Ocak, G. (2004). lköretim Okulu 5.Sınıf Örencilerinin Okuma Anlama Düzeyine Videonun Etkisi, lköretim-online, 3(2), 19-25, [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr lköretim Okulu 5.Sınıf Örencilerinin Okuma Anlama Düzeyine Videonun Etkisi ÖZ: Yapılan aratırmanın amacı aaıda verilen problem cevap aramaktır. lköretim okulu 5.sınıf örencilerinin okuma anlama seviyesini, videonun etkileme düzeyi nedir? Aratırmada deneysel bir yöntem izlenmitir. Veriler 10 ar kiilik deney ve kontrol grupları oluturularak elde edilmitir. Deney grubundaki 10 örenci okuma sırasında kamerayla kaydedilmitir. Kayıtlar 3 ayrı öretmen tarafından izlenerek, oluturan okuma gözlem formlarında örencilerin okuma hataları iaretlenmitir. Örencilere okumalarına ilikin anlama testi uygulanmı ve sonuçlar kaydedilmitir. Daha sonra örencilerin okumaları kayıtlardan izlettirilerek hataları gösterilmitir. Hatalarını izleyen örencilere bir süre sonra tekrar okuma yaptırılmı ve anlama testi tekrar uygulanarak sonuçlar kaydedilmitir. Kontrol grubunda ki örencilere aynı ilemler kamera kayıtsız bir ekilde uygulanmıtır. Sonuçlar kaydedilerek deney ve kontrol grupları arasındaki farkları ortaya çıkartmak için dört farklı istatistiki test kullanılmıtır. Deneysel olarak yapılan bu çalıma sonucunda; okumaları video ile desteklenen örenciler ile bu araçla desteklenmeyen örenciler arasındaki farkın deney grubu örencileri lehine anlamlı olduu bulunmutur. Grupların karılatırılması sonucunda, okuma kayıtlarını izleyen örencilerin izlemeyen örencilere göre anlama düzeyi bakımından daha baarılı olduu belirlenmitir. Anahtar sözcükler: Okuma-Anlama, video The Effect of Video Player on 5 th Graders Reading Comprehension ABSTRACT: The goal of the study is to find out answers to the following problem. What is the level of effect of using video player on reading comprehension of primary school 5 th year students? An analytic method was applied. Findings were conducted by using test and control groups of ten students. 10 students in the test group were recorded with a video camera while they were reading. Records were examined by three teachers and their mistakes in reading were noted on reading-forms. Test group-students were given a reading comprehension test and findings were reported. Then they were given a chance to watch their reading and their mistakes were shown to them. Having watched their mistakes, students were made to read again, the reading comprehension test was reapplied and test scores were written down. The same procedure without video camera records was applied to the control group. Four different statistical test were used to determine the differences between control group and test group. As a result of this analytic study, significant differences were found between the control and test group on behalf of the test group who were supported with video player. As a result of comparison of the groups, the students who watched their reading records were found more successful in reading comprehension than those who didn t do so. Keywords: Reading comprehension, video player Giri nsanı dier canlılardan ayıran dil, insanların üzerinde anlaıp uzlamaya vardıkları ve konuulan kimseler arasında aynı anlamı ifade eden sessel simgeler düzenidir. Yazı ise dili oluturan sessel simgelerin belli sembollerle ifade edilmesidir. Sözel iletiim dediimiz konuma nasıl dinleme eylemini gerektiriyorsa, yazılı iletiim de okumayı gerektirmektedir.
lköretim-online 20 Okuma yazılı bir metni mekanik olarak tekrar etmek deil, basılı bir materyalden anlam çıkarmaktır. Tüm örenmeler için gerekli olan okuma yazma ancak anlama gücü ile desteklendii zaman hedefine ulaır. Bireyin okuduunu örenebilmesi için, okuduunu anlaması gerekir. Okuma okuyucunun metni yeniden bir araya getirdii bir süreçtir. Bu süreç hem zihinsel hem de sosyal yönü olan bir iletiim biçimidir. lköretim okullarının temel amacı bu iletiim eklinin örenciye en kısa sürede ve en kalıcı ekilde kazandırılmasıdır. Bu amacın gerçekletirilebilmesi için, insanlıın ilk çalarından beri nasıl öretelim? sorusuna cevap aranmaktadır. üphesiz bu soruya en uygun cevap her dönemde bulunduu sanılır, ancak balayan her yeni dönemde de bir önceki dönemin eksiklikleri tespit edilerek giderilmeye çalıılır. te içinde bulunduumuz bilgi çaında da iletiim teknolojilerinden eitim ortamında yararlanmak kaçınılmaz olmutur. Eitim ve teknoloji, insan yaamını daha verimli hale getirmek için birlikte ie koulmutur. Amaç Bilim ve teknolojideki hızlı gelimeler içinde yaadıımız dünyayı bir bilgi yıını haline getirmitir. nsanların örenmesi gereken bilginin miktarı artmı ve bunun sonucunda daha etkili örenmeöretme yöntemlerinin gelitirilmesi zorunlu hale gelmitir. Okuldaki örenmelerin tamamen dile dayalı olması nedeniyle örencinin ve okulda uygulanan programların baarılı olabilmesi için örencinin dil geliimi, dili kullanma becerisi, okuduklarını en üst düzeyde anlaması gereklidir. çinde bulunduumuz çada, örencinin okuma anlama gücünün gelitirilerek en üst düzeye çıkarılabilmesi için, okumalarının bir takım araçlarla desteklenmesi kaçınılmaz olmutur. Teknolojinin hızla gelitii bir dönemde eitiminde bu gelimenin dıında kalması mümkün deildir. Eitim dünyasında bugüne kadar gelitirilmi en etkili kitle iletiim araçlarından biri televizyondur. Eitim açısından televizyon çok boyutlu ve genel bir iletiim aracıdır. Bugün bir çok ülkede televizyon eitim alanında yaygın olarak kullanılmaktadır. Eitimde televizyon okuma-yazma, yetikinler eitimi, eitim hizmetlerini yaygınlatırma, geleneksel öretim yöntemlerini destekleme amacıyla kullanılmaktadır. Televizyon ve okuma konusunda yapılan aratırmalarda dikkati çeken taraf daha çok televizyonun tek baına kapalı devre yayınların, özel ve normal televizyon programlarının okuma anlamaya etkisi eklindedir. Shaughnessy (1994) yaptıı bir aratırmada, aileler ve öretmenler için, çoçukların televizyon izlemelerinde, izledikleri programların, çoçukların eitimlerine katkıda bulunmak ve örenmenin niteliini arttırmak için yardım önerilerini sıralarken televizyonu oturma odalarında bulunan olumsuz nesne (1) diye niteler. Televizyon çocuklara kontrolsüz olarak izletildii zaman, gerçekten olumsuz bir nesne olmaktadır. Ancak televizyon öretim ortamına dier araçlarla birlikte kontrollü olarak sokulduunda örenmeyi destekleyici bir unsur olacaktır. Televizyonla birlikte kullanılan video, televizyonla bütünleen bir ortam olarak örenmede yeni yöntemler oluturmakta, uzaktan öretim ve bireysel örenme süreçlerinde büyük potansiyele sahip olmaktadır. Yine televizyon ve video ile birlikte kullanılarak eitimi destekleyen bir baka araçta kameradır. Kamera, dı ortamdaki hareketli görüntüleri video kasetlere aktarmaya yarayan dijital bir alıcıdır. Örenmeyi zaman ve mekana baımlı olmaktan kurtaran video ile birlikte kullanılan kamerayla öretim amaçlı çekimler yapılarak sınıf ortamında örenciye izletilmesiyle öretim ortamı daha çekici hale getirilebilir(2,3). Bu konuda yapılan aratırmalar incelendiinde, aratırmaların daha çok normal televizyon yayınlarının okumaya etkilerini aratırdıı görülür. Ancak N.Y.Television Network tarafından yapılan Television and the Classroom (1979) adlı bir çalımada, CBS televizyonu tarafından özel olarak hazırlanmı okuma programlarının baarıları aratırılmıtır. ABD nin New York kentinin
lköretim-online 21 deiik okul bölgelerinden seçilen 97 okul ve 7-12 yaları arasındaki 921 üçüncü sınıf örencisi üzerinde yapılan bu çalımada, örenciler için özel olarak hazırlanmı okuma programlarının sınıf ortamında gösterilmesiyle, örencilerin yaratıcı aktiviteler gelitirdii, sınıf tartımalarına katıldıı, anlama-okuma çalımalarını zenginletirdii tespit edilmi ve örencilerin %98 i okuma materyallerinin daha çekici olduunu ve programa devam etmek istediklerini belirtmilerdir(4). Lamiell(1979), Televizyon Okuma Programlarının bir deerlendirmesi adlı çalımasında, 1978-79 öretim yılında Colifornia Test Bürosunun objektif testlerini kullanarak topladıı verileri deerlendirmitir. Televizyon Okuma Programı (TVRP) araçlarını kullanan sınıflarda örenim gören örencilerle, geleneksel eitim yapan sınıflardaki programlara katılan örencileri karılatırmı ve sonuç olarak TVRP nin okuma baarısını artırdıını, sınıf davranılarını gelitirdiini ve okumayı artıran materyallerin yararlı bir set oluturduunu belirtmitir(5). Using Captioned Television To Improve the Reading Proficiency of Language Minority Students (1990), adlı bir aratırma çalımasında, dil örenimi ve okuryazarlıında TV alt yazılarının etkililii aratırılmıtır. Bu aratırmada sınıflar 4 gruba (TV alt yazılı, yalnız TV izleme, Okuma boyunca metin dinleme ve sadece metin kitapları) ayrılmı ve uygulamalardan sonra uygulanan test sonuçları deerlendirildiinde, alt yazılı televizyon izleyerek dil edinmeye çalıan örencilerin oluturduu gruplar ile dier gruplar arasındaki farkın anlamlı olduu sonucuna ulaılmıtır. Televizyonun gerek aile içinde, gerekse eitim ortamında dikkatli kullanılırsa, hem formal eitimde hem de informal eitimde kaliteyi yükseltmek amacıyla kullanılabilir. Öyleki, Yetik ve Seçkin (1994) tarafından yapılan bir aratırma da;televizyonun çounlukla örenmek, dinlenmek, vakit geçirmek, elenmek amacıyla kullanıldıı, televizyonda verilen çocuk bakımıyla ilgili programların çounlukla etkili olduu; bu etkilenmenin de, çocuun bakımı, temizlii-eitimi ve salık problemleri açısından olduu belirtilmitir(6). Cole-Morgan(1985) a göre çocukların örendiklerini hatırlamalarının derecesi, tekrarlamalarının sayısına, örenme hedeflerine, örenilen eye karı ilgilerine balıdır. Bir filmi gördükten sonra akılda kalan eylerin ölçüsü koullara balıdır. Koullar uygun olunca akılda kalan eyler de o kadar çok oluyor. Demek ki gösterilen eyler ne kadar anlamlı ve ilgi çekici olursa, örenme de o kadar fazla olabilir ve çocuklara o kadar daha fazla ey öretilebilir(7). Görmek, insanın en belirgin özelliklerinden merakını kamçılar ve örenmeyi destekler. Yaça küçük olan çocukların hayatında, televizyon izleme bir çeit görsel deneyimdir. Çocuklar görüntüyle birlikte konumayı daha iyi algılarlar. Ancak bu algı düzeyi yaa balı olarak deiiklik göstermektedir. Televizyonun okul öncesi ve okul çaı çocukları için anlamı farklıdır. Okul öncesi çocukları için -okuma yazma bilmediklerinden- televizyon farklı bir anlam taırken, okul çaı çocuklarının okuma yazma bilmeleri nedeniyle daha farklı bir anlam taır. Gördüklerini kitaplarda okuduklarıyla desteklediklerinden daha fazla örenmeleri mümkündür. Wınn,(1978) tarafından yapılan bir çalımada, 4-7-10 yalarındaki çocuklara 20 dakikalık bir peri masalı gösterilmi ve çocuklar filmi gördükten sonra öyküyü kavrayıları test edilmitir. Buna göre 4 ya çocuklarının yalnızca %20 sinin öykü çizgisini anladıkları ortaya konurken daha büyük yataki çocukların kavrayılarının oldukça üstün olduu anlaılmıtır. Böylece aratırmacılar u sonuca varmılardır: Okul öncesi çocuklar gördüklerini doru bir ekilde hatırlayamıyorlar ve programda yer alan karakterlerin bazı davranıları neden yaptıklarını doru olarak yorumlayamıyorlar(8). Televizyonun gücü, algısal yönleri nedeniyle bazı durumlarda gerçek yaamdakinden bile güçlüdür. Gerçek yaamda, çevremizde görebildiklerimizin küçük bir bölümünü algılarken, televizyonda
lköretim-online 22 görüntünün tüm çerçevesini algılamamız mümkündür. Gerçek yaamda bir akarsuyun kıvrımlarını baktıımız yere balı olarak tam olarak göremeyebiliriz oysa televizyonda akarsuyun kıvrımlarını daha net görmemiz mümkündür. Televizyonun gücünü arttıran bir baka özellii de gözün hareketli nesneleri izleme eiliminden kaynaklanmaktadır. Televizyon ekranındaki nesnelerin hareket halinde olması bireylerin dikkatlerini younlatırmasına neden olmaktadır. Televizyonun bu özelliklerinden yararlanarak eitim ortamına sokulması yıllardır gelitirilerek devam etmektedir. Televizyonun yeni olduu dönemlerde ABD de okuma yazmanın yaygınlatırılması amacıyla televizyon okuma yazma alanına sokulmaya çalıılmıtır. Bir dönem ülkemizde de gösterilen Sesame Street i yapan kurulu, Children s Television Workshop geni imkanlarını okuma baarısızlıı sorununa çevirerek, 30 dakikalık günlük bir program olan, ikinci program dizisi The Electric Company nin yapımını gerçekletirmitir. Bu program fonetik kuralları, harflerin birletirilmesi gibi konulara deinerek büyük çocuklara okumayı öretir. Televizyonu etkin bir ekilde kullanarak sınıf eitimini desteklemek üzere hazırlanmı bir programdır. The Electric Company Amerika daki rahatsız edici ve ciddi okuma problemlerinden yola çıkarak oluturulmutur. Bu programda bir önceki program veya daha önceki programlar kısaca tekrar edilmekte, böylece çocuun konuyu tekrar tekrar hatırlamasına imkan verilmekte ve ustalaması salanmaktadır. Çok sayıda uzmanın katılımıyla hazırlanmı olan bu program, okuma güçlüünün youn olarak yaandıı 2.sınıf örencileri için hazırlanmı ancak uygulamada üçüncü ve dördüncü sınıf örencilerine de yardım ettii gözlenmitir(9). Televizyon için hazırlanan eitsel programlardan bir bakası da okul öncesi çocuklar için hazırlanmı olan Sesame Street tir. Yayına baladıktan sonra ngilizce örenmeye çalıan büyükler tarafından da izlenmeye balanan bu program, 1970-71 yıllarında yapılan deerlendirme sonuçlarına göre küçük izleyicilerine izleme deneyimleri sonucu büyük yararlar salamıtır(10). lköretim okullarında Türkçe öretiminin amaçlarından, milli eitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak: Örencilere, görüp izlediklerini, dinlediklerini, okuduklarını tam ve doru olarak anlama gücü kazandırmak; onlara dinleme, okuma alıkanlık ve zevkini kazandırmak tır(9). üphesiz bu amacın gerçekletirilebilmesi için, öretim ortamının bir takım araçlarla desteklenmesi gerekmektedir. Bu araçlardan bazıları kamera, video ve televizyondur. Bu araçların Türkçe derslerinde birlikte kullanıldıında yukarıda verilen amaçları daha etkin gelitirecei inancıyla, bu çalımada, kamera, video ve televizyonun, örencinin okuma anlamasını destekleyip desteklemedii aratırılmaya çalıılmıtır. Bu aratırmanın amacı videonun lköretim okulu 5.sınıf örencilerinin okuma anlama seviyesini etkileme düzeyini incelemektir. Yöntem Bu aratırmada görsel iitsel araçlardan video kullanılarak örencilerin okuma anlama düzeylerine bu araçların etkileri aratırılmaya çalıılmıtır. Aratırmada deneysel bir yöntem izlenmitir. Aratırma için veriler, ilköretim okulunun iki ayrı beinci sınıfından ramdom usulle seçilen 10 ar kiilik deney ve kontrol grupları oluturularak elde edilmitir. Deney grubundaki 10 örenci okuma sırasında kamerayla kaydedilmitir. Kayıtlar 3 ayrı öretmen tarafından izlenerek, oluturulan okuma gözlem formlarında örencilerin okuma hataları iaretlenmitir. Örencilerin I. Okumalarından sonra okuma parçasıyla ilgili mini bir anlama testi uygulanmı ve sonuçlar kaydedilmitir. Deney grubuna okutulan parça ve ilgili anlama testi e zamanlı olarak kontrol grubunu oluturan dier sınıf örencilerine de uygulanmıtır. Kontrol grubunu oluturan örencilerin okumaları deney grubunda olduu gibi video kasete kaydedilmitir ve deney grubunu gözleyen, gözlemci öretmenler tarafından izlenerek aynı gözlem formunda okuma hataları iaretlenmitir.
lköretim-online 23 Aratırmanın ikinci aamasında deney grubu örencilerinin okumaları kayıtlardan televizyon yardımıyla izlettirilerek hataları gösterilmitir. Hatalarını izleyen örencilere bir süre sonra tekrar okuma yaptırılmı ve okumaları kamera yardımıyla tekrar video kasete kaydedilmitir. Kayıtlar gözlemci öretmenler tarafından tekrar izlenerek ilgili gözlem formu doldurulmutur. Deney grubu örencilerine II. Okumalarından sonra ilgili anlama testi tekrar uygulanmıtır. Bütün bu ilemler kontrol grubu örencilerine kendi okumaları sırasında kaydedilen görüntüleri izlettirilmeden uygulanmı ve sonuçlar deney grubu örencileriyle karılatırılmak üzere kaydedilmitir. Aratırmanın üçüncü bölümünde, kaydedilen sonuçlar, t testi kullanılarak analiz edilmi ve deney ile kontrol grupları arasındaki farklar ortaya çıkarılmıtır. Bulgular ve Yorumlar Verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgular alt balıklar halinde aaıdaki tablolarda bölüm bölüm gösterilmitir. 1.Deney ve Kontrol Grubu Öntest-Sontest Puanlarının Karılatırılması (anlama düzeyi) Tablo 1 Deney Grubu Öntest-Sontest Puanlarının Karılatırılması Ön test 10 30 4.64 2.821 0.01 Son test 10 66 Tablo 1 de görüldüü gibi gözlenen t deeri, tablo t deerinden büyük bulunmutur. Deney grubuna uygulanan öntest ve sontest farkları üzerinden hesaplanan t deeri anlamlı bulunduundan video kullanımının örencilerin anlamalarına etkili olduu söylenebilir. Aynı düzeyde kontrol grubuna uygulanan anlama testi verilerinin analizinde ise kontrol grubu örencilerinin öntest ve sontest puanları arasında elde edilen fark anlamlı bulunmamıtır.(tablo 2) Tablo 2 Kontrol Grubu Öntest-Sontest Puanlarının Karılatırılması Ön test 10 36.4 2.53 2.821 0.01 Son test 10 42.6 Tablo 3 Deney ve Kontrol Grubu Anlama Düzeyleri N D Hesap t Tablo t P Den.grubu 10 36 3.28 2.878 0.01 Kont.grubu 10 7.4 Tablo 3 te görüldüü gibi gözlenen t deeri tablo t deerinden büyük olduundan grupların arasındaki fark deney grubu lehine anlama düzeyinde anlamlı bulunmutur. Öretimde video kullanımının örencilerin anlama düzeylerini yükselttii söylenebilir. Örenci okuma hatalarını televizyondan tekrar izlediinden bir sonraki okumasını daha dikkatli ve okuma yanlılarını düzelterek okumutur. Dolayısıyla örencinin okuma hatalarını gidererek okuması; onun, metni daha anlamlı okumasını salamı olabilir. Bunun sonucunda da örencinin okuduklarından daha
lköretim-online 24 fazla ey anladıı savunulabilir. Rosser(1990) de televizyon izleme ve okuma baarıları arasındaki ilikiyi aratırdıı çalımasında televizyon izlemenin önemini belirlemeyi inceledi. Rosser çalımasında 10 hafta boyunca deiik etnik ve ırktan 21 tane dördüncü sınıf örencisinin televizyon izleme programlarını kaydetti. Çalımanın baında uyguladıı öntest örencilerin eski yıllarda örendii okuma-anlama ve kelime sayılarına uygun olarak düzenlendi. 10 hafta sonunda verilen ikinci test sonuçları birinciyle karılatırıldıında; sonuçlar okuma anlama baarılarındaki artıın istatiksel anlama yaklatıını ve televizyon izleme saatleri ortalamasının periyodik çalıma yönünde anlamada baarı etkilerinin negatif olmadıını gösterdi(12). 2. Deney ve Kontrol Grubu I. ve II. Gözlem Puanlarının Karılatırılması (Okuma Düzeyi) Tablo 4 Deney Grubu I. ve II. Gözlem Sonuçlarının Karılatırılması I. Gözlem 10 45.93 13.32 2.821 0.01 II.Gözlem 10 76.34 Tablo 4 de görüldüü gibi gözlenen t deeri, tablo t deerinden büyük bulunmutur. Deney grubu örencilerinin birinci ve ikinci okumaları sonucunda doldurulan gözlem formlarının deerlendirilmesi sonucunda I. ve II. Gözlem puanlarının farkları üzerinden hesaplanan t deeri anlamlı bulunduundan video kullanımının örencilerin okuma hatalarını düzeltmede etkili olduu söylenebilir. Aynı düzeyde kontrol grubu okumalarına göre doldurulan gözlem formları puanlarının analizinde ise kontrol grubu örencilerinin birinci okuma ve ikinci okuma puanları arasında elde edilen farkta anlamlı bulunmutur. Ancak grupların okumaları karılatırıldıında farkın deney grubu lehine anlamlı olduu belirlenmitir. Tablo 5 Kontrol Grubu I. ve II. Gözlem Sonuçlarının Karılatırılması I. Gözlem 10 49.63 4.55 2.821 0.01 II. Gözlem 10 53.33 Tablo 6 Deney ve Kontrol Grubu Gözlem Sonuçlarının Karılatırılması Deney Grubu 10 31.44 Kontrol Grubu 10 3.92 10.43 2.878 0.01 Tablo 6 da görüldüü gibi gözlenen t deeri tablo t deerinden büyük olduundan grupların arasındaki fark deney grubu lehine okuma düzeyi bakımından anlamlı bulunmutur. Öretimde televizyon, video ve kameranın kullanımının örencilerin okuma düzeylerini yükselttii söylenebilir. Örenci okuma hatalarını televizyondan tekrar izlediinden bir sonraki okumasını daha dikkatli ve okuma yanlılarını düzelterek okumutur. Dolayısıyla örencilerin okuma hatalarını televizyondan izlemelerinin, onların okuma seviyelerini olumlu yönde düzeltmitir. Bu durumda televizyon, video ve kameranın birlikte kullanımının örencilerin okuma anlama düzeylerini olumlu yönde etkiledii savunulabilir.
lköretim-online 25 Sonuçlar ve Öneriler lköretim okulu 5.sınıf örencilerinin okuma anlama düzeylerine videonun etkisinin aratırıldıı, bu çalımada; okumalarını, video ve televizyon yardımıyla yeniden izleyen örencilerin anlama düzeylerinde bir artı gözlenirken, okumalarını izlemeyen örencilerin anlama düzeylerindeki artıın anlamlı olmadıı bulunmutur. Gupların karılatırılması sonucunda, okuma kayıtlarını izleyen örencilerin izlemeyen örencilere göre anlama düzeyi bakımından daha baarılı olduu belirlenmitir. Okuma kayıtlarını izleyen ve izlemeyen örenciler arasındaki farkın okuma hatalarını düzeltmeleri bakımından, okuma kayıtlarını izleyen örenciler lehine anlamlı olduu bulunmutur. Benzer ekilde örencilerin olumsuz davranıları da kaydedilerek örencilere uygun ortamlarda izlettirilmeli ve örenciler kendi hatalarını kendileri bulmalıdır. Bu balamda hatalarını kendileri bulan örencilerin davranılarındaki olumsuzlukları da düzeltmeleri daha kolay olacaktır. Bütün örenmelerin temeli olan okuma ve anlamanın etkin olarak öretilebilmesi için okullarımıza kamera, video ve televizyon girmelidir. Bu araçlar için ideal olan her sınıfta sabit olarak bir tane olmasıdır. Ancak ekonomik artlar buna elvermedii için bu araçların hareketli bir sehpa üzerinde taınarak sınıflar arasında dolatırılması mümkün olabilir. Öretmenlere eitim materyali hazırlama yönünde bu araçların kullanımıyla ilgili hizmet içi eitim seminerleri verilmelidir. Okullarımızda kamera kullanarak öretim amaçlı çekimler yapıp bunları video ve televizyon ile sınıf ortamında örencilere izlettirilebilir. Görme ve iitme duyularına hitap eden bu araçlarla eitimin yapılabilmesi için gerekli video kasetler hazırlanarak okullarımıza gönderilmeli ya da her ilde bulunan Eitim Araçları Merkezleri nin bu yöndeki çalımaları arttırılabilir. Özellikle ilköretim okulları birinci sınıflarında geri dönüüm salamak amacıyla okuma hatalarının örencilere gösterilebilmesi için bu araçların kullanımı tevik edilebilir. Kaynakça Shaughnessy, Micheal F.; and Others (1994). Reading And Television: Some Concerns; Some Answers http//:www.edrs.com (ED 377468) Alkan, C.(1997). Eitim Teknolojisi. Anı Yayıncılık, Ankara. Milli Eitim Bakanlıı(1999). Eitim Teknolojisi Kılavuzu. EARGED, Ankara N.Y.Television Network(1979). Television and Classroom: A Special Relationship. BBB18033-Columbia Broadcasting System, nc., New York. http//:www. edrs.com (ED188596) Lamiell- Land, Ann; And Others(1979). An Evaluatıon of the Television Reading Project. Final Report. SYN711850-Pennsylvania state Univ., Universty Park. Coll. of. Education. http//:www.edrs.com (ED187301) Yetik, F. ve Seçkin, Nezahat (1994). Kitle letiim Araçlarının Gecekonduda Yaayan Ailelere Etkisi. Çada Eitim, Sayı 198, Ankara (5-10). Cole, L.-John J.B.M. (1985). Çocukluk ve Gençlik Psikolojisi. (Çev. Belkıs Halim Vassaf), MEB, stanbul Winn, M.(1978).The Plug-In Drug. Seventh Printing, The Viking Press, New York. Children s Television Workshop(1971). The Electric Company. 2. Edition USA Polsky, Richard M.(1974). Getting to Sesame Street Orıgıns of The Children s Television Workshop. USA MEB (1982).Türkçe Eitim Programı. MEB Yayınları, Ankara Rosser, E. (1990). The Relatıonship of Television Viewing to Reading Achievement Master s Thesis, Kean College,. http//:www.edrs.com (ED 294137)