Ersin Kaya Sandal Accepted: October 2011

Transkript

1 a ISSN: e-joural of New World Scieces Academy 2011, Volume: 6, Number: 4, Article Number: 4A0045 NATURE SCIENCES Received: April 2011 Ersi Kaya Sadal Accepted: October 2011 Nadire Karademir Series : 4A Kahramamaras Sutcu Imam Uiversity ISSN : esadal@ksu.edu.tr Kahramamaras -Turkey KAHRAMANMARAŞ TA REKREASYON ALANLARININ KULLANIMININ SOSYO-EKONOMİK FAKTÖRLERLE İLİŞKİSİ ÖZET Akdeiz Bölgesii Adaa Bölümüde yer ala Kahramamaraş şehri, özellikle 1980 li yıllarda sora mekasal, sosyo-ekoomik ve üfus açısıda büyük bir gelişme göstermiştir. Şehirde rekreasyo alalarıa, aktivitelerie ola ihtiyaç artmıştır. Bu araştırmada şehir halkıı sosyo-ekoomik özellikleri ile şehir içide rekreasyo faaliyetleri içi öemli ola alalar (aktif yeşil alalar, sosyokültürel merkezler, büyük spor tesisleri) iceleerek halkı bu alalarla ilgili düşücesi aalitik bir yaklaşımla ortaya koulmuştur. Bu amaçla rekreasyo faaliyetleri üzeride etkili olduğu düşüüle faktörler hakkıdaki bilgiler aket yoluyla toplamıştır. Toplaa veriler Ki-kare istatistik yötemiyle test edilmiştir. Halkı rekreasyola ilgili düşücelerii yasıta istatistiksel souçlara göre rekreasyola sosyo-ekoomik birçok faktör arasıda alamlı ilişkiler buluduğu ve şehri rekreasyoel alalar açıda yetersiz olduğu görülmektedir. Aahtar Kelimeler: Coğrafya,Kahramamaraş,Rekreasyo, Aktif Yeşil Ala, Şehir THE RELATIONSHIP BETWEEN THE USE OF RECREATIONAL AREAS AND SOCIO- ECONOMIC FACTORS IN KAHRAMANMARAŞ ABSTRACT Kahramamaraş is located i the Adaa subregio of the Mediterraea regio. Kahramamaraş city especially after the 1980s has show a great developmet i terms of socio-ecoomic, demographic ad the spatial aspects. The recreatio area ad activity eeds of the city residets have icreased today. I this study, socio-ecoomic characteristics of the city residets ad the areas that are importat for recreatio activities i the city (active gree areas, sociocultural ceters ad major sports facilities) were ivestigated. Ad aslo, the relatioship betwee the people ad recreatio ad recreatioal activities was examied by aalytical approach. To achieve this aim, the data about the factors which was thought to have a impact o recreatioal activities was collected by questioaire. Ad the data tested by chisquare statistical techique. Accordig to the statistical results which reflect the opiios of the people about recreatio, it was see that there were meaigful relatioships betwee recreatio ad may socio-ecoomic factors. It was observed that the recreatioal areas were iadequate i the city. Keywords: Geography, Kahramamaraş, Recreatio, Active Gree Area, Urba

2 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. 1. GİRİŞ (INTRODUCTION) Şehirleri hızlı bir şekilde saayileşmesi, üfusuu ve kout yoğuluğuu gittikçe artması ve gelişmişlikle paralel olarak ortaya çıka estetik olmaya düzesiz ve plasız yapılaşma ile yetersiz ketsel altyapı şehirdeki isalar üzeride farklı sosyal ve psikolojik soruları doğmasıa ede olmaktadır.isalar bu sorularda bir ölçüde de olsa uzaklaşmak ve tekrar kedilerii yeileyebilmek içi doğal ortamlara ve bu alalardaki rekreasyo faaliyetlerie ihtiyaç duymaktadırlar. İsaları bu ihtiyaçlarıa cevap verebilecek şehir içerisideki doğal ortamlar ise arta üfus ve yapılaşma edeiyle tamame veya büyük ölçüde ortada kalkmaktadır. Halbuki yukarıda da ifade edildiği gibi şehir halkıı sosyal, psikolojik ve hatta fiziksel açıda rahatlaması ve kedisii yeileyebilmesi içi rekreasyo faaliyetleri içi öemli ola doğal veya sorada oluşturulmuş yeşil alalara ihtiyaç bulumaktadır. Yeşil alalar, mevcut açik alalar bitkisel elemalar (odusu ve otsu bitkiler) ile kaplı veya kombie edilmiş yüzey alalar olarak taımlamaktadır (Gül ve Küçük, 2001). Halk tarafıda kullaılmaya ve kamuca deetlemeye; rekreasyoel kullaımda olsu yada olması kalıcı tüm yeşil alalar; park ve bahçeler, oyu ve spor alaları, işlevsel, estetik, doğal yeşil alalar/korular, yesil koridorlar, çeşitli edelerle koruma altıdaki alalar, toplumca yararlaıla özel yeşil alalar bu gruba girmektedir. Yeşil alaları içeriside ise parklar, pikik yerleri, her türlü spor ve oyu alalar, hayvaat ve botaik bahçeleri ile toplumu yararladığı özel yeşil alalar aktif yeşil ala içide değerledirilmektedir (Aydemir, 2004) sayılı imar Kauu u Sayılı Yöetmeliğide de yeşil ala, Toplumu yararlaması içi ayrıla oyu bahçesi, çocuk bahçeleri, dileme, geziti, pikik, eğlece ve kıyı alalarıı toplamıdır. Fuar, botaik ve hayvaat bahçeleri ve bölgesel parklar şeklide taımlamakta, aktif yeşil ala kavramı ise ket ve mahalle parkı, çocuk bahçesi ve oyu alalarıı toplamıdır şeklide açıklamaktadır. Ayı yöetmelik maddeside, belediye ola yerlerde üfus e olursa olsu kişi başıa aktif yeşil ala miktarı (park, çocuk bahçesi ve oyu alalarıı toplamı) 10 m² olarak ifade edilmektedir (URL, 2005). Açık yeşil alalar, kapladığı ala kadar sahip oldugu doaımlar, işlevsellik ve estetik özellikleri de öemli usurlardır. (Gül ve Küçük, 2001). Bu özellikler yeşil alaları rekreasyoel faaliyetler içi taşıdığı altyapı kapasitesii de ortaya koymaktadır. Bu bağlamda Rekreasyo; farklı lokasyolarda farklı doyumlar sağlaya, katılımcılarıı her birii farklı kayakları kullaımıa talep gösterdiği (Özgüç, 1998:3) karmaşık bir olgu olup, isaı iş ortamıda uzakta arta kala boş zamalarıda bede ve ruhuu diledirmek ve yeilemek ihtiyacıda kayaklaa, isteğe bağlı fiziksel, psikolojik, sosyal ve etellektüel faaliyetler şeklide taımlaabilir (Altukasa ve diğ.1995; Gülez, 1990; Tezca, 1994; Karaküçük, 2001; Broadhurst 2001; Hazar, 2003; Gökdeiz 2003; Sağca, 1986). Bu taımda da alaşılacağı üzere rekreasyo isaları işte arta boş zamalarıda isteğe bağlı olarak gerçekleştirdikleri çok çeşitli etkilikleri içere kapsam alaı oldukça geiş ola bir kavramdır. Rekreasyo faaliyetleri hem çeşit hem de katılaları sayısı açısıda geçmişte güümüze ekoomik ve toplumsal yapıdaki değişime bağlı olarak sürekli bir gelişme göstermiştir. Güümüzde gelişmiş ve gelişmekte ola birçok ülkede rekreasyo faaliyetleri sağlıklı bir toplum ve birey içi hayat kalitesii koruma ve geliştirme adıa vazgeçilmez birer usur halie gelmiş ola ve gelişmişlik derecesii göstere usurlarda birii oluşturmaktadır. Bugüü şehirleride arta üfus, kout ve trafikteki yoğuluk ile saayileşmei isaları fiziksel ve psikolojik yapıları üzeride 190

3 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. ede olduğu yıpratıcı etkiler rekreasyo faaliyetlerii şehir isaı içi bir zorululuk halie getirmiştir. Buda dolayı isalar rekreasyo faaliyetlerii bir ihtiyaç olarak hissetmekte, isaları ekoomik ve kültürel düzeyideki gelişmeler de rekreasyola ilgili faaliyetlere ola talebi artmasıa ede olmaktadır. Bu edele gelişmiş ülkeleri şehir plalarıda rekreasyo faaliyetleri içi öemli bir potasiyel ve işleve sahip ola aktif yeşil alalar ile spor ve kültürel tesislere ve buları taşıyacağı foksiyoel özelliklere geiş yer verilmektedir. Gelişmiş ülke şehirlerii çoğuda rekreasyo alalarıı plalamada ögörüle kullaım amacıa uygu olarak yeterli sayıda işa edildiği görülmektedir. Oysa gelişmekte ola birçok ülkede olduğu gibi Türkiye de de birçok şehirde yeterli aktif yeşil ala ile rekreasyo amaçlı sosyo-kültürel tesislere yeterice yer verilmemektedir. Bu araştırmada bütü bularla ilitili olarak Kahramamaraş ı aktif yeşil ala yeterliliği ulusal ve uluslararası ölçütler bazıda sorgulamakta, şehir halkıı rekreasyola ilişkisi ve rekreasyo alalarıa (aktif yeşil alalar ile spor ve kültürel tesislere) bakışı ortaya komaktadır. 2. ÇALIŞMANIN ÖNEMİ (RESEARCH SIGNIFICANCE) Rekreasyo isaları boş zamalarıda fiziksel ve ruhsal açıda dilemelerii ve yeilemelerii sağlaya etkilikleri bütüü olarak taımlaabilir. Birçok rekreasyoel aktivite (müzik, spor, yeme-içme, kitap okuma, görsel ve saatsal etkilikler vb.) bu başlık altıda toplamaktadır.rekreasyo geel olarak boş zamaı değerledirme düşücesiyle beraber fiziksel ve ruhsal açıda rahatlama ihtiyacıda kayaklamaktadır. Rekreasyo faaliyetlerie ihtiyaç duyulması moder düyada saayileşme ve şehirleşmei ortaya çıkardığı souçlarda birisidir. Şehirlerde arta üfusa paralel olarak saayi tesisleri ve kout alalarıda görüle yoğuluk ve geelde düzesiz yapılaşma, birçok ketsel altyapı soruu yaıda isaları fiziksel ve ruhsal yapıları üzeride de olumsuz etkiler bırakmaktadır. Bu durum, isaları şehir içide veya çevreside içide buludukları bu olumsuz durumda sıyrılabilecekleri mekalara itmektedir. Bu mekalar ise geelde rekreasyo alalarıdır.moder düyada saayileşme ve şehirleşmei bir soucu olarak algılaa ve birçok şehirde ortaya çıka rekreasyoal ihtiyaçlar Kahramamaraş şehri içi de geçerlidir. Bu araştırmada Kahramamaraş şehri bazıda rekreasyo alalarıı geel durumu icelemekte ve halkı rekreasyola ilişkisi ve rekreasyoa bakışı Kahramamaraş şehri temelide değerledirilmektedir. Bu çalışma geelde rekreasyola ilgili bir çok çalışmaya referas olacağı gibi özelde de Kahramamaraş ta rekreasyola ilgili olarak halkı algısı ve bekletileri bazıda özellikle yerel yöeticileri eler yapması gerektiği kousuda öemli bir katkı sağlayacaktır. 3. MATERYAL VE METOD (MATERIAL AND METHOD) Kahramamaraş şehrii kapsaya ve şehir halkıı rekreasyola ilgili düşücelerii ve rekreasyo aktiviteleri ile ilişkisii ortaya koya bu çalışmada, öcelikle şehri ketsel gelişimi ve şehir içideki öemli rekreasyo alalarıı geel dağılımı hakkıda bilgi verilmiştir. Ayrıca birçok rekreasyo faaliyeti içi öemli bir potasiyele ve aktiviteye sahip ola aktif yeşil alaları ulusal ve uluslararası ölçütlerde durumu değerledirilmiştir. Daha sora ise Kahramamaraş ta halkı rekreasyo faaliyetlerie katılımı ve şehir içideki rekreasyo alalarıa bakış açısıı belirlemek içi aket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Bilidiği üzere isa kayaklı birçok problemi edei ve buu çözümü kousuda problemde etkilee 191

4 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. isaları düşücesie başvurmak öemlidir. Böyle bir yaklaşım problemi etleştireceği gibi çözüm yolları kousuda da yol gösterici olabilir. Bu edele özellikle beşeri coğrafya çalışmalarıda yaygı olarak kullaıla aket metoduu bu çalışmada da kullaılması uygu görülmüştür (Sadal, 2009). Bu amaçla şehri belirli oktalarıda 18 yaş ve üzeride rassal örekleme yoluyla seçilmiş 500 bireye, halkı rekreasyo faaliyetleriyle ilişkisii ve şehir çevresideki rekreasyo alalarıa bakış açısıı ortaya koyduğu düşüüle 22 soru aket yötemiyle sorulmuştur. Rekreasyou kavrama ve sorula sorulara daha biliçli cevap verileceği ögörüsü ile 18 yaş deekler içi alt yaş sıırı olarak alımıştır. Bua karşı 30 yaş sıırı ise geel olarak öğreciliği bittigi, iş hayatıa atılma ve yei bir aile kurma döemi olarak düşüülmüştür. Aket soruları, deekleri sosyal ve ekoomik iteliklerii, rekreasyola ilgili düşüce ve davraışlarıı yasıtacak şekilde hazırlamıştır. Aket uygulaması 2010 yılıda gerçekleştirilmiştir. Bu uygulama soucuda 3 aket formuda verile cevapları eksik olması edeiyle değerledirmeler deek üzeride yapılmıştır. Öcelikle deekleri sosyo-ekoomik özelliklerii (deeği yaş, eğitim, meslek, aylık ortalama gelir, vb.) ve rekreasyola ilgili düşücelerii yasıta veriler sııfladırılmış ve yüzdelik oraa döüştürülmüştür. Böylece istatistiksel olarak değerledirmeye hazır bir veri seti oluşturulmuştur. Aket soucu elde edile veriler kullaılarak isaları ekoomik gelir düzeyi ve yaşı ile rekreasyola ilişkileri ve rekreasyo hakkıdaki düşüceleri arasıda alamlı bir ilişki olup olmadığı, diğer bir ifade ile değişkeleri birbiride bağımsız olup olmadıkları Ki-Kare (x 2 ) istatistik metodu ile test edilmiştir. Bilidiği üzere Ki-Kare (x 2 ) istatistik metodu parametrik olmaya istatistikler içi uygu bir metottur (Büyüköztürk, 2002: 139; Kalaycı, 2005: 85-86). Buu içi SPSS (Statistical Package for Social Scieces)programıda yararlaılmıştır. Araştırmada kullaıla Ki-Kare (x 2 ) testide deekleri yaş ve gelir özellikleri ile rekreasyola ilişkileri, 0.05 alamlılık düzeyide ve 0.95 güve aralığıda test edilmiştir. Ayrıca ArcGIS 9.3 yazılımı kullaılarak Kahramamaraş ta rekreasyo alalarıı dağılımıı göstere bir harita üretilmiştir. 4. BULGULAR VE TARTIŞMALAR (FINDINGS AND DISCUSSIONS) 4.1. Kahramamaraş ı Ketsel Özellikleri (Urba Properties of Kahramamaraş) Kahramamaraş şehri, Akdeiz Bölgesi i Adaa bölümüde, Ahır Dağı ı güey yamacıda ortalama 650 m yükseltide, Maraş ovasıa hakim bir alada yer almaktadır (Şekil 1). Güeyide Maraş ovası uzaırke, kuzeyide Ahır Dağı 1816 m ye kadar yükselir. Kuruluş tarihi bilerce yıl öcesie dayaa ve buluduğu alada birkaç kez yer değiştire ve Çukurova yı Doğu Aadolu ya bağlaya demiryolu hattıı kuzeyide ve Güeydoğu Aadolu yu İç Aadolu ya bağlaya karayolu üzeride yer ala şehir, bugü sosyo-ekoomik açıda çevresideki daha küçük yerleşmelere göre bir merkez koumudadır. 192

5 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Şekil 1. Kahramamaraş ı Lokasyo Haritası (Figure 1. Locatio Map of Kahramamaraş) Kahramamaraş şehri yakı zamalarda üfus miktarı, üfusu sosyal ve ekoomik özellikleri bakımıda öemli bir değişim göstermiştir yılıda ola ket üfusu özellikle saayi alaıdaki küçük yatırımlar ve hizmet sektörüdeki gelişme edeiyle 1960 da e ulaşmıştır yılıda ilk pamuklu dokuma fabrikasıı faaliyete geçmesi ve 1968 yılıda ili kalkımada öcelikli yöre kapsamıa alımasıı da etkisi ile şehir üfusu 1970 de e yükselmiştir (Öztürk ve Oza, 2005:1391; Gürbüz, 2001: ) sorasıda ise şehri sosyo-ekoomik ve üfus açısıda gelişimi hızlamıştır. Bugü şehir ve çevresideki fabrika sayısı 427 ye, saayide çalışa işgücü sayısı e ulaşmış ve şehir üfusu da ye ulaşmıştır (KMTSO,2011; Tablo 1). Tablo 1. Kahramamaraş ı üfus gelişimi (Table 1. Kahramamaraş populatio growth) Yıllar Nüfus Kayak: TÜİK (DİE) Bu üfus artışıdaki gelişim, şehri mekâsal gelişimie de yasımıştır yılıda şehir hektar ala kaplamakta ike, bu ala 1985 yılıda 1054 hektara, 1989 yılıda 1582 hektara, 2000 yılıda 2873 hektara, 2006 yılıda 4857 hektara ulaşmıştır. Güümüzde ise; Karacasu bölgesii de katılımıyla şehir 8160 hektarlık bir alaı kapsaya mevcut imarlı alaı (Doygu ve İlter, 2007; 23) da fiile bir miktar dışıa taşmıştır (Tablo 2). Bu gelişim sürecide şehri geişlemesi Ahır Dağıı buluduğu kuzey yöü dışıda güey yöüde Adaa ve Gaziatep yolları çevresie, doğu yöüde ise Doğuket istikametie doğru olmuştur. Acak şehir ağırlıklı olarak batı yöüde Ceyha ehrie doğru gelişmektedir. 193

6 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Yıl Şehir Alaı Tablo 2. Kahramamaraş ı ketsel gelişimi (Table 2. Kahramamaraş urba developmet) Şehir Alaı Nüfusu Şehir Değişim Oraı Değişim Nüfusu () Oraı () 194 Nüfus Yoğuluğu (kişi/ha) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kayak: Tablodaki değerler TÜİK, Kahramamaraş Belediyesi ve uydu görütüleride hesaplaarak hazırlamıştır Kahramamaraş ta Rekreasyo Alaları (Recreatio Areas i Kahramamaraş) Kahramamaraş şehri yukarıda da ifade edildiği gibi geçmişte güümüze üfus ve mekasal açıda sürekli bir gelişme göstermiştir. Acak bu gelişmeye paralel olarak batı ülkelerii şehirlerideki rekreasyo stadartları ölçü kabul edildiğide, şehir içide yeterli miktarda rekreasyo alaları (aktif yeşil alalar, sosyo-kültürel merkezler ile büyük spor tesisleri) üretilememiştir (Tablo 3, Tablo 4, Şekil 2). Bugü Kahramamaraş ta tespit edile ve birçok rekreasyo aktivitesi içi öemli ola 150 aktif yeşil alada acak 13 taesii yüzölçümü 3000 m 2 de büyüktür. Bu aktif yeşil alalarda ala büyüklüğü bazıda ABD stadartlarıa (Idiaa SCORP, 2006; Vacouver Pla, 2002) göre 3 taesi (Ket Ormaı, Pıarbaşı Çamlık Mesire Alaı, Malik Ejder) ilçe parkı, 5 taesi (KM Fuar Alaı ve Atatürk Parkı, Muhsi Yazıcıoğlu Mesire Alaı, Klavuzlu Mesire Alaı, Hastae Çamlık Mesire Alaı, 12 Şubat Parkı) halk parkı ve 5 taesi de (Sevgi, Necip Fazıl, Kümbet, Trafik, Pıarbaşı) semt parkı özelliğidedir. Acak yie bu parklar adı geçe stadartlara doaımları itibarıyla (kafeterya, çocuk oyu alaları, spor alaları, yüzme havuzları, mesire alaları, pikik masaları, baklar, çim ve ağaçlık araziler, su rekreasyou tesisleri (yüzme, balıkçılık, bota bime), yürüyüş ve bisiklet yolları, doğa eğitim alaları, pate sahaları vd.) yeterice uymasa da mevcut yapılarıyla yie de rekreasyo aktiviteleri içi birçok foksiyoel özelliğe sahiptir. Ayrıca şehirde rekreasyoel faaliyetler açısıda oldukça öemli ola birçok kültürel ve sportif amaçlı büyük tesis de (Necip Fazıl Kısakürek ve Sabacı Kültür Merkezleri, 12 Şubat ve Mahçiçek Stadyumları ile Batıpark Spor Salou) aktif yeşil alalar içerisie koumlamıştır. Bütü bulara rağme Kahramamaraş ta birçok rekreasyo faaliyeti içi öemli ola aktif yeşil ala miktarı şehir üfusu dikkate alıdığıda oldukça düşük düzeydedir. Mevcut İmar Kauu ve ilgili yöetmeliklerde belirtildiği şekliyle, belediye ve mücavir ala içeriside üfus e olursa olsu kişi başıa düşe aktif yeşil ala miktarı 10 m² olarak ifade edilmesie rağme bu ora Kahramamaraş ta acak 4.43 m² dir (Tablo 4). Keza bu aktif yeşil ala miktarı şehir bazıda homoje bir şekilde dağılmamıştır. Bu alaları büyük bir bölümü de şehri dış semtleride yer alırke şehri merkezie doğru aktif yeşil ala miktarı gittikçe azalmaktadır. Bu edele şehri iç kesimleride oturaları aktif yeşil alalara Avrupa Komisyouu Ketsel Deetim Raporuda belirtile 15 dakikalık yürüme mesafeside (Europea Commuities 2000; Doygu ve İlter, 2007; 22-23) ulaşması mümkü olmamaktadır. Buda dolayı şehir halkıı bu alalardaki rekreasyo faaliyetlerie katılımı oldukça sıırlı kalmaktadır.

7 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 3. Bazı şehirlerde kişi başıa düşe aktif yeşil ala(m 2 ) (Table 3. Per capita active gree space (m 2 )i some cities) Şehirler Nüfus Kişi Başıa Düşe Rekreasyo Alaı (m 2 ) Kahramamaraş İstabul Lodra Machester Berli Hamburg Roma Milao Madrid Viyaa Amsterdam Varşova Kayak: Tablodaki değerler TÜİK ve adı geçe şehirlerle ilgili iteret kayakları (City Profiles- ile Kahramamaraş Belediyesi verileride hazırlamıştır. Tablo 4. Kahramamaraş ta toplam ve kişibaşıa düşe yeşil ala(m 2 ) (Table 4. Total ad per capita gree area (m 2 )i Kahramamaraş) Şehir İçideki Yeşil Alalar Yüzölçümü (m 2 ) KM Fuar Alaı ve Atatürk Parkı m 2 Muhsi Yazıcıoğlu Mesire Alaı m 2 Klavuzlu Mesire Alaı m 2 12 Şubat Parkı m 2 Diğer Park Alaları m 2 Mülkiyeti Belediyeye Ait Ola Park Alaları ı m 2 Hastae Çamlık Mesire Alaı 24. m 2 Ket Ormaı m 2 Pıarbaşı Çamlık Mesire Alaı m 2 Malik Ejder m 2 Belediyeye Kiralaa Alalar ı m 2 Geel (Mülkiyet ve Ormada Kiralaa) m 2 Kişibaşıa Düşe Yeşil Ala Mk.(Kiralaa Orm. All.Dahil) 4.43 m 2 Kayak: Tablodaki değerler Kahramamaraş Belediyesi,arazi çalışmaları ve uydu görütüleride hesaplaarak hazırlamıştır Kahramamaraş ta Halkı Rekreasyo ve Rekreasyo Alalarıa Bakışı (Public View about Recreatio ad Recreatio Areas i Kahramamaraş) Kahramamaraş şehrii kapsaya, şehir halkıı rekreasyo aktiviteleri ile ilişkisii ortaya koya ve şehir içideki rekreasyo alalarıa bakış açısıı yasıta bu çalışmada uygulaa aket çalışması soucu elde edile verileri Ki-Kare (x 2 ) istatistik metodu ile deekleri yaş ve gelir özellikleri temelide, 0.05 alamlılık düzeyide ve 0.95 güve aralığıda test edilmesi soucuda şu souçlar ortaya çıkmıştır. 195

8 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Şekil 2. Kahramamaraş ta rekreasyo alalarıı dağılışı (Figure 2. Distributio of recreatio areas i Kahramamaraş) Tablo 5. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu-cisiyet ilişkisi (Table 5. The relatioship betwee age group ad geder of participats i recreatioal activities) Yaş Grubu Cisiyet Erkek Kadı yaş arası ,4 37,6 30 yaş üzeri ,6 34, ,8 36,2 x 2 = 0,53 df (sd)=1 P= Tablo 5 icelediğide her iki yaş grubuu 60 da fazlasıı erkekler oluşturmaktadır. İstatistiksel olarak değerledirildiğide farklı yaş gruplarıa sahip deekleri cisiyetleri arasıdaki farkı alamlı olmadığı bulumuştur (x 2 (1) = 0,53, P=0.466). Diğer bir ifade ile deekleri yaş grupları ile cisiyet özellikleri arasıda alamlı bir ilişki yoktur. Tablo 6 icelediğide 30 yaş altıda buluaları 38,3 ü öğreci koumuda ike, buu memur, işçi ve esaf takip etmektedir. 30 yaş üstüde ise e geiş meslek grubuu memurlar oluştururke buu esaf, emekli ve işçi grupları izlemektadir. Her iki yaş grubuda da çiftçiler e az oraa sahip meslek grubuu oluşturmaktadır. İstatistiksel olarak değerledirildiğide farklı yaş gruplarıa sahip olaları meslekler arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (7) = 88,18, P=0.000). Başka bir alatımla deekleri yaş grupları ile meslekleri arasıda alamlı bir ilişki vardır. 196

9 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 6. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu-meslek ilişkisi (Table 6. The relatioship betwee age group ad professio of participatsi recreatioal activities) Meslekler Yaş Grubu yaş arası 30 yaş üzeri ,3 17,7 13,5 13,5 3,2 2,5 5, ,1 27,9 11,6 18,1 13 2,3 10,2 11, ,9 22,1 12,7 15,5 7,4 2,4 7,4 8,5 x 2 = 88,18 df (sd)=7 P= Öğreci, 2.Memur, 3.İşci, 4.Esaf, 5.Emekli,6.Çiftçi,7.Ev haımı,8.diğer Tablo 7. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu-gelir düzeyi ilişkisi (Table 7. The relatioship betwee age group ad icome level of participatsi recreatioal activities) Gelir Yaş Grubu yaş arası 21,6 27,3 30,1 14,5 30 yaş üzeri ,3 14,4 48,8 22, ,7 21,7 38,2 17,9 x 2 = 58,01 df (sd)=4 P=0.000 üzeri 18 6, ,2 42 8, Tablo 7 icelediğide 30 yaş altıdakileri 30,1 i TL arasıda bir gelire sahipke, buu 27,3 ile TL arasıda gelire sahip olalar takip etmektedir. 500 TL i altıda ve 2000 TL i üstüde gelire sahip olalar ise daha sora sıralamaktadırlar. Otuz yaş altıda olup da aylık 500 TL de daha az bir gelire sahip olaları oraı 21,6 yı bulurke bu ora otuz yaş üstüde olalarda acak 3,3 tür. Aylık 2000 TL üzeride gelire sahip olalar da 30 yaş altıdakilere orala iki kat fazladır. İstatistiksel aaliz souçları değerledirildiğide farklı gelire sahip deekleri yaşları arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (4) = 58,01, P=0.000). Diğer bir ifade ile deekleri yaşları ile gelir durumları arasıda alamlı bir ilişki vardır. Tablo 8 icelediğide doğum yeri Kahramamaraş olaları oraı 30 yaş altıdakilerde 55,3 ike, bu oraı 30 yaş üzeridekilerde öemli ölçüde artarak 77,7 olduğu görülmektedir. Kahramamaraş ili dışıda doğaları oraı ise 30 yaş altıdakilerde 44,7 ike, 30 yaş üzeridekilerde oraı 22,3 düştüğü görülmektedir. Elde edile istatistiksel souçlara göre farklı yaş gruplarıa sahip deekleri doğum yerleri arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (1) = 26,79 P=0.000). Diğer bir ifade ile deekleri yaşları ile doğum yerleri arasıda alamlı bir ilişki vardır. 197

10 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 8. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu-doğum yeri ilişkisi (Table 8. The relatioship betwee age group ad birth place of participatsi recreatioal activities) Doğum Yeri Yaş Grubu Kahramamaraş Kahramamaraş Dışı yaş arası ,3 44, yaş üzeri 77,7 22, x 2 = 26,79 df (sd)=1 P= Tablo 9. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu ile rekreasyo içi seçile aktivite alaları arasıdaki ilişki (Table 9. The relatioship betwee age group of participats i recreatioal activities ad selected recreatio areas) Rekreasyo içi seçile aktivite alaları Yaş Grubu Kültür Eğlece Spor Parklar merkezi merkezi tesisleri yaş arası 30 yaş üzeri 23,8 22,3 45, ,2 15,8 45, ,6 19,5 45,7 x 2 = 4,59 df (sd)=3 P= ,2 18 8,4 41 8,2 215 Tablo 9 icelediğide her yaş grubudaki deekleri seçtikleri e öemli aktivite alaı olarak 45 oraıda eğlece merkezleri görülmektedir. Buu her yaş grubuda parklar ve kültür merkezleri takip etmektedir. Rekreasyo içi spor alalarıı tercih edeleri oraıı (8,2-8,4) her iki yaş grubu ve özellikle de 30 yaş altıdakiler içi düşüdürücü olduğuu söyleyebiliriz. Deekleri yaşları bazıda seçile aktivite alaları arasıda alamlı bir farkı olmadığı görülmektedir(x 2 (3) = 4,59 P= 0.204). Diğer bir ifade ile deekleri yaşları ile seçtikleri aktivite alaları arasıda alamlı bir ilişki bulumamaktadır. Tablo 10. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu ile rekreasyo içi seçile parkları koumları arasıdaki ilişki (Table 10. The relatioship betwee age group of participats i recreatioal activities ad preferred park locatios) Rekreasyo içi tercih edile parkları Yaş Grubu koumları yaş arası 30 yaş üzeri Yakı Uzak ,8 42, ,2 49, ,5 45,5 x 2 = 2,81 df (sd)=1 P= Tablo 10 icelediğide araştırmaya kou ola deeklerde 30 yaş altıda olaları 57,8 i ve 30 yaş üstüdeki deekleri de 50,2 si e çok şehir merkezideki yürüyüş mesafesideki parkları tercih

11 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. etmektedir. Diğer bir ifade ile yaş gruplarıı tercihleri arasıda fazla bir fark bulumamaktadır. Bu durum istatistiksel olarakta ortaya komuş ve deekleri yaşları ile dilemek veya vakit geçirmek içi seçtikleri aktivite alaları arasıda yeterli düzeyde alamlı bir ilişki bulumadığı soucua varılmıştır. Tablo 11. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu ile rekreasyo içi tercih edile eğlece merkezleri arasıdaki ilişki (Table 11. The relatioship betwee age group of participats i recreatioal activities ad preferred etertaimet ceters) Rekreasyo içi tercih edile eğlece merkezleri Yaş Grubu Kafe pastae Kahvehae Oyu Spor salou karşılaşmaları yaş arası 30 yaş üzeri 55,7 14,5 24,5 5, ,3 23,3 25,1 8, ,3 18,3 24,7 6,6 x 2 = 10,53 df (sd)=3 P= Tablo 11 icelediğide araştırmaya kou ola her yaş grubudaki deekleri eğlece merkezi olarak ilk tercih ettkileri alaı kafe ve pastaeler oluşturmaktadır. Buu her yaş grubu bazıda oyu saloları, takip etmektedir. Kahvehae ve spor karşılaşmaları ise orasal olarak buları ardıda gelmektedir. İstatistiksel olarak değerledirildiğide yaş temelide eğlece merkezleri arasıdaki farkı alamlı olduğu soucua varılmıştır (x 2 (3) = 10,53, P= 0.015). Diğer bir ifade ile deekleri yaşları ile tercih edile eğlece merkezleri arasıda alamlı bir ilişki bulumaktadır. Tablo 12. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu ile rekreasyo içi tercih edile sosyo-kültürel merkezler arasıdaki ilişki (Table 12. The relatioship betwee age group of participats i recreatioal activities ad preferred socio-cultural ceters) Tercih edile sosyo-kültürel merkezler Yaş Grubu Siematiyatrkermes diletileri Kütüphae Sergi- Koferas-müzik yaş arası 30 yaş üzeri 50,7 19,5 19,1 10, ,6 11, , ,5 15,9 22,5 13,1 x 2 = 12,28 df (sd)=3 P= Tablo 12 icelediğide her yaş grubudaki deekleri eçok tercih ettikleri sosyo-kültürel merkezler olarak siemalar görülmekedir. Otuz yaş altıda kütüphae ve sergiler başabaş bir şekilde buu takip ederke so sırada koferas ve müzik diletileri gelmektedir. Otuz yaş üstüde ise siema,tiyatro, sergiler, koferas ve müzik diletileri takip etmekte, so sırada da kütüphae yer almaktadır.bu orasal souçlar istatistiksel olarak dğerledirildiğide tercih edile sosyo-kültürel merkezler arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (3) = 12,28 P= 0.006). Diğer bir ifade ile deekleri yaş durumları ile tercih edile sosyo-kültürel merkezler arasıda alamlı bir ilişki vardır.

12 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 13. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu ile rekreasyo aktivitelerie çıkma sıklığı arasıdaki ilişki (Table 13. The relatioship betwee age group of participats i recreatioal activities ad the frequecy of participatio i recreatioal activities) Rekreasyo aktivitelerie çıkma sıklığı Yaş Grubu Hergü Haftada Ayda Üç ayda Yılda yaş arası ,9 53,9 12,1 6,4 30 yaş üzeri ,9 43,7 19,5 12, ,7 49,5 15,3 8,9 x 2 = 14,54 df (sd)=4 P= ,8 8 3,7 13 2, Tablo 13 icelediğide araştırmaya kou ola her yaş grubudaki deekleri daha çok haftada bir gü rekreasyo aktivitelerie çıkma eğilimide olduğu görülmektedir. Acak yaş grupları arasıda rekreasyo aktivitelerie çıkma oraları arasıda fark bulumaktadır. Bu ora otuz yaş altıdakilerde 53,9 ike otuz yaş üstüdekilerde 43,7 dir. Hergü çarşı veya rekreasyo aktivitelerie çıkalar ise yie her yaş grubuda ikici sırayı almaktadır. Buları ayda, üç ayda ve yılda birkez rekreasyo aktivitelerie çıkalar takip etmektedir. İstatistiksel olarak değerledirildiğide rekreasyo aktivitelerie çıkma sıklıkları arasıda alamlı bir farkı buluduğu görülmektedir (x 2 (4) = 14,54, P= 0.006). Diğer bir ifade ile deekleri rekreasyo aktivitelerie çıkma sıklıkları ile yaşları arasıda alamlı bir ilişki vardır. Tablo 14. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu ile rekreasyo amaçlı spor tesislerie gitme sıklığı arasıdaki ilişki (Table 14. The relatioship betwee age group of participats i recreatioal activities ad the the frequecy of participatio i recreatioal sports facilities) Spor tesislerie gitme sıklığı Yaş Grubu Hergü Haftada Ayda Üç Ayda Yılda yaş arası ,6 34,4 24,8 18,8 30 yaş üzeri ,3 30, , ,5 32,6 25,8 18,1 x 2 = 2,34 df (sd)=4 P= , , , Tablo 14 icelediğide otuz yaş altıdaki deekleri 34,4 ü haftada bir kez spor tesislerie gitme eğilimide ike, buu 24,8 ile ayda bir kez spor tesislerie gideler takip etmektedir. Üç ayda, yılda ve hergü spor tesislerie gideler ise daha sora sıralamaktadır. Otuz yaş üzeride olalarda da mevcut sıralama değişmemiş acak orasal farklılıklar oluşmuştur. Haftada bir kez spor tesislerii tercih edeleri oraı otuz yaş üstüde olalarda 30,2 ike buu 27 ile ayda bir kez spor tesislerie gideler takip etmektedir. Acak geel olarak icelediğide spor tesislerie gitme sıklıkları arasıdaki fark alamlı değildir (x 2 (4) = 2,34, P= 0.673). Diğer bir ifade ile deekleri yaşları ile spor tesislerie gitme sıklıkları arasıda alamlı bir ilişki bulumamaktadır.

13 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 15. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları yaş grubu ile rekreasyo amaçlı tercih edile spor tesisleri arasıdaki ilişki (Table 15. The relatioship betwee age group of participats i recreatioal activities ad preferred sports facilities) Tercih edile spor tesisleri Yaş Grubu Koşu Halısahateis kortu merkezleri havuzu Aletli spor Yüzme parkuru yaş arası 30 yaş üzeri 31,6 37,9 12, ,2 26,5 13, ,7 x 2 = 10,76 df (sd)=3 P= , , ,3 Tablo 16. Akete katılaları yaş grubu ile ikamet içi tercih ettikleri alalar arasıdaki ilişki (Table 16. The relatioship betwee age group of the survey respodets ad their residetial districts) 215 Yaş Grubu İkamet edile mahalleler yaş arası 10,6 5,7 2,1 18,1 4,3 2,5 3,5 11,3 30 yaş üzeri ,5 1,4 1,4 8,8 4,7 4,7 3,7 4, ,9 3,8 1,8 14,1 4,4 3,4 3,6 8, yaş arası ,6 2,5 2,8 3,5 2,8 2,5 2,8 1,8 30 yaş üzeri ,3 2,8 0,9 7 2,8 3,7 3,3 4, ,6 2, , , yaş arası ,4 0,7 1,4 1,1 3,2 0,4 0,4 0,4 30 yaş üzeri ,3 2,8 1,9 1,9 0,9 0 0,9 0, , 1,6 1,6 1,4 2,2 0,2 0,6 0, yaş arası ,1 1,4 5 1,4 0,4 0, yaş üzeri 215 1,4 1,9 3,7 1,9 0,9 0 1, ,2 1,6 4,4 1,6 0,6 0,2 0,6 x 2 = 55,67 df (sd)=30 P=0.003 Mahalleler.1.NecipFazıl,2.Hürriyet,3.Saçaklızade,4.Bahçelievler,5.Şazi bey,6.şeyhadil, 7.Abdülhamitha,8.Yeişehir,9.MehmetAkif,10.Hayrullah,11.Tekke,12. Bievler,13.Sakarya,14.Doğuket,15.Yusuflar,6.Seritepe,17.Mimarsi a,,18.mağaralı,19.namıkkemal,20.şeyhadil21.karamalı,22.fatih,23.cumhuriyet,24.yavuzselim,25.kayabaşı,26.isadivalı,27.ismetpaşa28.dumlupar,29.kümbet,30.pıarbaşı,31.karacasu.

14 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 15 icelediğide otuz yaş altıdakileri 37,9 u tercih ettiği spor tesisi olarak halı saha ve teis kortlarıı belirtirke, buu 31,6 ile koşu parkuru ve 18,4 ile yüzme havuzuu tercih edeler takip etmektedir. Otuz yaş üstüdekilerde ise ilk sırayı 44,2 ile koşu parkuruu tercih edeler almaktadır. Buu 26,5 ile halısahayı tercih edeler ve 15,8 ile yüzme havuzuu tercih edeler takip etmektedir. İstatistiksel olarak değerledirildiğide farklı yaş gruplarıa sahip deekleri tercih ettikleri spor tesisleri arasıdaki farkı alamlı olduğu soucua varılmıştır (x 2 (3) = 10,76, P=0.013). Diğer bir ifade ile deekleri yaşları ile tercih ettikleri spor tesisleri arasıda alamlı bir ilişki vardır. Tablo 16 icelediğide otuz yaş altıdaki deekleri ikamet içi eçok tercih ettikleri mahallei 18,1 ile Bahçelievler olduğu görülmektedir. Buu 11,3 ile Yeişehir ve 10,6 ile Necip Fazıl mahalleleri takip etmektedir. Diğer mahalleler ikametgah içi daha az tercih edilmektedir. Mahalleleri ikamet içi seçimide merkezi koumda olmaları ve ulaşım imkalarıı diğer mahallere göre daha kolay olmasıı etkili olduğu söylebilir. Bu bağlamda bu yaş grubudaki deekleri öemli bir kısmıı üiversite öğrecisi olduğuu da uutmamak gerekir. Otuz yaş üstüdekileri ise ikamet içi 20,5 oraıyla daha çok Necip Fazıl Mahallesii tercih etmektedirler. Buu 8,8 ile Bahçelievler Mahallesi takip etmektedir. Çoğu iyi bir gelire sahip ola bu yaş grubudakileri ikamet içi Necip Fazıl Mahallesii tercih etmelerideki e öemli etke olarak şehri bu yöe doğru gelişmesiide bir göstergesi olarak bu mahallei daha yei ve koutları daha moder olması gösterilebilir. İstatistiksel olarak değerledirildiğide farklı yaş gruplarıa sahip deekleri ikamet içi tercih ettikleri mahalleler arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (30) = 55,67, P=0.003). Diğer bir ifade ile deekleri yaşları ile ikamet içi tercih ettikleri mahalleler arasıda alamlı bir ilişki vardır Tablo 17. Rekreasyo faaliyetlerie katılaları gelir düzeyi- yaş grubu ilişkisi (Table 17. The relatioship betwee icome level ad age group of participats i recreatioal activities) Gelir Grubu (TL) Yaş yaş arası 30 yaş üzeri ,7 10, ,3 28, ,7 55, ,1 53, üzeri ,9 57, ,7 43,3 x 2 = 58,01 df (sd)=4 P= Aylık geliri 500 YTL ve daha az olaları 89,7 si otuz yaş ve altıda yer alırke, bu ora YTL arasıda gelire sahip olalarda 71,3 olarak belirlemiştir. 0 TL i üzeride gelire sahip olalar arasıda ise otuz yaş üstüde yer alalar çoğuluğu oluşturmaktadır (Tablo 17) TL üzeride gelir seviyesie sahip olalar içeriside otuz yaş üzeride olaları oraı 57,1 i

15 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. bulmaktadır. Farklı gelire sahip deekleri yaşları arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (4) = 58,01, P=0.000). Diğer bir ifade ile deekleri gelir durumları ile yaşları arasıda alamlı bir ilişki vardır. Tablo 18. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyi-cisiyet ilişkisi (Table 18. The relatioship betwee icome level ad geder of participats i recreatioal activities) Gelir Grubu (TL) üzeri Cisiyet Erkek Kadı ,6 32, ,2 39, ,1 38, ,2 34, ,2 23, ,8 36, Aylık geliri 500 TL i altıda olaları 67,6 sıı erkekler oluştururke, bu ora 2000 TL ye kadar aralığıda seyretmekte 2000 TL i üzeride ise 76,2 yi bulmaktadır (Tablo 18). Diğer bir ifade ile her gelir düzeyide orasal olarak kadıları geride bıraka erkekleri gelir düzeyi 2000 TL i üzerie çıktığıda 76,2 oraıa çıktığı görülmektedir. Bu durumu erkekleri iş hayatıda daha yoğu bir şekilde yer almaları ve eğitim düzeylerii yüksek olması ile ilgili olduğu söyleebilir.acak istatistiksel olarak değerledirildiğide farklı gelire sahip deekleri cisiyetleri arasıdaki farkı alamlı olmadığı bulumuştur (x 2 (4) = 4,53, P=0.339). Diğer bir ifade ile deekleri gelir durumları ile cisiyetleri arasıda alamlı bir ilişki yoktur. Tablo 19. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyi-meslek ilişkisi (Table 19. The relatioship betwee icome level ad professio of participats i recreatioal activities) Gelir Grubu (TL) Meslekler ,9 1,5 5,9 0 4,4 1,5 5, , ,4 14,8 9,3 3,7 4,6 3, ,2 25,8 16,8 15,8 10 2,6 11,1 4, ,5 44,9 3,4 22,5 5,6 2,2 3,4 13, üzeri ,7 7,1 26, ,5 40, ,9 22,1 12,7 15,5 7,4 2,4 7,4 8,5 x 2 = 282,79 df (sd)=28 P= Öğreci, 2.Memur, 3.İşci, 4.Esaf, 5.Emekli,6.Çiftçi,7.Ev haımı,8.diğer. 203

16 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Bu araştırmada aylık 500 TL i altıda gelire sahip olaları 80,9 uu öğreciler oluştururke buu işçi ve ev kadıları takip etmektedir (Tablo 19). Gelir seviyesi TL arasıda bulualar içide ise arta bir orada memurları öde olduğu ve buu ticaretle uğraşa esaf sııfıı takip ettiği görülmektedir. Işçi sııfı ise TL arasıdaki gelir düzeyleride daha çok yoğulaşmaktadır TL i üzeride gelire sahip olaları ise 40,5 ii diğerlerie göre daha yüksek gelire sahip meslek grupları (fabrikatör, avukat, doktor, akademisye vb.) oluştururke buları yie 26,2 oraı ile esaf sııfı takip etmektedir.istatistiksel olarak değerledirildiğide farklı gelire sahip deekleri sahip oldukları meslekler arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (28) = 282,79, P=0.000). Başka bir alatımla deekleri gelir durumları ile meslekleri arasıda alamlı bir ilişki vardır. Tablo 20. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyi-doğum yeri ilişkisi (Table 20. The relatioship betwee icome level ad birth place of participats i recreatioal activities) Gelir Grubu (TL) Doğum Yeri Kahramamaraş Kahramamaraş Dışı ,4 62, ,6 38, ,6 24, ,7 33, üzeri ,1 23, ,7 36,3 x 2 = 27,23 df (sd)=4 P= Tablo 20 icelediğide doğum yeri Kahramamaraş olaları, 500 TL ve altıda gelire sahip olalardaki oraı 37,4 ike, bu oraı 500 TL i üzeride olalarda 60 ı ve hatta 76,1 I bulduğu görülmektedir. Kahramamaraş ili dışıda doğaları oraı ise 500 TL i altıda gelire sahip olalarda 62,6 ike, bu oraı gelir düzeyideki artışla beraber azaldığı görülmektedir.aylık gelir düzeyleri ile doğum yerleri arasıda ilişki olup olmadığı değerledirildiğide aylık geliri 500 TL ve daha az olaları 62,6 sıı Kahramamaraş İli dışıda doğalar oluşturmaktadır. Buu e öemli edei bu gruptaki isaları büyük bir bölümüü il dışıda gele ve Kahramamaraş Sütçü İmam Üiversitede okuya öğrecileri oluşturmasıdır. Gelir düzeyi arttıkça Kahramamaraş İlide doğaları oraı artmaktadır. Gelir düzeyi 2000 TL i üzeride olalar içide bu ora 76,1 e ulaşmaktadır. Farklı gelir düzeyie sahip deekleri doğum yerleri arasıdaki farkı alamlı olduğu bulumuştur (x 2 (4) = 27,23, P=0.000). Diğer bir ifade ile deekleri gelir düzeyleri ile doğum yerleri arasıda alamlı bir ilişki vardır. Tablo 21 icelediğide araştırmaya kou ola deeklerde 500 TL ve altıda gelire sahip olaları 41,2 sii streste uzaklaşmak içi seçtikleri aktivite alaı olarak eğlece merkezleri görülürke, buu 35,3 ile park alaları takip etmektedir. Her gelir grubu içide de streste kurtulma alaı olarak ilk sırada eğlece merkezleri gelmektedir

17 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 21. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyleri ile rekreasyo içi seçile aktivite alaları arasıdaki ilişki (Table 21. The relatioship betwee icome level of participats i recreatioal activities ad selected recreatio areas) Gelir Grubu (TL) üzeri Rekreasyo içi seçile aktivite alaları Parklar Kültür Eğlece Spor merkezi merkezi tesisleri ,3 17,6 41,2 5, ,7 49,1 9, ,2 17,4 51,6 6, ,2 24, , ,4 28,6 38,1 11, ,6 19,5 45,7 8,2 x 2 = 13,61 df (sd)=12 P= Bu açıda icelediğide aktivite alaları arasıdaki farkı alamlı olmadığı görülmektedir (x 2 (12) = 13,61, P= 0.326). Diğer bir ifade ile deekleri gelir düzeyleri ile streste uzaklaşmak içi seçtikleri aktivite alaları arasıda alamlı bir ilişki bulumamaktadır. Tablo 22. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyleri ile rekreasyo içi seçile parkları koumları arasıdaki ilişki (Table 22. The relatioship betwee icome level of participats i recreatioal activities ad preferred park locatios) Gelir Grubu (TL) üzeri Rekreasyo içi tercih edile parkları koumları Yakı Uzak ,2 33, ,7 46, ,1 47, ,6 49, ,1 42, ,5 45,5 x 2 = 4,88 df (sd)=4 P= Tablo 22 icelediğide araştırmaya kou ola deeklerde 500 TL ve altıda gelire sahip olaları 66,2 si eçok şehir merkezideki parkları tercih ederke, diğer gelir düzeyie sahip deekler arasıda da bu kouda bir farklılık bulumamaktadır. Bu durum istatistiksel olarakda ortaya komuş ve deekleri gelir düzeyleri ile dilemek veya vakit geçirmek içi seçtikleri aktivite alaları arasıda alamlı bir ilişki bulumadığı soucua varılmıştır (x 2 (4) = 4,88, P= 0.300). Tablo 23 icelediğide araştırmaya kou ola her yaş grubudaki deekleri eğlece merkezi olarak ilk tercih ettkileri alaı kafe ve

18 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. pastaeler oluşturmaktadır. Buu heme heme her gelir grubuda (2000 TL üzeride gelire sahip olalar hariç) oyu saloları takip etmektedir. Diğer bir ifade ile tercih edile eğlece merkezlerii temel özellikleri açısıda farklı gelir düzeylerie sahip olalar arasıda kaydadeğer bir fark bulumamaktadır. Elde edile istatistiksel souçlar bu gözlemi doğrulamaktadır (x 2 (12) = 20,33, P= 0.061). Tablo 23. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyleri ile rekreasyo içi tercih edile eğlece merkezleri arasıdaki ilişki (Table 23. The relatioship betwee icome level of participats i recreatioal activities ad preferred etertaimet ceters) Gelir Grubu (TL) üzeri Rekreasyo içi tercih edile eğlece merkezleri Kafe Oyu Spor Kahvehae pastae salou tesisleri ,4 5,9 30,9 8, ,4 19,4 20,4 2, ,9 18,9 26,8 6, ,6 19,1 22,5 7, , ,4 11, ,3 18,3 24,7 6,6 x 2 = 20,33 df (sd)=12 P=0.061 Tablo 24. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyleri ile rekreasyo içi tercih edile sosyo-kültürel merkezler arasıdaki ilişki (Table 24. The relatioship betwee icome level of participats i recreatioal activities ad preferred socio-cultural ceters) Gelir Grubu (TL) üzeri Tercih edile sosyo-kültürel merkezler Siematiyatrkermes diletileri Kütüphae Sergi- Koferas-müzik , , , ,3 9, ,9 12,1 23,7 16, , ,6 16, ,1 21,4 33,3 7, ,5 15,9 22,5 13,1 x 2 = 20,89 df (sd)=12 P= Tablo 24 icelediğide her gelir düzeyideki deekleri e çok tercih ettikleri sosyo-kültürel aktivitei siema veya tiyatroya gitmek olduğu görülmektedir. Aylık geliri 500 TL i altıda ola deekleri ikici olarak tercih ettikleri sosyo-kültürel aktivite kütüphae ve sergiler ike, geliri TL arasıda olalar ile 2000 TL üzeride gelire sahip olalarda sergi veya kermeslere gitmek 206

19 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. ö plaa çıkmaktadır. Bua karşı geliri TL arasıda olalarda ise kütüphaelere gitmek e öemli ikici aktivite olarak karşımıza çıkmaktadır. İstatistiksel olarak değerledirildiğide tercih edile sosyo-kültürel merkezler arasıda kayda değer bir farklılık bulumamaktadır (x 2 (12) = 20,89, P= 0.052). Diğer bir ifade ile deekleri gelir düzeyleri ile tercih edile sosyo-kültürel merkezler arasıda alamlı bir ilişki yoktur. Tablo 25. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyleri ile rekreasyo aktivitelerie çıkma sıklığı arasıdaki ilişkiler (Table 25. The relatioship betwee icome level of participats i recreatioal activities ad the frequecy of participatio i recreatioal activities) Rekreasyo aktivitelerie çıkma Gelir Grubu (TL) sıklığı Hergü Haftada Ayda Üç ayda Yılda , ,8 10,3 1, ,9 14,8 6,5 2, ,6 51,6 14,2 6,8 4, ,1 46,1 22,5 12, üzeri ,9 11,9 14, ,7 49,5 15,3 8,9 x 2 = 18,33 df (sd)=16 P= ,6 Tablo 25 icelediğide araştırmaya kou ola her gelir grubu içideki deekleri daha çok haftada bir gü rekreasyo aktivitelerie çıkma eğilimide olduğu ve gelir grupları arasıda orasal olarak fazla bir farkı da bulumadığı görülmektedir. Haftada birgü rekreasyo faaliyetlerie çıkma eğilimii orasal olarak hergü rekreasyo aktivitelerie katılma durumu takip etmektedir. So sırada ise yılda bir kez rekreasyo aktivitelerie katılalar yer almaktadır. Bu açıda icelediğide gelir durumları ile rekreasyo aktivitelerie çıkma sıklıkları arasıdaki farkı alamlı olmadığı görülmektedir (x 2 (16) = 18,33, P= 0.305). 207

20 e-joural of New World Scieces Academy Nature Scieces, 4A0045, 6, (4), Sadal, E.K. ve Karademir, N. Tablo 26. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyleri ile rekreasyo amaçlı spor tesislerie gitme sıklığı arasıdaki ilişkiler (Table 26. The relatioship betwee icome level of participats i recreatioal activities ad the the frequecy of participatio i recreatioal sports facilities) Gelir Grubu (TL) Spor tesislerie gitme sıklığı Hergü Haftada Ayda Üç Ayda Yılda ,2 17,6 4,4 0 75, ,4 21,2 0 43, ,9 51,3 19,2 3,2 24, ,7 38,3 33,3 6, üzeri ,6 4, ,3 40,5 18,6 2,4 x 2 = 15,86 df (sd)=16 P= ,2 Tablo 26 icelediğide 500 TL ve altıda gelire sahip deekleri 75,8 ii yılda acak bir kez spor tesislerie gittiği görülmektedir. Halbuki bu gelir grubua sahip olaları büyük bir bölümüü öğrecileri oluşturduğu düşüülürse elde edile bulgular oldukça düşüdürücü olmaktadır. Acak gelir seviyesi yükseldikçe isalar daha sık spor tesislerie gitmektedirler. Hergü spor yapaları oraı her gelir grubu içi 2 i altıda ike her hafta spor yapaları oraı gelir seviyesi 2000 TL i üzeride olalarda e yüksek (63) düzeydedir. Bua rağme geel olarak icelediğide spor tesislerie gitme sıklıkları arasıda gelir düzeyleri temelide öemli bir farklılık bulumamaktadır. Diğer bir ifade ile deekleri gelir düzeyleri ile spor tesislerie gitme sıklıkları arasıda alamlı bir ilişki bulumamaktadır (x 2 (16) = 15,86, P= 0.462). Tablo 27. Rekreasyo faaliyetie katılaları gelir düzeyleri ile rekreasyo amaçlı tercih edile spor tesisleri arasıdaki ilişkiler (Table 27. The relatioship betwee icome level of participats i recreatioal activities ad preferred sports facilities) Gelir Grubu (TL) üzeri Tercih edile spor tesisleri Koşu Halısahateis Aletli spor Yüzme parkuru kortu merkezleri havuzu ,5 54,4 10,3 8, ,4 15,7 14, ,1 28,9 11,6 17, ,8 29,2 10,1 25, ,7 26, ,7 17,3 x 2 = 25,01 df (sd)=12 P= ,0 108, ,0