Sıçanlarda Esmolol İnfüzyonu Sonrasında Beta Bloker Kesilme Sendromunun Araştırılması

Transkript

1 ORİJİNAL ARAŞTIRMA Sıçanlarda Esmolol İnfüzyonu Sonrasında Beta Bloker Kesilme Sendromunun Araştırılması Dr. Ayşe Pelin GİRGİN, a Dr. Hasan HEPAĞUŞLAR, a Dr. Nil HOCAOĞLU AKSAY, b Dr. Zahide ELAR, a Dr. Yeşim TUNÇOK b a Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD, b Farmakoloji AD, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, İzmir Ge liş Ta ri hi/re ce i ved: Ka bul Ta ri hi/ac cep ted: TARK nde sözlü olarak sunulmuştur. Ya zış ma Ad re si/cor res pon den ce: Dr. Ayşe Pelin GİRGİN Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD, İzmir, TÜRKİYE/TURKEY dr_pelingirgin@hotmail.com ÖZET Amaç: Bu ran do mi ze, kon trol lü, de ney sel ça lış ma da; β1 re sep tör blo ke ri olan es mo lo lün, ani ke sil me si son ra sın da be ta blo ker ke sil me sen dro mu na ne den olup ol ma dı ğı araş tı rıl dı. Ge reç ve Yön tem ler: DE ÜTF De ney Hay va nı Araş tır ma la rı Etik Ku ru lu ona yı son ra sı tra ke os to mi ve in va - ziv mo ni tö ri zas yon uy gu la nan 18 adet Wis tar-al bi no sı çan da, kalp atım hı zı (KAH) ve or ta la ma ar - ter ba sın cı (OAB) na ait baş lan gıç de ğer le ri kay de dil di. Kon trol gru bu na (n= 6); bo lus doz son ra sı, %0,9 NaCl 45 dk sü rey le in fü ze edil di. E150 (n= 6) ve E300 grup la rı na (n= 6); es mo lol, 0,5 mg/kg bo lus son ra sı, 45 dk sü rey le, sı ra sıy la, 150 ve 300 µg/kg/dk doz la rın da in fü ze edil di. İnfüz yon sü re - sin ce ve in füz yo nun ke sil me sin den son ra ki 30 dk bo yun ca kay de di len he mo di na mik ve ri ler, baş - lan gıç de ğer le ri nin yüz de si ola rak ifa de edil di. İsta tis tik sel de ğer len dir me de var yans ana li zi ve Stu dent s t tes ti kul la nıl dı, p< 0,05 dü ze yi an lam lı ka bul edil di. Bul gu lar: Grup lar ara sın da, baş lan - gıç de ğer le ri yö nün den is ta tis tik sel an lam lı fark sap tan ma dı (p> 0,05). Kon trol, E150 ve E300 grup la rın da KAH yüz de le ri, in füz yon so nun da; %99,0 (p> 0,05), %77,7 (p< 0,01), %79,5 (p< 0,01) ve in füz yon son ra sı 30. dk da; %98,8 (p> 0,05), %93,6 (p> 0,05), %87,3 (p< 0,05) (sı ra sıy la) ola rak; OAB yüz de le ri ise, in füz yon so nun da; %89,5 (p< 0,05), %62,8 (p< 0,01), %62,5 (p< 0,01) ve in füz yon sonra sı 30. dk da %80,3 (p< 0,01), %79,4 (p< 0,01), %77,7 (p< 0,05) ola rak be lir len di (sı ra sıy la). Otuz dk lık iz le me ait he mo di na mik ve ri ler baş lan gıç de ğer le ri nin üze ri ne çık ma dı. So nuç: Sı çan lar da, bo - lus do zu ta ki ben, 150 ve 300 µg/kg/dk doz la rın da uy gu la nan es mo lol in füz yo nu nun ani ke sil me si son ra sın da be ta blo ker ke sil me sen dro mu na ne den ol ma dı ğı be lir len di. Anah tar Ke li me ler: Sıçanlar, wistar; adrenerjik beta-antagonistler; esmolol ABSTRACT Objective: In this randomized, controlled, experimental study, we investigated if esmolol, β1 receptor blocker, causes beta blocker withdrawal syndrome or not after abrupt cessation. Material and Methods: After tracheostomy and invasive monitorization, baseline values of heart rate (HR) and mean arterial pressure (MAP) were recorded in 18 male Wistar rats. In control group (n= 6); after a bolus dose, 0.9% NaCl was infused for 45 minutes. In groups of E150 (n= 6) and E300 (n= 6), after a bolus dose (0.5 mg/kg), esmolol was infused with doses of 150 or 300 µg/kg/min for 45 minutes, respectively. The hemodynamic values obtained during infusion period and following 30 minutes were given as percentages of the baseline. Variance analysis and Student s t test were performed and a value of p< 0.05 was considered significant. Results: No statistical significance was found in regard to baseline values among groups (p> 0.05). Percentages of HR were 99.0% (p> 0.05), 77.7% (p< 0.01), 79.5% (p< 0.01) at the end of infusion, and 98.8% (p> 0.05), 93.6% (p> 0.05), 87.3% (p< 0.05) at the 30 th minute after stopping infusion in groups of control, E150 and E300, respectively. In those groups, percentages of MAP were 89.5% (p< 0.05), 62.8% (p< 0.01), 62.5% (p< 0.01) at the end of infusion, and 80.3% (p< 0.01), 79.4% (p< 0.01), 77.7% (p< 0.05) at the 30 th minute after the end of infusion, respectively. During 30 minutes of observation period, hemodynamic values did not exceed the baseline. Conclusion: It is determined that, after a bolus dose of esmolol, abrupt withdrawal of its infusion at doses of 150 or 300 µg/kg/min, do not cause beta blocker withdrawal syndrome in rats. Key Words: Rats, wistar; adrenergic beta-antagonists; esmolol Cop yright 2010 by Tür ki ye Kli nik le ri Tur ki ye Kli nik le ri J Anest Re a nim 2010;8(3):

2 SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. e ta ad re ner jik re sep tör blo ke ri kul la nan lar - da, ila cın ani ke sil me si son ra sı; hi per tan si - yon, ta şi kar di, tre mor, kı za rık lık, ter le me ve ba şağ rı sı ile ka rak te ri ze β blo ker ke sil me sen dro mu or ta ya çı ka bi lir. 1 Be ta blo ker ke sil me sen dro mu nun kli nik öne mi; özel lik le kar di yak prob le mi olan hasta lar da, ven tri kü ler arit mi, 2 ge çi ci an ji nal atak, 3 miyo kar di al is ke mi, 4 akut mi yo kard in fark tü sü (AMİ) 5,6 ve ölüm 6 gi bi is ten me yen kar di yak olay la - rın ge li şi mi ne kat kı da bu lun ma sı dır. Be ta blo ker - le rin ke sil me si son ra sın da or ta ya çı ka bi le cek re bo und et ki le rin mi ni ma li ze edil me si için, te da - vi nin ka de me li ola rak ke sil me si 7 ve ya bu ilaç la rın ke sil me si sı ra sın da çe şit li ön lem le rin alın ma sı öneril mek te dir. 4,8 Es mo lol, çok kı sa et ki li, in tren sek sem pa ti ko - mi me tik ak ti vi te si (İSA) si ve mem bran sta bi li ze edi ci özel li ği ol ma yan, β 1 se lek tif ad re ner jik re sep - tör blo ke ri dir. 1,9 Es mo lol, kli nik kul la nı ma gir di ği ilk yıl lar da hız lı et ki baş lan gı cı ve kı sa et ki sü re si ne de niy le, la rin gos ko pi ve en dot ra ke al en tü bas yo - na se kon der ge li şen he mo di na mik de ği şik lik le rin sa ğal tı mı gi bi ge nel lik le kı sa sü re li te da vi ler de ve bo lus ola rak uy gu lan mış tır. 10,11 An cak, son yıl lar da es mo lo lün, cer ra hi gi ri - şim ler sı ra sın da kon trol lü hi po tan si yon oluş tu rul - ma sı, 12 pe ri o pe ra tif is ke mi nin ön len me si, 13 mi yo - kar di yal is ke mi-re per füz yon ha sa rı nın azal tıl ma - sı, 14 pos to pe ra tif he mo di na mik dal ga lan ma la rın azal tıl ma sı 15 ve AMİ pre va lan sı nın dü şü rül me si 16 gi bi de ği şik en di kas yon lar la, in füz yon şek lin de ve uzun sü re li kul la nı mı gün de me gel miş tir. Bu ne den le di - ğer β blo ker le re ben zer şekil de es mo lo lün, be ta bloker ke sil me sen dro mu oluş tu rup oluş tur ma dı ğı önem ka zan mış tır. Bu de ney sel ça lış ma nın ama cı; anes te zi al tın - da ki sı çan lar da, iki fark lı doz da uy gu la nan es mo lol in füz yo nu son ra sın da, ila cın ani ke sil me si ile be ta blo ker ke sil me sen dro mu ge li şip ge liş me di ği nin araş tı rıl ma sı dır. GE REÇ VE YÖN TEM LER Bu ran do mi ze, kon trol lü, de ney sel ça lış ma, Do kuz Ey lül Üni ver si te si Tıp Fa kül te si De ney Hay va nı Araş tır ma la rı Etik Ku ru lu ona yı alın dık tan son ra, Do kuz Ey lül Üni ver si te si Tıp Fa kül te si Far ma ko lo - ji Ana bi lim Da lı La bo ra tu va rı n da Gu i de for the Ca re and Use of La bo ra tory Ani mal s pren sip le ri doğ rul tu sun da ger çek leş ti ril di. Ça lış ma da, Do kuz Ey lül Üni ver si te si Tıp Fa kül te si Mul ti di sip li ner De - ney Hay van la rı La bo ra tu va rı n dan sağ la nan ağırlık la rı g ara sın da de ği şen, 18 adet eriş kin, er kek, Wis tar-al bi no tü rün de sı çan kul la nıl dı. Sıçan lar araş tır ma baş lan gı cı na ka dar; en az 3 gün sürey le, 12 sa at ay dın lık-12 sa at ka ran lık or tam da ba rın dı rı la rak or ta ma adap tas yon la rı sağ lan dı. Beslen me, stan dart gı da (pel let ye mi) ile sağ lan dı ve su kı sıt la ma sı uy gu lan ma dı. De ney den 12 sa at ön ce sıçan lar aç bı ra kıl dı ve sa de ce su iç me le ri ne izin veril di. Sı çan la rın anes te zi le ri, in tra pe ri to ne al (IP) uygu la nan 500 mg/kg Üre tan (Sig ma Che mi cal Company, St. Lo u is, MO, USA) ve 50 mg/kg α-klo ra loz (Sig ma Che mi cal Com pany, St. Lo u is, MO, USA) ile sağ lan dı. Spon tan so lu num la rı ko ru nan sı çan la - ra, anes te zi uy gu la ma sın dan yak la şık 20 dk son ra, cer ra hi tra ke os to mi açıl dı ve tra ke a içi ne 8 Ga u ge na so gas trik ka nül yer leş ti ri lip tes pit edi le rek ha va yo lu açık lı ğı sağ lan dı. İnva ziv sis te mik ar ter ba sın cı nın iz len me si ve kan ör ne ği alın ma sı ama cıy la sağ ka ro tid ar ter hepa ri ni ze se rum fiz yo lo jik (100 Ü/mL) içe ren bir poli e ti len ka nül (PE 50 OD mm [in.].97 [.038] ID mm [in.].58 [.023]) ile ka nü le edil di. Ça lış ma da kul la - nı lan ilaç la rın in füz yo nu nu sağ la mak ama cıy la sol in ter nal ju gu ler ve ne ay nı tip te bir po li e ti len ka nül yer leş ti ril di. D 2 de ri vas yon da kalp atım hı zı ve ri tim ta ki bi ama cıy la, EKG kab lo la rı sağ el, sol el ve sağ aya ğa yer leş ti ril di. Vü cut sı cak lı ğı nın iz len me si ama cıy - la sı ça nın sırt böl ge si ne eks ter nal bir ısı pro bu yer leş ti ril di ve ça lış ma bo yun ca sı çan la rın nor mo - ter mik (37 C) ol ma sı için ça lış ma or ta mı nın sı cak - lı ğı ısı tı cı bir lam ba ile ko run du. Tra ke os to mi açıl ma sı, ar ter ve ven ka nü las - yon la rı sı ra sın da ki kan kay bı ne de niy le sı çan la - ra, 0,5 ml %0,9 luk NaCl so lüs yo nu in tra ve nöz bo lus şek lin de uy gu lan dı ve ar dın dan 2 ml/sa at in füz yo nu na (Bra un, Per fu sor Com pact S, Ger- 181

3 Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI many) baş lan dı. Sı çan la ra de ney bo yun ca tra ke - os to mi ka nü lü ara cı lı ğıy la %100 ok si jen in suf le edil di. Ar ter ka nü lü ne bağ la nan bir ba sınç trans dü se - ri (MLT844 Physi o lo gi cal Pres su re Trans du cer, İnter lab LTD, İstan bul, Tür ki ye) ile or ta la ma ar ter ba sın cı (OAB), EKG ile kalp atım hı zı (KAH) ve eks ter nal bir ısı pro bu ile vü cut sı cak lı ğı, Da ta Acqu i si ti on Sis tem (BI O PAC, MP30B-CE, 206B1564; USA) ara cı lı ğıy la kay de dil di. Sı çan la rın mo ni tö ri zas yo nu son ra sı, ar te ri yel kan gaz la rı ana li zi için 20 IU/mL he pa rin içe ren %0,9 luk NaCl so lüs yo nuy la yı kan mış in sü lin enjek tö rü ile 0,2-0,4 ml kan ör ne ği alın dı. Alı nan kan ör ne ği nin 3 ka tı vo lü me eş de ğer %0,9 luk NaCl solüs yo nu in tra ve nöz ve ril di. He mo di na mik pa ra met re le rin sta bil du ru ma gel me si için 15 dk bek len di (Sta bi li zas yon dö ne mi). Bu dö ne min so nun da; OAB ve KAH na ait baş lan - gıç de ğer le ri kay de dil di. Sı çan lar ran do mi ze ola rak, her grup ta al tı de ney hay va nı ola cak şekil de; (i) Kon trol Gru bu (%0,9 luk NaCl in füz yo nu), (ii) E 150 Gru bu (es mo lo lün 150 μg/kg/dk in füz yo nu) ve (ii- i) E 300 Gru bu (es mo lo lün 300 μg/kg/dk in füz yo nu) ola rak üç de ney gru bu na ay rıl dı. Kon trol Gru bu n da ki sı çan la ra (n= 6); %0,9 luk NaCl so lüs yo nu, in tra ve nöz 0.5 ml bo lus uy gu la - ma sı son ra sı, 45 dk bo yun ca 2 ml/sa at in füz yon la ve ril di. E 150 Gru bu n da ki sı çan la ra (n= 6); Es mo lol hid rok lo rür 0,5 mg/kg in tra ve nöz bo lus uy gu la ma - sı son ra sı (bo lus vo lü mü 0,5 ml), 45 dk bo yun ca 150 μg/kg/dk in füz yon la ve ril di (top lam in füz yon vo lü mü 1,5 ml). E 300 Gru bu n da ki sı çan la ra (n= 6); Es mo lol hid rok lo rür 0,5 mg/kg in tra ve nöz bo lus uy gu la ma - sı son ra sı (bo lus vo lü mü 0.5 ml), 45 dk bo yun ca 300 μg/kg/dk in füz yon la ve ril di (top lam in füz yon vo lü mü 1,5 ml). İnfüz yon dö ne mi ve ça lış ma ilaç la rı nın infüz yo nu nun ke sil me sin den son ra ki 30 dk bo yun - ca, OAB ve KAH de ğer le ri 5 dk ara lar la kay de dil di. Baş lan gıç de ğer le ri %100 ka bul edile rek, ça lış ma bo yun ca sap ta nan he mo di na mik de ğer ler, baş lan gıç de ğer le ri ne gö re yüz de ola rak ifa de edil di. Ça lış ma so nun da ar ter kan gaz la rı ana li zi için kan ör ne ği alın dı ve in tra ve nöz 100 mg/kg ti yo - pen tal ve ri le rek sı çan la rın ya şam la rı son lan dı rıl dı. Or ta ya çı kan atık lar bu bi ri min ku ral la rı na gö re yok edil di. İSTA TİS TİK SEL ANA LİZ Vü cut ağır lı ğı, ar te ri yel kan gaz la rı de ğer le ri, başlan gıç (sta bi li zas yon dö ne mi so nu), 45 dk lık infüz yon dö ne mi so nu ve ilaç in füz yo nu ke sil dik ten son ra ki 30. dk da el de edi len he mo di - na mik de ğer ler ile, ça lış ma bo yun ca el de edi len ve baş lan gıç de ğer le ri ne (%100) gö re yüz de olarak ifa de edi len he mo di na mik ve ri ler; grup lar ara sın da tek yön lü var yans ana li zi (ANO VA) ve iz le yen Tu key-kra mer tes tiy le kar şı laş tı rıl dı. Grup içi kar şı laş tır ma lar da Stu dent s t tes ti nin eş - ler ara sı far kın an lam lı lık tes ti (pa i red t test) kulla nıl dı (Graph Pad Prism Ver si on , Graph Pad Soft wa re, Inc.Ò). Tüm de ğer ler or ta la - ma ± stan dart ha ta (ort.±sh) ola rak gös te ril di. İsta tis tik sel ola rak, p< 0,05 dü ze yi an lam lı ka bul edil di. BUL GU LAR Sı çan la rın or ta la ma ağır lık la rı kon trol gru bun da 275,2 ± 9,3 g, E 150 gru bun da 284,2 ± 8,4 g ve E 300 gru bun da 280,8 ± 10,4 g ola rak sap tan dı. Grup lar ara sın da ağır lık yö nün den is ta tis tik sel an lam lı fark sap tan ma dı (p> 0,05). KALP ATIM HI ZI Grup la ra ait, baş lan gıç, in füz yon dö ne mi so nu ve in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da sap ta nan KAH de ğer le ri Tab lo 1 de su nul muş tur. Baş lan gıç or ta la ma KAH de ğer le ri yö nün den grup lar arasın da is ta tis tik sel an lam lı fark sap tan ma dı (p> 0,05). Tüm grup lar da, ça lış ma bo yun ca, baş lan gıç de ğe ri ne (%100) gö re sap ta nan KAH yüz de de ği - şik lik le ri Şekil 1 de su nul muş tur. Grup içi kar şı - laş tır ma lar da; Kon trol gru bun da KAH yüz de le ri; 182

4 SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. TABLO 1: Gruplara ait kalp atım hızı değerleri (atım/dk, ort. ± SH). Kontrol (n= 6) E 150 (n= 6) E 300 (n= 6) Başlangıç 423,8 ± 11,6 416,5 ± 17,2 404,2 ± 15,8 İnfüzyon Dönemi Sonu 419,2 ± 19,3 321,0 ± 3,2**, 319,2 ± 16,1**, İnfüzyon Kesildikten Sonraki 30.dk 418,2 ± 21,8 388,3 ± 14,4 351,8 ± 18,3* Grup içi karşılaştırmalarda: başlangıç değerine göre *p< 0,05, **p< 0,01, Gruplar arası karşılaştırmalarda: Kontrol ile E 150 arasında p< 0,01, Kontrol ile E 300 arasında p< 0,01, E 150 ile E 300 arasında istatiksel anlamlı fark yoktur. dik ten son ra ki 25. dk dan iti ba ren bu is ta tis tik sel an lam lı fark azal dı (p< 0,05). E 150 ve E 300 grup la - rın da; in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30 dk lık iz - lem dö ne mi bo yun ca KAH yüz de le rin de, baş lan gıç de ğer le ri ni aşan bir de ğer göz len me - di. ŞEKİL 1: Her üç grup ta; baş lan gıç de ğe ri ne (%100) gö re sap ta nan kalp atım hı zı (KAH) yüz de de ği şik lik le ri (inf: in füz yon). Grup içi kar şı laş tır ma lar da: baş lan gıç de ğe ri ne gö re *p< 0,05, **p< 0,01, Grup lar ara sı kar şı laş tır ma lar da: Kon trol ile E 150 gru bu ara sın da p< 0,05, p< 0,01, Kontrol ile E 300 gru bu ara sın da p< 0,05, # p< 0,01, E 150 ile E 300 gru bu ara sın da is ta tis tik sel an lam lı fark yok tur. in füz yon dö ne mi so nun da %99,0 ± 4,3 (p> 0,05), in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da %98,8 ± 5,1 (p> 0,05) ola rak sap tan dı. Bu grup ta, KAH yüz de - le ri açı sın dan ça lış ma bo yun ca is ta tis tik sel an lam - lı bir fark sap tan ma dı. E 150 gru bun da KAH yüz de le ri; in füz yon dö ne mi so nun da %77,7 ± 3,2 (p< 0,01), in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da %93,6 ± 3,2 (p> 0.05) ola rak sap tan dı. Bu grup ta in füz yon dö ne min de KAH yüz de le rin de göz le nen dü şüş, in füz yon ke sil dik ten son ra ki 10. dk ya ka - dar be lir gin ol mak üze re (p< 0,01), 20. dk ya ka dar is ta tis tik sel ola rak an lam lı fark ya rat tı (p< 0,05). Bu is ta tis tik sel fark, in füz yon ke sil dik ten son ra ki 25. dk dan iti ba ren or ta dan kalk tı (p> 0,05). E 300 gru bun da KAH yüz de le ri; in füz yon dö ne mi sonun da %79,5 ± 4,6 (p< 0,01), in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da %87,3 ± 4,0 (p< 0,05) ola rak saptan dı. Bu grup ta, in füz yon dö ne min de KAH yüzde le rin de göz le nen dü şüş, in füz yon ke sil dik ten son ra ki 20. dk ya ka dar is ta tis tik sel ola rak be lir - gin an lam lı fark ya rat tı (p< 0,01). İnfüz yon ke sil - Grup lar ara sı kar şı laş tır ma lar da; kon trol gru - bu ile her iki es mo lol gru bu ara sın da, in füz yon dö ne min de is ta tis tik sel ola rak an lam lı fark sap tan - dı (p< 0,05 ve p< 0,01). Bu is ta tis tik sel fark, in füz - yon ke sil dik ten son ra ki 10. dk dan iti ba ren or ta dan kalk tı. Ça lış ma nın ge ri ka lan kıs mın da, her üç grup ara sın da KAH yüz de le ri açı sın dan is - ta tis tik sel an lam lı fark sap tan ma dı (p> 0,05). Bu so nuç lar, in füz yon dö ne mi bo yun ca ila cın et kin - li ği ni ve in füz yon son ra sı dö nem de ila cın et ki si - nin or ta dan kalk tı ğı nı gös ter di. Tüm ça lış ma bo yun ca, E 150 gru bu ile E 300 gru bu ara sın da KAH yüz de le ri açı sın dan is ta tis tik sel ola rak an lam lı bir fark oluş ma dı (p> 0,05), an cak E 150 gru bun da infüz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da sap ta nan KAH yüz de si, baş lan gıç de ğe ri ne da ha faz la yaklaş tı. OR TA LA MA AR TER BA SIN CI (OAB) Grup la ra ait, baş lan gıç, in füz yon dö ne mi so nu ve in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da sap ta - nan OAB de ğer le ri Tab lo 2 de su nul muş tur. Grup lar ara sın da baş lan gıç OAB de ğer le ri yö nünden is ta tis tik sel an lam lı fark sap tan ma dı (p> 0,05). Tüm grup lar da, ça lış ma bo yun ca, baş lan gıç de ğe ri ne (%100) gö re sap ta nan OAB yüz de de ği - şik lik le ri Şekil 2 de su nul muş tur. Grup içi kar şı - laş tır ma lar da; Kon trol gru bun da; OAB yüz de le ri; in füz yon dö ne mi so nun da %89,5 ± 4.0 (p< 0,05), 183

5 Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI TABLO 2: Gruplara ait ortalama arter basıncı değerleri (mm Hg, ort. ± SH). Kontrol (n= 6) E 150 (n= 6) E 300 (n= 6) Başlangıç 113,7 ± 3,6 109,1 ± 4,7 104,5 ± 5,7 İnfüzyon Dönemi Sonu 101,3 ± 3,1* 68,2 ± 4,0**, 64,3 ± 2,3**, İnfüzyon Kesildikten Sonraki 30.dk 90,9 ± 4,0** 86,1 ± 2,3** 80,0 ± 6,4* Grup içi karşılaştırmalarda: başlangıç değerine göre *p< 0,05, **p< 0,01, Gruplar arası karşılaştırmalarda: Kontrol ile E 150 arasında p< 0,01, Kontrol ile E 300 arasında p< 0,01, E 150 ile E 300 arasında istatistiksel anlamlı fark yoktur. ŞEKİL 2: Her üç grupta; başlangıç değerine (%100) göre saptanan ortalama arter basıncı (OAB) yüzde değişiklikleri (inf: infüzyon). Grup içi karşılaştırmalarda: başlangıç değerine göre *p< 0,05, **p< 0,01, Gruplar arası karşılaştırmalarda: Kontrol ile E 150 arasında p< 0,01, Kontrol ile E 300 arasında p< 0,05, p< 0,01, E 150 ile E 300 arasında istatistiksel anlamlı fark yoktur. in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da %80,3 ± 4,4 (p< 0,01) ola rak sap tan dı. E 150 gru bun da OAB yüzde le ri; in füz yon dö ne mi so nun da %62,8 ± 4,2 (p< 0,01), in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da %79,4 ± 3,1 (p< 0,01) ola rak sap tan dı. Bu grup ta, OAB yüz de le rin de in füz yon dö ne min de göz le nen dü şüş, in füz yo nun 5. dk sın dan iti ba ren is ta tis tik - sel an lam lı fark ya rat tı (p< 0,05). İnfüz yo nun 10. dk sı ile in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk arasın da bu is ta tis tik sel fark be lir gin leş ti (p< 0,01). E 300 gru bun da OAB yüz de le ri; in füz yon dö ne mi so nun da %62,5 ± 3,9 (p< 0.01), in füz yon ke sil dik - ten son ra ki 30. dk da %77,7 ± 7,5 (p< 0.05) ola rak sap tan dı. Bu grup ta, OAB yüz de le rin de in füz yon dö ne min de göz le nen dü şüş, in füz yo nun 10. dk sın dan iti ba ren is ta tis tik sel an lam lı fark ya rat tı (p< 0,05). İnfüz yo nun 15. dk sı ile in füz yon ke sil - dik ten son ra ki 10. dk ara sın da is ta tis tik sel fark belir gin leş ti (p< 0,01). İnfüz yon ke sil dik ten son ra ki 25. ve 30. dk lar da bu is ta tis tik sel an lam lı fark azal - dı (p< 0,05). Grup lar ara sı kar şı laş tır ma lar da; kon trol gru - bu ile E 150 gru bu ara sın da; in füz yon dö ne mi nin 5. dk sın dan iti ba ren in füz yon dö ne mi so nu na ka dar p< 0,01 dü ze yin de, kon trol gru bu ile E 300 gru bu ara sın da; in füz yon dö ne mi nin 15. dk sın dan iti ba - ren p< 0,05, in füz yon so nun da p< 0,01 dü ze yin de ola cak şekil de be lir gin le şen is ta tis tik sel an lam lı fark sap tan dı. İnfüz yon ke sil dik ten son ra ki 30 dk lık iz lem dö ne mi bo yun ca, her üç grup ara sın da OAB yüz de le ri açı sın dan is ta tis tik sel an lam lı fark sap tan ma dı. Tüm ça lış ma bo yun ca, E 150 gru bu ile E 300 gru bu ara sın da OAB yüz de le ri açı sın dan is ta - tis tik sel ola rak an lam lı bir fark oluş ma dı (p> 0,05). Bu na kar şın, E 150 gru bun da, in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk da sap ta nan de ğer ler, E 300 gru bu na kı yas la baş lan gıç de ğer le ri ne da ha faz la yak laş tı. An cak, her iki grup ta, 30 dk lık iz lem dö ne mi boyun ca or ta la ma ar ter ba sınç la rı, baş lan gıç de ğer le - ri nin üze ri ne çık ma dı. Ça lış ma da sta bi li zas yon dö ne mi ön ce sin de ve ilaç in füz yo nu ke sil dik ten son ra ki 30. dk da, ok si - jen des te ğin de alı nan kan ga zı ör nek le ri de ğer len - di ril di. Sta bi li zas yon dö ne mi ön ce si Kon trol, E 150 ve E 300 grup la rın da Pa O 2 ; sı ra sıy la, 115,6 ± 21,11 mmhg, 140,3 ± 41,01 mmhg ve 125,6 ± 43,77 mmhg ola rak sap tan dı. Ay nı dö nem de Pa CO 2 ise Kon trol, E 150 ve E 300 grup la rın da; sı ra sıy la 36,67 ± 2,67 mmhg, 40,30 ± 2,32 mmhg ve 38,05 ± 2,05 mmhg ola rak sap tan dı. İnfüz yon ke sil dik ten sonra ki 30. dk. da Kon trol, E 150 ve E 300 grup la rın da Pa O 2 ; sı ra sıy la, 155,6 ± 29,29 mmhg, 174,0 ± 40,1 mmhg ve 136,7 ± 48,12 mmhg sap tan dı. Ay nı dönem de Pa CO 2 ise Kon trol, E 150 ve E 300 grup la rın - da; sı ra sıy la, 38,80 ± 1,95 mmhg, 45,68 ± 1,68 mmhg ve 40,97 ± 2,49 mmhg ola rak sap tan dı. 184

6 SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. Grup içi ve grup lar ara sı Pa O 2 ve Pa CO 2 de ğer len - dir me le rin de is ta tis tik sel an lam lı fark sap tan ma dı (p> 0,05, p> 0,05). Tüm grup lar da eks ter nal vü cut sı cak lı ğı ça lış ma bo yun ca nor mal de ğer ler ara sın - da tu tul du. TAR TIŞ MA Sı çan lar da ya pı lan bu de ney sel ça lış ma da; es mo lol in füz yo nu son ra sın da, ila cın ani ke sil me si nin be ta blo ker ke sil me sen dro mu na yol açıp aç ma dı ğı araştı rıl mış tır. Bo lus doz (0,5 mg/kg) son ra sı, 45 dk sürey le 150 μg/kg/dk ve ya 300 μg/kg/dk doz la rın da in fü ze edi len es mo lo lün, ani ke sil me si son ra sın da; 30 dk lık iz lem dö ne mi bo yun ca hi per tan si yon ve ta şi kar di ile ka rak te ri ze be ta blo ker ke sil me sendro mu göz len me miş tir. Be ta blo ker ke sil me sen dro mu nu araş tı ran çalış ma lar da, eg zer siz ve ya isop ro te re nol in füz yo nu ile in dük le nen ta şi kar di, 2,7,17,18 β ad re ner jik re sep - tör sa yı sın da ki de ği şik lik ler, 19 plaz ma epi nef rin ve no re pi nef rin dü zey le ri, 2,4,7 re nin, 4 ti rok sin ve tri i o - dot ro nin se vi ye le ri 20 in ce len miş ve ya sis te mik ar ter ba sın cı ve KAH gi bi he mo di na mik pa ra met re ler ta - kip edil miş tir. 2,4,7,8,19 Tyge sen ve ark.; 8 KAH de ği - şik lik le ri ni, kar di yak oto no mik den ge nin no ninva ziv bir gös ter ge si ola rak ta nım la mış ve ad re ner - jik hi per sen si ti vi te nin be lir len me sin de et kin ol du - ğu nu be lirt miş ler dir. Be ta blo ker ke sil me sen dro - mu nu araş tı ran ça lış ma mız da, KAH ve OAB na ait de ği şik lik ler araş tı rıl mış tır. Ad re ner jik blo kaj du ru mun da, β ad re ner jik resep tör sa yı sı ar tı şı nın 30 dk için de ge liş ti ği nin bildi ril miş ol ma sı 1 ve tav şan lar da 45 dk lık es mo lol in füz yon sü re si nin uzun sü re li in füz yon ola rak tanım lan ma sı 21 ne de niy le ça lış ma mız da in füz yon süre si 45 dk ola rak be lir len miş tir. Eli mi nas yon ya rı öm rü 9 dk olan es mo lo lün, in füz yon şek lin de uygu lan dı ğın da et ki si nin, in füz yo nu ke sil dik ten son - ra mak si mum dk için de or ta dan kalk tı ğı bil di ril di ğin den, 9,22 he mo di na mik pa ra met re ler, çalış ma mız da ila cın ke sil me sin den son ra 30 dk boyun ca iz len miş tir. Ça lış ma mız da in füz yon dö ne mi so nun da kon trol gru bu na kı yas la, es mo lol grup la rın da KAH ve OAB yüz de le rin de göz le nen dü şüş ler ilacın et kin li ği ni or ta ya koy muş tur. Mit ro vic ve ark., 23 es mo lo lü 0.5 mg/kg bo lus doz son ra sı, 200 μg/kg/dk in füz yon şek lin de uy gu la dık la rı ça lış - ma la rın da, KAH nda %10 luk, sis to lik ar ter ba sın - cın da %9 luk bir dü şüş sap ta mış lar dır. Fen ner ve ark. 24 ise, bo lus doz son ra sı, bir sa at bo yun ca or ta - la ma 50.5 μg/kg/dk do zun da uy gu la dık la rı es mo - lol in füz yo nu ile OAB nda %30 dü ze yin de bir azal ma bil dir miş ler dir. Orn ste in ve ark., 25 kon t- rol lü hi po tan si yon oluş tur mak ama cıy la uy gu la - dık la rı ve OAB ı nı %15 dü şü ren es mo lol do zu nu or ta la ma 197 μg/kg/dk ola rak sap ta mış lar ve bu doz lar da KAH nda %12 lik azal ma göz le miş ler dir. Gre ens pan ve ark. 26 ise; 0.5 mg/kg bo lus doz sonra sı 200 μg/kg/dk in füz yon şek lin de uy gu la dık la - rı es mo lo lün, sis te mik ar ter ba sınç la rın da %10, KAH ın da %7 lik bir azal ma oluş tur du ğu nu sap ta - mış lar dır. Es mo lol grup la rın da, in füz yon ke sil dik ten son ra ki 30. dk için de kay de di len KAH ve OAB değer le rin de, in füz yon so nu de ğer le re gö re be lir gin bir yük sel me sap tan mış an cak baş lan gıç de ğer le ri - nin üze ri ne çı kan KAH ve OAB de ğe ri göz len me - miş tir. İnfüz yo nun ke sil me sin den son ra ki 30. dk da; Kon trol, E 150 ve E 300 Grup la rın da baş lan gıç de ğer le ri ne kı yas la, KAH yüz de le ri, sı ra sıy la; %98.8, %93.6, %87.3 ola rak sap tan mış, OAB yüzde le ri ise sı ra sıy la; %80.3, %79.4, %77.7 ola rak belir len miş tir. Orn ste in ve ark.nın 25 ça lış ma sın da, es mo lol in füz yo nu ke sil dik ten son ra ki 15.dk da baş lan gıç de ğer le ri ne gö re KAH ın da %4 lük ve OAB nda %12 lik dü şük lü ğün de vam et ti ği, 30 dk da ise baş lan gıç de ğer le ri ne ya kın de ğer ler el de edil di ği be lir til miş tir. Bu na kar şın; Gre ens pan ve ark.; 26 es mo lol in füz yo nu nun ke sil me sin den sonra ki 30. dk da, sis te mik ar ter ba sınç la rı nın baş lan - gıç de ğer le ri ne dön dü ğü nü, KAH nda ise %6 dü ze yin de bir yük sel me ol du ğu nu bil dir miş ler - dir. Be ta blo ker ke sil me sen dro mu nun de ney sel ola rak en ge niş araş tı rıl dı ğı ajan prop ra no lol - dür. 17,19 Ebii ve ark., 19 spon tan hi per tan sif sı çan - lar da, 10 haf ta sü re ile oral yol dan uy gu la nan prop ra no lol te da vi si nin ke sil me si son ra sın da be - ta blo ker ke sil me sen dro mu ge liş ti ği ni bil dir miş - 185

7 Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI ler dir. Me top ro lol, 7 oks pre no lol 18 ve pin do lo lün 27 de ben zer et ki ler oluş tur du ğu or ta ya kon muş - tur. Be ta blo ker ke sil me sen dro mu; β ad re ner jik re sep tör sa yı sın da ki ar tış so nu cu ge li şen ad re ner - jik hi per sen si ti vi te ye, 4,17,19,28 plaz ma ka te ko la min ar tı şı na 7, plaz ma re nin ve ti ro id hor mon dü zey le - rin de yük sel me ye 1,29 ve art mış trom bo sit ag re gas - yo nu so nu cu sa lı nan trom bok san A 2 ye bağ lı ge li şen va so kons trik si yo na bağ lı ola bi lir. 29 Çe şit li β blo ker le rin ke sil me sin den son ra göz le nen re bo - und fe no me ni nin ti pi, şid de ti ve sık lı ğı nı be lir le - yen bu ilaç la rın fark lı far ma ko lo jik özel lik le ri dir. 30 Be ta blo ker le rin ani ke sil me sin den son ra re bo und et ki göz len me ris ki; İSA ya sa hip ol ma yan lar da, ISA (+) olan la ra gö re da ha yük sek tir. 19,29,31 Ay rı ca, ISA (-) ad re ner jik re sep tör blo ker le ri nin ani ke sil - me si son ra sı kar di yak arit mi oluş ma sık lı ğı nın da - ha faz la ol du ğu, ISA var lı ğı nın re bo und et ki le re kar şı ko ru yu cu ola bi le ce ği be lir til miş tir. 31 Ebi i ve ark.nın 19 yap tık la rı bir ça lış ma da, prop ro no lol sonra sı re bo und fe no me ni göz len miş, kar te o lol son ra - sı ise göz len me miş tir. Ça lış ma cı lar bu so nu cu, prop ra no lo lün ISA (-), kar te o lo lün ISA (+) özel lik - te ol ma sı na bağ la mış lar dır. Ça lış ma mız da es mo lo - lün, ate no lol, 28 kar ve di lol 19 ve la be to lo le 32 ben zer şekil de be ta blo ker ke sil me sen dro mu na ne den olma dı ğı sap tan mış tır. Prop ra no lol gi bi, ISA (-) bir β ad re ner jik re sep tör blo ke ri ol ma sı na rağ men esmo lol ile re bo und fe no me ni nin göz len me me si, be - ta blo ker ke sil me sen dro mu nun oluş ma sın da di ğer fak tör le rin da ha et kin ol du ğu nu dü şün dür müş - tür. Li te ra tür de, es mo lo lün re bo und et ki oluş tu rup oluş tur ma dı ğı hak kın da bil gi su nan kı sıt lı sa yı da araş tır ma var dır Mit ro vic ve ark., 23 ko ro ner ar - ter has ta la rın da es mo lol ile gal lo pa mil in füz yo nu - nun, an ti is ke mik, he mo di na mik ve nö ro hu mo ral et ki le ri ni kar şı laş tır dık la rı bir ça lış ma da, her iki ilaç son ra sın da da, ref leks sem pa tik sis tem ak ti vas - yo nu nun göz len me di ği ni be lirt miş ler dir. Fen ner ve ark., 24 ya yın la dık la rı bir ol gu su nu mun da, to ra sik aor ta nın trav ma tik tran sek si yo nu nun ona rı mı sı ra - sın da, ar te ri yel ba sın cın in tra o pe ra tif kon tro lün de, es mo lol ve sod yum nit rop rus si din et kin li ği ni kar şılaş tır mış lar dır. İndük si yon son ra sı, bo lus doz uygu la mak sı zın 150 μg/kg/dk es mo lol in füz yo nu na baş lan mış ve 1 sa at bo yun ca OAB nı 63 mmhg, KAH nı 99 atım/dk dü ze yin de tu ta cak şekil de infüz yon tit re edil miş tir. Kul la nı lan or ta la ma in füz - yon do zu 50.5 μg/kg/dk ola rak be lir til miş tir. Es mo lol in füz yo nu ke sil dik ten 20 dk son ra sod yum nit rop rus sid in füz yo nu na ge çil miş ve he mo di na - mik et ki le ri ne ba kıl mış tır. So nuç ola rak; es mo lo - lün ar te ri yel ba sınç kon tro lün de sod yum nit rop rus sid ka dar et kin ol du ğu ve sod yum nit rop rus sid ile göz le ne bi len ref leks ta şi kar di ye ve Pa O 2 dü şük - lü ğü ne ne den ol ma dı ğı bil di ril miş tir. Ben zer şekil - de, Orn ste in ve ark., 25 lum bar füz yon ve se reb rovas kü ler cer ra hi uy gu la nan 20 has ta da, kon trol lü hi po tan si yon oluş tu rul ma sı için es mo lol ile sod yum nit rop rus si din et ki le ri ni kar şı laş tır mış lar ve es mo - lo lün ke sil me son ra sı ref leks ta şi kar di ve re bo und hi per tan si yo na ne den ol ma dı ğı nı bil dir miş ler dir. Bu ça lış ma da; es mo lol 750 μg/kg bo lus doz son ra sı, 100 μg/kg/dk in füz yon ile ve ril miş ve in füz yon, iste nen OAB de ğe ri sağ la nın ca ya ka dar, mak si mal doz 300 μg/kg/dk yı aş ma ya cak şekil de ar tı rıl mış - tır. Kul la nı lan or ta la ma es mo lol in füz yon do zu 195 μg/kg/dk ola rak be lir til miş tir. Yak la şık 90 dk ilaç in füz yo nu uy gu la nan ça lış ma da, in füz yo nun ke sil - me si son ra sı ya pı lan 30 dk lık iz lem de, nit rop rus sid gru bun da OAB nda baş lan gıç de ğe ri ne gö re %13.9 luk an lam lı bir ar tış sap ta nır ken, es mo lol gru bun da is ta tis tik sel ola rak an lam lı bu lun ma yan %7.4 lük bir yük sel me göz len miş tir. Es mo lol grubun da bir has ta da kı sa sü re li at ri yal er ken vu ru geliş miş tir. Her iki grup ta da, KAH nda in füz yon son ra sı ref leks bir ar tış göz len me miş tir. Bu na kar şın es mo lo lün elek tro fiz yo lo jik özellik le ri nin araş tı rıl dı ğı bir kli nik ça lış ma da, ola sı bir re bo und fe no me ni ne yol aça bi le ce ği bil di ril miş - tir. 26 De ği şik kli nik en di kas yon lar la 14 has ta da elek tro fiz yo lo jik in ce le me nin ya pıl dı ğı bu ça lış ma - da; es mo lol 500 μg/kg/dk do zun da 3-5 dk sü re ile uy gu la nan yük le me do zu son ra sı, 8-40 dk bo yun ca 300 μg/kg/dk do zun da in fü ze edil miş ve ilaç eli mi - nas yon fa zı 30 dk ola rak alın mış tır. Ya pı lan öl çümler de es mo lo lün in füz yon sı ra sın da, si nus no du ve at ri yo ven tri kü ler nod ile ti mi ni ya vaş lat tı ğı nı, KAH nda an lam lı bir dü şüş ya rat tı ğı nı, ar ter ba sın - cın da ki düş me nin ise is ta tis tik sel ola rak an lam lı ol- 186

8 SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. ma dı ğı nı sap ta mış lar dır. İnfüz yon ke sil dik ten 30 dk son ra; di ğer elek tro fiz yo lo jik pa ra met re ler norma le dö ner ken, ola sı bir re bo und fe no me ni ni düşün dü re cek şekil de; si nus sik lus sü re si, si nus no du der len me za ma nı, at ri yo ven tri kü ler nod fonk si yo - nel ref rak ter pe ri yo du ve at ri yal efek tif ref rak ter pe ri yot ta kon trol de ğer le ri ne gö re kı sal ma göz len - miş tir. Ar ter ba sın cı de ğer le rin de an lam lı bir yüksel me oluş maz ken, KAH nda kon trol de ğer le ri ne kı yas la re bo und bir ar tış sap tan mış tır. El de et ti ği miz so nuç lar; re bo und fe no me ni ne ne den ol du ğu bil di ri len β blo ker ajan la rın ke sil - me si sı ra sın da alın ma sı öne ri len ön lem le rin, esmo lol in füz yo nu son ra sın da ge rek li ol ma dı ğı nı dü şün dür müş tür. Bu nun la bir lik te, in san lar da be - ta blo ker ke sil me sen dro mu nun is ten me yen kardi yak olay la ra yol aça bil me ola sı lı ğı ne de niy le, bu de ney sel araş tır ma nın so nuç la rı nın kli nik prospek tif bir ça lış ma ile des tek len me si ge rek mek te - dir. 1. Moss J, Glick D. The au to no mic ner vo us system. In: Mil ler RD, ed. Mil ler s Anest he si a. 6 th ed. Phi la delp hi a: El se vi er Churc hill Li ving sto - ne; p Frish man WH, Kle in N, Strom J, Co hen MN, Sha mo on H, Wil lens H, et al. Com pa ra ti ve effects of ab rupt with dra wal of prop ra no lol and ve ra pa mil in an gi na pec to ris. Am J Car di ol 1982;50(5): Mil ler RR, Ol son HG, Ams ter dam EA, Ma son DT. Prop ra no lol-with dra wal re bo und phe no - me non. Exa cer ba ti on of co ro nary events af ter ab rupt ces sa ti on of an ti an gi nal the rapy. N Engl J Med 1975;293(9): Egs trup K. Tran si ent myo car di al isc he mi a af - ter ab rupt with dra wal of an ti an gi nal the rapy in chro nic stab le an gi na. Am J Car di ol 1988;61 (15): Sham mash JB, Trost JC, Gold JM, Ber lin JA, Gol den MA, Kim mel SE. Pe ri o pe ra ti ve be tabloc ker with dra wal and mor ta lity in vas cu lar sur gi cal pa ti ents. Am He art J 2001;141(1): Fo na row GC, Ab ra ham WT, Al bert NM, Sto - ugh WG, Ghe org hi a de M, Gre en berg BH, et al. Inf lu en ce of be ta-bloc ker con ti nu a ti on or with dra wal on out co mes in pa ti ents hos pi ta li - zed with he art fa i lu re: fin dings from the OP TI - MI ZE-HF prog ram. J Am Coll Car di ol 2008;52 (3): Ols son G, Hjem dahl P, Rehn qvist N. Re bo und phe no me na fol lo wing gra du al with dra wal of chro nic me top ro lol tre at ment in pa ti ents with isc he mic he art di se a se. Am He art J 1984;108 (3 Pt 1): Tyge sen H, An ders son B, Di Le nar da A, Rund qvist B, Si nag ra G, Hjal mar son A, et al. Po ten ti al risk of be ta-bloc ka de with dra wal in con ges ti ve he art fa i lu re du e to ab rupt au to - no mic chan ges. Int J Car di ol 1999;68(2): KAYNAKLAR 9. Ben fi eld P, Sor kin EM. Es mo lol. A pre li mi nary re vi ew of it s phar ma cody na mic and phar ma - co ki ne tic pro per ti es, and the ra pe u tic ef fi cacy. Drugs 1987;33(4): Oda Y, Nis hi ka wa K, Ha se I, Asa da A. The short-ac ting be ta1-ad re no cep tor an ta go nists es mo lol and lan di o lol sup press the bis pec tral in dex res pon se to trac he al in tu ba ti on du ring se vof lu ra ne anest he si a. Anesth Analg 2005; 100(3): Alı cı AB, Öl mez G, Ak kuş Z. [Are the car di o - se lec ti ve ß-bloc kers ef fec ti ve to pre vent the ha e mody na mic res pon se re la ted to the lary n- gos copy and trac he al in tu ba ti on?]. Tur ki ye Kli - nik le ri J Anest Re a nim 2006;4(2): Lim YJ, Kim CS, Bahk JH, Ham BM, Do SH. Cli ni cal tri al of es mo lol-in du ced con trol led hypo ten si on with or wit ho ut acu te nor mo vo le mic he mo di lu ti on in spi nal sur gery. Ac ta Ana est - he si ol Scand 2003;47(1): Zan gril lo A, Tu ri S, Cres cen zi G, Ori a ni A, Dista so F, Mo na co F, et al. Es mo lol re du ces peri o pe ra ti ve isc he mi a in car di ac sur gery: a me ta-analy sis of ran do mi zed con trol led stu di - es. J Car di ot ho rac Vasc Anesth 2009;23(5): Scor sin M, Me ba za a A, Al At tar N, Me di ni B, Cal le bert J, Raf fo ul R, et al. Ef fi cacy of es mo - lol as a myo car di al pro tec ti ve agent du ring con ti nu o us ret rog ra de blo od car di op le gi a. J Tho rac Car di o vasc Surg 2003;125(5): Bi lot ta F, Lam AM, Do ron zi o A, Cuz zo ne V, Del fi ni R, Ro sa G. Es mo lol blunts pos to pe ra - ti ve he mody na mic chan ges af ter pro po folre mi fen ta nil to tal in tra ve no us fast-track ne u - ro a nest he si a for in trac ra ni al sur gery. J Clin Anesth 2008;20(6): Ur ban MK, Mar ko witz SM, Gor don MA, Ur qu - hart BL, Klig fi eld P. Pos to pe ra ti ve proph ylac - tic ad mi nis tra ti on of be ta-ad re ner gic bloc kers in pa ti ents at risk for myo car di al isc he mi a. Anesth Analg 2000;90(6): Le e SS, Bra il lon A, Gi rod C, Ge of froy P, Leb - rec D. Ha e mody na mic re bo und phe no me na af ter ab rupt ces sa ti on of prop ra no lol the rapy in por tal hyper ten si ve rats. J He pa tol 1986;3(1): Singh H, Rim mer A, Le wis MJ, Hen der son AH. Be ta-ad re no cep tor hyper sen si ti vity af ter stop ping ox pre no lol: dis cre pant fin dings not at tri bu tab le to met ho do logy. Br J Clin Phar macol 1983; 16(6): Ebi i K, Fu ku na ga R, Ta ni guc hi T, Fu ji wa ra M, Na ka ya ma S, Sa i toh Y, et al. Ef fects of chro - nic ad mi nis tra ti on of car te o lol on be ta-ad re no - cep tors in spon ta ne o usly hyper ten si ve rat he art. Jpn J Phar ma col 1991;56(4): Rang no RE, Lang lo is S, Lut te rodt A. Me top - ro lol with dra wal phe no me na: mec ha nism and pre ven ti on. Clin Phar ma col Ther 1982;31(1): Ili od ro mi tis EK, Ta so u li A, An dre a do u I, Bo fi - lis E, Zo ga A, Cok ki nos P, et al. In tra ve no us ate no lol and es mo lol ma in ta in the pro tec ti ve ef fect of isc he mic pre con di ti o ning in vi vo. Eur J Phar ma col 2004;499(1-2): Ro berts LJ, Mor row JD. β ad re ner gic an ta - go nists. Go od man&gil man s. The Phar ma - co lo gi cal Ba sis of The ra pe u tics. 10 th ed. New York: The McGraw-Hill Com pa ni es; p Mit ro vic V, Oehm E, Min ge C, Thür mann P, Schlep per M. [An ti-isc he mi a ef fects of gal lo - pa mil and es mo lol in an in tra-in di vi du al compa ri son in pa ti ents with co ro nary he art di se a se]. Z Kar di ol 1994;83(6): Fen ner SG, Ma ho ney A, Cash man JN. Repa ir of tra u ma tic tran sec ti on of the tho ra cic aor ta: es mo lol for in tra o pe ra ti ve con trol of arte ri al pres su re. Br J Ana esth 1991;67(4):

9 Ayşe Pelin GİRGİN ve ark. SIÇANLARDA ESMOLOL İNFÜZYONU SONRASINDA BETA BLOKER KESİLME SENDROMUNUN ARAŞTIRILMASI 25. Orn ste in E, Mat te o RS, We ins te in JA, Schwartz AE. A con trol led tri al of es mo lol for the in duc ti on of de li be ra te hypo ten si on. J Clin Anesth 1988;1(1): Gre ens pan AM, Spi el man SR, Ho ro witz LN, Lad du A, Se ni or S. The elec troph ysi o lo gic pro per ti es of es mo lol, a short ac ting be ta-bloc - ker. Int J Clin Phar ma col Ther To xi col 1988;26 (4): Kan te lip JP, Tro le se JF, Cro ma ri as PG, Duc he ne-ma rul laz P. Ef fect on he art ra te over 24 ho urs of pin do lol ad mi nis te red for 14 days. Eur J Clin Phar ma col 1984;27(5): Sle ight P. Be ta bloc ka de early in acu te myo - car di al in farc ti on. Am J Car di ol 1987;60(2):6A- 10A. 29. Tay lor SH. In trin sic sympat ho mi me tic ac ti vity: cli ni cal fact or fic ti on? Am J Car di ol 1983;52 (9):16D-26D. 30. Rang no RE, Lang lo is S. Com pa ri son of withdra wal phe no me na af ter prop ra no lol, me top - ro lol and pin do lol. Br J Clin Phar ma col 1982; 13(Suppl 2):345S-351S. 31. Lo u is WJ, McNe il JJ, Jar rott B, Drum mer OH. Be ta-ad re no cep tor-bloc king drugs: cur rent sta tus and the sig ni fi can ce of par ti al ago nist ac ti vity. Am J Car di ol 1983;52(2):104A-107A. 32. To i vo nen J, Vir ta nen H, Ka u ki nen S. De li be - ra te hypo ten si on in du ced by la be ta lol with ha - lot ha ne, enf lu ra ne or isof lu ra ne for midd le-ear sur gery. Ac ta Ana est he si ol Scand 1989;33(4):