Karar N0: KARAR-

Transkript

1 T.C ANKARA BÜYÜKŞEHİR B ELEDİ YESİ_ BELEDİYE MECLİSİ Karar N0: KARAR- Yenimahalle İlçesi ada 1 parselde 1/5000 ölçekli nazım imar plan değişikliğinin: tadilen onayına ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonunun gün ve 677 sayılı raporu Büyükşehir Belediye Meclisinin tarihli toplantısında okundu. Konu üzerinde yapılan görüşmelerden sonra; Atatürk Orman Çiftliği mevkiinde ada 1 parselin "Kreş+Ticaret" kullanımından "Özel Sağlık Alam" kullanımına dönüşmesine ilişkin 1/5000jölçekli Nazmı İmar Planı tadilatı Ali Fatih Şahin'e vekaleten Yücel Ulucan'a ait Ö6 tarih evrak kayıtlı dilekçe ile onaylanmak üzere İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığına sunulduğu, * Atatürk Orman Çiftliği mevkiinde ada 1 parselin nolu kesin parselasyon planı ile.imar İdare Heyetinin tarih ve 482 sayılı kararı ile uygun görülen 1/1000 ölçekli imar planında,inşaat emsali 1.25, yapı yüksekliği kreşte 7.00m, dükkanlarda kademeli yükseklikte max:700m, yapı yaklaşma mesafeleri batı yönünde 4.00m, diğer yönlerden 5.00m olarak "kreş ve dükkan" kullanımında kaldığı, Konum olarak anılan parselin, kuzey, doğu ve batısında 13651, 13656, konut adalarının güneyinde ise kamu tesisleri parseli ile,13689 ada 1 parseldeki Akaryakıt ve Servis İstasyonunun bulunduğu, Öneri 1/5000 Nazım İmar Planı, açıklama raporu üzerinde yapılan incelemede; * Yücel Ulucan'a ait tarih evrak kayıtlı dilekçe eki, 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliği ile, Atatürk Orman Çiftliği mevkiinde ada 1 parselin E. 1,25. Hmax:6.50 iken "Kreş+Ticaret" kullanımından E:2.50 Hmax:serbest yapılaşma koşulu ile "Özel Sağlık Alam" kullanımına dönüştürülmesi önerildiği, *13654 ada 1 parselin, tarihli Yenimahalle 2.bölge tapu Sicil Müdürlüğünün tapu kayıtlarından 3346m2 miktarında, Mülkiyetinin Ali Fatih Şahin'e ait olduğu, Ali Fatih Şahin'in günlü 25. noter kanalı ile plan değişikliği için Yücel Ulucan'a vekalet verdiği, Plan üzerinde; 1- Özel Sağlık alanında E:2.50 ve Hmax:serbesttir. 2- Özel Sağlık alanında sağlık kullanımlarının yanı sıra sosyal ve idari kullanımlar yer alabilir.... 3" +_0.00 kotu kitle köşe kotlarının ortalaması dır ancak Projelendirme esnasında sağlık tesisi ihtiyaçları doğrultusunda, ada etrafındaki yollar ile tabii zemin ilişkisi değerlendirilerek belirlenecek kitle giriş kotunu kabule İlçe İmar Müdürlüğü yetkilidir..v. ^ 0-00 kotu altında iki kat bodrum yapılabilir. Bodrum katlarda sağlık tesisinin ihtiyacı olan zorunlu müştemilatlar, otopark; teshin merkezi vb. tesisler yer alabilir. Bu alanlar inşaat emsaline dahil değildir. 5-Ozel otopark ihtiyacı ilgili yönetmelik doğrultusunda parsel içerisinde karşılanacaktır.

2 T.C. ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BELEDİYE MECLİSİ Karar N0: Etimesgut hava mania planı kriterlerine uyulacaktır. 7-Plan notlarında belirtilmeyen hususlarda Ankara Büyükşehir belediyesi İmar Yönetmeliği ile sağlık tesislerin yapımına ait mevzuata uyulacaktır. Şeklinde plan notlarının bulunduğu, Konuya ilişkin yapılan değerlendirmede;.özel hastaneler yönetmeliğinin yer seçimi ile ilgili 8. maddesinde " Ulaşım noktalan açısından uygun ve ulaşılabilir olan gürültü hava ve su kirliliğine maruz olmayan insan sağlığım olumsuz yönde etkileyecek endüstriyel kuruluşlar ile her türlü gayri sıhhi müesseselerden uzak ulaşım şartlan özel olarak incelenmiş ve il trafik komisyon raporu ile belgelenmiş olan yeterli yeşil alana sahip bulunan alanlarda kurulabilir denildiği, Kreş Ticari kullanımının "Özel Sağlık alam" kullanımına dönüştürülmesinin 3194 sayılı imar kanunun plan yapımına ait esaslara dair yönetmeliğin 27.maddesine uygun olmadığı, "Özel Sağlık alanında sağlık kullanımlarının yanı sıra sosyal ve idari kullanımlar yer alabilir." 2 nolu plan notuna "kreş" kullammmda eklenmesinin uygun olacağı, bu alanda kreş yada idari kullanımların olması durumunda sağlık alanının asgari alan büyüklüğünün 2300m2 olması gerektiği, parsel yüzölçümünün bu şartı sağladığı, Yapı yoğunluğu artışı ve kullanım kararı değişikliği öngören söz konusu teklifin de ğerlendirilmesinin Belediye Meclisinin takdirinde olduğu, Öneri nazım imar plan teklifine; 2 nolu plan notuna "Kreş" kullarıımının ilave edilmesi ile, 8-Hmax = serbest olmasından dolayı 28.maddede "K" formülüne uyulacaktır. 9 - "Özel Hastaneler Yönetmeliğine" uyulacaktır. Şeklinde plan notu ilave edilmesinin uygun olacağı görüş ve kanaatine varıldığı, Hususları tespit edilmiş olup, bu doğrultuda hazırlanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğinin "tadilen onayı" na ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonu raporu oylanarak oyçokluğu ile kabul edildi.

3 T.C. ANKARA 13. İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI'NA BİLİRKİŞİ RAPORU Dava Dosya No: Davacı: Davacı Vekili: Davalı: Dava Konusu: 2007/347 Çağdaş Başkent Ankara Derneği * Av. Muzaffer Yılmaz Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 2973 sayılı kararı ile kabul edilen Yenimahalle İlçesi, ada 1 sayılı parsele ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği kararının iptali istemi Naip Üyenin Sorusu: Mahkemenizce re'sen görevlendirilen Bilirkişi Kurulumuzdan Naip üye Yasin KARABABA, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 2973 sayılı kararı ile kabul edilen Yenimahalle İlçesi, ada 1 sayılı parsele ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin tarafların iddia ve savunmaları da gözetilerek kamu yaran ve şehircilik ilkeleri ve planlama teknikleri yönünden incelenmesini istemiştir. Bilirkişi Kurulumuz dava konusunu, keşif sırasındaki gözlemleri ve dava dosyasında sunulan bilgi ve belgelerin ışığı altında irdelemiş, değerlendirmelerini yapmış ve sonuç görüşlerini oluşturmuştur. Aşağıda Bilirkişi Kurulumuzun inceleme, değerlendirme ve sonuç görüşleri sunulmaktadır. DAVA DOSYASININ İNCELENMESİ Davacı Çağdaş Başkent Ankara Derneği vekili Av. Muzaffer Yılmaz Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesi'ne verdiği dava dilekçesinde özetle Derneklerin gayesinin kuruluş amaçlarım yerine getirmek için tüzüklerinde belirtilen sınırlar içerisinde eylem ve işlemlerde bulunmak olduğunu, davcı Çağdaş Başkent Ankara Derneği'nin de tüzüğünde belirtilen amaçları çerçevesinde dava açmaya ehliyetli olduğunu, Dava konusu Atatürk Orman Çiftliği mevkiinde ada 1 sayılı parselin sayılı kesin parselasyon planı kapsamında E=1.25, yapı yüksekliği kreşte 7.00 metre, dükkanlarda kademeli yükseklikte max:7.00 metre, yapı yaklaşma mesafelerinin batı yönünde 4 metre, diğer yönlerden 5.00 metre olarak kreş+ticaret alam kullanımında kaldığını, İptale konu edilen kararla dava konusu alaû kreş-pticaret kullanımından, özel sağlık tesisi alanına kullanımına dönüştürüldüğünü, E=1.25, Hmax=6.50 iken emsal artışı getirilerek E=2.50 ve Hmax=Serbest yapılaşma koşullarının getirildiğini, özel sağlık alamnda sağlık kullanımının yanı sıra sosyal ve idari kullanımlar yer alabilir, 0.00 kotu altında iki kat bodrum yapılabilir, bodrum katlarda sağlık tesisi ihtiyacı olan zorunlu müştemilatlar, otopark, teshim merkezi vb. tesisler yer alabilir, bu alanlar inşaat emsaline dahil değildir plan notlarının getirildiğini, Anılan plan değişikliğine gerekçe olarak hiçbir bilimsel veri, mevcut sağlık tesisinin bölgenin sağlık ihtiyacını karşılamadığını gösterir talep artışı, bölgenin emsal artışına fiziksel olarak uygun olup olmadığı ve emsal artışını gerektirecek hukuki ve teknik zorunluluk belirtilmediğini, bunun yerine "yapı yoğunluğu artışı ve kullanım kararı değişikliği öngören söz konusu teklifin değerlendirilmesinde Belediye meclisinin takdirinde olduğu"nun gerekçe olarak gösterildiğini, Karar alma veya kararın alınmasına dair takdir yetkisinin bulunmasının davalı İdareye keyfi işlem yapma yetkisini vermediğini, anılan kararın kamu yaran ve hizmet gerekleri icabı alınmış olduğu savının gerçeklikten uzak olduğunu, İptale konu edilen kararda "kreş+ticaret" kullanımının "özel sağlık alam" kullanımına dönüştürülmesinin 3194 sayılı İmar Yasasının Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 27. maddesine uygun olmadığım, " Özel Sağlık? alanında sağlık kurumlarımn yanı sıra sosyal ve idari kullanımlar yer alabilir" 2 nolu plan notuna "kreş kullammmm eklenmesinin uygun olacağı bu alanda kreş ya da idari kullanımların olmaması durumunda sağlık alanının asgari alan büyüklüğünün 2300 m 2 olması gerektiği, parsel yüzölçümünün bu şartı sağladığı..." hususlarının belirtilerek kararın hukuka aykırılığının belirtildiğini, bunun da Ankara'da imar uygulamalarının geldiği hukuksuzluk boyutunu göstergesi olduğunu, İptale konu edilen plan değişikliği kararının kamu yararı gözetilmeden ve hizmet gereklerine aykırı olarak ve tamamen kişisel çıkar ve rant sağlamak amacıyla alındığım, Danıştay 6. Dairesi'nin tarih E:1988/l 120, K:1989/2086 sayılı kararında şehir ve insan arasındaki sıkı bağ nedeniyle şehirle ilgili planlamaların merkezinde insan olmasının gerektiğinin, yine Danıştay 6. Dairesi'nin E: 1996/5362, K: 1997/3020 sayılı kararında da imar planı değişikliklerinde üstün kamu yararı ilkesinin gözetilmesinin gerektiğinin belirtildiğini, gerektiğinin belirtildiğini, 3194 sayılı İmar Yasasımn Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğinde plan değişikliği gerektiren durumların yer aldığını ve söz konusu hükümlerdeki hususların hiçbiri gerçekleşmeden plan değişikliği kararının alındığım, 3194 sayılı İmar Yasasımn Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Tanımlar başlıklı 3. maddesinin 6 sayılı bendinde "6) Plan Değişikliği: Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir." şeklinde tanımlandığını, anılan kararda yapılan plan değişikliğinin bu tanımlamada belirtilen hususlara aykırı olduğunu,

4 Bilimsel olarak plan yapımında gerekli olan bilimsel ve teknik ölçütlere plan değişikliklerinde de uyulması gerekirken iptale konu edilen kararda belirtilen hususların hiçbirinin göz önüne alınmadığım, gerekli altyapı oluşturulmadan, hukuki ve teknik hiçbir zorunluluk bulunmadan tamamen kişisel çıkarlara hizmet ve rant amacıyla plan değişikliği karan alındığını, İmar planı değişikliklerinin zorunluluk olmadıkça yapılamayacağım, plan değişikliği gerektiren nedenlerin plan değişikliğinin mevcut planın tümü içinde değerlendirilip değerlendirilmediği ve buna göre plan ana kararım bozucu fonksiyonel değişimler getirip getirmediğinin, imar planı değişikliğinin alanın gelişme yönü, büyüklüğü ve arazi kullanımlarının fonksiyonel dağılımlarım ve genel yoğunluğu etkileyip etkilemediği konularının açıklığa kavuşturulması ve sonrasında plan değişikliği yapılmasının gerektiğini, Hiçbir şehircilik ve planlama ilkeleri ve mevzuat hükümleri gözetilmeden alman dava konusu Belediye Meclisi kararın Danıştay'ın yerleşik içtihatlarında benimsediği ve imar planı değişikliklerinde göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguladığı görüş ve düşüncelere de tamamen aykırı imar planı değişikliği, yapı ve nüfus yoğunluğu öngördüğünü, bununla birlikte azalan sosyal donatı alanlarının sağlanmasına yönelik hiçbir tedbir alınmamasının ve imar planı değişikliğinin hiçbir gerekçeye bağlanmamasın hukuka aykırı olduğunu, 3194 sayılı İmar Yasasımn Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 30. maddesinde "İmar planlarında sosyal ve teknik alt yapı kullanımlarından başka herhangi bir amaca ayrılmış olan bir alanın kullanılışının değiştirilmesi durumunda; 1- Nazım plan ana kararlarını bozucu fonksiyonel değişiklikler plan değişikliği yolu ile yapılamaz.

5 _f. 2- Yeni belirtilen kullanışın ihtiyacı olan sosyal ve teknik alt yapı alanları EK- 1 'deki tabloda belirtilen standartlara ve nüfus şartı aranmaksızın otopark yönetmeliği hükümlerine uygun olarak birlikte düzenlenir. 3- Yerleşmenin gelişme yönü, büyüklüğü ve arazi kullanımlarının fonksiyonel dağılımı ve genel yoğunlukları gibi nazım plan ana kararlarının değiştirilmesi ancak imar planının yeniden yapılması için mümkün olabilir.'" hükmünün yer aldığım ayrıca Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği'nde de aynı hususların aynen yer aldığım, yapılan imar planı değişikliğinin bu hükümlere aykırı olduğunu, 3194 sayılı İmar Yasasının Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 27 maddesinde nazım imar planı ve uygulama imar planlarının kamu düzenine ilişkin olup keyfi düzenlemelere gidilmemesi gerektiğinin belirtildiğini, Dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmaması halinde ileride verilecek iptal kararının etkisinin hükümsüz hale geleceğini, Dava konusu işlemin imar mevzuatı hükümlerine aykırı olduğunu, işlemin uygulamaya konması halinde hukuka aykırı gerçekleşen imar uygulamalarının (yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgeleri) kazanılmış hak olacağını ve davalı İdarenin haksız rant amacının gerçekleşeceğini, * * Belirterek Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 2973 sayılı kararı ile kabul edilen Yenimahalle İlçesi, ada 1 sayılı parsele ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği kararının iptali ve yürütmenin durdurulmasını talep etmiştir Davacı Çağdaş Başkent Ankara Derneği vekili Av. Muzaffer Yılmaz Ankara 13. İdare Mahkemesi'ne verdiği dilekçesinde özetle davacı derneğin imar mevzuatına, şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı Belediye Meclis kararlarına karşı dava açma ehliyetinde olduğunu emsal kararlarla tekrar belirtmiştir Davalı Ankara Büyükşehir Belediyesi vekili Av. Filiz BERKER Ankara 13. İdare Mahkemesi'ne verdiği yanıt dilekçesinde özetle 3346 m 2 yüzölçümlü Yenimahalle İlçesi, Atatürk Orman Çiftliği mevkiinde ada 1 sayılı parselin nolu kesin parselasyon planı ile, İmar İdare Heyetinin tarih ve 482 sayılı karan ile uygun görülen 1/1000 ölçekli uygulama imar planında "kreş ve dükkan" kullanımında kaldığım, inşaat emsalinin E=1.25, H max =7.00 yapı yaklaşma mesafelerinin batı yönünde 4.00 metre, diğer yönlerde 5.00 metre olduğunu, Şehir Plancısı Yücel Ulucan'ın tarih ve evrak kayıtlı eki, 1/5000 ölçekli nazım imar plam değişikliği ile Atatürk Orman Çiftliği mevkiinde ada 1 sayılı parselin sayılı kesin parselasyon plam kapsammdav E=1.25, H max =7.00, "Kreş+Ticaret" kullammından, E=2.50 ve H max =Serbest yapılaşma koşulu ile "Özel Sağlık Alanı" kullanımına dönüştürülmesinin önerildiğini, ve söz konusu nazım imar planının Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 2973 sayılı kararı ile ve "2 nolu plan notama kreş kuuammının ilave edilmesi", "H max =Serbest olmasından dolayı 28. madde K Jlpflfllraıgtufacalrtır", "Özel Hastaneler Yönetmeliğine uyulacaktır" şeklinde plan notları âibnerek fadîlen onaylandığını ve 1/5000 ölçekli nazım imar plam değişikliliğinin tarihleri arasında 1 ay süre ile ilan edildiğini ve ilan süresi içinde hiçbir itiraz olmadığından kesinlik kazandığım, ada 1 sayılı parselin bulunduğu alanın en az 1.5 km. civannda bir başka hastanenin bulunmaması (Onkoloji Hastanesi en az 2 km., Demetevler'deki özel poliklinikler en az 1.5 km. uzaklıktadır) nedeniyle dava dilekçesinde yer alan mevcut sağlık tesislerinin ihtiyacı karşıladığından bahsedilemeyeceğini, Emsal artışının tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Özel Hastaneler Yönetmeliğinde belirtilen standartları sağlamak amacıyla gerekli olduğunu, ayrıca 3

6 2 nolu plan notunda "özel sağlık alanında sağlık kurumlarının yanı sıra sosyal ve idari kreş kullanımları yer alabilir" denildiğini, dolayısıyla bir önceki onaylı plandaki kreş kullanımının kaldırılmadığını yani sosyal donatı olarak bir kaybın oluşmadığını, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) sağlık hizmetleri konusundaki araştırmalarını içeren Sağlık Verileri 2005 Raporu'nda da belirtildiği üzere ülkemizdeki sağlık hizmetlerinin gelişmiş ülke standartlarının çok altmda olduğunu, ayrıca kamu tarafından finanse edilen sağlık hizmetlerinin devlet bütçeleri üzerinde baskı oluşturduğunu, DPT'nin IX. Beş Yıllık Kalkınma Plan verilerinde de aynı konuya dikkat çekildiğini, dolaysısıyla alman kararın kamu yaran ve hizmet gereklerine aykırı olduğu iddiasının gerçekleri yansıtmadığım Belirterek davanın reddini talep etmiştir Ankara 13. İdare Mahkemesi keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmasın karar vermiştir Davacı Çağdaş Başkent Ankara Derneği vekilleri Av. Muzaffer Yılmaz, Av. Suzan YÜCEL Ankara 13. İdare Mahkemesi'ne verdikleri yanıt dilekçesinde daha önce sundukları iddialarını yinelemiş ve özetle Davalı İdarenin davanın yasal süresi içerisinde açılmadığına dair iddialarının yersiz olduğunu ve davanın yasal süresi içerisinde açıldığım, Dava konusu plan değişikliğine gerekçe olarak hiçbir bilimsel veri, bölgenin inşaat emsali artışına fiziksel olarak uygun olup olmadığı ve emsal artışını gerektirecek hukuki ve teknik zorunluluklar belirtilmediğini, bunun yerine "yapı yoğunluğu artışı ve kullanım karan değişikliği öngören söz konusu teklifin değerlendirmesinin Belediye Meclisinin taktirinde olduğu"nun gerekçe olarak gösterildiğini, Karar alma veya karamı alınmasına dair takdir yetkisinin bulunmasının davalı İdareye keyfi işlem yapma yetkisini vermediğini, anılan kararın kamu yaran ve hizmet gerekleri icabı alınmış olduğu savının gerçeklikten uzak olduğunu, Davalı İdarenin cevap dilekçesinde belirttiği hususlann dava dilekçesinde belirtilen hukuka aykırılık iddialarının aksini kanıtlayacak nitelikte olmadığını, Mevzuattaki imar planındaki bir sosyal ve teknik altyapı alanının kaldmlabilmesi ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer bir yer ayrılması suretiyle yapılabilir hükmünün yok sayılarak plan değişikliğinin yapıldığım, Dava konusu alanda kreş kullanımının kaldınlmadığı, bu nedenle anılan kararın hukuka uygun olduğunun belirtildiğini, ancak, kreş alam ile sağlık tesisi alnının aym parselde bulunduğunu ve anılan sosyal donatı anlarının -birbirleri ile hiçbir ilgisi bulunmadığını ve bu karann şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı olduğunu, Dava konusu plan değişikliğinin yasa ve yönetmeliklerde belirtilen plan değişikliği koşullannm hiçbirisi söz konusu değilken yapıldığım ve tek bir parselde plan değişikliğinin diğer parsellerde bulunan maliklerin eşit imar hakkım zedelediğini, Belirterek Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 2973 sayılı karan ile kabul edilen Yenimahalle İlçesi, ada 1 sayılı parsele ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği kararımn iptali ve yürütmenin durdurulmasını talebini yinelemiştir Yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır. DEĞERLENDİRME >... -i Dava konusu 3346 m 2 yüzölçümlü Yenimahalle İlçesi, ada 1 sayılı parsel nolu kesin parselasyon planında ve İmar İdare Heyetinin tarih ve 482 sayılı karan ile

7 uygun görülen 1/1000 ölçekli uygulama imar planında "kreş ve dükkan" kullanımında yer almaktadır. Bu plana göre parsele ait yapılaşma koşulları E=1.25, H max =7.00, yapı yaklaşma mesafeleri de batı yönünde 4.00 metre, diğer yönlerde 5.00 metre olarak belirlenmiştir. Şehir Plancısı Yücel Ulucan'ın tarih ve sayı ile kayıtlı 1/5000 ölçekli nazmı imar planı değişikliği ile dava konusu ada 1 sayılı parselin sayılı kesin parselasyon planı kapsammda E=1.25, H max =7.00 olan yapılaşma koşullarının E=2.50 ve H max =Serbest olarak değiştirilmesi, kullanım kararının da "Kreş+Dükkan"dan "Özel Sağlık Alanı"a dönüştürülmesi önerilmiştir. Bu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği önerisi, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi hin tarih ve 2973 sayılı kararı ile onaylanmış ve plan notlarına "2 nolu plan notuna kreş kullanımının ilave edilmesi", "H max =Serbest olmasından dolayı 28. madde K koşuluna uyulacaktır ", "Özel Hastaneler Yönetmeliğine uyulacaktır " şeklinde plan notları eklenerek onaylanmıştır. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin tanımlara ilişkin 3. maddesinde "1) Nazım İmar Planı: (Değişik: /23804 R.G.) Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plandır. 6) Plan Değişikliği: (Değişik: 17 Mart 2001/24345 R.G.) Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir." şeklinde tammlanmıştır. Tanımlarda da ifade edildiği gibi, nazım imar planları bilimsel araştırmaların sonucunda ve yerleşmelerin her türlü ihtiyacı göz önüne alınarak hazırlanan kapsamlı planlardır. Bu planlar genel kullanım kararları, yerleşmelerin gelişme yön ve büyüklüğü gibi kararları planların hitap ettiği nüfus büyüklüğüne göre tanımlayan üst ölçekli planlardır. Dolayısıyla bu planlarda yapılacak değişiklikler, yönetmelikte de hükme bağlandığı üzere, plan hazırlanırken öngörülen ana kullanım kararlarını, planın bütünselliğini ve sosyal donatı dengesini bozucu nitelikte olamazlar. Eğer nazım imar planında bir değişiklik yapılması gerekiyorsa, bu değişikliğin planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yaran açısından zorunlu olduğunun bilimsel olarak ortaya konması gerekmektedir. Nazım imar planlarında yapılacak değişiklikler, nazım imar planlarının tanımı ve işlevleri gereği olarak tek parsel ölçeğinde de olamazlar. Genel kullanım kararlarının verildiği bir plan türünde herhangi bir kullanım karannın içerisinde yer alan tek bir parselin kullanım kararının değiştirilmesi planlama tekniklerine aykındır. Dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile tek bir parselin kullanım karan "kreş+ticaret" kullanımından "özel sağlık alam" kullanımına dönüştürülmüştür. Her ne kadar değişiklik 1/5000 ölçekli yapılmış olsa bile tek bir parsel bazında yapıldığı için plan bütünlüğünü ve plan ana kararlarını zedelemektedir. Bu yönüyle yapılan plan değişikliği nazım plan ana kararım bozucu nitelikte olduğundan yönetmeliğe aykırıdır. 5

8 Yine Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin "İmar Plam Değişikliklerinde Uyulması Gereken Esaslar" başlığı altında yer alan 27. maddesinde de: "İmar planlarında bulunan sosyal ve teknik alt yapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için: * 2- İmar planındaki bir sosyal ve teknik alt yapı alanının kaldırılabilmesi ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir..." hükmü karara bağlanmıştır. Dava konusu nazım imar planı değişikliğinde Yenimahalle, ada 1 sayılı parselin kullanım kararı "kreş+ticaret"ten "özel sağlık alanı"na dönüştürülmüş ve 2 sayılı plan notuna da "özel sağlık alanında sağlık kullanımlarının yanı sıra sosyal ve idari, kreş kullanımları yer alabilir" ifadesi eklenmiştir. Bu plan notu ile aslında kreş alanının kaldırılmadığı ifade edilmektedir. Ancak nazım imar planında yer alan kreş+ticaret kullanımı bölgenin ihtiyaçları dikkate alınarak bir nazmı imar plam kararı olarak plana yansıtılmıştır. Kreş kullanımının dava konusu parselin ana kullanım kararından çıkarılarak, özel sağlık alam kullanımı içinde yer alabilir şeklinde bir keyfiyet ile planda yer ^ alması planlama tekniklerine aykırıdır. Bu plan notuna göre aynı parselde özel sağlık tesisinin yam sıra sosyal, idari ve kreş kullanımlarının hepsi veya herhangi bir ya da ikisi yer alabilecekken, Mçbirinin yer almaması da mümkündür. Başka bir ifade ile bu plan notu, dava konusu nazım imar plam değişikliği ile kaldırılan kreş/anaokulu kullanımın aynı parselde gerçekleşmesini zorunlu kılmamaktadır. Bu yönüyle dava konusu işlem Yönetmeliğin 27. maddesine aykırıdır. Diğer taraftan tanımlanan her kullanım türü yer alsa bile ne oranda yer alacakları da belirsizdir. Ayrıca şehircilik ve planlama ilkeleri açısından, tüm sosyal tesis alanlarının ve özelde de eğitim alanlarının oluşturulmasımn sağlanması kamusal bir planlama görevdir. Plan notlarına eklenecek bir kelime ile kreş/anaokulu kullanımın da sağlık tesisi ile aynı parselde yer alabileceğini ifade etmek, bilimsellikten uzak olup kamu yararına da aykırıdır. Anaokulu/kreş kullanıcıları Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği uyarınca ay arası çocuklardır, yine aym yönetmelik uyarınca bu kullanımların açık alan ihtiyacı vardır ve yapılacak yapının çok katlı olmaması gerekmektedir. Kullanımın özellikleri göz önünde bulundurulduğunda "anaokulu" kullanımının sağlık tesisi ^ kullammı ile aym parselde yer alması ve çok katlı bir yapı ile farklı fonksiyonlarla birlikte mimari çözümlemesinin yapılması planlama esaslarına ve planlama ilkelerine aykırıdır. Zaten Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Ek- la (değişik- R.G.: /m.lO) bölümünde eğitim tesisleri listecinde yer alan "anaokulu" kullanımının alan büyüklüğü m 2 olarak belirtilmiştir. Dava konusu ada 1 sayılı parsel de 3346 m 2 büyüklüğünde olup yönetmelikle belirlenen minimum alan büyüklüğüne çok yakındır. Dolayısıyla dava konusu parselde kreş/anaokulu kullanımı ile birlikte herhangi bir kullanımın yer alması planlama teknikleri ve mevzuat açısından da mümkün değildir. Dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile parsele ait E=1.25, H max =7.00 olan yapılaşma koşullan da E=2.50 ve Hm^Serbest olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklik ile toplam inşaat alanı %100 oranında arttırılmıştır. Buna ek olarak, 1/5000 ölçekli nazım imar plam değişikliğine ait 4 nolu plan notunda yer alan "0.00 kotu altında iki kat bodrum yapılabilir. Bodrum katlarda sağlık tesisinin ihtiyacı olan zorunlu müştemilatlar ile otopark, teshin merkezi vb. tesisler yar alabilir. Bu alanlar inşaat emsaline dahil değildir" kararı ile zemin altına gömülecek katların toplam İnşaat alanına dahil edilmemesi ile yapı yoğunluğunun çok daha yüksek oranlara erişmesinin önünü açılmıştır. Ayrıca Plan Yapımına

9 Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Ek-Ic tablosunda devlet ya da özel tüm yataklı bakım yapılan hastanelerde "Yatak başına (130) m 2 alan ayrılır" standardı belirlenmiştir. Ancak dava konusu plan değişikliğinde, arttırılan yapılaşma hakları ile ortaya çıkacak yatak ve hasta kabul kapasitesi paralelinde kişi basma ayrılması gereken yeşil alan ve açık alanlara yer verilmemiştir. Dolayısıyla dava konusu plan değişikliği mevcut yapılaşma koşullarının çok üstünde yeni yapılaşma koşulları getirdiği ve bu yolla alandaki yapı yoğunluğunu attırdığı gibi hasta sayısı paralelinde açık alan da ayrılmadığı için imar mevzuatına, planlama tekniklerine ve şehircilik ilkelerine aykırıdır. Yerinde yapılan incelemede bilirkişi kurulumuz dava konusu ada 1 sayılı parselin konut adalarının ortasında yer aldığım tespit etmiştir. Dava konusu parselin konumu ve çevresinde yer alan konut kullanımı değerlendirildiğinde, yüksek yapı yoğunluklu bir sağlık tesisinin değil, nazım imar planında öngörüldüğü üzere çevrede yer alan konutların ihtiyacına hizmet verebilecek kreş ve ticaret kullanımının yer almasımn uygun olduğu kanaatine varmıştır. Konut alanlarına komşu olan ve "kreş+ticaret" kullanımına ayrılmış olan dava konusu parselin, mevcut yapılaşma haklarının arttırılarak konut alamnda oluşturulacak olan sağlık tesisi alanına dönüştürülmesinin ses ve görüntü kirliliği yaratacağı açıktır. Bu nedenle dava konusu parselin kullanımının kreş+ticaret kullanımından sağlık tesisi kullanıma dönüştürülmesi planlama teknikleri ve ilgili mevzuata aykırı olduğu gibi kamu yararına da aykırıdır. SONUÇ Yukarıda detaylı açıklanan nedenlerden ada 1 sayılı parselin, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı kararı ile onaylanan ve sadece dava konusu parseli kapsayan 1/5000 ölçekli nazım imar plam değişikliği ile "kreş+ticaret" alanından yüksek yapılaşma koşullan ile "özel sağlık alam" kullanımına dönüştürülmesi, imar mevzuatına, planlama telaıiklerine, şehircilik ilkelerine ve kamu yaranna aykırıdır. Karar yüce mahkemenindir G.Ü. Müh.-Mim. Fak. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Yrd. Doç. Dr. Nihftn SÖFMEZ G.Ü. Müh.-Mim. Fak. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü G.U. Müh.-Mim. Fak. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü 7

10 DAVACI VE YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI İSTEYEN : Çağdaş Başkent Ankara Demeği VEKİLİ : Av. Muzaffer YILMAZ Cinnah Cad. 17/15 Çankaya / ANKARA KARŞI TARAF/( DAVA L İ) : - Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı / ANKARA VEKİLİ : Av. Filiz BERKER (Aynı Yerde) İSTEMİN ÖZETİ : Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, ada 1 sayılı parselde 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayıh kararın iptali ve yürütmenin durdurulması istenilmektedir. SAVUNMANIN ÖZETİ :Usul yönünden, davada süre aşımı bulunduğu esas yönünden ise, dava konusu işlemin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek imar mevzuatına, planlama ve şehircilik ilkelerine uygun olarak tesis edildiği, davanın haksız ve yersiz olarak açıldığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren-ankara 13. idare Mahkemesi'nce dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü: Dava, Ankara İli Yenimahalle İlçesi ada 1 sayılı parselde 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır sayılı İmar Kanununun 8. maddesinde planlar, bölge planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak kademelendirilmiş, 5. maddesinin birinci fıkrasında;nazım İmar Planı; "varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerim ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır."şeklinde tanımlanmıştır. İmar planları; ülke, bölge ve kent verilerine göre konut, çalışma, ulaşım gibi kentsel işlevler ile sosyal ve kültürel gereksinimleri varolan yada sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi biçimde yerine getirmek ve bölge halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin gelişmesi de göz önünde tutularak hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve zamanda yasalarda öngörülen yöntemlere uygun olarak değiştirilebilir. İmar planlarının yargısal denetiminde de, bütün bu hususlara uyulup uyulmadığının, taşınmazın yer, büyüklük, konum ve işlevi açîsmdan»imar planında ayrıldığı amaca, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve yararı açısından uygun olup olmadığının incelenmesi gerekmektedir. Dava dosyasının incelenmesinden; Ankara İli, Yenimahalle İlçesi ada 1 sayılı parselin "kreş+ticaret" olan kullanımın "özel sağlık alanı" kullanımına dönüştürülmesine

11 T.C. ANKARA 13. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO :2007/347 ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı kararının iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Davacı dernek tarafından ileri sürülen iddialar gözönüne alınarak, uyuşmazlığın teknik bilgiyi gerektirmesi nedeniyle, Mahkememizin günlü kararıyla mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, uyuşmazlık konusu alanın kullanım değişikliğinin, çevre parsel-ve adalarlâr^iriikte-değerlendirilerek kamu yararı, şehircilik ilkeleri ve planlama teknikleri yönünden üst ölçekli planlara uygunluğunun incelenmesi amacıyla tarihinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda uzman bilirkişi heyetince düzenlenen günlü raporda özetle; "Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 3.maddesinde, "nazım imar planı", onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa böîge ve 1 çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plan olarak, "plan değişikliği" ise, plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleri olarak tanımlanmış, tanımlarda da ifade edildiği gibi, nazım imar planları bilimsel araştırmaların sonucunda ve yerleşmelerin her türlü ihtiyacı, göz önüne alınarak hazırlanan kapsamlı planlar olduğu planların genel kullanım kararları, yerleşmelerin gelişme yön ve büyüklüğü gibi kararları planların hitap ettiği nüfus büyüklüğüne göre tanımlayan üst ölçekli planlar olduğu dolayısıyla bu planlarda yapılacak değişiklikler, yönetmelikte de hükme bağlandığı üzere, plan hazırlanırken öngörülen ana kullanım kararlarını, planın bütünselliğini ve sosyal donatı dengesini bozucu nitelikte olamazlar. Eğer nazım İmar planında bir değişiklik yapılması gerekiyorsa, bu değişikliğin planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yararı açısından zorunlu olduğunun bilimsel olarak ortaya konması gerektiği, nazım imar planlarında yapılacak değişiklikler, nazım imar planlarının tanımı ve işlevleri gereği olarak tek parsel ölçeğinde de olamazlar. Genel kullanım kararlarının verildiği bir plan türünde herhangi bir kullanım kararının içerisinde yer alan tek bir parselin kullanım kararının değiştirilmesi planlama tekniklerine aykırıdır. Dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile tek bir parselin kullanım karanın "kreş+ticaref kullanımından "özel sağlık alanı" kullanımına dönüştürüldüğü her ne kadar değişiklik 1/5000 ölçekli yapılmış olsa bile tek bir parsel bazında yapıldığı için plan bütünlüğünü ve plan ana kararlarını zedelediği bu yönüyle yapılan plan değişikliğinin nazım plan ana kararını bozucu nitelikte olduğundan yönetmeliğe aykırı olduğu belirtilmiştir. Yine Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin "İmar Planı Değişikliklerinde Uyulması Gereken Esaslar" başlığı altında yer alan 27. maddesinde de:"imar planlarında bulunan sosyal ve teknik alt yapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için;imar planındaki bir sosyal ve teknik alt yapı alanının kaldırılabilmesi ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir... " hükmünün yer aldığı, dava konusu nazım imar planı değişikliğinde ise Yenimahalle, ada 1 sayılı parselin kullanım kararı "kreş+ticaret'ten "özel sağlık alanı"na dönüştürülmüş ve 2 sayılı plan notuna da "özel sağlık alanında sağlık

12 T.C. ANKARA 13. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO :2007/347 kullanımlarının yanı sıra sosyal ve idari, kreş kullanımları yer alabilir" ifadesinin eklendiği bu plan notu ile aslında kreş alanının kaldırılmadığının ifade edildiği ancak nazım imar planında yer alan kreş+ticaret kullanımı bölgenin ihtiyaçları dikkate alınarak bir nazım imar planı kararı olarak plana yansıtıldığı kreş kullanımının dava konusu parselin ana kullanım kararından çıkarılarak, özel sağlık alanı kullanımı içinde yer alabilir şeklinde bir keyfiyet ile planda yer almasının planlama tekniklerine aykırı olduğu bu plan notuna göre aynı parselde özel sağlık tesisinin yanı srra^osyai,^ idari j^fe^ki^4aîömterffîin4ıepsi veya herhangi bir ya da ikisi yer alabilecekken, hiçbirinin yer almamasının da mümkün olduğu başka bir ifade ile bu plan notu, dava konusu nazını imar planı değişikliği ile kaldırılan kreş/anaokulu kullanımın aynı parselde gerçekleşmesini zorunlu kılmadığı bu yönüyle de dava konusu işlemin Yönetmeliğin 27. maddesine aykırı olduğu, diğer taraftan tanımlanan her kullanım türü yer alsa bile ne oranda yer alacaklarının da belirsiz olduğu ayrıca şehircilik ve planlama ilkeleri açısından, tüm sosyal tesis alanlarının ve özelde de eğilim alanlarının oluşturulmasının sağlanmasının kamusal bir planlama görev olduğu plan notlarına eklenecek bir kelime ile kreş/anaokulu kullanımın da sağlık tesisi ile aynı parselde yer alabileceğini ifade etmenin bilimsellikten uzak olduğu ve kamu yararına da aykırı olduğu belirtilmiştir. Anaokulu/kreş kullanıcılarının Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği uyarınca ay arası çocuklar olduğu yine aynı yönetmelik uyarınca bu kullanımların açık alan ihtiyacı vardır ve yapılacak yapının çok katlı olmaması gerektiği kullanımın özellikleri göz önünde bulundurulduğunda "anaokulu" kullanımının sağlık tesisi kullanımı ile aynı parselde yer alması ve çok katlı bir yapı ile farklı fonksiyonlarla birlikte mimari çözümlemesinin yapılması planlama esaslarına ve planlama ilkelerine aykırı olduğu, zaten Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Ek- la (değişik- R.G.: /m.lO) bölümünde eğitim tesisleri listesinde yer alan "anaokulu" kullanımının alan büyüklüğü m olarak belirtildiği dava konusu ada 1 sayılı parsel de 3346 m büyüklüğünde olup yönetmelikle belirlenen minimum alan büyüklüğüne çok yakın olduğu dolayısıyla dava konusu parselde kreş/anaokulu kullanımı ile birlikte herhangi bir kullanımın yer alması planlama teknikleri ve mevzuat açısından da mümkün olmadığı açıkça ifade edilmiştir. Öte yandan dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile parsele ait E=1.25, H ma,=7.00 olan yapılaşma koşullan da E=2.50 ve H max =Serbest olarak değiştirildiği bu değişiklik ile toplam İnşaat alanının %100 oranında arttırıldığı buna ek olarak, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğine ait 4 nolu plan notunda yer alan "0.00 kotu altında iki kat bodrum yapılabilir. Bodrum katlarda sağlık tesisinin ihtiyacı olan zorunlu müştemilatlar ile otopark, teshin merkezi vb. tesisler yar alabilir. Bu alanlar inşaat emsaline dahil değildir." kararı ile zemin altına gömülecek katların toplam inşaat alanına dahil edilmemesi ile yapı yoğunluğunun çok daha yüksek oranlara erişmesinin önünün açıldığı Ayrıca Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Ek-Ic tablosunda Devlet ya da özel tüm yataklı bakım yapılan hastanelerde "Yatak bacına (130) m 2 alan ayrılır" standardı belirlendiği halde dava konusu plan değişikliğinde, artırılan yapılaşma hakları ile ortaya çıkacak yatak ve hasta kabul kapasitesi paralelinde kişi başına ayrılması gereken yeşil alan ve açık alanlara yer verilmediği dolayısıyla dava konusu plan değişikliği mevcut yapılaşma koşullarının çok üstünde yeni yapılaşma koşullan getirdiği ve bu yolla alandaki yapı yoğunluğunu attırdığı gibi hasta sayısı paralelinde açık alan da ayrılmadığı için İmar mevzuatına, planlama tekniklerine ve şehircilik ilkelerine aykırı olduğu ayrıca, dava konusu ada 1 sayılı parselin konut adalarının ortasında yer aldığı tespit edildiğinden parselin konumu ve çevresinde yer alan konut kullanımı

13 T.C. ANKARA 13. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO :2007/347 değerlendirildiğinde, yüksek yapı yoğunluklu bir sağlık tesisinin değil, nazım imar planında öngörüldüğü üzere çevrede yer alan konutların ihtiyacına hizmet verebilecek kreş ve ticaret kullanımının yer almasının daha uygun olduğu kanaatine varılmakla Konut alanlarına komşu olan ve "kreş+ticaret" kullanımına ayrılmış olan dava konusu parselin, mevcut yapılaşma haklarının arttırılarak konut alanında oluşturulacak olan sağlık tesisi alanına dönüştürülmesinin ses ve görüntü kirliliği yaratacağının açık olduğu bu sebeplerden dolayı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankarar Büyükşehir Belediye Meclisinin 30, tarih ve 2973 sayılı kararın, imar mevzuatına, şehircilik ilke ve esaslarına, planlama tekniklerine ve kamu yararına aykırı olduğu yolunda görüş belirtilmiştir." Teknik yönden yeterli ve kapsamlı bir inceleme sonucu hazırlanan bu bilirkişi raporu ile tesbit edilen hususlar Mahkememizce yerinde ve hükme esas alınacak nitelikte görülmüştür. Bu durumda, dosyada bulunan tüm bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden; Ankara İli Yenimahalle İlçesi ada 1 sayılı parselde 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı karara ilişkin dava konusu işlemde imar mevzuatına ve hukuka uyarlılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, açıkça hukuka aykırı olan ve uygulanması halinde giderilmesi güç veya imkansız zararlara sebebiyet vereceği anlaşılan dava konusu işlemin 2577 sayılı Kanunun 4001 sayılı Kanunla değişik 27. maddesi hükmü uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde Ankara Bölge İdare Mahkemesine itiraz yolu açık olmak üzere tarihinde oybirliği ile karar verildi. Başkan Üye Üye Bilge APAYDIN Yasin KARABABA Hasan AKGEDİK

14 T.C. ANKARA 13.İDARE MAHKEMESİ ESAS NO :2007/347 KARAR NO : 2008/197 DAVACI : Çağdaş Başkent Ankara Derneği : VEKİLİ Av. Muzaffer YILMAZ Cinnah Cad 17/15 Çankaya / ANKARA DAVALI : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı / ANKARA VEKİLİ : Av. Filiz BERKER (Aynı Yerde) DAVANIN ÖZETİ : Ankara İli,- Yenimahalle İlçesi, ada 1 sayılı parselde 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı anılan plan değişikliğine gerekçe olarak bölgenin sağlık ihtiyacını karşılamadığı yönünde somut nedenler savunulmadığı, yapı yoğunluğu ve kullanım kararı değişikliği yapılırken hukuka ve şehircilik ilkelerine uygun olarak hareket edilmesi gerektiği iddialarıyla iptali istenilmektedir. SAVUNMANIN ÖZETİ : Usul yönünden, davada süre aşımı bulunduğu esas yönünden ise, dava konusu işlemin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek imar mevzuatına, planlama ve şehircilik ilkelerine uygun olarak tesis edildiği, davanın haksız ve yersiz olarak açıldığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Ankara 13. İdare Mahkemesi'nce dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü: Davalı idarenin süre aşımı itirazı yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi; Dava, Ankara İli Yenimahalle İlçesi ada 1 sayılı parselde 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır sayılı İmar Kanununun 8. maddesinde planlar, bölge planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak kademelendirilmiş, 5. maddesinin birinci fıkrasmda;nazım İmar Planı; "varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır, "şeklinde tanımlanmıştır. İmar planları; ülke, bölge ve kent verilerine göre konut, çalışma, ulaşım gibi kentsel işlevler ile sosyal ve kültürel gereksinimleri varolan yada sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi biçimde yerine getirmek ve bölge halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin gelişmesi de göz önünde tutularak hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve zamanda yasalarda öngörülen yöntemlere uygun olarak değiştirilebilir.

15 T.C. ANKARA 13.İDARE MAHKEMESİ ESAS NO :2007/347 KARAR NO : 2008/197 İmar planlarının yargısal denetiminde de, bütün bu hususlara uyulup uyulmadığının, taşınmazın yer, büyüklük, konum ve işlevi açısından imar planında ayrıldığı amaca, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve yararı açısından uygun olup olmadığının incelenmesi gerekmektedir. Dava dosyasının incelenmesinden; Ankara İli, Yenimahalle İlçesi ada 1 sayılı parselin "kreş+ticaret" olan kullanımın "özel sağlık alanı" kullanımına dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı kararının iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır., Davacı dernek tarafından ileri sürülen iddialar gözönüne alınarak, uyuşmazlığın teknik bilgiyi gerektirmesi nedeniyle, Mahkememizin günlü kararıyla mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, uyuşmazlık konusu alanın kullanım değişikliğinin, çevre parsel ve adalarla birlikte değerlendirilerek kamu yararı, şehircilik ilkeleri ve planlama teknikleri yönünden üst ölçekli planlara uygunluğunun incelenmesi amacıyla tarihinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda uzman bilirkişi heyetince düzenlenen günlü raporda özetle; "Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 3.maddesinde, "nazım imar planı", onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plan olarak, "plan değişikliği" ise, plan ana kararlarım, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleri olarak tanımlanmış, tanımlarda da ifade edildiği gibi, nazım imar planları bilimsel araştırmaların sonucunda ve yerleşmelerin her türlü ihtiyacı göz önüne alınarak hazırlanan kapsamlı planlar olduğu planların genel kullanım kararları, yerleşmelerin gelişme yön ve büyüklüğü gibi kararları planların hitap ettiği nüfus büyüklüğüne göre tanımlayan üst ölçekli planlar plduğu dolayısıyla bu planlarda yapılacak değişiklikler, yönetmelikte de hükme bağlandığı üzere, plan hazırlanırken öngörülen ana kullanım kararlarını, planın bütünselliğini ve sosyal donatı dengesini bozucu nitelikte olamazlar. Eğer nazım İmar planında bir değişiklik yapılması gerekiyorsa, bu değişikliğin planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yararı açısından zorunlu olduğunun bilimsel olarak ortaya konması gerektiği, nazım imar planlarında yapılacak değişiklikler, nazım imar planlarının tanımı ve işlevleri gereği olarak tek parsel ölçeğinde de olamazlar. Genel kullanım kararlarının verildiği bir plan türünde herhangi bir kullanım kararının içerisinde yer alan tek bir parselin kullanım kararının değiştirilmesi planlama tekniklerine aykırıdır. Dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile tek bir parselin kullanım karanın "kreş+ticaref kullanımından "özel sağlık alanı" kullanımına dönüştürüldüğü her ne kadar değişiklik 1/5000 ölçekli yapılmış olsa bile tek bir parsel bazında yapıldığı için plan bütünlüğünü ve plan ana kararlarını zedelediği bu yönüyle yapılan plan değişikliğinin nazım plan ana kararını bozucu nitelikte olduğundan yönetmeliğe aykırı olduğu belirtilmiştir. Yine Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin "İmar Planı Değişikliklerinde Uyulması Gereken Esaslar" başlığı altında yer alan 27. maddesinde de:"imar planlarında 6

16 T.C. ANKARA 13.İDARE MAHKEMESİ ESAS NO :2007/347 KARAR NO : 2008/197 bulunan sosyal ve teknik alt yapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için;imar planındaki bir sosyal ve teknik alt yapı alanının kaldırılabilmesi ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir... " hükmünün yer aldığı, dava konusu nazım imar planı değişikliğinde ise Yenimahalle, ada 1 sayılı parselin kullanım kararı "kreş+ticaret'ten "özel sağlık alanı"na dönüştürülmüş ve 2 sayılı plan notuna da "özel sağlık alanında sağlık kullanımlarının yanı sıra sosyal ve idari, kreş kullanımları yer alabilir" ifadesinin eklendiği bu plan notu ile aslında kreş alanının kaldırılmadığıma ifade edildiği ancak nazım imar planında yer alan kreş+ticaret kullanımı bölgenin ihtiyaçları dikkate alınarak bir nazım imar planı kararı olarak plana yansıtıldığı kreş kullanımının dava konusu parselin ana kullanım kararından çıkarılarak, özel sağlık alanı kullanımı içinde yer alabilir şeklinde bir keyfiyet ile planda yer almasının planlama tekniklerine aykırı olduğu bu plan notuna göre aynı parselde özel sağlık tesisinin yanı sıra sosyal, idari ve kreş kullanımlarının hepsi veya herhangi bir ya da ikisi yer alabilecekken, hiçbirinin yer almamasının da mümkün olduğu başka bir ifade ile bu plan notu, dava konusu nazmı imar planı değişikliği ile kaldırılan kreş/anaokulu kullanımın aynı parselde gerçekleşmesini zorunlu kılmadığı bu yönüyle de dava konusu işlemin Yönetmeliğin 27. maddesine aykırı olduğu, diğer taraftan tanımlanan her kullanım türü yer alsa bile ne oranda yer alacaklarının da belirsiz olduğu ayrıca şehircilik ve planlama ilkeleri açısından, tüm sosyal tesis alanlarının ve özelde de eğilim alanlarının oluşturulmasının sağlanmasının kamusal bir planlama görev olduğu plan notlarına eklenecek bir kelime ile kreş/anaokulu kullanımın da sağlık tesisi ile aynı parselde yer alabileceğini ifade etmenin bilimsellikten uzak olduğu ve kamu yararına da aykırı olduğu belirtilmiştir. Anaokulu/kreş kullanıcılarının Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği uyarınca ay arası çocuklar olduğu yine aynı yönetmelik uyarınca bu kullanımların açık alan ihtiyacı vardır ve yapılacak yapının çok katlı olmaması gerektiği kullanımın özellikleri göz önünde bulundurulduğunda "anaokulu" kullanımının sağlık tesisi kullanımı ile aynı parselde yer alması ve çok katlı bir yapı ile farklı fonksiyonlarla birlikte mimari çözümlemesinin yapılması planlama esaslarına ve planlama ilkelerine aykırı olduğu, zaten Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Ek- la (değişik- R.G.: /m.lO) bölümünde eğitim tesisleri listesinde yer alan "anaokulu" kullanımının alan büyüklüğü m 2 olarak belirtildiği dava konusu ada 1 sayılı parsel de 3346 m 2 büyüklüğünde olup yönetmelikle belirlenen minimum alan büyüklüğüne çok yakın olduğu dolayısıyla dava konusu parselde kreş/anaokulu kullanımı ile birlikte herhangi bir kullanımın yer alması planlama teknikleri ve mevzuat açısından da mümkün olmadığı açıkça ifade edilmiştir. Öte yandan dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile parsele ait E=1.25, H ma,=7.00 olan yapılaşma koşulları da E=2.50 ve H max =Serbest olarak değiştirildiği bu değişiklik ile toplam İnşaat alanımn %100 oranında arttırıldığı buna ek olarak, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğine ait 4 nolu plan notunda yer alan "0.00 kotu altında iki kat bodrum yapılabilir. Bodrum katlarda sağlık tesisinin ihtiyacı olan zorunlu müştemilatlar ile otopark, teshin merkezi vb. tesisler yar alabilir. Bu alanlar inşaat emsaline dahil değildir." kararı ile zemin altına gömülecek katların toplam inşaat alanına dahil edilmemesi ile yapı yoğunluğunun çok daha yüksek oranlara erişmesinin önünün açıldığı Ayrıca Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Ek-Ic tablosunda Devlet ya da özel tüm yataklı bakım yapılan 7

17 T.C. ANKARA 13.İDARE MAHKEMESİ ESAS NO :2007/347 KARAR NO : 2008/197 hastanelerde "Yatak bacına (130) m 2 alan ayrılır" standardı belirlendiği halde dava konusu plan değişikliğinde, artırılan yapılaşma hakları ile ortaya çıkacak yatak ve hasta kabul kapasitesi paralelinde kişi başına ayrılması gereken yeşil alan ve açık alanlara yer verilmediği dolayısıyla dava konusu plan değişikliği mevcut yapılaşma koşullarının çok üstünde yeni yapılaşma koşullan getirdiği ve bu yolla alandaki yapı yoğunluğunu attırdığı gibi hasta sayısı paralelinde açık alan da ayrılmadığı için İmar mevzuatına, planlama tekniklerine ve şehircilik ilkelerine aykırı olduğu ayrıca, dava konusu ada 1 sayılı parselin konut adalarının ortasında yer aldığı tespit edildiğinden parselin konumu ve çevresinde yer alan konut kullanımı değerlendirildiğinde, yüksek yapı yoğunluklu bir sağlık tesisinin değil, nazım imar planında öngörüldüğü üzere çevrede yer alan konutların ihtiyacına hizmet verebilecek kreş ve ticaret kullanımının yer almasının daha uygun olduğu kanaatine varılmakla Konut alanlarına komşu olan ve "kreş+ticaret" kullanımına ayrılmış olan dava konusu parselin, mevcut yapılaşma haklarının arttırılarak konut alanında oluşturulacak olan sağlık tesisi alanına dönüştürülmesinin ses ve görüntü kirliliği yaratacağının açık olduğu bu sebeplerden dolayı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı kararın, imar mevzuatına, şehircilik ilke ve esaslarına, planlama tekniklerine ve kamu yararına aykırı olduğu yolunda görüş belirtilmiştir. Taraflara tebliğ edilen bilirkişi raporuna karşı her ne kadar davalı idarece itirazda bulunulmuş ise de bilirkişiler tarafından hazırlanan raporun teknik yönden yeterli ve kapsamlı bir inceleme sonucu hazırlandığı anlaşıldığından yapılan itirazın yerinde görülmeyerek bilirkişilerce tespit edilen hususlar Mahkememizce yerinde ve hükme esas alınacak nitelikte görülmüştür. Bu durumda, dosyada bulunan tüm bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden; Ankara İli Yenimahalle İlçesi ada 1 sayılı parselde 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin tarih ve 2973 sayılı karara ilişkin dava konusu işlemde imar mevzuatına ve hukuka uyarlılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 1.605,30 YTL yargılama giden ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 350,00 YTL'nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay'da temyiz yolu açık olmak üzere, gününde oybirliği ile karar verildi. Başkan Bilge APAYDIN Uye Hamdi ŞENLER Uye Hasan AKGEDİK YARGILAMA GİDERLERİ : Karar Harcı : 13,10 YTLİ, Vekalet Harcı : 2,20 YTL Bilirkişi Ücreti : 1.500,00 YTL % Başvuru Harcı : 13,10 YTL r, ç YD Harcı : 21,40 YTL Posta Gider : 5550 YTL Toplam : 1.605,30 YTL S 4 t <v ı 8

18 T.C. DANIŞ TAY ALTINCI DAİRE Esas No : 2006/8064 Karar No : 2007/2796 Temyiz İsteminde Bulunan : Çağdaş Başkent Ankara Derneği Vekili : Av.Muzaffer Yılmaz - Cinnah Cad. Ataç Apt. 17/15 Çankaya ANKARA Karşı Taraf : 1-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Vekili Av.Betül Vural - Aynı yerde 2-Çankaya Belediye Başkanlığı / ANKARA İstemin Özeti : Ankara 7. idare Mahkemesinin günlü, E:2006/2094, K:2006/2232 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın Savunmasının Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır Çankaya Belediye Başkanlığı'nın Savunmasının Özeti: Savunma verilmemiştir. Danıştay Tetkik Hakimi Mehmet Sıtkı Çelik'in Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı Sedat Larlar'ın Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir. Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü: Dava, Ankara, Çankaya, 5708 ada, 26 parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılması düşünülen binanın kat sayısı ve inşaat yoğunluğunun artışını öngören 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin tadilen tasdiki ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin kabulüne ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin günlü, 1448 sayılı kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden uygulama imar planının kabulüne ilişkin dava konusu işlemlerin doğrudan doğruya davacı demek tüzel kişiliğinin hak ve çıkarlarını etkilemediği, davacının ancak kendi tüzel kişiliğinin hak ve çıkarlarını ilgilendiren konularda iptal davası açabileceği, derneklerin tüzüklerinde belirttikleri her türlü konuya ilişkin olarak iptal davası açma olanağının kabul edilemeyeceği, dava konusu işlemlerin iptalini istemekte davacının hukuken korunması gereken bir menfaat ilişkisinin bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiş; bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

19 T.C. DANIŞ TAY ALTINCI DAİRE Esas No : 2006/8064 Karar No : 2007/2796 Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle ehliyet yönünden reddi yolundaki temyize konu Ankara 7. İdare Mahkemesinin günlü, E:2006/2094, K:2006/2232 saylıı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının ONANMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine gününde oybirliğiyle karar verildi. Başkan Üye Üye Üye Üye Bekir Nazlı Habibe Zeynep Tülin AKSOYLU KOÇER ÜNAL YILMAZ ÖZGENÇ ab-13/6 2