1945 ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI Çocukluk Çağında Akut Myeloid Lösemi Dr. Mehmet ERTEM Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı
ÇOCUKLUK ÇAĞI LÖSEMİLERİ Çocuklarda en sık rastlanan malign hastalık Tüm çocukluk çağı malignitelerinin % 30 u Her yıl 1 milyon çocuğun 50 sinde lösemi Her yıl Türkiye de 1500, Ankara da 70 yeni pediatrik lösemi olgusu
Çocukluk Çağında Lösemi Tiplerinin Sıklığı LÖSEMİ AKUT: %97 KRONİK: %3 ALL: %75 AML: %25 KML: %100 B-ALL: %80 T-ALL: %20
AML Biyoloji ve Genetik
Sunum Akışı 1. TANI Morfoloji (Prof. Dr. Namık Özbek) FAB sınıflandırması Akım sitometri incelemesi 2. Prognostik risk faktörleri ve sitogenetik 3. Kemoterapi yaklaşımı 4. Kök hücre transplantasyon endikasyonları
Akut Lösemi Ön Tanısı Klinik bulgular Tam kan incelemesi
Akut Lösemide Klinik Bulgular ve Tam Kan İncelemesi
Akut Lösemide Tam Kan İncelemesi ve Klinik Bulgular 1. LÖKOSİTOZ ve/veya NÖTROPENİ Ateş ve enfeksiyon 2. ANEMİ Halsizlik Solukluk 3. TROMBOSİTOPENİ Peteşi, purpura Burun kanaması
Akut Lösemide Diğer Klinik Bulgular Lenfadenopati Hepatomegali Splenomegali Testislerde büyüme Kemik veya eklem ağrısı Diş eti hipertrofisi Orbito-oküler granülositik sarkom
Orbito-Oküler Granülositik Sarkom
Akut Lösemide Periferik Yayma
Akut Lösemide Periferik Yayma
AML Kesin Tanısı Kemik İliği Aspirasyon İncelemesi 1. Giemsa boyası ile morfolojik inceleme Akut lösemi? 2. Histokimyasal boyalar ile inceleme AML? ve AML alt tipleri? 3. Akım sitometri incelemesi
1. Kemik İliği Morfolojik İncelemesi
1. Kemik İliği Morfolojik İncelemesi
Hematopoez ve Akut Lösemi Tipleri AML ALL
Akut Lösemide Histokimyasal Boyalarla İnceleme BOYALAR AML ALL MPO veya SB + - NSE + - PAS - + Asit Fosfataz -/+ +/-
Kemik İliği Histokimyasal İncelemesi TANI: ALL PAS MPO
Kemik İliği Aspirasyonunun Histokimyasal Boyalarla İncelemesi Giemsa MPO TANI: Akut Lösemi TANI: AML
Akut Myeloid Lösemi Alt Tipleri FAB Sınıflamasına Göre AML M0-M7
Akut Myeloid Lösemi Alt Tipleri KEMİK İLİĞİ ASPİRASYONU Morfolojik inceleme Blast oranı Histokimyasal inceleme MPO, NSE, PAS pozitiflik oranı FAB Sınıflamasına göre M0-M7?
TANI İÇİN 2 TEMEL SORU 1. AML tanısı için gerekli oran BLAST ORANI nedir?
TANI İÇİN 2 TEMEL SORU 1. AML tanısı için gerekli oran BLAST ORANI nedir? 2. Tanı için gerekli olan BLAST ORANI kemik iliği aspirasyon incelemesindeki tüm çekirdekli hücrelere (TÇH) göre mi yoksa non-eritroid hücrelere (NEH) göre mi hesaplanmalıdır?
Kemik İliği Aspirasyonu Eritroblast Oranı (TÇH e göre) Eritroblast < % 50 Eritroblast > % 50 Blast Oranı (TÇH e göre) Blast Oranı (NEH e göre) Blast > % 30 Blast < % 30 Blast < % 30) Blast > % 30 AML (M0-M5, M7) MDS AML (M6)
AML nin FAB a Göre Alt Tiplere Ayrılması AML Tipleri Blast (% NEH) Granülosit (% NEH) Histokimyasal İnc. MPO NSE Akım Sitometri M0 Değişken Değişken (-) (-) CD13, 33, 15, 11b M1 > 90 < 10 > % 20 < % 20 M2 < 90 > 10 > % 20 < % 20 M4 < 80 > 20 > % 20 > % 20 M5 > 80 < 20 < % 20 > % 20 M6 Değişken Değişken (-) (-) Gly A (CD235a) M7 Değişken Değişken (-) (-) CD 41, 42b, 61
AKIM SİTOMETRİ
Akut lösemi tanısı konmuş bir hastada akım sitometri incelemesinin amacı nedir?
Lösemik Hücreleri Kapılamak Büyüklük ve Granülerite SS: Granülarite FS: Büyüklük
Lösemik Hücreleri Kapılamak Granülarite ve CD 45 Yoğunluğu Riley RS et al; Hemato Oncol Clin North Am 16:245, 2002
Akım Sitometri İncelemesiyle Blastların Antijenik Özelliklerini Belirleme B lenfoid T lenfoid Myeloid Diğer Birinci Basamak CD19 CD79a CD10 cyt CD22 CD2 CD3 CD7 cyt CD3 CD13 CD33 CD117 cyt MPO CD45 CD34 HLA-DR cyt TdT İkinci Basamak CD20, CD24 κ, λ cyt Ig M CD1a, CD5, CD4, CD8 CD14, CD64 CD11c CD41, CD61 anti-gly A
SS / CD 45 ile Kapılama
Negatif Kontrol-FITC
Lösemik Hücrede cy IgM İncelemesi
Lösemik Hücrelerde cytdt İncelemesi
Lösemik Hücrelerde cycd79a İncelemesi
Akım Sitometri İncelemesi
Akım Sitometri İncelemesinde Pozitiflik Sınırı T ve B belirleyiciler % 30 Myeloid belirleyiciler % 20 İntrasitoplazmik belirleyiciler % 10
Bifenotipik Akut Lösemi Weinberg OK; Leukemia 2010: 1-8
Bilineal Akut Lösemi Weinberg OK; Leukemia 2010: 1-8
Bifenotipik Akut Lösemi WHO Sınıflandırması Myeloid B-Lenfoid T-Lenfoid MPO + VEYA Monositik belirleyicilerin en az ikisi pozitif CD11c CD14 CD64 NSE CD19 kuvvetli + VE Aşağıdakilerden biri CD79a, CD10 cyt CD22 VEYA CD19 zayıf + VE Aşağıdakilerden ikisi CD79a, CD10 cyt CD22 cyt CD3 + VEYA CD3 +
Bifenotipik Akut Lösemi EGIL Skorlama Sistemi Lineage pozitifliği > 2
Sunum Akışı 1. TANI Morfoloji FAB sınıflandırması Akım sitometri incelemesi 2. Prognostik risk faktörleri ve sitogenetik 3. Kemoterapi yaklaşımı 4. Kök hücre transplantasyon endikasyonları