Ankara Vniversi lesi Veleriner F aküilesi Bakteriyalaji ve Salgın Hastalıklar Kürsüsü Prof. Dr. Ömer Ertürk

Transkript

1 Ankara Vnvers les Velerner F aküles Bakteryalaj ve Salgın Hastalıklar Kürsüsü Prof. Dr. Ömer Ertürk YURDUMUZDA BRUCELLA ENFEKSİYONU ERADİ- KASYONUNDA, AŞILILARLA ENFEKTE HAYVAN- LARı AYIRMADA &İVANOL AGGLUTİNASYON TESTİNİN KULLANILMASI ÜZERİNDE BİR ARAŞTffMA Önıer Ertürk* Mustafa Arda * * Nejat Aydm*** Untersuchungen über de Anwendung des Rvanol Agglutnatonstestes zur Unterschedung der genıpten und nfzerten 'İ'ere be der Eradkaton der Bruceıla Infektonen n der Türke Zusaınınenfassung: Es hat seh herausgestellt, da zur Untersehedung der gempften und nzfzerten Tere be dcr Eradkaton dcr Bruceıla Infektonen neben dem Agglutnatonstest aueh dcr Rvanol Agglutnatonstest anzuwendcn st. Beden neht erkrankten bempften Tcren st dcr üntersehed des Ttratonswertes zwsehen dem serum-agglutnatonstest und dem Rvanol Agglutnatonstest sehr gross, dagegen zegt der Ttratonswert be den nfzerten Tcren kencn oder enen ganz mnmalen Untersehed. Deses Krterum gbt uns de Hoffnung, auf dese \-"ese de Kemtrager von den gesunden Teren zu unterseheden. Zur Typendffcrcnzerung der Bruceıla, wurden neben boehemischen Tests (H,S, Wachstum n 10 % CO, enıhaltendem Mleu, Sensbltal gegen Farbstoffe und andere Tests), zwemal absorlıerte Sercn benutzt. Demenısprceherd wurden de Seren mt hren homologen Stammen agglutnert. Kross-Reaktonen konnten neht festgestcllt werden. Özet: Yurdumuzda brueclla enfeksyolarının eradkasyonunda, aşılılarla enfekteler ayırmada serum agglutnasyon test lc brlkte rvanol agglutnasyoıı testnn de kullanılması luzumludur. Aşılı hayvanlarda serum agglutnasyon test lc rvanol agglutnasyon test ttreler arasındak fark büyük (3.1 ttre) olmasına karşılık, enfektelerde bu k ttre brbrlerne eşt veya yakın değerlerde bulunmuşlardır. Bu krter portörler aşılılardan ayırmada ümt vadetmektedr. A. Ü. Yet. Fak. Bakteryoloj ve Salgınlar Kürsüsü Profesörü, Ankara. A. Ü. Yet. Fak. Bakteryoloj ve Salgınlar Kürsüsü Doçent, Ankara. A. Ü. Yet. Fak. Bakteryoloj ve Salgınlar Kürsüsü Asstanı, Ankara.

2 IH4 Ömer Ertürk - Mustafa Arda- Nejat Aydın Bruceıla tplern ayırmada byokmyasal testlern (H,S, % O CO, l ortamda üremc, boyalara karşı hassasyetler ve dğer testler) yam sıra k defa absorbe serumlardan yararlanılablr. Ntekm denemede, serumlar, homolog suşlarla agglutnasyon vermşlerdr. Kros reaksyonlara raslanmamıştır. Grş Bruceılalar bütün dünyada olduğu gb, yurdumuz hayvanlarında da (sığır, koyun, keç) enfeksyonlara sebep olmakta ve hastaların ct, süt ve mamuller le nsanlara da bulaşmaktadır. Enfeksyon hayvanlar arasında, genellkle, kronk seyreder ve ekonomk zararlar yaratan yavru atmalar meydana getrr. Brucellalı hayvanları br sürüden veya yetştrmeden bulup çıkarablmek çn bakteryolojk, serolojk ve allerjk metodlardan yararlanılmaktadır. Portörler teşhs te kullanılan ndrek metodların başında scrolojk ve allerjk yöntemler gelmektedr. Gerek yurdumuzda ve gerekse dğer ülkelerde bu amaçla başta agglutnasyon 3, 4, 12, 20 olmak üzere komplement jkzasyon 3, 4, 12, 13, 15, 20, 21, mukuz agglutnasyon test 14, 16, 17, IR, rng test 5, LO, 26 33, 35, coombs test 2R ve allerjk reaksyonlar 3,25,33 kullanılmıştır. Hayvanları enfeksyondan korumak çn S 9 bruceıla suşu kullanıldığından ber de dğer br problem ortaya çıkmıştır. Aşılılada, enfekteler ayırmak oldukça öneml br konu halne geldğnden, bunların brbrnden ayrılması krter üzernde çalışmalar yoğunluk kazanmıştır. Bu gaye çn önceler agglutnasyon reaksyonu kullanılmıştır. Enfekte ve enfekte olmayan hayvanlar, S 9 aşı suşu le aşılandıkları zaman, enfekte olanlarda ttre yükselmes görülmedğ halde, enfekte olmayanlarda aşıdan ler gelen br veya k dlsyon yüksek ttre saptanmıştır, 2, 8, 31. Bu görüşe bazı araştırıcılar uymamışlardır. 19,22. Bunlara göre enfekte hayvanlar aşılandıkları zaman, aynı enfekte olmayanlar gb, br veya k yüksek dlsyon göstereblmektedrler. Bu nedenle de, bu tarzda yapılacak br ayrımın şüphel değer taşıyacağı ve pratk değernn öneml olamayacağı aşkardır. Aggluttn antkoriarının uzun br süre ve düzensz br seyr takp etmes neden le, bunun yanı sıra, dğer reaksyonların da ayrımda rol alması gerektğn ortaya koymuştur. Ntekm, agglutnasyonla brikte, komplement fkzasyon reaksyonu kullanılmış ve bu knc teste, güven daha fazla olmuştur 6,7,9,31. Son yıllarda aşllılaria enfekteler ayırmada rvanol agglutnasyon testnden yararlanılmaktadır. Serum agglutnasyon ve rvanol agglu-

3 Rvanol Agglutnasyon Test tnasyon ttrclernn brbrlerne çok yakın veya qt değerde olması, hayvanın enfekte olduğunu, her ks arasındak ttre farkının fazla oluşu, hayvanın aşılı olduğunu göstermektedr Il, 30. Bu ön çalışma, enfekte sığırlarla aşılıları ayırmada, agglutnasyon ve rvanol agglutnasyonun mukayesel değerler üzernde durulmuş ayrıca mevcut suşların bazı özellkler klask usullere göre ncelenmş ve k suşdan (Br. abortus 544 ve Br. meltenss M 6) monospesfk serumlar hazırlanarak, lam üzernde, suşlar arası agglutnasyon test uygulanmıştır. Materyal ve Metod Suşlar: Bu çalışmada kullanılan suşlar, Pendk Yet. Bak. ve Kont. Ensttüsünden ve Ankara, Reık Saydam Sağlık Koruma Ensttüsünden temn edlmşlerdr. Br. abortus bang (')44) Pendk Yet. Bak. Araşt. E05t. Br. abortus bang (No. 145) " " " " " Br. meltenss (M 16) " " " " " Br. sus (I 330) " " " " " Br. abortus bang (St.99) Refk Saadam Sağ. Kor. E05t. Br. meltenss (7 ) " " " " "., Br. meltenss (75) " " " " Br. m.eltenss (I 16) " " " " " Br. meltenss (79/3 3) " " " " " Br. sus (St. 6) " " " " " Br. sus (2-293) " " " " " S 19 aşı suşu Pendk Yet. Bak. Araşt. E05t. Br aşı suşu (S 19), dğerler, patogen olmak üzere, 2 suş kullanılmıştır. Serumlar: 1- Aşılı ha)'van serumları: a- Haralardan temn edlen 20, b- Özel yetştrme kurumlarından alınan 2 ve c- Kürsümüz danalarından da 8 adet olmak üzere toplam 4 aşılı hayvan serumu kullanılmıştır. 2- Enfekte hayvan serumları: a- Etlk Vet. Bak. ve Kont. Ensttüsünden 2 ve b- Kürsümüzde bulunan 7 serum olmak üzere 9 doğal enfekte hayvanlara at serum denemeye konulmuştur. Danalar: Enfekte bölgeden olmayan ve aşılamadan önce kanları agglutnasyonla negatf olan 8 adet br yaşından küçük danaya S 19 aşısı verld. Hayvanların kanı her ayalınarak, serum ve rivanol agglutnasyon testlerne tab tutuldu.

4 186 Ömer Ertürk - Mustafa Arda - Nejat Aydın Brucella antjen: Serumların serolojk kontrollernde, Pendk Vet. Bak. ve KonL Ensttüsünden temn edlen standart agglutnasyon antjen kullanılml~tlr. Suşların özellklernn tespt: Bu gaye çn: 1- Boyalara (thonn, basc fuchsn) kaqı hassasyet test, 2- Hdrojen süljt (H 2 S) test ve 3- Karbon dokstl «Yo LO) ortamda üreme deney yapjlmj~tır. Mkroorganzmaları üretmede % ıo dana serum lu agar bes yer kullanıldı. İnımunzasyon antjennn hazırlanması: Mono-spesfk serum hazırlamak çn, Br. abortus hang (544) ve Br. meltenss (M 6) su~larından yararlanıldı. Mkroorganzmalar bes yernde ayrı ayrı üretldkten sonra, fzyolojk su ( % 0.85 NaCı) le toplandı, kontamnasyon kontroller yapıldı, santrfüj yardımı le k defa fzyolojk su le yıkandıktan sonra süspansyon Me Ferland No. n 50 katı kesafetne ayarlandı. İçlerne % 0.0 oranında mertholet lave edlerek buzdolabında muhafaza edld. Tavşanlarm mmunzasyonu: Her su~ çn orta büyüklükte 3 tav~an kullanıldı. Haftada br defa damar ç yolla ve 8 hafta süre le yükselen dozlar halnde (0.25,0.50,0.75, LO, 1.5,2.0 ec.) ~ırıngalar yapıldı. Son ~ırıngadan br hafta sonra kalplernden kan alınarak serumiarı çıkarıldı, homolog antjenler lc ttreler tayn edld ve - 20 derecede sakland. Mono-spesfk seruınun hazırlanması: Elde edlen serumlardan k defa absorbe mono-spesfk serum a~ağıdak tarzda ve modfye edlerek hazırlanmı~tır 23. Br. abortus bang ve Br. meltenss su~larından, cc.de 5 mlyar mkroorganzma bulunan 100 ec.lk suspansyonlar hazırlandı. Bunlar yarım saat 5000 devrle santrfüj e edld ve üst sıvı atıldı. Tüpün d bndek tortu absorbsyonda kullanıldı. Antserumlar, /5 oranında fzyolojk su le sulandırıldıktan sonra, Br. abortus bang antserumundan 5 cc, Br meltenss mkrop tortusu üzerne ve Br. meltenss n antserumundan da 5 cc. alınarak, Br. abortus hang mkrop tortusu üzerne yava~ yava~ lave edlerek karı~tırıldı ve homogen br süspansyon yapıldı. Süspansyonlar 37 C. de 8 saat bırakıldı ve yarım saatte br yce karı~tırıldı. Br gece + 4 derecede bırakıldıktan sonra 5000 devrle 30 dakka santrfüj e edld ve üst taraftak mkropsuz serum alındı. Reabsorbsyon çn aynı ~lemler tekrar uygulandı. Lanı agglutnasyon test: Absorbe serumlardan brer damla temz, yağsız, çzgsz lam üzerne konuldu~ bunların üzerne homolog ve

5 Rvanol Agglutnasyon Test heterolog antjenlerden (I cc. de ı 5 mlyar mkrop olan süspansyon) br damla konuldu ve cam bagetle yce karıştırıldı. Sonuçlar br dakka çersnde değerlendrld. Tüp agglutnasyon test: Gerek enfekte ve gerekse aşılı hayvanlara at serumlar, serum fzyolojk (% 0,85 NaCl) le k katlı olarak (ı /10, /20, ı /40, /80, ı / ı 60 ı /2580) sulandırıldıktan sonra her dlsyondan tüplere 0.5 cc. mktarlarında aktarıldı ve üzerlerne standart bruceıla agglutnasyon antjennden aynı mktar konulduktan ve yce karıştırıldıktan sonra etüvde (37 C.de) 24 saat bekletld ve sonuçlar gözle değerlendrld. (Tam agglutnasyon 4 +; % 75 agglu ; % 5 agglu ; % 25 agglu. + ve hç agglutnasyon yoksa negatf olarak değerlendrld). Rvanol agglutnasyon test: Rvanol agglutnasyon test aşağıda bldrldğ şeklde uygulanmıştır Dstle su le % 0.4 Rvanol solusyonu hazırlandı. 2- Kullanılmadan evvel 37 cc. de benmarye konuldu. 3- İşaretlenmş bell br tüpe muayene edlecek serumdan 0,3 cc. ve Rvanol solusyonundan da 0,9 cc. konuldu. 4- Tüp 5 dakka oda sıcaklığında tutuldu. 5- Tüp lo dakka 2000 devrde santrfüj e edld ve tortu ayrıldı. 6- Agglutnasyon deney çn üst sıvıdan faydalanıldı. 7- Br ser tüpe (8 tüp) fenollü fzyolojk tuzlu su solüsyonundan brnc tüpe 0.2 cc., dğerlerne 0.5 cc. konuldu. 8- Brnc tüpe serum-rvanol karışımından 0.8 cc. lave edld ve çalkalandıktan sonra müteakp tüplere 0.5 cc. aktarılıp karıştırıldı. 9- Müteakp tüpe 0.5 cc. geçrld ve böylece devam edld. Son tüpten 0.5 cc. karışım atıldı. ıo- Her tüpe 0.5 cc. antjen lave edlerek 24 saat 37 C. etüvde nkube edld ve netce serum agglutnasyon testndek gb okundu. Sonuçlar Aşılı Hayvan Seruınlarından Alınan Sonuçlar A- Haralardan tenın edlen seruınların ttreler:

6 188 Ömer Ertürk - Mustafa Arda - Nejat Aydın Serunı No. Çzelge. I. Serum agglutnasyon ttreler Rvanal agglutnasyon ttreler 1/40 (2 -:-) 1 lo (-) 2 1/80 (2 -;-) 1/10 (+) 3 1/40 (3+) 1/10 (-I) 4. 1/40 (2 +) 1/10 (-) 5 1/80 (3-r) 1/20 (2-1-) 6 1/160 (2+) 1/20 (2 ) 7 1/80 (2+) 1/20 (+) 8 I/lGO )3+) 1/20 (+) 9 1/160 (2+) 1/20 (+) LO 1/ı60 (3+) 1/20 (2+) ıı 1/320 (2+) 1/40 (+) 12 1/30 (4+) 1/10 (_L.) 13 1/160(2":"') 1/10 (2+) 14 1/40 (+) 1/10 (--) 15 /HO (4+ ) 1/20 (+) 16 1/320 (2 +) 1/20 (2 -:) 17 1/10 (2-1- ) 1/10 (-) 18 1/160 (4+) 1/20 (2+) 19 1/320 (2+) 1/40 (+) 20 1/320 (+) 1/20 (2~- ) ı B- Kürsüınüz aşılı danalanndan teınn edlen serunılarm ttreler: Çzelge 2. Serunı Agglutnasyon dtreler Rvanal Agglutnasyon ttreler I. ay 2. ay 3. ay 1. ay 2. ay 3. ay 1/320 (+) ı 1/160 (3 +) 11/8o (2 +) 1/40 (2 + ) 1/20 (2+) 1/20 (+) 2 1/640 (+) 1/320 (2+). IIBO (21) 1180 ( I) 1/40 h) 1/20 (+) 3 1/320 (2+) 1/160 (2..L) IIBO (3+) ı 1/40 (2+) 1/20 (2+) 1/20 (-.-) 4 1/320 (2 +) GO (2 + ) ıbo (2.) 1140 (2-1-) 1/20 (+) 1/10 (2+) 5 1/640 (+) 1/320 (2 + ) ıbo (2 - ) 1/40 (3 +) 1/40 (+) 1/20 (+) ( 1/320 (2 +) 1 1/160 (2+) IIBO (2-;) 1/40 (2-1-) 1/20 (+) 1/10 (-) 1/320 (2+) 1/160 (+) 180 (2 +) 11/2o (3 -,-) 1110 (2+) /LO (+) 1/320 (2+) 1/160 (+) 1/80 (2-,-) 1/40 (+) 1/20 (+) 1/10 (+) ~ c- Özel yetştrıne kurumlarmdan alman aşılı hayvan seruınlannm ttreler: Serum No. Çzclge 3. Serunı agglutnasyon ttreler Rvanal agglutnasyon ttreler 1 1/320 (2+) 1/40 (2+) 2 1/20 (2-\- ) 1/10 (-) 3 1/320 (+) 1/20 (-\-) 4 1/20 (3+) /LO (+) 5 1/20 (2":"') 1/10 (-) 6 IıBO (2+) 1/20 (+) 1 7 1/320 (3-\-) 1/40 (-\-) B 1/80 (2-1-) 1/10(2) 9 1/160 (2-1-) ı 1/20 (2-1-) (-:-) LO (2-1-) ıı I/BO (2-\- ) /LO (-\-) 12 1/80 (-\-) 1/10(+)

7 Rvanol Agglutnasyon Test Çzclge- I, 2 ve 3 de de açıkça görüldüğü üzere, aşılı hayvanlara at serumların agglutnasyon ttreler le rvanol agglutnasyon ttreler arasında barz farklar bulunmaktadır. Serum agglutnasyon ttreler, rvanol agglutnasyondan, geneııkle 2 veya 3 ttre kadar yüksek br oranda bulunmaktadır. Bazılarında bu fark 4 dlsyona kadar çıkmıştır. Kürsümüzde aşılanan danaların agglutnasyon ttrelern takp etmek kablolmuştur. Serumlardak agglutnnler,. ayda en yüksek sevyeye ulaşmışlardır (2 tane 1/640 ve 6 tane 1/320). Bundan sonrak aylarda (2. ve 3.) gerek serum agglutnasyon ve gerekse rvanol agglutnasyon ttrclernde düşmeler görülmüştür. Her k ttre arasında 2-3 dlsyon ttre farkı bulunmaktadır. Doğal Enfekte Hayvan Serunılanndan Alınan Sonuçlar A- Etlk Vet. Kont. ve Araştırnıa Ensttüsünden alınan serunıların ttreler: Seruın No II 12 Çzelgc 4. Serum agglutnasyon ttreler 1/160 (2+) 1/320 )4-:-) 1f320 (4,) 1/80 (2+) Ifl60 (3+) 1/320 (4+) 1/320 (4+) fl60 (3 -:-) 1/160 (21 ) 1/80 (4-1) Ifl60 (21-) 1/320 (2 -,-) Rvanol agglutnasyon ttreler Ifl60 (2-) fl60 (4+) 1/320 (+) 1/80 (+) Ifl60 (+) Ifl60 (2+) fl60 (+) 1/160 (2+) 1/80 (4+) 1/80 (2+) 1/80 (3-:-) Ifl60 (4+) B- KürsÜD1üzdek serunıların ttreler: Serum No Çzclge 5. Serum agglutnasyon ttreler 1/320 (4+) fl60 (2 ) Ifl60 (41) Ifl60 (3+) 1/320 (4-:-) fl60 (4+) 1/320 (2+) Rvanol agglutnasyon ttreler 1/320 (2 +) 1/80 (4+) 1/160 (2-ı--) fl60 (2+) 1/160 (4+) 1/160 (+) 1/160 (4+) Çzelge-4 ve 5 de görülebleceğ üzere, doğal enfekte hayvanların serum agglutnasyon vervanol agglutnasyon ttrcler brbrlernn ayn veya knc testn (rvanol) ttres, br dlsyon noksan olmaktadır.

8 o Ömer Ertürk - Mustafa Arda - Nejat Aydın Suşlar Denenıede Kullanılan Suşların Özellkler Boya Konsentrasyonlarına Karşı Hassasyetler Çzelgc 6. Basc fuchsn Thann ı2.5xi;~10-=~ x-IO---'j-.-5--x-I-0--'1 10-' 1.5xlo-' Br. abortus bang Br. abortus t- + " "14':>..,- -fo -I ı _ f-.. + " " ı 16 ı - -I- -- -I ~ ı -I..- ı -f I. + -\ _ _. 79/ Br. IDeltenss Br. sus ı- + 2/ Br. abartus bang suşları (No. 99, 145,544), base [uehsnn bütün dlsyanlarında üremşlerdr. Thonn'n 5XIO_4konsentrasyonu her üçünü de nhbe etmesne karşılık, 99 No.Ju suş lo_s de de ürememştr. Br. meltenss suşlarından No. 16 harç olmak üzere dğerler (71, 75) base [uehsnn 2.5x10-4 dlsyonunda üremşlerdr. Thonn'n 2.5xlo_4 de de dlsyonu her 3 suşu da nhbe etmştr. Br. sus suşları (6 ve 1330) base [uehsn'n 5X10_ 4 sulandırmasında ürememşlerdr. Thonn'n 2.5x10-4 dlsyonunda 6 No.Ju suşun üremesne karşılık, 133 No.Ju suş hhbe olmuştur. suşlar Suşların dğer özellkler Çzelge 7. Mono-spesfk serwniarla agglutnasyon absorbe % LOCO, Br. abortus absorbe de ürelde hang Br. IDeltenss H,S teşkl Br. abortus bang 99 ı -\ j- ~-.L ı - Br. IDeltenss j ".. -_.. - I / Br. sus / , T +

9 Rvano! Agg!utnasyon Test Hdrojen sülft (HıS) teşkl Br. ahorlus hang ve Br. sus suşlarında çok fazla olmasına karşılık, Br. mellenss suşlarında negatf bulunmuştur. Buna karşılık % ı o CÜı Br. ahorlus hang suşlarının üremelern arttırmıştır. İk defa absorbe edlen ve ı /5 oranında sabt tutulmuş olan mono-spesfk Br. ahorlus hang ve Br. mellenss serumları kend homolog suşları le br dakka çnde agglutnasyon vermesne karşılık, heterolog suşlarla bu süre çnde agglutnasyon görülememştr. Tartışma Brucelloss'n eradkasyonunda, aşılılarla enfekte hayvanları ayırmak öneml br konu halne gelmştr. Önceler bu gaye çn agglutnasyon reaksyonundan yararlanılmıştır. Enfekte ve enfekte olmayan hayvanlar, S ı 9 bruceila aşısı le aşılandıklarında, eğer ttre artması meydana gelyorsa hayvanların aşılı olduklarını, her hang ttre yükselmes görülmezse hayvanların enfekte oldukları görüşünü savunan araştırıcılar bulunmaktadır ı, ı, 8, 34. Fakat bu krtern pratkte değer olmadığı ve sonuçların şüphel olacağı da bazı araştırıcılar tarafından bldrlmştr 19, ı2. Sonradan, agglutnasyon testnn yanısıra, komplement fkzasyon reaksyonu da brlkte uygulanmış, bunun değernn daha fazla olduğu ve bu sayede daha fazla enfekte hayvanın ayrılabldğ bldrlmştr 6,7,9,31. Son yıllarda, enfekte hayvanlarla aşılıları ayırmada yen br teşhs aracı olan rvanol agglutnasyon test kullanılmıştır. Bu test sonucuna göre, serum agglutnasyon titres le rvanol agglutnasyon ttreler, hayvanların aşılı veya enfekte olduklarına göre değşklk arzetmekte ve enfekte hayvanlarda her k ttre brbrlerne eşit veya yakın olmaktadır, ı4, 30. Aşılı sığırlar ve enfekte hayvanlardan elde edlen serumlar üzernde yapılan denemelerde, aşılı hayvanların serum agglutnasyon ttreler le rvanol agglutnasyon ttreler arasında 3 ve bazen 4 dlsyon fark bulunmasına karşılık, enfekte hayvanların serumlarının bu k reaksyondak ttreler brbrlerne eşt veya çok yakın olarak bulunmaktadır. Bu nedenle de rvanol agglutnasyon test, aşılı hayvanlarla enfekteler ayırmada faydalı br test olarak görünmektedr. Elde edlen sonuçlar, bu konuda çalışan araştırıcıların, ı4, 30 buldukları le paralellk arzetmektedr. BruceIla suşlarını ayırmada, HıS, % ı o CÜı l ortamda üreme ve mono-spesfk serumla agglutnasyon reaksyonları çok kullanılmıştır.

10 192 Ömer Ertürk':' Mustafa Arda - Nejat Aydın Bunlar brbrlern tamamlayan testlerdrler. İk defa absorbe edlmş mono-spesfk serumların da b~ yönden faydaları fazla olmaktadır. Ntekm k defa absorbe edlmş ve /5 oranında sabt tutulmuş serumlarla olumlu sonuçlar alınmıştır. Kros reaksyonlar elde edlmemştr. Bu yönden de, araştırıcıların çalışmalaryle uygunluk göstermektedr 23,27,29,32. Lteratür 1- Barner, R. D., Oberst, F. H. and Atkeson, F. W. (1952): Anamnestc reacton as an Ad n the Dfferentaton of Vaccnal form Infecton tters of Brucelloss (Abortus) n Cows. Vet. Med., 47, Barner, R. D., Oberest, F. A., and Atkeson, F. W. (1953): The Use vf Dead Stran 19 Vaccne to Dfferentate Vaccnal form Infecton tters of Brucelloss (Abortus) n Cows. J. A. V. M. A., 122, Başkaya, H. (I 952): Brucellose savaşında kullanılan teşhs usuller üzernde çalışmalar. (Doktora tez) A. Ü. Vet. Fak. Yayn. 21, Çalış Beşe, M. (I 959): Yurdumuz Koyunlarında Brucelloss enj'eksyonlarında ~erolojk, kültürde üretme le allerjk reaksyonlar arasında mukayesel deneyler. (Doktora tez). A. Ü. Vet. Fak. Yayn. 99. Çalış Bruhn, P. A. (1948): The Brucella Rng test. Amer. J. Vet. Res. 9, Burk, F. (1958): De Dfferenzerung von İmpsttern und lnfektontter bem Rnder abortus Bang. Schwez. Arch. TerheL. K. 8, Burk, F. (1963): The Complement fxaton test for dstngushng nfected Cattle from those Vaccnated aganst Brucelloss. BuB. Off. İnt. Epzootc Dck, J. R., Venzke, W. G., and York, C. (1947): A methodfor Dfferentatng between Vaccnal tters and ınfecton tters of Brucella.Abortus n Cattle. J. A. V. M. A., Doğuer, M. (I 97): Brucelloss'n teşhsnde C. F. T.n, tüp Agglutnasyon test le mukayeses ve bu testn aşılı nektern enfektelerden tefrk bakımından önem. Etlk Vet. Bak. Enst. Dergs, 3, 9-10, Durusan, R. ve Doğuer, M. (1953): Atatürk Orman Çftlğ sığırlarında Brucelloss bakımından yapılan araştırmalarda Muhtelf an- Actjenlern mukayeses. Türk. İj. Tec. BoL. Derg. 13,

11 Rvanol Agglutnasyon Test Erdem, R. ve Ünel. S. (I 968): Brucella serolojsnde Rvanal Test ( Acrdne Boya Test). Pendk Vet. Kont. Araşt. Derg. C-I, I. 12- Hajdu, S. (I 965): Technque and Realblty Agglutnaton and Complement fxaton Test n Bavne and Parene Brucellass. V ct. Cas. 5, Abst. n Vet. Bul!. 27, Hll, W. K. W. (1963): Standardzaton of the Complement fxaton Testfor Brucellass. BulL. Ofr. tnt. Epz. 60, Japsen, A. and Vırdeklde, T. (1951): The Oecurance and Sgnfcance of agglutnns n the Gental Organs of Brucella Infected caws. Amer. J. Vet. Res. 12, Jones, L. M., Hendrcks, J. B. and Berınen, D. E. (1963): The Standardzaton and Use of the Complement Fxaton Test for the Dagnoss of Bavne Brucellass. Amer. J. Vet. Res. 24, Kerr, W. R. (1955): Vagnal and Uterne Antbodes n Cattle wt/ı partcular reference to Brucella abortus. Brt. Vet. J. 3, Kerr, W. R., Pearson,t. K. L. and Rankn, J. E. F. (1958): A Brucellass survay n daıy herds wth partcular reference to dagnostc methods ncludng the vagnal mucus test. Vet. Rec. 70, Keskntepe, H. (1967): Vagen Mukoz'u lle Yapılan Serolojk ve Bakteryolajk Muayenelerle Koyun Brucelloss'nn Teşhs (ızernde Araştırmalar. A. O. Vet. Fak. Yayn Çalış, Kng, N. B., Venzke, W. G. and Edgngton, B. H. (1953): The Applcaton of a Suggested Method for dfferencatng Vaccnal and n- Iecton tters n Cattle known to be nfected wth Br. abortus. J. A. V. M. A. 123, Koslak, A. and Parnas, C. (I 957): The Agglutnaton and the Complement Fxaton Test n Bruceloss. WHO Macknnon, D. J. (I 963): The Complement Fxaton test for Brucelloss. Bul!. Off. Int. Epz. 60, o. 22- Manthe, C. A. (I 953): Revew of Suggested Methods for dfferentaton of Vaccnal and ınfecton serum agglutnn ttres for Brucellass n Cattle. Proc. 57 th Annual Meetng of U. S. Lvestock Sant. AssOC Mnstry of Agrcu1ture and Fsheres Veternary laboratory Weybrdge: Preparaton of Br. Abortus and mcltenss monospecfc antserum. 24- Morgan, B. J. W. (1967): Serologcal dagnoss a Bavne Brucelloss. Vet. Rec. 80,

12 194 Ömer Ertürk - Mustafa Arda - Nejat Aydın 25- Ottosen, H. E., and Plum, N. (1947): Intradermal Brucelloss Tests n Cattle wth a non-antgenc agent. 14 th. İntern. Yet. Congress Report. London Roepke, M. H., Paterson, K. G., Drver, F. C., Clavson, L. B. Olson, L., and Wentworth, J. E. (1950): The Brucella abortus Rng Test. Amer. J. Yet. Res. II, Roots, E. und Sporockhoff, H. (1954): De Methodk der quanttalven Agglutnn absattgung zur gewnnung typen spesfscher Brucellan sera. ZbL. Yet. Med. I, Sansayın, F. ve Eroğlu, M. (I 964): Brucelloss'n Serolojk teşhsnde yen br metod olan Coombs (Antglobuln) testn uygulanması. Türk. Vet. Hek. Dern. Derg. 34, Sansayın, F., Eroğlu, M. ve Nadas, G. Ö. (1968): Yurdumuzda zole edlen Brucella suşlarının tür ve byotplernn tayn le dağılış durumu üzernde br çalışma. Pendk Yet. Kont. Araşt. Enst. Derg. I, Sarısayın, F. ve Eroğlu, M. (1969): Brucelloss'n Serolojk teşhsnde Uygulanan Çeştl Muayene Metodları Ozernde Mukayesel Çalışma. Pendk Yet. Kant. Araşt. Enst. Derg. C-2, Sansayın, F. ve Eroğlu, M. (1969): Canlı Brucella abortus S 19 aşısı le danalık aşılaması yapılmış hayvanlarda aşıdan mütevellt Antkor ttresnn, tab enfeksyon ttrelernden Komplement Fkzasyon test le tefrk üzernde araştırmalar. Pendk Yet. Kont. Enst. Derg. C-2, Sporockhoff, H. und Strauch, D. (1955): Untersuchungen von Brucella -Stammen auf hren an Abortus-und Meltenss-Antgen. ZbI. Vet. Med. II, 66-75' 33- Vardar, A. E. ve Esn, 1. (1947): Türkye Sığırlarında bulaşıcı yavru atma hastalığının (Brucelloss bang) seroloj ve allerj usulleryle teşhs. Türk Yet. Hek. Dern. Derg. 12, Wenzke, W. G. (1948): The Dfferentaton between Vaccnal tters and Infecton tters of Brucella Abortus n Cattle. The Oho State Yeternary Medcal Assocaton Year book Yalmalp, M. (1953): Bursa ve Balıkesr llerne at bazı kasaba ve kby gevş getrenlernde Rng test le Brucellose bakımından braraştırma. Türk Yet. Hek. Dern. Derg , Yazı "Derg razı Kuruluna" günü gelmştr.