KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KANSERİ NDE PROFİLAKTİK KRANİYAL RADYOTERAPİ SONRASI KRANİYAL YİNELEMEDE REİRRADYASYON SONUÇLARIMIZ-TEK MERKEZ DENEYİMİ

Benzer belgeler
Kemik metastazlarında reirradiasyon

AKCİĞER TÜMÖRLERİNDE RE-İRRADYASYON. Prof. Dr. Mustafa Cengiz Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Küçük Hücreli Akciğer Kanserlerinde Radyoterapi. Dr. Meltem Serin

KARACİĞER METASTAZLARINDA ROBOTİK STEREOTAKTİK BEDEN RADYOTERAPİSİ

Lokal İleri Baş Boyun Kanserinde İndüksiyon Tedavisi mi? Eşzamanlı Kemoradyoterapi mi?

BÖLÜM 3 UZAK METASTAZLARA BAĞLI GELİŞEN KLİNİK SORUNLARA YAKLAŞIM

A COMPARISON OF RADIOTHERAPY FRACTIONATION SCHEDULES IN THE PALLIATIVE TREATMENT OF BRAIN METASTASES

Beyin Metastazı Yapmış Akciğer Kanserli Hastalarda İki Farklı Radyoterapi Şemasının Karşılaştırılması

Radikal Prostatektomi Sonrası Yüksek Riskli Grupta RT: Erken mi Geç mi? Dr Şefik İğdem

YAYGIN EVRE KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KANSERİNDE KONSOLİDATİF TORAKAL RADYOTERAPİNİN YERİ

Yinelemiş Yüksek Dereceli Beyin Tümörlerine Yaklaşım. Dr. Yıldız Yükselen GÜNEY Ankara Onkoloji E.A.H Radyasyon Onkolojisi Kliniği

BEYIN METASTAZLARINDA RADYOCERRAHI. Dr. Faruk Zorlu Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anablim Dalı

Nazofarenks Kanseri Tedavisinde Üç Farklı İndüksiyon Rejiminin Retrospektif Değerlendirilmesi (CF vs DC vs DCF )

PEDİATRİK TÜMÖRLERDE İKİNCİ SERİ IŞINLAMA Dr. Ahmet Dirier Gaziantep Üniversitesi

Evre III KHDAK nde Radyoterapi

Santral Sinir Sistemi Rabdoid Teratoid Tümörü Radyoterapisi. Dr. Ayşe Hiçsönmez AÜTF Radyasyon Onkolojisi Nisan 2013

Nod-pozitif Meme Kanserinde Lenf Nodu Oranı Nüks ve Mortaliteyi Belirleyen Bağımsız Bir Prognostik Faktördür

REKTUM KANSERİNDE NEO / ADJUVAN RADYOTERAPİ. Ethem Nezih Oral İstanbul Üniversitesi İTF Rad Onk AD

Meme Kanserinde Reirradiasyon

KÜRATİF TEDAVİ SONRASI PSA YÜKSELMESİNE NASIL YAKLAŞALIM? Doç. Dr. Bülent Akduman Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji A.D.

ERKEN EVRE SEMİNOM OLGUSU

Deneyim: Klinik Pratikte Abirateron. Dr. Mert Başaran İ.Ü. ONKOLOJİ ENSTİTÜSÜ

Akciğer Kanserinde Radyoterapi

YAYGIN METASTATİK AKCİĞER KANSERİNDE (KHAK/KHDAK)KONSOLİDASYON RADYOTERAPİSİ VERİLMEMELİDİR!!!

Akciğer Kanserinde Oligometastatik Hastalık Tedavisi. Dr Fazilet Öner Dinçbaş İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

Ders 10 - II. Bölüm Normal Dokuların Yeniden Işınlamaya Toleransı

METASTATİK KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİ TANISI SAĞKALIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Akciğer SBRT Planlama Ve Plan Değerlendirme. Fiz.Müh.Yağız Yedekçi Hacettepe Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi A.D

KONGRELERDEN ESİNTİLER. Dr. Serap Akyürek Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilimdalı

Gazi Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı nda tedavi gören küçük hücreli akciğer kanseri tanılı hastaların retrospektif analizi

Küçük Hücreli Dışı Akciğer Karsinomunda Neoadjuvant Kemoterapi

Soliter Senkron Kranial Metastazlı Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserli Olguda Kombine Rezeksiyonunun Sağkalıma Katkısı

Dr. Metin ÖZKAN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji BD Kayseri. 5. TTOK-2014 Antalya

Jinekolojik Kanserli Hastaların Tedavisinde, Farklı Planlama Tekniklerinin Dozimetrik ve Radyobiyolojik Karşılaştırması

Akciğer Kanserinde Eş E Zamanlı Kemoradyoterapi

Differansiye tiroid kanserinin standart tedavisi cerrahi rezeksiyon, radyoaktif iyot ve TSH süpresyonudur. Rezidüel, yinelemeli ya da nod tutulumu

Evre 3 Küçük Hücreli Dışı Akciğer Karsinomu (KHDAK) ve etkin sistemik tedavi

Coğrafi temel yaklaşım farklılıkları

Dr Dilşen Çolak Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Kliniği

LOKAL ILERI REKTUM TÜMÖRLERINDE

SRC/SBRT Temel Eğitim Kursu. Kaan OYSUL - kaan@oysul.com

giriş evre IV akciğer ca : KHDAK % 39 (2006 NCI ; SEER) 2 yıl sağkalım = % 5! prognostik faktörler : performans ve kilo kaybı metastaz sayısı??

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Safra Yolları Kanserlerinde SistemikTedaviler. Dr.M.Oktay TARHAN İzmir K.Ç.Ü. Atatürk E.A.H. Tıbbi Onkoloji Kliniği

PANKREAS KANSERLERİNDE

Quantec Özefagus kanseri Mide kanseri Hepatobilier ve pankreas kanseri Kolorektal kanser

Beyin Metastazlar nda Güncel Tedavi Yaklafl mlar

Küçük Hücreli Akciğer Kanseri Tedavisinde Radyoterapinin Yeri. Dr. Tuğçe Kütük Prof. Dr. Ayşe Hiçsönmez

Nazofarenks Kanseri Lokal Nüksünde Stereotaktik Radyoterapi

Mide Tümörleri Sempozyumu

PROSTAT KANSERİNDE TEK ARK VE ÇİFT ARK İLE YAPILAN IMAT PLANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Dr. Zeynep Özsaran. E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi AD

Rejin Kebudi, Samuray Tuncer, Omer Gorgun, F. Betul Cakır, Sema Bay Büyükkapu, Inci Ayan, Gönül Peksayar, Fulya Yaman Ağaoğlu, Emin Darendeliler

Dr. Hasan Şenol COŞKUN

AKCİĞER KANSERİNDE TEDAVİ

Ak ci ğer Kan ser le rin de Rad yo te ra pi nin Ye ri

PROF.DR. KADİR BAYKAL GATA HAYDARPAŞA EĞİTİM HASTANESİ ÜROLOJİ KLİNİĞİ

KANSER AĞRISI KONTROLÜNDE RT NİN ROLÜ NEDİR? HANGİ HASTAYA, NE ZAMAN VE NASIL UYGULANMALIDIR? Dr. Ömür Karakoyun Çelik UROK 2012, ANTALYA

NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ

MESANE KORUYUCU YAKLAŞIM. Dr. Deniz Yalman Ege Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi A.D.

Prostat Kanseri Radyasyon Onkolojisi Güncel Literatür. Dr Cem Önal Başkent Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi AD

DKIS: Radyoterapi. Dr. Melis Gültekin. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Yediyüzyetmişiki Akciğer Kanseri Olgusunda Cilt Metastazı: 5 Yıllık Deneyimin Analizi

Cerrahi Dışı Tedaviler

SEMİNOM-DIŞI TESTİS TÜMÖRLERİNİN TEDAVİSİNDE RADYOTERAPİ. Doç. Dr. Mert Saynak

SERVİKS KANSERİNDE RADYOTERAPİ

Metastatik Meme Kanserlerinde Radyoterapi

Nazmiye Dönmez 1, Derya Yücel 1, Murat Okutan 1, Merdan Fayda 2, Musa Altun 2, Rasim Meral 2, Hatice Bilge 1

Tüm Beyin Radyoterapisinde Farkl Tedavi Planlamalar yla Beyin ve Lens Dozlar n n Karfl laflt r lmas

Meme Kanserinde Lenfatik ışınlamanın Sağkalıma Etkisi Varmıdır? Dr. İlknur Bilkay Görken DEÜTFH Radyasyon Onkolojisi AD

NEOADJUVAN TEDAVİ SONRASI CERRAHİ İLE PATOLOJİK DOWNSTAGE (T0N0-T1-2N0) OLDUĞU TESPİT EDİLEN HASTALARDA BEKLENİLMEYEN OLDUKÇA İYİ SAĞKALIM

Küçük hücreli akciğer kanseri olan yaşlı hastalarda tedavi

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

OLGU SUNUMU. Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi TÜD KUZEY MARMARA ŞUBESİ AYLIK BİLİMSEL TOPLANTISI

Metastatik Prostat Kanserinde Tedavi. Dr. Deniz Tural Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

Beyin metastazlarında RT: lokal ted +/-geniş alan? Dr.Meriç ŞENGÖZ Acıbadem Üni.Kozyatağı Hast.

Metastatik böbrek tümörlerinde Nefrektomi ve metastazektomi. Prof.Dr.Faruk Özcan İ.Ü İstanbul Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı

(1) MESİ MEDİKAL A.Ş.- Akdeniz Üniversitesi Doktora Programı (2) ANTAKYA ÖZEL DEFNE HASTANESİ - Çukurova Üniversitesi Doktora Programı

RADYOTERAPİDE VOLÜM TANIMLAMALARI DR. FADİME AKMAN DEÜTF RADYASYON ONKOLOJİSİ

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

LOKAL İLERİ SERVİKAL KANSER YÖNETİMİ. Doç Dr Ahmet Barış GÜZEL ÇÜTF Kadın Hastalıkları ve Doğum AD ADANA

XVII. ULUSAL KANSER KONGRESİ

Metastatik Prostat Kanserinde Tedavi. Dr. Deniz Tural Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

METASTATİK MALİGN MELANOM. Dr Yüksel Küçükzeybek İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi 5.Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi

Primer Kemik Lenfomaları Olgu Sunumu. Prof. Dr. Mustafa Benekli Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Ankara

Radyasyon onkologları ne diyor?

Geniş cerrahi rezeksiyonlara rağmen lokal ileri evrede GS %40-90 LRNüks ve buna bağlı olarak %80 ölüm 20.

Endobronşiyal Brakiterapi

REKTUM KANSERİNDE ADJUVAN NEOADJUVAN TEDAVİ YAKLAŞIMLARI. Prof Dr Gökhan Demir İstanbul Bilim Üniversitesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

Radyoterapiye Bağlı İkincil Kanserler. Dr. Meral Kurt Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD

EVRE I SEMİNOM DIŞI TÜMÖRLERE YAKLAŞIM

Dr.Bahar Müezzinoğlu Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

OLGU SUNUMU. Dr. Ömer Fatih ÖLMEZ Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilimdalı

GLİAL TÜMÖRLERDE POSTOP GÖRÜNTÜLEME

Prof. Dr. Yaşar BEDÜK Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Hormona Dirençli Prostat Kanserinin Tedavisi. Dr.Talha MÜEZZİNOĞLU Celal Bayar Üniversitesi Üroloji AD. MANİSA

TORASiK RADYOTERAPi UYGULANAN AKCİĞER KANSERi TANILI HASTALARDA FARKLI SET-UP POZiSYONLARINDAKi TEDAVi ALAN DEViASYONLARININ incelenmesi

Erken Evre Mide Kanserine Yaklaşım. Adjuvan Kemoterapi. Prof. Dr. N. Faruk AYKAN İstanbul 2004

Transkript:

İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXXII Sayı 2, 2018 KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KANSERİ NDE PROFİLAKTİK KRANİYAL RADYOTERAPİ SONRASI KRANİYAL YİNELEMEDE REİRRADYASYON SONUÇLARIMIZ-TEK MERKEZ DENEYİMİ THE ROLE OF REIRREDATION IN RECURRENCES AFTER PROPHYLACTIC CRANIAL IRRADIATION IN SMALL CELL LUNG CANCER: IS IT NECESSARY? Esra Korkmaz KİRAKLİ 1 Mine GAYAF 2 Sami DENİZ 2 Tülin BOZKURT 1 Ufuk YILMAZ 2 Berna KÖMÜRCÜOĞLU 2 1 Dr.Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi, İzmir, Türkiye 2 Dr.Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları, İzmir, Türkiye Anahtar sözcükler: Küçük hücreli akciğer kanseri, profilaktik kraniyal radyoterapi, reirradyasyon Keywords: Small cell lung cancer, prophylactic cranial irradiation, reirrediation Geliş tarihi: 24 / 04 / 2018 Kabul tarihi: 06 / 07 / 2018 ÖZ Amaç: Profilaktik kranyal ışınlama (PKI) sonrası beyin metastazı gelişme riski vardır ve tedavi seçeneği en iyi destek tedavi veya palyatif kranyal reirrediasyon (K-rIR) ile sınırlıdır. Bu konuda literatürde veri oldukça sınırlıdır ve çalışmalardaki olgu sayıları azdır. Bu çalışmada, küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) tanılı, PKI sonrası kranyal yinelemelerinde K-rIR uygulanmış olguların sonuçlarının incelenmesi planlanmıştır. Yöntem ve Gereç: Ocak 2012-Haziran 2017 tarihleri arasında kliniğimizde PKI sonrası kranyal yineleme nedeniyle K-rIR uygulanan KHAK tanılı olguların tıbbi bilgileri geriye dönük olarak incelenmiştir. Kranyal yineleme sonrası genel sağkalım (GS) bu çalışmanın birincil sonlanım noktası iken, kranyal yenilemeye kadar geçen süre, K-rIR'un palyasyon etkisi, RT toksisitesi, lezyonların yerleşim bölgeleri ikincil sonlanım noktalarıdır. Bulgular: PKI yapılan 217 olgunun 22 sinde (%10) beyin metastazı nedeniyle K-rIR uygulanmıştır. Olguların %50 si RPA sınıf II, %36 sı RPA sınf III dü.pki sonrası beyinde yinelemeye kadar geçen süre ortanca 13 aydı (%95CI:10-16ay).K-rIR, tedavisini tamamlayan 10 olguda 10X250cGy, 7 olguda 10X200cGy, tüm beyin olarak uygulanmıştı. Olguların %76 sında klinik semptom stabilizasyon veya regresyonu ve/veya radyolojik regres- ABSTRACT Aim: OS following brain reirradiation after PCI is dismal. But cranial reirradiation provides good palliation with tolerable toxicity profile. Recurrences in hippocampal region is not rare. Material and Methods: Medical records of SCLC patients who received CR after PCI because of brain metastases between January 2012-June 2017 were revieved retrospectively. While overall survival (OS) after reirradiation was the primary end-point, time interval between PCI and the developement of brain metastases, palliative role of reirradiation, toxicity, locations of metastatic lesions were the secondary end-points. Results: There were 217 patients who received PCI, among them 22 developed brain metastases during follow-up and receieved whole brain reirradiation.50% of them was in RPA classii, 36% was in RPA classiii. The time inerval between PCI and the developement of brain metastases was median 13 months. Reirradiaiton schedule was 10X250cGy in 10, 10X200cGyin 7 patients who completed their treatments. In 76% of patients, there was symptom stabilization or regression and/or radiologic regression. OS after reirradiation was 4 months. In 22% of patients hippocampal region was involved with metastatic foci. There was a positive correlation between OS and time 83

KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KANSERİ NDE PROFİLAKTİK KRANİYAL RADYOTERAPİ yon saptandı. K-rIR sonrası GS ortanca 4aydı (%95CI:3-5ay). Olguların %22 sinde yineleme sırasında hipokampal (HP) bölge tutulumu saptandı. PKI sonrası beyin metastazı gelişmesine kadar geçen süre ile GS arasında pozitif korelasyon mevcuttu (p<0.001-korelasyon katsayısı: 0.71). Beyin metastazı gelişmesine kadar geçen sürenin uzun olması (HR: 0.7, %95CI:0.6-0.9), (p:0.001) ve RPA sınıf III olması (HR: 6.7, %95CI: 1.5-29.3), (p:0.011) bağımsız risk faktörleri olarak bulundu. interval between PCI and reirradiation (p<0.001). Longer time interval between PCI and reirradiation and being in RPA class III were found to be independent risk factors. Conclusion: OS following brain reirradiation after PCI is dismal. But cranial reirradiation provides good palliation with tolerable toxicity profile. Recurrences in hippocampal region is not rare. Sonuç: PKI sonrası kranyal yinelemede sağkalım oldukça kötüdür, ancak K-rIR tolere edilebilir yan etki profili ile iyi klinik yanıt sağlamaktadır. HP bölgesinde yineleme nadir değildir. GİRİŞ Küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) tanılı olguların %10 unda tanı anında beyin metastazı izlenir ve olguların %50 si ilk 2 yıl içinde beyin metastazı geliştirme riski taşırlar [1, 2]. Auperin ve ark.nın KHAK nde profilaktik kraniyal ışınlamanın (PKI) beyin metastazı gelişme riskini %25 oranında azaltmasının yanında 3 yıllık sağkalımı %5 arttırdığını gösteren metaanalizinden sonra, sistemik tedaviye tam yanıt vermiş sınırlı evre hastalıkta PKI standart olarak kabul edilmiştir [3]. Yaygın evre hastalıkta ise Slotman ve ark.nın faz 3 çalışması sonrası önerilmeye başlanmıştır [4]. Ancak PKI sonrası beyin metastazı gelişme riski vardır ve tedavi seçeneği en iyi destek tedavi veya palyatif kraniyal reirredyasyon (KrIR) ile sınırlıdır, cerrahi ve kemoterapinin (KT) yeri yoktur [4-7]. Stereotaksik radyocerrahi ise diğer solid tümörlerin beyin metastazlarındaki yaklaşımdan farklı olarak, KHAK nde çoklu beyin metastazı ve diffüz yineleme riski nedeniyle tartışmalıdır [5]. Bunun yanında birçok merkez K-rIR u riskli bulmaktadır. Bu konuda randomize bir çalışma olmadığı gibi, hem literatürde veri oldukça sınırlıdır hem de çalışmalardaki olgu sayıları oldukça azdır [5, 7]. Kraniyal RT sonrası görülen nörokognitif disfonksiyondan hipokampusun (HP) aldığı doz sorumlu tutulmakta ve birçok solid tümörde HP koruyucu PKI nın yeri araştırılmakla birlikte [8], KHAK nde PKI sonrası yineleme paterni bilinmemektedir. Bu çalışmada, küçük hücreli akciğer kanseri tanılı, PKI sonrası kraniyal yinelemelerinde K- rir uygulanmış olguların sağkalım, kraniyal yenilemeye kadar geçen süre, K-rIR un palyasyon etkisi, radyoterapi (RT) toksisitesi, yineleyen lezyonların yerleşim bölgelerinin incelenmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM Ocak 2010-Haziran 2017 tarihleri arasında kliniğimizde 217 olgu KHAK tanısıyla PKI almıştır. PKI, sınırlı evre olguların tamamında, yaygın evre olgularda is KT ye herhangi bir yanıt elde edilmesi halinde uygulanmıştır. Bu olguların izleminde 22 kişide (%10) beyin metastazı gelişmiş ve kraniyal yineleme tanısıyla K-rIR uygulanmıştır. Bu olguların tıbbi bilgileri geriye dönük olarak incelenmiştir. Recurcive Partitioning Analysis (RPA) sınıflaması; yaş, Karnofski Performans Skoru (KPS), lokal kontrol, ekstrakraniyal kontrol durumuna göre yapılmıştır (Tablo1) [9]. RPA I RPA II RPA III Tablo 1. RPA Sınıflaması KPS %70, yaş <65, primer kontrolde, ekstrakraniyal met yok diğerleri KPS<%70 RPA: Recurcive Partitioning Analysis Beyin yinelemesine kadar geçen süre, PKI bitiminden, kraniyal bilgisayarlı tomografi (BT) 84

İZMİR GÖĞÜS HASTANESİ DERGİSİ ve/veya manyetik rezonans görüntülemede (MRG) kraniyal yineleme bulguları saptanmasına kadar geçen süre olarak belirlenmiştir. Biyolojik Etkin Doz (BED) LQ modeli kullanılarak; BED= nd. [1+d/(α/β)] formülüne göre hesaplanmıştır. n: fraksiyon sayısı, d: fraksiyon dozunu temsil etmektedir. α/β oranı ise beyin dokusu geç yan etki için 2 olarak alınmıştır [10]. Total BED ise PKI ve K-rIR un BED değerleri toplanarak elde edilmiştir. Genel Sağkalım (GS) süresi tanı anından ölüme kadar geçen süre, K-rIR sonrası sağkalım, K- rir bitiminden ölüme kadar geçen süre olarak belirlenmiştir. Ölüm tarihleri hastane kayıtları veya Ölüm Bildirim Sistemi kayıtlarından tespit edilmiştir. Kraniyal yineleme sonrası sağkalım bu çalışmanın birincil sonlanım noktası iken, kraniyal yenilemeye kadar geçen süre, K-rIR un palyasyon etkisi, RT toksisitesi, lezyonların yerleşim bölgeleri ikincil sonlanım noktaları olarak belirlenmiştir. İstatistiksel Yöntem: Sürekli değişkenler normal dağılım gösterdiği zaman ortalama ve eşit olmayan dağılımda Student s t-test ve ortanca (25-75%) ile tanımlanmış ve Mann Whitney U test ile karşılaştırılmıştır. Kategorik değişkenler sayı (%) olarak belirtilmiş ve Fisher s Exact Test ile karşılaştırılmıştır. Olaya kadar geçen süre Kaplan Meier metoduyla, karşılaştırmalar logrank testiyle yapılmıştır, p< 0.005 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. BULGULAR Küçük hücreli akciğer kanseri tanısıyla PKI yapılan 217 olgu verilerine ulaşılmış ve bunların içinde 22 (%10) olgunun kraniyal yenileme sebebiyle K-rIR aldıkları tespit edilmiştir. Olguların klinik özellikleri Tablo 2.de izlenmektedir. Tanı anı olguların 2 si yaygın, 20 si sınırlı evreydi. Eşzamanlı KT ve torasik RT sadece bir olguda uygulanmıştı, diğer olgularda ardışık şema tercih edilmişti. Profilaktik kraniyal ışınlama, tüm olgularda KT ve torasik RT sonrası 10X250 cgy şeklinde uygulanmıştı. Eşzamanlı torasik RT ve PKI hiçbir olguda uygulanmamıştı. İlk uzak yineleme bölgesi %75 oranıyla beyindi. Yineleyen lezyon sayısı: ortalama 3 (±2), olguların sadece 4 ünde metastaz sayısı 4 idi. Olguların %60 ında primer hastalık kontrol altında değildi ve olguların %36 sında ekstrakraniyal uzak hastalık mevcuttu. Bir olgu asemptomatikti, 11 olgu hafif/orta, 10 olgu ağır nörolojik bulgu göstermekteydi. Tüm olgulara terapötik ve/veya profilaktik amaçla ortanca 8mg dozda (aralık:8-16 mg) deksametazon destek tedavisi eklenmişti. Tedavilerine devam etmeyen 5 olgu dışında tüm olgular planlanan K-rIR larını tamamlayabilmişti. Tedavisini tamamlayan olgularda, K-rIR, 3 Boyutlu Konformal RT ile 10 olguda 10X250 cgy (BED: 112.5Gy), 7 olguda 10X200 cgy (BED: 96.25Gy), tüm beyin olarak planlanmıştı. RT sırasında Common Toxicity Criteria version 4.0 e göre derece 2 ve üstü akut yan etki izlenmedi. Radyoterapisini tamamlayan olguların %76 (13/17) sında klinik semptom stabilizasyon veya regresyonu ve/veya radyolojik regresyon saptandı. Kraniya reirradyasyon sonrası izlem boyunca, 5 olguda ortanca 5 ayda (%95CI: 4-6 ay) beyinde yeni progresyon saptandı. Tablo 2. Olguların Klinik Özellikleri Olgu sayısı 22 Cinsiyet Kadın %10 (2/22) Erkek %90 (20/22) Yaş 63 (±5) Tanı anı evre KPS 70 (±10) RPA sınıflaması Sınırlı evre %90 (20/22) Yaygın evre %10 (2/22) RPA I %14 (3/22) RPA II %50 (11/22) RPA III %36 (8/22) RPA: Recurcive Partitioning Analysis KPS: Karnofski Performans Skalası Tanı anından itibaren, hastalıksız sağkalım (HS) 16 ay (%95CI: 13-19 ya), genel sağkalım (GS) ortanca 25 ay (%95CI: 23-27 ay) idi. Profilaktik kraniyal ışınlama sonrası beyinde 85

KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KANSERİ NDE PROFİLAKTİK KRANİYAL RADYOTERAPİ yinelemeye kadar geçen süre ortanca 13 ay (%95CI:10-16 ay), K-rIR sonrası GS ortanca 4 aydı (%95CI: 3-5 ay) idi. Yaşayan 2 olgudan birisi 4.ay, diğeri 5. ay takiplerinde sorunsuz izlemdedir. Profilaktik kraniyal ışınlama sonrası beyin metastazı gelişmesine kadar geçen süre ile GS arasında pozitif korelasyon mevcuttu (p<0.001-korelasyon katsayısı:0.71). Genel sağkalımı etkileyeceği düşünülen faktörlerden RPA skoru, yaş, torasik lokal kontrol varlığı, ekstrakraniyal uzak hastalık varlığı, kraniyal metastaz sayısı çok değişkenli cox regresyon analizine tabi tutulduğunda, beyin metastazı gelişmesine kadar geçen sürenin uzun olması (HR: 0.7, %95CI:0.6-0.9), (p:0.001) ve RPA sınıf III olması (HR: 6.7, %95CI: 1.5-29.3), (p:0.011) bağımsız risk faktörleri olarak bulunmuştur. Olguların %22 sindede yineleme sırasında HP bölge tutulumu saptanmıştır. Kranyal reirradyasyon sonrası izlemde tedaviyi tamamlayan olguların %29.4 ünde (5/17) kraniyal progresyon saptanmıştır. Günümüzde yaşayan 2 olgu dışında olguların tümü hastalık nedeniyle kaybedilmiştir. TARTIŞMA Serimizde, KHAK tanısıyla PKI sonrası beyinde yineleme gelişen olguların genel sağkalımı literatür ile uyumlu olarak oldukça kötüdür. Küçük hücreli akciğer kanserinde PKI sonrası beyin yinelemesinde K-rIR nun etkinliğini araştıran çalışma cok azdır [5]. Literatürdeki çalışmaların çoğu, daha çok diğer solid tümörlerin beyin metastazlarında 2. seri ışınlama sonuçları şeklindedir ve KHAK bu seriler içinde küçük oranları kapsamaktadır [7, 11-13]. Günümüzde KHAK nde PKI sonrası reirredyasyonlarda ilk ve oldukça geniş bir seriyi Bernhardt ve ark.nın çalışması oluşturmaktadır ve bulgularında, bizim çalışmamızla uyumlu olarak K-rIR sonrası ortanca sağkalım 3 aydır [5]. Bu bulgumuz diğer solid tümörlerde terapötik tüm beyin RT sonrası reirredyasyon uygulanan olguları içeren serilerdeki 2.8-4.1 ay sonuçları ile de oldukça uyumludur [13-15]. Küçük hücreli akciğer kanseri tanısıyla PCI alan olguları incelediğimizde %10 olguda beyinde yineleme nedeniyle K-rIR uygulandığını tespit ettik. Bu oran Bernhardt ve ark.nın %11.9 luk, Slotman ve ark.nın %14.6 lık oranlarıyla uyum içindedir [4, 5]. Serimizde K-rIR sırasında ekstrakraniyal hastalık oranı %34 dü. Bu oran akciğer çoğunlukta olmasına rağmen, çeşitli solid tümörleri içeren Sharp ve ark.nın serisine göre daha yüksektir, bu sonucu KHAK nin klinik seyrinin çoklu metastaz ile gidişine bağlayabiliriz [7]. Olguların reirredyasyon sırasındaki RPA sınıflamasına göre dağılımları literatür ile uyumludur [7]. Yinelemede RT planlamasının tüm beyin ışınlaması olarak tercih edilmesinin nedeni KHAK nde beyin metastazlarının diffüz olma eğilimidir [16, 17]. Ancak son yıllarda literatürde, sterotaksik radyoterapinin yerini araştıran çalışmalar da mevcuttur [5, 18, 19]. Bu bakış açısıyla uyumlu olarak, serimizde olguların sadece %18 inde 4 metastaz izlenmiştir. Daha önce uygulanan PKI, beyinde yineleme paternini değiştirmiş olabileceği düşünülmüştür. Reirredyasyon için kliniğimizde kullanılan fraksiyon ve doz şemaları diğer çalışmalar ile uyum içindedir [5, 7, 13, 14]. 96.5 ve 112.5 Gy lik BED değerimiz, literatürde karşılaştırabileceğimiz tek veri olan Özgen ve ark.nın belirttiği ortalama 129.5 Gy lik BED değerinden düşüktür, ancak bu çalışma terapötik tüm beyin RT (ortanca doz: 30Gy) sonrası yinelemelerde yapıldığı için bu farklılık anlaşılır bulunmuştur, bununla birlikte Özgen ve ark. nın çalışmasında da belirgin toksisite izlenmemiştir [13]. Derece 2 ve üstü akut toksisite görülmemesinin birkaç sebebi olabilir; (i) eşzamanlı tüm olgulara terapötik veya profilaktik olarak kortizon tedavisinin başlanmış olması tedavi toleransını arttırmış olabilir, 86

İZMİR GÖĞÜS HASTANESİ DERGİSİ (ii) ilk beyin ışınlaması sırasında kullanılan PKI dozunun terapötik amaçlı kullanılan 10x3Gy e göre düşük olması, bunun yanında reirredyasyon dozlarının da relatif olarak düşük olması olabilir. Ancak literatürde de 2. seri ışınlamalarda akut toksisite oranları oldukça düşüktür [5, 7]. Ortanca sağkalım süresi oldukça kısa olduğu için geç dönem toksisitesi bu olgu grubunda değerlendirilememiştir. Çalışmamızdaki klinik bulgu stabilizasyon veya regresyon oranı, Scharp ve ark.nın %87 lik, Son ve ark.nın %80 lik oranları ile uyumlu bulunmuştur [7, 11]. Ancak literatürde %20 gibi düşük oranlar da bildirilmektedir [20]. Bu farklılık klinik semptom değerlendirilmesinin oldukça subjektif ve geriye dönük olarak dosya kayıtlarından yapılmasına bağlı olabileceği gibi çok iyi semptom palyasyonu sağlayan steroid kullanımına da bağlı olabilir. Tedavisini tamamlayamayan olgu oranı Scharp ve ark.nın %10 luk oranının iki katı kadardır [7]. Bu grup RPA sınıf III de yer alan 8 olgunun 5 ini oluşturmaktaydı. Bu bulgu, reirredyasyon için hasta seçiminde RPA sınıflamasının kullanımının önemini vurgulamaktadır [9]. Bulgularımızda, reirradyasyona kadar geçen 13 aylık literatürde belirtilen 11-15 aylık sürelerle uyumlu bulunmuştur [6, 7, 11]. Ancak bu sürenin 4-7.6 ay olduğunu belirten diğer çalışmalardan daha yüksek olmasını, serimizin PKI sonrası yineleyen olgulardan oluşması ve PKI nın beyin metastazı gelişimini geciktirici etkisine bağlayabiliriz [14, 20, 21]. Son çalışmalar göstermiştir ki, RT ye bağlı nörokognitif bozukluklar, hippokampusun aldığı doz ile ilişkilidir [8]. Bu nedenle hipokampus (HP) koruyucu kraniyal RT planlamaları hastalık kontrolünü bozmadan bu toksisiteden kaçınmak için gündemdedir. Ancak KHAK nde bu konu oldukça tartışmalıdır ve literatürde sadece KHAK ne ait veri çok azdır. Bizim başka bir serimizde terapötik kraniyal RT öncesi tüm olgular kraniyal MRG ile değerlendirilmiş ve metastatik lezyonların %32 sinin, HP korunduğunda düşük doz alan bölgede yerleştiği gösterilmiştir [16]. Benzer bir şekilde hem bu serimizde hem de Ramlow ve ark.nın serisinde bu bölgede lezyon görülme oranları sırasıyla %22 ve 23.8 dir ve eğer tüm olgular kraniyal MRG ile değerlendirilebilseydi bu oranın daha da yüksek olacağı tahmin edilmektedir [6]. Bu bulgular KHAK nde HP bölgesinde metastazın nadir olmadığını ve HP koruyucu PKI nın KHAK nde uygun olmayabileceğinin göstergesi olarak kabul edilebilir. Çalışmamızın en önemli kısıtlamasının, geriye dönük yapılmış olması ve K-rIR uygulanan olgu sayısının azlığı olarak belirtebiliriz. Çalışmanın geriye dönük olması, K-rIR öncesi ayrıntılı semptom varlığı değerlendirmesini kısıtlamış ve tüm olgularda eşzamanlı kortizon kullanımı semptom palyasyonunda RT nin rolünü tam olarak ortaya koymamızı engellemiştir. Ek olarak, kısa sağkalım ve palyasyon amaçlı tedavi sebebiyle olguların sadece küçük bir kısmında radyolojik yanıt değerlendirmesi yapılabilmiştir, hastaların yaşam kalite değerlendirmeleri eksiktir. Tüm bu nedenlerden dolayı çalışmamız sağkalım odaklı olmuştur. Bunun yanında, oldukça homojen uygulanmış genel tedavi yaklaşımı ve PKI dozu ile birlikte, PKI uygulanan oldukça geniş bir KHAK serisini kapsaması, çalışmamızın olumlu yönleri olarak kabul edilebilir. RT ve KT deki gelişmeler nedeniyle sağkalımın gittikçe uzamasına bağlı olarak daha çok olguda beyinde yineleme görülebilme ihtimali artmaktadır. Bu nedenle önümüzdeki süreçte, beyin metastazlarının uzun süreli olarak kontrolüyle birlikte, yaşam kalitesi ve nörokognitif fonksiyonlar daha çok önem kazanacaktır. SONUÇ Profilaktik kraniyal ışınlama sonrası kraniyal yinelemede K-rIR ile sağkalım oldukça kötüdür, ancak K-rIR yan etkisi az, güvenilir, iyi bir semptom palyasyonu sağlama aracı olarak kabul edilebilir. Bunun yanında, özellikle genel durumu kötü olan olguların, steroid ile destek tedavisi için değerlendirilmesi de iyi bir alternatif olarak önerilmektedir. Günümüzde, hasta alımı tamamlanmak üzere olan, en iyi destek tedavi ile 20 Gy düşük doz ve 30 Gy 87

KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KANSERİ NDE PROFİLAKTİK KRANİYAL RADYOTERAPİ yüksek doz K-rIR şemalarını karşılaştıran ERASER (Evaluation of Repeated Whole Brain Radiotherapy Versus Best Supportive Car efor Multiple Brain Metastases) çalışması bu konuya ışık tutabilecektir [22]. Çalışmamızda saptanan, KHAK nde PKI sonrası hipokampal bölgede yüksek metastatik lezyon gelişim riski, KHAK nde PKI planlamalarında, hipokampus koruyucu yaklaşım kararının dikkatle verilmesi yönünde bir uyarıcı faktör olarak kabul edilebilir. 1. Seute T, Leffers P, ten Velde GP, Twijnstra A. Neurologic disorders in 432 consecutive patients with small cell lung carcinoma. Cancer 2004; 100(4): 801-6. 2. Hirsch, F.R., O.B. Paulson, H.H. Hansen, and J. Vraa-Jensen, Intracranial metastases in small cell carcinoma of the lung: correlation of clinical and autopsy findings. Cancer 1982 50 (11): 2433-7. 3. Auperin, A, R. Arriagada, J.P. Pignon, C. Le Pechoux, A. Gregor, R.J. Stephens, P.E. Kristjansen, B.E. Johnson, H. Ueoka, H. Wagner, and J. Aisner, Prophylactic cranial irradiation for patients with small-cell lung cancer in complete remission. Prophylactic Cranial Irradiation Overview Collaborative Group. N Engl J Med 1999; 341 (7): 476-84. 4. Slotman B, C. Faivre-Finn, G. Kramer, E. Rankin, M. Snee, M. Hatton, P. Postmus, L. Collette, E. Musat, and S. Senan, Prophylactic cranial irradiation in extensive small-cell lung cancer. N Engl J Med 2007; 357 (7): 664-72. 5. Bernhardt, D, F. Bozorgmehr, S. Adeberg, N. Opfermann, D. von Eiff, J. Rieber, J. Kappes, R. Foerster, L. Konig, M. Thomas, J. Debus, M. Steins, and S. Rieken, Outcome in patients with small cell lung cancer re-irradiated for brain metastases after prior prophylactic cranial irradiation. Lung Cancer 2016; 101: 76-81. 6. Ramlov, A, A. Tietze, A.A. Khalil, and M.M. Knap, Prophylactic cranial irradiation in patients with small cell lung cancer. A retrospective study of recurrence, survival and morbidity. Lung Cancer 2012; 77 (3): 561-6. 7. Scharp, M., H. Hauswald, M. Bischof, J. Debus, and S.E. Combs, Re-irradiation in the treatment of patients with cerebral metastases of solid tumors: retrospective analysis. Radiat Oncol 2014; 9: 4. KAYNAKLAR 8. Gondi, V., W.A. Tome, and M.P. Mehta, Why avoid the hippocampus? A comprehensive review. Radiother Oncol 2010; 97 (3): 370-6. 9. Gaspar, L., C. Scott, M. Rotman, S. Asbell, T. Phillips, T. Wasserman, W.G. McKenna, and R. Byhardt, Recursive partitioning analysis (RPA) of prognostic factors in three Radiation Therapy Oncology Group (RTOG) brain metastases trials. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1997; 37(4): 745-51. 10. Fowler, J.F., 21 years of biologically effective dose. Br J Radiol 2010; 83 (991): 554-68. 11. Son, C.H., R. Jimenez, A. Niemierko, J.S. Loeffler, K.S. Oh, and H.A. Shih, Outcomes after whole brain reirradiation in patients with brain metastases. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2012; 82 (2): 167-72. 12. Aktan, M., M. Koc, G. Kanyilmaz, and Y. Tezcan, Outcomes of reirradiation in the treatment of patients with multiple brain metastases of solid tumors: a retrospective analysis. Ann Transl Med 2015; 3 (21): 325. 13. Ozgen, Z., B.M. Atasoy, A.U. Kefeli, A. Seker, F. Dane, and U. Abacioglu, The benefit of whole brain reirradiation in patients with multiple brain metastases. Radiat Oncol 2013; 8: 186. 14. Wong, W.W., S.E. Schild, T.E. Sawyer, and E.G. Shaw, Analysis of outcome in patients reirradiated for brain metastases. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1996; 34 (3): 585-90. 15. Sadikov, E., A. Bezjak, Q.L. Yi, W. Wells, L. Dawson, B.A. Millar, and N. Laperriere, Value of whole brain re-irradiation for brain metastases--single centre experience. Clin Oncol (R Coll Radiol) 2007; 19 (7): 532-8. 16. Korkmaz Kirakli, E. and O. Oztekin, Is Hippocampal Avoidance During Whole-Brain Radiotherapy Risky for Patients With Small-Cell 88

İZMİR GÖĞÜS HASTANESİ DERGİSİ Lung Cancer? Hippocampal Metastasis Rate and Associated Risk Factors. Technol Cancer Res Treat 2017; 16 (6): 1202-8. 17. Arriagada, R., T. Le Chevalier, A. Riviere, P. Chomy, I. Monnet, E. Bardet, J.A. Santos- Miranda, C. Le Pehoux, M. Tarayre, S. Benhamou, and A. Laplanche, Patterns of failure after prophylactic cranial irradiation in small-cell lung cancer: analysis of 505 randomized patients. Ann Oncol 2002; 13 (5): 748-54. 18. Olson, A.C., R.E. Wegner, J.C. Rwigema, D.E. Heron, S.A. Burton, and A.H. Mintz, Clinical outcomes of reirradiation of brain metastases from small cell lung cancer with Cyberknife stereotactic radiosurgery. J Cancer Res Ther 2012; 8 (3): 411-6. 19. Harris, S., M.D. Chan, J.F. Lovato, T.L. Ellis, S.B. Tatter, J.D. Bourland, M.T. Munley, A.F. deguzman, E.G. Shaw, J.J. Urbanic, and K.P. McMullen, Gamma knife stereotactic radiosurgery as salvage therapy after failure of whole-brain radiotherapy in patients with small-cell lung cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2012; 83 (1): 53-9. 20. Hazuka, M.B. and J.J. Kinzie, Brain metastases: results and effects of reirradiation. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1988; 15 (2): 433-7. 21. Cooper, J.S., A.D. Steinfeld, and I.A. Lerch, Cerebral metastases: value of reirradiation in selected patients. Radiology 1990; 174 (3): 883-5. 22. Evaluation of Repeated Whole Brain Radiotherapy Versus Best Supportive Care for Multiple Brain Metastases. (ERASER). Available from:https://clinicaltrials.gov/ct2/show/nct032 88272. Yazışma Adresi: Dr. Esra Korkmaz KİRAKLİ Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi, İzmir, Türkiye esrakirakli@gmail.com 89