THE CONSEQUENCES OF TIMING in THE AMELIORATION OF THE SURGICAL MENOPAUSE GİRİŞ MATEAYEL VE METOD

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "THE CONSEQUENCES OF TIMING in THE AMELIORATION OF THE SURGICAL MENOPAUSE GİRİŞ MATEAYEL VE METOD"

Kelebek Yavuz
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ' CERRAHİ MENAPOZ SENDROMU TEDAViSi VE TEDAVİDE ZAMANLAMANIN ÖNEMİ THE CONSEQUENCES OF TIMING in THE AMELIORATION OF THE SURGICAL MENOPAUSE Dr. M. Feridun AKSU('".'"*) GİRİŞ Cerrahi menapz, menapz öncesi dönemde varyumların çıkarılma~ sıyla rtaya çıkan sendrmdur (10). Bu dönemde girişilen cerrahi müda~ halelerin çğu histerektmi ve bilateral ferektmi şeklindedir. Sadec.e frektmi endikasynu ise çk sınırlıdır. Histerektmi ve bilateral frektmi endikasynları sırasıyla: Endmetrisis, krnik pelvis iltihabı (PID). genital sistemin habis hastalıkları vb. sayılabilir. Bu hastalıklarda hekim varyumların krunması açısından çk sınırlı bir davranış içindedir. Myma uteri'de ise frektmi yapılmasına gerek yktur. histerektmi ile yetinilebilir. Ancak bazı yazarlar ileride luşabilecek varyum kanseri lasılığı için varyumların çıkarılmasını salık verirler (12). Ortaya çıkacak lan östrjen ykluğu sendrmunun ise eksjen Çstrjenlerle giderilmesi öne sürülür. Radikal fikirli yazarlar yanında, bu knuda daha duyarlı lan ve çğunluğu teşkil eden diğer hekimler ise yapılan işleme yaş sınırı kya~ rak, bunu 45 yaş larak belirlemişlerdir (S, 1 O). Klinlğimizde ise yaygın la~ r ak 40 yaş larak kabul edilmektedir [8). Unutulmaması gereken varyum kanserinden krunulması düşünülürken. yapılan erken menapz ile rtaya çıkacak lan vazmtr bzukluklar ve daha uzun sürede görülecek lan p.rgresif destrüktif hastalıkların hastaya vereceği sıkıntılardır (1, 13, 14). Çalışmamızı, histerektrni ve bilateral frektmi zrunluluğu lan vakalarda östrjen ykluğu sendrmunun rtaya çıkışı ve tedavinin zaman lamasını değerlendirmek için yaptık. MATEAYEL VE METOD. Endmetrisis ve PlD nedeniyle histerektmi ve bilateral frektmi uygulanan 14 vaka11m [yaş rtalaması 29) plazma flikül stimulan hrmn (") L : Cerrah paşa Tıp Fakültesi, Kadın Oğutn Kliniği. ("") Medical Cllege f Gergia, Department f Endcrinlgy, Pstdctral clihlcal research fellw

Bu dönemde girişilen cerrahi müda~ halelerin çğu histerektmi ve bilateral ferektmi şeklindedir. Sadec.e frektmi endikasynu ise çk sınırlıdır.

2 ZEYNEP KAMİL TIP BULTENİ (FSH), plazma luteinizan hrmn (LH), plazma prlaktin (PAL), plazma ös~ tradiyl (Ö2] ve östrn [Ö1) seviyeleri RlA yöntemi ile ameliyattan önce ve ameliyattan snra birer gün aralıkla ölçülmüş, serum gnadtrpin ve sterid düzeylerinde meydana gelen değişikllkler, vazmtr semptm~!arla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. TARTIŞMA Östrjen ykluğunun erken belirtileri lan vazmtr bzukluklar: sıcak basması, terleme, taraflarda 'uyuşukluk ve karıncalaşma ve uykusuzluk ameliyat snrası 2 ve 3 cü günlerde görülmüştür. Tabl 1 ). Plazma Tabl 1 - TAHBSP uygulanan 14 hastada vasmtr semptmların ranı görülmektedir. Semptmlar Hasta sayısı Yüzde Sıcak basması 7 Terleme 7 Uyuşma ve karmcalaşma 5 Uykusuzluk östrjen seviyesindeki, 1 nci günden itibaren görülen akut düşme bu semp~ tamların çıkışında birinci neden larak düşünülmektedir. Gnadtrpinlerde ise 5 ve 6 ncı günlerden itibaren yükselme görülmüştür (Şekil 1 ). Hunter'e göre bu tırmanış 4 ila 6 ncı haftada en üst nktasına erişir (10). Vazmtr semptmların hipergnadtrpinemiye bağlı lmayarak luştuğu (şekilden de görüleceği gibi) hlpöstrgenemi ile meydana geldiği kanıtlanmıştır. Akut fazda meydana gelen bu semptmlar cerrahi menapzda, dğal menapza ranla daha ağır seyretmektedir. Bu knuda yapılan araştırmalara göre, eski literatürde bu fikir.in aksini savunan çalışmacılar da mevcuttur (1 O). Ancak. vakalarımızda semptmların gerçekten ağır bir tabla gösterdiği iz~lenmiştir. Vazmti::>r semptmların rtaya çıkması beklenmeden ameliyatı izleyen saatlerde tedaviye başlanılınalıdır. Östrjen ykluğunun uzun süre~ de, neden lacağı kalp ve damar haştalıkları, steprsis ve erken yaşlan~ ma,. östrjen tedavisinin, bu genç insanlardaki yararını rtaya kymaktadır. östrjen tedavisi, mümkün lduğu kadar natürel östrjenlerle [Knjuge 1'16

TARTIŞMA Östrjen ykluğunun erken belirtileri lan vazmtr bzukluklar: sıcak basması, terleme, taraflarda 'uyuşukluk ve karıncalaşma ve uykusuzluk ameliyat snrası 2 ve 3 cü günlerde görülmüştür.

3 l-sh<>-0 LH e--ıe 60 ~AÖI ~Ö2 Ls _.40 E'.::> ' - e l.ı ' t 6 8 gün 1. TAHBSO ttal abdminal histerektmi ve bilateral salping Şekil. frektmiden snra östrn (Öl) ve östradiyal (Ô2) akut bir düşme göstermiş, serum gnadtrpinleri ise 5 ve 6 ncı günden snra yüksel meğe başlamıştır. Ölçülen plazma prlaktin düzeyinde bir değişiklik saptanmadığı için şekilde gösterilmemiştir. östrjenler, mikrnize 17. beta östradiyl veya östril) yapılmalıdır. Orai veya parenteral (kısa süreli) dep preparatlar tedavi süresinin çk uzun lması dlayısıyla hastalar tarafından yeterli bir biçimde uygufanamamak~ tadır. Bunun için 6 ay gibi uzu sürç:u dep etkisi lan 17 beta östrdiy~ Jun cilt altı implantlarından çk iy(netice alınmaktadır. Vakalarımızın hepsi b.u. tür,bir. ted.avlye tabi tı,ıtulmuşlardır (6, 9,.11 ). Snuç larak: genç yaşta, histerektm.iler esna sırida.varyumlarm krünma imkanı varsa, 45 yaşın ~ltınçia, veryumlar bırakılmalıdır. Böylece bırakjlan va,ryurhların ürettiği östrjenden, merıapza kadar yararlanılır. Histerektmiden snra varyumlarnı sterid biysentezi açısından fnksfı;qnunu yitirdiği söylenmişse de (15). çğunluk varyumların bu fnksiynu.nu yitfrmediği kanısındadlr (2, 3, 4, 7). Bırakılan varyumların ileride rtaya çıkaracağı tek risk varyum kanseri lasılığıdır. Bu risk yüzd~. 0, 15. larak saptanmıştır (Tabl 2), (16). Ovaryumların bırakılmasına lanak lmayan hallerde östrjen tedavisine ameliyat snrası dönemde hemen başlamalı ve tedaviyi mümkün lduğu sürece, düzenli kntrllerle, uzun sürdürmelidir.. 117

Ölçülen plazma prlaktin düzeyinde bir değişiklik saptanmadığı için şekilde gösterilmemiştir. östrjenler, mikrnize 17. beta östradiyl veya östril) yapılmalıdır.

4 ZEYNEP KAMİL TIP BULTENİ Tabl 2 - Histerektmi geçiren ve varyumları bırakılan hastalarda varyum kanseri insidensi (16). Yazar Peycraft Funk~Brentan Whitelaw Gavaerts Randa il MacKenzie Tplam Histerektmi adedi Ovaryum kanseri adedi ve yüzdesi 9 (0.2) 1 2 (0.22) 12 (0.15) ÖZET Ttal histerektmi ve bilateral salpingfrektmi snucu cerrahi larak menapza skulan 14 vakada plazma östrjen seviyesi, ameliyatın 1 nci gününden itibaren akut bir düşme göstermiştir. Buna bağlı larak menapz belirtileri vakaların yüzde sinde görülmüştür. Bu belirtiler cerrahi menapzda, menapza ranla daha ağır bir seyir göstermektedir. Bu has talar ameliyat snrası hemen östrjen tedavisine tabi tutulmalı ve bu tedaviye, geç dönemde, östrjen ykluğuna bağlı görülebilecek, kalp damar hastalıkları steprsis vb. rtaya çıkmaması için uzun süre devam edilw melidir. SUMMARY The cnsequences f timing in the ameliratin f the surgical men.. pause : The incidence f crnary disease and steprsis, significantly increased after the surgical menpause. Severe vasmtr symptms were appeared in acute phase. in preventin, the timing f estrgen replacement therapy has imprtance. TEŞEKKÜR Araştırmanın yapılmasında yardımlarını eksik etmeyen ve yönlendirici uyarılarda bulunan Prf. Dr. R. B. Greenblatt'a şükranlarımı sunarım. 118.

15) ÖZET Ttal histerektmi ve bilateral salpingfrektmi snucu cerrahi larak menapza skulan 14 vakada plazma östrjen seviyesi, ameliyatın 1 nci gününden itibaren akut bir düşme göstermiştir.

5 AKSU KAYNAKLAR 1. Aitken, J.M., Haut, D.M., Undsay, R.: Oestrgen replacement therapy far preventin f staprsis after phrectmy, Br.Med.J.3: 515, Beaumnt, P.J.V., Carr, P.J., Richards, D.H., Turnbull, S.: luteinizing hrmna and prgesterne levels after hysterectmy, Br.Med.J.4: 363, Beavis, E.L.G., Brwn,J.B., Smith, M.A.: Ovarian functin aher hysterectmy with cnservatin f varies in premenpausal wmen, J.Obstet.Gynec. Br. Cmmw.76: 969, Beling, C.C., Marcus, S.l., Markham, S.M.: Functinal activity f the crpus luteum after hysterectmy, J.Clin.Endrinl.Metab.30: Greenblatt, R.B.: Şahsen Greenblatt, R.B., Bryner, J.R.: Estradil pellet implantatin in the management f menpause, J.Reprd.Med.18: 307, Grgan, R.H.: Residual varies, Obstet.Gynecl.12: 239, Güvener, S.: Şahsen, Hunter, D.J.S., Akanda, E.0., Carr, P., Stallwrthy, J.: The clinical and endcrinlgi cal effect f E2 implants at the time f hysterectmy and BSO, J.Obstet. Gynecl. Br.Cmmw.80: 827, Hunter, D.J.S.: Ophrectmy and the surgical menpause, (in) Tlıe menpause, (Edit) R.J.Beard, M.T.P. Lancaster, England, 1976 s Hunter, D.J.S., Julier. D.. Franklin, M., Green, E.: Plasma levels f E, LH, FSH, fllwing canstratin and estradil implant, Obstet.Gynecl.49: 180, Mattingley, R.F.. Huang, WV.: Steridgenesis f the menpausal and pstmenpausal vary, Am.J.Obstet.Gynecl. 103: 679, Nuest, J.M., Dry, J.J., Edwards, J.E.: The degree f crnary athersclersis in bilaterally phrectmised wmen, Circulatin, 7: 801, ; Parrish, H.M., Carr, C.A., Hail, D.G., King, T.M.: Time interval frm castratin in premenpausal wmen t develpment f excess crnary athersclersis, Am.J. Obstet.Gynecl. 99: 155, Richards, D.H.: A pst-hysterectmy syndrme, Lancet il: 983, Terz. J.J.. Barber, H.R.K.. Brunschwig, A.: lncidence f carclnma in the retained vary, Am.J.Surg.11&: H9

: Ovarian functin aher hysterectmy with cnservatin f varies in premenpausal wmen, J.Obstet.Gynec. Br. Cmmw.76: 969, 1969. 4. Beling, C.C., Ma

Benzer belgeler

KONU: KURUMSAL YÖNETİM İLKELER (KURUMSAL YÖNETİM TEBLİĞİ SERİ II NO:17.1)

KONU: KURUMSAL YÖNETİM İLKELER (KURUMSAL YÖNETİM TEBLİĞİ SERİ II NO:17.1) Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 30.12.2011 tarih Seri IV, N: 56 Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına