RİSK ANALİZİ TEHLİKE VE RİSK

Transkript

1 İHTİMAL RİSK ANALİZİ TEHLİKE VE RİSK RİSK MATRİSİ Sık sık Muhtemel Muhtemel olmayan Çok az Küçük Anlamlı Büyük Felaket CİDDİYET Bölge 1 Bölge 2 Bölge 3 Düşük Risk Bir eylem gerekli değil Eylem gerekebilir, Maliyet-Fayda hususları temelinde Yüksek risk Düzeltici eylemler zorunludur

2 RİSK ANALİZİ RİSK Bir olayın olasılığının ve o olayın sonuçlarının kombinasyonudur. Ne olabilir? Nasıl olabilir? Hangi olasılıkta? Etkiler nelerdir?

3 RİSK ANALİZİ KAZARA OLAN OLAYIN TANIMI MEYDANA GELME OLASILIĞININ HESAPLANMASI (HATA AĞACI ANALİZİ) SONUÇ ANALİZİ KABUL EDİLEBİLİRLİK KRİTERİ İLE KARŞILAŞTIRMA (RİSK DEĞERLENDİRME) KORUNMA VE/VEYA AZALTICI ÖNLEMLERİN TANIMLANMASI

4 RİSK ANALİZİ OLAYIN TANIMLANMASI RİSK Bir olayın olasılığının ve o olayın sonuçlarının kombinasyonudur. Ne olabilir? DENEYİM Nasıl olabilir? VERİTABANLARI SİSTEMATİK TEKNİKLER FMEA HAZOP

5 RİSK ANALİZİ OLAY TANIMI Güvenilir kazaların tanımlanması: Süreç bozuklukları genellikle HAZOP değerlendirmesiyle belirtilir; Tesisin ayrılabilir bölümleri için Bütünlük Kaybı durumlarının tanımlanması gerekir. Güvenilirlik hedef frekansa dayalıdır: örn. İtalyan yasaları, yılda 1 den daha az görülme sıklığı olan olayların analiz edilmesini gerektirir.

6 RİSK ANALİZİNİN FARKLI ARAÇLARI Ön Tehlike Analizi (PHA) HAZOP Hata ağacı analizi Olay ağacı analizi Papyon Analizi Çok az karmaşık kurulumlar ya da geniş çalışma örgüsü Termohidrolik sistemler Bir hatanın ya da belli bir olayın sebebi Bir hata sonrasında meydana gelen olaylar Olayların neden ve sonuçlarının bileşimi

7 . Güvenlik Raporu Oluşturulmasına ilişkin Akış Şeması İncelenen sistemin tanımı Sisteme ait tehlike ve risklerin tanımlanması Kalitatif ve/veya kantitatif analiz Değerlendirme

8

9 İki temel risk analizi yaklaşımı mevcuttur.

10 Ön Tehlike Analizi (Preliminary Hazard Analysis PHA), İş Güvenlik Analizi (Job Safety Analysis - JSA), Olursa Ne Olur? (What İf..?), Çeklist Kullanılarak Birincil Risk Analizi -(Preliminary Risk Analysis-PRA Using Checklists), Birincil Risk Analizi -(Preliminary Risk Analysis (PRA), Risk Değerlendirme Karar Matrisleri( Risk Assessment Decision Matrix) Tehlike ve İşletilebilme Çalışması (Hazard and Operability Studies - HAZOP), Tehlike Derecelendirme İndeksi (DOW index, MOND index, NFPA index), Hızlı Derecelendirme Metodu (Rapid Ranking, Material Factor),

11 Hata Ağacı Analizi (Fault Tree Analysis -FTA), Hata Modu ve Etki Analizi (Failure Mode and Effects Analysis-FMEA) Hata Modu ve Etkisinin Kritiklik Analizi (Failure Mode and Critically Effects Analysis- FMECA), Güvenlik Denetimi (Safety Audit), Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis - ETA), Neden - Sonuç Analizi (Cause and Consequence Analysis), Neden - Etki Analizi (Cause and Effect Analysis),

12 Neden - Etki Analizi (Cause and Effect Analysis), Kinney Metodu (Mathematical Risk Evaluation Method), Karar Şeması (Decision Tree), Çok Kriterli Karar Analizi (Multi Criteria Decision Analysis -MCDA), Zürih Tehlike Analizi (Zurih Hazard Analysis), Makine Risk Değerlendirme (Mashine Risk Asessment), Toksikolojik Risk Değerlendirme veya Kimyasal Maruziyet Değerlendirme (Toxicological Risk Assessment - Chemical Exposure Assessment), Çevresel Risk Değerlendirmesi (Environmental Risk Assessment) Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (Hazard Analysis and Critical Control Points - HACCP)

13 Güvenlik Fonksiyon Analizi (Safety Function Analysis), Güvenilirlik Merkezli Bakım(Reliability Centred Maintenance RCM) Sneak Analizi -Sneak Devre Analizi (Sneak Analysis - Sneak Circuit Analysis) İş Etki Analizi (Business Impact Analysis) İnsan Hata Tanımlaması (Human Error Identification - HEI), İnsan Güvenilirlik Değerlendirmesi (Human Reliability Assessment - HRA), İnsan Hata Oranı Tahmini Tekniği (Technıque For Human Reliability Analysis -THERP),

14 Güvenlik Fonksiyon Analizi (Safety Function Analysis), Güvenilirlik Merkezli Bakım(Reliability Centred Maintenance RCM) Sneak Analizi -Sneak Devre Analizi (Sneak Analysis - Sneak Circuit Analysis) İş Etki Analizi (Business Impact Analysis) İnsan Hata Tanımlaması (Human Error Identification - HEI), İnsan Güvenilirlik Değerlendirmesi (Human Reliability Assessment - HRA), İnsan Hata Oranı Tahmini Tekniği (Technıque For Human Reliability Analysis -THERP),

15 Güvenlik Fonksiyon Analizi (Safety Function Analysis), Güvenilirlik Merkezli Bakım(Reliability Centred Maintenance RCM) Sneak Analizi -Sneak Devre Analizi (Sneak Analysis - Sneak Circuit Analysis) İş Etki Analizi (Business Impact Analysis) İnsan Hata Tanımlaması (Human Error Identification - HEI), İnsan Güvenilirlik Değerlendirmesi (Human Reliability Assessment - HRA), İnsan Hata Oranı Tahmini Tekniği (Technıque For Human Reliability Analysis -THERP),