Önce - Sonra - Siz Ne Düþünüyorsunuz?

Transkript

1 ilkogretim 1-3.qxp :36 Page 35 Önce - Sonra - Siz Ne Düþünüyorsunuz? Erin Eren, Giorgio Cavicchioli, Roberto Cavicchioli, Doða Pulat, Ece Yalçýn, Defne Yalçýn, Cenk Esen Yaþ: 6-12 Sanatçý: Leyla Sakpýnar Okul: Hayart Sanat ve Gösteri Merkezi, KG&CC, Kemerburgaz Teknik: Resim; Kraft kâðýdý üzerinde ev yapýmý akrilik boya yaþlarýnda olan yedi çocuk, 2m x 2m büyüklüðünde kâðýt üzerine akrilik boya ile bir grup çalýþmasý gerçekleþtirdi. Yaþadýklarý Kemerburgaz bölgesinin hem iyi hem de o kadar iyi olmayan deðiþimini resimleyerek vurgulamak istediler. 35

2 ilkogretim 1-3.qxp :36 Page 36 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ "Nerede o eski günler? Bizim gençliðimizde her þey daha güzeldi. Teknoloji denilen illet böyle yaptý her þeyi. 'Ýlerleme'ymiþ, resmen bozulma bu. Ahlak diye bir þey kalmadý bir kere insanlarda, dinsiz imansýz dolaþýyorlar. Bir de bana muhafazakâr diyorlar; iyiyi korumak istemek muhafazakârlýksa muhafazakârým. Her þey bozuldu ama Sýrf ahlak falan da demiyorum, dýþ görünüþüne de yansýdý bozulma insanlarýn. Cici cici giyinmiþ kýzlar nerde, abuk sabuk modalar çýkaran þimdiki kýzlar nerde? Güzel olmak bile bozuldu. Estetik anlayýþý sýfýr. Eee sanatta da ayný; eskiden dalda bir elma çizerlerdi; kopar ýsýr. Bu da sanat mý? Bir resme bakýyorum, çorba! Çorba da bozuldu gerçi; þimdi bu önümüze koyduklarý yemek de yemek mi? Annemin yemeklerini hatýrlýyorum da Annem tam anneydi; bugünlerde anne kalmadý, hem doðurmayý da reddediyorlar. Bizim zamanýmýzda " þeklinde cümleler de kurabilirsiniz tabii. Böyle bir durumda hayatta size bol þans; geçmiþe mahkûm olmuþ, hala deredeki ilk yýkanma anýnda yaþýyorsunuz. Deðiþim; dün ve bugünün çatýþmasýdýr, þu andýr: Þimdi deðiþtiniz. Duygu Erbil GÖREMÝYORSANIZ DÝNLEYEBÝLÝRSÝNÝZ, DUYAMIYORSANIZ GÖREBÝLÝRSÝNÝZ Bir bebek doðar. Aradan birkaç yýl geçer þirin bir kýza, ya da oðlana dönüþür. Bir bakarsýnýz okula baþlamýþ. A'ydý B'ydi C'ydi derken, bir lise talebesi olmuþ. Daha sonra? Üniversite, hayaller, planlar, kariyer, iliþkiler... O minicik, yumuk gözlü bebek artýk ayaklarý üstüne saðlam basabilen, dört gözle tüm olup bitenleri takip eden bir þahsa dönüþüvermiþ. Oysa annesi için hala 7 yaþýnda gibidir, hiç büyümemiþtir. Çünkü anne de deðiþmiþtir. Artýk 30 yaþýnda deðil, 58 yaþýnda olgun bir kadýn olmuþtur. O bile farkýnda deðildir deðiþtiðini ki çocuðunun deðiþtiðini fark edebilsin. Deðiþiyoruz, hem ruhsal hem maddi. Belki fark Ýsimsiz Öðretmen: Fýrat Bingöl Okul: Ýstanbul Erkek Liseliler Eðitim Vakfý Caðaloðlu Ýlköðretim Okulu Teknik: Karýþýk teknik Bu çalýþmada, tuvalet kâðýdý rulolarýna resim yaparak geri dönüþüm bilincini oluþturmak ve malzemenin baþkalaþýmýna iþaret etmek hedeflenmiþtir. 36

3 ilkogretim 1-3.qxp :36 Page 37 Ýmaj ve Deðiþim Portre Çalýþmasý Öðretmen: Hacer Alptekin Okul: Hisar Okullarý Teknik: Resim Her çocuk kendi içinde hissettiði gibi "dýþýnda" gördüðü dünyadaki deðiþimlerin de farkýnda artýk. Ýklimler deðiþiyor; gezegenimiz deðiþiyor; DNA yapýlarýmýz deðiþiyor; biz deðiþiyoruz! Duygu ve düþüncelerimiz deðiþiyor. Deðiþim; son yýllarda belki de en çok duyduðumuz ve tartýþtýðýmýz bir kavram. Dünyanýn sanal evrenler içine giriþi, her türlü imaj, görsellik, ileti, iletiþim ve duygu ifadeleri de tüketim toplumuna baðlý olarak deðiþime uðruyor. Biliþim çaðý çocuk ve gençlerinin kaçýnýlmaz olarak kullandýðý bu simge ve semboller kýsaltmalar, iþaretler, göstergeler üretir oldu. Þu bir gerçek ki, "deðiþiyoruz!" Tüm bu toplumsal deðiþimlerle birlikte anlamlar, imgeler, göstergeler de hýzla deðiþmektedir. Sanatýn estetik özünü toplumsal olaylar, deðiþimler, insanlarýn toplumla olan çok yönlü iliþkileri oluþturur. Bu nedenle çocuk resimlerinde de, estetik yansýtmanýn temel konusu her zaman insandýr. Çocuk resimleri çoðu zaman tek bireyden hareket ederek bir genelleþtirmeyi gerçekleþtirir. Her estetik yaratmada iki önemli faktör vardýr çocuk resimlerinde. Yansýtma kiþisi ve o kiþinin duygusu Böylece çocuk, imajlar dünyasýna uzanan yolculuðu içinde estetik yansýtýmýný (kiþisini) farklý boyutlara taþýyarak, duygu, düþünce ve izlenimlerini tematik olarak görselleþtirmiþtir. - Beden dilini yorumlar. - Görsellerden hareketle metinler, cümleler yazar. - Bilgi toplamak amacýyla biliþim teknolojilerinden yararlanýr. - Duygu düþünce ve izlenimlerini görselleþtirmede renkleri kullanýr. Çocuklar, söz konusu görsel kazanýmlarýný edinirken, bilgileri organize etmede ipuçlarýndan yararlanýrlar. Var olan açýklamalardan hareket ederler ve çevre ile etkileþimde bulunurlar. Böylece deneyim kazanýrlar. Bu deneyimler çoðu zaman birleþtirici kurallar ve prensipler içerir. Çocuklarýn öðrenme sýrasýnda kullandýklarý en önemli mekanizmalardan birisi de algýdýr. Algý, imge ile duygunun farkýnda olma, bunlarý akýlda tutma ve yansýtma yeteneðidir. Bu noktada biz sanat eðitimcilerinin görevi, çocuðun gelecekte kullanacaðý evrensel ve çok yönlü yaratýcý dilini oluþturmasýna olanak saðlamaktýr. Çocuðun dünya ile iletiþim kurma aþamasýnda karþýlaþabileceði güçlüklere çözüm üretebilmesi için ona ýþýk tutmak ve yolunu aydýnlatmaktýr. Ancak bu yolla yaratýcý, baðýmsýz, üretici, geliþen, deðiþen ve bunun farkýnda olan bireyler yetiþtirmemiz mümkün olacaktýr. 37

4 ilkogretim 1-3.qxp :36 Page 38 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ 38 etmiyor çevremizdekiler içimizde neler olup bittiðini, ne fýrtýnalarýn koptuðunu ya da, ne rengârenk çiçeklerin açtýðýný. Koparýveriyorlar hiç acýmadan o rengârenk çiçekleri bazen. Ama biz yýlmýyoruz büyük fýrtýnalar koptuðu zaman. Liman arýyoruz kendimize, gemimizi saklamak için, dayanabilmek için bu þiddetli kuvvete. Kimimiz baðýrýyor, kimimiz þarký söylüyor, kimimiz resmediyor, kimimiz beste yapýyor, kimimiz yazýyor, kimisi fýrtýna ortasýnda kalmayý tercih ediyor. Ve en çok hasarý bir limana sýðýnmayan alýyor çoðu kez. Ýçimizdeki çiçekler de bazen o kadar çoðalýyorlar, o kadar canlanýyorlar ki dýþýmýza taþýveriyorlar. Taþmalarda resmini çekiyoruz onlarýn gösterebilmek için renklerimizi, nasýl renklendiðimizi insanlara. Deðiþim her zaman mutlak. Hiçbir zaman ayný deðiliz. Maddi manevi daima farklýlýklar var aramýzda. Ýliþkilerimiz, yaþam stillerimiz, duygularýmýz, düþüncelerimiz, hayallerimiz ve planlarýmýz hiç ayný kalmýyor. Artýk çocukluklarýmýz da deðiþiyor, gençliklerimiz tatlanýyor. Ýçimizde artýk açmýyor gökkuþaðý, hep yaðmurlu içimiz, kapkaranlýk içimiz. Yaþadýðýmýz 21. yüzyýlda artýk azaldý çocuk neþesinin sokaktaki o cývýl cývýl sesi. Çocuklar artýk bilgisayarlardalar, ya da ders çalýþmakla meþguller. Yaþayamýyor hiç kimse dönemini, istediklerini. Dýþarýda doðuyor güneþ, yaðmur yaðýyor ýlýk ýlýk, bulutlar daðýlýyor yavaþ yavaþ. Ama içimizden hiç eksik olmuyor bulutlar. Eksik baþlýyoruz hayata artýk, deðiþiyoruz ama bu iyi deðil. Çoðu zaman fýrtýna ortasýnda kalýyor gençler, kayýplar veriyorlar artýk Baðýrýyoruz, þarký söylüyoruz, yazýyoruz Bizi duyuyor, dinliyor ve okuyorlar mý acaba? Duyamýyorlarsa okuyabilir; göremiyorlarsa dinleyebilirler. Sevde Nisa KÜÇÜK Odysseus un Yolculuðu Grup Çalýþmasý Yaþ: 7-9/10-12 Öðretmen: Filiz Iþýk, Deniz Soruklu, Ferda Öztürk Okul: Ekol Drama Sanat Evi Teknik: Video Art Yolculuk kavramý deðiþimi beraberinde getiriyor. Yolculuk, yola çýkmak, olduðun yerden baþka bir yere gitmek, rastlantýlar, tehlike ve deðiþen zaman Odysseus, Truva savaþýný kazandýktan sonra tayfalarýyla ülkesi Ýteka'ya doðru yola çýkar. Yolculuk esnasýnda birçok adaya gider. Baþlangýçta tayfalarý onun sözünden çýkmaz. O kraldýr diðerleri tayfa Ancak yolculuk ilerledikçe birçok þey yaþarlar. Tayfalar Odysseus'u eskisi kadar dinlemez. Yolculuk bitimine doðru Odysseus tüm tayfalarýný kaybeder. Tek baþýna kalmýþtýr. Artýk bir krala benzemiyordur. Tacý dalgalarýn üzerinde ondan uzaklaþýr. Proje üç drama sýnýfýnýn ortak çalýþmasýdýr. Önce bölüm bölüm Odysseus kitabý okunmuþ. Her bölümden sonra çeþitli drama çalýþmalarý (doðaçlama-ritim, dans, müzik, þiir, maske, fotoðraf) yapýlmýþtýr. Çocuklarla savaþ- barýþ, hakhaksýzlýk, yolculuk, deðiþim, güç vb. kavramlarý tartýþýlmýþtýr. Çocuklar metni yeniden yorumlayýp kendi metinlerini oluþturdular. Daha sonra hikâyenin önemli anlarý tespit edildi ve o anlar resmedildi. Bir resim genellikle bir çocuða ait deðildir. Bütün çocuklar resimleri ortak çizdiler.

5 ilkogretim 1-3.qxp :37 Page 39 Çiko Çukurcuma Canavarý Elanur Arslan, Neslihan Arslan, Yüsra Sayan, Ýbrahim Arslan, Ercan Arslan, Hilal Geyik, Erol Katýkaya, Ahmet Varlýk Sanatçý: Leyla Sakpýnar Okul: Hayaka Artý Sanat Platformu Teknik: Sepet Heykel Çocuklarla birlikte "sanat ve malzeme" konusunu ele aldýk. Sanat çalýþmalarý yapmak þimdiye kadar bizleri etkiledi mi, nasýl etkiledi? Bugüne kadar ne tür malzemelerle çalýþtýk? Tanýmadýðýmýz deneysel malzeme ne/neler olabilir? Tanýdýðýmýz bir malzeme ya da bir nesne baþka bir þeye dönüþebilir mi? Ne, nasýl deðiþir? Kullanýmý, anlamý farklýlaþýr mý, nasýl farklýlaþýr? Grupça nasýl çalýþýrýz. Kim, ne yapar. Herkes" komik bir þey yapalým" konusunda hem fikir. Hikâyeler Sanatçý: Leyla Sakpýnar Teknik: Akrilik Farklý madde ve malzemenin birleþimi ve deðiþimi 39

6 ilkogretim 1-3.qxp :37 Page 40 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ KÖPRÜ Toplum sanatla var olur, sanatsa toplumda oluþur. Pek çoðumuz bu gerçeði doðrular, yani sanat ve toplumun bir bütün olduðunu bilir. Peki, sanat ve toplum arasýndaki iliþkinin önemi üzerine bildiklerimiz, bu kalýplaþmýþ ifadelerle mi sýnýrlý? Yoksa sanatýn "kalýplaþmýþ ifadelerin ötesindeki gerçek deðerini" fark edebiliyor muyuz? Bu meseleye açýklýk getirmek için yazacaðým yazýda, "toplumdan sanata uzanan bir kavram köprüsü" kurmaya karar verdim. Toplum, farklýlýklarýn birleþmesiyle oluþmuþ bir yapýdýr. Ayný fikirlerden, ayný duygulardan, kýsacasý ayný insanlardan oluþmuþ bir topluluk, toplumu oluþturmazdý. Ayný insaný temsil eden bir kalabalýk meydana getirirdi. Eðer toplum, farklýlýklar yaþandýkça varlýðýný sürdürebiliyorsa, bu sonu gelmez farklýlýklarýn kaynaðý nedir? Her farklýlaþma bir deðiþimin sonucudur ve deðiþim, toplumun yapýtaþýnda, yani bireyde baþlayan bir süreçtir. Kiþi, savunduðu fikri zaman ilerledikçe sorgulayýp, hayatýna uyarlayabiliyor, hatta ondan vazgeçebiliyorsa deðiþmiþtir. Bununla beraber toplum, sahip olduðu bu deðiþimleri görebildiði, anlayabildiði sürece farklýlýklarý benimseyebilir. Toplumu topluma nasýl anlatýrsýnýz? Bu konuda pek çok yöntem olsa da, en etkili yöntem sanattýr. Sanatçý; duygularýný, fikirlerini, izlenimlerini kýsacasý, eserleri için gereken bütün malzemeleri toplumdan alýr. Ýnsanlardaki deðiþimleri gözlemler, toplumdaki farklýlýklarý eserine yansýtýr ve topluma sunar. Yani, toplumu topluma anlatýr. Toplumdan farklýlýklara, farklýlýklardan deðiþime, deðiþimden de sanata uzanan bu kavram köprüsünde þunu fark ediyoruz ki, toplumu bir arada tutan en önemli unsur sanattýr. Ýstanbul 2010 Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali'nin konusu olan, (Önce) Masallarý Deðiþtiriyoruz! Grup Çalýþmasý Öðretmen: Tijen Savaþkan Okul: Ihlamur Kasrý Çocuk Sanat Atölyeleri Teknik: Video art, ses-görüntü enstalasyonlarý Önce Masallarý Deðiþtiriyoruz! Masal TDK sözlüðünde "çocuklara anlatýlan ve çoðu olaðanüstü olaylarla süslenmiþ ilgi çekici öykü" diye tanýmlanýr. Oysa masallarýn kökenine inildiðinde aslýnda çocuklar için yazýlmadýðý, genellikle de klasik masallarýn Ortaçað ve feodal dönemin ürünleri olduðu görülür. Doðal olarak bu masallar o dönemin moral deðerlerini yansýtýrlar. Masallarda, otoriteye sorgusuz boyun eðmeyi, erkek egemen bir dünya görüþü içinde, etkin erkek kahramanlar ve pasif, güzelliðiyle elde edilmesi gereken ve seçilen, meta durumundaki prenseslerle temsil edilen, ya da çirkin ve kötü kadýn tiplemeleri vardýr. Ýyiler güzel, kötüler çirkindir. Birçok önyargý böylece çocuklarýn bilinçaltýný iþlenir. "Sabýrlý ol, boyun eð kazanýrsýn," "Sürüden ayrýlma," "Karþý çýkma yoksa baþýna kötü þeyler gelir," "Mutlu olmak için bir eþ bulmak yeterlidir," ve "Üvey anneler kötüdür" vb. Bu yargýlarýn her zaman günümüzün gerçekleriyle uyuþmadýðý, çaðdaþ insaný tanýmlamadýðý ve çocuklarda yanlýþ rol modelleri oluþturduðu açýkça görülür. Örneðin, Aðustos Böceði ve Karýnca masalýnda karþýmýza çýkan deðer sistemi, farkýnda olmadan bilinçaltýmýzda sanat ve sanatla uðraþanlara karþý bir önyargý geliþtirmektedir. Bu bakýþ açýsýný yeniden deðerlendirmek ve üzerinde 40

7 ilkogretim 1-3.qxp :37 Page 41 düþünmek için masala eleþtirel bir bakýþla yeniden yaklaþýlýr ve masallar tamamen deðiþtirilir. Çocuklar bu masallarý doðaçlama süreçleri ve tartýþmalarla deðiþtirdiler. Onlarýn yeniden yazdýklarý bu masallarý okurken çekilen videolarla ve kulaklýk yardýmýyla bu masallarýn ziyaretçi çocuklar tarafýndan dinlenmesiyle proje gerçekleþecektir. Ayrýca çocuklarýn kendi yazýlarýyla ve resimleriyle masal haline getirdikleri bu kitaplarýn sergilenmesiyle de görsel ve iþitsel malzeme görünür kýlýnacaktýr. Ayrýca tüm bu süreç hem çocuklarda hem de bienali gezen izleyicide bir farkýndalýk yaratacaktýr. Dilek Aðacý Grup Çalýþmasý Öðretmen: Emel Kehri-Tijen Savaþkan Okul: Ihlamur Kasrý Çocuk sanat atölyeleri Teknik: Enstalasyon Masallarla Deðiþiyoruz/Pinokyo Ramazan Güner, Elif Cebenoyan, Göksu Bakýr, Okyanus Dizdar, Sinem Kulaksýz, Rümeysa Karýncalý, Ýlayda Kurul, Berkay Ulukurt Yaþ: 8-9 Öðretmen: Emel Kehri Okul: Ihlamur Kasrý Çocuk sanat atölyeleri Teknik: Resim Bienali ziyaret eden çocuk ve gençlerin yaþadýðý dünyada, ortamda kýsaca hayatlarýnda deðiþtirmek istedikleri þeyleri isimlerini vermeden bir kâðýda yazýp bir aðacýn üzerine yapýþtýrabilecekleri interaktif ve gittikçe kendini çoðaltan ve paylaþýlan bir iþ. Aðaç, yýlýn dört mevsiminde sürekli deðiþen ve deðiþimi doðasýnda görsel olarak taþýyan, hem de kültürümüzde var olan olumlu deðiþimleri saðladýðýna inandýðýmýz dilek aðacýný çaðrýþtýrdýðý için seçilmiþtir. 41

8 ilkogretim 1-3.qxp :37 Page 42 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ "Deðiþiyorum, farkýnda mýsýn?" sorusuna da bu açýdan baktýðýmýzda, sanatýn toplumumuzdaki yeri ve önemini araþtýran, oldukça önemli, çaðdaþ ve bir o kadar da ciddi bir konu olduðunu görürüz. Nihat Berksu Özsoy ÝNSAN RESÝM DÝLÝ ÝLE ÖÐRENÝR, GELÝÞÝR VE DEÐÝÞÝR Ýnsana seslenme yeteneðimizi geliþtirmede eðitim ve öðretimin önemi büyüktür. Bu yapý, sanat dillerinin etkin kullanýmýyla saðlanýr. Yani sanat, öðrenmek ve eðitilmek iþlemini gerçekleþtiren en önemli araçtýr. Eðitilen insan, diðer insanlara daha çok fayda saðlar ve bütün geliþim bu eðitimin verimliliðine baðlýdýr. Eðitimin dili mutlak sanattýr ve sanatýn en soylu dili olan resim dilidir. Sembolleþen gerçek görüntü ders dokümanlarýný oluþturur ve bu dokümanlarýn algýlanmasý sayesinde insan öðrenir, geliþir ve deðiþir. O zaman resim nedir? Yazý, sayý, grafikler, þema ve þekiller, formlar, dokular, notalar, teknik planlar, haritalar kýsaca okul, zaman ve mekân içindeki geliþimimizi gerçekleþtiren yapýlar resimdir ve bu güçlü bir dildir. Onun içindir ki insan, resim dili ile öðrenir, geliþir ve deðiþir. Ýnsan, sanatýn her dilini kullanýr. Duygu ve düþüncelerini, anlatmada ve anlamada kullanýr. Bu dillere örnek, yazmak, konuþmak, sinema filmi hazýrlamak, tiyatro oyunlarý oynamak, fotoðraf çekmek, beste oluþturmak, vücut dilini kullanmak ve daha pek çok duyusal yol ve yöntemleri izlemek. Ýnsana seslenmek, insanlardan öðrenmek ve insanlar için üretmek resim diline mutlak baðlýdýr. Öðrencilerimin eðitim ve öðretim hayatlarýnda benim rolüm, görsel sanatlar alanlarýyla ilgilenmek. Bu alanýn sadece çizmek olmadýðýný her þekilde vurgulamak. Önemsiz bir uðraþ ya da yetenek iþi olarak görülen resmin sadece manzara, portre vb. Deðiþiyorum, Farkýnda mýsýn? Okul: Türkiye Eðitim Gönüllüleri Vakfý Eðitim Parký Teknik: Karýþýk teknik 42

9 ilkogretim 1-3.qxp :37 Page 43 Geçmiþten Günümüze Evlerdeki Deðiþim Derya Çöðendez, Emir Rakos, Þ. Can Kurþuncuoðlu Öðretmen: Oya Mete Yener Okul: Özel ENKA Ýlköðretim Okulu Teknik: Atýk çalýþmasý Geçmiþten günümüze evlerde olan deðiþim ilgimizi çektiði için bu konuyu iþlemeyi tercih ettik. Çalýþmanýn içinde resimlerin üstünde objelerin üçboyutlu halleri var. Resimleri görebilmek için baðlý olduklarý kolu çevirmek gerekiyor. Totem Öðretmen: Sevgi Garcia Okul: ENKA Ýlköðretim Okulu Teknik: Heykel, karýþýk teknik Ýnsanlarýn yaþadýðý kültüre, topluluða göre inançlarýnýn nasýl deðiþtiðini ele aldýk. Kabilelere ait eski dönemde yaþayan insanlarýn inançlarýndan yola çýkarak totemler belirledik. Hepimizin totemi farklý oldu, çünkü düþüncelerimiz farklýydý. Tüm totemleri bir araya getirerek Þuringa yaptýk. Öðrenciler neden o totemi seçtiklerine dair yazýlar yazdýlar ve çalýþmaya yapýþtýrdýlar. 43

10 ilkogretim 1-3.qxp :37 Page 44 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ olmadýðýný anlatmak. Resmin, bir dil olduðunu, bu dilin her dersin eðitim ve öðretim alaný olduðunu vurgulamak. Bütün öðrenme faaliyetinin resme baðlý olduðunu kavratmaya çalýþmak. Yazýnýn keþfinin resmin dili olduðunu anlatmak. Hayat boyu karþýlaþtýðýmýz sýnavlarda çýkan sorularýn resim dili olduðunu anlatmak. Ýnsanlar gerçekten, benim yeteneðim yok, resim çizemiyorum, resimle öðrenmiyorum diyebilirler mi acaba? Diyebilen varsa nasýl öðrendiklerini söyleyebilirler mi? Girdiðimiz sýnavlarda ben resim dilini okumuyorum, resim dili olan þýklardaki resimleri iþaretlemiyorum diyebilirler mi? Mimari alanda yapýlan evleri, köprüleri düþünün. Þehirlerin nasýl ve hangi dili kullanarak oluþturulduklarýný; mühendislerin ortaya koyduðu bilgisayarý, televizyonu, telefonu düþünün. Hangi dil kullanýlarak üretildi dersiniz. Bunlar resim dilinin kullanýlmasýnýn bir sonucu deðil midir? Resim ne deðildir? Ýnsana seslenen, resim dilini kullanan sadece þairler mi, resim dilini kullanan bestekâr mý ve yine resim dilini kullanan yazarlar mý, resim dilini kullanan mühendisler mi, resim dilini kullanan doktorlar mý, sinemacýlar mý, ressamlar mý? Öðrencilerimiz, geleceðimiz yani kültürümüzün koruyucu ve geliþtiricileri, resim diliyle, eðitim ve öðretim süreçleri içinde birbirlerine seslenemezler mi, bu sergi ile insana seslenemezler mi? Ýnsanlar, resim dili ile öðrenip, geliþip deðiþemezler mi? Evet, öðreniyoruz, geliþiyoruz ve deðiþiyoruz. Bunu da resim dili ile gerçekleþtiriyoruz. Uður Demirbaþ SANAT VE ÇOCUK Sanat ve çocuk, birbirine çok yakýþan iki kelime Yaratýcýlýðýn en fazla olduðu dönem çocukluk çaðý Deðiþim-Deðiþiyorum-Deðiþtirmek Ýstediklerim Sanatçý: Gonca Sezer Teknik: Resim, karýþýk teknik, fotoðraf Deðiþimi kendinde ve gelecekte gören 7-10 yaþ grubu çocuklarýnýn çalýþmalarýný, hayal-kurmaca unsurlarla gelecek düþüncesinin yaratýcýlýða dönüþtürülmesiyle gerçekleþtirdik. Bu iþlerde boynuzlarý olan insanlar, gelecekteki hayal kurgu þehirler, çizgi roman kahramanlarýnýn (manga) doða ile uyumunu oluþturan simgesel güçleri vb. var. 44

11 ilkogretim 1-3.qxp :37 Page 45 Nasýl Deðiþiyorum Kübra Özþahin, Semanur Ýleri Öðretmen: Birsen Akmaz Kuþ Okul: Kazým Karabekir Ýlköðretim Okulu Teknik: Fotoðraf Deðiþim sýnýrlar içinde bir dönüþümdür. Sýnýrlar içinde var olmaktýr. Deðiþimden dönüþüme geçerken her birey kendi sýnýrlarýndadýr. Nasýl deðiþiyorum? Önemli olan budur. Sýnýrlarý zorlamak esastýr. Eðitim de bu aþamada bir araçtýr. Karar ver ve doðrul! Deðiþiyorum, Deðiþiyorsun, Deðiþiyor Dönüþüyoruz Deðiþiyoruz Öðretmen: Tuba Akarlý, Pýnar Çiçekli Okul: FMV Özel Iþýk Ýlköðretim Okulu Teknik: Resim, yazý Öðretmen: Vildan Hançer, Sibel Okan Okul: VKV Koç Özel Ýlköðretim Okulu ve Lisesi Teknik: Enstalasyon Çocuklar tarafýndan boyanmýþ bardaklarýn dairesel bir aský düzeneðine misinalarla asýlmasýyla oluþan bir enstalasyon çalýþmasý. Bu projede doðadaki canlýlarýn ve nesnelerin deðiþimine yer verdik ve görsellerin yaný sýra yazýlardan da yararlandýk. 45

12 ilkogretim 1-3.qxp :38 Page 46 ÝSTANBUL ÇOCUK VE GENÇLÝK SANAT BÝENALÝ ise eðer, çocuklarý sanata yönlendirmemek ayýp kaçmaz mý sizce de? Bu zamana kadar bu alanda gerçekleþtirdiðim projeler sadece okulumuz sýnýrlarý dahilinde etkinlik boyutunda kalmýþtý. Gel gelelim günün birinde Ýstanbul diyarýnda bir ajans kuruldu, adý da "Ýstanbul 2010 Avrupa Kültür Baþkenti Ajansý" kondu. Bu ajansta bir de eðitim bölümü açýldý. Ne de iyi yapýldý. "2010 Okullarda Projesi" adý altýnda biz öðretmenlere fýrsat verilmesini çok isabetli alýnmýþ bir karar olarak görüyorum ve her kim bu düþünceyi ortaya attý ise kendisine insanlýk adýna buradan teþekkür ediyorum. Aðaç yaþken eðilir sözünü hepiniz bilirsiniz. Fakat bizim yaptýðýmýz eðme iþlemi sadece ders boyutunda kalýyordu. Madalyonun öteki yüzü hiç kimsenin aklýna gelmiyordu. Ya da geliyordu da gelenlere, gelmeyenler tarafýndan sürekli gelmemesi gerektiði yönünde baskýlar yapýlýyordu. Biraz tekerleme gibi oldu fakat iþin bu tarafýndan bakýnca böyle. Karþýmda sanata meyilli fakat yönlendirmeyi bekleyen büyük bir çocuk ordusu var. Fakat bir o kadar da çocukluk dönemlerinde resim ya da müzik derslerinde matematik, fen ya da tarih dersi görmüþ ya da ezberlettirilmiþ, sanatýn ne olduðundan, neden gerekli olduðundan bihaber bir ebeveyn ordusu "Otur dersini çalýþ? Yine mi resimle uðraþýyorsun" ya da "Yine mi flütü aldýn eline, aç da test çöz!" gibi cümleler Üzülerek söylüyorum ki bu cümleler sanata aç ve bir o kadar da fazlasýyla yaratýcý düþünebilen çocuklardan ve gençlerden duyduðum serzeniþler. Sýrf bu sebepten ötürü veli toplantýlarý düzenleyip ailelerle görüþmeler yapýyorum ve onlarý bilinçlendirmeye çalýþýyorum. Ben saðlýklý bir toplum için saðlýklý iletiþimden yanayým. Þimdiye kadar beni anlamayan hiçbir veli görmedim. Eleþtirmek en kolay yapýlan iþtir. Eleþtiriden önce meselenin köküne inmek gerekir. Amaç saðlýklý bir toplumsa, toplumu oluþturan bireyleri erken yaþlarda eðitmeye baþlamalýyýz. Fakat Deðiþiyorum, Farkýnda mýsýn? Grup Çalýþmasý Sanatçý: Hülya Küpçüoðlu Teknik: Resim; Karýþýk Teknik Erenköy Ýlkokulu nda, Sarmaþýk Anaokulu nda ve kendi atölyemde olmak üzere farklý yerlerde deðiþim üzerine üretilen farklý teknikte çalýþmalar yapýldý. 46

13 ilkogretim 1-3.qxp :38 Page 47 Kýrmýzý Baþlýklý Kýz Öðretmen: Emel Örs, Deniz Dere, Ýlgen Arzýk Okul: Atölye7 Sanat Evi Teknik: Karýþýk teknik, resim Yaþamlarýmýz ihtiyaçlarýmýz doðrultusunda deðiþir. Proje amacýmýz; yaþamdaki deðiþimin bir yerden bir yere gidiþini (zaman-mekân) baþka kimliklere, baþka yaþamlara taþýndýðýný anlatabilmek Biri deðiþmez, hepsi deðiþir. Her birinin zihninde kalan anýlar farklýlýk gösterir ve baþka yaþamlara taþýnýr. Yaþadýðýmýz mekânlar, yaþamýn aksesuarlarý hayata renk katýp süslese de, fiziki olarak yanýmýzda olmasa da hissettiklerimiz ve gördüklerimizdir bizimle gelen Yaþam bir üretimdir. Çocuklar yaþamýn en doðal, en saf, en gerçek baþyapýtlarýdýr. Çocuklar yaþam sanatý içinde doðal bir sanatçý olarak yerini bulur. 47