AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MALİYYƏ NAZİRLİYİNİN KOLLEGİYASI

Transkript

1 AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MALİYYƏ NAZİRLİYİNİN KOLLEGİYASI Q Ə R A R Q-02 Bkı şhri 18 ynvr 2016-cı il Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı nın tsdiq edilmsi hqqınd Mühsibt uçotu hqqınd Azrbycn Respubliksı Qnununun ttbiq edilmsi brd Azrbycn Respubliksı Prezidentinin 7 fevrl 2005-ci il trixli 192 nömrli Frmnının 2.1-ci bndin uyğun olrq Azrbycn Respubliksı Mliyy Nzirliyinin Kollegiysı qrr lır: 1. Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı tsdiq edilsin (lv olunur). 2. Mliyy Nzirliyinin prtının Uçot siysti şöbsin tpşırılsın ki, bu qrrın 3 gün müddtind Azrbycn Respubliksının Hüquqi Aktlrın Dövlt Reyestrin dxil edilmsi üçün Azrbycn Respubliksının Ədliyy Nzirliyin tqdim edilmsini tmin etsin v bu qrrdn irli gln digr msllri hll etsin. 3. Bu qrrın icrsın nzrti öz üzrimd sxlyırm. Kollegiynın sdri, Azrbycn Respubliksının Mliy nziri Smir Şrifov

2 Tsdiq edilmişdir: Azrbycn Respubliksı Mliyy Nzirliyinin Kollegiysının 18 ynvr 2016-cı il trixli Q-02 nömrli Qrrı Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı 1. Ümumi müddlr 1.1. Bu Qyd Mühsibt uçotu hqqınd Azrbycn Respubliksı Qnununun ttbiq edilmsi brd Azrbycn Respubliksı Prezidentinin 7 fevrl 2005-ci il trixli 192 nömrli Frmnın uyğun olrq hzırlnmışdır Bu Qyd kredit tşkiltlrı istisn olmql mülkiyyt növündn v tşkilti-hüquqi formsındn sılı olmyrq, Mühsibt uçotu hqqınd Azrbycn Respubliksının Qnunun ssn mliyy hesbtlrını Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun trtib edn mühsibt uçotu subyektlrin (bundn sonr - tşkiltlr) şmil edilir Bu Qyd tşkiltlr trfindn mühsibt uçotunun sintetik uçotunun memoril order formsı ssınd prılmsını müyyn edir Mühsibt uçotu hqqınd Azrbycn Respubliksı Qnununun tlblrin ssn mühsibt uçotunu sdlşdirilmiş uçot qydlrın uyğun prn mühsibt uçotu subyektlri d bu Qyddn istifd etmk hüququn mlikdir Sintetik uçotun memoril order formsını (ll v y vtomtlşdırılmış rejimd) ttbiq etmyn tşkiltlr mühsibt uçotunun sintetik uçotunu digr formlr (jurnl-order formsı v y digr vtomtlşdırılmış) ssınd hyt keçirmk hüququn mlikdirlr. İcr hkimiyyti orqnlrı sintetik uçotun prılmsı il lqdr digr formlrın ttbiqini Azrbycn Respubliksının Mliyy Nzirliyi il rzılşdırmql hyt keçirir. 2. Əss nlyışlr v çıqlmlr 2.1. Memoril order formsı bş vermiş mliyy-tsrrüft mliyytlrının ilkin uçot sndlrin uyğun olrq xronoloji rdıcıllıql müxbirlşmlrin verilmsi il trtib ediln sintetik uçotun prılmsı formsıdır Yığım cdvli dövr rzind xronoloji rdıcıllıql eyni tipli mliyytlr üzr trtib edilmiş memoril orderlrin nticlrini sistemlşdirn uçot registridir.

3 2.3. Bş kitb tşkilt trfindn istifd olunn bütün sintetik hesblr üzr qruplşdırılmış mlumtlrı özünd ks etdirn v sintetik uçotun memoril order formsı ssınd prılmsı zmnı mlumtlrın icmllşdırılmsını tmin edn nzrtedici uçot registridir Dövriyy blnsı hesblr v subhesblr üzr dövrün vvlin v sonun qlıqlrı, hbel dövr rzind onlrın debet v kredit üzr dövriyylrini özünd ks etdirn uçot registridir Sintetik uçot müyyn iqtisdi lmtlrin gör mlk, öhdlik v tsrrüft mliyytlrı üzr ümumilşdirilmiş mlumtlrın mblğ ölçüsünd sintetik hesblrd prıln uçotudur Qeyri-mddi ktivlr tşkiltın tsrrüft fliyytind bir ildn rtıq müddtd istifd ediln, glir gtirn v fiziki formy mlik olmyn, tnın biln qeyri-monetr ktivlrdir Ehtiytlr tşkiltın di fliyyti zmnı stış mqsdil sxlnıln, stış üçün istehsl prosesind hzırlnmqd oln, hbel istehsl v xidmt prosesind srf ediln xmml v mteril formsınd oln ktivlrdir. 3. Tşkiltlrd ttbiq ediln memoril order formlrı 3.1. Tşkiltlrd bş vermiş mliyy tsrrüft mliyytlrı üzr şğıdkı memoril orderlr trtib edilir: memoril order 1 (kss mliyytlrı üzr); memoril order 2 (bnk mliyytlrı üzr); memoril order 3 (mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr); memoril order 4 (thtlhesb şxslrl hesblşmlr üzr); memoril order 5 (ehtiytlr üzr); memoril order 6 (qeyri-mddi ktivlr, torpq, tikili v vdnlıqlr, dşınmz mlk investisiylr, bioloji ktivlr, tbii srvtlr, digr uzunmüddtli ktivlr v sir uzunmüddtli qeyri-mliyy ktivlri üzr); memoril order 7 (xidmtlr v işlr üzr); memoril order 8 (fliyytin nticlri v bununl bğlı digr mliyytlr üzr) Tşkiltlr onlr üçün hmiyyt ksb edn istiqmtlr üzr lv memoril orderlr trtib etmk, mliyy-tsrrüft mliyytlrının hcmindn sılı olrq bu Qydnın 3.1-ci bndind göstrilmiş memoril orderlri birlşdirmk hüququn mlikdirlr Memoril orderlr mliyyt hyt keçiriln günün növbti günündn gec olmyrq (ilkin uçot sndlrinin dxil olmsı rdıcıllığı üzr) hm yrı-yrı sndlrin, hm d eynidlı sndlrin ssınd trtib edilir. İlkin uçot sndi ylnız bir memoril orderd bir df uçot lınmlıdır.

4 3.4. Memoril orderlrd mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) bş vermiş mliyy tsrrüft mliyytının xrkterindn sılı olrq, bir hesbın (subhesbın) debeti v digr hesbın (subhesbın) krediti üzr yzılır Memoril orderlrd mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrin) verilmsi ilkin uçot sndlrin ssn şğıdkı kimi uçot lınır (Əlv 1): memoril orderlrin A) hisssind mühsibt yzılışının (müxbirlşmnin) sır nömrsi, mliyytlr üzr ilkin uçot sndinin trixi v nömrsi, mliyytın dı, tsnift mddsinin nömrsi (mövcud olduqd), mliyytın ikili yzılış üsulu il hesblrın (subhesblrın) debet v krediti üzr mühsibt yzılışı (müxbirlşmsi) v mblği göstrilir; memoril orderlrin A) hisssind uçot lınmış mliyytlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) qruplşdırılmql B) hisssind ks etdirilir; memoril orderlrin B) hisssind ks etdirilmiş qruplşdırılmış mliyytlr üzr mühsibt yzılışlrın (müxbirlşmlr) uyğun olrq göstrilmiş hr hesbın (subhesbın) debeti v krediti üzr dövriyysi C) hisssind qeyd olunur memoril orderlrin A), B) v C) hisslrind hesblrın (subhesblrın) dövriyylri üzr cmi mblğlr bir-birin brbr olmlıdır Aprılmış mliyy-tsrrüft mliyytlrının çoxluğundn sılı olrq istiqmtlr gör müyyn edilmiş memoril orderlr üzr y rzind rdıcıllıql bir neç memoril order trtib edil bilr Ay rzind trtib edilmiş memoril orderlrin C) hisssind göstrilmiş yrı-yrı hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr dövriyylr uyğun olrq şğıdkı yığım cdvllri trtib edilir: yığım cdvli 1 (1 -li memoril orderlr üzr); yığım cdvli 2 (2 -li memoril orderlr üzr); yığım cdvli 3 (3 -li memoril orderlr üzr); yığım cdvli 4 (4 -li memoril orderlr üzr); yığım cdvli ¹ 5 (5¹-li memoril orderlr üzr); yığım cdvli 6 (6 -li memoril orderlr üzr); yığım cdvli 7 (7 -li memoril orderlr üzr); yığım cdvli 8 (8 -li memoril orderlr üzr); 3.9. Memoril orderlr ssn hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr dövriyylri yığım cdvllrind şğıdkı kimi ks etdirilir (Əlv 2): yığım cdvlinin A) hisssinin Memoril orderlrin nömrsi v trixi sütunlrınd qeydiyyt lınn müvfiq memoril orderin nömrsi v trixi göstrilir; yığım cdvlinin A) hisssinin memoril orderin cmi mblği sütunund müvfiq memoril orderlrin C) hisslrind göstrilmiş cmi mblğ ks etdirilir; yığım cdvlinin A) hisssinin Sintetik hesblr (subhesblr) üzr mblğlr sütunlrınd memoril orderlrin C) hisssind göstrilmiş hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr dövriyylri ks etdirilir;

5 yığım cdvlinin A) hisssinin Cmi stri üzr sintetik hesblrın (subhesblrın) yrılıqd debeti v krediti üzr cmi dövriyylri Memoril orderin cmi mblği sütununun yekunun brbr olmlıdır; yığım cdvlinin A) hisssinin Cmi stri üzr hr hesbın (subhesbın) debeti v krediti üzr cmi dövriyylri Yığım cdvlinin B) hisssind ks etdirilir Aprılmış mliyy-tsrrüft mliyytlrının çoxluğundn sılı olrq müyyn edilmiş memoril-orderlr üzr y rzind ylnız bir memoril order trtib edildiyi hld yığım cdvllri trtib edilmir. Bu zmn memoril orderlr üzr mlumtlr bş kitbd uçot lınır Hesbt yı bitdikdn sonr bütün memoril orderlr, yığım cdvllri v onlr id ediln müvfiq sndlr xronoloji qydd yığılmlı v tikilmlidir Yığım cdvllrinin B) hisslrind qeyd olunn hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr ylıq dövriyylri, yığım cdvllri trtib edilmdiyi hllrd memoril orderlrin C) hisslrind qeyd olunn hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr ylıq dövriyylri şğıdkı kimi Bş Kitbd uçot lınır (Əlv 3): Bş Kitbın yığım cdvli (memoril order) üzr sır nömrsi v ylr sütunund yığım cdvllrinin sır nömrlri v bu cdvllrin trtib edildiyi müvfiq y, yığım cdvllri trtib edilmdiyi hllrd memoril orderlrin sır nömrlri v onlrın trtib edildiyi müvfiq y göstrilir; Bş Kitbın yığım cdvli (memoril order) üzr cmi mblğ sütunund müvfiq yığım cdvlinin cmi mblği, yığım cdvli trtib edilmdiyi hllrd memoril orderin C) hisssind göstrilmiş cmi mblğ ks etdirilir; Bş Kitbın Sintetik hesblr (subhesblr) üzr dövriyylr sütunlrınd yığım cdvllrinin B) hisslrind göstrilmiş hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr cmi dövriyylri, yığım cdvllri trtib edilmdiyi hllrd memoril orderlrin C) hisslrind göstrilmiş hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr dövriyylri ks etdirilir Bş Kitbın Cmi stirlrind ylıq yığım cdvllrin, yığım cdvllri trtib edilmdiyi hllrd memoril orderlr ssn toplnmış yekun mblğlr hesblnılır Bş Kitbın cmi rüb üzr strind hmin rüb üzr toplnmış mblğlr ks etdirilir Bş Kitbın yekun il üzr strind hmin il üzr toplnmış mblğlr ks etdirilir Hesbt dövrün uyğun olrq Bş Kitb ssn hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr ylıq, rüblük v illik dövriyylri şğıdkı kimi Dövriyy Blnsınd uçot lınır (Əlv 4): Dövriyy Blnsınd ötn ilin yekun blnsın müvfiq olrq ilin vvlin oln hr hesbın (subhesbın) debeti v y krediti üzr qlıq mblği müvfiq sütun yzılır;

6 Hesbt dövrün uyğun olrq Bş Kitb ssn hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr ylıq, rüblük v illik dövriyylri Dövriyy Blnsının müvfiq debet v kredit sütunlrınd ks etdirilir; Hesbt dövrün uyğun olrq Dövriyy Blnsınd hesblrın (subhesblrın) debeti v krediti üzr dövrün vvlin oln qlıqlrı v hmin dövrd dövriyylri nzr lınmql dövrün sonun yekun qlıqlr çıxrılır. 4. Tşkiltlrd kss mliyytlrı üzr sintetik uçotun prılmsı 4.1. Tşkiltlrd kss mliyytlrı üzr sintetik uçotun ss mqsdi kssd oln pul vsitlrinin hrktinin v düzgün istifdsinin tmin edilmsindn, qlıq mblğ brd dqiq mlumtın ld edilmsindn v onlrın qorunmsındn ibrtdir Kss mliyytlrı üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 1-d prılır Kss mliyytlrı üzr mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrin) verilmsi şğıdkı kimi hyt keçirilir: kssir (xzindr) trfindn kss kitbınd pul vsitlri üzr yzılışlr hr bir kss mdxil orderi, kss mxric orderi v y onu vz edn sndlr üzr mliyyt bş verdikdn drhl sonr hyt keçirilir; kssd milli v xrici vlyutd oln pul vsitlrinin mövcudluğu v hrkti uçot lınır. Kss sintetik hesbı üzr vlyutd oln pul vsitlrinin uçotu, mliyyt trixin Azrbycn Respubliksı Mrkzi Bnkının müyynlşdirdiyi mznny uyğun olrq mntl prılır; iş gününün sonund kssir (xzindr) gün rzind mliyytlrın yekununu hesblyrq, növbti iş gününün vvlin kssd oln pul vsitlrinin qlığını çıxrır, mdxil v mxric sndlri il birlikd kss hesbtının surtini (gün rzind kss kitbınd yzılışlrın surtini) kss kitbın imz etdirmkl mühsibtlıqd msul şxs tqdim edir; msul şxs trfindn kss mliyytlrı üzr sndlrin tmlığı v imzlrın mövcudluğu, hüquqi ktlr uyğun trtibtı v digr mlumtlr yoxlnıldıqdn sonr gün rzind prıln kss mliyytlrı üzr ilkin uçot sndlri lv edilmkl mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) verilir Hr hesbt gününün sonun Kss sintetik hesbı üzr qlıq, kss kitbınd oln qlığ uyğun glmlidir Kss sndlri z oln tşkiltlrd 3 gün üçün kssirin trtib etdiyi hesbtlr ssınd oxşr mliyytlr üzr bir mühsibt yzılışı (müxbirlşm) il memoril order dxil edilmsin yol verilir. Bu hld memoril orderin Əmliyytlr üzr ilkin uçot sndinin trixi qrfsınd yzılışın hyt keçirildiyi dövrün bşlnğıc v son trixlri göstrilir. 5. Tşkiltlrd bnk mliyytlrı üzr sintetik uçotun prılmsı

7 5.1. Tşkiltlrd bnk mliyytlrı üzr sintetik uçotun ss mqsdi bnkd oln pul vsitlrinin hrktinin, düzgün istifdsinin tmin edilmsindn v onlrın qlıq mblği brd dqiq mlumtın ld olunmsındn ibrtdir Bnk hesblşm hesblrı sintetik hesbınd milli v xrici vlyutd oln pul vsitlrinin mövcudluğu v hrkti uçot lınır. Bnk hesblşm hesblrı sintetik hesbı üzr vlyutd oln pul vsitlrinin uçotu mliyyt trixin Azrbycn Respubliksı Mrkzi Bnkının müyynlşdirdiyi mznny uyğun olrq mntl prılır Tşkiltlrd bnk mliyytlrı üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 2-d prılır Bnk mliyytlrı üzr mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrın) verilmsi şğıdkı kimi hyt keçirilir: bğlnmış müqvilnin şrtlrin ssn vsitin köçürülmsi üçün ssverici sndlr (hesb-fktur, elektron vergi hesb-fktur v sir) xzindrlıq orqnlrın v y müvfiq bnklr tqdim olunur; lınmış mllr, görülmüş işlr v göstrilmiş xidmtlr gör ödnişlr üzr sndlr, hmçinin bnk çıxrışlrı v onlr lv edilmiş sndlr ssn mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) verilir Bir neç xzin v y bnk hesblrı olduğu hld pul vsitlrinin hrktinin uçotu hr bir hesb üzr yrı-yrılıqd trtib edilmiş memoril orderlrd prılır v hmin memoril orderlr müvfiq sır nömrlri verilir Bnk mliyytı bş çtdıqdn sonr xzindrlıq orqnlrı v y bnklr trfindn tqdim edilmiş çıxrışlr v on lv edilmiş sndlr ssn Bnk hesblşm hesblrı sintetik hesbının müvfiq subhesbı üzr pul vsitinin qlığı bnklrd (xzindrlıq orqnlrınd) oln hesblrdkı pul vsitinin qlığın uyğun olmlıdır Bnk mliyytlrı z oln tşkiltlrd bir neç bnk çıxrışının ssınd oxşr mliyytlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) ediln zmn memoril orderin Əmliyytlr üzr ilkin uçot sndinin trixi qrfsınd yzılışın hyt keçirildiyi dövrün bşlnğıc v son trixlri göstrilir. 6. Tşkiltlrd mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr sintetik uçotun prılmsı 6.1. Tşkiltlrd mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr sintetik uçotun ss mqsdi mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr hesblnılmış, ödnilmiş, deponentlşdirilmiş v qlıq mblğin müyyn edilmsindn ibrtdir Əmk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 3-d prılır Əmk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrın) verilmsi şğıdkı kimi hyt keçirilir:

8 mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr qüvvd oln normtiv hüquqi ktlrın tlblri nzr lınmql şğıdkı sndlr ssınd hesblnır: iş (xidmt) qbul, işdn (xidmtdn) zd edilmsi, iş (xidmt) yerlrinin (vziflrinin) dyişdirilmsi brd mk müqvillrin ssn trtib edilmiş mrlr, pul tmintı v mk hqqının ödnişi il bğlı digr mrlr; iş vxtının uçotunu özünd ks etdirn tbellr (tbellrd işçilrin iş dvmiyyti dqiq göstrilmlidir); ştt cdvllri v mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlrin hesblnmsı il lqdr digr sndlr tbellr üzr iş vxtının uçotu struktur bölmnin rhbri trfindn imzlnır. Struktur bölmnin rhbrlri tbel uçotunun düzgünlüyün cvbdeh olurlr; tbellr hr y müyyn edilmiş müddtlrd doldurulur, müvfiq şxslr trfindn imzlnır v mk hqqının hesblnmsı üçün mühsibtlığ thvil verilir; mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr hesblmlr şxsi hesb vrqsind hyt keçirilir; mk hqqının, pul tmintının v on brbr tutuln ödnişlrin hesblnmsı Hesblm cdvli nd (Form HC-1) prılır (Əlv 5). Əmk hqqının, pul tmintının v on brbr tutuln ödnişlrin qbqcdn verilmsi (yni mzuniyyt çıxm, xidmtdn burxılm v digr hllrd) Birdflik hqqhesb -d (Form BH-1) prılmql (Əlv 6), Hesblm cdvli nd (Form HC-1) ks etdirilir; mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlrin hesblnmsı üçün ssverici ilkin uçot sndlri Hesblm cdvli n (Form HC-1) v y Birdflik hqq-hesb (Form BH-1) lv edilir; mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr işçilr ödnilck mblğlr tşkiltın Bnkd oln hesblşm hesblrı hesbındn işçilrin mk hqqı krtlrın köçürülür; tşkiltın işçilrinin mk hqqı krtlrı olmyn hllrd mk hqqı, pul tmintı v on brbr tutuln ödnişlr üzr işçilr ödnilck mblğlr Ödniş cdvli (Form ÖC-1) ssınd onlr verilir (Əlv 7). Ayrı-yrı şxslr birdflik ödnişlr Kss mxric orderi (Form KO-2) v y Birdflik hqq-hesb (Form HC-1) vsitsi il verilir; ödnişin müddti qurtrdıqdn sonr Ödniş cdvli nd (Form ÖC-1), mk hqqının v on brbr tutuln ödnişlri lmyn şxslrin soydlrının qrşısınd «deponentlşdirilib» qeydiyytı prılır v deponentlşdirilmiş mblğlrin reyestri trtib edilir; cdvlin sonund fktiki ödnilmiş mblğlr v ödnilmyn mblğlr hqd qeydlr edilir. Bu mblğlr Ödniş cdvli nin ümumi yekunu il tutuşdurulur v qeydlr ödnişi hyt keçirn şxsin imzsı il tsdiq edilir;

9 deponentlşdirilmiş v bnk thvil verilmiş mblğlr üçün bir ümumi kss mxric orderi trtib olunur. Deponentlşdirilmiş mblğlr üçün trtib olunmuş Reyestr hmin kss mxric orderin lv edilmlidir; mk hqqının, pul tmintının v on brbr tutuln ödnişlrin hesblnmsı v onlrdn tutulmlr üzr müvfiq sndlr ssınd trtib olunmuş Hesblm cdvli n (bzi tşkiltlrd Hesblm cdvli (icml) ssn mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) yd bir df verilir. 7. Tşkiltlrd thtlhesb şxslrl hesblşmlr üzr sintetik uçotun prılmsı 7.1. Tşkiltlrd thtlhesb şxslrl hesblşmlr üzr sintetik uçotun prılmsının ss mqsdi thtlhesb şxslrl hesblşmlr üzr hesblnılmış, ödnilmiş v qlıq mblğin müyyn edilmsindn ibrtdir Tşkiltlrd thtlhesb şxslrl hesblşmlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 4-d prılır Thtlhesb şxslrl hesblşmlr üzr mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrin) verilmsi şğıdkı kimi hyt keçirilir: thtlhesb şxslr vns olrq pul vsitlri tşkiltın ksssındn nğd şkild v y bnkd oln hesblrındn onlrın mk hqqı krtlrın köçürm yolu il ödnilir; thtlhesb şxslr ldıqlrı vnslrın tyintındn sılı olrq beş iş günü müddtind onlrın xrclnmsi brd mühsibtlığ vns hesbtı tqdim etmlidirlr v xrclnmyn pul qlığını kssy qytrmlıdırlr. Eyni şxs yeni vns mblği ylnız vvl verilmiş vns mblği hqd hesbt tqdim edildikdn v pulun qlığı qytrıldıqdn sonr verilir; ezmiyy mqsdlri üçün veriln vns mblğlri üzr vns hesbtlrı is thtlhesb şxs ezmiyytdn qyıtdıqdn sonr onun trfindn üç iş günü müddtind mühsibtlığ thvil verilmlidir; thtlhesb mblğlrin uçotunu prn mühsib vns hesbtın lv edilmiş sndlrin, vnsın tyintı üzr xrclnmsinin v vns hesbtının özünün düzgünlüyünü yoxlyır, imz edir v tsdiq edilmsi üçün bş mühsib tqdim edir; vns hesbtı tsdiq edildikdn sonr hmin hesbt üzr thtlhesb şxsl hqq-hesb prılır. Xrici vlyut il thtlhesb şxslr verilmiş mblğlr üzr uçot mliyytın prıldığı trix Azrbycn Respubliksı Mrkzi Bnkının müyynlşdirdiyi mznny uyğun mntl prılır; thtlhesb mblğlrin vns hesbtı müyyn olunmuş müddtd tqdim edilmdikd v y istifd edilmmiş vns qlığı kssy qytrılmdıqd bu borclr qüvvd oln qnunvericiliyin tlblrin uyğun olrq vns mblğini ln şxsin mk hqqındn tutulur; tşkiltın struktur bölmlri üzr pul tmintı v mk hqqı ödnişinin v digr ödnişlrin prılmsı üçün nğd pul, hmin struktur bölmlrin rhbrlri

10 trfindn müvfiq etibrnm verilmkl tyin ediln msul şxs (thtlhesb şxs) verilir. Msul şxs (thtlhesb şxs) pul tmintı, mk hqqı v digr ödnişlri üç iş günü müddtind pyldıqdn sonr hmin ödnişlr üzr cdvllri v y digr ilkin uçot sndlrini struktur bölm rhbrlri il birlikd imzlyrq mühsibtlığ qytrır; thtlhesb şxslr verilmiş pul vsitlrinin istifdsin dir ilkin uçot sndlri il birlikd tqdim olunn vns hesbtlrı üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) verilir. 8. Tşkiltlrd ehtiytlr üzr sintetik uçotun prılmsı 8.1. Ehtiytlr üzr sintetik uçotun prılmsının ss mqsdi ehtiytlrın hrktinin v düzgün istifdsinin tmin edilmsindn, ehtiytlrın müyyn olunmuş normlr üzr xrc silinmsindn, uzun müddt istifd olunmyn ehtiytlrın, hbel nbrd oln qlıq mblği brd mlumtın müyyn edilmsindn, ehtiytlrın qorunmsındn v ehtiytlr üzr hr y üçün debitor borclrın v lınmış vnslr şklind sir öhdliklrin, verilmiş vnslr şklind sir ktivlrin v kreditor borclrın müyyn edilmsindn ibrtdir Tşkiltlrd ehtiytlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 5-d prılır Ehtiytlr üzr mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrin) verilmsi şğıdkı kimi hyt keçirilir: ehtiytlrın mdxili v mxrici ilkin uçot sndlri ssınd hyt keçirilir; ilkin uçot sndlrin ssn bş vermiş mliyy-tsrrüft mliyytlrı üzr ehtiytlrın hrktin dir mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) verilir Hesbt dövrünün sonun Dövriyy Blnsınd ehtiytlrın hr bir hesb (subhesb) üzr qlıqlrı hmin dövr üçün nlitik uçot kitblrın (jurnllrın) v y krtlrın ssn mühsib trfindn çıxrılmış ehtiytlrın qlıqlrın uyğun glmlidir Mlstnlr trfindn verilmiş sndlrin göstricilri il fktiki qbul ediln ehtiytlr üzr uyğunsuzluq olduğu hllrd (shv olduqd, ml çtışmdıqd v sir) mlstnın, lıcının v mrğı olmyn tşkilt nümyndlrinin iştirkı il üç nüsxdn ibrt olmql kt trtib edilir v istifdçilr tqdim edilir. 9. Tşkiltlrd qeyri-mddi ktivlr, torpq, tikili v vdnlıqlr, dşınmz mlk investisiylr, bioloji ktivlr, tbii srvtlr, digr uzunmüddtli ktivlr v sir uzunmüddtli qeyri-mliyy ktivlri üzr sintetik uçotun prılmsı 9.1. Tşkiltlrd qeyri-mddi ktivlr, torpq, tikili v vdnlıqlr, dşınmz mlk investisiylr, bioloji ktivlr, tbii srvtlr, digr uzunmüddtli ktivlr v sir uzunmüddtli qeyri-mliyy ktivlri (bu qydd bundn sonr ss fondlr)

11 üzr sintetik uçotun prılmsının ss mqsdi uçot lınmış, o cümldn nbrd oln ss fondlrın mblği brd dqiq mlumtın ld edilmsindn, istifd olunmyn ss fondlrın mblğinin v onlrın hrktinin müyyn edilmsindn, onlrın qorunmsındn, ss fondlr üzr qnunvericilikl müyyn olunmuş mortizsiy normlrın ssn mortizsiynın hesblnmsındn, hbel ss fondlr üzr kpitllşdırılmış msrflrin v onlrın istifdy verilmsinin, silinmiş, fliyyti dyndırılmış v stılmış ss fondlrın uçotunun prılmsındn, ss fondlr üzr hr y üçün debitor borclrın v lınmış vnslr şklind sir öhdliklrin, verilmiş vnslr şklind sir ktivlrin v kreditor borclrın müyyn edilmsindn ibrtdir Əss fondlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 6-d prılır Əss fondlr üzr mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrın) verilmsi şğıdkı kimi hyt keçirilir: ss fondlrın mdxili v y mxrici ilkin uçot sndlri ssınd hyt keçirilir; işlrin görülmsi v xidmtlrin göstrilmsi il lqdr müvfiq hesblrd (subhesblrd) uçot lınn ss fondlrın uçotunu prn mddimsul şxs trfindn tşkiltın digr mddi-msul şxslrin istismr v y istifdy verildikdn sonr bu ss fondlr üzr hesblnılmış mortizsiy mblği xrc kimi tnınır; ss fondlrın nbrdn burxılmsı tşkiltın rhbrinin, bş mühsibinin v idiyyti üzr mddi-texniki tmint struktur bölmlrinin rislrinin imzldığı müvfiq sndlr ssınd hyt keçirilir; birbş qurşdırılmsı tlb olunn v y struktur bölmnin istifdsin verilmli oln ss fondlr nbr mdxil edilmdn birbş müvfiq struktur bölmnin mddi msul şxslrin thvil verilir. Bu zmn hmin ss fondlrın ilkin uçot sndlri mddi-texniki tmint strukturlrınd idiyyti qydd qeydiyyt lınır v müvfiq mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) verilmsi üçün mühsibtlığ thvil verilir; ss fondlr istismr verildikdn sonr hesbt dövrünün sonund onlr qnunvericilikl müyyn olunmuş qydd mortizsiy hesblnır; ss fondlr üzr tmir işlri il lqdr msrflrin kpitllşdırılmsı v uçotd ks etdirilmsi Azrbycn Respubliksı Mliyy Nzirliyinin Kollegiysının 23 sentybr 2014-cü il trixli Q-19 nömrli Qrrı il tsdiq edilmiş Tmir msrflrinin mühsibt uçotund ks etdirilmsin dir Qydlr uyğun hyt keçirilir; mühsib trfindn Əmlkın (qiymtlilrin) uçot krtı form 1Q-d ss fondlrın mdxili v y mxrici hqqınd qeydlr uçot sndlrin ssn mliyyt bş verdikdn drhl sonr prılır; mlkın (qiymtlilrin) uçot krtlrındn biri yekun krt kimi trtib edilir v ss fondlr üzr hr hesb (subhesb) üçün çılmış müvfiq uçot krtının bütün

12 göstricilri yrı-yrılıqd toplnılrq yekun krtın eyni dlı göstricilrind ks etdirilir; ilkin uçot sndlrin ssn bş vermiş mliyy-tsrrüft mliyytlrı üzr ss fondlr dir mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) verilir Əss fondlr üzr sintetik uçotun prılmsının ss mqsdi şğıdkılrdn ibrtdir: uçot lınmış, o cümldn nbrd oln ss fondlrın mblği brd dqiq mlumtın ld edilmsindn; istifd olunmyn ss fondlrın mblğinin müyyn edilmsindn; ss fondlrın qorunmsındn; ss fondlrın hrktinin müyyn edilmsindn; ss fondlr üzr kpitllşdırılmış msrflrin v onlrın istifdy verilmiş mblğlrinin müyyn olunmsındn; silinmiş ss fondlrın mblğinin müyyn olunmsındn; fliyyti dyndırılmış v stılmış ss fondlrın mblğinin müyyn olunmsındn; ss fondlr üzr qnunvericilikl müyyn olunmuş mortizsiy normlrın ssn mortizsiynın hesblnmsındn Hesbt dövrünün sonun Dövriyy Blnsınd ss fondlrın hr bir hesb (subhesb) üzr uçot lınmış qlıqlrı hmin dövr üçün mlkın (qiymtlilrin) uçot krtlrın ssn onlrın mühsib trfindn çıxrılmış qlıqlrın uyğun glmlidir Mlstnlr trfindn verilmiş sndlrin göstricilri il fktiki qbul ediln ss fondlr üzr uyğunsuzluq olduğu hllrd (shv olduqd, ml çtışmdıqd v sir) mlstnın, lıcının v mrğı olmyn tşkilt nümyndlrinin iştirkı il üç nüsxdn ibrt olmql kt trtib edilir v istifdçilr tqdim edilir. 10. Tşkiltlrd xidmtlr v işlr üzr sintetik uçotun prılmsı Xidmtlr v işlr üzr sintetik uçotun prılmsının ss mqsdi göstrilmiş xidmtlrin, görülmüş işlrin tqdim edilmsi v ödnilmsi, hbel xidmtlrin, işlrin lınmsı v ödnilmsi brd dqiq mlumtın ld edilmsindn, hr y üçün debitor borclrın v lınmış vnslr şklind sir öhdliklrin, verilmiş vnslr şklind sir ktivlrin v kreditor borclrın müyyn edilmsindn ibrtdir Tşkiltlrd xidmtlr v işlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 7-d prılır İlkin uçot sndlrin ssn xidmtlrin v işlrin tqdim olunmsı, lınmsı v ödnilmsi il bğlı bş vermiş mliyy-tsrrüft mliyytlrı üzr mühsibt yzılışlrı verilir Mühsib y rzind uçot kitblrın (jurnllrın) v y krtlrın ssn tqdim olunmuş v lınmış xidmtlr v işlr üzr hr y üçün debitor v kreditor

13 borclrının, hbel sir ktivlrinin v öhdliklrinin ylıq qlıqlrını çıxrır v bu mlumtlrı müvfiq ilkin uçot sndlri il üzlşdirir Hesbt dövrünün sonun Dövriyy Blnsınd xidmtlrin v işlrin hr bir hesb (subhesb) üzr uçot lınmış debitor v kreditor borclrının, hbel sir ktivlrinin v öhdliklrinin qlıqlrı hmin dövrün sonun uçot kitblrın (jurnllrın) v y krtlrın ssn bu Qydnın 10.4-cü bndin müvfiq olrq mühsib trfindn çıxrılmış qlıqlr uyğun glmlidir İcrçının sndlrinin göstricilri il fktiki yerin yetirilmiş xidmtlr v işlr rsınd uyğunsuzluq olduğu hllrd (xidmtlrin v işlrin dı, dyri düzgün göstrilmdikd) icrçının, sifrişçinin v mrğı olmyn tşkilt nümyndlrinin iştirkı il üç nüsxdn ibrt olmql kt trtib edilir v istifdçilr tqdim edilir. 11. Tşkiltd fliyytin nticlri v bununl bğlı digr mliyytlr üzr sintetik uçotun prılmsı Fliyytin nticlri v bununl bğlı digr mliyytlr üzr sintetik uçotun prılmsının ss mqsdi hesbt dövrü rzind göstrilmiş xidmtlrin, görülmüş işlrin tqdim edilmsi üzr tnınmış glirlrin, xrclrin, hesblnmış mnftin, hesblnmış kpitl ehtiytının, bölüşdürülmyn mnftin (ödnilmyn zrrin) cmi mblğlri brd dqiq mlumtın ld edilmsindn ibrtdir Tşkiltlrd fliyytin nticlri v bununl bğlı digr mliyytlr üzr mühsibt yzılışlrı (müxbirlşmlr) memoril order 8-d prılır Fliyytin nticlri v bununl bğlı digr mliyytlr üzr mühsibt yzılışlrının (müxbirlşmlrin) verilmsi şğıdkı kimi hyt keçirilir: fliyytin nticlri v bununl bğlı digr mliyytlr üzr sintetik uçot hr hesb (subhesb) üzr memoril orderlr ssn prılır; memoril orderlrd glirlrin, xrclrin, mnftin (zrrin), o cümldn kpitl ehtiytının, bölüşdürülmyn mnftin (ödnilmyn zrrin) hesbt dövrü rzind ld edilmiş cmi mblğlri brd mlumtlr öz ksini tpmlıdır.

14 Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı n 1 nömrli lv (tşkiltın dı) Memoril order A) mliyytlrı üzr müxbirlşmlr 20 -ci il Sır si Əmliyytlr üzr ilkin uçot sndinin trixi Sintetik hesbın (subhesbın) nömrsi Tsnift mddsin nömrs i Əmliyytın dı in nömrsi Dt Кt Mbl ğ CƏMİ B) Əmliyytlr üzr qruplşdırılmış müxbirlşmlrin cmi mblğlri Sır nömrsi Sintetik hesbın (subhesbın) nömrsi Dt Кt Mbl ğ

15 Qruplşdırılmış müxbirlşmlr üzr yekun mblğ C) Qruplşdırılmış müxbirlşmlr ssn sintetik hesblr (subhesblr) üzr cmi dövriyylr (mntl) Sır nömrsi Sinteti k hesbı n (subhe -sbın) nömr si Dt Кt Qruplşdırılmış sintetik hesblr (subhesblr) üzr yekun dövriyylr İcrçı (imz v trix) Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı n 2 nömrli lv (tşkiltın dı)

16 20 -ci ilin yı üçün Yığım cdvli A) Memoril orderin si trix i Memori l orderin cmi mblği sintetik hesblr (subhesblr) üzr mblğlr sintetik hesbın (subhesbın) nömrsi debet üzr kredit üzr sintetik hesbın (subhesbın) nömrsi debet üzr kredit üzr sintetik hesbın (subhesbın) nömrsi debet üzr kredit üzr CƏ Mİ B) sintetik hesblr (subhesblr) üzr cmi dövriyylr (mntl) Sır nömrs i Sintetik hesbın (subhesb ın) nömrsi Dt Kt İcrçı (imz v trix)

17 Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı n 3 nömrli lv (tşkiltın dı) Bş kitb 20 -ci il Yığım cdvli (memoril order) üzr sır nömrsi v ylr Sır Aylr nömrsi Cmi Cmi Yığım cdvli (memoril order) üzr cmi mblğ sintetik hesbın (subhesbın) nömrsi sintetik hesblr (subhesblr) üzr döv sintetik hesbın (subhesbın) nömrsi sintetik hes (subhesbın) n Debet Kredit Debet Kredit Debet K

18 7. 8. Cmi Cmi Yekun rüb üzr il üzr Bş mühsib (imz v trix) İcrçı (imz v trix) QEYD: Memoril orderlrin v y yığım cdvllrinin syındn sılı olrq, Bş kitb stirlr lv edil bilr.

19 Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı n 4 nömrli lv (tşkiltın dı) Dövriyy blnsı Sır s i Sinteti k hesb Subhes b -ci il qlıq ci il üzr dövriyy -ci il qlıq D-t K-t D-t K-t D-t K-t Yekun u Cmi ktivl r

20 Cmi kpitl v öhdli klr Bş mühsib (imz v trix) İcrçı (imz v trix) Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı n 5 nömrli lv Form HC-1 (idrnin, müssisnin v tşkiltın dı)

21 20 ilin yı üçün HESABLAMA CƏDVƏLİ 20 il. S ır - S o y d ı, d ı, t s ı n ı n d ı V zif si HESABLANILIB TUTULUB Ö d n il m l i m b l ğ C m i H e s b l - n ı l ı b A v n s G l i r v e r g i s i H m k rl r t ş k il tı n ü z v l ü k h q q ı M c b u r i d ö v l t s o s i l s ı ğ o r t h q q ı İ c r v r q l - ri n s s n t u t u l m l r C m i t u t u l u b

22 Yekunu Ödnili b Depone ntlşib Rhbr Bş mühsib (imz v trix) (imz v trix) İcrçı (imz v trix) QEYD: 1. Hesblm cdvllrini icml cdvllri kimi d istifd etmk olr, bu zmn cdvlin dın "(icml)" sözünü lv etmk lzımdır. 2. Cdvldn icml cdvllr kimi istifd edrkn "vzifsi" rekvizitind "heytlr üzr reyestri" il, "soydı." rekvizitlri is struktur bölmlri üzr rekviziti il vz etmk olr. Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı n 6 nömrli lv

23 (tşkiltın dı) BH-1 Form BİRDƏFƏLİK HAQQ-HESAB Kim (vzifsi, soydı, dı, tsının dı) (n üçün v ss) 20 il Sır Ny gör hesblnılır Mblğ s i CƏMİ: Xzindn ödnilir (mblğ yzı il) Rhbr (soydı, dı, tsının dı, imzsı) imzsı) İcrçı (soydı, dı, tsının dı,

24 Aldım (mblğ yzı il) Alnın imzsı v trix Əlv snd trix) (şxsiyyti tsdiq edn sndin dı, seriysı, nömrsi, verildiyi yer v HESABLANILIB: 1. vxtdk /h 2. Ort günlük Ə/H - nın hqq-hesbı: Il y ss /h lv /h Cmi Ə/H 12 y üçün Ort ylıq Ə/H İş günlri Ort günlük Ə/H Ə/H 12 y üçün 3. vxtdk ort günlük Ə/H - nın hqq-hesbı Aylıq mş İş günlri 1 günlük Ə/H CƏMİ 4. Hesblnmışdır: Trixdn Trixdk Günlrin syı Mblğ 1. vxtdk işldiyi gün gör mş 2. lqdr mblğ 3. Müvint CƏMİ 4. lqdr mblğ 5. lqdr mblğ Yekun hesblnmışdır. 5. Tutulmuşdur:

25 Tutulmuşdur Ayın I yrısı üçün Glir vergisi MDSSH HİT Əlv YEKUN İl İl İl y y y YEKUN: 6. Ödnilmlidir: Ödniş: Mblğ (rqml) Mblğ (yzı il) O cümldn: ödnilmiş mzuniyyt - ödnilmiş müvint Hqq - hesbı hzırlyn icrçı (vzifsi, soydı, dı v imzsı)

26 Mliyy Hesbtlrının Beynlxlq Stndrtlrın v Milli Mühsibt Uçotu Stndrtlrın uyğun olrq memoril order formsı ssınd sintetik uçotun prılmsı Qydsı n 8 nömrli lv Form ÖC-1 (müssisnin, idrnin tşkiltın dı) ÖDƏNİŞ CƏDVƏLİ 20 il " " Əlv qeyd (Ödnişin dı v s. qeydlr) Sır -si Soydı, dı, tsının dı Mblğ İmz Sir qeydlr Yekunu Mblğ

27 (yzı il) Ödnilib (yzı il) Deponentlşib Rhbr (imz v trix) Bş mühsib (imz v trix) İcrçı (imz v trix)