00/00 ÖĞRTİ YILI GÜZ YRIYILI UKT 1 RSİ 1. İZ SORU PLRI SORU 1: 0 0 kn 0, m 8 kn/m 0, m 0, m t t Şekildeki sistde, a) Y 0 Pa ve niet katsaısı n olduğuna göre çubuğunun kesit alanını, b) Y 00 Pa ve n için deki pim çapını, c) bağlantısındaki nietli atak gerilmesi b 00 Pa olduğuna göre t kalınlığını bulunuz. kirişinin serbest cisim diagramını çizelim: R 8.1, 9, kn F F R 0 0.0, + F.0,8 9,.0, 0 8+,7 8 + 0,8F,7 0 F 17,0 kn 0,8 F 17,0 kn F 0 kn F F F F 1, F F.sin 1, F kn sin sin F F.sin 1,.sin 17,71kN F 0 17,71+ F 0 F 17,71kN 0 a) 10 Pa, n F 1,.10 10 Pa 1,1mm b) ( ) ( ) ( ) ( ) F F + F 17,71 + 17,,9kN F,9kN 00 100 Pa, n F F., 9.10 100 Pa d 1, mm π d πd πd F, 9.10 c) F F b 00 Pa t t,9mm td.. td..00. d.00.1,
SORU : kn/m kn üşe üklere maruz şekildeki kirişte, kesme kuvveti ve eğilme momenti diagramlarını analitik olarak (kesim metodu) elde ediniz. m m Öncelikle mesnet noktalarındaki reaksion kuvvetlerini bulalım, R ql.. kn 0.1,. + R. 0 R kn R kn kn 1, m 1, m m + F 0 R + R 0 R + 0 R kn R R Reaksion kuvvetleri bu şekilde belirlendikten sonra, kirişi ve aralıklarında kesersek, arasında kesim: (0 m ) + F 0. 0. R. 0. +.. + 0 0 için kn, 0kNm için 1 kn, knm R kn arasında kesim: ( m ) + F 0 0 kn 0. + ( 1,) + ( ) + 0 1 R kn R. kn m kn m vea kiriş arasında sağdan kesilerek, + F 0 + 0 kn 0 + ( ) 0 1 için kn, knm için kn, 0kNm - R kn
ölece moment ve kesme kuvveti diagramlarını aşağıdaki gibi çizebiliriz. kn/m kn m m [kn] X -1 - [knm], X Kesme diagramında kesme kuvvetinin sıfır olduğu nokta bize maksimum moment değerini verecektir. aksimum momentin kirişin hangi noktasında etkidiğini belirlek için üçgen benzerliğinden ararlanırsak, K KL LO 1 ( ) 1,m N O 1 L O - 1 N,m bulunduğundan arasındaki ( 0 m ) moment ifadesi bize maksimum moment değerini verecektir...,,, knm, knm maks. maks.
SORU : 00 mm mm T 1, kn.m 00 mm mm 00 mm T 0,8 kn.m mm 00 mm T 0, kn.m mm Şekildeki sistde, elektrik motorunun ürettiği tork, bağlı olduğu mil ve kasnaklar vasıtasıla şekildeki oranlarda iletilmektedir. a) urulma momenti (Tork) diagramını çiziniz, b) n büük kama gerilmesinin değerini ve hangi milde olduğunu bulunuz, c) nin a göre dönme açısını (φ / ) bulunuz (G80 GPa). 00 mm Kasnaklara ugulanan tüm torklar saat ibreleri tersi önünde olduğundan elektrik motorunun ileteceği tork dengeden dolaı saat ibresi önünde olmalıdır. una göre; T + T + T + T 0 T T + T + T 1,+ 0,8+ 0,,kNm T,kNm a) urulma momenti diagramını çizebilmek için kesim metodunu kullanacak olursak; otor-mesnet arası kesim: T + T 0,+ T 0 T,kNm T T esnet- noktası arası kesim: T + T + T 0, + 1, + T 0 T 1, knm T T 1, kn.m T arası kesim: T + T 0 T + 0, 0 T 0,kNm T T 0, kn.m arası kesim: T 0 T 0kNm T
T 1, kn.m T 0,8 kn.m T 0, kn.m 00 mm 00 mm 00 mm 00 mm 00 mm T [knm], 1, 0, X b) aksimum kama gerilmesini belirlek için milin her bir kadesin deki kama gerilmelerini hesaplamak gerekir. T,.10.7 77,Pa 77, Pa J π.7 T 1,.10. 71,7Pa 71,7 Pa J π. T 0,.10.,9 Pa,9 Pa J π. T 0 olduğundan 0 dır. n büük kama gerilmesi milinde olup 77,Pa dır. φ φ + φ + φ c) / / / / φ T L T L T L 0,.10.00 1,.10.00,.10.00 / + + + + GJ G J GJ π. π. π.7 80.10. 80.10. 80.10. φ 0,0007 + 0,019 + 0,01 0,0787rad φ 0,0787rad / / φ 180 0, 0787 0, 0787.,17,17 π / rad φ/
SORU : 80 Pa 10 mm 00 GPa ν 0, a) Şekildeki eksenel ükle durumu için, çelik silindirin boundaki ve hacmindeki değişimi bulunuz, b) z -80 Pa hidrostatik ükle durumu için bodaki ve hacimdeki değişimi bulunuz. 100 mm ε υ z 0 0, 80 0 1,.10 ε 1,.10 + + 00.10 a) ( ) ( ) ε υ z ε + + 00.10 ( ) 80 0,( 0 0).10.10 εz z υ ε z + 00.10 ( ) 0 0,( 0 80) 1,.10 1,.10 odaki değişim, L ε L ε. L.10.10 0, 0mm L 0, 0mm L Hacimdeki değişim, ε ε + ε + ε ( + 1, + 1, ).10 1,.10 ε 1,.10 z ε. ε π.0.10. 1,.10 188, 8mm 188, 8mm b) Hidrostatik basınç durumunda: 80 z Pa ε ε εz υ + ε ε εz 00.10 ( ) 80 0,( 80 80) 1,.10 1,.10 odaki değişim, L ε L ε. L 1,.10.10 0, 0mm L 0, 0mm L Hacimdeki değişim, ea ε ε + ε + ε ( 1, 1, 1, ).10,8.10 ε,8.10 z ε. ε π.0.10.,8.10, 9 mm, 9 mm P P(1 υ). 80.(1.0,) ε, K ε,8.10 ε,8.10 K (1 υ) 00.10
SORU : 0,9 m 0, m 0, m 0, m Şekildeki sistde 0 mm çapındaki pirinç malzeden apılmış çubuğu ve mm çapındaki çelik çubuğu rijit çubuğuna bağlanmış olup, her iki çubuk 0 da gerilmesizdir. Çubukların sıcaklıkları 70 e çıkarılırsa medana gelen gerilmeleri bulunuz. çubuğu çubuğu 00 GPa 100 GPa α1.10 - / α18,8.10 - / δ L α T mm δ mm 0,9.10.1.10.(70 0) 0, 8 0, 8 δ L α T mm δ mm 0,9.10.1.10.(70 0) 0, 0, ğer, sadece çubuğa olsadı sıcaklıktan dolaı rijit çubuğun noktasının ukarı deplasmanı benzerlikten δ 0,7, δ,. δ,.0, 8 0, 70mm δ 0, δ δ 0,70mm 0, m δ 0,8 mm olurdu. δ 0, 70mm 0, mm olduğundan çubuğu çeki çubuğu da bası kuvvetine maruzdur. 0, m F F δ F. L 0, +., δ F. L 0,8., δ,. δ F 0, m 0, m 0 F.0,7 F.0, 0 F,F δ F.0,9.10,. F.0,.10,. δ 0, +, 0, 8 + π.11.00.10 π.1.100.10 0, 11,8.10 0, 70,.10 01 + F F F N F F,F,.01 107 N F 107 N F 01 11, Pa 11, Pa π (çeki) r π.11 F 107 1,1 Pa 1,1 Pa π (bası) r π.1