Dr. Sevim Buzlu*, Nihal Bostancý**, Derya Özbaþ***, Sevil Yýlmaz****
|
|
- Berk Candemir
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Ýstanbul'da Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Kadýnlarýn Genel Saðlýk Anketine Göre Ruhsal Durumlarýnýn Deðerlendirilmesi Assessment of the Psychological Status of Women Who Applied to a Primary Care Unit in Istanbul, In Accordance with the General Health Questionnaire Dr. Sevim Buzlu*, Nihal Bostancý**, Derya Özbaþ***, Sevil Yýlmaz**** Öz Amaç: Ruhsal bozukluklarýn erken ve hastanede yatma düzeyinde bir sendrom oluþturmadan tanýnarak tedavi edilebilmesi için ilk adým, ruhsal bozukluklarýn birinci basamak saðlýk hizmetlerindeki yaygýnlýðýnýn belirlenmesidir. Bu tanýmlayýcý çalýþma, toplum ruh saðlýðý hizmetlerinin birinci basamaðý kapsamýnda saðlýk hizmetlerine baþvuran kadýnlarýn ruhsal belirti düzeylerini belirlemek amacýyla planlanmýþtýr. Yöntem: Çalýþma, Eylül 2004 ile Mayýs 2005 tarihleri arasýnda çeþitli saðlýk sorunlarý nedeniyle bir saðlýk ocaðý polikliniðine baþvuran, yaþ grubunda olan ve çalýþmaya katýlmayý kabul eden 218 kadýnla yapýlmýþtýr. Araþtýrmanýn verileri, araþtýrmacýlar tarafýndan literatür doðrultusunda oluþturulan görüþme formu ve Genel Saðlýk Anketi- 28 ile toplanmýþtýr. Bulgular: Kadýnlarýn genel saðlýk anketinden aldýklarý puanlar 0-27 puan arasýnda deðiþmekte olup, puan ortalamasý 5.81 olarak bulunmuþ ve alýnan bu puanlara göre kadýnlarýn %45'inde olasý psikiyatrik rahatsýzlýk yönünden deðerlendirilecek düzeyde bulgu saptanmýþtýr. Eðitim düzeyi ile GSA puan ortalamalarý arasýnda anlamlý fark bulunmuþ, üniversite mezunu kadýnlarýn GSA puan ortalamasý en düþük iken, en yüksek deðer okur yazar olmayan grupta saptanmýþtýr. Sonuç: Kadýnlarýn %45'inde psikiyatrik rahatsýzlýk yönünden deðerlendirilmesi gereken veriler saptanmýþtýr. Ruhsal bozukluklar birinci basamak saðlýk hizmetlerinde tanýnýrsa pek çok sorun ilerlemeden tedavi edilmiþ olacaktýr. Anahtar sözcükler: Kadýn, ruh saðlýðý, genel saðlýk anketi, temel saðlýk hizmeti. Giriþ Ýnsan bedensel, ruhsal ve sosyal boyutu ile bir bütündür, ayrý ayrý düþünülemez, dolayýsýyla ruh saðlýðý hizmetleri de temel saðlýk hizmetlerinin bir parçasýdýr Alma- Ata Bildirgesi'ne göre, temel saðlýk hizmetleri yapýsý gereði ruh saðlýðý hizmetlerini de kapsayacak biçimde bütüncül olmalýdýr (1,2). Temel saðlýk hizmetleri kapsamýnda bütüncül yaklaþým, ruh saðlýðý yönünden önlenebilecek Abstract Aim: The first step to identify and treat mental disorders at early stages and before they constitute a syndrome that requires hospitalization is to determine the prevalance of mental disorders in primary health care units. This descriptive study was planned for the purpose of determining the psychiatric symptom levels of women who applied to primary health care services. Methods: The study was conducted with 218 women, aged 18-74, who applied to a primary health care unit from September 2004 to May 2005 due to different health problems and accepted to participate in the study. The data of the research was collected by the interview form prepared by the researchers considering the literature and by the General Health Questionnaire-28 (GHQ). Results: The GHQ scores ranged from 0 to 27 points, the mean score being According to these scores, 45% of the women had findings at levels that required further investigation for possibility of a psychiatric disorder. There was a statistically significant difference between the mean GHQ scores and the educational status of the participants. University graduates had the lowest mean GHQ score, whereas the illiterate group had the highest. Conclusion: In 45% of the women, findings were noted that required assessment for psychiatric disorders. If mental disorders can be identified in primary health care services, many problems will be treated before they progress. Key words: Women, mental health, general health questionnaire, primary health care services. rahatsýzlýklarýn azalmasýný ve toplum ile saðlýk hizmeti iliþkisinin daha doyumlu bir nitelik kazanmasýný saðlayacaktýr (3). Temel saðlýk hizmetlerinde ruhsal bozukluklarýn görülme sýklýðýnýn %20-30 arasýnda olduðu belirtilmektedir (1,2,4,5). Erol ve arkadaþlarý tarafýndan 2001 yýlýnda yayýmlanmýþ olan Türkiye Ruh Saðlýðý Profili Raporu'na göre ruhsal rahatsýzlýk sýklýðý %17.2 olarak belirlenmiþ (6). Ruh saðlýðý sorunlarý geliþmiþ, geliþmekte *Ýstanbul Ü. Florence Nightingale HYO Psik. Hemþireliði AD., Ýstanbul **Bil. Uzm.; Ýstanbul Ü. Florence Nightingale HYO Arþ. Görevlisi, Ýstabul ***Bil. Uzm.; Gaziantep Ü. Kilis Yusuf Þerefoðlu SYO, Arþ. Gör., Gaziantep ******Bil. Uzm.; Ýstanbul Ü. Florence Nightingale HYO Arþ. Görevlisi, Ýstabul 2006 cilt 15 sayý 9 134
2 olan ülkelerde ve toplumun her kesiminde görülebilir. Bu alanda yapýlan toplum taramalarý ruhsal hastalýklarýn yaygýn olduðunu göstermekte ve ruhsal hastalýklar bir toplum saðlýðý sorunu olarak kabul edilmektedir. Kadýnlar, ruh saðlýðý açýsýndan erkeklerden farklý risk alanlarýna sahiptir. Erkeklerde alkol-madde kullanýmý ve antisosyal kiþilik bozukluklarý yüksek oranlarda görülürken, kadýnlarda depresyon ve kaygý (anksiyete) daha yüksek oranlardadýr (2,7,8,9). Kadýn olmak, akut zorlu yaþantýlarla mücadeleyi ve kronik sosyal zorluklarý birlikte getirir (2). Kadýnlardaki hormonal etmenler, çocukluðundan itibaren þiddete maruz kalma, giriþken olma yönünden baskýlanma, boyun eðen, pasif ve baðýmlý olmayý öðrenme, kadýnýn toplumsal rolleri (ev iþleri, çocuk bakýmý, eþe karþý sorumluluklar), düþük eðitim ve gelir olanaklarý, iþsizlik, düþük sosyoekonomik düzey, ayýrýmcýlýða maruz kalma gibi riskler ruhsal bozukluklarýn kadýnlarda daha sýk görülme nedenleri arasýndadýr (1,9,10,11). Ruhsal sorunlar temel saðlýk hizmetlerine baþvuranlar arasýnda beþte bir oranýnda görülürken, ruhsal hastalýðý olanlarýn yalnýzca dörtte biri ruh saðlýðý hizmetlerine ulaþabilmektedir. Bunun önemli nedenlerinden biri, bu hastalarýn rahatsýzlýklarýnýn baþvurduklarý saðlýk kurumlarýnca tanýnamamasýdýr (9,12,13). Ayrýca; birinci basamak saðlýk hizmetlerinde hastalara ayrýlan sürenin yetersiz olmasý, hastalarýn daha çok ruhsal bozukluklarýn bedensel yakýnmalarýný dile getirmeleri, ruhsal sorunlarý bir zayýflýk ve utanýlacak bir durum olarak görmeleri diðer nedenler arasýnda sayýlabilir (4,5). Temel saðlýk hizmetlerinde ruhsal bozukluklarla sýk karþýlaþýlmasýna karþýn, çoðu kez tanýnmadýklarý ya da yanlýþ tanýlar konduðu, bazen de doðru taný konsa bile uygun olmayan tedavilerin yapýldýðý görülmektedir (2). Araþtýrmalara göre, özellikle bedensel yakýnmalarla ruh saðlýðý alaný dýþýnda bir tedavi merkezine baþvuran hastalarýn ruh saðlýðý hizmetine ulaþmalarý belirgin olarak gecikmekte ve bu hastalar taný konmadan ya da bedensel hastalýk tanýsýyla uzun süre tedavi edilmeye çalýþýlmaktadýr. Pratisyen hekimlerin kendilerine baþvuran ve ruhsal hastalýðý olan kiþilere doðru taný koyma sýklýðý %30 ile %80 arasýnda deðiþmektedir (2,12). Eðer hastada hem fiziksel, hem de ruhsal rahatsýzlýk varsa, genellikle yalnýzca fiziksel hastalýk taný ve tedavi edilmektedir (5). Buna baðlý olarak, bireydeki ruhsal sorunlar giderek kronikleþebilmekte, kiþinin yaþam kalitesi düþmekte, sosyal ve meslek iþlevselliði bozulmakta ve büyük ölçüde yeti yitimleri ortaya çýkmaktadýr. Ruhsal sorunlar yalnýzca yaþayaný deðil, çevresini de etkileyen sorunlar oluþturabilir. Oluþan sorunlar süreðen ve iþlevsellikte kayýplarla birlikte olduðunda daha da derinleþir (2). Ruhsal bozukluklarýn erken ve hastanede yatma düzeyinde bir sendrom oluþturmadan tanýnarak tedavi edilebilmesi için ilk adým, ruhsal bozukluklarýn birinci basamak saðlýk hizmetlerindeki yaygýnlýðýnýn belirlenmesidir (2,5). Bu çalýþma toplum ruh saðlýðý hizmetlerinin birinci basamaðý kapsamýnda saðlýk hizmetlerine baþvuran kadýnlarýn ruhsal belirti düzeylerini belirlemek amacýyla planlanmýþtýr. Gereç ve Yöntem Bu çalýþma, Eylül 2004 ile Mayýs 2005 tarihleri arasýnda çeþitli saðlýk sorunlarý nedeniyle Ýstanbul Kaðýthane Saðlýk Grup Baþkanlýðý Merkez Saðlýk Ocaðý polikliniðine baþvuran, 18 yaþ ve üzerinde olan, çalýþmaya katýlmayý kabul eden 218 kadýnla tanýmlayýcý araþtýrma deseninde yapýlmýþtýr. Araþtýrmanýn verileri, araþtýrmacýlar tarafýndan literatür doðrultusunda oluþturulan görüþme formu ve Genel Saðlýk Anketi-28 ile, saðlýk ocaðýna baþvuran kadýnlarýn hekim muayenesi yapýldýktan sonra bireysel görüþme yapýlarak toplanmýþtýr. Görüþme Formu: Literatür doðrultusunda oluþturulan görüþme formu, kadýnlarýn sosyodemografik özelliklerini ve saðlýk-hastalýk bilgilerini içermektedir. Genel Saðlýk Anketi (GSA) : 1972 yýlýnda Goldberg tarafýndan 60 maddelik geliþtirilen GSA, son haftalarda ortaya çýkmýþ ruhsal sorunlarýn araþtýrýlmasý ya da taranmasý amacýyla birçok dil ve kültüre uyarlanmýþtýr. GSA; kýsa, uygulamasý kolay bir ölçektir ve ruhsal hastalýklarý inceleyen toplumsal çalýþmalarda ilk aþama tarama testi olarak kullanýlýr. Psikotik olmayan depresyon ve bunaltý belirtilerinin saptanmasýnda güvenle kullanýlabileceði belirtilirken, psikotik ve manik hastalarda kullanýlmasý önerilmemektedir. Daha kýsa bir anket elde etmek için yapýlan 2006 cilt 15 sayý 8 135
3 çalýþmalar sonucu 30, 28 ve 12 maddelik GSA'lar ortaya çýkmýþtýr. Türkçe'ye çevrilerek geçerlik güvenirlik çalýþmasý Kýlýç tarafýndan yapýlmýþ ve iç tutarlýlýðý 84, tekrar test korelasyonu.67 olarak bulunmuþtur. Goldberg, iç tutarlýlýðý.94, tekrar test korelasyonunu.90 bulmuþtur. 28 maddelik GSA'da her madde, deneðin son zamanlarda belirli bir yakýnmasýnýn olup olmadýðýna iliþkin bir sorudan ve "her zamankinden az" dan "her zamankinden çok daha fazla" ya uzanan 4'lü yanýtlamadan oluþmaktadýr. Puan yükseldikçe psikiyatrik rahatsýzlýk olasýlýðý artmaktadýr. Ölçekten beþ ya da daha fazla puan alanlar Tablo 1. Kadýnlarýn sosyodemografik özelliklerine göre daðýlýmý Demografik Özellikler Sayý % Öðrenim durumu Okur-yazar deðil Ýlkokul Ortaokul Lise Üniversite Mesleði Memur Ýþçi Serbest meslek Ev kadýný Öðrenci Ýþsiz Diðer Doðum Yeri Marmara Bölgesi Ege Bölgesi Akdeniz Bölgesi Ýç Anadolu Bölgesi Karadeniz Bölgesi Doðu Anadolu Bölgesi G.doðu Anadou Bölgesi Medeni Durum Evli Bekar Dul Çocuk Sayýsý Çocuk yok çocuk çocuk çocuk ve üzeri çocuk Çalýþma Durumu Çalýþýyor Çalýþmýyor Ekonomik Durum Kötü/yetersiz Orta/kýsmen yeterli Ýyi/yeterli yüksek skor olarak deðerlendirilmektedir (4,12). Verilerin analizinde, Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 10.0 programý kullanýlmýþ ve yüzdelik daðýlým, aritmetik ortalama, varyans analizi testleri uygulanmýþtýr. Anlamlýlýk düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiþtir. Sonuçlar Araþtýrmaya katýlan kadýnlarýn sosyodemografik özellikleri Tablo 1'de sunulmuþ olup, yaþlarýnýn yaþ arasýnda deðiþtiði ve yaþ ortalamasýnýn 32.4±9.44 olduðu görülmüþtür. Kadýnlarýn %32.6'sýnýn Marmara bölgesi doðumlu olduðu, %49.1'inin ilkokul mezunu olduðu, %79.8'inin evli olduðu, %32.1'inin iki çocuðu olduðu, %70.6'sýnýn ev kadýný olduðu, %72.9'unun orta düzeyde maddi durumu olduðu belirlenmiþtir. Kadýnlarýn GSA'dan aldýklarý puanlar 0-27 puan arasýnda deðiþmekte olup, puan ortalamasý 5.81 olarak bulunmuþ ve GSA skoru yüksek olanlarýn sosyodemografik özelliklere göre daðýlýmý Tablo 2'de sunulmuþtur. Okur-yazar olmayan kadýnlarýn %75'inin, iþsizlerin (n=5) hepsinin, doðum yeri Doðu Anadolu bölgesi olanlarýn %69.7'sinin, evlilerin %46.6'sýnýn, çocuk sayýsý 3 olanlarýn %58.1'inin, 4 ve üzeri olanlarýn %57.1'inin, herhangi bir iþte çalýþmayanlarýn %47'sinin, ekonomik durumunu kötü ve yetersiz olarak belirtenlerin %53.8'inin GSA skorlarý 5 puanýn üzerinde bulunmuþtur. Örneklemin %41.3'ünün (n=90) herhangi bir hastalýða sahip olduðu ve bunlardan %4.4'ünün (n=4) psikiyatrik bir rahatsýzlýðýnýn olduðu, %38.1'inin (n=83) düzenli ilaç aldýðý belirlenmiþtir. Herhangi bir hastalýðý olanlarýn %48.9'unun (n=44), düzenli ilaç kullananlarýn %45.8'inin (n=38) GSA skorlarý yüksektir. GSA puan ortalamalarý ile kadýnlarýn sosyodemografik özellikleri ve saðlýk-hastalýk bilgileri karþýlaþtýrýldýðýnda, kadýnlarýn öðrenim durumu ile GSA puan ortalamalarý arasýnda anlamlý fark bulunmuþtur (Tablo 3). Tartýþma Bu çalýþmanýn yapýldýðý saðlýk ocaðý, ülkenin her coðrafik bölgesinden göç alan, düþük sosyoekonomik düzeyde bir yerleþim yeridir. Araþtýrmaya katýlan kadýnlardan okur-yazar olmayanlarýn, düzenli gelir getiren bir iþe sahip olmayanlarýn, farklý coðrafik bölgelerde 2006 cilt 15 sayý 8 136
4 Tablo 2. Yüksek GSA skorunun kadýnlarýn sosyodemografik özelliklerine göre daðýlýmý Demografik Özellikler Yüksek GSA Sýklýðý Sayý (%) Öðrenim Durumu Okur-yazar deðil Ýlkokul Ortaokul Lise Üniversite Mesleði Memur Ýþçi Serbest Meslek Ev hanýmý Öðrenci Ýþsiz Diðer Doðum Yeri Marmara Bölgesi Ege Bölgesi Akdeniz Bölgesi Ýç Anadolu Bölgesi Karadeniz Bölgesi Doðu Ana. Bölgesi G.doðu Ana. Bölgesi Medeni Durum Evli Bekar Dul Çocuk Sayýsý Çocuk yok çocuk çocuk çocuk ve üzeri çocuk Çalýþma Durumu Çalýþýyor Çalýþmýyor Ekonomik Durum Kötü/yetersiz Orta/kýsmen yeterli Ýyi/yeterli doðmuþ ya da ailesi göç etmiþ olanlarýn, evlilerin, üç ve üzeri çocuk sahibi olanlarýn, çalýþmayanlarýn, ekonomik durumunun kötü ve yetersiz olduðunu belirtenlerin GSA skorlarý yüksek bulunmuþtur. Medeni durum dýþýndaki bulgular literatür ile uygunluk göstermektedir (1,8,9). Belek (13), Henderson ve ark. çalýþmasýnda psikotik olmayan rahatsýzlýklarýn evlilerde en düþük, boþanmýþ ve ayrý yaþayanlarda en yüksek olduðunu ve kendi araþtýrma sonuçlarýnýn da bu bulguyla uyumluluk gösterdiðini belirtmiþtir. Ýstanbul'da saðlýk ocaðýna baþvuran kadýnlar arasýnda yapýlan bu çalýþmada evli olanlarda GSA skorunun istatistiksel olarak anlamlý olmasa da, diðer gruplara göre yüksek olmasý evliliklerinde sorunlarýn olabileceði ile iliþkilendirilebilir. Kadýnlarýn GSA puan ortalamasý 5.81 bulunmuþ ve GSA'den alýnan puanlara göre kadýnlarýn %45'inde (n=98) psikiyatrik rahatsýzlýk yönünden deðerlendirilecek düzeyde bulgu saptanmýþtýr. Kelleci ve ark. (1) çeþitli fiziksel yakýnmalar ile saðlýk ocaðýna baþvuran 108 kadýnýn %58.3'ünün, Adana ve Bostancý (14) 107 kadýnýn %40.2'sinin GSA skorunun 5 puanýn üzerinde olduðunu bulmuþlardýr. Belek (13) GSA-12 kullanarak 1085 kiþi üzerinde yaptýðý çalýþmasýnda, örneklemin %35.7'sinin GSA skorunun orta ve yüksek düzeyde olduðunu, kadýnlarda bu oranýn %40'a yükseldiðini belirtmiþtir. GSA kullanýlarak birinci basamak saðlýk hizmetleri kapsamýnda yapýlan çalýþmalarýn sonuçlarý, temel saðlýk hizmetleri içinde ruh saðlýðýna yönelik hizmetlerin geliþtirilmesinin önemini vurgulamaktadýr. Herhangi bir hastalýðý olanlarýn %48.9'unun, düzenli ilaç kullananlarýn %45.8'inin GSA skorlarý yüksek bulunmuþtur. Belek (13) çalýþmasýnda, kronik hastalýðý olanlarýn %38.5'inin GSA skorunun orta ve yüksek olduðunu belirtmiþtir. Kadýnlarýn öðrenim durumu ile GSA puan ortalamalarý arasýnda anlamlý fark bulunmuþ ve üniversite mezunu kadýnlarýn GSA puan ortalamasý en düþük iken, en yüksek oran okur yazar olmayan grupta saptanmýþtýr. Üniversite mezunu olanlar dýþýndaki kadýnlarýn GSA puan ortalamalarý 5 puanýn üzerindedir. Belek'in (13) çalýþmasýnda, GSA skoru orta ve yüksek olanlarýn %54 oranýnda hiç eðitim almamýþ grupta, %26.2 oranýnda 12 yýl ve daha fazla süre eðitim almýþ olanlarda olduðunu bulmasý bulgularýmýzla uygunluk göstermektedir. Sonuç olarak; Kadýnlarýn %45'inde (n=98) psikiyatrik rahatsýzlýk yönünden deðerlendirilmesi gereken veriler saptanmýþtýr. Ruhsal bozukluklar birinci basamak saðlýk hizmetlerinde tanýnýrsa, pek çok sorun kronik, yerleþik bir patoloji oluþturmadan tedavi edilmiþ ve buna baðlý oluþan kýsýrdöngü engellenmiþ olur cilt 15 sayý 8 137
5 Tablo 3. Kadýnlarýn öðrenim durumu ile GSA puan ortalamalarýnýn karþýlaþtýrýlmasý GSA Puan Ortalamalarý Öðrenim Durumu X SD F p Okur-yazar deðil Ýlkokul Ortaokul Lise Üniversite Teþekkür Bu çalýþmayý yaparken bize destek olan saðlýk ocaðý yetkililerine ve çalýþmaya katýlmayý kabul eden kadýnlara teþekkür ederiz. Ýletiþim: Sevim Buzlu E-posta: buzlus@yahoo.com Kaynaklar 1. Kelleci M, Aþtý N, Küçük L. Bir saðlýk ocaðýna baþvuran kadýnlarýn genel saðlýk anketine göre ruhsal durumlarý. Cumhuriyet Üniversitesi Hemþirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 7 (2): Sayýl I. Birinci basamakta ruh saðlýðý hizmetleri. Sayýl I, ed. Bireyden Topluma Ruh Saðlýðý. Ýstanbul: Erler Matbaacýlýk; s Johnson BS. Adaptation and Growth Psychiatric Mental Health Nursing. 4th ed. Philadelphia: Lippincott Company; p Rezaki M, Kaplan Ý, Üçok G, Saðduyu A, Gürsoy B, Öztürk O. Temel saðlýk hizmetlerinde ruhsal sorunlar üzerine bir alan araþtýrmasý. Türk Psikiyatri Dergisi 1995; 6 (1): Saðduyu A, Ögel K, Özmen Ö, Boratav C. Birinci basamak saðlýk hizmetlerinde depresyon. Türk Psikiyatri Dergisi 2000; 11 (1): Erol N, Kýlýç C, Ulusoy M, Keçeci M, Þimþek Z. Türkiye Ruh Saðlýðý Profili Raporu. T.C. Saðlýk Bakanlýðý Temel Saðlýk Hizmetleri Genel Müdürlüðü, Ankara: Eksen Tanýtým Ltd; s Clarke C, Paine L. Psychopharmacological management of women with common mental health problems. Journal of Nurse-Midfery 1997; 42 (3): Kýrlý S. Kadýn ve depresyon: Sürekli Týp Eðitimi Dergisi 1999; 8(3 ): Lee L, Casanueva C, Martin SL. Depression among female family planning patients: prevalence, risk factors, and use of mental health services. Journal Of Women's Health 2005; 14 (3): Ross E, Burström B, Saastamoinen P, Lahelma E. A comparative study of the patterning of women's health by family status and employment status in Finland and Sweden. Social Science & Medicine 2005; 60: Mc Farland GK, Thomas MD. Psychiatric Mental Health Nursing Application of The Nursing Process. London: Lippincott Company; p Kýlýç C. Genel Saðlýk Anketi: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalýþmasý. Hacettepe Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, Uzmanlýk Tezi, Ankara, 1992, s Belek Ý. Genel saðlýk anketi ile ölçülen ruhsal sorunlar ve sosyodemografik eþitsizlikler. Türk Psikiyatri Dergisi. 1999, 10(3): Adana F, Bostancý N. Bir saðlýk ocaðýna baþvuran kadýnlarýn ruhsal durumlarý ve problem çözme becerileri. 41. Ulusal Psikiyatri Kongresi Özet Kitabý,15-20 Kasým, Erzurum, s okur STED Okurlarý Haberleþme Grubu STED okurlarýn birbirleriyle ve STED i hazýrlayanlarla iletiþimini geliþtirmek ve canlandýrmak amacýyla oluþturduðumuz haberleþme grubuna Ýnternet te; adresinden ulaþabilirsiniz. Henüz Grub a üye deðilseniz, sayfadaki (Join This Group) linkine týklayarak üye olabilir, Grup ta yürütülen tartýþmalara katýlarak siz de Dergimiz in oluþumuna katkýda bulunabilirsiniz. STED Yayýn Kurulu 2006 cilt 15 sayý 8 138
Madde Kullanma Eðilimi Ölçeðinin Geçerlik ve Güvenilirliði
Madde Kullanma Eðilimi Ölçeðinin Geçerlik ve Güvenilirliði Birsen CEYHUN*, Ömer OÐUZTÜRK**, Ayþe Gülsen CEYHUN*** ÖZET Alkol ve diðer maddelerin kötü kullanýmý ülkemizde yaygýn bir sosyal sorun haline
Detaylı2006 cilt 15 sayý 10 179
Ankara'da Bir Lisenin 9 ve 10. Sýnýf Öðrencilerinin Kiþisel Hijyen Konusunda Davranýþlarýnýn Belirlenmesi Determination of the Behaviours of Ninth and Tenth Grade High School Students About Personal Hygiene
DetaylıHemþirelerin Genel Ruhsal Durumlarýnýn Ýncelenmesi
Hemþirelerin Genel Ruhsal Durumlarýnýn Ýncelenmesi The Analysis of the General Psychological Conditions of Nurses Dr. Serpil Yýlmaz*, Rabia Hacýhasanoðlu**, Zeynep Çiçek** Öz Hemþirelik, insanlarla iliþkiye
DetaylıSunuþ. Türk Tabipleri Birliði Merkez Konseyi
Sunuþ Bu kitap Uluslararasý Çalýþma Örgütü nün Barefoot Research adlý yayýnýnýn Türkçe çevirisidir. Çýplak ayak kavramý Türkçe de sýk kullanýlmadýðý için okuyucuya yabancý gelebilir. Çýplak Ayaklý Araþtýrma
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıManyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon
ARAÞTIRMA Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon Gülten Karadeniz 1, Serdar Tarhan 2, Emre Yanýkkerem 3, Özden Dedeli 3, Erkan Kahraman 4 1 Yrd.Doç.Dr., 3
DetaylıObsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 23: 1 (3): 15-2 ARAÞTIRMA Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý Remzi Kutaniþ, Ömer A. Özer, Buket T. Eryonucu Yüzüncü
DetaylıTürkiye'de evli erkeklerin aile planlamasý yöntemlerini kullanmalarýný etkileyen faktörler
Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 63-69 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA Türkiye'de evli erkeklerin aile planlamasý yöntemlerini kullanmalarýný etkileyen faktörler Levent Akýn (*), Nilüfer Özaydýn
DetaylıTýp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi
1 Özet Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi Mehmet Ali MALAS, Osman SULAK, Bahadýr ÜNGÖR, Esra ÇETÝN, Soner ALBAY Süleyman Demirel
DetaylıBirinci Basamakta Çalýþan Saðlýk Personelinin Aile Hekimliði Mevzuatýnda Yer Alan Bazý Konularý Benimseme Durumu
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Birinci Basamakta Çalýþan Saðlýk Personelinin Aile Hekimliði Mevzuatýnda Yer Alan Bazý Konularý Benimseme Durumu Opinions of Primary Care Health Workers on Family Medicine
DetaylıHemþirelerin atýlganlýk düzeyleri
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Hemþirelerin atýlganlýk düzeyleri Assertiveness levels of nurses Birgül Özkan, Msc, Department of Nursing, Kayseri Atatürk Health Vocational School, Erciyes University,
DetaylıKKMM, maliyetsiz, her zaman uygulanabilen ve kadýnlarýn mahremiyetinin korunduðu, evinde tek baþýna rahatlýkla uygulayabileceði bir muayenedir. Bu ned
DERLEME Kadýnlarýn Kendi Kendine Meme Muayenesi (KKMM) Ýle Ýlgili Bilgi, Tutum ve Davranýþlarýnýn Belirlenmesi Determination Of Women s Knowledge, Attitude And Behaviours About The Self Examination Of
Detaylı29 Fizik Tedavi Alan Hastalarýn Yaþam Kalitesinin Deðerlendirilmesi Assessment For Quality Of Life Of Patients Receiving Physical Therapy 1 Yrd.Doç. Dr.Birsen ALTAY 2 Yrd.Doç. Dr. H.Demet GÖNENER 1 Hemþ.
DetaylıDr. Ünal Ayrancý*, Dr. Nedime Köþgeroðlu**, Dr. Çýnar Yenilmez***, Fatma Aksoy****
Eskiþehir'de Yaþlýlarýn Sosyoekonomik Özellikleri ve Saðlýk Durumlarý Socio-economical Characteristics and Health Status of Elderly People in Eski ehir Dr. Ünal Ayrancý*, Dr. Nedime Köþgeroðlu**, Dr. Çýnar
DetaylıDr. Sarp Üner*, Dr. Þevkat Bahar Özvarýþ**, Sevgi Turan***, Umut Arýöz***, Dr. Orhan Odabaþý****, Dr. Melih Elçin****, Dr. Ýskender Sayek***** Giriþ
Ankara'da Birinci Basamak Saðlýk Kurumlarýnda Çalýþan Hekimlerin Sunulan Hizmetlere Ýliþkin Öz Deðerlendirmeleri The Self -Evaluation of Health Services by Physicians Working in Primary Health Care Units
DetaylıKadýnlarýn Pap smear yaptýrma durumlarý ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 25-29 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA Kadýnlarýn Pap smear yaptýrma durumlarý ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi Aygül Akyüz (*), Gülten Güvenç (*), Tülay
DetaylıBir Aile Sağlığı Merkezine Başvuran Bireylerin Genel Sağlık Anketine Göre Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi
Bir Aile Sağlığı Merkezine Başvuran Bireylerin Genel Sağlık Anketine Göre Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi Nurten ELKİN *, Abdullah Yüksel BARUT ** Öz Amaç: Araştırma, İstanbul un bir ilçesinde hizmet
DetaylıYatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi
ARAÞTIRMA 1 Yatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi Fahriye Oflaz, Huriye Varol GATA Hemþirelik Yüksek Okulu 06010 Etlik-Ankara Özet Amaç: Bu çalýþmanýn amacý
Detaylı0 KLÝNÝK ARAÞTIRMA Romatolojik Sorunu Olan Hastalarda Yaþam Kalitesi ve Bazý Semptomlarla Ýliþkisi Quality Of Life Patients With Rheumatologic Problems And Its Correlates With Some Symptoms Arþ.Gör. Seda
DetaylıDr. Emel Ege**, Msc. Sermin Timur***, Msc. Handan Zincir**** yeterince hizmet götürülemeyen kesimdir
Ebelik Son Sýnýf Öðrencilerinin Aile Planlamasý Eðitimi Etkinliðinin Deðerlendirilmesi* The Evaluation of the Educational Activitres of Pregraduate Midwifery Students on Family Planning Methods Dr. Emel
DetaylıSivas Numune Hastanesi Acil Servisine Baþvuran Ýntihar Giriþimlerinin Deðerlendirilmesi
ARAÞTIRMA Sivas Numune Hastanesi Acil Servisine Baþvuran Ýntihar Giriþimlerinin Deðerlendirilmesi Evaluation of Suicide Attempts Referring to Sivas Numune Hospital Emergency Department Etem Erdal Erþan
DetaylıDr. Pembe Keskinoðlu*, Dr. Özgü Özkul**, Dr. Ruhan Ayan**, Dr. Gamze Norgaz**, Dr. Hatice Giray*, Dr. Bülent Kýlýç***
Ýzmir de Bir Saðlýk Ocaðý Bölgesi nde 50-54 Yaþ Arasý Kadýnlarda Menopoz Durumu ile Diðer Etmenlerin Depresyon Görülme Sýklýðýna Etkisi Depression Prevalance and Effects of Menauposal Status and Other
DetaylıDr. Selma Çetinkaya*, Dr. Seher Arslan**, Dr. Naim Nur ***, Dr. Ömer Faruk Demir**, Dr. Levent Özdemir****, Dr. Haldun Sümer*****
Sývas Ýl Merkezi nde Sosyoekonomik Düzeyi Farklý Üç ÝlköðretimOkulu Öðrencilerinde Kiþisel Hijyen Alýþkanlýklarý Personal Hygiene Behaviors of The Students Attending in Primary Schools, in Sývas Dr. Selma
DetaylıGiriþ Yaþlanma kaçýnýlmaz sosyal, biyolojik, bir yaþam sürecidir. Altmýþ beþ yaþ üzeri kiþiler geriatrik yaþ grubu olarak tanýmlanmaktadýr
Karamürsel Ýlçesi nde Yaþayan Yaþlýlarýn Sosyal Yaþama Ýliþkin Özellikleri Characteristics of the Elderly People Residing in Karamursel District, Regarding Social Life Dr. M. Eþber Özkömür*, Dr. Nüket
DetaylıGenelevde Çalýþan Kadýnlarýn ve Ev Kadýnlarýnýn Cinsel Yolla Bulaþan Hastalýklar Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Anksiyete ile Ýliþkisi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Reports) Genelevde Çalýþan Kadýnlarýn ve Ev Kadýnlarýnýn Cinsel Yolla Bulaþan Hastalýklar Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Anksiyete ile Ýliþkisi The Relation Between Anxiety
DetaylıAnnelerin Bebek Beslenmesi ve Emzirmeye Ýliþkin Bilgi ve Uygulamalarý The Knowledge and Practices Mothers to Related of Baby Feeding and Breastfeeding
Annelerin Bebek Beslenmesi ve Emzirmeye Ýliþkin Bilgi ve Uygulamalarý The Knowledge and Practices Mothers to Related of Baby Feeding and Breastfeeding Aslý Eker*, Mine Yurdakul* Öz Bu çalýþma hastanede
Detaylımakale (7). Kiþinin saðlýðý ile yaptýðý iþ arasýnda birbirini etkileyen dinamik
BÝR TEKSTÝL FABRÝKASI ÇALIÞANLARINDA RUHSAL BELÝRTÝLERÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ Ayþe Berrin YÜCEL*, Zeynel SÜTOLUK **, Ferdi TANIR ***, Muhsin AKBABA **** Çalýþma hayatýnda stres ve sebep olduðu saðlýk problemleri
DetaylıMedYa KÝt / 26 Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetimi konusunda Türkiye nin ilk dergisi HR DergÝ Human Resources Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetim Dergisi olarak amacýmýz, kurulduðumuz günden bu yana deðiþmedi: Türkiye'de
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý Prevalence of Obesity Among Teachers Employed Within City Town of Kayseri Provinence Mualla Aykut Professor
DetaylıDepresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Depresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý Investigation of Death Anxiety Among Depressive Patients Nilgün Öngider 1, Suna Özýþýk Eyüpoðlu 2 1 Psk.Dr., P.S. Yaþam Özel Aile
DetaylıHEMAR-G. Yaþlýlarýn Evde Günlük Yaþam Aktivitelerini Sürdürme Durumu ve Yaþam Kaliteleri HEMÞÝRELÝKTE ARAÞTIRMA GELÝÞTÝRME DERGÝSÝ.
HEMAR-G HEMÞÝRELÝKTE ARAÞTIRMA GELÝÞTÝRME DERGÝSÝ Yaþlýlarýn Evde Günlük Yaþam Aktivitelerini Sürdürme Durumu ve Yaþam Kaliteleri Hatice TEL* Nuran GÜLER** Havva TEL*** * Doç. Dr. Cumhuriyet Üniversitesi
Detaylı14 YAŞ VE ÜZERİ BİREYLERİN ANKSİYETE VE GENEL SAĞLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
DOSYA / ARAŞTIRMA MAKALESİ 14 YAŞ VE ÜZERİ BİREYLERİN ANKSİYETE VE GENEL SAĞLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ DETERMINATION LEVEL OF ANXIETY AND GENERAL HEALTH OF INDIVIDUALS OVER 14 YEARS OF AGE Birgül ÖZKAN*
DetaylıDr. Nasýr Nesanýr**, Dr. Haluk Düzkalýr***, Dr. Gökay Göktolga***, Dr. Fýrat Ekin***, Dr. S. Cem Ersin***, Dr. Erhan Eser****
Manisa Ýli nde Bir Saðlýk Ocaðý Bölgesi nde Saðlýkta Eþitsizlikler* The Inequalities In Health In Manisa In A Health Center District Dr. Nasýr Nesanýr**, Dr. Haluk Düzkalýr***, Dr. Gökay Göktolga***, Dr.
DetaylıDepresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi
Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi Dr. Sema Ýlhan Akalýn* Dr. Can Cimili**, Dr. Esma Kuzhan*** Giriþ: Depresyon birinci basamakta en yaygýn görülen ruh saðlýðý sorunudur, çok azýnýn ikinci
DetaylıEĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ
Kriz Dergisi 2(1): 235-240 EĞİTİM VEREN BİR DEVLET HASTANESİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN TANI GRUPLARINA GÖRE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ Erol ÖZMEN, M.Murat DEMET, İlkin İÇELLİ, Gürsel
DetaylıÝlköðretim Okulu Kýz Öðrencilerinde Menstrüasyon Dönemi Hijyeni* Menstruation Hygiene in Female Primary School Students
Ýlköðretim Okulu Kýz Öðrencilerinde Menstrüasyon Dönemi Hijyeni* Menstruation Hygiene in Female Primary School Students Dr. Güngör Güler**, Dr. Mine Bekar**, Dr. Nuran Güler**, Dr. Semra Kocataþ*** Özet
DetaylıErciyes Üniversitesi Hastanesi nde Yatan Hastalarýn Hasta Haklarý Konusundaki Bilgi Düzeyi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Erciyes Üniversitesi Hastanesi nde Yatan Hastalarýn Hasta Haklarý Konusundaki Bilgi Düzeyi The level of knowledge of inpatiens at Erciyes University hospital on the patient
DetaylıTürkiye de Mezuniyet Öncesi ve/veya Sonrasý Psikiyatri Eðitimi ve Hizmeti Veren Kurumlarýn Özellikleri
Türkiye de Mezuniyet Öncesi ve/veya Sonrasý Psikiyatri Eðitimi ve Hizmeti Veren Kurumlarýn Özellikleri Orhan DOÐAN* ÖZET Bu çalýþmada mezuniyet öncesi ve/veya sonrasý psikiyatri eðitimi ve hizmeti veren
DetaylıDiyabetik Hastalarda Týbbi ve Sosyal Faktörlerin Yaþam Kalitesine Etkisi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Diyabetik Hastalarda Týbbi ve Sosyal Faktörlerin Yaþam Kalitesine Etkisi The Effects of Medical and Social Factors on the Quality of Life of Diabetic Patients Rýza Çýtýl
DetaylıAnkara'da Bir Týp Fakültesi'nde Okuyan Son Sýnýf Öðrencilerde Tükenmiþlik Sendromu
Ankara'da Bir Týp Fakültesi'nde Okuyan Son Sýnýf Öðrencilerde Tükenmiþlik Sendromu Burnout Syndrome Among Last Year Medical Students of a Medical Faculty in Ankara Dr. Mehmet Güdük*, Dr. Þerafettin Erol*,
DetaylıTOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor
TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk
DetaylıPsikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma
ARAÞTIRMA Psikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma Hüseyin Güleç 1, Ayhan Yavuz 2, Murat Topbaþ 3, Ýsmail
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
Detaylıdaha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
DetaylıMardin ili ilköðretim okullarýnda 6-15 yaþ grubu öðrencilerde kilo fazlalýðý ve obezite prevalansý
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 2007: 5 (1): 31-35 ARAÞTIRMA Mardin ili ilköðretim okullarýnda 6-15 yaþ grubu öðrencilerde kilo fazlalýðý ve obezite prevalansý Uz. Dr. Ayfer Gözü Dicle Üniversitesi Týp Fakültesi,
DetaylıKalp Hastalarýnda Psikososyal Uyum, Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeylerine Bir Bakýþ
ARAÞTIRMA Kalp Hastalarýnda Psikososyal Uyum, Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeylerine Bir Bakýþ An Overview on Psychosocial Adaptation, Depression, Anxiety and Stress Levels in Patients with Heart Disease
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler Metabolic Regulation and Related Factors in Diabetic
DetaylıEdirne Merkezinde 15-49 Yaþ Evli Kadýnlarýn Aile Planlamasý Yöntemleri Konusundaki Bilgi Düzeyleri ve Yöntem Kullaným Oranlarý*
Edirne Merkezinde 15-49 Yaþ Evli Kadýnlarýn Aile Planlamasý Yöntemleri Konusundaki Bilgi Düzeyleri ve Yöntem Kullaným Oranlarý* Dr. Burcu Tokuç**, Dr. Muzaffer Eskiocak***, Dr. Galip Ekuklu***,Dr. Ahmet
DetaylıBipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi
ARAÞTIRMA Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi Recep Tütüncü 1, Sibel Örsel 2, M.Haluk Özbay 2 1 Uz.Dr., 2 Doç.Dr., Dýþkapý Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri
DetaylıDÝYABETLÝ HASTALARIN ÖZ-BAKIM GÜCÜ VE ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEÐÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ. Papatya KARAKURT, Rabia HACIHASANOÐLU AÞILAR, Arzu YILDIRIM
ADÜ Týp Fakültesi Dergisi 2013; 14(1) : 1-9 Araþtýrma DÝYABETLÝ HASTALARIN ÖZ-BAKIM GÜCÜ VE ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEÐÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ 1 1 1 Papatya KARAKURT, Rabia HACIHASANOÐLU AÞILAR, Arzu YILDIRIM
DetaylıAraþtýrma Hazýrlayan: Ebru Kocamanlar Araþtýrma Uzman Yardýmcýsý Gýda Ürünlerinde Ambalajýn Satýn Alma Davranýþýna Etkisi Dünya Ambalaj Örgütü nün açýklamalarýna göre dünyada ambalaj kullanýmýnýn %30 unu
DetaylıBir Saðlýk Yüksekokulu Hemþirelik Bölümü Öðrencilerinin Merhamet Düzeylerinin Ýncelenmesi
ARAÞTIRMA Bir Saðlýk Yüksekokulu Hemþirelik Bölümü Öðrencilerinin Merhamet Düzeylerinin Ýncelenmesi The investigation of compassion level of nursing students in a health college Nurhan Çingöl 1, Ebru Çelebi
DetaylıKayseri Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Jinekoloji Polikliniðine Baþvuran Kadýnlarda Üriner Ýnkontinans Sýklýðý ve Etkileyen Faktörler
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Jinekoloji Polikliniðine Baþvuran Kadýnlarda Üriner Ýnkontinans Sýklýðý ve Etkileyen Faktörler Prevalence of Urinary Incontinence and
DetaylıÝstanbul ilindeki hemþirelik yüksekokulu öðrencilerinin saðlýklý yaþam biçimi davranýþlarý
ARAÞTIRMA 19 Ýstanbul ilindeki hemþirelik yüksekokulu öðrencilerinin saðlýklý yaþam biçimi davranýþlarý Merve Kocaakman*, Güler Aksoy**, Hasan Hüseyin Eker* *Ýstanbul Ýl Özel Ýdaresi, Ýstanbul **Florence
DetaylıYaþlýlarda Depresif Belirtiler ve Biliþsel Bozukluðu Etkileyebilecek Etkenler
ARAÞTIRMA Yaþlýlarda Depresif Belirtiler ve Biliþsel Bozukluðu Etkileyebilecek Etkenler Mustafa N. Ýlhan 1, Iþýl Maral 2, Mehmet Kitapçý 3, Selçuk Aslan 4, Nuri Çakýr 5, M.Ali Bumin 6 1 Yrd.Doç.Dr., 2
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıAdölesan Çaðý Öðrencilerde Beslenme Alýþkanlýklarýnýn Deðerlendirilmesi Evaluating Dietary Pattern in Adolescence
Adölesan Çaðý Öðrencilerde Beslenme Alýþkanlýklarýnýn Deðerlendirilmesi Evaluating Dietary Pattern in Adolescence Dr. Esma Demirezen*, Dr. Gülhan Coþansu* Öz Günümüzde gençler biyolojik ve psikososyal
DetaylıErciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Erciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi Change of Smoking Prevalence among Erciyes University Students between 1985
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 22.10.2016 Gülay Turgay 1, Emre Tutal 2, Siren Sezer 3 1 Başkent Üniversitesi Sağlık
DetaylıDr. Erkan Kapaklý*, Dr. Zehra Soy Kök*, Dr. Kürþat Salgar*, Dr. Necla Ýcralar Emin*, Dr. Eylül Sevim Baþaran*, Dr. Ferdi Yaylý*
Moda Saðlýk Ocaðý na Baþvuranlarýn Verilen Hizmetlerle Ýlgili Deðerlendirmeleri The Opinions of Patients Applying to Moda Health Center About the Health Services Provided Dr. Erkan Kapaklý*, Dr. Zehra
Detaylı1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ
1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ Burhanettin Kaya 1, Mine Kaya 2 1 Doç.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, 2 Uz.Dr., Ankara Halk Saðlýðý Müdürlüðü,
DetaylıABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
DetaylıÞizofrenide Cinsel Ýþlev Bozukluklarý: Kesitsel Bir Deðerlendirme
ARAÞTIRMA Þizofrenide Cinsel Ýþlev Bozukluklarý: Kesitsel Bir Deðerlendirme Sexual Dysfunction in Schizophrenia: A Cross-Sectional Evaluation Soner Çakmak 1, Gonca Karakuþ 2, Yunus Emre Evlice 3 1 Uz.Dr.,
DetaylıSAMSUN ÇIRAKLIK EÐÝTÝM MERKEZÝ NE DEVAM EDEN ÇIRAKLARIN DURUMLUK-SÜREKLÝ KAYGI DÜZEYLERÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ*
Dr. Sevgi CANBAZ Yrd. Doç., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Tevfik SÜNTER Yrd. Doç., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Yýldýz PEKÞEN Prof., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak.
DetaylıHuzurevinde Yaþayan Bireylerde Depresyon Düzeyi, Ölüm Kaygýsý ve Günlük Yaþam Ýþlevlerinin Belirlenmesi
ARAÞTIRMA Huzurevinde Yaþayan Bireylerde Depresyon Düzeyi, Ölüm Kaygýsý ve Günlük Yaþam Ýþlevlerinin Belirlenmesi Depression, Death Anxiety and Daily Life Functioning in the Elderly Living in Nursing Home
DetaylıSüleyman Demirel Üniversitesi öðrencilerinin beslenme alýþkanlýklarý
ARAÞTIRMA Süleyman Demirel Üniversitesi öðrencilerinin beslenme alýþkanlýklarý Mustafa Saygýn*, Kurtuluþ Öngel**, Sadettin Çalýþkan*, Mehmet Ali Yaðlý***, Mehmet Has****, Taner Gonca****, Yücel Kurt*****.
DetaylıMalatya Ýlinde 2005 Yýlýnda Ýntihar Giriþiminde Bulunan Bireylerde Klinik ve Sosyodemografik Özellikler
ARAÞTIRMA Malatya Ýlinde 2005 Yýlýnda Ýntihar Giriþiminde Bulunan Bireylerde Klinik ve Sosyodemografik Özellikler Socio-Demographic Characteristics of Suicidal Individuals Hayriye Dilek Yalvaç 1, Burhanettin
DetaylıYaygýn Anksiyete Bozukluðu Tanýlý Bireylere Verilen Psikoeðitimin Tedavideki Etkinliðinin Ýncelenmesi
ARAÞTIRMA Yaygýn Anksiyete Bozukluðu Tanýlý Bireylere Verilen Psikoeðitimin Tedavideki Etkinliðinin Ýncelenmesi The Efficacy of Psychoeducation as an Adjuvant Therapy in Generalized Anxiety Disorder Havva
DetaylıHemþirelik Hizmetlerinden Memnuniyetin Deðerlendirilmesi; Jinekoloji Servisi Örneði
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Hemþirelik Hizmetlerinden Memnuniyetin Deðerlendirilmesi; Jinekoloji Servisi Örneði The Evaluation of Satisfaction With Nursing Care; an Example of Gynaecology Service Tuðba
DetaylıBel ve Boyun Aðrýsý Hastalarýnda Anksiyete, Depresyon ve Yaþam Kalitesi #
Bel ve Boyun Aðrýsý Hastalarýnda Anksiyete, Depresyon ve Yaþam Kalitesi # Kemal YAZICI*, Þenel TOT*, Ali BÝÇER**, Aylin YAZICI*, Visal BUTURAK*** ÖZET Bu çalýþmada bel ve boyun aðrýsý olan hastalarda anksiyete
Detaylı4 trilyon 565 milyarý tedavi gideri olmak üzere toplam 99 trilyon 689 milyar TL (8), yaklaþýk
Uzm. Dr. Erol ARMAÐAN Uludað Üniversitesi Týp Fakültesi Acil Yardým AD. Yrd. Doç. Dr. Kayýhan PALA Arþ. Gör. Dr. Neriman AYDIN Doktora Öðr. Alpaslan TÜRKKAN Prof. Dr. Hamdi AYTEKÝN Uludað Üniversitesi
DetaylıTürk Tabipleri Birliði Yöneticilerinde Sigara Ýçme Alýþkanlýðý
Türk Tabipleri Birliði Yöneticilerinde Sigara Ýçme Alýþkanlýðý Tobacco Smoking Among the Executives of the Turkish Medical Association Dr. Özen Aþut*, Dr. Sibel Kalaça** Özet Sigara içme alýþkanlýðý; yaygýnlýðý
DetaylıIsparta il merkezinde görevli öðretmenlerin ilkyardým bilgi düzeyleri ve tutumlarý
123 ARAÞTIRMA Özet Isparta il merkezinde görevli öðretmenlerin ilkyardým bilgi düzeyleri ve tutumlarý Tufan Nayir*, Ersin Uskun**, Hakan Türkoðlu**, Ertan Uzun***, Mustafa Öztürk**, A. Nesimi Kiþioðlu**.
DetaylıDr. Meltem Çiçeklioðlu*, Dr. Esin Ceber Ege**, Dr. Meral Türk Soyer*, Hem. Sündüz Çýmat***
Birinci Basamaktaki Hemþire/Ebelerin Eðitiminde Akran Eðiticilerin Kullanýlmasý; Meme Kanseri Erken Tanýsý Eðitim Programý Geliþtirme Deneyimi Use of Peer-Educators in the Education of Nurses/Midwifes
DetaylıHemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Hemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý The Comparison of Psychiatric Disorders,
DetaylıDepresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Depresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý Investigation of Death Anxiety Among Depressive Patients Nilgün Öngider 1, Suna Özýþýk Eyüboðlu 2 1 Psk.Dr., P.S. Yaþam Özel Aile
DetaylıPsikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi. Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital
ARAÞTIRMA Psikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital Eda Aslan 1, Nadya Þimþek 2 1 Yard. Doç.
DetaylıRuh Saðlýðý Çalýþanlarýnda Tükenmiþlik
ARAÞTIRMA Ruh Saðlýðý Çalýþanlarýnda Tükenmiþlik Müge Oðuzberk 1, Arzu Aydýn 2 1 Psk., Lodos Özel Eðitim Okulu, 2 Yrd.Doç.Dr., Mersin Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü, Mersin ÖZET Amaç:
DetaylıAnnelerin Çocukluk Çaðý Aþý Takvimi ve Aþýlama Komplikasyonlarý Ýle Ýlgili Bilgi Durumlarý
ARAÞTIRMALAR / Researches Annelerin Çocukluk Çaðý Aþý Takvimi ve Aþýlama Komplikasyonlarý Ýle Ýlgili Bilgi Durumlarý Mothers' Information Status about Complications of Immunization and Childhood Vaccine
DetaylıPsikiyatri Polikliniðine Baþvuran Bir Grup Yaþlýda Huzurevi ya da Aile ile Kalmanýn Depresyon ve Anksiyete Düzeyine Etkisi
ARAÞTIRMA Psikiyatri Polikliniðine Baþvuran Bir Grup Yaþlýda Huzurevi ya da Aile ile Kalmanýn Depresyon ve Anksiyete Düzeyine Etkisi The Effect of Living with Family or Staying at Nursing Home on Depression
DetaylıÝÞ KAZASI NÝTELÝÐÝNDEKÝ TRAFÝK KAZALARI *
Dr. Mine SOLAKOÐLU UÇAR Marmara Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Nadi BAKIRCI Yrd. Doç., Marmara Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Hande HARMANCI Prof., Marmara Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. ÝSTANBUL'DAKÝ
DetaylıBÝR KAMU KURULUÞUNDA ÇALIÞAN KADINLARLA ÇALIÞMAYAN KADINLARIN GEBELÝK SORUNLARI YÖNÜNDEN KARÞILAÞTIRILMASI
BÝR KAMU KURULUÞUNDA ÇALIÞAN KADINLARLA ÇALIÞMAYAN KADINLARIN GEBELÝK SORUNLARI YÖNÜNDEN KARÞILAÞTIRILMASI Dr. Çiðdem ÇAÐLAYAN Yrd. Doç. Kocaeli Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý A.D. Özet Bu çalýþmanýn
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerin Aldýklarý Saðlýk Hizmetlerinden Memnuniyetlerinin Deðerlendirilmesi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerin Aldýklarý Saðlýk Hizmetlerinden Memnuniyetlerinin Deðerlendirilmesi Evaluation of Teacher Satisfaction on Delivery of Health
DetaylıHuzurevindeki Yaþlýlarda Depresyon Sýklýðý ve Ýliþkili Risk Etmenleri
ARAÞTIRMA Huzurevindeki Yaþlýlarda Depresyon Sýklýðý ve Ýliþkili Risk Etmenleri Gülfizar Sözeri Varma 1, Nalan Kalkan Oðuzhanoðlu 2, Tarkan Amuk 3, Figen Ateþçi 2 1 Uz.Dr., 2 Prof.Dr., 4 Doç.Dr., Pamukkale
DetaylıAnksiyete Bozukluðu ve Depresyonun Tanýsal Ýliþkileri
Anksiyete Bozukluðu ve Depresyonun Tanýsal Ýliþkileri Hakan Türkçapar Doç. Dr., SSK Ankara Eðitim Hastanesi Psikiyatri Kliniði, Ankara Anksiyete bozukluklarýyla depresyonun belirtileri arasýnda belirgin
DetaylıAile Hekimliðinde Genogram
Aile Hekimliðinde Genogram Prof. Dr. Ýsmail Hamdi KARA, Düzce Üniversitesi Týp Fakültesi Aile Hekimliði AD, Düzce Aile Hekimliði Dersleri - 02.06.2010 15:30 1 I. Tanýmlar Hastalarý yalnýz bir birey olarak
DetaylıKahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri
ARAÞTIRMA Kahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri Sociodemographic and Clinical Characteristics of Patients in The Kahta State Hospital Psychiatry
DetaylıErken ve Geç Baþlangýçlý Erkek Alkol Baðýmlýlarýnda Sosyodemografik, Klinik ve Psikopatolojik Özelliklerin Karþýlaþtýrýlmasý
Erken ve Geç Baþlangýçlý Erkek Alkol Baðýmlýlarýnda Sosyodemografik, Klinik ve Psikopatolojik Özelliklerin Karþýlaþtýrýlmasý Ahmet ÝNCE*, Zuhal DOÐRUER*, M. Hakan TÜRKÇAPAR** ÖZET Alkol baðýmlýlýðýnýn
DetaylıBir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý
ARAÞTIRMA Bir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý Patients' Who Admitted to Psychiatry Clinic in a Anatolian City Explanation Models for
DetaylıAgorofobisi Olmayan Panik Bozukluk Hastalarýnda Eþlik Eden Sosyal Fobik Semptomlarýn ve Sosyodemografik Deðiþkenlerin Ýncelenmesi
ARAÞTIRMA Agorofobisi Olmayan Panik Bozukluk Hastalarýnda Eþlik Eden Sosyal Fobik Semptomlarýn ve Sosyodemografik Deðiþkenlerin Ýncelenmesi The Examination of the Social Anxiety Symptoms and Sociodemographic
DetaylıGATA Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'ne 2002-2004 yýllarý arasýnda viral hepatit nedenli yatýþlarýn sýklýðý ve daðýlýmý
Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 125-131 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA GATA Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'ne 2002-2004 yýllarý arasýnda viral hepatit nedenli yatýþlarýn sýklýðý ve Türker Türker
DetaylıDÝYABET 79 Katkýlarýyla 18-20 Kasým 2011 Türk Tabibler Birliði tarafýndan kredilendirilecektir. DÝYABET 18-20 Kasým 2011 Ý.Ü. ÝSTANBUL TIP FAKÜLTESÝ DÝYABET 79 Katkýlarýyla Ýstanbul Týp Fakültesi Ýç Hastalýklarý
DetaylıBÝRÝNCÝ BASAMAK SAÐLIK HÝZMETLERÝ: Sorun mu? Çözüm mü?
BÝRÝNCÝ BASAMAK SAÐLIK HÝZMETLERÝ: Sorun mu? Çözüm mü? Hükümetler birinci basamak saðlýk hizmetleri konusundaki yasalarý açýkça çiðnemektedir. Türkiye saðlýk sisteminde, birinci basamaktaki kurumlar (saðlýk
DetaylıDicle Üniversitesi Öðrencilerinde Madde Kullanýmýný Belirleyen Risk Faktörleri
ARAÞTIRMA Dicle Üniversitesi Öðrencilerinde Madde Kullanýmýný Belirleyen Risk Faktörleri Murat Yalçýn 1, Altan Eþsizoðlu 2, Hasan Akkoç 3, Aziz Yaþan 4, Faruk Gürgen 5 1 Dr., 4 Yrd.Doç.Dr., 5 Prof.Dr.,
DetaylıBÝLGÝLENDÝRME BROÞÜRÜ
IPA Cross-Border Programme CCI No: 2007CB16IPO008 BÝLGÝLENDÝRME BROÞÜRÜ SINIR ÖTESÝ BÖLGEDE KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLÝ ÝÞLETMELERÝN ORTAK EKO-GÜÇLERÝ PROJESÝ Ref. ¹ 2007CB16IPO008-2011-2-063, Geçerli sözleþme
DetaylıÝÞ GÜVENLÝÐÝ KONUSUNDA BÝLGÝ-TUTUM VE DAVRANIÞLARININ DEÐERLENDÝRÝLMESÝ *
Dr. Elçin BALCI Uzm., Erciyes Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Ýskender GÜN Yrd. Doç., Erciyes Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Alper KAYA Kayseri H.M. Güldüoðlu Saðlýk Ocaðý Baþ Tbb. KTO-Ýþçi Saðlýðý
DetaylıARAÞTIRMA. Ertan Uzun*, Meral Kiþioðlu** *Süleyman Demirel Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý AD, Isparta **Isparta Devlet Hastanesi, Isparta
ARAÞTIRMA 7 Özet Cinsel yolla bulaþan hastalýklar (CYBH) tüm Dünyada önemli bir halk saðlýðý sorunudur. CYBH ýn görülme sýklýðý özellikle son 15 yýl içerisinde yeniden artmaya baþlamýþtýr ve bu artma ile
DetaylıÜniversite Öðrencileri Güvenli Cinselliði Nasýl Algýlýyor? How Do The University Students Perceive Safer Sex?
Üniversite Öðrencileri Güvenli Cinselliði Nasýl Algýlýyor? How Do The University Students Perceive Safer Sex? Dr. Didem Ateþ*, Dr. Aktan Karahan**, Dr. Tuðrul Erbaydar*** Özet Bu çalýþma gençlerin güvenli
DetaylıBir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri
Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı
DetaylıDt. Erdal ÖZCAN * Yrd. Doç. Dr. Sinan EVCÝL* Dt.Hacer TURGUT** Doç. Dr. Mehmet YILDIZ **
ATATÜRK ÜNÝVERSÝTESÝ DÝÞ HEKÝMLÝÐÝ FAKÜLTESÝNE BAÞVURAN HASTALARDA KLÝNÝÐE BAÞVURMA NEDENÝ ÝLE EÐÝTÝM DURUMU, YERLEÞÝM YERÝ ÝLE DÝÞ FIRÇALAMA ALIÞKANLIÐI ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ Dt. Erdal
Detaylı