MESLEKLÝ ÝÞSÝZLER PROJESÝ ARAÞTIRMA RAPORU ANKARA MÝLLÝ EÐÝTÝM MÜDÜRLÜÐÜ ANKARA

Transkript

1 T D T B ve T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU AAA T D AAA ayýs 2012

2 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 UUÞ eslekli þsizler Araþtýrmasý - ayýs 2012 aporu Ankara alkýnma Ajansý tarafýndan desteklenen eslekli þsizler Projesi kapsamýnda, proje ortaðý ürekli ðitim Bilim ve ültür Derneði (D) ile Ankara illi ðitim üdürlüðü tarafýndan düzenlenmiþtir. aporda; araþtýrmanýn örneklemi, görüþülen kiþilere ve bu kiþilerin iþ yaþamýna iliþkin bilgiler ile meslekî rehberlik ve giriþimcilik konularýna yer verilmiþtir. Proje fikrine ve projenin sonucunda bu raporun ortaya çýkmasýna neden olan esas sebep, meslekî ve teknik eðitime yapýlan büyük yatýrýmlarýn çýktýlarýný ve kalitesini irdelemek, üretilecek eðitim politika ve uygulamalarýna katký saðlamaktýr. Ayrýca rapor, yerel ve ulusal düzeyde yüz yüze araþtýrmaya dayalý gerçekleþtirilen ilk çalýþma olmasý bakýmýndan da önem taþýmaktadýr. Araþtýrma sonucu ortaya çýkan raporun, bu tür araþtýrmalarýn ateþleyicisi olacaðýna, insan kaynaðýmýzýn niteliðinin geliþtirilmesini saðlayacak eðitim ve istihdam politikalarýna veri teþkil edeceði bir gerçektir. eslekli þsizler Projesi Çalýþma Grubu III

3 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 ÖZ Dünyanýn büyük ekonomileri arasýnda onaltýncý sýrada bulunan ülkemiz, nüfusunun % 33,9'luk kýsmýný yaþ gurubu bireylerin oluþturduðu genç bir nüfusa sahiptir. Türkiye bu genç nüfusun istihdam ve üretimde etkin bir þekilde deðerlendirilmesi durumunda geliþmiþlikle ilgili ekonomik verilerde hak ettiði üst sýralarý rahatlýkla yakalayacaktýr. nsan varlýðý bir ülkenin bugün olduðu gibi gelecekte de en deðerli sermayesi olacaktýr. nsan varlýðý bir ülkenin her zaman en deðerli sermayesidir. Ancak, uzun ve yatýrým maliyeti oldukça yüksek bir eðitim süreci sonucunda beceri kazandýrýlan meslek lisesi mezunlarýndan, yükseköðrenime devam edemeyenlerin önemli bir kýsmýnýn iþsiz olmasý, meslekî ve teknik eðitime yapýlan yatýrým maliyetinin çok üzerinde maddi ve manevi kayýplar içermektedir. Bireye meslekî ve teknik eðitim yolu ile kazandýrýlan meslekî bilgi ve beceri, bireyin iþ yaþamýnda yer bulmasýna, istihdamýna ve iþinde ilerlemesine yetmemektedir. Günümüzde baþarýlý bir iþ yaþamý için bireyin, meslekî yeterlilikler yanýnda istihdam edilebilme ve gelecek planlama becerilerine de sahip olmasýný zorunlu kýlmaktadýr. itekim geliþmiþ ekonomiler, eðitim politikalarýný bu doðrultuda yenilemekte, eðitim kurumlarý da öðrencilerine bu becerileri kazandýrmaktadýr. Zira kendisine bir mesleðin gerektirdiði yeterlilikler kazandýrýlan birey kendini ifade etmede yetersiz ise istihdam þansýný yakalayamayacak; yapýlan eðitim yatýrýmlarý da boþa gitmiþ olacaktýr. Türkiye'de meslekî ve teknik eðitim kurumlarýmýz öðrencilerine meslekî beceriler kazandýrmakta, ancak istihdam ve gelecek planlama becerileri üzerinde ne yazýk ki durmamaktadýr. Hatta bu kavramlarýn meslekî eðitim sistemimizde henüz kullanýlmadýðý dahi söylenebilir. Bu durumda bu okul mezunlarýnýn eðitim aldýklarý alanlarda istihdam edilememelerinin sebeplerini sadece kendilerinde, eðitim programlarýnda veya iþ piyasasýnda aramamak gerekmektedir. Çünkü öðrenciler istihdama hazýrlanmamýþ, sadece meslek öðrenmiþlerdir. Bu çalýþma ile meslek lisesi mezunlarýnýn mevcut durumu incelenmiþtir. Ortaya konan bilimsel ve somut veriler ýþýðýnda, iþsiz mezunlarýn iþ ve sosyal hayata kazandýrýlmasý, Ankara'nýn sosyal dokusunun iyileþmesine katký saðlayacaktýr. Çalýþmada emeði olan, baþta Ankara alkýnma Ajansý ve çalýþanlarýna, Projenin tasarýmýnda, uygulanmasýnda ve tamamlanmasýnda çok deðerli katkýlarý olan illi ðitim üdür Yardýmcýsý Fikret YIAZ a, ürekli ðitim Bilim ve ültür Derneði (D) mensuplarýna, Proje Ölçme Deðerlendirme Uzmanýna, üdürlüðümüz eslekî ve Teknik ðitim Bölümü çalýþanlarýna, proje çalýþanlarýna, ve saha/anket çalýþmasýný gerçekleþtiren AA Araþtýrma Þirketi ve çalýþanlarýna, araþtýrmaya katýlan meslek lisesi mezunlarýna teþekkür ederim. âmil AYDOA Ankara illi ðitim üdürü IV

4 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 ÇD unuþ lksöz çindekiler Tablolar istesi Grafikler istesi ýsaltmalar istesi BÖ I ÖZT 1.1 AAÞTIAI AACI 1.2 AAÞTIAI G DUUU 1.3 AAÞTIAYA Þ Ö BUGUA Örneklem Gurubu Özelliklerine liþkin Bulgular Örneklem Gurubunun iþisel iteliklerine liþkin Bulgular Örneklem Gurubunun Okul, eslek ve þ Yaþamlarý ile lgili Bulgular BÖ II APO 2.1 AAÞTIAI APAI 2.2 AAÞTIA Ö Þ BG 2.3 Þ BG Görüþülen iþilerin iþisel Bilgileri atýlýmcý Ailelerin osyal Düzeyleri lköðretim kinci ademe Ders Baþarýlarý 2.4 OU Tercihler iþisel Geliþim 2.5 T Þ YAÞAIA T Okulun tkileri þ Arama ve þ urma onusunda Yöneltme Yönelim 2.6 Þ YAÞAIA Þ BG Çalýþma Hayatý Giriþimcilik BÖ III TPT V Ö 3.1 TPT 3.2 Ö k 1. Araþtýrmaya atýlan Okullarýn istesi III IV V VI X XII V

5 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 TABOA T Tablo 1. Örneklem ayýlarýnýn lçe üfuslarýna Göre Daðýlýmý... 8 Tablo 2. ezun Olunan Okul Türü... 9 Tablo 3. eslekî ve Teknik iseden ezun Olunan Alan/Bölüm Tablo 4. eslekî Teknik iseden ezuniyet Yýlýna Göre Daðýlým...11 Tablo 5. Örneklemin Cinsiyet, Yaþ ve edeni Durumlarýna göre Daðýlýmý...12 Tablo 6. Görüþülen iþilerin ardeþ Olma Durumu ve ayýlarý Tablo 7. Görüþülen iþilerin Öðrenim Durumu Tablo 8. Görüþülen iþilerin Bugüne adar Bir þte Çalýþýp Çalýþmama Durumu Tablo 9. Görüþülen iþilerin Annelerinin Öðrenim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 10. Görüþülen iþilerin Annelerinin esleklerine Göre Daðýlýmý Tablo 11. Görüþülen iþilerin Babalarýnýn Öðrenim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 12. Görüþülen iþilerin Babalarýnýn esleklerine Göre Daðýlýmý Tablo 13. Görüþülen iþilerin Baðlý Bulunduklarý osyal Güvenlik urumuna Göre Daðýlýmý Tablo 14. Görüþülen iþilerin lköðretim kinci ademe (Ortaokul) ezuniyet ot Ortalamasýna Göre Daðýlýmý Tablo 15. lköðretim kinci ademe (Ortaokul) ezuniyet ot Ortalamasýnýn ezun Olunan Okul Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 16. lköðretim kinci ademe (Ortaokul) ezuniyet ot Ortalamasýnýn ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 17. lköðretim kinci ademe (Ortaokul) ezuniyet ot Ortalamasýnýn ðitim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 18. lköðretim kinci ademe (Ortaokul) ezuniyet ot Ortalamasýnýn Yüksek Öðrenim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 19. lköðretim kinci ademede n Baþarýlý Olunan n Az Bir Derse Göre Daðýlýmý Tablo 20. lköðretim kinci ademede n Baþarýlý Olunan n Az Bir Ders Gurubu ile Okul Türüne Göre Daðýlýmý Tablo 21. lköðretim kinci ademede n Baþarýlý Olunan n Az Bir Ders le ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý Tablo 22. lköðretim kinci ademede n Baþarýlý Olunan n Az Bir Ders le ðitim Durumuna Göre Daðýlýmý...24 Tablo 23. lköðretim kinci ademede n Baþarýlý Olunan n Az Bir Ders le Yükseköðrenim Durumuna Göre Daðýlýmý VI

6 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 24. Görüþülen iþilerin eslekî Teknik iseden ezun Olduðu Alaný Tercih tme ebebine Göre Daðýlým (%) Tablo 25. eslekî Teknik iseden ezun Olduðu Alaný Tercih tme ebebinin ezun Olunan Okul Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 26. eslekî Teknik iseden ezun Olduðu Alaný Tercih tme ebebinin ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 27. eslekî Teknik iseden ezun Olduðu Alaný Tercih tme ebebinin ezun Olunan ðitim Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 28. eslekî Teknik iseden ezun Olduðu Alaný Tercih tme ebebinin Yükseköðrenim Durumuna Göre Daðýlýmý (%) Tablo 29. eslekî ve teknik liseden mezun olduðunuz alaný baþkasýna önerme durumu (%) Tablo 30. ezun Olunan Alaný Baþkasýna Önermenin ezun Olunan Okul Türüne Göre Daðýlýmý Tablo 31. ezun Olunan Alaný Baþkasýna Önermenin ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý Tablo 32. ezun Olunan Alaný Baþkasýna Önermenin ðitim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 33. ezun Olunan Alaný Baþkasýna Önermenin Yükseköðrenim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 34. eslekî Teknik liseden ezun Olunan Alaný eden Baþkasýna Önerirsiniz? Tablo 35. eslekî Teknik liseden ezun Olunan Alaný eden Baþkasýna Önermezsiniz? Tablo 36. eslekî Teknik liseden ezun Olduktan onra Alýnan ðitimlere Göre Daðýlým (%) Tablo 37. mkân Verilse endi esleðiyle lgili veya Baþka Bir Alanda Yaygýn ðitim Yoluyla (kurs, seminer vb.) Bilgi Becerileri Artýrmak için ðitim Almayý steme Durumu Tablo 38. mkân Verilse endi esleðiyle lgili veya Baþka Bir Alanda Yaygýn ðitim Yoluyla (urs, eminer vb.) Bilgi Becerileri Artýrmak çin ðitim Almayý steme Durumunun ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 39. eslekî Teknik iseden ezun Olduktan onra þ Yaþamýna tkilerinin Daðýlýmý (%) Tablo 40. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda kazanýlan bilgi, beceri ve yetkinlikler iþ yaþamý için yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan Okul Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 41. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda kazanýlan bilgi, beceri ve yetkinlikler iþ yaþamý için yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 42. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda kazanýlan bilgi, beceri ve yetkinlikler iþ yaþamý için yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan ðitim Türüne Göre Daðýlýmý (%) VII

7 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 43. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda kazanýlan bilgi, beceri ve yetkinlikler iþ yaþamý için yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun Yüksek Öðretim Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 44. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda atölye uygulamalarý iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan Okul Türüne Göre Daðýlýmý Tablo 45. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okuldaki atölye uygulamalarý iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý Tablo 46. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okuldaki atölye uygulamalarý iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun ðitim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 47. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okuldaki atölye uygulamalarý iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun Yükseköðretim ðitim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 48. eslekî ve Teknik iselere liþkin "þletmede yapýlan staj / beceri eðitimi uygulamalarýnýn iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 49. eslekî ve Teknik iselere liþkin "þletmede yapýlan staj / beceri eðitimi uygulamalarýnýn iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir. " Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan Okul Türüne Göre daðýlýmý Tablo 50. eslekî ve Teknik iselere liþkin "þletmede yapýlan staj / beceri eðitimi uygulamalarýnýn iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan Alan/Bölüm Türüne Göre Daðýlýmý (%) Tablo 51. eslekî ve Teknik iselere liþkin "þletmede yapýlan staj / beceri eðitimi uygulamalarýnýn iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir. Görüþüne atýlma Durumunun ðitim Durumuna Göre Daðýlýmý (%) Tablo 52. eslekî ve Teknik iselere liþkin "þletmede yapýlan staj / beceri eðitimi uygulamalarýnýn iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir. Görüþüne atýlma Durumunun Yükseköðrenim durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 53. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda özellikle iþ arama, iþ kurma gibi konularda yeterince meslekî rehberlik yapýlmýþtýr." Görüþüne atýlma Durumunun Göre Daðýlým Tablo 54. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda özellikle iþ arama, iþ kurma gibi konularda yeterince meslekî rehberlik yapýlmýþtýr." Görüþüne atýlma Durumunun ezun Olunan Okul Türüne Göre Daðýlýmý Tablo 55. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda özellikle iþ arama, iþ kurma gibi konularda yeterince meslekî rehberlik yapýlmýþtýr." Görüþüne atýlma Durumunun ðitim Durumuna Göre Daðýlýmý VIII

8 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 56. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda özellikle iþ arama, iþ kurma gibi konularda yeterince meslekî rehberlik yapýlmýþtýr." Görüþüne atýlma Durumunun Yükseköðrenim Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 57. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Yönelim Durumuna Göre Daðýlým Tablo 58. ezun Olduktan onra Yükseköðrenime Devam denlerin, Yükseköðrenim Türlerinin ezun Olunan Alan/Bölüm Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 59. ezun Olduktan onra Yükseköðrenime Devam denlerin, Yükseköðrenim Türlerine Göre Daðýlýmý Tablo 60. eslekî ve Teknik iseden ezun Olunan Tarihten Bugüne adar Çalýþma Durumuna Göre Daðýlým Tablo 61. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Çalýþýlan Alanlara Göre Daðýlým Tablo 62. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Çalýþýlan Alanlarýn ezun Olunan alan lgisinin, ezun Olunan Alan/Bölüm Durumuna Göre Daðýlýmý Tablo 63. Alaný Dýþýnda Çalýþýlan/Çalýþýldýysa, Bunun ebeplerinin Daðýlýmý Tablo 64. Çalýþýlan þte Alýnan cretin, Asgari cretin Oranýna Göre Daðýlýmý Tablo 65. ezun Olduktan onra Çalýþýlan þte Alýnan cretin Asgari cret ile, ezun Olunan Alan/Bölüm Durumuna Daðýlýmý Tablo 66. ezun Olduktan onra Çalýþýlan þten Ayrýlarak þsiz alýndýysa edenlerinin Daðýlýmý (%) Tablo 67. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Bugüne adar Hiçbir þte Çalýþmayanlarýn, n Önemli ebeplerinin (%) Tablo 68. endi þini urabilme Durumuna Göre Daðýlým Tablo 69. endi þini urmayý steyip de Baþaramayanlarýn ve Bunlarýn ebeplerinin Daðýlýmý IX

9 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 GAF T Grafik 1. Görüþülen iþilerin ezun Olunan Okul Türüne Göre Daðýlýmý (%)... 9 Grafik 2. eslekî Teknik iseden ezun Olunan Alan/Bölüm Daðýlýmý (%) Grafik 3. eslekî Teknik iseden ezuniyet Yýlýna Göre Daðýlým (%) Grafik 4. Görüþülen iþilerin Öðrenim Durumu (%) Grafik 5. Görüþülen iþilerin Bir þte Çalýþýp/Çalýþmama Durumu (%) Grafik 6. Görüþülen iþilerin Baðlý Bulunduklarý osyal Güvence istemi (%) Grafik 7. Görüþülen iþilerin lköðretim kinci ademe (Ortaokul) ezuniyet ot Ortalamasýna Göre Daðýlýmý Grafik 8. Görüþülen iþilerin lköðretim kinci ademede n Baþarýlý Olduðu n Az Bir Derse Göre Daðýlýmý Grafik 9. eslekî Teknik iseden ezun Olduðunuz Alaný Tercih tme ebebine Göre Daðýlým (%) Grafik 10. eslekî Teknik iseden ezun Olunan Alaný Baþkasýna Önerme Durumu (%).. 29 Grafik 11. eslekî Teknik iseden ezun Olduðunuz Alaný Baþkasýna Önerme ebepleri Daðýlýmý (%) Grafik 12. eslekî Teknik iseden ezun Olduðunuz Alaný eden Baþkasýna Önermezsiniz?(%) Grafik 13. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra k Bir ðitim (kurs, seminer vb.) Almak Durumuna Göre Daðýlým (%) Grafik 14. mkan Verilse esleðiyle lgili veya Baþka Bir Alanda Yaygýn ðitim Yoluyla ðitim Almayý steme Durumu (%) Grafik 15. mkân Verilse endi esleðiyle lgili veya Baþka Bir Alanda Yaygýn ðitim Yoluyla ðitim Almayý steme Durumu (%) Grafik 16. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda kazanýlan bilgi, beceri ve Yetkinlikler iþ yaþamý için yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumu Grafik 17. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okuldaki atölye uygulamalarý iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir." Görüþüne atýlma Durumuna Göre Daðýlýmý Grafik 18. eslekî ve Teknik iselere liþkin "þletmede yapýlan staj/beceri eðitimi uygulamalarýnýn iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir. "Görüþüne atýlma Durumuna Göre Daðýlýmý X

10 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Grafik 19. eslekî ve Teknik iselere liþkin "Okulda özellikle iþ arama, iþ kurma gibi konularda yeterince meslekî rehberlik yapýlmýþtýr." Görüþüne atýlma Durumuna Göre Daðýlýmý Grafik 20. eslekî Teknik iseden ezun Olduktan onra Yönelim Durumuna Göre Daðýlým (%) Grafik 21. ezun Olduktan onra Yükseköðrenime Devam denlerin Yükseköðrenim Türlerine Göre Daðýlým (%) Grafik 22. ezun Olduktan onra Yükseköðrenime Devam denlerin Yükseköðrenim Türlerinin ezun Olunan Alan/Bölüm Durumuna Göre Daðýlýmý (%) Grafik 23. eslekî ve Teknik iseden ezun Olunan Tarihten Bugüne adar Çalýþma Durumuna Göre Daðýlým (%) Grafik 24. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Çalýþýlan þ Yerinin Yasal tatüsüne Göre Daðýlým (%) Grafik 25. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Çalýþýlan þ Yerindeki Çalýþan iþi ayýsýnýn Daðýlým (%) Grafik 26. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Çalýþýlan Alanlarýn ezun Olunan Alana Göre Daðýlým (%) Grafik 27. ezun Olduktan onra Çalýþýlan Alanlarýn ezun Olunan Alan lgisinin Alan/Bölüm Durumuna Göre Daðýlým (%) Grafik 28. eslekî ve Teknik iseden ezun Olduktan onra Bir þte Çalýþanlarýn þini Hangi Yöntemle Bulduklarýnýn Daðýlýmý Grafik 29. Hafta Ortalama aç aat Çalýþýldýðýna Göre Daðýlým Grafik 30. Çalýþýlan þte Alýnan cretin, Asgari cretin Oranýna Göre Daðýlýmý Grafik 31. Çalýþýlan/Çalýþýlmakta Olunan þe laveten Ayni (al) veya akdi (Para) Gelir lde tmek Amacýyla Çalýþýlan Baþka þin Olup Olmamasýna Göre Daðýlýmý (%) Grafik 32. ezun Olduktan onra Çalýþýlan þten Ayrýlarak þsiz alýndýysa edenlerinin Daðýlýmý (%) Grafik 33. endi þini urabilme Durumuna Göre Daðýlýmý (%) Grafik 34. endi þ Yerinin Faaliyetini ürdürme Durumuna Göre Daðýlýmý (%) Grafik 35. endi þini uranlarýn, Yeterli Desteði Hangi aynaklardan aðladýklarýna Göre Daðýlýmý (%) Grafik 36. endi þini urmayý steyip Baþaramayanlarýn, Bunun ebeplerinin Daðýlýmý (%) XI

11 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 IATAA T A : Anadolu eslek isesi AT : Anadolu Teknik isesi CC : Computer umerical Control (Bilgisayar ontrollü Tezgahlar) : ndüstri eslek isesi ÞU : Türkiye þ urumu OGB : üçük ve Orta Ölçekli þletmeleri Geliþtirme ve Destekleme daresi Baþkanlýðý YO : eslek Yüksek Okulu TF : eslekî ve Teknik ðitim Fuarý D : ürekli ðitim Bilim ve ültür Derneði P : tatistical Packages for the ocial ciences (osyal Bilimler için statistik Paket Programý) : osyal igortalar urumu TU : Türkiye statistik urumu XII

12 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 BÖ I ÖZT 1.1 AAÞTIAI AACI Ankara'da, 2007 yýllarý arasýnda, meslekî ve teknik eðitim alarak mezun olan gençlerin kapsamlý bir envanterinin çýkarýlarak bir iþe girip girmediklerinin; iþe giremedilerse gerekçelerinin belirlenmesi ve politika belirleyicilere veri altyapýsý oluþturulmasý bu araþtýrmanýn temel amacýdýr. Bu temel amacýn arka planýnda, 'TU Hane Halký þ Gücü Anketi' bulunmaktadýr. Bu anket verilerinde genç iþsizler içerisinde meslekî ve teknik eðitim almýþ olanlarýn oranýnýn 2006 yýlýnda % 11,8 iken 2009 yýlýnda % 15,6'ya yükselmesi çok dikkat çekicidir. Bu ciddi artýþýn tersine deðiþtirilmesi ve bu gruba yönelik yapýlacak çalýþmalara yol göstermesi bakýmýndan bu tür bir envantere ihtiyaç duyulmaktadýr. Araþtýrmanýn kapsamýný, Ankara'nýn yýlý toplam nüfusunun % 68,2'ni oluþturan merkez ilçelerinden eçiören, Çankaya, Yenimahalle, amak ve incan ilçelerinde son beþ yýlda bütün meslekî orta öðretim kurumlarýndan mezun olan yaklaþýk öðrenci içerisinden örneklem yoluyla seçilen kýz ve erkek mezun oluþturmaktadýr. 1

13 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs AAÞTIAI G DUUU Araþtýrmada veri toplama aracý olarak, alan uzmanlarý tarafýndan amacý ve alt amaçlarý literatür ve saha taramasý yapýlarak geliþtirilmiþ, üç bölümden oluþan anket kullanýlmýþtýr. Anketin birinci bölümünde araþtýrmanýn örneklem grubu özellikleri ile ilgili maddelere; ikinci bölümünde araþtýrmaya katýlanlarýn kiþisel niteliklerine iliþkin maddelere; üçüncü bölümde ise araþtýrmaya katýlanlarýn okul, meslek ve iþ yaþamlarýyla ilgili maddelere yer verilmiþtir. Araþtýrmada veri toplama iþlemi isan 2012'de tamamlanmýþtýr. aha uygulamasý, araþtýrma þirketinin anketörleri tarafýndan birebir görüþme yoluyla gerçekleþtirilmiþtir. Araþtýrmada toplanan verilerin P'de analizleri yapýlmýþtýr. Verilerin frekans, yüzde ve kay kare analizleri yapýlmýþtýr. Bulgular tablolar ve grafiklerle gösterilmiþtir. 2

14 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs AAÞTIAYA Þ Ö BUGUA Örneklem Grubu Özelliklerine liþkin Bulgular: Örneklemin ilçelere göre daðýlým oraný; %26 eçiören, %22,7 Yenimahalle, %21,3 Çankaya, %15,9 amak ve %14,1 incan þeklindedir Örneklem Grubunun iþisel iteliklerine liþkin Bulgular: Örneklem grubunun %37,9'unu kadýnlar, %62,1'ini de erkekler oluþturmaktadýr. Görüþülen kiþilerin annelerinin %87,4'ü ev hanýmýdýr. Annelerin %56'sý ilkokul mezunu ve altý, %4'ü de üniversite ve üzeri mezunudur. Görüþülen kiþilerin babalarýnýn %34'ü ilkokul mezunu ve altý, %10'u da üniversite ve üzeri mezunudur. Görüþülen kiþilerin babalarýnýn %20'si iþ yeri sahibi, esnaf veya sanatkârdýr. Yine babalarýn %16,4'ü memur olup %37'si vasýflý/vasýfsýz iþçidir Örneklem Grubunun Okul, eslek ve þ Yaþamlarý ile lgili Bulgular: Görüþülen kiþiler, meslekî ve teknik liseden mezun olduklarý alaný tercih etme sebepleri %36,3'ü ilgi ve yeteneklerime uygun olmasý, %35,2'si ailem istediði için, %11,1'i piyasada ihtiyaç duyulan, aranan bir meslek olmasý seçeneklerini belirtirken, %6,5'i yükseköðretime giriþte avantajlý olmasý seçeneðini belirtmiþtir. Genel olarak meslekî ve teknik liseden mezun olunan alaný baþkasýna önerenlerin oraný %42 iken, önermeyenlerin oraný %58'dir. mkân verilse, yaygýn eðitim yoluyla (kurs, seminer vb.) bilgi becerilerini artýrmak için kendi mesleðiyle ilgili eðitim almak isteyenlerin oraný %55,1; baþka bir alanda eðitim almak isteyenlerin oraný %13,9 iken eðitim almak istemeyenlerin oraný %31'dir. eslekî ve teknik liselere iliþkin okulda kazanýlan bilgi, beceri ve yetkinlikler iþ yaþamý için yeterlidir görüþüne katýlanlarýn oraný %48,9 iken, katýlmayanlarýn oraný %49'dur. 3

15 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Okulda kazanýlan bilgi, beceri ve yetkinlikler iþ yaþamý için yeterlidir görüþüne katýlanlar en yüksek oranda %69,2 ile saðlýk meslek lisesi bölümleridir. Görüþe yüksek oranda katýlmayan bölüm türü ise %65,9 ile Giyim retim Teknolojisi mezunlarýdýr. eslekî ve teknik liselere iliþkin okuldaki atölye uygulamalarý iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir görüþüne katýlanlarýn oraný %48,1 iken, katýlmayanlarýn oraný %49'dur. eslekî ve teknik liselere iliþkin iþletmede yapýlan staj/beceri eðitimi uygulamalarýnýn iþ hayatýný tanýma ve iþ hayatýna uyum konusunda yeterlidir görüþüne katýlan %56,6 iken katýlmayanlarýn oraný %40 seviyesindedir. eslekî ve teknik liselere iliþkin okulda özellikle iþ arama, iþ kurma gibi konularýnda yeterince meslekî rehberlik yapýlmýþtýr görüþüne katýlan %45,4 iken, katýlmayanlarýn oraný %50 seviyesindedir. eslekî ve teknik liselerden mezun olduktan sonra yükseköðrenime devam edenlerden alanýyla ilgili sýnavsýz geçiþ yaparak eslek Yüksek Okullarýna (YO) devam edenlerin oraný %52,2'dir. ýnav kazanarak alanýyla ilgili YO'ya devam edenlerin oraný %28,4; alaný dýþýnda YO'ya devam edenlerin oraný %2,8; alanýyla ilgili 4 yýllýk fakülte/yüksekokul okuyanlarýn oraný %8,9'dur. Alaný dýþýnda 4 yýllýk fakülte veya yüksekokul okuyanlarýn oraný %7,7'dir. YO'da (sýnavsýz geçiþ ile) okuyanlar, en yüksek %65,7 oranla, saðlýk meslek lisesi bölümleridir. n düþük ise %16,9 oranla "Çocuk Geliþimi" bölümüdür. YO'da (sýnavla giriþ) okuyanlar en yüksek %47,5 oranla "Çocuk Geliþimi" bölümü iken en düþük %11,4 oranla "Yiyecek çecek Teknolojisi" bölümüdür. 4 yýllýk bir fakülte veya yüksekokulda okuyanlar içerisinde en yüksek orana %44,1 ile Giyim retim Teknolojisi" bölümü sahip iken en düþük orana %3,1 ile akine Teknolojisi" bölümü sahiptir. eslekî ve teknik bir liseden mezun olduktan sonra çalýþanlarýn %5,9'u kamu statüsündeki iþ yerlerinde; %88,4'ü özel statüdeki iþ yerlerinde ve %5,7'si ise kendi iþ yerini kurarak kendi iþ yerinde çalýþanlarlar oluþturmaktadýr. 4

16 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Çalýþanlardan, çalýþtýklarý alanýn mezun olduðu alanla tamamen ilgili olduðunu belirtenlerin oraný %48,9, kýsmen ilgili olduðunu belirtenlerin oraný %11,8 iken tamamen ilgisiz olduðunu belirtenlerin oraný %47,3'tür. Çalýþýlan alanýn kendi alanýyla tamamen ilgili olduðunu belirten mezunlardan en yüksek oran %82,4 ile Çocuk Geliþimi" bölümü mezunlarýna aittir. Çalýþýlan alanýn kendi alanýyla kýsmen ilgili olduðunu belirten mezunlardan en yüksek oran %44,4 ile Giyim retim Teknolojisi" bölümü mezunlarýna aittir. endi alanlarýndan tamamen ilgisiz bir alanda çalýþanlarýn en yüksek oraný %85 ile Yiyecek çecek Teknolojisi" bölümü mezunlarýna aittir. eslekî ve teknik liseden mezun olduktan sonra bir iþte çalýþanlarýn iþ bulma yöntemleri sorgulandýðýnda; %67,5'i tanýdýk vasýtasýyla, %10,9'u ilan (gazete, internet vb.) yoluyla iþ bulduklarýný belirtirken, %9,1'i de staj yaptýðý iþ yerinde çalýþtýðýný ifade etmiþtir. Çalýþan mezunlarýmýzýn kazançlarý irdelendiðinde; asgari ücretten az kazananlar içerisinde en yüksek oranla (%25) Yiyecek çecek Teknolojisi alaný; maaþlarýný asgari ücretten alanlar içerisinde en yüksek oranla (%100) Giyim retim Teknolojisi alaný; asgari ücretin iki katý ve üzerinde maaþ alanlar içerisinde en yüksek oranla ( %30,3) Biliþim Teknolojileri alaný bulunmaktadýr. ezun olduðu alanda kendi iþini kuranlarýn oraný %3, alaný dýþýnda kendi iþini kuranlarýn oraný %2,7 iken kendi iþini kuramayanlarýn oraný %94'tür. endi iþini kuranlarýn %64'ü yeterli destek ve kaynaðýn kendi birikimi/aile desteði olduðunu, %20'si banka kredi desteði ve %16'sý giriþimcilere yönelik destekler (OGB vb.) olduðunu belirtmiþtir. endi iþini kurmayý baþaramayanlarýn %88,4'ü sermayenin yetersiz olduðunu, %1,4'ü danýþmanlýk hizmetlerinin yetersiz olduðunu, %1,2'si ise iþyeri açma iþlemlerinin karmaþýklýðý ve sektöre girmenin zorluðunu belirtmiþtir. 5

17 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 BÖ II APO 2.1 AAÞTIAI APAI Ankara'nýn toplam nüfusunun %68,2'ini oluþturan merkez ilçelerden eçiören, Çankaya, Yenimahalle, amak ve incan'da son beþ yýlda bütün meslekî ortaöðretim kurumlarýndan mezun olan yaklaþýk öðrencimizden örneklem yolu ile seçilen toplam 1323 kýz ve erkek mezun öðrenci üzerinde anket yöntemiyle yüz yüze görüþülerek aþaðýdaki konularda saha araþtýrmasý yapýlmýþtýr. Bu araþtýrma sonucunda aþaðýdaki bilgilerin elde edilmesi amaçlanmýþtýr: 1. esleðiyle ilgili bir iþe yerleþenlerin sayýsý, 2. esleði dýþýnda iþe yerleþenlerin sayýsý, 3. Yükseköðretime devam edenlerin sayýsý, 4. endi iþini kuranlarýn sayýsý, 5. þe yerleþme bakýmýndan en çok tercih edilen alanlarýn tespiti, 6. þ hayatýna katýlamayanlarýn, katýlamamasýnýn sebepleri; a) þ yeri açabilmek için yeterli imkâna sahip olmamak, urumlarýn verdiði desteklerden haberdar olmamak, Bu tür destekleri bildiði halde kullanamayanlar, þ yeri açma prosedürlerinin karmaþýklýðý ve danýþmanlýk hizmetlerinin yetersizliði, b) ðitimini aldýðý alan itibarýyla iþ hayatýnýn gerektirdiði meslekî yeterliliklerin kazanýlmadýðýnýn düþünülmesi, c) ezun olduðu alan itibarýyla yeterli istihdam imkâný bulunmamasý, d) cret yetersizliði, e) endi isteðiyle çalýþmama, 6

18 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Araþtýrma ile Ankara'daki 5 merkez ilçede saha ve veri toplama çalýþmalarý ile bu ilçelerdeki eslek isesi mezunlarýnýn profili elde edilmiþtir. Bu aþamadan sonra, iþsiz mezunlarýmýzýn üretime kazandýrýlmasý için gerekli rehberlik çalýþmasý yapýlmalýdýr. Öncelikle, bu durumda olan mezunlarýmýzýn yürürlükteki mevzuat çerçevesinde ve AB normlarýna da en uygun olacak þekilde, üdürlüðümüze baðlý kurumlarda uzmanlaþmaya yönelik yetiþtirme kurslarýna saðlamak üzere gerekli çaba gösterilmelidir. ezun olunan alan / dal irdelemesi yapýlacaktýr. stihdam için ihtiyaç duyulan dallar tespit edilerek açýlmasý için gerekli çalýþmalar yapýlmalýdýr. stihdamý olmayan veya istihdam kapasitesinin üstünde mezun veren dallar da tespit edilerek, bu dallarýn yerine istihdamý mümkün olan dallarýn açýlabilmesi için gerekli çalýþmalar yapýlmalýdýr. Bölgelerinde iþ arayan listeleri de incelenerek gençlerimizin özellikle mezun olduklarý dal ile ilgili yeterli donanýmý nasýl kazanacaklarý konusunda tarama faaliyeti yapýlmalýdýr. Uygun þartlarýn oluþmasý durumunda, rehber öðretmenlerin de bulunacaðý ekipler oluþturularak, mezunlarýmýza iþ arama, iþ bulma ve iþ kurma konularýnda "yaþam koçu" sistemi gibi sürekli rehberlik hizmeti verilmelidir. Gençlerimizin kazanýmlarýna uygun meslek dallarý için ilgili meslek kuruluþlarý ile de görüþülerek de onlarý birer giriþimci olarak hazýrlamak hedeflenmektedir. lde edilen veriler ile e-okul modülü üzerinden mezunlarýmýzýn bilgileri güncellenerek, Ankara illi ðitim üdürlüðüne ait Ankara esleki Bilgi istemi-þ Arayanlar portalýnda düzenli yayýnlanmak suretiyle takibi saðlanmalýdýr. ezunlarýn izlenebilmesi için oluþturulacak otomatik mail sistemi ile meslek lisesi öðrencileri ile etkin bir bað kurulmalý, bilgilerinin yayýnlanmasý ve güncellenmesi saðlanmalýdýr. 7

19 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs AAÞTIA Ö Þ BG Araþtýrmanýn evrenini Ankara büyükþehir sýnýrlarý dâhilindeki tüm meslek lisesi mezunlarý oluþturmaktadýr. Araþtýrmanýn örneklemini ise ilçe nüfuslarýna göre oranlanarak seçilen 5 merkez ilçeden toplam 90 okuldan 1323 mezun oluþturmaktadýr. (k 1'de Okul istesi verilmiþtir.) Tablo 1. Örneklem ayýlarýnýn lçe üfuslarýna Göre Daðýlýmý Ç FUU % GÖÞ Þ AYII ÇÖ , ,0 YAHA , ,7 ÇAAYA , ,3 AA , ,9 CA , ,1 TOPA , ,0 (T yýlý verileri baz alýnmýþtýr.) % Araþtýrmada veri toplama aracý olarak, alan uzmanlarý tarafýndan amacý ve alt amaçlarý, literatür ve saha taramasý yapýlarak geliþtirilmiþ, üç bölümden oluþan anket kullanýlmýþtýr. Anketin birinci bölümünde araþtýrmanýn örneklem grubu özellikleri ile ilgili maddelere, ikinci bölümünde araþtýrmaya katýlanlarýn kiþisel niteliklerine iliþkin maddelere, üçüncü bölümde ise araþtýrmaya katýlanlarýn okul, meslek ve iþ yaþamlarýyla ilgili maddelere yer verilmiþtir. Araþtýrmada veri toplama iþlemine isan 2012'de baþlanmýþ, uygulama, araþtýrma þirketinin anketörleri tarafýndan birebir görüþme yoluyla gerçekleþtirilmiþtir. Araþtýrmada toplanan verilerin P FO WDOW 16.0 programýnda analizleri yapýlmýþtýr. Verilerin frekans, yüzde ve kay kare analizleri yapýlmýþtýr. Bulgular tablolar ve grafiklerle gösterilmiþtir. 8

20 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 2. ezun olunan okul türü OU T AYI YZD eslek isesi ,4 Anadolu eslek isesi ,0 Teknik ise 109 8,2 Anadolu Teknik isesi 89 6,7 eslekî ve Teknik ðitim erkezi 12 0,9 Çok Programlý ise 6 0,5 eslekî Açýk Öðretim isesi 4 0,3 TOPA ,0 ezun olunan okul türüne göre daðýlýmlarý, %62,4 eslek isesi, %21 ile Anadolu eslek isesi, %8,2 ile Teknik ise, %6,7 ile Anadolu Teknik isesi oluþturmaktadýr. Grafik:1 Görüþülen iþilerin mezun olunan okul türüne göre daðýlýmý (%) 9

21 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 3. eslekî ve teknik liseden mezun olunan alan/bölüm AA / BÖ AYI YZD lektrik / lektronik ,3 Blþm / Bilgisayar ,0 uhasebe / Finansman ,9 akine Teknolojisi ,6 Çocuk Geliþimi ,1 Yiyecek çecek Teknolojisi 92 7,0 aðlýk es. isesi (tümü) 69 5,2 etal Teknolojisi 68 5,1 Grafik ve Fotoðraf 54 4,1 Giyim retim Teknolojisi 50 3,8 TOPA ,0 eslekî ve teknik liseden mezun olunan alan/bölümler ve oranlarý þöyledir: %20,3 lektrik/lektronik, %19,0 Biliþim/Bilgisayar, %13,9 uhasebe/finansman, %11,6 akine Teknolojisi, %10,1 Çocuk Geliþimi, %7,0 Yiyecek çecek Teknolojisi, %5,2 aðlýk eslek iseleri (Tümü), %5,1 etal Teknolojisi, %4,1 Grafik ve fotoðraf, %3,8 Giyim retim Teknolojisi. Grafik:2 eslekî ve teknik liseden mezun olunan alan/bölüm daðýlýmý (%) 10

22 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 4. eslekî ve teknik liseden mezuniyet yýllarýna göre daðýlým ZUYT YII AYI YZD YII , YII , YII , YII , YII ,1 TOPA ,0 eslekî ve teknik liseden mezuniyet yýlýna göre yýlýnda %28,7, 2010 yýlýnda %24,6, 2009 yýlýnda %18,1, 2008 yýlýnda %15,5 iken 2007 yýlýnda mezun olanlarýn oraný %13,1'dir. Grafik:3 eslekî ve teknik liseden mezuniyet yýllarýna göre daðýlým (%) 11

23 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs Þ BG Görüþülen iþilerin iþisel Bilgileri; Bu kýsýmda araþtýrmaya katýlanlarýn cinsiyet, yaþ, medenî durum, kardeþ sayýsý, bireylerin kendilerinin, anne babalarýnýn eðitim durumlarý, meslekleri ve baðlý bulunduklarý sosyal güvenlik kurumuyla ilgili bulgulara yer verilmiþtir. Tablo 5. Örneklemin cinsiyet, yaþ ve medeni durumlarýna göre daðýlýmý CYT GÖ DAII AYI % adýn ,9 rkek ,1 TOPA ,0 YAÞA GÖ DAII AYI % 18 yaþ 102 7,7 19 yaþ ,1 20 yaþ ,0 21 yaþ ,8 22 yaþ ,4 23 yaþ ve üzeri ,0 TOPA ,0 D DUUA GÖ D AII AYI % vli 24 1,8 Bekar ,2 TOPA ,0 Örneklemin %37,9'unu kadýnlar, %62,1'ini de erkekler oluþturmaktadýr. Yaþ grubuna göre ise 18 yaþ %7,7, 19 yaþ %23,1, 20 yaþ %23,0, 21 yaþ %21,8, 22 yaþ %14,4 iken 23 yaþ ve üzeri %10 seviyesindedir. edeni duruma göre ise %98,2'si bekârdýr. 12

24 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 6. Görüþülen kiþilerin kardeþi olma durumu ve sayýlarý ADÞ AYI % Tek çocuk, kardeþi yok 118 8,9 1 kardeþi olan ,2 2 kardeþi olan ,1 3 kardeþi olan ,8 4 kardeþi olan 66 5,0 5 kardeþi olan 24 1,8 6 ve daha yukarý sayýda kardeþi olan 16 1,2 TOPA ,0 *Ortalama: 2,84 tandart apma: 1,245 Görüþülen kiþilerin tek çocuk olma (kardeþi olmama) %8,9, 1 kardeþi olan %34,2, 2 kardeþi olan %35,1'dir. 6 ve daha yukarý kardeþ sahibi olanlar %1,2'dir. Tablo 7. Görüþülen kiþilerin öðrenim durumu Ö DUUU AYI % ise mezunu ,4 Yüksekokul (ön lisans) devam ediyor ,5 Yüksekokul (ön lisans) mezunu 53 4,0 Fakülte / yüksekokul (lisans) devam ediyor ,7 Fakülte / yüksekokul (lisans) mezunu 6 0,5 TOPA ,0 Görüþülen kiþilerin %28,4'ü lise mezunu, %56,5'i yüksekokula (ön lisans) devam eden %56,5, yüksekokul (ön lisans) mezunu %4,0, fakülte/yüksekokula (lisans) devam eden %10,7, fakülte/yüksekokul (lisans) mezunu %0,5'tir. 13

25 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Grafik:4 Görüþülen kiþilerin öðrenim durumu (%) Tablo 8. Görüþülen kiþilerin bugüne kadar bir iþte çalýþýp/çalýþmama durumu ÇAIÞIP/ÇAIÞAA DUUU AYI % Bugüne kadar bir iþte çalýþtým ,5 Bugüne kadar bir iþte çalýþmadým ,5 TOPA ,0 Görüþülen kiþilerin %81,5'i bugüne kadar hiç çalýþmadýðýný, %18,5'i ise çalýþtýðýný belirtmiþtir. Grafik 5. Görüþülen kiþilerin bugüne kadar bir iþte çalýþýp çalýþmama durumu (%) 14

26 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs atýlýmcý Ailelerinin osyal Düzeyleri Bu kýsýmda araþtýrmaya katýlanlarýn cinsiyet, yaþ, medenî durum, kardeþ sayýsý, bireylerin kendilerinin, anne babalarýnýn eðitim durumlarý, meslekleri ve baðlý bulunduklarý sosyal güvenlik kurumuyla ilgili bulgulara yer verilmiþtir. Tablo 9. Görüþülen kiþilerin annelerinin öðrenim durumuna göre daðýlýmý Ö DUUU AYI % Okuryazar deðil 26 2,0 lkokul mezunu deðil, okuryazar 38 2,9 lkokul ,8 Ortaokul ,7 ise ,6 niversite 47 3,6 Yüksek lisans/doktora 7 0,4 TOPA ,0 Görüþülen kiþilerin annelerinin %55,7'sini ilkokul mezunu ve okuryazar olmayanlar, %19,7'si ortaokul mezunu, %20,6'sý lise mezunu, %4,1'de üniversite ve üzeri mezunlar oluþturmaktadýr. 15

27 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 10. Görüþülen kiþilerin annelerinin mesleklerine göre daðýlýmý AYI % snaf veya sanatkâr 15 1,1 v hanýmý ,4 Vasýflý teknik personel 6 0,5 Profesyonel meslek sahibi ( doktor, avukat, mühendis vs. ) 4 0,3 üdür, genel müdür üst veya orta düzey yönetici 2 0,2 asa baþý çalýþan memur 62 4,7 Vasýfsýz iþçi 47 3,6 mekli 30 2,2 TOPA 1.319* 100,0 * 4 kiþi, annesinin vefat ettiðini belirtmiþtir. Görüþülen kiþilerin annelerinin %87,4'ü ev hanýmýdýr. asa baþý çalýþan memur %4,7 iken, vasýflý/vasýfsýz iþçiler %4,1 oranýndadýr. Tablo 11. Görüþülen kiþilerin babalarýnýn öðrenim durumuna göre daðýlýmý Ö DUUU AYI % Okuryazar deðil 1 0,1 lkokul mezunu deðil, okuryazar 12 0,9 lkokul ,1 Ortaokul ,3 ise ,7 niversite 121 9,1 Yüksek lisans/doktora 10 0,8 TOPA ,0 Görüþülen kiþilerin babalarýnýn ilkokul mezunu ve altý olanlarýn oraný %34,1, ortaokul mezunu % 21,3, lise mezunu olanlarýn oraný %34,7, üniversite ve üzerinde mezun olanlarýn oraný da % 9,9'dur. 16

28 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 12. Görüþülen kiþilerin babalarýnýn mesleklerine göre daðýlýmý AYI % þ yeri sahibi veya ortaðý 7 0,5 snaf veya sanatkar ,6 Vasýflý teknik personel 66 5,1 Profesyonel meslek sahibi (doktor, avukat, mühendis vs.) 14 1,1 üdür, genel müdür, üst veya orta düzey yönetici 12 0,9 asa baþý çalýþan memur ,4 Vasýfsýz iþçi ,1 Çiftçi, balýkçý 6 0,5 mekli ,2 þsiz 8 0,6 TOPA 1.293* 100,0 * 30 kiþi, babasýnýn vefat ettiðini belirtmiþtir. Görüþülen kiþilerin babalarýnýn %20 civarý iþ yeri sahibi, esnaf veya sanatkârdýr. asa baþý çalýþan memurlarýn oraný %16,4 iken, vasýflý/vasýfsýz iþçiler ise %37.2 oranýndadýr. 17

29 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 13. Görüþülen kiþilerin baðlý bulunduklarý sosyal güvenlik kurumuna göre daðýlýmý OYA GV UUU AYI % ,0 mekli andýðý ,7 Bað-ur 103 7,8 Özel igorta 15 1,1 osyal güvencem yok 85 6,4 TOPA ,0 (Görüþülen kiþilerin %81,5'i hiç çalýþmadýðý için, verilen cevaplar ailenin sosyal güvencesini de içermektedir.) Görüþülen kiþilerin %72,0'ý, %12,7 emekli sandýðý, %7,8 bað-kur, %1,1'i özel sigorta sosyal güvencesine sahip olduðunu belirtirken, sosyal güvencesi olmayanlarýn oraný %6,4'tür. Grafik: 6 Görüþülen kiþilerin baðlý bulunduklarý sosyal güvence sistemi (%) 18

30 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs lköðretim kinci ademe Ders Baþarýlarý Bu kýsýmda araþtýrmaya katýlanlarýn lköðretim ya da Ortaokul mezuniyet not ortalamalarý, hangi akademik baþarýdaki öðrencilerimizin hangi tür okul ve alan/bölümleri tercih ettiði ile ilgili bulgulara yer verilmiþtir. Tablo 14. Görüþülen kiþilerin ilköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýna göre daðýlýmý ZUYT OT OTAAAI AAII AYI % ( ,0) 3 0,2 (2,1-2,5) 48 3,6 (2,6-3,0) ,1 (3,1-3,5) ,0 (3,6-4,0) ,2 (4,1-5,0) ,9 TOPA ,0 Görüþülen kiþilerin ilköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýna göre %31' (3,1-3,5) aralýðýnda, %30,2'si (3,6-4,0) aralýðýnda, %19,9'u (4,1-5,0) aralýðýnda, %15,1'i (2,6-3,0) aralýðýnda, %3,8'i de (...-2,5) aralýðýnda bulunmaktadýr. 19

31 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Grafik:7 Görüþülen kiþilerin ilköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýna göre daðýlým yüzdesi (%) 20

32 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 15. lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýnýn mezun olunan okul türüne göre daðýlýmý (%) ZU OUA OU T ( ) 2,0 2,1 2,5 2,6 3,0 3,1 3,5 3,6 4,0 4,1 5,0 TOPA Anadolu Teknik isesi 0,0 1,7 8,5 28,8 32,2 28,8 100,0 Anadolu eslek isesi 0,0 3,7 11,9 24,8 25,7 33,9 100,0 Teknik ise 0,0 2,8 16,7 34,7 29,2 16,7 100,0 eslek isesi 0,3 4,0 16,9 33,4 31,7 13,7 100,0 Diðer okullar 0,0 0,0 10,5 26,3 31,6 31,6 100,0 OTAAA 0,2 3,6 15,1 31,0 30,2 19,9 100,0 lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýnýn mezun olunan okul türüne göre daðýlýmýnda anlamlý bir farklýlýk vardýr. AT'lerde en yüksek not ortalamasý %32,2 oran ile (3,6-4,0) aralýðýndadýr. A'lerde en yüksek not ortalamasý %33,9 oran ile (4,1-5,0) aralýðýndadýr. Teknik iselerde en yüksek not ortalamasý %34,7 oran ile (3,1-3,5) aralýðýndadýr. eslek iselerinde en yüksek not ortalama %33,4 oran ile (3,1-3,5) aralýðýndadýr. Diðer okullar da en yüksek not ortalamasý %31,6 oranla (3,6-4,0) aralýðý ile (4,1-5,0) aralýðýndadýr. 21

33 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 16. lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýnýn mezun olunan alan/bölüm türüne göre daðýlýmý (%) ZU OUA AA/BÖ ( ) 2,0 2,5 2,6 3,0 3,1 3,5 3,6 4,0 4,1 5,0 TOPA Biliþim / Bilgisayar 0,0 1,1 12,2 34,8 25,4 26,5 100,0 lektrik / lektronik 0,0 3,8 12,6 38,5 24,2 20,9 100,0 uhasebe / Finansman 1,4 6,1 16,2 23,6 33,8 18,9 100,0 Çocuk Geliþimi 0,0 1,1 7,8 21,1 38,9 31,1 100,0 akine Teknolojisi 0,0 1,9 27,6 34,3 26,7 9,5 100,0 Yiyecek çecek Tekn. 0,0 7,1 14,3 22,9 41,4 14,3 100,0 aðlýk eslek isesi 0,0 5,1 5,1 41,0 30,8 17,9 100,0 Giyim retim 0,0 0,0 14,0 30,2 37,2 18,6 100,0 etal Teknolojisi 0,0 7,5 30,2 34,0 26,4 1,9 100,0 Grafik ve Fotoðraf 0,0 9,4 12,5 18,8 34,4 25,0 100,0 OTAAA 0,2 3,6 15,1 31,0 30,2 19,9 100,0 lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet ortalamasýnýn mezun olunan alan/bölüm türüne göre anlamlý bir farklýlýk vardýr. Görüþülen kiþilerden Biliþim/Bilgisayar, lektrik/lektronik, akine Teknolojisi, aðlýk eslek isesi (tümü), etal Teknolojisi, (3,1-3,5) aralýðýnda lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet ortalamasý ile kayýt yaptýrmýþlardýr. uhasebe, Çocuk Geliþimi, Yiyecek-çecek Teknolojileri, Giyim retim Teknolojileri ve Grafik-Fotoðraf alan/bölümlerine ise (3,6-4,0) aralýðýnda lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet ortalamasý ile kayýt yaptýrmýþlardýr. 22

34 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 17. lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýnýn eðitim durumuna göre daðýlýmý (%) T DUUU ( ) 2,0 2,1 2,5 2,6 3,0 3,1 3,5 3,6 4,0 4,1 5,0 TOPA ise mezunu 0,0 7,1 22,1 32,7 23,1 15,0 100,0 Yüksekokul (ön lisans) devam ediyor Yüksekokul (ön lisans) mezunu Fakülte/yüksekokul (lisans) devam ediyor/mezun 0,4 1,9 12,8 32,4 33,0 19,6 100,0 0,0 0,0 25,7 14,3 42,9 17,1 100,0 0,0 3,1 4,7 26,4 32,6 33,3 100,0 OTAAA 0,2 3,6 15,1 31,0 30,2 19,9 100,0 lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamalarýnýn eðitim durumuna göre daðýlýmýnda anlamlý bir farklýlýk vardýr. ise mezunlarýnýn not ortalamalarýnýn en yoðun olduðu aralýk %32,7 oranla (3,1-3,5) aralýðýdýr. YO'na devam edenlerin not ortalamalarýnýn en yoðun olduðu aralýk %33 oran ile (3,6-4,0) aralýðýdýr. YO mezunlarýnýn not ortalamalarýnýn en yoðun olduðu aralýk %42,9 oran ile (3,6-4,0) aralýðýdýr. Fakülte/yüksekokul (lisans) devam eden/mezun olanlarýn not ortalamalarýnýn en yoðun olduðu aralýk %33,3 oran ile (4,1-5,0) aralýðýdýr. 23

35 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 18. lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet not ortalamasýnýn yükseköðrenim durumuna göre daðýlýmý (%) YÖ DUUU ( ) 2,0 2,1 2,5 2,6 3,0 3,1 3,5 3,6 4,0 4,1 5,0 TOPA 2 yýllýk yüksekokul (sýnavsýz geçiþ) 2 yýllýk yüksekokul (sýnavla giriþ) 0,6 2,4 12,4 33,6 33,3 17,7 100,0 0,0 1,5 14,4 28,4 29,9 25,9 100,0 4 yýllýk fakülte/yüksekokul 0,0 1,9 5,6 23,1 39,8 29,6 100,0 OTAAA 0,2 3,6 15,1 31,0 30,2 19,9 100,0 lköðretim ikinci kademe (ortaokul) mezuniyet ortalamalarýnýn yükseköðrenim durumuna daðýlýmýnda göre anlamlý bir farklýlýk vardýr. YO'na (sýnavsýz geçiþ) devam edenlerin not ortalamalarýnýn en yoðun olduðu aralýk %33,6 oran ile (3,1-3,5) aralýðýdýr. YO'na (sýnavla giriþ) devam edenlerin not ortalamalarýnýn en yoðun olduðu aralýk %29,9 oran ile (3,6-4,0) aralýðýdýr. 4 yýllýk fakülte/yüksekokula devam edenlerin not ortalamalarýnýn en yoðun olduðu aralýk %39,8 oran ile (3,6-4,0) aralýðýdýr. 24

36 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 19. Görüþülen iþilerin ilköðretim ikinci kademede en baþarýlý olduðu en az bir dersin ders gruplarýna göre daðýlýmý D AYI % atematik-fen ve Teknoloji (Fen Bilgisi) ,4 Türkçe-osyal Bilgiler-Yabancý Dil ,8 Teknoloji Tasarým (þ ðitimi) -Biliþim Teknolojileri 126 9,5 Beden ðitimi-görsel sanatlar(esim)-üzik ,3 TOPA ,0 Görüþülen kiþilerin %50,8'i en baþarýlý olduðu ders grubu Türkçe-osyal Bilgiler- Yabancý Dil, %29,4 atematik-fen ve Teknoloji (Fen Bilgisi) ders gurubunda, %9,5 Teknoloji Tasarým (þ ðitimi)-biliþim Teknolojileri ders gurubunda olduðunu belirtirken, %10,3'ü de Beden ðitimi-görsel anatlar (esim)-üzik ders gurubunda olduklarýný belirtmiþlerdir. Grafik 8. Görüþülen iþilerin ilköðretim ikinci kademede en baþarýlý olduðu en az bir dersin ders gruplarýna göre daðýlýmý 25

37 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 20. Görüþülen iþilerin ilköðretim ikinci kademede en baþarýlý olduðu ders gruplarýnýn okul türüne göre daðýlýmý (%) ZU OUA OU T at.ematik- Fen ve Teknoloji (Fen Bilgisi) Türkçe-osyal Bilgiler-Yabancý Dil Teknoloji Tasarým (þ ðitimi)-biliþim Teknolojileri Beden ðitimi- Görsel anatlar (esim)-üzik TOPA Anadolu Teknik isesi Anadolu eslek isesi Teknik ise eslek isesi Diðer okullar 44,1 27,5 43,8 26,8 31,6 28,8 50,0 32,9 55,7 47,4 16,9 9,6 13,7 7,8 21,1 10,2 12,8 9,6 9,7 0,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 OTAAA 29,4 50,8 9,5 10,3 100,0 * 2 =36,769 P=0,000 lköðretim ikinci kademede en baþarýlý olunan en az bir ders gurubunun mezun olunan okul türüne göre daðýlýmýnda anlamlý bir farklýlýk vardýr. atematik Fen ve Teknoloji dersinde en baþarýlý olunan okul türü %44,1 ile Anadolu Teknik iseleridir. Türkçe osyal Bilgiler Yabancý Dil ders grubunda en baþarýlý olunan okul türü eslek iseleridir. Teknoloji Tasarým Biliþim Teknolojileri ders grubunda en baþarýlý olunan okul türü %21,1 ile diðer okullardýr. Beden ðitimi Görsel anatlar üzik ders grubunda en baþarýlý olunan okul türü %12,8 ile Anadolu eslek iseleridir. 26

38 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 21. Görüþülen iþilerin ilköðretim ikinci kademede en baþarýlý olduðu ders gruplarýnýn alan/bölüm türüne göre daðýlýmý (%) ZU OUA AA/BÖ atematik- Fen ve Teknoloji (Fen Bilgisi) Türkçe-osyal Bilgiler- Yabancý Dil Teknoloji Tasarým (þ ðitimi)- Biliþim Teknolojileri Beden ðitimi-görsel anatlar (esim)-üzik TOPA Biliþim / Bilgisayar 36,5 43,6 14,9 5,0 100,0 lektrik / lektronik 42,3 37,4 9,9 10,4 100,0 uhasebe / Finansman 27,0 54,1 8,1 10,8 100,0 Çocuk Geliþimi 14,6 75,3 1,1 9,0 100,0 akine Teknolojisi 34,0 43,4 6,6 16,0 100,0 Yiyecek çecek Teknolojisi 22,5 66,2 4,2 7,0 100,0 aðlýk eslek isesi 26,3 50,0 2,6 21,1 100,0 Giyim retim 4,7 72,1 9,3 14,0 100,0 etal Teknolojisi 21,2 44,2 25,0 9,6 100,0 Grafik ve Fotoðraf 18,2 57,6 12,1 12,1 100,0 OTAAA 29,4 50,8 9,5 10,3 100,0 * 2 =106,965 P=0,000 lköðretim ikinci kademede en baþarýlý olunan en az bir dersin mezun olunan alan/bölüm türüne göre anlamlý bir farklýlýk vardýr. atematik Fen ve Teknoloji dersinde en baþarýlý olunan bölüm %42,3 oran ile lektrik/lektronik bölümüdür. Türkçe osyal Bilgiler Yabancý Dil ders grubunda en baþarýlý bölüm Çocuk Geliþimidir. Teknoloji Tasarým Biliþim Teknolojileri ders grubunda en baþarýlý olunan bölüm %25 oran ile etal Teknolojileridir. Beden ðitimi Görsel anatlar üzik ders grubunda en baþarýlý olunan alan/bölüm %21,1 oranla aðlýk eslek iseleridir. 27

39 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 22. Görüþülen iþilerin ilköðretim ikinci kademede en gruplarýnýn eðitim durumuna göre daðýlýmý (%) baþarýlý olduðu ders T DUUU atematik-fen ve Teknoloji (Fen Bilgisi) Türkçe-osyal Bilgiler- Yabancý Dil Teknoloji Tasarým (þ ðitimi)-biliþim Teknolojileri Beden ðitimi-görsel anatlar (esim)-üzik TOPA ise mezunu 25,9 51,9 9,2 13,0 100,0 Yüksekokul (ön lisans) devam ediyor 31,5 48,0 10,7 9,7 100,0 Yüksekokul (ön lisans) mezunu 33,3 47,2 8,3 11,1 100,0 Fakülte / yük.okul (lisans) devam ediyor/mezun * 2 = P=0,203 28,9 59,4 5,5 6,3 100,0 OTAAA 29,4 50,8 9,5 10,3 100,0 lköðretim ikinci kademede en baþarýlý olunan en az bir dersin eðitim durumuna göre anlamlý bir farklýlýk yoktur. atematik Fen ve Teknoloji ders grubunda baþarýlý olma durumu %31,5 oranla yüksekokul (ön lisans) devam edenlerdir. Türkçe osyal Bilgiler Yabancý Dil ders grubunda baþarýlý olma durumu %59,4 oran ile fakülte/yüksekokul (lisans) devam eden ve mezun olanlardýr. Teknoloji Tasarýmý Biliþim Teknolojileri ders grubunda baþarýlý olma durumu %10,7 oran ile yüksekokul (ön lisans) devam edenlerdir. Beden eðitimi Görsel anatlar üzik ders grubunda baþarýlý olma durumu %13 oran ile lise mezunlarýdýr. 28

40 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Tablo 23. Görüþülen iþilerin ilköðretim ikinci kademede en baþarýlý olduðu ders gruplarýnýn yükseköðrenim durumuna göre daðýlýmý (%) YÖ DUUU atematik- Fen ve Teknoloji (Fen Bilgisi) Türkçe- osyal Bilgiler- Yabancý Dil Teknoloji Tasar m (þ ðitimi)- Biliþim Teknolojileri Beden ðitimi- Görsel anatlar (esim)- üzik TOPA 2 yýllýk yüksekokul (sýnavsýz geçiþ) 31,4 51,5 8,0 9,2 100,0 2 yýllýk yüksekokul (sýnavla giriþ) 32,7 42,6 14,4 10,4 100,0 4 yýllýk fakülte/yüksekokul 26,2 61,7 5,6 6,5 100,0 OTAAA 29,4 50,8 9,5 10,3 100,0 * 2 =14,847 P=0,021 lköðretim ikinci kademede en baþarýlý olunan en az bir dersin yükseköðrenim durumuna göre anlamlý bir farklýlýk vardýr. atematik Fen ve Teknoloji ders grubunda baþarýlý olma durumu %32,7 oran ile 2 yýllýk yüksekokul (sýnavla giriþ) okuyanlardýr. Türkçe osyal Bilgiler Yabancý Dil ders grubunda baþarýlý olma durumu %61,7 oran ile 4 yýllýk fakülte/yüksekokul okuyanlardýr. Teknoloji Tasarýmý Biliþim Teknolojileri ders grubunda baþarýlý olma durumu %14,4 oran ile 2 yýllýk yüksekokul (sýnavla giriþ) okuyanlardýr. Beden eðitimi görsel sanatlar müzik ders grubunda baþarýlý olma durumu %10,4 oran ile 2 yýllýk yüksekokul (sýnavla giriþ) okuyanlardýr. 29

41 T D AAA ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs OU Tercihler Bu kýsýmda araþtýrmaya katýlan bireylerin mezun olduðu alan/bölümü tercih ederken hangi etkiler ile hareket ettiklerinin ve alanýný baþka arkadaþlarýna öneripönermeme durumu ile ilgili bilgiler yer almýþtýr. Tablo 24. Görüþülen kiþilerin meslekî ve teknik liseden mezun olduðu alaný tercih etme sebebine göre daðýlým (%) (Birden fazla cevap alýndýðýndan toplam %100 ü geçmektedir.) ZU OUA AAI TCH T BB % lgi ve yeteneklerime uygun olmasý 36,3 Ailem istediði için 35,2 Piyasada ihtiyaç duyulan, aranan bir meslek olmasý 11,1 endi iþimi kurma imkanýnýn olmasý 10,7 Çok para kazanma ihtimalinin olmasý 6,8 Yükseköðretime giriþte avantajlý olmasý 6,5 Diðer* 4,3 *Diðer: Puandan dolayý, dershane yönlendirmesi, tavsiye, maddi im kânlardan dolayý vs. Görüþülen kiþilerin meslekî ve teknik liseden mezun olunan alaný tercih etme sebeplerinde %36,3'ü ilgi ve yeteneklerime uygun olmasý, %35,2'si ailem istediði için, %11,1'i piyasada ihtiyaç duyulan, aranan bir meslek olmasý olduðunu belirtirken, %6,5'i yükseköðretime giriþte avantajlý olmasý ný belirtmiþlerdir. 30

42 T B ve T D ÞZ POJ AAÞTIA APOU ayýs 2012 Grafik 9. Görüþülen kiþilerin meslekî ve teknik liseden mezun olduðu alaný tercih etme sebebine göre daðýlým (%) Tablo 25. eslekî ve teknik liseden mezun olunan alaný tercih etme sebebinin mezun olunan okul türüne göre daðýlýmý (%) (Birden fazla cevap alýndýðýndan toplam%100 ü geçmektedir.) ZU OUA OU T Ailem istediði için Çok para kazanma ihtimalinin olmasý endi iþimi kurma imkanýnýn olmasý Piyasada ihtiyaç duyulan, aranan bir meslek olmasý lgi ve yeteneklerime uygun olmasý Yükseköðretime giriþte avantajlý olmasý Diðer Anadolu Teknik isesi 36,3 9,6 6,8 16,4 22,6 9,6 Anadolu eslek isesi 29,5 5,7 11,4 12,5 32,8 7,5 5,3 Teknik ise 37,0 7,7 5,0 10,5 40,3 3,3 2,2 eslek isesi 37,2 6,5 11,8 10,4 38,3 6,1 4,5 Diðer okullar 28,6 2,0 2,0 0,0 42,9 26,5 0,0 OTAAA 35,2 6,8 10,7 11,1 36,3 6,5 4,3 eslekî ve teknik liseden mezun olunan alaný tercih etme sebebi ailem istediði için seçeneðini iþaretleyenler en yüksek %37,2 oran ile meslek liseleridir. Diðer okullarda %42,9 oran ile ilgi ve yeteneklerime uygun olmasý dýr. 3,4 31