İntradural Spinal Tümörler Dr. Fuldem Yıldırım Dönmez Başkent Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı, Ankara
Intraspinal tümörler spinal kord, filum terminale, sinir kökleri, meninksler, intraspinal damarlar, sempatik zincirden ve kemikten orijin alabilir. CNS tümörlerinin %15i Ekstradural (55%-60%) İntradural-extramedüller (30%-40%) İntrameduller (5%-10%)
İntradural-ekstramedüller: Sinir Kılıfı Tümörleri Şvannom Nörofibrom
Şvannom Komşuluğundaki sinir kökünü sarmaz Soliter NF-2 Ventral kökten Nörofibrom Komşuluğundaki sinir kökünü çevreler Multipl NF-1 Dorsal kökten
Şvannom-Nörofibrom 40 yaş (Pediatrik spinal tümörlerin %10 u) Ağrı, radikülopati İntradural-extramedüller (%58) Dumbbell (ekstra&intradural) (%15) Tamamen ekstradural (%27) Malign şvannom/nörofibrom: %1-12, de novo/ malign transformasyon
MRG T1A:Kasa oranla hafifçe hiperintens T2A: Hipointens (Antoni tip A: daha yoğun organize olmuş iğsi hücreler) Hiperintens (Antoni tip B: miksoid komponent) Peritümöral ödem (%33) IVKM: Diffüz yoğun kontrastlanma. (Nadiren periferal) Morfolojik özellikleri ile malign sinir kılıfı tümörleri ayırdedilebilir.
MRG Hedef işareti: T2A serilerde santral hipointensite, periferal hiperintensite (%50-70) (Santral: fibrokollagenöz, perifer:miksoid) Fasiküler işareti:t2a da multipl küçük halkasal yapılar etrafında daha yüksek intensiteli alanlar Split-fat işareti: T1A da özellikle uzun aksında kitle etrafında yağ rimi
NF-1
Menenjiom 5.-6. dekadda tüm spinal menenjiomların %3-6 sı çocuklarda), %80 Kadın Genellikle posterolateralde, spinal kordu deplase eder. (Servikal bölgede anteriorda) Tamamen ekstradural ise malign olma olasılığı + %80 torasik, %16 servikal, %3 lumbal Ağrı, radikülopati, güçsüzlük İntrakranial basınç artmasına bağlı, bulantı-kusma, başağrısı
Menenjiom-Histoloji Araknoid hücrelerden, Meningotelial, Fibroblastik, Psammomatöz, Anjiomatöz (Hemanjioblastik, hemanjioperisitik)
MRG T1A: Korda göre izo-hipointens T2A: Korda göre hafif hiperintens IVKM: Yoğun kontrastlanma Psammamotöz tipte kalsifikasyonlara ait hipointens odaklar
70 y, K, psammomatöz menenjiom
60 y, E, menenjiom
Menenjiom vs Sinir Kılıfı Tm Menenjiom Posterolateral (istisna:servikal) Soliter Stabil Hedef işareti - Sinir Kılıfı Tümörü Anterior Multipl Duraya bağlı olmadığı için mobil Hedef işareti +
Sekonder İntradural-Ekstramedüller Tümörler: Spinal Leptomeningeal Tümör Medulloblastom: %48 Grade III astrositom& GBM: %14 Ependimom: %12 Oligodendrogliom: %12 Diğer astrositomlar: % 7 Retinoblastom: %5 Pediatrik: Koroid pleksus papillomu
Rekürren medulloblastomların rekürrens esnasında spinal leptomeningeal tutulum olasılığı %33 Sistemik tümörler: Subaraknoid boşluğa direk yayılım,, periferal lenfatik invazyon,hematojen yayılım Primer: Akciğer, meme, melanom, lösemi, lenfoma Lokalizasyon: Lumbosakral Başağrısı, kranial sinir bulguları, fokal sırt ağrısı IVKM!!!
İntradural-İntramedüller Tm Astrositom Ependimom Hemanjioblastom Sekonder: İntramedüller Metastaz
Astrositom Çocuklarda en sık, erişkinlerde 2. sıklıkta 3.-4. dekad Torasik> Servikal>Lumbal 4-7 vertebral segmentte Ağrı, yürüme zorluğu, idrar problemleri FM:Motor ve duysal bozukluklar
MRG Eksantrik T1A: Hipointens kord genişlemesi T2A:Hiperintens Tümörün inferiorunda, superiorunda ya da içinde kist formasyonlar+ Kist benign>>> kontrast tutulumu Malign>>>>kontrast tutulumu+ Kist içi: Proteinöz/ hemorajik ise kontrast öncesi tümörden ayırdetmek zor. Kompleks syrinxlerde IVKM!!!
Pilositik astrositom
postop
Ependimom İntrakranial>İntraspinal 4.-5. dekadda Özellikle konus medullaris ve filum terminale düzeyinde en sık primer kord tm (Miksopapiller ependimom)
MRG Santral yerleşim T1A: Hipointens, T2A: Heterojen %78-84 en az bir kistik yapı ile ilişkili T2A da hemosiderin birikimi, özellikle tümörün superior ve inferior sınırında + (cap sign) Kord ödemi (%60) IVKM: Yoğun, irregüler, homojen kontrast tutulumu
42 y, E, ependimom
Postop
Miksopapiller Ependimom T1A:izointens T2A: Hiperintens T1A da musin içeriği fazla ise hiperintens Kontrast tutulumu++ Nadiren litik kemik destrüksiyonu
Astrositom vs Ependimom Astrositom Eksantrik, en sık posteriorda Hemoraji nadir Servikal ve torakal bölgede Nispeten homojen Kordu infiltre eder Ependimom Santral Hemoraji sık Lumbal-konus-torakal Heterojenite Çevreleyen psödokapsül korddan ayırır
Hemanjioblastom Erişkinde en sık posterior fossa tm, ama spinal kord %3.3 %30 unda Von Hippel Lindau Sendromu + Torakal kord (%51)> Servikal kord (%41) % 60 intramedüller
MRG Lezyon küçük olup kist komponenti çok belirgin olabilir. (Kist:BOS ile izointens/yoğun) Ödem(ddx:met) Komşuluğunda serpiginöz signal-void (r/o met) Hipervasküler tm nidusunu drene eden meningeal varikoziteler
Jeong JH et al
Sun H.İ., World Neurosurgery 2014
İntramedüller Metastazlar Sistemik karsinomlu hastaların % 0.9 - % 8.5 u Akciğer %40-85 Meme, melanom,lenfoma, kolon, böbrek Arteriel yayılım, vertebral venöz sistemden (Batson pleksusu), sinir kökü ya da BOS ile direkt yayılım Torakal>Servikal>Lumbal Radiküler ağrı, güçsüzlük, parestezi,barsak ve mesane ile ilgili problemler
MRG T1A: Hipo/izointens T2A:Etrafında belirgin ödem (Çoğunlukla lezyon boyutu ödemi ile karşılaştırınca çok küçük IVKM:Homojen/halka
Drop Metastazlar Pediatrik tümörlerde sık Lumbosakral ve alt torasik Spinal araknoid/pia mater En sık drop metastaz yapan tm: PNET Medulloblastom Anaplastik gliom Ependimom Germinom Pineoblastom, pineositom
Meningeal Karsinomatozis Kordun tm ile kaplı olmasından dolayı kordda genişleme Meninkslerde kalınlaşma (özellikle lenfoma, meme, prostat) Kalınlaşmış ve nodüler form almış sinir kökleri Ayırıcı tanı: Menenjit, benign postop araknoidit, neurofibromatozis
15 y, K,Matür teratom
12y, K,oligodendroglial benzeri hücreler içeren leptomeningeal tm, anaplastik proliferasyon
postop
Gelişimsel İntradural Kitle Lezyonlar Lipom Dermoid Kist Epidermoid Kist
40 y, K, MS
38 y, K, SLE+
72 y, K, B12 eksikliği
56 y, E, tbc+
Kord infarktı