ÖĞRENME STİLLERİ Öğretim İlke ve Yöntemleri VI. Hafta
ÖĞRENME STİLLERİ Yenilenen öğretim programları Bireysel farklılıklar Öğrenme sürecinin kalitesini arttırmak için öğrencilerin öğrenme stilleri, zeka boyutları (çoklu zeka kuramı), gelişim özellikleri ve öğrenme stratejileri dikkate alınmalıdır.
ÖĞRENME STİLİ NEDİR? Öğrencinin yeni ve zor bir akademik bilgiyi işlemesi, özümsemesi ve anımsaması sürecinde kullandığı yol (Dunn & Dunn, 1978) Bireyin nasıl öğrendiğini, öğrendiğini çevreye nasıl uyarladığını gösteren ayırt edici davranışlar (Gregorc, 1985) Bilginin algılanması ve işlenmesi sürecinde öğrencinin tercih ettiği yol (Kolb, 1984)
ÖĞRENME STİLLERİ Öğrenme stillerimiz, kan grubumuz gibi doğuştan var olan karakteristik özelliğimizdir. Öğrenme stilimiz yaşam boyu değişmez ama yaşamınızı değiştirir. İyi veya kötü öğrenme stili yoktur. Önemli olan her öğrenciye en uygun şekilde öğreneceği stille öğretmektir.
BİREY KENDİ ÖĞRENME STİLİNİ BİLDİĞİNDE Öğrenme sürecine, öğrenme stilini devreye sokabilir. Etkin bir sorun çözücü durumuna gelir. Benlik saygısını geliştirir. Kendine güveni artar. Okula karşı olumlu tutum sergiler. Etkili ve başarılı öğrenme gerçekleşir.
ÖĞRENME STİLLERİNİN SINIFLANDIRILMASI Dunn ve Dunn ın Öğrenme Stilleri Modeli Grasha ve Riechman ın Öğrenme Stilleri Modeli Kolb un Öğrenme Stilleri Modeli Reinert in Öğrenme Stilleri Modeli Jung un Öğrenme Stilleri Modeli Harvey Silver-J.Robert Hanson Öğrenme Stilleri Modeli Gregorc un Öğrenme Stilleri Modeli Honey ve Mumford un Öğrenme Stilleri Modeli
GÖRSEL ÖĞRENME STİLİ Görerek ve okuyarak öğrenmeyi tercih ederler. Kendi kendine okuyarak öğrenirler, renkli temsil, grafik ve haritaları tercih ederler. En iyi öğrenme yolları Kitaplar, video, filmler ve basılı malzemelerle öğrenme Bir gösteriyi izleme Çizme Posterle sunum yapma
İŞİTSEL ÖĞRENME STİLİ İşiterek, dinleyerek ve tartışarak öğrenmeyi tercih ederler En iyi öğrenme yolları Bir öğretmeni dinleme Küçük ve büyük grup tartışması yapma Çalışma yerinde fon olarak sözsüz müzik dinleme Panellere katılma
KINESTETIK ÖĞRENME STILI Oyun oynayabileceği, hareket edebileceği, hoplayıp zıplayabileceği ortamlar oluşturulmalı Eşyaları yapıp bozma ve model inşa etme fırsatı tanınmalı Deney yapması için olanak tanınmalı Rol oynama etkinliklerine katılması için olanak tanınmalıdır.
Görseller görerek, kinestetikler yaparak, işitseller işiterek ve konuşarak öğrenirler.
DUNN VE DUNN IN ÖĞRENME STİLLERİ MODELİ (1978)
DUNN VE DUNN IN ÖĞRENME STİLLERİ MODELİ Bilgiyi yönlendirmede bireyin iç dinamiklerini- yeteneğini etkileyen dış etkenleri tanımlar. Bu modelde bilişsel tercih ile içsel ve dışsal etmenlerden oluşan değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemenin önemi vurgulanmaktadır.
DUNN VE DUNN IN ÖĞRENME STİLLERİ MODELİ Bireyin öğrenmesini etkileyen 5 uyaran 1) çevresel uyarıcı tercihleri (dış faktörler) 2) duygusal uyarıcı tercihleri (duygusal faktörler) 3) sosyal uyarıcı tercihleri (sosyal faktörler) 4) fizyolojik uyarıcı tercihleri (fiziksel faktörler) 5) psikolojik uyarıcı tercihleri (psikolojik faktörler)
DUNN VE DUNN IN ÖĞRENME STİLLERİ MODELİ
BILGIYI İŞLEME (GLOBAL, ANALITIK) Globaller büyük resme bakarlar, analitikler ise detaylara önem verirler. Analitikler bilgiyi sıralı bir şekilde öğrenmeyi tercih ederken globaller o bilgiyi neden öğrendiklerini sorgularlar.
DÜŞÜNME STILI (YANSITAN, TEPKISEL) Bazı öğrenciler bir şeyi öğrenirken konu hakkında uzun ve detaylı düşünüp daha sonra harekete geçer, bazıları da detaylara önem vermeden hemen sonuç odaklı olarak çalışır ve tepki verir. Örneğin, kimi öğrenciler öğretmen sınıfta soru sorduğunda vereceği cevabı düşünmeden parmak kaldırırken kimi öğrenciler de vereceği cevap üzerinde iyice düşünüp tasarlayarak harekete geçerler.
ANALITIKLER Beynin daha çok sol yarım küresini kullanır. Tümevarımcıdır. Titiz ve düzenlidir. Sesten rahatsız olur. Aynı anda tek işe odaklanır.
BÜTÜNCÜLLER Beynin daha çok sağ yarım küresini kullanır. Tümdengelimcidir. Dağınıktır. Gürültüden rahatsız olmaz. Aynı anda çok işe odaklanabilir.
KOLB UN YAŞANTISAL ÖĞRENME/YAŞANTI TEMELLİ ÖĞRENME MODELİ (1984)
KOLB UN YAŞANTISAL ÖĞRENME/YAŞANTI TEMELLİ ÖĞRENME MODELİ Birey bilgiyi nasıl algılar? Birey bilgiyi nasıl işler?
KOLB UN YAŞANTISAL ÖĞRENME/YAŞANTI TEMELLİ ÖĞRENME MODELİ
SOMUT YAŞANTI Materyal desteklidir. Duyu organlarını kullanıp, hissetme yoluyla öğrenir. Sezgileri güçlüdür. Grup çalışmasını severler.
SOYUT KAVRAMSALLAŞTIRMA Düşünme Mantık yürütme Okuma ve dinleme Bireysel çalışmayı severler. Bir konuyu öğrenirken kendisine Neden? ve Nasıl? sorularını sorar.
KOLB UN YAŞANTISAL ÖĞRENME/YAŞANTI TEMELLİ ÖĞRENME MODELİ
AKTİF YAŞANTI Yaparak Yaşayarak öğrenir Girişken Tez canlı Heyecanlı Grup çalışmasını sever
YANSITICI GÖZLEM İzleyerek öğrenir. Sakin Sabırlı Soğuk kanlı Detaycı Objektif Bireysel çalışmayı sever.
KOLB UN YAŞANTISAL ÖĞRENME/YAŞANTI TEMELLİ ÖĞRENME MODELİ
DEĞİŞTİREN ÖĞRENME Somut yaşantıyla yansıtıcı gözlemin bileşkesidir. Sezgileri kuvvetlidir Öğrenirken duyu organlarına ihtiyaç duyarlar En çok görme duyusu kullanırlar Detaycıdır Sakin olurlar
ÖZÜMSEYEN ÖĞRENME Yansıtıcı gözlemle, soyut kavramsallaştırmanın bileşkesidir. Çok detaylı ve sakince düşünür En ince detaya kadar okur ve dinler
AYRIŞTIRAN ÖĞRENME Soyut kavramsallaştırmayla, aktif yaşantının bileşkesidir. Düşünmeden harekete geçmez. Önce düşünür, sonra yapar. Temkinlidir.
YERLEŞTIREN ÖĞRENME Aktif yaşantıyla, somut yaşantının bileşkesidir. Hemen harekete geçer. Düşünmeden yapar. Deneme yanılmacıdır. Yeni şeyler üretme kapasiteleri vardır.
KOLB UN YAŞANTISAL ÖĞRENME/YAŞANTI TEMELLİ ÖĞRENME MODELİ
GREGORC UN ÖĞRENME STİLİ (KAYNAŞTIRMA YETENEĞİ) MODELİ
GREGORC UN ÖĞRENME STILI (KAYNAŞTıRMA YETENEĞI) MODELI Bu model, her bireyin zekasının farklı olduğunu ve bireyin kişisel özelliklerinin belirlenmesinde zekanın ve bireyin algılama yeteneğinin en önemli iki etmen olduğunu ileri sürmektedir.
GREGORC UN ÖĞRENME STİLİ (KAYNAŞTIRMA YETENEĞİ) MODELİ Gregorc, öğrencilerin davranışlarını gözlem ve onlarla yaptığı derinlemesine görüşme sonuçlarına dayalı olarak geliştirmiştir. İnsanlar, bilgiyi Somut veya Soyut biçimde algılar. İnsanlar, bilgiyi Ardışık veya Random biçimde işler.
GREGORC UN ÖĞRENME STİLİ (KAYNAŞTIRMA YETENEĞİ) MODELİ
SOMUT ARDIŞIK Bilgiyi duyu organlarıyla hissederek algılar. Düzenli bir sistematikle uzun süreli belleğe kaydeder.
SOYUT ARDIŞIK Bilgiyi, düşünce, okuma ve dinleme yoluyla algılar. Düzenli bir sistematikle uzun süreli belleğe işler.
SOMUT RASTLANTISAL Bilgiyi duyu organlarıyla hissederek algılar. Düzene ihtiyaç duymaz. Gelişigüzel şekilde uzun süreli belleğe kodlar.
SOYUT RASTLANTISAL Bilgiyi düşünerek, okuma ve dinleme yoluyla algılar. Gelişi güzel şekilde uzun süreli belleğe işler.
ÖĞRETMEN, ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENME STİLLERİNE DAYALI OLARAK ÖĞRETİMİ PLANLARKEN; Öğrenciye kazandırılacak amaçlara göre öğrenme etkinlikleri düzenlemelidir. Duyu organlarını harekete geçiren farklı araçlar kullanmalıdır. Gereksinim duyan öğrencilerin sorumluluklarını algılamalarını, gereksinim duymayan öğrencilerin serbest olmalarını sağlayabilir. Öğrencilerin tercihlerine göre bireysel çalışmalar veya grup çalışmaları düzenleyebilir. Öğrencilerin nasıl güdülendiğini belirleyerek içsel ya da dışsal pekiştireç almasını sağlayabilir.
ÖĞRETMEN, ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENME STİLLERİNE DAYALI OLARAK ÖĞRETİMİ PLANLARKEN; Öğretmenin, öğrencinin öğrenme sürecini kullanmasına yardımcı olması, öğrencilerin yaş, cinsiyet, zeka düzeyi, ilgi ve yetenekleri, gelişim özellikleri gibi bireysel nitelik yanında öğrenme stillerine de bağlıdır. Öğrencilerin öğrenme sürecindeki tercihleri değerlendirilerek, belirlenmiş ölçme araçlarıyla öğrenme stillerinin belirlenmesinde yarar vardır.
ÖĞRETMEN, ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENME STİLLERİNE DAYALI OLARAK ÖĞRETİMİ PLANLARKEN; Öğrenme stillerinin temel amacı, bireylerin öğrenme sürecini en etkili biçimde oluşturmalarına ve bireylerin öğrenme süreçlerinin özelliklerine uygun olarak düzenlemelerine yardımcı olur. Öğretmenler, öğrencilerin öğrenme süreçlerine yönelik beklentilerini ve bireysel farklılıklarını değerlendirmeye açık olduklarında daha çok başarı sağlanabilecektir.