MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ DUYGUSAL ZEKÂ İLE AKADEMİK VE ÇALGI BAŞARI DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ



Benzer belgeler
OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA

Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli

International Journal of Language Academy ISSN:

OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3

MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI MEZUNLARININ YETENEK SINAVI PUANLARI İLE MEZUNİYET NOTLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKUL KANTİNLERİNDE SATIN ALMA DAVRANIŞLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİNİN SÖZEL AÇIKLAMA BECERİLERİNE ETKİSİ

ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 15, 2012 ZKU Journal of Social Sciences, Volume 8, Number 15, 2012

Bilimler Enstitüsü, Celalabat KIRGIZİSTAN

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI

Eczacılık Fakültesi Öğrencilerinin Mesleğe Yaklaşımları Pharmacy Students' Approach to Their Profession

Amasya sağlık yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri

TOPLUMDA ERKEK HEMŞİRE ALGISI

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

VİDEO MODEL DESTEKLİ ÖĞRETİMİN GİTAR PERFORMANSINA ETKİSİ* THE EFFECT OF MODEL AIDED TEACHING ON GUITAR PERFORMANCE

International Journal of Languages Education and Teaching

Okul Öncesi Eğitim Alan Çocukların ve Ailelerinin Bilgisayar Oyunu Oynama Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi

PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE KONTROL SÜREKLİLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI

Ki- kare Bağımsızlık Testi

OKUL ÖNCESĠ DÖNEM ĠġĠTME ENGELLĠ ÇOCUKLARIN MÜZĠK EĞĠTĠMĠ ETKĠNLĠKLERĠNDE DĠKKAT EKSĠKLĠĞĠNĠ GELĠġTĠRME BECERĠSĠNE AĠT ĠNCELEME

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ

Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN:

GELENEKSEL TÜRK SANAT MÜZİĞİ DERSİNDE UYGULANAN DİZGELİ ÖĞRETİM YÖNTEMİNİN ÖĞRENCİ ERİŞİSİNE VE KALICILIĞA ETKİSİ

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Determination of Food Preparation and Consumption of the Working and Non-Working Women in Samsun

LİMİT KAVRAMININ ANLAŞILMASINDA ETKİLEŞİMLİ ÖĞRETİM STRATEJİSİNİN ETKİNLİĞİNİN İNCELENMESİ VE BU SÜREÇTE KARŞILAŞILAN KAVRAM YANILGILARI

Veteriner İlaçları Satış Yetkisinin Veteriner Hekimliği Açısından Değerlendirilmesi: II. İlaç Satış Yetkisinin Vizyon ve Bilanço Üzerine Etkileri [1]

Klinik Araştırma. Şenol Emre, Haluk Emir, Sinan Celayir. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı, İstanbul

İnsan Kaynakları Web Sitelerinde Yer Alan Hemşire İş İlanlarının İncelenmesi *

THOMAS MODELİ KAPSAMINDA YÖNETİCİLERİN ÇATIŞMA YÖNETİMİ STİLLERİ VE TEKSTİL İŞLETMELERİNDE BİR ALAN ARAŞTIRMASI

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI.

Giresun İlindeki Ailelerin Sünnet Konusundaki Bilgi, Tutum ve Davranışları

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makine Mühendisliği Bölümü

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler.

Nezahat GÜÇLÜ 1, Eshabil Erdem PAKSOY 2, Sezgin TETİK 3. Özet. Abstract

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

İstatistik ve Olasılık

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

HİPOTEZ TESTLERİ. İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adlandırılır. Ortaya atılan doğru veya yanlış iddialara hipotez denir.

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

Veri nedir? p Veri nedir? p Veri kalitesi p Veri önişleme. n Geometrik bir bakış açısı. n Olasılıksal bir bakış açısı

Öğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı

T.C. ATILIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SAĞLIK KURUMLARI İŞLETMECİLİĞİ ANABİLİM DALI HEMŞİRELİK HİZMETLERİNDE YÖNETSEL VE

MADENCİLİK YATIRIM PROJELERİNİN SOSYAL KARLILIK ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ

SPEARMAN SIRA KORELASYONU KATSAYISINDA TEKRARLANAN DEGERLER VE BİR UYGULAMA

Akademisyenlerde İş Doyumunu Etkileyen Faktörler

Kastamonu'da Bir İlköğretim Okulunda 6.,7., 8. Sınıf Öğrencilerinin Bazı Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ

İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA THE OPERATING CHARACTERISTIC CURVE AND A CASE STUDY

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects

İstatistik ve Olasılık

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

HALL ETKİLİ AKIM TRANSFORMATÖRÜNÜN SPEKTRAL VE İSTATİSTİKSEL ANALİZİ

KAMU HASTANELERİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN DUYGUSAL ZEKA YETENEKLERİ İLE PROFESYONELLİK DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

Türkiye de Eğitim Denetimi Alanında Yapılan Lisansüstü Çalışmaların Değerlendirilmesi 1

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Ağustos 2018 Cilt: 7 Sayı: 3 ISSN:

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi Cilt:10 Sayı:1 Yıl:10 Haziran Yüksel GÜNDÜZ 11

DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkanı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEMLİ İNTERNET KULLANIMLARININ İNCELENMESİ * INVESTIGATION OF PROBLEMATIC INTERNET USAGE OF TEACHER CANDIDATES

Üniversite Öğrencileri Açısından Kentsel Kültürel Peyzajlarda Karakter ve Algı Değişimi: Bartın, Amasra, Safranbolu*

ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ

A. Esra İșmen GAZİOĞLU **

PREFERENCE OF CONSUMER TOWARD FOOD LABELS

ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ

Lise Öğrencilerinde Riskli Madde Kullanımının İncelenmesi

Obje Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi ile Tokat İli Uydu Görüntüleri Üzerinde Yapısal Gelişimin İzlenmesi

MATEMATıciN ESTETiCi ÜZERINE ON AESTHETICS OF MATHEMATICS

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ ANATOMĠ ANABĠLĠM DALI

International Journal of New Trends in Arts, Sports &Science Education- 2017, volume 6, issue 4

Sevdiğiniz her şey güvence altında

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE

KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Kırsal Kalkınma için IPARD Programı ndan Sektöre BÜYÜK DESTEK

ANALİTİK HİYERARŞİ YÖNTEMİ İLE İLKOKUL SEÇİMİ

KATILIMCI KARAR VERME: KARARLARA KATILIM KONUSUNDA ÇALIŞANLARIN DÜŞÜNCELERİNE YÖNELİK BİR ALAN ÇALIŞMASI PARTICIPATIVE DECISION MAKING

Ersin Kaya Sandal Accepted: October 2011

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir.

Ekim 2003 Cilt:11 No:2 ISSN October 2003 Vol:11 No:2 İÇİNDEKİLER (CONTENTS)

Marka Farkındalığı Oluşturmada Sponsorluk ve Rolü: Eskişehir Sinema Günleri ne Yönelik Bir Değerlendirme

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin

DİKDÖRTGEN SPİRAL ANTENLER ÜZERİNE BİR İNCELEME

AKADEMİSYENLERİN ELEKTRONİK DERGİ KULLANIMINDA DİSİPLİNLER ARASINDAKİ FARKLILIKLAR

İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERE İLİŞKİN HİZMET KALİTESİ TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME

İSTATİSTİKSEL HİPOTEZ TESTLERİ (t z testleri)

ÖzelKredi. İsteklerinize daha kolay ulaşmanız için

Türkiye de Sivil Havacılık Eğitimleri

HARMONİK DİSTORSİYONUNUN ÖLÇÜM NOKTASI VE GÜÇ KOMPANZASYONU BAKIMINDAN İNCELENMESİ

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

Prof. Dr. Serap NAZLI. BİREYİ TANIMA TEKNİKLERİ-Testler

Tahmin Edici Elde Etme Yöntemleri

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 86, Aralık 2018, s

: Boş hipotez, sıfır hipotezi : Alternatif hipotez

Erdi Çetinkaya. Gitarla Anadolu Halk Ezgileri ISBN Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

Transkript:

Fırat Üiversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat Uiversity Joural of Social Sciece Cilt: 19, Sayı: 1, Sayfa: 85-96, ELAZIĞ-2009 MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ DUYGUSAL ZEKÂ İLE AKADEMİK VE ÇALGI BAŞARI DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Relatios Betwee Levels of Music Teacher Cadidates Emotioal Quotiet With Academic ad Istrumet Success Sea GÜRŞEN OTACIOĞLU Özet Bu araştırmaı geel amacı, müzik öğretme adaylarıı akademik ve çalgı başarı düzeyleri ile Bar ON Duygusal zekâ ölçeğide aldıkları pualar arasıdaki ilişkileri sıamaktır. Araştırmaı çalışma grubuu Marmara Üiversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi de 2006-2007 eğitim döemide öğreim göre toplam 80 müzik öğretmei adayı oluşturmaktadır. Araştırmaı soucuda çalışma grubuu akademik-çalgı başarı düzeyleri ve bazı demografik özellikleri ile Bar ON Duygusal zekâ ölçeği puaları arasıda da alamlı bir ilişki olduğu belirlemiştir. Araştırmadaki çoklu aaliz tekikleri SPSS paket programıı 13.0 versiyou ile sıamıştır. Aahtar Kelimeler: Akademik başarı, çalgı başarısı, duygusal zekâ Abstract The basic aim of this research is to defie the relatios betwee levels of music teacher cadidates Bar O Emotioal Quotiet with academic ad istrumet success. The workig group of the research cosists of 80 music teacher cadidates who participated i the stage work Marmara Uiversity Ataturk Educatio Faculty i 2006-2007 educatio terms. At the ed of the research, it has bee statistically determied that there are sigificat differeces betwee levels of academic ad istrumet success..besides, there are sigificat differeces betwee some of the demographic features ad Bar O Emotioal Quotiet scale levels. The research data has bee verified with the 13.0 versio of SPSS program. Key Words: Academic success, istrumet success, emotioal quotiet Dr., Marmara Üiversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, GSEB Müzik Eğitimi ABD, İstabul. Email: asgurse@marmara.edu.tr

F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2009 19 (1) Giriş Zekâ; kavramlar ve algılar yardımıyla soyut ya da somut eseler arasıdaki ilişkiyi kavrayabilme, soyut düşüebilme, yargılayabilme ve bu zihisel işlevleri uyumlu şekilde bir amaca yöelik olarak kullaabilme yeteeğidir. Güümüzde zekâya ilişki kuramlar, zekâı geliştirilebilecek bir kapasite ya da potasiyel olduğu ve biyolojik temellerii buluduğu oktalarıda birleşmektedir. Bireyi doğuşta sahip olduğu, kalıtımla kuşakta kuşağa geçe ve merkez siir sistemii işlevlerii kapsaya; deeyim, öğreme ve çevrede kayaklaa etkelerle biçimlee bir bileşimdir. Zekâ, birçok zihisel yeteeği değişik durum ve koşullarda kullaılmasıı içerir (Çuhadar, 2006: 486). Bazı araştırmacılar isa zekâsıı eski yötemlerle icelemei sıırlamalarıı keşfettiler. Howard Garder 1980 leri başlarıda IQ yaklaşımıı sorgulamaya başladı. "Frames of Mid" adlı kitabıda yaşamdaki başarı açısıda hayati derecede öem taşıya yalızca tek bir zekâ türü olmadığıı, acak zekâ türlerii daha geiş bir yelpazede ele alıabileceğii öe sürüyordu (Moller, 1999: 217). So yıllarda yapıla araştırmalar, IQ u hayattaki başarıya katkısıı %10 da fazla olmadığıı göstermektedir. Yüksek IQ, başarıı, prestiji veya mutlu bir yaşamı garatisi olmadığı halde, okullarımızda ve kültürümüzde akademik yetkilik hale ö plada tutulmakta; gülük hayatımızda büyük öem taşıya sosyal ve duygusal becerileri geliştirilmesi ihmal edilmektedir. Duygusal ve sosyal kapasitesi yüksek kişiler - yai, duygularıı iyi bile, oları kotrol edebile, başkalarıı duygularıı alaya ve buları ustalıkla idare edebileler - hayatlarıı gerek özel gerekse mesleki alalarıda daha avatajlı bir kouma geçerler. Duygusal ve sosyal becerileri gelişmiş isalar hayatta daha mutlu ve üretke oluyorlar. Duygularıı kotrol edemeye kişiler ise, et düşüebilme ve işlerie kosatre olabilme yeteeklerii egelleye içsel bir mücadeleye giriyorlar (Golema, 1996:28). Psikologlar yıllardır zekâyı taımlamaya ve ölçmeye çalışmaktadırlar. Geçtiğimiz yüzyılda zekâ isaları kogitif kapasite ve foksiyolarıı ele ala IQ (Itelligece Quotiet) ile ölçülüyordu. Bilişsel zekâ alama, öğreme, hatırlama, rasyoel düşüme, problem çözme ve öğrediğii uygulama kapasitesi olarak taımlamıştı. Duygusal zekâ ise isa zekâsıı alamaya yöelik yei derilikler getirmektedir. "Nede bazı isalar diğerlerie göre hayatta daha başarılı olabilmektedirler?" Bu soru isaları geel başarı kousuu yeide gözde geçirilmesie yöeltmekte ve başarıı taımlayıcısıı yalız başıa zekâ bölümü olmadığı iddia edilmektedir. Zekâ bölümü üst düzey ola isalar hayatta bocalarke, düşük ola isalar başarılı olabilmektedir (Akt. Mumcuoğlu, 2002). 86

Müzik Öğretmei Adaylarıı Daiel Golema Duygusal Zekâ adlı kitabıyla yepyei bir kavram ortaya attı. Uzu zamadır başarılı olmaı derecesi IQ ile ölçülürdü. Yapıla so araştırmalara göre duygusal zeka (EQ) isaları kişisel ve mesleki alamda başarılı olmalarıı, IQ da çok daha fazla etkilediğii gösterdi. Duygusal zekâ ile isaları ortak duyguları, iletişim becerileri, isalık alayışları, icelik, zerafet, kibarlık, ezaket vs. gibi yeteekleri taımlamaktadır (Becere, 2002). Geiş alamıyla ele alıacak olursa, duygusal zekâ, zekâı duygusal, kişisel, sosyal boyutlarıa işaret etmektedir. Bu boyutlar gülük yaşatımızda zekâı geleeksel bilişsel yalarıda çok daha fazla öem arz etmektedir (Golema, 1995:57). Duygusal zekâ, isalarla daha başarılı ilişkiler kurmak ve çevreyle daha iyi uyum içide olabilmek alamıda kedii ve diğerlerii alamakla ilişkilidir ve bireyi sağduyuya dayalı olarak düya ile asıl geçidiğii şekilledirir (Golema, 2001:16). 1980 leri başıda, İsrailli Psikolog Dr. Reuve Bar-O, duygusal zekâ kavramıı geliştirmeye başlamış; "Bir kişii çevresel baskılarla ve isteklerle başa çıkmak içi başarılı olma yetiside; duygusal kişisel ve sosyal yeteeklerii bir bütüüdür şeklide taımlamıştır (Moller, 1999: 218). Peter Salovey ve Joh Mayer, 1990 da Duygusal Zekayı, "Bir kişii kedi ya da başkalarıı hislerii ve duygularıı yasıtabilme, oları ayırt edebilme ve kişii düşücesi ve eylemide bu bilgii kullaılmasıdır" olarak açıklarke (Moller, 1999: 219), Daiel Golema, 1995 yılıda yayılaa "Duygusal Zeka" adlı kitabıda duygusal zekayı, Kişii kedi duygularıı alaması, başkalarıı duygularıa empati beslemesi, ve duygularıı yaşamı zegileştirecek biçimde düzeleyebilmesi yetisi" olarak taımlamaktadır. Golema a göre (1996) ; beyi düşüe parçası, beyi duygusal parçasıda üremektedir. Beyi düşüe ve duygusal parçaları geelde yaptığımız her şeyde birlikte çalışıyor ve gerek iş yaşamıda gerekse özel yaşamda başarılı ve mutlu olmak, isaları duygusal zekâ becerilerie bağlıdır (Golema, 1996). ABD de Paye, Waye Leo adlı bir doktora öğrecisii 1985 yılıda Duygusallığı çalışması: Duygusal zekayı geliştirme; Kişisel-etegrasyo; Korku, Acı ve Kaderle ola ilişkisi (A study of emotio: Developig Emotioal Itelligece; Selfitegratio; Relatig to fear, Pai ad Desire (Theory, Structure of reality, Problemsolvig, cotractio / epasio, tuig i/comig out/lettig go) başlığıı taşıya doktora tezi, Emotioal Itelligece (Duygusal Zekâ) kavramıı ilk olarak akademik çevrelerde kullaılmasıı sağladı (Akt. Becere, 2004). 1990 yılıda Harvard Üiversitesi de psikolog Peter Salovey ve New Hampshire Üiversitesi de psikolog Joh Mayer, "Duygusal Zekâ/Emotioal Itelligece" ile ilgili 87

F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2009 19 (1) iki tae makale yayımladılar. Bu profesörler, isaları duygusal aladaki yetilerii bilimsel olarak ölçmeyi deemişlerdir. Oları bulguları, bazı isaları diğerleride, kedi duygularıı taımlamada, başkalarıı duygularıı taımlamada ve duygusal koularda problem çözmede daha iyi olabileceğii ortaya koyuyordu. Geçtiğimiz o yılda bu profesörler, duygusal zekâmızı ölçmeye yöelik iki değişik test geliştirdiler. Acak oları çalışmaları geellikle akademik çevreler içide kaldı (Golema, 1998:21). Okulları ve giriş sıavlarıı zekâ bölümüe e kadar öem verdiği ortadayke, IQ' u tek başıa iş düyasıda ya da hayattaki başarı düzeyii açıklamakta bu deli yetersiz kalması şaşırtıcıdır. IQ testide alıa pualarla kişileri kariyerlerideki başarıları arasıda bağlatı kurulduğuda, kimi başarılı olup, kimi başarısızlığa uğrayacağıı belirleyemediği görülmektedir (Golema, 1995:35). Bireyleri hayatla etkileşimlerii yöledire bir faktör olarak duygusal zekâ, tıpkı zekâ gibi ölçmesi ve değerledirmesi gereke bir değişkedir. Yapılacak duygusal zekâ ölçümleride elde edilecek bulgular bireyleri hayatla mücadeleleride oları daha doaımlı kılmaya yöelik eğitim çalışmalarıda bir rehber olacaktır (Mumcuoğlu, 2002:9). İsa beyii asıl çalıştığıa dair yapıla çalışmalar göstermiştir ki duygusal becerileri gelişimi, doğumda geçliği soua kadar devam ede gelişim çağıda daha kolay olmaktadır. Bu edele bu kouda okullarda verilecek ola duygusal eğitim oldukça öe çıkmaktadır. Bugü okullarda uygulaa eğitim sistemi; Niceliksel değerleri iteliksel değerlere tercih etmekte, grup işbirliği ve dayaışmasıda ziyade bireysel rekabeti teşvik ederek, akıl ve matığı üzeride durarak, duyguları ve ilişkileri ihmal etmektedir. Bu yüzde öğretmeler duygusal zekâ öğretimide çok öemli modellerdir. Öğretmeler bu kouda var oluşlarıyla, iki çocuk kavga ettiğide olayı ele alışlarıyla, dışlaa bir çocuğu farkıa vararak ou guruba dâhil etmesiyle ve öğrecileri sosyal diamiklere uyum sağlamalarıa yardım ederek öğretir. İlkokullarda birçok çocuğu soruları geelde şulardır: Arkadaşlarım beimle oyamıyor, e iyi arkadaşım şu çocukta hoşlaıyor. Öğretmeler çocuklara bu tür durumlarla asıl başa çıkabileceklerii ve duygusal sosyal repertuarlarıı geişletme yollarıı öğretirler (Akt. Özge, 2006). Literatürdeki bu bilgilerde yola çıkılarak yapıla araştırma, geleceği müzik öğretmei adaylarıı başarısıı ve mesleki eğitimi etkiliğii etkilediği düşüüle Duygusal zekâ değişkei ile adayları Akademik ve çalgı başarıları arasıda bir ilişkii olup olmadığı, buula beraber duygusal zekâı akademik ve çalgı başarısıa etki edip etmediği farklı değişkelere göre icelemiştir. Araştırma, ele alıa boyutlar 88

Müzik Öğretmei Adaylarıı ile farklı yaş ve sııflarda seçilmiş ola müzik öğretmei adayları arasıdaki bağlatıı alaşılması açısıda öem taşımaktadır. Araştırmaı amaçları doğrultusuda aşağıdaki şu sorulara yaıtlar aramıştır: Müzik Eğitimi Aa Bilim Dalı öğretme adaylarıı; 1-Duygusal zekâ, akademik ve çalgı başarı düzeyleri Sııf ve cisiyet bağımsız değişeleri açısıda farklılaşmakta mıdır? 2-Duygusal zekâ-akademik başarı ve Duygusal zekâ-çalgı başarı puaları arasıda istatistiksel olarak alamlı bir fark var mıdır? 3-Akademik ve çalgı başarı puaları arasıda istatistiksel olarak alamlı bir fark var mıdır? Yötem Araştırmaı Yötemi Bu araştırma, Survey yötemi ile yapıla bir ala araştırmasıdır. Ala araştırmasıı bilimsellik iteliği, toplum, dolayısıyla toplumdaki bireyleri ilgiledire değişkeleri içermeside kayaklamaktadır. Bu değişkeler, bireyleri sosyal olgu dediğimiz cisiyeti, sosyo-ekoomik statüsü, eğitim düzeyi, yaşı, mesleği, yaşadığı coğrafi bölge gibi (bağımsız) değişkelerle, bireyi düşüceleri, tavrı, tutumu, algısı ve ilgisi gibi psikolojik ve sosyo-psikolojik davraışı deile (bağımlı) değişkelerde oluşur (Arseve, 2001: 24). Çalışma Grubu Araştırmaı çalışma grubu, Marmara Üiversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi GSEB Müzik Eğitimi Aabilim Dalı da öğreim göre 3.(N=42) ve 4.(N=38) sııf müzik öğretmei adayları arasıda radom yoluyla seçilmiştir (N=80). Araştırmaya katıla öğrecileri %62 si kız, %18 i erkek, %43 ü 19-22 yaş arasıda, %27 si 23-26 yaş arasıda, %6 sı 27-30 yaş, %4 ü ise 30 yaş ve üstüdedir. Bireysel çalgı dağılımlarıa bakıldığıda ise öğrecileri, %27 sii yaylı çalgı (kema, çello, viyola, kotrabas), %23 üü ses eğitimi, %19 uu efesli çalgı (flüt, klaret, obua, trompet) ve %11 ii gitar eğitimi aldıkları görülmektedir. Veri Toplama Araçları Kişisel Bilgi Formu: Demografik özelliklerle ilgili bilgi toplamak üzere araştırmacı tarafıda hazırlamıştır. Bu formda, araştırmaya katıla müzik öğretmei adayları ile ilgili toplam 15 kişisel soru bulumaktadır. Bu sorularda araştırma içi gerekli olalar seçilip kullaılmıştır. 89

F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2009 19 (1) BarO EQ-i Duygusal Zekâ Ölçeği: BarO EQ-i, Dr. Reuve Bar-O u 1997 yılıda geliştirdiği, duygusal zekâ boyutlarıı ölçe 133 maddelik, 1 de 5 e doğru arta dereceledirme ölçeğie göre yaıtlaa bir kâğıt-kalem testidir. O beş duygusal zekâ boyutuu grupladırıldığı beş aa boyutu bulumaktadır: Kişilerarası, Kişiye özgü, Stres Yöetimi/Deetimi, Uyumluluk ve Geel Mizaç. Her ölçek kedi içide iki ila beş alt ölçeğe ayrılmıştır. BarO EQ-i içi bir ayda dört aya uzaa test-tekrar test değerleri.78 ile.92 ve.55 ile.82 arasıda değişmektedir. Bu bulgular BarO EQ-i i güveilir bir gereç olduğu tezii desteklemekte, duygusal ve sosyal işleyişteki değişikliklere duyarlı olduğuu ileri sürmektedir. Ölçeği Türkçe versiyou Prof. Dr. Ayşe Esra Asla ve Özlem Mumcuoğlu tarafıda 2003 yılıda geliştirilmiştir (Mumcuoğlu, 2002:30). Verileri Çözümlemesi ve Yorumlaması Araştırmada belirlee değişkeler yöüde öreklem grubuu demografik özelliklerii belirlemek amacıyla, frekas ve yüzdelik hesaplamalar yapılmış, öreklemi sııf ve cisiyet değişkeie göre duygusal zekâ, akademik ve çalgı başarı düzeyleri içi ilişkisiz grup t testi kullaılmıştır. Buları yaıda duygusal zekâakademik başarı ve duygusal zekâ-çalgı başarı pualarıı birbirleri ile ola ilişkileriyle, akademik başarı ve çalgı başarı puaları ile ilgili Pearso Çarpım Mometler Korelâsyo Katsayısı testi uygulamıştır. Bulgular Bu bölümde, araştırmaı belirlee alt problemleri doğrultusuda elde edile veriler tablolaştırılmış ve yorumlamıştır. Alt problem 1: Müzik Eğitimi Aa Bilim Dalı öğretme adaylarıı; Duygusal zekâ, akademik ve çalgı başarı düzeyleri Sııf ve cisiyet bağımsız değişeleri açısıda farklılaşmakta mıdır? Tablo 1. Öğretme adaylarıı sııf değişkeie göre Duygusal Zekâ-Akademik Başarı-Çalgı Başarı puaları içi yapıla ilişkisiz grup t testi Duygusal zekâ ss t p 3.sııf 42 46.57 18.26 3.621.564 4.sııf 38 41.24 14.62 Akademik başarı ss t p 3.sııf 42 38.21 10.46 -.68.337 4.sııf 38 40.32 11.67 Çalgı başarı ss t p 3.sııf 42 45.21 13.46-1,865.038 4.sııf 38 56.32 15.32 Tablo 1 de görüldüğü üzere, sııf değişkeie göre Duygusal zeka, akademik ve 90

Müzik Öğretmei Adaylarıı çalgı başarı puaları içi yapıla ilişkisiz grup t-testi souçlarıa göre; Çalgı başarı pualarıı istatistiksel açıda.05 düzeyide alamlı bir farklılık gösterdiği görülmektedir. Souç olarak, aritmetik ortalamalara bakıldığıda, 4.sııf öğrecilerii (ort=56.32) 3.sııf öğrecilerie göre bu kouda daha yeterli oldukları alaşılmaktadır. Buula beraber duygusal zekâ ve akademik başarı puaları ile sııf değişkei arasıda istatistiksel açıda alamlı bir farklılık buluamamıştır. Böylece sııf değişkeii bu iki boyutta farklılık yaratmadığı söyleebilmektedir. Tablo 2. Öğretme adaylarıı cisiyet değişkeie göre Duygusal zekâ-akademik Başarı-Çalgı Başarı puaları içi yapıla ilişkisiz grup t testi souçları Duygusal zeka ss t p Kız 52 36.64 17.62 1.327.052 Erkek 28 22.53 13.25 Akademik ss t p başarı Kız 52 3.67.54-1.732.019 Erkek 28 2.48.42 Çalgı başarı ss t p Kız 52 52.72 15.30-1.84.231 Erkek 28 48.12 16.28 Tablo 2 de görüldüğü üzere, cisiyet değişkeie göre Duygusal zekâ, akademik ve çalgı başarı puaları içi yapıla ilişkisiz grup t testi souçlarıa göre; Çalgı başarı puaları içi istatistiksel açıda alamlı bir farklılık buluamamış, kız ve erkek öğrecileri çalgılarıdaki başarı düzeyleri birbiride farklılaşmamıştır. Duygusal zeka ve akademik başarı puaları içi yapıla t testi souçlarıa göre ise istatistiksel açıda.05 düzeyide alamlı bir farklılık olduğu belirlemiş, aritmetik ortalamalara bakıldığıda ise kız öğrecilerii (sırasıyla ort=36.64; ort=3.67) erkek öğrecilere göre duygusal zeka düzeyi açısıda daha yeterli ve akademik olarak daha başarılı oldukları alaşılmıştır. Alt problem 2: Müzik Eğitimi Aabilim Dalı öğretme adaylarıı; Duygusal zekâakademik başarı ve Duygusal zeka-çalgı başarı puaları arasıda istatistiksel olarak alamlı bir fark var mıdır? Tablo 3. Öğretme adaylarıı Duygusal zekâ-akademik başarı, Duygusal zekâ-çalgı Başarı puaları arasıdaki ilişki ile ilgili Pearso Çarpım Mometler Korelasyo Katsayısı souçları ss r p Duygusal zeka 80 42.35 16.32.458.069 Akademik başarı 80 12.23 14.43 ss r p Duygusal zeka 80 36.22 16.22.625.083 Çalgı başarı 80 29.37 15.67 91

F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2009 19 (1) Tablo 3 e bakıldığıda, Duygusal zeka-akademik başarı, Duygusal zeka-çalgı başarı puaları içi yapıla test souçlarıa göre, istatistiksel açıda.05 düzeyide alamlı farklılıklar olduğu ortaya çıkmıştır. Aritmetik ortalamalara bakıldığıda ise, duygusal zekâı öğrecileri akademik ve çalgı başarı düzeylerie etki ettiği görülmüştür. Bu durumda alaşıldığı gibi, öğrecileri duygusal zekâ düzeyleri, oları hem okul hem de çalgı başarılarıı etkilemektedir. Alt problem 3: Müzik Eğitimi Aabilim Dalı öğretme adaylarıı; Akademik ve çalgı başarı puaları arasıda istatistiksel olarak alamlı bir fark var mıdır? Tablo 4. Öğretme adaylarıı Akademik ve Çalgı Başarı puaları arasıdaki ilişki ile ilgili Pearso Çarpım Mometler Korelasyo Katsayısı souçları ss r p Akademik Başarı 80 78.64 29.82.562.004 Çalgı Başarı 80 63.48 13.65 Tablo 4 icelediğide, Akademik ve çalgı başarı puaları arasıda istatistiksel açıda.01 düzeyide alamlı bir farklılık olduğu belirlemiştir. Souç olarak, öğrecii akademik başarı puaları yükseldikçe çalgı başarı düzeyleride de artış olmaktadır. Souç ve Tartışma So yıllarda zekâ türleride biri olarak bilie duygusal zekâ olgusua, arta orada ilgi ve yöelim söz kousudur. Bu ilgi ve yöelimi temelide ise gerek profesyoel gerekse özel yaşam boyutuda yaşaa çatışma düzeyideki yoğuluk, eerji kaybı ve performası yöetememe, yaşamda tatmi olamama ve dolayısıyla gelişe egatif duyguları yöetmede karşılaşıla güçlükler yatmaktadır (Erdoğdu, 2008:23). Golema (1998), duygusal zekâı isa zekâsıı doğru ölçüsü olabileceğii ve başarı içi gerekliliğii savuarak, duygusal zekâ düzeyi yüksek bireyi iş yaşamıda daha üst seviyeye yükselebileceğii ileri sürmektedir. Cooper ve Sawaf da (1999) değişik araştırmaları ayı yöde souçlara ulaştığıı ve bulgularıda duyguları, güve, bütülük, empati, eseklik ve güveilirlik gibi ahlaki değerler ile güveli ve karlı iş ilişkileri kurma ve sürdürme yeteeklerii harekete geçirme eerjisie sahip olduğuu ifade etmektedir. Baltaş (2000) da ayı görüşü paylaşarak, e iyi performas göstereler listesii başıda akademik zeka düzeyi yüksek olaları yerie, iş arkadaşları ile sağlıklı iletişimler kurabile, ekip çalışmasıa yatkı, duygusal olguluk düzeyi yüksek kişileri geldiği görüşüdedir (Akt.Ural, 2001). Diğer zekâ alalarıdaki başarıları da olumlu olarak etkilediği saptaa müzik (saat ve yeteek olarak) alaı, ou kedie meslek veya uğraşı alaı seçmiş (mesleki ya da özege) kişilere, kedilerii geliştirebilecekleri, sosuz alatım olaakları ile ifade 92

Müzik Öğretmei Adaylarıı edebilecekleri zihisel ve saatsal bir ortam hazırlar (Çuhadar, 2006:486-497). Elde ettiği souçlarla literatürle tutarlılık gösterdiğie iaıla araştırma bulgularıa göre, sııf değişkei ile Çalgı başarı pualarıı istatistiksel açıda.05 düzeyide alamlı bir farklılık gösterdiği belirleirke (4.sııf öğrecilerii, 3.sııf öğrecilerie kıyasla bu kouda daha yeterli oldukları alaşılmıştır), duygusal zeka ve akademik başarı puaları arasıda alamlı bir farklılık buluamamış, sııf değişkeii, bu iki boyutta farklılık yaratmadığı yorumu yapılmıştır. Buu sebebi olarak so sııfa gele ve Öğretmelik Uygulaması a katıla öğrecileri, bu döemde çalgı eğitimii meslekteki öem ve kullaabilirliğii kavrayarak çalgılarıa daha çok zama ayırdıkları söyleebilir. Ayrıca farklı sııflarda olmaı duygusal zeka ve akademik başarıda fark yaratmamasıı edei olarak da, araştırmaı çalışma grubuu özellikleri ve eğitim ortamları verilebilir. Araştırmada ki cisiyet değişkeie göre Duygusal zeka, akademik ve çalgı başarı puaları içi yapıla test souçlarıa göre, kız ve erkek öğrecileri çalgılarıdaki başarı düzeyleri birbiride farklılaşmazke, duygusal zeka ve akademik başarı puaları içi.05 düzeyide alamlı bir farklılık olduğu belirlemiş, kız öğrecileri erkek öğrecilere kıyasla duygusal zeka düzeyi açısıda daha yeterli ve akademik olarak daha başarılı oldukları alaşılmıştır. Austi ve arkadaşları (2005) tarafıda yapıla bir araştırmada tıp fakültesi birici sııfıda okuya öğrecilere duygusal zeka ve empati ölçekleri ve iletişim becerileri ders içeriği hakkıda duygularıı belirleye bir çalışma yapılmıştır. Araştırma soucuda bayaları duygusal zekâsı erkeklere göre alamlı düzeyde yüksek bulumuştur. Ayı şekilde Nikalaou ve Tsaousis (2002) tarafıda bir ruh sağlığı kurumuda yapıla bir araştırmada da duyguları algılama ve değerledirme alt ölçekleride bayaları erkeklerde daha yüksek pua aldıklarıı ortaya koymuştur. Harrod ve Scheer i (2005) geçler arasıda yaptıkları çalışmalarda da duygusal zekâ puaları bayalarda erkeklere göre alamlı bir şekilde daha yüksek çıkmıştır (Akt. Erdoğdu, 2008:62-76). Eldeki veriler, yukarıdaki araştırma souçları ile geel olarak paralellik göstermektedir. Araştırmada Duygusal zeka-akademik başarı, Duygusal zeka-çalgı başarı puaları içi yapıla test souçlarıa göre, istatistiksel açıda.05 düzeyide alamlı farklılıklar olduğu ortaya çıkmış, duygusal zekaı öğrecileri akademik ve çalgı başarı düzeylerie etki ettiği görülmüştür. Bu durumda alaşıldığı gibi, öğrecileri duygusal zekâ düzeyleri, oları hem okul hem de çalgı başarılarıı etkilemektedir. Erdoğdu (2006) tarafıda yapıla bir araştırmaya göre, akademik olarak başarılı olmak içi içe döük bir kişilik özelliğie sahip olmak öemli ike, duygusal zekâı gelişimi içi dışa 93

F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2009 19 (1) döük bir kişiliğe sahip olmak öemlidir. Ayrıca Erdoğdu çalışmasıda, duygusal zekâı akademik başarıdaki öemi detaylı bir şekilde vurgulamaktadır. Titrek (2004) tarafıda, eğitim fakülteleride görev yapmakta ola öğretim üyelerii duygusal zekâ düzeyleri ile akademik başarı düzeyleri arasıdaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlaya doktora tezide, öğretim üyelerii duygusal zekâ düzeyleri ile akademik başarı düzeyleri arasıda α=.01 de alamlı bir ilişki olduğu bulumuştur. Eldeki araştırma bulguları bu bilgilerle tutarlılık göstermektedir. Buula beraber, akademik başarıyı etkileye faktörlerde biri olarak düşüüle duygusal zekâı, alıa çalgı eğitimideki başarıya etki etmemesi eredeyse imkasızdır. Yapıla araştırmada elde edile bu pozitif yödeki ilişkiler, araştırmaı içide beklee souçlar olup, araştırmaı amacıa ulaştığıı göstere ve destekleye öemli bulgulardır. Araştırmada so olarak, Akademik ve çalgı başarı puaları arasıda istatistiksel açıda.01 düzeyide alamlı bir farklılık olduğu belirlemiş, öğrecii akademik başarı puaları yükseldikçe çalgı başarı düzeyleride de artış olduğu görülmüştür. G. Otacıoğlu (2006), müzik öğretmei adaylarıı, müzikal algı ve özgüveleri ile okul ve çalgı başarı düzeyleri arasıdaki ilişkiyi icelediği bir araştırmasıda, geel okul başarı ve çalgı başarı puaları arasıda alamlı bir farklılık olduğuu belirlemiştir. Eldeki veri bu bilgilerle bezerlik göstermektedir. Ayrıca tüm dersleride başarı göstere bir öğrecii, çalgı derside başarısız olma ihtimali çok düşüktür. Araştırma bulgusu bu düşüceyi destekler iteliktedir. Bazı araştırma bulgularıa göre, duygusal zekâ ölçeği, kedi duygularıı alama ve toplam alt test puaları, öğrecileri okudukları alalara göre farklılıklar göstermektedir. Her iki ölçek pualarıa göre, özellikle Eğitim Fakültesi Güzel Saatlar Bölümü öğrecilerii duygusal zekâ ölçeği puaları diğer bölümleri öğrecilerii duygusal zekâ pualarıa göre daha yüksek çıkmıştır. Güzel Saatlar Bölümüde öğrecileri duygularıı çeşitli saat eserleri ve müzik gibi yeteekleri ile ortaya koymasıı, kedi duygularıı alama becerilerii geliştirdiği şeklide bir belirleme yapılmasıa olaak vermektedir (Erdoğdu, 2008:62-76). Souç olarak yapıla bu araştırmaı, bu bilgileri destekler özellikte olduğu yorumu yapılabilmektedir. Öeriler Araştırma bulgularıa dayaarak; Duygusal zekâ ölçümüü farklı boyutlarıyla, farklı braşlarda ve araştırma gruplarıdaki öğreci ve öğretme adayları üzeride de yapılması, Eğitim fakülteleride öğreim göre öğrecilere belirleecek ola bir eğitim- 94

Müzik Öğretmei Adaylarıı öğretim programı kapsamıda; duygular, duyguları yöetilmesi ve duygusal zekâ koularıa yer verilmesi öeri olarak ileri sürülebilir. Kayakça Arseve, A. (2001). Ala Araştırma Yötemi. Akara: Güdüz Eğitim ve Yayıcılık A.Ş. Austi, E. Evas, R. Goldwater ve Potte, V. (2005). A Prelimiary Study of Emotioal Itelligece, Emphaty ad Eam Performace i First Year Medical Studets, Persoality ad Idividual Differeces, Vol. 39, 1395-1405. Baltaş, A. (2000). Şirketleri Duygusal Zekâsı Yüksek Eerji Doğurur. Beko Haber Dergisi, Sayı:21. Becere, E. (2002) Duygusal Zekâ, Persoal Ecellece, Nisa 2002, Erişim tarihi, Aralık 2007, http://www.duygusalzeka.com/ Becere, E. (2004). Duygusal zeka edir? Duygusal zekâ kavramıı gelişimi, Aralık 2004, Erişim tarihi: Aralık, 2007, http://www.duygusalzeka.com/ Cooper, R. ve Sawaf, A. (1999). Liderlikte duygusal zekâ. (Çev. Z.B. Ayma ve B. Sacar) Sistem Yayıcılık. İstabul. Çuhadar, H. (2006). Müziksel Zeka, Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisa, (486-497), Pamukkale Üiversitesi Eğitim Fakültesi, Deizli. Erdoğdu, M.Y.(2006) Aa-Baba Tutumları ve Öğretme Davraışları ile Öğrecileri Akademik Başarıları Arasıdaki İlişkiler, Sakarya Üiversitesi Eğitim Fak. Der. Sayı,13.s 23-33. Erdoğdu, Y. (2008). Duygusal zekâ ı bazı değişkeler açısıda icelemesi, Elektroik Sosyal Bilimler Dergisi www.esosder.org Kış, C.7 S.23 (62-76) Golema, D.P. (1995). Emotioal Itelligece: Why It Ca Matter More Tha IQ for Character, Health ad Lifelog Achievemet, Batam Books, New York. Golema, D.P. (1996). Duygusal Zeka Nede IQ da Daha Öemlidir? İstabul: Varlık Yayıları (Derleye: Becere, E./Aralık, 2004). Golema, D.P. (1998). Duygusal Zekâ. 3.Baskı. (Çev. B. S. Yüksel). Varlık Yayıları. İstabul. Golema, D.P. (2001), Duygusal Zekâ, (Çev. Bau Seçki Yüksel), Varlık Yayıları, İstabul. G. Otacıoğlu, S. (2006). Müzik öğretmei yetiştire kurumlarda müzik eğitimi ala öğretme adaylarıı, müzikal algı ve özgüveleri ile okul ve çalgı başarı düzeyleri arasıdaki ilişki, Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisa, (497-509), Pamukkale Üiversitesi Eğitim Fakültesi, Deizli. Harrod, N.R., Scheer, S.D.(2005). A Eploratio of Adolescet Emotioal Itelligece i Relatio to Demographic Characteristics, Adolescece, Vol. 40, (159), 503. Moller, Claus. (1999). Hearthwork. Hillerod: TMI. http://www.duygusalzeka.com/ Mumcuoğlu, Ö. (2002). Bar-O Duygusal Zeka Testi (Bar-O Emotioal Quotiet Ivetory- Bar- O EQ-i) i Türkçe Dilsel Eşdeğerlik, Güveirlik ve Geçerlik Çalışması, 95

F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 2009 19 (1) Yayılamamış Yüksek Lisas Tezi, Marmara Üiversitesi Eğitim Bilimleri Estitüsü, İstabul. Nikolaou, I. Tsaousis, I.(2002). Emotioal Itelligece i the Workplace: Eplorig Its Effects o Occupatioal Stress ad Orgaizatioal Commitmet, Iteratioal Joural of Orgaizatioal Aalysis, Vol. 10 (4), 327-342. Özge, Ö. (2006). Başarı ve ilişkide duygusal zekâı rolü, w3.gazi.edu.tr/~mkaradag/tezler/ozgeozge.pdf, Erişim tarihi: 21-05-2008. Ural, A. (2001). Yöeticilerde duygusal zekâı üç boyutu, Dokuz Eylül Üiversitesi Sosyal Bilimler Estitüsü Dergisi, Cilt 3, Sayı:2. 96