MIKNATIS VE MANYETİK ALAN

Transkript

1 ÖÜM 4 MIATI VE MAETİ AA MODE ORU - 1 DEİ ORUARI ÇÖZÜMERİ 4. avan avan 1. Demr ozlarını bakıran ayır emek çn br mıknaısa hyaç varır. Mıknaıs emr ozlarını çekerek bakıran ayırablr. usula yön aynne kullanılır. akırın ve emrn yoğunluğu suan büyük oluğunan su le bunlar brb- rnen ayrılamaz. CEVA 2. Z I II III IV 1 2 mıknaısı engee oluğuna göre ve Z mıknaıslarının ye uygulaıkları me veya çekme kuvveler eşr. ve brbrn yorsa le Z e yorur. mıknaısı y çekyorsa, Z e y çekyorur. u uruma ve Z nn II ve III kuupları çn kesn brşey söylenemez. 1 ve 2 uzaklığı blnmeğnen ve nn kuup şeler çn e kesn brşey söylenemez. 5. I Özeş mıknaısların küleler 5 g oluğuna göre ağırlıkları, = mg =,5.1 = 5 ek gerlme kuvve, = 3 = 5 & = 2 I ek gerlme kuvve e, = + = = 7 olarak bulunur. CEVA D m yaay üzlem I m yaay üzlem 3. e CEVA A e 4 1 Mıknaısın emr blyeye uygulaığı kuvve: a r. Mıknaıs her emr çeker. Uzaklığı 2 2 yapılırsa kuvve 4 kaına çıkar. 2 CEVA C e mıknaıs blyeye kuvve uygulamakaır. Mıknaısın kuupları çevrlğne ve aynı nokaya konuluğuna mıknaıs emr blyeye çekerek aynı büyüklüke kuvve uygular. I. yargı kesnlkle oğruur. Oram sürünmel se csme sürünme kuvve ek eer. Eğer > se csm vmel hareke yapar. > se csm hareke eemyeceğnen vmes sıfır II. yargıa kesnlk yokur. Demr blyenn küles azalılığına sürünme kuvve azalır. Eğer > olursa csm hareke eer. Ama bunaa kesnlk yokur. III. yargıa kesnlk yokur. CEVA A EETRİ VE MAETİZMA 61

2 6. emr çubuk 1 2 Şekle göre: yaay üzlem 9. yaay Demr çubuğun 1 numaralı ucunun şare, 2 numralı ucunun şare Z I. yargı oğruur. II. yargı yanlışır. I yaay Demr çubuk serbes bırakılığına hareke emez. III. yargı oğruur. CEVA D Mıknaıs ve Z y ğne göre ve Z br mıknaısır. I. yargı oğruur. Mıknaısın her k kubua csmn çekğne göre csm emr, nkel, kobal gb maeen yapılmışır. Manyek maer. II. yargı oğruur. r mıknaısın her k kubu varır. Tek kuuplu br mıknaıs yokur. Z nn sol kısmı, sağ kısmı kuupluur. III. yargı yanlışır. CEVA C 7. Mıknaıslar emr, nkel, kobal gb maeler çeker. Çekkler maeler manyek maer. Demr bala manyek br maer. Alın blezk, gümüş yüzük ve bakır eps manyek mae eğlr. CEVA A 1. Şekl-avan avan avan... T 3 I II e mıknaıs csmne yaklaşırılığına I. e gerlme kuvve eğşmeğne göre csm mıknaıs veya manyek mae eğlr. I e mıknaıs csmne yaklaşırılığına ek gerlme kuvve azalığınan mıknaıs csmn mşr. csm kesnlkle mıknaısır. 8. uzolaplarının kapağının kapanmasına, kapı zllernn çalışmasına, elevzyon ve blgsayar gb elekronk alelern yapımına mıknaıslar kullanılır. CEVA E II e mıknaıs csmne yaklaşırılığına III. ek gerlme kuvve aığına göre br mıknaıs veya manyek (emr, nkel, kobal) gb maer. csmne kesnlk yokur. CEVA 62 EETRİ VE MAETİZMA

3 + MODE ORU - 2 DEİ ORUARI ÇÖZÜMERİ 1. M akım makarası + anah a r ka pa l ı ğın a ve M m k na s la r aynı konuma ka l r lar. m k na ı s ha re ke ee rek fle kl e k ko nu mu al r. I. ve III. yargılar oğruur. II. yargı yanlışır. CEVA E 2. anaharı kapaılığına bobn şeklek gb br manyek alan oluşurur. obn mıknaısı ğnen, mıknaıs yönüne hareke eer. I. yargı oğruur. II. ve III. yargılar yanlışır. CEVA A EETRİ VE MAETİZMA 63

4 1. Manyek alan vekörel br büyüklükür. aynağı akım ya a mıknaısır. uvve çzgler le moellenr. uvve çzglernn sık oluğu yere manyek alan büyük, seyrek oluğu yere küçükür. una göre I, II ve III faeler oğruur. CEVA E 2. ÇÖZÜMER M M 1 2 mıknaısı () yönüne hareke eğne göre Mıknaıs ve Manyek Alan 5. Mıknaısların herbrnn ağırlığına yelm. = + = 2 = + < se, > I. yargı oğru olablr. > se, > olablr. II. yargı oğru olablr. = se, = olablr. III. yargı oğru olablr. avan Tes 1 CEVA E M > r. u uruma, 1 > 2 olablr. Mıknaıslar özeş olmayablr. mıknaısı yönüne hareke eğne göre, üzerne ekyen ne kuvve sıfıran farklıır. CEVA C 6. r mıknaıs parçalara ayrılığına yne k kuuplu mıknaıs ele elr. 2 3 CEVA A 3. uvar uvar M yaay üzlem ve M mıknaıslarının engee kalması çn mıknaısı ve M y melr. u uruma 1:, 2: ve 3: Mıknaıslar brbrn çekerse engee kalır. ve M kalamaz. CEVA Mıknaıslar günlük hayaımıza pek çok alana kullanılır. apı zllerne, çok ağır csmlern kalırılmasına, pusulalara, meallern çöplere ayrışırılmasına kullanılır. Isının lelmesne mıknaıs kullanılmaz. CEVA C anaharı kapaılırsa bobn üzerne br manyek alan oluşur. Manyek alan yönü şeklek gbr. u uruma mıknaıs bobne oğru çeklr ve yönüne vmel hareke eer. CEVA A 64 EETRİ VE MAETİZMA

5 8. Mıknaısların herbrnn ağırlığına yelm. e: = + = 2 = + I e: T ı 1 = + = 2 : Değşmez. T ı 2 = : Azalır. avan avan ı ı usula ğneler manyek alana paralel olarak engee kalır. u uruma 1 ve 4 kuupları aynı, 2 ve 3 kuupları farklıır. u uruma 1 kubu se 4 kuubu 2 kubu ve 3 kubu uupların şeler bunların am ers, 2 3 M CEVA 1 kubu se 4 kubu 2 kubu ve 3 kubu 1, 2 ve 3 kuuplarının şeler, olablr. CEVA E 9. V 2m 3m V ı Mıknaısların brbrlerne uygulaıkları kuvvelern büyüklükler brbrne eşr. = kuvve vekörel br büyüklük oluğunan, = ır. I. yargı yanlışır. Mıknaısların vmelernn büyüklükler, a = a = 2m 3m a > a oluğunan > ve V > V II. yargı yanlışır. III. yargı oğruur. CEVA C EETRİ VE MAETİZMA 65

6 Aı ve oyaı :... ınıfı :... umara :... Alığı o :... ölüm azılı oruları (Mıknaıs ve Manyek Alan) ÇÖZÜMER 1. ı = 4 Z 2 yaay yaay II yaay I T 3 2. Z I Şeklek manyek alanların yönlernen mıknaısların kuup şeler şeklek gbr. a) Mıknaıslar arasınak uzaklık se mıknaısları brbrlerne uygulaıkları kuvvelern büyüklüğü, m1. m2 =. 2 Aralarınak uzaklık 2 oluğunan uygulaıkları kuvveler, m ı 1. m2 =. = 42 4 İplerek gerlme kuvveler, = + = 4 T 3 = erlme kuvveler arasına > > T 3 lşks varır. b) Z c) Z ) Z 66 EETRİ VE MAETİZMA

7 3. T 4 2 T 5 I /4 /4 3 T 3 T 6 II /9 /9 6. ( ) (+) I. mıknaıslar brbrlern aynı büyüklüke kuvvele erler. = = Mıknaıslar aynı süree karşıya çarpıklarına göre nın vmesnn büyüklüğü a se nn vmes 2a = m.a oluğuna göre, m = 2m & m = m a) csmnn grafkler şeklek gb 2 a), ve T 3 gerlme kuvveler yalnızca mıknaısların ağırlıklarına bağlıır. İme ve çekme kuvvelernen bağımsızır. kuvve vme hız = = T 3 = + = 2 a V b) T 4, T 5 ve T 6 gerlme kuvveler, T 4 = T 5 = + 4 b) nn grafkler şeklek gbr. kuvve vme 2a 2V hız T 6 = 9 erlme kuvveler arasına, T 5 > T 6 > T 4 lşks varır. 4. Verlen örnekleren özküleler farklı sıvıları ayır emee manyek alan ve mıknaıs kullanılmaz. Verlen örnekleren, a), b), c), ) Doğru (D), e) yanlışır. II. mıknaıslar brbrlern aynı büyüklüke kuvvele erler. = = Mıknaısların küleler eş se mıknaısların vmelernn büyüklükler eşr. 5. II I a = a = a c) csmnn grafkler şeklek gbr. kuvve vme hız a V Mıknaıslar özeş oluklarınan kaar uzaklıka oluşurukları manyek alanların büyüklükler eş,, nokalarına mıknaısların oluşurukları manyek alanlar şeklek yönlerer. Teslamere le ölçülen manyek alanların eğerler = + = 2 ) nn grafkler şeklek gbr. kuvve vme a 2V hız 2 2 = = = + = 2 Manyek alanların büyüklükler arasına, = > lşks varır. EETRİ VE MAETİZMA 67

8 7. I r mıknaıs kye bölünüğüne yne k kuuplu br mıknaıs ele elr. en uruma mıknaısların ucu ve uçları kuuplu r mıknaısı oplu ğnelere okunuruğumuza oplu ğneler mıknaıslık özellğ kazanır. İğneler mıknaısa eğğ uç le zı kuupla kuuplanır. Dğer uç se aynı kuupla kuuplanır. Toplu ğnenn ucu mıknaısın kubuna eğrlğne uç, ucu se kubu Aynı şekle oplu ğnenn M ucu mıknaısın kubuna eğrlğne M ucu, R ucu kubu M R c) ) M yaay üzlem csmne ek een sürünme kuvve yönüner. Dönen csmlere sürünme kuvve csmn hareke yönüyle aynı yöner. M csm yönüne hareke emeker. M csm mıknaıs veya manyek maer. yaay üzlem csmne ek een sürünme kuvve yönüner. Dönen csmlere sürünme kuvve csmn hareke yönüyle aynı yöner. csm yönüne hareke emeker. Mıknaıs csmn ğnen csm mıknaısır. 8. a) fsür yaay üzlem csmne ek een sürünme kuvve yönüne oluğuna göre, mıknaıs csmn yönüne çekmeker. > se csm yönüne hareke eer. csm mıknaıs veya manyek maer. b) yaay üzlem csmne ek een sürünme kuvve yönüne oluğuna göre, mıknaıs csmn mşr. > se csm yönüne hareke eer. csm kesnlkle mıknaısır. 68 EETRİ VE MAETİZMA