ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN FİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN FİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Mehmet GÜNGÖR ADANA İLİ MISIR EKİM ALANLARINDA YABANCI OTLARA KARŞI UYGULANAN KİMYASAL MÜCADELENİN ÖNEMİ VE ORTAYA ÇIKAN SORUNLARIN ARAŞTIRILMASI BİTKİ KORUMA ANABİLİM DALI ADANA, 25

ÖZ YÜKSEK LİSANS ADANA İLİ MISIR EKİM ALANLARINDA YABANCI OTLARA KARŞI UYGULANAN KİMYASAL MÜCADELENİN ÖNEMİ VE ORTAYA ÇIKAN SORUNLARIN ARAŞTIRILMASI Mehmet GÜNGÖR ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİTKİ KORUMA ANABİLİM DALI Dnışmn: Prof. Dr. F. Nezihi UYGUR Yıl: 25, Syf; 171 Jüri : Prof. Dr. F. Nezihi UYGUR : Prof. Dr. Bülent ÖZEKİCİ : Doç. Dr. Siel UYGUR Bu çlışm, 23 24 yıllrı rsınd, Adn ili I.ürün ve II. ürün mısır ekim lnlrınd orty çıkn yncı ot türlerini tespit etmek, u yncı otlr krşı uygulnn herisitlerin etkinliğini elirlemek ve u herisitler ile orty çıkck sorunlrı elirlemek mcıyl plnlnmıştır. Bu mçlr doğrultusund nket çlışmlrı, survey çlışmlrı ve trl denemeleri yürütülmüştür. Ypıln tüm çlışmlr sonucund; mısırd sorun oln yncı otlr genel olrk Amrnthus spp. (Horoz iiği) türleri, Cyperus. rotundus L. (Toplk), Echinochlo spp. (Drıcn) türleri, Portulc olerce L. (Semiz otu), Setri spp. (Kirpi drı) türleri, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Knyş) ve Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) olduğu sptnmıştır. Ayrıc, mısırd orty çıkn yncı ot türlerinin erken dönemde teşhis edilmesinin, yncı ot mücdelesi çısındn iyi sonuç verdiği sptnmıştır. Bun ek olrk, mısırd yürütülen trl denemeleri sonucund, orty çıkn yncı otlr krşı ypılck kimysl mücdelenin ilk 2 3 hftlık periyot içerisinde ypılmsının uygun olduğu ve Acetochlor vey Formsulfuron gii etki spektrumu geniş oln herisitlerin uygulnmsının en etkili sonucu verdiği sptnmıştır. Acetochlor un dış fktörlerden Formsulfuron göre dh fzl etkilendiği tespit edilmiştir. Anhtr Kelimeler: Mısır, yncı ot mücdelesi, herisitler I

ABSTRACT MASTER THESİS THE IMPORTANCE AND POSSIBLE PROBLEMS OF CHEMICAL CONTROL OF WEEDS IN ADANA PROVİNCE CORN FIELDS Mehmet GÜNGÖR DEPARTMENT OF PLANT PROTECTION INSTITUTE OF NATUREL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor Jury : Prof. Dr. F. Nezihi UYGUR Yer: 25, Pge; 171 : Prof. Dr. F. Nezihi UYGUR : Prof. Dr. Bülent ÖZEKİCİ : Assoc. Dr. Siel UYGUR This study is conducted etween 23 nd 24 in Adn. The min ojectives of this study re to investigte the weeds in first nd second seson corn fields, the effectiveness of hericides ginst these weeds, nd the possile prolems with these hericides. With these ojectives is mind, the pulic surveys with frmers, the field surveys nd the field experiments were done. As result of these studies, mostly, the weeds species, Amrnthus spp. species, Cyperus rotundus L., Echinochlo spp. species, Portulc olerce L., Setri spp. species, Sorghum hlepense (L.) Pers. nd Xnthium strumrium L. were determined s prolems in cornfields. Also, identifying the prolem weeds in corn in the erly weed period resulted in good weed mngement results. In ddition to this, the field studies showed tht the chemicl weed control with the ppliction of Acetochlor nd Formsulfuron which hve wide spectrum control, in 2 3 weeks period of corn growing gve the est mngement results. Acetochlor, which is used for weed control cn e ffected from the outside fctors rther thn Formsulfuron. Key Words: Mize (Ze Mys L.), weed control, hericides II

TEŞEKKÜR Şimdiye kdr yptığım tüm çlışmlrımd hiçir zmn desteğini esirgemeyen dnışmnım Syın Prof. Dr. F. Nezihi UYGUR A, tez çlışmm süresince fikirlerine dnıştığım Syın Yrd. Doç. Siel UYGUR A, rzi çlışmlrınd yrdımd ulunn şt Syın Arş. Gör. Emre KİTİŞ olmk üzere, Syın Zirt Yüksek Mühendisi Ayşe DOĞAN, Syın Arş. Gör. Olcy BOZDOĞAN, Syın Zirt Mühendisi Okn ÖZGÜR, Syın Zirt Mühendisi Sevinç ATEŞ ve Syın Dr. Onur KOLOREN e, yrıc Bitki Korum Bölümü, Uygulm ve Arştırm Prseli Çlışnlrın ile Ç.Ü Arştırm Fonu ve Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü ne teşekkürü orç ilirim. Ayrıc çlışmlrımd mddi ve mnevi desteğini esirgemeyen şt m Zirt Yüksek Mühendisi olmk üzere ileme sonsuz teşekkür ederim. III

İÇİNDEKİLER Syf ÖZ. I ABSTRACT... II TEŞEKKÜR. III İÇİNDEKİLER IV ÇİZELGELER DİZİNİ... VIII ŞEKİLLER DİZİNİ IX RESİMLER DİZİNİ... XX 1. GİRİŞ 1 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR... 5 3. MATERYAL ve METOD... 17 3.1. Mteryl... 17 3.1.1. Denemenin Yürütüldüğü Yerler ve Özellikleri... 17 3.1.2. Denemede Kullnıln İlçlm Aleti Hkkınd Bilgiler 19 3.1.3. Acetochlor, Metolchlor + Atrzine, Linuron, 2,4 D Amin, Formsulfuron ve Nicosulfuron Etkili Mddesine Ship Herisitler Hkkınd Genel Bilgiler... 2 3.1.3.1. Acetochlor.. 21 3.1.3.2. Metolchor + Atrzine... 22 3.1.3.3. Linuron... 23 3.1.3.4. 2,4 D Amin.. 24 3.1.3.5. Formsulfuron 25 3.1.3.6. Nicosulfuron... 26 3.2. Metod... 27 3.2.1. Anket Çlışmlrı... 27 3.2.2. Sürvey Çlışmlrı... 3 3.2.3. Trl Denemeleri... 32 IV

4. BULGULAR ve TARTIŞMA. 35 4.1. Anket Sonuçlrı ve Değerlendirilmesi... 35 4.2. Sürvey Sonuçlrı ve Değerlendirilmesi... 52 4.3. Trl Denemeleri Sonuçlrı... 58 4.3.1. Denemelerde Teşhis Edilen Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu), Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı),corchorus olitorus L. (Hint keneviri), Cyperus rotundus L. (Toplk), Digitri sngunlis (L.) Scop. (Çtl otu), Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), Portulc olerce L. (Semiz Otu), Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot), Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), Sorghum hlepense (L.) Pers. (Knyş) ve Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) nın Genel Özellikleri... 58 4.3.1.1. Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu).. 58 4.3.1.2. Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı). 59 4.3.1.3. Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) 6 4.3.1.4. Cyperus rotundus L. (Toplk)... 61 4.3.1.5. Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu).. 62 4.3.1.6. Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn)... 63 4.3.1.7. Portulc olerce L. (Semiz otu). 64 4.3.1.8. Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) 65 4.3.1.9. Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı).. 66 4.3.1.1. Sorghum hlepense (L.) Pers. (Knyş)... 67 4.3.1.11 Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı). 68 V

4.3.2. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait Syım Sonuçlrı Üzerine Oln Etkileri. 7 4.3.3. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türleri Üzerindeki % Etkinlikleri 87 4.3.4. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait % Genel Kplm Alnlrı Üzerine Oln Etkileri.. 1 4.3.5. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Ait % Genel Kplm Alnı Üzerine Oln Etkileri. 12 4.3.6. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Boyun Oln Etkileri.. 14 4.3.7. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Verimine Oln Etkileri... 17 4.3.8. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait Syım Sonuçlrı Üzerine Oln Etkileri.. 11 4.3.9. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türleri Üzerindeki % Etkinlikleri... 123 4.3.1. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait % Genel Kplm Alnlrı Üzerine Oln Etkileri. 134 4.3.11. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Ait % Genel Kplm Alnı Üzerine Oln Etkileri... 136 VI

4.3.12. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Boyun Oln Etkileri... 138 4.3.13. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Verimine Oln Etkileri. 141 4.4. Trl Denemeleri Sonuçlrının Değerlendirilmesi... 144 5. SONUÇLAR ve ÖNERİLER... 15 KAYNAKLAR... 155 ÖZGEÇMİŞ. 162 EKLER... 163 VII

ÇİZELGELER DİZİNİ Syf Çizelge 1.1. Türkiye de 2 21 Yıllrı Arsı Mısır Ekim Alnı ve Üretim Miktrı... 1 Çizelge 1.2. Adn d 22 23 Yıllrı Arsı Mısır Ekim Alnı ve Üretim Miktrı... 2 Çizelge 3.1. Çlışmnın Ypıldığı Deneme Alnlrın Ait Özellikler. 17 Çizelge 3.2. Çlışmnın Ypıldığı Adn İline Ait 23 Yılı İklim Verileri... 17 Çizelge 3.3. Uygulnn Herisitler Hkkınd Bilgiler.. 2 Çizelge 3.4. 24 Yılınd, Adn İlçelerine Ait Köylerde, I. Ürün Mısırd Ypıln Anket Syılrı... 28 Çizelge 3.5. 24 Yılınd, Adn İlçelerine Ait Köylerde, II. Ürün Mısırd Ypıln Anket Syılrı... 29 Çizelge 4.1. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Yncı Ot Mücdelesinde Uyguldıklrı Herisitler Hkkındki Şikyetleri... 48 Çizelge 4.2. Çizelge 4.2. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Yncı Ot Mücdelesinde Uyguldıklrı Herisitler Hkkındki Şikyetleri... 49 VIII

ŞEKİLLER DİZİNİ Syf Şekil 3.1. Acetochlor Etkili Mddesine Ship Herisitin Ypısl Formülü. 21 Şekil 3.2. Metolchlor + Atrzine Etkili Mddesine Ship Herisitin Ypısl Formülü... 22 Şekil 3.3. Linuron Etkili Mddesine Ship Herisitin Ypısl Formülü. 23 Şekil 3.4. 2,4 D Amin Etkili Mddesine Ship Herisitin Ypısl Formülü... 24 Şekil 3.5. Formsulfuron etkili mddesine ship herisitin ypısl formülü... 25 Şekil 3.6. Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitin ypısl formülü.. 26 Şekil 4.1. I.Ürün Mısır Eken Üreticilerin Ekim Zmnı Tercihi Ornlrı... 35 Şekil 4.2. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Ekim Zmnı Tercihi Ornlrı. 35 Şekil 4.3. I.Ürün Mısır Eken Üreticilerin Tohum Tercihi Ornlrı.. 37 Şekil 4.4. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Tohum Tercihi Ornlrı... 38 Şekil 4.5. I.Ürün Mısır Üreticilerinin Aldıklrı Verim Miktrlrı Ornlrı. 39 Şekil 4.6. II. Ürün Mısır Üreticilerinin Aldıklrı Verim Miktrlrı Ornlrı... 39 Şekil 4.7. I.Ürün Mısır Üreticilerinin Şikyetçi Olduğu Yncı Ot Türleri... 4 Şekil 4.8. II. Ürün Mısır Üreticilerinin Şikyetçi Olduğu Yncı Ot Türleri... 41 Şekil 4.9. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin, Mısırın Çıkış Dönemini Ess Alrk Tercih Ettikleri Herisit Ornlrı. 42 Şekil 4.1. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin, Mısırın Çıkış Dönemini Ess Alrk Tercih Ettikleri Herisit Ornlrı. 43 Şekil 4.11. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Bir vey Birden Fzl Herisiti Tercih Etme Ornlrı 45 Şekil 4.12. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Bir vey Birden Fzl Herisiti Tercih Etme Ornlrı... 46 IX

Şekil 4.13. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Etkili Mdde Göz Önüne Alındığınd Herisitleri Tercihi Etme Ornlrı... 47 Şekil 4.14. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Etkili Mdde Göz Önüne Alındığınd Herisitleri Tercihi Etme Ornlrı... 47 Şekil 4.15. I. Ürün ve II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Herisitleri Uyguldıklrı İlçlm Aletleri Ornlrı. 5 Şekil 4.16. I. Ürün ve II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Herisitleri Uyguldıklrı İlçlm Aletindeki Püskürtme Meme Çeşiti Ornlrı... 51 Şekil 4.17. II. Ürün Mısırd Orty Çıkn Yncı Ot Türlerinin % Rstlm Sıklıklrı (R.S.) 54 Şekil 4.18. II. Ürün Mısırd Yncı Ot Türlerinin m 2 deki Adet Syısı.. 54 Şekil 4.19. II. Ürün Mısırd Yncı Ot Türlerinin % Genel Kplm Alnlrı (% G.K.A)... 55 Şekil 4.2. II. Ürün Mısırd Yncı Ot Türlerinin % Özel Kplm Alnlrı (% Ö.K.A) 55 Şekil 4.21. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu)syısın Oln Etkileri (Bitki Korum)... 71 Şekil 4.22. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum) 72 Şekil 4.23. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum) 73 X

Şekil 4.24. Şekil 4.25. Şekil 4.26. Şekil 4.27. Şekil 4.28. Şekil 4.29. Şekil 4.3. Şekil 4.31. Şekil 4.32. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum) 74 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 74 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum)... 75 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 76 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 77 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum) 78 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum)... 79 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum).. 8 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin m Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum) 81 XI

Şekil 4.33. Şekil 4.34. Şekil 4.35. Şekil 4.36. Şekil 4.37. Şekil 4.38. Şekil 4.39. Şekil 4.4. Şekil 4.41. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum) 81 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu)syısın Oln Etkileri (Bitki Korum).. 82 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum) 83 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 84 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 85 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum)... 86 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu)üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum)... 88 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 88 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum)... 89 XII

Şekil 4.42. Şekil 4.43. Şekil 4.44. Şekil 4.45. Şekil 4.46. Şekil 4.47. Şekil 4.48. Şekil 4.49. Şekil 4.5. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum) 9 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum) 9 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum)... 91 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum) 92 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 92 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Üzerine 93 Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum).. 94 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 94 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum) 95 XIII

Şekil 4.51. Şekil 4.52. Şekil 4.53. Şekil 4.54. Şekil 4.55. Şekil 4.56. Şekil 4.57. Şekil 4.58. Şekil 4.59. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum) 96 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 96 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum)... 97 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum) 98 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 98 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum)... 99 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Bitki Korum). 11 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Bitki Korum). 11 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Bitki Korum)... 13 XIV

Şekil 4.6. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Bitki Korum) 13 Şekil 4.61. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Bitki Korum) 15 Şekil 4.62. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Bitki Korum) 16 Şekil 4.63. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Yş Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum) 17 Şekil 4.64. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum). 18 Şekil 4.65. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Thmini Ortlm 1 Dekr Düşen Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum) 19 Şekil 4.66. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin 1 Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum). 19 Şekil 4.67. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli)... 111 Şekil 4.68. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk)Syısın Oln Etkileri (Hcıli) 112 Şekil 4.69. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Hcıli) 112 XV

Şekil 4.7. Şekil 4.71. Şekil 4.72. Şekil 4.73. Şekil 4.74. Şekil 4.75. Şekil 4.76. Şekil 4.77. Şekil 4.78. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli) 113 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 114 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Hcıli)... 115 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Triticum esteum (Buğdy) Syısın Oln Etkileri (Hcıli)... 116 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Syısın Oln Etkileri (Hcıli) 117 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli)... 117 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk) Syısın Oln Etkileri (Hcıli)... 118 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Hcıli).. 119 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli) 119 XVI

Şekil 4.79. Şekil 4.8. Şekil 4.81. Şekil 4.82. Şekil 4.83. Şekil 4.84. Şekil 4.85. Şekil 4.86. Şekil 4.87. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 12 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 121 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Triticum esteum (Buğdy) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 121 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Syısın Oln Etkileri (Hcıli) 122 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli) 124 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 124 Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 125 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 126 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli) 126 XVII

Şekil 4.88. Şekil 4.89. Şekil 4.9. Şekil 4.91. Şekil 4.92. Şekil 4.93. Şekil 4.94. Şekil 4.95. Şekil 4.96. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 127 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli) 128 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli) 128 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 129 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 13 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu)üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 13 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli) 131 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş)Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli).. 132 İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli)... 133 XVIII

Şekil 4.97. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Hcıli). 135 Şekil 4.98. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Hcıli) 135 Şekil 4.99. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Hcıli).. 137 Şekil 4.1. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Hcıli).. 137 Şekil 4.11. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Hcıli)... 139 Şekil 4.12. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Hcıli)... 14 Şekil 4.13. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Yş Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli) 141 Şekil 4.14. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli) 142 Şekil 4.15. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Thmini Ortlm 1 Dekr Düşen Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli)... 143 Şekil 4.16. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin 1 Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli) 143 XIX

RESİMLER DİZİNİ Syf Resim 3.1. Ç.Ü. Zirt Fkültesi, Bitki Korum Deneme Aln ındn Genel Bir Görüntü... 18 Resim 3.2. Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonu ndn Genel Bir Görüntü... 18 Resim 3.3. Denemelerde Herisitlerin Uygulndığı Pülveriztörden Bir Görüntü... 3 Resim 3.4. Yelpze Hüzmeli Memeden Bir Görüntü 3 Resim 3.5. Surveye Gidilen İlçelerden Bir Görüntü. 39 Resim 3.6. Ç.Ü. Zirt Fkültesi, Bitki Korum Deneme Yerindeki Alndn Bir Görüntü... 42 Resim 3.7. Mısır Hstındn Bir Görüntü. 44 Resim 3.8. Amrnthus retrof lexus L. (Kırmızı köklü tilkuyruğu) dn Bir Görüntü 59 Resim 3.9. Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) dn Bir Görüntü.. 6 Resim 3.1. Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) dn Bir Görüntü... 61 Resim 3.11. Cyperus rotundus L. (Toplk) dn Bir Görüntü 62 Resim 3.12. Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) den Bir Görüntü 63 Resim 3.13. Echinochlo colonum (L.) Link. (Benekli drıcn) dn Bir Görüntü... 64 Resim 3.14. Portulc olerce L. (Semiz otu) dn Bir Görüntü.. 65 Resim 3.15. Setri verticillt (L.) P. B. (Ypışkn ot) dn Bir Görüntü 66 Resim 3.16. Setri viridis (L.) P. B. (Yeşil kirpi drı) den Bir Görüntü... 67 Resim 3.17. Sorghum hlepense (L.) Pers. (Geliç) den Bir Görüntü.. 68 Resim 3.18. Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) dn Bir Görüntü... 69 XX

Resim 4.1. Resim 4.2. Resim 4.3. 24 Yılınd, Bitki Korum Deneme Prselinde Ekimden 15 Gün Sonr, Uygulmsı Ypıln Çıkış Öncesi Herisitler ile Uygulm Ypılmmış Kontrol Prselinden Bir Görüntü.. 147 24 Yılınd, Bitki Korum Deneme Prselinde Ekimden 21 Gün Sonr, Çıkış Sonrsı Herisitin Uygulndığı Prselden Bir Görüntü.. 148 24 Yılınd, Bitki Korum Deneme Prselinde Ekimden 45 Gün Sonr, Uygulm Ypılmmış Kontrol Prselinden Bir Görüntü. 148 XXI

1. GİRİŞ Mehmet GÜNGÖR 1. GİRİŞ Düny nüfusu hızl rtmkt ve u rtn nüfusun gıd ihtiycının irim lndn lınn trımsl üretim miktrının rttırılmsı ile krşılnmsı gerekmektedir. Türkiye nin trımsl üretimde önemli ir ülke olmsı ynınd; kültür itkisi çeşitliliği çısınd d oldukç zengindir. Trımı ypıln trımsl ürünler içerisinde mısır ülkemizde 55 6 in h. ekim lnı, 2.5. ton üretim miktrı ile uğdy ve rpdn sonr üçüncü sırd yer ln ir itkidir (Çizelge 1.1) (Anonymous, 23). Çizelge 1.1. Türkiye de 2 21 Yıllrı Arsı Mısır Ekim Alnı ve Üretim Miktrı (Anonymous, 23) Yıllr Ekim Alnı (H) Üretim Miktrı (Ton) 2 555 2 3 21 55 2 2 Mısır itkisi, özellikle Çukurov Bölgesi nde önemli kültür itkilerinden iri olrk tnımlnmktdır (Kırtok, 1998). Çukurov Bölgesinde mısır üretiminin en çok ypıldığı il Adn ilidir. Türkiye 23 yılı mısır üretiminin % 45 ni oluşturn Adn ili, mısır üretim politiksını elirleyen önemli illerden iridir. Adn ili Türkiye mısır ekim lnlrının % 16,3 ne, üretiminin ise % 25,9 n shiptir (Anonymous, 21). Adn il sınırlrı içerisinde 22 ve 23 yıllrı rsınd ortlm mısır ekiliş lnı Çizelge 1.2 den de görüleceği gii, I. ürün için 4. hektr, II. ürün için 75. hektr olup, üretim miktrı ortlm, I.ürün için 42. ton, II ürün için 6. ton dur (Anonymous, 23). 1

1. GİRİŞ Mehmet GÜNGÖR Çizelge 1.2. Adn d 22 ve 23 Yıllrınd Mısır Ekim Alnı ve Üretim Miktrı (Adn Trım İl Müdürlüğü Verileri, 23) YILLAR EKİM ALANI (H) I. Ürün II. Ürün Mısır Mısır ÜRETİM MİKTARI (Ton) I. Ürün II. Ürün Mısır Mısır 22 46. 59. 464. 446. 23 35. 92. 377. 739. Adn ilindeki u denli mısır üretimi zenginliği, yncı ot prolemlerini de ererinde getirmektedir. Yncı ot tnımını ypmk istersek irçok tnıml krşılşırız. Yncı ot, gro ekosistemde meydn gelip, dpte olrk gelişip, istemediğimiz ir şekilde kültür itkisinde ve kültür itkisiyle ypıln ir tkım ktivitelere zrr veren itkiler olrk dlndırılır (Aldrich ve Kremer, 1997). Bir şk tnım göre ise yncı ot, insnoğlunun istemediği yerde yetişen, yrrın göre zrrı fzl oln itkiler topluluğu olrk d dlndırılilir (Uygur ve rk, 1984). Yncı otlr direkt ve in direkt olrk iki türlü zrr meydn getirirler. Direkt olrk zrrlrd, üretimi ypıln kültür itkisinin klitesi düşer ve kr elde edilemezken, Indirekt oln zrrlrd ise, öcek ve hstlıklr konukçuluk etmek, toprk işleme syısı, sulm ve güreleme miktrını rttırmk, insnlrd zehirli oln irtkım toksin mddeler tşıyrk sğlık prolemlerine neden olmk, yol kenrlrınd ve enzeri yerlerde ulunrk görüş mesfesini zltmk suretiyle zrrlı olurlr. Fkt yncı otlrın vermiş olduğu u kyıplrın en önemli olnı kültür itkisi yncı ot ilişkisi ve un ğlı olrk d verimin düşmesi şeklinde oln kyıplrdır. Yncı otlr, hst edilecek ürünün miktrının zlmsın ve unun sonucu olrk d verimin zlmsın neden olurlr (Aldrich ve Kremer, 1997). Mısır itkisi de, gelişmenin ileriki dönemlerinde yncı otlrl iyi reket edeilen ir kültür itkisi olmsın rğmen, gelişmenin ilk dönemlerinde yncı 2

1. GİRİŞ Mehmet GÜNGÖR otlrl rekette zyıf düşer (Tepe, 1997). Bunun sıl seei olrk, mısır trllrındki yncı otlr, genel olrk mısırl irlikte çimlenip, üyürler ve toprktki esin mddeleri, su, ışık, oksijen ve krondioksit tüketimi yönünden mısırdn dh hızlı gelişerek, toprktn dh çok yrrlnırlr. Ayrıc, mısır itkisinin ekiminden itiren 1 1,5 ylık dönemde, yncı otlr gelişmelerinin % 2 ni, mısır ise % 5 ni tmmlr. Dolyısıyl d, sorun oln yncı otlr ileride % 2 3 ornınd mısır ürün kyın neden olurlr (Üremiş 1993). Mısırd orty çıkn yncı ot prolemlerini engellemek için ilk önce nsıl mücdele ypılcğını ilmek mısır verimini rttırmk çısındn ilinmesi gereken ir konudur. Mücdelede, iyi ir tohum ytğı hzırlığı, frklı toprk işleme yöntemleri, yncı otlrın çıkış zmnlrı dikkte lınrk mısırın erken vey geç ekilmesi, ekim nöeti uygulmsı, çeşit seçimi, düzenli zot gürelemesi, çp ypılmsı gii yöntemler senelerdir kullnılmktdır (Tepe, 1997). Fkt yine de u yöntemler sorun oln yncı otlrı sdece elirli ir düzeye kdr engellemektedir. Yncı otlrın u denli zrr oluşturmsını engellemek için modern trım tekniklerinin ve de girdilerinin de kullnılmsı gerekmektedir (Güngör, 2). Yncı otlrl mücdelede, kimysl mücdelenin lterntifinin çok fzl olmmsı, uygulnilirliğinin koly olmsı, kıs sürede etki göstermesi, ekolojik koşullrdn çok fzl etkilenmemesi ve diğer yöntemlere göre mliyetinin z olmsı en çok tercih edilen yöntem olmsını sğlmktdır. Diğer trftn, yeni trım tekniklerinin hızlı değişimiyle irlikte insn gücünün phlılşmsı, herisit kullnımının rtmsın neden olmuş, ud ererinde irçok yeni çevre prolemi getirmiştir. Aşırı herisit kullnımının toprkt, sud ve yiyeceklerde klıntı sorunu yrtmsıyl insn sğlığını tehdit edecek oyutlr ulşmsı, hedef dışı cnlı orgnizmlr etki etmesi, çevre kirliliği yrtmsı ve flord değişikliklere yol çmsı sonucu unlrın kullnımın kısıtlm getirilmek istenmektedir (Thonke, 1991). Bu çlışm, Çukurov Bölgesi I.ürün ve II. ürün mısır ekim lnlrınd orty çıkn yncı ot türlerini tespit etmek, u yncı otlr krşı uygulnn herisitlerin etkinliğini elirlemek ve u herisitler ile orty çıkck sorunlrı 3

1. GİRİŞ Mehmet GÜNGÖR elirlemek mcıyl ypılmıştır. Bu mçlr doğrultusund nket çlışmlrı, survey çlışmlrı ve trl denemeleri ypılmıştır. 4

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Uygur (1991), 14 yncı ot türünün, Çukurov Bölgesi ndeki frklı kültür lnlrındki ve trl kenrındki dğılımlrını sptmıştır. Arştırıcı, seçilen türler içerisinde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Knyş), Cyperus rotundus L. (Toplk), Cynodon dctylon (L.) Pers. (Köpek dişi yrığı) türlerinin en fzl krşılşıln ve toprk yüzeyini kplyn türler olrk sptmıştır. Co (1992), 198 lerde, Acetolctte sentezini inhie edici herisit sınıfının orty çıktığını ve u sınıfın itkilerde, leucine, isoleucine ve vline dı verilen mino sitlerin iyosentezini inhie etmek suretiyle gelişimlerini engellediğini ildirmiştir. Arştırıcı yrıc, u herisitlerin formülsyonlrının, yprktn vey toprktn uygulnilir olduğunu, tek yıllık ve çok yıllık sorun oln yncı otlrı kontrol ettiğini, diğer trftn, uygulndığın d memelilere düşük toksiksyon gösterdiğini ildirmiştir. Arştırıcı, ALS inhisyonunun itkilerdeki meknizmsın örnek ir çlışmd, ALS inhiitörü herisitlerle uygulnmış itkilerde uzun mino sit hlklrının yrılmsı sonucu protein sentezinin yok olduğunu, u şekilde de özellikle genç itkilerin kök ve yprklrının uygulmdn 3 st sonr etkilendiğini ildirmiştir. Arştırıcı, u gru dhil herisitlerin özellikle, geniş yprklı yncı otlrd kotiledon dönemi, dr yprklı yncı otlrd ise 2 yprklı dönemde uygulnmsı gerektiğini çıklmıştır. Arştırıcı yrıc, uygulmy ti kln itkilerin, irkç st içinde üyümelerinin durduğunu, optimum gelişme koşullrı sğlnınc d, u itkilerde en geç 1 gün içerisinde meristemtik yerlerde chlorosis ve necrosis oluşumu, özellikle genç yprklrd solgunluk ve nthocynin formsyonun yükselmesinden dolyı kırmızılşmış ve uruşmuş ypılrın oluşcğını ildirmiştir. Arştırıcı, fotosentezi inhie eden herisitlerden, linuron ve trzine için ise, itkilerde, elektron trnsferinde rol ln QB elektronund ki plstokinonun kldırılmsını sğlmk ve unun sonucu olrk t QA dn elektron kışını önlemek suretiyle PS II deki ktiviteyi inhie ettiğini ildirmiştir. Skrzypczk ve Pudelko (1993), mısır trlsınd ypmış olduklrı çlışmd, çıkış öncesi olrk uygulnn Atrzine, Linuron, Atrzine + Linuron ve Atrzine + Metolchlor etkili mddeye ship herisitlerin genel nlmd geniş yprklı yncı 5

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR otlrdn Chenopodium lum L. (Sirken), Viol rvensis Murry. (Yni herci menekşe), Polygonum convolvulus L. (Srmşık çon değneği), Polygonum nodosum L. (Boğumlu çon değneği), Amrnthus spp. (Horoz iiği) ve Lmium mplexicule L. (Bllı) yi çok iyi kontrol ltın ldığını, ynı zmnd d zı dr yprklı yncı otlrı d iyi ir şekilde kontrol ettiğini sptmışlrdır. Berzsenyi ve rk. (1995), ekim öncesi ve çıkış öncesi uygulmlrın, önceleri çıkış sonrsı uygulmlrdn dh iyi sonuç verdiğini, fkt son zmnlrd çıkn çıkış sonrsı herisitlerin de ynı derecede iyi ir yncı ot kontrolü sğlmy şldığını elirtmiş, örnek olrk, mısırd orty çıkn yncı otlr krşı uygulnn çıkış sonrsı herisitlerin kullnımının çıkış öncesi herisitlere nzrn gün geçtikçe de rttığını, u herisitlerin uygulncğı dönemin, mısırın çıktığı ve yncı otun 2 4 yprklı olduğu dönem olduğunu, plnlı ir çıkış sonrsı herisit progrmı ile, herisitleri yncı otlr çıkn kdr erteleme şnsının ile olcğını elirtmişlerdir. Arştırıcılr, diğer trftn, çıkış öncesi olrk uygulnn toprk herisitlerinin, düşük yğış koşullrınd zyıf ir yncı ot kontrolü sğlycğını ve çıkış sonrsı herisitlere göre dh fzl risk oluşturcğını elirtmişlerdir. Arştırıcılr yrıc günümüzde, mısırd spesifik olrk gerek monokotiledon, gerekse dikotiledon yncı otlr krşı irçok sulfonylure gruu herisitlerin test edildiğini, u gruptn nicosulfuron etkili mddesine ship herisitlerin hem tek yıllık dr, geniş yncı otlrı kontrol edilmesi için ruhstlndırıldığını ildirmişlerdir. Kohout (1995), rştırmsınd, Rimsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin toprktki ph ğlı olrk toprktki klıcılığının değişeceğini, unun d çok tehlikeli olcğını ildirmiştir. Arştırıcı, herisitin, 6 gr lık toprğ uygulm ypıln kısmının, 7 hft sonr uygulm ypılmyn yere göre itkinin gelişimini etkileyip, kıslttığını, yrıc, u herisitin sidik toprklrd inktif olurken lklinli toprklrd dh ktif olduğunu, nötr oln toprklrd ise itkilerin dh kötü yönde etkilendiğini sptmıştır. Şrpe ve rk. (1995), mısırd ypmış olduklrı denemelerde, Acetochlor, Atrzine, Butylte, Dimethenmid, Dimethenmid + Butylte, EPTC, Pyridte + Atrzine, Dicm + 2,4 D Amin + Atrzine etkili mddesine ship herisitlerin, Echinochlo crus glli (L.) P.B. (Drıcn), Setri gluc (L.) P.B. (Srı tüylü 6

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR drı), Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu), Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu), Amrnthus crispus L. (Horoz iiği), Amrnthus litoides S. Wtson. (Sürünücü horoz iiği), Autilon theoprstii Medik. (İmm pmuğu), Bifor rdins Bie. (Kokrot), C. lum ve Cpsell urs pstoris (L.) Medik. (Çon çntsı) üzerindeki etkisini incelemiş, en iyi yncı ot kontrolünü çıkış öncesi olrk uygulnn, Acetochlor, Butylte, EPTC, Dimethenmid ve Butylte den sonr uygulnck çıkış sonrsı herisitler oln Dicm, 2,4 D Amin ve Atrzine ile sğldığını sptmışlrdır. Orel (1996), Çukurov Bölgesi mısır ekim lnlrınd, % Rstlm Sıklığı % 1 nun üzerinde oln 18 det itki sptmıştır. Bu türler, Amrnthus lus L. (Horoz iiği), A. retroflexus, Amrnthus viridis L. (Yeşil horoz iiği), Chrozophor tinctori (L.) Rfin. (Bmul otu), Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı), C. rotundus, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), E. crus glli, Euphori chmesyce L. (Alçk oylu sütleğen), Hiiscus trionum L. (Yni my), Psplum psplodes (Michx.) Schri. (Su yrığı), Physlis lkekengi L. (Fener otu), Portulc olerce L. (Semiz otu), Prosopis frct (Bnks nd Sol.) Mc. (Çeti), S. viridis, Solnum nigrum L. (Köpek üzümü), S. hlepense, Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) dur. Üremiş ve rk. (1997), ülkelere y d ölgelere göre frklılık göstermesine rğmen düny ortlmsı lındığınd yncı otlrdn dolyı mısırd yklşık % 13 lük ir kyıp olduğunu ildirmektedir. Tepe (1997), mısırın iklim isteği çısındn sıck iklim itkisi olduğunu, mısırd sorun oln yncı ot türlerinin genel olrk, A. retroflexus, Aristolochi clemtitis L. (Siyh sm), Artemisi vulgris L. (Yni pelin), C. lum, Circium rvense (L.) Scop. (Kökgöçüren), C. rvensis, C. dctylon, Cyperus longus L. (Uzun toplk), C. rotundus, Dtur strmonium L. (Şeytn elmsı), D. snguinlis, E. colonum, E. crus glli, Heliotropium spp. (Bozot), Mercurilis nnu L. (Yer fesleğeni), Polygonum spp. (Çon değneği), P. olerce, Setri spp. (Kirpi drı)., Sinpis rvensis L. (Yni hrdl), S. nigrum, Sonchus spp. (Eşek mrulu), S. hlepense, Triulus terrrestris L. (Demir dikeni), X. strumrium olduğunu 7

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR elirtmiştir. Tepe (1997), mısırd 2,4 D Amin in yncı ot mücdelesinde kullnıldığını, dikkt edilmezse mısır zrr vereileceğini elirtmiştir. Özer ve rk. (1998), mısırın şlngıçt yncı otlr krşı çok hsss olduğunu, özellikle çıkıştn itiren 2 8 yprklı dönemde, yncı ot reketinin en fzl olduğu dönem olup, u devrede yncı otlrın mısırd % 2 3 rsınd ir ornd ürün kyın neden olduğunu ildirmişlerdir. Ronld ve rk. (1998), mısırd orty çıkn yncı ot türleri üzerinde, ekim öncesi, çıkış öncesi ve çıkış sonrsı herisitlerin etkinliğini sptmy çlışmışlrdır. Çıkış öncesi olrk uyguldıklrı Acetochlor ve Metolchlor etkili mddeye ship herisitlerin Setri feri (L.) P.B. (Kirpi drı) ve E. crus glli üzerinde % 9 98 rsınd ir ornd kontrol sğldığını, çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerden Sulfonylure gruun ğlı Rimsulfuron + Thienfensulfuron un ise u yncı ot türleri üzerinde % 97 ornınd ir kontrol sğldığını, kullnıln tüm herisitlerin C. rotundus üzerinde ise % 63 74 rsınd ir ornd düşük ir etki sğldığını sptmışlrdır. Ayrıc, uygulnn tüm u herisitlerin, dr yprklı yncı ot kontrolü ile hst sonu lınn verime çok iyi ir şekilde etki ettiğini ildirmişlerdir. Cox (1999), 2,4 D Amin in dünyd en çok kullnıln ve üyük ilç firmlrı trfındn d irçok frklı ticri isimde piysy sürülen ir herisit olduğunu elirtmiş. Herisitin, geniş yprklı itkilerde seçici ve yüksek toksiteye ship olduğunu, itkilerde ulunn Auxin hormon dengesini ozmk suretiyle etkili olduğunu ildirmiştir. Arştırıcı yrıc, herisitin, itkideki nükleik sit ve protein sentezinin şırı ornd rtmsını teşvik ederek norml gelişmesini sğldığını, herisitin uygulnmsındn sonr, itkilerin ksilem ve floeminde norml üyümeye ğlı olrk tıknmlr meydn geldiğini, uygulmlr sonrsı itkinin enzim ktivitelerinin, enerji üretim sistemlerinin ve hücre ölünmesinin yok edildiğini ildirmiştir. Arştırıcı diğer trftn, herisitin, özellikle zı itkilere, memelilere, kuşlr, kurtlr, fydlı öceklere, lıklr, nitrojen fikse eden kterilerin yok olmsın neden olduğunu, sonuç olrk d 2,4 D Amin etkili mddesine ship herisitlerin ekolojik dengenin ozulmsını sğlmsındn dolyı çok tehlikeli ir herisit olduğunu elirtmiştir. 8

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR Uygur ve rk. (1999 n tfen Zimdhl, 1993), yncı otlrdn dolyı oluşilecek ürün kyının ürün cinsine, yncı ot türüne ve yoğunluğun ğlı olrk % 2 1 rsınd ir ornd değiştiğini ildirmişler, örnek olrk d u ornın m 2 de 3.5 det S. feri olduğund % 7, 1.5 det olduğund % 9, 21 det olduğund ise % 12 vermişlerdir. Ayrıc, yncı otlrın irçoğunun kültür itkilerinden dh fzl itki esin mddesine ihtiyç duyduğunu, yncı otlrın genelde dh fzl zot ve fosfor ihtiycının olduğunu, sonuç olrk d yncı otlrın irçok kültür itkisinden dh fzl reket yeteneğine ship olduğunu, yrıc, genel olrk yncı otlrın kültür itkilerinden dh fzl itki esin mddesi sore etme yeteneğinde olduğunu ildirerek, örnek olrk Amrnthus spp, C. lum, Polygonum spp. (Çon değneği), P. olerce L., Glinsog spp. (Düğme otu), ve Amrosi rtemisiifoli (Shil mrosysı) nın mısırdn dh fzl ir ornd minerl mdde miktrı içerdiğini ildirmişler, yine su kullnm kpsitesi konusund ise A. retroflexus, C. lum, P. cpillre, S. ieric nın mısır ornl dh fzl su kullndığını ildirmişlerdir. Anonymous (2), mısır itkisinin çıkışı ile ilk gelişme döneminde, yncı otlrl mücdelede zyıf olduğunu, u nlmd, mısır + yncı otlu gün syısının % verim düşüşüne oln etkisinin de, mücdele ypılmdığı tktirde % 8 lere kdr çıkileceğini, u nedenle de trlnın yncı otlrdn en kıs zmnd temizlenmesi gerektiğini ildirmiştir. Ayrıc, irçok yncı ot türünün mısırdn dh fzl esin mddesi depo ettiğini, un örnek olrk d Chenopodium spp. (Sirken) nin mısırdn 2 kt fzl zot, 3 kt fzl fosfor ve mısır kdr potsyum depo ettiğini, u nedenlerden dolyı d reket ortmının mısırın lehine en kıs zmnd çevrilmesi gerektiğini ildirmiştir. Michlis ve rk. (2), S. hlepense nin üç frklı hirit mısır çeşidine oln zrrını incelemeye çlışmışlrdır. Çlışmlrının sonucund, her ir hirit mısır çeşidinin yş ğırlığının d, S. hlepense nin vrlığınd düşük ulunduğunu, mısırl irlikte üyüyen S. hlepense nin 2 hft sonr verimde % 1 ir zlış neden olduğu, hşt kdr ise % 88 dolyınd ir verim düşüklüğüne neden olduğunu sptmışlrdır. 9

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR Okşr (2), Çukurov Bölgesi mısır ekim lnlrınd % Genel Kplm Alnı kriter lınrk sorun oln en önemli 1 yncı ot türünün Cyperus rotundus L. (Toplk), X. strumrium, S. hlepense, A. retroflexus, P. olerce, P. frct, S. viridis, E. colonum, E. chmesyce ve C. dctylon olduğunu ildirmiş, C. rotundus un % Genel Kplm Alnı, % 13.21 ile Çukurov Bölgesi ndeki trllrd % 62.5 lik ir ornl en fzl rstlndığını, yrıc % 1.56 ile X. strumrium, % 8.25 ile S. hlepense ye, % 7.53 ile A. retroflexus, % 4.15 ile P. olerce y, % 3.62 ile P. frct y, % 3.3 ile E. chmesyce ye ve %.6 ile de C. dctylon rstlndığını sptmıştır. Stckel ve rk. (2), ypmış olduklrı çlışmd, Dimethenmid, Metolchlor, Pendimethlin ve Acetochlor un üç frklı formülsyonu ve u herisitlerin Atrzine ile krışımının mısırd orty çıkn A. rudis üzerindeki etkisini incelemişlerdir. Çlışmnın sonucund, uygulmdn 28 gün sonr, çıkış öncesi olrk uygulnn Acetochlor formülsyonlrının A. rudis i % 85 ornınd kontrol ettiğini, Metolchlor formülsyonunun % 83 den fzl ir ornd kontrol ettiğini, Metolchlor + Atrzine nin ise % 98 lik ir ornl kontrol ettiğini sptmışlrdır. Vsilkoglou ve rk. (2), ypmış olduklrı çlışmd, Alchlor, Acetochlor, Metolchlor, Dimethenmid ve Flufencet in çıkış öncesi olrk uygulnmsı sonucu, mısırd orty çıkn yncı otlr krşı oln etkisini incelemişler, çlışmlrının sonucund, herisitlerin hepsinin de A. retroflexus, S. nigrum, E. crus glli ve S. verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) üzerinde çok etkili olduğunu, D. strmonium üzerinde ise iyiye ykın ir kontrol sğldığını, kullnıln herisitlerin hepsinin de mısırd herhngi ir fitotoksiteye neden olmdığını ve veriminde yüksek olduğunu elirtmişlerdir. Willim ve rk. (2), ypmış olduklrı çlışmd, Nicosulfuron, Primisulfuron, Glyphoste, Glufosinte, İmzethpyr + İmzpyr ve Quizlofop un S. hlepense nin rizomlrı üzerindeki etkisini incelemişler, en göze tn sonuç olrk ise, Nicosulfuron ve Glyphoste in % 94 99 rsınd ir ornd S. hlepense yi kontrol ltın ldığını ulmuşlrdır. Anonymous (21), herisit uygulmlrınd ort üyüklükte dml üreten memelerin seçilmesi gerektiğini, günümüzde, herisit uygulmlrı için en çok 1

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR kullnıln meme tiplerinin Teejet meme tipleri olduğunu, Teejet memelerin, diğer meme tiplerine göre dh üyük dmllr üretip, 15 9 psi gii iyi ir püskürtme sıncı sğlycğını elirtmiştir. Anonymous (21c), mısır trlsınd ypmış olduğu çlışmsınd, çıkış öncesi olrk uygulnn, Acetochlor, Metolchlor ve diğer çıkış öncesi herisitler ile u herisitlerin Atrzine ile krışımlrını denemiştir. Uygulnn herisitlerden Acetochlor ve Metolchlor etkili mddeye ship herisitlerin, uygulmdn 28 gün sonr Amrnthus rudis L. (Horoz iiği) üzerinde % 9 dn fzl ir şekilde etki gösterdiğini, uygulmdn 56 gün sonr ise u herisitlerden sdece Acetochlor etkili mddeye ship herisitin A. rudis üzerinde % 85 den fzl ir şekilde etkili olduğunu ulmuş, diğer trftn uygulnn Metolchlor un etkisinin ise 56 gün sonr % 57 gii düşük ir ornd ulmuştur. Bu herisitlerin ikinci yıl tekrr ynı yerde kullnılmsı sonucund, Acetochlor etkili mddeye ship herisitten ynı etkiyi lırken, Metolchlor etkili ship herisitten % 83 ornınd ir etki lmıştır. Diğer trftn, Acetochlor ve Metolchlor etkili mddeye ship herisitlerin Atrzine formülsyonlrı ile irlikte krıştırılıp uygulnmsı sonucu her iki senede de, Acetochlor + Atrzine den 28 ve 56 gün sonr % 9 ornınd ir etki elde etmiştir. Hrtzler (22), günümüz mısır ekim lnlrınd, yncı ot mücdelesi için kullnıln herisitlerin çoğunun Nicosulfuron, Rimsulfuron ve Formsulfuron gii Sulfonylure gruun dhil herisitler olduğunu, Formsulfuron ve Nicosulfuron etkili mddeli herisitlerin çıkış sonrsı olrk yprktn uygulndıklrı zmn hem dr hem de geniş yprklı yncı otlrl mücdele de şrılı olduğunu, Nicosulfuron ve Formsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin Rimsulfuron göre toprktki ktivitesinin dh sınırlı olduğunu, fkt yprktki ktivitesinin ise tm tersine dh kuvvetli olduğunu, diğer trftn, Rimsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin ise toprktki klıcılığının iyi fkt Flufencet + Metruuzin, Metolchlor, Acetochlor formülsyonlrı, Dimethnmid kdr d etkili olmdığını ildirmiştir. Arştırıcı, örnek olrk, Rimsulfuron, Nicosulfuron ve Formsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin etkinliğini, mısırd sorun oln Setri spp. (Kirpi drı) türleri üzerinde uygulndığınd ne kdr iyi etkili olduğunu elirtmiştir. 11

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR Hrtzler (22), yncı ot mücdelesinde toprğ uygulnn herisitlerin özellikle yeni çıkmkt oln yncı otlrı kontrol ettiğini, u tür herisitlerin toprktki suyun hreketi ile irlikte toprkt ulunn yncı ot tohumlrın vey çimlenmekte oln tohumlr sore olrk etki ettiğini, fkt herisitin u hreketinin çok yvş gerçekleşip, dolyısıyl uygulnn herisitin irçoğunun toprktki kil ve orgnik mddelere tutunrk hedef lınn u ölgelere ulşmdığını, fkt herisitin toprğ uygulnmdn önce toprğın uygun ir hle getirilip öyle uygulnırs itkilerin u herisitleri ünyesine lmsının rttırılcğını elirtmiş, yrıc, herisitlerin toprğ tutunmsının, herisitle toprk rsındki yük lışverişine ğlı ir oly olduğunu, u etkileşimin de toprğın yüzey ypısı ve uygulnn herisit molekülünün ypısın ğlı olduğunu, irçok durumd toprktki u hsedilen etkileşim olyının çok zyıf ve geri dönüşümsüz olduğunu elirtmektedir. Ayrıc, çıkış öncesi olrk toprğ uygulnn herisitlerin etkili, dengeli ve çevreye zrrsız olilmesi nck toprkt ulunn yeterli solüsyon hreketi ile olileceğini, u syede uygulnn herisitin irçoğunun solüsyon syesinde toprkt süzülerek hedef ln ulşileceğini ve sdece z ir kısmının solüsyon içerisinde ulunmy devm edeceğini, diğer trftn eğer uygulnn herisitin ir çoğu suyl irlikte klırs d u sefer herisitin performnsının düşeceğini, süzülen solüsyon ile irlikte herisitin de şğılr, yncı ot tohumlrının olmdığı ölgelere hreket edeceğini ve kontrol sğlnmyıp, süzülen herisitin yrıc d tn suyun krışıp çevreyi kirleteileceğini elirtmiştir. Arştırıcı yrıc, toprğ uygulnn herisitlerin performnsını etkileyen şlıc fktörlerden irinin de, ktyon değişim kpsitesinin olduğunu, herisitin toprğ dh fzl tutunmsının ktyon değişim kpsitesinin rtmsı ile rtcğını elirtmiştir. Arştırıcının diğer ir çıklmsı d, toprğ uygulnn ve performnsının toprk ph sı ile değişeceği şeklindedir. Toprktki ph sı miktrının 7 nin ltın düşmesi ile toprkt ki su solüsyonundki hidrojen iyonlrının rtmsın neden olcğını ve unun d herisitin u iyonlrl pozitif olrk etkileşmesi ve sonuçt d sidik ir ortmın doğmsı ve herisitin negtif olrk toprğ tutunmsını sğlycğını, unun sonucund d, herisitin hedef ln tutunmk yerine toprkt klcğını elirtmiştir. Arştırıcı, toprğ uygulnn herisitlerin 12

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR performnsını etkileyen ir diğer fktörün de toprk nemi olcğını, uygulnn herisitin kuru toprğ uygulnmsı hlinde, gerekli çözüneileceği solüsyonu ulmycğını ve etkili olmyıp çevreye toksik hle geleileceğini ildirmiştir. Arştırıcı en son olrk d, Metolchlor ve Acetochlor gii çıkış öncesi toprğ uygulnn herisitlerin toprkt etkili olilmesi için yğmurun en z 1.25 2.5 cm rsınd toprk derinliğine ulşmsının gerektiğini, u syede de herisitlerin toprkt iyi süzülüp hedef ln ulşileceğini elirtmiştir. Jodie ve Potter (22), mısır trlsınd ypmış olduklrı çlışmd, Nicosulfuron etkili mddeye ship herisitin mısırd orty çıkn tek yıllık ve çok yıllık otsu ve geniş yprklı yncı otlr üzerindeki etkinliğini sptmy çlışmışlr, frklı ornlrd Nicosulfuron etkili mddeye ship herisitin uygulnmsı sonucu, S. gluc üzerinde u herisitin % 78 84 ve % 88 9 rsınd ir ornd kontrol sğldığını, C. lum üzerinde ise % 83 85 ve 86 9 rsınd ir ornd kontrol sğldığını, A. retroflexus üzerinde ise % 89 94 ve 91 95 rsınd ir ornd kontrol sğldığını sptmışlrdır. Doğn ve rk. (23), mısır trlsınd yürüttükleri denemelerinde, mısır ekim lnlrınd optimum yncı ot mücdele zmnını elirlemeye çlışmışlr, denemeler yzlık kültürlerde en sık rstlnn önemli yncı ot türleri oln Cyperus rotundus L. (Toplk), A. retroflexus, P. olerce ve C. lum ile doğl olrk ulşık lnlrd yürütülmüştür. Arştırıcılr, yncı ot mücdelesi için gerekli oln kritik periyodun mısırın 3 ile 1 yprklı dönemleri rsındki periyot olduğunu elirlemiş, kontrol ypılmyn prsellerde mısır veriminin % 35 4 rsınd ir ornd düştüğünü sptmışlrdır. Hrtzler (23 n tfen Simmons, 1997), mısırd kullnıln çıkış öncesi herisitlerin yncı otlr üzerinde etkili olilmesi için yncı otlr it tohumlrın çimlendiği derinliğe ulşmsı gerektiğini, unun seeinin de çıkış öncesi uygulnn herisitlerin toprktki su solüsyonu ile irlikte çimlenecek oln yncı ot tohumlrı trfındn lınmsının gerektiği elirtmiş, örnek olrk, Metolchlor ve Acetochlor etkili mddesine ship herisitlerin toprğ uygulnmsı sonucu S. feri üzerinde yğmur miktrı,5 inch olduğu zmn % 92 %, 1 inch olduğu zmn ise 1 % olduğunu ildirmiş, diğer trftn Metolchlor etkili mddesine ship 13

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR herisitin toprğ uygulnmsı sonucu S. feri üzerinde yğmur miktrı,5 inch olduğu zmn % 85, 1 inch olduğu zmn ise % 1 etkili olduğunu ildirmiştir. Kudsk ve Streiig (23), yncı ot ilimin de, 2,4 D etkili mddesine ship herisitlerin keşfiyle mısırd dhil zı kültür itkilerinde yncı ot kontrolüne oln kış çısının değiştiğini, ugün de hlen mısır ve uğdy d geniş yprklı yncı ot kontrolünde u tip herisitlerin kullnılmy devm ettiğini, dh sonr Monolinuron etkili mddeli herisitin keşfiyle mısır ve zı kültür itkilerin de gerek tek yıllık, gerekse çok yıllık yncı otlrın kontrol edilmesi için kullnılmy şlndığını, dh sonrlrı geniş spektrumlu ir yncı ot kontrolü sğlmsı için Sulfonylure gruun ğlı herisitlerin orty çıktığını elirtmiştir. Leonrd ve rk. (23), Avrup d ulunn mısır ekim lnlrının verimli ir toprğ ship olmsı, iyi yğış lmsı ve uygun hv koşullrın ship olmsındn dolyı irçok yncı ot tohumunun çimlenmesine olnk sğldığını, özellikle genç mısır itkilerinin u erken dönemde, yncı otlrın reketine dynmdığını elirtmişler, u lnlrd en çok sorun oln yncı ot türlerinin de genelde yzlık ve tek yıllık olduklrını, örnek olrk d C. lum, P. viculre, E. chinochlo crus glli, D. snguinlis, S. viridis, S. nigrum, A. retroflexus, S. medi, Anthemis spp. (Ppty), M. nnu, A. theoprstii, Glinsog cilit Cv. (Düğme otu) ile G. prviflor Cv. (Düğme otu), Agropyron repens (L.) Gould. (Ayrık) ve en son olrk d D. strmonium türlerini vermişlerdir. Ayrıc, Avrup mısır ekim lnlrınd prolem oln yncı otlrın zrrını durdurmk için % 98 ornınd herisit uygulndığını, çiftçilerin genelde mısır trllrınd orty çıkn yncı otlr için geleneksel olrk toprkt klıcılığı uzun oln herisitleri tercih ettiğini, örnek olrk, Frns ve Almny mısır ekim lnlrının % 8 nin de Atrzine uygulnmsı suretiyle, nerdeyse % 1 nde herisit uygulndığını, İtly mısır ekim lnlrının % 7 nde çıkış öncesi ir herisit uygulnmsındn sonr toprk durumu ve yncı ot durumun göre çıkış sonrsı herisitlerle mücdele ypıldığını elirtmişlerdir. Frns mısır ekim lnlrınd dh çok, S Metolchlor, Benoxcor, Sulcotrione, Nicosulfuron, Alchlor, Acetochlor ve Dimethnmid, Almny mısır ekim lnlrınd dh çok, Bromoxynil, Metolchlor, Pyridte, Teruthlzine, Nicosulfuron, Flufencet ve Metsulm, İtly mısır ekim lnlrınd ise dh çok, 14

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR Metolchlor, Pendimethlin ve Teruthlzine etkili mddeye ship herisitlerin tercih edildiğini ildirmişlerdir. Rivrd (23), Metolchlor etkili mddeye ship herisitin, mısır, soy, yerfıstığı, sorgum, pttes, pmuk, yçiçeği ve hçelerde çıkış öncesi olrk özellikle dr yprklı yncı otlrdn Cyperus esculentus L. (Srı toplk), E. crus glli, Digitri spp. (Çtl otu), Pnicum dichotomiflorum L. (Arnvut drısı), Setri spp. (Kirpi drı) ile zı geniş yprklı yncı otlrı kontrol ltın lmsı için üretildiğini, herisitin, dünyd Atrzine, Cynzine ve Flumeturon gii irçok frklı formülsyonl irlikte de kullnıldığını, yncı otlr ve çevreye oln etkisinin, uygulm miktrı, herisit çözünürlüğü, toprktki ktivitesi, yğmur ve hv gii fktörlere ğlı olduğunu elirmiştir. Sellers ve rk. (23), mısır trlsınd ypmış olduklrı çlışmd, Formsulfuron etkili mddeye ship herisitin S. hlepense ye krşı % 83 ornınd ir etkiye ship olduğunu tespit etmişler, S. feri üzerinde > % 9 dn fzl ir ornd, X. strumrium üzerinde ise % 9 95 rsınd ir ornd, A. rtemisiifoli üzerinde % 75 82 rsınd ir ornd diğer trftn A. rudis üzerinde > % 5 ir ornd, Plygonum pensylvnicum L. (Çon değneği) üzerinde ise % 85 ornınd kontrol ettiğini sptmışlrdır. Trower ve Boeroom (23), mısır trlsınd ypmış olduklrı denemelerde, Acetochlor, Metolchlor ve Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitlerin, yncı ot türleri üzerindeki etkinliğini denemişlerdir. İlk seneki denemelerinin sonucund, herisitlerin hepsinin mısır hstın kdr % 98 1 rsınd ir ornd S. feri ve C. lum u skı ltın ldığını, uygulmlrdn Acetochlor ve Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitlerin 3 gün sonr A. theoprstii üzerinde % 65 ornınd ir etki gösterdiğini, ikinci seneki denemelerinin sonucund, Metolchlor etkili mddesine ship herisisitin, 1,5 y sonr Setri gluc (L.) P.B. (Srı tüylü drı) üzerinde % 93-1 rsınd ir ornd etki gösterdiğini, Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitin ise u zmnd % 82 ornınd ir etki gösterdiğini sptmışlr, diğer trftn, Metolchlor etkili mddesine ship herisitin, 2 hft sonr C. lum üzerinde % 7 ornınd ir etki gösterip, Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitin 15

2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Mehmet GÜNGÖR ise % 98 1 rsınd ir ornd etki gösterdiğini sptmışlrdır. Üçüncü seneki denemelerinin sonucund ise, Metolchlor etkili mddesine ship herisitin uygulmsındn 1,5 y sonr, % 86 ornınd etkili olduğunu, Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitin ise % 75 ornınd ir etki gösterdiğini, diğer trftn, 2 hft sonr Metolchlor etkili mddesine ship herisitin, A. rtemisiifoli üzerinde % 3 63 rsınd ir ornd etki sğldığını, Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitin ise % 49 56 rsınd ir ornd etki sğldığını sptmışlrdır. Anonymous (24), herisitlerin, itkilerin yrrlı ir tkım fizyolojik olylrını yok etmek suretiyle öldürdüğünü, u olyın d, norml olrk ir herisitin spesifik olrk ir protein molekülüne ğlnmsıyl meydn geldiğini, herisitin hedef proteine ğlnmsının, o herisitin etki ettiği yer olrk dlndırıldığını, herisitin u ğlnm sonucu ypmış olduğu meknizmyl itkiyi öldürmesinin ise o herisitin etki meknizmsı olrk dlndırıldığını elirtmiştir. Arştırıcı u konuyl ilgili, nicosulfuron ve formsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin etki ettiği yerin, itkilerde ki, iririne ğlı vline, leucine, ve isoleucine gii uzun mino sit zincirleri olduğunu, etki meknizmsının d, itkilerde cetolctte sentezi (ALS) inhisyonu olduğunu, şk ir örnek olrk, Linuron ve Trizine etkili mddeye herisitlerin etki ettiği yerin, itkilerde ki, fotosentez olyınd gerçekleşen D 1 proteinine ğlnm olduğunu, etki meknizmsının fotosentezi yok etmek olduğunu, diğer trftn ir şk örnekte ise, 2,4 D Amin etkili mddesine ship herisitlerin etki ettiği, itkilerde ki, Auxin hormonlrı olduğunu, etki meknizmsının d uxin hormon düzeninin ozulmsı olduğunu elirtmiştir. 16

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3. MATERYAL ve METOD 3.1. Mteryl 3.1.1. Denemenin Yürütüldüğü Yerler ve Özellikleri Deneme, Adn ili içerisindeki Çukurov Üniversitesi Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Prseli ile Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme istsyonund yürütülmüştür. Çukurov Bölgesi; Doğu Akdeniz Bölgesi nde, 37 3-33 45 doğu oylmlrı ile 37 46-36 3 kuzey enlemleri rsınd yer ln, yüzölçümü yklşık 27 km 2 den fzldır. Bölgede tipik Akdeniz iklimi hkim olup yzlrı kurk ve sıck, kışlrı ise ılık ve yğışlıdır. Bölgenin yıllık yğış ortlmsı 647 mm ve ortlm ornsl nem ise % 66 dır. Çukurov d yıllık ortlm tmosferik sıcklık 18.7 C olup, en yüksek değerine Hzirn, Temmuz, Ağustos ve Eylül ylrınd ulşmktdır. Hkim rüzgrlr genellikle kuzey ve güney yönüne esmektedir (Üremiş, 1999). Çlışmnın ypıldığı lnd ki 23 24 yıllrın it genel özellikler Çizelge 3.1 ve Çizelge 3.2 de, denemelerin ypıldığı yerlerden görüntüler Resim 3.1 ve Resim 3.2 de verilmiştir. Çizelge 3.1. Çlışmnın Ypıldığı Deneme Alnlrın Ait Özellikler Özellikler Bitki Korum Deneme Prseli Toprk Ypısı Killi Toprk ph sı 7.4 Toprk Tuzluluğu Tuzsuz Çizelge 3.2. Çlışmnın Ypıldığı Adn İline Ait 23 Yılı İklim Verileri (Anonymous, 23c) Özellikler Ortlm Sıcklık ( C) Toplm Yğış Miktrı (mm) Hzirn 25.2 15. Temmuz 27.9 3.6 Ağustos 28.7. Eylül 25. 52.3 Ekim 21.9 25.7 17

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR Resim 3.1. Ç.Ü. Zirt Fkültesi, Bitki Korum Deneme Aln ındn genel ir görüntü. Resim 3.2. Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonu ndn genel ir görüntü. 18

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.2. Denemede Kullnıln İlçlm Ekipmnı Hkkınd Bilgiler Denemede kullnıln herisitler yelpze hüzmeli meme ile CO 2 gzıyl çlışn sit sınçlı deneme pülveriztörü ile uygulnmıştır. Resim 3.12 de deneme pülveriztöründen ir görünüm ile Resim 3.3 de yelpze hüzmeli memeden ir görünüm görülmektedir. Resim 3.3. Denemelerde Herisitlerin uygulndığı Pülveriztörden Bir Görüntü. Resim 3.4. Yelpze Hüzmeli Memeden Bir Görüntü. 19

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.3. Denemede Uygulnn Herisitler Hkkınd Bilgiler Denemede, Acetochlor, Metlochlor + Atrzine, Linuron, 2,4 D Amin, Formsulfuron ve Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitler uygulnmıştır. Uygulnn u herisitlere it ilgiler herisit etiketleri göz önüne lınrk Çizelge 3.3 de verilmiştir. Çizelge 3.3. Uygulnn Herisitler Hkkınd Bilgiler Etkili Mdde ve Ticri Adı Acetochlor (Trophy) Metolchlor + Atrzine (Primextr) Linuron (Aflon) 2,4 D Amin (Hektfermin) Formsulfuron (Ekipp) Nicosulfuron (Snson) Formülsyonu E.C S.C W.P E.C E.C E.C Preprt Dozu (d) 2 ml. 5 ml. 25 ml. 2 ml. 125 ml. 2 ml. Kullnm Zmnı Çıkış Öncesi Çıkış Öncesi Çıkış Öncesi Çıkış Sonrsı Çıkış Sonrsı Çıkış Sonrsı Etkilediği Yncı Ot Türleri Amrnthus spp. (Horoz iiği), Amrosi rtemisii foli L. (Shil mroysı), Chenopodium lum L. (Sirken), D. snguinlis, E. colonum, Eleusine indic (G.) Gertn. (Kz çimi), Glinsong prviflor Cv. (Düğme otu), S. hlepense, P. olerce, S. verticillt, Solnum nigrum L. (Köpek üzümü), Sochus rvensis L. (Eşek mrulu), Pnicum spp. (Drı) A. retroflexus, C. lum, D. snguinlis, Heliotropium europeum L. (Boz ot), P. olerce, Sinpis rvensis L. (Yni hrdl), S. nigrum Amrnthus spp, C. lum, Lmium purpureum L. (Kırmızı çiçekli llı ), Mtricri spp. (Ppty), Polygonum spp. (Çon değneği), P. olerce, S. nigrum, S. rvensis A. retroflexus, C. lum H. europeum, Rphnus rphnistrum L. (Yni turp), S. rvensis, S. rvensis Autilon theophrstii Medik. (İmm pmuğu), A. retroflexus,c. olitorus, Dtur strmonium L. (Şeytn elmsı), E. colonum, E. crus gli L. (L.) P.B. (Drıcn), X. strumrium, H. trionum L. (Yni my), P. olerce, S. verticillt, S. hlepense A. retroflexus, C. lum D. snguinlis, E. crusglli, E. colonum, P. olerce S. viridis, S. nigrum S. hlepense, X. strumrium 2

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.3.1. Acetochlor Acetochlor etki meknizmsı tm olrk ilinmemekle irlikte hem hücre ölünmesini hem protein sentezini, hem de fotosentezi engellediği ildirilmektedir (Anonymous, 24d). Bilindiği gii, itkideki hücre ölünmesi, o itkinin olgunlşmsını ve genetik tüm mteryllerini ktrmk suretiyle ilerisi için hytını devm ettirmesi çısındn çok önemlidir. Sonuç olrk, u etkili mddeye ship herisitlerin uygulnmsı sonucu, itkinin gelişimi engellenip, şişmiş kökler ve sürgünler, çtlk hipokotiller meydn gelir (Anonymous, 21d). Şekil 3.1 de Acetochlor etkili mddesine ship herisitin ypısl formülü verilmiştir. Şekil1 3.1. Acetochlor (Anonymous, 23n). 21

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.3.2. Metolchlor + Atrzine Metlochlor + Atrzine in etki meknizmsı tm olrk ilinmemekle irlikte hem hücre ölünmesini hem protein sentezini, hem de fotosentezi engellediği ildirilmektedir (Anonymous, 24d). Bilindiği gii, itkideki hücre ölünmesi, o itkinin olgunlşmsını ve genetik tüm mteryllerini ktrmk suretiyle ilerisi için hytını devm ettirmesi çısındn çok önemlidir. Sonuç olrk, u etkili mddeye ship herisitlerin uygulnmsı sonucu, itkinin gelişimi engellenip, şişmiş kökler ve sürgünler, çtlk hipokotiller meydn gelir (Anonymous, 21d). Şekil 3.2 ve Şekil 3.3 de Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitin ypısl formülü verilmiştir. Şekil 3.2. Metolchlor + Atrzine (Anonymous, 23n). 22

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.3.3. Linuron Bitkilerin ypmış olduğu fotosistem itkilerin hytlrını devm ettirmesi çısındn çok önemli olup, güneşten lınn ışığın kimysl enerjiye çevrilmesi ve u esnd d elektron trnsferi ve CO2 ve H2O nun kronhidrtlr çevrilmesi olyı olrk çıklnır. Linuron etkili mddeye ship herisitler, itkide, elektron trnsport zincirinde D1 proteinindeki QB elektronunu inhie etmek suretiyle Fotosistem II yi inhie ederler. İnhisyon sonund, elektron zincirde enerji çığ çıkr ve itkinin plzm memrnı yok olur. Bu etkili mddeye ship herisitler uygulndıktn sonr, itkide nekrotik ve klorotik lekeler görülmeye şlyıp, yprklr kurumy ve eyz ir hl lmy şlr (Anonymous, 21e) Şekil 3.4 de Linuron etkili mddesine ship herisitin ypısl formülü verilmiştir. Şekil 3.4. Linuron (Anonymous, 23n). 23

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.3.4. 2,4 D Amin Bu gru dhil herisitler itkinin ir üyüme hormonu oln Auxin leri tklit ederek itkide norml hormon dengesini ozrlr. Bu şekilde itkide plzm memrnın d ulunn proteinlere etki edip, RNA üretimini engellenir. Uygulmlrdn sonr, itkide norml ve gerekli seviyede ulunmsı gereken Auxin hormon seviyesi yükselir, hücre çoğlmsı hızlnır ve unun sonucund fzl hücre ölünmesinden dolyı itkinin vskulr sistemi loke edilmiş olur. Uygulmlrdn sonr itkide, epinsti, prlel, yuvrlk, soğnımsı yprk oluşumu, norml kök gelişimi ve kırılgn gövdeler meydn gelir (Anonymous, 21f). Şekil 3.5 de 2,4 D Amin etkili mddesine ship herisitin ypısl formülü verilmiştir. Şekil 3.5. 2,4 D Amin (Anonymous, 23n). 24

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.3.5. Formsulfuron Bilindiği gii, itkideki hücre ölünmesi, o itkinin olgunlşmsını ve genetik tüm mteryllerini ktrmk suretiyle ilerisi için hytını devm ettirmesi çısındn çok önemlidir. Bu gru dhil herisitler Acetolctte sentezini inhie etmek suretiyle, itkide hücre ölünmesini inhie edip, genç meristemtik dokulrdki uzun mino sit zincirlerini loke eder ve öylece de itkinin kutikulsını srn zr tksının üretilmesi engellenir. Sonuç olrk, itkinin gelişimi engellenip, şişmiş kökler ve sürgünler, çtlk hipokotiller meydn gelir. (Anonymous, 21g). Şekil 3.6 d Formsulfuron etkili mddesine ship herisitin ypısl formülleri verilmiştir. Şekil 3.6. Formsulfuron (Anonymous, 23n). 25

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.1.3.6. Nicosulfuron Bilindiği gii, itkideki hücre ölünmesi, o itkinin olgunlşmsını ve genetik tüm mteryllerini ktrmk suretiyle ilerisi için hytını devm ettirmesi çısındn çok önemlidir. Bu gru dhil herisitler Acetolctte sentezini inhie etmek suretiyle, itkide hücre ölünmesini inhie edip, genç meristemtik dokulrdki uzun mino sit zincirlerini loke eder ve öylece de itkinin kutikulsını srn zr tksının üretilmesi engellenir. Sonuç olrk, itkinin gelişimi engellenip, şişmiş kökler ve sürgünler, çtlk hipokotiller meydn gelir. (Anonymous, 21g). Şekil 3.7 de Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitin ypısl formülleri verilmiştir. Şekil 3.7. Nicosulfuron (Anonymous, 23n) 26

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.2. Metod 3.2.1. Anket Çlışmlrı Anket çlışmlrınd, Çukurov Bölgesi I. ve II. ürün mısır eken üreticilerin ekonomik olrk klkınmsın fydlı olck öneriler sunulmsı mcı ypılmış ve u mç doğrultusund, üretici nket formu hzırlnrk, üreticilerin, ekim zmnı tercihleri, münvee ornlrı ile münveede ektikleri lterntif kültür itkileri, mısır tohumu tercihleri, verim miktrlrı, şikyet ettikleri yncı ot türleri, herisit tercihleri ile u herisitler hkkındki şikyetleri, herisitleri uyguldıklrı ilçlm leti ile u ilçlm letindeki püskürtme meme çeşidi tercihleri sptnmy çlışılmıştır. Üretici nket formu örneği Ek 1. de verilmiştir. Anket çlışmlrı için, Trım İl Müdürlüğü nden 2 23 yıllrı rsı Adn İlçelerine it I. ve II. ürün ortlm mısır ekim lnlrı lınmış ve nket syılrı u ilçelere it ortlm ekim lnı göz önüne lınrk toplm 1 nkete göre ilçelere düşen nket syılrı ornsl ir şekilde yrlnmıştır. Dh sonr u ilçelerde ulunn köylere gidilerek, hzırlnn üretici nket formu ile mısır trllrı sptnrk gerekli ilgiler lınmıştır. Çizelge 3.4 ve Çizelge 3.5 de, 24 yılınd, Adn ilçelerindeki köylerde I. ürün ve II. ürün mısır eken üreticilerle ypıln nket syılrı verilmiştir. 27

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR Çizelge 3.4. 24 Yılınd, Adn İlçelerine Ait Köylerde, I. Ürün Mısırd Ypıln Anket Syılrı Anket Ypıln İlçeler Anket Ypıln Köyler Anket Syılrı Ceyhn Adpınrı, Adtepe, Altınkr, Değirmendere, Kırlngıt Koruklu, Mngıt, Mercimek, Mercin 14 İmmoğlu Sokutş 1 Krislı Slş 1 Krtş Çğşırlı, Çvuşlu, Hcıhsnlı, Helvcı, Kmışlı, Krgöçer, Meletmez, Sirkenli Tuzl, Yüzşı, 2 Kozn Topllr 1 Seyhn Büyük Çıldırım, Büyük Dikili, Dörtğç, Gölşı Helvcı, Gerdn, Köprügözü, Küçük Dikili, Oymklı, Srıhmzlı, Yolgeçen, Zeytinli 27 Yumurtlık Hmzlı 1 Yüreğir Adioğlu, Büyük Kofulu, Dğcı, Dnışment, Doğnkent, Gökçelioğlu, Herekli, Kumurlu, Kuzucuoğlu, Kürkçüler, Şhinğ, Şhinli, Szk, Şıhmurt, Suluc, Tşçı, 35 Toplm 1 28

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR Çizelge 3.5. 24 Yılınd, Adn İlçelerinde, II. Ürün Mısırd Ypıln Anket Syılrı Anket Ypıln İlçeler Anket Ypıln Köyler Anket Syılrı Ceyhn Akdm, Birkent, Çevretepe, Doruk, Irmklı İncetrl, Kıvrıklı, Körkuyu, Kurtkulğı, Nrlık, Sğky, Srıhçe, Yeşildm, Tumlu 53 İmmoğlu Adlet, Sğgeçit, 4 Krislı Slş, 1 Krtş Adlı, Beeli, Çvuşlu, Kesik, Sirkenli, 8 Kozn Çukurören, Fydlı, Işıklı, Kyhnurnu, 11 Seyhn Büyük Dikili, Gökçeli, Küçük Dikili, Yolgeçen, Zeytinli 11 Yumurtlık Hmzlı 2 Yüreğir Çğırknlı, Hcıli, Kdıköy, Şhinğ, Szk Solklı 1 Toplm 1 Anket çlışmlrı sonuçlrı, grfikler ve tlolr hlinde ulgulr ve trtışm kısmınd verilmiştir. 29

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.2.2. Sürvey Çlışmlrı Sürvey çlışmlrınd, gidilecek ilçe yol güzerghlrı, Adn merkez kul edilmek üzere mısırın yoğun olduğu ilçelerde ypılmış, u yol güzerghlrınd her 1 km de ir durulrk rsgele mısır trllrınd survey çlışmlrı ypılmıştır. Survey çlışmlrınd, mısır it % kplm lnı, mısır gelişme dönemi, yncı ot it % kplm lnı ve trld krşılşıln yncı ot türlerine it popülsyonlr hzırlnn survey formu ile kydedilmiştir. Sürvey formu örneği Ek 1 de verilmiştir. 24 yılınd surveye gidilen ilçeler Resim 3.5 de verilmiştir. Resim 3.5. Sürveyi Ypıln İlçeler. Gözleme lınn mısır trllrınd 1 d lık ln dikkte lınıp, elirlenen u lnlrd, monokotiledon itkiler için her ir sp ir itki, dikotiledon itkiler için ise tek sp ir itki olrk kul edilerek, m 2 deki yncı ot türü dedi syımı ypılmış, yrıc, (% Kplm Alnı) metodu kullnılrk syımı ypıln yncı ot türlerinin, R.S, G.K.A ve Ö.K.A lrı sptnmıştır (Uygur, 1985). Popülsyon kriter formülleri ise şğıd elirtilmektedir (Odum 1971). 3

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR R.S. = 1. n / m Formül 1 G.K.A. = K.A/ m Formül 2 Ö.K.A. = K.A / n Formül 3 R.S. = % Rstlm Sıklığı G.K.A. = % Genel Kplm Alnı Ö.K.A. = % Özel Kplm Alnı n = Her Türün Rstlndığı Ölçüm Syısı m = Ypıln Toplm Ölçüm Syısı K.A. = Her Türün % Kplm Alnı Toplmı 31

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR 3.2.3. Trl Denemeleri Trl denemeleri 24 yılınd Çukurov Üniversitesi Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Alnı ile Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme istsyonund yürütülmüştür. Denemeler de çıkış öncesi ve çıkış sonrsı herisitler uygulnmış ve yncı ot türleri üzerindeki etkinlikleri rştırılmıştır. Ç Çukurov Üniversitesi Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Alnı 21.6.24, Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme istsyonund ise 3.6.24 trihlerinde, 7 cm sır rsı ve 2 cm sır üzeri olck şekilde mizerle 2 2,5 kg Sele mısır tohumu çeşidi ekilmiş ve deneme, trlnın homojen olmdığı düşünülerek, 4 lok ve her lok 7 krkteri içerecek şekilde tesdüf loklrı deneme desenine göre kurulmuştur (Uygur, 1991). Her prsel, herisitlerin uygulncğı ilçlm letinin iş genişliğine göre 5 x 5= 25 m 2 oyutlrınd olup, ltı mısır sırsındn oluşmkt, loklr rsınd ve prseller rsınd ise 1 er metrelik oşluklr ırkılmıştır. Ayrıc, deneme prsellerinde hst dönemine kdr ypılck her krktere it syımlr için her prselde 1 m 2 lik lnlr elirlenmiş ve elirlenen u lnlrd, monokotiledon itkiler için her ir sp ir itki, dikotiledon itkiler için ise tek sp ir itki olrk kul edilerek, m 2 deki yncı ot türü dedi syımı ypılmış, yrıc, popülsyon kriter formülleri (Odum 1971) den, yrrlnılrk yncı ot türlerinin, R.S, G.K.A ve Ö.K.A lrı sptnmıştır (Uygur, 1985) (Resim 3.6). 32

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR Resim 3.6. Ç.Ü. Zirt Fkültesi, Bitki Korum Deneme Yerindeki Alndn Bir Görüntü. Ç.Ü Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Alnın, 23.6.24 trihinde çıkış öncesi, 7.7.24 trihinde çıkış sonrsı herisitler, Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme istsyonund ise 2.7.24 trihinde çıkış öncesi, 16.7.24 trihinde ise çıkış sonrsı herisitler, klirsyon ypılrk ne kdr su kullnılcğı hesplnıp, tvsiye dozun göre deneme prsellerine uygulnmıştır. Deneme süresince, itkilerin norml gelişimlerini sürdürmeleri için önden dekr 2 kg hesı ile üst güre olrk üre, dh sonr d tn güresi olrk, yine dekr 2 kg hesı ile 3 kez (N, P, Zn) kompoze güre verilip, yrıc d 7 kez sulm ypılmıştır. Yine, deneme de, mısırd zrrlı oln, şt Ostrini nuillis (sp kurdu) ve Sesemi nongrioides (koçn kurdu) olmk üzere diğer kurt zrrlılrı için Chlorpriphosethyl (125 ml / d) ve Tefluenzuron (35 ml / d) etkili mddesine ship insektisitler tvsiye dozund uygulnmıştır. Deneme, Trım ve Köy İşleri Bknlığı Trımsl Arştırmlr Genel Müdürlüğü Ziri Mücdele Stndrt İlç Metodlrı kitınd elirlenen syım zmnlrınd kontrol 33

3. MATERYAL VE METOD Mehmet GÜNGÖR edilmiştir. Bu syımlr, ekim ve çıkış öncesi herisitler için kontrol prsellerinde kültür itkisi çıkışlrının tmmlnmsındn sonr, irinci değerlendirmeden 15 2 gün sonr, mısırlrın tepe püskülü çıkrm döneminde ve en son olrk d hsttn önce ypılmış, diğer trftn, çıkış sonrsı herisitlerin değerlendirilmesi için ypıln syımlr ise, uygulmdn 7 14 gün sonr, uygulmdn 2 3 gün sonr, mısırlrın tepe püskülü çıkrm döneminde ve en son olrk hsttn önce ypılmıştır (Anonymous, 1996). Mısırın verim kriterleri sptnırken, itki oyu, 1 dne ğırlığı, ve dekr verim hesplnmıştır. Ayrıc denemenin sonund her prselden 1 mısır itkisi lınrk unlrın yş ve kuru ğırlıklrı sptnmıştır. 2 (Resim 3.7). Syım trihlerinde her prselde 1 m lik ln içerisinde her ir yncı ot türüne it itkilerin syımı ypılıp, % Kplm Alnı metotlrı kullnılrk (genel ve özel) kpldıklrı lnlr hesplnmıştır (Odum 1971). Denemede ilinmeyen yncı ot türleri yrı sksılr lınmış ve teşhisleri ypılmıştır (Dvis, 1965 1988). Uygulnn herisitler, kontrol prseliyle isttistiksel olrk ANOVA progrmı kullnılrk % 5 önem seviyesinde Duncn testi ile kıyslnıp, % etkinlikleri ise 1 m2 deki syım sonuçlrı kullnılrk, çıkış öncesi herisitler için Aott nliz metodu, çıkış sonrsı herisitler için ise Henderson & Tilton nliz metodu ile elirlenmiştir. Resim 3.7. Mısır Hstındn Bir Görüntü 34

4. BULGULAR ve TARTIŞMA 4.1. Anket Sonuçlrı ve Değerlendirilmesi I. ve II. ürün mısır eken üreticilere yöneltilen nket sorulrı sonucund; 24 yılınd, I. ürün mısır eken üreticilerin dh çok % 47 lik ir ornl 11 2 Mrt rsı olmk üzere, Mrt Nisn ylrı rsınd ekim yptığı, diğer trftn, II. ürün mısır eken üreticilerin dh çok % 32 lik ir ornl 21 3 Hzirn rsı olmk üzere Hzirn Temmuz ylrı rsınd ekim yptığı elirlenmiştir (Şekil 4.1 ve Şekil 4.2). 1 8 Orn (%) 6 4 2 1-1 Mrt 11-2 Mrt 21-31 Mrt 1-1 Nisn 11-2 Nisn Ekim Trihleri Şekil 4.1. I.Ürün Mısır Eken Üreticilerin Ekim Zmnı Tercihi Ornlrı. 1 8 Orn (%) 6 4 2 1-1 Hzirn 11-2 Hzirn 21-3 Hzirn 1-1 Temmuz 11-2 Temmuz Ekim Trihleri Şekil 4.2. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Ekim Zmnı Tercihi Ornlrı. 35

Konuyl ilgili olrk, Cerit ve rk. (21), mısırın n ürün olrk ekilmesi hlinde Nisn yı ortsı ile Myıs yının ilk hftsı rsındki ekilişlerin en uygun olduğu, II. ürün ekilişlerde ise, uğdy hsdındn hemen sonr, yni en geç Temmuz yı şın kdr ekim işleminin gerçekleştirilmesi gerektiğini elirtmiş, Anonymous (23n) ise, I. ürün mısır ekimi ypılck ölgelerde son donlr geçtikten sonr ekim ypılmsı gerektiğini, un göre shil ölgelerinde nisn yının ilk hftsındn itiren, II. ürün trımınd ise trldki ürün hsdındn sonr, zmn drlığı nedeniyle ekimin hızlı ir şekilde, yni Myıs yının ilk hftsındn şlmk suretiyle ekim ypılmsı gerektiğini elirtmiştir. Sonuç olrk, her iki rştırıcının d elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; I. ürün mısır eken çiftçilerin nisn yını eklemeden dh çok mrt yı içerisinde ekim ypmsı, Çukurov Bölgesi nde sıcklrın diğer ölgelere ornl dh erken gelmesine ğlnilir. 23 24 yıllrı rsınd, I. ürün mısır eken üreticilerin % 46 sının münvee yptığı; münveede, yçiçeği, kl, ier, uğdy, ıspnk, krnhr, krpuz, kvun, mrul, pmuk, ptlıcn, soğn, soy ve yer fıstığı gii lterntif kültür itkilerini tercih ettiği, II. ürün mısır eken üreticilerin ise % 72 sinin münvee yptığı, münveede, kl, uğdy, krpuz, pmuk ve soy gii lterntif kültür itkilerini tercih ettiği sptnmıştır. Konuyl ilgili olrk; Anonymous (25), trım ypıln lnlrd ynı itkinin ynı trly üst üste ekilmesinin toprğın fkirleşmesine ve o itkide zrrlılrın rtmsın neden olcğını, u nedenle mısır trımınd d yüksek verim lilmek için mutlk münvee ypılmsı gerektiğini, mısır itkisinin gireceği zı münvee itkilerinin yçiçeği, kl, uğdy, şekerpncrı, kvun, krpuz gii kültür itkileri olileceğini elirtmiş, Anonymous (25) ise, mısırın her türlü itki ile münveeye gireileceğini, mısırın, münvee için mükemmel ir itki olcğını, kendisinden sonr ekilen itkinin veriminin genellikle münveeye giren diğer thıllr göre dh yüksek olcğını elirtmiştir. Sonuç olrk, her iki rştırıcının d elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; münvee, gerek I. ürün, gerekse II. ürün mısırın dh iyi yetişmesini sğlyıp, yncı otlr çısındn düşünüldüğünde de, oluşilecek 36

zrrlr itkinin dh dynıklı olmsını sğlyilir. Ayrıc, I. ürün mısır eken çiftçilerin, II. ürün mısır eken çiftçilere göre münveeyi dh z tercih etmesinin muhtemel seei; II. ürün mısır ekiminde, itkinin hst kdr oln gelişme periyodu, I. ürün mısır göre dh kıs olup, çiftçi, II. ürün mısırı, Hzirn Temmuz ylrınd ekip, Ekim Ksım ylrınd hst etmekte, rksındn, ir sonrki seneye ekeceği II. ürün mısır için zmnı ulunmktdır. Çiftçi, u rd, toprğı hzırlyıp, özellikle uğdy şt olmk üzere zı ürünleri münveeye sokrk o yıldn dh krlı ir şekilde klkmyı hedeflemektedir. Diğer trftn, I. ürün mısırın, Mrt Nisn ylrınd ekimi hlinde, gelişme periyodunun uzunluğundn dolyı Eylül Ekim ylrınd d hst edileceği düşünülürse, çiftçiye, ynı sene ir şk ürünü dh münveeye sokck zmn rlığı klmmkt ve u yüzden dolyı d münveeyi pek fzl tercih etmemektedir şeklinde düşünüleilir. 24 yılınd, I. ürün mısır eken üreticilerin çoğunun % 78,4 lük ir ornl Pioneer 31G98 tohum çeşidi olmk üzere genelde u çeşidi tercih ettiği, II. ürün mısır eken üreticilerin çoğunun % 28,7 lik ir ornl Pioneer 3394 tohum çeşidi olmk üzere diğer çeşitleri de iririne ykın derece de tercih ettiği tespit edilmiştir (Şekil 4.3 ve Şekil 4.4). 1 8 Orn (%) 6 4 2 Pioneer 31G98 Pioneer 3223 Deklp Pioneer 32D99 Sygent Tector Brsco Sele Tohum Çeşitleri Şekil 4.3. I.Ürün Mısır Eken Üreticilerin Tohum Tercihi Ornlrı. 37

1 8 Orn (%) 6 4 2 Pioneer 3394 Deklp Pioneer 31G98 Pioneer 33J56 Pioneer 3223 Sele Pioneer 32W86 Diğer Çeşitler Tohum Çeşitleri Şekil 4.4. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Tohum Tercihi Ornlrı. Konuyl ilgili olrk, Anonymous (25c) de, mısır tohumu çeşitlerinin tercihinde, ölge özelliklerinin ve tohumlukl ilgili ilgilerin incelenmesinin gerektiğini elirtmiştir. Sonuç olrk, rştırıcının d elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; hem I. ürün hem de II. ürün mısır tohumu tercihi yıldn yıl göre değişeilir. Tohum çeşitleri rsınd ti ki çeşitli rtı ve eksi yönler olilir fkt tercih ypılcğı zmn, özellikle çeşidin ekileceği ölge özellikleri, zrrlılr vey hstlıklr krşı oln tolernsı vey erkenci vey geççi oluşu, kriter lınmsı gereken temlr olmlı şeklinde düşünüleilir. Ayrıc, 24 yılınd; hem I. ürün hem de II. ürün mısır tohum çeşidi tercihinde; Pioneer tohumu çeşitlerinin tercihi, o çeşidin diğer çeşitlere göre herhngi ir vntjının olduğunu göstermeyeilir, çünkü tohum firmlrının, piys sürmüş olduğu tohum çeşitlerinin irirlerine krşı hsedildiği gii rtı ve eksi yönleri olilir. Her iki üründe de ynı firmy it tohum çeşidi tercihi, tohum firmsının o yılki stış şrısın ve tohumu ln yilerin şrısın ğlnilir. 23 yılınd, I. ürün mısır eken üreticilerin çoğunun % 85 lik ir ornl 1 12 kg / d, II. ürün mısır eken üreticilerin ise çoğunun % 8 lik ir ornl 75 95 kg / d rsınd verim ldığı tespit edilmiştir (Şekil 4.5 ve Şekil 4.6). 38

1 8 Orn (%) 6 4 2 8-95 kg / d 1-12 kg / d 12 kg' dn fzl Verim miktrı Şekil 4.5. I. Ürün Mısır Üreticilerinin Aldıklrı Verim Miktrlrı Ornlrı. 1 8 Orn (%) 6 4 2 75-95 kg / d 1-12 kg / d Verim miktrı Şekil 4.6. II. Ürün Mısır Üreticilerinin Aldıklrı Verim Miktrlrı Ornlrı. Elde edilen sonuçlr yorumlnck olurs; II. ürün mısırın verimini etkileyen dh çok fktörün olduğu sonucun vrılilir. II. ürün mısır, özellikle sıcklıktn ve gelişme periyodunun kıslığındn dolyı, I. ürün mısır göre dh fzl etkileneilir. Diğer trftn, gerek sulmdn, gerekse uygun iklim koşullrının yncı ot türlerinin dh çok zrr ypmsını teşvik etmesinden dolyı, II. ürün mısır, I. ürün mısır göre yncı otlrdn genel nlmd dh çok etkileneilir. Ayrıc, II. ürün mısırın verimini etkileyen şt Sesemi nongrioides Lef. (Mısırd koçn kurdu) ve Ostrini nuillis (Mısır kurdu) olmk üzere, yrıc Ustilgo mydis (DC) Cord (Mısır rstığı), Fusrium moniliforme (Mısır tohum, kök, kök oğzı ve sp 39

çürüklüğü) ve Spodopter exiqu (Mısırd çizgili yprk kurdu) gii zrrlı ve hstlıklrın çeşitliliğinin fzllığı, I. ürün mısırdn lınn verimin, II. ürün mısır göre dh fzl olmsını sğlmktdır şeklinde düşünüleilir. 22 24 yıllrı rsınd I. ürün mısır eken üreticilerin en çok şikyet ettiği 5 yncı ot türünün sırsıyl; % 58 lik ir ornl Echinochlo spp. (Drıcn) türleri, % 54 lük ir ornl Amrnthus spp. (Horoz iiği) türleri, % 46 lık ornl Sorghum hlepense (L.) Pers. (Knyş), % 28 lik ornl Setri spp. (Kirpi drı) türleri ile % 21 lik ornl d Portulc olerce L. (Semiz otu) olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, II. ürün mısır eken üreticilerin en çok şikyet ettiği 5 yncı ot türünün sırsıyl, % 73 lük ir ornl Setri spp. türleri, % 71 lik ir ornl Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı), % 57 lik ir ornl Echinochlo spp. türleri,% 56 lık ir ornl Amrnthus spp. ile % 46 lık ir ornl d S. hlepense türleri olduğu tespit edilmiştir. Her iki üründe en çok şikyet edilen u yncı ot türleri ile diğer şikyet edilen türler Şekil 4.7 ve Şekil 4.8 de verilmiştir. Orn (%) 1 8 6 4 2 Autilon theoprsti Amrnthus spp. Chenopodium lum Convolvulus rvensis Cyperus rotundus Digitri snguinlis Echinochlo spp. Heliotropium hirsutissimum Yncı Ot Türleri Hiiscus trionum Portulc olerce Setri spp. Sorghum hlepense Xnthium strumrium Şekil 4.7. I. Ürün Mısır Üreticilerinin Şikyetçi Olduğu Yncı Ot Türleri 4

Orn (%) 1 8 6 4 2 Autilon theohprsti Amrnthus spp. Chenopodium lum Convolvulus rvensis Cyperus rotundus Digitri snguinlis Echinochlo spp. Heliotropium hirsutissimum Hiiscus trionum Portulc olerce Setri spp. Sorghum hlepense Xnthium strumrium Yncı Ot Türleri Şekil 4.8. II. Ürün Mısır Üreticilerinin Şikyetçi Olduğu Yncı Ot Türleri. Konuyl ilgili olrk; Tepe (1997), Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu), Chenopodium lum L. (Sirken), Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı), Cyperus rotundus L. (Toplk), Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu), Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), Heliotropium spp. (Bozot), Portulc olerce L. (Semiz otu), Setri spp. türleri, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) ve Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) gii yncı ot türlerinin mısırd sorun oln türleri olduğunu elirtmiş, u türlere ek olrk yrıc, Aristolochi clemtitis L. (Siyh sm), Artemisi vulgris L. (Yni pelin), Circium rvense (L.) Scop. (Kökgöçüren), Cynodon dctylon (L.) Pers. (Köpek dişi yrığı), Cyperus longus L. (Uzun toplk), Dtur strmonium L. (Şeytn elmsı), Echinochlo crus glli (L.) P.B. (Drıcn), Triulus terrrestris L. (Demir dikeni), Sinpis rvensis L. (Yni hrdl), Solnum nigrum L. (Köpek üzümü), Sonchus spp. (Eşek mrulu), Mercurilis nnu L. (Yer fesleğeni) ve Polygonum spp. (Çon değneği) türlerinin de sorun olduğunu elirtmiştir. Ayrıc, Leonrd ve rk. (23), Avrup d ulunn mısır ekim lnlrın d en çok sorun oln yncı ot türlerinin Autilon theoprstii Medik. (İmm pmuğu), A. retroflexus, C. lum, D. snguinlis, Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) türleri olduğunu, yrıc u türlere ek olrk Polygonum viculre L. (Çon değneği), E. crus glli, S. nigrum, Stellri medi,(l.) Vill. (Kuş otu) Anthemis spp. (Ppty), M. nnu, Glinsog cilit Cv. (Düğme otu) ile G. prviflor Cv. (Düğme otu), Agropyron repens (L.) 41

Gould. (Ayrık) ve en son olrk d D. strmonium türleri olduğunu elirtmiştir. Sonuç olrk, her iki rştırıcının d elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; rştırıcılrın elirtmiş olduğu diğer yncı ot türlerinin de mısırd sorun olmsının şlıc muhtemel seei; u yncı ot türlerinin, frklı iklim, ekolojik koşullr, trım sistemi ve uygulnn herisit miktrın ğlı olrk orty çıkmsı gösterileilir. 22 yılınd, mısırın çıkış zmnı dikkte lındığınd; I. ürün mısır eken üreticilerin % 46.88 si çıkış öncesi, % 53.13 ü çıkış sonrsı, II. ürün mısır eken üreticilerin ise % 28 si çıkış öncesi, % 72 si çıkış sonrsı herisitleri tercih etmiştir. 23 yılınd, I. ürün mısır eken üreticilerin çıkış öncesi herisit tercihi ir önceki yıl göre düşerek % 44.93 olmuş, II. ürün mısır eken üreticilerin ise çıkış öncesi herisit tercihi yine düşerek % 16.28 olmuştur. Diğer trftn yine u yıl içerisinde, çıkış sonrsı herisit tercihleri ir önceki yıl göre yükselerek, I. ürün mısır eken üreticiler için % 55.7, II. ürün mısır eken üreticiler için ise % 83.72 olmuştur. 24 yılın kıldığınd, I. ürün mısır eken üreticilerin çıkış öncesi herisit tercihi 23 yılın göre yükselerek % 68.42 olmuş, II. ürün mısır eken üreticilerin çıkış öncesi herisit tercihi yine yükselerek % 29.82 olmuştur. Diğer trftn, çıkış sonrsı herisit tercihleri, ir önceki yıl göre düşerek, I. ürün mısır eken üreticiler için % 31.58, II. ürün mısır eken üreticileri için ise yine düşerek % 7.18 olmuştur (Şekil 4.9 ve Şekil 4.1). 1. Orn (%) 8. 6. 4. 2. Yıllr 22 23 24. Çıkış Öncesi Herisitler Çıkış Sonrsı Herisitler Herisitler Şekil 4.9. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin, Mısırın Çıkış Dönemini Ess Alrk Tercih Ettikleri Herisit Ornlrı. 42

1. Orn (%) 8. 6. 4. 2. Yıllr 22 23 24. Çıkış Öncesi Herisitler Çıkış Sonrsı Herisitler Herisitler Şekil 4.1. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin, Mısırın Çıkış Dönemini Ess Alrk Tercih Ettikleri Herisit Ornlrı. Konuyl ilgili olrk; Berzsenyi ve rk. (1995), son zmnlrd çıkn çıkış sonrsı herisitlerin iyi ir yncı ot kontrolü sğlmy şldığını, plnlı ir çıkış sonrsı herisit progrmı ile herisitleri yncı otlr çıkn kdr erteleme şnsının ile olileceğini, diğer trftn, çıkış öncesi olrk uygulnn toprk herisitlerinin, düşük yğış koşullrınd zyıf ir yncı ot kontrolü sğlycğını ve çıkış sonrsı herisitlere göre dh fzl risk oluşturcğını ildirmişlerdir. Ayrıc, Hrtzler (22), günümüz mısır ekim lnlrınd, yncı ot mücdelesi için kullnıln herisitlerin çoğunun çıkış sonrsı olrk yprktn uygulndıklrı zmn yncı otlrl mücdele de dh şrılı olcğını, Hrtzler (22) ise, toprğ uygulnn herisitlerin toprktki suyun hreketi ile irlikte, toprkt ulunn yncı ot tohumlrın vey çimlenmekte oln tohumlr sore olrk etki ettiğini, fkt herisitin u hreketinin çok yvş gerçekleşip, dolyısıyl uygulnn herisitin irçoğunun toprktki kil ve orgnik mddelere tutunrk hedef lınn u ölgelere ulşmdığını elirtmiş, yrıc, herisitlerin toprğ tutunmsının, herisitle toprk rsındki yük lışverişine ğlı ir oly olduğunu, u etkileşimin de toprğın yüzey ypısı ve uygulnn herisit molekülünün ypısın ğlı olduğunu, irçok durumd toprktki u hsedilen etkileşim olyının çok zyıf ve geri dönüşümsüz olduğunu elirtmiştir. Arştırıcı yrıc, çıkış öncesi olrk toprğ uygulnn herisitlerin etkilerinin, dengeli ve çevreye zrrsız olilmesi nck toprkt ulunn yeterli 43

solüsyon hreketi ile olileceğini elirtmiştir. Arştırıcının diğer ir çıklmsı d, toprğ uygulnn herisitlerin performnsının toprk ph sı ile de değişeceği, toprk ph sı miktrının 7 nin ltın düşmesi ile toprkt ki su solüsyonundki hidrojen iyonlrının rtıp, unun d herisitin u iyonlrl pozitif olrk etkileşerek sidik ir ortmın doğcğı ve herisitin negtif olrk toprğ tutunmsını sğlycğı, unun sonucund d, herisitin hedef ln tutunmk yerine toprkt klcğı şeklindedir. Arştırıcı, toprğ uygulnn herisitlerin performnsını etkileyen ir diğer fktörün de toprk nemi olcğını, uygulnn herisitin kuru toprğ uygulnmsı hlinde, gerekli çözüneileceği solüsyonu ulmycğını ve etkili olmyıp çevreye toksik hle geleileceğini ildirmiştir. Sonuç olrk, her iki rştırıcının d elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; çıkış öncesi herisitlerin yncı ot türleri üzerindeki ktivitesi, çıkış sonrsı herisitlerin ktivitesine göre dh fzl etkenden etkilenmekte ve ud son 3 yıld çiftçilerin u şekilde herisit tercih etmesine seep olilir. Çünkü çıkış öncesi herisitlerin yncı ot türleri üzerindeki ktivitesi, öncelikli olrk toprkt ki yncı ot tohumlrının çimlendiği derinliğe ulşmsın ğlı olup, herisitlerin u derinliğe ulşrk yncı ot tohumlrın sore olilmesi için gerekli miktrd suyun dışınd, gerek kendi kimysl ypısı, gerek uygulndığı toprk ypısı, gerek toprk ph ı, gerekse toprk nemi, u tür herisitlerin etkinliğini çok üyük ornd değiştireilir. Bun ek olrk, çıkış sonrsı herisitlerin, hem, dh çok yeşil ksmdn uygulnmsı, hem de, yncı ot çıkışlrı hes lınrk dh plnlı ir mücdele şnsı vermesi, u tip herisitlerin, çıkış öncesi herisitlere göre dh vntjlı olmsını sğlmktdır şeklinde düşünüleilir. 22 ve 23 yıllrı rsınd, çıkış sonrsı herisitlerin hem u vntjı, hem de 24 yılın göre dh ucuz oluşu, I. ve II. ürün mısırd orty çıkn yncı ot mücdelesinde, u tip herisitlerin dh çok tercih edilmesini sğlmış, fkt 24 yılınd, I. ürün mısırd çıkış öncesi herisitlerin, çıkış sonrsı herisitlere göre dh fzl tercih edilmesi ise, hem u tip herisitlerin çıkış sonrsı uygulnn herisitlere göre dh ucuz, hem de u dönemde yncı otlrın II. ürün mısır dönemine göre dh z zrrlı olmsındn kynklnmktdır şeklinde çıklnilir. Diğer trftn, 24 yılınd, II. ürün mısırd orty çıkn yncı ot mücdelesinde çıkış sonrsı herisitler, önceki 2 yıld olduğu gii çıkış öncesi herisitlere göre hem 44

hsedilen u vntjlrındn hem de u dönemde özellikle iklim ve sulmy ğlı olrk orty çıkn yncı otlrın dh çok zrrlı olmsındn dolyı, dh phlı olmsın rğmen dh çok tercih edilmesine seep olilir. 22 24 yıllrı rsınd, gerek I. ürün, gerekse II. ürün mısır eken üreticilerin çoğu, mısırın gelişme dönemi içerisinde genelde yncı otlrl mücdelede ir kez herisit kullnmyı tercih etmişlerdir. 22 yılınd, I. ürün mısır eken üreticilerin % 28 i, II. ürün mısır eken üreticilerin ise % 2 si tek ir herisitle yncı ot mücdelesini tercih ederken, I. ürün mısır eken üreticilerin % 8 i ve II. ürün mısır eken üreticilerin % 2 si irden fzl herisitle yncı ot mücdelesini tercih etmişlerdir. 23 yılın kıldığınd; I. ürün mısır eken üreticilerin % 44 ü ve II. ürün mısır eken üreticilerin % 32 si tek ir herisitle yncı ot mücdelesini tercih ederken, I. mısır eken üreticilerin % 14 ü ve II. ürün mısır eken üreticilerin % 5 i irden fzl herisitle yncı ot mücdelesini tercih etmişlerdir. En son olrk, 24 yılınd, I. ürün mısır eken üreticilerin % 34 ü ve II. ürün mısır eken üreticilerin % 4 ı tek ir herisitle yncı ot mücdelesini tercih ederken, I. ürün mısır eken üreticilerin % 2 si ve II. ürün mısır eken üreticilerin % 9 u ve irden fzl herisitle yncı ot mücdesini tercih etmişlerdir (Şekil 4.11 ve Şekil 4.12). 1, Orn (%) 8, 6, 4, Yıllr 22 23 24 2,, Tek Herisit Birden Fzl Herisit Herisit Tercihi Şekil 4.11. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Bir vey Birden Fzl Herisiti Tercih Etme Ornlrı. 45

Ornı (%) 1 8 6 4 Yıllr 22 23 24 2 Tek Herisit Birden Fzl Herisit Herisit Tercihi Şekil 4.12. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Bir vey Birden Fzl Herisiti Tercih Etme Ornlrı. Sonuç olrk, elde edilen veriler yorumlnck olurs; hem I. ürün hem de ürün mısır eken üreticilerin yncı ot mücdelesin de sdece tek ir herisitle mücdele etmesi, mliyeti düşürmek mçlıdır şeklinde çıklnilir. 22 24 yıllrı rsınd, etkili mdde göz önüne lındığınd; I. ürün mısır eken üreticilerin çoğu Acetochlor, Formsulfuron ve Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitleri tercih etmişlerdir. Acetochlor, 22 yılınd % 46.88, 23 yılınd % 37.68, 24 yılınd ise % 65.79, Formsulfuron, 22 yılınd % 6.25, 23 yılınd % 8.7, 24 yılınd ise % 2.63, Nicosulfuron, 22 yılınd % 34.38, 23 yılınd % 36.23, 24 yılınd ise % 23.68 lik ir ornl tercih edilmiştir. Diğer trftn, II. ürün mısır eken üreticilerin çoğu Acetochlor, 2,4 D Amin, Formsulfuron, Nicosulfuron ve Rimsulfuron etkili mddeye ship herisitleri tercih etmişlerdir. Acetochlor, 22 yılınd % 28, 23 yılınd % 13.95, 24 yılınd ise % 28.7, 2,4 D Amin, 22 yılınd, % 8, 23 yılınd, % 2.93, 24 yılınd ise % 19.3, Formsulfuron, 22 yılınd %, 23 yılınd % 11.63, 24 yılınd ise % 28.7, Nicosulfuron, 22 yılınd % 56, 23 yılınd % 48.84, 24 yılınd ise % 7.2, Rimsulfuron, 22 yılınd % 8, 23 yılınd % 2.33, 24 yılınd ise % 15.79 luk ir ornl tercih edilmiştir (Şekil 4.13 ve Şekil 4.14). 46

Orn (%) 1. 8. 6. 4. 2.. Acetochlor 2,4 - D Amin Atrzine Formsulfuron Herisitler Metolchlor + Atrzine Nicosulfuron Rimsulfuron Yıllr 22 23 24 Şekil 4.13. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Etkili Mdde Göz Önüne Alındığınd Herisitleri Tercihi Etme Ornlrı. Orn (%) 1. 8. 6. 4. 2.. Acetochlor Nicosulfuron 2,4 - D Amin Formsulfuron Herisitler Rimsulfuron Atrzine Metolchlor + Atrzine Yıllr 22 23 24 Şekil 4.14. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Etkili Mdde Göz Önüne Alındığınd Herisitleri Tercih Etme Ornlrı. Sonuç olrk, elde edilen veriler yorumlnck olurs; I. ürün mısırd özellikle her 3 yıld d Formsulfuron ve Nicosulfuron etkili mddelerine kıysl Acetochlor etkili mddesine ship herisitlerin dh çok tercih edilmesinin seei gerek orty çıkn yncı ot çeşitliliğinin z oluşu gerekse diğer herisitlerin u herisite göre mliyetinin dh yüksek oluşundn kynklnmktdır şeklinde çıklnilir. Diğer trftn, II. ürün mısırd, 22 ve 23 yıllrı rsınd, Acetochlor ve Formsulfuron kıysl Nicosulfuron etkili mddesinin dh çok tercih edilmesinin seei, yncı ot proleminin dh fzl oluşu ve çiftçilerin u 47

etkili mddeye ship herisitlerin mliyetini fzl ulmsın krşın yinede iyi ir verim lmk dın tercihini u etkili mddeye ship herisitten yn kullnmktdır yorumu ypılilir. Ayrıc, Formsulfuron etkili mddesinin hemen hemen Nicosulfuron özelliğine ship oluşu ve yinede un rğmen Nicosulfurondn dh z tercih edilmesinin seeine kılck olurs; çiftçinin, hem senelerdir uyguldığı pestisitten vzgeçmeme lışknlığı, hem de u herisitin piysy yeni girmesi ve kendini kul ettirememesi olilir. Diğer trftn 24 yılın kıldığınd, Formsulfuron ile Acetochlor etkili mddesine ship herisitlerin ynı ornd fkt Nicosulfuron etkili mddesine göre dh fzl tercih edilmesinin seei öncelikli olrk; Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitlerin piysdn klkmsın ğlnilir. Bun ek olrk; Nicosulfuron etkili mddesiyle hemen hemen ynı etkiye ship Formsulfuron etikili mddesine ship herisitlerin, 24 yılınd dh çok tercih edilmesi eklenirken, üretici firmnın u herisiti piys fzl sürmemesi, hem u herisit hem de Acetochlor etkili mddesine ship herisitin u yıld ynı ornd tercih edilmesini teşvik etmiştir yorumu yürütüleilir. 22 24 yıllrı rsınd I. ürün ve II. ürün mısır eken üreticilerin yncı ot mücdelesinde uygulmış olduklrı herisitler hkkındki şikyetleri Çizelge 4.1 ve Çizelge 4.2 de verilmiştir. Çizelge 4.1. I. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Yncı Ot Mücdelesinde Uyguldıklrı Herisitler Hkkındki Şikyetleri Herisitler (Etkili Mddeler) Acetochlor Üretici Şikyetleri Sorghum hlepense (L.) Pers (Kynş)' etkisizlik. 2,4 D Amin Bşk kültür itkilerine fitotoksite zrrı. Atrzine Nicosulfuron Rimsulfuron Amrnthus spp. türlerine etkisizlik. Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) n etkisizlik. S. hlepense ye ve etkisizlik, Ze mys (Mısır) fitotoksite zrrı. 48

Çizelge 4.2. II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Yncı Ot Mücdelesinde Uyguldıklrı Herisitler Hkkındki Şikyetleri Herisit Etkili Mddeleri Üretici Şikyetler 2,4 D Amin Bşk kültür itkilerine fitotoksite zrrı. Rimsulfuron S. hlepense ye etkisizlik, Z. mys fitotoksite zrrı. Konuyl ilgili olrk; Skrzypczk ve Pudelko (1993), mısır trlsınd ypmış olduklrı çlışmd, Atrzine etkili mddesine ship herisitlerin, Amrnthus spp. türlerini, Şrpe ve rk. (1995) ise u tip herisitlerin, A. retroflexus, A. crispus, A. litoides gii yncı ot türlerini iyi ir şekilde kontrol ltın ldığı sptmışlrdır. Anonymous (24) konuyl ilgili olrk, özellikle, Trizine gruu herisitlerden, etkili mddesi ynı olnlrın sürekli kullnılmsı sonucu dynıklı yncı ot türlerinin orty çıkileceğini elirtmiş, Anonymous (1999), Yugoslvy d ve Anonymous (1999) ise, İtly d ypmış olduklrı çlışmlrd, A. retroflexus un Atrzine etkili mddesine ship herisite dynıklılık oluşturduğunu sptmışlrdır. Diğer trftn, Kohout (1995), rştırmsınd, Rimsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin toprktki ph ğlı olrk toprktki klıcılığının değişeceğini, unun d çok tehlikeli olcğını ildirmiş, herisitin sidik toprklrd inktif olurken, lklinli toprklrd dh ktif olduğunu, nötr oln toprklrd ise itkilerin dh kötü yönde etkilendiğini sptmıştır. Hrtzler (22) ise, mısır ekim lnlrınd, Rimsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin toprktki ktivitesinin sınırlı olduğunu elirtmiştir. Ayrıc, Anonymous (24), özellikle mısırd kullnıln Auxin tipi herisitlerin, hvd uhrlşilen ve unun sonucu olrk d şk itkilerde fitotoksiteye neden olilen ir herisit olduğunu elirtmişlerdir. Son olrk, Anonymous 24e ise, Nicosulfuron un yncı otlr üzerindeki etkisini en iyi, iyi, kısmen ve zyıf nitelendirmesi şeklinde sınıflndırmış ve u etkili mddeye ship herisitin Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) üzerinde kısmen etkili olduğunu elirtmiştir. Sonuç olrk, rştırıcılrın d elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; çiftçinin Atrzine hkkındki şikyetleri muhtemelen y uygulm htsındn kynklnmkt, y d Amrnthus spp. türlerinden zılrının u etkili mddeye ship herisitlere krşı dynıklılık 49

oluşturmsın ğlnilir. Yine, çiftçinin Rimsulfuron hkkındki şikyetleri muhtemelen, u etkili mddeye ship herisitlerin toprktki ktivitesinden kynklnmsın ğlnilir. Ayrıc, çiftçilerin, 2,4 D Amin hkkındki şikyetleri ise, u tip herisitlerin uçuculuğundn kynklnilir. En son olrk, çiftçilerin, Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitlerin X. strumrium oln etkisizliği hkkındki şikyetleri ise, muhtemelen, şun üretici firmnın htsını nlmış ve u yncı ot türüne tvsiye etmemesine krşın, u herisitleri u türe krşı zmnınd tvsiye etmiş olmsın ğlnilir. Çünkü, herisit erken dönemde uygulnmsın krşın u yncı ot türünü elirli ir seviyeye kdr skı ltın lilmektedir. Gerek I. ürün, gerekse II. ürün mısır eken üreticilerin % 97 si yncı ot mücdelesinde uyguldıklrı herisitleri trl pülveriztörü ile uyguldıklrı, yrıc, yine hem I. ürün hem de II. ürün mısır eken üreticilerin kullnmış olduklrı ilçlm letinde ki püskürtme meme tercihinde, % 99 ornınd konik huzmeli püskürtme meme çeşidini tercih ettiği tespit edilmiştir (Şekil 4.15 ve Şekil 4.16). 1 Orn (%) 8 6 4 İlçlm Aleti Trl Pülveriztörü Sırt Pülveriztörü 2 I. Ürün Mısır II. Ürün Mısır Mısırın Dönemi Şekil 4.15. I. Ürün ve II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Herisitleri Uyguldıklrı İlçlm Aletleri Ornlrı. 5

1 Orn (%) 8 6 4 2 Püskürtme Meme Çeşidi Konik Hüzmeli Yelpze Hüzmeli I. Ürün Mısır II. Ürün Mısır Meme Tipi Şekil 4.16. I. Ürün ve II. Ürün Mısır Eken Üreticilerin Herisitleri Uyguldıklrı İlçlm Aletindeki Püskürtme Meme Çeşiti Ornlrı. Konuyl ilgili olrk, Anonymous (21), herisit uygulmlrı için en çok kullnıln meme tiplerinin yelpze (teejet) meme tipleri olduğunu, u meme tiplerinin iyi ir püskürtme sıncı sğlyrk yncı otlrd iyi ir kplm sğlycğını elirtmiştir. Sonuç olrk, rştırıcının d elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; gerek I. ürün, gerekse II. ürün mısır eken çiftçiler, özellikle geniş lnlrı dh rht ilçlycğındn dolyı, trl pülveriztörü ile ilçlmyı tercih etmekte, sırt pülveriztörü kullnn çiftçiler ise, muhtemelen y z miktrd ir trly ship dolyısıyl trl pülveriztörü ile ilçlmy gerek duymmkt, y d trlsı üyük olmsın krşın, ilçlmyı yncı otlrın yoğun olduğu lnlr lokl olrk uygulmktdır yorumu yürütüleilir. Diğer trftn, yelpze huzmeli (teejet) meme ile herisit ilçlmlrı herisitin yncı ot ulşmsı çısındn çok dh elverişli olmkt fkt çiftçilerin herisit ilçlmlrınd, özellikle hngi püskürtme meme çeşidinin hngi ilçlmlrd kullnılcğını ilmemesi, dh çok herisit ilçlmlrınd konik huzmeli memenin tercih edilmesini teşvik etmiştir yorumu yürütüleilir. 51

4.2. Sürvey Sonuçlrı ve Değerlendirilmesi 24 yılınd, II. ürün mısır trllrınd ypıln surveyler sonucund; % Rstlm sıklığı göz önüne lındığınd ilk 5 yncı ot türü sırsıyl; % 79.31 ile Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu), % 72.41 ile Cyperus rotundus L. (Toplk), % 72.41 ile Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), % 65.52 ile Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş), % 58.62 ile Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) olup, diğer türler sırsıyl, % 51.72 ile Portulc olerce L. (Semiz otu), % 31.3 ile Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), % 27.59 ile Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı), % 2.69 ile Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) ve Prosopis frct (Bnks nd Sol.) Mc. (Çeti), % 17.29 ile Euphori chmesyce L. (Sütleğen), % 13.79 ile Triulus terrrestris L. (Demir dikeni) ve Heliotropium hirsutissimum Gru. Decd. (Kıllı ozot), % 6.9 ile Autilon theoprstii Medik. (İmm pmuğu), Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) ve Cynodon dctylon (L.) Pers. (Köpek dişi yrığı), % 3.45 ile de Chenopodium lum L. (Sirken), Chrozophor tinctori (L.) Rfin. (Bmul otu) ve Hiiscus trionum L. (Yni my) dur (Şekil 4.17). Metrekredeki (m 2 ) yncı ot türleri göz önüne lındığınd ilk 5 yncı ot türü sırsıyl; 14.13 ile Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), 11.73 ile Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), 8.63 ile Cyperus rotundus L. (Toplk), 7.2 ile Portulc olerce L. (Semiz otu), 4.54 ile Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) olup, diğer türler sırsıyl, 4.5 ile S. hlepense, 2.57 ile Heliotropium hirsutissimum Gru. Decd. (Kıllı ozot), 2.34 ile Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu), 1.75 ile Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı), 1.5 ile Euphori chmesyce L. (Sütleğen), 1.21 ile Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı),.38 ile Corchorus olitorus L. (Hint keneviri),.18 ile Prosopis frct (Bnks nd Sol.) Mc. (Çeti),.14 ile Triulus terrrestris L. (Demir dikeni),.11 ile Chenopodium lum L. (Sirken),.9 ile Cynodon dctylon (L.) Pers. (Köpek dişi yrığı),.2 ile de Autilon theoprstii Medik. (İmm pmuğu), Chrozophor tinctori (L.) Rfin. (Bmul otu), Hiiscus trionum L. (Yni my) dur (Şekil 4.18). 52

Genel kplm lnı (%) göz önüne lındığınd ilk 5 yncı ot türü sırsıyl; % 1.95 ile Portulc olerce L. (Semiz otu), % 1.81 ile Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu), % 1.59 ile Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), % 1.22 ile Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş), % 1.14 ile Cyperus rotundus L. (Toplk) olup, diğer türler sırsıyl %.91 ile Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), %.81 ile Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı), %.59 ile Hiiscus trionum L. (Yni my), %.43 ile Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı), %.17 ile de Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu), %.16 ile Euphori chmesyce L. (Sütleğen) %.14 ile Prosopis frct (Bnks nd Sol.) Mc. (Çeti), %.1 ile Triulus terrrestris L. (Demir dikeni),, %.7 ile Autilon theoprstii Medik. (İmm pmuğu), %.3 ile Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) ve Cynodon dctylon (L.) Pers. (Köpek dişi yrığı), %.2 ile Chenopodium lum L. (Sirken), Chrozophor tinctori (L.) Rfin. (Bmul otu) ve Hiiscus trionum L. (Yni my) dur (Şekil 4.19). Özel kplm lnı (%) göz önüne lındığınd ilk 5 yncı ot türü sırsıyl; % 4.25 ile Hiiscus trionum L. (Yni my), % 3.77 ile Portulc olerce L. (Semiz otu), % 2.94 ile Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), % 2.28 ile Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu), % 2.19 ile Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn)olup diğer türler sırsıyl % 1.87 ile Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş), % 1.57 ile Cyperus rotundus L. (Toplk), % 1.56 ile Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı), % 1.38 ile Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı), % 1 ile Autilon theoprstii Medik. (İmm pmuğu), %.9 ile Euphori chmesyce L. (Sütleğen) %.83 ile Digitri snguinlis(l.) Scop. (Çtl otu), %.67 ile Prosopis frct (Bnks nd Sol.) Mc. (Çeti), %.5 ile de Chenopodium lum L. (Sirken), Corchorus olitorus L. (Hint keneviri), Cynodon dctylon (L.) Pers. (Köpek dişi yrığı) ve Hiiscus trionum L. (Yni my) dur (Şekil 4.2). 53

% Rstlm Sıklığı (R.S.) 1 8 6 4 2 Autilon theophrstii Amrnthus retroflexus Chenopodium lum Convolvulus rvensis Corchorus olitorus Crozophor tinctori Cynodon dctylon Cyperus rotundus Digitri snguinlis Echinochlo colonum Euphori chmesyce Yncı Ot Türleri Heliotropium hirsutissimum Hiiscus trionum Portulc olerce Prosopis frct Setri viridis Sorghum hlepense Triulus terrestris Xnthium strumrium Şekil 4.17. II. Ürün Mısırd Orty Çıkn Yncı Ot Türlerinin % Rstlm Sıklıklrı (R.S.) m 2 ' deki Ortlm Adet Syısı 2. 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2.. Autilon theophrstii Amrnthus retroflexus Chenopodium lum Convolvulus rvensis Corchorus olitorus Crozophor tinctori Cynodon dctylon Cyperus rotundus Digitri snguinlis Echinochlo colonum Euphori chmesyce Yncı Ot Türleri Heliotropium hirsutissimum Hiiscus trionum Portulc olerce Prosopis frct Setri viridis Sorghum hlepense Triulus terrestris Xnthium strumrium Şekil 4.18. II. Ürün Mısırd Yncı Ot Türlerinin m 2 deki Adet Syısı. 54

% Genel Kplm Alnı (G.K.A.) 2.5 2. 1.5 1..5. Autilon theophrstii Amrnthus retroflexus Chenopodium lum Convolvulus rvensis Corchorus olitorus Crozophor tinctori Cynodon dctylon Cyperus rotundus Digitri snguinlis Echinochlo colonum Euphori chmesyce Heliotropium hirsutissimum Yncı Ot Türleri Hiiscus trionum Portulc olerce Prosopis frct Setri viridis Sorghum hlepense Triulus terrestris Xnthium strumrium Şekil 4.19. II. Ürün Mısırd Yncı Ot Türlerinin % Genel Kplm Alnlrı (% G.K.A). % Özel Kplm Alnı (Ö.K.A.) 5. 4.5 4. 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1..5. Autilon theophrstii Amrnthus retroflexus Chenopodium lum Convolvulus rvensis Corchorus olitorus Crozophor tinctori Cynodon dctylon Cyperus rotundus Digitri snguinlis Echinochlo colonum Euphori chmesyce Heliotropium hirsutissimum Yncı Ot Türleri Hiiscus trionum Portulc olerce Prosopis frct Setri viridis Sorghum hlepense Triulus terrestris Xnthium strumrium Şekil 4.2. II. Ürün Mısırd Yncı Ot Türlerinin % Özel Kplm Alnlrı (% Ö.K.A). Konuyl ilgili olrk, Uygur ve rk. (1986), Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) un kendisini kolyc değişik iklimlere dpte edeildiğini ve çok uygun koşullrd 1 milyondn fzl tohum oluşturildiğini elirtmiş, Özer ve rk. (1999) ise, Setri spp. türlerinin gövdesinin çok syıd krdeşlendiğini, Portulc olerce L. (Semiz otu) türü içinse, gövdenin kuvvetli 55

olrk dllnıp, ytık geliştiğini, elirtmiştir. Ayrıc, Uygur (1991), Çukurov Bölgesinde, frklı kültür lnlrınd ve trl kenrlrınd, 14 yncı ot türünden, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş), Cyperus rotundus L. (Toplk) ve Cynodon dctylon (L.) Pers. (Köpek dişi yrığı) türlerinin en fzl krşılşıln ve toprk yüzeyini kplyn türler olduğunu, Orel (1996) ise, Çukurov Bölgesi mısır ekim lnlrınd, Amrnthus lus L. (Horoz iiği), A. retroflexus, Amrnthus viridis L. (Yeşil horoz iiği), Chrozophor tinctori (L.) Rfin. (Bmul otu), Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı), C. rotundus, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), Echinochlo crus glli (L.) P.B. (Drıcn), Euphori chmesyce L. (Sütleğen), Hiiscus trionum L. (Yni my), Psplum psplodes (Michx.) Schri. (Su yrığı), Physlis lkekengi L. (Fener otu), P. olerce, Prosopis frct (Bnks nd Sol.) Mc. (Çeti), Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), Solnum nigrum L. (Köpek üzümü), Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) ve Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) un % Rstlm sıklığının % 1 nun üzerinde olduğunu elirtmiştir. Diğer trftn, Okşr (2), Çukurov Bölgesi mısır ekim lnlrınd % Genel Kplm Alnı kriter lınrk sorun oln en önemli 1 yncı ot türünün C. rotundus, X. strumrium, S. hlepense, A. retroflexus, P. olerce, P. frct, S. viridis, E. colonum, E. chmesyce ve C. dctylon olduğunu, C. rotundus un % Genel Kplm Alnının % 13.21 ile Çukurov Bölgesi ndeki trllrd % 62.5 lik ir ornl en fzl rstlnn tür olduğunu, yrıc % 1.56 ile X. strumrium, % 8.25 ile S. hlepense ye, % 7.53 ile A. retroflexus, % 4.15 ile P. olerce ye, % 3.62 ile P. frct y, % 3.3 ile E. chmesyce ye ve %.6 ile de C. dctylon rstlndığını sptmıştır. Sonuç olrk, rştırıcılrın elirttikleri düşünülüp elde edilen veriler yorumlnck olurs; A. retroflexus, rştırm ypıln ölgede en çok rstlnn yncı ot türü olup, unun muhtemel seepleri; türün kendini kolyc değişim iklim koşullrın dpte etmesi ve uygun koşullrd çok syıd tohum üretmesi olrk yorumlnilir. Ayrıc, m 2 de en çok yoğun oln tür S. viridis olrk sptnmış olup, unun muhtemel seei, gövdenin çok krdeşlenmesi ve un ğlı olrk syımd her ir krdeşin ir itki olrk kul edilmesi olrk yorumlnilir. Diğer trftn, genel kplm lnı kımındn, P. olerce ölgede en çok kplm lnın ship tür olrk sptnmış olup, unun muhtemel seei, 56

türün toprk yüzeyine kuvvetli dllr ğlı yprklrı ile yyılıcı formd gelişmesi olrk yorumlnilir. Son olrk, özel kplm lnı kımındn, H. trionum ulunduğu trld en çok sorun oln tür olrk sptnmış olup, u sonuç, türün incelenen ölgede diğer türlere nzrn rstlm sıklığı, m 2 deki dedi ve genel kplm lnı kımındn düşük olmsın ğlı olrk sorun gösterilmemelidir yorumu ypılilir. Çünkü, muhtemelen, türün istediği tüm gelişme koşullrı, ulunduğu trld en iyi derecede sğlnmış ve unun sonucu olrk trlyı yoğun olrk kplmıştır. Diğer trftn, hsedilen rştırıcılrın yürütmüş olduklrı çlışmlr sonrsı, frklı yncı ot türlerinin de tespit edilişi ile, tespit edilen ynı yncı ot türlerinin de frklı sonuçlr neden oluşunun muhtemel seepleri, çlışmlrın frklı iklim, ekolojik koşullr, trım sistemi ve uygulnn herisit miktrın ğlı frklı ölgelerde yürütmesinden kynklnıyor olilir. 57

4.3. Trl Denemeleri Sonuçlrı 4.3.1. Denemelerde Teşhis Edilen Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu), Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı),corchorus olitorus L. (Hint keneviri), Cyperus rotundus L. (Toplk), Digitri sngunlis (L.) Scop. (Çtl otu), Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn), Portulc olerce L. (Semiz Otu), Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot), Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı), Sorghum hlepense (L.) Pers. (Knyş) ve Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) nın Genel Özellikleri 4.3.1.1. Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Amrnthcee fmilysındn tek yıllık, 2 1 cm rsınd oylnilen ir itkidir. Bitki spı, çık yeşil vey z ve çok kırmızımsı olup z vey çok tüylü, dik ve dllı görünümlüdür. Yprklr, uzun dmrlı, yumurt şeklinde sivri, gri yeşil renktedir. Çiçek kümesindeki çiçekler, oldukç sık ve küme şeklindedir. Meyve, elips şeklinde, ynlrdn sık, irzcık çiçek örtüsü segmentinden dh kısdır. Tohumlr, mercimek şeklinde, siyh ve prlktır. (Resim 3.8). Bitki, sıck ölgelerde sık, soğuk ölgelerde sdece lokl olrk görülmekle irlikte kolyc değişik iklimlere dpte olilir. Genellikle, itki esin mddelerince zengin, zen kurk, nck hiçir zmn şırı ıslk olmyn tv çuk gelen toprklrd sıkç görülen itki, özellikle sıcktn hoşlnır ve su tropik ölgelerde yygındır (Uygur ve rk, 1986). 58

Resim 3.8. Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) (Anonymous, 23d). 59

4.3.1.2 Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) Convolvulcee fmilysındn çok yıllık, 2 1 cm rsınd oylnilen ir itkidir. Bitkinin spı, tüysüz, ytık, srılıcı ve ltı köşelidir. Çok derinlere kdr kök ve toprk ltı gövdesi oluşturilen itkinin yprklrı çok frklı şekilde prçlı olup, dr geniş ok ucu şeklinde, 2 mm splıdırlr. Bitkinin çiçekleri, eyzdn pemeye kdr frklı renkli olup, kenrlrı kırmızı ntlı olilir ve u çiçekler huni şeklinde yprk koltuklrındn çıkmışlrdır. Bir itki yklşık 5 det tohum verir (Resim 3.9). Bitki, esin mddesince zengin, nemsiz, sıck, gevşek, tınlı derin toprklrı sever (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.9. Convolvulus. rvensis L. (Trl srmşığı) (Anonymous, 24). 6

4.3.1.3 Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Mlvcee fmilysındn, tek yıllık,,5 m den 2 m ye kdr oylnilen ir itkidir. Yprklr, yprk splı, dikdörtgenimsi ovl şekilde ve testere dişli kenrlıdır. Çiçekler oldukç kıs splı ve srı renklidir (Resim 3.1). Meyve, silindirik kpsül şeklinde ve 1 köşelidir. Tohumlr, meyvedeki eş çenet içinden dökülücü ve köşelidir (Gönen, 1999). Corchorus türleri genellikle tropik ölgelerde yetişirler (Anonymous, 24c). Resim 3.1. Corchorus. olitorus L. (Hint keneviri) (Anonymous, 23e). 61

4.3.1.4. Cyperus rotundus L. (Toplk) Cypercee fmilysındn, çok yıllık (devmlı) ir itki olup, yumru şeklinde toprk ltı gövdesi oluşturur. Yprklr, ince, uzun, sptn dh kıs olup, 2 5 mm genişliğindedir. Bşk, şemsiye şeklinde olup, 3-12 det şkçığı vrdır. Bşğın hemen ltındki yprklr 3 6 (3) cm oyund olup, şkçığın ince uzun, kırmızı khverengindedir. Bşkçık 1 4 det çiçek içerip, kvuzlrının üzeri yeşil omurglıdır. Meyve üç köşeli, khverenginde, kuklu, 1,5 mm oyunddır (Resim 3.11). Bitki, çok frklı toprklrd dpte olmuş özellikle nemli toprklrı sevse de, kuru toprklrd d yetişir. Bitki, su kenrlrın d, sulu rzilerde görülüp, sıcklığı sever, yeryüzünün ılımn ölgelerinde sıkç rstlnır (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.11. Cyperus. rotundus L. (Toplk) (Anonymous, 23f). 62

4.3.1.5. Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) Pocee fmilysındn tek yıllık ir itki olup, oyu 6 cm yi geçer. Yprk ysı, yeşilden kırmızıy kdr değişen renklerde olup, yprğın her iki yüzü prlk tüylerle kplıdır ve n dmr eyzımsı kırmızımsı renklidir. Yprk kınının kenrı kiprik gii kıllı olup, kulkçık olmmkl erer, ykcık 1-2 mm oyund eyz renklidir. Bitkinin spı tüysüz, ylnızc oğumlr tüylüdür. Kz yğını ndırn şkt, frklı olrk prçlr ir noktdn çıkmmışlrdır. 4 1 det şk prçsı vrdır. Bşkçıklrd tek det çiçek olup, lt dış kvuz çok küçük, iç dış kvuz şkçık oyund ve küçük tüylü ypıd, kpçık ise sivri ve tüysüzdür (Resim 3.12). Bitki kurk olmyn kumlu ve tınlı toprklrı sever, sıcktn hoşlnır. Tropik ve sutropik ölgelerde yygın olup, çp itkilerinde ve diğer trl kültürlerinde görülür (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.12. (L.) Scop. (Çtl otu) (Anonymous, 23g). 63

4.3.1.6. Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Bitki tek yıllık olup, sp 2 6 cm oyunddır. Bol dllı ve yrı ytık görünümlüdür. Yprk ysı 3 6 mm genişliğinde, ort dmr elirgin, yprk kını kplı değil ve tüysüzdür. Ykcık ve kulkçık yoktur. Genç yprklr kendi ekseninde kıvrımlıdır. Bşk 5 15 cm, şkçıklr yklşık 3 mm oyunddır. Genç itkinin üzeri kırmızı eneklidir (Resim 3.13). Bitki sıcğı sever ve tüm dünyy yyılmıştır. Besin mddesince zengin tınlı kumlu, tınlı ve killi toprklrı sever. Ilımn, sutropik ve tropik ölgelere yyılmıştır. Sulnn kültürlerde çok görülür (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.13. Echinochlo. colonum (L.) Link (Benekli drıcn) (Anonymous, 23h). 64

4.3.1.7. Portulc olerce L. (Semiz otu) Bitki tek yıllık olup, en tipik özelliği yprklrının etli, kygn ve prlk oluşudur. Sp ytık vey yrı ytık görünümlü, 15 3 cm oyund, lt kısımd dllnmış ve dllr zen kırmızımsı renktedir. Yprklr küçük, etli sptül şeklinde olup, oyu 4 mm ye kdr olilir. Çiçekler çok küçük, srı tek tek vey 2 3 lü ir rddırlr. Tohumlr, yuvrlk, siyh, prlk,,5 1 mm üyüklüğündedir (Resim 3.14). Sdece sıck ölgelerde görülür. Kumlu toprklrın tipik itkisi olup, itki esin mddesini sever, sulu susuz rzilerde görülür (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.14. Portulc. olerce L. (Semiz otu) (Anonymous, 23i). 65

4.3.1.8. Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Pocee fmilysındn, tek yıllık ir itki olup, oyu 7 cm ye kdr ulşilir. Sp dik görünüşlü, ort oğumlrdn krdeşlenmiştir. Yprk ysı çok z yünlü, ort dmr eyz çık yeşil renkte, ykcık küçük ve ince küçük tüylüdür, kulkçık yoktur. Bşkçıklr küçük, yeşil kırmızı tüylü, tek çiçekli, her şkçık spınd tek şkçık vrdır (Resim 3.15). Bitki esin mddesince zengin, kurk nemli, kumlu tınlı toprklrı sever (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.15. Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) (Anonymous, 23j). 66

4.3.1.9. Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Bitki tek yıllık olup, genellikle oyu 6 cm ye kdr uzr. Sp tüysüz, oğumlr kırmızımsıdır. Bitki önceleri yeşil, yşlndıkç kırmızımsı renge döner. Yprk ysınd, ort dmrın eyz çık yeşil rengi, htt zen de kırmızımsı rengi elirgindir. Yprk kınının kenrı tüylü, ykcık küçük tüylü, kulkçıklr yoktur. Bşk 2 11 cm uzunluğund 1 2 cm klınlığınd, yeşilimsi kırmızımsı viyole renginde, şkçıklr küçük, çok sık olrk şk eksenine dizilmiş, üzerleri yeşil viyole kıllıdır. Kıllr 3 4 kez dh şkçıklrdn uzundur. Dış kvuzlr, şkçılrdn dh kıs, yuvrlk elips şeklindedirler. İç kvuzun üzeri 5 det dmrlıdır. Bitki olgunlştıkç şkçıklr olduğu gii düşerler (Resim 3.16). Sıcğı sever, özellikle ılımn ölgelere yyılmıştır (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.16. Setri. Viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) (Anonymous, 23k). 67

4.3.1.1. Sorghum hlepense (L.) Pers. (Knyş) Bitki çok yıllık olup 2 cm ye kdr oylnilir, rizom ve tohuml çoğlır. Tohumlrınd dormnsi vrdır. Sp dik, tüysüz, oğumlr zen çok kıs tüylüdür. Bol krdeş ve rizomlrdn yeni itki oluşturur. Yprk ysı tüysüz, ort dmr çık renkli, yprk ysı kenrı çok ince oluşundn dolyı dişli u nedenle de kesicidir, Ykcık yklşık 5 mm uzunluğund çık yeşil renkte olup, kulkçıklr yoktur. Bşk ileşik slkım şeklinde, 15 2 cm uzunluğund, kırmızımsı tüylerle kplıdır. Bşkçıklr kıs splı ve kıs kılçıklıdır (Resim 3.17). Kurk nemli, esin mddesince zengin toprklrı sever. Sıcklık ve ışık isteği fzldır (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.17. Sorghum. hlepense (L.) Pers. (Kynş)(Anonymous, 23l). 68

4.3.1.11. Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Astercee fmilysındn, tek yıllık, 15 18 cm oyund, sp çok dllı ve tüylüdür. Yprklr klp üçgen şeklinde, rsgele prçlı y d dişli, her iki yüzüde kıs tüylüdür. Bu cinse giren türlerde olduğu gii itkinin uç kısımlrınd yuvrlk görünümlü erkek çiçekler ve yprk koltuklrındki ir vey dh fzl syıd iki çiçekli dişi çiçek tlsı ulunur. Meyve elips şeklinde olup, çengel şeklinde dikenleri vrdır (Resim 3.18). Bitki, su kenrlrınd, trl kültürlerinde, ğır nemli ve itki esin mddesince zengin toprklrd sıkç rstlnır ve yrıc d tuz dynıklı ir itkidir (Uygur ve rk, 1986). Resim 3.18. Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) (Anonymous, 2m). 69

4.3.2. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait Syım Sonuçlrı Üzerine Oln Etkileri Ç.Ü. Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Prselin de, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, zı yncı ot türleri üzerindeki ortlm det / 1m 2 syısın oln etkileri 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle isttistiki çıdn, % 5 önem seviyesinde Duncn testi ile kıyslnmıştır (Şekil 4.21 Şekil 4.29). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, ynı türler üzerindeki ortlm det / 1m 2 syısın oln etkileri ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle isttistiki çıdn % 5 önem seviyesinde Duncn testi ile kıyslnmıştır (Şekil 4.3 Şekil 4.38). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14., 21., 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln tüm syımlrd, her üç etkili mddeye ship herisitin de, kontrole göre frklı olduğu m irirlerine krşı herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır (Şekil 4.21). 7

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 3 25 2 15 1 5 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.21. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu)syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Convolvulus rvensis L. (Trlsrmşığı) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. ve 21. günlerde ypıln syımlrd her üç herisitte kontrole göre frklı ulunmuş, fkt u herisitlerin, rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, 28. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron rsınd frk olduğu, yrıc her iki uygulmnın d diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmış, un ek olrk Acetochlor ve Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt her iki uygulmnın d diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu, ynı şekilde yine Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frkın olmdığı ve diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.22). 71

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 15 1 5 c c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.22. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. ve 21. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol, Acetochlor un ve Linuron un, rlrınd herhngi ir frk neden olmdığı, fkt her üç uygulmnın d, Metolchlor + Atrzine göre frk oluşturduğu, diğer trftn, 28. günde ypıln syımd, Kontrol ile Acetochlor un rlrınd ynı fkt Metolchlor + Atrzine e göre frklı olduğu, diğer trftn, Linuron uygulnmış prsellerin diğer uygulmlrl ynı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül döneminde ypıln syımd, Kontrol ün, Acetochlor un ve Linuron un rlrınd herhngi ir frk yrtmdığı, fkt her üç uygulmnın d, Metolchlor + Atrzine e göre frk oluşturduğu, diğer trftn, hst döneminde ypıln syımd, Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine in rlrınd frklı, fkt diğer iki uygulmyl ynı olduğu, un ek olrk, Kontrol ile Linuron un irirlerine ve de diğer uygulmlr herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır (Şekil 4.23). 72

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 5 4 3 2 1 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.23. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Acetochlor ve Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi frkın olmdığı, fkt Kontrole göre frklı olduğu, diğer trftn Linuron un diğer üç uygulmy göre herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, 21. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, un ek olrk, Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt yine diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır. Ayrıc, 28. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, diğer trftn diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, un ek olrk Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine in hem irirleri ile hem de diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Acetochlor rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu, diğer trftn, Metolchlor + Atrzine ile Linuron un hem irirlerine hem de diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır. (Şekil 4.24). 73

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 75 6 45 3 15 c c c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.24. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14., 21., 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln tüm syımlrd; Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer uygulmlr göre frklı olduğu, diğer trftn, ynı şekilde Acetochlor ve Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer uygulmlr göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.25). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.25. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 74

Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14., 21., 28. günler ile püskül dönemlerinde ypıln tüm syımlrd; Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer uygulmlr göre frklı olduğu, diğer trftn, Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine in hem irirlerine hem de diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu, un ek olrk, hst döneminde ypıln syımd, tüm uygulmlrın irirlerinden frklı olduğu sptnmıştır. (Şekil 4.26). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 1 8 6 4 2 c c c c c d 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.26. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. ve 21. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frkın olduğu, fkt u uygulmlrın rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, diğer trftn, 28. günde ypıln syımd, yine Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frkın olduğu, un ek olrk Metolchlor + Atzine ile Linuron un kendi rsınd frk oluşturduğu fkt Acetochlor un u iki uygulmyl d herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Linuron rsınd frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, diğer trftn Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine nin de rlrınd herhngi ir frk neden olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.27). 75

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 8 6 4 2 cc c c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron c c Duncn (.5) Şekil 4.27. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frkın olduğu, fkt u uygulmlrın d ynı zmnd rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, 21. günde ypıln syımd, yine Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frkın olduğu, un ek olrk Acetochlor ile Linuron un kendi rsınd frk oluşturduğu, diğer trftn Metolchlor + Atrzine in u iki uygulmyl d herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. En son olrk, 28. gün ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, tüm uygulmlrın iririnden frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.28). 76

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 8 6 4 2 c c d c d c d c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.28. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile Acetochlor rsınd frkın olduğu, Metolchlor + Atrzine in hem Acetochlor hem de Linuron ile ynı olduğu, un ek olrk, Linuron un d Kontrol ve Metolchlor + Atrzine ile ynı olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 21. günde ypıln syımd, tüm uygulmlrın iririnden frklı olduğu sptnmıştır. Yine, 28. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, ynı şekilde, Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine in de iririnden frksız olduğu, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, un ek olrk Acetochlor ile Metolchlor un hem iririnden hem de diğer iki uygulmdn frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.29). 77

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 1 8 6 4 2 c c c d 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron c c Duncn (.5) Şekil 4.29. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7., 14. ve 21. günler ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer tüm uygulmlr rsınd frk olduğu, un ek olrk d diğer uygulmlrın irirlerine herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. (Şekil 4.3). 78

1m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 3 25 2 15 1 5 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.3. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. ve 14. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer tüm uygulmlr rsınd herhngi ir frk olmdığı, diğer trftn 21. gün ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frk olduğu, un ek olrk d, u uygulmlrın rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır (Şekil 4.31). 79

1 m 2' deki Ortlm Adet Syısı 15 1 5 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.31. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde ypıln syımd, Kontrol ile Formsulfuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt her iki uygulmnın d 2,4 D Amin den frklı olduğu, diğer trftn, Nicosulfuron un diğer tüm uygulmlrl ynı olduğu sptnmıştır. Ayrıc, 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd frk olduğu, un ek olrk, Formsulfuron un, Kontrol ve Nicosulfuron ile ynı ve Nicosulfuron un d Formsulfuron ve 2,4 D Amin ile ynı olduğu sptnmıştır. En son olrk, 21. gün ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol, Formsulfuron ve 2,4 D Amin in rlrınd frklı olduğu, yrıc Kontrol ün rtı olrk Nicosulfuron dn d frklı olduğu, un ek olrk Nicosulfuron un hem Formsulfuron hem de 2,4 D Amin ile ynı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.32). 8

1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 6 4 2 c c Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin c c c c c c Duncn (.5) Şekil 4.32. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7., 14. ve 21. günler ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer tüm uygulmlr rsınd herhngi ir frk olmdığı sptnmıştır (Şekil 4.33). 1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 9 75 6 45 3 15 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.33. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 81

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7., 14. ve 21. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmış, un ek olrk, Formsulfuron ve Nicosulfuron rsınd d herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer 2 uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, püskül döneminde ypıln syımlrd Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, un ek olrk, Formsulfuron ve Nicosulfuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt her iki uygulmnın d Kontrol ve 2,4 D Amin den frklı olduğu sptnmış, en son olrk d, hst döneminde ypıln syımd, tekrr ynı 7., 14. ve 21. günlerdeki syımlrdki sonuçlr gii ir sonuç sptnmıştır (Şekil 4.34). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 75 5 25 c c Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.34. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu)syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7., 14. ve 21. günler ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, diğer trftn, Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd d herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.35). 82

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 15 125 1 75 5 25 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.35. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. ve 14. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd herhngi ir frkın olmdığı, un ek olrk diğer uygulmlrınd rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, 21. günde ypıln syımd yine, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd herhngi ir frkın olmdığı, un ek olrk, Formsulfuron ile 2,4 D Amin rsınd frkın olduğu ve Nicosulfuron un d u iki uygulmyl ynı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ün diğer uygulmlrdn frklı olduğu, un ek olrk Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt 2,4 D Amin in u iki uygulmdn frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.36). 83

1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 75 5 25 cc c c c c Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.36. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde ypıln syımd, Kontrol ile 2,4 D Amin ve ynı şekilde Formsulfuron ile Nicosulfuron un rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt 2,4 D Amin in Formsulfuron göre frklı olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 14. ve 21. günler ile püskül ve hst döneminde ypıln syımlrd, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, ynı şekilde Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd d herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.37). 84

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 1 75 5 25 c c Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.37. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde ypıln syımd, 2,4 D Amin in diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer uygulmlrınd rlrınd herhngi frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, 14. ve 21. günler ile püskül ve hst döneminde ypıln syımlrd, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, ynı şekilde Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd d herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.38). 85

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 125 1 75 5 25 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.38. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Bitki Korum). 86

4.3.3. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türleri Üzerindeki % Etkinlikleri Ç.Ü. Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Prselin de, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, zı yncı ot türleri üzerindeki ortlm % etkileri 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde Aott nliz metodu ile elirlenmiştir (Şekil 4.39 Şekil 4.47). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, ynı türler üzerindeki ortlm % etkileri ise 7. 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde Henderson & Tilton nliz metodu ile elirlenmiştir (Şekil 4.48 Şekil 4.56). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) oln ortlm % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 96.74, Metolchlor + Atrzine in % 93.35 ve Linuron un % 88.34 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 95.11, % 91.9, % 84.2, 28. günde, % 92.26, % 89.34, % 79.35, püskül döneminde, % 88.62, % 86.59, % 72.7, en son olrk d hst döneminde, % 85.84, % 84.36, % 68.68 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.39) 87

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.39. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu)üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) e oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 42.31, Metolchlor + Atrzine in % 36.13 ve Linuron un % 3.23 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 35.81, % 33.64, % 23.75, 28. günde, % 3.22, % 3.68, % 15.39, püskül döneminde, % 26.62, % 27.22, % 9.9, en son olrk d hst döneminde, % 22.2, % 22.93, % 3.39 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.4) 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.4. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 88

Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 9.85, Metolchlor + Atrzine in % 35.91 ve Linuron un % 13.8 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 7.6, % 3.87, % 1.29, 28. günde, % 4.1, % 23.33, % 6.16, püskül döneminde, % 3.51, % 16.57, % 1.3, en son olrk d hst döneminde, % 2.83, % 14.62, %.39 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.41. 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.41. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 37.27, Metolchlor + Atrzine in % 47.97 ve Linuron un % 11.38 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 23.68, % 39.14, %., 28. günde, % 12.47, % 3.24, %., püskül döneminde, % 5.17, % 2.57, %., en son olrk d hst döneminde, % 1.73, % 11.56, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.42) 89

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.42. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) e oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 85.89, Metolchlor + Atrzine in % 93.9 ve Linuron un % 12.43 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 85.87, % 92.7, % 5.14, 28. günde, % 79.2, % 89.85, % 1.77, püskül döneminde, % 7.17, % 81.36, % 4.27, en son olrk d hst döneminde, % 6.6, % 72.3, % 3.28 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.43) 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.43. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 9

Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 97., Metolchlor + Atrzine in % 72.73 ve Linuron un % 13.4 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 93.5, % 6.4, % 4.85, 28. günde, % 88.8, % 54.21, % 2.28, püskül döneminde, % 8.5, % 46.81, %.84, en son olrk d hst döneminde, % 69.59, % 41.87, %.36 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.44) % Etki Değerleri 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.44. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 98.66, Metolchlor + Atrzine in % 99.16 ve Linuron un % 89.44 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 95.5, % 96.82, % 85.16, 28. günde, % 9.89, % 91.96, % 8.62, püskül döneminde, % 86.14, % 87.1, % 74.8, en son olrk d hst döneminde, % 82.92, % 84.68, % 68.78 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.45) 91

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.45. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) e oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 97.1, Metolchlor + Atrzine in % 87.53 ve Linuron un % 75.8 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 96.8, % 83.93, % 65.35, 28. günde, % 91.76, % 79.22, % 57.6, püskül döneminde, % 84.8, % 72.28, % 47.65, en son olrk d hst döneminde, % 78.9, % 65.27, % 38.62 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.46) 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.46. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 92

Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) ye oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 93.55, Metolchlor + Atrzine in % 77.6 ve Linuron un % 33.95 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 91.39, % 72.25, % 22.82, 28. günde, % 88.15, % 64.79, % 9.89, püskül döneminde, % 77.36, % 55.15, % 3.29, en son olrk d hst döneminde, % 65.96, % 46.7, %.52 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.47) 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.47. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 68.59, Nicosulfuron un % 66.9 ve 2,4 D Amin in % 69.58 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 9.96, % 88.6, % 84.87, 21. günde, % 96.35, % 94.71, % 88.94, püskül döneminde, % 97.22, % 95.25, % 91.46, en son olrk d hst döneminde, % 97.34, % 95.24, % 91.33 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.48) 93

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.48. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin C. rvensis e oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 33.15, Nicosulfuron un % 33.42 ve 2,4 D Amin in % 27.28 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 51.7, % 53.4, % 48.5, 21. günde, % 66.67, % 67.28, % 52.15, püskül döneminde, % 66.69, % 69.13, % 53.99, en son olrk d hst döneminde, % 67.26, % 71.26, % 54.17 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.49) 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.49. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Convolvulus rvensis L. (Trl srmşığı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 94

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 84.4, Nicosulfuron un % 63.76 ve 2,4 D Amin in % 71.23 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 9.96, % 71.2, % 76.98, 21. günde, % 95.59, % 79.8, % 82.46, püskül döneminde, % 96.15, % 79.2, % 83.67, en son olrk d hst döneminde, % 96.3, % 78.88, % 84.66 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.5). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.5. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Corchorus olitorus L. (Hint keneviri) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 3.28, Nicosulfuron un % 19.33 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 35.32, % 29.12, %., 21. günde, % 39.45, % 32.4, %., püskül döneminde, % 44.3, % 36.6, %., en son olrk d hst döneminde, % 47.78, % 39.83, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.53). 95

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.51. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) e oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 7.8, Nicosulfuron un % 74.42 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 8.54, % 84.32, %, 21. günde, % 86.39, % 89.95, %., püskül döneminde, % 89.77, % 92.76, %., en son olrk d hst döneminde, % 9.5, % 93.9, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.52). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.52. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Digitri snguinlis (L.) Scop. (Çtl otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 96

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 84.64, Nicosulfuron un % 79.56 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 92.4, % 88.73, %, 21. günde, % 94.63, % 9.74, %., püskül döneminde, % 97.74, % 92.59, %., en son olrk d hst döneminde, % 99.13, % 94.91, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.53). % Etki Değerleri 1 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.53. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) y oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 83.31, Nicosulfuron un % 86.33 ve 2,4 D Amin in % 8.87 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 9.29, % 9.89, % 84.68, 21. günde, % 94.89, % 92.73, % 85.7, püskül döneminde, % 97.6, % 94.22, % 85.35, en son olrk d hst döneminde, % 97.69, % 94.67, % 86.53 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.54). 97

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.54. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) e oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 77.64, Nicosulfuron un % 73.48 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 88.21, % 83.64, %., 21. günde, % 94.7, % 89.34, %., püskül döneminde, % 94.64, % 9.3, %., en son olrk d hst döneminde, % 95.18, % 9.62, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.55). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.55. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri viridis (L.) P.B. (Yeşil kirpi drı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 98

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) ye oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 68.19, Nicosulfuron un % 7.56 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 84.78, % 89.16, %., 21. günde, % 9.8, % 97.9, %., püskül döneminde, % 9.94, % 97.93, %., en son olrk d hst döneminde, % 91.81, % 98.3, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.56). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.56. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Bitki Korum). 99

4.3.4. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait % Genel Kplm Alnlrı Üzerine Oln Etkileri Ç.Ü. Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Prselin de, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, yncı ot türleri üzerindeki ortlm % Genel Kplm Alnı ornlrın oln etkileri 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.57). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, yncı ot türleri üzerindeki ortlm % Genel Kplm Alnı ornlrın oln etkileri oln etkileri ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle kıyslnmıştır (Şekil 4.58). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin, yncı otlrın % Genel Kplm Alnı ornlrı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Kontrol ün % 55., Acetochlor un % 12.5, Metolchlor + Atrzine in % 13.75 ve Linuron un % 19 kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 21. günde, % 58.75, % 1.75, % 11.5, 15.25, 28. günde, % 47.5, % 11.25, % 11.75, 19., püskül döneminde, % 34.25, % 14.25, % 14., 21,25, en son olrk d hst döneminde, % 33.75, % 18.25, % 18.5, % 27,5 kplm lnın ship olduğu sptnmıştır (Şekil 4.57). 1

1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.57. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin, yncı otlrın % Genel Kplm Alnı ornlrı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; Ön syımd, Kontrol ün % 5., Formsulfuron un % 5., Nicosulfuron un % 48.75 ve 2,4 D Amin in % 5 ortlm kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 7. günde, % 65., % 12.75, % 14.25, 27.5, 14. günde, % 65., % 6.25, % 9.5, 21.25, 21. günde, % 58.75, % 5., % 6.25, % 16.25, püskül döneminde, % 34.25, % 6.5, % 7.5, 22,, en son olrk d hst döneminde, % 32.5, % 5.5, % 6.75, % 2,25 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.58) 1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.58. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Bitki Korum) 11

4.3.5. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Ait % Genel Kplm Alnı Üzerine Oln Etkileri Ç.Ü. Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Prselin de, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki ortlm % Genel Kplm Alnı ornın oln etkisi 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.59). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki ortlm % Genel Kplm Alnı ornın oln etkisi ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle kıyslnmıştır (Şekil 4.6). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin, mısırın % Genel Kplm Alnı ornı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Kontrol ün % 35., Acetochlor un % 35., Metolchlor + Atrzine in % 35. ve Linuron un % 35. kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 21. günde, % 41.25, % 56.25, % 56.25, 45., 28. günde, % 52.5, % 66.25, % 66.25, 55., püskül döneminde, % 66.75, % 73.75, % 73.75, 7,, en son olrk d hst döneminde, % 66.25, % 73.75, % 73.75, % 7, kplm lnın ship olduğu sptnmıştır (Şekil 4.59). 12

1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.59. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin, mısırın % Genel Kplm Alnı ornı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; Ön syımd, Kontrol ün % 7., Formsulfuron un % 7., Nicosulfuron un % 7. ve 2,4 D Amin in % 7. ortlm kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 7. günde, % 1., % 1., % 1., 1., 14. günde, % 35., % 35., % 35., 35., 21. günde, % 41.25, % 56.25, % 51.25, % 45., püskül döneminde, % 66.75, % 78.75, % 76.25, 68.75, en son olrk d hst döneminde, % 66.25, % 78.75, % 76.75, % 68.75 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.6). 1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.6. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Bitki Korum). 13

4.3.6 Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Boyun Oln Etkileri Ç.Ü. Zirt Fkültesi Bitki Korum Deneme Prselin de, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki 1 itkinin oy ortlmsın oln etkisi 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.61). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki 1 itkinin oy ortlmsın oln etkisi ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle kıyslnmıştır (Şekil 4.62). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin mısır oy uzunluğun oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ün Metolchlor + Atrzine ve Linuron ile frk oluşturduğu, fkt u iki uygulmnın rlrınd herhngi ir frk yrtmdığı, diğer trftn, Acetochlor un diğer üç uygulmyl d herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Ayrıc, 21. günde ypıln syımd, Kontrol ün diğer üç uygulmyl frk oluşturduğu, fkt u üç uygulmnın rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Bun ek olrk, 28. güde ypıln syımd, Kontrol ün Acetochlor ve Linuron dn frklı olduğu, ynı zmnd Acetochlor ile Linuron un d rlrınd frk oluşturduğu, yrıc, Metolchlor + Atrzine in Kontrol e göre frklı olduğu, fkt diğer iki uygulmyl ynı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Acetochlor un ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu, ynı şekilde, Metolchlor + Atrzine ile Linuron un ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.61). 14

1 Bitkinin Ortlm Boy Ölçümleri (cm) 35 3 25 2 15 1 5 c c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.61. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Bitki Korum). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin mısır oy uzunluğun oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde ypıln syımd, tüm uygulmlr rsınd herhngi ir frkın olmdığı sptnmıştır. Ayrıc, 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd frk olduğu, fkt diğer uygulmlrl herhngi ir frk oluşturmdığı, un ek olrk, Formsulfuron ile Nicosulfuron un ne irirlerine ne de diğer uygulmlr herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, 21. günde ypıln syımd, Kontrol ile Formsulfuron un ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu, ynı şekilde, Nicosulfuron ile 2,4 D Amin in ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Formsulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulm frk oluşturduğu, un ek olrk, Nicosulfuron ile 2,4 D Amin in ynı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.62). 15

1 Bitkinin Ortlm Boy Ölçümleri (cm) 35 3 25 2 15 1 5 c c c c Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.62. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Bitki Korum). 16

4.3.7. Bitki Korum Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Verimine Oln Etkileri Ç.Ü. Zirt Fkültesi Bitki Korum Bölümü Deneme Prselin de, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitler ile çıkış sonrsı olrk prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, her 25 m 2 lik prsellerden hst edilen 1 itkideki ortlm, yş ğırlık, toplm dne ğırlık ve 1 dne ğırlığın oln etkisi ile 1 dekr düşen thmini toplm dne ğırlık üzerine oln etkisi uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.63 Şekil 4.66). Uygulnn herisitlerin mısır yş ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin in hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.63). 4 1 Bitkinin Toplm Yş Ağırlığı (g) 3 2 1 e c d Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.63. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Yş Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum). 17

Uygulnn herisitlerin mısır toplm dne ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.64). 1 Bitkinin Toplm Dne Ağırlığı (g) 2 15 1 5 f c c d e Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.64. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum). Uygulnn herisitlerin 1 dekr düşen mısır toplm dne ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.65). 18

Thmini Ortlm Dne Ağırlığı (kg) / 1 d 15 12 9 6 3 f c c d e Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.65. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Thmini Ortlm 1 Dekr Düşen Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum). Uygulnn herisitlerin mısır 1 dne ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.66). 1 Bitkinin Ortlm 1 Dne Ağırlığı (g) 4 3 2 1 f c c d e Kontrol Acetochlor Metolochlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.66. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin 1 Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Bitki Korum). 19

4.3.8. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait Syım Sonuçlrı Üzerine Oln Etkileri Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonun d, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, zı yncı ot türleri üzerindeki ortlm det / 1m 2 syısın oln etkileri 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle isttistiki çıdn, % 5 önem seviyesinde Duncn testi ile kıyslnmıştır (Şekil 4.67 Şekil 4.74). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin ynı türler üzerindeki ortlm det / 1m 2 syısın oln etkileri ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle isttistiki çıdn % 5 önem seviyesinde Duncn testi ile kıyslnmıştır (Şekil 4.75 Şekil 4.82). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14., 21. ve 28. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frkın olduğu, un ek olrk u uygulmlrınd rlrınd herhngi frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ve linuron un tek şlrın diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu, un ek olrk, Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.67). 11

1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 4 3 2 1 c c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron c c Duncn (.5) Şekil 4.67. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli) Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu, un ek olrk Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd d herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 21. ve 28. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol ile Linuron hem irirlerine hem de diğer iki uygulmdn frklı olduğu, un ek olrk Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frkın oluşmdığı fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst döneminde ypıln syımlrd tüm uygulmlrın rlrınd frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.68). 111

1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı Duncn (.5) 5 4 3 2 1 c c c c c d c d 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.68. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk)Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron rsınd frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu, yrıc Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine in hem irirleri hem de diğer iki uygulmyl frk oluşturduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 21. ve 28 günler ile püskü ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, tüm uygulmlrın rlrınd frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.69). 1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 6 4 2 c c d c d 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron d c d c Duncn (.5) Şekil 4.69. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Hcıli) 112

Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14., 21. ve 28. günler ile püskül döneminde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frk olduğu, un ek olrk, u uygulmlrınd rlrınd frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, hst döneminde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron un hem irirlerinden hem de diğer iki uygulmdn frklı olduğu, diğer trftn Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir fkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.7). 1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 5 4 3 2 1 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron c c Duncn (.5) Şekil 4.7. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frk olmdığı, un ek olrk u uygulmlrın rlrınd frk oluşturduğu sptnmıştır. Ayrıc, 21. günde ypıln syımd, Kontrol ile yine diğer uygulmlr rsınd frk olduğu, un ek olrk, Acetochlor ile Linuron rsınd d frk olduğu, fkt, Metolchlor + Atrzine in u iki uygulmyl d ynı olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 28. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron un hem irirlerine hem de diğer iki uygulmy frk oluşturduğu, un ek olrk Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır. En son 113

olrk, püskül ve hst döneminde ypıln syımlrd, tüm uygulmlrın rlrınd frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.71). 1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 6 4 2 c c c c d c c d 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.71. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. ve 21. günde ypıln syımlrd, Kontrol ile Linuron ve Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt iririyle ynı oln u uygulmlrın diğer uygulmlrdn frklı olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 28. günde ypıln syımd, Kontrol ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, un ek olrk, Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine in hem irirlerine hem de diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, tüm uygulmlrın irirlerine frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.72). 114

1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 75 6 45 3 15 c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron d c d c Duncn (.5) Şekil 4.72. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Triticum esteum (Buğdy) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, uygulmlr rsınd herhngi ir frkın olmdığı sptnmıştır. Ayrıc, 21. ve 28. günler ile püskül dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Acetochlor rsınd frk olduğu, fkt her ikisinin de diğer iki uygulmyl ynı olduğu, diğer trftn, Metolchlor + Atrzine ile Linuron rsınd herhngi ir frkın olmdığı, un ek olrk diğer iki uygulmyl ynı olduğu sptnmıştır. En son olrk, hst döneminde ypıln syımd, Acetochlor ile Metolchlor + Atrzine rsınd herhngi ir frkın olmdığı, un ek olrk, u iki uygulmnın Kontrolden frklı olduğu, yrıc, Linuron un diğer uygulmlrl ynı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.73). 115

1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 12 8 4 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.73. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Triticum esteum (Buğdy) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frk olduğu, fkt u uygulmlrın kendi rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Ayrıc, 21. günde ypıln syımd, Kontrol ile Acetochlor un hem irirlerine hem de diğer iki uygulmy göre oluşturduğu, diğer trftn, Metolchlor + Atrzine ile Linuron rsınd frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmyl frk oluşturduğu sptnmıştır. Bun ek olrk, 28. günde ypıln syımd, Kontrol ile Acetochlor ve Metolchlor + Atrzine ile Linuron rsınd frk olmdığı, iririyle ynı oln u uygulmlrın diğer uygulmlrdn frklı olduğu sptnmıştır. Yine, püskül döneminde ypıln syımd, Kontrol ile Acetochlor rsınd frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu, diğer trftn, Metolchlor + Atrzine ile Linuron un hem irirlerine hem de diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır. En son olrk, hst döneminde ypıln syımd, Kontrol, Acetochlor ve Linuron un rlrınd frk oluşturmdığı, fkt Metolchlor + Atrzine göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.74). 116

1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 8 6 4 2 c c c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.74. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. 14. ve 21. günler ile püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frk olduğu, fkt u uygulmlrın kendi rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır (Şekil 4.75). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 4 3 2 1 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.75. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 117

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde ypıln syımd, Kontrol, Formsulfuron ve Nicosulfuron un rlrınd frk oluşturmdığı, fkt 2,4 D Amin e göre frklı olduğu sptnmıştır. Bun ek olrk, 14. günde ypıln syımd, Formsulfuron ve Nicosulfuron un rlrınd frk oluşturmdığı, fkt Kontrol ün her iki uygulmyl d ynı olduğu, diğer trftn, 2,4 Amin in Kontrol ile ynı olmsın rğmen, Formsulfuron ve Nicosulfuron dn frklı olduğu sptnmıştır. Ayrıc, 21. gün ile püskül döneminde ypıln syımlrd, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd frk olmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu sptnmıştır. En son olrk, hst döneminde ypıln syımd, Kontrol ile 2,4 D Amin in hem irirlerine hem de diğer iki uygulmy frk oluşturduğu, yrıc, Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd herhngi ir frk olmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.76). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 8 6 4 2 c c Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.76. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Cyperus rotundus L. (Toplk) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7., 14. ve 21. günler ile püskül ve hst döneminde ypıln syımlrın hepsinde, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu, 118

un ek olrk d Formsulfuron ile Nicosulfuron un rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.77). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 Duncn (.5) 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.77. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer uygulmlrdn frklı olduğu, u uygulmlrın d kendi rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır (Şekil 4.78). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.78. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Portulc olerce L. (Semiz otu) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 119

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7., 14. ve 21. günler ile püskül ve hst döneminde ypıln syımlr hepsinde, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu, un ek olrk d Formsulfuron ile Nicosulfuron un rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.79). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 1 8 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.79. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7., 14. ve 21. günler ile püskül ve hst döneminde ypıln syımlr hepsinde, Kontrol ile 2,4 D Amin rsınd herhngi ir frkın olmdığı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu, un ek olrk d Formsulfuron ile Nicosulfuron un rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer iki uygulmy göre frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.8). 12

m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.8. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Triticum esteum (Buğdy) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. ve 14. günlerde ypıln syımd, tüm uygulmlrın iririyle ynı olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 21. gün ile püskül ve hst döneminde ypıln syımlrd, Formsulfuron ile Nicosulfuron un iririyle herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt 2,4 D Amin e göre frk oluşturduğu, un ek olrk, Kontrol ile 2,4 D Amin in ynı olduğu, fkt Kontrol ün ynı zmnd diğer iki uygulmyl d ynı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.81). m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 1 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.81. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Triticum esteum (Buğdy) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 121

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) syısın oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. ve 14. günlerde ypıln syımlrd, kontrol ile diğer uygulmlr rsınd frk olduğu, fkt u uygulmlrın rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Diğer trftn, 21. gün ile püskül döneminde ypıln syımlrd yine Kontrol ün diğer uygulmlrdn frklı olduğu, un ek olrk, Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd frk olduğu, fkt her iki uygulmnın d Linuron ile ynı olduklrı sptnmıştır. En son olrk, hst döneminde ypıln syımd, Formsulfuron ile Nicosulfuron rsınd herhngi frk olmdığı fkt her iki uygulmnın d Linuron göre frklı olduğu, yrıc, Kontrol ün tüm uygulmlrl ynı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.82). 1 m 2 'deki Ortlm Adet Syısı 8 6 4 2 Duncn (.5) Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin c c c c Şekil 4.82. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 m 2 deki Ortlm Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Syısın Oln Etkileri (Hcıli). 122

4.3.9. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türleri Üzerindeki % Etkinlikleri Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonun d, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, zı yncı ot türleri üzerindeki ortlm % etkileri 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde Aott nliz metodu ile elirlenmiştir (Şekil 4.83 Şekil 4.9). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin ynı türler üzerindeki ortlm % etkileri ise 7. 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde Henderson & Tilton nliz metodu ile elirlenmiştir (Şekil 4.91 Şekil 4.98). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 93., Metolchlor + Atrzine in % 92.14 ve Linuron un % 87.4 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 91.41, % 89.1, % 81.56, 28. günde, % 89.23, % 86.57, % 75.66, püskül döneminde, % 86.89, % 84.1, % 67.46, en son olrk d hst döneminde, % 81.87, % 77.48, % 63.38 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.83). 123

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.83. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 41.1, Metolchlor + Atrzine in % 48.98 ve Linuron un %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 31.38, % 4.93, % 1.25, 28. günde, % 2.4, % 32.25, %., püskül döneminde, % 11.36, % 22.42, %., en son olrk d hst döneminde, % 3.6, % 12.47, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.84). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.84. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). 124

Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 97.66, Metolchlor + Atrzine in % 74.52 ve Linuron un %.88 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 94.71, % 65.56, %., 28. günde, % 89.3, % 59.8, %., püskül döneminde, % 82.12, % 51.25, %., en son olrk d hst döneminde, % 71.85, % 45.38, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.85). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.85. Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) y oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 94.64, Metolchlor + Atrzine in % 99.25 ve Linuron un % 88.12 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 93.27, % 95.48, % 82.64, 28. günde, % 89.82, % 9.9, % 77.82, püskül döneminde, % 84.29, % 84.46, % 7.9, en son olrk d hst döneminde, % 78.22, % 81.13, % 62.92 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.86). 125

% Etki Değerleri 1 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.86. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) y oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 94., Metolchlor + Atrzine in % 85.6 ve Linuron un % 73.2 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 92.85, % 81.53, % 62.24, 28. günde, % 89.95, % 76.57, % 53.63, püskül döneminde, % 84.96, % 69.23, % 45.3, en son olrk d hst döneminde, % 76.45, % 62.65, % 37.3 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.87). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.87. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). 126

Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) ye oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 92.52, Metolchlor + Atrzine in % 74.2 ve Linuron un % 7.92 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 89.9, % 69.8, % 2.25, 28. günde, % 86.95, % 63.28, %., püskül döneminde, % 75.4, % 55.62, %., en son olrk d hst döneminde, % 63.11, % 44.64, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.88). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron 4.88. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Triticum esteum (Buğdy) oln % etkisi değerlendirilecek olurs;, Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron un, 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde %. etkili olduğu sptnmıştır. Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Acetochlor un % 38.12, Metolchlor + Atrzine in % 5.9 ve Linuron un % 45.95 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 21. günde, % 26.79, % 43.5, % 44.11, 28. günde, % 8.5, % 36.25, % 29.8, püskül döneminde, %.56, % 24.51, % 11.2, en son olrk d hst döneminde, %., % 15.84, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.89). 127

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.89. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 7.65, Nicosulfuron un % 66.84 ve 2,4 D Amin in % 65.6 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 92.78, % 88.56, % 79.28, 21. günde, % 96.85, % 93.59, % 85.77, püskül döneminde, % 97.97, % 94.7, % 87.64, en son olrk d hst döneminde, % 98.21, % 94.42, % 88.12 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.9). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.9. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Amrnthus retroflexus L. (Kırmızı köklü tilki kuyruğu) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). 128

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Cyperus rotundus L. (Toplk) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 41.33, Nicosulfuron un % 33.35 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 5.8, % 37.9, %., 21. günde, % 55.67, % 41.5, %., püskül döneminde, % 58.14, % 45.93, %., en son olrk d hst döneminde, % 59.24, % 49.47, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.91). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.91. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Cyperus rotundus L. (Toplk) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 81.33, Nicosulfuron un % 76.23 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 89.1, % 86.14, %., 21. günde, % 92.34, % 88.79, %., püskül döneminde, % 94.94, % 9.54, %., en son olrk d hst döneminde, % 95.29, % 91.61, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.92). 129

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.92. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Echinochlo colonum (L.) Link (Benekli drıcn) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Portulc olerce L. (Semiz otu) y oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 8.66, Nicosulfuron un % 82.23 ve 2,4 D Amin in % 79.38 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 87.87, % 87.32, % 81.7, 21. günde, % 93.12, % 9.99, % 83.13, püskül döneminde, % 95.24, % 92.91, % 85.43, en son olrk d hst döneminde, % 96.54, % 93.96, % 86.83 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.93). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.93. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Portulc olerce L. (Semiz otu)üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). 13

Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) y oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 73.27, Nicosulfuron un % 69.55 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 86.6, % 81.45, %., 21. günde, % 91.93, % 89.42, %., püskül döneminde, % 94.9, % 89.99, %., en son olrk d hst döneminde, % 94.63, % 9.86, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.94). 1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.94. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Setri verticillt (L.) P.B. (Ypışkn ot) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş) ye oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 7.72, Nicosulfuron un % 75.5 ve 2,4 D Amin in %. etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 84.18, % 9.14, %., 21. günde, % 88.9, % 95.35, %., püskül döneminde, % 9.74, % 97.6, %., en son olrk d hst döneminde, % 91.8, % 97.47, %. etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.95). 131

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.95. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Sorghum hlepense (L.) Pers. (Kynş)Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin Triticum esteum (Buğdy) oln % etkisi değerlendirilecek olurs;, Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin in 7., 14. ve 21. günler ile püskül ve hst dönemlerinde %. etkili olduğu sptnmıştır. Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) oln % etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde, Formsulfuron un % 72.11, Nicosulfuron un % 46.73 ve 2,4 D Amin in % 58.37 etkili olduğu, un ek olrk ynı herisitlerin sırsıyl, 14. günde, % 79.7, % 58.76, % 77.64, 21. günde, % 86.85, % 62.9, % 79.1, püskül döneminde, % 86.87, % 65.45, % 76.76, en son olrk d hst döneminde, % 83.73, % 61.58, % 71.33 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.96). 132

1 % Etki Değerleri 8 6 4 2 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.96. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Xnthium strumrium L. (Domuz pıtrğı) Üzerine Oln Ortlm % Etkileri (Hcıli). 133

4.3.1. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Yncı Ot Türlerine Ait % Genel Kplm Alnlrı Üzerine Oln Etkileri Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonun d, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, yncı ot türleri üzerindeki ortlm % Genel Kplm Alnı ornlrın oln etkileri 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.97). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, yncı ot türleri üzerindeki % Genel Kplm Alnı ornlrın oln etkileri oln etkileri ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle kıyslnmıştır (Şekil 4.98). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin, yncı otlrın % Genel Kplm Alnı ornlrı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Kontrol ün % 57.75, Acetochlor un % 14.25, Metolchlor + Atrzine in % 17.5 ve Linuron un % 23 kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 21. günde, % 6.75, % 11.5, % 13.75, 19.5, 28. günde, % 46.25, % 12.75, % 15.25, 46.25 püskül döneminde, % 39.5, % 16.25, % 18.25, 27,5, en son olrk d hst döneminde, % 38.75, % 2.75, % 22., % 3,5 kplm lnın ship olduğu sptnmıştır (Şekil 4.97). 134

1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.97. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin, yncı otlrın % Genel Kplm Alnı ornlrı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; Ön syımd, Kontrol ün % 55., Formsulfuron un % 14.25, Nicosulfuron un % 17.5 ve 2,4 D Amin in % 23 ortlm kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 7. günde, % 66.25, % 11.75, % 13.25, 26.25, 14. günde, % 67.5, % 5.75, % 7.75, 2.75, 21. günde, % 63., % 4.75, % 6.25, % 15.75, püskül döneminde, % 4., % 5.75, % 8.5, 23,25, en son olrk d hst döneminde, % 37.5, % 4.75, % 6.5, % 21,25 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.98) 1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.98. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Yncı Otlrın Ortlm % Genel Kplm Ornlrın Oln Etkileri (Hcıli). 135

4.3.11. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Ait % Genel Kplm Alnı Üzerine Oln Etkileri Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonun d, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki ortlm % Genel Kplm Alnı ornın oln etkisi 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.99). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki ortlm % Genel Kplm Alnı ornın oln etkisi ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle kıyslnmıştır (Şekil 4.1). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin, mısırın % Genel Kplm Alnı ornı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde, Kontrol ün % 32.25, Acetochlor un % 33.5, Metolchlor + Atrzine in % 35. ve Linuron un % 32.75 kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 21. günde, % 39.25, % 51.25, % 52.5, 42.5, 28. günde, % 53.75, % 64.25, % 63.75, 51.25, püskül döneminde, % 6.5, % 72.5, % 72.5, 68,75, en son olrk d hst döneminde, % 61.25, % 72.5, % 72.5, % 68,75 kplm lnın ship olduğu sptnmıştır (Şekil 4.99). 136

1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Şekil 4.99. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin, mısırın % Genel Kplm Alnı ornı üzerine oln etkisi değerlendirilecek olurs; Ön syımd, Kontrol ün % 6., Formsulfuron un % 5.25, Nicosulfuron un % 6.5 ve 2,4 D Amin in % 6. ortlm kplm lnın ship olduğu, un ek olrk ynı uygulmlrın sırsıyl, 7. günde, % 8.5, % 8.25, % 8.5, 7.75, 14. günde, % 32.5, % 31., % 31.75, 32., 21. günde, % 37., % 52.25, % 5., % 43., püskül döneminde, % 6., % 75.5, % 74.25, 65.75, en son olrk d hst döneminde, % 62.5, % 75.5, % 75., % 66.25 etkili olduğu sptnmıştır (Şekil 4.1) 1 % Genel Kplm Alnı 8 6 4 2 Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Şekil 4.1. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, Mısırın Ortlm % Genel Kplm Ornın Oln Etkileri (Hcıli) 137

4.3.12. Hcıli Trımsl Arştırm Enstitüsü Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Boyun Oln Etkileri Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonun d, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki 1 itkinin oy ortlmsın oln etkisi 14., 21. ve 28. günler ile püskül ve hst dönemlerinde, uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.11). Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk, prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, mısırdki 1 itkinin oy ortlmsın oln etkisi ise 7., 14. ve 21. günler ile yine püskül ve hst dönemlerinde uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle kıyslnmıştır (Şekil 4.12). Çıkış öncesi olrk uygulnn herisitlerin mısır oy uzunluğun oln etkisi değerlendirilecek olurs; 14. günde ypıln syımd, Kontrol ün Acetochlor ve Linuron dn frklı olduğu, ynı zmnd Acetochlor ile Linuron un d rlrınd frk oluşturduğu, yrıc, Metolchlor + Atrzine in Kontrol e göre frklı olduğu, fkt diğer iki uygulmyl ynı olduğu sptnmıştır. Bun ek olrk, 21. ve 28. günlerde ypıln syımlrd, Kontrol ün diğer üç uygulmyl frk oluşturduğu, fkt u üç uygulmnın rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Acetochlor un ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu, ynı şekilde, Metolchlor + Atrzine ile Linuron un ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.11). 138

1 Bitkinin Ortlm Boy Ölçümleri (cm) 35 3 25 2 15 1 5 c c 14.Gün 21.Gün 28.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Duncn (.5) Şekil 4.11. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Öncesi Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Hcıli). Çıkış sonrsı olrk uygulnn herisitlerin mısır oy uzunluğun oln etkisi değerlendirilecek olurs; 7. günde ypıln syımd, 2,4 D Amin in diğer üç uygulmdn frklı olduğu, fkt u üç uygulmnınd rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı sptnmıştır. Ayrıc, 14. günde ypıln syımd, Kontrol ün Formsulfuron ve 2,4 D Amin den frklı olduğu, ynı zmnd Formsulfuron ile 2,4 D Amin in de rlrınd frk oluşturduğu, yrıc, Nicosulfuron un Kontrol e göre frklı olduğu, fkt diğer iki uygulmyl ynı olduğu sptnmıştır. Diğer trftn, 21. günde ypıln syımd, Kontrol ile Formsulfuron un ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu, ynı şekilde, Nicosulfuron ile 2,4 D Amin in ynı olduğu, fkt diğer iki uygulmy göre frklı olduğu sptnmıştır. En son olrk, püskül ve hst dönemlerinde ypıln syımlrd, Kontrol ile Formsulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulm frk oluşturduğu, un ek olrk, Nicosulfuron ile 2,4 D Amin in ynı, fkt diğer iki uygulmdn frklı olduğu sptnmıştır (Şekil 4.12). 139

1 Bitkinin Ortlm Boy Ölçümleri (cm) 35 3 25 2 15 1 5 c c c c c c Ön Syım 7.Gün 14.Gün 21.Gün Püskül Hst Günler Kontrol Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.12. İkinci Ürün Mısırd Çıkış Sonrsı Olrk Uygulnn Herisitlerin Belirli Günlerde, 1 Bitkinin Ortlm Boy Uzunluğun Oln Etkileri (Hcıli). 14

4.3.13. Hcıli Deneme Prseline Uygulnn Herisitlerin Ze mys (Mısır) Verimine Oln Etkileri Çukurov Trımsl Arştırmlr Enstitüsü Hcıli Deneme İstsyonun d, II. ürün mısırd ypıln trl denemesi sonucund; Çıkış öncesi olrk, prsellere uygulnn Acetochlor, Metolchlor + Atrzine ve Linuron etkili mddelerine ship herisitler ile çıkış sonrsı olrk prsellere uygulnn Formsulfuron, Nicosulfuron ve 2,4 D Amin etkili mddelerine ship herisitlerin, her 25 m 2 lik prsellerden hst edilen 1 itkideki ortlm, yş ğırlık, toplm dne ğırlık ve 1 dne ğırlığın oln etkisi ile 1 dekr düşen thmini toplm dne ğırlık üzerine oln etkisi uygulm ypılmmış kontrol prselleriyle ile kıyslnmıştır (Şekil 4.13 Şekil 4.16). Uygulnn herisitlerin mısır yş ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.13). 4 1 Bitkinin Toplm Yş Ağırlığı (g) 3 2 1 f c c d e Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.13. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Yş Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli). 141

Uygulnn herisitlerin mısır toplm dne ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.14). 1 Bitkinin Toplm Dne Ağırlığı (g) 2 15 1 5 f c c d e Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.14. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli). Uygulnn herisitlerin 1 dekr düşen mısır toplm dne ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.15). 142

Thmini Ortlm Dne Ağırlığı (kg) / 1 d 15 12 9 6 3 f c c d e Kontrol Acetochlor Metolchlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.15. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Thmini Ortlm 1 Dekr Düşen Toplm Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli). Uygulnn herisitlerin mısır 1 dne ğırlığın oln etkisi değerlendirilecek olurs; Kontrol ün diğer tüm uygulmlrdn frklı olduğu, Acetochlor ile Metolchlor rlrınd herhngi ir frk oluşturmdığı, fkt diğer uygulmlrdn frklı olduğu, diğer trftn, Linuron ile 2,4 D Amin ve Formsulfuron ile Nicosulfuron un hem irirlerine hem de diğer uygulmlr frk oluşturduğu sptnmıştır (Şekil 4.16). 1 Bitkinin Toplm Bin Dne Ağırlığı (g) 4 3 2 1 f c c d e Kontrol Acetochlor Metolochlor + Atrzine Linuron Formsulfuron Nicosulfuron 2,4 - D Amin Duncn (.5) Şekil 4.16. İkinci Ürün Mısırd Uygulnn Herisitlerin, Ortlm 1 Bitkinin 1 Dne Ağırlığın Oln Etkileri (Hcıli). 143

4.4. Trl Denemeleri Sonuçlrının Değerlendirilmesi Konuyl ilgili olrk mısırd ypıln çlışmlrd, Skrzypczk ve Pudelko (1993), çıkış öncesi olrk uygulnn Linuron ve Atrzine + Metolchlor etkili mddeye ship herisitlerin Amrnthus spp. türlerini çok iyi kontrol ltın ldığını, ynı zmnd d zı dr yprklı yncı otlrı d iyi ir şekilde kontrol ettiğini, Şrpe ve rk. (1995) ise, Acetochlor etkili mddesine ship herisitlerin, S. viridis, D. snguinlis, A. retroflexus üzerinde iyi ir kontrol sğldığını sptmışlrdır. Bun ek olrk, Ronld ve rk. (1998), çıkış öncesi olrk uyguldıklrı Acetochlor ve Metolchlor etkili mddeye ship herisitlerin C. rotundus üzerinde ise % 63 74 rsınd ir ornd düşük ir etki sğldığını sptmışlr, yrıc, uygulnn u herisitlerin, dr yprklı yncı ot kontrolü ile hst sonu lınn verime çok iyi ir şekilde etki ettiğini sptmışlrdır. Yine, Vsilkoglou ve rk. (2), Acetochlor ve Metolchlor un A. retroflexus ve S. verticillt üzerinde çok etkili olduğunu sptmışlrdır. Diğer trftn, Willim ve rk. (2), Nicosulfuron, un S. hlepense nin rizomlrı üzerindeki % 94 99 rsınd ir ornd etkili olduğunu sptmışlr, Jodie ve Potter (22) ise, Nicosulfuron etkili mddeye ship herisitlerin, A. retroflexus üzerinde iki senede de % 89 94 ve % 91 95 rsınd iyi ir ornd kontrol sğldığını sptmışlrdır. Bun ek olrk, Sellers ve rk. (23), mısır trlsınd ypmış olduklrı çlışmd, Formsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin S. hlepense ye krşı % 83 ornınd ir etkiye ship olduğunu tespit etmişler, X. strumrium üzerinde ise % 9 95 rsınd ir ornd kontrol ettiğini sptmışlrdır. Yine konuy prlel olrk, Hrtzler (22), Formsulfuron ve Nicosulfuron etkili mddeli herisitlerin çıkış sonrsı olrk yprktn uygulndıklrı zmn hem dr hem de geniş yprklı yncı otlrl mücdele de şrılı olduğunu, yrıc örnek olrk, Nicosulfuron ve Formsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin Setri spp. türleri üzerindeki etkin olduğunu sptmışlrdır. En son olrk, deneme prsellerine uygulnn herisitlerin etiketleri incelendiğinde, Acetochlor un, Amrnthus spp., D. snguinlis, E. colonum, P. olerce, S. verticillt ve S. hlepense, ruhstlı olduğu, Metolchlor + Atrzine in A. retroflexus, D. snguinlis, P. olerce y ruhstlı olduğu, Linuron un 144

Amrnthus spp., P.olerce y ruhstlı olduğu, 2,4 D Amin in A. retroflexus ruhstlı olduğu, Formsulfuron un A. retroflexus, C. olitorus, E. colonum, P. olerce, S. verticillt, S. hlepense ve X. strumrium ruhstlı olduğu, Nicosulfuron un ise A. retroflexus, E. colonum, P. olerce S. viridis, S. hlepense ve X. strumrium ruhstlı olduğu sptnmıştır. Ayrıc, konuyl ilgili olrk, Anonymous (2), mısır itkisinin çıkışı ile ilk gelişme döneminde, yncı otlrl mücdelede zyıf olduğunu, u nlmd, mısır + yncı otlu gün syısının % verim düşüşüne oln etkisinin de, mücdele ypılmdığı tkdirde % 8 lere kdr çıkileceğini, u nedenle de trlnın yncı otlrdn en kıs zmnd temizlenmesi gerektiğini ildirmiştir. Doğn ve rk. (23), yncı ot kontrolü ypılmyn prsellerde mısır veriminin % 35 4 rsınd ir ornd düştüğünü sptmışlrdır. Sonuç olrk, rştırıcılrın d elirttikleri düşünülüp, II. ürün mısırd, her iki deneme lnındn elde edilen veriler değerlendirilecek olurs; Öncelikle, uygulnn tüm herisitlerin T. esteum herhngi ir etkisi ulunmmktdır yorumu yürütüleilir. Ayrıc, çıkış öncesi olrk uygulnn Acetochlor etkili mddesine ship herisitlerin, A. retroflexus, D. snguinlis, E. colonum, P. olerce, S. verticillt, S. viridis ve S. hlepense, üzerinde etkili olduğu, diğer trftn C. rvensis, C. olitorus, C. rotundus ve X. strumrium üzerinde etkisiz olduğu, un ek olrk, u etkili mddeye ship herisitlerin etiketinde S. viridis türü olmmsın krşın, ypıln trl denemelerinde u türe de etkili olileceği yorumu yürütüleilir. Diğer trftn, çıkış öncesi olrk uygulnn Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitlerin ise, A. retroflexus, D. snguinlis ve P. olerce y krşı etkili olduğu, diğer trftn, C. rvensis C. olitorus, C. rotundus E. colonum S. viridis, S. verticillt, S. hlepense ve X. strumrium etkisiz olduğu yorumu yürütüleilir. En son olrk, çıkış öncesi olrk uygulnn Linuron etkili mddesine ship herisitlerin, A. retroflexus ve P. olerce y etkili olduğu, diğer trftn, C. rvensis, C. olitorus, C. rotundus, D. snguinlis, E. colonum, S. viridis, S. verticillt, S. hlepense ve X. strumrium etkisiz olduğu yorumu yürütüleilir. Diğer trftn, çıkış sonrsı olrk uygulnn Formsulfuron etkili mddesine ship herisitlerin, A. retroflexus C. olitorus D. snguinlis E. 145

colonum P. olerce S. verticillt S. viridis S. hlepense ve X. strumrium etkili olduğu, diğer trftn, C. rvensis C. rotundus etkisiz olduğu yorumu ypılilir. Bun ek olrk, u etkili mddeye ship herisitlerin etiketinde, D. snguinlis ve S. viridis olmmsın krşın, ypıln trl denemelerinde u türlere de etkili olileceği yorumu ypılilir. Ayrıc, çıkış sonrsı olrk uygulnn Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitlerin ise, A. retroflexus, D. snguinlis E. colonum P. olerce S. verticillt S. viridis ve S. hlepense ye etkili olduğu, diğer trftn, C. rvensis, C. olitorus, C. rotundus ve X. strumrium etkisiz olduğu yorumu ypılilir. Bun ek olrk, u etkili mddeye ship herisitlerin etiketinde, S. verticillt olmmsın krşın, ypıln trl denemelerinde u türe de etkili olileceği şeklinde düşünüleilir. Burd ir şk önemli nokt d, u etkili mddeye ship herisitlerin etiketinde X. strumrium olmsın krşın, ypıln trl denemelerinde u türe etkisiz olduğu şeklinde düşünüleilir. En son olrk, çıkış sonrsı olrk uygulnn 2,4 D Amin etkili mddesine ship herisitlerin, A. retroflexus ve P. olerce y etkili olduğu, C. rvensis, C. olitorus, C. rotundus, D. snguinlis, E. colonum, S. verticillt, S. viridis, S. hlepense ve X. strumrium etkisiz olduğu sonucun vrılilir. Burd önemli noktlrdn iri olrk, u etkili mddeye ship herisitlerin etiketinde, P. olerce olmmsın krşın, ypıln trl denemelerinde u türe de etkili olileceği yorumu yürütüleilir. Ypıln trl denemeleri sonucu orty çıkn A. retroflexus, E. colonum, S. verticillt, S. viridis ve S. hlepense ye en etkili oln çıkış öncesi herisitler, Acetochlor, D. snguinlis ve P. olerce y en etkili oln çıkış öncesi herisitler ise, Metolchlor + Atrzine etkili mddesine ship herisitlerdir şeklinde düşünüleilir. Diğer trftn, ypıln trl denemeleri sonucu orty çıkn, A. retroflexus, C. olitorus, E. colonum, P. olerce, S. verticillt ve S. viridis e en etkili oln çıkış sonrsı herisitler, Formsulfuron, D. snguinlis, S. hlepense ve X. strumrium en etkili oln çıkış sonrsı herisitler ise, Nicosulfuron etkili mddesine ship herisitlerdir şeklinde düşünüleilir. Ayrıc, C. rvensis, C. rotundus ve T. esteum üzerinde, uygulnn gerek çıkış öncesi, gerekse çıkış sonrsı herisitlerin herhngi ir etkisi söz konusu değildir şeklinde düşünüleilir. 146

Yine, ypıln trl denemeleri sonucu, uygulnn çıkış öncesi herisitlerden Acetochlor ve Metolchlor + Atrzine ile çıkış sonrsı herisitlerden Formsulfuron ve Nicosulfuron etkili mddesine ship oln herisitlerin en etkili şekilde genel yncı otlnmyı engellediği ve un prlel olrk d Z. mys ın kplm lnını olumlu yönde etkilediği yorumu yürütüleilir. Metolchlor + Atrzine Etkili Mddesi Uygulnmış Prsel Acetochlor Etkili Mddesi Uygulnmış Prsel Uygulm Ypılmmış Kontrol Prseli Resim 4.1. 24 Yılınd, Bitki Korum Deneme Prselinde Ekimden 15 Gün Sonr, Uygulmsı Ypıln Çıkış Öncesi Herisitler ile Uygulm Ypılmmış Kontrol Prselinden Bir Görüntü. 147

Formsulfuron Etkili Mddesi Uygulnmış Prsel Resim 4.2. 24 Yılınd, Bitki Korum Deneme Prselinde Ekimden 21 Gün Sonr, Çıkış Sonrsı Herisitin Uygulndığı Prselden Bir Görüntü. Uygulm Ypılmmış Kontrol Prseli Resim 4.3. 24 Yılınd, Bitki Korum Deneme Prselinde Ekimden 45 Gün Sonr, Uygulm Ypılmmış Kontrol Prselinden Bir Görüntü Bun ek olrk, ypıln trl denemelerinde periyodik olrk lınn mısır it ot ölçümleri sonucund, mısır ekiminden sonrki ilk üç hftlık periyot içerisinde, 148