Yetişkinlerde Nöbet ve Status Epileptikus



Benzer belgeler
HASTAYA YAKLAŞIM. Dr. Mustafa SEVER Acil Tıp T p Uzmanı Acil Tıp T p AD Mart 2007

ACİL SERVİSTE NÖBET YÖNETİMİ UZ DR SEMRA ASLAY YDÜ HASTANESİ ACİL SERVİS MART 2014

Temelde akılda tutulması gereken nöbetlerin iki çeşit olduğudur parsiyel (yani beyinde bir bölgeye sınırlı başlayan nöbetler jeneralize (beyinde

KONVÜLSİYON (NÖBET) GEÇİREN ÇOCUK. Dr.Ayşe SERDAROĞLU Gazi ÜTF Çocuk Nöroloji

Konvülziyonlu Hastaya Yaklaşım

EPİLEPSİLİ HASTAYA GEBELİK DÖNEMİNDE OBSTETRİK YAKLAŞIM

TANIM NÖBET HİKAYE Epilepsi hastası 2. Yeni nöbet 3. Konversiyon bozukluğu?? 4. Status epilepticus

Konvülsiyon tanımı ve sınıflandırması Epilepsi tanım ve sınıflandırması İlk afebril nöbet ile başvuran çocuğa yaklaşım Epileptik sendrom kavramı

FEBRİL NÖBETLER. Doç Dr. Sema Saltık

Epileptik Durum, ED yönetiminde güncelleme. Dr. Şerife ÖZDİNÇ Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD

Hepatik Ensefalopati. Prof. Dr. Ömer Şentürk

KONFÜZYON KONFÜZYON DR.ÖMER DOĞAN ALATAŞ

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Ölümcül Santral Sinir Sistemi Hastalıkları II menenjit, ensefalit, KİBAS ve status. Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Acil Tıp Anabilim Dalı

Konvülsiyon tanımı ve sınıflandırması Epilepsi tanım ve sınıflandırması İlk afebril nöbet ile başvuran çocuk Epileptik sendrom kavramı ve West

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği

ENGELLI ATAMASI EKPSS SONUÇLARI H29

Tanımlar. Epidemiyoloji. Patofizyoloji 9/27/2012 ERİŞKİNLERDE NÖBET VE STATUS EPİLEPTİKUS

Acil Serviste Sedasyon ve Analjezi

ÇOCUKLUK ÇAĞINDA EPİLEPTİK NÖBETLER. Doç. Dr. Sema SALTIK

ANTİEPİLEPTİK İLAÇLAR. Prof.Dr.A.Tanju ÖZÇELİKAY

MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık

ÇOCUKLUK ÇAĞI BAŞ AĞRILARINA YAKLAŞIM. Doç. Dr. Sebahattin VURUCU GATF Çocuk Nörolojisi BD

(trankilizan ilaçlar)

Antiepileptik İlaç Başlama İlkeleri. Prof. Dr. Dilşad TÜRKDOĞAN

STATUS EPİLEPTİKUS. Dr.Yunus Karaca Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. 10 Ulusal Acil Tıp Kongresi Mayıs 2014, Antalya

Bu ünitede; Bilinç değişikliği olan hastalara genel yaklaşım anlatılacaktır. Bilinç değişikliğinin birçok nedeni belirtilmiş, bu hastalara genel

Konvülsiyon Geçiren Çocuk; Ateşli ve Ateşsiz. Doç.Dr. Gülşen KÖSE Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Nöbet ve Status Epileptikus

Alkol entoksikasyonu ve yoksunlugu. Dr.Figen Karadağ Maltepe Üniversitesi tıp Fakültesi

PLAN PEDIATRIK NÖBET NÖBET ÖYKÜ. Afebril nöbet Febril nöbet Status Epileptikus Yaklaşım Tedavide kullanılan ilaçlar VE STATUS EPILEPTIKUS

Nöbet: Beyin nöronlarının anormal elektriksel deşarjı

8 Merdiven çıkmak, yürümek gibi hareketler baş ağrınızın şiddetini etkiliyor mu? (azaltıyor, etkisiz, arttırıyor)

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi

FEBRİL KONVÜLSİYON: Tedavi Edilmeli? / Edilmemeli? Prof. Dr. Hasan Tekgül E.Ü.T.F. Çocuk Nörolojisi Bilim Dalı

Eser Elementler ve Vitaminler

Ölümcül Santral Sinir Sistemi Hastalıkları I epidural, subdural, intraparankimal kanamalar

YOĞUN BAKIMDA STATUS EPİLEPTİKUS. Dr. Perihan Ergin Özcan İÜ İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji AD Yoğun Bakım Bilimdalı

Mod.Yrd.Doç.Dr.Celal KATI Dr.Özgür L.YAMANLAR

KOMA STATUS EPİLEPTİKUS BEYİN ÖLÜMÜ

Epidemiyoloji ISI-İLİŞKİLİ ACİLLER. Patofizyoloji. Klinik. Prickly heat. Heat edema

İNFANT VE ÇOCUKLARDA MODİFİYE GLASKOW KOMA SKALASI

Uykuyla İlişkili Hareket Bozuklukları. Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU

Belirgin morbidite ve mortaliteye neden olan, hızlı tanı ve tedavi gerektiren acil bir durum.

Prevelansı. Ayrı bir kategori olan basit febril konvülziyonda insidans : %3 4. ABC Güvenlik Çemberi. Nöbetin güvenle durdurulması

Narkolepsi..Dr.Zerrin.Zerrin Pelin Pendik Devlet Hastanesi Uyku Bozuklukları Birimi

MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.

Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ

Nörolojik Yoğun Bakımda Status Epileptikus. Dr. Ayşe Kocaman Sağduyu

UYGUNSUZ ADH SENDROMU

Olgular. Kan Gazı Değerlendirilmesi Sunum planı. AKG Endikasyonları

Şizofreni tanılı hastada antipsikotiklerletetiklenen nonkonvulsif statusepileptikus olgusu

SSS ENFEKSİYONLARI OLGU SUNUMLARI. Dr. Hande Aydemir Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları A.D

HEMORAJİK İNME. Yrd. Doç. Dr. Aysel MİLANLIOĞLU Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji ABD

(ANEVRİZMA) Dr. Dağıstan ALTUĞ

ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA ANTİEPİLEPTİKLERİN KULLANIMI

Omurga-Omurilik Cerrahisi

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy

ÇOCUKLARDA DİRENÇLİ EPİLEPSİ. Prof. Dr. YÜKSEL YILMAZ Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nörolojisi BD

Vitaller ; Kan gazı;

Gebelik ve Enfeksiyonlar. Prof.Dr. Levent GÖRENEK

ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA

Arş.Gör.Dr. Ahmet UZUNDURUKAN

KULLANMA TALİMATI. MUSCOFLEX 4 mg/2 ml I.M. enjeksiyon için solüsyon içeren ampul Kas içine uygulanır.

β Bloker ve Kalsiyum Kanal Bloker Zehirlenmeleri Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Tıp Fak. Acil Tıp Ad

Arter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

Disritmiler, Ölümcül Disritmiler ve Elektriksel Tedaviler

Adrenal Yetmezlik. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler

Türk Pediatrik Hematoloji Derneği (TPHD) Hemofilide Cerrahi Çalıştayı Uzlaşı Raporu

Prof.Dr.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı Eğitim yılı

Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D.

Pediatrik Havayolu Yönetimi

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

MYOLOGIA CRUSH SENDROMU. Dr. Nüket Göçmen Mas

Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer

Travmatik Beyin Hasarı ve Ketamin Kullanımı. Doç. Dr. Tarık Ocak Kanuni Sultan Süleyman EAH Acil Tıp Eğitim Kliniği

ASETOMİNOFEN ZEHİRLENMELERİ UZ. DR. MEHMET YİĞİT SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ «

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik YöneAmi ve TanıBm Daire Başkanlığı

Status Epileptikus DERMAN. Mehmet Açıkgöz. Derman Tıbbi Yayıncılık 738

Göğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN /

Çocuklarda Uyku ve İlgili Sorunlar

ALKOL ZEHİRLENMELERİ. Doç. Dr. Levent Avşaroğulları Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Kayseri

Doppler Ultrasonografi ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ

Patogenez Hastalığın etyopatogenezi tam olarak açıklanamamıştır. Yüksek ateşe bağlı vücut ısısındaki değişiklikler, enfeksiyonun

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

REM UYKU ĠLĠġKĠLĠ PARASOMNĠLER. Dr Selda KORKMAZ Ģubat 2012

Sunum Planı. Hayatı Tehdit Eden. Enfeksiyon. Kimler Risk Altında? Nasıl Sınıflanıyor MSS Enfeksiyonları

Hipoglisemi-Hiperglisemi. Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul

SEDASYON-ANALJEZİ KAS GEVŞETİCİLER

KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ

KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA. Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji

II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:

Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri

Uyku Bozukluklarına Bağlı Oluşan Metabolik ve Kronik Hastalıklar. Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU

Postoperatif Noninfeksiyoz Ateş. Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD

ÜRÜN BİLGİSİ. CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz

RESUSİTASYON FARMAKOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

Acil Serviste Hipertansif Hastaya Yaklaşım

Transkript:

Yetişkinlerde Nöbet ve Status Epileptikus Dr. Bora KAYA 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 1

Nöbetler Nöbet, beyindeki nöronların uygunsuz elektriksel boşalmasının neden olduğu anormal nörolojik fonksiyonlar zinciridir Bazı hastalarda EEG değişimleri varken klinik belirtiler görülmeyebilir Anormal beyin aktivitesi olan bazı klinik durumlar nöbet benzeri tablo ile karşımıza gelebilir ancak gerçek nöbet değildirler 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 2

Nöbetler Epileptik dönem geri dönebilen ve tekrarlayıcı semptomlar yapan hipoglisemi, alkol yoksunluğu, zehirlenme ve diğer metabolik bozukluklara ait bir dönem değildir Primer veya idiyopatik nöbetlerde sebep tespit edilemez Sekonder ya da semptomatik nöbetler bir kitle lezyonu, önceki kafa travması veya inme gibi tanımlanabilir bir nörolojik durumun bir sonucudur 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 3

Nöbetler Beyin, konvülzan etkili ilaçlar, derin metabolik bozukluklar, ya da kafaya sert bir darbe, elektrik stimulasyon, normal kişilerde reaktif nöbetlere neden olabilir. Reaktif nöbetler genellikle kendini sınırlar ve nöbet bozukluğu veya epilepsi olarak kabul edilmez Epilepsi ; genetik veya serebral bozukluğa bağlı olarak rekürren nöbetlerdir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 4

Sınıflandırma Jeneralize nöbetler (bilinç her zaman kayıp) - Tonik-klonik nöbetler (grand mal) - Absans nöbetler (petit mal) - Diğerleri (myoklonik, tonik, klonik, atonik nöbetler) Parsiyel (fokal) nöbetler - Basit parsiyel (bilinç değişikliği yok) - Kompleks parsiyel (bilinç bozuk) - Sekonder generalize olan parsiyel nöbetler (basit veya kompleks) Sınıflandırılmamış (yetersiz bilgi nedeniyle) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 5

Jeneralize nöbetler Derin beyin dokularından dışa doğru yayılan elektrik deşarjı nedeniyle oluşan, tüm serebral korteksin eşzamanlı olarak aktivasyonu ile oluşur. Ataklar ani bir bilinç kaybı ile başlar Bilinç kaybı bazen tek bulgu olabilir (absans nöbet) veya çeşitli motor bulgular olabilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 6

Jeneralize nöbetler Jeneralize tonik-klonik nöbetler (grand mal), en bilinen ve dramatik jeneralize nöbetlerdir Uyarı veya aura olmadan ani bilinç kaybı ile başlar Aniden rijit hale gelir, ve ekstremiteler uzatılarak yere düşer. Sık sık apne ve derin siyanozda olabilir İdrar kaçırma ve kusma olabilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 7

Jeneralize nöbetler Katı (Tonik) faz azalır, gövde ve ekstremitelerde simetrik, ritmik (klonik), sıçrama gibi kaba titremeler artar Atak sonunda hasta genellikle derin, hızlı nefes alıp verme ile, yumuşak ve bilinçsiz bir halde kalır 60 ila 90 saniye kadar sonlanır (etraftaki kişiler nöbetin süresini genelde abartır) Bilinç yavaş yavaş döner, ve postiktal kafa karışıklığı ve yorgunluk birkaç saat ya da daha fazla sürebilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 8

Absans nöbetler Absans nöbetlerde postural tonus kaybolmaz, hastalar şaşkın,ortamdan kopuk ve içine kapalı görünür sadece bir göz seğirmesi olabilir Atak aniden kesilir ve postiktal belirti vermeyebilir Klasik absans nöbetler okul çağındaki çocuklarda görülür, aile ve öğretmenler hayal kurma veya dikkatsizlik olarak algılar. (Günlük 100 kez oluşabilir) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 9

Absans nöbetler Absans ataklar tek başına ya da diğer tür nöbetler ile birlikte oluşabilir. Genellikle çocuk büyüdükçe iyiye gider Yetişkinlerdeki benzer atakların küçük kompleks parsiyel nöbet olması olasılığı daha yüksektir. Ayırım yapılması nöbet nedenleri ve tedavisi açısından oldukça farklı olduğundan önemlidir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 10

Parsiyel(fokal) nöbetler Serebral korteksin lokalize bir bölgesinde başlayan elektrik deşarjı nedeniyle oluşur Basit parsiyel nöbette bilinç ve mental durum etkilenmez Atak başlangıcındaki klinikten beyindeki odağı tahmin edilebilir (görsel başlangıç oksipital, koku ve tat ile başlangıç medial temporal lob gibi) Bu auradan sonra sekonder jeneralizasyon olur 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 11

Parsiyel(fokal) nöbetler Bilinç veya mental bozukluğun olduğu fokal nöbetler, kompleks parsiyel nöbetlerdir Genelde temporal lob kaynaklıdır Düşünme ve davranış değişiklikleri de olabildiğinden psikomotor nöbetler de denir Psikiyatrik hasta gibi yanlış teşhis konabilir çünkü tuhaf semptomları olabilir. otomatizm, visseral belirtiler, halüsinasyonlar, bellek bozuklukları, çarpık algılama ve duygulanım bozuklukları içerebilir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 12

Parsiyel(fokal) nöbetler Otomatizm; dudak şapırtısı, giyim ya da düğmeleri ile oynamak, ya da kısa cümleleri tekrarlamak gibi basit, tekrarlayan, amaçsız hareketler. Visseral belirtiler genellikle epigastriumda yükselen "kelebekler" gibi bir his oluşması. Halüsinasyonlar, koku alma, tat, görsel ya da işitsel Görsel algı, zaman ve bellek karmaşası gibi bozukluklar olabilir. Duyusal belirtileri yoğun korku hissi, paranoya, depresyon, ya da nadiren, sevinç ya da çoşku dolu olmayı içerebilir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 13

Parsiyel(fokal) nöbetler Her iki hemisfere yayılarak jeneralize nöbeti taklit edebilir (sekonder jeneralizasyon) Bazı hastalarda fokal belirtiler hızlı olur ve görülmeyebilir, bu durumda doğru tanı EEG de fokal deşarjların gösterilmesi ile konulabilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 14

Klinik özellikler Gerçekten nöbet mi? Sadece fizik muayene yeterli değil, dikkatli bir öykü alınmalı, mümkünse şahitlerle görüşme yapılmalı Lokal, yaygın, simetrik, ani veya yavaş başlangıç, mesane veya dışkı kontrolü, süre, postiktal konfüzyon ve letarji Sonra klinik tanımlama yapılır; Eski epilepsi? Nöbet özellikleri uyumlu mu? Presipite eden faktörler? 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 15

Klinik özellikler Uykusuzluk, alkol ya da madde geri çekilmesi, enfeksiyon, elektrolit bozuklukları, madde kötüye kullanımı Antiepileptikler sorgulamalı; unutulan doz veya ilaç değişiklikleri, genel formülasyonu markası, dozaj değişikliği Nöbet öyküsü yoksa fizik muayenede önceki dil ısırıkları, yaralanma izleri eski nöbetleri destekler 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 16

Jeneralize tonik klonik 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 17

Jeneralize?????? 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 18

Absans Nöbet 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 19

Kompleks parsiyel 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 20

Basit Parsiyel 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 21

İkincil nöbetlerin genel nedenleri Travma (yakın veya uzak) Intrakraniyal kanamalar Yapısal santral sinir sistemi anormallikleri Vasküler lezyon (anevrizma, arteriyovenöz malformasyon) Kitle lezyonu (primer veya metastatik tümör) Dejeneratif nörolojik hastalıklar ve doğuştan beyin anormallikleri Metabolik bozukluklar Hipo-hiperglisemi Hipo-hipernatremi Hiperozmolar durumlar Üremi Karaciğer yetmezliği Hipokalsemi, hipomagnezemi (nadir) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 22

İkincil nöbetlerin genel nedenleri Enfeksiyon (menenjit, ensefalit, abse) Toksinler ve ilaçlar (birçok) Kokain, lidokain Antidepresanlar Teofilin Alkol yoksunluğu İlaç geri çekilmesi Eklampsi (doğum sonrası 8 hf kadar oluşabilir) Hipertansif ensefalopati Anoksik-iskemik hasarı (kardiyak arrest, ciddi hipoksemi) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 23

Fizik muayene Özellikle baş ve omurga yaralanmalarına dikkat Kırıklar, burkulmalar, çürükler Özellikle posterior omuz çıkığına dikkat Ağız dil yaralanmaları, aspirasyon Vital bulgular, sat O2, glukoz Basit veya kompleks parsiyel nöbetleri takip eden geçici ve çoğunlukla tek taraflı fokal defisit görülmesi Todd paralizisi olarak adlandırılır genelde 48 saatte düzelir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 24

Ayırıcı tanı Paroksismal bozukluklar * Nöbetler * Senkop * Yalancı nöbetler (konversiyon, panik, munchausen) * Hiperventilasyon sendromu (anksiyete sonrası) * Migren (parıldayan skotomlar) * Hareket bozuklukları (distoni, kore..) * Narkolepsi / katapleksi (kontrolsüz gündüz uykusu/ bilinç kaybı olmadan postural kas tonusunda ani kısa kayıp) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 25

Ayırıcı tanı Atak ani başlar ve sonlanır Atak ayrıntıları hatırlanmaz Atak esnasında istemsiz hareket ve davranışlar olur Birçok nöbette postiktal konfüzyon ve letarji mevcuttur 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 26

Laboratuar Diğer sebeplere bağlanmamış nöbetlerde glukoz ve ilaç düzeyi yeterli olabilir Serum glikoz, elektrolitler, kan üre azotu, kreatinin, kalsiyum, magnezyum, gebelik testi ve toksikoloji çalışmaları 1 saat içinde kendiliğinden düzelen artmış anyon açıklı metabolik (laktik) asidoza neden olabilir Kan prolaktin düzeyi nöbetten hemen sonra, kısa bir süre (15-60 dakika) için yüksek olabilir ve gerçek-pseudo nöbet ayrımına yardımcı olabilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 27

Laboratuar Serumda ilaç tespit edilmesi hastanın kronik ilaç kullanımının bir göstergesi olabilir İlacın toksik veya terapötik dozda olup olmadığına bakılır Yarışmalı başka ilacın olup olmadığı da önemlidir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 28

Radyografik Çalışmalar İlk nöbetse BT Geçmiş bulgular, fizik bulgular ve eşlik eden hastalıklara göre de BT çekilebilir Klinisyenin şüphesi de önemlidir Baş veya boyun travması şüphesi varsa, servikal omurga radyografileri alınmalıdır. Göğüs radyografileri, primer veya metastatik tümörlerde veya aspirasyon şüphesinde 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 29

Diğer çalışmalar Lomber ponksiyon; ateş, immün baskılanmış hasta, kontrastsız BT de SAK şüphesi varsa endikedir EEG; çok yardımcı olabilir ancak acillerde? Nonkonvulsif status epileptikusu dışlamakta Devam eden status epileptikusu tespit etmekte İnce konvülzif status epileptikus Paroksismal bir atağı değerlendirmek Kalıcı, açıklanamayan mental durum bozukluğu olan bir hastanın değerlendirilmesinde dikkate alınabilir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 30

Tedavi (Aktif nöbeti olan hasta) Küçük yaralanmalardan koru, aspirasyona karşı yan çevir, aspiratör hazırla Komplikasyonsuz nöbetlerde ilaç tedavisi gerekmez Gereksiz sedasyon değerlendirme sürecini zorlaştırır Sonlanmayan nöbetlerde status epileptikus göz önünde tutulmalıdır 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 31

Tedavi (Eski nöbet öyküsü olan) Belgelenmiş nöbeti olan hastalardır Presipite eden faktörleri iyi tanımlamak lazım Çoğunlukla ilacın alımında eksiklik vardır Bazı ilaçların yarı ömrü dolayısı ile tek doz bile eksik alınması düzensizlik yaratabilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 32

SIK KULLANILAN ANTİEPİLEPTİKLERİN ÖZELLİKLERİ İLAÇ ORAL DOZ(mg) TERAPÖTİK DÜZEY Mcg/mL Carbamazepine (Tegretol ) Gabapentin (Neurontin ) Lamotrigine (Lamictal ) Levetiracetam (Keppra ) Oxcarbazepine (Trileptal ) Phenytoin (Epanutin) Topiramate (Topamax ) Valproic acid (Depakene ) 400 1200, 3-4 bölünmüş doz 900 3600, 3 bölünmüş doz 25 500, 2 bölünmüş doz 1000 3000, 2 bölünmüş doz 600 1200, 2 bölünmüş doz 300 600 3 bölünmüş doz 200 400, 2 bölünmüş doz 15 60 mg/kg, 2-3 bölünmüş doz ETKİN HALE ULAŞIM GÜNÜ 4 12 2-4 12-17 1 2 1-2 5-7 2 5 6-10 25-33 5 45 1-2 6-13 10 30 1-3 9 10 20 2-10 7-42 2 5 4-8 21 50 150 2-4 12-18 SERUM YARI ÖMRÜ (saat) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 33

Tedavi (Eski nöbet öyküsü olan) Antikonvulzan düzeyleri çok düşükse yükleme dozu verilebilir ve tedavisi ayarlanır Yükleme dozu olmadan serumda etkin doza ulaşma 2-10 güne kadar uzayabilir Oral fenitoin yüklemesi (18mg/kg tek doz veya 3 e bölerek 2 saatte bir) 2-24 saatte terapötik doza ulaşır 10-20 mg/kg iv ise 1-2 saatte aynı etkiye ulaşır 150 mg/dk dan verilen fosfenitoin 10-20 mg fenitoine eşdeğerdir Diğer ilaçlar hastanın nöroloji doktoru ile beraber başlanmalıdır 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 34

Tedavi (eski nöbet öyküsü olan) Uyumsuz hastalarda toksikasyon riskine karşı yükleme yapılmadan kan düzeyi örneği alınmalı Düzey yeterli ve tek atak varsa ek tedavi gerekmeyebilir Acil serviste gözlem süresi için kesin kurallar yok İv yükleme haricinde oral tedavinin etkisi 1-2 gün alabilir bu durum anlatılarak güvenilir bir yakını ile taburcu edilmelidir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 35

Tedavi (ilk nöbet) Ilk nöbet ile hastaneye yatış ya da antikonvülsan tedavinin hastada başlatılması için ihtiyaç ile ilgili herhangi bir sabit kural yok Genelde, ilk nöbet ile, normal bir nörolojik muayene, akut ya da kronik tıbbi komorbiditeler, normal bir görünüm olmak üzere normal tanısal test, ve mental durumu normal olan hastalar tabucu edilebilir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 36

Tedavi Nöbet nüks riskinin oldukça yüksek olduğu gibi tanımlanabilir bir nörolojik durumu nedeniyle ikincil nöbetleri olan hastalar genellikle tedavi edilmelidir. Karbamazepin, valproat, lamotrijin, gabapentin, topiramat, levetirasetam ve okskarbazepin gibi yeni antiepileptik ajanlar, yeni başlangıçlı nöbetlerde tercih edilmelidir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 37

Tedavi Primidon(mysoline 250 mg tb), fenobarbital ve fenitoin gibi eski ajanlar, suboptimal ajanlar olarak kabul edilebiliyor Ancak acil serviste tanı konulmuş ilk nöbetlerde başlanabileceğine dair çalışmalarda mevcut Sonuç? Nöroloji kliniği ile ortak bir yol seçilmeli Taburculukta günlük yaşamla ilgili öneriler 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 38

HIV ve Epilepsi Nöbet nedenleri farklı olsada bu grup hastalarda daha sıklıkla nöbetle karşılaşılır Kitle lezyonları, HIV ensefalopatisi ve menenjit sıklıkla görülür BT de kitle lezyonu yoksa, klinik olarak KİBAS bulguları yoksa menenjit açısından Lp yapılmalıdır Sebep bulunamazsa kontrastlı BT ve MR planlanmalıdır 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 39

HIV hastalarında nöbet nedenleri Kitle lezyonu Toksoplazmoz Lenfoma Menenjit / ensefalit Kriptokoksik Aseptik / Bakteriyel Herpes zoster Sitomegalovirüs HIV ensefalopati / AIDS bunama kompleksi Progressive multifokal lökoensefalopati MSS tüberkülozu Cysticercosis Nörosifiliz 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 40

Nörosistiserkoz ve Epilepsi It is the most common cause of secondary epilepsy in the developing world.? T. Solium larva evresi Yıllarca asemptomatik kalabilir ve sonrasında konak yanıtı ile kist bozulur Parankim dışına yerleşimlerde kitle etkisi ile kronik başağrısı, görme değişiklikleri veya obstrüktif hidrosefali yapabilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 41

Nörosistiserkoz ve Epilepsi BT veya MRI görüntülemede ince duvarlı 1-2 cm kistik lezyon ve 1-3 mm mural lezyon (parazitin kendisi), lokalize yüzük benzeri alanda ödem, kalsifiye lezyon, hidrosefali görülebilir Kesin tanı klinik, serolojik testler, maruziyet öyküsü ve görüntüleme ile beraber konulur Nöbetler monoterapiyle kontrol edilebilir Parazit tedavisi prazikuantel, albendazol ve steroid ile yapılır Hidrosefali varsa ventriküloperitoneal şant açısından cerrahi değerlendirme istenmelidir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 42

NÖROSİSTİSERKOZ 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 43

Gebelik ve nöbetler İlaçlar nöral tüp defekti, fetal dismorfik yüz görünümü, yarık dudak ve damak, kalp kusurları ve dijital etkiler ile ilişkilendirilmiştir Teratojenik etkilerine rağmen, hamilelik sırasında bilinen epilepsi ile kontrolsüz nöbet riski varsa ilaçların devamı önerilmekte Nöral tüp defekti için folik asit takviyesi ve kanama riski açısından K vitamini önerilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 44

Gebelik ve epilepsi Obstetrik değerlendirme gereklidir Gebelik bir hiperkoagülabilite durumu olduğundan, hamileliğin ilk nöbet nedenleri olarak, inme veya serebral sinüs trombozu düşünülmeli Gebelikte diğer nöbet nedenleri, merkezi sinir sistemi kanaması ve enfeksiyonlardır BT tarama kurşun karın koruyucu ile yapılabilir MRG gebelikte güvenli olarak kabul edilir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 45

Eklampsi 20 hafta üzeri gebelik Ödem Proteinüri (24 saatte 0.3 gr üzeri) Hipertansiyon (140/90) Başağrısı, bulanık görme, konfüzyon, hiperrefleksi, epigastrik ağrı ise ilişkili durumlardır 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 46

Eklampsi 1-2 gr iv magnesium sülfat sonrası saatte 1-2 gr devam edilir İv yol zor bulunduğu durumlarda 10 gr a kadar (%50 lik solusyondan 10 ml herbir kalçaya) Devamında 4 gr İv Mg planlanır Kesin tedavi fetusun alınmasıdır 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 47

Alkol ve Epilepsi İlacın unutulması, uykusuzluk, epileptik eşiğin düşmesi, alkol yoksunluğu Klasik alkol yoksunluk nöbetleri genellikle azaltılması ya da alkolün kesilmesinden sonra 6-48 saat içinde ortaya çıkar, ancak 1 hafta kadar sonra ortaya çıkabilir Toksik metabolik anormallikler ve İKK açısından ek olarak değerlendirilmeli 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 48

Alkol ve Epilepsi Benzodiazepinlerle nöbet kontrol altına alınabilir Akut veya kronik dönemde fenitoin kullanımı etkisiz ve gereksiz Tek dikkat edilmesi gereken status epileptikus Alkol yoksunluk nöbetleri olan hastaların %90 ında 6 saatte 1-2 nöbet olabilir (gözlem ) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 49

Status epileptikus Bilinç olmadan aralıklı veya devamlı 5 dk dan uzun süren nöbetler Bu süreden sonra spontan sonlanım ihtimali ve nöral hasar riski artmakta olup acil müdahale gerektirir Hayvanlarda nöbette 20 veya 30 dakika sonra, hipotansiyon, hipoksi, metabolik asidoz, hipertermi, hipoglisemi gelişebilir Nörotoksik eksitatör amino asitler ve kalsiyum h.içine girer, ritm bozukluğu, rabdomiyoliz ve pulmoner ödem gelişebilir 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 50

Status epileptikus Status epileptikus nöbet öyküsü olan hastalarda ortaya çıkabilir veya ilk epileptik olay olabilir Sebep? Doz düşüklüğü Akut inme Önceki; Anoksi-hipoksi * CNS infeksiyonu Metabolik * Travma Alkol-ilaç çekilmesi * Hemoraji * İnme 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 51

Nonkonvulzif status epileptikus Komatöz veya mental durumu dalgalanma gösteren sadece belirsiz nöbet izleri görülen hastalardır. Tanı zordur ve genelde EEG ile konur Nononvulzif status epileptikus düşündüren bulgular; jeneralize nöbet sonrası uzun bir postiktal dönemde; ince motor seğirmeler, gözlerde kırpışma, seğirme ve deviasyon, yaşlılarda dalgalanan mental durum değişiklikleri, ya da açıklanamayan stupor veya konfüzyon 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 52

Parsiyel devamlı epilepsi Epilepsi partialis continua normal uyanıklık ve yanıt verme ile fokal tonik-klonik nöbet aktivitesidir Distal bacak ve kol en sık etkilenir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 53

Status tedavisi Mümkün olan en kısa sürede nöbet kontrolü sağlanmalı 30 dakika kritik bir süre olarak belirtiliyor.. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 54

Tedavi İv yol Yatak başı glukoz (iv tedavi.) O2 Monitörizasyon Status tanısı varsa entübasyon önerilir Toksikasyon şüphesi varsa GIS dekontaminasyonu Menenjit? LP yapma ampirik tedavi başla Nöbet kontrolü sonrası radyografi düşün 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 55

24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 56

Status ve antikonvülzanlar Status epileptikus tedavisinde en sık kullanılan ilaçlar benzodiazepinler (lorazepam, ya da eğer mevcut değilse, diazepam) ve fenitoin veya fosfenitoin Lorazepam (4 mg) ve diazepam (5-10 mg), status için eşit etkinliğe sahip. Diazepam ile karşılaştırıldığında, lorazepam biraz yavaş başlangıçlı (3 vs 2 dk), ancak etki daha uzun süre (12-24 saat vs.15-60 dk), ve daha az nöbet nüks ile ilişkilidir. 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 57

Status ve antikonvülzanlar Solunum depresyonu ve hipotansiyon; çocuklarda, alkol, barbitürat, narkotik ve sedatif almış hastalarda İv yol yoksa? Rektal diazem, bukkal midazolam Benzodiyazepinleri yaygın olarak fenitoin takip eder Fenitoin 20mg/kg yükleme, 30mg/kg ise yüksek doz, yaşlılarda 15mg/kg Renal hepatik hastalıklarda ayar gerekmez 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 58

Status ve antikonvülzanlar Myokardial depresyon; dakikada 25 mg üzeri 5-15 dk lık kan basıncı monitörizasyonu (infüzyondan 1 saat sonrasına kadar) 2.-3. derece av blokta kontrendike Fosfenitoin için lokal reaksiyonlar daha az ve İM yararı var 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 59

İnatçı status epileptikus Yeterli miktarda iki antiepileptik ajanın intravenöz uygulanmasına rağmen kalıcı nöbet aktivitesi olarak tanımlanır. Benzodiazepinler ve fenitoin standart rejimleri 30 dakika içinde hastaların çoğunda status epileptikus kontrolü için yeterli Bir çalışmada status hastalarının %31 inde inatçı status geliştiği gösterilmiş 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 60

İnatçı status epileptikus Devamlı EEG, yoğun bakım şartları, invaziv hemodinamik monitörizasyon İv valproat 2-12 dk içinde 20-30 mg/kg infüzyon (400 mg lık ampul) Olgu raporları IV levetirasetam, 1000 mg, refrakter S. epileptikus a etkili olabileceğini işaret etmekte (iv form yok) Benzodiyazepinler ve fenitoin yükleme dozuna yanıt yoksa barbitüratlar verilebilir (20mg/kg ) 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 61

İnatçı status epileptikus Anestezi için 12 ila 24 saat midazolam veya propofol infüzyonu verilerek sonrasında refrakter kararı alınabiliyor İki ilacında yarı ömürleri kısa, erken ekstübasyona izin verirler Nöroprotektif özellikleri ve deneysel olarak etkili olduğu kanıtlanan Ketamin, son çare bir ajan olarak kabul edilebilir (kranial basıncı artırır) Nöromüsküler bloke edici ajanlar (genellikle pankuronyum veya vekuronyum) bazen yararlı olabilir. Bu ilaçlar, tonik-klonik hareketler ortadan kaldırarak diğer önlemleri kolaylaştırır ancak nörolojik aktiviteyi değiştirmez 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 62

Teşekkürler 24.12.2011 KEAH ACİL TIP - BORA KAYA 63