TÜRKLERİN ALMANYA YA UYUMU

Transkript

1 T.C. Berlin Büyükelçiliği Yayõn No.:1 TÜRKLERİN ALMANYA YA UYUMU Bazõ Klişeler ve Araştõrma Sonuçlarõ Kasõm

2 1. Giriş Türklerin Alman toplumuna uyumuyla ilgili olarak Alman kamuoyunda doğru olduğu varsayõlan bazõ söylemler mevcuttur. Bunlar Türklerin uyumuyla ilgili konuşma, toplantõ, tartõşma ve haberlerde sõk sõk dile getirilmekte, Almanya daki Türklere yönelik birçok yaklaşõm bunlarõn üzerine kurulmaktadõr. Bu çalõşmada klişe olarak adlandõrdõğõmõz bu söylemlerin bazõlarõnõn nisbeten gerçeklere uymasõna karşõn, birçoğu genellikle eski gözlem ve saptamalara dayalõ olup, bugünkü gerçek durumu yansõtmamaktadõr. Bu çalõşma, Almanya daki Türklerin entegrasyonuna ilişkin olarak son dönemlerde Alman kurum ve kuruluşlarõ tarafõndan yayõnlanmõş olan bazõ araştõrma sonuçlarõndan ve istatistiki verilerden derlenmiştir. Bunlardan alõnan rakamlar,tablo ve üç boyutlu grafik haline getirilmiş, böylelikle veri ve rakamlarõn daha göze çarpõcõ bir biçimde sunulmasõ hedeflenmiştir. Çalõşmada özellikle Almanya daki Türkler hakkõnda Alman kamuoyunda genel kabul gören bazõ klişelere ilişkin verilerin yansõtõlmasõna özen gösterilmiştir. Burada belirtilmesi gereken bir diğer husus, sosyal bilimler alanõndaki her türlü veri ve araştõrmalar gibi, istatistiki verilerin de her zaman gerçeğin tamamõnõ ayrõntõlarõyla gösteremeyeceğidir. Bununla birlikte, istatistiki veriler ve kamuoyu araştõrmalarõ bilimsel yöntemlerle hazõrlanõr ve doğru bir biçimde yorumlanõrsa, toplum veya toplumun bir kesimi hakkõnda gerçeğe yakõn bir görüntü sağlanmasõna ve var olan eğilimlerin doğru bir biçimde saptanmasõna imkan verebilirler. Bu çalõşma, bu düşünceler õşõğõnda hazõrlanmõştõr. Çalõşmada yer verdiğimiz tablo ve grafiklerden de görüleceği gibi, bugün Almanya da Türklerin uyumuyla ilgili olarak dile getirilen pek çok husus, (geçmişte bunlarõn geçerlilik taşõyõp taşõmadõklarõ ayrõ bir konudur) günümüzde artõk büyük ölçüde geçerli değildir. Bu bağlamda, örneğin Türklerin büyük çoğunluğunun Almanca bilmediği, Alman arkadaşlara sahip olmadõğõ, sadece Türk gazetelerini okuduklarõ, en fazla Türk televizyon kanallarõnõ izledikleri gibi klişelerin gerçek durumu yansõtmadõklarõ görülmektedir. Öte yandan, istatistiklerde yaş gruplarõna bakõldõğõnda, bir vakitler geçerli olan klişelerden geriye gidişin mevcudiyeti, yani diğer bir ifadeyle genç nesiller arasõnda uyumun olumlu yönde gelişmekte olduğu çok açõk bir şekilde görülmektedir. Elbette araştõrmalarla bunlara bağlõ istatistiklerin bu konularda daha geniş kapsamlõ ve daha global alanlarõ içeren yenileriyle desteklenmesi mümkündür. Çalõşma bir defalõk ve nihai bir nitelik taşõmamaktadõr. Almanya da yaşayan Türklerle ilgili yeni istatistik ve rakamlar yayõnlandõkça genişletilmesi ve güncelleştirilmesi öngörülmektedir. Bu çalõşmanõn hazõrlanmasõndaki amaç uyum konusunda herhangi bir polemik açmak değil, bu alandaki doğrularla yanlõşlarõ belirleyip, Türk ve Alman taraflarõnõn ortak enerji, kaynak ve zamanlarõnõ gerçekten mevcut olan sorunlar üzerine yoğunlaştõrarak uyumun eksiklerinin bir an önce giderilmesi yolunda yapõcõ bir işbirliği geliştirmelerini sağlamaktõr. 2

3 2. Çalõşmada yararlanõlan kaynaklar Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ. Potsdam 2001 Nürnberg merkezli GfK Televizyon Araştõrmalarõ Şirketi nce gerçekleştirilen çalõşmayõ Berlin Hür Üniversitesi nden Prof. Dr. Hans Jürgen Weiss ve Dr. Joachim Trebbe yönetmişlerdir yõlõ sonbahar aylarõnda yapõlan çalõşmanõn sonuç raporu 2001 yõlõnda yayõmlanmõştõr. Çalõşmaya 14 ve daha büyük yaştaki toplam 1842 Türk dahil edilmiştir. Çalõşma Almanya da yaşayan Türkler açõsõndan temsili özellik taşõmaktadõr. Bazõ Türkçe listelerin de kullanõldõğõ Almanca yapõlan yüzyüze anketlerin sadece % 15 inde ev halkõndan bir tercüman õn yardõmõna ihtiyaç duyulmuştur. Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket. Berlin 2002 Berlin Eyaleti Yabancõlar Sorumlusu tarafõndan Trend Piyasa, Medya ve Sosyal Araştõrma Şirketi ne yaptõrõlan çalõşmanõn sonuçlarõ 15 Ocak 2002 tarihinde bir basõn toplantõsõyla kamuoyuna açõklanmõştõr. Anket 2001 yõlõ Kasõm ve Aralõk aylarõnda yapõlmõştõr. Ankete Berlin de ikamet eden 18 yaşõn üstündeki Türk katõlmõştõr. Ankete katõlanlarõn tesadüf yöntemiyle, Berlin in değişik semtlerinde ikamet edenler arasõndan, her bir semtte oturan Türk sayõsõna orantõlõ olarak seçilmesine dikkat edilmiştir. Anket sonuçlarõ kõsmen 1993 ve 1999 yõllarõnda yapõlmõş olan, aynõ içerikli anketlerin sonuçlarõyla karşõlaştõrmalõ olarak yayõmlanmõştõr. Bu sonuçlar, kamuoyunda ilgi uyandõrmõş ve birçok gazetede yer almõştõr. Federal Yabancõlar Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. Berlin Baskõsõ 2002 yõlõ Şubat ayõnda yayõmlanan çalõşma, Federal İstatistik Dairesi, Federal İçişleri Bakanlõğõ, Federal Çalõşma Dairesi, Federal Eğitim ve Araştõrma Bakanlõğõ ve benzeri diğer Alman kurumlarõnõn resmi veri bankalarõna ve istatistiklerine dayanõlarak hazõrlanmaktadõr. Çalõşma, genel içeriği itibariyle istatistiki bir veri derlemesi niteliğindedir. Hans Merkens v.d.: Berlin de Yaşayan Türk Gençleri Arasõnda Bireyleşme ve Sosyal Kimlik Araştõrmasõ. Berlin 2001 Volkswagen Vakfõ nõn desteğiyle Berlin Hür Üniversitesi Genel Pedagoji Enstitüsü nde Öğretim Üyesi Prof. Hans Merkens ile yardõmcõlarõnca gerçekleştirilen ve iki yõl süren çalõşmanõn sonuç raporu 2001 yõlõ Mart ayõnda yayõmlanmõştõr. Çalõşmaya dört orta öğrenim okul türünde, toplam 23 okulda, 299 Türk öğrenci, bunlarõn öğretmenleri, ebeveynleri ve 467 Alman öğrenci katõlmõş, çalõşmada sosyogram, Türk öğrencileri için anket, Alman arkadaşlarõ için anket, öğretmenleri için anket ve ebeveynleri için anket şeklinde beş değişik araç kullanõlmõştõr. 3

4 Aşağõ Saksonya Eyaleti Yabancõlar Sorumlusu: Alman Vatandaşlõğõna Geçiş Niyetleri ve Buna Engeller Bremen, Hamburg, Aşağõ Saksonya yõlõ Aralõk ayõ ve 2001 yõlõ Ocak ayõnda Aşağõ Saksonya Eyaleti Yabancõlar Sorumlusu nun görevlendirmesi ve Hamburg Eyaleti Senatosu Yabancõlar Sorumlusu nun desteğiyle Mesleki Eğitimi Destekleme Cemiyeti tarafõndan yürütülen çalõşmada Türkiye, eski Yugoslavya, Rusya, İtalya, Ukrayna ve İran kökenli yabancõyla anket yapõlmõştõr. Bunlarõn yaklaşõk 300 ü Türktür. Ankete katõlan gruplar Hamburg ve Bremen için temsili, Aşağõ Saksonya için ise kõsmen temsili özellik taşõmaktadõr. Anketler telefon vasõtasõyla yapõlmõştõr. Anket katalogu, Essen de yerleşik Türkiye Araştõrmalar Merkezi tarafõndan daha önce yürütülmüş olan bir çalõşmadan yararlanõlarak hazõrlanmõştõr. Federal İçişleri Bakanlõğõ: Polis Suç İstatistikleri. Berlin 2001 Federal İçişleri Bakanlõğõ tarafõndan her yõl Mayõs ayõnda iki yõl öncesine ait rakamlar yayõmlanmaktadõr. Bu istatistiklerde milliyete göre bazõ sayõlara da yer verilmektedir. 4

5 Klişe: Türkler in Almanya da yabancõ ( Ausländer ) şeklinde isimlendirilmeleri olağandõr. Gerçek: Düşündürücü... Almanya da bulunan Türk vatandaşlarõnõn üçte birinden fazlasõ bu ülkede doğmuştur tarihi itibariyle, Almanya daki Türk vatandaşõ sayõsõ: Bunlar arasõndaki Almanya doğumlularõn sayõsõ: Oranõ: % 37,36 Kaynak: Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlarõ Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. Şubat 2002) 5

6 6

7 Klişe: Türkler in Almanya da yabancõ ( Ausländer ) şeklinde isimlendirilmeleri olağandõr. Gerçek: Düşündürücü... Türklerin % 51,7 si 15 yõldan, % 42,9 u 20 yõldan, % 27 si 25 yõldan, % 10 a yakõnõ da 30 yõldan fazla bir süredir Almanya da yaşamakta, çalõşmakta, vergi ödemektedir. Ayrõca, Almanya daki Türklerin % 37 den fazlasõnõn burada doğduğunu unutmamak gerekir. 1 yõla kadar Almanya daki Türk vatandaşlarõnõn ikamet süreleri 1-4 yõl 4-6 yõl 6-8 yõl 8-10 yõl yõl yõl yõl yõl X000 33,1 187,1 149,1 138,4 151,5 308,5 174,9 318,7 348,7 189,0 % 1,6 9,3 7,5 6,9 7,6 15,4 8,8 15,9 17,5 9, ,9 51, Kaynak: Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlarõ Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. Şubat 2002) 7

8 8

9 Klişe: Türkler Almanya da misafir işçidir. Her misafir gibi, Almanya da sürekli kalõcõ değildirler. Gerçek: Doğru değildir. Alman vatandaşlõğõna geçen Türklerin toplam sayõsõ 2000 yõlõ sonu itibariyle tür. Yõlda 80 ila 100 bin Türk Alman vatandaşlõğõna geçmektedir. Bu da Türklerin Almanya da kalõcõ olduğunu göstermektedir. Alman vatandaşlõğõna geçen Türkler Yõl Sayõ Toplam Kaynak: Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlarõ Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. Şubat 2002) 9

10 10

11 Klişe: Türkler günlük yaşamda yalnõzca Türkçe konuşmaktadõrlar. Gerçek: Bu, Türk toplumunun yalnõzca % 9 u için geçerlidir. Bu oran daha genç kuşaklar arasõnda çok daha düşüktür. Günlük yaşamda yalnõzca Almanca, ağõrlõklõ olarak Almanca ve hem Türkçe hem Almanca kullananlarõn oranõ yaş grubunda %87, yaş grubunda % 75, yaş grubunda % 67 dir. Bu da genç nesiller arasõnda uyum açõsõndan önemli bir gelişme sağlandõğõnõ göstermektedir. Günlük İletişimde Kullanõlan Diller/Yaş Gruplarõ (Yüzde olarak) Günlük yaşamda Toplam kullanõlan dil yaş yaş yaş yaş yaş yaş n¹=239 n= 545 n=413 n=209 n=263 n=92 n=1761 Yalnõzca Türkçe Genellikle Türkçe Hem Türkçe, hem Almanca Genellikle Almanca Yalnõzca Almanca Toplam (1) Anket yapõlanlarõn sayõsõ Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 11

12 12

13 Klişe: Türklerin Almanca seviyeleri düşüktür. Gerçek: Bu, Türk toplumunun yalnõzca %13 ü için geçerlidir. Bu oran daha genç kuşaklar arasõnda daha da düşüktür. Buna karşõn, anket yapõlan Türklerin % 34 ü çok iyi, % 30 u ise iyi derecede Almanca bildiğini, toplam % 87 oranõnda büyük bir çoğunluk ise en az yeterli düzeyde Almanca bilgisine sahip olduğunu belirtmektedir. Bu şahõslarla anket yapan anketörlerin görüşleri de benzer niteliktedir. Almanca seviyesi/yaş gruplarõ (Yüzde olarak) Almanca seviyesi Toplam yaş yaş yaş yaş yaş yaş n=239 n= 545 n=413 n=209 n=263 n=92 n=1761 Çok iyi İyi Yeterli Düşük Çok düşük Toplam (1) Anket yapõlanlarõn sayõsõ Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 13

14 14

15 Klişe: Türkler Almanca bilmemektedir. Gerçek: Sadece kõsmen doğrudur. Berlin de yaşayan Türklerin sadece % 23 ü, kendileriyle görüşen anketörlerce yetersiz dil bilgisine sahip olarak değerlendirilmiştir. Berlinli Türklerin % 77 si, iyi veya orta derecede Almanca bilmektedir (Tablo 1). Tablo 1: Almanca Dil Bilgisi (Anketör görüşü*) iyi orta kötü 2001 (%) * Almanca yõ yeterli derecede konuşamayanlarla Türkçe bilen anketörler yardõmõyla görüşülmüştür. Almanya genelinde yapõlan bir diğer çalõşmaya göre ise, Türklerin % 87 si en az orta düzeyde, % 63 ü iyi düzeyde Almanca bilmektedir. Tablo 2: Almanca Dil Bilgisi (Anketör görüşü) iyi orta Kötü Bilgi yok Kaynak: 1. Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 2. Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 15

16 16

17 17

18 Klişe: Türkler Almanca öğrenmek istememektedir. Gerçek: Bu, doğru değildir. Berlin de yaşayan Türklerin sadece % 3 ü, örneğin aile birleşimi yoluyla Almanya ya gelecek yakõnlarõna entegrasyon ve Almanca kursu imkanõ sağlanmasõna karşõdõr. Ankete katõlanlarõn % 95 i bu kurslar hakkõnda olumlu görüşe sahiptir. Almanca Dil ve Entegrasyon Kurslarõ evet hayõr Bilmiyorum 2001 (%) (%) Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 18

19 19

20 Klişe: Türkler sadece Türk medyasõndan yararlanmaktadõr. Gerçek: Bu doğru değildir. Türkler hem Türk hem Alman medyasõndan neredeyse eşit bir biçimde yararlanmaktadõr. Soru: Bilgilenmek için hangi kaynaklardan yararlanõrsõnõz. Türkçe TV (Berlin) Almanca TV Türkçe Gazete Almanca Gazete Türkçe Radyo Almanca Radyo Arkadaş çevresi v.b. % Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 20

21 21

22 Klişe: Türkler, yalnõzca Türk televizyonu seyretmektedirler. Gerçek: Bu saptama, Türk toplumunun yalnõzca %18 i için geçerlidir. Bu oran daha genç kuşaklar arasõnda daha da düşüktür. Türklerin % 70 i (% 30 u münhasõran) Alman kanallarõnõ izlemektedir. Türk gençlerinin hemen hemen yarõsõ yalnõzca Alman televizyonlarõnõ seyretmektedirler. Almanca ve Türkçe televizyon programlarõnõ seyretme oranõ/yaş gruplarõ (Sürekli televizyon izleyicileri¹¹, Yüzde olarak) Seyredilen Toplam televizyon yaş yaş yaş yaş yaş yaş programlarõ n¹=239 n= 545 n=413 n=209 n=263 n=92 n=1761 Yalnõzca Türkçe televizyon programlarõ Almanca ve Türkçe televizyon programlarõ Yalnõzca Almanca televizyon programlarõ Hiç televizyon seyretmeyenler Toplam (1)Ankete katõlanlarõn sayõsõ (11) Hafta ortalamasõnda en az dört gün televizyon seyredenler Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 22

23 23

24 Klişe: Türkler genellikle Türk televizyon kanallarõnõ seyretmektedirler. Gerçek: RTL (% 54) ve PRO 7(% 41) en çok seyredilen televizyon kanallarõdõr. TRT- INT % 34 lük bir oranla, tercih sõralamasõnda üçüncü yeri işgal etmektedir. En sõk seyredilen televizyon programlarõ (Yüzde olarak) Sõra Almanca televizyon Türkçe televizyon Seyretme kanallarõ kanallarõ oranõ¹ 1 RTL 54 2 ProSieben 41 3 TRT-INT 34 4 SAT ATV-INT 30 6 Show TV 30 7 Kanal D 26 8 ARD/Das Erste 24 9 RTL ZDF Interstar TGRT 13 (1) Kişi başõna max. 2x3 televizyon kanalõ ismi verilmiştir. Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 24

25 25

26 Klişe: Türkler yalnõzca Türk gazetelerini okumaktadõr. Gerçek: Bu, doğru değildir. Ankete katõlan Türklerin yalnõzca % 17 si sadece Türk gazetelerini okumaktadõr. Diğer % 29 ise Almanca gazete okumaktadõr. Hiç gazete okumayanlarõn oranõ ise şaşõrtõcõ derecede yüksektir. (%54) Almanca ve Türkçe Gazete Okuyanlar/Yaş gruplarõ (Sürekli gazete okuyucularõ¹¹, Yüzde olarak) Okunan günlük Toplam Gazeteler yaş yaş yaş yaş yaş yaş n¹= 239 n= 545 n=413 n=209 n=263 n=92 n=1761 Yalnõzca Türkçe gazete okuyanlar Türkçe ve Almanca Gazete okuyanlar Yalnõzca Almanca gazete okuyanlar Hiç gazete okumayanlar Toplam (1)Ankete katõlanlarõn sayõsõ (11)Hafta ortalamasõnda en az dört gün gazete okuyanlar Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 26

27 27

28 Klişe: Türkler Alman vatandaşlõğõ istememektedir. Gerçek: Kõsmen doğrudur. Berlin de yaşayan Türklerin sadece % 35 i Alman vatandaşlõğõna geçme başvurusu yapmak istemediğini beyan etmektedir. % 21 zaten Alman vatandaşõdõr. % 43 ya vatandaşlõk başvurusunda bulunmuş, ya da bulunmak üzeredir. Alman Vatandaşlõğõ Soru: Alman vatandaşlõğõnõ almayõ düşünür müsünüz? Zaten Alman vatandaşõyõm: % 21 Vatandaşlõk başvurusunda bulundum: % 15 Yakõnda Vatandaşlõk başvurusunda bulunacağõm: % 28 Hayõr, başvuruda bulunmayacağõm: % 35 Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 28

29 29

30 Klişe: Türkler, Alman vatandaşlõğõnõ almak istememektedirler. Gerçek: Kõsmen doğrudur. Aşağõ Saksonya Eyaleti nde yapõlan bir ankete katõlan Türklerin %13 ü halihazõrda Alman vatandaşlõğõna geçiş başvurusunda bulunmuş olup, %31 i Alman vatandaşlõğõna geçmek niyetindedir. % 9 ise bu konuda belki cevabõnõ vermiştir. Olumlu yanõtlarõn toplamõ %53 tür. Alman Vatandaşlõğõna Geçiş Niyeti (Yüzde olarak) Başvuruda bulundum: % 13 Başvuru yapmak istiyorum: % 31 Belki başvuruda bulunabilirim: % 9 Başvuruda bulunmak istemiyorum: % 44 Fikri yok: % 3 Kaynak: Ausländerbeauftragte des Landes Niedersachsen: Einbürgerungsabsichten Ergebnisse einer repräsentativen Umfrage Einbürgerungshemmnissen in Bremen, Hamburg und Niedersachsen. Dezember 2000-Januar 2001 (Aşağõ Saksonya Eyaleti Yabancõlar Sorumlusu tarafõndan yaptõrõlan, Alman vatandaşlõğõna geçiş niyetleri ve Bremen, Hamburg ve Aşağõ Saksonya da Alman vatandaşlõğõna geçiş engellerine ilişkin kamuoyu yoklamasõnõn sonuçlarõ, Aralõk 2000, Ocak

31 31

32 Klişe: Türkler okul bitirememekte, bu nedenle de meslek sahibi olamamaktadõr. Gerçek: Türkler arasõnda okul bitirmemiş olanlarõn sayõsõ nispeten yüksek ve elbette rahatsõz edicidir. Ancak yapõlan genelleme doğru değildir. Türklerin % 89 u okul bitirip diploma sahibi olmaktadõr. Diploma/Okul Bitirme İlkokul/ Ortaokul Lise/Orta Üniversite/ Diplomasõz* Temel eğt. öğretim Yüksekokul *Çalõşmada, halihazõrda öğrenci durumundakilerin hangi kategoriye dahil edildiği belirtilmediğinden, bu sayõnõn sadece okul bitiremeden okul çağõndan geçmiş olanlardan oluşup oluşmadõğõ bilinmemektedir. Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 32

33 33

34 Klişe: Türkler okul bitirememekte, bu nedenle de meslek sahibi olamamaktadõr. Gerçek: Bu sadece kõsmen doğrudur. Ankete katõlan Türklerin yalnõzca %12 si diplomasõzdõr. Bu oran, gençler arasõnda daha da düşüktür. (%6) Öğrenim görülen ülke/yaş gruplarõ (Yüzde olarak) Öğrenim görülen Toplam ülke yaş yaş yaş yaş yaş yaş n¹= 239 n= 545 n=413 n=209 n=263 n=92 n=1761 Öğrenimlerini Türkiye deki okullarda tamamlayanlar Öğrenimlerini Almanya daki okullarda tamamlayanlar Öğrenimlerini Almanya ve Türkiye deki okullarda tamamlayanlar Halen Almanya da öğrenim görenler Genel öğrenim görmeyenler Toplam (1) Ankete katõlanlarõn sayõsõ Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 34

35 35

36 Klişe: Türk anne babalarõn çocuklarõnõn eğitimleri konusundaki beklentileri düşük olup, çocuklarõnõn bitireceği okul onlar için önemli değildir. Gerçek: Bu doğru değildir. Türk annelerin %52 sinden ve babalarõn %60 õndan fazlasõ çocuklarõnõn en azõndan bir lise diplomasõna veya yüksek okul diplomasõna sahip olmalarõnõ arzu etmektedirler. Çocuklarõn dörtte üçünden fazlasõ ise en azõndan bir Ortaokul diplomasõna sahip olmayõ arzulamaktadõrlar. Anne ve babalarõn çocuklarõnõn almasõnõ istedikleri diplomalar Anne Baba I.ÖlçümDönemi II.Ölçüm Dönemi I.Ölçüm Dönemi II.Ölçüm Dönemi n % n % N % n % Farketmez 5 1,7 6 1,9 5 1,7 6 2 Temel Eğitim ,9 2 0,7 8 2,6 diplomasõ Ortaokul (Realschule) , , ,3 diplomasõ Lise (Gymnasium) , ,4 diplomasõ Üniversite diplomasõ 52 17, , , ,2 Bilmiyor 14 4,8 18 5,8 22 7,7 20 6,5 Toplam Türk gençlerin hedefledikleri diplomalar I.Ölçüm Dönemi II.Ölçüm Dönemi Arzulanan n % N % diplomalar Temel eğitim 7 2,4 7 2,2 diplomasõ Genişletilmiş Temel 9 3,1 29 9,2 eğitim diplomasõ Ortaokul , ,8 (Realschule) diplomasõ Lise (Gymnasium) , ,8 diplomasõ Toplam Kaynak: Hans Merkens et. al.: Individuation und soziale Identität bei türkischen Jugendlichen in Berlin. Berlin (Institut für Allgemeine Pädagogik der Freien Universität Berlin) (Hans Merkens v.d.: Berlin de Yaşayan Türk Gençleri Arasõnda Bireyleşme ve Sosyal Kimlik Araştõrmasõ. Berlin Berlin Hür Üniversitesi Genel Pedagoji Enstitüsü) 36

37 37

38 38

39 39

40 Klişe: Türk veliler erkek çocuklarõnõn eğitimine daha fazla önem verirler. Kõz çocuklarõnõn eğitimini önemsemezler. Gerçek: Bu, doğru değildir. Berlin de yapõlan ankete katõlan Türk velilerin sadece % 2 si erkek çocuklarõn eğitiminin daha önemli olduğunu, % 1 i ise kõz çocuklarõnõn eğitiminin daha önemli olduğunu düşünmektedir. Türk velilerin % 97 si erkek ve kõz çocuklarõ arasõnda fark bulunmadõğõnõ söylemektedir. Ayrõca istatistiklere göre, kõzlarõn oranõnõn erkeklere nazaran daha düşük olmasõna rağmen, ortaokul (Realschule) ve lise (Gymnasium) gibi daha üst düzey eğitim veren okullara giden Türk kõz öğrencilerin sayõsõnõn erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Kõz ve erkek çocuklarõn eğitimine verilen önem Soru: Bir kõzõnõz ve bir oğlunuz olduğunu varsayalõm. Aşağõdaki söylemlerden hangisini kabul edersiniz? Kõz çocuklar ve erkek çocuklar okul ve meslek eğitiminde eşit imkanlara sahip olmalõdõr: % 97 Erkek çocuğun eğitimi daha önemlidir: % 2 Kõz çocuğun eğitimi daha önemlidir: % 1 Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ. 40

41 2000/01 YILINDA İLK VE ORTA DERECELİ ALMAN OKULLARINA DEVAM EDEN TÜRK ÖĞRENCİLER Toplam Erkek Kadõn Okul Türü İlkokul Okul tipinden bağõmsõz yönlendirme dönemi Temel eğitim (Hauptschule) Ortaokul (Realschule) Lise (Gymnasium) Entegre Okul (Integrierte Gesamtschule) Özel Waldorf Okulu (Freie Waldorfschulen) Özel okul (Sonderschule) Temel eğitim akşam okulu (Abendhauptschule) Akşam ortaokulu (Abendrealschule) Akşam lisesi (Abendgymnasium) Kolej/Akşam lisesi (Kollegs) Kaynak: Statistisches Bundesamt, Arbeitstabelle zur Fachserie 11, Reihe 1, 2000/01 (Federal İstatistik Dairesi, 2000/01) 41

42 42

43 43

44 Klişe: Türk çocuklarõ Alman eğitim sisteminden yeterince yararlanamamaktadõr. Öğrenme zorluğu çeken çocuklara yönelik özel okullara (Sonderschule) giden Türk çocuklarõnõn oranõ yüksektir. Gerçek: Kõsmen doğrudur. Türk çocuklarõ arasõnda, diğer bazõ yabancõ kökenli çocuklarda da görüldüğü gibi, ortaokul ve liseye (Realschule ve Gymnasium) gidenlerin oranõ nispeten düşük, öğrenme zorluğu çeken çocuklarõn gittiği özel okullara gidenlerin oranõ da nispeten yüksektir. Almanya daki yabancõ öğrencilerin okul türlerine göre dağõlõmõ Tabiyet Toplam Okul öncesi eğitim İlkokul (Grundschule) Temel eğitim (Hauptschule) Özel Okul (Sonderschule) Sayõ % Sayõ % Sayõ % Sayõ % Türkiye , , , ,19 Yunanistan , , , ,9 İtalya , , , ,86 İspanya , , , ,46 Yugoslavya , , , ,06 Hõrvatistan , , , ,6 Bosna-H , , , ,7 Slovenya , , , ,15 Makedonya , , , ,1 Portekiz , , , ,15 Tabiyet Ortaokul (Realschule) Lise (Gymnasium) Diğer Sayõ % Sayõ % Sayõ % Türkiye , , ,62 Yunanistan , , ,5 İtalya , , ,8 İspanya , , ,84 Yugoslavya , , ,72 Hõrvatistan , , ,7 Bosna-H , , ,6 Slovenya , , ,8 Makedonya 383 7, , ,02 Portekiz , , ,6 Kaynak: Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlarõ Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. 44

45 45

46 Klişe: Türk öğrenciler diploma alamamakta, üniversite ve yüksek okulda öğrenim hakkõ elde edememektedir. Türk gençleri ebeveynlerinden daha yüksek bir öğrenim seviyesine ulaşamamakta, hep aynõ mesleklerde kalmaktadõr. Gerçek: Halihazõrda Almanya da yetişmiş e yakõn Türk genci Alman üniversite ve yüksek okullarõnda okumaktadõr. Türkiye den gelen üniversite öğrencileriyle birlikte bu sayõ e yakõndõr. Bu, Alman üniversitelerinden her yõl Türk öğrencinin mezun olduğu anlamõna gelmektedir. Alman üniversitelerindeki Türk öğrenciler (1999/2000 kõş yarõyõlõ) Tüm bölümler Dil/Edebiyat /Kültür Hukuk/Eko/ Sosyal Matematik/ Fen bilimleri Mühendislik Tõp Ziraat/Orm./ Gõda Toplam Alm da yetişen Topl. Alm da Topl. Alm da Topl. Alm da Topl. Alm da Topl. Alm da Topl. Alm da Kaynak: Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlarõ Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. Şubat 2002) 46

47 47

48 Klişe: Türkler arasõndaki işsizlik Almanya ortalamasõndan çok daha yüksektir. Gerçek: Türkler arasõndaki işsizlik oranõ Almanya ortalamasõndan daha yüksektir. Özellikle 1990 yõlõ sonrasõnda önemli ölçüde artmõş, on yõlda iki katõna çõkmõştõr. Ancak bu artõş, sadece Türkler için olmayõp, diğer yabancõlar açõsõndan da geçerlidir. Yunanlõlar ve İtalyanlar arasõndaki işsizlik oranlarõ da Almanya ortalamasõndan önemli ölçüde daha yüksektir. Yabancõlar arasõndaki işsizlik oranlarõnõn gelişimi (Batõ Almanya) Yõl Genel işsizlik Yabancõ genel Türkiye Yunanistan İtalya Portekiz İspanya Eski Yugoslav ,3 11,2 11,6 11,4 13,2 6,1 7,7 6, ,6 10,1 10,0 9,7 10,5 5,5 6,8 6, ,0 10,6 11,0 10,1 11,2 5,8 6,7 6, ,5 12,3 13,5 12,7 13,6 6,3 7,7 9, ,3 15,3 17,4 17,4 18,3 9,7 10,8 11, ,8 15,5 18,9 16,2 17,0 11,2 11,2 9, ,0 16,2 19,2 15,8 16,2 12,3 16,0 8, ,0 18,6 22,5 17,8 18,0 13,2 11,7 9, ,7 19,7 24,0 19,0 18,9 13,4 12,6 9, ,8 18,3 22,7 17,7 17,6 12,4 12,3 11, ,2 19,7 22,5 17,5 16,8 12,0 12,0 11, ,0 18,0 20,2 15,4 14,7 11,1 11,3 11,4 Kaynak: Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlarõ Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. Şubat 2002) 48

49 49

50 Klişe: Türkler arasõndaki suç işleme oranõ Almanya ortalamasõndan yüksektir. Gerçek: Doğruluk payõ bulunmakla beraber, her bin kişilik nüfusa düşen suç sayõsõ bakõmõndan, Türklerin işlediği suç sayõlarõ, Almanya da bulunan yabancõlarõn genel ortalamasõndan daha düşüktür. Türklerin işledikleri suç sayõlarõnõ değerlendirirken dikkat edilmesi gereken çok önemli bir husus, bu sayõlara vize ve ikametle ilgili suçlarõn da dahil edilmiş olduğudur. Böylece, Alman vatandaşlarõ veya Avrupa Birliği ülkeleri vatandaşlarõ açõsõndan işlenme olasõlõğõ düşük olan vize ve ikamet gibi konularla ilgili olarak Türk vatandaşlarõ tarafõndan işlenen suçlarõn da istatistiklerde dikkate alõnmasõ, bu verilerde Türklerin suç oranlarõnõn yüksek çõkmasõnda etkili olmaktadõr. Almanya daki yabancõlarõn suç işleme oranlarõ (Trafik suçlarõ hariç) Yõl Toplam Yabancõlarõn Yunanistan İtalya Eski Türkiye suç sayõsõ karõştõğõ Yugoslavya Yabancõlarõn Sayõsõ Toplam Yabancõ Yunanistan İtalya Eski Türkiye nüfus nüfus Yugoslavya kişiye düşen suç sayõsõ/milliyete göre* Almanya Yabancõ Yunanistan İtalya Eski Türkiye genel nüfus Yugoslavya ,64 21,41 8,39 13,12 39,97 17,14 *Hesaplama Büyükelçilik tarafõndan yapõlmõştõr. Kaynak: Bundesministerium des Innern: Polizeiliche Kriminalstatistik 1999 (Federal İçişleri Bakanlõğõ: Polis Suç İstatistikleri, 1999) 50

51 51

52 Klişe: Türkler diğer yabancõlardan daha fazla suça eğilimlidir. Gerçek: Bu saptama doğru değildir. Aşağõdaki tabloda da görüldüğü üzere, Türk zanlõ sayõsõnõn toplam yabancõ zanlõ sayõsõna oranõ, Almanya da ikamet eden Türklerin burada ikamet eden bütün yabancõlara oranõndan düşüktür. Bu da Türkler arasõndaki suç işleme oranõnõn birçok diğer yabancõ grubundan çok daha düşük olduğunu göstermektedir. Ayrõca, yabancõlarõn ikametine bağlõ suçlarõn örneğin AB ülkeleri vatandaşlarõ için suç niteliği taşõmadõğõ da unutulmamalõdõr. Almanya daki yabancõ tabiyetli zanlõlarõn dağõlõmõ (İkamet kanunlarõna muhalefet suçlarõ dahil) (1999) Tabiyeti Almanya daki toplam nüfusu Almanya daki yabancõlarõn toplam nüfusuna oranõ (%) Toplam zanlõ sayõsõ Yabancõlarõn işlediği suçlara oranõ (%) Suç %/Nüfus % ** Türkiye , ,4 0,728 Yugoslavya , ,0 1,600 Polonya , ,5 1,875 İtalya , ,5 0,535 Bosna-Hersek * 2,2* ,0 0,909 Romanya , ,8 1,500 Yunanistan , ,8 0,360 İran , ,7 1,062 Hõrvatistan , ,7 0,586 Vietnam , ,6 1,333 Lübnan * 0,7* ,5 2,142 Fas , ,4 1,272 Afganistan * 1,0* ,4 1,400 Avusturya , ,0 0,400 *2000 yõlõ sonu itibariyle geçerli veriler. ** Hesaplama Büyükelçilik tarafõndan yapõlmõştõr. Kaynak: 1. Bundesministerium des Innern: Polizeiliche Kriminalstatistik 1999 (Federal İçişleri Bakanlõğõ: Polis Suç İstatistikleri) 2. Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlar Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. Şubat 2002) 52

53 53

54 Klişe: Türkler sadece birbirleri ile arkadaşlõk/dostluk ilişkisi içindedir. Gerçek: Bu, Türk toplumunun yalnõzca % 7 si için geçerlidir. Bu oran daha genç kuşaklar arasõnda daha da düşüktür. Türk gençlerinin %91 i Alman dostlarõyla sõklõkla biraraya gelmektedir. Alman arkadaş ve tanõdõklarla ilişkiler/yaş gruplarõ (Yüzde olarak) Almanlarla Toplam görüşme yaş yaş yaş yaş yaş yaş n¹=239 n= 545 n=413 n=209 n=263 n=92 n=1761 Her gün/haftada birçok kez Ayda birçok kez Ayda bir kez veya daha nadiren Hiç bir zaman Toplam (1) Anket yapõlanlarõn sayõsõ Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 54

55 55

56 Klişe: Türkler Almanlarla arkadaşlõk yapmazlar. Gerçek: Sadece küçük bir grup için geçerlidir. Berlin de yaşayan Türklerin % 81 i Alman arkadaşlara sahip olduklarõnõ söylemektedir. Almanlarla Arkadaşlõk Soru: Alman arkadaşlarõnõz var mõ? Evet (%) Hayõr (%) Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 56

57 57

58 Klişe: Türklerin, Almanlarla dostluk kurma konusunda genel önyargõlarõ bulunmaktadõr. Gerçek: Bu, Türk toplumunun yalnõzca % 3 ü için geçerlidir. Almanya daki Türklerin % 79 u, Türk gençlerinin ise %92 si birçok Alman arkadaşa sahip olmayõ olumlu karşõlamaktadõrlar yaş arasõndaki Türkler arasõnda sadece % 1 Almanlarla arkadaşlõğa olumsuz bakmaktadõr. Ülkeniz insanlarõnõn birçok Alman arkadaş veya tanõdõğa sahip olmasõnõ nasõl karşõlarsõnõz? sorusuna cevaplar/yaş gruplarõ (Yüzde olarak) Alman Toplam arkadaşlar yaş yaş yaş yaş yaş yaş n¹=239 n= 545 n=413 n=209 n=263 n=92 n=1761 Olumlu karşõlarõm Kararsõzõm Olumsuz karşõlarõm Toplam (1)Ankete katõlanlarõn sayõsõ Kaynak: Presse- und Informationsamt der Bundesregierung: "Mediennutzung und Integration der türkischen Bevölkerung in Deutschland". Potsdam, 2001 (Federal Hükümet Basõn ve Enformasyon Dairesi: Almanya daki Türk Toplumunun Entegrasyonu ve Medya Kullanõmõ, Potsdam, 2001) 58

59 59

60 Klişe: Türkler genellikle Türklerle evlenmektedirler. Gerçek: Ankete katõlan Türklerin yalnõzca % 4 ü, eşlerinin Alman olduğunu belirtmektedir. Bu sayõ Almanya da bulunan tüm Türkleri, yani Almanya ya gelmeden önce evlenenleri de kapsadõğõndan, Almanya da son yõllarda yapõlan evliliklerin ne kadarõnda eşin Alman olduğu bilinememektedir. Son zamanlarda sõk sõk dile getirilen burada yetişen genç Türklerin genellikle Türkiye den evlenerek eşlerini aile birleşimi yoluyla Almanya ya getirdikleri şeklindeki klişeyi/savõ doğrulayabilecek istatistiki veriler mevcut değildir. Üzerinde durulmasõ gereken bir diğer konu, Almanya da bulunan Türk ve Türk kökenli Alman vatandaşlarõnõn % 4 ünün sayõsal değerinin i bulduğudur. Çeşitli milliyetlere göre Alman eşle evlilik (%) Milliyet Alman eşle evli olanlarõn oranõ Türkiye % 4 Yugoslavya % 11 Rusya % 37 İtalya % 41 Ukrayna % 14 İran % 16 Kaynak: Ausländerbeauftragte des Landes Niedersachsen: Einbürgerungsabsichten Ergebnisse einer repräsentativen Umfrage Einbürgerungshemmnissen in Bremen, Hamburg und Niedersachsen. Dezember 2000-Januar 2001 Aşağõ Saksonya Eyaleti Yabancõlar Sorumlusu tarafõndan yaptõrõlan, Alman vatandaşlõğõna geçiş niyetleri ve Bremen, Hamburg ve Aşağõ Saksonya da Alman vatandaşlõğõna geçiş engellerine ilişkin kamuoyu yoklamasõnõn sonuçlarõ, Aralõk 2000, Ocak

61 61

62 Klişe: Türklerin gittikçe artan sayõlarda Türkiye den evlenmeleri Türklerin Almanya daki entegrasyonlarõnõ engellemektedir. Gerçek: Berlin Yabancõlar Sorumlusu tarafõndan 1993 ve 1999 yõlõnda düzenlenen anketlerde bu konuda bir soru bulunmaktadõr. Buna göre, Almanya daki Türklerin geçmişte eşlerini büyük ölçüde Türkiye den seçtikleri doğrudur. Bunun üçüncü nesilde de aynõ yoğunlukta devam ettiği ise şüphelidir. Sözkonusu araştõrmaya göre bu sayõ genç nesillerde azalmaktadõr. Ancak bu konuda Almanya geneli için geçerli güvenilir istatistiki veriler bulunmamaktadõr. Eşiniz Türkiye den mi Gelmiştir? 1999 Cinsiyet Yaş Toplam Erkek Kadõn 30 dan küçük arasõ % % % % % Evet 35,6 42,4 27,5 22,4 43,6 Hayõr veya Evli değilim 64,4 57,6 72,5 77,6 56, Cinsiyet Yaş Toplam Erkek Kadõn 30 dan küçük arasõ % % % % % Evet 48,8 54,6 42,4 22,9 56,2 Hayõr veya Evli değilim 51,2 45,4 47,6 77,1 43,8 Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senats von Berlin: Türkische Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinliler tarihli Basõn 62

63 63

64 Klişe: Türkler Türkiye de ikamet eden Türklerle evlenip bunlarõ aile birleşimiyle Almanya ya getirmektedir. Gerçek: Kõsmen doğru olabilir. Ama bu konuda somut istatistiki veri bulunmamaktadõr. Berlin de yaşayan Türklerin % 42 si eşlerinin Türkiye den daha sonra geldiğini belirtmektedir. Ancak Türkiye den evlenme, ailenin herhangi bir ferdi Almanya ya gelmeden önce yapõlmõş ve eşlerden biri Almanya ya önceden, diğeri daha sonra gelmiş de olabilir. Yukarõdaki klişe ya da sav hakkõnda yapõlabilecek değerlendirme, ancak, Almanya da sürekli ikamet ederken ikametgahõ Türkiye de bulunan bir şahõsla evlenenlere ilişkin sağlõklõ istatistiki verilerin elde edilmesiyle mümkün olabilecektir. Soru: Eşiniz Türkiye den mi gelmiştir? Evet Hayõr (ya da evli değilim) 2001 (%) (%) (%) Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 64

65 65

66 Klişe: Türkler Almanya ya kitleler halinde gelmeye devam etmektedir. Gelenler burada kalmakta, ülkelerine geri dönmek istememektedir. Almanya daki Türklerin sayõsõ yõldan yõla büyük oranda artmaktadõr. Gerçek: Her yõl Türkiye ye geri dönen Türklerin sayõsõ Türkiye den Almanya ya gelenlerin sayõsõna yakõndõr. Almanya ya son yõllarda ikamet etmek üzere gelen yabancõlar arasõnda Türkler en büyük grubu oluşturmamaktadõr. (1999 da 4. büyük, 1998 de 5. büyük, 1997 de ve 1996 da 2. büyük grup) Almanya ya İkamet etmek üzere gelen / Almanya dan ülkesine dönen yabancõlar Ülke Gelen Dönen Fark Gelen Dönen Fark Gelen Dönen Fark Gelen Dönen Fark Türkiye Yunanistan İtalya Bosna-H Yugoslavya Hõrvatistan Portekiz Polonya Romanya Eski SSCB Kaynak: Beauftragte der Bundesregierung für Ausländerfragen: Daten und Fakten zur Ausländersituation. 20. Auflage. Februar 2002 (Federal Yabancõlarõ Sorumlusu: Yabancõlarõn Durumuna İlişkin Veri ve Gerçekler. 20. Baskõ. Şubat 2002) 66

67 67

68 Klişe: Türkler etnik ekonomi oluşturmakta, alõşverişlerini kendi aralarõnda yapmaktadõr. Gerçek: Bu, Berlin de yapõlan anketin sonuçlarõna göre, büyük ölçüde doğru değildir. Diğer yandan, Türk tüketicilerin bazõ yiyecek, giyecek v.b. kültürel özellik taşõyan ürünleri sadece Türk marketlerinde bulabildikleri de unutulmamalõdõr. Soru: Berlinli Türklerin alõşveriş, boş zaman faaliyetleri, sportif aktivite ve medya kullanõmõ açõsõndan kendi gruplarõnõ tercih ettikleri söylenmektedir. Bu, sizin açõnõzdan doğru mudur? Evet Hayõr 2001 (%) (%) Kaynak: Die Ausländerbeauftragte des Senates von Berlin: Repräsentativumfrage zur Lebenssituation türkischer Berlinerinnen und Berliner. Pressemitteilung vom (Berlin Senatosu Yabancõlar Sorumlusu: Türk Berlinlilerin Yaşantõlarõna İlişkin Temsili Anket tarihli Basõn Açõklamasõ.) 68

69 69