Joural of Research i Educatio ad Teachig OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA Yard.Doç.Dr. Tüli Malkoç Marmara Üiversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi tmalkoc@marmara.edu.tr Fuda Ceyla Mimar Sia İşitme Egelliler İlköğretim Okulu fudaceyla@yahoo.com Özet Bu araştırmada, okul öcesi döem işitme egellilerde müzik eğitimi ile çocukları gelişim özellikleri üzerie terapötik bir çalışma yapılmış olup, bu çalışmada müzik eğitimii okul öcesi işitme egelli çocukları gelişim özelliklerie ola etkilerii belirlemek amaçlamıştır. Araştırma, Özel İlk İletişim Rehabilitasyo Merkezi e devam ede 5-6 yaş grubu okul öcesi döem 20 çocuk ile yapılmıştır. 20 çocuk 10 deey ve 10 kotrol grubu olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Deey grubudaki 10 öğreciye 16 hafta boyuca okul öcesi işitme egelli çocukları özelliklerie uygu bir müzik eğitimi programı uygulamış, bu programı içeriside müzik ile ilgili eğitsel yaklaşımları yaıda müzik terapisi ile ilgili teröpatik çalışmalara da yer verilmiştir. Kotrol grubua müzik eğitimi ile ilgili herhagi bir uygulama yapılmamıştır. Araştırma 16 hafta sürmüş, deey grubu ve kotrol grubudaki çocuklara Marmara Gelişim Ölçeği i 4 alt boyutu kullaılarak deel işlemi öceside ve sorasıda ötest-sotest uygulaması yapılmıştır. Araştırmada; Oktay ve Aydı (2002) tarafıda geliştirile Marmara Gelişim Ölçeği i yaıda Gözlem Formu ve Kişisel Bilgi Formu da kullaılmıştır. Verileri aalizide Ma Whitey U ve Wilcoo testleri kullaılmıştır. Araştırmada elde edile verilere göre; okul öcesi döem işitme egellilerde müzik eğitimi ile çocukları gelişim özellikleri üzerie terapötik çalışma yapmak amacıyla geliştirile müzik eğitimi programıı çocuklarda özbakım becerilerii, bedesel gelişimi, zihisel gelişimi ve dil gelişimii destekleyebileceği yöüde bulgulara rastlamıştır. Aahtar Sözcükler: Müzik Eğitimi, Müzik Terapisi, İşitme Egelli Çocuklar, Okul Öcesi Döem, Özel Eğitim. A THERAPEUTIC STUDY ON MUSIC EDUCATION IN PRE-SCHOOL HEARING-IMPAIRED CHILDREN AND THEIR DEVELOPMENT CHARACTERISTICS Abstract This paper icludes a therapeutic study o music educatio i pre-school hearig-impaired childre ad their developmet characteristics, that aims to determie the effects of music educatio o the developmet characteristics of pre-school hearig-impaired childre. The subjects of the study icluded 20 pre-school childre of the age group 5-6, attedig the Private İlk İletişim rehabilitatio Ceter.The 20 childre were divided ito two groups of 10 childre, amely the eperimetal group ad the cotrol group.the 10 studets i the eperimetal group eperieced a 16-week music educatio program suitable for the characteristics of pre-school hearig-impaired childre, that icluded therapeutic studies related to music therapy, i additio to the educatioal approaches o music.the cotrol group eperieced o such program related to music educatio. The study lasted for 16 weeks, ad the childre i the eperimetal ad cotrol groups were applied pre-tests ad post-tests prior to ad followig the eperimetal procedures, usig the 4 sub-dimesios of the Marmara Developmet Scale.The Marmara Developmet Scale, developed by Oktay ad Aydı (2002), the 117
Joural of Research i Educatio ad Teachig "Observatio Form ad the Persoal Iformatio Form were used i the study. Ma Whitey U ad Wilcoo tests were used for the aalysis of data. The results of the study revealed fidigs that the music educatio program developed i order to coduct a therapeutic study o music educatio i pre-school hearig-impaired childre ad their developmet characteristics may support the developmet of the, self-care skills, as well as the physical, metal, ad laguage developmet of childre. Key words: Music Educatio, Music Therapy, Hearig-Impaired Childre, Pre-School, Private Educatio. GİRİŞ İşitme egeli, isa kulağıı, aatomik ve fizyolojik bozukluğu edeiyle sesleri egellemesi olayıdır (Göe, 2004, s.17). İşitme testi soucuda, belli bir bireyi aldığı souçlar, kabul edile ormal işitme eşikleride belirli derecede farklı olup, bu kaybı derecesi bireyi dil ediimii ve eğitimii egelleyici derecede ise o bireyde işitme egeli var demektir (Özgür, 2008, s. 67). İşitme yetersizliğii derecesi ya da tipi e olursa olsu, kişii sadece dil ve kouşma gelişimii değil, zihisel, sosyal ve duygusal gelişimii de etkilemektedir (Webster ve Elwood, 1985: Aktara: Sığırtmaç ve Deretarlagül, 2010, s. 109 ). Çocuğa işitme egelli taısı koulup, uygu cihazladırma sağladıkta sora yapılması gereke e öemli şey hiç zama kaybetmede eğitime başlamaktır. İşitme egelli çocukları dileme, dikkat gibi becerilerii geliştirip, akralarıı gelişim özellikleri bakımıda yakalayarak olarda geri kalmamalarıı sağlamak açısıda erke eğitim oldukça öemlidir. Bu açıda bakıldığıda okul öcesi eğitim işitme egelli çocuklar içi kaçıılmaz olmalıdır. Çocukları ilk yaşlarıdaki gelişimi e uygu ve e hızlı olduğu döemdeki eğitimi kapsaya bir süreç ola okul öcesi döemdeki çocuklara eğitim programları e kadar erke suulursa daha ilk yıllarda başlaarak çevre ile ilgili ola etkileşime bağlı olarak o kadar erke gelişim göstermeleri sağlamış olur (İskeder, 2008, s. 24).Eğitim açısıda bu deli öemli bir döemi içide bulua okul öcesi çocukları gelişim özelliklerie uygu çeşitli eğitim yötemleri kullaılmaktadır. Buları içide dikkat çeke bir kouda müzik eğitimi uygulamalarıdır. Müzik eğitimi özellikle so yıllarda ö plada ola ve ülkemizde de egelli çocuklar içi kullaıla bir yötem ola müzik terapisi yötemi ile de destekleerek egelli çocukları eğitim ve rehabilitasyo etkilikleride öemli bir yer ediebilir. Yapıla bilimsel araştırmalar okul öcesi döem işitme egelli çocuklarla yapıla müzik eğitimii bu çocuklar içi de kullaılabilir olduğuu, buula birlikte dileme becerilerii, sözel açıklama becerilerii, dikkat gelişimlerii, bedesel, sosyal, zihisel duygusal, psiko-motor gelişim ve dil gelişimi alalarıı, özgüve gelişimlerii desteklediğii ortaya çıkarmıştır (Malkoç ve Ceyla, 2011; Malkoç ve Ceyla, 2012; Karşal ve Malkoç, 2011). Burada hareketle; okul öcesi döem işitme egellilerde müzik eğitimi ile çocukları gelişim özellikleri üzerie yapıla terapötik çalışmaları ve bu kapsamda uygulaa müzik eğitimii okul öcesi döem işitme egelli çocukları özbakım becerilerie, bedesel gelişimlerie, zihisel gelişimlerie, dil gelişimlerie ola etkilerii belirlemek amaçlamıştır. YÖNTEM Araştırmaı Modeli Araştırma deeme modelidedir. Deeme modelleri, ede- souç ilişkilerii belirlemeye çalışmak amacı ile, doğruda araştırmacıı kotrolü altıda, gözlemek istee verileri üretildiği araştırma modelleridir (Karasar, 2009, s. 87). Deey ve kotrol gruplarıdaki öğreciler rehabilitasyo merkezide kedilerie verile eğitimlere devam ederke, deey grubuda yer ala okul öcesi döem 10 öğreciye, 16 hafta boyuca haftada 4 saat müzik eğitimi programı uygulamıştır. Uygulaa müzik eğitimi programı kapsamıda terapötik yaklaşımlara da yer verilmiştir. Kotrol grubuda yer ala 10 çocuğa müzik eğitimi ile ilgili herhagi bir uygulama yapılmamıştır. Deey ve kotrol gruplarıa Marmara Gelişim Ölçeğii ötesti yapılmış, 16 haftalık uygulamada sora da Marmara Gelişim Ölçeği sotesti uygulamıştır. Deey ve Kotrol gruplarıa uygulaa ötest ve sotestler ayı tarihlerde yapılmıştır. 118
Joural of Research i Educatio ad Teachig Çalışma Grubu Araştırmaı çalışma grubuu MEB Özel İlk İletişim Rehabilitasyo Merkezi de rehabilitasyo hizmeti ala 5-6 yaş grubu 20 çocuk oluşturmaktadır. Deey grubu : 10 ve kotrol grubu da : 10 dur. Deey ve kotrol grupları radom bir şekilde seçilmiştir. Deey ve kotrol gruplarıdaki çocuklar gelişimlerie etki edebilecek uzu süreli herhagi bir hastalık geçirmemiş, işitme egeli dışıda herhagi bir egele sahip olmaya (Dow Sedromu, Cerebral Palsy, Metal Retardasyo gibi), doğuşta işitme egelie sahip, e az iki yıldır işitme cihazı kullaa ve e az iki yıldır Özel İlk İletişim Rehabilitasyo Merkezide rehabilitasyo hizmeti ala, sözel iletişim kurabile çocuklardır. Veri Toplama Araçları Araştırmada, Araştırmacı tarafıda hazırlaa Kişisel Bilgiler Formu, Oktay ve Aydı ı geliştirmiş olduğu Marmara Gelişim Ölçeğii Özbakım Becerilerii Gelişimi, Dil Gelişimi, Zihisel Gelişim, Bedesel Gelişim olmak üzere 4 boyutu kullaılmıştır. Uygulamalarda yapıla gözlemler içi Malkoç ve Ceyla tarafıda oluşturula Müzik Eğitimi İle Verile Müzik Terapisi Gözlem Formu kullaılmıştır. Araştırmada kullaıla Marmara Gelişim Ölçeğii geçerlik- güveirlik çalışmaları Oktay ve Aydı (2002) tarafıda yapılmış, bu araştırmada kullaıla 4 boyutu da geçerli- güveilir olduğu alaşılmıştır. BULGULAR VE YORUM Bedesel Gelişim Testi İle İlgili Bulgular Tablo 1: Deey ve Kotrol larıı Bedesel Gelişim Testide Almış Oldukları Puaları Taımlayıcı Değerleri: Ötest Sotest ss ss Deey Grubu 10 309.20 26.87 345.50 17.04 Kotrol Grubu 10 330.40 1.51 331.20 2.25 Kotrol grubu ve deey grubuda bulua öğrecileri bedesel gelişim testi de almış oldukları pualar icelediğide e düşük ortalamaı deey grubu ötest pualarıda 309.20, e yüksek ortalamaı ise 345.50 ile deey grubu sotest pualarıda alıdığı görülmektedir. Deey ve kotrol gruplarıı 10 ar kişi olması dolayısıyla fark aalizleride o-parametric tekikler kullaılmıştır. Tablo 2: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Bedesel Gelişim Testi Ötest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 13.85 138.50 16.50 2.55 p<0.05 Deey 10 7.15 71.50 Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri bedesel gelişim testi de aldıkları ötest puaları arasıda kotrol grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.55, p<0.05). ları eşitliğii gözetilmesi amacıyla yapıla bu testte, diğer test souçları (deey ve kotrol sotest karşılaştırmaları, deey ötest-sotest, kotrol grubu ötest-sotest) da iceledikte sora grupları eksilmemesi içi gruplara herhagi bir müdahale gereksiimide buluulmamıştır. 119
Joural of Research i Educatio ad Teachig Tablo 3: Kotrol Grubuda Bulua Öğrecileri Bedesel Gelişim Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları Sotest-Ötest Negatif Sıra 1 4.00 4.00 Pozitif Sıra 5 3.40 17.00 Eşit 4 z p 1.38 - - Kotrol grubuda bulua öğrecileri bedesel gelişim testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda alamlı bir farklılık buluamamıştır (z=1.38, p>0.05). Tablo 4: Deey Grubuda Bulua Öğrecileri Bedesel Gelişim Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları: Sotest-Ötest z p Negatif Sıra 0 0.00 0.00 Pozitif Sıra 10 5.50 55.00 2.81 p<0.01 Eşit 0 Deey grubuda bulua öğrecileri bedesel gelişim testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.81. p<0.01). Tablo 5: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Bedesel Gelişim Testi Sotest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 6.50 65.00 Deey 10 14.50 145.00 10.00 3.03 p<0.01 Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri bedesel gelişim testi de aldıkları sotest puaları arasıda deey grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=3.03. p<0.01). Deey grubuu ötest ve sotest puaları arasıda kotrol grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuş acak, sotestler arasıda ise deey grubu lehie alamlı farklılık bulumuştur. Kotrol grubu ötest ve sotest souçları arasıda alamlı bir farklılık buluamamış, deey grubu ötest ve sotestleri arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur. Deey grubuu ötest ve sotest puaları arasıda kotrol grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuş, acak sotestler arasıda ise deey grubu lehie alamlı farklılık bulumuştur. Kotrol grubu ötest ve sotest 120
Joural of Research i Educatio ad Teachig souçları arasıda alamlı bir farklılık buluamamış, deey grubu ötest ve sotestleri arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur. Bu souçlar deeyi başarılı olabileceği soucuu ortaya çıkarmaktadır. Dil Gelişimi Testi İle İlgili Bulgular Tablo 6: Deey ve Kotrol larıı Dil Gelişimi Testi de Almış Oldukları Puaları Taımlayıcı Değerleri Ötest Sotest Ss Ss Deey Grubu 10 151.00 38.31 237.70 77.13 Kotrol Grubu 10 178.00 23.94 174.20 21.52 Kotrol grubu ve deey grubuda bulua öğrecileri dil gelişimi testi de almış oldukları pualar icelediğide e düşük ortalamaı deey grubu ötest pualarıda 151.00, e yüksek ortalamaı ise 237.70 ile deey grubu sotest pualarıda alıdığı görülmektedir. Deey ve kotrol gruplarıı 10 ar kişi olması dolayısıyla fark aalizleride o-parametric tekikler kullaılmıştır. Tablo 7: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Dil Gelişimi Testi Ötest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 12.80 128.00 Deey 10 8.20 82.00 27.00 1.74 - - Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri dil gelişimi testi de aldıkları ötest puaları arasıda alamlı bir farklılık buluamamıştır (z=1.74, p>0.05). Tablo 8: Kotrol Grubuda Bulua Öğrecileri Dil Gelişimi Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları Sotest-Ötest z p Negatif Sıra 6 6.42 38.50 Pozitif Sıra 3 2.17 6.50 1.90 - - Eşit 1 Kotrol grubuda bulua öğrecileri dil gelişimi testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda alamlı bir farklılık buluamamıştır (z=1.90, p>0.05). 121
Joural of Research i Educatio ad Teachig Tablo 9: Deey Grubuda Bulua Öğrecileri Dil Gelişimi Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları Sotest-Ötest z p Negatif Sıra 1 1.00 1.00 Pozitif Sıra 9 6.00 54.00 2.70 p<0.01 Eşit 0 Deey grubuda bulua öğrecileri dil gelişimi testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.70. p<0.01). Tablo 10: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Dil Gelişimi Testi Sotest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 7.50 75.00 Deey 10 13.50 135.00 20.00 2.26 p<0.05 Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri dil gelişimi testi de aldıkları sotest puaları arasıda deey grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.26. p<0.05). Kotrol grubuu ötest ve sotest puaları arasıda alamlı bir fark buluamaması, deey ve kotrol gruplarıı ötest-sotest puaları arasıda sadece deey grubuda sotest lehie alamlı farklılık buluması ve deey grubuu ötest ve sotest puaları arasıda alamlı bir fark buluamaması soucu deeyi başarılı olabileceğii ortaya çıkarmaktadır. Özbakım Becerileri İle İlgili Bulgular Tablo 11: Deey ve Kotrol larıı Özbakım Gelişimi Testide Almış Oldukları Puaları Taımlayıcı Değerleri Ötest Sotest Ss Ss Deey Grubu 10 138.70 14.21 194.60 1.84 Kotrol Grubu 10 182.20 14.32 183.80 11.94 Kotrol grubu ve deey grubuda bulua öğrecileri özbakım gelişimi testi de almış oldukları pualar icelediğide e düşük ortalamaı deey grubu ötest pualarıda 138.70, e yüksek ortalamaı ise 194.60 ile deey grubu sotest pualarıda alıdığı görülmektedir. Deey ve kotrol gruplarıı 10 ar kişi olması dolayısıyla fark aalizleride o-parametric tekikler kullaılmıştır. 122
Joural of Research i Educatio ad Teachig Tablo 12: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Özbakım Gelişimi Testi Ötest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 15.40 154.00 Deey 10 5.60 56.00 1.00 3.70 p<0.001 Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri özbakım gelişimi testi de aldıkları ötest puaları arasıda kotrol grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=3.70, p<0.001). ları eşitliğii gözetilmesi amacıyla yapıla bu testte, diğer test souçları (deey ve kotrol sotest karşılaştırmaları, deey ötestsotest, kotrol grubu ötest-sotest) da iceledikte sora grupları eksilmemesi içi gruplara herhagi bir müdahele gereksiimide buluulmamıştır. Tablo 13: Kotrol Grubuda Bulua Öğrecileri Özbakım Gelişimi Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları Sotest-Ötest z p Negatif Sıra 0 0.00 0.00 Pozitif Sıra 5 3.00 15.00 2.06 p<0.05 Eşit 5 Kotrol grubuda bulua öğrecileri özbakım gelişimi testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.06, p<0.05). Tablo 14: Deey Grubuda Bulua Öğrecileri Özbakım Gelişimi Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları Sotest-Ötest z p Negatif Sıra 0 0.00 0.00 Pozitif Sıra 10 5.50 55.00 2.81 p<0.01 Eşit 0 Deey grubuda bulua öğrecileri özbakım gelişimi testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.81. p<0.01). 123
Joural of Research i Educatio ad Teachig Tablo 15: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Özbakım Gelişimi Testi Sotest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 7.60 76.00 Deey 10 13.40 134.00 21.00 2.21 p<0.05 Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri özbakım gelişimi testi de aldıkları sotest puaları arasıda deey grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.21. p<0.05). Deey grubuu ötest ve sotest puaları arasıda kotrol grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuş, acak sotestler arasıda ise deey grubu lehie alamlı farklılık bulumuştur. Kotrol grubu ötest ve sotest souçları arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuş, deey grubu ötest ve sotestleri arasıda da sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur. Deey grubuu ötest ve sotest puaları arasıda kotrol grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuş acak, sotestler arasıda ise deey grubu lehie alamlı farklılık bulumuştur. Kotrol grubu ötest ve sotest souçları arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuş, deey grubu ötest ve sotestleri arasıda da sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur. Bu souçlara göre; kotrol grubu ve deey grubua verile eğitimleri her ikisii de etkili olduğu, deey grubua verile eğitimi daha etki olmuş olabileceği, deeyi başarılı olabileceği soucuu ortaya çıkarmaktadır. Zihisel Gelişim Testi İle İlgili Bulgular Tablo 16: Deey ve Kotrol larıı Zihisel Gelişim Testide Almış Oldukları Puaları Taımlayıcı Değerleri Ötest Sotest SAB Ss ss Deey Grubu 10 157.00 42.73 230.40 46.66 Kotrol Grubu 10 151.10 22.32 156.80 17.44 Kotrol grubu ve deey grubuda bulua öğrecileri zihisel gelişim testi de almış oldukları pualar icelediğide e düşük ortalamaı kotrol grubu ötest pualarıda 151.10, e yüksek ortalamaı ise 230.40 ile deey grubu sotest pualarıda alıdığı görülmektedir. Deey ve kotrol gruplarıı 10 ar kişi olması dolayısıyla fark aalizleride o-parametric tekikler kullaılmıştır. Tablo 17: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Zihisel Gelişim Testi Ötest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 9.50 95.00 Deey 10 11.50 115.00 40.00 0.76 - - Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri zihisel gelişim testi de aldıkları ötest puaları arasıda alamlı bir farklılık buluamamıştır (z=0.76, p>0.05). 124
Joural of Research i Educatio ad Teachig Tablo 18:Kotrol Grubuda Bulua Öğrecileri Zihisel Gelişim Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları Sotest-Ötest z p Negatif Sıra 1 10.00 10.00 Pozitif Sıra 9 5.00 45.00 1.79 - - Eşit 0 Kotrol grubuda bulua öğrecileri zihisel gelişim testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda alamlı bir farklılık buluamamıştır (z=1.79, p>0.05). Tablo 19: Deey Grubuda Bulua Öğrecileri Zihisel Gelişim Testi Ötest-Sotest Puaları Arasıda Yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi Souçları Sotest-Ötest z p Negatif Sıra 0 0.00 0.00 Pozitif Sıra 10 5.50 55.00 2.80 p<0.01 Eşit 0 Deey grubuda bulua öğrecileri zihisel gelişim testi ötest-sotest puaları arasıda yapıla Wilcoo İşaretlemiş Mertebeler Testi soucuda iki test puaları arasıda sotest lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=2.80. p<0.01). Tablo 20: Deey ve Kotrol larıda Bulua Öğrecileri Zihisel Gelişim Testi Sotest Puaları Arasıda Yapıla Ma Whitey U Testi Souçları Kotrol 10 6.50 65.00 Deey 10 14.50 145.00 10.00 3.03 p<0.01 Deey ve kotrol gruplarıda bulua öğrecileri zihisel gelişim testi de aldıkları sotest puaları arasıda deey grubu lehie alamlı bir farklılık bulumuştur (z=3.03. p<0.01). Kotrol grubuu ötest ve sotest puaları arasıda alamlı bir fark buluamaması, deey ve kotrol gruplarıı ötest-sotest puaları arasıda sadece deey grubuda sotest lehie alamlı farklılık buluması ve deey grubuu ötest ve sotest puaları arasıda alamlı bir fark buluamaması soucu deeyi başarılı olabileceğii ortaya çıkarmaktadır. 125
Joural of Research i Educatio ad Teachig SONUÇ VE TARTIŞMA Bu çalışmada; okul öcesi döem işitme egellilerde müzik eğitimi ile çocukları gelişim özellikleri üzerie terapötik bir çalışma yapmak amacıyla müzik eğitimi programı oluşturulmuş ve bu programda eğitsel uygulamaları yaıda müzik terapisi ile ilgili terapötik çalışmalar yapılmıştır. Yapıla uygulamalar işitme egelli çocukları gelişim özelliklerii desteklemek yöüde bir araç olarak kullaılmıştır. Araştırmada elde edile souçlara göre; 16 hafta boyuca gerçekleştirile müzik eğitimi programı dahilideki uygulamalar, işitme egelli çocukları zihisel gelişim, bedesel gelişim, dil gelişimi, özbakım becerileri üzeride destekleyici olabilmektedir. Bu açıda bakıldığıda bulgular araştırma kapsamıda yapıla literatürel bilgileri destekler iteliktedir. Bu araştırmada Fuda Ceyla a ait yüksek lisas tezideki bazı bilgi ve bulgulara yer verilmiştir. Araştırma ile ilgili daha ayrıtılı bilgi, souç ve öeriler ilgili yüksek lisas tezide yer almaktadır. Not: Bu çalışma 07-09 Kasım 2012 tarihleride Atalya da 16 Ülkei katılımıyla düzelee World Coferece o Educatioal ad Istructioal Studies - WCEIS-2012 da sözlü bildiri olarak suulmuştur. KAYNAKÇA Göe, İ.H (2004). İşitme egelli çocuklar içi kuramsal ve uygulamalı oyular ile doğal kouşma eğitimi..akara: Karatepe Yayıları. İskeder, Ö. (2008). Egelli çocuklar ve eğitimi özel eğitim. (2.Baskı). Adaa: Karaha Kitabevi. Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yötemi. (19. Basım). Akara: Nobel Karşal, E., Malkoç, T. (2011). Okulöcesi döemi işitme egelli çocuklarda müzik eğitimi.(proje o. EGT-B- 010710-0242). İstabul: Marmara Üiversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyo Başkalığı. Malkoç,T., Ceyla, F. (2011). Okul öcesi döem işitme egelli çocukları müzik eğitimi etkilikleride dikkat eksikliğii geliştirme becerisie ait iceleme. İteratioal Coferece o New Treds i Educatio ad Their İmplicatios. (s. 141). Atalya: Turkey. Malkoç,T., Ceyla,F. (2012) Okul öcesi döem işitme egelli çocuklarda müzik eğitimii sözel açıklama becerilerie etkisi. 3rd Iteratioal Coferece o New Treds i Educatio ad Their Implicatios.(s. 24). Atalya: Turkey. Oktay,A., Aydı,B. H. (2002). Marmara Gelişim Ölçeğii Geliştirilmesi (3-6 Yaş Döemi Çocuklar İçi) Erke Çocukluk Gelişimi Ve Eğitimi Sempozyumu. Akara: Gazi Üiversitesi. Özgür, İ. (2008). Egelli çocuklar ve eğitimi özel eğitim. (2. Baskı). Akara: Karaha. Sığırtmaç, A., Deretarlagül,E. (2010). Okul öceside özel eğitim. İstabul: Kök. 126