11. Konya Uluslararas Mistik Müzik Festivali

Transkript

1 11. Konya Uluslararas Mistik Müzik Festivali Hz. Mevlâna n n 807. Do um Y ldönümü Etkinlikleri çerçevesinde, Konya Valili i l Kültür ve Turizm Müdürlü ü taraf ndan, Eylül 2014 tarihleri aras nda Konya Uluslararas Mistik Müzik Festivali nin 11. si düzenlenecek. Dünyan n çeflitli yerlerinden geleneksel müziklerin buluflma noktas hâline gelen Konya Uluslararas Mistik Müzik Festivali, tüm dünyada izlenirli i her geçen gün artan bu müzikleri tan tmay ve onlara popüler unsurlara kar flmadan, otantik yap lar ve özellikleri korunarak sergilenebilecekleri, yani kendileri olarak var olabilecekleri bir kültür ortam sa lamay amaçl yor. Festivalin Düzenleme Kurulunda, Dr. Sefa Çetin (Vali Yard mc s ) Dr. Mustafa Ç pan ( l Kültür ve Turizm Müdürü) Mehmet Yünden ( l Kültür ve Turizm Müdür Yard mc s ) Dr. Timuçin Çeviko lu (Kültür Bakanl Sanatç s, Festival Sanat Yönetmeni) Dr. Sibel Karaman (Selçuk Üniversitesi Dilek Sabanc Devlet Konservatuar Ö retim Üyesi) yer al yor.

2 Festivalin Sanat Yönetmenli ini Dr. Timuçin Çeviko lu, Yönetmen Yard mc l klar n Feridun Gündefl, Burak Kaynarca ve Emre Soylu üstleniyorlar. Gruplarla iletiflim, Festivalin Küratörlü ünü de yürüten Feridun Gündefl taraf ndan gerçeklefltiriliyor. Festivalin web sitesi Muammer Ero lu, logo ve görsel materyalleri Enes Evren ve Bahad r Uysal taraf ndan tasarlanm fl; görsel uygulamalar smet Filizfidano lu taraf ndan yap lm flt r. Tan t m videolar Ferdi fiah taraf ndan haz rlanm flt r. Festivalin yaz l ve görsel eserlerinin (Kitap, Web Sitesi ve DVD) Yay n Yönetmenli ini yürüten Dr. Mustafa Ç pan, Feridun Gündefl ve Gevher E. Çeviko lu taraf ndan derlenerek ngilizceden Türkçeye çevrilen metinleri düzenleyip yay na haz rlam flt r. Sanatç larla iletiflim ve tan t m materyallerinin temini konular nda, Arts Nomades yöneticisi Pierre-Alain Baud, Agha Khan Music Initiative çal flanlar Rebecca Guillaume ve Fairouz Nishanova, Anmaro Asia Arts yöneticileri Robert van den Bos ve Maria Theresa Butarelli büyük katk sa lam fllard r. Festival Program (22-30 Eylül 2014) 22 Eylül, Pazartesi Deba MAYOTTE 28 Eylül, Pazar Sain Zahoor Ahmad PAK STAN 25 Eylül, Perflembe Luzmila Carpio BOL VYA 26 Eylül, Cuma 29 Eylül, Pazartesi Seni Budaya Nusantara ENDONEZYA 23 Eylül, Sal Resonet SPANYA Üstâd Aashish Khan H ND STAN 24 Eylül, Çarflamba 27 Eylül, Cumartesi Kayhan Kalhor Ensemble RAN 30 Eylül, Sal Badakshan Ensemble TAC K STAN Konya Türk Tasavvuf Müzi i Toplulu u TÜRK YE

3 22 Eylül, Pazartesi Deba MAYOTTE DEBA Mayotte, Afrika k tas ve Madagaskar aras nda yer alan Komor Ada Tak m n n bir parças d r. Komor Adalar na slâmiyet i, anakara ile adalar aras nda seyahat eden Arap denizciler getirmifl, yerel Bantu medeniyetiyle Arap medeniyetinin karfl laflmas Svahili kültürünü do urmufltur. Komor Adalar nda slâmiyet in varl, özellikle Kâdiriyye ve R fâiyye olmak üzere sûfî ö retilerinin deste iyle pekiflmifltir. Deba, günümüzde sadece kad nlara özgü, kasîdelere dayal, müzik ve dans birlefltiren bir slâm kültürü unsurudur. Bir tür zikir olan Deba, Mayotte de en yayg n dervîfl e lencelerinden biridir. Müzik ve dans n birleflti i bu tür, halk n ço unlu unun Müslüman oldu u Mayotte de geleneksel e itim sisteminin de önemli bir parças d r. Çocuklar n ve gençlerin bu gelene i ö renirken ald klar e itim, ayn zamanda Mayotte nin kültürünü ve müzikâl miras n özümsemelerini sa lamaktad r. Deba, söyleyifl güzelli i, özgün ritimleri, alt n ve gümüfl tonlar n n a rl kl olarak kullan ld kostümleri ve uyumlu dekoru ile kula n yan s ra göze de hitâb eder. Sahneleyecekleri gelenekle ayn ismi tafl yan Deba Toplulu u, Mayotte li kad n müzisyenlerden olufluyor. Bu grup, gelene in tüm dünyada tan nmas nda büyük önem tafl yor.

4 23 Eylül, Sal Resonet SPANYA SANTIAGO HAC MÜZ KLER spanya s n rlar içinde özerk bir bölge olan Galiçya n n baflkenti Santiago de Compostela, ortaça da Hristiyanlar için Roma ve Kudüs ten sonra en önemli hac merkezlerinden biriydi. XII. yüzy lda Santiago de Compostela Katedrali tek sesli ve çok sesli müziklerin icrâs için çok elveriflli bir mekân olmufl, burada icrâ edilen müzikler, bölge halk n n ve ziyâretçilerin çokça ilgisini çekmifltir. Romanesk tarzdaki bu muhteflem katedral, bölgede bu müzi in do mas na vesîle olmufltur. Santiago de Compostela Katedrali, 1160 y llar nda tamamlanan Codex Calixtunus (Havâri Yâkup un risâleleri) nde anlat lan müzi in do du u yerdir. Hac için gelen tüm ziyâretçiler, müzisyen olsun ya da olmas n, memleketlerine dönerken bu Katedralde duyduklar müzi i ve ritmi beraberlerinde götürmüfllerdir. Böylece Katedralde ve tüm hac ibâdeti esnas nda duyduklar müzik, di er müzik türlerini etkilemifl ve bu sayede Codex Calixtunus ta yer verilen müzik, Do u da ve Bat da birçok kiliseye, saraya ve hatta evlere kadar ulaflm flt r. RESONET smini Codex Calixtinus un bir bölümünden alan Resonet, 1990 y l nda Fernando Reyes ve soprano Mercedes Hernández taraf ndan Santiago de Compostela da kurulmufltur. Toplulu un yay nlanm fl çok say da çal flmas bulunmaktad r. XVII. yüzy lda bestelenen Frans z hac ilâhîsi La Grande Chanson, Rönans dönemi ilâhîsi Santiago, XVII. yüzy l Fransa s nda hac gelene ini anlatan Les Pellerines, 1668 y l nda Toskana III. Dükü nün yapt seyahati anlatan Il Pellegrino, Canto de Nadal ; Rosalía Castro nun Galegos adl eseri, XII. yüzy lda Havâri Yâkup Günleri için bestelenen Canto de Ultreia: Codex Calixtinus-Pilgrims Songs, 1211 y l nda Santiago de Compostela Katedrali kutsama töreni için bestelenen Festa Dies ve Havâri Yâkup Yolu nu anlatan A Peregina bu çal flmalardan baz lar d r. FERNANDO REYES Fernando Reyes müzik e itimine Santiago de Compostela Katedrali nin çocuk koristler okulunda bafllam flt r. Fransa Toulouse Konservatuar ve Almanya Trossingen Devlet Konservatuar nda eski dönem telli sazlar üzerine e itim alm flt r. Avrupa da çok say da konsere kat lan ve kay tlar yapan Reyes, hâlen birçok önemli sanatç ya efllik etmekte, birçok üniversite ve e itim kurumunda konferanslar, seminerler ve dersler vermektedir.

5 24 Eylül, Çarflamba Badakshan Ensemble TAC K STAN Sebastian Schutyser/Aga Khan Music Initiative PAM R DA LARI MÜZ Badahflan müzik ve dans, Orta Asya da co rafya, tarih, dil ve dînin etkisi ile flekillenen zengin ve benzersiz bir kültürü yans tmaktad r. Bölgenin dînî müziklerinde yer alan sözler genellikle Klasik Farsça dan ya da Farsça n n bir lehçesi olan Modern Tacikçe den al nmaktad r. Bu bölgede fliirler yaz l ve sözlü olarak aktar l r. Ancak Rûmî (Hz. Mevlânâ), Hâf z ve Hilâlî gibi klâsik flairlerin fliirleri, yaz l kaynaklara ra men, sözlü aktar m gelene inin yayg nl nedeniyle zaman içinde yaz l kaynaklardakinden farkl hâle gelmifltir. Badahflan bölgesinde müzik, ibâdetlerin ve dînî günlerde yap lan törenlerin vazgeçilmez bir parças d r. Bölge halk ndan birinin vefât ndan sonra bütün gece bir arada bulunma gelene i, Perflembe akflam ve Cuma namaz toplanmalar, Nevrûz ve Ramazan ay kutlamalar, bu dînî etkinliklerin en önemlilerindendir. BADAHfiAN TOPLULU U Badahflan Toplulu u, 1970 y l nda dünyaya gelen Soheba Davlatshoeva taraf ndan kurulmufltur. Son derece iyi bir ses sanatç s, saz icrâc s ve dansç olan Davlatshoeva, Badahflan n baflkenti ve yaklafl k lik nüfûsu ile en büyük kenti olan Khoroq dan 80 km. uzakl kta yer alan Ghund nehri k y s ndaki küçük bir köyde büyümüfltür. Badahflan Toplulu u nun repertuar, her biri toplulu un içinde bulundu u bölgedeki eflsiz sosyal geleneklerle özdeflleflen, çok çeflitli müzik türlerinden oluflmaktad r. Dü ünler ve dînî törenlerde icrâ edilen müzik, bu geleneklerin bafl nda gelmektedir. Ayn zamanda bölgenin kimli ini yans tan Falak türünde icrâ edilen eserler ile çok çeflitli sazl ve sözlü eserler de toplulu un repertuar nda bulunmaktad r. Bu konser, bir Aga Khan Kültür Vakfı programı olan Aga Khan Music Initiative destegi ile düzenlenmektedir.

6 25 Eylül, Perflembe Luzmila Carpio BOL VYA AND DA LARI MÜZ Bolivya s n rlar içerisinde yer alan And Da lar nda icrâ edilen müzikler çok çeflitlidir. Bu bölgede yaflayan 30 dan fazla etnik grup, bütün olumsuzluklara ra men müzik, dans ve geleneklerini günümüze kadar tafl yarak bu çeflitlili in oluflmas n sa lam fllard r. Bölgede icrâ edilen müzik ve dans n kökeni, bin y l aflk n süredir süregelen geleneklere dayanmaktad r. Günümüzde Peru s n rlar içerisinde kalan eski Karal kenti gibi tören kültürü aç s ndan zengin kentlerde, en az 5000 y l önce pelikan ve akbaba kemiklerinden elde edilen flüt benzeri nefesli çalg lar n kullan ld na iliflkin kan tlar bulunmaktad r. Varl na inan lan do aüstü güçlerin yan s ra müzik de do umdan ölüme, savafltan hacca, tohumlar n topra a düfltü ü andan ekinlerin biçildi i ana kadar, hayat n her alan nda insanlar bir araya getirmifltir. And Da lar üzerinde kurulan nka Medeniyeti nde müzik ve dans, o topraklar üzerinde daha önce yaflam fl insanlar n ruhlar ile iletiflime geçmek için, hastalar tedâvi etmek amac yla ve ölüleri topra a verirken kullan lm flt r. Eserlerin, deniz salyangozundan yap lan nefesli sazlar, davullar ve çeflitli flütler eflli inde, bir küçük k z edâs yla icrâs, anneannelerden annelere, oradan da evdeki k zlara uzanan bir gelenektir. Bu gelene i sürdüren topluluklar; nkalar n Ana Tanr ças Paflamama, Günefl Tanr s Tata Inti ve elçi kabûl edilen Kuntur Mallku ya olan sayg ve ba l l sürdürerek, müzi in icrâ edildi i her sahneyi birer tap na a dönüfltürmeyi baflarm flt r. LUZM LA CARPIO Luzmila Carpio 1954 y l nda And Da lar yamac nda küçük bir Bolivya köyü olan Kala Kala da dünyaya gelmifltir. Keçuva Aymara kökenli Carpio, henüz küçük yafllarda iken spanyol istilac lar taraf ndan büyük ölçüde yok edilen geleneklerin ve ait oldu u kökenin korunmas gerekti inin fark na varm flt r. Luzmila Carpio, Bolivya n n Potosi bölgesinde icrâ edilen müzi i geleneksel hâliyle yorumlam fl ve bu icrâs yla Monde de la Musique (Müzik Dünyas ) dergisinin Alt n Diyapozon ödülüne lây k görülmüfl ve daha sonra Bolivya Kültür Ateflesi ilân edilmifltir. Ayr ca Bolivya Keçuva crâlar (Ocora-Radio France/Harmonia Mundi plâk flirketlerinin ortak yap m ) ve And Da lar n n Ruhu (LCMgmt Sanat Dan flmanl k Grubu taraf ndan) isimli albümleri yay nlanm flt r. Nisan 2006 tarihinde Bolivya Devlet Baflkan Evo Morales, Luzmila Carpio yu Bolivya n n Fransa Büyükelçisi olarak atam flt r. Luzmila Carpio 5 y l süre ile Paris te görev yapm fl ve 14 Haziran 2011 tarihinde Fransa Cumhuriyeti taraf ndan Devlet Üstün Hizmet Madalyas na lây k görülmüfltür. Çok özel bir sese sahip olan Luzmila Carpio, sesinde en ufac k bir pürüz olmaks z n en tiz seslere ç kabilmektedir. Carpio icrâ etti i dînî içerikli ilâhîler (jayllis) ve duygu yüklü eserler (arawis) ile fliirsel ve unutulmaya yüz tutmufl eserlerin kap lar n dinleyicilere açmaktad r.

7 26 Eylül, Cuma Üstâd Aashish Khan H ND STAN KUZEY H ND STAN KLÂS K MÜZ Hint yar madas n n Klâsik müzi i, insanl n ortak kültür miras n n en geliflmifl ifâde tarzlar ndan biri olup zengin bir geçmifle sahiptir. Kökleri 5000 y l öncesine, kadîm Indus uygarl na kadar uzan r. Hint müzi inin en eski biçimi, Hindu kutsal metinleri olan Vedalar n bir ezgi eflli inde okunmas na dayanmaktad r. XII. yüzy lda Sarangdev taraf ndan yaz lan Sangît Ratnakar, bölgeye Müslümanlar n gelmesinden önceki dönemde icrâ edilen müziklerle ilgili k ymetli bilgiler. Verilen bilgilere göre bu dönemde müzik hâlâ din esasl olup, daha çok tap naklardaki âyinler s ras nda ibâdet amac yla icrâ edilmifltir. Hint müzi i, XI. yüzy l n sonlar nda bölgeye Müslümanlar n egemen olmas ile birçok yeniliklere sahne olmufltur. slâm etkisi, müzikal tarz ve yap ya farkl bir bak fl aç s getirmifl, bu da zaman içerisinde, özellikle de yar madan n kuzeyinde Hindu ve Müslüman geleneklerinin kendine has bir kar fl m na dönüflmüfltür. SAROD Afgan rebâb ile ayn aileden gelen sarod, sitardan sonra Hint Klâsik Müzi i nin en bilinen telli saz d r. Sarod, perdesiz bir saz oldu u için Hint müzi inde meend olarak adland r lan ve müzi in önemli bir parças olarak kabûl edilen ses kayd rmalar (glissando) için çok elverifllidir. Maihar Gharana ekolünde kullan lan sarod, 1930 lu y llar n bafl nda Baba Allauddin Khan ile kardefli surbahar icrâc s Üstâd Âyet Ali Khan taraf ndan gelifltirilmifltir. ÜSTÂD AASHISH KHAN Hint müzi inin en önemli üstâdlar n n bulundu u bir ailede, 1929 y l nda dünyaya gelen Aashish Khan, henüz 5 yafl ndayken Hint müzi inin en önemli isimlerinden biri olan dedesi Baba Allauddin Khan Sahib taraf ndan Kuzey Hindistan Klâsik Müzi ine bafllat lm flt r. Aashish Khan ayr ca babas Üstâd Ali Akbar Khan ve halas Smt. Annapurna Devi ile de çal flm flt r. Aashish Khan henüz 12 yafl ndayken, Yeni Delhi de Hindistan AIR radyosunda haz rlanan bir programa dedesi ile birlikte kat larak ilk kez topluluk önünde bir icrâda bulunmufltur y l ndan beri Hindistan da ve dünyan n hemen her yerinde babas yla ve tek bafl na sahneye ç km flt r. Aashish Khan Hint kültürü ve klâsik müzi i elçisi olarak Hindistan temsil eden ilk müzisyendir. Uzun y llardan beri farkl kurumlarda e itmenlik yapmaktad r y l nda Geleneksel Hindistan Klâsik Müzi i alan nda verilen en önemli ödül olan Sangeet Natak Akademi Ödülü ne lây k görülen Aashish Khan, 2007 y l nda Dünya Müzikleri Kategorisinde Grammy Müzik Ödüllerine aday gösterilmifltir.

8 27 Eylül, Cumartesi Kayhan Kalhor Ensemble RAN RAN KLÂS K MÜZ Akdeniz in kuzey bölgesinden Orta Asya ya kadar uzanan co rafyada müzi in t n s, makâm özellikleri ve icrâ usûlleri birbiriyle az ya da çok benzerlikler gösterir. Ancak ran Klâsik Müzi i, ran n özgün târihi ve özgün kültürel ö elerine dayal olarak oldukça farkl bir kimlik kazanm flt r. Bin y l aflk n bir süre boyunca fetihlerin merkezi olan ran, komflu bölgelerin kültürleri ile sürekli etkileflim hâlinde olmufltur. Asl nda ran, antik ça lardan beri varl n sürdüren kendi siyâsî ve sosyal kurumlar ile her zaman önemli bir sanat ve edebiyat merkezi olmufltur. ran Klâsik Müzi i, VII, VIII ve IX. yüzy llarda slâm n ve tasavvufun yay lmas yla de iflim göstermifltir. Güneydo u ran da yer alan Horasan bölgesinin 820 de siyâsî özerklik al fl ve Ba dat n yükseliflini tâkip eden y llarda ran kendi müzik modelini gelifltirmifltir. Bu model, eski Fars müzi i makâm sisteminin de iflmesiyle ortaya ç kan özel bir perde sistemine dayan r. Mûsikî üstâdlar, zaman içinde da n k hâlde bulunan tüm makâmlar dastgâh ad verilen makâm sistemi alt nda toplam fllard r. ran Klâsik Müzi i repertuar nda on iki makâm grubu bulunmaktad r. Bunlar n her biri ismini dastgâh n darâmad ad verilen girizgâh k sm ndan al r ve her birinin aral klar, ritmik dizilimleri ve melodik özellikleri birbirinden farkl d r. Her dastgâh gûfle ad verilen küçük k s mlardan olufltur. Her gûfle (k s m, bölüm), kendine ait bir makâm, süresi, melodisi ve icrâ tarz olan, en fazla dört ya da befl sesten oluflan ba ms z bir parçad r. ran Klâsik Müzi i ço unlukla do açlamalardan oluflur. Dolay s yla makâmlar n yorumlanmas ve bir dastgâhtan di erine geçifl, büyük ölçüde icrâc n n becerisine ba l d r. KAYHAN KALHOR Kayhan Kalhor kemânçenin günümüzdeki en iyi icrâc lar ndand r. ranl icrâc lar ve dünyan n çeflitli yerlerinden sanatç larla yapt çal flmalar ile bütün dünyada tan nmaktad r. ran n Tahran kentinde dünyaya gelen Kalhor, henüz yedi yafl ndayken müzi e bafllam flt r. 13 yafl ndayken ran Radyo ve Televizyonu nun Ulusal Orkestras ile çal flmaya bafllam fl ve befl y l süreyle bu orkestrada yer alm flt r. 17 yafl nda, dönemin en itibarl sanat kuruluflu olan Chavosh Kültür Merkezi nin Shayda Toplulu u na kat lm flt r. New York Filarmoni Orkestras ve Lyon Ulusal Orkestras baflta olmak üzere birçok topluluk ve orkestra ile birlikte dünyan n birçok yerinde sahne alm flt r. Dastan, Ghazal: Persian & Indian Improvisations ve Masters of Persian Music topluluklar n n kurucular ndand r. ran n en çok tan nan ses sanatç lar ndan Mohammad Reza Shajarian ve Shahram Nazeri için besteler yapm fl, ran n en baflar l saz sanatç lar ile konserler düzenlemifl, kay tlar yapm fl, film ve televizyon müzikleri bestelemifltir. Faryad, Without You ve The Rain isimli albümleri Grammy ödülüne aday gösterilmifltir.

9 28 Eylül, Pazar Sain Zahoor Ahmad PAK STAN PENCAP SÛFÎ fi R - SÛFÎYÂNE KELÂM nsan n, ilâhî olan kendi içinde tecrübe etmeyi arzulamas olan tasavvuf, fliirde seçkin bir ifâde tarz bulmufltur. Tasavvufî anlay fl n en önemli eserleri fliir tarz nda ortaya ç km fl ve bu yolla yay lm flt r. Baflta tüm dünyada anlat m güzelli i ile öne ç kan Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî nin Mesnevî si ve di er manzûm eserler; do um ile Yarat c s ndan ayr lan rûhun yaln zca yeniden O na kavuflaca günü bekledi ini ve O na kavuflman n yolunun ölümden geçti ini ifâde etmifltir. Hindistan yar madas nda yaflayan sûfi velîler ve flâirler, baflta Vedanta ve Budizm olmak üzere yerel inan fllarla etkileflim hâlinde olmufllard r. Tasavvufî eserler ço unlukla Farsça d r; ancak bu bölgede, herkesin konuflup anlad Pencâbî, Purbî, Sarâikî ve Sindhî dillerinde de eserler verilmifltir. Bu fliirlerin müzikle icrâ edilece i bu programda, kökeni tasavvufî fliirlere dayanan ve Pakistan ile Hindistan n kuzey bölgelerinde yayg n bir tür olan kâfî ad verilen tek kiflilik bir icrâya yer verilecektir. Kökeni Arap fliirinde yayg n olarak kullan lan kasidelere dayand düflünülen kâfî icrâlar nda, bir zikir hâli yaratmak için genellikle baz dizeler tekrâr edilir; ancak zaman zaman fliirlerin tamam na da yer verildi i görülmektedir. nsan n lâhî Aflk a ulaflma arzusuna de inen dînî kökenli bu icrâ, müzikten ziyâde fliirin tafl d anlama odaklan r. Pierre-Alain Baud SAIN ZAHOOR AHMAD Son dönemde BBC Dünya Müzikleri Ödülü ne lây k görülen ve dünyada tan nan Sain Zahoor, Pakistan s n rlar içerisinde Güney Pencap eyâletinde çiftçi bir ailenin en küçük çocu u olarak dünyaya gelmifl ve erken yaflta flark söylemeye bafllam flt r. On yafl nda iken evden ayr l r. Müzi e olan ilgisi Baba Bullhe fiâh n Kasur daki türbesine yapt ziyâretle bafllam flt r. Ziyâreti esnâs nda, Patiala Gharana ekolünün icrâc s olan Üstâd Sain Raunka Ali ile tan flm fl ve sûfîyâne kelâmlar ö renmeye bafllam flt r. Sûfîyâne kelâm, tasavvufî fliirlerin müzikle okunmas d r. Sain Zahoor, uzun y llar boyunca velîlerin türbelerinde ya da sokaklarda flark söyleyerek dünyay gezmifl ve göçebe bir flekilde geçimini sa lam flt r y l nda ilk kez bir konser salonunda konser vermifltir. Pakistan Müzik Konferans için sahne ald bu konserde sesinin rengi ve performans ile 2000 kiflilik dinleyici kitlesinin büyük be enisini kazanm flt r y l nda BBC Dünya Müzikleri Ödülü nü ald ktan sonra birçok kayd yay nlanm fl, önce Pakistan da ve daha sonra da yurtd fl nda birçok radyo ve televizyon program yapm flt r.

10 29 Eylül, Pazartesi Seni Budaya Nusantara ENDONEZYA AÇE SÛFÎ MÜZ ve Z KR Dünyan n en kalabal k Müslüman nüfûsa sâhip ülkesi olan Endonezya, Hint, Çin ve slâm kökenli etkiler ile oluflmufl eflsiz bir sosyal çeflitlili e sahiptir. Endonezya adalar n n tümüne yay lm fl olan slâmî kültürün merkezi, Sumatra adas ve özellikle bu adan n kuzeyinde yer alan Açe bölgesidir. Yerel geleneklerin yan s ra Hinduizm-Budizm döneminden beri yaflaya gelen kültürel yap lar n etkisiyle, Endonezya da slâmiyet özgün bir farkl l k gösterir. Açe de özel günlerde veya törenlerde sahnelenen birçok dans ve müzikler mevcuttur. Birbirinden farkl bu türlerin tümünün temelinde, slâmiyet te Allah bir çeflit derin düflünme yoluyla beyinde ve kalpte hissetme hâli olan zikir yatar. Tüm müzik ve danslar, tekrarlayan melodiler, ritmin artan h z ve karfl l kl söyleyifller gibi ortak özellikler tafl r. Bu türlerin, Gamelan gibi slâmî temellere dayanmayan geleneklerle de çarp c benzerlikleri vard r. Her iki tür de büyük topluluklarca ve ço unlukla vurmal sazlar kullan larak sahnelenir. Ayr ca iki türde de müzik, birbirinden farkl k s mlar n bir bütün oluflturmas yla ortaya ç kar. SAMAN Geleneksel bir Açe dans olan Tari Saman, Bali dans türlerine benzer. lk kez, XVI. yüzy lda yaflam fl Açe li bir din adam olan fieyh Saman taraf ndan ortaya konan bu dans, Açe de çok sevilir. Pok Pok Ane olarak bilinen yerel dansa benzeyen bu tür, parlak ve rengârenk geleneksel k yafetler içindeki bir grup dansç taraf ndan sahnelenir. Grup dizlerinin üzerine çökmüfl bir flekilde yan yana dizilir. Söyledikeri ilâhîlere, el ç rpmalar, gö üs-bacak bölgesine veya yere vurarak yapt klar çeflitli ritmik hareketlerle efllik ederler. Dans yavafl hareketlerle bafllar, tempo yavafl yavafl h zlanarak zirveye ulafl r ve âniden durur. Büyük bir uyum ve coflku içerisindeki hareketler izleyenleri büyüler. Müzik, Allah a flükür ve duâd r. Saman, çeflitli türleriyle Açe bölgesinde çok yayg nd r. Bu dans, Bin Eller ad ile Endonezya d fl nda da tan nmaya bafllanm flt r. Tari Saman, özellikle Perygamber in do um gününde ve di er önemli günlerde yap l r. RAPAI GELENG Rapai, dans ve flark lara efllik etmekte kullan lan bir çeflit bendirdir. Rapai Geleng ise bu bendirler eflli inde icrâ edilen bir danst r. Saman dans yla çok benzerlikler gösteren Rapai Geleng de dansç lar ellerindeki bendirlerle dans ederler. Bu, Rapai Geleng e de iflik bir nitelik ve etki kazand r r. SENI BUDAYA NUSANTARA Açe geleneksel müzik ve danslar n n korunmas amac yla kurulmufl, Said Rahmat ve Ayu Wiranti taraf ndan idare edilen Seni Budaya Nusantara, hem Endonezya da ve hem de dünyan n her yerinde bu müzik ve danslar tan tmaktad r. Daha önce bir çok ülkede sahne alan grup, ayn zamanda Açe li gençlerin bu zengin kültürü tan mas n sa layan bir e itim kurumudur. Bu gösteri, Anmaro Asia Arts ın katkılarıyla düzenlenmektedir.

11 30 Eylül, Sal Konya Türk Tasavvuf Müzi i Toplulu u TÜRK YE KÜLTÜR ve TUR ZM BAKANLI I KONYA TÜRK TASAVVUF MÜZ TOPLULU U 1990 y l nda kurulan Konya Türk Tasavvuf Müzi i Toplulu u, bu müzi in tek resmî toplulu udur. Topluluk, Konya da her y l düzenlenen Hz. Mevlânâ y Anma Haftas ndaki programlar d fl nda, Mevlâna Kültür Merkezi nde gerçeklefltirdi i periyodik konserlerde Tasavvuf Müzi i örnekleri sunmakta ve Semâ Âyini icrâ etmektedir. Ayr ca yurtiçi ve d fl nda yapt programlarla Türk Tasavvuf Müzi i gelene ini tan tmaktad r. olarak girmifl, Ankara Radyosu nda neyzen ve Müzik Dairesi nde uzman olarak görev yapm flt r. Radyo y llar nda neyzen U ur Onuk la ney çal flmalar n sürdürmüfltür y l nda Kültür ve Turizm Bakanl Konya Türk Tasavvuf Müzi i Toplulu u na neyzen olarak nakleden Kayya, 2004 y l ndan beri topluluk genel yönetmenli i görevini yürütmektedir. YUSUF KAYYA - TOPLULUK SANAT YÖNETMEN Toplulu un yönetmeni Yusuf Kayya Kütahya da do mufl, erken yafllardan itibaren gelene in günümüzdeki son temsilcilerinden neyzen Ahmed Yakubo lu dan ney meflk etmifltir. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Co rafya Fakültesi Arap Dili ve Edebiyat Bölümü nden mezun olduktan sonra TRT ye sanatç Dr. Timuçin Çeviko lu Festival Sanat Yönetmeni Feridun Gündefl Festival Küratörü bilgi@mistikmuzikfest.com