşları FİNANS yönetiminizin tüm bölümlerinde, programınızı kullanırken size yol göstermesi amacı ile hazırlanmış yardım tuşları vardır. Hangi programlarda hangi yardım tuşlarını kullanabileceğinizi Ctrl+Y tuşlarına basarak görüntüleyebilirsiniz. Bu bölümde evraklar menüsünde yer alan programlara ait yardım tuşları açıklanmaktadır. F4 (Üst Satırı Kopyala): Evrak satırlarında hangi kolonun üzerinde F4 tuşuna basarsanız, bulunduğunuz kolona bir üst kolonun bilgileri kopyalanacaktır. Örneğin stok kodu alanında F4 tuşuna basarsanız, bir üst satırdaki stok kodu bulunduğunuz alana kopyalanacaktır. F5 (Son Referans No): Firma çek veya senedi ödemesi yaparken referans no alanında F5 tuşuna basarsanız, ilgili çek veya senede otomatik olarak referans numarası verilecektir. 56

57 ALT+D (Detay): FİNANS yönetiminizin bütün evrak giriş bölümlerinde, evrak detay bilgilerinin girileceği pencereler yer alır. Evrak detayları, evraka konu olan ödeme veya tahsilat cinslerine göre (nakit-çek-senet,ödeme sözü, havale sözü, kredi kartı) farklılık gösterir. Şimdi her bir kıymetli evrak cinsi için detay ekranında yer alan bilgileri incelemeye başlayalım. Nakit İçin Detay Bilgiler ALT+D (Detay bilgiler): Finans yönetiminizin bütün evrak giriş bölümlerinde, evrak detay bilgilerinin girileceği pencereler yer alır. Evrak detayları, evraka konu olan ödeme veya tahsilât cinslerine göre (nakit-çek-senet, ödeme sözü, havale sözü, kredi kartı) farklılık gösterir. Şimdi her bir kıymetli evrak cinsi için detay ekranında yer alan bilgileri incelemeye başlayalım. Nakit İçin Detay Bilgiler Ödeme veya tahsilât cinsi nakit olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelir. Bu ekrandan girilebilecek bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Sorumluluk merkezi kodu-adı: Tahsil edilecek veya ödenecek nakde ilişkin sorumluluk merkezi kodunu veya adını bu alanlara girebilirsiniz. Eğer sorumluluk merkezi evraktan girilmiş ise, o zaman ilgili kod ve isim bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Karşı hesap döviz kuru-döviz cinsi: Tahsil edilecek veya ödenecek nakde ilişkin çalışan karşı hesabın (ki bu kasa hesabıdır) o günkü döviz kuru ve döviz cinsi bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Dilerseniz günlük döviz kurunu bu alanda değiştirebilirsiniz. Adat vadesi: Tahsil edilecek veya ödenecek nakit için adat hesaplamalarında geçerli olacak vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Muhasebe fiş tarihi-sıra no: Eğer kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrakın nakit satırını inceliyorsanız, bu evrakın muhasebede hangi tarih ve hangi sıra numaralı fiş oluşturduğunu bu alanlarda görebilirsiniz. Bu ekranda muhasebe fişine git tanımlı bir buton yer alır. Bu buton tıklandığında, eğer önceden kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrak inceleniyorsa ilgili muhasebe fişine ulaşabilirsiniz. Çek İçin Detay Bilgiler Ödeme veya tahsilât cinsi çek olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza aşağıdaki gibi bir ekran gelir. Bu ekrandan girilebilecek bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Sorumluluk merkezi kodu-adı: Tahsil edilecek veya ödenecek çeke ilişkin sorumluluk merkezi kodunu veya adını bu alanlara girebilirsiniz. Eğer sorumluluk merkezi evraktan girilmiş ise, o zaman ilgili kod ve isim bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Kasa-banka döviz kuru-döviz cinsi: Tahsil edilecek veya ödenecek çekin atılacağı kasanın (firma çeki ise çekin ait olduğu bankanın) döviz kuru ve döviz cinsi bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Dilerseniz günlük döviz kurunu bu alanda değiştirebilirsiniz. Çek sahibi: Eğer tahsilât evraklarında ALT+D ile çek detay bilgileri giriyorsanız, tahsil edilen çekin ilgili cari hesabın kendi çeki mi, müşterisinin çeki mi olduğunu bu alanda belirtebilirsiniz. Bu ayırım yapıldığında, risk raporlarını da kendi çeki ve müşteri çeki olarak ayrı toplamlar halinde görebilirsiniz. Eğer ödeme evraklarında ALT+D ile çek detay bilgileri giriyorsanız, bu durumda ödemenin kendi çekinizle mi (firma çeki) yoksa müşteri çeki ile mi yapıldığı evrakın cinsi kolonunda belirlenmektedir. Dolayısı ile ALT+D ekranına da bu bilgi otomatik olarak gelecektir. Banka no: Çekin ait olduğu bankaya bir numara verebilirsiniz. Banka numarası bu alana girilebilir. 57

58 Borçlu adı: Çek borçlusunun adını bu alana girebilirsiniz.. Açıklama: Çek ile ilgili belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, açıklamanızı bu alana girebilirsiniz. TCMB banka kodu, TCMB şube kodu, TCMB il kodu: Çekin ait olduğu bankanın TCMM banka kodu, şube kodu ve il kodudur. Banka adı: Çekin ait olduğu bankanın adıdır. Şube adı: Banka şubesinin adıdır. Hesap no: Çek borçlusunun ilgili bankadaki hesap numarasıdır. Çek no: Çekinizin numarasıdır. Keşide yeri: Çekin düzenlendiği yer bu alana girilebilir. Adat vadesi: Tahsil edilecek veya ödenecek çek için adat hesaplamalarında geçerli olacak vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Son pozisyon: Çekinizin şu andaki pozisyonu bu alana otomatik olarak gelecektir. Eğer çeki yeni girdiyseniz ve henüz evrakı kaydetmediyseniz bu alanda herhangi bir pozisyon göremezsiniz. Bu durumda son pozisyonu görebilmek için evrakınızı kaydetmeli ve daha sonra tekrar çağırarak ALT+D ekranını incelemelisiniz. Muhasebe fiş tarihi-sıra no: Eğer kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrakın çek satırını inceliyorsanız, bu evrakın muhasebede hangi tarih ve hangi sıra numaralı fiş oluşturduğunu bu alanlarda görebilirsiniz. Bu ekranda muhasebe fişine git tanımlı bir buton yer alır. Bu buton tıklandığında, eğer önceden kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrak inceleniyorsa ilgili muhasebe fişine ulaşabilirsiniz. Senet İçin Detay Bilgiler Ödeme veya tahsilât cinsi senet olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza bir sonraki sayfamızda gördüğünüz ekran gelir. Bu ekrandan girilebilecek bilgiler aşağıda açıklanmıştır. Sorumluluk merkezi kodu-adı: Tahsil edilecek veya ödenecek senede ilişkin sorumluluk merkezi kodunu veya adını bu alanlara girebilirsiniz. Eğer sorumluluk merkezi evraktan girilmiş ise, o zaman ilgili kod ve isim bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Kasa-banka döviz kuru-döviz cinsi: Tahsil edilecek veya ödenecek senedin atılacağı kasanın döviz kuru ve döviz cinsi bu alanlara otomatik olarak gelecektir. Dilerseniz günlük döviz kurunu bu alanda değiştirebilirsiniz. Senet sahibi: Eğer tahsilât evraklarında ALT+D ile senet detay bilgileri giriyorsanız, tahsil edilen senedin ilgili cari hesabın kendi senedi mi, müşterisinin senedi mi olduğunu bu alanda belirtebilirsiniz. Bu ayırım yapıldığında, risk raporlarını da kendi senedi ve müşteri senedi olarak ayrı toplamlar halinde görebilirsiniz. Eğer ödeme evraklarında ALT+D ile senet detay bilgileri giriyorsanız, bu durumda ödemenin kendi senedinizle mi (firma senedi) yoksa müşteri senedi ile mi yapıldığı evrakın cinsi kolonunda belirlenmektedir. Dolayısı ile ALT+D ekranına da bu bilgi otomatik olarak gelecektir. Banka no: Senet ile ilgili herhangi bir bilgiyi bu alan girebilirsiniz. Örneğin senet bankaya tahsile verilecek ise, banka numarası bu alana girilebilir. 58

59 Borçlu adı: Senet borçlusunun adını bu alana girebilirsiniz. Borçlu adresi: Senet borçlusunun adresi bu alana girilmelidir. Açıklama: Senet ile ilgili belirtmek istediğiniz bir açıklama varsa, açıklamanızı bu alana girebilirsiniz. Şehir: Senet borçlusunun bulunduğu şehir bu alana girilebilir. Düzenleme tarihi: Senedin düzenlendiği tarihi bu alana girebilirisiniz. Üzerindeki pul: Senedin üzerindeki pul tutarı bu alana girilebilir. Eksik pul: Senedin üzerindeki pul eksikse, eksik olan pul tutarını bu alana girebilirsiniz. Protestolu senet masrafı 1 2: Protesto edilen bir senedin detay bilgisini giriyorsanız, bu alanlara protesto masrafını girebilirsiniz. Adat vadesi: Tahsil edilecek veya ödenecek senet için adat hesaplamalarında geçerli olacak vade tarihini bu alana girebilirsiniz. Son pozisyon: Senedinizin şu andaki pozisyonu bu alana otomatik olarak gelecektir. Eğer senedi yeni girdiyseniz ve henüz evrakı kaydetmediyseniz bu alanda herhangi bir pozisyon göremezsiniz. Bu durumda son pozisyonu görebilmek için evrakınızı kaydetmeli ve daha sonra tekrar çağırarak ALT+D ekranını incelemelisiniz. Muhasebe fiş tarihi-sıra no: Eğer kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrakın senet satırını inceliyorsanız, bu evrakın muhasebede hangi tarih ve hangi sıra numaralı fiş oluşturduğunu bu alanlarda görebilirsiniz. Bu ekranda muhasebe fişine git tanımlı bir buton yer alır. Bu buton tıklandığında, eğer önceden kaydedilmiş ve muhasebeye entegre edilmiş bir evrak inceleniyorsa ilgili muhasebe fişine ulaşabilirsiniz. Tahsilât cinsi müşteri ödeme sözü, müşteri havale sözü ve müşteri kredi kartı olan satırlarda ALT+D tuşlarına basarsanız, karşınıza gelecek ekran diğer tahsilât cinslerindeki olduğu gibidir. Bu ekranlardan gireceğiniz bilgiler için senet ve çek detay bilgiler ekranından yararlanabilirsiniz. ALT+R (Evrak Döviz Kuru): Tüm finansal evrakların döviz cins ve kurlarını görüntüleyebilmek ve günlük kurlar üzerinde sadece ilgili evraka bağlı olarak değişiklik yapabilmek için ALT+R tuşlarını kullanmalısınız. Evrak genel bilgilerinin girildiği bölümde bu tuşlara bastığınızda karşınıza küçük bir pencere gelecektir. Bu pencerede yer alan alanlar aşağıda açıklanmıştır; Evrak Döviz Cinsi-Evrak Döviz Kuru: Evrakın düzenlendiği cari hesabınızın (bu bir cari firma, banka vb. olabilir), tanıtım kartından girilen orijinal döviz cinsi ve o günkü döviz kurudur. Evraka girilen hareketler bu döviz cinsi ile değerlendirilir. Örneğin X carisinden gelen bir faturayı giriyorsunuz. Bu cari ile olan alış-verişleriniz sürekli DM (Alman Markı) bazında yapılıyor. Dolayısı ile, cari tanıtım kartından da döviz cinsi DM olarak seçilmiş. Bu carinizden gelen faturayı girerken, evrak döviz cinsi DM olacaktır. Evrak döviz kuru da DM nin o günkü kurudur. Eğer evrakınızın ilgili döviz cinsinin günlük kuru üzerinden değil de, sizin gireceğiniz bir kur üzerinden hesaplanmasını istiyorsanız, döviz kuru alanına ilgili değeri girebilirsiniz. Alternatif Döviz Cinsi-Alternatif Döviz Kuru: 9000 serisinde hareket girişleri 3 döviz cinsi ile birlikte takip edilebilir. Bunlardan birincisi ana döviz, ikincisi alternatif döviz, üçüncüsü de orijinal dövizdir. Aksi belirtilmediği takdirde tüm hareketler ana döviz cinsinden değerlendirilir. Ana döviz bazında girilen tüm hareketler, KUR9000 DEN seçilecek herhangi bir alternatif döviz cinsi bazında da 59

60 izlenebilir. İşte bu alanda, çalışmakta olduğunuz şirket için seçilmiş alternatif döviz cinsi ve o günkü döviz kuru yer almaktadır (Bkz. KUR9000/Sistem/Muhasebe Parametreleri/Grup Parametreleri). ALT+Q ( Satır İptal): ALT+Q tuşlarına basarak, imlecin bulunduğu evrak satırını silebilirsiniz. Satır silme işlemi hiç bir uyarı mesajı verilmeden, direkt olarak yapılır. ALT+A (Satır Arama): Fatura, irsaliye, sipariş fişi, tahsilat fişi, ödeme fişi, muhasebe fişi vb. evraklardan girilen hareket satırları üzerinde (özellikle bu satır sayısının fazla olması durumunda) istenilen herhangi bir stokun hareket satırına ulaşabilmeniz mümkündür. Bunun için ilgili evrakların hareket girişlerinin yapıldığı bölümde (stok kodu ve adı alanlarında) Alt+A tuşlarına basmalısınız. Bu işlem sonrasında karşınıza Satır Arama başlığı altında bir ekran gelecektir. Bu ekranda öncelikle yapmanız gereken, arayacağınız stoka ilişkin belirleyici olabilecek kod ya da ismi aranacak stok kodu veya ismi alanlarına girmenizdir. V15 serisi ile birlikte bu ekranda stoklarınızı barkod numaralarına göre de arayabileceksiniz. Yapacağınız tek işlem stok kodu alanına stoklarınızın barkod numarasını girmenizdir. Yani bu alana hem stok kodu hem de barkod numarası girişi yaparak aramalarınıza cevap bulabileceksiniz. Bu işlem sonrasında imleciniz arama şekli alanında konumlanacaktır. Bu alanda da sizden istenen arama işleminizi nasıl detaylandıracağınızı belirtmenizdir. Bu alanda satır sonu butonunu tıkladığınızda programınız size Eşit olsun, içersin, başlasın, bitsin, büyük olsun, küçük olsun seçeneklerini sunacaktır. Dolayısıyla arama işleminizi bu seçenekler yardımıyla sınırlayabileceksiniz. Bu alandaki seçiminiz Eşit olsun ise, aranacak stok kodu veya ismi alanlarına girdiğiniz kelime, aynen girildiği şekli ile dikkate alınacaktır. İçersin seçeneğinin tercih edilmesi durumunda aranacak stok kodu veya ismi alanlarına girdiğiniz kelimenin geçtiği tüm stoklar dikkate alınacaktır. Başlasın, bitsin, seçeneklerinden herhangi biri seçilmiş ise aranacak stok kodu veya ismi alanlarına girdiğiniz kod veya isim ile başlayan ya da biten stoklar dikkate alınacaktır. Büyük olsun, Küçük olsun seçenekleri stok kodlarını sayısal olarak takip eden kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır, gibi. Dolayısıyla bu seçeneklerden herhangi birinin tercih edilmesi durumunda aranacak stok kodu veya ismi alanlarına girdiğiniz rakamdan büyük ya da küçük olan stoklar dikkate alınacaktır. Bu alanla ilgili seçiminizi yaptıktan sonra sıra, ekranınızın alt bölümünde yer alan butonlardan arama işleminize uygun olanını tıklamanıza ya da F2 tuşuna basmanıza gelmiştir. Şimdi bu butonların işlevlerinden kısaca bahsedelim. ALT+K (Yazıcıya Dök): ALT+K tuşlarına birlikte basarak, evrakınızı yazıcıya dökebilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda, karşınıza yazıcı ayarları başlıklı bir ekran gelecektir. Bu ekranda sizden istenen evrak dökümünüz için yazıcı ayarlarını yapmanızdır. Şöyle ki, kağıt yönünü (yatay, dikey), kağıt tipini (normal sürekli form, A3, A4 gibi), evrakın renkli olarak basılıp basılmayacağını seçebilirsiniz. Yine bu ekrandan dos modunda döküm alabilmenizde mümkündür. Bunun için ekranınızın en alt bölümünde yer alan dos modunda döküm parametresini mouse göstergenizle tıklamalısınız. Bu işlem sonrasında ekranınızın üst bölümündeki görüntü değişecek ve sizden dökümünüz için uygun parametre girişleri yapmanız istenecektir. Yazıcı tanımlaması, evrakınız için çerçeve seçimi bu tanımlamalardan bir kaçıdır. Yazıcı ayarları ile ilgili tanımlamalarınızı yaptıktan sonra tamam butonuna basarak dökümünüzü alabilirsiniz. ALT+L (Evrak İptal): Bkz. Kartlar Yardım Tuşları. ALT+Z (Evrak Yaz): Evraklar üzerinde ALT+Z tuşlarına basarak evrakınızı bir dosyaya yazdırabilirsiniz. Daha sonra bu evrakı ALT+U tuşları ile tekrar ekrana çağırmanız mümkündür. Bunun için sadece evrakın yazdırılacağı yol adının ve dosya adının belirlenmesi gerekir. Gerçi ALT+Z tuşlarına basıldığında hem yol adı hem de dosya adı otomatik olarak karşınıza gelecektir. 60

61 Eğer evrakın yazdırılacağı yol veya dosya ismini değiştirmek isterseniz, karşınızdaki pencereden gerekli düzeltmeleri yapabilirsiniz. ALT+Z tuşları ile evrakların dosyaya yazdırılması, özellikle aynı tür evrakların sıklıkla işlem görmesi durumunda size kolaylık sağlayacaktır. Örneğin sürekli çalıştığınız bir müşterinize haftanın 4-5 günü irsaliyeli fatura kesiyorsunuz. Her seferinde aynı stoklar farklı miktarlarda sevk ediliyor. İşte bu durumda, müşteri firmanıza kesilen bir faturayı AL+Z tuşları ile dosyaya yazdırıp, daha sonraki işlemlerinizde bu dosyayı çağırarak sadece stok miktarlarını değiştirmeniz mümkündür. Böylece sayfalarca süren stok girişlerinden kurtulmuş olacaksınız. Bu örnek diğer finans evrakları için de geçerlidir. ALT+U ( Evrak Oku ): ALT+Z tuşları ile dosyaya yazdırılan evrakların tekrar ekrana çağırılabilmesi için ALT+U tuşları kullanılacaktır. Bkz. ALT+Z. ALT+C (Sıra Çek-Senet Üret): Eğer tahsilat ve tediye evraklarına meblağları aynı fakat vadeleri farklı birden fazla çek, senet, kredi kartı girişi yapıyorsanız, ilk çek senet ve kredi kartınıza ilişkin açıklamayı girip, meblağ girişini de yaptıktan sonra, meblağ alanında ALT+C tuşlarına basarak sıra senet, çek, kredi kartı hazırlayabilirsiniz. Örneğin bir carinizden birer ay aralıklarla 6 adet kredi kartı ile ilgili ödeme aldınız. Bu kredi kartlarının ödemeleri aynı. İşte bu durumda 6 adet kredi kartın tek tek girmek yerine, Alt+C tuşları ile otomatik olarak hazırlatabilirsiniz. Bu tuşlara bastığınızda karşınıza parametreler başlıklı bir pencere açılacaktır. Parametre penceresine; 1- Kaç adet senet, çek veya kredi kartı hazırlanacağını 2- Senetlerin, çeklerin veya kredi kartlarının vadelerinin aylık mı? günlük mü? olacağını 3- Vade aralıkları sayısını (senetler aylıksa 1 ay aralıkla, 3 ay aralıkla gibi, günlükse 10 gün veya 25 gün aralıkla gibi) giriniz. Parametre girişleriniz tamamlandıktan sonra F2 tuşuna basınız. Böylece girmiş olduğunuz parametreler doğrultusunda FİNANS yönetimi dilediğiniz kadar çek, senet veya kredi kartını otomatik olarak hazırlayacaktır. ALT+F (Form Hazırla): Programlarımızda yer alan bütün evraklar için (irsaliyeler, faturalar, ambar fişleri, çek-senet bordroları vb.), o evrakların matbu formlarına uygun olarak form dizaynları yapabilirsiniz. Örneğin fatura formlarınız matbaadan baskılı olarak geliyor. Bu formalarda faturanın kesildiği cari hesabın adı, vergi dairesi ve numarası, faturada yer alan stok bilgileri farklı koordinatlarda yer alıyor. İşte matbu formunuz üzerine programdan girdiğiniz fatura bilgilerini oturtturabilmek için form dizaynı yapmanız gerekir. ALT+F tuşları her evrak programında yer alır ve o evraka özel form dizaynı yapmanıza olanak tanır. Evrak formları programlarımızda eski form ve yeni form olarak ayrılmış olup kullanıcılarımız istedikleri seçeneğe göre evrak basımlarını gerçekleştirebilme özgürlüğüne sahiptir. Bu belirlemede Kuruluş programınızın Sistem/Sistem ve Program Parametreleri/Evrak döküm parametreleri (91450) ekranının 30. sırasında yer alan parametrede ki seçime göre belirlenmektedir. Aşağıda eski form tasarımına yönelik detaylı açıklamalar bulacaksınız. Evrakları bastığınız formlar matbuu değilse, başka bir ifade ile herhangi bir editör programından evrak formlarını kendiniz hazırlıyorsanız, programımızda yer alan evrakları hazırladığınız bu formlar üzerine de bastırabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken işlem, tasarladığınız form ismini ALT+F penceresindeki şablon dosya alanına girmektir (Bkz. Şablon Dosyası). Şimdi form tanımlamalarının nasıl yapılacağını açıklamaya başlayabiliriz. Form dizaynı yapacağınız evrak programı açıkken ALT ve F tuşlarına basınız. Karşınıza evrak form dosyasının default (otomatik atanan) ismini gösteren bir pencere gelecektir. Form isimleri, ekranınızda açık olan evrak ismi ile özdeştir. Örneğin faturalar için fatura.frm, irsaliyeler için irsaliye.frm, muhasebe fişleri için muhfis.frm gibi. Bir evrak cinsi için birden fazla form dizaynı yapacaksanız, bu durumda formlarınıza default isminin dışında isimler de verebilirsiniz. Örneğin toptan ve perakende faturalar için ayrı form dizaynları yapılacak ise, bu durumda toptan fatura için ayrı bir form ismi, perakende fatura için ayrı bir form ismi verilecek demektir. 61

62 Bunları Biliyor Musunuz? Series 9000 ürünlerimizde her evrak formuna ayrı isimler verilip, bunların ALT+F tuşlarına basıldığında otomatik olarak görüntülenmesi sağlanabilir. Bunun için yapılması gereken işlem; KUR9000 programının Kuruluş/Evrak genel açıklama ve detay tanımları (099610) programından, imleci form ismi verilecek evrak tanımın bulunduğu satıra getirip ALT+D tuşlarına basmaktır. Bu tuşlara basıldığında ekranda küçük bir pencere belirir ve ilgili evrak için form dizaynı yapılırken otomatik olarak gelmesi istenen isim bu pencereden form adı alanına girilir. Otomatik form isminin geleceği her evrak için ilgili girişler yapılıp ALT+S tuşları ile kaydedildikten sonra, bu form isimleri ilgili evrakların ALT+F pencerelerine otomatik olarak gelecektir. Evrak form ismi girilip enter tuşuna basıldıktan sonra form dizaynını yapacağınız ekrana geçilecektir. Bu ekranın bir örneği yukarıda verilmiştir. ALT+F ekranını iki bölümde inceleyebiliriz. Ekranın sol tarafındaki bölüm yani Genel Özellikler başlığı ile başlayan bölüm statik ve dinamik alanlar ile ilgili bilgilerin izlenebileceği, eklenen alanların koordinatlarının görülebileceği, kısacası evrak formunun şekilsel ve içerik özelliklerinin neler olduğuna ait detay bilgilerden oluşmuştur. Ekranın üst bölümde yer alan menülerle de formda hangi bilgilerin yer alacağı, fontlarının ne olacağı, alt toplam detaylarının ne şekilde kullanılacağına ait detaylar belirlenecektir. Ekranın sağ yarısı ise form dizaynının, başka bir ifade ile o evrakta yer alacak statik ve dinamik alanların, mesajların vb ayrıntıların seçileceği, bunların form üzerinde istenilen konumlara taşınacağı bölümdür. Forma alan ekleme sağ tarafta veri ekle alanından Mouse yardımıyla yapılabileceği gibi, ekranın tablo ekle menüsünden de yapılabilecektir. 62

63 Biz açıklamalarımıza ekranın sol bölümünde yer alan Genel özellikler bölümüne değinerek başlamak istiyoruz. Sonrasında da sırasıyla ekranın üst bölümünde ki menülerin açıklamalarına en son olarak da ekranın sağ tarafına ait detaylara değineceğiz. Ekranın Sol bölümüne ait detaylar Genel Özellikler Kolon sayısı ve satır sayısı Tanımlamakta olduğunuz evrak formu ile ilgili sayfa ayarları bu bölümden yapılacaktır. Yani sayfanın kolon satır ve döküm sayısı bu bölümden belirlenecektir. Tabii ki bu değerler kullandığınız kâğıt ebatları ve yazıcınız ile doğru orantılıdır. Form tanımlamaya başlarken, kullanacağınız kâğıt ebatlarına göre kolon sayısını değiştirmeniz, kolon (sayfa) dışına taşan bir tanımlama yapmanızı engelleyecektir. Satır sayısı da aynı mantık ile düşünülmelidir. Örneğin ALT+F ekranına girdiğinizde maksimum kolon sayısı 120 görülüyor. Ancak siz 80 kolonluk bir tanımlama yapacaksınız ve kâğıt ebatlarınız ancak 80 kolonu alabiliyor. İşte tanımlamalarınıza başlamadan önce kolon sayısını 80 olarak değiştirirseniz, sayfa dışına taşan bir tanımlama yapmanız da engellenmiş olacaktır. Zira hücresel alanın genişliği girdiğiniz kolon sayısına göre daraltılıp, genişletilecektir. Kolon veya satır sayılarını değiştirdikten sonra uygula butonunu tıklamanız gerekir. Döküm Sayısı Tanımlamakta olduğunuz form ile basılacak evrakların döküm sayısı bu alanda belirtilecektir. Örneğin fatura formu tanımlıyorsunuz ve bu formun kullanılacağı her fatura iki kopya olarak basılıyor. Bu durumda döküm sayısı alanına da 2 rakamını girmelisiniz. Şablon Dosya Adı Series 9000 ürünlerimizde evraklarınızı herhangi bir editör programından tasarımı yapılan formlar üzerine bastırmanız mümkündür. Örneğin firmanızda sipariş fişi, irsaliye ve fatura gibi evrakları matbaadan bastırmak yerine, bu evrakların şekilsel detaylarını herhangi bir editör programı yardımıyla kendiniz çizip, faturalarınızı bu şablon formlar üzerine yazdırmak istiyorsunuz. Faturalarda çıkmasını istediğiniz bilgileri, bunların konumlarını, biraz sonra açıklayacağımız şekilde ALT+F penceresinden belirlediniz. Şimdi ALT+F penceresinden yaptığınız tanımlamalar ile hazırladığınız şablon dosyanın ilişkilendirilmesi gerekiyor. Başka bir ifade ile şu an yapmakta olduğunuz form tanımının, hangi şablon dosya üzerine basılacağını belirtmek kalıyor. İşte ALT+F ekranının bu alanına, oluşturduğunuz şablon dosyanın adı girilecektir. Şablon dosyalar ile ilgili unutulmaması gereken önemli bir ayrıntı, oluşturduğunuz şablon dosyanın uzantısının.sbl olması ve bu dosyanın şirket dizini altında SYSTEM dizinine kaydedilmesidir. Örnek; C:\SERI9000\MIKRO\2013_1\SYSTEM\ORNEK.SBL. Yukarıda Series 9000 programlarımızın C sürücüsünde ve SERI9000 dizini altında yüklü olduğu görülmektedir. Çalıştığımız firma kodu MIKRO, çalışma yılımız ise 2013_1 yani 2013 ün 1. dönemidir. Şablon dosyamızı da çalıştığımız şirket ve çalışma yılının altında bulunan SYSTEM dizinine uzantısı.sbl olarak kaydettik. ORNEK.SBL dosyamızı ve ALT+F penceresinden yaptığımız tanımlamaları kullanarak döküm alabilmek için de şablon dosya adı alanına dosyamızın adı olan ORNEK girişini yaptık. Seçili alana ait detaylar Bu bölümde form dizaynında seçili olan alanın tipi (dinamik mi, statik mi vb.), veri tipi, hangi kolon ve satırda yer aldığı, genişliği gibi detaylara ait bilgiler yer alacaktır. Alanlara ait başlıkların hangi hizada yer alacağı da bu bölümden belirlenecek detaylardır. 63

64 Ekranın Üst bölümünde yer alan menüler Dosya başlıklı menüde sunulan seçenekler ile ekranda yer alan form dizaynını saklayabilir daha önceden hazırlanmış form dosyalarını çağırabilir üzerinde değişiklik yaparak ister aynı isimle istenirse de farklı bir isim vererek kaydedebilirsiniz. Görünüm başlıklı menüde yer alan seçenekler ile form dizaynımızın koordinat çizgilerini belirleyebilirsiniz. Yani ilgili alanı yatay ve dikey olmak üzere çizgiler çizerek belirginleştirebilirsiniz. Bunun yanı sıra form dizaynının özelliklerinin gösterildiği alanı (sol taraf) kaldırıp ekleyebilirsiniz. Aynı şekilde form dizaynı için kullanılacak dinamik ve statik alanlarının listelendiği ve ekranın sağ tarafında yer alan veri detaylarını görüntüleyebilir yada kaldırabilirsiniz. Düzenle menüsünde yer alan seçenekler ile form dizayn ekranının hem statik hem de dinamik alanlarına hazırlanacak sorgu dosyalarını ekleyebilir yada eklenmiş olan sorgu dosyalarını silebilirsiniz. Programımızın en kapsamlı özelliği olan sorgu ekleme bu menüde sunulan Statik sorgu düzenle ve Dinamik sorgu düzenle seçeneklerinin çalıştırılmasıyla açılacak ekrana yazılacaktır ve sonrasında formumuza eklentisi gerçekleştirilecektir. Bu menüde yer alan Döküm parametreleri ekranının sunacağı seçeneklerle tanımlamakta olduğunuz form kullanılarak basılacak evrakların bir takım içeriksel ve şekilsel özellikleri belirtilecektir. Formunuz için geçerli olmasını istediğiniz bir özellik varsa, bunu o satırın sol tarafındaki kutucuğu klikleyerek (boş olan kutucuk tıklandığında o kutucuk işareti ile doldurulacaktır) belirleyeceksiniz. Seçilen bir özellik iptal edilmek istendiğinde, tekrar ilgili kutucuğu tıklayarak işaretinin kaldırılmasını sağlamalısınız. Şimdi bu özelliklerin neler olduğunu açıklamaya çalışalım. Hareket birleştir: Bir evrakta yer alan birden fazla hareket satırının toplanıp (birleştirilip), evrak formuna tek bir satır halinde yazdırılması için bu satırın kutucuğunu kliklemelisiniz. Örneğin bir faturada aynı stoktan 2 kez giriş yapılmış. Bu stokların sadece miktarları farklı. Bu durumda bu 2 stok kaleminin miktarları toplanarak, faturada tek bir satırda yer alması için bu kutucuğu kliklemelisiniz. Stok birleştirme işlemi sadece aynı stoklar için değil, kod yapısının belirli bir dijitine kadar aynı kodları içeren stoklara da uygulanabilir. Örneğin bir konfeksiyoncu firmanın stok kod yapısı şu şekilde oluşturulmuş; PT 101 BEJ 36 PT 101 BEJ 38 PT 101 KHV 36 PT 101 KHV 38 PT 101 LCT 36 PT 101 LCT 38 PT 101 SYH 36 PT 101 SYH 38 Bu stokların birim fiyatları aynı. Birim fiyatlar kod yapısının ilk 5 dijitine göre değişiyor ve yukarıda da görüldüğü gibi 8 stokun ilk 5 kodu aynı. Değişkenliğin sadece fiyatları etkilemeyen renk ve beden kodlarında olduğunu düşünelim. İşte bu 8 stoku miktarları toplanarak, yapılan iskonto veya masraflar varsa, bunların dağıtımı yapılarak faturaya tek bir satır halinde bastırabilirsiniz. Bunun için öncelikle yapılması gereken işlem, kuruluş programının Sistem/Sistem ve Program 64

65 Parametreleri/Program Akış Parametreleri bölümünden dökümlerde birleştirme kod uzunluğu alanına, stok kod yapısındaki değişkenlik göstermeyen 5 rakamı girilmelidir. Daha sonra evrak formunun bu kutucuğu kliklenmelidir. Böylece fatura evrakında yer alan 8 stok, yazıcıdan döküm alınırken tek bir stok olarak basılacaktır. Toplu Evrak Dökümünde Mesaj: Ctrl+U tuşları ile toplu evrak dökümü yapılırken her bir evrak için mesaj giriş ekranına ulaşmak istiyorsanız, satır sonu butonunu tıklayarak açılacak pencereden -evet- seçmelisiniz (Bkz. Mesaj Dosyası). Word e Gönder: Bu kutucuğu kliklerseniz, hazırlamış olduğunuz evrak formunu Word programına gönderebilirsiniz. Dos Modunda Dökülsün: İlgili evrakı DOS modunda dökmek için ekranınızın bu parametresini işaretlemeniz yeterli olacaktır. Tutarı İngilizce Yaz: Bu kutucuğu kliklerseniz, yazı ile yazdırılacak olan evrak tutarı (statik alanlardan biri olan yazı ile toplam alanı) İngilizce olarak yazdırılacaktır. Tutarı Türkçe Yaz (Orj. Döviz): Bu kutucuğu kliklerseniz, yazı ile yazdırılacak olan evrak tutarı (statik alanlardan biri olan yazı ile toplam alanı) Türkçe olarak yazdırılacaktır. Stok Miktarı Beden Detaylı Dökülsün: Beden veya renk detaylı olarak takip ettiğiniz stokların evrak dökümlerinde, satış miktarı kolonuna stokların toplam satış miktarı ile sonrasında beden ve renk miktarlarının detaylı olarak yazılmasını istiyor iseniz bu parametreyi işaretlemeniz yeterli olacaktır. Miktar, fiyat, tutarda desimal 0 ise yazma: Bu parametrenin başında yer alan kutucuğun işaretlenmesi durumunda irsaliye fatura, sipariş fişi vb. evraklar dökerken miktar, fiyat ve tutarlarda ki desimal haneleri 0 ise yani ,00 gibi bir rakam ise desimal hanesi dökümde yer almayacak. Aksi durumda yani bu parametre işaretlenmezse desimal hanesi 0 olsa bile dökülecektir. Stok seri noları açıklamalı döksün: Bu alanda yapılması gereken seri numarasına göre takip edilen stokların form basımlarında seri nolarının açıklamalarının da dökülüp dökülmeyeceğinin belirlenmesidir. Satır detayında başlıklar görünmesin: Stok seri noları dökülmesin: Bu parametre ile de amaç form basımında seri numarasına göre takibi yapılan stokların form basım esnasında seri numaralarının da dökümde yer alıp almayacağının belirlenmesidir. Bu seçenek seçildiğinde seri numaraları da formda basılacaktır. Ekranın alt bölümünde yer alan seçeneklerle de beden detaylı takip edilen stoklar için beden miktarlarının ondalık hane detayları belirlenecektir. Alt toplam menüsünde yer alan seçenekler ile form dizaynında hangi alt toplamların yer alacağı belirlenecektir. Bu tanımlamalar dinamik alana ilişkin tanımlamalardan hemen sonra yer alacaktır. Bu menüden kullanıcılarımız isterlerse alt toplam detaylarının yazımlarında da değişim yapabilirler. Yani toplam bilgisinin kendilerinin istediği şekilde yazılmasını sağlayabilirler. Şimdi bu menüde ki seçenekleri biraz daha detaylı inceleyelim. Alt Toplam Seç Bu seçenek dinamik alanlardan hemen sonra listelenecek alt toplam bilgilerinin nelerden oluşacağını tanımlamak amacıyla kullanılacaktır. Yani hangi alt toplamların listeleneceği ve konumlarının ne olacağı kullanıcılar tarafından belirlenecektir. Örneğin evrak ara toplamı, iskonto yüzde ve/veya tutarları, evrak yekûnu gibi alt toplam bilgileri kullanıcılar tarafından seçilir ve konumları belirlenir. Alt toplam seç seçeneği çalıştırıldığında, bütün alt toplam bilgileri otomatik olarak seçili durumda karşınıza gelecektir. Örnek ekranımızda bu toplamların bir kısmı listelenmektedir. Dolayısı ile eğer yazıcıya dökülecek evrakta bu alt toplamların tümü (tabii ki sadece değer olanları) varsa, dinamik alandan sonra hepsi basılacak demektir. Örneğin fatura 65

66 evrakının dökümünü alacaksınız ve bu evraka 4 iskonto, 3 masraf uygulanmış. Bu durumda dinamik alan bilgileri listelendikten hemen sonra, 1. iskonto yüzdesi ve tutarı, 2. iskonto yüzdesi ve tutarı, 3.ve 4. iskonto yüzde tutarları ve aynı şekilde 1 den 4 e kadar masraf yüzde ve tutarları basılacak demektir. Ancak siz faturayı bastırırken iskonto yüzdelerini değil, sadece tutarlarını bastırmak istiyorsunuz. İşte alt toplam seç butonuna bu noktada ihtiyacınız olacaktır. Bu butonu tıklayarak, evrak formunun alt toplamlarında çıkmasını istemediğiniz bilgilere ait kutucukları kliklemek suretiyle (kutucuklar kliklendiğinde işareti kalkacaktır) bunları formunuzdan çıkaracaksınız. Alt toplamlar yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda belirlendikten sonra kayıt butonu tıklanarak kaydedilmelidir. Yaptığınız bu seçimleri bir başka evrak formunda da kullanmak isterseniz, yeni form üzerinde alt toplam seç bölümünü ekrana getirip, yükle butonunu kliklemelisiniz. Bu butonu kliklediğinizde bir pencere açılacak ve tanımlamakta olduğunuz forma hangi alt toplam seçimlerinin yükleneceğini belirlemeniz istenecektir. Bu durumda uzantısı.alt olan alt toplam dosyalarından ilgili olanını seçip,. aç butonuna basarak tanımlamakta olduğunuz yeni forma yükleyebilirsiniz. Alt Toplam Değiştir ALT+F ekranının sol tarafında yer alan son buton, alt toplamlarının tanımları üzerinde değişiklik yapmanıza imkân verecektir. Alt toplam tanımları firmadan firmaya farklılık gösterebilir. Örneğin programlarımızda ara toplam olarak geçen ifadeyi siz mal bedeli olarak kullanıyor olabilirsiniz. Veya 2.Iskonto Yüzdesi tanımı sizin için özel cari iskontosu anlamına geliyor olabilir. İşte form tanımlamaları yaparken sıklılıkla kullandığınız terimleri görmek ve böylece tanımlamalarınızı daha seri bir şekilde yapmak istiyorsanız, bu bölümden alt toplam tanımlarını değiştirebilirsiniz. Alt toplam tanımlarını değiştirebilmek için imleci ilgili satıra getirip yeni tanımı girmeniz yeterlidir. Değiştireceğiniz tanımlar bittikten sonra, bu tanımları kaydetmelisiniz. Bunun için ekranın üst tarafında yer alan kayıt butonunu tıklamalısınız. Yaptığınız değişiklikler evrak form adı ve.alt uzantısı ile kaydedilecektir. Yaptığınız bu seçimleri bir başka evrak formunda da kullanmak isterseniz, yeni form üzerinde alt toplam değiştir bölümünü ekrana getirip, yükle butonunu kliklemelisiniz. Bu butonu kliklediğinizde bir pencere açılacak ve tanımlamakta olduğunuz forma hangi alt toplam değişikliklerinin yükleneceğini belirlemeniz istenecektir. Bu durumda uzantısı.alt olan alt toplam dosyalarından ilgili olanını seçip,. aç butonuna basarak tanımlamakta olduğunuz yeni forma yükleyebilirsiniz. Yazı tipleri menüsünde yer alan seçenek ile de Windows ve Dos modunda dökümleriniz için statik ve dinamik alanlara yönelik istediğiniz font tipini seçebilmeniz ve font büyüklüğünü ayarlayabilmeniz mümkün olacaktır. Ekranın Sağ bölümüne ait detaylar Evet, ALT+F Form Hazırla ekranının sol yarısında ve ekranın üst bölümünde yer alan butonları ve seçim yapılabilecek alanları açıklamaya çalıştık. Şimdi ekranın sağ yarısı ve son menümüz olan Alan ekle ile ilgili açıklamalarımıza geçiyoruz. ALT+F ekranının sağ yarısı, istenirse yatay ve dikey çizgilerin birleşimi ile hücresel bir görünüme getirilebilir. Bunun için yapılması gereken tek işlem ekranın üst bölümünde Görünüm başlıklı menüde yer alan yatay çizgi ve dikey çizgi alanlarının seçilmesidir. Ekranın sağ yarısı üç bölüm olarak düşülmelidir. Bu bölümler farklı renklerle birbirinden ayırt edilebilir. Dinamik alan tanımlamaları sadece ikinci (ekranın ortasında) bölümde yapılabilir. Statik alanlar ve mesaj alanları her üç bölümde de kullanılabilir. Form tanımlamalarınıza statik alanları seçerek yani hücresel bölgenin birinci ve üçüncü bölümlerini tanımlayarak başlayabilirsiniz. Statik alanlar, form üzerinde yer alacak sabit bilgilerdir. Başka bir ifade ile bu alanların konumları belirlenir ve evrakta yer alan hareket satırları ne kadar az veya çok olursa olsun statik alanların konumları değişmez. Tanımlandıkları yerlere ilgili bilgiler gelir. Örneğin cari hesap kodu ve adı, evrak numarası, evrak no gibi. Dinamik alan tanımlamaları statik alanların tam tersidir. Bu alanlara hareket bilgileri gelir ve bu hareket bilgileri değişkendir. Örneğin fatura formu tanımlıyorsunuz. Bir fatura 3, 5, 10 ve 50 stok hareketinden oluşabilir ve bu hareket satırı her seferinde değişkenlik gösterir. Alan Ekle 66

67 Forma Statik, Dinamik, DB Statik, DB Dinamik Mesaj ve Resim Alanı Ekleme Şimdi evrak formunuza statik alan eklemeye çalışalım. Bunun için ya ekranın üst bölümünde yer alan alan ekle menüsünde sunulan Statik seçeneğini çalıştırmamız yada ekranın sağ bölümün de verilerin sıralandığı alandaki Statik bölümünü tıklamamız gerekecektir. Her iki durumda da statik alana ekleyebileceğimiz tüm verilere ulaşılacaktır. Eğer alan ekleme işlemi, alan ekle menüsündeki statik seçeneğinin çalıştırılmasıyla olacaksa ise ekrana bir kutucuk atanacaktır. Bu aşamada yapılması gereken bu kutucuğun hangi veri ile doldurulacağının belirlenmesidir. Bunun içinde ilgili kutu içinde Mouse göstergesinin sağ tuşuna basılıp sunulan seçeneklerden istenen verinin aktarılması yeterli olacaktır. Eğer veri ekleme ekranın sağ tarafındaki statik menüsünden olacaksa bu aşamada verilerin mouse yardımıyla istenen alana taşınması daha kolay olacaktır. Evet statik alana ilişkin verilen form üzerinde olması gereken yere taşındıktan sonra sıra bu alanın genişliğini tanımlamaya gelecektir. Alanın genişliğini Mouse ve klavyeniz yardımıyla genişletip daraltabilir, istediğiniz ölçülere getirebilirsiniz. ALT+F ekranında bütün statik, dinamik, db statik, db dinamik, statik sorgu ve dinamik sorgu alanları aynı mantık ile tanımlanır. Yalnız dinamik alan tanımlanırken Alan Ekle menüsünden Dinamik seçeneği seçilir ve alan ekranın orta bölümünde konumlanır. Aynı şekilde olması gereken konumu, genişliği ve içereceği bilgi seçilir. Mesaj alanları ise Mesaj Ekle butonuna basılarak forma eklenir ve bu alanlar ilk anda birinci statik alan bölümünde yer alır. Eklenen mesaj alanı yukarıda anlatmaya çalıştığımız şekilde olması gereken yere taşınır. Mesaj alanlarına gelecek bilgiler yine mouseun sağ tuşu tıklanarak (Mesaj 1 den Mesaj 40 a kadar) seçilir. Tanımlanmakta olan evrak bastırılırken ekrana gelen mesajlar penceresinden, her bir mesaj tanımına gelecek mesajlar girilir. Alan ekle menüsünden evrakınıza ilişkin resim yükleyebilmeniz mümkündür. Bunun için öncelikle yapmanız gereken Alan ekle menüsünde evrak resmi seçeneğini çalıştırmanız ve ekranınıza yansıyan kutucuk üzerinde mouse göstergenizin sağ tuşuna basmanızdır. Bu işlem sonrasında ekranınızın üzerine yükle, sil, tara ve göster seçeneklerinin yer aldığı bir menü açılacaktır. Bu menüden yükle seçeneğini seçerek, sisteminizde kayıtlı olan evraklarınıza ilişkin resminizi bu bölüme getirebilirsiniz. Tara seçeneği, scaneri olan kullanıcılarımız için işlevsel olacaktır. Dolayısıyla bu seçenekle sacanerdan taradığınız evrak resmini anında bu bölüme getirebileceksiniz. Sil seçeneği yüklediğiniz resimleri silmek için göster seçeneği de, ilgili resmi orijinal boyutlarda görüntüleyebilmek için kullanılacaktır. 67

68 Ctrl+F (Senet-Çek Form Tanımla): Çek-senet bordrolarında Ctrl+F tuşlarına basarak, senet veya çek bordrolarına uygun form tanımlayabilirsiniz. Form tanımlamaları ALT+F Form Hazırla yardım tuşu ile aynı mantıkta yapılır. Detaylı bilgi için Bkz. Alt+F Form Hazırla. Ctrl+O (C/H Bakiye Vade ve Tutarları): Finans/Evraklar/Tahsilat ve Ödeme menülerinde yer alan tahsilat ve tediye makbuzlarının hareket satırları üzerinde Ctrl+O tuşlarına basıldığında ekranınızın üzerine ilgili cari için kapanacak bakiye vadelerin yer aldığı bir ekran gelecektir. Bu aşamada sizden istenen bu ekrandan bakiye seçimini yapıp evraka aktarmanız ve hesabı kapatmanızdır. Eğer bu ekranda sıralanan satışların hangi sorumluluk merkezinden yapıldığını izlemek istiyor iseniz Kuruluş programının Sistem/Sistem ve program parametreleri/program akış parametreleri (091400) ekranının 60. sırasında yer alan Fat.ve irs.de srm. mrk. kull. zorunlu mu? parametresinin "Evet" olarak işaretlemeniz yeterli olacaktır. Böylece ekranınıza srm kodu ve adı kolon başlıkları da eklenecektir. Aksi durumda CTRL+O ekranında sorumluluk merkezi kodu ve adı başlıkları yer almayacaktır. Ctrl+L (Evrak Kilitle) -Ctrl+A(Evrak Kilidi Aç): Series 9000 ürünlerindeki bütün evrak giriş programlarında (faturalar, tahsilat-tediye makbuzları, dekontlar vb.) CTRL+L tuşları evrak kilitleme fonksiyonu yerine getirir Bu fonksiyonu çalıştırmak için, kilitlemek istediğiniz evrak ekranınızdayken CTRL+L tuşlarına basmanız yeterlidir. Evrak kilitlendikten sonra, hiç bir kullanıcınız o evrak üzerinde işlem yapamaz. Evrak üzerinde tekrar işlem yapabilmek için CTRL+A tuşlarıyla evrak kilidinin açılması gerekir. Bu tuşlara basıldığında sizden şifre sorulacaktır. Evrak kilidini açan şifre, supervisor (SRV) şifresidir. Bu şifre girildikten sonra evrakınız üzerinde tekrar işlem yapabilirsiniz. Ctrl+U (Toplu Evrak Dökümü): Ctrl+U tuşlarına birlikte basarak, birden fazla evrakı tek bir hareketle yazıcıya dökebilirsiniz. Örneğin fatura ekranı üzerinde bu tuşlara basarsanız, seri (evrak) numarasını ve ilk-son sıra numaralarını gireceğiniz faturalar art arda yazıcıya dökülecektir. Seri ve sıra numarası girişlerinden sonra F2 tuşuna basarak işlem başlatılmaktadır. 68