ÖZEL E T M VE REHAB L TASYON MERKEZLER NDE ÇALI AN E T MC LER N MESLEK YETERL L K ALGISI LE DOYUMLARININ NCELENMES. S.Barbaros YALÇIN Haf z BEK

Benzer belgeler
OKUL ÖNCES E M KURUMLARINDA ÇALI AN ANASINIFI ÖZET

E T M ve Ö RET M YILI ÖRGÜN ve YAYGIN E T M KURUMLARI ÇALI MA TAKV M

Snf Öretmenlerinin Kendi Mesleki Yeterliklerine likin Görüleri: Genel Bir Deerlendirme. Dr. Halil Yurdugül Ali Çakrolu Mesude Ayan

'DARE PERFORMANS HEDEF' TABLOSU

Endüstri Meslek Lisesi Örencilerinin Yetenek lgi ve Deerleri le Okuduklar Bölümler Arasndaki li"ki

DOKTORA E TMNDE DANIMAN

Kpss 2014 E?itim Bilimleri Dvd Seti

Eğitim Psikolojisi. Ed törler: Prof. Dr. Yaşar ÖZBAY Prof. Dr. Serdar ERKAN. 6. Baskı

Okul Öncesi Eitim Kurumlarna Devam Eden 5-6 Ya Çocuklarnda Akademik Benlik Saygs

GÖREN Ö RENC LER N SOSYO-EKONOM K DURUMLARI, BEKLENT LER SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNER LER

HACETTEPE ÜNVERSTES. l e t i i m. : H. Ü. Fen Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölümü Beytepe/Ankara. Telefon :

K TAP TANITIMI. Döndü DÜ ÜNMEZ *

Analysis of Emotional Intelligence Job Satisfaction and Burnout Levels of Preschool Teachers According to Some Variables*

Ölçek Geli tirme Çal malarnda Kapsam Geçerlik ndeksinin Kullanm

KIRSAL ÇEVRE ve ORMANCILIK SORUNLARI ARATIRMA DERNE The Research Association of Rural Environment and Forestry

TÜLN OTBÇER. Seminer Raporu Olarak Hazırlanmıtır.

Tangram Etkinlii ile Çevre ve Alan Hesab *

ETM FAKÜLTES ÖRENCLER LE FEN-EDEBYAT FAKÜLTES MEZUNLARININ ÖRETMENLK MESLENE YÖNELK ALGILARININ KARILATIRILMASI (GAZ ÜNVERSTES ÖRNE)

Öretmen Adaylarının letiim Becerisi Algıları Üzerine Bir Çalıma

YÜKSEKÖRETM KURULU BAKANLII YÜKSEKÖRETM KURUMLARI FAALYET RAPORU HAZIRLAMA REHBER

GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ ÖRENCLERNN OKUL DENEYM I DERSNE YÖNELK LGLER VE BEKLENTLER **

ORMAN KÖYÜ KALKINDIRMA KOOPERATFLER YÖNETC VE ÜYELERNN ORMAN EKOSSTEMLERNDEK BYOLOJK ÇETLL YERNDE KORUMA ETM PROJES (GEF SGP TUR/98/G52)

EL PARMAKLARINA DEERLER VEREREK KOLAY YOLDAN ÇARPMA ÖRETM YÖNTEMYLE ZHN ENGELL ÖRENCLERE ÇARPIM TABLOSU ÖRETM UYGULAMASI

ENSTTÜ PROGRAMLARINA BAVURABLMEK ÇN GEREKL GENEL KOULLAR

Proje Döngüsünde Bilgi ve. Turkey - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 1

COMPUTER LITERACY LEVELS OF TURKISH-LEARNING FOREIGNERS IN TURKISH TEACHING RESEARCH AND APPLICATION CENTERS: SAMPLES OF ZONGULDAK, GAZ!

OTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU

LKÖRETM ÖRETMENLERNN MESLEK BENLK SAYGISI VE DOYUMLARI ARASINDAK LKNN DEERLENDRLMES

T.C. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eitim Bilimleri Enstitüsü lköretim Anabilim Dal Snf Öretmenlii Bilim Dal

SINIF ÖRETMENLERNN DERSLERE LKN GÖRÜLER VE TERCH ETTKLER ÖRETM YÖNTEMLER: STANBUL ÖRNE. Cihangir DOAN *

Kurumsal tibar. Salk Sektöründe Kurumsal tibar ve Güven. Dr. Erhan Ba Genel Müdür. Bilim laç

LKÖ RETM ÇA INDAK Ö RENCLERN VERGLER ALGILAMASI: AFYONKARAHSAR L ÖRNE 1

PERFORMANS BLGLER GENEL SEKRETERLK PERFORMANS HEDEFLER TABLOSU

EĞİTİM BİLİMLERİ. Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR

ÖRETMENLER N SINIF Ç ÖRET M ETK NL KLER N N ÖRETMEN ADAYLARININ GÖRÜLER NE GÖRE DEERLEND R LMES

TR YAJ (SEÇMEK/AYIRMAK)

ÖZ YETERLLK (SELF-EFFCACY) KAVRAMI ÜZERNE Tülin ACAR


EPLEPTK NÖBET GEÇREN - SALIKLI ÇOCUU OLAN ANNELERN TÜKENMLK DÜZEYLERNN FARKLI DEKENLER AÇISINDAN NCELENMES

Askere gidecek memurun ücretsiz izne ayr l i lemi. Bakmakla yükümlü oldu u sa l k karnesi verilmesi

ÇEVRM Ç ETM UYGULAMALARINA LKN ÖRETM ELEMANI VE ÖRENC GÖRÜLERNN BELRLENMES

MÜZ K Ö RETMENL PROGRAMLARININ KPSS SONUÇLARI


A comparison of primary school teachers and special primary school teachers job satisfaction levels

Olaslk Kavramlaryla lgili Gelitirilen Öretim Materyallerinin Örencilerin Kavramsal Geliimine Etkisi

BELEDYELERDE NORM KADRO ÇALIMASI ESASLARI

Eitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB

ORTAÖRETM ÖRENCLERNN ANNE BABAYA GÜVENL BALANMA DÜZEYLERNN DN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BLGS DERSNE YÖNELK TUTUMLARINA ETKS

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi. The Journal of International Social Research. Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31

ÖRETM UYGULAMASI. Ardk Doal Saylardan Pisagor Üçlülerine

PROFESYONELL K ve ET K. Vedat afak YAMI

Sosyal Değişime Destek: Yeni Kitle Kaynak Araçları Anketi

LKÖRETM KNC KADEME (2005) TÜRKÇE DERS ÖRETM PROGRAMINDA GENEL AMAÇLAR - HEDEF/KAZANIMLAR

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan

ETMDE YABANCILAMA OLGUSU VE ÖRETMEN: LSE ÖRETMENLER ÜZERNE SOSYOLOJK BR ARATIRMA

A TP VE B TP KLK LE TATMN ARASINDAKLKNN BELRLENMESNE YÖNELK BR ARATIRMA

ÜNVERSTELERN GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM/ANASANAT DALI BRNC SINIF ÖRENCLERNN KSEL PROFLLER *

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi

II. Ara tırmanın Amacı III. Ara tırmanın Önemi

AVRUPA BRL NDE HZMETLERN SERBEST DOLAIMI. Akademik ve Mesleki Yeterliliklerin Tan$nmas$

SOSYAL BLGLER DERSNE YÖNELK TUTUMUN BAARIYA ETKS

Yaz m Testi Sürecine TEC in (Test Expert Committee) Katk lar TEC Contributions to the Software Testing Process

SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII YÖNÜNDEN DEERLENDRLMES

SINIF ÖRETMEN ADAYLARININ NTERNET KULLANIMINA LKN TUTUMLARININ DEERLENDRLMES

OPTK KONUSUNUN 9. SINIF MÜFREDATINA ALINMASININ ÖRENC BAARISINA ETKS

LKÖRETM KADEMESNDE GÖREV YAPAN ÖRETMENLERN ÖRGÜTSEL SNZM DÜZEYNN BAZI DEKENLER AÇISINDAN NCELENMES

MONTESSORI YÖNTEM N ANAOKULU

8.MÜKEMMELL ARAYI SEMPOZYUMU 17 Nisan 2007 / zmir

MERSN DEK KADIN GRMCLERN YAAMINI ETKLEYEN FAKTÖRLER *

BURSA DA GÖREV YAPAN MÜZK ÖRETMENLERNN ULUDA ÜNVERSTES ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM DALI LE LETM VE ETKLEM

ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ VE MOTİVASYON ELİF SANDAL ÖNAL

BREYSEL ÇALGI ETM I (KEMAN) DERS HEDEFLERNN GERÇEKLEME DÜZEYLERNN BELRLENMES * (A..B.Ü ÖRNE)

T.C. İZMİR VALİLİĞİ ALİAĞA İLÇE MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI. Sıra Hizmet Standardı Olan Birimler Sayı

SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII DURUMU VE ALIKANLIKLARININ BELRLENMES

OKULLARIMIZDA NEDEN NİÇİN NASIL KAYNAŞTIRMA YÖNETİCİ, ÖĞRETMEN VE AİLE KILAVUZU

Bir torbada 6 beyaz 5 krmz ve 4 siyah bilye vardr. Torbadan rastgele çekilen 3 bilyenin a) Üçünün de beyaz olma olasl" b) Üçünün de ayn renkte olma

ÖZELL?KLER? Sosyal etkile?imde yetersizlik. Göz konta??nda s?n?rl?l?k. Ortak ilgide s?n?rl?l?k. Ba?kalar?n?n yapt???na ilgisizlik

LKÖRETM OKULLARINDAK MESLEK ÇALIMA UYGULAMALARININ ETKLL LE LGL GÖRÜLER *

FZK ETMNDE PROBLEME DAYALI ÖRENMENN ÖRENCLERN BAARILARINA, BLMSEL SÜREÇ BECERLERNE VE PROBLEM ÇÖZME TUTUMLARINA ETKS

MER A YLETRME ve EROZYON ÖNLEME ENTEGRE PROJES (YENMEHMETL- POLATLI)

Fen Eitimi Ve Yaratclk

LKÖRETM SOSYAL BLGLER DERS KTAPLARININ ÖRETMEN GÖRÜLERNE GÖRE DEERLENDRLMES (KIRIKKALE ÖRNE)

OKUL MÜDÜRLERNN TUTUM VE DAVRANILARININ ÖRETMENLERN MOTVASYONUNA ETKS (ÖZEL VE DEVLET OKULU ÖRNE)

LKÖRETM OKULU YÖNETCLERNDE TÜKENMLN BAZI DEKENLERE GÖRE ARATIRILMASI. Emine BABAOLAN *

Açk Uçlu Deney Tekniinin Örencilerin Laboratuvara Yönelik Tutumlarna Etkisinin Aratrlmas

Türkiye de Ya l Bak c s Moldavyal Kad nlar Sebepleri Hedefleri Geri Dönü stekleri. Dr. smail Tufan

ÜSTÜN YETENEKLLERN FEN BLMLER ÖRETMENLERNE YÖNELK BR HZMET Ç ETM UYGULAMA VE DEERLENDRME ÇALIMASI

ÖRETMEN ADAYLARININ ALGILADIKLARI LETM BECERS DÜZEYLERNN NCELENMES

360 DERECE GERBLDRM SSTEMNE ELETREL BR BAKI 1 : BR ÖRNEK OLAY

TEZ JÜRS VE ENSTTÜ MÜDÜRLÜÜ ONAYI. Tez Dan'(man': Prof. Dr. Gültekin YILDIZ. Jüri Üyeleri : Doç. Dr. sa SABA..

UYARIYORUZ! 66 Ay Çok Erken!

The effect of instruction based on Kolb s experiential learning theory on attitude, achievement and retention in social studies *

lköretim Müfredat Laboratuvar Okullar le Dier lköretim Okullarnn Örencilerinin Akademik Baarlarnn Karlatrlmas*

FZK ETMNDE BRLKL ÖRENME GRUPLARINDA PROBLEM ÇÖZME STRATEJLERNN ÖRENC BAARISI, BAARI GÜDÜSÜ VE TUTUMU ÜZERNDEK ETKLER

E-DEVLET H ZMETLER NDEN YARARLANMA DERECES VE ALGILANAN H ZMET KAL TES : AMPR K B R ÇALIMA

KURUMSAL T BAR YÖNET M PROF. DR. HALUK GÜRGEN

Eitimde Arabuluculuk Ve Okulda Arabuluculuk Sürecinin leyiine likin Bir Model

ÜNVERSTE ÖRENCLERNN ÇEVRE DUYARLILIKLARININ NCELENMES

ÖRETM ELEMANLARININ TÜKENMLK DÜZEYLER LE SOSYODEMOGRAFK DEKENLER ARASINDAK LK

T.C. ANKARA ÜNVERSTES BURS VE KISM ZAMANLI ÇALIMA BAVURU FORMU

Transkript:

TARHNPENDE ULUSLARARASITARHveSOSYALARATIRMALARDERGS Yl:2010,Say:3 Sayfa:5570 THEPURSUITOFHISTORY INTERNATIONALPERIODICALFORHISTORYANDSOCIALRESEARCH Year:2010,Issue:3 Page:5570 ÖZELETMVEREHABLTASYONMERKEZLERNDEÇALIAN ETMCLERNMESLEKYETERLLKALGISILEDOYUMLARININ NCELENMES S.BarbarosYALÇIN HafzBEK ÖZET BuaratrmadaÖzelEitimveRehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinmeslekiyeterliliklei doyumlarincelenmitir.buçalmadaözeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerin meslekiyeterlilikveidoyumlarnincelemekamacylacinsiyetegöreidoyumuvemeslekiyeterliliklerin karlatrlmasndattesti;bran,ya,meslekikdemegörekarlatrmalardaiseftestiveanlamllbelirle mekiçintukeytestitekniklerikullanlmtr.aratrmagrubunu,konyalisnrlariçindekimillieitim BakanlnabalRehabilitasyonMerkezlerindeçalanÖzelEitimÖretmeni(N=44),PsikolojikDanman lkverehberliköretmeni(n=35),çocukgeliimiöretmeni(n=16),snföretmeni(n=15),okulöncesi Öretmeni(N=10),ElSanatlarÖretmeni(N=11)vebualandaçalanBedenEitimiÖretmeni(N= 1)oluturmutur.Aratrmada, KiiselBilgiFormu, DoyumuÖlçei ve MeslekiYeterlilikanketikul lanlmtr.buaratrmadaortayaçkanbulgularagöre,özeleitimalanndaçalanfarklbrantanöretmen lerinbranlarnagöreidoyumundaanlamlfarkbulunmutur.bunagöreözeleitimalanndaçalan eitimcilerarasndaözeleitimöretmenlerininözeleitimalanndayeterlimeslekieitimaldklarnabala nabilir.özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinörenimbranlarnagöreidoyu mundaanlamlfarkbulunmu;meslekiyeterlikteisemanidarbirfarkbulunamamtr.doyumundanelde edilendeerlerebakldnda,farközeleitimöretmenlerilehinedir.özeleitimöretmenleriözeleitim dedahaçokilgigöstererekkendilerinidahaçokverimlihissediyorlar.dolaysylaidoyumlarndaanlamllk ortayaçkyor. AnahtarKelimeler ÖzelEitim,MeslekiYeterlilikveMeslekiTatmin,Doyumu COMPARINGTHERELATIONSBETWEENTHEPROEFESSIONALCOMPETENCEANDTHE PROFESSIONALSATISFACTIONOFTHEEDUCATIONISTSWORKINGINTHESPECIAL TRAININGCENTRUMS Abstract Inthissurvey,relationbetweentheProfessionalcompetenceandtheprofessionalsatisfactionofthe educationistswhoworksinthespecialtrainingcentrumshasbeenanalysed.intheexploration,pearson CorrelationParameterandTTestTechnicswereusedincomparingprofessionalsatisfactionandProfessional sufficiencyaccordingtobranchesandgenders,andftesttechnicswereusedincomparingrelations accordingtooccupationalprecedence.thesurveygrouphasbeencomposedofspecialtrainingteachers Bu makale 21-23 Ekim 2009 tarihinde Adana da düzenlenen X. Ulusal Psikolojik Danma ve Rehberlik Kongresinde Sözlü Bildiri olarak sunulmutur. Uzman., P. Dan. Selçuk Üniversitesi Eitim Fakültesi Psikolojik Danma Merkezi. barbarosyl@selcuk.edu.tr Yrd.Doç. Dr., Uak Üniversitesi Eitim Fakültesi PDR Anabilim Dal Öretim Üyesi. hafiz.bek@usak.edu.tr

56 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 (N=44),psychologicalconcellorsandguides(N=35),infantevolutionteachers(N=16)schoolteachers (N=15),preschoolteachers(N=10),handartificeteachers(N=11),andabodytrainingteacher(N=1)whoworks inthisscopeinrehabilitationcentrumswhichareconnectedwiththenationaltrainingministryandwhich areinkonya sboundaries).inthesearch IndividualKnowledgeForm, ProfessionalContentScale and OccupationalCompetenceScales wereused.inaccordancewiththefindingsofthissurvey,it sfoundout that;thereisanexpressiverelationbetweentheprofessionalcompetenceandprofessionalsatisfactionofthe educationistswhohasdifferentbranchsandwhoworksinthiscompassofspecialtraining. KeyWords SpecialTraining,ProfessionalCompetenceandProfessionalSatisfaction,Jobsatisfaction

2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 57 GR Türkçedemeslekterimioldukçakapsamlbirkavramifadeetmekiçinkulla nlmaktadr. Oysa bat dillerinde meslekler, görülen eitimin düzeyi ve yaplan görevlerinniteliinegöre,uzmanmeslek(professions),beceriyedayalmeslekler (Vocations)olarakfarklterimlerleadlandrlmaktadr(Kuzgun,2000:1). nsanlargündelikhayattaçalrkenbazilerihobiiçinbazileridekendive ailesinin ihtiyaçlarnn kazanmak için yerine getirdiine tank olmaktayz. Hobi, kiinin holand alanda doyum elde etme amac ile yerine getirdii uratr. Ama meslek ise, kiinin sadece kiisel doyumu için deil bakalarn yarar için yerine getirdii ve karlnda kazanç etme niteliiyle hobiden ayrlmaktadr. Gerekhobigerekmeslekolsuneitimlekazanlanbecerilerledevamettirilir. Hermeslektezamanzamançalanlarnbazdurumlardabask,verimsizlikve stresyaadklargörülebilmektedir.stressiz iya da meslekyokturancakilerin stresdüzeyleribirbirlerindenfarkllkgösterebilir.çalanlarnileriüzerindeçok azkontrolimkânolduudurumlardayüksekstresoluur,ayrcatehditedicifi zikselkoullar,insanvefinansmankaynaklariçinarsorumluluunolmasda böyledir.meslekolaraközeleitimalanoldukçastreslibiralanolarakkabuledi lebilir. Bunaözeleitimsektöründekisistemindaha yeniliide eklenince ilerin dahadaarlatsöylenebilir. Meslekedinirkenyaanantercihetmedurumu,meslekleriistenirlikaçsndan srayakoymaktr.buanlamdabirmesleitercihetmeninilgi,toplumsalsaygnlk vekazançgibifaktörlerdenetkilendiinisöyleyebiliriz.yanikiiseçeceimeslein yailgiçekicietkinlikleriiçerdiiveyakendisiiçinönemlikiilercebeenilirolduu içinbumesleegirmekistediinibelirtir(kuzgun,2000:5).günümüzdemeslekle rin artmas meslek seçimi gibi bir zorluu karmza getirmektedir. Dolaysyla dorumesleinseçilmesiisteristemezkaçnlmazbirokadardazorolmaktadr. Meslekseçerkenözelliklekiiomeslekteileridebaarl(doyumsalamas,kendi ni iyi hissetmesi ve kendini gelitirmesi) olabilmesi, i bulabilmesi ve ihtiyaçlar karlayabilecekparakazanmasdurumlarndikkatealmaktadr.birbakaaçdan baklacak olursa meslek seçiminde; her meslein gerektirdii özellikleri, meslei seçecekkiiöncedenaratrpörenmelidir.ayrcakiikendisahipolduuyete neklerle meslein gerek duyduu özerlikleri karlatrp meslei seçmeye karar vermelidir. Hermeslekkendisektöründeçalacakkiilerdenkendiihtiyaçlarnkarla yacaközellikleresahipelemanlararar.dolaysylahermesleingereklerinisala yacakyetimikalifiyeelemanlaraihtiyaçvardr.eitimsektörüdeiyieitimve rebilmek için donanml iyi yetimi öretmenlere ihtiyaç duyar. Özel eitim ise eitimsektörü içerisindeapayr bireitimveözveri isteyenbirikoludur.özel Eitimalanndaçalaneitimcileriçinözellikleaadabelirtilenmeslekiyeterli likleresasalnmaldr.buözelliklerebirbütünolaraksahipolanöretmenleran

58 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 cakhemilerindebaarlolurlarbubaarnnardndaidoyumaulaabilmeleri mümkünolabilir.özeleitimalanndagörevalacaköretmenler; ÖzelEitiminilgilikuramsaldayanaklarveözeleitiminyasaltemellerini anlar. ÖrencininÖzelliklerinelikinyetersizliklerini(bilisel,fiziksel,duygusal, toplumsalveiletiimgeliimi)bilirvebualanlardatümörencileringereksinimle rinegöredesteklersalar. Eitseldeerlendirmesürecinianlarvefarkldeerlendirmetekniklerikul lanr. Öretimindüzenliplanlarveuygular.Programhazrlarken,snfdisiplini ni,örencileri,programnamaçlarnvetoplumailikinbilgileridikkatealr. Örenme Ortamn çocuun dikkatini datmayacak nitelikte hazrlar ve hertürlüdikkatdatcunsurlarortadankaldrr.eitimaraçgereçlerinönceden düzenlihazrbulundururveüzenlekullanr. Öretimin etkili Sunar ve aratrma yöntemleriyle ilgili temel kavramlar anlar. Örencinin eletirel düünme, problem çözme ve performans becerilerini gelitirmek için çeitli öretimsel teknikleri kullanr. çerii örenci için anlaml halegelmesineüzengösterir. birliilikileriönemiüzerindedurur,anababalar,dieruzmanlarveö rencilerledestekleyiciibirliiyapabilmeyisalayacaketkiliyazl,sözelvegörsel iletiimtekniklerininaslkullanacanbilir. Meslekidareveyönetmeiiniprofesyonelbiriolduunanlar. MeslekiGeliimaçsndankendisinigelitirecekolanakvefrsatlargözetir. Davranpsikolojisininilkelerindenbiriolan herdavranngerisinde,gide rilmeyeçallanbirihtiyaçolmasdr.builkemeslekliaktiviteleriçindegeçerli dir. ve ya mesleklerin kiilere salad imkân ve olanak srasyla önemsedii ihtiyaçlarn karlama açsndan yeterli ise meslekten memnuniyet söz konusu olabilecektir.bumemnuniyetkiininyaptitendoyumsalamasnanedenola caktr. Kiilerin baarl, mutlu ve üretken olabilmelerinin en önemli gereklerinden biri olan i doyumu, iin bireye saladklarnn alglanmasyla oluan honutluk duygusudur(aksayan,1990:29).tümçalanlar,çalmakoullarnniyiletirilme sini, çalma yaamna ilikin ekonomik, psikolojik ve toplumsal gereksinimleri nin, özlem ve isteklerinin karlanmasn istemektedirler. Çalanlar, çaltklar kurumlarda gereksinimleri karland sürece doyumlu olmaktadrlar (As lan,1996:49).genelolarakdoyum,sosyolojikvepsikolojikboyutlararasndayeri olan ve bireysel gereksinimler ile kurumsal beklentiler arasndaki bir uzlama ileviolaraktanmlanabilir. doyumu ile ilgili farklkuramlar arasndaençarpcolanherzberg in iki etmenliidoyumukuramdr.herzbergtarafndanönerilenikietmenliidoyumu kuram1959ylndayaynland.buteorimaslow unhtiyaçlarhiyerarisiteorisi

2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 59 yaklamndan sonra gelitirilen en önemli klasik teoridir (Whittington ve Evans,2005:116). sletmepolitikasveyönetimi,çalmakoullar,ücretdüzeyi,özelyasamdaki mutluluk düzeyi, organizasyonda altüst arasndaki ilikiler vs. unsurlar hijyen faktörler olarak adlandrlr. Hijyen faktörler mevcut olduunda is tatmini ger çekleir ve bireyleri çalmaya motive edebilir. Hijyen faktörlerin negatif olmas durumunda ise, (örnein, çalma koullarnn çok iyi olmamas, aile yaamnn çokdüzenliolmamas)motivasyonsalaycetkiortadankalkar.herzberg egöre hijyenfaktörlerpozitifisebusadeceçalanlartarafndankabulgörür.herzberg e göremotivasyonfaktörleribireyimutluklan,iyerinebalayan,çalmayaözen direnvedoyumsalayanunsurlardr.hijyenfaktörlerisebireyinistenayrlmas na,tatminsizlieyolaçabilecekunsurlarolarakgörülebilir.hijyenfaktörlerinmo tiveediciözelliklerinispetendahaazdr.bakabirifadeylehijyenfaktörlerinbu lunmas bireyleri daha fazla çalmaya sevk etmek için yeterli olmayabilir(eren, 1996:423). Herzberg,Maslow unkuramngelitirmiveçiftfaktörteorisiolarakisim lendirdii teziniaratrmalaryladesteklemeye çalmtr.bu aratrmada birkaç yüzmuhasebecivemühendistenoluandeneykitlesineaadakiikisorusorul mutur: 1. inde kesinlikle baarliyi olduunu hissettiin durumu ayrntl ekilde tanmlarmsn? 2.indekesinliklebaarszkötüolduunuhissettiindurumuayrntlekil detanmlarmsn? Herzbergbuikisorununcevaplarndeerlendirerekbireylerinorganizasyon içindekidavranlarnetkileyenfaktörler,ikiana faktörkümesi ndeincelemitir: HijyenFaktörleri: MotiveEdiciFaktörleri: irketkurallarvepolitikas Baar YönetiminTipiveKalitesi Tannma(recognition) ÇalanlarlaOlanlikiler YaplaninKendisi ÜcretveDierMaddiFaydalar Terfimkânlar KoullarveGüvenlii SorumlulukveYetki Bufaktörkümeleriileilgiliikitemelkuraluekildedir: HijyenFaktörleriolmazsatatminsizlik(dissatisfaction)doar. MotiveEdiciFaktörlerolursatatmin(jobsatisfaction)doar. Bukuramagöre,ileilgiliolumlututumudestekleyenetmenler;baarma,ta nnma,iinkendisi,sorumlulukveilerlemedir.buetmenler,iiniçeriiileilikili dir.buetmenlerleilgiliolumlututum,ikonusundadaolumlututumgelitirmeyi saladiçin,buetmenler güdüleyen yada doyumsalayan etmenlerola raktanmlanr(koçel,2005;642)..

60 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 leilgiliolumsuztutumudestekleyenetmenler;iletmepolitikasveyöneti mi,teknikgözetim,kiilerarasilikiler,gözetimveçalmakoullardr.buetmen ler ise çalann i etkinliiyle deil, i çevresi ile ilgilidir ve hijyen etmenleri olarakadlandrlr.kuramagöre,güdüleyenetmenlerinbeslenmesiidoyumunu artrrken,hijyenetmenlerininbeslenmesiidoyumsuzluununönlenmesinekat kda bulunmakta ancak i doyumunu artrmamaktadr (McCormick and Tiffin,1974). doyumu,çalanlarniiniveiortamndeerlendirmesiyoluylagelitirdi i duygusal bir tepki olarak tanmlanmaktadr. Bireysel özellikler, gereksinimler ve deneyimler i çevresi ile etkileime girerek i doyumu ya da doyumsuzluu duygusunuoluturur.doyumukiilerinbaarl,mutluveüretkenolabilmeleri nin en önemli gereklerinden biridir. Özellikle meslek d yaamlar dorudan etkilenen vesürekliözveri gerektiren hekimlik vehemirelikgibimesleklerde i doyumubüyükönemtamaktadr(aksayan,1990:43). Çalmaortam,idoyumunuetkileyenetmenlerdenbiridir.Özeleitimmer kezlerindeçalmaortamnndüzenivekalitesiamaçlananeitimiverecekdüzeyi vestandartttamashalindehemçalanlarhemeitimalanbireylerhemdebu bireylerinaileleriaçsndanmemnuniyetvericiolacaktr.karlklbumemnuniyet durumuçalanlaraçsndanidoyumuvemeslekitatminidouracaktr.çalma ortam i doyumunu, i doyum düzeyi de çalma ortamn etkiler. Bu karlkl balantvedengeiçinde,idoyumuyüksekçalanlar,özeleitimeihtiyacolan bireylere gerekli olan eitici ortam salayabilirler. Eitim hizmetinin verildii ortamnsalklolmaseitimalanbireylerinailelerinideolumluetkileyecekonla rndabueitimedahafazlainanmalarnsalayacaktr. Eitiminverildiiortameitimalanbireylerinksasüredekendilerinitoplum salyaamahazrhissederekgeliimleriniartrmalarnavealdklareitimdendaha fazlayararlanmalarnaolanaksalayacaktr.özeleitimismindendeanlalaca üzereözelbireitimdirveözelortamaihtiyaçduyar.bueitimeihtiyaçduyanve alanbireykadaronudesteklemesigerekenailesinindetamamlaycbirfonksiyo nu salamas en az eitimi verenler kadar önem tamaktadr. Eitim verildii ortamn iklimi ailelerin katksn artracaktr. Sonuçta verilen eitimden ilerleme salandngörmekailelerdendahafazlaeitimcilerisevindirecektir,sonuçonla rnidoyumuvemeslekitatminlerininartmasnavekendilerindemeslekiyeterli likduygusuyaamalarnanedenolacaktr. Yaplançeitliaratrmalaruygunolmayaniyerikoullarnnidoyumuve tükenmilii olumsuz ekilde etkilediini göstermektedir. doyumu, stres, i çevresi ve örgütsel iklim genellikle tükenmilikle ilgili olarak görülmektedir( Akçemeteveark.2001:75,Aslan,1996:50,Henne,1985:230). Çeitli tanmlar olmakla birlikte genel anlamda i doyumu, çalan bireyin yaptii,içevresiniveiyerindekiçalmakoullarndeerlendirmesisonucu oluan duygusal bir tepkidir (Aksayan, 1990:44). doyumu, kiilerin baarl,

2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 61 mutluveüretkenolabilmelerininönemligereklerindenbiridir.doyumunuya, cinsiyet,eitimdüzeyigibikiiselözelliklerinyansrayaplaniiniçerii,ücret, yönetimpolitikas,çalmakoullargibiörgütselveçevreseletkenlerinetkiledii belirtilmektedir. Aratrmaclar,idoyumuyeterliolmayaniçilerde,idoyumuyeterliolani çilerenazarandahayüksekseviyedetükenmilikdurumuolduunuveidoyu mununtükenmilikleilikiliolduubildirilmektedir.ayrcakiiselbaarvedu yarszlama ile karlatrldnda i doyumu ve duygusal tükenmilik arasnda negatifbirilikiolduunubildirmitir(bacharach,bamberger,veconley1991:48). Tükenmiliinaynzamandaidoyumuileilikiliolandierdeikenlerlede kuvvetli bir biçimde ilikili olduu; örnein düük seviyede kontrol,yaamdo yumu,salkseviyesivehalihazrdakiitenayrlmaylailikiliolduubelirlenmi tir(cordes&dougherty,1993:623). Kuzgun (2000: 42) na göre; genellikle u alanlarda bireyin beklentileri ile meslein ve iin salad olanaklarn uygun olmas halinde i veya meslek do yumunungerçekletiisöylenebilir: 1.Mesleingerektirdiifaaliyetlerin,bireyinyetenek,bilgivebecerileriiletu tarlolmas 2.Meslekfaaliyetlerininbireyiçinilgiçekiciolmas 3.Çalmaortamndafizikseldurumununuygunolmas 4.Çalmaortamndainsanilikilerininiyiolmas 5.Salanankazançdüzeyi 6.Ödülvetakdir 7.Salanangüvence 8.lerlemeolana 9.Verilenyetkivesorumluluk 10.Günlükçalmasüresi 11.Yarmavekendinigöstermeolana 12.bulabilmeolana Vebununyanndaidoyumunuetkileyenbireyselözelliklerolarakcinsiyet, ya,eitimdurumu,medenidurumuveçalannkiiliiniekleyebiliriz. Sonyllardaülkemizdeçokhzlbirözeleitimmerkeziaçlmasürecigerçek lemitir.busüreçteaçlanrehabilitasyonmerkezlerininverdiieitiminkalitesi, verileneitimingerçekletirildiiortamnuygunluuvebualandaistihdamedile cekeitimcilerinmeslekiyeterliliiiyideerlendirilmelivehattadenetlenmelidir. Hzlaçoalanmerkezlerinuyguneitimortamlarsalayamamasbumerkezlerde eitimalanbireylerineitimlerininhedeflenenamacaulaamamasnanedenola caktr. Ortaya ckacak kötü sonuç herkesi olumsu etkileyecektir. Sonuçlarn bu ekilde olumsuz olmamas için açlan ve açlacak olan kurumlarn gerekli fiziki artlartamalarardndandaiyiyetimiiinisevenuzmanlarnveyöneticilerin çaltbirortamnoluturulmasgerekmektedir.

62 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 Özeleitimalanndayeterikadariyieitimlielemanbulmakçokgüçtür.Ül kemizdeözeleitimalanndaihtiyaçduyulaneitimcilerinyetitirilmesiningerek liliisonyllardadahafazlafarkedilmi,ancakbualandaözelyeterliliesahipbu elemanlarhenüzkurumlarnihtiyacnkarlamayayeterliolmamaktadr. zci(2004)eitimfakültesiilköretimsnföretmenliibölümündeörenim görmekte olan 4. snf örencilerinin özel eitim konusundaki yeterlikleri ve ihtiyaçlarnndeerlendirilmesikonulugaziantepüniversitesiadyamaneitim Fakültesinde2003 2004eitimöretimylII.yarylndaörenimgörmekteolan 132sonsnförencisiüzerindebiraratrmaçalmasyapm.Buçalmadaelde edilen bulgu, sonuç ve getirilecek öneriler ile Eitim Fakültelerinin Snf Öret menlii programlarndaki ders ve uygulamalarn tekrar ele alnmas ve gerekli düzenlemelerin yaplmas umulmaktadr. Bu çalma 4 yllk özel eitim alan dndakiöretmenlik bölümünü bitirenöretmenlerinözel eitim alanyla ilgili yeterlieitimalmadklarnortayakoyar.özeleitimadndandaanlalacagibi özelhazrlkveyeterlilikgerektirir. Özellikle bu alanda çalan kiilerin sadece üniversitelerde aldklar eitimle yetinmeleri ve kendilerini gelitirmek için çaba göstermemeleri kabul edilemez. Heralandaolduugibiözeleitimalanndaçalanpersonelindeüniversiteson ras çalma hayatnda gerek hizmet içi eitimlerle gerekse de dardan çeitli seminer veya kurslarla mesleki yeterlilikleri gelitirilmelidir. Ancak bu ekilde özelbilgivedonanmgerektirenbumesleingeliençangerisindekalmasön lenerekdahaileridüzeydeeitimverilmesisalanabilir.bukurumlardaneitim alançocuklarçoközelçocuklardrveolaragerekenönemancakbualanlardaçal anlarnmesleklerineverecekleriönemlesalanabilir. Eitimcilerinbuçocuklarnaileleriylededüzenligörümeleryaparakbireysel eitimprogramnbirliktehazrlamalarveonlardinleyerekkurumveaileibirli inisalamalargerekmektedir. Uzmanlar hernekadariyi birer eitimci olsalar dabualandaverilecekeitimlerayrbirçaba,eitimvehazrlkgerektirdiiunu tulmamaldr.alanndayeterliolmayaneitimcilerinbukonudaheptedirginlikle rivezorlandklargörülebilir.hattaailelerdenkaçmalardaolasdr.budakurum veaileibirliinibozarakbaarleitiminönündeengeltekileder. Eitim ve öretimde verimlilik dorudan öretmenlerin nitelii, nicelii ve kendilerini yeterli hissetmeleri ile ilgilidir. Yeni özel eitim yaklamlarnn, tek niklerinin, yöntemlerinin gelitirildii günümüzde; gerek özel eitim alannda çalanöretmenlerinyeniliklereparalelolarakyetitirilmesi,gerekseözeleitim okullarndaki çalma koullarnn iyiletirilmesi özel eitimin nitelii açsndan kaçnlmazgörünmektedir(akçameteveark.2001:17). Özeleitimalanndaistihdamedilmiöretmenlerindahayararlveverimli olarak çalabilmeleri için i doyumlarnn yüksek olmas gerekmektedir. Özel EitimÖretmenleri,eitimizorvezamanalanengelliörencilerleçalmaktave

2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 63 çalmaartlarnnzorluunedeniileöretmenlearasndatükenmilikduygusu nuyaamayaenyaknçalmagrubundadrlar. ÖzelEitim,görmeengelli,iitmeengelli,iitmeengellivezihinselengelliö rencilerineitimiileilgilenenbireitimalandr.herbirözeleitimalanndaçal anlar,çaltklaralandaki özel eitimörencisinin niteliineuygundavranmak ve onlar için konulmu olan özel eitim hedeflerine ulamakla sorumludurlar (Kulakszolu,2003:16). ARATIRMANINAMACI Bu aratrmann amac, özel eitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalan eitimcilerinmeslekiyeterlilikleriileidoyumlarbazdeikenleraçsndanince lemektir.buamaçdorultusunda,aratrmadaaadakisorularmacevaparan mtr. 1.Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerincinsiyette göredoyumuvemeslekiyeterliliklerindeanlamlbirfarkvarmdr? 2.Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinyalarile idoyumvemeslekiyeterliliklerindeanlamlbirfarkvarmdr? 3. Özel eitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalan eitimcilerin mesleki kdemlerinegöreidoyumuvemeslekiyeterliliklerindeanlamlbirfarkvarm dr? 4.Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinbranlar nagöreidoyumuvemeslekiyeterliliklerindeanlamlbirfarkvarmdr? YÖNTEM Buaratrma,özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerin mesleki yeterlilikle i doyumu arasndaki ilikinin karlatrlmas incelemeyi amaçlayanbetimselbirçalmadr. EVRENVEÖRNEKLEM Aratrmannevreni,Konyailiiçersindefaaliyetgösterenrehabilitasyonmer kezlerinde çalan Özel Eitimi Öretmeni, Psikolojik Danman ve Rehberlik, ÇocukGeliimiÖretmeni,SnfÖretmeni,OkulÖncesiÖretmeni,ElSanatlar ÖretmenleriveBedenEitimiÖretmenlerinikapsamaktadr. AratrmannörnekleminiKonyailsnrlariçindefaaliyetgösterenÖzelEi tim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde çalan eitimcilerden tesadüfî örnekleme yöntemiyletespitedilen62sikadnve70sierkekolmaküzeretoplam132öret menkatlmtr.buöretmenlerleilgilidalmtablo1 degösterilmitir.

64 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 Tablo 1CinsiyeteveBranlaraGöreDalm VERTOPLAMAARAÇLARI Aratrmadabirkiiselbilgiformu,meslekiyeterlilikölçeiveidoyumuöl çeiolmaküzereikiölçekuyguland.konyailiiçindefaaliyetgösterenmilliei timbakanlnabalözeleitimverehabilitasyonmerkezlerinegidilerekbuku rumlardaçalaneitimcilerearatrmactarafndanuygulanmtr.meslekiyeter lilikveidoyumuölçeklerinidahaöncedebirçokdefafarklalanlardauygulanm ve standart ölçekler olmas nedeniyle özel eitim alannda çalan eitimcilere uygulandnda uygun sonuçlar alnabilecei kanaatiyle uygulamaya uygun gö rülmütür. Kiisel Bilgi Formu: Bu çalmada aratrmaya katlan eitimcilerden kiisel bilgileri toplamak amacyla aratrmac tarafndan gelitirilen Kiisel bilgi formu kullanlmtr.buformda,formudoldurankiilerleilgiligenelbilgileryeralmak tadr. MeslekiYeterlilikAnketi: Özel eitimkurumlarndaçalmaktaolanöret menlerin yaptklar ilerde kendilerini yaptklar ilerdeki yeterlilik durumlarn deerlendirmelerinisalamaküzerearatrmactarafndanoluturulmuolan26 sorulukanketformudur. DoyumuÖlçei(JobSatisfaction):Çalanlarialanlarndaverimli,mutlu vebaarlolmalaraçsndanönemliunsurolanidoyumuileilgilibirçokara trmayapldnbiliyoruz.tabiidoyumuölçmekiçinbirçokölçekgelitirilmi tir.bunlardanbirisihackmanveoldham(1980)tarafndangelitirilenidoyumu ( Job satistifaction) ölçeidir. Ölçek, çalanlarn i doyumunu ölçmek amacyla gelitirilmi,14maddedenoluan,5seçeneklibirderecelemeölçeidir(akt:güler, 1990:93).ÖlçeinTürkçeyeuyarlamavegeçerlilikçalmasGüler(1990:94)tara fndanyaplm veölçeininiçtutarllkkatsays(cronbachs alpha) 0.92olarak bulmutur.yarmbraklmolumluifadelerdenoluan,5 lilikerttekniinegöre düzenlenmi14maddelik birözbildirimölçeidir.ölçeioluturanmaddelerin tümüolumluyöndeolduuiçin1 den5 edorupuanlanmaktadr.

2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 65 Ölçeinuygulanmasnda,kiikendisinesunulanseçeneklerdenkendisineen uygunolaniaretlemekte,iaretlediiseçeneklerinpuanlartoplanarakkiinini doyumpuanhesaplanmaktadr.ölçek,herörenimdüzeyindekikiilereuygula nabilmektedir. Ölçei oluturan maddelerin tümü olumlu olduu için 1 den 5 e dorupuanlanmaktadr.ölçektenalnabilecekenyüksekpuan70,endüükpuan 14 ve dizi genilii 56 dr. Ölçekten alnan puanlarn 14 32 arasnda olmas i doyumunundüük,33 52arasndaolmasidoyumununortadüzeyde,53 76 arasndaolmasidoyumununyüksekolduunugöstermektedir. ÖlçeingüvenirlikçalmasHackman veoldhan tarafndan, testtekrar test yöntemiyleyaplm, birinciuygulamann puanortalamas34.27, ikinciuygula mannpuanortalamas34.71olarakbulunmutur.kiuygulamannpuanortala malarnnbirbirineçokyaknolmasgüvenirliingöstergesiolarakkabuledilmi tir (Akt: Güler, 1990:94). Hali hazrdaki aratrmada kullanlan 14 soruluk i do yumuölçeininiçtutarllkkatsaylar(cronbachs alpha) 0.9olarak, belirlenmi veölçeeverilencevaplarngüvenirliininyeterliolduubelirlenmitir. VERLERNANALZ Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinmeslekiye terlilikle i doyumu arasndaki ilikiyi incelemek amacyla Pearson Korelasyon Katsays,branvecinsiyetegöreidoyumuvemeslekiyeterliklerinkarlatrl masnttesti;meslekikdemegörekarlatrmalardaiseftestiveanlamllki minlehineolduunubelirlemekiçintukeytestitekniklerikullanlmtr. BULGULARVEYORUMLAR 1.ÖzelEitimveRehabilitasyonMerkezlerindeÇalanEitimcilerinCin siyettegöredoyumuvemeslekiyeterliliklerinelikinbulgular Tablo2:DoyumuveMeslekiYeterlikÖlçeindenAlnanPuanlarnDalm Cinsiyet N X S.S t p Doyumu MeslekiYeterlilik Kadn 62 48,89 10,068 0,806 0,422 Erkek 70 50,42 8,712 Kadn 62 94,92 12,799 1,008 0,316 Erkek 70 97,39 11,867 Tablo2 degörüldüügibiidoyumuölçeindenerkeklerinaldklarpuanla rnaritmetikortalamas( X =48,89),kadnlarnaldklarpuanaritmetikortalamas ( X =50,42)vemeslekiyeterlikölçeindenerkeklerinaldklarpuanlarnaritmetik ortalamas ( X =94,92), kadnlarn aldklar puan aritmetik ortalamas ( X =97,39) olduuortayaçkmtr.tablo3 degörüldüügibicinsiyettegöredoyumuve MeslekiYeterlikteFarkbulunamamtr.

66 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 2.ÖzelEitimveRehabilitasyonMerkezlerindeÇalanEitimcilerinYa lariledoyumvemeslekiyeterliklerilelikilibulgular Tablo3:YalaraGöreDoyumveMeslekiYeterlikPuanlarnaAitstatistikler Doyumu MeslekiDoyum Yalar Ortalama Ss Ortalama ss 2130 48,89 995 100,56 11,67 3140 49,67 7,50 97,13 19,20 4150 50,67 11,64 94,33 19,02 5160 54,17 9,92 106,67 19,99 Toplam 49,89 9,75 100,16 13,18 Tabloyagöreidoyumuölçeindenalnanpuanlarnortalamalaryalaragöre incelendiinde2130yaarasnda48,89,3140yaarasnda49,67;4150arasnda 50,67,5160yaarasnda54,17olarakbulunmutur.Meslekiyeterlilikveidoyu muölçeindenalnanpuanlarnortalamasnabakldnda2130yaaras100,56, 3140 ya aras, 94,33, 4150 ya aras, 97,13 5160 ya aras 106,67 olduu görül mektedir.buortalamalararasndaanlamlfarknolupolmadnbelirlemekiçinf testikullanlmtr. Tablo4:DoyumuveMeslekiYeterlikÖlçeindenAlnanPuanlarnDalm KT Sd KO F P Doyumu MeslekiYeterlilik Gruplararas 172,450 3 57,483 Gruplariçinde 12175,337 127 95,869 Toplam 12347,786 130 Gruplararas 611,580 3 203,860 Gruplariçinde 21972,054 127 173,008 Toplam 22583,634 130 Tablo 4 e göre, i doyumu ve mesleki yeterlilik puanlar ortalamas arasnda yadeikeninegöreincelendiindeanlamlbirfarkortayaçkmamtr.birbaka anlatmla yan ilerlemesi i doyumu ve mesleki yeterlilikte artma veya azalma sonucuoluturmamaktadr. 3.ÖzelEitimveRehabilitasyonMerkezlerindeÇalanEitimcilerinMes lekikdemlerinegöredoyumuvemeslekiyeterliliklerinelikinbulgular Tablo5:DoyumuveMeslekiYeterlikÖlçeindenAlnanPuanlarnDalm KT Sd KO F P Gruplararas 172,450 3 57,483 Doyumu Gruplariçinde 12175,337 127 95,869,600,616 Toplam 12347,786 130 Mesleki Yeterli Gruplararas 535,899 3 178,633 lik Gruplariçinde 20109,246 127 158,341 Toplam 20645,145 130,60 1,18 1,128 Tablo5 degörüldüügibikdemegöre,idoyumuvemeslekiyeterliliinpu anlararasndaistatistikselolarakanlamlbirfarkbulunmamtr.,62,32,340

2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 67 4. Özel Eitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde Çalan Eitimcilerin BranlarnaGöreDoyumuveMeslekiYeterlilikleriilelikiliBulgular Tablo6:DoyumuveMeslekiYeterlikÖlçeindenAlnanPuanlarnDalm KT Sd KO F p Doyumu Mesleki Yeterli lik Gruplararas 1967,071 5 393,414 4,775,000 Gruplariçinde 10380,808 126 82,387 Toplam 12347,879 131 Gruplararas 1372,427 6 228,738 1,483,189 Gruplariçinde 19279,482 125 154,236 Toplam 20651,909 131 Tablo6 deortayaçkanpuandurumunagöre,öretmenlerinbranlarnagöre idoyumundaanlamlfarkbulunmu;meslekiyeterlikteisemanidarbirfarkbu lunamamtr. Tablo7:ÖretmenlerinBranlarnaGöreDoyumPuanlarndaGerçekletirilenTukeyTestiSo nuçlar BamlDeiken Deikenler Ortalamalar Fark Ss p ÖzelEitimÖretmeni PsikolojikDanmanveRehberlik 8,538 2,056,001 ÖzelEitimÖretmeni SnfÖretmeni 9,376 2,714,010 Tablo7 yagöreözeleitimöretmenipsikolojikdanmaverehberlikile Özel Eitim Öretmeni Snf Öretmeni deikenlerinde fark Özel Eitim Ö retmenlerilehinedir.bunagöreözeleitimöretmenlerininmeslektekikdemleri arttkçaidoyumlardaartmaktadr. TARTIMA Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinmeslekiye terlilikleidoyumuarasndayaplacakbilimselaratrmalargünümüzdebualan dahizmetalanvehizmetverenbireyleraçsndanisteristemezhizmetinnicelikve niteliiayrbirönemeortayakoyacaktr.ayrcabualandayaplanaratrmalarn snrllaçsndandaayrbirönemkazanmaktadr.alanlailgiliyaplançalma larabakldndaözelliklesonyllardabukonuyaarlkverençalmalargörmek mümkün. Bu alanla ilgili Akçemete ve arkadalar (2001) Öretmenlerde tüken milik, i doyumu ve kiilik çalmasn ki daha sonra bu çalmay kitap haline getirerek aratrmaclar ve eitimcilerin faydalanmas sunulmu. Selçukolu (2001)Aratrmagörevlilerindetükenmilikdüzeyiileyalnzlkdüzeyiveyaam doyumu arasndaki ilikinin baz deikenler açsndan deerlendirilmesi, zci (2004)eitimfakültesiilköretimsnföretmenliibölümündeörenimgörmekte olan4.snförencilerinin özeleitim konusundakiyeterlikleriveihtiyaçlarnn deerlendirilmesiverebiliriz. yerlerindeçalanbireyleriniyerindeverimliliklerininartmasiyerinden veçalmaartlarndanmemnuniyetlerinebaldr.erdemvearkadalarda(2008:

68 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 199)salkçalanlarüzerindememnuniyetietkileyenenönemlifaktörünçalma koullar olduu bulunmutur. Çalmalarnda hemire ve ebelerde motivasyon düzeylerine etki eden faktörler arasnda çalma koullarnn ön plana çktn belirlemilerdir.bubulgularçalmamznsonuçlarndesteklerniteliktedir. Günümüzde nicelik açsndan Türkiye de açlan özel eitim merkezi says belli düzeyde ihtiyac karlayabilecek düzeye gelse de verilen hizmetin nitelii açsndaistenendüzeyeulalamamasorunuyadsnamaz.budahaliilehizmeti vereneitimcilerinniteliiveçalmakoullaryladorudanilikilidir.dolaysyla eitimcilerinmeslekteyetersizlikleriidoyumlarn,idoyumlardabuhizmetten yararlananlar olumsuz etkilemektedir. Sar (2002:19) çocuk özel eitime muhtaç isedoalolarakonuneitimiveyetitirilmesidahadazorolacaktr.çünküözel eitime muhtaç olan çocuklarn ihtiyaçlar farkldr, eitimleri zordur, eitimleri özeldonatlanveyaonlaraözgüyaplandrlmortamlardauygulanmasgerekir. Dolaysyla mesleki yeterlilie sahip olan eitimcilerin i doyumunu yaayaca bilinmelidir. Çünkü bu çalmada ortaya çkan bulgular, eitimcilerin gereince meslekiyeterliesahipolmadklarnyanstmaktadr. Özel eitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalan eitimcilerin cinsiyette göreidoyumuvemeslekiyeterliliklerineilikinbulgularabakldndagibicin siyettegöreidoyumuvemeslekiyeterliktefarkolmadgörülmütür. Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinyalarilei doyumvemeslekiyeterlikleriileilikilibulgular,idoyumuvemeslekiyeterlilik puanlarortalamasarasndayadeikeninegöreincelendiindeanlamlbirfark ortayaçkmamtr. Özel eitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinmeslekik demlerinegöreidoyumuvemeslekiyeterliliklerineilikinbulgularidoyumu ve mesleki yeterliliin puanlar arasnda istatistiksel olarak anlaml bir farkllk bulunmamtr. Ayrca Özel eitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalan ei timcilerinbranlarnagöreidoyumuvemeslekiyeterlilikleriileilikilibulgulara baktmzda,idoyumuvemeslekiyeterlilikpuanlararasndaistatistikselolarak anlamlbirfarkbulunmamtr. Özel eitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalan eitimcilerin örenim branlarnagöreidoyumundaanlamlfarkbulunmu;meslekiyeterlikteisema nidarbirfarkbulunamamtr.doyumundaneldeedilendeerlerebakldnda, ÖzelEitimÖretmeniPsikolojikDanmaveRehberlikileÖzelEitimÖretme ni Snf Öretmeni deikenlerinde fark Özel Eitim Öretmenleri lehinedir. BunagöreÖzelEitimÖretmenlerininözeleitimalannadahaçokilgigöstere rekkendilerinidahaçokverimlihissediyorlar.dolaysylaidoyumukaçnlmaz oluyor.izgar a(2003:140)göreiineilgiduyanlarileriniciddiyaparlar,duygular itecrübelerindenskçaetkilenir.ilgisiilesorumlulukarasndapozitifbiriliki vardr.ilgisiyüksekbireylerin,iindenmemnunolsunyadaolmasn,sorumlu

2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 69 luklaryüksekolur.ilgisidüükbireylerise,hemitenmemnunolmazlar,hem desorumluluklardüükolur. SONUÇVEÖNERLER: 1.Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerincinsiyette göreidoyumuvemeslekiyeterliliklerineilikinbulgularnda,cinsiyettegörei doyumuvemeslekiyeterliktefarkçkmamtr. 2.Özeleitimverehabilitasyonmerkezlerindeçalaneitimcilerinyalarile idoyumuvemeslekiyeterlikleriileilikilibulgularnda,idoyumuvemesleki yeterlilikpuanlarortalamasarasndayadeikeninegöreincelendiindeanlam lbirfarkçkmamtr. 3.ÖzelEitimveRehabilitasyonMerkezlerindeÇalanEitimcilerinMesleki Kdemlerine Göre Doyumu ve Mesleki Yeterliliklerine likin Bulgularnda, i doyumu ve mesleki yeterliliin puanlar arasnda istatistiksel olarak anlaml bir farkbulunmamtr. 4. Özel eitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalan eitimcilerin örenim branlarnagöreidoyumundaanlamlfarkbulunmu;meslekiyeterlikteisema nidarbirfarkbulunamamtr.doyumundaneldeedilendeerlerebakldnda, farközeleitimöretmenlerilehinedir. Busonuçlarçerçevesindeaadakiönerileryaplabilir. Öretmenyetitirenkurumlaraalnacakörencilerinbumesleeyönlen dirilmeçalmalardahaküçükyalardabalatlmal, Eitimfakültelerinintümbölümlerindeözeleitimleilgiliderslereyerve rilmeli, Hizmetverdiklerikurumda,idarevekurumyetkililerdeneyimliözelei timiöretmenlerindeneyimlerindenfaydalanarak ieyenibalayaneitimcilerle ibirliiyapmalarnözendiripdesteklemeli, KurumsahiplerikurumaeitimciistihdamederkendahaçokÖzeleitim alanndayetiençalanlartercihederekistihdametmeli,

70 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 KAYNAKLAR AKÇAMETEG,KanerS.,SucuoluB.(2001),TükenmilikDoyumuveKiilik,NobelYayn Datm,Ankara:12 AKSAYANS.(1990),KoruyucuveTedaviEdiciSalkHizmetlerindeÇalanHemirelerin DoyumuEtkenlerininrdelenmesi,YaymlanmamDoktoraTezi,stanbul,stanbulÜni versitesi, ASLAN H, Ünal M, Aslan O.( 1996 ) Pratisyen Hekimlerde Tükenme Düzeyleri, Düünen Adam;9:4852 BACHARACH,S.B.,Bamberger,P.,&Conley,S.(1991).WorkHomeConflictAmongNurses And Engineers, Mediating the impact of role stress on burnout and satisfaction of work. JournalofOrganizationalBehavior,12,3953. CORDES,C.L.,&Dougherty,T.W.(1993),AreviewAndAnntegrationOfResearchOnJob Burnout,AcademyofManagementReview,18,621656. ERDEM R, Süheyla RAHMAN,LeventAVCI,Bayram GÖKTA, BirdalENOLUGülhan, FIRAT,(2008),InvestigatingJobSatisfactionandBurnoutLevelsofthePersonsWorking forthehospitalsatcitycenterofelazig,turkey,journalofappliedsciencesresearch, 4(2):188201EROL,E.,(1996),YönetimVeOrganizasyon,BetaYaynevi,stanbul GBSON,J.L.,Ivancevich,J.M.,&Donnelly,J.H.(2000),Organizations Behavior Structure Processes,10thEdition,Boston:McGrawHill. GÜLERM.,(1990),EndüstriletmelerininDoyumlarveDepresyon,KaygveDierBaz DeikenlerinEtkisi,(YaynlanmamDoktoratezi),HacettepeÜniversitesi,Ankara HENNE, D., & Locke, E. A. (1985), Job Dissatisfaction: What are the Consequences? InternationalJournalofPsychology.20,221240. IZGAR H.(2003), Endüstri ve Örgüt Psikolojisi, IZGAR Hüseyin (Editör), Eitim Kitap Evi YaynKonya ZCE.(2004),EitimFakültesilköretimSnfÖretmenliiBölümündeÖrenimGörmek teolan4.snförencilerinin ÖzelEitim KonusundakiYeterlikleriVehtiyaçlarnn Deerlendirilmesi,nönüÜniversitesiEitimFakültesi13.UlusalEitimBilimleriKurulta y,06 09Temmuz2004,PegamAYaynclkKatklarylaBastrlmtr. KULAKSIZOLU,A.,BülentDLMAÇ,AydanAYDIN,(2003),ÖzelEitimAlanndaÇalan ÖretmenleriTükenmilikDuygusuÜzerineKarlatrmalBirAratrma,TrakyaÜnv. SosyalBil.Dergisi,Cilt:3No:1,1524. KOÇEL, T. (2005), letme Yöneticilii, Yönetim ve Organizasyonlarda Davran Klasik ModernÇadaveGüncelYaklamlar,10.Bas,ArkanBasmYaymDatmLtd.ti,s tanbul. KUZGUNY.(2000),MeslekDanmanl:KuramlarveUygulamalar,NobelYaynDatm, Ankara MCCORMCK E.J.and Tiffin J.( 1974). Industrial Psychology, Printice Hall Psychology Series,USA. SARI H.(2002), Özel Eitime Muhtaç Örencilerin Eitimleriyle lgili Öneriler, Pegem A Yaynclk,Ankara SELÇUKOLUZ,(2001).AratrmaGörevlilerindeTükenmilikDüzeyileYalnzlkDüzeyi veyaamdoyumuarasndakilikininbazdeikenleraçsndandeerlendirilmesi, SelçukÜniversitesiSosyalbilimlerEnstitüsüEitimBilimleriAnaBilimDalEitimdePsi kolojikdanmanlkbilimdalyaynlanmamyükseklisanstezi WHTTNGTONJ.Lee,BruceEvans(2/2005). GeneralIssuesInManagement.TheEnduring ImpactofGreatIdeas.ProblemsandPerspectivesinManagement