ĐKĐ BOYUTLU BEZERLĐK VE AFĐN DÖNÜŞÜMLERĐ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ĐKĐ BOYUTLU BEZERLĐK VE AFĐN DÖNÜŞÜMLERĐ"

Transkript

1 / 16 MÜHENDĐSLĐK FAKÜLTESĐ JEODEZĐ VE FOTOGRAMETRĐ MÜHENDĐSLĐĞĐ BÖLÜMÜ Bölüm Đçi Seminer Çalışması ĐKĐ BOUTLU BEZERLĐK VE AFĐN DÖNÜŞÜMLERĐ Hazırlaan : Öğr.Gör.Orhan KURT Đçindekiler 1. Đki Boutlu Benzerlik (Helmert) Dönüşümü Dönüşüm Parametrelerinin Kestirilmesi Afin Dönüşümü Dönüşüm Parametrelerinin Kestirilmesi Duarlık Hesapları Sonuçların Test Edilmesi Parametre Testi Uuşumsuz Ölçü Testi Koordinat çiftleri için uuşumsuz ölçüler testi Tek Tek Koordinat Uuşum Testi Saısal Ugulama Sonuçlar Kanaklar Kullanılan programlar Ekler... 1 Ek-1. Benzerlik dönüşümü parametrelerinin, düzeltmelerinin ve dönüştürülmüş koordinatların ters ağırlıklarının bulunması... 1 Ek-. Afin dönüşümü parametrelerinin, düzeltmelerinin ve dönüştürülmüş koordinatların ters ağırlıklarının bulunması Ek-3. Benzerlik dönüşümü sonuçları Ek-4. Afin dönüşümü sonuçları Zonguldak

2 . Giriş ĐKĐ BOUTLU BENZERLĐK VE AFĐN DÖNÜŞÜMLER 3 / 16 Đki boutlu benzerlik ve afin dönüşümleri mesleğimizin bir çok alanında agın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en çok kullanılanı, benzerliği koruan ve adını da buradan alan benzerlik (Helmert) dönüşümüdür. Diğeri ise, paralelliği koruan afin dönüşümüdür. Bu dönüşümlerden hangisinin kullanılacağı, kişinin ön bilgileri ile ilintilidir ve bunu genellikle sezgisel apılmaktadır. Dönüşüm bağıntıları doğrudan ağırlık merkezine ötelenmiş koordinatlarla gerçekleştirilmiştir. Bilindiği gibi ağırlık merkezine ötelenmiş koordinatlarla oluşturulan normal denklemler daha sade apıda olmakta, kolaca tersi alınabilmekte ve genellemelere gidilebilmektedir. Bölece bulunan bağıntılarla oluşturulan azılım bellekte az er kaplamakta ve oldukça etkin çalışmaktadır. Çalışmada; iki dönüşümün geometrik bağıntıları çıkarılmış, duarlık hesapları ve test işlemleri her iki dönüşüm sonuçlarını kapsaacak şekilde verilmiştir. Anlatılan işlem adımlarına göre oluşturulan azılım, gerçek bir ugulama üzerinde kullanılarak irdelemeler apılmıştır. 1. Đki Boutlu Benzerlik (Helmert) Dönüşümü Đki dik koordinat sistemi arasında gerçekleştirilen ve benzerliği koruan doğrusal dönüşüm türüdür. Bir P noktasının her iki sistemdeki koordinatları (,) ve (,) dir (Şekil-1). Benzerlik dönüşümü, bir koordinattan diğerine öteleme, döndürme ve ölçek ardımı gerçekleştirilir. S =[]/n, S =[]/n, S =[]/n, S =[]/n Ağırlık merkezi koordinatları () i = i S, i = i S, i = i S, i = i S Ağırlık merkezine ötelenmiş koordinatlar (3) [ ]=[ ]=[ ]=[ ]= (4) (1) eşitliklerini sade bir apıa dönüştürmek için a = k cosa ve o = k sina ardımcı büüklükleri kullanılır. i = t + a i o i (5a) i = t + o i + a i (5b) t, t, A ve k benzerlik dönüşümünün dönüşüm parametreleridir. Bunlar biliniorsa (,) sisteminden (,) sistemine dönüşüm gerçekleştirilir. a da her iki sistemde koordinatı bilinen en az iki nokta (eşlenik noktalar) ardımı ile dönüşüm parametreleri hesaplanır. Eşlenik noktaların saısı ikiden büükse dönüşüm parametreleri dengeleme hesabıla elde edilir Dönüşüm Parametrelerinin Kestirilmesi Đkinci sistem koordinatları ölçüler olarak ele alınıp ve (5) bağıntıları kullanılarak dolalı ölçüler önteminin matematik modeli aşağıdaki gibi kurulur. v v i i 1 i i = t i 1 i i a i o 1 1 i (i=1,,...n) (6) 4 / 16 cosa A sina sina cosa A P(,) (,) (6) düzeltme denklemleri ve d = [ + ] büüklüğü ardımı ile normal denklemler oluşturulur. n sim. n d t a d o = [ + ] [ ] (7) t t Şekil-1. Đki boutlu benzerlik dönüşümü. Normal denklemlerin katsaılar matrisi köşegen matristir. Bu matrisin tersi köşegen elemanların tersi alınarak kolaca hesaplanabilir. 1/ n t = a o sim. 1/ n 1/ d 1/ d [ + ] [ ] (8) Şekil-1 de (,) sisteminin başlangıcının koordinatları olan ötelemeler (t,t ), iki sistem arsındaki dönüklük A, iki sistem arasındaki ölçek katsaısı k olmak üzere ağırlık merkezine ötelenmiş koordinatlarla benzerlik dönüşüm (1) bağıntıları ile gerçekleştirilir. i = t + k cosa i k sina i (1a) i = t + k sina i + k cosa i (1b) Normal denklemlerin çözümü (9) eşitliklerinden a, o ardımcı büüklükleri hesaplanır. a=[ + ] / d (9a) o=[ ] / d (9b) a, o ardımcı büüklüklerinden ararlanarak dönüşüm parametreleri ve (6) eşitliklerinden düzeltmeler hesaplanır.

3 5 / 16 6 / 16 t = S a S + o S (1a) t = S o S a S (1b) k=(a +o ) (.5) (1c) A=arctg (o/a) (1d). Afin Dönüşümü Genellikle fotogrametri anabilim dalı ugulamalarda kullanılan doğrusal bir dönüşümdür. Đki koordinat sisteminin eksenleri arasında farklı ölçek ve farklı dönüklük öngörülür. Bu parametrelere iki öteleme de eklendiğinde bilinmeen saısı altıa çıkar. cosa A sina sinb B cosb P(,) (,) v v i i n sim. a 1 i i o i = 1 i i t i a o [ ] [ ] [ ] n a [ ] o [ ] = t [ ] a [ ] o [ ] [ ] [ ] 1 1 i (i=1,,...n) (13) Burada n eşlenik nokta saısıdır. Normal denklemlerin katsaılar matrisinin tersi alt matrislere arılarak kolaca bulunur. (14) t t B Şekil- Đki boutlu afin dönüşümü. a o t a o 1/ n = sim. [ ]/ d [ ] / [ ]/ d d 1/ n [ ]/ d [ ] / d [ ]/ d (15) den ararlanarak ardımcı parametreler hesaplanır. [ ] [ ] [ ] [ ] d=[ ] [ ] [ ] (15) Bu dönüşümün en temel özelliği paralelliği korumasıdır ve benzerlik dönüşümünün üst modelidir (Şekil-). - (k ) ve - (k ) koordinatları arasındaki farklı ölçek ve Şekil- göz önünde bulundurularak afin dönüşümü ötelenmiş koordinatlarla (11) eşitlikleri ile gerçekleştirilir. i = t + k cosa i k sinb i (11a) = t + k sina i + k cosb i (11b) Benzerlik dönüşümünde olduğu gibi a =k cosa, a =k sina ve o =k cosb, o =k sinb kısaltmaları apılarak dönüşüm bağıntıları elde edilir. i = t + a i o i (1a) = t + a i + o i (1b).1. Dönüşüm Parametrelerinin Kestirilmesi Đkinci sistem koordinatları ölçüler olarak ele alınıp ve (1) bağıntıları kullanılarak dolalı ölçüler önteminin matematik modeli ve normal denklemleri oluşturulmuştur. a == ( [ ] [ ] [ ][ ]) / d o = ( [ ][ ] [ ] [ ] ) /d (16a) a == ( [ ] [ ] [ ][ ]) / d o = ( [ ] [ ] [ ][ ] ) /d (16b) ardımcı parametrelerle dönüklükler ve ölçekler hesaplanır. Ağırlık merkezi koordinatlarından ararlanarak öteleme elemanları hesaplanır. k = { a + a } (.5) A = arctg( a / a ) t = S a S + o S (17a) k = { o + o } (.5) B = arctg( o / o ) t = S a S o S (17b) 3. Duarlık Hesapları Benzerlik ve afin dönüşümünü sonucunda bulunan parametrelerin, düzeltmelerin ve kestirilen koordinatların karesel ortalama hataları Ek-1 ve Ek- de hesaplanmış olan ters ağırlıklardan ararlanarak bulunur. f = n 4 Benzerli dönüşümünün serbestlik derecesi (18) f = n 6 Afin dönüşümünün serbestlik derecesi (19)

4 7 / 16 8 / 16 m =± { [v +v ] / f } (.5) Herhangi bir i a da i koordinatının karesel ortalama hatası () m p =±m {} (.5) Herhangi bir Pi noktasının konumunun karesel ortalama hatası (1) Kestirilen parametrelerin, dengeli koordinatların ve düzeltmelerin karesel ortalama hataları Ek-1 ve Ek- den ararlanarak aşağıdaki genel bağıntı ile elde edilir. m ℵ = ± m { q ℵℵ } (.5) ℵ değişkeninin karesel ortalama hatası () ℵ = t, t, a, o, k, A, a, a, o, o, k, k, B, i, v i, k, A 4. Sonuçların Test Edilmesi 4.1. Parametre Testi Benzerlik ve afin dönüşümü sonucunda elde edilen dönüşüm parametreleri, birbirinin eşdeğeri olan Student Dağılımı (t-dağılımı) a da Fisher Dağılımı ile test edilirler. T ℵ = ℵ / m ℵ ~ F {1, f, (1-α)} (3a) T ℵ = ℵ /m ℵ ~ t {f, (1-α)} (3b) ℵ Test edilecek olan parametre ( ℵ = t, t, 1 k, A, B, 1 k, 1 k, A, k ) α anılma olasılığı (genellikle α=.5.5 alınır) f Đlgili dönüşümün serbestlik derecesi F {1, f, (1-α)} Fisher Dağılımı tablosundan alınmış sınır değer. t Dağılımı tablosundan alınmış sınır değer. t {f, (1-α)} Test değeri T ℵ sınır değeri aşarsa, ilgili parametre 1 α güvenle istatistiksel olarak anlamlıdır denir. Anlamlı olan parametre dönüşümde er almalıdır. 4.. Uuşumsuz Ölçü Testi Uuşumsuz ölçü testi iki türlü gerçekleştirilir. Bunlardan bir tanesi her iki koordinat çiftini anı anda test ederken, diğeri her bir koordinatı arı olarak test eder. Koordinat çiftleri için uuşum testi a da tek tek koordinat uuşum testleri genellikle anı sonucu verir. Fakat bir noktaa ait koordinatlar için hesaplanan düzeltmelerden biri çok büük diğeri çok küçük olduğunda, koordinat çifti testi bu noktaı akalaamaz. Bu nedenle tek tek koordinatlar test edilmelidir. Tersi bir durumda ise; ani bir noktaa ait koordinatlar için bulunan düzeltmeler sınır değere akın olduğunda tek tek koordinat testini geçerken, koordinat çiftleri için olan testi geçemeecektir. Bu nedenle hem koordinat çifti testi hem de tek tek koordinat uuşum testi apılması, bir noktanın uuşumlu a da uuşumsuz olması konusundaki kararımızı sağlamlaştıracaktır Koordinat çiftleri için uuşumsuz ölçüler testi Benzerlik ve afin dönüşümü için koordinat çiftleri uuşum testi (4) deki test büüklüğü ile gerçekleştirilir (BÖH, Đstanbul Şubesi) (Ek-1, Ek-). T i = { (v i +v i ) / (m vi ) } (.5) ~ c= {[n-] [1-(α/n) {1/(n-3)} ]} (.5) (4) Test büüklüğünü sınır değer c i geçen test büüklüklerinden en büük olanının 1 α güvenle uuşumsuz olduğuna karar verilir ve eşlenik nokta kümesinden çıkarılır. Bu işlem uuşumsuz ölçü kalmaıncaa kadar iteratif olarak tekrarlanır Tek Tek Koordinat Uuşum Testi Soncul standart sapma kullanılarak tek tek koordinat uuşum testi iki şekilde gerçekleştrilir. 4...a. t-dağılımına Göre Tek Tek Koordinat Uuşum Testi Bu testin en büük özelliği uuşumsuz olduğu düşünülen düzeltmenin etkisinin soncul standart sapmadan çıkarılmasıdır. Aşağıdaki gibi gerçekleştirilir. m Vi = ±S i {q vivi } (.5) S i = ±{ ( [v +v ] v i /q vivi ) / (f 1)} (.5) (5a) m Vi = ±S i {q vivi } (.5) S i = ±{ ( [v +v ] v i /q vivi ) / (f 1)} (.5) (5b) Pi noktasının düzeltmelerinin karesel ortalama hataları hesaplanır. Düzeltmelerin mutlak değerleri ve karesel ortalama hatalarından ararlanarak test büüklükleri, T Vi = v i / m Vi ~ t { (f 1), (1 αo) } (6a) T Vi = v i / m Vi ~ t { (f 1), (1 αo) } (6b) hesaplanır. α =α/(n) den bulunur. α <.1 ise α =.1 alınır. Sınır değeri aşan test büüklüğünün en büüğü eşlenik nokta kümesinden çıkarılır. Bütün işlem adımları uuşumsuz koordinat kalmaıncaa kadar tekrarlanır. 4...b. Tau Dağılımına Göre Tek Tek Koordinat Uuşum Testi Pi noktasının herhangi bir koordinatının düzeltmesinin karesel ortalama hatası m Vi = ±m {q vvi } (.5) den ararlanarak Tau Dağılımı test büüklüğü hesaplanır. T Vi = v i / m Vi ~ τ { f, (1 αo) } (7a) T Vi = v i / m Vi ~ τ { f, (1 αo) } (7b) τ { f, 1 αo} = { f t { ( f 1), (1 αo) } / ( f 1 + t { ( f 1), (1 αo) }} (.5) (8) 5. Saısal Ugulama Saısal ugulama olarak beş eşlenik noktadan oluşan ve koordinat değerleri Tablo-1 de verilen örnek seçilmiştir (Şekil-3). Verilen koordinatlar geliştirilen programla iki dönüşüm türü de kullanılarak dönüşüm parametreleri hesaplanmış ve dönüşüm sonuçları test edilmiştir (Ek-3, Ek-4). Tablo-1. Eşlenik nokta koordinatları. i NN (m) (m) (m) (m) Benzerlik dönüşümü sonucunda dönüşümünün karesel ortalama hatası m =±.15m bulunmuş, 3 numaralı nokta uuşumsuz çıkmıştır. 3 numaralı nokta eşlenik nokta kümesinden çıkarılmış, 9 86 Şekil-3. Noktaların birbirlerine göre aklaşık

5 9 / 16 dönüşüm işlemi tekrarlanmış ve ikinci dönüşümde dönüşümün ortalama hatası m =±.m bulunmuş ve uuşumsuz ölçü kalmamıştır (Ek-3). Afin dönüşümü sonucunda; iki sistem arasında farklı dönüklük ve farklı ölçek anlamlı çıkmış, dönüşümün ortalama hatası m =±.1m olarak hesaplanmış ve uuşumsuz ölçü bulunmamıştır. (Ek- 4). Bunun nedeni eşlenik nokta saısının az olması ve uuşumsuz olan 3 numaralı noktanın dönüşümü apılacak alanda kenarda kalmasıdır. Afin dönüşümü de bu uuşumsuzluğu kendi apısına udurmuştur. Dönüşümün serbestlik derecesi büük olsadı ve 3 numaralı noktanın geometrik eri daha ugun olsadı (dönüşümü apılacak alanda ortalara düşsedi) afin dönüşümünde de uuşumsuz çıkacaktı. 3 numaralı nokta çıkarılarak gerçekleştirilen afin dönüşümü sonuçlarının benzerlik dönüşümü ile uuştuğu görülmekte, anı zamanda farklı ölçek ve dönüklüğün anlamsızlığı ortaa çıkmaktadır (Ek-4). Buradaki dönüşüm iki jeodezik (imar ve kadastro) sistem arasında olduğu düşünülürse, bu sonuçlar daha çok anlam kazanmaktadır. Eşlenik nokta saısı 4 alınarak gerçekleştirilen benzerlik dönüşümünde m =±.m ve afin dönüşümde de m =±.18m olarak bulunmuştur. Her iki dönüşümün sonuçlarının da eşdeğer olduğu farklı dönüklük ve ölçek öngörmenin anlamsızlığı ortaa çıkmıştır. 8. Kullanılan programlar 1 / 16 HA_.ee (1998) : Fortran 77 dilinde azar tarafından azılmış benzerlik ve afin dönüşümü parametrelerini hesaplaan, uuşumsuz ölçü ve parametre testlerini apan programdır. Đstatistik testlerde dönüşüm sonucunda bulduğu karesel ortalama hataı kullanır. Dönüşümü Tablo-1 de verilen formata göre okuarak gerçekleştirir. HA_ts.ee (1999) :. azar tarafında azılmış program HA_.ee programının aptıklarını anen gerçekleştirir. Bu programın özelliği Topcon azılım çıktı formatını doğrudan okur. HA_ts1.ee () : HA_ts.ee programının bütün özellikleri taşır. Đstatistik testleri, ugulamada istenen öncül standart sapma σ =.5m göre gerçekleştirir. Statis.for (1996) : ukarıdaki programlarda kullanılan alt programdır. Prof. Dr. Ergün ÖZTÜRK (KOÜ, MF, Kocaeli)) tarafından apılmış olan program dört temel dağılımın tablo değerlerini hesaplar. 6. Sonuçlar Dönüşüm işlemi gerçekleştirilirken, eşlenik nokta saısı mümkün olduğunca çok seçilmeli ve noktalar dönüşüm apılacak alana ii dağılmalıdır. Dönüşümü apılacak koordinatların fiziksel özelliklerine göre dönüşüm türü belirlenmelidir. Örneğin, jeodezik koordinatlar arasındaki dönüşümlerde benzerlik dönüşümü öncelikli düşünülmeli, benzerlik dönüşümünde uuşumsuz ölçü bulunamıorsa afin dönüşümü sonuçları iileştirmek ve eski nokta bozulmalarını azaltmak için apılmalıdır. Fotogrametrik çalışmalarda kamera bozulmalarından kanaklanan hataların elimine edilmesinde afin dönüşümü kullanılabilir. Burada da benzerlik dönüşümü ile sonuçlar denetlenmelidir. Sonuç olarak, benzerlik-afin dönüşümleri anı anda ugulanmalı sonuçlar istatistiksel olarak test edilmelidir. Bölece çalışılan alanın a da problemin fiziksel özellikleri daha ii anlaşılmakta ve daha sonra apılacak olan çalışmalar için öngörü ve deneimizi artırmaktadır. ukarıda geometrik bağıntıları çıkarılan ve işlem aşamaları genelleştirilen iki boutlu doğrusal dönüşümler için oluşturulacak bir azılım, jeodezik ve fotogrametrik bir çok çalışmada etkin olarak kullanılabilecektir. 7. Kanaklar BÖH, (1997), Büük Ölçekli haritaları apım önetmeliği Đstanbul Şubesi, 4. Baskı, Ankara. Demirel, H., (1997), Jeodezik Verilerin Đrdelenmesi dersi notları. TÜ, FBE, Đstanbul. Hacısalihoğlu, H.H., (199), ve 3 Boutlu Uzalarda Analitik Geometri, Gazi Üniversitesi aın No:147, FEF aın No:18, Ankara. Kurt, O., (a), Dengeleme Hesabı II Ders Notları, ZKÜ, MF, Zonguldak. 9. Ekler Ek-1. Benzerlik dönüşümü parametrelerinin, düzeltmelerinin ve dönüştürülmüş koordinatların ters ağırlıklarının bulunması. *Normal denklemlerin ters ağırlık matrisinden ardımcı büüklüklerin ters ağırlıkları bulunur. q aa = q oo =1/d d=[ + ] * Dönüşüm parametrelerinin ters ağırlıkları. *Dönüştürülmüş koordinatların ve düzeltmelerin ters ağırlıkları. k =a +o δk = (a/k) δa + (o/k) δo q aa =q oo ve q ao = olduğundan q kk = {(a + o ) / k } q aa q kk =q aa A=arctg(o/a) δa = (o/a) / {1+(o/a) } = a/k δo o/k δa q AA = {(a + o ) / k 4 } q aa = { 1 / k } q aa jeodezik problemlerin çoğunda k 1 olduğundan q AA = q aa alınabilir. q tt = q tt = q tt = 1/n δ ˆ = δt + i δa i δo q ii = q tt + ( i ) qaa + ( i ) q oo q ii = 1/n + ( i + i ) /d δ Ŷ = δt + i δo + i δa q ii = q tt + ( i ) q oo + ( i ) q aa q ii = 1/n + ( i + i ) /d q ii = q ii = q ii = 1/n + ( i + i ) /d q vivi = q vivi =q vivi = 1 q ii Kurt, O., (b), Dengeleme Hesabı III Ders Notları, ZKÜ, MF, Zonguldak. Öztürk, E., Şerbetçi, M., (199), Dengeleme hesabı, Cilt III, KTÜ, MMF, Gen. a. No : 144.

6 11 / 16 1 / 16 Ek-. Afin dönüşümü parametrelerinin, düzeltmelerinin ve dönüştürülmüş koordinatların ters ağırlıklarının bulunması. * ardımcı büüklüklerin ters ağırlıkları q aa = q aa = [ ] / d q oo = q oo = [ ] / d q ao = q ao = [ ] / d d=[ ] [ ] [ ] * Dönüşüm parametrelerinin ters ağırlıkları. q tt = q tt = 1/n δk = (a /k ) δa + (a /k ) δa q kk = (a /k ) q aa + (a /k ) q aa = { (a + a ) / k } q aa = q aa = [ ] / d q kk = [ ] / d δk = (o /k ) δo + (o /k ) δo q kk = (o /k ) q oo + (o /k ) q oo = { (o + o ) / k } q oo = q oo = [ ] / d q kk = [ ] / d Ek- nin devamı. * Kestirilen ˆ i ve Ŷ i koordinatlarının ve düzeltmelerinin ters ağırlıkları; δ ˆ i = δt + i δa i δo q ii =1/n + i q aa i i q ao + i q oo q ii =1/n + i [ ] / d i i [ ] / d + i [ ] / d δ Ŷ i = δt + i δa + i δo q ii =1/n + i q aa + i i q ao + i q oo q ii = 1/n + i [ ] / d i i [ ] / d + i [ ] / d q ii = q ii = q ii = 1/n + i [ ] / d i i [ ] / d + i [ ] / d q vivi = q vivi = 1 q ii δa = (a /a ) /{1+(a /a ) } = (a /k ) δa + (a /k ) δa q AA = (a /k ) q aa + (a /k ) q aa = {(a + a ) / k 4 } q aa = {1/ k } [ ] / d q AA = [ ] / (k d) δb = (o /o ) /{1+(o /o ) } = (o /k ) δo + (o /k ) δo q BB = (o /k ) q oo + (o /k ) q oo = {(o + o ) / k 4 } q oo = {1/ k } [ ] / d q BB = [ ] / (k d) * Ölçek ve dönüklük farklılıklarının ters ağırlıkları. k = k k δ k = δk δk = (a /k ) δa + (a /k ) δa (o /k ) δo (o /k ) δo q k k = { (a + a ) / k } q aa + { (o + o ) / k } q oo (a /k ) (o /k ) q ao (a /k ) (o /k ) q ao q k k = q kk + q kk (a /k ) (o /k ) q ao +(a /k ) (o /k ) q ao q k k = q kk + q kk +{( a o + a o ) / (k k ) }q ao q k k = q kk + q kk +{(k k cosa sinb + k k sina cosb ) / (k k ) }q ao q k k = q kk + q kk + sin(a+b) q ao q k k = [ ] / d + [ ] / d + sin(a+b) [ ] / d A = A B δ A = δa δb = (a /k ) δa + (a /k ) δa + (o /k ) δo (o /k ) δo q A A = q AA + q BB + (a /k ) (o /k ) q ao + (a /k )(o /k ) q ao q A A = q AA + q BB + { (a o a o ) / (k k ) }q ao q A A = q AA + q BB + sin(a+b)/(k k ) q ao q A A = [ ] / (k d ) + [ ] / ( k d ) + sin(a+b) [ ] / ( k k d )

7 Ek-3. Benzerlik dönüşümü sonuçları. === Helmert Donusum Paremetreleri === = a* - o* + t = o* + a* + t a = k * cos(a) o = k * sin(a) a = o =.394 k = A =.197 g t = m t = m ========================= ========================= ============= Verilen Koor. Hesaplanan Koor. Duzeltmeler === ==== ========================= ========================= ============= i N.N. (m) (m) (m) (m) v=- v= [v+v] =.933 m f = 6 mo =.147 m Olcek Parametresinin Testi 1 / 935. > 1 / 5. --> ppm F - Dagilimine gore olcek testi Tolc= 9.53 > F(1, 6,.95) = > Olcek parametresi anlamlidir t - Dagilimine gore olcek testi Tolc= > t( 6,.975) = > Olcek parametresi anlamlidir ========= Koordinatlarin Tek Tek Uusum Testi ========= i N.N. v(m) qv sv mv Tv v(m) qv sv mv Tv * * "*" Olan nokta uusumsuzdur. t(*n-4-1,1-.5/n) = t( 5,.995) = 4.3 ===================== Koordinat Ciftleri icin Uusumsuz Olculer Testi ===================== 1.inci nok. ; T =.417 <= c = inci nok. ; T =.738 <= c = inci nok. ; T =.99 <= c = inci nok. ; T =.85 <= c = inci nok. ; T = > c = <----- Uusumsuz 13 / 16 Ek-3 ün devamı. 3 numaralı nokta uuşumsuz olduğu için eşlenik nokta kümesinde çıkarılarak kalan 4 nokta ile benzerlik dönüşümü tekrarlanmıştır. === Helmert Donusum Paremetreleri === = a* - o* + t = o* + a* + t a = k * cos(a) o = k * sin(a) a = o =.516 k = A =.364 g t = m t = m ========================= ========================= ============= Verilen Koor. Hesaplanan Koor. Duzeltmeler === ==== ========================= ========================= ============= i N.N. (m) (m) (m) (m) v=- v= [v+v] =.16 m f = 4 mo =.197 m Olcek Parametresinin Testi 1 / > 1 / 5. --> ppm F - Dagilimine gore olcek testi Tolc=1.818 > F(1, 4,.95) = > Olcek parametresi anlamlidir t - Dagilimine gore olcek testi Tolc= > t( 4,.975) = > Olcek parametresi anlamlidir ========= Koordinatlarin Tek Tek Uusum Testi ========= i N.N. v(m) qv sv mv Tv v(m) qv sv mv Tv "*" Olan nokta uusumsuzdur. t(*n-4-1,1-.5/n) = t( 3,.99375) = 5.36 ===================== Koordinat Ciftleri icin Uusumsuz Olculer Testi ===================== 1.inci nok. ; T = <= c = inci nok. ; T =.39 <= c = inci nok. ; T =.141 <= c = inci nok. ; T = 1.38 <= c = i N.N. (m) (m) (m) (m) d d ds === ==== ========= ========= ========= ========= ==== ==== ==== === ==== ========= ========= ========= ========= ==== ==== ==== 14 / 16

8 15 / / 16 Ek-4. Afin dönüşümü sonuçları. Afin Donusum Paremetreleri = a*1 - o*1 + t = a*1 + o*1 + t a = k * cos(a) a = k * sin(a) o = k * cos(b) o = k * sin(b) a = a = o = o =.4494 k = k = A = g B =.861 g t = m t = m ========================= ========================= ============= Verilen Koor. Hesaplanan Koor. Duzeltmeler === ==== ========================= ========================= ============= i N.N. (m) (m) (m) (m) v=- v= [v] =. [v] =. [vv+vv] =.1 m f = 4 mo =.17 m Taci=(A-B)/MAB = > t(4,.95)= > Farkli Donukluk anlamlidir Tolc=(k-k)/Mk = > t(4,.95)= > Farkli Olcek anlamlidir i N.N. v(m) qv sv mv Tv v(m) qv sv mv Tv "*" Olan nokta uusumsuzdur. t(*n-6-1, 1-.5/n) = t( 3,.995) = ===================== Koordinat Ciftleri icin Uusumsuz Olculer Testi ===================== 1.inci nok. ; T = 1.38 <= c = inci nok. ; T =.5439 <= c = inci nok. ; T =.5479 <= c = inci nok. ; T = <= c = inci nok. ; T =.964 <= c = Ek-4 ün devamı. 3 numaralı nokta uuşumsuz olduğu için eşlenik nokta kümesinde çıkarılarak kalan 4 nokta ile afin dönüşümü tekrarlanmıştır. Afin Donusum Paremetreleri = a*1 - o*1 + t = a*1 + o*1 + t a = k * cos(a) a = k * sin(a) o = k * cos(b) o = k * sin(b) a = a = o = o = k = k = A = -.13 g B = g t = m t = m ========================= ========================= ============= Verilen Koor. Hesaplanan Koor. Duzeltmeler === ==== ========================= ========================= ============= i N.N. (m) (m) (m) (m) v=- v= [v] =. [v] =. [vv+vv] =.6 m f = mo =.178 m Taci=(A-B)/MAB =.893<= t(,.95)= > Farkli Donukluk anlamsizdir Tolc=(k-k)/Mk=1.6996<= t(,.95)= > Farkli Olcek anlamsizdir i N.N. v(m) qv sv mv Tv v(m) qv sv mv Tv "*" Olan nokta uusumsuzdur. t(*n-6-1, 1-.5/n) = t( 1,.99375) = ===================== Koordinat Ciftleri icin Uusumsuz Olculer Testi ===================== 1.inci nok. ; T = 1. <= c = inci nok. ; T = 1. <= c = inci nok. ; T = 1. <= c = inci nok. ; T = 1. <= c = i N.N. (m) (m) (m) (m) d d ds === ==== ========= ========= ========= ========= ==== ==== ==== === ==== ========= ========= ========= ========= ==== ==== ====

KADASTRO HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASINDA KALİTE KONTROL ANALİZİ

KADASTRO HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASINDA KALİTE KONTROL ANALİZİ KADASTRO HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASINDA KALİTE KONTROL ANALİZİ Yasemin ŞİŞMAN, Ülkü KIRICI Sunum Akış Şeması 1. GİRİŞ 2. MATERYAL VE METHOD 3. AFİN KOORDİNAT DÖNÜŞÜMÜ 4. KALİTE KONTROL 5. İRDELEME

Detaylı

Bilginin Görselleştirilmesi

Bilginin Görselleştirilmesi Bilginin Görselleştirilmesi Bundan önceki konularımızda serbest halde azılmış metinlerde gerek duduğumuz bilginin varlığının işlenmee, karşılaştırmaa ve değerlendirmee atkın olmadığını, bu nedenle bilginin

Detaylı

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi İki Boyutlu Doğrusal Dönüşümlerin Geometrisi, Kurt

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi İki Boyutlu Doğrusal Dönüşümlerin Geometrisi, Kurt Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi İki Boyutlu Doğrusal Dönüşümlerin Geometrisi, Kurt Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 18 (2018) 015502

Detaylı

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu FOTOGRAMETRİ I Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi İzdüşüm merkezi(o):

Detaylı

NOKTANIN ANALİTİK İNCELEMESİ NOKTANIN ANALİTİK İNCELEMESİ

NOKTANIN ANALİTİK İNCELEMESİ NOKTANIN ANALİTİK İNCELEMESİ NKTANIN ANALİTİK İNCELEMESİ NKTANIN ANALİTİK İNCELEMESİ Başlangıç noktasında birbirine dik olan iki saı doğrusunun oluşturduğu sisteme "Dik Koordinat Sistemi" denir. Dik Koordinat Sisteminin belirttiği

Detaylı

Mil li Eği tim Ba kan lı ğı Ta lim ve Ter bi ye Ku ru lu Baş kan lı ğı nın 24.08.2011 ta rih ve 121 sa yı lı ka ra rı ile ka bul edi len ve 2011-2012

Mil li Eği tim Ba kan lı ğı Ta lim ve Ter bi ye Ku ru lu Baş kan lı ğı nın 24.08.2011 ta rih ve 121 sa yı lı ka ra rı ile ka bul edi len ve 2011-2012 Mil li Eği tim Ba kan lı ğı Ta lim ve Ter bi e Ku ru lu Baş kan lı ğı nın.8. ta rih ve sa ı lı ka ra rı ile ka bul edi len ve - Öğ re tim Yı lın dan iti ba ren u gu lana cak olan prog ra ma gö re ha zır

Detaylı

Taşkın, Çetin, Abdullayeva

Taşkın, Çetin, Abdullayeva BÖLÜM Taşkın, Çetin, Abdullaeva FONKSİYONLAR.. FONKSİYON KAVRAMI Tanım : A ve B boş olmaan iki küme a A ve b B olmak üzere ( ab, ) sıralı eleman çiftine sıralı ikili denir. ( ab, ) sıralı ikilisinde a

Detaylı

NÜMERİK ANALİZ. Sayısal Yöntemlerin Konusu. Sayısal Yöntemler Neden Kullanılır?!! Denklem Çözümleri

NÜMERİK ANALİZ. Sayısal Yöntemlerin Konusu. Sayısal Yöntemler Neden Kullanılır?!! Denklem Çözümleri Saısal Yöntemler Neden Kullanılır?!! NÜMERİK ANALİZ Saısal Yöntemlere Giriş Yrd. Doç. Dr. Hatice ÇITAKOĞLU 2016 Günümüzde ortaa konan problemlerin bazılarının analitik çözümleri apılamamaktadır. Analitik

Detaylı

Hatalar Bilgisi ve İstatistik Ders Kodu: Kredi: 3 / ECTS: 5

Hatalar Bilgisi ve İstatistik Ders Kodu: Kredi: 3 / ECTS: 5 Ders Kodu: 0010070021 Kredi: 3 / ECTS: 5 Yrd. Doç. Dr. Serkan DOĞANALP Necmettin Erbakan Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü Konya 07.01.2015 1 Giriş 2 Giriş Matematiksel istatistiğin konusu yığın

Detaylı

2.2 Bazıözel fonksiyonlar

2.2 Bazıözel fonksiyonlar . Bazıözel fonksionlar Kuvvet fonksionu, polinomlar ve rasonel fonksionlar, mutlak değer ve tam değer fonksionları, pratik grafik çizimleri. 1-) Lineer fonksionlar: m ve n sabit saılar olmak üzere f()

Detaylı

B = 2 f ρ. a 2. x A' σ =

B = 2 f ρ. a 2. x A' σ = TÜRKİYE ULUSAL JEODEZİ KOMİSYONU (TUJK) 004 YILI BİLİMSEL TOPLANTISI MÜHENDİSLİK ÖLÇMELERİNDE JEODEZİK AĞLAR ÇALIŞTAYI JEODEZİK GPS AĞLARININ TASARIMINDA BİLGİSAYAR DESTEKLİ SİMÜLASYON YÖNTEMİNİN KULLANIMI

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

Örnek...1 : Örnek...5 : n bir pozitif tamsayı ise i 4 n + 2 +i 8 n + 1 2 +i 2 0 n + 6 =?

Örnek...1 : Örnek...5 : n bir pozitif tamsayı ise i 4 n + 2 +i 8 n + 1 2 +i 2 0 n + 6 =? KARMAŞIK SAYILAR Karmaşık saılar x 2 + 1 = 0 biçimindeki denklemlerin çözümünü apabilmek için tanım lanm ıştır. Örnek...2 : Toplamları 6 ve çarpımları 34 olan iki saı bulunuz. a ve b birer reel saı ve

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

İKİ BOYUTLU AĞLARDA AĞIRLIK SEÇİMİNİN DENGELEME SONUÇLARINA ETKİSİ VE GPS KOORDİNATLARI İLE KARŞILAŞTIRILMASI

İKİ BOYUTLU AĞLARDA AĞIRLIK SEÇİMİNİN DENGELEME SONUÇLARINA ETKİSİ VE GPS KOORDİNATLARI İLE KARŞILAŞTIRILMASI SELÇUK TEKNİK ONLİNE DERGİSİ / ISSN 1302 6178 Volume 1, Number: 3 2001 İKİ BOYUTLU AĞLARDA AĞIRLIK SEÇİMİNİN DENGELEME SONUÇLARINA ETKİSİ VE GPS KOORDİNATLARI İLE KARŞILAŞTIRILMASI Doç Dr. Cevat İNAL S.Ü.

Detaylı

z z Genel yükleme durumunda, bir Q noktasını üç boyutlu olarak temsil eden kübik gerilme elemanı üzerinde 6 bileşeni

z z Genel yükleme durumunda, bir Q noktasını üç boyutlu olarak temsil eden kübik gerilme elemanı üzerinde 6 bileşeni GERİLME VE ŞEKİL DEĞİŞTİRME DÖNÜŞÜM BAĞINTILARI Q z Genel ükleme durumunda, bir Q noktasını üç boutlu olarak temsil eden kübik gerilme elemanı üzerinde 6 bileşeni gösterilebilir: σ, σ, σ z, τ, τ z, τ z.

Detaylı

1/1000 ÖLÇEKLİ KADASTRO PAFTALARININ KARTOGRAFİK YÖNTEMLERLE SAYISAL HALE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ VE DOĞRULUK ANALİZİ

1/1000 ÖLÇEKLİ KADASTRO PAFTALARININ KARTOGRAFİK YÖNTEMLERLE SAYISAL HALE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ VE DOĞRULUK ANALİZİ 1/1000 ÖLÇEKLİ KADASTRO PAFTALARININ KARTOGRAFİK YÖNTEMLERLE SAYISAL HALE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ VE DOĞRULUK ANALİZİ ÖZET A. Celan 1, Ö. Mutluoğlu 2, R. Günaslan 3 1 S. Ü. Müh. Mim. Fak., Jeodezi ve Fot. Müh.

Detaylı

a 2 = b 2 +c 2 a 2 +b 2 =c 2

a 2 = b 2 +c 2 a 2 +b 2 =c 2 1.1. ELİPS 1.2. HİPERBOL 1.3. ORTAK özellikler =-a 2 /c =a 2 /c K =-a 2 /c B(b,0) K =a 2 /c Asal Eksen Uzunluğu: AA =2a Yedek Eksen Uzunluğu: BB =2b p A'(-a,0) F'(-c,0) p p Odak Uzaklığı: FF =2c Dış Merkezlik:

Detaylı

EĞİM, BİR DOĞRUNUN DENKLEMİ VE EĞİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

EĞİM, BİR DOĞRUNUN DENKLEMİ VE EĞİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Özgür EKER EĞİM, BİR DOĞRUNUN DENKLEMİ VE EĞİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Eğim: ETKİNLİK : Bir bisiklet arışındaki iki farklı parkur aşağıdaki gibidir. I. parkurda KL 00 metre ve II. parkurda AB 00 metre olduğuna

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık KORELASYON ve REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Bir değişkenin değerinin diğer değişkendeki veya değişkenlerdeki değişimlere bağlı olarak nasıl etkilendiğinin istatistiksel

Detaylı

Fotogrametride Koordinat Sistemleri

Fotogrametride Koordinat Sistemleri Fotogrametride Koordinat Sistemleri Komparator koordinat sistemi, Resim koordinat sistemi / piksel koordinat sistemi, Model veya çekim koordinat sistemi, Jeodezik koordinat sistemi 08 Ocak 2014 Çarşamba

Detaylı

ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER

ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER GİRİŞ Özdeğerler, bir matrisin orijinal yapısını görmek için kullanılan alternatif bir yoldur. Özdeğer kavramını açıklamak için öncelikle özvektör kavramı ele alınsın. Bazı vektörler

Detaylı

Lineer Cebir. Doç. Dr. Niyazi ŞAHİN TOBB. İçerik: 1.1. Lineer Denklemlerin Tanımı 1.2. Lineer Denklem Sistemleri 1.3. Matrisler

Lineer Cebir. Doç. Dr. Niyazi ŞAHİN TOBB. İçerik: 1.1. Lineer Denklemlerin Tanımı 1.2. Lineer Denklem Sistemleri 1.3. Matrisler Lineer Cebir Doç. Dr. Niyazi ŞAHİN TOBB İçerik: 1.1. Lineer Denklemlerin Tanımı 1.2. Lineer Denklem Sistemleri 1.3. Matrisler Bölüm 1 - Lineer Eşitlikler 1.1. Lineer Eşitliklerin Tanımı x 1, x 2,..., x

Detaylı

VEKTÖRLER KT YRD.DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU

VEKTÖRLER KT YRD.DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU VEKTÖRLER KT YRD.DOÇ.DR. KMİLE TOSUN ELEKOĞLU 1 Mekanik olaları ölçmekte a da değerlendirmekte kullanılan matematiksel büüklükler: Skaler büüklük: sadece bir saısal değeri tanımlamakta kullanılır, pozitif

Detaylı

ÜN TE I. KON KLER N ANAL T K NCELENMES

ÜN TE I. KON KLER N ANAL T K NCELENMES ÜN TE I. KON KLER N ANAL T K NCELENMES 1. G R fi. EL PS I. Tan mlar II. Elipsin eksenleri ve özel noktalar a. Asal eksen b. Yedek eksen c. Merkezil elips d. Elipsin köfleleri e. Elipsin odak noktalar f.

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. İki Boyutlu Koordinat sistemleri Arası Dönüşüm

ARAZİ ÖLÇMELERİ. İki Boyutlu Koordinat sistemleri Arası Dönüşüm İki Boyutlu Koordinat sistemleri Arası Dönüşüm Amaç, bir koordinat sistemine göre elde edilmiş olan koordinatların, diğer bir koordinat sistemindeki koordinat değerlerini elde etmektir. İki haritanın koordinat

Detaylı

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu FOTOGRAMETRİ I Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi İçerik Tanımlar

Detaylı

1 (c) herhangi iki kompleks sayı olmak üzere

1 (c) herhangi iki kompleks sayı olmak üzere KOMPLEKS FONKSİYONLAR TEORİSİ UYGULAMA SORULARI- Problem. Aşağıdaki (a) ve (b) de olmak üere (a) olduklarını gösterini. (b) (c) Imi Re Çöüm (a) i olsun. i i (b) i olsun. i i i i i i i i i i Im i Re i (c)

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Temel Ödev I: Koordinatları belirli iki nokta arasında ki yatay mesafenin

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Temel Ödev I: Koordinatları belirli iki nokta arasında ki yatay mesafenin Temel ödevler Temel ödevler, konum değerlerinin bulunması ve aplikasyon işlemlerine dair matematiksel ve geometrik hesaplamaları içeren yöntemlerdir. öntemlerin isimleri genelde temel ödev olarak isimlendirilir.

Detaylı

DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. MATEMATİK SINAVI MATEMATİK TESTİ

DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. MATEMATİK SINAVI MATEMATİK TESTİ DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. MATEMATİK SINAVI MATEMATİK TESTİ. Bu testte 50 soru vardır.. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için arılan

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ II FOTOGRAMETRİK DEĞERLENDİRME - TEK RESİM DEĞERLENDİRMESİ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

FONKSİYONLAR ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİT

FONKSİYONLAR ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİTE 3. ÜNİT FONKSİYONLAR ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİT. Kazanım : Gerçek saılar üzerinde tanımlanmış fonksion kavramını açıklar. Tanım kümesi, değer kümesi, görüntü kümesi kavramlarını açıklar.. Kazanım : Fonksionların

Detaylı

LYS Matemat k Deneme Sınavı

LYS Matemat k Deneme Sınavı LYS Matematk Deneme Sınavı. abba dört basamaklı, ab iki basamaklı doğal saıları için, abba ab. a b eşitliğini sağlaan kaç farklı (a, b) doğal saı ikilisi vardır? 7 olduğuna göre, a b toplamı kaçtır? 9.,,

Detaylı

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN.   Behcet DAĞHAN Statik Ders Notları Sınav Soru ve Çöümleri DĞHN MÜHENDİSLİK MEKNİĞİ STTİK MÜHENDİSLİK MEKNİĞİ STTİK İÇİNDEKİLE 1. GİİŞ - Skalerler ve Vektörler - Newton Kanunları 2. KUVVET SİSTEMLEİ - İki Boutlu Kuvvet

Detaylı

GPS AĞLARININ DUYARLIK ve GÜVENĐRLĐĞĐNĐN BAZ OPTĐMĐZASYONU ĐLE ĐRDELENMESĐ

GPS AĞLARININ DUYARLIK ve GÜVENĐRLĐĞĐNĐN BAZ OPTĐMĐZASYONU ĐLE ĐRDELENMESĐ GPS AĞLARININ DUYARLIK ve GÜVENĐRLĐĞĐNĐN BAZ OPTĐMĐZASYONU ĐLE ĐRDELENMESĐ Orhan KURT okurt@kocaeli.edu.tr 30 Nisan 2009 KOCAELĐ ÜNĐVERSĐTESĐ Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü Bölüm Đçi Seminer

Detaylı

Konikler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Doç.Dr. Hüseyin AZCAN

Konikler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Doç.Dr. Hüseyin AZCAN Konikler Yazar Doç.Dr. Hüsein AZCAN ÜNİTE 7 Amaçlar Bu ünitei çalıştıktan sonra; lise ıllarından da tanıdığınız çember, elips, parabol ve hiperbol gibi konik kesitleri olarak adlandırılan geometrik nesneleri

Detaylı

BÖLÜM 4 4- TÜREV KAVRAMI 4- TÜREV KAVRAMI. Tanım y = fonksiyonunda x değişkeni x. artımını alırken y de. kadar artsın. = x.

BÖLÜM 4 4- TÜREV KAVRAMI 4- TÜREV KAVRAMI. Tanım y = fonksiyonunda x değişkeni x. artımını alırken y de. kadar artsın. = x. - TÜREV KAVRAMI - TÜREV KAVRAMI 7 iadesinin türevini alınız. Çözüm lim lim 7 7 lim 7 7 lim lim onksionunun türevini alınız. Tanım onksionunda değişkeni artımını alırken de kadar artsın. oranının giderken

Detaylı

TÜRKİYE GENELİ DENEME SINAVI LYS - 1 MATEMATİK

TÜRKİYE GENELİ DENEME SINAVI LYS - 1 MATEMATİK TÜRKİY GNLİ SINVI LYS - 1 7 MYIS 017 LYS 1 - TSTİ 1. u testte 80 soru vardır.. evaplarınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için arılan kısmına işaretleiniz. + k+ n 15 + 10 1. : = + 6 16 + 8 0 + 8 olduğuna

Detaylı

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Resim düzlemi O : İzdüşüm (projeksiyon ) merkezi P : Arazi noktası H : Asal nokta N : Nadir noktası c : Asal uzaklık H OH : Asal eksen (Alım ekseni) P OP :

Detaylı

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN.  Behcet DAĞHAN Statik ers Notları Sınav Soru ve Çözümleri ĞHN MÜHENİSİK MEKNİĞİ STTİK MÜHENİSİK MEKNİĞİ STTİK İÇİNEKİER 1. GİRİŞ - Skalerler ve Vektörler - Newton Kanunları 2. KUVVET SİSTEMERİ - İki Boutlu Kuvvet Sistemleri

Detaylı

Ders: MAT261 Konu: Matrisler, Denklem Sistemleri matrisi bulunuz. olmak üzere X = AX + B olacak şekilde bir X 1.

Ders: MAT261 Konu: Matrisler, Denklem Sistemleri matrisi bulunuz. olmak üzere X = AX + B olacak şekilde bir X 1. Ders: MAT6 Konu: Matrisler, Denklem Sistemleri. A = matrisi bulunuz.. A = a b c d e f ve B = ÇALIŞMA SORULARI- olmak üzere X = AX + B olacak şekilde bir X matrisi satır basamak hale getirildiğinde en fazla

Detaylı

Kuadratik Yüzeyler Uzayda İkinci Dereceden Yüzeyler

Kuadratik Yüzeyler Uzayda İkinci Dereceden Yüzeyler İÇİNDEKİLER Kuadratik Yüeler Uada İkinci Dereceden Yüeler 1 0.1. Elipsoid 2 0.2. Hiperboloid 4 0.2.1. Tek Kanatlı Hiperboloid 4 0.2.2. Çift Kanatlı Hiperboloid 4 0.3. Paraboloid 5 0.3.1. Eliptik Paraboloid

Detaylı

1996 ÖYS. 2 nin 2 fazlası kız. 1. Bir sınıftaki örencilerin 5. örencidir. Sınıfta 22 erkek öğrenci olduğuna göre, kız öğrencilerin sayısı kaçtır?

1996 ÖYS. 2 nin 2 fazlası kız. 1. Bir sınıftaki örencilerin 5. örencidir. Sınıfta 22 erkek öğrenci olduğuna göre, kız öğrencilerin sayısı kaçtır? 996 ÖYS. Bir sınıftaki örencilerin nin fazlası kız örencidir. Sınıfta erkek öğrenci olduğuna göre, kız öğrencilerin saısı kaçtır? 8 C) 6 D) E) 6. Saatteki hızı V olan bir hareketti A ve B arasındaki olu

Detaylı

1-A. Adı Soyadı. Okulu. Sınıfı LYS-1 MATEMATİK TESTİ. Bu Testte; Toplam 50 Adet soru bulunmaktadır. Cevaplama Süresi 75 dakikadır.

1-A. Adı Soyadı. Okulu. Sınıfı LYS-1 MATEMATİK TESTİ. Bu Testte; Toplam 50 Adet soru bulunmaktadır. Cevaplama Süresi 75 dakikadır. -A Adı Soadı kulu Sınıfı LYS- MATEMATİK TESTİ Bu Testte; Toplam Adet soru bulunmaktadır. Cevaplama Süresi 7 dakikadır. Süre bitiminde Matematik Testi sınav kitapçığınızı gözetmeninize verip Geometri Testi

Detaylı

ortalama ve ˆ ˆ, j 0,1,..., k

ortalama ve ˆ ˆ, j 0,1,..., k ÇOKLU REGRESYONDA GÜVEN ARALIKLARI Regresyon Katsayılarının Güven Aralıkları y ( i,,..., n) gözlemlerinin, xi ortalama ve i k ve normal dağıldığı varsayılsın. Herhangi bir ortalamalı ve C varyanslı normal

Detaylı

Fonksiyonlar ve Grafikleri

Fonksiyonlar ve Grafikleri Fonksionlar ve Grafikleri Isınma Hareketleri Aşağıda verilenleri inceleiniz. A f f(a) 7 f: Çocukları annelerine götürüor. Fonksion olma şartı: Her çocuğun annesi olmalı ve bir tane olmalı. ( çocuk annenin

Detaylı

2. Dereceden Denklem ve Eşitsizlikler x 2 2x + 2m + 1 = 0 denkleminin kökleri x 1 ve x 2 dir. 4x 1 + 5x 2 = 7 ise m aşağıdakilerden hangisidir?

2. Dereceden Denklem ve Eşitsizlikler x 2 2x + 2m + 1 = 0 denkleminin kökleri x 1 ve x 2 dir. 4x 1 + 5x 2 = 7 ise m aşağıdakilerden hangisidir? MC www.matematikclub.com, 006 Cebir Notları Gökhan DEMĐR, gdemir3@ahoo.com.tr. Dereceden Denklem ve Eşitsizlikler- TEST I A) 1 B) C) 3 D) 4 E) 5 1. 1/ = 0 denkleminin köklerinin toplamı aşağıdakilerden

Detaylı

11 SINIF MATEMATİK. Fonksiyonlarda Uygulamalar Denklemler ve Eşitsizlik Sistemleri

11 SINIF MATEMATİK. Fonksiyonlarda Uygulamalar Denklemler ve Eşitsizlik Sistemleri SINIF MATEMATİK Fonksionlarda Ugulamalar Denklemler ve Eşitsizlik Sistemleri Fonksionlarla İlgili Ugulamalar İkinci Dereceden Fonksionlar ve Grafikleri Fonksionların Dönüşümleri Denklem ve Eşitsizlik Sistemleri

Detaylı

2013 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KONULARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ ALT ÖĞRENME. Örüntü ve Süslemeler

2013 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KONULARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ ALT ÖĞRENME. Örüntü ve Süslemeler 2013 2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KONULARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ SÜRE ÖĞRENME Ay Hafta D.Saati ALANI EYLÜL 2 Geometri 2 3 Geometri 2 Geometri 2 Olasılıkve ALT

Detaylı

olmak üzere 4 ayrı kütükte toplanan günlük GPS ölçüleri, baz vektörlerinin hesabı için bilgisayara aktarılmıştır (Ersoy.97).

olmak üzere 4 ayrı kütükte toplanan günlük GPS ölçüleri, baz vektörlerinin hesabı için bilgisayara aktarılmıştır (Ersoy.97). 1-) GPS Ölçülerinin Yapılması Ölçülerin yapılacağı tarihlerde kısa bir süre gözlem yapılarak uydu efemerisi güncelleştirilmiştir. Bunun sonunda ölçü yapılacak bölgenin yaklaşık koordinatlarına göre, bir

Detaylı

DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. MATEMATİK SINAVI MATEMATİK TESTİ

DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. MATEMATİK SINAVI MATEMATİK TESTİ DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. MATEMATİK SINAVI MATEMATİK TESTİ. Bu testte 50 soru vardır.. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için arılan

Detaylı

ÜNİTE. MATEMATİK-1 Prof.Dr.Murat ÖZDEMİR İÇİNDEKİLER HEDEFLER GRAFİK ÇİZİMİ. Simetri ve Asimtot Bir Fonksiyonun Grafiği

ÜNİTE. MATEMATİK-1 Prof.Dr.Murat ÖZDEMİR İÇİNDEKİLER HEDEFLER GRAFİK ÇİZİMİ. Simetri ve Asimtot Bir Fonksiyonun Grafiği HEDEFLER İÇİNDEKİLER GRAFİK ÇİZİMİ Simetri ve Asimtot Bir Fonksionun Grafiği MATEMATİK-1 Prof.Dr.Murat ÖZDEMİR Bu ünitei çalıştıktan sonra; Fonksionun simetrik olup olmadığını belirleebilecek, Fonksionun

Detaylı

Gelecek için hazırlanan vatan evlâtlarına, hiçbir güçlük karşısında yılmayarak tam bir sabır ve metanetle çalışmalarını ve öğrenim gören

Gelecek için hazırlanan vatan evlâtlarına, hiçbir güçlük karşısında yılmayarak tam bir sabır ve metanetle çalışmalarını ve öğrenim gören Gelecek için hazırlanan vatan evlâtlarına, hiçbir güçlük karşısında ılmaarak tam bir sabır ve metanetle çalışmalarını ve öğrenim gören çocuklarımızın ana ve babalarına da avrularının öğreniminin tamamlanması

Detaylı

Sigma 26 301-313, 2008

Sigma 26 301-313, 2008 Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen ilimleri Dergisi raştırma Makalesi / Research rticle NEW METOD FOR SOLVING THE RESETION ROLEM Sigma 6 0-, 008 Veli KRSU * Zonguldak Karaelmas

Detaylı

[ 1, 1] alınırsa bu fonksiyon birebir ve örten olur. Bu fonksiyonun tersine arkkosinüs. f 1 (x) = sin 1 (x), 1 x 1

[ 1, 1] alınırsa bu fonksiyon birebir ve örten olur. Bu fonksiyonun tersine arkkosinüs. f 1 (x) = sin 1 (x), 1 x 1 ..3 Ters Trigonometrik Fonksionlar Önceki kesimde belirtilen bütün trigonometrik fonksionlar perodik olduklarından görüntü kümesindeki her değeri sonsuz noktada alırlar. Bölece trigonometrik fonksionlar

Detaylı

JEODEZİK GPS AĞLARINDA DUYARLIK ve

JEODEZİK GPS AĞLARINDA DUYARLIK ve I. ULUSAL MÜHENDİSLİK ÖLÇMELERİ SEMPOZYUMU JEODEZİK GPS AĞLARINDA DUYARLIK ve GÜVEN ANALİZİ Mualla YALÇINKAYA Kamil TEKE Temel BAYRAK mualla@ktu.edu.tr k_teke@ktu.edu.tr temelbayrak@hotmail.com ÇALIŞMANIN

Detaylı

Lineer Denklem Sistemleri Kısa Bilgiler ve Alıştırmalar

Lineer Denklem Sistemleri Kısa Bilgiler ve Alıştırmalar Lineer Denklem Sistemleri Kısa Bilgiler ve Alıştırmalar Bir Matrisin Rankı A m n matrisinin determinantı sıfırdan farklı olan alt kare matrislerinin boyutlarının en büyüğüne A matrisinin rankı denir. rank(a)

Detaylı

Koordinat Dönüşümleri (V )

Koordinat Dönüşümleri (V ) KOORDİNAT DÖNÜŞÜMLERİ ve FARKLI KOORDİNAT SİSTEMLERİ İLE ÇALIŞMA FieldGenius ile birden fazla koordinat sistemi arasında geçiş yaparak çalışmak mümkündür. Yaygın olarak kullanılan masaüstü harita ve CAD

Detaylı

3.2. Euler Yüksek Mertebeden Değişken Katsayılı Diferansiyel Denklemi

3.2. Euler Yüksek Mertebeden Değişken Katsayılı Diferansiyel Denklemi 3.2. Euler Yüksek Mertebeden Değişken Katsaılı Diferansiel Denklemi (n). (n) + (n-). (n-) + + 2. +. + = Q() Değişken dönüşümü apalım. Diferansiel denklemi sabit katsaılı ( erine t bağımsız değişkeni )

Detaylı

GPS/INS Destekli Havai Nirengi

GPS/INS Destekli Havai Nirengi GPS/INS Destekli Havai Nirengi GPS/INS (IMU) destekli hava nirengide izdüşüm merkezi koordinatları (WGS84) ve dönüklükler direk ölçülür. İzdüşüm merkezi koordinatları kinematik GPS ile ölçülür. GPS ile

Detaylı

TARANMIŞ GÖRÜNTÜ ÜZERİNDEKİ KONTROL NOKTA DOĞRULUKLARININ ARTIRILMASI İÇİN BASİT ALGORİTMALAR

TARANMIŞ GÖRÜNTÜ ÜZERİNDEKİ KONTROL NOKTA DOĞRULUKLARININ ARTIRILMASI İÇİN BASİT ALGORİTMALAR TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 28 Mart - 1 Nisan 2005, Ankara TARANMIŞ GÖRÜNTÜ ÜZERİNDEKİ KONTROL NOKTA DOĞRULUKLARININ ARTIRILMASI İÇİN BASİT

Detaylı

( ) ( ) ÖABT Analitik Geometri KONU TESTİ Noktanın Analitik İncelemesi. Cevap D. Cevap C. noktası y ekseni üzerinde ise, a + 4 = 0 A 0, 5 = 1+

( ) ( ) ÖABT Analitik Geometri KONU TESTİ Noktanın Analitik İncelemesi. Cevap D. Cevap C. noktası y ekseni üzerinde ise, a + 4 = 0 A 0, 5 = 1+ ÖABT Analitik Geometri KONU TESTİ Noktanın Analitik İncelemesi. a+ = b 4. a = b 0+ a b a b = b a+ b = 0. A ( a + 4, a) noktası y ekseni üzerinde ise, ( + ) a + 4 = 0 A 0, 5 a = 4 B b, b 0 noktası x ekseni

Detaylı

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Resim düzlemi O : İzdüşüm (projeksiyon ) merkezi P : Arazi noktası H : Asal nokta N : Nadir noktası c : Asal uzaklık H OH : Asal eksen (Alım ekseni) P OP :

Detaylı

Fonksiyonlar ve Grafikleri

Fonksiyonlar ve Grafikleri Fonksionlar ve Grafikleri Isınma Hareketleri Aşağıda verilenleri inceleiniz. A f f(a) 7 çocuk baan f: Çocukları annelerine götürüor. Fonksion olma şartı: Her çocuğun annesi olmalı ve bir tane olmalı. (

Detaylı

PARABOL. çözüm. kavrama sorusu. çözüm. kavrama sorusu

PARABOL. çözüm. kavrama sorusu. çözüm. kavrama sorusu PARABL Bu bölümde birinci dereceden fonksion =f()=a+b ve ikinci dereceden fonksion =f()=a +b+c grafiklerini üzesel olarak inceleeceğiz. f()=a +b+c ikinci dereceden bir bilinmeenli polinom fonksionun grafiği

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ. Sunu 1- Yatay Ölçme. Yrd. Doç. Dr. Muhittin İNAN & Arş. Gör. Hüseyin YURTSEVEN

ÖLÇME BİLGİSİ. Sunu 1- Yatay Ölçme. Yrd. Doç. Dr. Muhittin İNAN & Arş. Gör. Hüseyin YURTSEVEN ÖÇME BİGİİ unu - atay Ölçme rd. Doç. Dr. Muhittin İNAN & Arş. Gör. Hüseyin URTEVEN COĞRAFİ BİGİ İTEMİNİ OUŞTURABİMEK İÇİN BİGİ TOPAMA ÖNTEMERİ ATA ÖÇMEER (,) ATA AÇIAR VE MEAFEERİN ÖÇÜMEİ ERE ÖÇMEER DÜŞE

Detaylı

Düzlem Elektromanyetik Dalgalar

Düzlem Elektromanyetik Dalgalar Düzlem Elektromanetik Dalgalar Düzgün Düzlem Dalga: E nin, (benzer şekilde H nin) aılma önüne dik sonsuz düzlemlerde, anı öne, anı genliğe ve anı faza sahip olduğu özel bir Maxwell denklemleri çözümüdür.

Detaylı

LYS GENEL KATILIMLI TÜRKİYE GENELİ ONLİNE DENEME SINAVI

LYS GENEL KATILIMLI TÜRKİYE GENELİ ONLİNE DENEME SINAVI LYS GNL KTILIMLI TÜRKİY GNLİ NLİN NM SINVI GMTRİ (M-TM) 1. u testte Geometri ile ilgili 30 soru vardır.. evaplarınızı, cevap kâğıdının Geometri Testi için arılan kısmına işaretleiniz. 3. u test için süreniz

Detaylı

TEST. Doğrusal Denklemler kg domates ile 2 kg salça yapılmaktadır. 2. Aşağıda verilen, 5. Cebinde 50 si bulunan Nehir babasından her

TEST. Doğrusal Denklemler kg domates ile 2 kg salça yapılmaktadır. 2. Aşağıda verilen, 5. Cebinde 50 si bulunan Nehir babasından her Doğrusal Denklemler 7. Sınıf Matematik Soru Bankası TEST. t Zaman (sn) 0 0 0 0 Yol (m) 0 00 0 00 Yukarıdaki tabloda bir koşucunun metre cinsinden aldığı ol ile sanie cinsinden harcadığı zaman verilmiştir.

Detaylı

JEODEZİK VERİLERİN İSTATİSTİK ANALİZİ. Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA

JEODEZİK VERİLERİN İSTATİSTİK ANALİZİ. Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA JEODEZİK VERİLERİN İSTATİSTİK ANALİZİ Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA Karadeniz Teknik Üniversitesi, Harita Mühendisliği Bölümü Trabzon, 2018 DOĞRULUK ve DUYARLIK (Hassasiyet) DOĞRULUK ve DUYARLIK Doğruluk,

Detaylı

Doğrusal Fonksiyonlar, Karesel Fonksiyonlar, Polinomlar ve Rasyonel Fonksiyonlar, Fonksiyon Çizimleri

Doğrusal Fonksiyonlar, Karesel Fonksiyonlar, Polinomlar ve Rasyonel Fonksiyonlar, Fonksiyon Çizimleri Doğrusal Fonksionlar, Karesel Fonksionlar, Polinomlar ve Rasonel Fonksionlar, Fonksion Çizimleri Bir Fonksionun Koordinat Kesişimleri(Intercepts). Bir fonksionun grafiğinin koordinat eksenlerini kestiği

Detaylı

BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME DÖNÜŞÜMÜ

BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME DÖNÜŞÜMÜ BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME DÖNÜŞÜMÜ DÜZLEM-BİRİM ŞEKİLDEĞİŞTİRME 3D durumda, bir noktadaki birim şekil değiştirme durumu 3 normal birim şekildeğiştirme bileşeni,, z, ve 3 kesme birim şekildeğiştirme bileşeninden,

Detaylı

3. BÖLÜM MATRİSLER 1

3. BÖLÜM MATRİSLER 1 3. BÖLÜM MATRİSLER 1 2 11 21 1 m1 a a a v 12 22 2 m2 a a a v 1 2 n n n mn a a a v gibi n tane vektörün oluşturduğu, şeklindeki sıralanışına matris denir. 1 2 n A v v v Matris A a a a a a a a a a 11 12

Detaylı

Kompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Kompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların

Detaylı

TRİGONOMETRİ Test -1

TRİGONOMETRİ Test -1 TRİGONOMETRİ Test -. y. y K O O. nalitik düzlemde verilen O merkezli birim çemberde hangi noktanın koordinatları (0, ) dir? (O noktası orijindir.) O y [OK] açıortay olmak üzere, nalitik düzlemde verilen

Detaylı

Matematikte karşılaştığınız güçlükler için endişe etmeyin. Emin olun benim karşılaştıklarım sizinkilerden daha büyüktür.

Matematikte karşılaştığınız güçlükler için endişe etmeyin. Emin olun benim karşılaştıklarım sizinkilerden daha büyüktür. - 1 - ÖĞRENME ALANI CEBİR BÖLÜM KARMAŞIK SAYILAR ALT ÖĞRENME ALANLARI 1) Karmaşık Sayılar Karmaşık Sayıların Kutupsal Biçimi KARMAŞIK SAYILAR Kazanım 1 : Gerçek sayılar kümesini genişletme gereğini örneklerle

Detaylı

1- AYNALI STEREOSKOP UYGULAMASI. X (Uçuş Doğrultusu) H1 H1. 1. resim (sol) 2. resim (sağ) KARTON ÜZERİNDEKİ İŞLEMLER D 1 D 2

1- AYNALI STEREOSKOP UYGULAMASI. X (Uçuş Doğrultusu) H1 H1. 1. resim (sol) 2. resim (sağ) KARTON ÜZERİNDEKİ İŞLEMLER D 1 D 2 - YNLI STEREOSKO UYGULMSI KRTON ÜZERİNDEKİ İŞLEMLER D D 70 cm 6 cm X (Uçuş Doğrultusu) 00 cm Yukardaki bilgiler karton üzerine çizilir. Kartonun sağ alt köşesine çalışan kişilerin no-adı soadı, resim numaraları,

Detaylı

Ders 7: Konikler - Tanım

Ders 7: Konikler - Tanım Ders 7: Konikler - Tanım Şimdie kadar nokta ve doğrular ve bunların ilişkilerini konuştuk. Bu derste eni bir kümeden söz edeceğiz: kuadrikler ve düzlemdeki özel adı konikler. İzdüşümsel doğrular, doğrusal

Detaylı

İSTANBUL DA FARKLI TARİHLERDE YAPILMIŞ DOĞALGAZ ALT YAPI HARİTALARININ DOĞRULUK YÖNÜNDEN BİR KARŞILAŞTIRMASI

İSTANBUL DA FARKLI TARİHLERDE YAPILMIŞ DOĞALGAZ ALT YAPI HARİTALARININ DOĞRULUK YÖNÜNDEN BİR KARŞILAŞTIRMASI İSTANBUL DA FARKLI TARİHLERDE YAPILMIŞ DOĞALGAZ ALT YAPI HARİTALARININ DOĞRULUK YÖNÜNDEN BİR KARŞILAŞTIRMASI H. KURŞUN 1, Y. KALKAN 2 1 İstanbul Gaz Dağıtım Anonim Şirketi, Etüd Proje harita Müdürlüğü,İstanbul.

Detaylı

4. Çok büyük ve çok küçük pozitif sayıları bilimsel gösterimle ifade eder.

4. Çok büyük ve çok küçük pozitif sayıları bilimsel gösterimle ifade eder. LENDİRME ŞEMASI ÜNİTE Üslü 1. Bir tam sayının negatif kuvvetini belirler ve rasyonel sayı olarak ifade eder.. Ondalık kesirlerin veya rasyonel sayıların kendileriyle tekrarlı çarpımını üslü sayı olarak

Detaylı

KONU 13: GENEL UYGULAMA

KONU 13: GENEL UYGULAMA KONU : GENEL UYGULAMA Kahve üretimi apan bir şirket anı zamanda cezve ve fincan üretmektedir. Üretilen cezveler ve fincanlar boama kısmında işlem görmekte ve arıca fincanlar kaplanmaktadır. Bir cezve apımı

Detaylı

m=n şeklindeki matrislere kare matris adı verilir. şeklindeki matrislere ise sütun matrisi denir. şeklindeki A matrisi bir kare matristir.

m=n şeklindeki matrislere kare matris adı verilir. şeklindeki matrislere ise sütun matrisi denir. şeklindeki A matrisi bir kare matristir. Matrisler Satır ve sütunlar halinde düzenlenmiş tabloya matris denir. m satırı, n ise sütunu gösterir. a!! a!" a!! a!" a!! a!! a!! a!! a!" m=n şeklindeki matrislere kare matris adı verilir. [2 3 1] şeklinde,

Detaylı

PROF.DR. MURAT DEMİR AYDIN. ***Bu ders notları bir sonraki slaytta verilen kaynak kitaplardan alıntılar yapılarak hazırlanmıştır.

PROF.DR. MURAT DEMİR AYDIN. ***Bu ders notları bir sonraki slaytta verilen kaynak kitaplardan alıntılar yapılarak hazırlanmıştır. PO.D. MUAT DEMİ AYDIN ***Bu ders notları bir sonraki slatta verilen kanak kitaplardan alıntılar apılarak hazırlanmıştır. Mühendisler için Vektör Mekaniği: STATİK.P. Beer, E.. Johnston Çeviri Editörü: Ömer

Detaylı

10. SINIF. Sayma TEST. 1. Bir otobüse binen 3 yolcu yan yana duran 4 boş koltuğa kaç farklı şekilde oturabilirler?

10. SINIF. Sayma TEST. 1. Bir otobüse binen 3 yolcu yan yana duran 4 boş koltuğa kaç farklı şekilde oturabilirler? SINI Sama. ir otobüse binen olcu an ana duran boş koltuğa kaç farklı şekilde oturabilirler? ) ) ) 8 ) 6 ) 8 KZNI KVR. = #,,,,, - kümesinin elemanları kullanılarak basamaklı rakamları birbirinden farklı

Detaylı

Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com Parabol Denkleminin Yazılması

Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com Parabol Denkleminin Yazılması www.mustafaagci.com.tr, 11 Cebir Notları Mustafa YAĞCI, agcimustafa@ahoo.com Parabol Denkleminin Yazılması B ir doğru kaç noktasıla bellidi? İki, değil mi Çünkü tek bir noktadan geçen istediğimiz kadar

Detaylı

Jeodezide Yaklaşım Yöntemleri: Enterpolasyon ve Kollokasyon

Jeodezide Yaklaşım Yöntemleri: Enterpolasyon ve Kollokasyon Jeodezide Yöntemleri: ve Lisansüstü Ders Notları Yrd. Doç. Dr. Aydın ÜSTÜN Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü e-posta: austun@selcuk.edu.tr Konya, 2007 A. Üstün yöntemleri 1 / 28 Bir soruyu ya

Detaylı

p 2 p Üçgen levha eleman, düzlem şekil değiştirme durumu

p 2 p Üçgen levha eleman, düzlem şekil değiştirme durumu Üçgen levha eleman düzlem şekil değiştirme durumu Üçgen levha eleman düzlem şekil değiştirme durumu İstinat duvarı basınçlı uzun boru tünel ağırlık barajı gibi yapılar düzlem levha gibi davranırlar Uzun

Detaylı

MEKANSAL VERİNİN KALİTESİ: KONUM VE YÜKSEKLİK DOĞRULUĞU

MEKANSAL VERİNİN KALİTESİ: KONUM VE YÜKSEKLİK DOĞRULUĞU TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 30 Ekim 0 Kasım 007, KTÜ, Trabzon MEKANSAL VERİNİN KALİTESİ: KONUM VE YÜKSEKLİK DOĞRULUĞU M.T. Özlüdemir 1, R.N. Çelik

Detaylı

3. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN

3. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN 3 HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 BÖLÜM 2 EŞ-ANLI DENKLEM SİSTEMLERİ Bu bölümde analitik ve grafik olarak eş-anlı denklem sistemlerinin

Detaylı

DENGELEME HESABI-I DERS NOTLARI

DENGELEME HESABI-I DERS NOTLARI DENGELEME HESABI-I DERS NOTLARI Ağırlık ve Ters Ağırlık (Kofaktör) Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA Yrd. Doç. Dr. Emine TANIR KAYIKÇI Karadeniz Teknik Üniversitesi, Harita Mühendisliği Bölümü Trabzon, 016 AĞIRLIK

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KAZANIMLARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ SÜRE

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KAZANIMLARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ SÜRE Ay 2016 2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 8. SINIF MATEMATİK DERSİ KAZANIMLARININ ÇALIŞMA TAKVİMİNE GÖRE DAĞILIM ÇİZELGESİ SÜRE Hafta ÖĞRENME ALANI ALT ÖĞRENME ALANI KAZANIMLAR EYLÜL 3 4 Sayılar ve İşlemler Çarpanlar

Detaylı

DERS 2. Fonksiyonlar

DERS 2. Fonksiyonlar DERS Fonksionlar.1. Fonksion Kavramı. Her bilim dalının önemli bir işlevi, çeşitli nesneler vea büüklükler arasında eşlemeler kurmaktır. Böle bir eşleme kurulması tahmin ürütme olanağı verir. Örneğin,

Detaylı

Çözüm Kitapçığı Deneme-6

Çözüm Kitapçığı Deneme-6 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ -5 MART Çözüm Kitapçığı Deneme-6 Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının

Detaylı

Hipotez Testlerine Giriş. Hipotez Testlerine Giriş

Hipotez Testlerine Giriş. Hipotez Testlerine Giriş Hipotez Testlerine Giriş Hipotez Testlerine Giriş Hipotez Testlerine Giriş Gözlem ya da deneme sonucu elde edilmiş sonuçların, raslantıya bağlı olup olmadığının incelenmesinde kullanılan istatistiksel

Detaylı

DENGELEME HESABI-I DERS NOTLARI

DENGELEME HESABI-I DERS NOTLARI DENGELEME HESABI-I DERS NOTLARI Ağırlıkları Eşit Dolaysız (Direkt) Ölçüler Dengelemesi Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA Yrd. Doç. Dr. Emine TANIR KAYIKÇI Karadeniz Teknik Üniversitesi, Harita Mühendisliği Bölümü

Detaylı

HİPPARCOS KATALOĞUNDAKİ ALGOL YILDIZLARININ KİNEMATİĞİ. T. Özdemir *, A. İskender * * İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü

HİPPARCOS KATALOĞUNDAKİ ALGOL YILDIZLARININ KİNEMATİĞİ. T. Özdemir *, A. İskender * * İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü HİPPARCOS KATALOĞUNDAKİ ALGOL YILDIZLARININ KİNEMATİĞİ T. Özdemir *, A. İskender * * İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Algol tipi sistemler (klasik algol) *Örten çift yıldız sistemi

Detaylı

KÜREYE GÖRE SİMETRİ: ÜÇ BOYUTLU UZAYDA APOLLONIUS VE PAPPUS TEOREMLERİ

KÜREYE GÖRE SİMETRİ: ÜÇ BOYUTLU UZAYDA APOLLONIUS VE PAPPUS TEOREMLERİ ÖZEL EGE LİSESİ KÜREYE GÖRE SİMETRİ: ÜÇ BOYUTLU UZAYDA APOLLONIUS VE PAPPUS TEOREMLERİ HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Barış TİRYAKİ Maide İdil İSPİR DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Nila BAŞOĞLU İZMİR 016 İçindekiler Safa 1.

Detaylı

GPŞ Sistemi İle Şehir Nirengi Ağlarının Analizi

GPŞ Sistemi İle Şehir Nirengi Ağlarının Analizi GPŞ Sistemi İle Şehir Nirengi Ağlarının Analizi Nihat ERSOY* ÖZET Şehir nirengi ağlarının değerlendirilmesinde, 1987 yılında klasik ölçme yöntemleri ile ülke nirengi ağına dayalı 3. derece bir yatay kontrol

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 10. SINIF MATEMATİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 10. SINIF MATEMATİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM 07-08 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 0. SINIF MATEMATİK DERSİ 0... Olayların gerçekleşme sayısını toplama ve çarpma prensiplerini kullanarak hesaplar. 0... Sınırsız sayıda tekrarlayan nesnelerin dizilişlerini

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ EGE BÖLGESİ OKULLAR ARASI MATEMATİK YARIŞMASI 1.AŞAMA KONU KAPSAMI

ÖZEL EGE LİSESİ EGE BÖLGESİ OKULLAR ARASI MATEMATİK YARIŞMASI 1.AŞAMA KONU KAPSAMI ÖZEL EGE LİSESİ EGE BÖLGESİ OKULLAR ARASI MATEMATİK YARIŞMASI 1.AŞAMA KONU KAPSAMI 6. SINIF 5. SINIF TÜM KONULARI 1.ÜNİTE: Geometrik Şekiller 1) Verileri Düzenleme, Çokgenler ve Süsleme 2) Dörtgenler 3)

Detaylı