MESNETLERİNDEN FARKLI YER HAREKETLERİNE MARUZ KABLOLU KÖPRÜLERİN STOKASTİK ANALİZİ

Benzer belgeler
Fotoğraf Albümü. Zeliha Kuyumcu. Mesnetlerinden Farklı Yer Hareketlerine Maruz Kablolu Köprülerin Stokastik Analizi

MESNETLERİNDEN FARKLI YER HAREKETLERİNE MARUZ EĞİK ASKILI KÖPRÜLERİN KABLO DAVRANIŞI

DALMIŞ YÜZEYLERDEKİ KUVVETLER

Titreşim Hareketi Periyodik hareket

Mekanik Titreşimler ve Kontrolü. Makine Mühendisliği Bölümü

Konteyner Krenlerinde Depremden Kaynaklanan Titreşimlerin Bulanık PID Kontrolör ile Aktif Kontrolü

HİDROTERMAL GERİLME VE ŞEKİL DEĞİŞTİRME BAĞINTILARI

Yapıda perde duvar bulunmadığından, hesap yapılmadan yanal ötelemenin önlenmemiş olduğu sonucuna varılır.

Bir Kütle-Yay Sisteminde Belirli Bir Doğal Frekansı Değiştirmeksizin Ters Yapısal Değişiklik Yapılması

KABLOSUZ İLETİŞİM

DEPREM HAREKETİ DEĞİŞİM BİLEŞENLERİNİN UZUN AÇIKLIKLI KÖPRÜ SİSTEMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

biçiminde standart halde tanımlı olsun. Bu probleme ilişkin simpleks tablosu aşağıdaki gibidir

Malzeme Bağıyla Konstrüksiyon

= + ise bu durumda sinüzoidal frekansı. genlikli ve. biçimindeki bir taşıyıcı sinyalin fazının modüle edildiği düşünülsün.

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 1 sh Ocak 2003

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB 405 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI - 3

Kesikli Üniform Dağılımı

AKTİF ARAÇ SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN ADAPTİF KONTROLÜ

MAK669 LINEER ROBUST KONTROL

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu

Fizik 101: Ders 24 Gündem

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 1- BOYUT ANALİZİ

ITAP_Exam_28_March_2012 (Deneme Sınavı)

MAK341 MAKİNA ELEMANLARI I 2. Yarıyıl içi imtihanı 24/04/2012 Müddet: 90 dakika Ögretim Üyesi: Prof.Dr. Hikmet Kocabas, Doç.Dr.

KÜÇÜK TİTREŞİMLER U x U x U x x x x x x x...

KABLO DESTEKLİ KÖPRÜLERİN DİNAMİK DAVRANIŞLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Kuvvet kavramı TEMAS KUVVETLERİ KUVVET KAVRAMI. Fiziksel temas sonucu ortaya çıkarlar BÖLÜM 5 HAREKET KANUNLARI

MATRİS DEPLASMAN YÖNTEMİ

ÇOK KATLI BETONARME YAPILARDA TEMEL YALITIM SİSTEMLERİNİN PARAMETRİK İNCELEMESİ

Sismik Yüklere Maruz Yapı-Zemin Ortak Sisteminin Çözüm Sürecinde Temel-Zemin Etkileşiminin Sönümü

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

RASGELE SÜREÇLER. Bir X rasgele değişkenin, a ve b arasında tekdüze dağılımlı olabilmesi için olasılık yoğunluk fonksiyonu aşağıdaki gibi olmalıdır.

ZAMANLA DEĞİŞEN HIZDA HAREKET EDEN YÜKE MARUZ KİRİŞ/KÖPRÜ NÜN DİNAMİK TEPKİSİ

DENEY 3. HOOKE YASASI. Amaç:

Oğuzhan YAVUZ Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Ankara, Türkiye

İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ

MEKANİK TİTREŞİMLER. Örnek olarak aşağıdaki iki serbestlik dereceli öteleme sistemini ele alalım. ( ) ( ) 1

hir Osmangazi Üniversitesi, Mühendislik

AYARLI KÜTLE SÖNÜMLEYİCİLERİN ÜÇ KATLI YAPI MODELİNİN SİSMİK VE HARMONİK DAVRANIŞINA ETKİLERİ

Betonarme 1 Ders Notları Yrd.Doç.Dr.Murat Serdar Kırçıl BİLEŞİK EĞİLME ETKİSİNDEKİ BETONARME ELEMANLAR

Adnan GÖRÜR Duran dalga 1 / 21 DURAN DALGA

Titreşim nedir? x(t)=x(t+nt)

9. İZOMORFİZMA TEOREMLERİ VE EŞLENİK ELEMANLAR. Aşağıdaki teorem Homomorfizma teoremi olarak da bilinir.

) ile algoritma başlatılır.

Zemin Suyu II. Yrd.Doç.Dr. Saadet Berilgen

TG 11 ÖABT FEN VE TEKNOLOJİ

İŞ, GÜÇ, ENERJİ BÖLÜM 8

MEKANİK SİSTEMLERİN KAPALI KONTROLÜNÜN RUNGE-KUTTA YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Hızlı Ağırlık Belirleme İçin Yük Hücresi İşaretlerinin İşlenmesi

İTME ANALİZİ KULLANILARAK YÜKSEK RİSKLİ DEPREM BÖLGESİNDEKİ BİR PREFABRİK YAPININ SİSMİK KAPASİTESİNİN İNCELENMESİ

KAYNAK BAĞLANTILARI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU

KONTROL SİSTEMLERİ YIL İÇİ UYGULAMA. Problem No

SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2009-II) ÜÇ BOYUTLU LORENTZ UZAYI MANNHEİM EĞRİ ÇİFTİ ÜZERİNE A. ZEYNEP AZAK

SONLU ELEMANLAR TEKNİĞİYLE ELDE EDİLEN AKILLI KİRİŞ

BÖLÜM - 2 DEPREM ETKİSİNDEKİ BİNALARIN TASARIM İLKELERİ (GENEL BAKIŞ)

TAŞIT TİTREŞİMLERİNİN TEORİK ANALİZİ VE BİR BİLGİSAYAR MODELLEMESİ THEORETICAL ANALYSIS OF VEHICLE VIBRATIONS AND A COMPUTER MODELLING

T.C. HARRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Turbo Kafes Kodlamalı Modülasyon için Tekrarlamalı Uzay Zaman Kodlama

Sigma 30, , 2012 Research Article / Araştırma Makalesi SEISMIC CONTROL OF CRANES WITH ACTUATOR SATURATED MIXED H 2 /H CONTROLLER

Mustafa YAĞCI, Geometrik Kombinasyon

Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

İstatistikçiler Dergisi

EĞİK GERGİLİ KÖPRÜLERDE GERİLME İLERLEYİŞİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

KAYNAKLI BAĞLANTILAR (Örnekler)

Binaların deprem etkisi altındaki lineer olmayan davranışının belirlenmesi için çok modlu uyarlamalı yük artımı yöntemi

TS EN Ahşap Yapıların Tasarımı Bölüm 1-1: Genel kurallar ve bina kuralları

BİNALARIN ÇOK MODLU UYARLAMALI DOĞRUSAL OLMAYAN ANALİZİ İÇİN BİR YÜK ARTIMI YÖNTEMİ

Bilimsel Süreç Becerilerinin Ortaöğretim 10., 11., 12. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programlarında Temsil Edilme Durumları

Dr. Süleyman ADANUR. Karadeniz Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü 61080, Trabzon, TÜRKİYE. Tel: , Faks:

Matris Unutma Faktörü İle Uyarlanmış Kalman Filtresinin Başarım Değerlendirmesi

Düzlemsel, silindirik ve küresel yüzeyler için taşınım direnci

2. TRANSFORMATÖRLER. 2.1 Temel Bilgiler

SİMGELER DİZİNİ. ( t Φ Γ. E xz. xxz. j j j

Titreşim_1 ITAP FOO: 04 Mart 2014 Olimpiyat Konu Sınavı

TEK SERBESTLİK DERECELİ TİTREŞİM SİSTEMİNİN LAGUERRE POLİNOMLARI İLE MATRİS ÇÖZÜMÜ

Kablolu Köprülerin Dinamik Davranışının Deprem Ve Trafik Yükleri Açısından İncelenmesi

EÜFBED - Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt-Sayı: 3-2 Yıl:

BETONARME KOLONLARIN NORMAL KUVVET MOMENT ETKİLEŞİM DİYAGRAMLARI

ÇALIŞMA ŞARTLARINDA MODAL ANALİZ

Bu deneyin amacı Ayrık Fourier Dönüşümü (DFT) ve Hızlu Fourier Dönüşümünün (FFT) tanıtılmasıdır.

Bessel Potansiyelli Sturm-Liouville Diferensiyel Denklemlerin Çözümleri İçin İntegral Gösterilimleri

ö ö ö ö ö ö ö ğ ğ ğ ğ ğ ğ Ü ğ ğ Ü ö ğ ğ ö ğ ğ ğ ğ ğ ğ ğ İ İ Ü ğ ğ ğ ği İ Ş İ ğ ğ

ÝTÜ TRIGA MARK-II REAKTÖRÜNDE ÞEBEKE FREKANSI ETKÝSÝNÝN DALGACIK ANALÝZÝYLE FÝLTRELENMESÝ

Kollektif Risk Modellemesinde Panjér Yöntemi

BİR FONKSİYONUN FOURİER SERİSİNE AÇILIMI:

Genetik Algoritma ile Mikrofon Dizilerinde Ses Kaynağının Yerinin Bulunması. Sound Source Localization in Microphone Arrays Using Genetic Algorithm

DERS 10. Kapalı Türev, Değişim Oranları

Bağıl Hareket. Test 1 in Çözümleri. 4. Gözlemcinin K, M ve N araçlarında olduğu düşünülerek. Bunun için gözlemci vektörü ters çevrilir.

STAD. Balans vanası ENGINEERING ADVANTAGE

SOĞUK ŞEKĐLLENDĐRĐLMĐŞ ÖN AKS GÖVDESĐNĐN SONLU ELEMANLAR ANALĐZĐ YARDIMIYLA MEKANĐK TASARIMI

Ders 2 : MATLAB ile Matris İşlemleri

Deney 21 PID Denetleyici (I)

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 2 sh Mayıs 2003

EGE ÜNİVERSİTESİ-MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1 MK371 ISI TRANSFERİ (2+2) DERSİ

Prof.Dr. BEYTULLAH TEMEL

BASINÇ BİRİMLERİ. 1 Atm = 760 mmhg = 760 Torr

16. Dörtgen plak eleman

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 2 sh Mayıs 2003

Boşlukta Dalga Fonksiyonlarının Normalleştirilmesi

Transkript:

3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu 303 MESNETLERİNDEN FARKLI YER HAREKETLERİNE MARUZ KABLOLU KÖPRÜLERİN STOKASTİK ANALİZİ 1 Zeliha TONYALI, 2 Şevet ATEŞ, 3 Süleyan ADANUR 1 Karaeniz Teni Üniversitesi, İnşaat Mühenisliği Bölüü, Trabzon Tel: (0462) 377 43 62 E-ail: zelihauyucu@hotail.co 2 Karaeniz Teni Üniversitesi, İnşaat Mühenisliği Bölüü, Trabzon Tel: (0462) 377 27 03 E-ail: sates@tu.eu.tr 3 Karaeniz Teni Üniversitesi, İnşaat Mühenisliği Bölüü, Trabzon Tel: (0462) 377 26 48 E-ail: saanur@tu.eu.tr Özet Bu çalışaa, sisi yülere aruz ablolu öprünün inai arateristilerine ço esnetli titreşi ve zein-yapı etileşiinin etilerinin belirlenesi aaçlanıştır. Bu aaçla, yer hareetinei eğişiler orelasyon, alga yayıla ve zein etisi bileşenleri ile iate alınıp, eğişere yayılan yer hareetine bağlı ive-zaan ayıtları, ço esnetli titreşiler için üretiliştir. Ço esnetli titreşi uruuna, ablolu öprülerin inai analizine zein-yapı etileşiinin etilerini belirlee için, örne siste olara seçilen Quincy Bayview öprüsü SAP2000 prograına üç boyutlu olara oelleniştir. Kazı teel sisteini saran öprü teel zeini ve azı; zeinin elasti avranışını tesilen yata atsayısına bağlı, eşit aralılı bir seri yaylarla iealize eiliştir. Bu çalışaa, esnetlerinen farlı yer hareetlerine aruz ve farlı zeinlere esnetli ablolu öprünün zein-yapı etileşili ve etileşisiz analizlerinen ele eilen sonuçlarla öprünün inai avranışı belirleneye çalışılıştır. Giriş Mühenisli yapılarının inai analizine, genellile epre hareetinin sonsuz bir alana yayılığı abul eilete ve yayıla anınai yer hareeti eğişii iate alınaataır. Anca eprein yayıla anına, freans içeriği ve genliği eğişete, farlı esnet notalarına farlı zaanlara ulaşataır. Zein-yapı etileşii iate alınara, bu eğişiin yapının inai avranışı üzerine ne aar etili olacağı araştırılıştır. Kawano ve Furuawa (1988) çalışalarına, ablolu öprü sistelerinin avranışlarını zein-yapı etileşii etisinei inai avranışının belirlenesi için alt siste yalaşıının ullanılığı rasgele titreşi yöntei ullanılıştır. Zein-yapı etileşii, epeans fonsiyonları ile iate alınıştır. Zein-yapı etileşiinin ve zein özellilerinin ablolu öprü inai avranışı üzerine öneli etilerinin oluğu görülüştür. Zheng ve Taea (1995) çalışalarına, ana aya üzerine erin zein tabaaları üzerinei ablolu öprü sistein inai zein yapı etileşiini inceleişlerir. Zein-yapı etileşii sonlu elean yöntei ullanılara, ütle yay oeli ile

304 3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu iate alınıştır. Rijitli ve teel erinliği paraetrelerinin zein-yapı etileşii üzerinei etileri inceleiş ve analiz sonuçları zein-yapı etileşiinin sonuçları etileiğini gösteriştir. Chouw ve Hao (2005), yuuşa ve orta zein oşullarına farlı yer hareeti yayıla hızları iate alınara belirlenen yer hareeti eğişii ile yapı-zein etileşiinin, oşu ii öprü çerçevesinin çarpışası üzerinei etisini inceleişlerir. Üst yapı ve zein ortaı sonlu eleanlar ve sınır eleanlar yöntei ile oelleniştir. Yer hareetinin eğişiini içeren yer hareetleri, Japon tasarı spetruuna ve apiri bir uygunlu fonsiyonuna bağlı olara oluşturuluştur. Quan ve iğ. (2008), ço bileşenli ço esnetli epre uyarılaları altına ablolu öprülerin sisi tepilerini araştırıştır. Köprüye ait farlı esnetlerin yer hareeti eğişi bileşenleri arasına orelasyonun etileri inceleniştir. Bai ve iğ. (2010) çalışalarına, çeli eer öprülerin eğişere yayılan yer hareeti etisinei inai avranışını inceleişlerir. Çalışaa, yer hareeti yapıya yatay ve üşey oğrultua eti ettiriliştir. Yer hareetinei eğişi; alga yayıla, orelasyon ve zein etileri ile iate alınıştır. Sonuçlar, ünifor yer hareeti etisi altına ele eilen yapı avranışı ile arşılaştırılığına, yer hareetinei eğişiin yerel zein oşullarınai farlılı ile beraber iate alınası uruuna sonuçları arttırığı görülüştür. Bunun yanına yer hareeti eğişi bileşenlerinin her birinin yapısal tepiler üzerine öneli etilerinin oluğu gözleniştir. Sıcacı (2011) ve Soylu ve Sıcacı (2012) çalışasına, uzun açılılı ablolu öprü sistelerinin inai avranışta, yapı-zein etileşii ve yer hareetinei eğişi etilerini arşılaştıralı olara inceleniştir. Çalışasına, yer hareeti eğişi bileşenlerinen, orelasyon, alga yayıla ve zein etisi ile bu etilerin birlite iate alınığı analiz uruları için, farlı yer hareetleri üretiliş ve bu yer hareetlerine aruz üst yapının inai avranışı yapı-zein etileşii açısınan inceleiştir. Çalışaan eilen sonuçlar, he yapı zein etileşiinin he e yer hareeti eğişi bileşenlerinin öprü tepilerini öneli ölçüe eğiştirebileceğini gösteriştir. Zhou ve iğ. (2014) ço esnetli uyarılalar altına üç uleli ablolu öprü ölçeli aet oelinin sisi tepilerini ve ii çeşit lineer olayan sonlu elean oeli ullanara ii şietli epre uyarılası uruunai göçe olarını inceleişlerir. Bu çalışaa, azı teel sisteine oturan ablolu öprünün inai arateristilerinin belirlenesine zein-yapı etileşii ve ço esnetli uyarılaların etisinin belirlenesi aaçlanıştır. Forülasyon Bu çalışaa yapı-zein etileşi problei, tü siste yapısal siste ve zein sistei ola üzere ii alt sistee ayıran alt-siste yalaşıı ullanılara inceleneteir. İi alt siste için ayrı ayrı oluşturulan enge enleleri, saece üst yapı için etileşiin teele epeans atrisleri ile ifae eiliği etileşi uvvetlerinin iate alınası ile çözületeir. Mesnetlerinen farlı yer hareeti etisinei üst yapı için hareet enlei aşağıai gibi yazılataır.

3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu 305 t t t M ss Msb us C ss Csb us K ss Ksb us 0 + + = M t t t bs M bb u C b bs C bb u K b bs K bb u P b b (1) M, C ve K sırasıyla ütle, sönü ve rijitli atrislerini ifae eteteir. Altsigeler; ss üstyapıya ait serbestli erecelerini, bb esnet serbestli erecelerini ve sb-bs yapı-zein etileşi yüzeyine ait serbestli erecelerini göstereteir. u, u an u sırasıyla ive, hız ve yereğiştire vetörlerini, P b ise etileşi uvvetlerini göstereteir. Topla yereğiştire vetörü, zahiri-stati ve inai bileşenlere bağlı olara, t qs us us u s = + t u b u b u g şeline yazılabilir. Buraa, u b zein-yapı teas notalarınai etileşi yereğiştire vetörü, u g ise serbest zein yüzeyinei eğişen yer hareeti vetörünü ifae eteteir. Zahiri-stati yereğiştire bileşenleri, hareet enlelerinei tü inai terilerin sıfır alınasına bağlı olara aşağıai bağıntıyla hesaplanataır: u qs =-K -1 s ss Ksbu g Freans alanına önüştürülüten sonra, hareet enlei inai yereğiştireler cinsinen yazılırsa; (2) (3) 2 M ss 0 C ss Csb K ss Ksb u s (iω) -ω + iω + = 0 M bb C bs C bb K bs K bb u b(iω) -1 ss ss sb g -Mbb u g (iω) M K K u (iω) 0 + P b (iω) (4) olara ele eilir. Buraa etileşi uvvetleri bağlı olara; P (iω), epeans atrisine b K ( iω ) I

306 3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu -P (iω)=k (iω) u (iω) b I b (5) şeline ifae eilebilir (Hao ve iğ. 1989). Epeans fonsiyonları zein ortaının şeil eğiştirebile özelliğini gösteren freans alanına tanılı ifaelerir. Aralarına etileşi olaığı abul eilen aet teel için epeans atrisi: K I1.. 0 0 K I2. 0 K (iω) = 0 0 K I3 0 I.... 0 0. KIM (6) Zein-yapı etileşi probleine, altsiste yalaşıının forülasyonuna en öneli paraetre teel epeans atrisinin belirlenesiir. Bu çalışaa rijit ütlesiz iörtgen teel, zein alt sistei hoojen, izotropi ve lineer elasti olara tanılı zeine oturataır. Eşitli (5), Eşitli (4) e yerine onulup, sol taraftai atris ifaeleri toplanırsa, hareet enleinin freans alanınai ifaesi aşağıai gibi yazılabilir. I (iω) I (iω) u (iω) s Mss Kss Ksb u g(iω) ss sb = I bs(iω) I bb(iω)+k l(iω) u b (iω) - M u (iω) -1 bb g (7) Yer Hareetinin Üretilesi Depre ayıtlarının ele eilebileceği üç aynatan bahsete üünür:(i) Yapay yollar ullanılara oluşturulan tasarı ive spetruu ile uyulu ayıtlar, (ii) Kayna ve alga yayılıı özellileri fizisel olara benzeştiriliş ayıtlar ve (iii) Gerçe epreleren ele eilen ayıtlar. Bu çalışaa, yer hareetinin eğişi etilerinin iate alınığı Hao ve iğ. (1989) tarafınan önerilen benzeştiriliş yer hareeti yönteine, yer hareetine ait ive zaan eğrileri, rasgele titreşi teorisi esas alınara oluşturulataır. Yer hareetleri önceen tanılı spetral yoğunlu fonsiyonu ile uygunlu fonsiyonuna uyulu olaca şeile belirleneteir. Mesnetlere etiyen yer hareeti, yer hareet ivesi spetral yoğunlu fonsiyonuna bağlı olara aşağıai gibi tanılanataır: S (iω) = γ (iω)s ω uglug l ug (8) Buraa γ (iω) l uygunlu fonsiyonu, S ω ug yer hareet ivesini spetral yoğunlu fonsiyonunu göstereteir. Yer hareeti ivesi için bu çalışaa Clough ve Penzien (1993) tarafınan üzeltilere ele eilen filtre eiliş beyaz gürültü spetral yoğunlu fonsiyonu

3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu 307 ullanılıştır. Yer hareetinin eğişii freans alanınai uygunlu fonsiyonu ile tanılanataır. Denle 8 e ullanılan uygunlu fonsiyonu, yer hareetinin eğişiini freans alanına tanılanataır. l ve esnet notalarınai yer hareet iveleri için uygunlu fonsiyonu aşağıai gibi ifae eilebilir: γ (iω)= γ (ω) γ (ω) = γ (ω) exp i θ (ω) l l l l l bu ifaee γ (ω) l ve θ (ω) l (9) sırasıyla, orelasyon ve alga yayıla etilerini göstereteir (Der Kiureghian ve Neuenhofer, 1991). Bu çalışaa ullanılan orelasyon oeli için bu çalışaa Harichanran ve Vanarce (1986) tarafınan önerilen oel iate alınıştır. Söz onusu oele gereli olan eneysel sabitler için Harichanran ve iğ.(1996) tarafınan önerilen eğerler ullanılıştır: A=0.636, α=0.0186, =31200, f =1.51, b=2.95 0. Bu çalışaa oluşturulan tü yer hareeti ive ayıtları iate alınan zein sınıfı için Eurocoe 8 e tanılanan, %2 sönü oranı için ve 0.5g ye göre noralize eiliş hız spetruu ile uyulu olaca şeile belirleniştir. Değişere yayılan yer hareeti etisinei sistelerin inai analizine yapısal tepiler zahiri-stati ve inai tepilerin toplaınan oluşataır. Zahiri-stati yereğiştirelerin hesabına yer ivesinin integrasyonu ile ele eilen yereğiştireler ullanılataır. Ele eilen yer hareeti ive ayının oğruan integrasyonu sonucuna alıntı hız ve yereğiştireler oluşabileteir. Kalıntı hız ve yereğiştireler hesaplanan tepilere öneli eğişililere neen olabileteir. Bunun için ele eilen ive-zaan eğrilerine esen üzeltilesi yapılası gereeteir. Bu çalışaa, esnetlere esen üzeltilesi yapılış ive-zaan ve yereğiştire-zaan grafileri ullanılıştır. Kablolu Köprü Moeli Bu çalışaa analizi yapıla üzere seçilen örne öprü, Illinois-Quincy e Mississippi Nehri üzerinei Quincy Bay-view öprüsüür. Şeil 1 e gösterilen Quincy Bay-view Köprüsü H şelinei ii beton uleen, yelpaze şelinei ablolaran ve opozit öprü tabliyesinen oluşataır. Köprünün ana açılığı 274 ve her bir enar açılığı 134 olup ii enar açılığa sahiptir. Kulenin topla yüseliği 70.71 ir. Ana açılığı esteleyen 28 ablo, her bir enar açılığı esteleyen 14 ablo ola üzere topla 56 ablo elean ullanılıştır (Şeil 2). Kullanılan abloların çapları 107, 92, 41 ve 66 ir. Kablolar yelpaze şeline üzenleniş olup öprünün H-şelinei ule eleanına 2.75 aralılarla ve ana açılığın yanı sıra enar açılılara a öprü tabliyesi üzerine 19.14 aralılarla iziliştir. Köprü tabliyesinin genişliği ablonun erezinen erezine 12 ir.

308 3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu a) b) Şeil 1. a) Quincy Bay-view Köprüsü; b) Köprünün 3 boyutlu oeli Bu çalışaa, yuuşa ve sert zeine esnetli öprüe, zein-yapı etileşii iate alınığı ve ihal eiliği ço esnetli uyarıla urularına oluşabilece inai tepiler inceleniştir. Kazı grubunu saran teel zeini, zein-yapı etileşiini tesil een yaylarla iealize eiliştir. Kule ve tabliye iriş eleanlarla, ablolar afes eleanlarla oelleniştir. Kablolarai lineer olayan etiyi giere için analizlere eşeğer elastisite oülü iate alınıştır. Tablo 1 e tabliye ve uleye ait özeliler, Tablo 2 e ise ablolara ait özelliler verileteir. Şeil 2. a) Köprü esiti, b) Kule esiti

3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu 309 Tablo 1. Kule ve tabliye esit özellileri Atalet oenti Elea n A Alan 2 4 4 4 I yy I zz I x x Elastisite oülü E N/ 2 Biri uzunluğa üşen ağırlı N/ W Tabliye Kule (1) Kule (2) Kule (3) 0.83 14.12 14.12 30.75 0.03 15.39 15.39 27.64 19.76 532.20 795.20 1250.40 0.34 28.05 28.05 32.75 2.1x10 8 30.787x10 6 30.787x10 6 30.787x10 6 63.68 332.44 332.44 332.44 Tablo 2. Kablo özellileri Kablo Nuarası A Alan 2 Elastisite Moülü E N/ 2 Biri uzunluğa üşen ağırlı W N/ 1 2 3 4 0.0180 0.0135 0.0107 0.0070 2.1x10 8 2.1x10 8 2.1x10 8 2.1x10 8 1.76580 1.32435 1.04967 0.68670 Zein oşullarının elverişli olaığı urulara azılı-raye teel uygulaaları ullanılabilir. Kazılı-raye teeller yapı yülerinin zeine atarılasına, he rayenin he e azıların ullanılığı bir teel sisteiir. Bu çalışaa, öprü azılı raye teele oturataır. Kazılı raye teellerin tasarıına, zein-azı etileşii, zein-raye etileşii, azı-raye etileşii, azı-azı etileşii iate alınalıır. Bu çalışaa, azı teel sistei öprünün sağına ve soluna ola üzere (2x4) azıtan oluşur. Köprünün inai analizine, öprü esnetlerinin hoojen tabaalı yuuşa ve sert zeine esnetli oluğu abul eilir. Dinai avranış sırasına zeinen olayı oluşabilece etiyi en iyi şeile tesil ete için, azı boyunca yeterli sayıa yay ullanılalıır. Kazığın tepisini belirleee yüzeye yaın yaylar aha öneli oluğu için bu bölgee yaylar aha yaın aralılara iealize eilir. Şeil 3 e öprüye ait azı teel sistei görületeir.

310 3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu a) b) c) Şeil 3. a) Kazılı raye-teel sistei; b) Kazı grubu ve azı başlığına eşeğer zein yay oeli; c) Te bir azığa ait eşeğer zein yay oeli ve zein yay rijitlilerinin eğişii Bu çalışaa, azıların çapı ve uzunluğu, sırasıyla, 2.0 ve 25 olara abul eiliştir. Şeil 3c en e görülüğü gibi azığın iç ısılara yaylar arası esafe 1.0 ien, azıların uçlarına yaylar arası esafe 0.5 ir. Analizlere azı başlığınai etiler e iate alınıştır. Kazılı teellerin yatay yüler altınai avranışını oelleee zein yatay yata atsayısı ullanılır. Kohezyonsuz zeinlere, yatay yata atsayısı zein sıılığına bağlı olara aşağıai bağıntı ile hesaplanabilir: h n z D h (10) Buraa z serbest zein yüzeyinen olan esafe, n h zein sıılığına bağlı atsayı, D ise azı çapıır. Yatay yata atsayısına bağlı olara eşeğer zein yatay yay rijitliği; D H i h trib (11) Buraa H trib zein yayları arasınai etili esafeir. Eşitli (10), Eşitli (11) e yerine onulup terar üzenlenirse; n z H i h trib (13) olara ele eilir. H trib 10. oluğuna farlı zein türleri için yatay zein yay rijitlileri Tablo 3 te gösteriliştir.

3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu 311 Tablo 3. Farlı zein türleri için yatay zein yay rijitlileri, i z () 0.5 1.5 2.5 3.5 4.5 5.5 6.5 7.5 8.5 9.5 10.5 11.5 12.5 13.5 14.5 15.5 16.5 17.5 18.5 19.5 20.5 21.5 22.5 23.5 24.5 25.0 i Yuuşa N/ 915 2 745 4 575 6 404 8 235 10 065 11 895 13 725 15 555 17 385 19 215 21 045 22 875 24 705 26 535 28 365 30 195 32 025 33 855 35 685 37 515 39 345 41 175 43 005 48 835 Rijit aya Sert i 2 705 8 115 13 525 18 935 24 345 29 755 35 165 40 575 45 985 51 395 56 805 62 215 67 625 73 035 78 445 83 855 89 265 94 675 100 085 105 495 110 905 116 315 121 725 127 735 132 545 Rijit aya N/ Bu çalışaa, Duru I: zein-yapı etileşiinin iate alınaığı ünifor yer hareetine; Duru II: zein-yapı etileşiinin iate alınaığı ço esnetli titreşi hareetlerine; Duru III: zein-yapı etileşiinin iate alınığı ünifor yer hareetine; Duru IV: zein-yapı etileşiinin iate alınığı ço esnetli titreşi hareetlerine aruz öprüe oluşabilece yereğiştireler, eğişi zein türleri için inceleniştir. Köprünün esnetleniği zein ortaının yuuşa ve sert zein olara abul eiliği urua öprü tabliyesine ve ulee oluşan yereğiştireler, sırasıyla, Şeil 4 ve Şeil 5 te gösteriliştir.

312 3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu a) Sert Zein a) Yuuşa zein Şeil 4. Tabliye yereğiştireleri Yuuşa ve sert zein esnetli öprüe, en büyü tabliye ve ule yereğiştireleri, sırasıyla, öprü açılı ortasına ve ule tepe notasına oluşataır. Dört urua a yuuşa zeine esnetli öprüe oluşan tabliye yereğiştirelerinin sert zeine göre oluça fazla oluğu gözleleniştir. Zein-yapı etileşiinin iate alınaığı Duru I ve Duru II e, ço esnetli titreşi uyarılaları uruuna öprü tabliyesine ve ulesine oluşan yereğiştirelerin aha fazla oluğu ele eiliştir. Zein-yapı etileşiinin iate alınığı Duru III ve Duru IV e oluşan yereğiştireler, zein-yapı etileşiinin iate alınaığı Duru I ve Duru II e oluşan yereğiştireleren oluça fazla oluğu gözleleniştir.

3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu 313 a) Sert Zein b) Yuuşa Zein Şeil 5. Kule yereğiştireleri Sonuçlar Bu çalışaa, esnetlerinen farlı yer hareeti etisinei farlı zeinlere esnetli ablolu öprünün ein-yapı etileşiinin iate alınan ve ihal eilen analizlerinen ele eilen sonuçlarla öprüe oluşabilece yereğiştireler belirleneye çalışılıştır. Farlı zeinlere esnetli öprüe oluşan yereğiştireler inceleniğine, yuuşa zeine esnetli öprü tabliyesine ve ulesine oluşan yereğiştirelerin sert zeine esnetli öprüye göre oluça fazla oluğu ele eiliştir. Dinai analiz sonuna, he yuuşa he e sert zeine esnetli öprüe, gere zein-yapı etileşiinin ihal eiliği anastre uru a ve gerese e zein-yapı etileşiinin iate alınığı ço esnetli uyarıla etileri uruuna ulee ve tabliyee oluşan yereğiştirelerin, ünifor yer hareetine göre aha fazla oluğu gözleleniştir. Kaynalar 1. Kawano K., Furuawa K., (1988) Rano seisic response analysis of soil cablestaye brige interaction, Proceeings of Ninth Worl Conference on Earthquae Engineering, Toyo, Kyoto Japan, 495-500, August 2-9

314 3.Köprüler Viyaüler Sepozyuu 2. Zheng, J., Taea, T., (1995) Effects of soil-structure interaction on seisic response of PC cable-staye brige, Soil Dynaics an Earthquae Engineering, 14, 6, 427-437 3. Chouw, N., Hao, H., (2005) Stuy of SSI an non-unifor groun otion effect on pouning between brige girers, Soil Dynaics an Earthquae Engineering, 25, 717-728 4. Quan W., Li H.N. ve Liu X.Z., (2008) Seisic response of large-span cable-staye brige uner ulti-coponent ulti-support earthquae excitation, The 14th Worl Conference on Earthquae Engineering, October 12-17, Beijing, China 5. Bai, F.L., Hao, H., Li, H.N., (2010) Seisic Response of a steel trusse arch structure to spatially varying earthquae groun otions incluing site effect, Avances In Structural Engineering, 13, 6, 1089-1103. 6. Sıcacı, E.A., (2011) Mesnetlerinen farlı yer hareeti etisinei ablolu öprülerin yapı-zein etileşi analizi, Dotora Tezi, Fen Bilileri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Anara 7. Zhou R., Zong Z.H., Huang X.Y., Xia Z.H, (2014) Seisic response stuy on a ultispan cable-staye brige scale oel uner ulti-support excitations, Part II: nuerical analysis, J Zhejiang Univ-Sci A, Appl Phys & Eng, 15, 6, 405-418 8. Hao, H., Bolt, B.A. ve Penzien, J., (1989). Effects of spatial variation of groun otions on large ultiply-supporte structures, Report No: UCB/EERC-89/06, Earthquae Engineering Research Center, College of Engineering, University of California, Bereley, California. 9. Der Kiureghian, A. ve Neuenhofer, A., (1991) A response spectru etho for ultiple-support seisic excitations, Report No: UCB/EERC-91/08, Earthquae Engineering Research Center, College of Engineering, University of California, Bereley (CA). 10. Harichanran, R.S. ve Vanarce, E.H., (1986) Stochastic variation of earthquae groun otion in space an tie, Journal of Engineering Mechanics, 112, 2, 154-174 11. Harichanran, R.S., Hawwari, A. ve Sweien, B.N., (1996) Response of long-span briges to spatially varying groun otion, Journal of Structural Engineering, Cilt 122, No 5, 476-484 12. Selvaurai, A.P.S., (1984) Circular raft founation with a restraine bounary, Geotechnical Engineering, 15, 171-192 13. Soylu K., Sıcacı E.A., (2012) Soil structure interaction analysis of cable-staye briges for spatially varying groun otion coponents, Soil Dynaics an Earthquae Engineering, 35, 80 90 Anahtar Sözcüler: Zein-yapı etileşii, Ünifor yer hareeti, Yer hareeti eğişi bileşenleri, Kablolu öprü, Ço esnetli titreşi,