-BASINÇLI HAVA ŞEBEKELERİ-

Transkript

1 -BASINÇLI HAVA ŞEBEKELERİ- - Bernoui Denkemi Bir akışkanın boru içineki areketini inceeyeim. Önce akışkanın sıı ouğunu yani, basınç eğiştikçe akışkan yoğunuğunun eğişmeiğini e akışkanın boruyu tamamen ouruğunu kabu eeim. Kütesi " m " oan akışkan boru içine areket eerek No' u konumunan No' u konumuna emiş osun. Akışkan ie ış am arasına enerji aışerişi yok ise sürtünmesiz ama areket için enerjinin sakımı kanununa öre aşağıaki bağıntıyı yazabiiriz. m m V V BENOULLI enkemi oarak biinen bu bağıntıyı ratik müenisik çaışmaarına kuanabimek için akışkan ie boru iç yüzeyi arasınaki sürtünmenin e öz önüne buunuruması erekir. Boru ie az arasınaki mekanik sürtünme, bir kısım enerjinin ısı enerjisine önüşü ış ama kaçmasına neen omaktaır. Akışkan tarafınan tekrar kuanıamayan bu enerji, kaybomuş enerji oarak eğereniriecek e BENOULLI enkeminin sağ tarafına iae eiecektir. Sürtünme neeniye ouşan bu enerji kaybının büyüküğü; boru uzunuğu e akışkanın kinetik enerjisi ie oğru orantıı, boru çaı ie ters orantıı oacaktır. Orantı katsayısı " " ise boru sürtünme katsayısı oarak isimeniriecektir. Bu açıkamaaran sonra BERNOULLI enkemini şu şekie enişetmek mümkünür. m m V V Bu bağıntıa küte, ağırık üzerinen österiecek our ise bağıntı; m

2 V V şekini aır. Eşitiğin er iki tarafı ie böünürken, V ouğu öz önüne buunuruur ise; enkemi ee eiir. Bu enkem yarımı ie e noktaarı arasınaki basınç farkı; ( ) our. Eğer boru çaı eğişmiyor ise; e our. Bu uruma bağıntı; ( ) şekini aır.bunara iae oarak bir e boru yatay aziyette ise; oacağınan our. - Reyno Benzerik Kuraı e Akış Rejimeri; Araştırmaar bize örüntüsü e ayanığı mekanik esasar açısınan farkı iki akış rejiminin mecut ouğunu östermiştir. Laminer akım, akışkan moeküerinin birbirini kesmeyen üzeni yörüneer üzerine areket ettiği akış rejimiir (şeki a). Türbüansı akım ise; moekü yörüneerinin birbirini kestiği, küçük türbüansar ouştuğu üzensiz bir akış rejimiir (şeki b). Bir akışkanın çok küçük çaı boru içine e çok üşük ıza areketi aminer akım oarak başar. Akışkanın ızı artırıı, bei bir krt ızı üzerine çıkıığına akış üzeni bozumaya, moeküer birbirine karışmaya e türbüansar ouşmaya başar. Akış rejimi artık türbüansı akımır. Aynı sonucu çaı aa büyük oan boruara a ee etmek mümkünür. Ancak bu efa, türbüansı akıma eçişi beireyen krt ızı aa küçük our. Akışkan türü eğişmeiği sürece, aminer

3 akıman türbüansı akıma eçiiğine " " çarımının sabit kaığı tesit eimiştir. Aynı eneyer başka akışkanara tekrar eiiğine; " " çarımının kinematik izkositesi (ν) yüksek oan akışkanara küçük, kinematik izkositesi üşük oan akışkanar a ise büyük ouğu örümüştür. Ama ene e ( Sabit ) ouğu ν örümüştür. Bu eğere buucusunun ismine atfen REYNOLD sayısı enmiştir. Re ν Kinematik izkosite yerine inamik izkosite kuanıacak our ise; η ν ouğunan, Re our. Diğer tarafta; η Q ak 60 A 60π 4 Q ak π ifaesi yukarıaki formüe kuanıırsa; Q Re ak η π ak Re 46 η bağıntısı ee eiir. Çok sık kuanacağımız su e aanın çeşiti sıcakıkaraki inamik izkositesi aşağıaki çizeee erimiştir. Dinamik Vizkozite 0 6 η Sıcakık C Su Haa Boru Sürtünme Katsayısı

4 Sürtünmeer neeniye ouşan basınç üşüşünü esaayabimek için boru sürtünme katsayısı ( ) nın beirenmiş oması erekir. Boru sürtünme katsayını beiremek amacıya bir çok araştırma yaımış e çok sayıa formü aya atımıştır. Ancak; bu formüerin bir kısmı ya çok ar kasamı e öze konuarı ee aan araştırmaara ayanmaktaır eya formüeri teme biimerin koyukarı esasar içine eğerenirmek mümkün eğiir yaut ta formüer aa yeni araştırmaara sık sık eğiştirimek urumuna kamışarır. Biz buraa boru sürtünme katsayısını REYNOLD sayısına bağı oarak eren e teme biimere ait formüeri bozmaan kuanma imkanı sağayan araştırma sonuçarını kuanacağız. 3.- Laminer Akıma Boru Sürtünme Katsayısı REYNOLD sayısının 30 eya bu eğeren küçük oması urumuna akış rejimi aminer akımır. Bu akış rejimine, moeküer aks istikametine e birbirine arae siinirik tabakaar üzerine areket eerer. Tabakaar arasınaki sürtünme kueti yani, akışkanın izkositesi basınç üşüne neen oan tek etkenir. Boru iç yüzeyinin urumu iç önemi eğiir. HAEN e POİSEUİLLE birbirerinen bağımsız oarak yatıkarı araştırmaar sonucuna, bu akış rejimine boru sürtünme katsayısının ; 64 Re ouğunu bumuşarır. 3.- Türbüansı Akıma Boru Sürtünme Katsayısı amarı için ayrı ayrı ee aını inceecektir. Türbüansı akıma moeküer saece boru aksı yönüne eği, boru aksına ik yöne e areket eerer. Doayısıya moeküer birbirinin younu keser eya küçük türbüansar ouştururar. PRANDTL tarafınan aya atıan bir teoriye öre; türbüansı akıma eçiikten sonra boru iç yüzeyine temas een ince bir tabaka içine akış rejimi aa aminer akımır. Türbüansı akıman etkienmeyen bu tabakanın kaınığı REYNOLD sayısı arttıkça azaır. Bu uruma aminer akım tabakasının boru iç yüzeyineki ürüzeri örtü örtmemesi sürtünme kayıarı açısınan çok önemi bir ouur. Bu neene türbüansı akıma sürtünme katsayısı; iroik açıan ürüzü, iroik açıan ürüzsüz e eçiş 3..- Pürüzsüz Ortama Türbüansı Akım

5 Boru iç yüzeyineki ürüzer aminer akım tabakası ie tamamen örtüüyorsa bu tür akış rejimi ürüzsüz ama türbüansı akım oarak tanımanır. Bu uruma sürtünme katsayısı boru iç yüzeyineki ürüzeren etkienmez. Ancak, sürtünme katsayısı yine e aminer akımaki eğeren büyüktür. Çünkü; sürtünme kayıarı saece akışkanın iç sürtünmesi neeniye aya çıkmaz ayrıca, türbüansara moeküeri ızanıracak enerjiye e itiyaç arır. PRANDTL e Von KARMEN ürüzsüz amaki türbüansı akıma sürtünme katsayısı 'nın esabı için aşağıaki formüü ermişerir. ( Re ) 0, 8 o 3..- Pürüzü Ortama Türbüansı Akım REYNOLD sayısı arttıkça aminer akım tabakasının kaınığı azaır e niayet boru iç yüzeyineki ürüzer tamamen aya çıkar. Ortaya çıkan ürüzer sürtünme kayıarını aa a artırır. PRANDTL, COLEBROOK e NİKURADSE 'nin araştırmaarına öre, ürüzü ama katsayısı REYNOLD sayısınan bağımsız ou, " k/ " ie österien röatif ürüzüük oranı ie eğişmekteir. o k,4 k Boru Çaı Pürüz Boyutu [ m] [ m] Boruarın ürüzüük oranı üretiikeri zamanki eğererine kamaz. Boru iç yüzeyine meyana een asanma eya akışkan mae içineki katı maeerin çöketieri ürüzüük katsayısının zamana artmasına neen ourar. Maen işetmeerine kuanıan basınçı aa boruarı üzerine yaıan araştırmaar, kuanım süresi yıı eçtikten sonra ürüzüük artışının uruğunu e ürüz boyutunun k 0.6 mm ie maksimum eğerine uaştığını östermiştir. Yaıan esaamaara ene e üeni böee kaabimek için k 0.0 mm oarak aınması tasiye eimekteir. Basınçı aa şebekeerine rastanan akış rejimi çoğunuka ürüzü ama türbüansı akımır eçiş Ortamına Türbüansı Akım Türbüansı akıma, REYNOLD sayısı arttıkça boru iç yüzeyine temas een aminer akım tabakası kaınığının azaığı aa önce beirtimişti Pürüz teecikerinin aminer akım tabakasını ei aya çıktığı önemer ürüzsüz aman ürüzü ama eçiş amı oarak tanımanmıştır. Bu ama sürtünme kayıarı saece röatif ürüzüük oranına bağı eği ayrıca; akışkanın izkositesine, ürüz teeerinin eometrik şekine e ürüz teeeri arası mesafeye bağı oarak eğişmekteir.

6 Boru Durumu Pürüz Boyutu [mm] *Bakır,Aüminyum,Cam Teknik açıan ürüzsüz 0.00 'e kaar çekme boruar * Dikişsiz çekme çeik boru -Yeni Kuanıman sonra temizenmiş Kısmen ası e kaamış 0.40 'a kaar -Oukça kaamış 3 ' e kaar * aanize çeik boru kaitei Yeni (Basınçı aa borusu ibi) asat Yeni (Basınçı aa borusu ibi) * Çeik boruar Basınçı aa borusu Kuanımış Dikişi çeik boru -Bitümü, yeni Kuanımış, afif ası Su atımı boruarı (Oukça ası e kaamış) * Pik Boruar Yeni, bitümü Yeni, bitümsüz Kuanımış, ası.0... Kuanımış, kaakı Türbüansı Akım için Ortak Formü eçiş önemine sürtünme kayıarı üzerine etkii oan faktörerin çoğaması e bunaran bazıarının (teecikerin eometrik şeki e teeciker arası mesafe ibi) tanımanmasının zor oması neeniye araştırmaar ittikçe zoraşmış, müenisik çaışmaarı assasiyeti içine bu konuaki araştırmaara eam etmenin e yararı omayacağı sonucuna arımıştır. COLOBROOK e WHITE ürüzü e ürüzsüz amar için erien formüeri bireştirmiş e bu yeni formüün eçiş önemini e yeteri assasiyete temsi eebieceğini östermiştir. Türbüansı akış rejimine boru sürtünme katsayısını eren ak formü;, o Re k 3, Basınçı Haa Boruarı için Öze Formü Basınçı aa boruarı oarak çeik boruar kuanımaktaır. Şebekeeki basınç eğereri ise, bazı öze aer ariç, 7-8 at ciarınaır. BİEL; FRİTZSCHE ' nin maen ocakarına kuanıan basınçı aa boruarı üzerine yatığı araştırma sonuçarını eğerenirmiş e Re 0000 oması aine boru sürtünme katsayısının aşağıaki öze formüe esaanabieceğini östermiştir. -0,48 0, 039Q eya N 0,06-0,06

7 4- Basınçı Haa Boruarına Sürtünme Kaybının Hesabı Çaı eğişmeyen boruara sürtünmeer neeniye ouşan basınç üşüşünün, [m/s] [k/m [k/m 3 ] ] bağıntısı ie esaanabieceği aa önce beirtimişti. Bu bağıntının, basınçı aa müenisik esaarına aa raat bir şekie kuanıabimesi için bazı önüşümerin yaıması erekir. Pratik uyuamaa kuanıan boruar airese kesitiir. Boruan eçen aanın ızınan çok, bir saatte boruan eçecek aa miktarı iişki; Q N eğeri biinir. Boruan eçen aanın ızı ie saatteki ebisi arasınaki Q [m 3 /] 3600[ s/] A[ m ] [ m/s] şekine yazıabiir. Kuanıan boruarın çaarı [mm] birimi ie beirtimekteir. Bu uruma borunun kesit aanı: A π [ mm] 6 40 A [m ] our. Bu eğer yukarıaki formüe yerine konu, çekiirse; π Q [m/s] our. 'yi eren formüe boru çaı " " ie boru uzunuğu " " nin birimerinin aynı oması erekir. Pratik uyuamaa boru çaı [mm] e boru uzunuğu [m] birimeri ie eriiğinen birimeri eşitemek için formüe 000 çaranı kuanmak erekir. Ayrıca, bu formüe esaanan basınç farkının birimi [k/m ] ir. Pratik uyuamaa ise aa çok [at] [k/cm ] birimi kuanımaktaır. Bu önüşümün yaıabimesi için e formüün 0000 'e böünmesi erekir. Bu açıkamaaran sonra; 000 9, π 3600 Q 637, Q formüü ee eiir. Bu formüün ay e ayası özü ağırık "Q " our e formü; ie çarıırsa

8 637, [m] [mm] [k/m 3 [k/] [at] ] şekini aır. Yukarıaki bağıntı akışkan türü ne oursa osun beirtien birimere tüm akışkanar için kuanıabiir. Bunan sonra akışkan türü "aa" oarak satanı formü biraz aa eğiştiriecektir. Basınçı aa müenisik esaarına aa ebisi; aanın norma şartaraki (760 mmh basınç e 0 C sıcakık) acmi cinsinen beirtiir. Buna öre; Q N N Q N,93 ir. Basınçı aa şebekeerine basınç farkarının çok küçük ouğu e aa sıcakığının sabit kaığı kabu eiir. Yani; sürtünme neeniye basınç eğişirken aa acmi izotermik oarak ( sabit ) eğişir. Bu uruma; 000 9,7 T yazıabiir.yukarıaki iki formü, formüüne yerine konursa; 637, 637, 3, Q,93 N Q N T 9,7 T 0000 formüü ee eiir. Basınç, borunun iki ucu arasına saece sürtünmeer neeniye oğrusa orana eğişeceği için,

9 yazıabiir.bu ifae ie yukarıaki formü; 6,3 Q N T Q N [m] [mm] [Nm [at] 3 /] T [ o K] şekine ifae eiebiir. - Basınçı Haa Şebekeeri için Pratik Formüer Daa önceki konuara boru sürtünme katsayısı için iki ayrı formü erimişti. COLEBROOK e WHİTE tarafınan eiştirien formü ie 'nın esaanı yukarıaki formüe kuanıması oukça küfeti bir iştir. BİEL tarafınan saece basınçı aa şebekeeri için eiştirimiş formüünü kuanarak çözüme aa koay uaşmak mümkünür. Boru içineki basınçı aa sıcakığı yakaşık 8 C 9 K oarak aınırsa, BİEL 'in 0, 039Q -0,48 N formüü ie yukarıaki formü, 6,30,039Q 0,48 N Q N 9 97,7 Q,8 N şekine önüştürüebiir. Bu formüen e yararanarak, e Q 0,084 N, Q 0,37 N 0, 0,4 formüeri yazıır.

10 6- Armatürerin Sürtünme Dirençeri Bir basınçı aa şebekesi üz boruar e bu boruarı birbirine bağamaya yarayan irsek, T irsek ibi bağantı eemanarınan ouşur. Ayrıca ana, sürü ibi eemanar şebekenin üzeni bir şekie çaıştırımasına yarımcı ourar. ene oarak armatür oarak isimenireceğimiz bu eemanar aanın akış yönünü eğiştirir e türbüansa neen ourar. Armatürere ouşan enerji kaybı akışkanın kinetik enerjisi ie orantııır. Orantı katsayısı ζ irenç katsayısı oarak isimeniriecektir. Armatürereki enerji kaybının neen ouğu basınç üşüşü: V ζ m ζ formüü ie esaanır. Düz boruara sürtünme neeniye ouşan enerji kaybı e bu neene meyana een basınç üşüşünün kinetik enerji ie e orantıı ouğunu aa önce beirtmişti. Bu benzerikten yararanı armatürerin neen ouğu basınç üşüşüne eşit basınç üşüşü ouşturan üz boru uzunuğu esaanabiir. Bu uruma: ζ omak zorunaır. Bu ifaeeki armatür kaar basınç üşüşü ouşturan üz boru uzunuğuur. Biz bu uzunuğa iii armatürün eşeğer uzunuğu iyeceğiz e eşeğer uzunuğu aşağıaki formü ie esaayacağız. e ζ Çeşiti armatürere ait ζ irenç katsayıarı aşağıaki çizeeere erimiştir: Bunar yarımı ie iii armatürün eşeğer uzunukarı esaanabiir. Bir şebeke kounaki armatürere ait eşeğer uzunukarın şebeke eometrik uzunuğuna iae eimesi ie armatürerin neen oukarı basınç üşüşü üz borunun neen ouğu basınç üşüşü ie birikte esaanmış our.

11 Yuarak irsekerin irenç katsayıarı ζ: R α 90 Pürüzsüz Pürüzü α 4 Pürüzsüz Pürüzü Köşei irsekerin irenç katsayıarı ζ α Pürüzü Pürüzsüz ik körükü irsek Boru Çaı ζ.8... Bireşik 90 ik irseker ζ 90 ik irseğin katı ζ 90 ik irseğin 3 katı ζ 90 ik irseğin 4 katı eçiş eemanarı ζ,0 ζ 0,7 ( Düz boru ) ζ,4 ( Körükü boru )

12 Kaşak Bağantıarı ( Ana ko boru çaı Tai ko boru çaı) Q Ana ko toam ebisi Q Tai ko ebisi t Q Ana ko ebisi a ζ Ana ko irenç katsayısı a ζ Tai ko irenç katsayısı t Ko Ayrımı Ko Bireşimi Ko Ayrımı Ko Bireşimi Q / Q t α ζ a ζ t ζ a ζ t ζ a ζ t ζ a ζ t " - " işareti basınç artışı emektir Vana e sürüerin irenç katsayıarı ζ Boru Çaarı [mm] Norma Vana Köşe Vana Serbest akım anası Sürü Ani Kesit Değişmesine irenç katsayıarı ( A Büyük kesit ; A Küçük kesit) A / A ζ

13 BASINÇLI HAVA ŞEBEKE HESABI Basınçı aa şebeke esaarının amacı; basınçı aa tüketicierine, onarın isteiği basınç e miktaraki aayı ietecek şebekeyi boyutanırmaktır. Basınçı aa maiyeti yüksek oan bir enerji türüür. Bu neene, basınçı aa şebekeeri boyutanırıırken em teknik, eme ekonomik açıan etayı çaışmaarın yaıması erekir. İstenien miktar e basınçtaki aayı ietecek şebekenin boru çaını, keyfi oarak beirenen ekonomik kriterere ayanarak seçmek teknik açıan mümkünür. Komresör enerji maiyetinin üşük oması istenirse komresörü mümkün oan en üşük basınç e kaasite ie çaıştırmak erekir. Bunun şebeke açısınan anamı, şebekeeki basınç üşüşünü en küçük seiyee tutmak, yani büyük çaı boruar kuanmaktır. Çok büyük çaı boruar kuanıığına aeri e kuyuara boruarı öşeyecek yer bumakta sorunar aya çıkar. Ayrıca, mazeme e sökü-takma işçiik maiyeterineki artışın komresörün tasarruf ettiği enerji maiyetinen çok faza ouğu tesit eiir. Bu sorunarın önenmesi, küçük çaı boru kuanmaka mümkünür. Çok küçük çaı boruar kuanıır ise bu efa basınç üşüşeri çok artar, şebekenin aama basınçı yükseiği için aa kaçakarı a çok faza our. Tüketien aa miktarı e basınçı eğişmeiği ae komresör aa faza aayı aa faza basınça sıkıştırırken enerji maiyeteri aşırı erecee artar. Ekonomik açıan biribiri ie çeişen bu maiyeterin eneenmesi e teknik esaamaar için esas oacak teme krıterin aya konması erekir. Basınçı aa şebekeerinin ekonomik açıan oğru bir şekie boyutanırımasına imkan eren iki yöntem mecuttur. Her iki yöntem e işetme tecrübeerine ayanmaktaır. İk yöntem aa çok maen işetmeerine yöneik ou, şebekeeki basınç üşüşü miktarının mertebesini beiremekteir. Buna öre basınç üşüşü; Kuyu e ana aeriere Pano yoarına 0. at / 000 m at / 000 m omaıır. ene kuanıma yöneik oan ikinci yönteme ise, boru içineki aa ızın mertebesi beirenmiştir. Buna öre, norma şartaraki aa miktarına bağı oarak boru içineki aa ızı, omaıır. Bu eğer erekir ise, eğerine çıkarıabiir. N 0 -- m/s N m/s Birinci yönteme erien eğerer inceeniğine; uzun ömürü, eniş acımı ana aeri e kuyuara basınç üşüşünün küçük, oayısıya boru çaarının büyük tutuuğu, buna karşın şebeke ömrünün kısa ouğu ar acımı ano yoarına ise basınç üşüşünün büyük tutuu küçük çaı boruar kuanma imkanının sağanığı

14 tesbit eiir. Birinci yönteme benzer sonuçara uaşmak için, ikinci yönteme e kuyu e ana aeriere üşük ızarı, ano yoarına ise yüksek ızarı seçerek şebekeyi boyutanırmak erekir. Basınçı aa şebeke esabının ayanığı önemi erieren biri e aa tüketim miktarıır. Aşağıa bazı basınçı aa makinaarına ait aa tüketim miktararı eriecektir.mutak aa tüketim miktarı [ Nm 3 / ] eya sesifik aa tüketim miktarı [ Nm 3 /B ] büyükükeri ie erien bu eğerer 4 atü çaışma basıncı e 0 C sıcakık için eçeriir. Makinanın yüküne, çaışma ızına, yaşına e bakımına bağı oarak tabii ki bu eğereren samaar oacaktır, ancak roje safasına yaıan esaar için enee kuanıabiir aama eğererir. Şebekeye eriecek aa miktarı beirenirken, şebekeen aa çeken makinaarın sayısını e bunarın aa tüketim miktararını bimek yeteri eğiir. Bunarın ışına ayrıca eş zaman faktörü ( η E ) enien bir oranı a bimek erekir. Eş zaman faktörü; bir makinanın net çaışma süresinin, ocakta aa tüketiminin en yoğun ouğu süreye oranıır. Bu oran örneğin antiatör için 'ir. Eş zaman faktörünün işetmee yaıacak etüer ie tesbit eimesi erekir. Aşağıa erien eğerer ise ancak roje safasınaki esaara kuanımaıır. Motorar: η E Lamei Motor < 0 B Düz eya Eğik Dişi Motor Ok Dişi Motor İkiz Pistonu Vinç Motoru 0 - Nm 3 /B 4 - Nm 3 /B 3-4 Nm 3 /B 4 - Nm 3 /B Motor türeri için erien tüketim araığına, o türün büyük üçteki motorari için küçük, küçük üçteki motorar için büyük tüketim eğereri seçimeiir. Kazı Makinaarı: η E Martoikör 3-60 Nm 3 / Martoerfaratör ( 0 k ) 0-40 Nm 3 / Martoerfaratör ( 0 k ) 360 Nm 3 / Darbei Sonaj Makinasi Nm 3 / E matkabı Nm 3 / Pnömatik Dou Makinaarı: η E 0.0 Dou Kaasitesi 0 m 3 / 700 Nm 3 / Dou Kaasitesi 80 m 3 / 6000 Nm 3 / Dou Kaasitesi 40 m 3 / 4000 Nm 3 / Dou Kaasitesi 30 m 3 / 300 Nm 3 Dou Kaasitesi 7 m 3 / 000 Nm 3 / Haaanırma Makinaarı: η E.00 Vantiatör 300 mm 0 Nm 3 / Vantiatör 400 mm 6 Nm 3 / Vantiatör 00 mm 90 Nm 3 / Vantiatör 600 mm 60 Nm 3 /

15 Değişik Tür Makinaar: Tuumba 30 Nm 3 / Vaon İtici 60 Nm 3 / Bum 400 Nm 3 / Sinya Kornası 0 Nm 3 / Basınçı Haa Jeneratörü ( kw ) 30 Nm 3 / Basınçı Haa Lambası ( 80 W ) Nm 3 / Basınçı Haa Lambası ( 40 W ) 7 Nm 3 / Büyük e aanmış şebekeere aa kaçakarının ocağa erien aa miktarına oranı aama oarak %30-40 seiyesineir. Bu neene, şebekeye eriecek aa miktarı beirenirken aa kaçakarını a özarı etmemek erekir. Basınçı aa şebekeeri üzerine yaıan araştırmaara aa kaçağı miktarının, şebeke basınçı, şebeke uzunuğu e boru çaı ie yakın iişki içine ouğu tesbit eimiştir. Fanş bağantıı şebekeere aa kaçağı miktarı aşağıaki formü yarımı ie esaanabiir. ( ) Q K 036. m 04. Bu bağıntıa: Q K Haa Kaçağı [ Nm 3 / ] Şebeke Uzunuğu [ m ] Boru Çaı [ m ] m Şebeke Basınçı [ Atü ]