PROJEKS YON > GEL R DA ILIMI > BÜTÇE TÜRK YE N N GÖSTERGELER. > Haz rlayan: Alaattin AKTAfi

Transkript

1 TÜRK YE N N GÖSTERGELER PROJEKS YON > Haz rlayan: Alaattin AKTAfi alaattin.aktas@mynet.com > GEL R DA ILIMI Gelir da l m na iliflkin veriler, bir dönem için Türkiye de en ulafl lmaz verilerdi. Asl nda, bu konuda veri oluflturuluyor da bunlar gizleniyor muydu, diye de sorulabilir. Türkiye, gelir da l m konusunda kamu eliyle çal flma yapma gere i bile duymuyordu. lk olarak 1987 y l nda bir çal flma yap ld, daha sonra ise 1994 y l nda. Belirli bir periyot söz konusu de ildi, ayr ca yap lan çal flmalar da hem aradan uzun y llar geçti i için, hem de içerikler farkl oldu u için birbiriyle k yaslanam yordu. Bu süreçte baz araflt rmac lar ve özel sektörde yer alan kurumlar gelir da l m konusunda s n rl olanaklar yla çal flmalar yapt lar y l ndan itibaren ise o dönemdeki ad yla Devlet statistik Enstitüsü bu konuyu istatistik çal flmas kapsam na ald. Son olarak da y l n n verileri geçen ay içinde aç kland. Türkiye statistik Kurumu verileri, gelir da l m n n y l nda bir önceki y la göre az da olsa iyileflti ini gösteriyor. Gelirden en az pay alabilen ilk yüzde 20 lik grubun pay nda söz konusu y llar itibariyle bir de ifliklik yok. Bu grubun pay yüzde 6 düzeyinde. kinci yüzde 20 nin pay yüzde 10.3 ten yüzde 10.7 ye, üçüncü yüzde 20 nin pay ise yüzde 14.5 ten yüzde 15.2 ye yükseldi. Dördüncü yüzde 20 lik kesimin pay da art fl gösterdi. Bu kesimin pay yüzde 20.9 dan yüzde 21.9 a ç kt. Gelirden en çok pay alan beflinci ve son yüzde 20 lik kesimin pay ise yüzde 48.3 ten yüzde 46.2 ye geriledi. Gelir da l m na yüzde 10 luk dilimler halinde bak ld nda yaln zca son yüzde 10 luk kesimin pay nda bir azalma oldu u dikkati çekiyor. En zengin yüzde 10 luk kesimin pay yüzde 33.2 den yüzde 30.9 a inmifl bulunuyor. E er barda n dolu taraf n görmek istersek, bu tablo için fena de il diyebiliriz kuflkusuz. Gelir da l m bozulmad gibi, çok fazla olmasa da bir iyileflme var. Ancak, tablo temelde öyle bozuk ki, bu küçük iyileflme çok fazla dikkat çekmiyor. En az ndan soka a yans ma çok daha farkl oluyor; bir düzelme gözlenemiyor. Ayr ca, bafllang çta yaln zca stanbul a özgüymüfl gibi düflünülen, ancak giderek neredeyse büyük kentlerden bafllamak üzere tüm Türkiye ye yay lan h rs zl k ve kapkaç gibi olaylar n alt nda, cayd r c l n az olmas n n yan nda gelir da l m ndaki bozuklu un yatt gerçe ini kimse inkar edemiyor. Yüzde 20'lik dilimler Türkiye Toplam Birinci yüzde 20 Kent K r 6,0 6,0 6,1 6,4 6,4 6,3 kinci yüzde 20 10,3 10,7 10,3 10,8 11,0 11,2 Üçüncü yüzde 20 14,5 15,2 14,5 15,2 15,0 15,8 Dördüncü yüzde 20 20,9 21,9 20,8 21,4 21,2 22,7 Beflinci yüzde 20 48,3 46,2 48,3 46,1 46,3 43,9 > fiS ZL K flsizlik sorununa karfl verilmeye çal fl lan mücadelede istenen baflar elde edilemiyor. TÜ K, hem geçen y l n son çeyre ine, hem de y l n tümüne iliflkin verileri aç klad. Buna göre, iflsizlik oran geçen y l y l ndaki düzeyde kald, bir de ifliklik olmad. Oran, ve 2005 y llar n n ortalamas nda yüzde 10.3 olarak gerçekleflti. Ancak geçen y l n son çeyre ine iliflkin veriler, iflsizli in artma e iliminde oldu unu gösteriyor. flsizlik oran haziran ve temmuz aylar nda yüzde 9.1 e kadar düflürülmüfltü. Bunda kuflkusuz mevsimsel koflullar da rol oynam flt. A ustosla birlikte artmaya bafllayan iflsizlik oran, söz konusu ayda yüzde 9.4 e, eylülde yüzde 9.7 ye ç kt. Ekim ay nda yeniden iki haneye ulafl ld. flsizlik oran ekimde yüzde 10.1, kas mda ise yüzde 10.6 oldu. > BÜTÇE Bütçe, ocak ay nda 2 milyar YTL nin üstünde fazla verdi. Bu fazla, çok önemli bir geliflme olarak sunuldu kamuoyuna. Acaba gerçek öyle mi? Ocak ay ndaki fazlaya bak p, gelecek aylarda da fazla verecekmifliz ya da bunu öngörüyormufluz gibi y l n tümünü fazlayla kapataca m z söyleyebilir miyiz? Arada fazla verece imiz aylar olacakt r belki, ama hedef y fazlayla kapatmak de il ki; öngörülen 14 milyar YTL aç k. Ocak ay nda 2 milyar fazla vermekle, bir anlamda kalan on bir ayda 16 milyar aç k verme hakk elde etmifl durumday z. Mart l EKONOM K FORUM 85

2 GÖSTERGELER Ocak ay nda 2 milyar YTL fazla verilmesinin alt nda nelerin yatt na da iyi bakmak gerekiyor. Hem zaten bu fazla biraz irdelenince, devam n n gelemeyece i kendili inden ortaya ç k yor. Örne in, n n tamam nda yaklafl k 39 milyar YTL iç borç faizi ödenmesi öngörülüyor. Yani ayda yaklafl k 3.25 milyar YTL. Peki biz ocak ay nda ne kadar ödemifliz; 1.5 milyar YTL yi bile bulmam fl. Elbette her ay n ödemesi ayn de il, olmaz da; ama öyle olmas gerekti ini varsaysak, ocak ay nda teorik olarak 1.75 milyar YTL eksik ödemifl durumday z, fazla neredeyse gitti iflte Bir harcama kalemine daha de inelim. Ocak ay nda mal ve hizmet al m 479 milyon YTL olmufl. Bu kalemde y l n tümünde öngörülen harcama ne kadar m ; tam 17.7 milyar YTL. Yani bu kalemden her ay ortalama 1.5 milyar YTL harcanacak, ocak ay nda ortalaman n 1 milyar alt nda kal nm fl. Ortalama kadar harcama yap lsayd, faizle s f rlanan denge kalemi, 1 milyar YTL aç a dönüflecekti. Tüm harcamalar ayn flekilde, yani ocak ay nda düflük kalm fl de il; tersi de söz konusu. Sosyal güvenlik kurulufllar na dönük yard mda ayl k ortalama harcama yaklafl k 1.6 milyar YTL iken ocaktaki harcama 2.2 milyar YTL yi aflm fl. Bu da fazlay afla çeken bir etken. Yani ocak ay na bak p n n tümünü gördü ümüzü zannedersek büyük yan lg ya düfleriz. Ayr ca, bütçede geçmifl y llarda oldu u gibi devasa aç klar vermeyelim; tamam, ama bütçenin çok yüksek tutarda fazla vermesini bir hedef olarak koyman n ne kadar do ru olaca n da iyi düflünelim. Bütçedeki yüksek aç klar biliyoruz ki bize yol, su, elektrik olarak de il, yüksek borçlanma ve faiz yükü olarak geri dönüyor. Ancak, bütçenin önemli tutarlarda fazla vermesini amaçlamak çok do ru bir politika m? Gerçi öyle bir hedef de, gerçekleflme olas l da yok. Gelirin çok art r lmas vatandafla fazla yüklenildi inin ya da harcaman n çok k s lmas vatandafla yeterince hizmet götürülmedi inin göstergesi de il mi? Ama e er vergiyi tabana yayar, kay t d fl n azalt r, dolayl vergilerin pay n düflürerek vergi adaletini sa layabilirseniz ve flimdikine göre vergi gelirinizi bir kat art r rken, buradan sa layaca n z gelirin örne in yar s n harcarsan z, bu flekilde elde edece iniz bütçe fazlas için kimse bir fley diyemez. DIfi T CARET Ocak ay ihracat geçen y l n alt nda kald. Bunda kuflkusuz bu y l ocak ay n n neredeyse üçte birinin tatille geçmesi büyük etken. Ancak, ocak ay na iliflkin bu gerekçe, sorunu tümüyle örtmekten uzak. hracatç, belki daha genel söylemle reel sektör, ciddi bir s k nt içinde. S k nt lar hükümetle yap lan görüflmelerde dile getiriliyor, sorunlara çare bulunmas isteniyor. hracatç lar, kur yerinde sayarken, hatta gerilerken, girdi maliyetlerinde ortaya ç kan art fllara dikkat çekiyor. Elektrik enerjisi fiyatlar n n yüksekli i gibi, son dönemde asgari ücrette yaflanan ve yüzde 200 ü bulan art fl gibi. Ocak ay nda ihracat gerilerken, ithalat art fl n sürdürdü. Uzunca bir süredir ithalattaki yüksek art fl h z n ve düzeyi, a rl kl olarak ara mal ithal edildi i ve bunun da üretime ve ihracata dönüfltü ü gerekçesiyle masum görmek ve göstermek isteyenler var. Bu görüfl bir noktaya kadar do ru. San ld n n aksine Türkiye nin toplam ithalat nda tüketim mallar n n pay öyle çok fazla de il ve daha da önemlisi bu pay son y llarda önemli bir de ifliklik göstermifl de de il. Ara mal ithal edilerek bunun ifllenip sat lmas Türkiye için çok lehte bir durum mudur, onun tart fl lmas gerekmez mi? Ara mal ithal etti iniz sürece, yurt içinde bu üretimi yapanlar n durumu ne oluyor dersiniz? Ve cari denge. Geçen y l yaklafl k 23 milyar dolarl k aç kla kapatt k. Cari denge 23 milyara yak n aç k verirken, Türkiye ye aç n neredeyse bir kat fazlas döviz girifli oldu. Bu müthifl bir rakam. Türkiye deki yabanc lar öyle bir konuma geldiler ki, flimdi isteseler de hemen ç kacak halde de iller. Teorik olarak yüksek getiriler elde edildi, ancak bu getirilerin cebe konulabilmesi için mevcut k ymetlerin sat lmas gerekiyor. Sorun, sat fl n kime yap laca nda. Yabanc lar ya birbirlerine yapacaklar bu sat fl ya da Türklere. çerde bu sat fl karfl layacak birikim yok, ayr ca geçmiflteki kadar acemi de de il Türk yat r mc s. Bu yüzden yabanc lar istese de bir süre daha konu umuz olarak kalacaklar. Kardan zarar etmek istemeyecekler kuflkusuz. Ancak, rüzgarlar tümüyle tersine dönecek gibi olur da anapara kayg s bile yaflamaya bafllarlarsa elbette kardan zarara bakmaz ve göçmen kufllar gibi terk ederler bizi. Bu terk de bizim siyasi anlamda iyice çalkant l günlerimize denk gelirse, seyreyleyin flenli i > PROTESTOLU Ekonomide ifllerin nas l gitti ine iliflkin önemli göstergelerden biridir senet protestolar n n düzeyi. Birkaç rakam an msatal m: Geçen y l n tümünde protesto edilen senetlerin tutar 2.8 milyar YTL oldu. e göre art fl yüzde 70 e ulaflt. Protesto edilen senet say s ise 921 bin düzeyindeydi ve bir önceki y la göre yüzde 56 art fl yafland. Geçen y l n rakamlar pek iç aç c de il, art fl oranlar çok yüksek. Ekonomide çarklar n pek de sa l kl dönmedi inin iflareti gibi rakamlar. Peki, acaba da olumsuzluk biraz olsun giderilmifl mi, yeni y la nas l bir bafllang ç yap lm fl Ocak ay nda 286 milyon YTL tutar nda 92 bin senet protesto edildi. Geçen y la göre art fl tutarda yüzde 58, say da yüzde 46 düzeyinde. Rakamlar böyle ve yorum sizin > SENETLER 86 EKONOM K FORUM k Mart

3 > B R BAKIfiTA ÜÇ YILIN EKONOM K GÖSTERGELER > ÜFE (% de.) 2005 > TÜFE (% de.) 2005 > hracat > thalat > Cari denge > ç borç stoku > ç borç faizi (%) 2005 > Bütçe geliri > Bütçe gideri > Reel kur end. (1995=100) 2005 > Ayl k Ort. $ (YTL) 2005 > Ayl k Ort. Avro (YTL) 2005 > Mevduat > DTH (Milyar dolar) 2005 > Kredi > Tük.kredileri > Kredi kartlar > San.ür.endeksi (1997=100) 2005 > Protestolu senet (Milyon YTL) 2005 > D fl borç öde. (Milyar dolar) 2005 Ocak fiubat Mart Nisan May s Haziran Temmuz A ustos Eylül Ekim Kas m Aral k ,619 3,665 5,218 5,072 5,170 5,284 5,632 4,707 5,656 5,867 5,734 6,541 4,997 5,652 6,592 6,128 5,977 6,034 5,763 5,552 6,812 6,768 5,927 7,070 4,820 6,330 6,139 8,452 7,932 7,991 8,468 8,728 7,883 8,487 8,088 8,568 10,474 7,212 8,323 10,196 9,595 9,812 9,867 9,596 10,269 10,360 10,065 9,643 11,414 8, ,225-2,188-1,716-1,339-1, ,930-2,910-1,464-2,266-2,464-2,538-2,311-2,108-1,124-1, ,602-3, ,796 7,243 9,815 8,085 10,615 7,252 10,853 10,211 8,907 7,510 11,435 11,998 10,181 8,886 9,270 8,859 13,867 10,447 10,407 13,336 10,272 11,047 14,687 13,560 13,619 12,075 8,500 10,265 11,345 11,802 10,405 12,196 12,283 11,987 11,241 11,017 17,904 11,187 9,176 10,970 11,335 12,186 10,525 13,489 13,140 11,710 12,235 10,752 17,857 11, ,589 2,598 2,349 1,166 1,125 1,226 1,748 1,196 1,040 1,403 1,940 1,431 1,243 2,938 1,040 2,018 4,164 1,107 1,294 3,956 1,408 1,484 3,760 1,943 1,171 Mart l EKONOM K FORUM 87

4 GÖSTERGELER GSMH (Yüzde de iflim) 2005 Birinci çeyrek kinci çeyrek Üçüncü çeyrek Dördüncü çeyrek 6.6 Y ll k 9.9 Fiyatlar (Yüzde de iflim) ÜFE 2005 (=100) (1994=100).fiubat ki ayl k Y ll k Y ll k ortalama TÜFE 2005 (=100) (1994=100).fiubat ki ayl k Y ll k Y ll k ortalama D fl Ticaret (Milyon ABD Dolar ) Ocak 2005 De.(%). hracat 4,820 4, thalat 8,010 7, Aç k -3,190-2, hracat/ithalat (%) Y ll k (Ocak itibariyle). hracat 73, thalat Aç k hracat/ithalat (%) Cari fllemler Dengesi (Milyon Dolar) (Ocak-Kas m) 2005 Fark De.(%) -22,852-15,604 7, Döviz geliri 107,601 93,753 13, hracat 76,595 67,047 9, Turizm 18,152 15,888 2, flçi dövizi Di er 12,003 10,014 1, Döviz gideri -130, ,357 21, thalat -109,171-90,925 18, Faiz -5,012-4, Turizm -2,872-2, Di er -13,398-11,565 1, Uluslararas rezervler (Milyon Dolar) 10/2/06 30/12/05 31/12/04 Toplam 75,987 75,066 58,749 a-döviz rezervi 74,072 73,151 57,114. Merkez Bankas 51,215 50,518 36,006. Bankalar ve özel finans kurumlar 22,857 22,633 21,108 b-alt n 1,915 1,915 1,635 Reel kur endeksi (1995=100) TÜFE'ye göre ÜFE'ye göre(*) TÜFE'ye göre ÜFE'ye göre(*) Ocak Ocak Ocak Ocak Ocak Konsolide bütçe (Bin YTL) (Ocak) ç borç stoku (Milyon YTL) (Ocak sonu) Ocak Ocak Ocak Ocak Ocak (*)2005 öncesi TEFE'ye göre 2005 De.(%).. Gelir 13,619,028 10,180, Harcama 11,603,919 11,186, Denge 2,015,109-1,006,089. Faiz d fl denge 4,276, De.(%).Tutar 243, , Vadeye kalan süre (ay) ç borçlanma ( skontolu ihaleler) 2005 Tutar (Milyon YTL) Faiz (%) Tutar (Milyon YTL) Faiz (%).fiubat 7, , ki ayl k 12, , Yurtiçindekilerin toplam YTL mevduat (Bin YTL) 17/2/06 25/2/05 De. (%) Toplam 145,807, ,890, Vadesiz 25,292,762 18,407, Vadeli 120,515,133 84,482, Bankalara göre. Kamu 72,957,510 59,019, Özel 67,601,141 42,296, Yabanc 5,249,244 1,574, Yurtiçi yerlefliklere ait DTH (Milyon dolar) 17/2/06 30/12/05 31/12/04 Toplam 58,699 56,917 56,683. ABD Dolar 34,620 32,976 33,674. Euro 19,004 18,997 15,843 (Dolar karfl l ) 22,613 22,435 21,590.Di er dövizler (dolar karfl l ) 1,466 1,506 1,418 Mevduat n vade da l m 17/2/06 30/12/05 31/12/04 a- YTL mevduat (Bin YTL) 155,032, ,854, ,822,857. Vadesiz ve yedi gün ihbarl 25,693,376 26,842,312 19,133,027. Bir ay vadeli 33,595,306 31,109,839 21,982,330. Üç ay vadeli 74,868,673 69,142,476 47,152,120. Alt ay vadeli 13,509,851 15,802,369 7,510,976. Bir y l vadeli 3,977,359 3,468,813 2,818,313. Bir y ldan uzun vadeli 3,387,706 4,488,397 6,226,091 b-yabanc para mevduat (Milyon Dolar) 64,128 63,482 61,782. Vadesiz ve yedi gün ihbarl 14,027 14,773 15,123. Bir ay vadeli 18,971 17,101 19,053. Üç ay vadeli 19,778 19,957 17,593. Alt ay vadeli 5,764 6,148 4,841. Bir y l vadeli 1,989 1,921 1,792. Bir y ldan uzun vadeli 3,599 3,582 3,380 Mevduat bankalar kredileri (Bin YTL) 17/2/06 25/2/05 De. (%) Toplam 123,487,950 81,094, Yurtiçi krediler 122,185,550 79,281, YTL krediler 102,875,631 61,919, Yabanc para krediler 19,309,919 17,361, Yurtd fl krediler 1,302,400 1,813, Tüketici kredileri ve kredi kartlar (Bin YTL) 24/2/06 25/2/05 De.(%).. Tüketici kredileri 31,154,876 14,477, Konut 14,356,273 3,048, Tafl t 6,135,493 4,212, Di er 10,663,110 7,215, Kredi kartlar 17,241,332 13,524, Tasfiye olunacak. Tüketici kredileri 207, , Kredi kartlar 1,392, , Repo hacmi (Bin YTL) 24/2/06 30/12/05 31/12/04 Müflterilerle yap lan 2,032,329 1,485,624 1,650,604. Mali kurulufllar aras nda yap lan 11,455,294 12,426,352 6,985, EKONOM K FORUM k Mart

5 En yüksek faiz oranlar (7 Aral k 2005 tarihi itibariyle) YTL mevduata Para arz (Bin YTL) Tüketici güven endeksi Ocak 06 Aral k 05 De.(%) Sat n alma gücü (mevcut dönem) Sat n alma gücü (gelecek dönem) Genel ekonomik durum (gelecek dönem) fl bulma olanaklar (gelecek dönem) Mevcut dönemin dayan kl tüketim mallar sat n almak için uygunlu u malat sanayi kapasite kullan m oran (Yüzde) (Ocak) Toplam Kamu Özel Ayl k sanayi üretimi de iflimi (Yüzde) (Aral k) 2005 Toplam Madencilik malat Elektrik, gaz ve su Y ll k ortalama Toplam Madencilik malat Elektrik, gaz ve su Turist say s ABD Dolar mevduata 1,50-7,05 2,00-7,20 2,25-7,35 2,25-7,65 Euro mevduata 1,80-5,75 1,95-6,00 2,10-6,00 2,25-6,00 16/12/05 31/12/04 De. (%) M1 38,398,522 28,596, Dolafl mdaki para 18,361,759 12,943, Dolafl ma Ç k.bank.+madeni Para 20,105,440 14,318, Banka Kasalar (-) 1,743,681 1,374, Vadesiz ticari mevduat 8,174,801 7,505, Vadesiz tasarruf mevduat 8,355,975 5,641, Vadesiz di er mevduat 3,504,379 2,503, TCMB'deki mevduat 1,608 1, M2 153,551, ,440, Vadeli ticari mevduat 18,907,968 12,488, Vadeli tasarruf mevduat 82,231,065 57,338, Vadeli di er mevduat 14,013,544 11,018, M2Y 231,304, ,639, Döviz tevdiat hesaplar (YTL) 77,753,338 71,198, Döviz tevdiat hesaplar ($) 58,699 55, M3A 164,171, ,835, M2 153,551, ,440, Resmi mevduat 10,620,163 6,395, M3 168,362, ,834, TCMB'deki di er mevduat 4,190,950 1,999, M3Y 246,115, ,033, M3 168,362, ,834, Döviz tevdiat hesaplar (YTL) 77,753,338 71,198, flsizlik verileri (Bin kifli) Eylül 05 A ustos 05 Temmuz ve daha yukar yafltaki nüfus 51,146 51,050 50,991. flgücü durumu 24,539 24,683 24,989 stihdam edilenler 21,928 22,197 22,566 flsizler 2,611 2,487 2,423. flsizlik oran (%) Tar m d fl iflsizlik oran (%) Genç nüfusta iflsizlik oran (%) De.(%) Ocak Yat r m teflvik belgeleri (Bin YTL) (Y ll k) 2005 De.(%).. Tar m 519, , Madencilik 703, , malat sanayi 12,979,468 13,500, Enerji 1,929,819 1,034, Hizmetler 7,940,224 6,165, Toplam 24,071,753 21,684, fiirket kurulufllar (Ocak) 2005 De.(%). Kurulan Kapanan nflaat ruhsat ve yap kullanma izin belgesi (Ocak-Eylül) Yap say s 2005 De.(%). Ruhsat 70,521 49, Yap kullanma izin belgesi 37,796 26, Protestolu senetler (Ocak) 2005 De.(%). Adet 91,851 62, Tutar (Bin YTL) 285, , D fl borç anapara ve faiz ödemesi (Milyon dolar) (Ocak-fiubat) 2005 De.(%) Toplam 3,598 4, Kamu 1,889 3, Merkez Bankas IMF'ye ödemeler 1, Çeflitli göstergeler çeyrek Toplam d fl borç stoku (Milyon $) 165, , ,833 Orta-uzun vade 128, , ,820 Kamu sektörü 82,083 91,924 91,111 Özel sektör (1) 46,239 38,183 31,709 K sa vade 36,947 31,793 23,013 D fl borç stokunun yüzde da l m Orta-uzun vade K sa vade D fl borç stokundaki yüzde de iflme Orta-uzun vade K sa vade Borç stokunun döviz kompozisyonu (%) Amerikan Dolar Euro Japon Yeni SDR Di er Makro ekonomik büyüklükler (Milyon $) hracat (FOB) (2-3) 71,180 63,121 47,253 thalat (CIF) (3) 112,253 97,540 69,340 Cari ifllemler dengesi (3) -21,258-15,647-8,035 Merkez Bankas rezervleri (brüt) 41,769 36,009 33,616 Merkez Bankas rezervleri (net) 43,535 37,643 35,162 D fl kredi kullan mlar (3) 27,314 22,779 16,325 D fl borç servisi (3) 35,002 30,482 27,808 Anapara 27,140 23,341 20,821 Faiz 7,862 7,141 6,987 GSMH GSMH (Milyon $) 299, ,235 GSMH (Milyar TL) 428,932, ,680,888 D fl borç rasyolar (%) Toplam d fl borç / GSMH Kamu sektörü borcu / GSMH Özel sektör borcu / GSMH Toplam d fl borç / hracat (FOB) D fl borç servisi / GSMH D fl borç servisi / hracat (FOB) Faiz / GSMH Faiz / hracat (FOB) TCMB rezervleri (net) / Toplam d fl borç TCMB rezervleri (net) / K sa vadeli borçlar TCMB rezervleri (brüt) / Toplam d fl borç TCMB rezervleri (brüt) / K sa vadeli borçlar TCMB rezervleri (brüt) / Ithalat (CIF) TCMB rezervleri (net) / thalat (CIF) Cari ifllemler dengesi / TCMB rezervleri (brüt) Cari ifllemler dengesi / TCMB rezervleri (net) Cari ifllemler dengesi / GSMH (1) 1 Ekim 2001 tarihinden itibaren TCMB taraf ndan izleniyor (2) Bavul ticareti ve di er mallar hariç. (3) 12 ayl k toplam. Mart l EKONOM K FORUM 89