ADNAN MENDERES ÜNÝVERSÝTESÝ TIP FAKÜLTESÝ ÖÐRETÝM ELEMANLARI VE. Semra ERPEK, Çiðdem DEREBOY, Mustafa ALTINIÞIK

Transkript

1 ADÜ Tý Fakültesi Dergisi 00; 3(3) : - 0 Klinik Araþtýrma ADNAN MENDERES ÜNÝVERSÝTESÝ TIP FAKÜLTESÝ ÖÐRETÝM ELEMANLARI VE ÖÐRENCÝLERÝNÝN UYGULANAN TIP EÐÝTÝMÝNE ÝLÝÞKÝN GÖRÜÞLERÝ* 1 3 Semra ERPEK, Çiðdem DEREBOY, Mustafa ALTINIÞIK ÖZET Amaç: Bu çalýþmada, fakültemizin ilk üç sýnýfýnda eðitim-öðretim yýlýnda uygulanan tý eðitimi hakkýnda öðretim ve öðrenci görüþlerinin belirlenmesi, karþýlaþtýrýlmasý ve eðitimin iyileþtirilmesi için yaýlmasý gerekenlerin satanmasý amaçlanmýþtýr. Yöntem: Tolam 0 sorudan oluþan anket formu öðretim na ve öðrencilere daðýtýlý kendilerinden sorularda belirtilen ölçütler için 1 (yetersiz) ile 5 (çok iyi) arasýnda uan vererek (Likert's Scale) deðerlendirme yamalarý istenmiþtir. Daðýtýlan anket formlarý 87 (%70) öðretim üyesi ile 33 (%100) birinci sýnýf öðrencisi, 33 (%8) ikinci sýnýf öðrencisi ve (%68) üçüncü sýnýf öðrencisinden geri alýnmýþtýr. Bulgular: Üç sýnýf için sorgulanan tolam 106 arametreden 57'sinde (%53) öðrenciler ve öðretim ortak olarak olumlu görüþ bildirmiþlerdir. Yeterli olarak deðerlendirilen bu arametreler, uygulamalar ve ders araçlarý ile ilgili konularda yoðunlaþmaktadýr. Tüm sýnýflar için özellikle bilgisayar laboratuvarý ve kütühane olmak üzere eðitim ortamlarýnýn yeterliliðinin az olduðu hem öðretim üyeleri hem öðrenciler tarafýndan belirtilmiþtir. Sonuç: Fakültemizde uygulanan eðitim ve müfredattan gerek öðretim üyeleri gerekse öðrenciler genel anlamda hoþnut görünmektedirler. Bununla birlikte, mezuniyet öncesi tý eðitiminin iyileþtirilmesi açýsýndan öncelikle laboratuvar ve kütühane gibi eðitim ortamlarýnýn zenginleþtirilmesi gerektiði ortaya çýkmýþtýr. Anahtar sözcükler: Tý eðitimi, geri bildirim. Faculty And Student Ratings Pertaining to Medical Education at Adnan Menderes University Faculty of Medicine SUMMARY Aims: The resent comarative study addresses the students' ratings as well as faculty' evaluation of curricular activities concerning first three years of medical school at Adnan Menderes University in academic year. Materials and methods: The faculty members' as well as students' evaluations were obtained by means of a selfreort questionnaire consisting of 106 items each rated on a 5-oint Likert's Scale. The raters were 87 faculty members (70 %), 33 first-year students (100 %), 33 second-year students (8 %), and third-year students (68 %). Results: A total of 106 educational arameters related to the first three curricular years were questioned, 53 ercent of which received ositive ratings by both students and faculty members. While the ositive ratings condensed around the curricular time reserved for ractice hours and also the audio-visual aaratuses used to enrich classroom lectures, the negative ratings were condensed around educational facilities such as student library and comuter lab. Conclusions: In general, the faculty members and the students aear to be satisfied with the medical education rovided at our institution. To enhance the quality of undergraduate medical education, however, educational environments articularly comuter lab and library need to be imroved. Key words: Medical education, feedback. Günümüzde tý eðitiminin yeterliði ve etkinliðinin deðerlendirilmesinin veriye ve kanýta dayalý yaýlmasý giderek önem kazanmaktadýr. Bu amaçla özellikle öðrencilerden ve öðretim ndan geri 1-7 bildirim alýnmasý yaygýn bir uygulamadýr. Fakültemizde mezuniyet öncesi tý eðitiminde entegre eðitim rogramý, 1. ve. sýnýflarda beþ ders kuruluna, 3. sýnýfta dört staj kuruluna bölünmüþ olarak uygulanmaktadýr. Her ders veya staj kurulunda ana bilim dallarýnca verilen dersler ve tý eðitimi birimince (TEB) yönlendirilen entegre hekimlik uygulamalarý (EHU) vardýr. Öðrenci baþarýsýný deðerlendirme her ders/staj kurulu sonunda ve yýl sonunda yaýlan kuramsal ve uygulamalý sýnavlarla olmaktadýr. Fakültemizde mezuniyet öncesi tý eðitiminin kalitesini belirlemede öðretim nýn ve öðrencilerin görüþleri son derece deðerlidir. Bu görüþlerin öðretim ve öðrencilere anket uygulamak suretiyle kolayca satanabileceði düþünülmüþtür. * Bu çalýþmanýn öðretim ile ilgili bölümü, II.Ulusal Tý Eðitimi Kongresinde (001) oster olarak sunulmuþtur. 1 Adnan Menderes Üniversitesi Tý Fakültesi Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalý Öðretim Üyesi ve Ýkinci Sýnýf Koordinatörü, AYDIN Adnan Menderes Üniversitesi Tý Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý Öðretim Üyesi, AYDIN 3 Adnan Menderes Üniversitesi Tý Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalý Öðretim Üyesi ve Birinci Sýnýf Koordinatörü, AYDIN

2 Tý eðitimine iliþkin görüþler AMAÇ Bu çalýþmada, fakültemizde eðitim-öðretim yýlý 1.,. ve 3. sýnýflarda uygulanan mezuniyet öncesi tý eðitimi hakkýnda öðretim ve öðrencilerin görüþlerinin belirlenmesi, karþýlaþtýrýlmasý ve eðitimin iyileþtirilmesi için yaýlmasý gerekenlerin önceliklerinin satanmasý amaçlanmýþtýr. GEREÇ VE YÖNTEM Fakültemizde öðretim ile öðrencilere 0 sorudan oluþan bir anket formu uygulanmýþtýr. Anketteki sorular her ders/staj kurulunda anabilim dallarýnca gerçekleþtirilen dersler ve uygulamalar ile EHU kasamýndaki klinik beceriler, alan çalýþmasý gibi etkinlikler için ayrýlan süre; eðitim ortamý olarak derslik, laboratuvar, kütühane ve bilgisayar laboratuvarý; anabilim dallarýnca gerçekleþtirilen dersler ve uygulamalar ile EHU için eðitim araçlarý; ders/staj kurulu süresinin yeterliði; ders/staj kurulu sýnavlarýnýn öðrenilenleri deðerlendirmeye uygunluðu; anabilim dallarýnca gerçekleþtirilen kuramsal dersler ve uygulamalar ile EHU için öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyi; 3. sýnýf öðrencilerinin klinik uygulamalara katýlým ve öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyi ile ilgilidir (Þekil 1). Anket formlarý, eðitim-öðretim yýlý sonunda fakültemizdeki 14 öðretim elemanýna tarafýmýzdan elden daðýtýlmýþ ve bir hafta içinde cevalandýrý dekanlýk sekreterine Þekil 1. Anket formu Aþaðýda anabilim dallarýnca gerçekleþtirilen kuramsal, uygulama, klinik staj uygulamalarý ve Tý Eðitimi Birimi tarafýndan gerçekleþtirilen Entegre Hekimlik Uygulamalarýný içeren eðitim etkinlikleri ile ilgili sorular bulunmaktadýr. Bu sorularý 1 (yetersiz) ile 5 (çok iyi) arasýnda uan vererek deðerlendiriniz. Bu konuda herhangi bir bilginiz yoksa boþ býrakýnýz. ANABÝLÝM DALLARINCA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER 1. Sizce eðitim öðretim rogramýndaki sunumlar için ayrýlan sü renin yeterliði nedir?. Sizce uygulamalar için ayrýlan sürenin yeterliði nedir? 3. Sizce ders araçlarýnýn (videorojektör, slayt, teegöz, vb.) öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði nedir? 4. Sizce eðitim ortamýnýn öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði nedir? 5. Sizce öðrencilerin eðitim öðretim rogramýnda belirtilen öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyleri nedir? TIP EÐÝTÝMÝ BÝRÝMÝNCE GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER Entegre Hekimlik Uygulamalarý (EHU) 6. Sizce Entegre Hekimlik Uygulamalarý için ayrýlan sürenin yeterliði nedir? 7. Sizce uygulama materyalinin(eðitim rehberi, maket vb.) öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði nedir? 8. Sizce eðitim ortamýnýn öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði ne düzeydedir? 9. Sizce öðrencilerin eðitim öðretim rogramýnda belirtilen öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyleri nedir? DERS PROGRAMI 10. Ders/staj kurulu süresinin kurulun öðrenme hedeflerine ulaþmak için yeterliði nedir? 11. Eðitim öðretim rogramýnda yer alan farklý etkinliklerin birbirleriyle uyumlu ve bütünleyici olmasý ne düzeydedir? 1. Ders/staj kurulu sýnavýnýn öðrenilenleri deðerlendirmeye uygunluðu ne düzeydedir? KLÝNÝK STAJ UYGULAMALARI Öðrencilerin seminer, makale, olgu sunumu, konsey vb. akademik etkinliklere katýlým düzeyleri nedir? Öðrencilerin hasta vizitlerine katýlým ve yararlanma düzeyleri nedir? Öðrencilerin hasta izlem ve takibindeki yeterlik düzeyleri nedir? Öðrencilerin oliklinik iþleyiþine katýlým düzeyleri nedir? 17. Öðrencilerin öðrenme hedeflerinde belirtilen klinik becerilere ulaþma düzeyleri nedir? 18. Öðrencilerin sorumlu öðretim elemanýndan yararlanma düzeyleri nedir? Öðrencilerin hasta hekim iliþkilerinde öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyleri nedir? Öðrencilerin mesleksel deðerler ve etik konusunda öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyleri nedir? 14 Teþekkür ederiz.

3 Erek ve Ark. teslim etmeleri istenmiþtir. Anket formlarý, 33 birinci sýnýf, 40 ikinci sýnýf ve 19 üçüncü sýnýf öðrencisine ise dersler bittikten sonra ve yýl sonu sýnavýndan bir hafta önce sýnav gününe kadar cevalandýrmalarý istenerek tarafýmýzdan toluca daðýtýlmýþ ve sýnav öncesinde tarafýmýzdan toluca geri alýnmýþtýr. Tüm katýlýmcýlardan anketteki her ölçüt için 1 (yetersiz) ile 5 (çok iyi) arasýnda uan vererek deðerlendirme yamalarý istenmiþtir. Öðretim ve öðrenciler, anket formlarýnda kendileriyle ilgili olan bölümler için deðerlendirme yamýþlardýr. Geri alýnan anket formlarýndaki veriler bilgisayara girilerek anketteki her ölçüt için öðretim nýn ve öðrencilerin yüzde kaçýnýn 4 (iyi) veya 5 (çok iyi) uan verdiði SPSS 9.0 bilgisayar rogramýnda hesalanmýþ, öðretim ile ilgili sýnýf öðrencilerinin deðerlendirmeleri karþýlaþtýrýlmýþtýr. Karþýlaþtýrmalar Ki kare testi ile yaýlmýþtýr. Çalýþmada her sýnýf için öðrencilerle öðretim nýn deðerlendirmeleri arasýndaki farký araþtýrmaya yönelik 40'a yakýn karþýlaþtýrma yaýlmýþtýr. Çoklu karþýlaþtýrmalarda karþýlaþtýrmalarýn tolamý için alfa ti 1 hata oranýný 0.05'in altýnda tutmak önem taþýmaktadýr. Bonferroni formülü ile yaýlan hesalamada bu denli çok karþýlaþtýrmada her bir analiz için 0.5 alýnmasý durumunda tolam ti 1 hata oranýnýn 0.87'ye yükseldiði, =0.005 alýnmasý durumunda ise olduðu dolayýsýyla 0.05'i aþtýðý 8 belirlenmiþtir. Bu nedenle her bir karþýlaþtýrma için anlamlýlýk düzeyi =0.001 olarak kabul edilmiþtir. Verilen 4 veya 5 uanlarýn ortalama yüzde oranlarýna göre yalnýzca mezuniyet öncesi tý eðitimi için fakültemizde öðretim ve öðrenciler arasýnda görüþ ayrýlýðý olanlar ile yetersiz ve düzeltilmesi gerektiði kabul edilen ölçütler tartýþýlmýþtýr. Anket formundaki ölçütler için verilen 4 veya 5 uanlarýn ortalama yüzde oranlarý hem öðretim nda hem öðrencilerde %50'den yüksek ise ilgili ölçüt mezuniyet öncesi tý eðitimi için fakültemizde yeterli kabul edilmiþtir. Öðretim ve öðrencilerin verdiði 4 veya 5 uanlarýn ortalama yüzde oranlarý bir gruta %50'den yüksek diðerinde %50'den düþük ise ilgili ölçüt için iki grubun görüþleri farklý kabul edilmiþtir. Hem öðretim hem öðrencilerin verdiði 4 veya 5 uanlarýn ortalama yüzde oranlarý %50'den düþük ise ilgili durum mezuniyet öncesi tý eðitimi için fakültemizde yetersiz ve düzeltilmesi gerekir kabul edilmiþtir. Buna göre öðretim ve öðrenciler arasýnda yeterliliði konusunda görüþ ayrýlýðý olan ölçütler ile mezuniyet öncesi tý eðitimi için fakültemizde yetersiz ve düzeltilmesi gereken durumlar belirlenmiþtir. BULGULAR Anketteki her ölçüt için öðretim nýn ve öðrencilerin yüzde kaçýnýn 4 (iyi) veya 5 (çok iyi) uan verdiði ile Ki kare testi sonuçlarý her sýnýf için ayrý olarak düzenlenen tablolarda verilmiþtir (Tablo I, II ve III). Birinci sýnýf öðrencileri kas-iskelet sistemi ders kurulunun ve sunumlarýnýn süresini; öðretim ise eðitim ortamýný anabilim dallarý için derslik, anatomi laboratuvarý, EHU için yine derslik ve klinik beceri laboratuvarýný, anabilim dallarý için öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyini, týbbi metin çevirisi için ayrýlan sürenin ve uygulama materyalinin yeterliðini %50'nin altýnda oranda yeterli bulmuþlardýr. Anabilim dallarý için derslik konusunda öðretim ile öðrencilerin görüþleri anlamlý derecede farklýlýk göstermektedir (=0.000); anabilim dallarý için derslikleri öðrenciler yeterli olarak deðerlendirirken öðretim yetersiz bulmuþlardýr. Bilgisayar laboratuvarý ve kütühane konusunda öðrenciler ve öðretim yetersizlik biçiminde görüþ bildirmektedirler. Bu sýnýfta öðrenciler süre üzerinde yoðunlaþýrken öðretim nýn eðitim ortamýna odaklaþtýklarý görülmektedir. Ýkinci sýnýf öðrencileri dolaþým-solunum, sinir-duyu sistemleri ve hastalýklarýn biyolojik temeli ders kurullarýnýn ve sunumlarýnýn sürelerini; anabilim dallarý için uygulama laboratuvarýný; EHU için alan çalýþmasý ve klinik beceri uygulama materyalinin yeterliðini, öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyini ve sýnavlarýn öðrenilenleri ölçmeye uygunluðunu %50'nin altýnda oranda yeterli bulmuþlardýr. Bu sýnýf için öðretim ise derslik, týbbi metin çevirisinin süresini ve uygulama materyalini %50'nin altýnda yeterli bulmaktadýr. Bu sýnýfta öðrencilerin ve öðretim nýn ortak görüþlerine daha sýk rastlanmaktadýr. Ortak görüþlerin genelde eðitim ortamýnýn yeterliliði konusunda oluþtuðu görülmektedir. Anabilim dallarý için anatomi ve bilgisayar laboratuvarlarý ile kütühane, EHU için ise derslik, klinik beceri, bilgisayar laboratuvarlarý ve kütühane öðrenci ve öðretim elemaný tarafýndan %50'nin altýnda yeterli bulunmaktadýr. Bir diðer ortak görüþ ise 15

4 Tý eðitimine iliþkin görüþler Tablo I. Birinci sýnýf anket sonuçlarý* ÖLÇÜTLER YETERLÝ PUANLAR (4 ve 5) ANABÝLÝM DALLARINCA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER Sunumlar için ayrýlan sürenin yeterliði 1.Temel Tý Bilimleri I Ders Kurulu ,3 3-0,07. Temel Tý Bilimleri II Ders Kurulu ,3 3-0,07 3. Temel Tý Bilimleri III Ders Kurulu 69, , 3 0,15 0,7 4. Temel Tý Bilimleri IV Ders Kurulu 81, , 1 0,5 0,6 5.KasÝskelet Sistemi Ders Kurulu 48, , 3 1,54 0,1 Uygulamalar için ayrýlan sürenin yeterliði 1.Temel Tý Bilimleri I Ders Kurulu 90,6 3 68, 4,35 0,037. Temel Tý Bilimleri II Ders Kurulu 93,8 3 66,7 1 6,60 0,01 3. Temel Tý Bilimleri III Ders Kurulu 90,6 3 76,4 1 3,31 0,07 4. Temel Tý Bilimleri IV Ders Kurulu 84,4 3 66,7 18,11 0,15 5.KasÝskelet Sistemi Ders Kurulu 7, ,5 17 0,08 0,78 Ders araçlarýnýn öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði 1.Sýnýf 78,1 3 85,7 35 0,66 0,4 Derslik 84, , ,6 0,000 Anatomi Laboratuvarý 63, ,1 3 3,7 0,07 Uygulama Laboratuvarý 78, ,73 0,0 Bilgisayar Laboratuvarý 1, 33 9,4 34 0,59 0,44 Kütühane,6 33 4,5 49 0,04 0,84 Öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyi 1.Sýnýf ,5 33 0,14 0,71 TIP EÐÝTÝMÝ BÝRÝMÝNCE GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER (EHU) Öðrenciler Öðretim Elemanlarý Her bir etkinlik için ayrýlan sürenin yeterliði Alan Çalýþmasý 84, ,00 0,16 Ýletiþim Becerileri 90,6 3 76,7 30,3 0,5 Klinik Beceriler 90,6 3 67,4 46 5,74 0,00 PDÖ 87,5 3 73,5 34,03 0,15 Týbbi Metin Çevirisi 78,1 3 45,5 33 7,33 0,007 Uygulama materyalinin yeterliði Alan Çalýþmasý 84, ,41 0,006 Ýletiþim Becerileri 81, ,96 0,008 Klinik Beceriler 75,8 33 5,4 4 4,3 0,04 PDÖ 81, ,8 6 5,37 0,0 Týbbi Metin Çevirisi 68, ,99 0,00 Derslik 75, ,8 48 7,19 0,007 Klinik Beceri Laboratuvarý 78, , 36 7,31 0,007 Bilgisayar Laboratuvarý 36,4 33, 36 1,67 0,00 Kütühane 36,4 33 9,7 37 0,35 0,56 Öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyiniz 1.Sýnýf 78, ,35 0,0 DERS PROGRAMI Ders kurulu süresinin yeterliði 1. Temel Tý Bilimleri I Ders Kurulu 81, ,3 0,17 0,68. Temel Tý Bilimleri II Ders Kurulu 81,8 33 7,7 0,64 0,4 3. Temel Tý Bilimleri III Ders Kurulu 57, , 0,63 0,43 4. Temel Tý Bilimleri IV Ders Kurulu 69, ,001 0,98 5.KasÝskelet Sistemi Ders Kurulu 45, ,,75 0,97 Etkinliklerin birbirleriyle uyumu 1.Sýnýf 69, ,16 0,8 DERS KURULU SINAVI Sýnavýn öðrenilenleri deðerlendirmeye uygunluðu 1.Sýnýf 6,5 3 63,6 0,01 0,93 * Koyu renkli deðerler %50'nin altýnda yeterli görüþ bildirilen deðiþkenlerdir. 16

5 Erek ve Ark. Tablo II. Ýkinci sýnýf anket sonuçlarý* ÖLÇÜTLER YETERLÝ PUANLAR (4 ve 5) ANABÝLÝM DALLARINCA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER Sunumlar için ayrýlan sürenin yeterliði 1. Dolaþým ve Solunum Sistemi Ders Kurulu ,85 0,001. Sindirim Sistemi ve Metabolizma Ders Kurulu 63, ,8,1 0,15 3. Sinir ve Duyu Sistemleri Ders Kurulu 39, ,7 1 11,6 0, Endokrin ve Üreme Sistemleri Ders Kurulu 78, ,5-0, 5. Hastalýklarýn Biyolojik Temeli Ders Kurulu 7, ,6 3 9,81 0,00 Uygulamalar için ayrýlan sürenin yeterliði 1. Dolaþým ve Solunum Sistemi Ders Kurulu 66, , Sindirim Sistemi ve Metabolizma Ders Kurulu 78, , 1 0,05 0,8 3. Sinir ve Duyu Sistemleri Ders Kurulu 54,5 33 7,7 1,85 0,17 4. Endokrin ve Üreme Sistemleri Ders Kurulu 69, ,7 18 0,05 0,8 5. Hastalýklarýn Biyolojik Temeli Ders Kurulu 57, ,7 1 0,45 0,50 Ders araçlarýnýn öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði.sýnýf ,7 37 0,19 0,66 Derslik 66, ,7 56 5,44 0,0 Anatomi Laboratuvarý 48, ,1 3 0,48 0,49 Uygulama Laboratuvarý Bilgisayar Laboratuvarý 4,4 6, , ,36 5,95 0,55 0,015 Kütühane 1,5 3 4,5 49 1,76 0,185 Öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyi.sýnýf 40,6 3 54,5 33 1,6 0,6 TIP EÐÝTÝMÝ BÝRÝMÝNCE GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER (EHU) Her bir etkinlik için ayrýlan sürenin yeterliði Alan Çalýþmasý 78, ,53 0,465 Ýletiþim Becerileri 81,3 3 76,4 30 0,0 0,66 Klinik Beceriler 78,1 3 67,4 46 1,07 0,3 PDÖ 71,9 3 73,5 34 0,0 0,88 Týbbi Metin Çevirisi 68,8 3 45,5 33 3,66 0,06 Uygulama materyalinin yeterliði Alan Çalýþmasý Ýletiþim Becerileri 43,3 58, ,41 0,38 0,5 0,53 Klinik Beceriler PDÖ 37,5 54, ,4 53, ,6 0,006 0,0 0,94 Týbbi Metin Çevirisi 55, ,1 0,04 Derslik 48, ,8 48 0,05 0,8 Klinik Beceri Laboratuvarý 40,6 3 47, 36 0,30 0,58 Bilgisayar Laboratuvarý 16,1 31, 36 0,395 0,53 Kütühane 18,8 3 9,7 37 1,11 0,9 Öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyiniz.sýnýf 38,5 6 6,9 35 3,56 0,06 DERS PROGRAMI Ders kurulu süresinin yeterliði 1. Dolaþým ve Solunum Sistemi Ders Kurulu. Sindirim Sistemi ve Metabolizma Ders Kurulu 37,5 6, , ,31 0,87 0,04 0,35 3. Sinir ve Duyu Sistemleri Ders Kurulu 4. Endokrin ve Üreme Sistemleri Ders Kurulu 31,3 68, , ,44 0,001 0,006 0,98 5. Hastalýklarýn Biyolojik Temeli Ders Kurulu 37,5 3 47,8 3 0,59 0,44 Etkinliklerin birbirleriyle uyumu.sýnýf 53,1 3 64,5 31 0,84 0,36 DERS KURULU SINAVI Sýnavýn öðrenilenleri deðerlendirmeye uygunluðu.sýnýf 37,5 3 73,9 3 7,1 0,008 * Koyu renkli deðerler %50'nin altýnda yeterli görüþ bildirilen deðiþkenlerdir. 17

6 Tý eðitimine iliþkin görüþler Tablo III. Üçüncü sýnýf anket sonuçlarý* ÖLÇÜTLER YETERLÝ PUANLAR (4 ve 5) ANABÝLÝM DALLARINCA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER Sunumlar için ayrýlan sürenin yeterliði Kliniðe Giriþ Staj Kurulu 3,1 45,5 33 1,96 0,16 Kan-Lenf-Ýmmün Sistem Hastalýklarý Staj Kurulu Kal-Göðüs Hastalýklarý Staj Kurulu 3,1 15,4 59,5 64, ,09 9,5 0,0 0,00 Gastro-Ýntestinal Sistem Hastalýklarý Staj Kurulu 69, 64,1 39 0,11 0,74 Uygulamalar için ayrýlan sürenin yeterliði Kliniðe Giriþ Staj Kurulu 45, ,4 7 0,003 0,96 Kan-Lenf-Ýmmün Sistem Hastalýklarý Staj Kurulu 76,9 74, 31 0,04 0,85 Kal-Göðüs Hastalýklarý Staj Kurulu 53,8 74,3 35 1,84 0,17 Gastro-Ýntestinal Sistem Hastalýklarý Staj Kurulu 84, ,495 0,48 Ders araçlarýnýn öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði 3.Sýnýf 76,9 66,1 56 0,57 0,45 Derslik 7,7 41,1 56 5,18 0,0 Uygulama Laboratuvarý 53, ,05 0,8 Bilgisayar Laboratuvarý 7,7 9,4 34,47 0,1 Kütühane 7,7 4,5 49 1,75 0,19 Öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyi 3.Sýnýf 53,8 44,9 49 0,33 0,57 TIP EÐÝTÝMÝ BÝRÝMÝNCE GERÇEKLEÞTÝRÝLEN ETKÝNLÝKLER (EHU) Her bir etkinlik için ayrýlan sürenin yeterliði Alan Çalýþmasý 61, ,30 0,59 Ýletiþim Becerileri 76,9 76,7 30 0,00 0,98 PDÖ 76,9 73,5 34 0,06 0,81 Uygulama materyalinin yeterliði Alan Çalýþmasý 63, ,4 0,5 Ýletiþim Becerileri 63, ,59 0,44 PDÖ 7, ,8 6 1,14 0,8 Derslik 3,1 45,8 48,19 0,14 Bilgisayar Laboratuvarý 7,7, 36 1,34 0,5 Kütühane 7,7 9,7 37,56 0,11 Öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyiniz 3.Sýnýf 38,5 55,6 36 1,1 0,9 DERS PROGRAMI Staj kurulu süresinin yeterliði Kliniðe Giriþ Staj Kurulu 3,1 43,3 30 1,59 0,1 Kan-Lenf-Ýmmün Sistem Hastalýklarý Staj Kurulu Kal-Göðüs Hastalýklarý Staj Kurulu 38,5 30,8 58,8 73, ,57 7,63 0,1 0,006 Gastro-Ýntestinal Sistem Hastalýklarý Staj Kurulu 61,5 64,9 37 0,05 0,83 Etkinliklerin birbirleriyle uyumu 3.Sýnýf 58,3 1 46,3 41 0,53 0,46 STAJ KURULU SINAVI Sýnavýn öðrenilenleri deðerlendirmeye uygunluðu 3.Sýnýf 46, 44,7 38 0,01 0,93 KLÝNÝK STAJ UYGULAMALARI Seminer, makale, olgu sunumu, konsey vb. Akademik etkinliklere katýlým düzeyi 58,3 1 34,9 43,15 0,14 Hasta vizitlerine katýlým ve yararlanma düzeyi 61, ,5 0,47 Hasta izlem ve takibindeki yeterlik düzeyi 84,6 35,9 39 9,7 0,00 Poliklinik iþleyiþine katýlým düzeyi Öðrenme hedeflerinde belirtilen klinik becerilere ulaþma düzeyi Sorumlu öðretim elemanýndan yararlanma düzeyi Hasta hekim iliþkilerinde öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyi 38,5 61,5 76,9 61,5 31,6 41,9 45, 46, ,1 1,55 3,998 0,9 0,65 0,1 0,05 0,34 Mesleksel deðerler ve etik konusunda öðrenme hedeflerine 84,6 43,6 39 6,6 0,01 ulaþma düzeyi * Koyu renkli deðerler %50'nin altýnda yeterli görüþ bildirilen deðiþkenlerdir. 18

7 Erek ve Ark. hastalýklarýn biyolojik temeli ders kurulu süresinin yetersiz görülmesidir. Dolaþýmsolunum ve sinir-duyu ders kurullarý sunum sürelerinin yeterliði konusunda öðretim ile öðrencilerin görüþleri anlamlý derecede farklýlýk göstermektedir (her ikisinde de =0.001); bu süreleri öðretim yeterli bulduklarý halde öðrenciler yetersiz bulmaktadýrlar. Üçüncü sýnýf öðrencilerinin %50'sinden azý kan-lenf-immün sistem hastalýklarý, kal-göðüs hastalýklarý sunum ve staj sürelerini yeterli bulmuþlardýr. EHU'da öðrenme hedeflerine ulaþma düzeyi konusunda da ayný sonuç söz konusudur. Bu sýnýf için öðretim ise anabilim dallarýnca gerçekleþtirilen etkinliklerde öðrenme hedeflerine ulaþma ve etkinliklerin birbiriyle uyumu konularýný %50'nin altýnda yeterli olarak deðerlendirmiþlerdir. Öðretim nýn öðrencilerden farklýlaþan görüþleri, dikkat çekici düzeyde klinik staj uygulamalarý konusunda olmuþtur. Buradaki sekiz arametreden sadece biri (hasta vizitlerine katýlým ve yararlanma düzeyi) dýþýnda öðretim %50'nin altýnda yeterlilik bildirirken, öðrenciler bu arametrelerin biri dýþýnda (oliklinik iþleyiþine katýlým) tümünde % 50'nin üzerinde yeterlilik bildirmiþlerdir. Üçüncü sýnýfta öðretim ve öðrencilerin ortak görüþleri kliniðe giriþ staj kurulunun sunum, uygulama ve staj süreleri ile ilgilidir. Bunun dýþýndaki ortak görüþler ise daha önceki sýnýflarda olduðu gibi anabilim dallarý dersleri ve EHU için eðitim ortamýnýn yeterliliði konusundadýr. Buna göre derslik, bilgisayar laboratuvarý ve kütühane %50'nin altýnda yeterli görülmektedir. Diðer ortak görüþler ise sýnavýn öðrencileri deðerlendirmeye uygunluðu ve oliklinik iþleyiþine katýlým düzeyi konularýdýr. TARTIÞMA Daðýtýlan anket formlarý 87 (%70) öðretim üyesi ile 33 (%100) birinci sýnýf öðrencisi, 33 (%8) ikinci sýnýf öðrencisi ve (%68) üçüncü sýnýf öðrencisinden geri alýnmýþtýr. Çalýþmada tüm öðretim na ulaþýlmasý lanlanmýþken bu oran %70'de kalmýþtýr. Katýlýmýn tam olamamasý ve öðretim nýn sadece derse girdikleri sýnýfla ilgili sorulara ceva verme eðilimleri çeþitli deðiþkenlerde ceva veren öðretim üyesi sayýsýnýn azalmasýna neden olmuþtur. Her üç sýnýfta da öðrenciler ve öðretim, arametre üzerinden eðitimin çeþitli yönlerini deðerlendirmiþlerdir. Üç sýnýf için sorgulanan tolam 106 arametreden 57'sinde (%53) ortak olarak olumlu görüþ söz konusudur. Tüm sýnýflar için ortak olumlu görüþler anabilim dallarýnca gerçekleþtirilen etkinliklerde uygulamalar için ayrýlan sürenin yeterli bulunmasý, ders araçlarýnýn öðrenme hedeflerine ulaþmadaki yeterliði; EHU'larda ise etkinlikler için ayrýlan sürenin yeterliði ve týbbi metin çevirisi dýþýndaki etkinlikler için uygulama materyali yeterliði konularýndadýr. Birinci ve ikinci sýnýflar için etkinliklerin birbiriyle uyumu konusunda da öðrenciler ve öðretim olumlu görüþ bildirmiþlerdir. Üçüncü sýnýfta öðrenciler ve öðretim hasta vizitlerine katýlým ve yararlanma düzeyini, gastro-intestinal sistem stajý sunum ve uygulamalarý ile staj kurulu süresini yeterli bulmuþlardýr. Birinci sýnýfta öðretim 11 (%8) arametrede yetersizlik bildirirken öðrenciler 6 (%15) arametrede yetersizlik bildirmiþlerdir. Bu sýnýf için öðrenciler ve öðretim ortak olarak 4 arametrede (%10) olumsuz görüþ bildirmiþlerdir. Ýkinci sýnýfta yetersiz olarak deðerlendirilen arametre sayýsý öðretim için 11 (%8) iken, öðrenciler için 19 (%49)'dur. Ýkinci sýnýf için öðrenciler ve öðretim nýn ortak olarak olumsuz görüþ bildirdiði arametre sayýsý 8 (%0)'dir. Üçüncü sýnýfta öðrenciler 16 (%41) arametreyi yetersiz deðerlendirirken öðretim 19 (%49) arametreyi yetersiz olarak deðerlendirmiþlerdir. Üçüncü sýnýf için öðrenciler ve öðretim ortak olarak 11 arametrede (%9) olumsuz görüþ bildirmiþlerdir (Þekil ). Olumsuz deðerlendirme sayýsýnýn sýnýfta gittikçe artma göstermesi, sýnýf ilerledikçe meslek derslerinin giderek aðýrlaþmasý ve beklentilerin artmasýyla açýklanabilir SINIF. SINIF 3. SINIF ÖÐRENCÝLER ORTAK GÖRÜÞLER ÖÐRETÝM ELEMANLARI Þekil. Öðretim elemaný ve öðrencilerin olumsuz deðerlendirdikleri arametrelerin sayýlarýnýn sýnýflara göre karþýlaþtýrýlmasý 19

8 Tý eðitimine iliþkin görüþler Birinci ve üçüncü sýnýflarda öðretim öðrencilere oranla daha fazla olumsuz görüþ bildirme eðiliminde olmuþlardýr. Bu durum yeni kurulmuþ ve kaynaklarý sýnýrlý bir tý fakültesinde çalýþan öðretim nýn, öðrencilere sunulan olanaklarýn daha geliþtirilmesi yönündeki arzularýnýn bir yansýmasý olarak deðerlendirilebilir. Öðrencilerin olumlu görüþleri ise ikinci sýnýfta azalma eðilimi göstermiþtir. Bu da ikinci sýnýfta organ sistemleri temelinde yoðun tý bilgileriyle ilk kez karþýlaþmýþ olmalarýyla açýklanabilir. Ýkinci sýnýfta birinci sýnýfa göre baþarý notlarý da bir miktar düþmektedir. Olumsuz görüþ bildirilen arametrelerin ders kurullarý ve sunumlarýn süreleri konusunda yoðunlaþmasý yukarýdaki açýklamayý destekler nitelikte görülmüþtür. Tüm sýnýflarda öðretim ve öðrencilerin ortak görüþleri özellikle bilgisayar laboratuvarý ve kütühane olmak üzere eðitim ortamlarýnýn yeterliliðinin az olmasýna iliþkindir. Öðrenciler genellikle tüm sýnýflarda çeþitli ders kurullarýnýn ve sunumlarýnýn sürelerini az bulurken, öðretim sadece hastalýklarýn biyolojik temeli ve kliniðe giriþ kurullarýnýn süresi konusunda öðrenciler ile görüþ birliðindedir. Öðretim ve öðrenciler arasýnda görüþ ayrýlýðýnýn en belirgin olduðu konu ise klinik staj uygulamalarýna iliþkindir. Öðrencilerin bu konuda genelde olumlu görüþleri varken öðretim nýn görüþleri olumsuzdur. Özellikle bilgisayar laboratuvarý ve kütühane olmak üzere eðitim ortamlarýnýn yeterliðinin az olduðunun hem öðretim hem öðrenciler tarafýndan belirtilmesi, fakültemizde mezuniyet öncesi tý eðitiminin iyileþtirilmesi konusunda öncelikle yaýlmasý gerekenin laboratuvar ve kütühane gibi eðitim ortamlarýnýn zenginleþtirilmesi olduðunu göstermektedir. Bu sonuçlar sadece öðretim yýlýný kasamaktadýr, hem öðrencilerden hem de öðretim ndan sürekli geri bildirim alýnmasý ve düzeltme çalýþmalarý eðitimde kaliteyi arttýracaktýr. 1976; 51: Stillman PL, Gillers MA, Heins M, Nicholson G, Sabers DL. Effect of immediate student evaluations on a multi-instructor course. Acad Med 1983; 58: Anderson DC, Harris IB, Allen S, Satran L, Bland CJ, Davis-Feickert JA, Poland GA, Miller WJ. Comaring students' feedback about clinical instruction with their erformances. Acad Med 1991; 66: Kogan JR, Bellini LM, Shea JA. Have you had feedback today? Acad Med 000; 75: Stern DT, Williams BC, Gill A, Gruen LD,Woolliscroft JO, Grum CM. Is there a relationshi between attending hysicians' and residents' teaching skills and students' examination scores? Acad Med 000; 75: Gill DH, Heins M, Jones PB. Percetions of medical school faculty members and students on clinical clerkshi feedback. Acad Med 1984; 59: Tabachnick BG, Fidell LS. Multivariate analysis of variance and covariance. In: Using multivariate th statistics, 3 ed. New York: Harer Collings College Publishers, 1996: YAZIÞMAADRESÝ Yrd.Doç.Dr. Semra ERPEK Adnan Menderes Üniversitesi Tý Fakültesi Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalý/AYDIN serek@hotmail.com Tel : Faks : Geliþ Tarihi : Kabul Tarihi : KAYNAKLAR 1. Baggott J. Reaction of lecturers to analysis of student ratings of their lecture skills. Acad Med 1987; 6: Morris VD. A ositive aroach to the utilization of student feedback in medical education. Acad Med 0