Prostat Radyoterapisinde İntraprostatik Boost - SIB Dr. Cem Önal Başkent Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi AD
Lokal nüks - 1 60 y 1/2005 ct3 prostat ca, GS 3+4 vpsa? 2.2005 3.2005 60 Gy prostat RT + 1 yıl HT PSA 19.2.2014 2.27 20.3.2014 3.24 26.6.2014 3.90 13.11.2014 5.58 PSMA-PET: SUVmax 9.61, 14x11 mm lezyon Bx: Prostat adenoca, GS: 4+3 MAB başlanmış Cerrahi istemiyor
Lokal nüks - 1 16.12.2014 29.12.2014 5x5.5Gy SBRT uygulandı Toksisite yok 1 yıl sonra toksisite yok PSA 2.2.2015 2.14 7.5.2015 1.48 31.7.2015 1.39 11.11.2015 1.07 PSMA-PET: SUVmax 4.92, 10x7 mm lezyon MAB devam ediyor
Lokal nüks - 2 66 y 27.2.2012 vpsa:31.99 Bx: Prostat adenoca, GS: 4+4, 7/12 kadran + 9.4 30.5.2012 2/76 Gy prostat IMRT yapılmış. Adjuvan 9 ay MAB kullanmış İmpotans haricinde şikayet yok PSA artışı var PSA relaps yok 1.86
Lokal nüks - 2 Prostat anterior kesimde SUVmax: 11.3, sağ lateral kesimde SUVmax 13 olan lezyonlar Prostat orta seviye ve sağ posterolateral kesimi ile bazal anterior FM stromada aktif tümör
Lokal nüks - 3 67 y Eylül 2003 intermediate risk prostat ca, vpsa?, GS:3+4 29.9.2003 5.12.2003 2/70 Gy 3DCRT 1 yıl adjuvan MAB 4.5 yıl sonra PSA relaps: 7/2008 3/2010 bicalutamide 150 mg Ara ara rektal inkontinans ve kanama. Noktüri 3-5/gece, kalibrasyon N
Lokal nüks - 3 PSA 3.7.2014 43.59 13.10.2014 1.76 19.1.2015 0.77 20.4.2015 0.54 31.7.2015 0.15 14.10.2015 0.07
Lokal nüks Düşük RT dozu Yüksek RT dozu Zamanlama
Prostat içi nüks nerede?
Cellini N et al. IJROBP, Vol. 53, No. 3, pp. 595 599, 2002
Cellini N et al. IJROBP, Vol. 53, No. 3, pp. 595 599, 2002
Lokal nüks önemli mi?
Coen JJ et al. J Clin Oncol 20:3199-3205
Coen JJ et al. J Clin Oncol 20:3199-3205
Lokal kontrolü arttırmak için ne yapmalı?
Lokal kontrol İntraprostatik boost SIB Hipofraksiyone tedavi
Prostat SIB Dozimetrik çalışmalar Lokal kontrol Akut toksisite Sağkalım Geç etkiler
Ocak 2002 Mart 2007 230 hasta IMRT IPL MR/MRS ile (118 hasta) RT dozu 78 Gy/ 81-82 Gy Medyan takip 9 ay (1 54 ay) Grad III-IV akut GİS toksisite yok Grad II akut GİS toksisite %11 Grad III GUS toksisite %7 Grad II GUS toksisite %41 SIB yapılan ve yapılmayanlarda Grad II-III toksisite farkı yok Fonteyne V et al. IJROBP Vol. 72, No. 3, pp. 799 807, 2008
67 hasta PTVprostat 2Gy/76 Gy PTVsib 80 Gy SIB PET-koline göre belirleniyor Dozimetrik farklılık var mı? Toksisiteyi arttırıyor mu? Yaşam kalitesini etkiliyor mu? Pinkawa M et al. Radiation Oncology 2012, 7:14
Pinkawa M et al. Radiation Oncology 2012, 7:14
40 hasta ct2-t3 N0M0 72 Gy/80 Gy/ 40 fx SIB MR ile belirlenmekte Akut GİS ve GUS toksisite Geç toksisite, biyokimyasal relaps Medyan takip 19 ay Ippolito E et al. Am J Clin Oncol 2012;35:158 162
Ippolito E et al. Am J Clin Oncol 2012;35:158 162
Akut GUS Akut GİS Dolezel M et al. Strahlenther Onkol 2010;186:197 202
Dolezel M et al. Strahlenther Onkol 2010;186:197 202
42 hasta doz eskalasyon çalışması Prostat dozu 1.8/75.6 Gy SIB 3.6/151.2 Gy Housri N et al. IJROBP 80, No. 2, pp. 614 620, 2011
Housri N et al. IJROBP 80, No. 2, pp. 614 620, 2011
Prostat SIB Prostat içindeki tümöre toksisiteyi arttırmadan yüksek dozlara uygulanabilmekte Etkinlik, α/β tartşmalı... Çok büyük tümörlü hastalarda veya multisentrik hastalıkta uygun olmayabilir Tümör görüntülenemeyebilir... IPL ile rektum arasındaki mesafe önemli. Lokal kontrol çok iyi Hasta sayısı az
İlk plan...
Dozimetrik analiz
%95 %50 Onal C et al. Br J Radiol;87:2013
Rektum Mesane Onal C et al. Br J Radiol;87:2013
Prostat SIB Dozimetrik çalışmalar Lokal kontrol Akut toksisite Sağkalım Geç etkiler
AÇ 61 y Ara ara idrar kalibrasyonunda azalma, noktüri 1-2/gece vpsa: 4.57/0.93 K.sint: met yok Prostat bx: prostat adenoca; Gleason 3+3, sağ santral Pelvik MR: prostat gland sağ kesimde yoğun kontrastlanma ve hafif derecede difüzyon kısıtlılığı ct2, vpsa<10, GS:3+3 düşük riskli DEFİNİTİF RT
AÇ 16.7.2012 11.9.2012 prostat 2/78 Gy SIB 86 Gy IMRT uygulandı. Tedavi sonu GIS:0, GUS:0 SKT: 16.11.2015; GIS: 0, GUS: 0 İmpotans yok, ejakulasyon az. Tarih PSA 19.7.12 4,57 11.9.12 2,66 11.10.12 1,92 11.1.13 0,93 7.5.13 0,65 20.8.13 0,38 27.11.13 0,33 27.2.14 0,27 2.6.14 0,28 18.4.15 0,18 16.11.15 0,21
MAÇ 81y İdrar retansiyonu (2 kez), noktüri 3-4/gece vpsa: 14.99 Uroflow PVR: 101 cc 3.6.2015 TUR-P: pandüler üretra ve bulböz üretra boylu boyunca dardı. Sfinkter non-fonksiyone ve sklerotik. Darlık açıldı. 23.7.2015 Patoloji: prostat adenoca, Gleason 4+3, sağ perifer Postop inkontinans başlamış PVR: 30 cc İntermediate risk: 3 ay neoadjuvan MAB RT 7 ay adjuvan MAB
MAÇ
KG 63y İdrar kalibrasyonunda azalma, noktüri 2-3/gece HT + 15 yıl ct3 vpsa: 28.01 28.5.2015 Patoloji: prostat adenoca, Gleason 4+3, sol perifer ve sol santral High risk 3 ay neoadjuvan MAB RT 24 ay adjuvan MAB
SG 61y İdrar kalibrasyonunda azalma, dizüri, noktüri 2-3/gece ct3 vpsa: 99.97 28.5.2015 Patoloji: prostat adenoca, Gleason 5+5, dokunun tamamında tm + MR: prostatta psoteriorda sv invazyonu gösteren 33x53x24 mm lezyon. Her iki eksternal iliakta ln metastazı High risk 3 ay neoadjuvan MAB RT 24 ay adjuvan MAB
Toksisite?
Sonuç... Prostat intraprostatik boost güvenli... Tecrübeli ekip ve ekipman gerekmekte... Prostat içi tümörü belirlemede fonksiyonel görüntüleme teknikleri gerekli (MR, DW-MR, MR spektroskopi, PET)... Erken klinik sonuçlar... Geç etkiler bilinmemekte... Sağkalıma katkısı???
Prostat SIB Dozimetrik çalışmalar Lokal kontrol Akut toksisite Sağkalım Geç etkiler
BÜTF Radyasyon Onkolojisi Prostat Radyoterapisi Kasım 2006 3DCRT 70 Gy Eylül 2008 3DCRT 75.6 Gy Eylül 2011 IMRT/IGRT 78 Gy Temmuz 2012 IMRT/IGRT 78 Gy Tümöre 86 Gy Mayıs 2015 Tomoterapi 54/78/86 Gy Stereotaktik RT Stereotaktik radyocerrahi 189 hasta SIB
Teşekkürler...