1 Doğal Sayılar Sayı Örüntüleri Doğal Sayılarla Toplama İşlemi ve Prolemleri Doğal Sayılarla Çıkarma İşlemi ve Prolemleri Zihinden Toplama ve Çıkarma İşlemleri, Tahmin Etme Doğal Sayılarla Çarpma İşlemi Doğal Sayılarla Bölme İşlemi Çarpma ve Bölme İşleminin Sonucunu Tahmin Etme Zihinden Çarpma ve Bölme İşlemleri Çarpma ve Bölme İşlemlerinde Uygulamalar Doğal Sayılarda Prolemler Doğal Sayıların Üslü Gösterimi Doğal Sayılarda Parantezli İşlemler Zaman Ölçme
... Bölüm 1 Doğal Sayılar... değerli ilgi Doğal sayıların okunmasında ölükler kullanılır. Bölükler kendi asamak gruundaki en küçük asamakla isimlendirilir. 7, 8 ve 9 asamaklı sayılar için milyonlar ölüğü kullanılır. 100 000 000 S SS Milyonlar Binler Birler öl öl öl 1 000 000 Bir milyon 10 000 000 On milyon 100 000 000 Yüz milyon Doğal sayıları okurken en üyük ölükten aşlanarak ölükteki sayı okunur ve ulunduğu ölüğün adı söylenir. Birler ölüğündeki sayı okunduktan sonra ölük adı söylenmez. Dokuz asamaklı ir sayıda ölük ve asamak isimleri aşağıdaki giidir. Yüz milyonlar Milyonlar On milyonlar Milyonlar Binler değerli ilgi Yüz inler On inler Binler Yüzler Birler Onlar Birler Bir sayının ulunduğu asamağa göre aldığı değere asamak değeri denir. Örnek.. 1 204 589 sayısını ölüklerine ayırarak okuyalım: 204 589 üç milyon iki yüz dört in eþ yüz seksen dokuz 204 589 sayısının irler ölüğünde 589, inler ölüğünde 204 ve milyonlar ölüğünde sayıları vardır. 204 589 Üç milyon iki yüz dört in eş yüz seksen dokuz Örnek.. 2 218 412 598 sayısının asamaklarındaki rakamların asamak değelerini talo ile göstererek okunuşunu yazalım: 218 412 598 sayısının; Birler ölüğünde 598 Binler ölüğünde 412 Milyonlar ölüğünde 218 sayıları vardır. 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
Doğal Sayılar Bölük Basamak adý Sayý Basamak deðeri Milyonlar ölüðü. yüz mil. 200 000 000 on mil. 10 000 000 milyonlar 8 000 000 yüz inler Binler ölüðü. on inler inler 218 412 598 400 000 10 000 2000 yüzler 500 Birler ölüðü. onlar 90 irler 8 Burcu nun söylediği sayıyı rakamlarla yazalım: Burcu nun sölediği sayının; Milyonlar ölüğünde 11, Binler ölüğünde 75, Birler ölüğünde 18 sayıları vardır. Buna göre toplanan naylon atık sayısının rakamlarla yazılışı; 11 075 18 dir. 218 412 598 İki yüz on sekiz milyon dört yüz on iki in eş yüz doksan sekiz. Örnek.. 78 025 104 sayısının okunuşunu yazalım: 78 025 104 sayısının; Birler ölüğünde 104 Binler ölüğünde 25 Milyonlar ölüğünde 78 sayıları vardır. 78 025 104 Yetmiş sekiz milyon yirmi eş in yüz dört. Örnek.. 4 Çevre kirliliğini önlemek için ilimizde aşlattığımız kampanyada on ir milyon yetmiş eş in üç yüz on sekiz adet naylon atık toplanmıştır. Örnek.. 5 259 128 009 Sayısının on milyonlar asamağındaki rakamın asamak değeri ile inler asamağındaki rakamın asamak değeri toplamı kaçtır? A) 200 008 000 B) 50 020 000 C) 50 008 000 D) 9 008 000 Çözüm 259 128 008 sayısının; on milyonlar asamağındaki rakam 5, inler asamağındaki rakam ise 8 dir. On milyonlar asamağındaki rakamın asamak değeri; 5 10 000 000 = 50 000 000, inler asamağındaki rakamın asamak değeri; 8 1000 = 8000 dir. Buradan; 50 000 000 + 8000 = 50 008 000 olur. Cevap C 4 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
Doğal Sayılar Örnek.. 6 Örnek.. 8 Bilgisayarımın şifresi 7, 9, 0,, 1 rakamları ir kez kullanılarak yazılailecek eş asamaklı; en üyük sayı ile en küçük sayının farkıdır. Bir ülkededeki üyük aş hayvan sayısı 8 asamaklı ir sayıdır. Buna göre, Barış ın ilgisayarının şifresini ulalım: 7, 9, 0,, 1 rakamları kullanılarak yazılailecek eş asamakllı; en üyük sayı 97 10 en küçük sayı 10 79 dur. Barış ın ilgisayarının şifresi: 97 10 10 79 = 86 91 dir. Örnek.. 7 5, ve 1 değerli ilgi Verilen değişik rakamlarla istenilen ir sayıyı oluştururken; En üyük sayı için asamak değeri en üyük olan asamaktan aşlayarak rakamları üyükten küçüğe doğru; en küçük sayı için ise küçükten üyüğe doğru yazılır. rakamlarını irer kez sıfırı ise istediğimiz kadar kullanarak oluşturulailecek 7 asamaklı en küçük ve en üyük sayıları oluşturalım: En üyük sayı 5 10 000 En küçük sayı 1 000 05 tir. Bu sayının irler ölüğünde 128, inler ölüğünde 6 ve milyonlar ölüğünde 18 sayıları vardır. Buna göre, u ülkedeki üyükaş hayvan sayısı kaçtır? Çözüm Birler ölüğünde 128, Binler ölüğünde 6 ve Milyonlar ölüğünde 18 olan sekiz asamaklı sayı 18 06 128 dir. Bu ülkedeki üyükaş hayvan sayısı; 18 06 128 dir. Örnek.. 9 71 64 41 sayısının inler ölüğündeki rakamı ile irler ölüğündeki 4 rakamının asamak değerlerinin toplamı kaçtır? Çözüm 71 64 41 Mil.. Bin.. Bir. 71 64 41 sayısının inler ölüğündeki rakamı yüz inler asamağında ve irler ölüğündeki 4 rakamı yüzler asamağındadır. Bu rakamların asamak değerleri toplamı; 00 000 + 400 = 00 400 dür. 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül 5
Doğal Sayılar değerli ilgi Bir doğal sayıda ir rakamın yazıldığı asamağa akılmaksızın değerine rakamın sayı değeri denir. 14 126 790 sayısının irler ölüğünü oluşturan sayının rakamların sayı değerleri toplamı milyonlar ölüğünü oluşturan sayının rakamlarının sayı değerleri toplamından; 16 5 = 11 fazladır. Örnek.. 10 216 12 sayısını oluşturan rakamların sayı değerleri toplamını ulalım: Örnek.. 12 286 472 sayısındaki 8 rakamının asamak değerinin sayı değeri arasındaki farkın kaç olduğunu ulalım: Bir doğal sayının rakamlarının sayı değerleri toplamını ulmak için sayıyı oluşturan rakamları toplarız. Buna göre, 216 12 sayısının rakamlarının sayı değerleri toplamı; 216 12 2 + 1 + 6 + 1 + 2 + = 15 tir. Örnek.. 11 14 126 790 sayısının irler ölüğünü oluşturan rakamların sayı değerleri toplamının milyonlar ölüğünü oluşturan rakamların sayı değerleri toplamından kaç fazla olduğunu ulalım. Çözüm 286 472 sayısındaki 8 rakamı on inler asamağında olduğundan asamak değeri; 8 10 000 = 80 000 dir. Bir rakamın sayı değeri ulunduğu asamağa akılmaksızın rakamın değeri olduğundan u sayıdaki 8 rakamının sayı değeri 8 dir. Buna göre, 8 rakamının asamak değeri ile sayı sayı değeri arasındaki fark; 80 000 8 = 79 992 dir. Örnek.. 1 9A 2A2 A00 sayısındaki A rakamlarının sayı değerleri toplamı 12 olduğuna göre, asamak değerleri toplamının kaç olduğunu ulalım: 14 126 790 sayısının irler ölüğünde 790, milyonlar ölüğünde ise 14 sayıları vardır. Buna göre, irler ölüğünü oluşturan rakamların sayı değerleri toplamı, 7 + 9 + 0 = 16 dır. Milyonlar ölüğünü oluşturan rakamların sayı değerleri toplamı, 1 + 4 = 5 tir. Verilen sayıdaki A rakamlarının sayı değerleri toplamı 12 olduğuna göre, A + A + A = 12 A = 4 tür. Buna göre, A rakamlarının asamak değerleri toplamı; 94 242 400 sayısındaki; 4 000 000 + 40 000 + 400 = 4 040 400 dür. 6 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
lendirme 1 ETKÝNLÝK BOÞLUK DOLDURMA Aşağıdaki doğal sayıların okunuşlarına karşılarına yazınız. Aşağıdaki taloyu örneklerde olduğu gii doldurunuz. 12 022 147 9 188 005............ Doğal Sayı Binler Bölüğündeki Rakamların Sayı Değerleri Toplamı Milyonlar Bölüğündeki Rakamların Basamak Değerleri Toplamı 628 987 5 274 056 214 220 560.................. 1 002 547 1 000 000 18 541 217 987 014 057 252 874 090 19 18 212 454 16 021 005 4 DOÐRU - YANLIÞ 2 ETKÝNLÝK Aşağıdaki doğal sayıların kırmızı renkli rakamlarının ulundukları asamaklardaki asamak değerlerini karşılarına yazınız. 546 120 687... 21 544 199... 11 877 962... 5 002 974... 174 212 87... 48 056 479 sayısındaki 5 rakamının asamak değeri 50 000 dir. Bir doğal sayının onlar asamağındaki sıfırdan farklı ir rakamın asamak değeri ile sayı değeri eşittir. 786 128 089 sayısının asamaklarındaki rakamların sayı değerleri toplamı 51 dir. Yüz doksan dört milyon on iki in eş sayısında tane sıfır rakamı vardır. 25 189 64 sayısındaki renkli yazılan rakamların asamak değerleri toplamı 80 00 dur. 15 268 409 sayısındaki 5 rakamı milyonlar asamağındadır. 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül 7
TEST 1 Doğal Sayılar 1. Yetmiş eş milyon on iki in yüz eş. Yukarıda okunuşu verilen sayı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? CCC_0405010101_1 A) Birler ölüğünde 105 sayısı vardır. B) Milyonlar ölüğünde 75 sayısı vardır. C) Binler ölüğünde 120 sayısı vardır. D) Yüz inler asamağında 0 rakamı vardır. 4. Altı asamaklı ir doğal sayıda ulunan 2 ve 5 rakamlarının asamak değerleri sırası ile 200 ve 50 000 dir. Buna göre, u sayı aşağıdakilerden hangisi olailir? BBB_0405010102_2 A) 564 247 B) 750 247 C) 954 26 D) 605 21 2. 1, 0, 5, 8 ve rakamları irer kez kullanılarak yazılan ve yüzler asamağındaki rakamı 0 olan eş asamaklı en küçük sayının okunuşu aşağıdakilerden hangisidir? AAA_0405010102_2 A) On üç in elli sekiz. B) On üç in eş yüz sekiz. C) On in üç yüz elli sekiz. D) On üç in eş yüz seksen. 5. Bir doğal sayının; irler ölüğünde 512, inler ölüğünde 02, milyonlar ölüğünde 49 sayısı vardır. Buna göre, u sayı aşağıdakilerden hangisidir? DDD_0405010102_2 A) 512 02 049 B) 02 049 512 C) 49 512 02 D) 49 02 512. DDD_0405010102_1 A) On iki milyon yedi in. Aşağıda okunuşu verilen doğal sayılardan hangisinin inler ölüğündeki rakamların tamamı sıfırdır? B) On iki milyon sekiz yüz in dört. C) İki yüz milyon on üç in yüz elli altı. D) Üç yüz elli altı milyon yüz elli eş. 6. Aşağıda okunuşu verilen doğal sayılardan hangisinin her ölüğünde üç rakam yoktur? AAA_0405010102_2 A) Yetmiş ir milyon üç yüz on iki in yüz kırk eş. B) Üç yüz elli milyon yedi yüz eş. C) Yüz yirmi ir in dokuz yüz kırk ir. D) Yedi yüz milyon otuz üç in yetmiş yedi. 8 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
TEST 2 Doğal Sayılar 1. Toplamları 11 olan, iririnden farklı eş rakam kullanarak eş asamaklı ir sayı yazınız. Zihni öğretmenin söylediği şartlarda yazılailecek en üyük sayı kaçtır? AAA_0405010102_ A) 5 210 B) 50 21 C) 10 25 D) 61 10. 1A 7B8 sayısının rakamlarının sayı değerleri toplamı 22 dir. B en küçük rakam olduğuna göre u sayının rakamlarının asamak değerleri toplamı aşağıdakilerden hangisidir? AAA_0405010102_ A) 16 708 B) 15 718 C) 14 728 D) 10 768 2. 0, 2, 7, 5, 9 ve rakamları irer kez kullanılarak aşağıdaki özelliklerde ir sayı yazılıyor. Binler asamağında 5 rakamı olacak. 4. Beş asamaklı ir doğal sayının irler asamağındaki rakamla inler asamağındaki rakamın yerleri değiştirildiğinde sayının değeri değişmemektedir. Bu doğal sayının onlar asamağındaki rakamla on inler asamağındaki rakamın yeri değiştirildiğinde sayının değeri artmaktadır. Buna göre, u sayı aşağıdakilerden hangisi olailir? DDD_0405010102_ A) 12 91 B) 65 264 C) 57 07 D) 20 580 Birler ölüğünde u rakamlardan üçü kullanılarak yazılailecek üç asamaklı en küçük sayı olacak. Yüzinler asamağındaki rakam on inler asamağındaki rakamdan üyük olacak. Bu özelliklere göre yazılailecek olan sayı aşağıdakilerden hangisidir? DDD_0405010101_2 A) 795 20 B) 957 20 C) 975 02 D) 975 20 5. Bir ülkedeki küçükaş hayvan sayısı sekiz asamaklı ir sayıdır. Bu sayının irler ölüğünde 196, inler ölüğünde 48 ve milyonlar ölüğünde 42 sayıları vardır. Buna göre, u ülkedeki küçükaş hayvan sayısı kaçtır? BBB_0405010101_2 A) 196 48 042 B) 42 48 196 C) 42 196 48 D) 84 042 196 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül 9
6. Test.. 2 2 005 024 Yukarıdaki sayının okunuşu aşağıdakilerden hangisidir? BBB_0405010101_1 A) İki milyon eş in iki yüz kırk. 7. B) İki milyon eş in yirmi dört. C) İki yüz eş in yirmi dört. D) İki milyon elli in yirmi dört. 47A0B9 sayısındaki rakamların asamak değerleri toplamı 47059 dur. Buna göre, A ve B yerine yazılacak rakamın asamak değerleri toplamı kaçtır? DDD_0405010102_2 A) 8 B) 5 8. C) 05 D) 050 Bir doğal sayıda rakamın ulunduğu yere... denir. Doğal Sayılar 9. 8 asamaklı ir sayı için aşağıdaki ipuçları veriliyor. Rakamlarının sayı değerleri toplamı 25 tir. Birler ölüğünde rakamları farklı üç asamaklı en küçük sayı vardır. Binler ölüğündeki rakamların asamak değerleri toplamı 456 000 dir. Milyonlar ölüğündeki rakamların çarpımı sıfırdır. Buna göre, u sayı aşağıdakilerden hangisidir? AAA_0405010102_ A) 70 456 102 B) 70 456 201 C) 80 456 100 D) 80 456 001 10. 28 986 sayısındaki 2 rakamı hangi asamaktadır? BBB_0405010102_1 A) Onlar B) On inler C) Yüzler D) Yüz inler Yedi asamaklı ir doğal sayı okunurken önce... ölüğündeki sayı okunur. Bir rakamın ulunduğu asamağa göre aldığı değere... denir. 11. 698 129 74 sayısının milyonlar ölüğündeki rakamların sayı değerleri toplamı kaçtır? CCC_0405010102_2 A) 12 B) 14 C) 2 D) 24 Yukarıdaki ifadelerde oş ırakılan yerlere sırası ile aşağıdaki kelimelerden hangileri yazılmalıdır? AAA_0405010102_2 A) asamak, milyonlar, asamak değeri B) ölük, inler, asamak değeri C) asamak, milyonlar, sayı değeri D) asamak, inler, asamak değeri 12. 128 56 071 sayısındaki 8 rakamının asamak değeri sayı değerinden kaç fazladır? DDD_0405010102_ A) 7 900 002 B) 7 000 002 C) 7 000 992 D) 7 999 992 10 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
... Bölüm 2 Örüntü Oluşturma... değerli ilgi Sayı örüntülerinde terimler arasındaki ilişkiyi ulmak için ardışık terimlere akılır. Sayı örüntülerinde ardışık terimler arasındaki farklar eşittir Örnek.. 2 78 7 68 6 58 5 48? Yukarıda verilen sayı örüntüsünde terimler arasındaki ilişkiyi elirleyelim ve verilmeyen terimi ulalım: Önce örüntünün terimleri arasındaki ilişkiyi ulalım. 5 5 5 5 5 5 5 78 7 08 0 58 5 48? Örüntünün terimleri eşer azalarak gitmektedir. Buna göre verilmeyen terim yerine; 48 5 = 4 yazılmalıdır. Örnek.. 1 1 5 9 1 17 21? Yukarıda verilen sayı örüntüsünde terimler arasındaki ilişkiyi elirleyelim ve verilmeyen terimi ulalım: Önce ardışık terimler arasındaki ilişkiye akalım. 5 1 = 4 9 5 = 4 1 9 = 4 17 1 = 4 21 17 = 4 Örüntünün terimleri arasındaki ilişki; her terim ir önceki terimin 4 fazlasıdır. Buna göre;? = 21 + 4 = 25 tir. Örnek.. 5 11 17 2 K 5 41 L Yukarıda verilen sayı örüntüsünde L yerine yazılacak olan sayının K yerine yazılacak olan sayıdan kaç fazla olduğunu ulalım: Önce verilen örüntünün kuralını ulalım: 5 + 6 = 11, 11 + 6 = 17, olduğundan örüntünün terimleri altışar artarak devam etmektedir. Buna göre; K = 2 + 6 = 29, L = 41 + 6 = 47 dir. L K = 47 29 = 18 olur. 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül 11
Örüntü Oluşturma Örnek.. 4 Örnek.. 5 78 75 72 69 66 6 60 1. adým. adým 4. adým 2. adým Yukarıda, küplerle oluşturulan ir örüntünün ilk dört adımı verilmiştir. Bu örüntü 8. adıma kadar devam ettirilirse 8. adımdaki küp sayısının kaç olacağını ulalım: Terimleri arasındaki fark yukarıdaki örüntü ile aynı olan ir sayı örüntüsünün ilk terimi 228 olduğuna göre, ardışık altı terimini yazalım: Verilen örüntünün terimleri üçer üçer azalarak gitmektedir. Yani terimleri arasındaki fark tür. Buna göre, terimleri üçer üçer azalarak giden ve ilk terimi 228 olan örüntünün ilk altı terimi; 228 225 222 219 216 21 Önce örüntünün adımlarındaki küp sayıları arasındaki ilişkiyi ulalım. Örüntünün; 1. adımında küp, 2. adımında 6 küp,. adımında 9 küp ve 4. adımında da 12 küp vardır. Adımlarındaki küp sayıları er er artmaktadır. Buna göre, küp sayılarının oluşturduğu örüntünün ilk 8 adımını yazarsak; Örnek.. 6 448 90 A 274 216 B 100 Yukarıda verilen örüntünün terimleri arasında ir ilişki vardır. Bu ilişkiye göre, A + B kaçtır? Çözüm Önce verilen örüntünün kuralını ulalım: - 58-58 - 58-58 - 58-58 + + + + + + + 448 90 A 274 216 B 100 6 9 12 15 18 21 24 Buna göre, örüntünün 8. adımında 24 tane küp ulunur. 2 158 Örüntünün kuralı: Her terim ir önceki terimden 58 çıkarılması ile elde edilmiştir. A yerine 2 ve B yerine 158 yazılmalıdır. Buna göre; A + B = 2 + 158 = 490 dır. 12 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
TEST Örüntü Oluşturma 1. 7, 11, 15, 19, A, 27, B Yukarıdaki sayı örüntüsüne göre, A + B toplamı kaçtır? BBB_040501010_2 A) 52 B) 54 C) 55 D) 56 Bir manav elmaları, dükkanının önündeki raflara elma sayıları ir örüntü oluşturacak şekilde aşağıdaki gii dizdi. 1. raf 2. 1, 20, 27, 4, 41, E 2. raf 65, 59, 5, 47, 41, F Yukarıda verilen iki farklı sayı örüntüsüne göre, E F kaçtır? CCC_040501010_2 A) 15 B) 14 C) 1 D) 12. raf. 72, 81, 90, 99, 108, K Yukarıdaki sayı örüntüsüne göre, K yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? DDD_040501010_1 A) 12 B) 121 C) 119 D) 117 4. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilen sayılar arasında örüntü oluşturailecek ir kural yoktur? DDD_040501010_2 A) 90, 86, 82, 78, 74, 70 B), 5, 7, 9, 11, 1 C) 15, 20, 25, 0, 5, 40 D) 11, 15, 18, 17, 22, 19 4. raf 5, 6 ve 7. soruları u ilgiye göre çözünüz. 5. Manav elmaları rafa u şekilde dizmeye devam ederse 6. rafa kaç tane elma dizmelidir? BBB_040501010_1 A) 1 B) 12 C) 11 D) 110 6. Manav elmaları rafa u şekilde dizmeye devam ederse 7. ve 8. raflara dizdiği elmaların sayıları toplamı kaçtır? CCC_040501010_1 A) 28 B) 29 C) 0 D) 2 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül 1
Test Örüntü Oluşturma 7. Manav dükkanının önünde 10 tane raf olduğuna ve rafların hepsine u kurala uygun elma konulduğuna göre, u raflara toplam kaç tane elma konulmuştur? AAA_040501010_ A) 110 B) 120 C) 10 D) 140 10. 41 46 51 56 61 9 44 49 54 59 7 42 47 52 57 5 40 45 50 55????? 8. Aşağıdaki taloda sayılar yukarıdan aşağı ir kurala, soldan sağa aşka ir kurala göre yazılmıştır. Yukarıdaki şeklin içindeki sayılar soldan sağa ir kurala, yukarıdan aşağıya aşka ir kurala göre yazılmıştır. Buna göre, oş ırakılan yere aşağıdakilerden hangisi geleilir? CCC_040501010_ A) 6 41 46 51 56 B) 7 41 45 49 7 12 17 10 15 20 C) D) 8 4 48 5 2 7 42 47 52 1 A B Buna göre, A + B toplamı kaçtır? DDD_040501010_ A) 51 B) 47 C) 44 D) 41 9. Aşağıdaki sayı örüntülerinden üç tanesinin terimleri arasındaki fark aynı irisi farklıdır. Buna göre, hangi örüntünün terimleri arasındaki fark diğerlerinden farklıdır? CCC_040501010_2 A) 420 45 450 465 480 B) 12 27 42 57 72 C) 110 10 150 170 190 D) 5 20 5 50 65 11. 12. 1 5 15 5 K 45, 48, 51, C, 57, 60, D Yukarıdaki sayı örüntüsünün kuralına göre, D yerine yazılacak sayı C yerine yazılacak sayıdan kaç fazladır? CCC_040501010_2 A) 15 B) 12 C) 9 D) 18 7 5 9 45 11 Yukarıdaki sayılar arasında ir kural vardır. Bu kurala göre, K + L kaçtır? AAA_040501010_2 A) 80 B) 85 C) 90 D) 100 L 14 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
... Bölüm Doğal Sayılarla Toplama İşlemi ve Prolemleri... değerli ilgi Doğal sayılarla toplama işlemi yapılırken sayılar aynı adlı asamaklardaki rakamlar alt alta gelecek şekilde yazılır. Toplama işleminde sırası ile irlikler, onluklar, yüzlükler, inlikler,... toplanır. Oluşan eldeler ir sonraki asamağa aktarılır. değerli ilgi Toplama işleminde verilmeyen toplananı ulmak için toplamdan verilen toplananı çıkarırız. Örnek.. Örnek.. 1 24 + 8 işlemini yapalım: 24 + 8 + 12 50 62 " irliklerintoplamý " onluklarýntoplamý 24 + 8 = 62 dir. 1 24 + 8 62 2. yapılan işlem 1. işlemin kısa yoldan yapılışıdır. 5 8 2 + ABCD 7 6 1 Yukarıda verilen toplama işlemine göre, ABCD sayısını ulalım: Toplama işleminde verilmeyen toplananı ulmak için toplamdan verilen toplananı çıkarırız. Buna göre, ABCD = 761 582 = 4049 dur. Örnek.. 2 2498 + 178 + 45 işlemini yapalım: 22 2498 178 + 45 2721 2498 + 178 + 45 = 2721 dir. Not: Kırmızı renkle üste yazılan rakamlar elde olan onluklar ve yüzlüklerdir. Örnek.. 4 İstanul - Samsun karayolu 74 km, Samsun - Giresun karayolu uzunluğu 211 km ve Giresun Rize karayolunun uzunluğu 196 km dir? Samsun ve Giresun, İstanul - Rize karayolu üzerinde olduğuna göre, İstanul - Rize arası kaç km dir? 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül 15
Doğal Sayılarla Toplama İşlemi ve Prolemleri Çözüm Samsun ve Giresun İstanul - Rize karayolu üzerinde olduğuna göre, İstanul - Rize arası yolun uzunluğunu ulmak için; İstanul - Samsun, Samsun - Giresun ve Giresun - Rize karayolu uzunluklarını toplarız. İstanul - Samsun = 74 km, Samsun - Giresun = 211 km, Giresun - Rize = 196 km olduğudan, İstanul - Rize arası karayolunun uzunluğu; 74 + 211 + 196 = 1141 km dir Onlar asamağından gelen ir yüzlükle irlikte; 1 + a + = 10 olmalıdır. a = 10 4 = 6 olur. Yüzler asamağından gelen ir inlikle irlikte; 1 + 8 + c = 14 olmalıdır. c = 14 9 = 5 olur. Buna göre, a + + c + d = 6 + 6 + 5 + 0 = 17 olur. Cevap C değerli ilgi Örnek.. 5 8a4 + c7 1401d Bu tür prolemlerde verilmeyen rakamlar yerine 0 (sıfır) yazılarak toplama işlemi yapılır. Bulduğumuz toplamla verilen toplam arasındaki fark verilmeyen rakamların asamak değerleri toplamına eşittir. Yukarıda verilen toplama işlemine göre, a + + c + d toplamı kaçtır? Örnek.. 6 A) 10 B) 12 C) 17 D) 18 Çözüm + 8a4 c7 1401d Verilen toplama işlemine göre; + 7 = 10 olduğundan; d = 0, irler asamağından gelen 1 onlukla irlikte 1 + 4 + = 11 olmalıdır. = 11 5 = 6 olur. Yukarıda verilen toplama işlemindeki a,, c ve d yerine yazılailecek rakamları yukarıdaki ilgiyi kullanarak ulalım. + 804 007 850 14010 850 05660 " cad Buna göre, a = 6, = 6, c = 5 ve d = 0 dır. 16 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
Doğal Sayılarla Toplama İşlemi ve Prolemleri Çözüm Örnek.. 7 Tüccar; 1. gün 14 789 kg, 2. gün 9008 kg pamuk aldığına göre, 7k 5 9 + n l m 1524 2 1. gün 14 789 + 9008 = 2 797 kg pamuk almıştır. Buna göre, tüccar üç günde toplam; Yukarıda verilen toplama işlemine göre dört asamaklı nklm sayısı kaçtır? 14 789 + 9008 + 2 797 = 47 594 kg pamuk almıştır. Cevap A Çözüm Verilen işlemdeki ilinmeyen rakamlar yerine sıfır (0) yazalım ve toplayalım. Bulduğumuz toplamı verilen toplamdan çıkaralım. 7059 + 0 00 759 15 2 4 2 759 788 " nklm Örnek.. 9 Buna göre, nklm = 788 tür. A, B, C harfleri irer doğal sayıyı temsil etmekte ve A + B = 64, A + B + B = 94 A + B + C = 70 dir. Buna göre, B + C kaçtır? Çözüm Örnek.. 8 A + B = 64 tür. A + B + B = 94 ise Bir tüccar 1. gün 14 789 kg, 2. gün 9008 kg pamuk üçüncü gün ilk iki gün aldığı pamukların toplamı kadar pamuk almıştır. 64 + B = 94 B = 0 olur. A + B + C = 70 ise, 64 + C = 70 C = 6 olur. Buna göre, tüccar üç günde toplam kaç kg pamuk almıştır? Buradan; A) 47 594 B) 48 104 B + C = 0 + 6 C) 48 114 D) 48 194 = 6 olur. 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül 17
lendirme 1 ETKÝNLÝK Aşağıdaki talodaki sayıları ok yönünde toplayıp sonucu ir sonraki kutucuğa yazınız. BOÞLUK DOLDURMA Aşağıdaki talolarda verilen toplama ve çıkarma işlemlerini örnekteki gii yazınız. 2145 1087 210 2104 + 17 087 1008 12 904 568 2278 45 820 58 724 51 002 4 ETKÝNLÝK Aşağıdaki toplama işlemlerinde verilmeyen rakamları ulunuz. 2 ETKÝNLÝK Aşağıdaki toplama işlemlerindeki verimeyen sayıları ulunuz. 2518d 72 f k + 95c7 + e0h5 a00 80824 5021 + 579 ::::: 5 900 :::: + 6541 9429 20097 + 5280 ::::: 72 900 ::::: + 5009 61912 5 Aşağıdaki talodaki sayılar ok yönünde toplayıp sonucu ir sonraki kutucuğa yazılmıştır. Buna göre oş kutucuklara gelmesi gereken sayıları yazınız. 149 1085 ETKÝNLÝK 2888 56 90 9874 6278 + 7981 ::::: 80620 + 2104 206 18295 ::::: 72 69 20 605 18 5. Sınıf Matematik / 1. Fasikül
5. SINIF Adý / Soyadý Doðru Yanlýþ Matematik Haftalık Ödev İzleme Testi 1 Doğal Sayılar yedi milyon dokuz in üç yüz doksan sekiz, On dokuz milyon iki yüz dört in otuz yedi 1. Aþaðýda verilen doðal sayýlarýn okunuþlarýný yazýnýz. 4. Bir þir ket te he sap la rý giz le mek için sa yý lar ya zý lýr ken aþa ðý da ki þif re ler kul la nýl mýþ týr. 7 009 98 19 204 07 214 512 789..................... 600 108... İki yüz on dört milyon eş yüz on iki in yedi yüz seksen dokuz Altı yüz in yüz sekiz 2. Aþa ðý da okunuşları verilen doğal sayıları karşılarına rakamlarla yazınız. Altmış eş milyon on ir in elli altı Beş yüz eş milyon eş in eş Kırk altı milyon on yedi in 65 011 056 505 005 005 Aþaðý da veri len þifre lerin e lirttiði sayýlarý karþýlarýna yazýnýz. 7565 7067 188 Yüz otuz sekiz milyon kırk iki in on dört 46 017 000 18 042 014 776. Aþa ðý da ki sa yý lar da renk li ya zý lan rakam la rýn a sa mak de ðer le ri top la mý ný yazýnýz. 16 520 687... 207 048 597... 5. Aþa ðý da ö lük le rin de ki sa yý la rý ve ri len doðal sayýyý oluþturunuz. Bir ler ö lü ðün de 012, Bin ler ö lü ðün de 456 ve Mil yon lar ö lü ðün de 89 sa yý 515 585... 10 500 600, 7 040 090 505 505 89 456 012
5. SINIF Matematik Haftalık Ödev İzleme Testi 1 6. Yetmiş altı milyon kırk iki in kırk iki. Yukarıda okunuşu yazan doğal sayısının rakamlarla yazılışı aşağıdakilerden hangisidir? CCC_0405010101_1 A) 76 420 042 B) 76 042 420 C) 76 042 042 D) 76 420 420 9. Milyonlar ölüğü 12, inler ölüğü 008, irler ölüğü 024 olan doğal sayı aşağıdakilerden hangisidir? AAA_0405010102_ A) 12 008 024 B) 12 800 024 C) 12 800 240 D) 12 080 024 7. Bir doğal sayı; 2 milyonluk, 6 yüzinlik, 5 inlik, 9 yüzlük ve 2 irlikten oluşmaktadır. Buna göre, u doğal sayı aşağıdakilerden hangisidir? BBB_0405010102_2 A) 2 065 920 B) 2 605 902 C) 2 650 902 D) 2 605 209 10. 128 256 128 sayısının inler ölüğündeki rakamların asamak değerleri toplamı kaçtır? DDD_0405010102_ A) 1 B) 256 11. C) 2560 D) 256 000 456 019 60 sayısı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? DDD_0405010102_ A) Basamak değeri en üyük olan rakam 4 tür. B) Birler ölüğündeki rakamların toplamı 9 dur. C) Dört yüz elli altı milyon on dokuz in altı yüz üç şeklinde okunur. D) Onlar asamağındaki rakamın sayı değeri yüz inler asamağındaki rakamın sayı değerinden üyüktür. 8. 5, 600 000, 80 000, 5000, 70 Yukarıda asamaklarındaki rakamların asamak değerleri karışık olarak verilen sayının okunuşu aşağıdakilerden hangisidir? BBB_0405010102_ A) Altı yüz seksen in eş yüz yetmiş eş B) Altı yüz seksen eş in yetmiş eş C) Altmış sekiz in eş yüz yetmiş eş D) Altı yüz seksen eş in yedi yüz eş 12. 79 58 412 sayısının inler ölüğündeki rakamların sayı değerleri toplamı kaçtır? BBB_0405010102_2 A) 17 B) 16 C) 15 D) 14
5. SINIF Adý / Soyadý Doðru Yanlýþ Matematik Haftalık Ödev İzleme Testi 2 Örüntü Oluşturma 1. Aþa ðý da ve ri len sa yý örün tü le ri nin ve rilme yen te rim le ri ni ku ra la gö re ya zý nýz. 2. Aşağıda toplardan oluşan ir örüntünün ilk dört adımı verilmiştir. a 5 9 1 17... 25 21 1.adým 120 105 90... 60... 75 45 2.adým c 2 10 18 26...... 4 42 d 5 18 1 44... 70 57.adým e 25 5 45... 65... 55 75 4.adým f g 96 91 86 81...... 76 71 4 11 18 25... 9 2 Aşağıdaki cümlelerdeki oşlukları u örüntüye göre doldurunuz. a. Örüntüyü oluşturan top sayıları... artmaktadır. er h k m 240 22 224... 208... 216 200 44 55 66...... 77 88 11 41 71 101... 161 11. Örüntünün 5. adımında... tane top ulunur. 16 c. Örüntünün 6. ve 7. adımlarında kullanılan toplam top sayısı... dir. 41 d. Örüntünün 10. adımındaki top sayısı 9. adımındaki top sayısından... fazladır.
5. SINIF Matematik Haftalık Ödev İzleme Testi 2. Aşağıdaki sayılar küçükten üyüğe doğru yazıldığında ir örüntü oluşmakta fakat sayılardan iri kuralı ozmaktadır. 41 7 7. Bir aloncu elindeki alonları aynı renktekiler aynı ipte olmak şartıyla ir örüntü oluşturacak şekilde ağlıyor. Baloncu 5. adımda yine aşa dönüp alonları aynı sırada iplere dizmektedir. 45 49 29 5 51 25 1. adým 2. adým. adým 4. adým Buna göre, 7. adımdaki alon ve sayısı aşağıdakilerden hangisidir? DDD_040501010_ A) B) 7 7 Buna göre, kuralı ozan sayı hangisidir? CCC_040501010_2 A) 29 B) 41 C) 51 D) 5 C) D) 8 8 4. 5. 6. 1, 18, 2,?,, 8 sayı örüntüsünde soru işareti yerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? BBB_040501010_1 A) 26 B) 28 C) 29 D) 0 114, 107, 100, 9, 86,... örüntüsü 7. adıma kadar devam ettirilirse 7. adıma aşağıdaki sayılardan hangisi yazılır? AAA_040501010_ A) 72 B) 71 C) 70 D) 65 98, 94, 90, 86, 82, A, B Yukarıdaki sayı örüntüsüne göre, A + B toplamı kaçtır? BBB_040501010_1 A) 150 B) 152 C) 144 D) 16 8. 9. 9, 18, 27, 6, 44, 54, 6 Yukarıdaki sayılardan iri, sayılar arasındaki örüntünün kuralını ozmaktadır. Buna göre, örüntüyü ozan sayı ve onun yerine yazılması gereken sayı aşağıdakilerden hangisinde irlikte verilmiştir? CCC_040501010_2 A) 9 8 B) 6 5 C) 44 45 D) 6 66 4, 8, 12, 16, 20, A 80, 70, 60, 50, 40, B 9, 18, 27, C, 45, 54 D, 45, 48, 51, 54, 57 Yukarıdaki örüntüde verilmeyen sayılarla, A, B, C, D, E şeklinde ir örüntü oluştıruluyor. Buna göre, E yerine gelmesi gereken sayı kaçtır? BBB_040501010_ A) 42 B) 48 C) 52 D) 54