Alerjide doğal lenfoid hücreler Doç Dr Duygu Erge Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Alerji ve İmmunoloji Bilim Dalı, Aydın

Benzer belgeler
Dr. Gaye Erten. 21. Ulusal İmmünoloji Kongresi, 9 Nisan 2011, Marmaris

AĞIR ASTIMDA TEDAVİ YANITINI ÖNGÖRMEK MÜMKÜN MÜ? BİYO-BELİRTEÇLER

Kronik Hastalıklar Enfeksiyöz Nedenli mi? Solunum Yolu Hastalıkları /Alerji. Dr. Cengiz KIRMAZ

Hücresel İmmünite Dicle Güç

VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite

SIT normalizes the effector immune response to allergens Allergen

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu

Adaptif İmmünoterapi. Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya

Solunum Sistemi Mikrobiyotası. Dr. Haluk Türktaş Gazi Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Ankara

Allerjik enflamasyon. Esra Birben 1, Cansın Saçkesen 2,*

ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD

Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli

Serum 25 (OH)D düzeyi için öneriler

Ankilozan Spondilit te Patogenez: Yeni Gelişmeler

Nat. Rev. Immunology, 3: , 2003). Belkaid Y ve ark. Nature 420: , 2002).

İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

Sitokinler. Dr. A. Gökhan AKKAN İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Ab. Dalı

Romatoid Artrit Tedavisinde MAP Kinaz İnhibitörleri MAP Kinase Inhibitors in Rheumatoid Arthritis Prof Dr Salih Pay 12 Mart 2011

Hışıltılı Çocuk. Ne zaman astım diyelim?

B HÜCRELERİNİN TOLL-LİKE RESEPTÖRLER ARACILIKLI AKTİVASYONU

ÜLKEMİZDE DENEYSEL ÇALIŞMALAR YAPAN LABORATUARLARDAN BİR ÖRNEK GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ABD HÜCRE KÜLTÜRÜ LABORATUARI

Solunum sistemi farmakolojisi. Prof. Dr. Öner Süzer

Transplantasyonda Regülatör T Hücrelerin Rolü. H. Barbaros Oral Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı

HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI. Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi

HIV Enfeksiyonu ve İmmün Sistem İlişkisi. Doç. Dr. Aslıhan CANDEVİR ULU

İNFLAMATUAR BAĞIRSAK HASTALIKLARININ TEDAVİSİNDE YENİ MOLEKÜLLER. Dr.Hülya Över Hamzaoğlu Acıbadem Fulya Hastanesi Crohn ve Kolit Merkezi

Nöroinflamasyon nedir? Temel mekanizmaları ve ölçümleme

KANSER AŞILARI. Prof. Dr. Tezer Kutluk Hacettepe Üniversitesi

Kök Hücrelere Güncel Yaklaşım.

IL-1, IL-6 and TNF Levels in Asthmatic Patients


ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI

TEMEL İMMUNOLOJİ. Dr. Ayşe Bilge Öztürk Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü

Derleme. Selvinaz DALAKLIOĞLU 2013 DEÜ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ CİLT 27, SAYI 2, (AĞUSTOS) 2013,

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 7 Ağustos 2018 Salı

DENEYSEL AKUT İNFLAMASYON MODELİNDE EİKOSANOİDLERİN BİRBİRLERİNİN OLUŞUMU ÜZERİNE ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.

Probiyotik suşları. Prof Dr Tarkan Karakan Gazi Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık


CANDİDA İLE UYARILMIŞ VAJİNAL VE BUKKAL EPİTEL HÜCRELERİNİN SİTOKİN ÜRETİMİ

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE

İNFLAMASYON ve KEMİK METABOLİZMASI

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU

Astma ve alerjik rinitli çocuklarda total IgE, C-reaktif protein ve kan sayım parametrelerinin değerlendirilmesi

Çocuktan Erişkine Astımın Doğal Seyri

Böbrek nakli hastalarında akut rejeksiyon gelişiminde CTLA-4 tek gen polimorfizmlerinin ve soluble CTLA-4 düzeylerinin rolü varmıdır?

ALLERJİ AŞILARI. Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi

İmmun sistemi baskılanmış hastalarda lenfomagenezde rol alan faktörler ve etkileşimleri. Blood Reviews (2008) 22, 261

HIV ENFEKSİYONUNUN İMMÜNOLOJİ LABORATUARINDA TAKİBİ

Reed Sternberg Hücreleri

Regülatör T hücreleri ve İnsan Hastalıkları

HIŞILTILI ÇOCUKLARA YAKLAŞIM

Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar

28. Ulusal Patoloji Kongresi Çıkar İlişkisi Beyanı

RİNİTLİ HASTALARDA CD4 VE CD8 LENFOSİT SUBGRUPLARI VE IgE İLİŞKİSİ * Rauf TAHAMİLER, Salih ÇANAKÇIOĞLU, Deniz Tuna EDİZER

Hepatit B nin Kronikleşme Patogenezi

ASTIM TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Prof.Dr.Reha Cengizlier Antalya- Ekim 2014

TİP 2 DİYABETTE İNSÜLİTİS

Hepatit B de İmmunopatogenez. Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Periferik Kanda IL-8 Düzeyi

Virüslere Karşı İmmün Yanıt

CD4 + T HÜCRELERİNDE GÜNCEL GELİŞMELER: TH17 HÜCRELERİ. Fehim Esen İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Tam Kan Analizi. Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ

İNHALEN ALTERNARİA DUYARLILIĞI OLAN ASTIM VE RİNİTLİ ÇOCUKLARDA İMMÜNOTERAPİNİN ETKİNLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

T Lenfositleri. Dr. Göksal Keskin

Kan Bankacılığı ve Transfüzyon Tıbbında HLA Sisteminin Önemi

Astım fare modelinde deksametazonun antiinflamatuvar etkisinin araştırılması

Savunma Sistemi: İmmün Yanıt

Nitrik Oksit ve Solunum Sistemi Doç. Dr. Bülent GÜMÜŞEL Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı

Alerjik Astım Hastalarında Subkütan İmmünoterapi ile Oluşturulmuş Yanıtsızlığın Enflamatuvar Uyarılar Tarafından Ortadan Kaldırılması

Türkiye de İlaç Geliştirme İçin Çözüm Önerileri

A growth factor is a naturally occurring substance capable of stimulating

Klasik Hodgkin Lenfoma Vakalarında PD-L1 Ekspresyonunun Sıklığı, EBV ile İlişkisi, Klinik ve Prognostik Önemi

Kanserin İmmün Şekillendirilmesinin. Moleküler ve Biyolojik. Temelleri

HUMORAL İMMUN YANIT 1

Birincil IgA Nefropatisinde C4d Varlığının ve Yoğunluğunun Böbrek Hasarlanma Derecesi ve Sağkalımı ile Birlikteliği

Tip 2 Diyabetes Mellitus lu Hastalarda Erken İmmünolojik Yaşlanma

Prof.Dr.Kemal NAS Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon AD, Romatoloji BD

Biyolojik Ajanlar Dünden Bugüne: Türkiye Verileri. Prof. Dr. Mahmut İlker Yılmaz GATA Nefroloji Bilim Dalı

Besin Allerjisi İmmünopatogenez Doç Dr Ebru ARIK YILMAZ

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Nefroloji Bilim Dalı

Neuromyelitis optica spektrumu hastalıkları ve AQP4-Ab pozitif/negatif hastalıkların klasifikasyonu ve patogenezi

İnfeksiyonlar ve Mikrobiyom İlişkisi

ASTIMLI ÇOCUKLARDA IGE, EOZİNOFİL, CRP DÜZEYLERİ VE ATOPİ VARLIĞI* IgE, Eosinophil, CRP Levels and Atopy in the Asthmatic Children

Tedaviye Dirençli HCV: Moleküler Mekanizmalar

SOLİD ORGAN TRANSPLANTASYONLARINDA İMMÜN MONİTORİZASYON

LENFOİD SİSTEM DR GÖKSAL KESKİN ARALIK-2014

Cisplatine Bağlı Akut Böbrek Yetersizliğinde İnterleukin-33 ün Rolü. Uzm. Dr. Kültigin Türkmen S.Ü.M.T.F Nefroloji B.D

XXV. Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi

EDİNSEL BAĞIŞIKLIK MEKANİZMASI

Tüberküloz Basilinin Evrimi

DOĞAL BAĞIŞIKLIK. Prof. Dr. Dilek Çolak

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:

Geniş tanımlama ile parazitler: Maizels J Biol 2009, 8:62

Prof. Dr. İpek Türktaş. Gazi Üniversitesi, Pediatrik Allerji ve Astım BD

ALLERJİK RİNİTLİ HASTALARDA T4, T8 LENFOSİT SUBGRUPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS NOTLARI

Kompleman Sistemi ve Böbrek. Dr. Mustafa ARICI, FERA

Transkript:

Alerjide doğal lenfoid hücreler Doç Dr Duygu Erge Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Alerji ve İmmunoloji Bilim Dalı, Aydın İmmün sistem immün yanıtın hızı ve süresine göre klasik olarak doğal (innate) ve kazanılmış (adaptif) immün sistem olmak üzere ikiye ayrılır. Birbiri ile iletişim halinde olan bu iki sistem hücre aracılıklı efektör immünite hücre tiplerine göre başlıca üç grup halinde toplanmaktadır. Tip 1: T-bet+ interferon-ɣ (IFN-ɣ) üreten helper hücreler, Tip 2: İnterlökin 4 (IL-4), IL-5, IL-13 üreten GATA binding protein-3+ (GATA-3+) lenfositler ve Tip 3: IL-17 ve/veya IL-22 üreten retinoic acid reseptör-related orphan receptor γt+ (RORγt+) lenfositler (1). Doğal immün sistemin antijen spesifitesi olmaksızın çevreden veya diğer immün hücrelerden gelen uyarılara hızla yanıt verdiği bilinmektedir. Doğal lenfoid hücreler doğal immün sistemin en yeni tanımlanan elemanlarıdır (2). Doğal lenfoid hücreler adaptif T ve B hücrelere benzer lenfoid morfolojisinde, çeşitli T helper hücre sitokinleri üreten, recombination-activating gene (RAG) aracılı antijen spesifik reseptörleri olmayan dolayısı ile de antijen spesifik olmayan hücrelerdir (3). Bu hücrelerin lenfoid organogenezi ve metabolizmasında, doku homeostazı ve tamirinde, viral ve paraziter enfeksiyonlara karşı korunmada rol oynadıkları saptanmıştır (4-6). Doğal lenfoid hücreler diğer efektör hücre tiplerine çok benzer olduklarından T helper hücrelere benzer şekilde sınıflandırılmışlardır. Doğal lenfoid hücreler spesifik transkripsiyon faktörlerinin ekspresyonuna ve efektör sitokinlerine göre üç gruba ayrılır: Grup 1 doğal lenfoid hücre: IFN-ɣ, Tümör nekrozis faktörα (TNF-α) üreten ve T-bet eksprese eden hücreler, Grup 2 doğal lenfoid hücre: IL-4, IL-5, IL- 9 ve IL-13 üreten ve RORα a ihtiyaç duyan hücreler ve Grup 3 doğal lenfoid hücre: IL-17 ve/veya IL-22 üreten, RORγt ya ihtiyaç duyan hücreler (3). Doğal lenfoid hücreler; yaygın lenfoid progenitörden GATA-3, Notch, inhibitor of DNA binding (Id2) gibi transkripsiyon faktörleri eşliğinde meydana gelir (7). Alerjik astım geri dönüşümlü havayolu obstruksiyonu ve hiperreaktivite ile karakterize, tipik olarak eozinofilik inflamasyon ile karakterize olan heterojen bir kronik akciğer hastalığıdır (8-10). Astım klasik olarak ev tozu, mantar, hayvan tüyü gibi aeroalerjenlere karşı gelişen T helper 2 (Th2) aracılı immün yanıtla karakterizedir. Th2 hücreler alerjik immün yanıtta temel rol oynayan çok sayıda inflamatuvar sitokini üretir. İnterlökin 4, B hücrelerinin antijen spesifik IgE yapımını uyarır; IL-5 eozinofillerin aktivasyon ve diferansiasyonunu ve kemik iliğinden göçlerini sağlar; IL-13 havayolu epitel

hücrelerinin mukus sekresyonunu ve düz kas hücrelerince meydana gelen bronş aşırı duyarlılığını düzenler. Naive T hücrelerinin Th2 efektör hücrelere farklılaşması lenf nodlarının T hücre zonlarındaki dendritik hücre aracılı antijen prezentasyonuna bağlıdır. Astımda dendritik hücreler epitel hücreleri tarafından salınan IL-1α, granülosit makrofaj koloni stimüle edici faktör (GM-CSF), IL-25, IL-33 ve timik stromal lenfopoetin (TSLP) gibi pro-th2 sitokinler veya alerjenlerle aktive olarak Th2 immüniteyi başlatabilir (11). Alerjik havayolu inflamasyonunda Th2 hücrelerin temel rolü pro-th2 sitokinler olan IL-25, IL-33 veya TSLP ile aktive olunca bol miktarda IL-5 ve IL-13 üreten grup 2 doğal lenfoid hücrelerin bulunması ile değişmiştir. Bu hücreler lenfosit morfolojisinde CD45+IL- 7R+IL-25R+IL-33(T1ST2)+IL-2R+ olarak tanımlanmıştır (12,13). İlk önce 2010 yılında barsakta bulunan bu hücreler paraziter enfeksiyonlara karşı koruyuculuğu ile gündeme gelmiştir. Üç farklı araştırmacı grup tarafından 2010 yılında natural helper cells, nuocytes ve innate helper type 2 cells olarak üç farklı isimle yayınlanmıştır (4,14,15). Natural helper cells adı altında bu hücreler ilk defa 2012 yılında akciğerde de tanımlanmıştır (16). En son Tip 2 doğal lenfoid hücre (Type 2 innate lymphoid cell) (ILC2) adı ile tek bir isim altında toplanmışlardır (13). İnsanda ILC2 akciğer parankiminde, bronkoalveoler lavajda, periferik kanda, fetal barsakta, rinosinüzitli hastaların nazal poliplerinde saptanmıştır (17-19). Hayvan deneylerinde ILC2 nin ovalbumin, ev tozu, papain proteaz, alternaria alternata ile indüklenen havayolu inflamasyonundaki rolü gösterilmiştir (20-23). İnsanda ILC2 nin IL-25, IL-33 ve TSLP ile stimüle edildiği saptanmıştır (16,19,24). ILC2 hücreleri IL-25 veya IL-33 ile aktive olunca bol miktarda IL-5 ve IL-13 üretirler (12,13). IL-25 alerjik havayolu inflamasyonu ve remodelingde önemli bir role sahiptir (25). IL-33 IgE reseptörleri aracılığı ile mast hücre ve bazofilleri aktive edebilir, aynı zamanda eozinofillerin hayatta kalması için gereklidir. Etkisi IL-25 e göre daha hızlı ve güçlüdür (26-28). Astımlılarda IL33 ekspresyonunun daha fazla olduğu bilinmektedir (29). IL-33 ILC2 ve mast hücresi, bazofil, eozinofil gibi IL-33 reseptörünü eksprese eden çok sayıda hücre dışında Th2 hücrelerini de aktive eder (27). Alerjik inflamasyonda indüklenen bir başka epitel kaynaklı sitokin de TSLP dir. TSLP dendritik hücreler üzerinde eksprese edilen OX40 ligandın kostimülatör aktivasyonu ile Th2 hücre farklılaşmasını indükler (30). İnsan periferik kan ve nazal poliplerindeki ILC2 nin TSLP ve IL-33 ile kültüre edilmesi ile yüksek oranda IL-4, IL-5 ve IL-13 yapımı olduğu gösterilmiştir (17). Kronik astımın gelişimi için ILC2 ve epitel hücreleri arasındaki karşılıklı etkileşimin gerekli olduğu gösterilmiştir. Epitel kaynaklı IL-33 ILC2 yi aktive eder, ILC2 tarafından üretilen IL-13 epitelden IL-33 yapımını indükler,

aynı zamanda IL-33 reseptörlerini artırır ve IL33 ün otoindüksiyonunu artırır. IL-33 de kendi yapımını arttırmaktadır (31). Yakın zamanda yapılan çalışmalar alerjik inflamasyonda artan araşidonik asit kaynaklı lipid mediatörlerin ILC2 yi direkt olarak stimüle ya da inhibe edebildiğini göstermektedir (21,32). Araşidonik asit kaynaklı lipid mediatörlerden olan prostaglandinler, lökotrienler ve lipoksinler makrofaj, mast hücreleri, eozinofiller ve dendritik hücrelerce yapılır (33). Akciğerdeki ILC2 hücreleri sistenil lökotrienler için reseptör eksprese edebilirler. Sistenil lökotrien reseptör 1 lökotrien D4 için yüksek afiniteli bir reseptördür. Lökotrien D4 stimülasyonu ile ILC2; IL-4, IL-5, IL-13 üretir. Lökotrien D4 aynı zamanda ILC2 proliferasyonunu arttırır (21). Prostoglandin D2 ILC2 migrasyonunu ve Th2 sitokin yapımını indükler (32,34). Prostoglandin D2 kemokin reseptörüne bağlanır. Th2 reseptörler üzerinde de eksprese edilen kemokin ILC2 üzerinde de eksprese edilir (35). ILC2 nin aynı zamanda IL9 ve amphiregulin de ürettiği gösterilmiştir (15,18). IL9 havayolu eozinofilisi ve mukus yapımında önemli olan bir sitokindir (36). ILC2 nin hayatta kalması için gerekli bir sitokin olan IL-9, antiapoptotic protein Bcl3 ün upregülasyonunu sağlar, IL-5 ve IL-13 yapımını arttırır. Amphiregulin yapımı için de gerekli olduğu bilinmektedir (37,38). Amphiregulinin influenza virüs veya alternaria nın havayoluna uygulanması sonrası farede üretildiği gösterilmiştir (18,39). İnfluenza virüsü alan farelerde amphiregulin akciğer doku tamirini sağlamıştır, bu durum ILC2 nin hem patojenik hem de sağlıklı remodeling yanıtlarında görev aldığını göstermektedir (18). ILC2 aynı zamanda akciğerde arginase 1 enzimi üretir ki bu enzimin akut ve kronik astım patogenezinde anahtar rol oynadığı bilinmektedir (40-42). Esansiyel yağ asitlerinden kaynaklanan özelleşmiş pro-resolving mediatörler potent antiinflamatuvar ve pro-resolving kapasiteye sahiptir (43,44). Bunlar lipoksin, resolvin, protektin, maresinleri içerir (44). Lipoxin A4; PGD2, IL-25 ve IL-33 ün stimülatör etkilerini inhibe edebilir (32). Maresinler akciğer inflamasyonunu ve ILC2 nin sitokin ekpresyonunu azaltır. ILC2 nin tamir kapasitesini amphiregulin aracılığı ile arttırır (45). Bütün bu sonuçlar ILC2 tarafından üretilen pek çok sitokinin akciğerde farklı rollerinin olduğunu göstermektedir. Astım önceleri havayolunun sadece Th2 aracılıklı adaptif immün yanıtı olarak değerlendirilmekteydi (46). Astımın heterojen bir hastalık olduğu ve farklı fenotiplerin görülebildiği artık bilinmektedir. Son dönemde astım fenotipleri Th2 aracılıklı erken başlangıçlı alerjik astım, geç başlangıçlı persistan eozinofilik astım, virüsle tetiklenen astım, obezite ile ilişkili astım ve nötrofilik astım olarak sınıflanmaktadır (47-49). ILC2 nin erken

başlangıçlı alerjik astım dışında geç başlangıçlı persistan eozinofilik astım ve nazal polipozisle ve virüsle tetiklenen astımla ilişkisi gösterilmiştir (18,24). ILC3 ün ise nötrofilik astım ve obezite ile ilişkili astımdaki rolü gösterilmiştir. ILC3, IL-22 ve IL-17A üretir. IL22 ve IL17A nın balgamda veya periferik kanda varlığı astım ağırlığı ile pozitif korelasyon göstermektedir (50). ILC2 hücreler ve Th2 hücreler arasında da karşılıklı iletişim olduğu bilinmektedir. ILC2 kaynaklı IL-4 Th2 diferansiyasyonunu sağlar. ILC2 ve CD4 T hücre arasında OX40- OX40L ile direkt iletişim vardır. ILC2 kaynaklı IL13 antijen prezente eden dendritik hücrelerin lenf nodlarına migrasyonunu sağlar. ILC2 MHC Class II aracılığı ile antijeni prezente eder ve CD4+ T hücrelerini aktive eder (11). İnsanlarda ILC2 ile yapılan çalışmalar kısıtlıdır. Astımlı ve sağlıklı kontroller üzerinde yapılan geniş çaplı bir çalışmada RORA, IL13, IL1RL1 (IL33 reseptör), IL33 gibi ILC2 ilişkili genlerdeki tek nükleotid polimorfizmler astımla ilişkili bulunmuştur (51). ILC2 nin nazal polip ve rinosinüziti olan hastaların sinüs mukozalarında sadece rinosinüziti olan hastalarınkine göre daha yüksek oranda bulunduğu gösterilmiştir (24). ILC2 astımlı hastaların kanında alerjik rinitlilere ve kontrollere göre daha yüksek oranda bulunmuş, astımlılarda ILC2 yanıtlarının arttığı belirtilmiştir (52). Tedavi verilmeyen alerjik rinitli hastalarda polen döneminde periferik kan ILC2 düzeyleri artmıştır. ILC2 düzeyleri hastaların semptom skorları ile korele bulunmuştur. Buna karşın subkutan immunoterapi uygulanan alerjik rinitli hastalarda ve sağlıklı kontrollerde polen döneminde ILC2 düzeyleri artmamıştır (53). Steroide dirençli astımlı çocukların bronkoalveoler lavaj, indükte balgam ve periferik kan örneklerinde ILC2 saptanmıştır. ILC2 nin bronkoalveoler lavaj ve balgamda kana göre daha fazla olduğu, steroide dirençli astımlılarda astım olmayanlara göre ILC2 nin daha yüksek oranda bulunduğu gösterilmiştir (54). Atopik dermatit lezyonlarında da ILC2 nin artmış olduğu fare ve insan çalışmalarında gösterilmiştir (55,56). Salimi ve arkadaşları (56) insan ve fare cildinde TSLP, IL-33 ve IL- 25 in astımdakine benzer şekilde ILC2 yi aktive edebildiğini göstermişlerdir. ILC2 in periferik kan, deri, akciğer ve barsakta hem sağlıklı durumda hem de hastalık esnasında bulunabildiği ve alerjen maruziyeti sonrasında yüksek oranda tip 2 sitokin yapımına neden olduğu artık bilinmektedir. ILC2 nin doku ve hastalığa spesifik rollerinin bilinmesi bu hücreleri hedef alan tedavi yaklaşımlarının geliştirilmesi için gereklidir (57).

Kaynaklar 1. Annunziato F, Romagnani C, Romagnani S. The 3 major types of innate and adaptive cell-mediated effector immunity. J Allergy Clin Immunol 2015;135(3):626-35. 2. Mjosberg J, Eidsmo L. Update on innate lymphoid cells in atopic and non-atopic inflammation in the airways and skin. Clin Exp Allergy.2014;44(8):1033 43. 3. Ozyigit LP, Morita H, Akdis M. Innate lymphocyte cells in asthma phenotypes. Clin Transl Allergy 2015;5: 23. 4. Neill DR, Wong SH, Bellosi A, et al. Nuocytes represent a new innate effector leukocyte that mediates type-2 immunity. Nature. 2010;464(7293):1367 70. 5. Buonocore S, Ahern PP, Uhlig HH, et al. Innate lymphoid cells drive interleukin-23- dependent innate intestinal pathology. Nature. 2010;464(7293):1371 5. 6. Sawa S, Cherrier M, Lochner M, et al. Lineage relationship analysis of RORgammat+ innate lymphoid cells. Science. 2010;330(6004):665-9. 7. McKenzie ANJ. Type-2 innate lymphoid cells in asthma and allergy. Ann Am Thorac Soc 2014;11(5):263-70. 8. Barnes PJ. Pathophysiology of allergic inflammation. Immunol Rev 2011;242(1):31 50. 9. Lambrecht BN, Hammad H. The airway epithelium in asthma. Nat Med 2012;18(5):684-6-92. 10. Wenzel SE. Asthma phenotypes: the evolution from clinical to molecular approaches. Nat Med 2012; 18(5):716 25. 11. Hendriks RW. Help for the helpers: cooperation between group 2 innate lymphoid cells and T helper 2 cells in allergic asthma. Allergy 2014; 69(10):1261-4. 12. Walker JA, Barlow JL, McKenzie AN. Innate lymphoid cells how did we miss them? Nat Rev Immunol 2013;13(2):75 87. 13. Spits H, Artis D, Colonna M, et al. Innate lymphoid cells a proposal for uniform nomenclature. Nat Rev Immunol 2013;13(2):145 9. 14. Price AE, Liang HE, Sullivan BM, et al. Systemically dispersed innate IL-13- expressing cells in type 2 immunity. Proc Natl Acad Sci U S A. 2010;107(25):11489 94. 15. Moro K, Yamada T, Tanabe M, et al. Innate production of T(H)2 cytokines by adipose tissue-associated c-kit(+)sca-1(+) lymphoid cells. Nature 2010; 463(7280): 540-4.

16. Halim TYF, Krauss RH, Sun AC, Takei F. Lung natural helper cells are a critical source of Th2 cell type cytokines in protease allergen-induced airway inflammation. Immunity 2012; 36(3):451-63. 17. Mjosberg J, Bernink J, Golebski K, et al. The Transcription Factor GATA3 Is Essential for the Function of Human Type 2 Innate Lymphoid Cells. Immunity. 2012; 37(4): 649-59. 18. Monticelli LA, Sonnenberg GF, Abt MC, et al. Innate lymphoid cells promote lungtissue homeostasis after infection with influenza virus. Nat Immunol 2011; 12(11): 1045-54. 19. Mjosberg JM, Trifari S, Crellin NK, et al. Human IL-25- and IL-33-responsive type 2 innate lymphoid cells are defined by expression of CRTH2 and CD161. Nat Immunol. 2011;12(11):1055 62. 20. Barlow JL, Bellosi A, Hardman CS, et al. Innate IL-13-producing nuocytes arise during allergic lung inflammation and contribute to airways hyperreactivity. J Allergy Clin Immunol. 2012 Jan;129(1):191-8. 21. Doherty TA, Khorram N, Lund S, Mehta AK, Croft M, Broide DH. Lung type 2 innate lymphoid cells express cysteinyl leukotriene receptor 1, which regulates TH2 cytokine production. J Allergy Clin Immunol 2013; 132(1): 205-13. 22. Kim HY, Chang YJ, Subramanian S, et al. Innate lymphoid cells responding to IL-33 mediate airway hyperreactivity independently of adaptive immunity. J Allergy Clin Immunol. 2012;129(1):216 27. 23. Klein Wolterink RG, Kleinjan A, van Nimwegen M, et al. Pulmonary innate lymphoid cells are major producers of IL-5 and IL-13 in murine models of allergic asthma.eur J Immunol. 2012;42(5):1106 16. 24. Shaw JL, Fakhri S, Citardi MJ, et al. IL-33-responsive innate lymphoid cells are an important source of IL-13 in chronic rhinosinusitis with nasal polyps. Am J Respir Crit Care Med 2013; 188(4): 432-9. 25. Gregory LG, Jones CP, Walker SA, et al. IL-25 drives remodelling in allergic airways disease induced by house dust mite. Thorax. 2013;68(1):82 90. 26. Cherry WB, Yoon J, Bartemes KR, Iijima K, Kita H. A novel IL-1 family cytokine, IL-33, potently activates human eosinophils. J Allergy Clin Immunol. 2008;121(6):1484 90.

27. Silver MR, Margulis A, Wood N, Goldman SJ, Kasaian M, Chaudhary D. IL-33 synergizes with IgE-dependent and IgE-independent agents to promote mast cell and basophil activation. Inflamm Res. 2010;59(3):207 18. 28. Barlow JL, Peel S, Fox J, et al. IL-33 is more potent than IL-25 in provoking IL-13- producing nuocytes (type 2 innate lymphoid cells) and airway contraction. J Allergy Clin Immunol. 2013;132(4):933 41. 29. Lloyd CM. IL-33 family members and asthma - bridging innate and adaptive immune responses. Curr. Opin. Immunol. 2010. 22(6): 800 6. 30. Ito T, Wang YH, Duramad O, et al. TSLP-activated dendritic cells induce an inflammatory T helper type 2 cell response through OX40 ligand. J Exp Med 2005; 202(9): 1213-23. 31. Christianson CA, Goplen NP, Zafar I, et al. The Persistence of Asthma requires Multiple Feedback Circuits Involving ILC2 and IL33. J Allergy Clin Immunol. 2015; 136(1): 59 68. 32. Barnig C, Cernadas M, Dutile S, et al. Lipoxin A4 regulates natural killer cell and type 2 innate lymphoid cell activation in asthma. Sci Transl Med 2013; 5(174): 174ra26. 33. Boyce JA. Mast cells and eicosanoid mediators: a system of reciprocal paracrine and autocrine regulation. Immunol Rev 2007;217: 168-85. 34. Xue L, Salimi M, Panse I, et al. Prostaglandin D2 activates group 2 innate lymphoid cells through chemoattractant receptor-homologous molecule expressed on TH2 cells. J Allergy Clin Immunol. 2014;133(4):1184 94. 35. Pettipher R, Hansel TT, Armer R. Antagonism of the prostaglandin D2 receptors DP1 and CRTH2 as an approach to treat allergic diseases. Nat Rev Drug Discov. 2007;6(4):313 25. 36. Soroosh P, Doherty TA. Th9 and allergic disease. Immunology 2009; 127(4): 450-8. 37. Turner JE, Morrison PJ, Wilhelm C, et al. IL-9-mediated survival of type 2 innate lymphoid cells promotes damage control in helminth-induced lung inflammation. J Exp Med 2013;210(13):2951-65. 38. Walker JA, Oliphant CJ, Englezakis A, et al. Bcl11b is essential for group 2 innate lymphoid cell development..j. Exp. Med. 2015. 212(6): 875 882. 39. Doherty TA, Khorram N, Sugimoto K, et al. Alternaria induces STAT6-dependent acute airway eosinophilia and epithelial FIZZ1 expression that promotes airway fibrosis and epithelial thickness. J Immunol. 2012;188(6):2622-9.

40. Bando JK, Nussbaum JC, Liang HE, Locksley RM. Type 2 innate lymphoid cells constitutively express arginase-i in the naive and inflamed lung. J Leukoc Biol. 2013;94(5):877 84. 41. Maarsingh H, Dekkers BG, Zuidhof AB, et al. Increased arginase activity contributes to airway remodelling in chronic allergic asthma. Eur Respir J. 2011;38(2):318 28. 42. Maarsingh H, Zaagsma J, Meurs H. Arginase: a key enzyme in the pathophysiology of allergic asthma opening novel therapeutic perspectives. Br J Pharmacol. 2009;158(3):652 64. 43. Levy BD, Serhan CN. Resolution of acute inflammation in the lung. Annu Rev Physiol. 2014;76:467 92. 44. Serhan CN, Chiang N, Van Dyke TE. Resolving inflammation: dual anti-inflammatory and pro-resolution lipid mediators. Nat Rev Immunol. 2008;8(5):349 61. 45. Krishnamoorthy N, Burkett PR, Dalli J, et al. Cutting edge: maresin-1 engages regulatory T cells to limit type 2 innate lymphoid cell activation and promote resolution of lung inflammation. J Immunol. 2015;194(3):863 7. 46. Pulendran B, Artis D. New paradigms in type 2 immunity. Science. 2012;337(6093):431 5. 47. Lotvall J, Akdis CA, Bacharier LB, et al. Asthma endotypes: a new approach to classification of disease entities within the asthma syndrome. J Allergy Clin Immunol. 2011;127(2):355 60. 48. Wenzel SE. Asthma phenotypes: the evolution from clinical to molecular approaches. Nat Med. 2012;18(5):716 25. 49. Agache I, Akdis C, Jutel M, Virchow JC. Untangling asthma phenotypes and endotypes. Allergy. 2012;67(7):835 46. 50. Agache I, Ciobanu C, Agache C, Anghel M. Increased serum IL-17 is an independent risk factor for severe asthma. Respir Med. 2010;104(8):1131 7. 51. Moffatt MF, Gut IG, Demenais F, et al. A large scale, consortium based genomwide association study of asthma. N Engl J Med 2010;363(13): 1211-21. 52. Bartemes K, Kephart G, Fox SJ. Enhanced innate type 2 immune response in peripheral blood from patients with asthma. J Allergy Clin Immunol 2014;134(3): 671-8. 53. Lao-Araya M, Steveling E, Scadding GW, Durham SR, Shamji MH. Seasonal increases in peripheral innate lymphoid type 2 cells are inhibited by subcutaneous grass pollen immunotherapy. J Allergy Clin Immunol.2014;134(5):1193 5.

54. Nagakumar P, Denney L, Fleming L, Bush A, Lloyd CM, Saglani S. Type 2 innate lymphoid cells in induced sputum from children with severe asthma. J Allergy Clin Immunol 2016;137(2):624-626. 55. Kim BS, Siracusa MC, Saenz SA, et al. TSLP elicits IL-33-independent innate lymphoid cell responses to promote skin inflammation. Sci Transl Med 2013;5(170):170ra116. 56. Salimi M, Barlow JL, Saunders SP, et al. A role for IL-25 and IL-33-driven type-2 innate lymphoid cells in atopic dermatitis. J Exp Med 2013;210(13):2939 50. 57. Matsushita K, Kato Y, Akasaki S, Yoshimoto T. Proallergic cytokines and group 2 innate lymphoid cells in allergic nasal diseases. Allergol Int 2015; 64(3): 235-40.