Non-İnvaziv Prenatal Tanı: Rutine girdi mi? Klinikte nasıl önerilmeli? Prof. Dr. Recep Has İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Doğum/Perinatoloji

Transkript

1 Non-İnvaziv Prenatal Tanı: Rutine girdi mi? Klinikte nasıl önerilmeli? Prof. Dr. Recep Has İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Doğum/Perinatoloji

2 Maternal kanda fetal DNA Trafik iki yönlü fetal kanda maternal DNA (%0,9) maternal kanda fetal DNA (%14,3) (Sekizawa, 2003) İdrarda da bulunur (Tsoi NBY 2012) Fetal DNA plasenta (trofoblast) kökenli 4-5. haftadan itibaren (Guibert, 2003) Plasental karyotipi yansıtır (Masuzaki, 2004) Anembryonik gebeliklerde saptanabilir (Alberry, 2007) Konsantrasyon GH ile artar Klirensi hızlıdır (30 dk) (Lo, 1998) Doğumdan sonra tamamen kaybolur (Lo, 1999) hafta Ortalama cff-dna %10 %4 ün altında analizi zor Obezite ile azalıyor CRL, PAPP-A, shcg, sigara ile artıyor

3 Prenatal tanıda serbest fetal DNA Annede (-), fetusta (+) (babadan veya de Novo) genlerin tanısı Rh negatif anne - Rh pozitif fetus 2007 den itibaren Fetal cinsiyet tayini (SRY) X e bağlı hast. (Kız ise işlem gereksiz) Ambigius genitalia KAH > steroide başlamak için (fetus erkekse gereksiz) Tek gen hastalıkları Baba hasta - otozomal dominant hastalıklar Akondroplazi, Huntington Ebeveynlerin farklı mutasyonlar taşıdığı resesif hastalıklar Kistik fibrozis

4 Aneuploidi- serbest fetal DNA Massively parallel (next-generation) sequencing: MPS Chromosome Selective Sequencing CSS Targeted sequencing of SNP Full otomatik

5 BGI Nifty NIPT yöntemleri

6 NIPD-NIPT? NIPD (Diagnosis) monogenik hastalıklar, Rh, seks Konfirmasyon için invazif teste gerek yok NIPT or NIPS Testing - Screening Anöploidi Konfirmasyon için invazif test gerekir

7 NIPT Sensitivite? Yalancı pozitiflik, Yalancı negatiflik? Yöntemler arası fark? Düşük riskli grupta durum? Fetal fraksiyonun etkisi Mikrodelesyon/duplikasyonlar Klinik uygulama

8 Analysis of Cell-Free DNA in Maternal Blood in Screening for Aneuploidies: updated meta-analysis M. M. GIL, M. S. QUEZADA, R. REVELLO, R. AKOLEKAR, K. H. NICOLAIDES Trizomi 21 DR: %99,2 FPR: %0,09 Ultrasound Obstet Gynecol 2015; 45:

9 Analysis of Cell-Free DNA in Maternal Blood in Screening for Aneuploidies: updated meta-analysis M. M. GIL, M. S. QUEZADA, R. REVELLO, R. AKOLEKAR, K. H. NICOLAIDES Trizomi 18 DR: %96.3 FPR: %0.12 Ultrasound Obstet Gynecol 2015; 45:

10 Analysis of Cell-Free DNA in Maternal Blood in Screening for Aneuploidies: updated meta-analysis M. M. GIL, M. S. QUEZADA, R. REVELLO, R. AKOLEKAR, K. H. NICOLAIDES Trizomi 13 DR: %91,7 FPR: %0,11 Ultrasound Obstet Gynecol 2015; 45:

11 Analysis of Cell-Free DNA in Maternal Blood in Screening for Aneuploidies: updated meta-analysis M. M. GIL, M. S. QUEZADA, R. REVELLO, R. AKOLEKAR, K. H. NICOLAIDES Monozomi X DR: %90,3 FPR: %0,23 Ultrasound Obstet Gynecol 2015; 45:

12 Analysis of Cell-Free DNA in Maternal Blood in Screening for Aneuploidies: updated meta-analysis M. M. GIL, M. S. QUEZADA, R. REVELLO, R. AKOLEKAR, K. H. NICOLAIDES 47 XXX, 47XXY, 47XYY DR: %93 FPR: %0,14 Ultrasound Obstet Gynecol 2015; 45:

13 Analysis of Cell-Free DNA in Maternal Blood in Screening for Aneuploidies: Meta-Analysis M.M. Gil R. Akolekar M.S. Quezada B. Bregant K.H. Nicolaides İkiz gebelikler Trizomi 21 DR: %94,4 Fetal Diagn Ther 2014;35:

14 Yöntemler arasında fark var mı?

15 Accuracy of non-invasive prenatal testing using cell-free DNA for detection of Down, Edwards and Patau syndromes: a systematic review and meta-analysis Sian Taylor-Phillips 1, Karoline Freeman 1,Julia Geppert 1,Adeola Agbebiyi 1,Olalekan A Uthman 1, Jason Madan 1,Angus Clarke 2,Siobhan Quenby 1,Aileen Clarke 1 BMJ Open 2016;6 Sensitivite Down %99.3 Edwards %97.4 Patau %97.4 Spesifisite %99.9 üç trizomi için Yöntemler arasında fark yok (DANSR, MPSS, SNP-based) Sensitivite ikizlerde daha az Down -%9 Edwards -%28 Patau -%22

16 Yöntemler arasında fark var mı? MPS-CSS dezavantajları Triploidi Tek gen hastalıkları Dengeli translokasyonlar UPD Tanınmaz SNP dezavantajları Akraba evliliği Donör ovumu Farklı baba İkiz gebelikler Sorun yaratır

17 Düşük riskli grupta NIPT ACOG 2015

18 Cell free DNA Analysis for Noninvasive examination of Trisomy (NEXT) Mary E. Norton, N Engl J Med 2015; 372: April 23, 2015

19 Analysis of Cell-Free DNA in Maternal Blood in Screening for Aneuploidies: updated meta-analysis M. M. GIL, M. S. QUEZADA, R. REVELLO, R. AKOLEKAR, K. H. NICOLAIDES genel populasyon taraması Nicolaides KH, 2012 N/n Tr 21(+Diğer*) Lost/Failure DR FPR 2049/ /10 4,9/? %100 %0,1 Song Y, / */11* 5,8/3,8 %100 %0,06 Bianchi DW, 2014 Comas C, 2014 Quezada MS, /1952 7*/7* 3,5/0,9 %100 %0,5 333/315 4/4 5,5/2,2 %100 %0,0 2905/ /32 9/10 TR18 2/5 TR13 2,3/1,9 %100 %90 %40 %0,04 %0,19 %0,07 Ultrasound Obstet Gynecol 2015; 45:

20 Fetal fraksiyon oranı Lo YM. BMJ, 2011 Palomaki GE. Genet Med Zimmermann B. Prenat Diagn, 2012 Down Down send. Eupolid send. False (-) (-)

21 Mikrodelesyon ve Duplikasyonlar NEJM shows microdeletions are common (1.7% of pregnancies) ACOG Committee Opinion #581 (Dec 2013) All patients having invasive testing can consider microarray analysis instead of karyotyping Most genetic mutations identified by chromosomal microarray analysis are not associated with increasing maternal age; therefore, the use of this testing for prenatal diagnosis should not be restricted to women aged 35 and older.

22 Mikrodelesyon ve Duplikasyonlar

23 Mikrodelesyon ve Duplikasyonlar

24 Mikrodelesyon ve Duplikasyonlar *SNP

25 NIPT Avantajlar Çok güçlü bir tarama FPR:<%1 DR:>%99 Operatöre bağımlı değil Erken yapılabilir (> 10 hf) Kabul edilme oranı yüksek İnvazif değil İnvazif gereksinimi azalıyor Fetal kayıp riski az Anksiyete az Dezavantajlar %1-8 sonuç yok Tüm kromozomları taramaz Yapısal anomalileri tanımaz Plasental-mozaisizm riski Vanishing twin Yalancı pozitiflik Maternal aneöploidi/malignite Çoğul gebelikler Hangi fetus? Seks anomalileri? Fiyat

26 October 7, 2014 sensitivite spesifisite tahmin edilen Tüm olgular % % yanlış (+) yanlış (-) T T T İkiz gebelik T 21 > T > T 13 >

27 False positive and false negative results of cell free DNA testing A. Yuksel, S. Basaran*, R. Has, I. Kalelioglu, B. Karaman, T. Sarac Sivrikoz, U. Altunoglu, * Istanbul University, Istanbul Medical Faculty, Dep. of Obstetrics and Genetics*, Istanbul, Turkey. ISUOG 2016, ROMA 79 gebe (4 ikiz) Kasım Haz 2016 NIPT: Tanısal değil

28 Test Sonucu Pozitif LR Negatif LR Trizomi Trizomi Trizomi Önceki risk 1/12.400, test pozitif > yeni risk 1/10 Öcceci risk 1/500, test negatif > yeni risk 1/ Gratacos E, Nicolaides K, Fetal Diagnosis Therapy 2014; 35:

29 NIPT sonrası invazif girişimler 2014 >1,000,000 test >60 ülke

30 Mevcut Durum Tarama testi pozitifliği Maternal Yaş USG de marker v.b. cfdna analizi

31 Önce cfdna Pozitif KVB cfdna Analizi (10. Hf.) Sonuç yok (%1-5) Kombine test / İnvazif G. Negatif 12(+) Hf. USG Negatif Pozitif (anomali / NT 3.5mm) Yola devam KVB

32 Önce Ultrason Pozitif (anomali / NT 3.5mm) KVB USG (12+ Hf.) Pozitif KVB Negatif cfdna analizi Sonuç yok (%1-5) Dörtlü T / İnvazif G. Negatif Yola devam

33 Önce cf DNA vs Önce US Önce cfdna Negatif sonuçta süreç 12. haftada tamamlanır. cfdna sonuç vermezse kombine test için zaman vardır. Önce US Negatif sonuçta süreç gecikir. cfdna sonuç vermezse kombine test için zaman yoktur (invazif, USG, dörtlü) Anomalili fetuslar ve NT 3.5 mm grubu baştan yakalanır ve KVB ye gider haftada FKA negatifleşecek olanlar elimine edilir (<%0.5).

34

35 Orta risk grubuna NIPT

36 Tüm gebelere USG NIPT olsun/olmasın, Normal USG sonrası üç seçenek Kombine test (ISUOG destekliyor) Invazif girişim (öykü,yaş) NIPT NIPT tanısal değil İnvazif ile doğrulanmalı Düşük riskli grup için erken NIPT yapılmışsa kombine gereksiz Kombine ve diğer biyokimyasal testler pozitifse NIPT invazif girişime alternatif Çok yüksek riskli grupta (>1:10) NIPT olmamalı NIPT normalse genetik sonogram ile risk modifikasyonu yapılmamalı Yapısal anomali varsa karyotip+mikroarray Diğer genetik sendromlara NIPT bakıldığında yalancı pozitiflik artar Seks kromozomlarını taramak mantıksızdır Şunlara daha fazla çalışma gerekir İkizler (TR21: DR:%93.7 FPR: 0.23) Firmalar arası fark

37 SENİ SEVİYORUZ ve ÖZLEMLE ANIYORUZ