RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA SODYUM ATILIMI, BÖBREK HASARI VE EKOKARDİYOGRAFİK PARAMETRELERİN İLİŞKİSİ Emre Tutal 1, Bahar Gürlek Demirci 1, Siren Sezer 1, Saliha Uyanık 2, Özlem Özdemir 3, Turan Çolak 1, M. Haberal 4 1 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı, Ankara, Türkiye 2 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları A.B.D., Ankara, Türkiye 3 Ordu Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları A.B.D., Ordu, Türkiye 4 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi A.B.D., Ankara, Türkiye
Son zamanlarda yapılan çalışmalarla KBH ve HT olan hastalarda idrar sodyum atılımı ve kardiyovasküler olay arasında anlamlı ilişkisi gösterilmiştir
Amaç Stabil renal transplant alıcılarında Graft fonksiyonu İdrar sodyum ve protein atılmı Ekokardiyografik parametrelerin karşılaştırılması
Metod Renal transplant poliklinik takipli 600 renal transplant alıcısından 259 hasta (154 erkek), ortalama yaş 42.6±11.6 kesitsel olarak incelendi
Metod Tüm hastaların klinik ve biyokimyasal parametreleri değerlendirildi. tam kan sayımı kreatinin kalsiyum fosfor albumin C-reaktif protein (CRP) Paratiroid hormon (PTH) Lipid profili (total, HDL, LDL kolesterol ve trigliserid) Tahmini glomerüler filtrasyon hızı (egfr ) 24 saatlik idrarda sodyum (24-h U Na ) ve protein (24-h U pr ) atılımı
Metod GFR (egfr) MDRD4 formülünden hesaplandı PWv SphygmoCor sistemi ile karotid ve femoral arter traselerinden elde edilen basınçlarla belirlendi Sol ventrikül end diyastolik basınç (LVED) ve sol ventrikül kütle indeksi (LVMI) rutin ekokardiyografik taramalardan kaydedildi 24h U Na atılımına göre hastalar 2 gruba ayrıldı; grup 1 (24h U Na 100 mmol/l; n: 98) grup 2 (24h U Na < 100 mmol/l; n: 161)
Arteriyel sertlik ve elastikiyeti değerlendirmede basit, non-invazif, kesin ve tekrarlanabilir bir yöntemdir
Aortik PWV ve Kardiovasküler Risk Blacher. Hypertension 1999
İstatiksel Değerlendirme Kolmogorov-Smirnov analizine göre normal dağılanlar student t-test ile analiz edilmiş ve ortalama ± standart sapma olarak verilmiştir Normal dağılmayan veriler Mann-Whitney U testi ile analiz edilmiş ve ortanca (çeyrekler arası aralık) şeklinde verilmiştir Grup içi başlangıç ve son değerlerinin karşılaştırılmasında dağılım durumuna göre Paired samples t-test ya da Wilcoxon analizleri kullanılmıştır İstatiksel anlamlılık p < 0.05 İstatiksel Analiz SPSS 15.0 kullanıldı
Bulgular 154 erkek, ortalama yaş: 42.6±11.6. ortanca 24h U pr : 250.0 (242.5) mg/gün, ortalama 24h U Na 169.0 ± 72.3 mg/gün, ortalama LVMI 96.1±33.1 g/m 2 ortalama LVED 4.46 ± 0.5 mm Hg.
Bulgular Gruplar arasında yaş, cinsiyet, transplant öncesi diyaliz süresi, post transplant süresi, serum kalsiyum, fosfor, PTH, CRP, lipid profili ve egfr düzeyleri benzerdi.
Bulgular Grup 1; ortalama U Na 198±3.9 mg/gün Grup 2; ortalama U Na 75.4±2.5 mg/gün U pr 285.0± 10.7 vs 148.6 ±9.8, p: 0.049, LVED 4.5± 0.04 vs 4.2 ± 0.05 mmhg, p: 0.001, LVMI 204.0 ± 6.0 vs 174.3±9.1 g/m 2, p: 0.009, grup 1 de anlamlı olarak daha yüksekti.
Tablo 1: Grupların demografik ve biyokimyasal parametlerinin karşılaştırılması Grup 1 (n:197) Grup 2 (n:62) P değeri Yaş (yıl) 42.6±0.8 42.4±1.3 >0.05 Diyaliz süresi (yıl) 10.7±1.0 8.8±2.0 >0.05 Serum albumin (g/dl) 4.0±0.003 4.1±0.07 >0.05 Serum CRP (U/l) 5.9±0.7 6.5±2.4 >0.05 24 st idrar Na atılımı (mmol/l) 198.4±3.9 75.4±2.5 0.049 24 st idrar protein atılımı (mmol/l) 285.0±10.7 148.6±9.8 0.001 LVED (mmhg) 4.5±0.04 4.2±0.05 0.001 LVMI (g/m 2 ) 204.0±0.04 174.3±9.0 0.009 Kısaltmalar ; LVED: sol ventrikül end diyastolik basıncı, LVMI: sol ventrikül kütle indeksi, PWv: nabız dalga hızı
LVMI; LVED (r: 0.731, p: 0.001), U pr (r: 0.028, p: 0.0015), U Na (r: 0.05, p: 0.001) ile pozitif korele
LVMI pwv ile pozitif (r: 0,10 p: 0.005), serum albümin değeri ile negatif korele (r: -0,04, p: 0,003)
Linear regresyon analizinde LVED (p: 0.011) ve serum albumin (p: 0.009) LVMI nin belirleyicileri olarak saptandı.
Sonuç Bu çalışma ile renal transplant alıcılarında artmış idrar sodyum atılımının kardiyovasküler olay riskinde artışa yol açabileceği, Artmış sodyum alımının proteinüride artışa neden olarak kronik allograft disfonksiyonuna olumsuz yönde katkıda bulunabileceği, Bu nedenle renal transplant alıcılarında diyetle sodyum alımının sınırlandırılmasının önemi vurgulanmalıdır.