Metastatic Akciğer Kanserleri

Benzer belgeler
Dr: İbrahim Onur Alıcı Dr. Ülkü Yılmaz Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Tanı: Metastatik hastalık için patognomonik bir radyolojik. Tek veya muitipl nodüller iyi sınırlı veya difüz. Göğüs Cerrahisi Hasan Çaylak

Göğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi

Göğüs Cerrahisi Kuthan Kavaklı. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine

Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi

Malign Plevral Sıvılar ve Mezotelyoma. Dr. İhsan Atila Keyf

Akciğer Karsinomlarının Histopatolojisi

IYE'D -' """ A 1 IGI. Pror. Hr. İlhan Ti ~( ~R. Editörler. Dr. Ediz F~ ( 'f lşa R. lh>\'- i>r. ~afi1 8()ZDl-:\1İR. Uo~. Ur. Rl"fik Rl 'Rt;l'T.

Yediyüzyetmişiki Akciğer Kanseri Olgusunda Cilt Metastazı: 5 Yıllık Deneyimin Analizi

Göğüs Cerrahisi Sedat Gürkok. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine

Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir

İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı. Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir

Savaş Baba, Sabri Özden, Barış Saylam, Umut Fırat Turan Ankara Numune EAH. Meme Endokrin Cerrahi Kliniği

Malignite ve Transplantasyon. Doç. Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları ABD, Medikal Onkoloji BD Güldal Esendağlı

İDİOPATİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİLER (IIP) DE RADYOLOJİK BULGULAR. Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD İzmir

PRİMERİ BİLİNMEYEN AKSİLLER METASTAZ AYIRICI TANISINDA PATOLOJİNİN YERİ

SOLİTER PULMONER NODÜL

TÜMÖR BELİRTEÇLERİNİN KLİNİK TANIDA ÖNEMİ. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

KANSERDE RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME DOÇ. DR.İSMAİL MİHMANLI

Olgu sunumu. Dr. Fatma Şen İstanbul Üniversitesi, Onkoloji Enstitüsü Tıbbi Onkoloji Bilim dalı

Nefrektomilerde lenfoid infiltrasyonlar

Genitoüriner Sistem Tümörlerinde Radyoloji Dr.Oğuz Dicle

mrcc Tedavisinde Olgular Eşliğinde Tartışma

İnvazif Fungal İnfeksiyonlarda Tanı Klinik-Radyolojik Yaklaşım. Dr.Özlem Özdemir Kumbasar

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

ÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERLERİNDE GÖRÜNTÜLEMENİN ÖNEMİ

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

Abstract. Özet. Giriş. Olgu Sunumu. Başvuru: Kabul: Yayın:

2. MUĞLA MULTİDİSİPLİNER ONKOLOJİK ARAŞTIRMALAR SEMPOZYUMU. ""Her Yönü ile Kanserde Tartışmalı Konular"" (MORE 2018) 05 Ekim 2018 CUMA

Micronodular Metastasis in Lung Cancer

TORAKS RADYOLOJİSİ. Prof Dr Nurhayat YILDIRIM

Pulmoner Nodüllü Hastaya Yaklaşım

Meme Olgu Sunumu. Gürdeniz Serin. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı. 3 Kasım Antalya

Akciğer Dışı Tümör Olgularında İzole Mediasten FDG-PET Pozitif Lenf Nodlarının Histopatolojik Değerlendirilmesi

Meme ve Over Kanserlerinde Laboratuvar: Klinisyenin Laboratuvardan Beklentisi

Erken Evre Akciğer Kanserinde

Diferansiye Tiroid Kanserlerinde tiroid beze yönelik cerrahi, boyutları, üst ve alt laringeal sinire ve paratiroid bezlere yaklaşım. Dr.

SEMİNOM-DIŞI TESTİS TÜMÖRLERİNİN TEDAVİSİNDE RADYOTERAPİ. Doç. Dr. Mert Saynak

Soliter ve Multipl Pulmoner Nodüllere Yaklaşım

Lokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi

Vaka Sunumu Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserinde(KHDAK) Hedefe Yönelik Tedavi Seçenekleri

Akciğer Kanserinde Cerrahi Tedavi

Primer Akciğer Kanserinde Konvansiyonel Radyoloji

PLEVRANIN KARSİNOM METASTAZ OLGU SERİSİ. Doç. Dr. Sibel Perçinel Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

Karsinoid Tümörler Giriş Sınıflandırma: Göğüs Cer rahisi rahisi Göğüs Cer Klinik:

Aksillanın Görüntülenmesi ve Biyopsi Teknikleri. Prof. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastaz ( PBAM) Sistemik Tedavinin Yeri. o Dr. Mehmet Aliustaoğlu

HİPOFARİNKS KANSERİ DR. FATİH ÖKTEM

VENA CAVA SUPERİOR SENDROMU. Dr.Serdar Onat

Akciğer Kanseri 8. TNM Evreleme Sistemi

1/3 Üst Üst loblar AL süp. seg. 2/3 Alt. Gurney JW. Radiology 1988;167: Ventilasyon %30 Perfüzyon %5 Lenf akımı: TB,Sarkoidoz Silikoz, E.G.

GERM HÜCRELİ TÜMÖRLER İnteraktif Olgu Sunumu Dr BENGÜ DEMİRAĞ

İnterstisyel Akciğer Hastalıklarında Radyoloji

MEME PATOLOJİSİ SLAYT SEMİNERİ

AZ DİFERANSİYE TİROİD KANSERLERİ. Prof. Dr. Müfide Nuran AKÇAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı ERZURUM

BATIN BT (10/11/2009 ): Transvers kolon orta kesiminde kolonda düzensiz duvar kalınlaşması ile komşuluğunda yaklaşık 5 cm çapta nekrotik düzensiz

KOLANJİOKARSİNOMA. Sunum Planı. Safra Kanalı Kanseri-Kolanjiokarsinoma- Sunum Planı. Sunum Planı. Kolanjiokarsinoma- Lokalizasyon

KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİNDE TANI VE EPİDEMİYOLOJİ. İNT. DR. BURCU TURAN Nisan 2014

Küçük Hücrelidışı Akciğer Kanseri- Yeni Evreleme

Multipl Endokrin Neoplaziler. Dr. Tuba T. Duman-2012

EnfeksiyonlaKarışabilecek EnfeksiyonDışıNedenler. Dr. Ferit KUŞCU Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hst ve Kli.

Tiroidde folliküler paterndeki lezyonların ayırımında bireysel yaklaşım. Dr. Cenk Sökmensüer HÜTF Patoloji AD

TÜMÖR MARKIRLARI. Dr. Ömer DİZDAR. Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü, Prevantif Onkoloji Anabilim Dalı

Vaka Eşliğinde Güncel Pratik Yaklaşım: Oligometastatik Meme Kanserine Yaklaşım. Prof. Dr. Feyyaz ÖZDEMİR K.T.Ü Tıbbi Onkoloji B.D.

TÜRKİYE DE MİDE KANSERLİ HASTALARIN KLİNİKOPATOLOJİK ÖZELLİKLERİ: -Çok Merkezli Retrospektif Çalışma- Türk Onkoloji Grubu

SLAYT SEMİNERİ TANISAL SİTOLOJİDE ALGORİTMİK YAKLAŞIM

igog toplantıları 23.şubat 2011

Karaciğer Metastazlarının Cerrahi Tedavisi. Dr. Orhan Bilge İ.Ü. İst. Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD

Adrenalde sık ve nadir görülen lezyonlar. Dr.Aylar Poyraz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji AD

Akciğer Kanserinde Tanı Yöntemleri

29 yaşında erkek aktif şikayeti yok. sağ sürrenal lojda yaklaşık 3 cm lik solid kitlesel lezyon saptanması. üzerine hasta polikliniğimize başvurdu

AMELİYAT SONRASI TAKİP/ NÜKSTE NE YAPALIM? Dr. Meral Mert

5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi

Multipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD

Bilateral Senkron Akciğer Tümörlerinde Cerrahi. Adem GÜNGÖR Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi Mart 2013 Kapadokya

Konvasiyonel Akciğer Grafisi

Dr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı

Basit Guatr. Yrd.Doç.Dr. Okan BAKINER

TRANSBRONŞİAL İĞNE ASPİRASYONU (TBNA) Dr. Z. Toros Selcuk Hacettepe Ü. Tıp F. Göğüs Hastalıkları ABD.

Epidermal bazal hücrelerden veya kıl folikülünün dış kök kılıfından köken alan malin deri tm

Akciğer Kanseri ve Plevral Efüzyon (Bir Retrospektif Çalışma)

Dr. Aydın Şanlı Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahi A.D izmir

Pediatrik karaciğer kitlelerinde ayırıcı tanı

GÖĞÜS CERRAHİSİ CEP KİTABI

Akciğer Grafisi Yorumlama UZ. DR. EMRE BÜLBÜL

ERKEN LOKAL NÜKS GELİŞEN VULVA KANSERİ: OLGU SUNUMU

Akciğer Kanseri. Prof. Dr. Pınar Çelik

PULMONER NODÜLLER: OLGU ÖRNEKLERİ İLE. Dr.Selen Bayraktaroğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD/İZMİR

AKUT PULMONER EMBOLİDE RADYOLOJİK ÖNEMLİ MESAJLAR

HEMOPTİZİ. Yrd.Doç.Dr. Süreyya YILMAZ. Hemoptizi

İSKEMİK BARSAĞIN RADYOLOJİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Ercan Kocakoç Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul

HEMOPTİZİ. Dr. Abdurrahman ŞENYİĞİT

Akciğer Kanserinde Cilt Metastazları

OLGU. 57 yaşında Sağ memede son 10 ayda hızla büyüyen kitle

OLGU SUNUMU/SENSİTİF MUTASYONLAR

HEMODİYALİZ HASTASININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi

OLGU SUNUMU. Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi TÜD KUZEY MARMARA ŞUBESİ AYLIK BİLİMSEL TOPLANTISI

Akciğer Kanserinde TNM Evrelemesi

Transkript:

Metastatic Akciğer Kanserleri SECONDARY LUNG NEOPLASMS Gaye ULUBAY*, Sumru BEDER" * Dr. Ankara Üniversitesi Tıp Faküitsi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz ABD ** Prof.Dr. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz ABD İnsan vücudundaki bütün lenfatiklerin sağ kalpten direkt olarak pulmoner vasküler sisteme drene olması nedeni ile sık metastaz olur. Otopsi serilerinde bu oran %30-54 arasında bulunmuş (1,2). Her malign neoplazmanın akciğerlere metastaz yapabilmesine karşın, özellikle vasküler yönden zengin olanlar ve direkt sistemik venöz dolaşıma drenajı olanlarda örneğin Renal celi kanseri, kemik sarkomu ve trofoblastik tümörlerde insidans daha yüksektir. Akciğerlerin zengin vascüler ve lenfatik yapısı nedeni ile pek çok tümörden akciğerlere metastaz olmaktadır. Tümörden koparak sistemik dolaşıma karışan tümör hücreleri için akciğerler ile kapiller yataktır. Ancak malign melanoma ve sarkomaların akciğer metastazları bu mekanizma ile açıklanamaz. Tümör hücrelerinin Akciğerde tutulumu ve gelişiminde biyolojik faktörlerde rol oynar. Büyük tümör kitlelerinde metastaz potansiyeline sahip hücre subgrupları vardır bunlara "Metastatik Fenotip" (2) denir, bu hücrelerin özellikleri 1. Artmış motiliteleri 2. Proteaz salgılamaları 3. Değişmiş immünogenisiteleri 4. Genetik açıdan instabil olmaları 5. Gen amplifikasyonları 6. Akciğer ekspesyonları 7. ilaca rezistans göstermeleridir. Yeni yayınlarda, metastatik tümör hücrelerinin tip 4 kollagenaz gibi yüksek düzeyde proteaz ihtiva etmelerinin yanısıra, endotelyal yüzeylerdeki organ spesifik proteinlerinde bağlandıkları bildirilmektedir. Tümör hücrelerinin ve bazı organlara neden daha çok metastaz yaptığı bu yolla açıklanabilir (2-4). Geliş Tarihi: 15.11.1995 Yazışma Adresi: Gaye ULUBAY Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz ABD ANKARA PATOGENEZ Akciğerlerin sekonder neoplastik tutulumları 2 mekanizma ile meydana gelir. 1. Tümörün direkt genişleyerek yayılımı 2. Genellikle pulmoner arterler yoluyla, daha az olarakta bronşial arterler veya pulmoner lenfatikler yoluyla metastatik yayılım. 1. Direkt Genişleyerek Neoplastik Yayılma Bu yolla yayılım daha az görülür. En sık tiroid kanseri, ösofageal karsinoma, timoma veya nöroblastoma gibi mediastinal neoplazmlardan ve göğüs duvarı sarkomlarından olur. ilave olarak lenf bezlerine, lenf nodlarına metastaz yapmış bir neoplazmdan lenf bezinin genişleyerek yayılmasıda söz konusudur. 2. Metastatik Yayılım Metastaz canlı tümör hücrelerinin vücudun bir yerinden diğer bir yerine transportu demektir. Tümör hücrelerinde metastaz basamağı 1. Primer tümörden kopma 2. Kan damarlarına veya lenfatiklere invazyon 3. End-organa adezyon 4. Hedef organa ekstravazasyon 5. insitu büyümedir. Akciğerler ve plevranın metastatik hastalıkları 4 grupta görülür. 1. Pulmoner veya bronşial arterler yolu ile yayılım. En sık görülendir. Tümör hücreleri akciğerlere, inferior/sup. vena cava veya lenf yolu ile sağ torasik ductustan yayılırlar. İnisyal olay tümörden kopma ve damarlara invazyondur. Venöz invazyonun olduğu vakalarda tümör hücreleri akciğerlere tümör embolisi olarak ulaşır. Çeşitli serilerde tümör embolisi oranı %1-50 olarak bildirilmiştir. Pulmoner arter yoluyla yayılım bronşial arterden yayılıma göre daha sıktır. 448 T Klin Tıp Bilimleri 1995, 15

ULUBAY ve Ark. M ET AST ATİK AKCİĞER KANSERLERİ 449 2. Pulmoner veya pleural lenfatikler yoluyla yayılım: Lenfatiklerle yayılım iki yolla olur; a) Küçük pulmoner arter ve arteriolleri takiben interstisyel yüzeyin ve lenfatiklerin invazyonu ve buradan hilus ve akciğer perilerine yayılım. Bu en sık mekanizmadır, b) Lenfatik kanallar boyunca retrograd yayılım- Bu daha az görülen bir mekanizmadır. İrk olarak mediastinal lenf nodları etkilenir, takiben hiler ve bronkopulmoner nodlara retrograd yayılım olur ve sonunda plevral ve pulmoner lenfatikler tutulur, akciğer periferine yayılır. 3. Plevral yüzey aracılığı ile yayılım Daha nadir görülür. Tümör hücrelerinin veya küçük tümör fragmanlarının plevral yüzeylere serbestleşmesi ve plevral sıvıda bir taraftan diğer tarafa taşınması ile olur. Kesin mekanizma bilinmiyor. 4. Hava yolu ile yayılım Deneysel olarak hayvanlarda gösterilmiş, ancak çok nadir ve güç bir mekanizma olduğu düşünülüyor. Radyolojik Metastaz Tipleri Radyolojik görünümlerine ve klinikopatolojik görünümlerine göre ayrılabilirler. a- Tipik Multipl Nodüller b- Atipik Multipl Nodüller c- Soliter Nodüller d- Lenfanjltik görünüm e- intratorasik adenopati f- Endobronşial metastaz g- Plevral hastalık h- Normal bulgular Pulmoner Metastatik Lezyonların Radyolojik Paternleri Radyoloji En sık yeri (histolojik...) Multipl Nodüller Kalsifiye Milier Cannonball Kawter Sınırları belirsiz Soliter nodul Lenfanjitik yayılım Hiler/mediastinal adenopati Endobranşial yayılım Plevral Efüzyon Normal bulgular Non spesifiktir Osteojenik sarkoma, kondrosarkoma, nadiren tiroid, over, mere Ca kemoterapi sonrası Tiroid ca, melanoma, renal h. ca, over ca Sarkoma, kolorektal ca, renal cell ca Epidermoid ca, nadiren adenokanser, melanoma, germ hücreli ca, transizyonel h. ca Korio ca, Liposarkom, laringeal kanser Non spesifik Adenokanser (memenin), akciğer, prostat, mide, pankreas Genitoüriner kanser, baş ve boyun kanseri, melanoma, seminoma Meme kanseri, kolon, rektum, pankreas kanseri, renal cell kanser En sık meme kanseri ve lenfoma Okkült lenfanjitik tümör, endobronşial tümör, tümör embolisi A. Tipik Multipl Nodüller Metastatik akciğer kanseri için en karakteristik olandır. Çoğunlukla nodüller multipl ve bilateraldir ve akciğerlerde periferde orta ve alt zonlarda yerleşirler. Bunun, dolaşımdaki malign hücrelerin yerçekiminin etkisine maruz kalması sonucu olduğu kabul edilmektedir. Pulmoner metastatik lezyonların %82'sinin akciğer periferinde olduğu ve %59'unun plevral veya subplevral lokalizasyonda olduğu görülmüş (1). Diffüz milier bir görünüm sıklıkla tiroidin medüller kanserinden, melanomada, renal hücreli kanserde görülür (6). Buna karşılık "cannon bali" metastatik lezyonlar. sarkomalarda, kolorektal kanserlerde, renal hücreli kanserde ve melanomalarda sıktır. Tümör hücrelerinin doubling time'i oldukça değişken, bu meme ca.lerde 11-45 gün (6), olarak bildirilmiştir. B. Atipik Nodüller Kalsifikasyon benign bir bulgu olarak kabul edilir oysa metastatik osteojenik sarkoma ve kandrosarkomada da oldukça sıktır. Bazı vaka yayınlarında kalsifikasyonun tiroid, over ve meme kanserlerinde ve metastatik tümöre RT veya KT uygulanması sonrasında görüldüğü bildirilmiştir (8). Kavitasyon primer akciğer epidermoid kanserinde görülebileceği gibi, baş-boyun kanserlerinde akciğerlere olan metastatik lezyonlarda da görülebilir. Yine adenokanserler, melanomalar, germ hücreli tümörler ve transizyonel hücre kanserlerinin metastalarında da kavitasyon görülebilir. C. Soliter Nodüller Metastatik negolazmlar, soliter parenkimal nodul şeklinde ortaya çıkabilirler bu yüzden diğer nedenlerden ayırdedilmeleri gerekir. Bir seride 887 asemptomatik soliter pulmoner nodüllü hastada (ki bunların çapları 7 cm'nin altında), %3 olguda nodüllerin metastatik olduğu görülmüş (7), yine 1970-1980 yıllarında 955 cerrahi tedavi uygulanan hastada 6 cm'nin altındaki soliter nodüllerin %9'u metastatik kanser olarak görülmüş (8). Bir seride bu nodüllerin %44'ünün akciğer filmi ile, %78'inin kompüterize tomografi ile saptanabildiği bildirilmiş (9). Primer soliter pulmoner nodul ile metastatik soliter nodülü ayırt etmede belki nodulun görünümü yardımcı olabilir; primer akciğer kanseri irregüler, spiküler uzanımlar gösteren nodul şeklindedir, oysa metastatik lezyonlar, sferik, iyi sınırlı lezyonlar şeklindedir. Kolon ca (özellikle rektosigmoid bölgeden), sarkomalar (özellikle kemik kökenli olanlar) böbrek kanserleri, testis, meme kanserleri ve malign melanomalarda TKlin Tıp Bilimleri 1995, 15

450 soliter nodul şeklinde metastaz diğerlerine göre daha sıktır (7). D. Lenfanjitik Görünüm (Lenfanjitik Karsinomatozis) Bu terim pür lenfatik yayılımdan ziyade lenfatik kanalların dışında peribronkovasküler ve interlobüler konnektif dokunun neoplastik infiltrasyonunu ve fibroblastik reaksiyonu düşündürmelidir. Patolojik olarak lenfanjitik yayılım oldukça sıktır. Bir çalışmada 174 pulmoner metastazlı olguda lenfatik ve perilenfatik yayılım gösterilmiş ve bunun yarıdan fazla olguda predominant yayılım şekli olduğu saptanmış (7). Plevral tutulum sıklıkla eşlik eder, mikroskopik olarak, lenfatik yüzeylerde ve peribronkovasküler ve interlobüler interstisyumda neoplastik hücreler görülür. Tümör embolisininde sıklıkla eşlik ettiği görülmektedir. En sık meme, akciğer, prostat, pankreas ve mideden lenfatik yayılım olur. Radyolojik olarak özellikle akciğerlerin alt zonlarında retiküler veya retikülonodüler infiltrasyonlar şeklinde görülür. Kerley B çizgileri izlenir. Tek taraflı olabilir, bir çalışmada 21 hastanın 10'unda tek taraflı radyolojik görünüm bulunmuştur (10). Tek taraflı kaba retikülonodüler pattern %28 lenfanjitik karsinomatozise bağlıdır. Patolojik olarak tespit edildiğinde radyolojik olarak tespit edilemeyebilir. Janovver ve Blennerhassett 23 pulmoner lenfanjitik karsinomatozisli olguyu radyolojik görünüm lehine göre 3 gruba ayırmışlar (7). Gl. Parenkimal nodul + kaba retikülasyon Gll. Sadece lineer görüntü Glll. Radyolojik anormallik yok.enfonjitik karsinomatozisin tanısında BT radyolojiye göre daha üstündür. Klinik olarak en sık manifestasyonu dispnedir, hızla progrese olur ve ciddi akciğer yetmezliğine neden olabilir. Pazı vakalarda akut interstisyel ödem ve buna sekonder kardiak yetmezlik görülebilir. E. İntratorasik Adenopati intratorasik adenopati parenkimal lezyonla birlikte veya daha az olarak metastatik tümörün tek manifestasyonu olarak görülebilir. Serninomalar, melanomaiar ve genitoüriner neoplazmlarda sıktır. F. Endobronşial Metastatik Hastalık Stephard 90 primer neoplazmlı hastanın %28'inde rigid bronkoskopi ile endobronşial metastaz göstermiş (11). En sık meme, pankreas, kolon, böbrek, kanserlerinde görülür. Klinik olarak, havayolu obstrüksiyonu ve hemoptizi sıktır. G. Plevral Hastalık ULUBAY ve Ark. 50 yaşın üzerindeki neoplazmlı hastalarda sıktır. Çoğunlukla akciğer, meme ve karaciğer karsinomlarında görülür. Plevrada sıvı, her zaman neoplazmın direkt plevraya invazyonu ile meydana gelmez. Seröz vasıfta bir sıvı, mediastinal lenf nodlarının neoplastik invazyonu ve lenfatik obstrüksiyonuna bağlı olarak meydana gelebilir. Plevra metastazına bağlı sıvılar genelde eksüdatif ve kanlıdırlar. Plevranın yaygın neoplastik invazyonu sonucu pnömotoraks bildirilmiştir. H. Normal Bulgular İntratorasik metastatik tümörlerin normal akciğerradyolojisi ile birlikte olabileceğide unutulmamalıdır. NİN PRİMER YERLERİ (5) % Pulmoner metas.lezyon Primer Tümör Tanıda Otopside Över <5 10 Prostat 5 13-53 KC değerlendirilmiş 20 Servix <5 20-30 Baş-boyun 2-5 13-23 Mide 30 - Mesane 5-10 25-30 Kolon ve rektum <5 25-40 Böbrek 5-30 50-75 Meme 4 60 Tiroid bezi 4-10 65 Melanoma 5 66-80 Osteojenik sarkoma 15 75-95 Testis 4-12 70-80 Korio kanser - 70-100 1) Akciğerler Otopsilerde primer akciğer kanserleri ile birlikte neoplastik akciğer metastazları %7-50 oranında bildirilmiştir. 1/2 vakada aynı tarafa 1/4 vakada karşı taraf akciğere metastaz olmaktadır. Akciğerlere primer akciğer kanserlerinden metastaz başlıca şu yollarla olur, ilk ikisi daha sıktır. 1) Sistemik venler ve pulmoner arterler yoluyla 2) Pulmoner lenfatikler yoluyla sağ lenfatik duktusa ve buradan sağ subklavian vene 3) Bronşial venler yoluyla (sistemik venöz sistemden) 4) Pulmoner venlerden sistemik sirkülasyona ve bronşial arterden tekrar akciğerlere 5) Pulmoner arter yolu ile distal akciğer parankima embolizasyonu ile T Klin Tıp Bilimleri 1995. 15

ULUBAY ve Ark. 451 6) Havayolu ile?) Nadiren pulmoner venlerden sol kalbe ve buradan sol-sağ skunî iie tekrar pulmoner sirkülasyona karışarak Eğer akciğerlerde 2 tumoral kitle görülüyorsa birisini primer diğerini metastatik kabul etmek yerine ikisininde öncelikle metastatik kabul etmek doğru olacaktır. 2) Üriner Sistem Sık olarak akciğerlere metastaz yaparlar. Sıklıkla akciğerlerde radyolojik olarak soliter veya multipl nödüller şeklinde görülür. Renal hücreli kanserlerde akciğerlere metastaz oranı %55-70. Akciğerde - nodul, - lenfanjitik tutulum, - tümör embolisi, - endo bronşial tutulum, - milier tutulum, - mediastinal LAP, - hiler LAP şeklinde ortaya çıkabilirsede ençok soliter veya multipl nodüler tutulum ön plandadır. Renal hücreli kanserlerde çoğunda matastaz olduğunda primer ile ilgili semptom olmamaktadır. Bu yüzden mutlaka böbrekler taranmalıdır. Spontan regresyon görülebilir. Nefrektomi sonrası, honmonal tedavi, Radyoterapi, kemoterapi sonrasında da spontan regresyon olabilir. Mesane kanserlerîde akciğerlere sık metastaz yaparlar, yine tek veya multipl nodüler görünüm ön planda, nadir olarak kavitasyon, segmental görünüm, mediastinal LAP, lenfanjitik yayılım, tümör embolisi görülebilir. Akciğer metastazı kötü prognozu gösterir. 3) Genital Sistem Prostat kanserleri %48 akciğerlere metastaz yaparlar. Akciğer metastazı olduğunda beraberinde kemik metastazıda çoğunlukla vardır ancak nadir olgularda inter vertebra! pexuslar aracılığı ile kemik metastazı olmadan akciğer metastazıda bildirilmiştir. PÄ akciğer grafisinde pulmoner nodülü olan hastalarda primer pulmoner kanserden prostat kanser metastazını ayırd etmede, prostatik asid fosfotaz (PSA)'a karşı oluşan antikorların gösterilmesinin oldukça başarılı sonuçlar verdiği biliniyor. Metastatik testiküier seminomaların intratorasîk manifestasyonlannda mediastinal lenf nodu büyümesi sıktır. Williams ve ark. 200 seminomalı olguda %15 intratorasîk manifestasyon bulmuşlar. Soliter multipl paran ki m al nodüller, Plevral efüzyon, Mediastinal lenf nodu büyümesi, Plevral kitle görülebilir. Tcrax BT'de düşük dansiteli gölünüm uygun yaştaki hastalarda primer testiküier neoplazm yönünden karakteristik sayılabilir ve bu yönden tetkik edilmelidir. Endometrial adeno kanserlerden akciğerlere metastaz oldukça nadirdir bu oran %2.3 olarak bildiriliyor. invazif servikal kanserli hastalarda pulmoner metastaz oranı %5.8-33 arasındadır. Daha çok adenokanserde akciğerlere metastaz görülür. - Multipl nodüller ençok pulmoner manifetasyondur. Ancak soliter nodul, lenfanjitik patern, mediastinal veya hiler lenf bezi büyümesi, plevral effüzyon da olabilir. Över kanserlerinde akciğer metastazı %4,5 oranında görülür. Plevral sıvı ençok görülen manifestasyonudur. Plevra hastalığındaki bu yüksek insidansın nedeni perıtoneal kaviteden dıafragmatik lenfatikler aracılığı ile direkt yayılımtn olmasıdır. Gestasyonel koriokanserlerde pulmoner metastaz oldukça sıktır. Metastaz genelde hematogendir ve çoğunlukla multipl parenkjmal nodüller şeklinde görülür. Nadir olarak miller görünüm olabilir. Daha çok apikal bölgede görülmeleri nedeni ile endametrial kürataj sırasında travmaya ve hastanın yatış pozisyonuna bağlı olabileceği düşünülmüş (7). Primer tümör gibi metastazlarıda zengin vaskülariteye, arterio venöz shuntlara sahiptir. Hasta, eğer yakın zamanda abortus veya gebelik geçirmişse, HCG yüksek ise radyolojik pulmoner patoloji varsa mutlaka akia gelmelidir. Pulmoner metastazlar primer tümörün tedavisi sonrası belirgin gerileme gösterirler. Leiomyosarkomalar akciğerlere metastaz yapabilirler sıklıkla primer uterustadır. Bu yüzden daha çok kadınlarda görülür. 4) Malign Melanom Dissémine melanomlarda sıklıkla akciğerlere metastaz olur. Radyolojik olarak %40 multipl nodul, %20 soliter nodul şeklinde olabilirler. Daha nadir olarak diffüz tutulumda görülebilir. Yine nadiren endobronşial metastazda görülebilir. Prognozu kötüdür. Ortalama süresi 4-51 yıldır (14) Eğer sadece akciğer metaztazı varsa cerrahi ile survey uzar. - Kemoterapi, - immünoterapi, - cerrahi tedavi, - hormonal terapi (tomoxifen) uygulanabilir. 5) Sarkomlar Yumuşak dokunun ve kemiğin sarkomları akciğere sıklıkla metastaz yaparlar. Otopsilerde bu oran %95 olarak bildirilmektedir (15). Çoğunlukla akciğerlere metastaz primer tümörün teşhisinden sonraki 2 yılda görülür. - Çoğunlukla multipl nodüler, - daha az olarak tek nodul, ince, - ince duvarı kistik görünüm, - endobronşial tutulum, - pnomotorax görülebilir. 6) Gastrointestinal Sistem Sol taraf kolon tümörleri ile rektal tümörler daha sıklıkla akciğerlere metastaz yaparlar. Bu sağ tarafın tersine sol tarafın sistemik sirkülasyona venöz drenajı olması ile açıklanmaktadır (sağ tarafın venöz drenajı portai sistem aracılığı ile daha çok karaciğere olmaktadır). - Tek veya multipl nodüller, - Endobronşial tutulum, - Hiler, mediastinal LAP, şeklinde metastaz yapar. Pankreatik ve gastrik kanserler kc. metastazı yaptıktan sonra akciğer metastazı yaparlar. Kuyruk T Klin Tıp Bilimleri 1995, 15

452 yerleşimli kanserler baş ve gövde yerleşimlilere göre daha çok intratorasik metastaz yaparlar. - Soliter kitle, - Plevral sıvı ve bilateral nodüller, - Pnömonik konsolldasyon, - Lenfanjitik yayılım, - Kavitasyon şeklinde görülebilirler. Gastrik kanserlerde akciğer metastazı %9-22 arasında görülür (16). - Parenkimal nodul, - Lenfajltik yayılım, - Tümör embolisi şeklinde, - Plevral sıvı görülebilir. Kötü prognozu gösterir. 7) Tiroîd Histolojik tipine bağlı olarak akciğerlere yayılımı farklılık gösterir. Anaplastik tip heterojen yayılırınla en agresif seyreden türdür. Papiller CA ise servikal lenfatikler ile daha geç dönemde metastaz yapar. Folliküler CA, yine lenfatik yolla ancak erken dönemde akciğer metastazı yapar. Tüm tiroid CA lerde akciğer metastaz oranı % 10-25 arasındadır (17). Folliküler veya papiller Ca.da metastatik odaklar %50 oranında I tutarlar. Bu İyi prognozu gösterir (17). Akciğerlerdekl metastatik odaklar I 1 3 1 tal. 2 0 1 klorürü tutarlar (18). ULUBAY ve Ark. KAYNAKLAR 1. Crow J, Slavin G, Kreel L. Pulmonary Metastasis Cancer 1981;47:2595-2603. 2. Andrew E Filderman. Clinical Pulmonary Medicine. Volume 1, Number 2, March 1994. 3. The cellular basis of site. Spesific tumor metastasis. N Engl J Med 1990; 322:605-12. 4. Zucker S. A critical approisal of the role of proteolytic enzymes in cancer invasion. Cancer Invest 1988; 6:219-31. 5. Peter L. Whitesell, And Steve G. Peters Pulmonary Manifestations of Extratheracic Malignant Lesions 1993. Mayo Clin. Proc. May 1993, vol 68, p: 483-9. 6. Filderman AE, Coppape L. Pulmonary and plevral manifestations of extraihoracic Malignancies. Clin Chest Med 1989; 1-:747-807. 7. Fräser RG, Pare JAP, Pare PD, Fräser RS. Genereux Diagnosis of Diseases of the Chest Vol: 2 1989; 1623-56. 8. Toomes H, Delphendahl A, Manke HG, Vogt Maykopf I. The coin lesion of the lung, a cencer 1983; 51:534-7. Pulmoner metastazı mikronodüler yada makronodüler şekilde olur. 9. Peuchot M, Libshitz HI. Pulmonary metastatic Disease. Radiology 1987; 164:719-22. Tanı %30-35 balgam ve bronş lavajı ile malign hücreler tespit edilebilir. - Plevral sıvı sitolojisi ve plevra biopsiler yapılır. - TTNA tanıda önemli tanı oranı (%85-90) verir. - Bronkoskopi, primer akciğer kanserlerinde olduğu kadar iyi sonuç vermiyor, eğer endokranşial yayılım varsa tam oranı yüksektir. - Tórax BT tanıda önemlidir. -Yüksek rezolüsyonlu BT (HRCT)- tórax BT ile saptanamayan nodülleri göstermekte faydalıdır. Spontan regresyon Mekanizması iyi bilinmiyor. Primer lezyonu iyileşmesi ile metastazda büyümenin durduğu bazı vakalarda bildiriliyor, yine nefrektomiyi takiben regresyon gösteren nadir olgular bildiriliyor. Tedavi 1) Kemoterapi 2) Radyoterapi 3) Cerrahi bazı yayınlarda süreyi uzattığı bildiriliyor. 10. Münk PL, Müller NL, Miller RR, Ostrow DN. Pulmonary lymphangitic carcinomatozis. CT and pathologic findings Radiology 1988; 166:705-9. 11. Stepherd MP. Endokronchial metastatic disease thorax 1982; 37:362-5. 12. Latour A, Shulman HS. Thoracic manifestations of renal cell carcinoma Radiology 1976; 121:43-8. 13. Chen JT, Dahmash NS, Ravin CE. Metastatic melanoima to the thorax AJR 1981; 137:293-8. 14. Mackie RM, Young D. Human maligrantmelanoma int J Dermatol 1984; 23:433-43. 15. Jeffre GM, Price CH, Sissons HA. The metastatic patterns of osteasarkoma Cancer 1975; 32:87-107. 16. Dupont JB, Lee YR, Burton GR. Cancer 1978; 116:197-8. 17. Massin JP, Sauoie JC, Gamier H. Pulmonary metastases in differantiated thyroid carcinoma. Cancer 1984; 53:982-92. 18. Charkes MD, Vitti RA. Thallium 201 spect increases detectabilitiy of thyroid metastases J Neul Med 1990; 31:147-53. 19. Marrow CE, Vassilopoulos PP, Grage TB. Surgical reaction for metastatic neoplasms of the lung Cancer 1980; 45:2981. T Klin Tıp Bilimleri 1995, 15