GAZ ÜNVERSTES KIREHR ETM FAKÜLTES Cilt 7, Sayı 1, (2006), 145-155 145 SINIF YÖNETMN ETKLEYEN FZKSEL DEKENLERN DEERLENDRLMES Aye KARAÇALI ehit Öretmen Mehmet Fidan lköretim Okulu, Kayıdaı/Kadıköy/STANBUL Geli Tarihi: 03.07.2006 Yayına Kabul Tarihi: 23.08.2006 ÖZET Eitim-öretim sürecini etkileyen deikenlerinin baında sınıf yönetimi gelmektedir. Etkili bir sınıf yönetimi eitim-öretim sürecinin baarıya ulamasının temel taını oluturmaktadır. Gelimi ülkelerin eitim sistemleri incelendii zaman ülkemize göre sınıf yönetiminin sadece öretmen boyutu ile deil birçok deiken açısından ele alındıı görülmektedir. Bu deikenlerin baında sınıf ortamının düzenlenmesine gerekmektedir. Sınıf ortamının düzenlenmesinde en önemli rol öretmenlerin ve yöneticilerindir. Öretmenlerin ve yöneticilerinin, sınıfın ortamı; örenci üzerindeki ve sınıf yönetimindeki etkilerini dikkate alarak düzenleme yapması eitim-öretim etkinliini arttırmaktadır. Bu aratırma, sınıf yönetiminin ve sınıftaki fiziksel deikenlerin, olumlu örenme ortamı oluturmadaki ve örencilerin öretim hedeflerine ulamasındaki önemini vurgulamaktadır. Anahtar Kelimeler: Sınıf Yönetimi, Sınıf Ortamı, Fiziksel Deikenler, THE EVALUATION OF PHYSICAL VARIABLES WHICH FFECTS CLASSROOM MANAGEMENT ABSTRACT Classroom managament has great importance on increasing productivity of education activities.so that,it is necessary to be careful while arranging classroom environment.the teacher has an important role on arranging classroom environment.the teachers should arrange the classroom by taking care classroom physical variables and effects of classroom management.it increases productivity of education.this research explains the importance of classroom management and classroom s physical variables on positive learning environment and reaching the students learning aims. Key Words: Classroom Management, Classroom Environment,Physical Variables, aysekaracali@yahoo.com
146 Sınıf Yönetimini Etkileyen Fiziksel Deikenlerin Deerlendirilmesi / A. Karaçalı 1. GR Sınıf, eitim öretim ortamının gerçekletii bir alandır. Ancak son yıllarda sınıf ortamında karılaılan sorunlar hızla artmaktadır. Karılaılan bu sorunların çözümünde en büyük sorumluluk öretmenlerindir. Öretmenin sınıfı yönetmedeki baarısı örencilerin öretim sürecindeki baarısını arttırmaktadır..olumsuz örenci davranılarının çözüldüü sınıflarda örenciler kendilerini rahat ve güvende hissederek, dikkatlerini derse yöneltebilirler. Olumlu bir sınıf ortamı yaratmak için öretmenlerin sınıf kurallarını belirlemesi ve istenmeyen örenci davranılarını kontrol etmesi gerekir (Küçükahmet, 2003). Sınıf yönetimi, genellikle sınıfta disiplini salama olarak algılanmaktadır. Ancak günümüzde sınıf yönetimi, sınıf yöneticisi olan öretmenin disiplini salamakla birlikte, sınıf ortamının fiziksel düzenini salamasını, öretim faaliyetlerini sınıfın fiziksel olanaklarına göre planlamasını, sınıf içi iletiimi düzenlemesini kısacası, sınıfta eitim öretim etkinlikleri için olumlu iklimin yaratılmasını içerir (Aydın, 2000). Sınıf yönetiminin temelinde olumsuz davranıların önlenmesi veya bunlarla baa çıkılması, öretmen ve örencilerin öretim sürecinde karılaılan çalıma engellerinin ortadan kaldırılması, örencilerle etkili iletiimin salanması hedeflenmektedir. 1.2. Sınıf Yönetiminin Önemi Sınıf, ortak özelliklerinden dolayı bir araya getirilen örenci gruplarına, önceden belirlenmi ortak davranıların kazandırılması için öretimin yapıldıı dersliktir. Sınıf denilince derslik kadar, derslikte yer alan araç ve gereçlerle öretmen ve örenci de anlaılmaktadır (Erden, 2005). Sınıf yönetiminin temel amacı olumlu, verimli örenme çevresi oluturarak, örencilerin öretim hedeflerine ulamalarını salamaktır. Bu amaca ulamak için etkili sınıf yönetimi zamanın etkili kullanılmasını, sınıf yaamının düzenli bir biçimde yürütülmesini ve örencilerin kendi kendilerini yönetmelerini içerir (Karaçalı, 2006). Sınıfın iyi yönetilmesi, eitimde baarılı olmak için ilk adım olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle öretmenin liderlik rolü ön plana çıkmaktadır. Öretmenlerin eiticilik özellii kadar yöneticilik özelliinin de gelitirilmesi gerekmektedir (Çalık, 2003). Öretmen, zaman zaman sınıf içinde uygunsuz davranılarla karı karıya gelebilir. Uygunsuz davranılar, kabul edilebilir sosyal davranı normlarına uymayan hareketlerdir. Bunlar, sınıfta bulunan dier örenciler üzerinde fiziksel ya da psikolojik zararlar yaratır. Bazı durumlarda bu davranılar öretim programının uygulanmasını kesintiye uratan grupça uygunsuz davranılara da
GAZ ÜNVERSTES KIREHR ETM FAKÜLTES Cilt 7, Sayı 1, (2006) 147 dönüebilir. Bunlar dersin hedeflerinin gerçeklemesini engelleyen istenmeyen davranılardır (Demir, 2000). 1.3. Sınıf Yönetiminde Sınıfın Organizasyonu Sınıf organizasyonu sınıfın amacına ulaabilmesi için ihtiyaç duyduu araçlarla donatılması ve bu araçların en verimli olacakları veya ekonomik ekilde çalıtırılacakları kısım veya bölümlere yerletirilmesi anlamına gelmektedir. Burada kullanılacak araç-gereç ve bunu kullanacak kiilerin (Öretmen-örenci) birbirini tamamlayıcı ve birbirleriyle uyumlu olmasına dikkat edilmelidir (Korkmaz, 2003). Eitim ortamı, eitim etkinliklerinin olutuu alan, personel, araç-gereç, tesis ve organizasyon gibi öelerin eitsel iletiim ve etkileim için bir araya geldikleri çevredir. Örencinin baarısı açısından bunların uygun ekilde düzenlenmesi gerekir. Örencilerin baarısına dorudan etki eden fiziki ortamı; örenci sayısı, sıraların yerletirme düzeni, örencilerin oturu biçimi ııın giri yönü, aydınlatma durumu, ısıtma durumu, sıcaklık-soukluk durumu, gürültü durumu, ortamın temizlii, araç-gereç durumu, sınıfın boyası ve görünümü gibi faktörler etkilemektedir. Bu faktörlerin örenme-öretme sürecinde etkin rol oynadıı inkâr edilemez. Bundan dolayı yukarıda sayılan durumların en uygun hale getirilmesi gerekmektedir (Korkmaz, 2003). 1.4. Sınıf Yönetimini Etkileyen Fiziksel Deikenler Bu bölümde sınıf yönetimini etkileyen fiziksel deikenlerin, kavramsal olarak irdelenerek, gerekli düzenlemelerinin sonuçları yer almaktadır. 1.4.1. Örenci Sayısı Bir sınıfta u kadar örenci olmalıdır demek gerçekçi olmaz. Bu sayının belirleyicilerinden biri, sınıfın düzeyidir. lk yıllarda örenciler öretmenin yardımına daha çok gereksinim duyarlar, ilgi çevreleri henüz dardır. Bu nedenlerle ilk sınıflarda örenci sayısı az tutulmalı, gerekiyorsa sınıf düzeyiyle birlikte yükseltilmelidir (Finn ve Achilles, 1990).Örenci sayısının ikinci deikeni ders ve konunun türü ile izlenen yöntemdir (Monk ve Haller, 1993). Örnein okuma ve matematikte az örencili sınıflar yararlı bulunmutur (Finn ve Achilles, 1990). Örenci sayısı az olan sınıflarda daha çok sayıda öretim yöntemi kullanılabilir. Öretmenin, sınıfın tümüne öretim yapması durumunda, örnein anlatım yöntemini kullanırken sınıfın kalabalık olması örenmede pek etkili bulunmamıtır (Harder, 1990). Örenci sayısının onaltının altında olan sınıflara küçük, onaltı ile yirmibe arasındakilere orta, daha fazla sayıda örencinin bulunduu sınıflara büyük sınıf
148 Sınıf Yönetimini Etkileyen Fiziksel Deikenlerin Deerlendirilmesi / A. Karaçalı denebilir. Sınıfın büyüklük ölçüsü, derslerin, yöntemlerin ve sınıf olanaklarının deimesiyle farklılaabilir. Sınıftaki örenci sayısının azlıı ile örenci ve öretmen baarısı arasında iliki bulunmutur. Bu iliki, örenci sayısı arttıkça daha fazla belirginlemektedir (Baar, 1999). Class ve arkadaları kırk ve daha fazla örenci bulunan sınıfların örencilerin akademik baarılarını olumsuz yönde, onsekiz ve daha az sayıda örenci bulunan sınıfların ise olumlu yönde etkilediini bulmutur (Erden, 2001). Özellikle ilköretimin ilk yıllarında örenciler öretmenin yardımına daha çok gereksinim duyarlar. Bu nedenle ilk sınıflarda örenci sayısı az tutulmalı, gerekiyorsa sınıf düzeyiyle birlikte yükseltilmelidir (Finn ve Achilles, 1990). Örenci sayısı az olan sınıflarda daha çok sayıda öretim yöntemi kullanılabilir. Kalabalık olmayan sınıfların yararlarından biri, öretmen saladıı kolaylıklardır. Bu sınıflar, öretmene ek zaman kullanımı, az kaynakla yetinebilme, her örenciye daha fazla zaman ayırabilme, örenci geliimini kolay izleyebilme, sınıf daha etkili yönetebilme, etkin örenmeyi kolaylatırabilme fırsatları verir (Celep,2004). 1.4.2. Yerleim Düzeni Yerleim düzeni, eitimin etkin ve akıcı bir ekilde sürdürülmesini salar. Baarılı bir yerleim düzeni, sınıf içi etkileimi ve öretimi olumlu yönde etkiler. Ayrıca, sınıf içi trafiin düzenlenmesinde de, yerleim biçimi önemli bir etkendir Örencilerin sınıf içindeki oturma biçimi, sıra ve masaların yerleim durumu, sınıf içindeki öretmen-örenci etkileimini etkileyen önemli bir faktördür. Öretmen, oturma düzenine göre örencilerle iletiim kurar. Öretmen, örencilerin görme, iitme, boy ve derse karı ilgi gibi deikenleri dikkate alarak sınıf düzenini kurmaya çalıır. Örnein, görme konusunda sorunu olan bir örencinin arka sıralarda oturtulması, önemli bir sorun olabilir. Aynı ekilde boyu kısa olan örencinin arka sıralarda oturması, tahtayı görmesi açısından sorun oluturabilir. Öretmen, sınıf yerleim düzenini kurmaya çalıırken, örencilerin bireysel farklılıklarını dikkate almak zorundadır (Çelik,2002). Bir örencinin sınıftaki yerini belirlemede temel kaygılardan biri, herkesin görme ve iitme kolaylıına sahip olması, bu açıdan kimsenin birbirini engellememesidir (Harris, 1991). Sınıfta sıraların düzenlenmesinde kullanılan balıca yaklaımlar: (Arends, 1991;Woolfolk, 1995) Sıra ve sütun biçiminde düzenleme: Ülkemizdeki okulların büyük bir kısmında kullanılan düzenleme biçimidir. Bu düzenlemede sıralar sınıfın büyüklüüne göre iki ya da üç sütun halinde arka arkaya dizilir.
GAZ ÜNVERSTES KIREHR ETM FAKÜLTES Cilt 7, Sayı 1, (2006) 149 Sıraların gruplanarak düzenlenmesi: Bu yaklaımda sıraların dördü ya da altısı bir araya getirilerek gruplanır. Bu yerleim biçimi ibirliine dayalı öretim, tartıma ve dier küçük grupla öretim yöntemleri için uygundur. Daire ve U biçiminde düzenleme: Bu düzenleme biçiminde sıralar daire ya da U biçiminde dizilir Böylece örencilerin tümü birbiriyle yüz yüze iletiim kurabilirler. Öretmen de örencilerle daha kolay göz teması kurabilir. Bu düzenleme biçimiyle büyük grupla tartıma, grupla problem çözme, anlatım ve demostrasyon yöntemlerini kullanmak mümkündür. Daire ve U biçiminde düzenleme, örenciler arasındaki ie yönelik etkileim ve derse katılım miktarım artırarak öretimi olumlu yönde etkiler. Ancak kalabalık sınıflarda kullanmak güçtür (Erden,2005). Oditoryum (Konferans) düzeni: Örenci sayısının fazla olması ve formal bilgi vermeye dayalı bir konunun ilenmesi durumunda, konferans düzeni daha etkili olabilir. Bu düzen örenciler arasındaki iletiimi güçletirir. Görsel sunu gereken durumlarda, bu oturma düzeni etkili olabilir (Erdoan,2000). Çok gruplu yerleim düzeni: Sınıf ortamında, birden fazla küçük çalıma grupları oluturularak gerçekletirilen sınıf yerleim düzenidir. Çok gruplu yerleim düzeni, örencilerin ibirlii yapmalarına yardımlamalarına ve liderlik özelliklerini gelitirmelerine olanak salar. Örenciler, iyi organize edilmezse, bu tür sınıflarda disiplin problemleri artabilir. Laboratuar çalımaları için uygun bir yerleim düzenidir. Kalabalık olmayan sınıflarda daha rahat uygulanabilir (Baar,2005). Bu düzen, örencilerin yardımlaarak örenmesine, liderlik özelliklerini gelitirmesine, ibirliini, katılmayı, yardımlamayı, tartımayı, dinlemeyi becerebilmesine, yaparak ve yaayarak eitilmesine olanak tanır (Hiebert and Wearne, 1993) Tek grup düzeni: Bu düzende sınıfın tamamı bir grup olarak ele alınır. Örenciler, örenme sürecine aktif olarak katılır. Örenci herkesi görebildii için, beden diliyle iletiim kurma da dahil olmak üzere çok yönlü bir etkileim içinde bulunur. Örenciler, daire, kare, köeli "U" ya da "V" eklinde oturabilir. Öretmen de grubun bir üyesidir. Bu düzenleme, küçük sınıflar için uygundur (Baar, 1999). 1.4.3. Sıcaklık Sınıfın aırı sıcak veya souk olması, örencilerin derse yönelik konsantrasyonunu olumsuz yönde etkiler. Sınıf sıcaklıının normal oda sıcaklıında olması gerekir. Aırı sıcak ve souk sınıf ortamları, örencileri olumsuz yönde etkiler. deal sınıf sıcaklıının 19 C ile 21.5 C arasında olduu kabul
150 Sınıf Yönetimini Etkileyen Fiziksel Deikenlerin Deerlendirilmesi / A. Karaçalı edilmektedir (Ünal, ve Ada, 2000). Sınıf sıcaklıının düzenlenmesi ısıtıcı ve soutucularla yapılabilecei gibi, örenciler de sıcaklık deiimleriyle tutarlı giysi seçimi yapabilmelidir (Baar, 2005). Sınıfın sıcaklıı, mevsimlere, neme olduu kadar örencilere göre de deiir. Giyim ve sınıfın fiziksel koulları, sıcaklıın etkisini deitirir. Sıcaklıın ayarının yükselmesi fiziksel rahatsızlıklara ilginin daılmasına, zilinin gevemesine ve bunların neden olduu yansımı sorunlara yol açmaktadır. Düük sıcaklık ise örenci çabalarını ısınmaya yöneltmekte, zihnin öretime odaklamasını güçletirmekledir (Celep,2002). 1.4.4. Iık Sınıfta görme ve oturmanın rahatça yapılmasını salayacak bir aydınlık olmalıdır. Bunun az veya çok olması öretmen ve örencinin iini güçletirir, gözü yorar, dikkatsizlik, sinirlilik, edim düüklüüne yol açar. Sınıfta ıık dorudan deil dolaylı gelmeli, doal aydınlatma yolları kullanılmalıdır. Iık ve pencere düzeninin günee ve mevsimlere göre deitirilebilmesi, güne ııı deimelerine uyarlanma olanaı verir. Pencerelerin alanı, güne ııından yeterince yararlanmaya uygun olmalıdır (Barker, 1982). Sınıfın ııklandırılması, mümkün olduunca güne enerjisinden yararlanarak salanmalıdır. Yapay aydınlatmanın güne enerjisinin yerini alması olanaklı deildir Ancak yapay olarak aydınlatmak gerektiinde sınıflar, floransan tip ampullerle aydınlatılmalıdır. Henüz iyi bir aydınlatma miktarı gelitirilememesine karılık aydınlatma ölçüsü olarak güne ııına edeer bir aydınlatma salanmalıdır. Aydınlatmanın yetersiz olduu ya da fazla olduu durumlar, insan salıı için uygun deildir (Iık, 2004). 1.4.5 Renk Renkte insan psikolojisi üzerinde etkili bir unsurdur. Renkler kendilerine özgü dilleri ve dünyaları olan, gizemli duyguların temsilcisidir. Baka bir anlatımla, her rengin kendine özgü bir kiilii ve etkisi vardır. Örnein, mavi; umudun, huzurun, kırmızı; bakaldırının, heyecanın rengi olarak tanımlanır. Kukusuz renklere yüklenen bu anlamlar, göreli ve tartımalıdır. Ancak sınıfta iyi bir renk uyumunun salanması, göz estetii ve zihinsel etkinlik açısından uyarıcı etkiler yaratabilir. Bu nedenle öretmen, mekânların ve araçların özelliklerine göre uygun renkler seçmeye çaba göstermeli ve bu konuda mutlaka örencilerin görülerini almalıdır. (Medd,1983) Renk yalnızca duvarlar için deil, eyalar içinde önemlidir. Renklerin hepsinin karıımı ile yapılan aydınlatma, yalnızca beyazla olandan daha olumlu davranıa yol açmıtır (Hataway, 1987). Sınıf için liseye kadar renklerden
GAZ ÜNVERSTES KIREHR ETM FAKÜLTES Cilt 7, Sayı 1, (2006) 151 sarı, pembe, eftali rengi, lise ve sonrasında ise mavi ve mavi-yeil tonları önerilmektedir (Barker, 1982). 1.4.6. Akustik ve gürültü Gürültü, rahatsız edici, iitmeyi engelleyici, dikkati daıtıcı, fiziksel ve ruhsal salıı bozucu bir deikendir. Sınıf dıından gelen gürültünün engellenmesi daha güçtür, bu i okul yapımı sürecinde düünülmelidir. Sınıf içinden kaynaklanan gürültüyü azaltmanın temel yolu, sınıf kurallarının, gürültüyü de içermesi, bu kurallara özenle uyulmasıdır. Gürültülü bir sınıfta, söyleneni iitemeyen örenci, öretmene söylemekten de çekiniyorsa, eksik, yanlı anlayabilir. Gürültü nedeniyle öretmenin söylenenleri yinelemek durumunda kalması, zamanın iyi kullanılmasını engeller. Gürültü var diye öretmen sesini yükseltmemelidir. Bu gürültüyü daha da artırır. Kısa bir süre sessiz kalmak, varlıını hissettirici bir davranı yapmak veya söz söylemek, ara sıra rastlanan gürültülü durumlarda yararlı olabilir (Baar, 2005). Sınıf ortamında sesin, konumacıdan dinleyicilere yansımalar olmadan ulaması, istenen bir durumdur. Sesin dorudan ulaması halinde yansımalar, gürültüye dönümeyecektir. Sesin maksimum düzeyde yansımasız olarak dinleyiciye ulaması için öretmenin ses tonu, öretim metodu ve sınıfta oluturulan ses düzenei önemli rol oynamaktadır. Sesin ilk yansımaları, dinleyicinin dinlediklerini anlama düzeyini olumlu yönde etkilemektedir. Bu nedenle ilk yansımalar, öretim için yararlıdır. Yansımaların yansımaları ise gürültü olarak ortaya çıktıından sınıf ortamında istenen bir durum deildir (Iık, 2004). 1.4.7. Temizlik Örenci temizlik kurallarına uygun davranmalıdır. Sınıfı temiz tutmak, bütün örencilerin görevi olmalıdır. Sınıftaki yerlerin, pencerelerin, sıra ve masaların ve duvarların temiz olması, sınıfı daha çekici bir mekân haline getirir. Pislik insan doasına aykırı bir durumdur. nsanlar temiz ortamlarda yaamak, çalımak ve eitim görmek isterler. Sınıfın temiz olması, eitim ve öretime verilen önemi de gösterir. Sınıfı temiz tutma, öncelikli sınıf kuralları arasında yer almalıdır. Sınıfın havasız olması, örencilerin dikkatini daıtabilir. Bunun için öretmen sürekli olarak sınıfın havalandırılmasını salamalıdır (Çelik, 2002). Sınıfta yerlerin duvarların, pencerelerin, sıra ve masaların eyaların havanın temiz olması, fiziksel ve düünsel rahatlık açılarından gereklidir. Örenciler sınıfı temiz bulmalı, temiz terk etmeyi örenmelidir. (Hull, 1990). 1.4.8. Görünüm Sınıf ferah bir görünüme sahip olmalıdır. Tavanın basık olmaması, pencerelerin geni, mobilyaların çekici
152 Sınıf Yönetimini Etkileyen Fiziksel Deikenlerin Deerlendirilmesi / A. Karaçalı olması ve öretmen masasının örtülü olması, sınıf ortamını daha çekici hale getirmektedir (Baar, 1999). Sınıf ölçülerinin uyumu, duvarların boyalı, badanalı, eya ve duvar renklerinin uyumlu, pencerelerin geni, mobilyaların çekici olması, halı, perde çiçek, masa örtüleri, albenili bir sınıf ortamı yaratmalıdır. Örenci dersin bir an önce bitmesini beklememeli, sınıfta rahat bir ev ortamı bulabilmeli, sınıfaokula isteyerek gelmelidir. Sınıfın görünümünde güzellik ve uyum, örencinin moral ve enerjisini artırır (Barker, 1982; Grubaugh, 1990). 1.4.9 Sınıfın Büyüklüü Sınıftaki bo alanlar fonksiyonel ekilde kullanıma imkân salayacak ekilde ayarlanmalıdır. lenecek dersin özel1liine göre aynı sınıfta toplu veya grup halinde ders yapacak ekilde düzenlenebilmelidir. Sınıfta fiziksel engelli örenciler de bulunabileceinden onlar için serbest hareket salayan güvenilir uygun ortamlar oluturulmalıdır. Bu örenciler sınıfta ve masalar arasında rahatça hareket edebilmelidir. Bavuru kaynakları, kara tahta, ekipmanlar ve onların konulması için ayrılan yerler kolayca ulaacaı yükseklikte olmalıdır. Bunların oluturulmasıyla engelli örenciler kendi ilerini kendileri görecektir (Korkmaz, 2003). 1.4.10. Havalandırma Dersler sırasında uzun süre kapalı kalan sınıflarda kirlenen havanın deimesi için düzenli aralıklarla havalandırma yapılmalıdır. Oksijen azlıı örencileri dikkatsiz, uykulu yapar. Böyle durumlarda öretmen örenciyi suçlamak yerine pencereyi açtırmalıdır (Hull, 1990). Etkinlikler esnasında bozulan dersliin havalandırması teneffüslerde yapılmalı, ders içinde derslik havalandırmasından, özellikle karılıklı pencerelerin açılarak yapılan derslik havalandırmasından kaçınmalıdır. Çünkü karılıklı açılan pencereden oluacak cereyan örencileri rahatsız eder (Gürel, 2003). 2. SONUÇLAR Sınıfta örenci sayısının genel olarak 30 un üstünde olması istenmeyen bir durumdur. Sınıftaki örenci sayısı; eitim kurumunun nitelii, sınıf düzeyi, dersin nitelii gibi deikenlere göre ayarlanması gerekmektedir Sıra ve sütün biçimindeki düzenlemeler sınıftaki alanın en verimli biçimde kullanılmasını salamaktadır. Ancak bu yerleim düzeni sınıfın küçük, örenci sayısının fazla olduu durumlarda en uygun yerleim biçimi olarak kabul edilmektedir. Daire ve U biçimindeki düzenlemeler ise, örenci sayısı az olan sınıflara daha uygun bir yerleim düzenidir.
GAZ ÜNVERSTES KIREHR ETM FAKÜLTES Cilt 7, Sayı 1, (2006) 153 deal sınıf sıcaklıının 19 C ile 21,5 C arasında olduu kabul edilmektedir Örenci sınıf ortamında tahtayı rahatça görebilmeli ve yazılanları okuyabilmelidir. Iıın az veya çok olması, öretmen ve örencinin çalımasını güçletirir. Renkler, örencinin fiziksel ve davranısal durumunu etkilemektedir. Gürültü, öretmen-örenci etkileimini olumsuz yönde etkilemektedir Sınıftaki yerlerin, pencerelerin, sıraların, masaların ve duvarların temiz olması, sınıfı çekici bir mekân haline getirmektedir. Sınıfı temiz tutma, öncelikli sınıf kuralları arasında olmalıdır. Sınıf ölçülerinin uyumu, tavanın basık olmaması, duvarların boyalı, badanalı, eya ve duvar renklerinin uyumlu, pencerelerin geni olması örenci motivasyonunu olumlu yönde etkilemektedir. Dersler sırasında uzun süre kapalı kalan sınıflarda kirlenen havanın deimesi için düzenli aralıklarla havalandırılması gerekmektedir. Sınıftaki bo alanlar fonksiyonel ekilde kullanıma imkân salayacak ekilde ayarlanmalıdır. Ancak, sınıfın bu ekilde düzenlenebilmesi için yeterli büyüklükte olması gerekmektedir 3. ÖNERILER Örenci sayısının Türkiye deki ilköretim ve ortaöretim okullarında 30 kiiyi geçmemelidir. Sınıfın küçük, örenci sayısının fazla olduu sınıflarda sıra ve sütun biçiminde yerleim düzeninin kullanılması, örenci sayısının az olduu sınıflarda ise daire ve U yerleim düzeninin kullanılmalıdır. Sınıf sıcaklıının 19 C ile 21,5 C arasında olmalıdır. Sınıftaki ııın örencilerin tahtayı rahatça görebilmeleri ve yazılanları okuyabilecek düzeyde olmalıdır. Sınıfta kullanılan renklerin örencilerin psikolojileri üzerinde etkisi olduu göz önünde bulundurularak, özenle seçilmesi gerekmektedir. Etkili öretim ortamının oluturulabilmesi için öretmenlerin sınıfta gürültüyü yok etmesi gerekmektedir. Sınıfın temizlii sınıf kuralları arasında yer almalı ve bu örencilerde erken yalarda alıkanlıa dönütürülmelidir. Sınıf içindeki nesnelerin düzenli ve uyumlu olmalıdır. Sınıfların düzenli aralıklarla havalandırılmalıdır. Sınıfların fonksiyonel bir kullanıma sahip olması için yeterli büyüklükte olması gerekmektedir.
154 Sınıf Yönetimini Etkileyen Fiziksel Deikenlerin Deerlendirilmesi / A. Karaçalı 4. KAYNAKLAR Arends, I.R. (1991) Learning to Teach, New York: McGrow-Hill Inc. Aydın, A. (2000) Sınıf Yönetimi, stanbul: Alfa Kitabevi. Barker,L. (1982) Communication in the Clasroom, Prentice Hall Inc., Englewood Cliff. Baar, H. (1999), Sınıf Yönetimi, stanbul: Milli Eitim Basımevi. Baar, H. (2005) Sınıf Yönetimi, Ankara: Anı Yayıncılık. Celep, C. (2002) Sınıf Yönetimi ve Disiplini, Ankara: Anı Yayıncılık. Çalık, T. (2003) Sınıf Yönetimi ve Özellikleri, (Ed.L.Küçükahmet) Sınıf Yönetimi, Ankara: Nobel Yayıncılık. Çelik, V. (2002) Sınıf Yönetimi, Ankara: Nobel Yayınları. Demir, K. (2000) Yönetimde Çada Yaklaımlar, Ankara: Anı Yayıncılık. Erden, M. (2005) Sınıf Yönetimi,, stanbul: Epsilon Yayıncılık. Erdoan,. (2000) Sınıf Yönetimi, stanbul: Sistem Yayıncılık. Finn, J.D. ve Archilles, C.M. (1990) Answers and Questions About Class Size:A Statewide Experiment, American Educational Research Journal, 27 (3), 557-577. Grubaugh, S. ve Houston, R. (1990) Establishing a Classroom Environment That Promotes Interaction and Improved Student Behaviour, The Clearing House, 63, 375 378. Harder, H. (1990) A Critical Look at Reduced Class Size, Contemporary Education, 62 (1), 28 35. Harris, A. (1991) Proactive Classroom Management:Several Ounces of Prevention, Contemporary Education, 62 (3), 56-160 Hataway, W. (1987) Light Color and Air Quality:Important Elements of the Learning Environments, Education Canada, 7, 35-44. Hiebert J. ve Wearne, D. (1993) Instructional Tasks,Classroom Discourse and Students Learning in Second Grade Arithmetic, American Educational Research Journal, 30(2) 393-425. Hull, J. (1990) Classroom Skills, A Teacher Guide, London: David Fulton Publishing. Iık, H. (2004) Örenme Ortamlarının Fiziksel Düzeni, (Ed.: M. iman ve S. Turan) Sınıf Yönetimi, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
GAZ ÜNVERSTES KIREHR ETM FAKÜLTES Cilt 7, Sayı 1, (2006) 155 Karaçalı, A. (2006) Sınıf Yönetimini Etkileyen Fiziksel Deikenlerin Deerlendirilmesi, Yayınlanmamı Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, stanbul. Korkmaz, A. (2003) Sınıf Organizasyonu, (Ed.L..Küçükahmet) Sınıf Yönetimi, Ankara: Nobel Yayıncılık. Küçükahmet, L. (2003) Sınıf Yönetimi, Ankara: Nobel Yayıncılık. Monk,D. ve Haller,E.J. (1993) Predictors of High School Academic Course Offerings:The Role of School Size, American Educational Research Journal, 30 (1), 3-21 Ünal, S. ve Ada S. (2000) Sınıf Yönetimi, stanbul: Marmara Üniversitesi Teknik Eitim Fakültesi Matbaası. Woolfolk, A. (1995) Educational Psychology, Boston: Allyn and Bacon Publishing. Medd, D. (1983) Okul Mobilyaları (Çev.: G. Andaç ve S. Kaya), Ankara: Bayındırlık Bakanlıı Yapı leri Genel Müdürlüü Yayınları.