Hemodinamik rezerv: kavram, klinik önem ve değerlendirilmesi Bozulmuş Perfüzyona Cevap Vazodilatasyon Artmış CBV-artmış transit zamanı Kollateral yolların kullanımı Dr. Osman KIZILKILIÇ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fak Radyoloji AD-Nöroradyoloji BD Oksijen ekstraksiyonunda artış Oksihemoglobin dissosiasyon eğrisinde sağa kayma Net sonuç: CBF yi ve CMRO2 yi korumak Serebral Hemodinami Normal Değerler CBF 50 ml/100 gr/dk kardiyak out-put un %15 i CMR O2: 3 ml (134 μmol/dk) CMR glu: 25 μmol/100gr/dk CMRO2/CMR glu: 5.4 L MCA sahasında iskemi DSC perfüzyon Normal Koşullarda Beyin Oksijenin 1/3 nü Glukozun 1/10 nu tüketir 1
Otoregülasyon BT Perfüzyon Penumbranın Değerlendirilmesi CBV/MTT (TTP) uyumsuzluğu MR Perfüzyon DWI/MTT (TTP) uyumsuzluğu Klinik DWI/NIHSS skor uyumsuzluğu Akut İnme ve Hemodinamik Rezerv Penumbra iskemik core haline gelebilir penumbra Kidwell et al Stroke 2004 Penumbranın Değerlendirilmesi Derdeyn PET Clin 2007 TEHLİKE ALTINDAKİ KURTARILABİLİR DOKU 2
İSKEMİK CORE UMBRA A-3 PENUMBRA MR Görüntüleme Diffuzyon ağırlıklı görüntüleme ADC mapping Perfüzyon ağırlıklı görüntüleme DSC (K+), ASL(K-) MR anjiografi Uzun inceleme zamanı Hareket artefaktları L ICA OKLUZYONU rcbv perfuzyon defisiti Fast FLAIR MTT riskli doku DW-EPI akut iskemi rcbv perfüzyon defekti MTT risk altındaki doku L hemiparezi DWI 3
DWI- İnfarkt merkezi İskemik Penumbra DWI MRI Oklüzyon Bölgesi Uyumsuzluk Korrelasyonu PWI MRI Perfüzyon anormalliği Penumbra= risk altındaki doku MRA Rekanalizasyon sonrası Schaefer et al AJNR 2002 Uyumsuzluk Hacmi Zamanla Azalır Darby et al Stroke 1999 Uyumsuzluk Doku Prognozunu Etkiler Uyumsuzluk saptanan hastalarda enfarkt büyümesi daha sık görülür Uyumsuzluk bölgesinde rekanalizasyon sağlanması lezyonun büyümesini engeller Kidwell et al Stroke 2004 4
Hemodinamik Rezervin Diğer Belirteçleri FLAIR de Hiperintens Damarlar Kollateraller ve Prognoz Leptomeningeal kollateraller içindeki yavaş akım Proksimal MCA oklüzyonu olan olguların %90 nda ilk 24s.te görülür Küçük DWI lezyonu ve büyük DWI/PWI uyumsuzluk hacmi ile birliktedir. Azizyan et al AJNR 2011 Lima et al Stroke 2010 Hemodinamik Rezervin Diğer Belirteçleri SWI da hipointens damarlar Kollateraller ve Prognoz Artmış OEF na bağlı venler içindeki deoksijenize kanın varlığı Proksimal oklüzyon olan olguların %80 nde görülür Perfüzyon defektinin hacmi ile korreledir Jensen-Kandering et al World J Radiol 2013 Bana et al JNNP 2008 Hemodinamik Rezervin Diğer Belirteçleri Kollateral Rezerv Kollateral ve Penumbra İlişkisi İyi kollateraller Kötü kollateraller Menon et al AJNR 2012 5
DEFUSE çalışması İyi sonuç DAG<100 ml TTP>10 ml DWI/TTP uyumsuzluğu >%20 Kötü Sonuç DWI>100 ml TTP>100 ml Sağ hemiparezi disfazi DEFUSE Ann Neurol 2006 Kollateraller ve IV Tromboliz Mteff et al Brain 200) Kollateraller ve IA Tromboliz Solitaire Bang et al JNNP 2009 6
Kollateraller ve Tedavi Komplikasyonları Bang et al Stroke 2011 Hemodinamik Rezerv ve Kronik Serebrovasküler Hastalık Perfüzyon çalışmaları (SPECT, PET, BTP) Transkraniyal Doppler Çalışmaları Baskılama (challenge) %5 CO2 1 gr Asetozolamid Solitaire içinde trombus 24 S BT Drummond et al Anesthesia 2000 7
Normal Reaktivite Kurada et al J Nucl Med 2004 Normal Reaktivite Barrett et al Stroke 2001 Bozulmuş Reaktivite Ters Robin Hood Sendromu Mikulis et al Stroke 2013 ICA oklüzyonu veya Moya Moya Hastalığı Ogasawara et al Stroke 2002 ICA oklüzyonu veya Moya Moya Hastalığı Wintermark et al Stroke 2005 Karotis Oklüzyon Çalışması Powers et al JAMA 2011 8
ÖZET Hem akut hem de kronik dönemde hemodinamik rezerv klinik ve doku prognozu açısından kritiktir Serebrovasküler rezervi değerlendirmenin farklı yöntemleri vardır En optimal yaklaşım? 9