Diyabetik Nefropati Tanı ve Tedavide Güncelleme Dr. Gültekin Süleymanlar Dr. Alper Sönmez
Diyabetik Nefropati Tanısında Güncelleme Dr. Alper Sönmez GATA Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı
İçerik.. Genel Bilgi Diyabetik Nefropati Tanım Önem Epidemiyoloji Fizyopatoloji Klinik Seyir Tanı, ayırıcı tanı Kimler? Ne sıklıkla? Nasıl?
Diyabetik Nefropati Tanım Diyabete spesifik böbrek hastalığı Patolojik tanı gerekmez Tipik klinik tablo Albuminuri GFR Hipertansiyon
Diyabetik Nefropati Epidemiyoloji Son Dönem Böbrek Hastalığı (SDBH) nın en önemli nedeni Hemodiyaliz olgularında DM sıklığı > %50 Gilbertson DT, J Am Soc Nephrol 2005; 16:3736. Türkiye Cumhuriyetinde? Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) sıklığı % 15.7 KBH olgularında Diyabet sıklığı %32 Suleymanlar G. Nephrol Dial Transplant. 2011 ; 26: 1862. Türkiye Cumhuriyetinde Hemodiyaliz Hastalarının Etyolojileri Türk Nefroloji Derneği Böbrek Kayıt Sistemi, 2011
Diyabetik Nefropati Epidemiyoloji SDBH den daha önemli risk.. 20 Diyabetik Nefropatiliden biri SDBH olacak kadar yaşıyor.. Kardiyovasküler Hastalık Ölüm riski Mikroalbuminemi 2-4 kat Aşikar proteinuri KDOQI Guideline Am J Kidney Dis. 2012;60(5):850-886
Diyabetik Nefropati Hangi diyabet tipinde daha sık? Tip1DM %25-40 Tip2DM %5-40 Tanıda mikroalbuminuri %20 Standl E Diabetologia 1993; 36:1017 Hemodiyalizdeki diyabetlilerde Tip 2 DM oranı > %80 Görülme Sıklığı azalıyor mu? İyi hasta bakımı İyi glisemik kontrol Kan basıncı regülasyonu RAS Blokerleri
Diyabetik Nefropati Patogenez Hücre içi sinyal molekülleri Büyüme faktörleri Sitokinler Artmış kan akımı Renin anjioensin sistemi Hiperglisemi İleri glikasyon son ürünleri Oksidatif stress NEFROPATİ Patoloji Glomerulopati Mezengial proliferasyon Bazal membran kalınlaşması Glomeruloskleroz Diffüz Tubulopati Vaskülopati Nodüler (Kimmelstiel-Wilson lezyonu)
Diyabetik nefropatinin klinik seyri Tip 1 Diyabet Mogensen CE. The stages in diabetic renal disease. Diabetes 1983; 32:64-78. Kumar and Clark. Clinical Medicine 7 th Ed.
Diyabetik nefropatinin klinik seyri Tip 1 Diyabet Mogensen CE. The stages in diabetic renal disease. Diabetes 1983; 32:64-78. Tip 2 Diyabet Hiperfiltrasyon Görülmeyebilir Mikroalbuminuri Tanı anında görülebilir Komorbiditelere bağlı olabilir Hipertansiyon Kalp yetmezliği Üriner enfeksiyon Obstrüksiyon (BPH) Hipertansiyon Tanı anında olabilir Obezite Metabolik Sendrom
Nefropati riskini arttıran faktörler Genetik yatkınlık Ailede DN varlığı Glisemik kontrol Hipertansiyon Hiperfiltrasyon evresinin belirgin olması Riskli ırklar: Afrika kökenliler, Hispanikler, Pima Yerlileri Sigara içmek Obezite Oral kontraseptif kullanımı Yaş Overview of diabetic nephropathy Uptodate 21.1 2013
Her nefropatisi olan diyabetli Diyabetik nefropati midir?
Diyabet dışı böbrek hastalığını kimde düşünelim? Tip I DM Diyabet yaşı < 5 yıl Retinopati yok, Nöropati yok Aktif idrar sedimenti Eritrosit/Lökosit silendirleri Ani başlayıp hızlı ilerleyen renal yetmezlik Hızla artan proteinüri, nefrotik sendrom Tedaviye dirençli HT RAS blokajı sonrası GFR azalması (%30 dan fazla) Diğer sistemik hastalık bulguları KDOQI, Clinical Practice Guidelines, Am J Kidney Dis. 2007;49,Suppl 2: pp S13-S19 ADA, Standards of Medical Care in Diabetes,Diabetes Care 2013 36:S11-S66
Her diyabetik nefropatide klasik triad bulunur mu? Non proteinürik renal yetmezlik Tip 1 DM ve Tip 2 DM de bildirilmiştir Mekanizma? Lane PH. Diabetes 1992; 41:581-586. Tsalamandris C. Diabetes 1994; 43:649-655. Mikroalbuminuri düzeyi ile GFR azalması ilişkili mi? Olmak zorunda değil Her iki tip diyabet için geçerli Perkins BA. Kidney Int 2010; 77:57.
Diyabetik nefropati taraması Ne zaman? Tip1 DM Tanıdan 5 yıl sonra ve her yıl Tip2 DM Tanı anında ve sonra her yıl Hangi yöntemle? Spot idrarda Albumin/Kreatin 24 saatlik idrarda albumin Zor Daha üstün değil Serum Kreatin egfr Cockcroft-Gault MDRD http:// www.nkdep.nih.gov. KDOQI, Clinical Practice Guidelines, Am J Kidney Dis. 2007;49,Suppl 2: pp S13-S19 ADA, Standards of Medical Care in Diabetes,Diabetes Care 2013 36:S11-S66
Diyabetik nefropati taraması KDOQI, Clinical Practice Guidelines, Am J Kidney Dis. 2007;49,Suppl 2: pp S13-S19 Molitch ME. Diabetes Care 27:S79-S83, 2004 (suppl 1)
Diyabetik nefropati sınıflama Albumin atılımı Normal albumin atılımı 3-25 micg/mg Artmış albumin itrahı 30 micg/mg Mikroalbuminuri 30-300 micg/mg Makroalbuminuri > 300 micg/mg Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) evrelemesi Evre Tanım 1 Renal hasar, Normal GFR 2 Renal hasar, hafif azalmış GF 3 Orta düzeyde azalmış GFR 4 İleri düzeyde azalmış GFR GFR(ml/dk /1.73m 2 ) 90 60-89 30-59 15-29 5 Böbrek yetmezliği 15 veya diyaliz KDOQI, Clinical Practice Guidelines, Am J Kidney Dis. 2007;49,Suppl 2: pp S13-S19 ADA, Standards of Medical Care in Diabetes,Diabetes Care 2013 36:S11-S66
GFR= 45-60 GFR=45-60 Diyabetik olgunun yönetimi Nefropatiyi önlemek Yıllık olarak: İdrar albumin, Kreatin, Potasyum Glisemik kontrol HbA1c %7 Kan basıncı kontrolü <140/80mmHg Lipid hedefleri LDL 100mg/dl Kilo kontrolü Sigarayı bırakmak İlaç dozlarının ayarlanması egfr (6 ay) Elektrolitler, bikarbonat, Hb, Ca, PO4, PTH (yıllık) Vitamin D eksikliğinin önlenmesi Kemik mineral yoğunluğu tayini Diyetisyen konsultasyonu HBV aşısı egfr (3 ay) Elektrolitler, Bikarbonat, Hb, Albumin, Ca, PO4, PTH, Ağırlık takibi (3-6 ay) ADA. VI. Prevention, Management of Complications. Diabetes Care 2013;36(suppl 1):S37;
Hastamı ne zaman bir Nefroloğa göndermeliyim? Diyabet dışı böbrek hastalığı şüphesi Diyabet yaşı < 5 yıl, Retinopati yok, Nöropati yok Aktif idrar sedimenti Ani başlayıp hızlı ilerleyen renal yetmezlik Nefrotik düzeyde proteinuri Zor olguların yönetimi Sekonder hiperparatiroidizm Metabolik kemik hastalığı Elektrolit bozuklukları Anemi İleri evre KBH Evre 4-5 (GFR<30) Diyaliz öncesi hazırlıklar ADA. VI. Prevention, Management of Complications. Diabetes Care 2013;36(suppl 1):S37;
Diyabetik Nefropati SDBH nın en önemli nedenidir KVH riskini önemli ölçüde arttırır Tarama İdrar Albumin/Kreatin oranı Serum Kreatin egfr Her nefropati diyabetik nefropati olmayabilir Diyabetik nefropati yönetimi Ne zaman bir Nefroloğa yönlendirmeli? Özetle..
Teşekkür ederim..
Soru: Diyabetik Nefropatide OAD lerin kullanımı
Soru: Diyabetik Nefropatide OAD lerin kullanımı