Elektrik Enerjisi ve Elektriksel Güç Testlerinin Çözümleri

Transkript

1 Elektrk Enerjs ve Elektrksel Güç Testlernn Çözümler Test 1 n Çözümü 1. Her brnn gerlm 1,5 volt olan 4 tane pl brbrne ser bağlı olduğundan devrenn toplam gerlm 6 volt olur. est S, uzunluğu / olan demr çubuğun drenc 6Ω se, kest S olduğunda drenc Ω olur. Benzer bçmde bakır çubuğun uzunluğu / olduğunda drenc 6Ω olur. Ω Ω 1 6Ω 6 volt 1 top 6 ksnn eş değer şeklde görüldüğü gb 4 Ω olur. Benzer düşünce le, dğer 4 Ω luk drençlern eş değer Ω eder. Şekl II de görüldüğü gb tüm devrenn eş değer drenc 4 Ω eder. Devre üzernde 10 sanyede joule cnsnden açığa çıkan ısı enerjs; W..t W J bulunur. 1 Cevap D dr Cevap dır. Devrenn eş değer drenc 4 Ω olduğundan, toplam akım 4 6 olur. 6 lk akımın amper, 4 suyun çndek drençten geçer. Bu drenç üzernde 15 sanyede joule olarak açığa çıkan enerj; W t W J olur. Bu enerjnn kalor olarak değer 90 kalordr. Buradan; Q m.c. t m.c.(t T 1 ) (T 0) 1 T 0 T 1 C bulunur. Cevap dır 4. nahtar açıkken devrenn üst tarafının eş değer drenc; Ω 9 18 bulunur. nahtar kapalı ken devrenn üst tarafının eş değer drenc yne 6 Ω dur.. Ortadak tel üzernde drenç olmadığından 6 Ω luk drenç hareket ettrlerek 1 Ω le brleştrleblr. Bu Bu nedenle devre akımı, dolayısıyla 1 Ω luk drençten geçen akım değşmeyeceğnden, P 1 bulunur. P1 Cevap C dr

2 Ünte Elektrk ve anyetzma 5. Şekl I dek tüm devrenn eş değer drenc ohm olur. Gerlm 4 volt olduğuna göre üreteçten çeklen akım 1 olur. Paralel drençlern her 4 brne 4 voltluk gerlm düşer. Şekl II den: Cevap B dr 6. Ohm yasası le çözülmes zor olan problemler krşof kurallarını uygulayarak çözeblrz. Bu kurallar k tanedr. rşofun 1. kuralı: apalı br devrenn herhang br noktasına gelen akımların toplamı, o noktadan çıkan akımların toplamına eşttr. noktasına gelen ve noktasından çıkan akımlar çn; 1 bağıntısı yazılablr. rşofun. kuralı: Brelektrk devresnn herhang br kapalı kısmındak gerlmlern ve lern cebrsel toplamı brbrne eşttr. Bu kural; 1 şeklnde fade edlr. Bu kural uygulanırken br noktadan başlanarak dama aynı yönde lerlemek ve aynı noktaya dönmek gerekr. 1.. Sorumuzda verlen devrede 1. lmekte noktasından başlayarak verlen yönde lerleyp, tekrar noktasına döndüğümüzde;. lmek çn; 1 & 1 1 yazılablr. Buradan, bulunur. 7. Özdeş üreteçlerden hangsnn üzernden daha az akım geçyorsa o üretecn ömrü daha uzun olur. / / / II 1 I 8. 1 se olur. Buna göre, t 1 > t > t dr. I Şekl I dek üreteçlern her brnden akımı geçyorsa, Şekl II dek; üreteçlern her brnden akımı geçer. Şekl III tek üreteçlern her brnden akımı geçer. III III II / /

3 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ Üreteçlern tükenme süreler üzernden geçen akım şddetleryle ters orantılıdır. Buna göre, t > t 1 t olur Önce eş değer drenc bulmamız gerekr. 11. Soruda verlen blglere göre, drençlern değer şekl üzernde yazıldığı gb olur. Bu nedenle, alt koldan akımı geçerse üst koldan akımı geçer. Br lambanın ışık şddet, onun brm zamanda harcadığı enerjnn br ölçüsüdür. Br başka fadeyle, ışık şddet, lambanın gücü le doğru orantılıdır. Güç P. olduğuna göre; I (). 4 I (). 4 I. 4 4 olduğundan I I I dr. Cevap C dr Şekl I de gösterlen ve noktaları arasında drenç olmadığından, ve noktaları aynı noktadır. Şekl I de gösterlen 0 şer ohm luk drençler paralel olduklarından eş değer 10 ar ohm olur. Şekl II de görüldüğü gb 15 Ω luk üç drenç brbrne paraleldr. Tüm devrenn eş değer drenc; 15 5 Ω bulunur. Devrenn toplam akımı se; olur. Devrenn tamamında, brm zamanda (1 s de) açığa çıkan ısı enerjs; W..t W (1) J bulunur. Cevap E dr - noktaları arasında bulunan üç kolun potansyel farkları eşt olup 4 volt kadardır. Bu nedenle, bulunur. En alt kolun toplam drenc 6 Ω dur. Bu 4 koldan geçen toplam akım 4 kadardır.bu 6 akım, 6 Ω ve Ω luk drençlerden ters orantılı olacak bçmde geçer.buradan, 8 bulunur. Enerjlern oranı se; W t W t 8 ( ) W bulunur. W 64 4 Cevap B dr

4 4 Ünte Elektrk ve anyetzma 1. Şekl I de harflendrme yaptıktan sonra Şekl II y 1 Ω çzeblrz. - noktaları arasında kalan 1 Ω luk üç drenç brbrne paralel bağlıdır Ω 1 Ω 1 Ω 1Ω Şekl I Ω Ω 1Ω 1Ω Şekl II Paralel 4 Ω 1 Ω 14. olur. Buradan lambasından geçen akım; olur. ambalardan geçen akımlar arasında, > > bağıntısı olduğundan, ışık şddetler arasında Ι >Ι >Ι lşks vardır. Cevap dır 1 Ω 1 Ω Şekl III 4 Ω Şekl III te görüldüğü gb devrenn eş değer drenc, eş Ω olur. Bu nedenle ana kol akımı; dr. - arasının potansyel farkı se; bulunur. Cevap D dr mpermetre 1 4 amperlk br değer gösterr. Cevap E dr şeklde paralel bağlı üreteçlern eş değer gerlm br üretecnkne eşttr. Dğer k üreteç se brbrne ters bağlı olduğundan gerlmlernn eş değer sıfır olur. Buna göre, lambasından geçen akım; dır. lambasının bulunduğu devrede eş değer gerlm olduğundan; olur. lambasının olduğu devrede üç üreteç brbrne ser bağlı olduğundan eş değer gerlm

5 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ 5 Test nn Çözümü 1. Devrede anahtarı le anahtarı değşk kısımlarda, ancak aynı görev yapmaktadır. Bu nedenle anahtarı açılıp anahtarı kapatılırsa voltmetre yne değern gösterr Ω Cevap B dr.. rşof kurallarını uygularsak; (5 1 ) , 1Ω Orta kolun eş değer drenc 6Ω dur. Tüm devrenn eş değer drenc; Ω bulunur. erlen devrenn gücü; P P 5 50 watt bulunur. Cevap B dr. 1 drencnden şddetnde akım geçerse drencnden kadar akım geçer. 1 drencnden açığa çıkan ısı enerjs; W1 t W ( ) t W 9 W1 bulunur, 4. Devrede k üreteç vardır. kım, 1 gerlml üreteçten çıktığına göre 1 > dr. İk üreteç ters bağlı olduğundan eş değer gerlm çn 1 bağıntısı kullanılır. Buradan; 1 eş volt bulunur. 6. kımların geçtğ kollar üretece paralel bağlıdır. Bu kollarda değşklk yapılmadığı sürece bunlardan geçen akım değşmez. an ve akımları değşmez. Sürgü sağa kaydırılınca bu koldak azaldığından 1 akımı artar.

6 6 Ünte Elektrk ve anyetzma 7. oltmetrey olduğu yerden alıp şekldek gb bağlayablrz Ω 1 Ω 6 Ω Ω 6 oltmetrey 4 Ω luk drencn uçlarına bağlıymış gb düşüneblrz. 4 Ω luk drencn gerlm 40 volt se Ω luk drencn gerlm 0 volttur. Üretecn gerlm se volt olur. Şekldek 6 lk drençten kadar akım geçerse bu drenc paralel olan drencnden kadar akım geçer. m c T () t c 1c m c T 6 t c 6c m c T () t c 7c Cevap E dr. 8. Üreteçler özdeş ve ters bağlı olduğundan S anahtarı açılınca devrenn eş değer gerlm sıfır olur. Bu nedenle S anahtarı açıldığında lambalar söner. Cevap B dr. 11. Ω Ω 9. 1, 7Ω 0 volt 0 volt 0 volt Devreden geçen ana kol akımı; 0 4 bulunur. oltmetrenn gösterdğ değer; 1, (4 ) 14 volt bulunur. oltmetre bağlı olduğu yerde veya 1, nn ucunda aynı değer gösterr. 1 volt 6 Ω 1 Gerlm-akım grafğnn eğm drenc verr. Buna göre; 6 Ω Ω Ω bulunur. drencnden 1, drencnden ve drencnden akım geçer. ve drençlernn güçler; P 18 watt P 1 watt bulunur. Bunların oranı; P 18 olur. P 1

7 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ 7 1. eostanın sürgüsü ok yönünde hareket ettrlnce lambasının bulunduğu koldak drenç artar. Bu nedenle bu koldan geçen akım şddet azalır. Böylece lambasının parlaklığı azalır. eostanın hareketyle lambasının bulunduğu drenç azalır ve buna bağlı olarak lambasının parlaklığı artar. 1. ve anahtarları kapatılınca dernçlerne düşen gerlm değşmez. Bu nedenle drençlerden geçen akım şddet de değşmez Test ün Çözümü 1. Şekl I Şekl II nahtarlar açık ken devre Şekl I dek gbdr. Bu durumda her üç drenç brbrne ser bağlı olduğundan eşdeğer drenç dr. nahtarların ks de kapalı ken devre Şekl II dek gbdr. Bu durumda her üç drenç brbrne paralel bağlı olup eşdeğer drenç tür. drencnden akımı t süre boyunca geçtğnde açığa çıkan ısı enerjs; W t 1 gerlml üreteç le gerlml üreteçler ters bağlıdır. Buradan; & bulunur. bağıntısı le bulunur. Şekl I dek devrede açığa çıkan ısı enerjs; W1 t E dr. Şekl II dek devrede açığa çıkan ısı enerjs; W t 9 E bulunur. Cevap E dr. 15.? 8 Ω luk drençten geçen ana kol akımı; P 8 bulunur. Üretecn gerlm; eş (8 4 ) 8 volt bulunur.. nahtar açık ken devreden geçen akım şddet 1, anahtar kapatıldığında olsun. 1 8 & & 4 akımının lk kısmı 4 Ω luk drençten geçer. 1 P c m 4 1 P c m 4 8 P P 4 9 bulunur.

8 8 Ünte Elektrk ve anyetzma. 6Ω 1Ω Şekl I Ω Ω 6Ω 1Ω Ω Ω Şekl II Şekldek noktaları arasındak drençler paralel bağlı olup eş değerler 1 Ω bulunur. akımı; bulunur. Bu akımın lk kısmı Ω luk drençten geçer. Şmd ısı enerjsn bulalım. W t t W 10 W 10 J olur. - noktalar arasındak eşdeğer drenç 1 Ω dur. Cevap E dr. 10 volt olduğuna göre, devrede brm zamanda harcanan enerj; 10 W t J bulunur. 1 Cevap B dr. 6. ε r 0 ε r 0 4. S 1 S Şekl II Şekl I Şekl II Şekl I lambasının gerlm; Şekl I de f, Şekl II de f, Şekl III te f dr. Buna göre, I > I > I 1 olur. ε r 0 ε r 0 S Şekl III Cevap B dr. 7. Şekl I dek harflendrme yöntem kullanılarak Şekl II çzleblr. Şekl II den, 1 Ω bulunur. Devrenn tümünün gücü; P P 1 4 watt bulunur. Cevap B dr Ω Ω Ω 6Ω 8. Joule, kalor Newton.metre Joule watt.sanye Joule olup heps enerj brmdr. olt se potansyel farkı brmdr. Ω volt.amper watt olup güç brmdr volt Cevap E dr.

9 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ 9 9. Şekl I de,, lambaları brbrne paralel bağlı olduğundan üçünün de gerlmler ε kadardır. Şekl II de lambalar brbrne ser bağlı olup eşdeğer dreç Şekl I e göre artmıştır. Eşdeğer drenç arttığı çn lambalardan geçen ortak akım şddet Şekl I e göre daha küçüktür. Bu nedenle her üç lambanın parlaklığı azalır. Şekl II dek lambalardan geçen akım şddet eşt olup parlaklık drençle doğru orantılıdır. Parlaklık sırası > > tr. 1. S anahtarı kapalı ken, ve lambaları brbrne paralel olup her br- nn gerlm dr. nahtar açıldığında devre şekldek gb olur. Bu şekl- de akım ve lambalarına uğramadan devrey tamamlar. lambasının gerlm yne dr. Bu nedenle n parlaklığı değşmez, ve söner Şekl I de,, lambaları brbrne paralel bağlı olduğundan, her brnn gerlm dr. S 1 anahtarı kapatılınca lambasında 1 f akımı geçer. S anahtarı da kapatılınca lambasından geçen akım değşmez. Çünkü dğer lamba kısa devre olur. S 1 ve S le brlkte S anahtarı da kapatılınca lambasından geçen akım yne değşmez. Çünkü üreteçler lambasına paraleldr. Işık şddet lambadan geçen akıma bağlı olduğu çn her üç durumda lambasının parlaklığı aynıdır. Cevap E dr 11. Şekl I de üreteçler paralel bağlı olup, toplam gerlm br üretecnkne eşttr. ne bu şeklde lambalar paralel bağlı olduğu çn her br lambanın gerlm eşt olup br üretecnk kadardır. Şekl II de lambalar ve üreteçler ser bağlıdır. Her br lambaya yne br üretecn gerlm düşer, bu nedenle lambaların parlaklığı değşmez. Her k durumda da üreteçlern üzernden aynı akım geçtğ çn tükenme süreler eşttr. Şekl II de ve lambalarının eşdeğer drenc nn drenc olacağından ve nn gerlm, nn gerlm olur. Buna göre, nnk artar, ve nnk değşmez. 14. erlen şekllerde eşdeğer drenç ve toplam gerlmler aşağıdak gbdr O hâlde 1 > > olur.

10 10 Ünte Elektrk ve anyetzma Test 4 ün Çözümü Şekl I Şekl II Her k anahtar açık ken devre Şekl I dek gbdr. Bu devrede 1 dr. S 1 anahtarı kapatılınca brbrne paralel bağlı üreteç sayısı kye çıkacak, ancak eş değer gerlm değşmeyecektr. olur. Her k anahtar kapatılınca devre Şekl II dek gbdr. Bu devrede olur. Buna göre, > 1 dr. Cevap B dr.. Her k anahtar açıkken devre Şekl I dek gbdr ve 4 numaralı anahtarlar kapatıldığında devre şekldek gb olur. Bu devrede üretecn () ucundan çıkan akım hem, hem de lambasının ışık vermesn sağlar. Cevap B dr. N ve anahtarları kapatıldığında devre tamamlanamaz ve bu durumda hçbr lamba ışık vermez. 1 N 1 Şekl I 5. 1 Her k anahtar kapalı ken devre Şekl II dek gbdr. eş Şekl I 1 1 Şekl II eş ters bağl Şekl II Brbrne paralel k drencn eşdeğer eş dr. Özdeş ve paralel k üretecn eş değer gerlm yne kadardır. Bu nedenle anahtar kapatıldığında devreden geçen akım şddet olur. 1 eş 0 nahtar açıldığında ters bağlı üreteçlern toplam emksı sıfır olur. Her k lamba da söner. Cevap B dr.

11 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ anahtarı açık ken devre Şekl I dek gbdr. Bu devrede lambasının gerlm, nnk tür. anahtarı kapatıldığında devre Şekl II dek gbdr. Harflendrme yaparak Şekl III ü çzeblrz. Şekl I Şekl II 9. Şeklde verlen lambalardan T lambası kısa devreden dolayı ışık vermez. 10. T Tüm lambalar - uçları arasında olup brbrne paralel bağlıdır. Bu nedenle hepsnn parlaklıkları eşttr. Şekl III Şekl III te görüldüğü gb hem, hem de nn gerlm olur. O hâlde n parlaklığı azalır, nnk artar. Cevap E dr. 11. ısa devre oluşmaması çn numaralı anahtarın açık kalması gerekr. kımın devrey dolaşablmes çn 1 numaralı anahtarın kapalı olması gerekr. kımın tüm lambalardan geçmes çn numaralı anahtarın da kapatılması gerekr. 4 numaralı anahtar açık da olsa kapalı da olsa tüm lambalar ışık verr. Gerekl ve yeterl denldğ çn 1 ve numaralı anahtarların kapatılması gerekr. Cevap B dr. 7. lambasının bulunduğu devrede eş değer gerlm dr. lambasının gerlm olur. lambasının bulunduğu devrede eş değer gerlm dr. Benzer bçmde lambasının da gerlm olur. O hâlde lambaların parlaklık lşks > bçmndedr. 8. Soruda verlen şekl üzern- de harflendrme yaparak yandak bast şekl çzeblrz. T lambası üretece paralel bağlı olduğu çn gerlm dr. Dğer lambaların gerlm den küçüktür. Cevap E dr. P 1. Şekl I Her k anahtar açıkken devre Şekl I dek gbdr. Şekl I de lambaların gerlm,, dr. Şekl II Her k anahtar kapatıldığında devre Şekl II dek gb olur. Şekl II de lambası kısa devre olur ve

12 1 Ünte Elektrk ve anyetzma söner. drenc devreye paralel olduğundan ve nn gerlmn etklemez. Bu devrede, dr. Cevap B dr. 16. / / Şekl I Şekl II 1. nahtar kapalı ken devredek tüm elemanları brbrne paralel bağlıdır. Bu durumda üç üreteç, ve lambalarının ışık vermesn sağlamaktadır. nahtar açıldığında lam- bası söner, lambası se yalnız br üreteçten beslenr. Şekl üzerndek blglere göre her üç lambanın gerlm, dolayısıyla parlaklığı, öncek duruma göre azalmaktadır. 14. Üreteçlern tükenme süreler, üreteçten geçen akım şddet le ters orantılıdır. / / I II III Şeklde verlenlere göre, t > t 1 > t dr. Cevap B dr. 15. eostanın sürgüsü ok yönünde kaydırıldığında lambasına ser bağlı drencn değer artar. Bu durum, lambasının gerlmn, dolayısıyla parlaklığını azaltır. eostanın ok yönündek hareket yanı zamanda lambasına ser bağlı drencn değern azaltır. Bunun sonucunda nn parlaklığı artar.

13 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ 1 Test 5 (Çıkmış amba Sınav Soruları) numaralı lambanın ışık vereblmes çn anahtarların üçü de kapalı olması gerekr. Br lambanın ışık vereblmes çn o lambadan elektrk akımı geçmes gerekr. nahtarlar açık ken anahtarın bulunduğu koldan akım geçmez. anahtarı açık ken ve lambalarından akım geçmez. Bu nedenle devredek ve U lambaları ışık verr. U 5. 1 lamba numaralı anahtar kapatıldığı zaman zl le lamba brbrne ser bağlı hâle gelr. 1 numaralı anahtar da kapatıldığında devre tamamlanır. l çalarken lamba da ışık verr. 4 zl. Şekl I Şekl II 6. Üretecn gerlm se lk durumda ve lambalarının gerlm de dr. I anahtarı kapatılıp II anahtarı açılırsa aşağıdak durum elde edlr. I Şekl I de lambası üretece paralel olduğu çn ucundak gerlm dr. ve lambaları gerlm paylaştıkları çn her brne düşen gerlm dr. Şekl II de bütün lambalar brbrne paralel olup her brnn gerlm dr. Buna göre ve lambalarına düşen gerlm arttığı çn ışık şddetler artar. lambasının gerlm değşmedğ çn ışık şddet değşmez. Dkkat edlrse ve lambaları brbrne paralel olduğu çn bu lambaların eş değer drenc dğer lambanın yarısı kadardır. Buna göre ve lambalarına kadar gerlm düşer. ve lambalarına düşen gerlm azaldığı çn bu lambaların ışık şddetler azalır.. alnız lambasının ışık vermes çn ve 4 numaralı anahtarların kapatılması gerekr. 7. İlk durumda lambaların üçü de üretece paraleldr. nahtar açılınca yne paralel olacaklarından ışık şddetler değşmez. lambasından akım geçmeyeceğ çn bu lamba söner.

14 14 Ünte Elektrk ve anyetzma 8. Soruda verlen devrede bütün lambalardan akım geçtğ çn heps ışık verr. Cevap E dr. 9. nahtarların açık olduğu kolları slersek aşağıdak devreler elde edlr ambalara düşen gerlmler şekldek gbdr. ambalar özdeş olduğu çn ışık şddetler lambaların uçlarındak gerlmlerle doğru orantılıdır. Buna göre ve nn ışık şddetler eşt, nn k onlardan büyüktür. Cevap E dr. Şekl I Şekl II Şekl I de ve lambalarının bulunduğu kollardan akım geçmedğ çn bu lambalar ışık vermez. alnızca lambası ışık verr. Şekl II de lambaların üçü de ışık vermektedr. O hâlde Şekl I de ışık vermedğ hâlde Şekl II de ışık veren ve lambalarıdır. 10. nahtarlar açıldığında sadece drençlernden akım geçmez. ambalardan akım geçmeye devam eder. Bu yüzden lambaların üçü de ışık vermey sürdürür. 1. İlk durumda sadece ve 4 lambaları ışkı vermektedr. nahtarların konumları değştrldğnde 1, 4 ve 5 lambaları ışık verecektr. Buna göre her k durumda da ışık veren lamba 4 numaralı lambadır. 14. Her k şeklde ve lambaları brbrne ser, ks brlkte üretece paralel bağlıdır. an, ve lambalarının ışık şddetler değşmez. İlk durumda lambası tek başına üreteçlere paraleldr. Şekl II de drencyle brlkte üreteçlere paralel bağlı olduğu çn parlaklığı azalır. 15. lambası üretecn bulunduğu kolda olduğu çn üreteçten akım geçtğ sürece lambası da ışık verecektr nahtarların tümü açık ken ve lambasından akım geçer. Fakat lambasının bulunduğu koldak anahtar açık olduğu çn lambası ışık veremez. ambaların parlaklığı gerlm le doğru orantılıdır. 1, ve numaralı lambaların gerlmler olup eşttr. Bu nedenle her üç lambanın ışık şddet de eşt olur. 17. Üretecn devreye akım vereblmes çn üretecn olduğu koldak anahtarı kapalı olmalıdır. Bu durumda sadece br lamba ışık vereblr. Dğer lambaların da ışık vereblmes çn anahtarının da kapatılması gerekr. Cevap B dr.

15 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ ve N anahtarları üretecn bulunduğu devrey tamamlamadığı çn bu anahtarlar kapatılsa da devreden akım geçmez. Dolayısıyla hçbr lamba ışık vermez.. P ve N lambalarının ksn brlkte düşünelm. P ve N lambalarının k ucu da aynı noktasına bağlıdır. O yüzden bu lambalar ışık vermezler. Dğer lambalar ışık verr. N P 19. S anahtarı açıkken ve lambaları ser bağlıdır, lambalardan geçen akım; olur. S anahtarı kapatılınca lambasından geçen akım, l olur. Bu durumda lambasından geçen akım dr. nahtar kapatılınca lambasından geçen akım arttığı çn lambanın ışık şddet artar. lambasından geçen akım azaldığı çn ışık şddet azalır. 0. ve anahtarları açılınca üretecn lambalarla bağlantısı keslr. Bu yüzden devreden akım geçmez ve hçbr lamba ışık vermez.. P anahtarı kapatılınca lambanın bulunduğu devre le üreteçler arasında devre tamamlanmaz. O yüzden lamba ışık vermez. 4. Cevap E dr. 1. N N ambalar üretece paralel se her br lambanın gerlm üretecn gerlmne eşttr. ambalar üretece ser se üretecn gerlm lambalar tarafından paylaşılır. Her k durumda lambalara düşen gerlmler aynı olduğu çn lambaların parlaklıkları değşmez. I. ve II. yargı doğrudur. ambanın brm zamanda açığa çıkardığı ısı enerjs lambanın gücüdür. ambaların parlaklıkları değşmedğ çn güçler de değşmez. Cevap E dr. 5. anahtarı açılınca bütün lambalardan yne akım geçmeye devam eder. Bu nedenle anahtarı açılınca tüm lambalar ışık vermeye devam eder. Cevap B dr.

16 16 Ünte Elektrk ve anyetzma 6. bu lamba ş k vermez Soruda verlen şeklde lambalardan yalnızca br tanes ışık vermemektedr. O lambanın bulunduğu koldak anahtarı kapatılırsa o lamba da ışık verr. Cevap B dr. 1. ambaların her brnn drenc ve üreteçlern gerlmler olsun. ambalardan geçen akım şddetler; N Buna göre, N < < dr. 7. Özdeş lambaların üçünün de ışık vereblmes çn ve anahtarlarının kapalı olması gerekr. kapalı olursa sağ taraftak lambalar kısa devre olacağından sadece br lamba ışık verr.. S anahtarının açık ve kapalı olma durumunda devreler aşağıdak gbdr. Üretecn gerlm alınırsa her br lambaya düşen gerlmler şekller üzernde gösterlmştr ambalardan geçen akımlar şekldek gbdr. Özdeş lambalardan geçen akımlar eşt se lambalar eşt parlaklıkta yanar. Buna göre 4 tane lamba eşt parlaklıkta yanar. 9. N ve anahtarları kapatılırsa her k lamba da ışık verr. Buna göre ve lambalarının parlaklıkları artar. 0. S anahtarı kapatılınca lambası kısa devre olur ve söner. Bu durumda ve lambaları üretece paralel olduğu çn aynı parlaklıkta ışık verr.. alnız anahtarı kapatılırsa bütün lambalar ışık verr. anahtarı kapatılırsa hçbr lamba ışık vermez. anahtarı kapatılırsa k lamba ışık verr.

17 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ 17 4.,, anahtarları kapatılırsa bütün lambalar ışık verr. 5. ve lambaları brbrne paralel bağlı, lambası onlara serdr. O yüzden lambası en çok ışık vermektedr. 6. B B k sa devre B k sa devre B B anahtarı kapatılınca en sağdak ve en soldak lambalar kısa devre oldukları çn ışık vermezler. Gerye kalan 5 lamba ışık verr.

18 18 Ünte Elektrk ve anyetzma Test 6 (Çıkmış Sınav Soruları) 5. E E E E E E E 1. Öncelkle elektrk sobasının drencn bulalım. P 0 00 Ω olur. Buna göre teln yarısının gücünü bulalım. P 0 P 11 P 4400 watt bulunur. Cevap B dr. 6. E r watt joule coulomb r Cevap B dr. joule sanye coulomb amper joule sanye coulomb. 1 1 Şekl I Şekl II 7. drencnden geçen akım şddet ütüden geçen akım şddet kadardır. P amper ε 1 1 ε 9 Ω bulunur. Cevap B dr. 1 0,5 0,5 1Ω 8. Ι 1 0 Ι Ι Üretecn emksı; ε r 10 ε 5 0,5 ε 1,5 volt bulunur. nahtar açıkken voltmetre üretecn emksını göstereceğnden 1,5 voltluk değer gösterr. Cevap E dr Cevap E dr. 9. Her k üretecn ürettğ akımlar N lambasından geçtğ çn bu lamba en parlak şeklde ışık verr.

19 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ lambasını besleyen üç üreteç olduğundan lambası en parlak şeklde ışık verr. II. yargı da doğrudur. Üreteçlern tükenme süres üzerlernden geçen akımla ters orantılıdır. Bu nedenle III. yargı da doğrudur. Cevap E dr Tüpün S kestnden 1 sanyede geçen yükün toplamı; qtop e. y dr. 1 e.y 1, coulomb olduğundan, 6,18 e.y yük 0,96 coulomb eder. Devreden geçen akım şddet; qtop 0, 96 0, 96 t 1 bulunur. kım şddetnn yönü () yüklern hareket yönler olduğundan akım I yönündedr. Cevap E dr. 14. ve anahtarları kapatılırsa lambaların üçü de ışık verr lambasının bulunduğu devrede toplam gerlm sıfır olduğundan bu lamba ışık vermez. I. yargı doğrudur. rşofun un. kuralı olan; bağıntısını kapalı devrelere uygulayalım. Buna göre akım şddetler arasındak lşk; < bulunur.

20 0 Ünte Elektrk ve anyetzma 15. anahtarı kapatıldığında üç üreteç brbrne ser bağlı duruma geçer. Bu durumda eş değer gerlm olup devreden geçen akım şddet en büyüktür. Bu nedenle anahtarı kapatıldığında lambanın parlaklığı en fazla olur. 18. N Buna göre akım şddetler arasındak lşk; N < < olur Devreden geçen akım şddet; bulunur. İk nokta arasındak potansyel farkı; bağıntısıyla bulunur. Buna göre; 5 1 volt bulunur Şekl I Şekl II Cevap E dr. 1. devre çn rşof kanunu; yazablrz.. devre çn rşof kanunu; yazablrz. ve üreteçler çn; yazablrz. Buna göre; > > dr.

21 EETİ ENEJİSİ E EETİSE GÜÇ 1 1. N lambasını bütün üreteçler besledğ çn en çok ışık veren lamba bu lambadır P ve anahtarları kapatılırsa P üretecnden gelen akım S lambasının ışık vermesn sağlar. S Cevap E dr. 1. kapalı devre çn; 1 1. kapalı devre çn; olur. 1 1 bulunur.. ve 4 lk üreteçlern oluşturduğu akımlar zıt yönlüdür Bu akımlar ters yönlü oldukları çn akım şddetler yönünde 1 dır. 6. apalı devreler çn ohm kanunun uygularsak; f , 15 bulunur. 0 Devrenn sağ tarafına rşofun. kuralını uygularsak; eş eş ve lambalarından akım geçmedğ çn bu k lamba ışık vermez. Sol tarafta kalan üç lamba ışık verr. 7. f f f f olur. 4 Cevap E dr.